กลยุทธ์การพัฒนารร.บ้านนาแต้

การพัฒนาศูนยก์ ารเรียนรูต้ ามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรยี นบ้านนาแต้ ดว้ ยรูปแบบ PAISLDA กวินวัชญ์ ชิงชยั 1 พรเทพ เสถียรนพเกา้ 2 เอกลกั ษณ์ เพียสา3 บทคดั ย่อ การพัฒนาศนู ย์การเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งโรงเรียนบ้านนาแต้ เกิดจาก การศึกษาวิเคราะห์สภาพปัจจบุ นั ของโรงเรียนดว้ ยเทคนิค SWOT Analysis แลว้ นำไปสร้างเปน็ กลยุทธ์ ในการพัฒนา 4 ประเดน็ ได้แก่ กลยุทธ์เชงิ รกุ คือการใชจ้ ดุ แข็งสร้างโอกาส กลยุทธเ์ ชงิ แก้ไข คือการเอาชนะจุดออ่ นโดยอาศยั โอกาส กลยุทธเ์ ชงิ ป้องกัน คือการใชจ้ ดุ แขง็ หลกี เลี่ยงอุปสรรค กลยุทธ์ เชงิ รบั คือการลดจดุ อ่อนและหลกี เลี่ยงอุปสรรค จากกลยุทธท์ ี่ได้กำหนดเปน็ วสิ ยั ทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย ซึง่ การพัฒนาศูนยก์ ารเรียนรู้ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งโรงเรียนบ้านนาแต้ จดั ทำข้ึนเพ่อื ให้สอดคล้องกบั วสิ ยั ทัศน์ พนั ธกิจ และเป้าหมายของโรงเรียน โดยใชร้ ูปแบบ PAISLDA ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 การวางแผน (P=planning) ขั้นที่ 2 การวเิ คราะห์ (A=analysis) ข้ันที่ 3 การจัดการเรียนรู้ (I=instructional) ขั้นที่ 4 การให้บริการ (S=service) ขั้นที่ 5 การเชอ่ื มโยง ความรสู้ ู่สากล (L=linked to global) ข้ันที่ 6 พฒั นาแหลง่ เรียนรู้ (D=development) ข้ันที่ 7 ประเมนิ ผล และเผยแพร่ (A=asses and spreads) และ เงือ่ นไขสำคัญ(C=conditions) มาใชใ้ นการพฒั นา คำสำคัญ : ศูนย์การเรียนรู้, การสร้างกลยทุ ธ์, รูปแบบการพัฒนา Abstract Development of a learning center based on the Sufficiency Economy Philosophy at Ban Na Tae School It was born from a study analyzing the current condition of the school by using SWOT Analysis technique and then using it to create a strategy. In the development of 4 areas: proactive strategy; is to use strengths to create opportunities remedial strategy is to overcome weaknesses by taking advantage of opportunities. defensive strategy is to use strengths to avoid obstacles passive strategy is to minimize weaknesses and avoid obstacles. From the strategies that have been defined as visions, missions and the goal of which the development of a learning center according to the philosophy of Sufficiency Economy Ban Na Tae School Created in accordance with the vision, mission and goals of the school using the PAISLDA model, it consists of 7 steps: Step 1, Planning (P=planning), Step 2, Analysis (A=analysis), Step 3 Management. learn (I=instructional) Step 4 Service (S=service) Step 5 Linked to global (L=linked to global) Step 6 Develop learning 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

resources (D=development) Step 7 Evaluate and publish (A=asses and spreads) and key conditions (C=conditions) for development. Keyword : Learning Center, Strategy Formation, Development Model 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

1. บทนำ การวางแผนกลยทุ ธ์เปน็ เคร่อื งมือการบริหารจัดการเครอ่ื งมือหน่งึ ทีไ่ ด้รับความนยิ มที่สุดในโลก ด้วยผลสำรวจและการจัดอนั ดบั 25 เคร่อื งมือการบริหารจัดการสมยั ใหมท่ ี่ผู้บริหารท่ัวโลกนยิ มใช้ในการบริหาร องคก์ าร ซึ่งรายงานผลล่าสดุ ของปี 2017 อนั ดับที่ 1 คือ \"การวางแผนกลยุทธ์\" ความนยิ มไมใ่ ชแ่ คป่ ลี ่าสุดเท่าน้ัน ทว่าการวางแผนกลยทุ ธย์ งั ติดอันดบั เครอ่ื งมือทีไ่ ด้รบั ความนยิ มใน 25 อันดบั แรกอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง (Bain and Company, 2018) ข้อสรุปจากการสำรวจผบู้ ริหารเกี่ยวกบั แนวโน้มที่มีผลกระทบต่อองคก์ ารและการบริหารจัดการดงั กลา่ ว เพอ่ื การใชเ้ ครอ่ื งมือทางการบริหารให้เกิดประโยชน์สงู สดุ และในการประยกุ ต์ใชเ้ ครอ่ื งมือยังให้ความสำคัญกับการ วางแผนกลยุทธ์ขององคก์ าร เพื่อการประยกุ ต์ใชเ้ ครอ่ื งมือให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดต่อความสำเร็จ ขององค์การ จึงเห็นได้วา่ การวางแผนกลยุทธ์เปน็ เครอ่ื งมือที่มอี ิทธิพลตอ่ การบริหารและเปน็ รากฐานสำคัญ ของการสร้างความสำเร็จ โดยผบู้ ริหารตอ้ งมีความสามารถในการกำหนดวิสยั ทศั นท์ ีท่ ราบได้วา่ อีก 5 ปี หรือ 10 ปี หรือมากกว่านนั้ องคก์ ารจะเกิดอะไรขนึ้ เป็นการมองเหน็ ภาพเป้าหมาย และการวางแผนเพ่อื ไปสู่ภาพเป้าหมายนนั้ เพอ่ื ความสำเรจ็ ในการบริหารองค์การจะต้องปรบั ตัวให้สอดคลอ้ งกบั สภาพแวดลอ้ มที่เปลีย่ นแปลงอยา่ งต่อเน่อื ง จะตอ้ งวิเคราะห์ปจั จัยสภาพแวดลอ้ มแบบมองภายนอกประสานภายในอย่างรอบคอบ เพื่อกำหนดทางเลือกหรอื กล ยุทธ์ทีด่ ที ี่สุด ซึง่ ผู้บริหารต้องรับผิดชอบตอ่ อนาคตขององค์การ โดยการเข้าใจถึงองคาพยพบริบททั้งหมด ขององคก์ าร หาไมแ่ ลว้ ยากที่จะบริหารและวางแผนกลยุทธไ์ ด้ (ประเวศน์ มหารัตนส์ กุล, 2560) โรงเรียนบ้านนาแต้เปน็ โรงเรียนประถมศึกษาขนาดกลาง ในปี 2562 ได้เข้ารว่ มโครงการหนึ่งตำบล หนง่ึ โรงเรียนคุณภาพ ดังนน้ั ด้วยความคาดหวังของผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา รวมถึงผู้นำชุมชน และความคาดหวังของสำนักงานเขตพ้นื ที่การศึกษา ผู้บริหาร คณะครแู ละบคุ ลากรทางการศกึ ษาจึงตอ้ งให้ ความสำคัญตอ่ การพัฒนาการศกึ ษา การกำหนดกลยทุ ธ์ในการพัฒนาจึงต้องศกึ ษาและทำไปตามขน้ั ตอนที่ถกู ต้อง เพอ่ื ให้ได้แนวทางในการพัฒนาทีเ่ หมาะสมกับบริบทและสถานภาพของโรงเรียน 2. การวเิ คราะหส์ ภาพปจั จบุ ันโรงเรียนบา้ นนาแต้ 2.1 สภาพปัจจบุ ันโรงเรียนบา้ นนาแต้ โรงเรียนบ้านนาแต้ เป็นโรงเรียนประถมศึกษาขนาดกลาง เปิดทำการเรียนการสอนตง้ั แต่ระดบั อนบุ าล 1 ถึง ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 6 ในปีการศึกษา 2564 มนี ักเรียนจำนวน 159 คน ขา้ ราชการครแู ละบุคลากร ทางการศกึ ษา จำนวน 13 คน ตงั้ อยู่หม่ทู ี่ 1 ตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า จงั หวัดสกลนคร บนเน้ือที่ 23 ไร่ โดย แบ่งเปน็ พืน้ ทีอ่ าคารเรียน อาคารประกอบและสนามกีฬา จำนวน 17 ไร่ พืน้ ทีท่ ำการเกษตร 4 ไร่ และบอ่ เลยี้ งปลา จำนวน 2 ไร่ สภาพชมุ ชนรอบบริเวณโรงเรียนมลี กั ษณะเป็นชุมชนการเกษตร โดยมีการปลกู พชื เลยี้ งสตั ว์ และทำการประมง ประชากรสว่ นใหญ่มีฐานะยากจน นบั ถอื ศาสนาพุทธ มีเขตพ้นื ทีบ่ ริการโรงเรียน 3 หมู่บ้านได้แก่ บ้านนาแต้ บา้ นไทยเจรญิ และบ้านวนาสวรรค์ 2.2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มดว้ ยหลัก SWOT Analysis โดยประเด็นการวิเคราะหภ์ ายนอก ใช้ หลกั STEP สว่ นการวเิ คราะหภ์ ายในใชห้ ลกั 2S 4M ซึง่ มี รายละเอยี ดดงั น้ี ปจั จยั ภายนอก (External Environment) ใชห้ ลัก STEP คือ 1. ด้านสงั คมและวัฒนธรรม (Social – cultural Factors : S) 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร

2. ด้านเทคโนโลยี (Technological Factors : T) 3. ด้านเศรษฐกิจ (Economic Factors : E) 4. ด้านการเมอื งและกฎหมาย (Political and legal Factors : P) ปจั จยั ภายใน (Internal Environment) ใชห้ ลกั 2S 4M คือ 1. โครงสร้างและนโยบาย (Structure : S1) 2. บริการและผลผลิต ( Service and Products : S2 ) 3. บุคลากร ( Man : M1 ) 4. ประสิทธิภาพทางการเงิน ( Money : M2 ) 5. วัสดทุ รัพยากร ( Material : M3 ) 6. การบริหารจดั การ ( Management : M4 ) ตารางที่ 1 การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ ม ภายนอก (External Environment) โรงเรียนบ้านนาแต้ ประเด็นวเิ คราะห์ โอกาส (Opportunity) อุปสรรค (Threats) ด้านสงั คมและวัฒนธรรม (S) 1. ชมุ ชนมที ัศนคติที่ดี ให้การยอมรบั 1. ในชมุ ชนมปี ัญหาการระบาด และศรทั ธาต่อโรงเรียน ให้ความรว่ มมือ ของยาเสพติด และสนบั สนนุ การจัดการศกึ ษาของโรงเรียน 2. โครงสร้างประชากรดา้ น 2. ชุมชนและหนว่ ยงานในทอ้ งถน่ิ รว่ มกัน การคุมกำเนิดส่งผลให้ประชากร อนุรักษ์ประเพณี วฒั นธรรม และภูมปิ ัญญา วัยเรียน ลดลง ท้องถิน่ ส่งผลให้ผู้เรียนมี แหลง่ เรียนเรียนรู้ 3. ผู้ปกครองส่วนใหญ่ฐานะยากจน และเป็นแบบอยา่ งท่ดี ี ในการอนรุ กั ษ์ มปี ัญหาครอบครัว หย่ารา้ ง ขาดการ วฒั นธรรม ประเพณี ดูแลบตุ ร ส่งผลกระทบตอ่ ผลการ 3. ผู้ปกครองส่งเสริมการศึกษาบตุ ร นยิ มให้ เรียนของนกั เรียน ลกู หลานเรียนโรงเรียนใกล้บ้าน 4. มปี ญั หาการหยา่ ร้างและการ อพยพทำให้นักเรียนบางสว่ นต้อง อาศยั อย่กู บั ผู้ปกครองที่ไมใ่ ชพ่ อ่ แม่ ด้านเทคโนโลยี (T) 1. หน่วยงานภายนอกใหก้ ารส่งเสริม 1. ชมุ ชนขาดโอกาสในการเข้าถงึ ระบบ และสนับสนนุ การใช้เทคโนโลยใี นการ อนิ เตอรเ์ น็ต เนอ่ื งจากอย่หู ่างจากตัว จดั การเรียนการสอน อำเภอ ด้านเศรษฐกิจ (E) 1. โรงเรียนได้รับการสนับสนนุ จาก ชมุ ชน 1. รายได้ผู้ปกครองส่วนใหญ่ไม่ ผู้ปกครอง กรรมการสถานศึกษา องค์กร แนน่ อน มีภาระหนสี้ ิน ขาดการ เอกชน ในการบริจาคทุนทรพั ย์ และวสั ดุ ส่งเสริมอาชีพชุมชน ส่งผลกระทบตอ่ อปุ กรณ์สนบั สนนุ การจัด การศกึ ษา การสนบั สนุนการจัดการศกึ ษา ด้านการเมอื งและนโยบาย (P) 1. รฐั บาล องคก์ รปกครองส่วนท้องถิ่น 1. นโยบายของรฐั บาลที่ เปลีย่ นแปลง ผู้ปกครองเข้าใจนโยบายการจัด การศึกษา ตลอดเวลา ทำให้การ ดำเนินงานต้อง ให้การสนับสนนุ ด้าน งบประมาณในการจัด ปรับเปลี่ยนขาดความ ตอ่ เนอ่ื ง การศึกษา 1 นกั ศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

ตารางท่ี 1 (ต่อ) ประเด็นวเิ คราะห์ โอกาส (Opportunity) อุปสรรค (Threats) 2. การจัดสรรงบประมาณไมเ่ พยี งพอ ด้านการเมอื งและนโยบาย (P) 2. สำนกั งานเขตพ้นื ทีก่ ารศึกษามกี าร และไม่สอดคล้องกบั ความตอ้ งการ ของโรงเรียน กำหนดแนวทางและนโยบายการสง่ เสริม การศึกษาท่ชี ัดเจนด้วย SAKON3s โมเดล ตารางที่ 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม ภายใน (Internal Environment) โรงเรียนบ้านนาแต้ ประเด็นวเิ คราะห์ จุดแข็ง จุดออ่ น ด้านโครงสร้างและนโยบาย 1. โรงเรียนมโี ครงสร้างระบบการบริหาร 1. บคุ ลากรไมค่ รบตามกลุ่มสาระ (S1) จดั การที่ชัดเจน การเรียนรู้ 2. โรงเรียนมหี ลกั สตู รท้องถิ่นพร้อมต่อการ 2. บคุ ลากรมงี านพเิ ศษนอกเหนือ จัดการศกึ ษา จากงานสอนมากเกนิ ไปทำใหไ้ ม่ 3. คณะกรรมการสถานศึกษาและชุมชนยัง สามารถปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ีการสอนได้เต็ม มสี ว่ นร่วมในการบริหารจัดการและให้ความ ตามศกั ยภาพ รว่ มมือเปน็ อยา่ งดี 3. บคุ ลากรขาดความรู้ ความชำนาญ และ ประสบการณท์ ี่หลากหลายใน การจดั การศกึ ษาที่มีประสิทธิภาพ ปจั จัยดา้ นบริการและด้าน 1. โรงเรียนจัดสภาพแวดลอ้ มและ 1. ผลสัมฤทธิท์ างการเรียนระดบั ชาติ ผู้เรียน (S2) บรรยากาศที่เอ้ือตอ่ การเรียนรู้ สามารถ อย่ใู นเกณฑ์ต่ำ (ต่ำกวา่ ระดับชาต)ิ จัดบริการด้านการศกึ ษาได้อย่างท่ัวถึง 2. โรงเรียนมกี ารจดั หลกั สูตรท้องถิน่ ให้ ผู้เรียนนำไปใชใ้ นชีวิตประจำวันได้ ตลอดจน จดั กิจกรรมเสริมด้านคุณธรรม จรยิ ธรรม หลกั การประชาธิปไตย สุขภาพพลานามยั อยา่ งทว่ั ถึง ด้านบุคลากร (M1) 1. ครูและบุคลากรมคี วามรกั ศรทั ธาต่อ 1. ครูและบคุ ลากรส่วนใหญข่ าดทักษะ วชิ าชีพ ปฏบิ ตั หิ นา้ ทด่ี ้วยความต้ังใจ การส่อื สารด้วยภาษาต่างประเทศ พยายามพัฒนาตนเองอยู่เสมอ 2. ครมู วี ุฒกิ ารศึกษาไม่ครบทกุ กลุ่ม 2. ครูและบคุ ลากรทำงานด้วยความสามคั คี สาระการเรียนรู้ 3. ครแู ละบคุ ลากรสว่ นใหญม่ คี วามสามารถ 3. ครูไมค่ รบตามอัตรากำลงั ทก่ี ำหนด ในการใชเ้ ทคโนโลยใี นระดับดี ด้านประสิทธิภาพทางการเงิน 1. สถานศกึ ษามกี ารเบิกจา่ ยเงินตาม 1. การเบิกจา่ ยงบประมาณต้องผา่ น (M2) ระเบียบ สามารถตรวจสอบได้ หลายขน้ั ตอน ทำให้ล่าชา้ 2. โรงเรียนมรี ายได้จากกิจกรรมการ สง่ เสริมอาชีพในโรงเรียน 1 นกั ศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร

ตารางที่ 2 (ต่อ) จุดแขง็ จุดออ่ น ประเด็นวเิ คราะห์ 1. โรงเรียนมอี าคารสถานที่เพยี งพอกบั 1. ห้องปฏบิ ัตกิ ารตา่ งๆ เช่น ห้อง วสั ดุ อปุ กรณ์ (M3) ผู้เรียน วทิ ยาศาสตร์ ห้องคอมพวิ เตอร์ เกา่ ด้านการบริหารจัดการ (M4) 2. โรงเรียนมแี หล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย และค่อนขา้ งชำรุด ตอบสนองความถนัดและความสนใจของ 2. อนิ เตอร์เนต็ ความเร็วตำ่ และไม่ นกั เรียน เสถียร 3. โรงเรียนได้รบั งบประมาณสนับสนุน ใน การจัดซื้อ/จดั หาวสั ดุ อปุ กรณใ์ นการ จัดการเรียนการสอนจากหนว่ ยงาน ภายนอก 1. ผู้บริหารมคี วามรู้ ความสามารถใน การ 1. การนเิ ทศติดตาม การจัดการเรียน วางแผนและบริหารงานอย่างเปน็ ระบบ มี การสอนยงั ไม่เปน็ กระบวนการที่ การประสานงานกับหนว่ ยงาน อ่นื ในการ ชดั เจน พฒั นาโรงเรียน ตลอดจนการ จดั ระบบดแู ล ช่วยเหลอื นกั เรียน 2. ผู้บริหารสง่ เสริม สนบั สนนุ บุคลากร ใน การพัฒนาตนเองและการจดั ทำ แผนพฒั นา ตนเอง 2.3 สรุปผลการวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มโรงเรียนบา้ นนาแต้ จากตารางที่ 1 และ ตารางท่ี 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มโรงเรียนบ้านนาแต้ทำให้พบจุดแข็ง จดุ อ่อน มองเหน็ โอกาสและอุปสรรคในการพฒั นาโรงเรียน จึงได้นำข้อมูลทีไ่ ด้จากการทำ SWOT Analysis มา วเิ คราะหเ์ พ่อื กำหนดแนวทางเป้าหมายในการพัฒนา ดงั ตอ่ ไปน้ี การประเมินสภาพแวดลอ้ มภายนอก โอกาสของสถานศึกษา โรงเรียนบ้านนาแต้มีชมุ ชนทีม่ ที ัศนคติที่ดี ให้การยอมรบั และศรทั ธาตอ่ โรงเรียน ให้ความรว่ มมือ และสนับสนุนการจัดการศกึ ษาของโรงเรียนเป็นอยา่ งดเี หน็ ได้จากผู้ปกครองส่งเสริมการศึกษาบตุ ร นยิ มให้ลูกหลาน เรียนโรงเรียนใกล้บ้าน ตลอดจนให้การสนับสนนุ ในดา้ นงบประมาณ วัสดุ อปุ กรณแ์ ละกำลงั คน หนว่ ยงานในท้องถิ่น มคี วามเข้าใจในนโยบายการจดั การศึกษา เห็นความสำคัญในการรว่ มกนั อนุรักษป์ ระเพณี วฒั นธรรม และ ภูมิปัญญา ท้องถิน่ ส่งผลให้ผู้เรียนมี แหล่งเรียนเรียนรู้ และเปน็ แบบอย่างทด่ี ี ในการอนุรักษว์ ฒั นธรรมประเพณี หนว่ ยงานที่ เกีย่ วข้องให้การส่งเสริม และสนบั สนุนการใช้เทคโนโลยใี นการ จัดการเรียนการสอน อุปสรรคของสถานศึกษา ในชมุ ชนรอบโรงเรียนมีปัญหาการระบาดของยาเสพติด ทำให้เกิดความเสี่ยงต่อนกั เรียนซึง่ บางส่วนต้องอาศยั อยกู่ ับผู้ปกครองทีไ่ ม่ใชพ่ ่อแม่ เนื่องจากสภาพปญั หาการหย่าร้าง การอพยพไปทำงานต่างถิ่น 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร

นอกจากนผี้ ู้ปกครองสว่ นใหญม่ ฐี านะยากจน ขาดกำลงั ในการสง่ เสริมนกั เรียนให้สามารถเขา้ ถึงระบบอนิ เตอร์เน็ต ซึ่งเปน็ ปัจจัยหนึ่งที่ส่งเสริมการเรียนรู้ ส่วนผู้ปกครองทีม่ ีความพร้อมก็ยังไม่สามารถเข้าถึงได้เนอ่ื งจากอย่หู า่ งจากตวั อำเภอ และผลจากโครงสร้างประชากรดา้ นการคุมกำเนิดสง่ ผลให้ประชากรวัยเรียน ลดลง รวมถึงนโยบายของรัฐบาล ที่เปลีย่ นแปลงบ่อยครั้ง ทำให้ขาดความต่อเน่อื งในการปฏบิ ตั ติ ามนโยบายและการจดั สรรงบประมาณไมเ่ พยี งพอ และไม่สอดคล้องกบั ความตอ้ งการของโรงเรียน การประเมินสภาพแวดลอ้ มภายใน จุดแขง็ ของสถานศึกษา โรงเรียนบ้านนาแต้ มีโครงสร้างระบบการบริหารจัดการทีช่ ดั เจน ผู้บริหารมคี วามรู้ ความสามารถในการวางแผนและบริหารงานอย่างเป็นระบบการบริหารงบประมาณท่เี ขม็ แขง็ เบิกจา่ ยตามระเบียบ โปร่งใส ตรวจสอบได้ สง่ เสริม สนับสนุนบคุ ลากร ในการพฒั นาตนเอง การประสานงานกับหนว่ ยงานอน่ื ในการพฒั นา โรงเรียน ตลอดจนการจดั ระบบดูแลช่วยเหลอื นักเรียน มหี ลักสตู รแกนกลางและหลกั สูตรท้องถิน่ พร้อมต่อการจัด การศึกษา และพฒั นาผู้เรียนใหม้ คี ุณธรรม จริยธรรม มีความเปน็ ประชาธิปไตย มอี าคารเรียน อาคารประกอบ และ แหล่งเรียนรู้ทีห่ ลากหลายตอบสนองความถนัดและความสนใจของนักเรียน จดั สภาพแวดลอ้ มและบรรยากาศที่เอ้อื ตอ่ การเรียนรู้ สามารถจดั บริการด้านการศึกษาได้อย่างทั่วถึง ครูและบคุ ลากรมคี วามรกั ศรัทธาต่อวิชาชพี ปฏบิ ัติ หนา้ ท่ดี ้วยความต้ังใจ พยายามพฒั นาตนเองอยูเ่ สมอ ส่วนใหญม่ คี วามสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยใี นระดบั ดี คณะกรรมการสถานศึกษาและชมุ ชนยงั มีสว่ นร่วมในการบริหารจัดการและใหค้ วามร่วมมือเปน็ อย่างดี โดยการให้ งบประมาณสนับสนุน ในการจดั ซือ้ /จัดหาวสั ดุ อปุ กรณใ์ นการ จัดการเรียนการสอน นอกจากน้โี รงเรียนยงั มรี ายได้ จากกจิ กรรมการสง่ เสริมอาชีพในโรงเรียน จุดออ่ นของสถานศึกษา ในดา้ นทีเ่ ปน็ จดุ อ่อนของโรงเรียนบ้านนาแต้ คือ การดำเนนิ การด้านการนเิ ทศ กำกบั ตดิ ตามยังไมเ่ ป็นกระบวนการที่ชัดเจน บคุ ลากรไม่ครบตามอตั รากำลงั และไมค่ รบตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ ทำให้ บุคลากรตอ้ งรบั ผิดชอบงานอน่ื นอกเหนอื จากงานสอน ทำให้ไมส่ ามารถสอนได้เต็มที่ การขาดทักษะการส่อื สารด้วย ภาษาต่างประเทศ ขาดความรู้ ความชำนาญและ ประสบการณ์ที่หลากหลายในการจัดการศึกษาทม่ี ปี ระสิทธิภาพ ห้องปฏบิ ัตกิ ารต่างๆ เช่น ห้องวทิ ยาศาสตร์ ห้องคอมพวิ เตอร์ เก่าและคอ่ นขา้ งชำรุด ระบบอนิ เตอร์เน็ตทีใ่ ชไ้ มท่ ่วั ถึง และไมเ่ สถียร นกั เรียนมผี ลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนในระดบั ชาติต่ำกวา่ เกณฑ์ทส่ี ถานศกึ ษากำหนด 2.4 การสรา้ งกลยทุ ธ์ การสร้างกลยุทธท์ ี่ได้จากการวเิ คราะห์ (SWOT Analysis) เป็นการจบั คู่ Matching ที่แบง่ ระดับเป็น ระดบั องคก์ ารและระดับหนา้ ท/่ี แผนกต่างๆ เป็นต้น โดยจะทำให้ทราบถึงกลยทุ ธต์ ่างๆขององค์การวา่ จะสร้างกลยทุ ธ์ อยา่ งไรให้เหมาะสมการสร้างกลยุทธ์ประกอบด้วยการจบั คู่ Matching ตาราง TROWS Matrix 1) การสร้างกลยทุ ธ์ SO : กลยทุ ธ์เชงิ รกุ ใชจ้ ุดแขง็ สร้างโอกาส โรงเรียนบ้านนาแต้มีจดุ แขง็ ทีส่ ำคัญ คือ การมผี ู้บริหารทีม่ ีวิสยั ทัศน์ มบี ุคลากรที่มีความรู้ ความสามารถในการใชไ้ อที มีระบบการบริหารจัดการทีด่ ี มีแหลง่ เรียนรู้ที่สามารถตอบสนองความถนัด และความตอ้ งการของนักเรียน และชุมชนให้การสนบั สนนุ ท้ังดา้ นงบประมาณ วสั ดุ อปุ กรณ์และกำลงั คน 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

ดังนนั้ จึงควรสง่ เสริมให้ครไู ด้รบั การพฒั นาอย่างเต็มที่ เปิดโอกาสให้ชมุ ชนได้มสี ่วนร่วมในการจดั การศกึ ษา ใชแ้ หลง่ เรียนรู้ที่มีจัดการเรียนเรียนการสอนทีเ่ กิดผลต่อผู้เรียน พัฒนาโรงเรียนสู่การเปน็ ผู้นำดา้ นการจดั การศึกษา 2) การสร้างกลยทุ ธ์ WO : กลยุทธเ์ ชงิ แก้ไข เอาชนะจดุ อ่อนโดยอาศยั โอกาส การเอาชนะจดุ อ่อนโดยอาศยั โอกาส คือ การให้โอกาสชุมชนและคณะกรรมการสถานศกึ ษา มสี ่วนร่วม รวมถึงการใชท้ รัพยากรทีไ่ ด้จากการระดมในชุมชนเพ่อื ใชใ้ นการแกป้ ญั หาการขาดแคลนครู และการนำเอา หลกั การดำเนนิ งานของสำนกั งานเขต (SAKON3s Model) มาปรับใชใ้ นการบริหารจัดการ 3) การสร้างกลยุทธ์ ST : กลยทุ ธเ์ ชงิ ป้องกัน และใชจ้ ดุ แขง็ หลีกเลี่ยงอุปสรรค อุปสรรค ข้อจำกดั สำคญั ของโรงเรียนบ้านนาแต้ คือ นักเรียนบางส่วนที่อาศยั อยกู่ บั ผู้ปกครองทีไ่ มใ่ ช่ พ่อแม่ ผู้ปกครองมรี ายได้นอ้ ย ทำให้นกั เรียนมโี อกาสเสี่ยงที่จะถกู ชักจูงไปสูป่ ัญหายาเสพติด แตก่ ารที่โรงเรียนมี ระบบดแู ลชว่ ยเหลอื นกั เรียนที่แข็งแรง มีแหลง่ เรียนรู้ทีเ่ กิดรายได้และสามารถสร้างทกั ษะอาชีพได้ ทำให้นักเรียน กลุ่มเสี่ยงสามารถมภี ูมิคมุ้ กันตนเองจากสิ่งเสพติดได้ 4) การสร้างกลยทุ ธ์ WT : กลยทุ ธเ์ ชงิ รับ ลดจุดอ่อนและหลีกเลี่ยงอุปสรรค เน่อื งจากสภาพครอบครัว สิ่งแวดลอ้ มทางชุมชน ส่งผลต่อการเรียนรู้ภายนอกโรงเรียนของนักเรียน รวมถึงการขาดแคลนครแู ละกระบวนการจัดการเรียนรู้ของครูทีข่ าดความชำนาญดา้ นการจดั การเรียนรู้ทีห่ ลากหลาย และมีประสิทธิภาพ สง่ ผลใหผ้ ลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนอยู่ในเกณฑต์ ่ำ เทคนิคการลดจุดอ่อนและเลี่ยง อปุ สรรคทใ่ี ชค้ ือ สง่ เสริมนักเรียนตามความถนัดและความสามารถของครู โดยไม่เนน้ ทีผ่ ลสัมฤทธิท์ างการเรียนแต่เน้น ด้านทกั ษะชีวิต 3. การกำหนดกลยทุ ธ์ วิสยั ทศั น์ (Vision) พฒั นาศักยภาพของผู้เรียนให้พร้อมสู่โลกในศตวรรษที่ 21 บนพื้นฐานของความพอเพยี ง สง่ เสรมิ ให้ ครูจัดกระบวนการเรียนรู้ที่ได้มาตรฐาน ด้วยระบบบริหารจดั การที่มีคุณภาพ สรา้ งโอกาสทางการศึกษาอยา่ งทว่ั ถึง และดึงศกั ยภาพจากชมุ ชนให้มสี ว่ นรว่ มในการพัฒนา พนั ธกจิ (Mission) 1. พัฒนาศกั ยภาพผู้เรียนให้เทา่ ทันการเปลีย่ นแปลงของโลกในศตวรรษที่ 21 2. พฒั นาระบบการบริหารจัดการให้มีคุณภาพได้มาตรฐานตามมาตรฐานการศึกษาชาติ 3. พฒั นาครูให้สามารถจัดการเรียนการสอนได้อย่างมปี ระสิทธิภาพ 4. ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เข้าถึงโอกาสทางการศกึ ษาอยา่ งทวั่ ถึง 5. สง่ เสริมให้ชุมชนมสี ว่ นรว่ มในการจดั การศึกษา เปา้ ประสงค์ (Goal) 1. นกั เรียนมที ักษะทีจ่ ำเปน็ ในศตวรรษที่ 21 ด้านความรู้ ได้แก่ 1.1 Reading : อา่ นออก อา่ นจบั ใจความได้ มีนสิ ัยรักการอา่ น 1.2 (W)Riting : เขียนได้ สามารถส่อื สารให้คนอื่นเข้าใจ ย่อความเป็น สรุปในความสำคญั ได้ รู้ วธิ ีการเขียนหลาย ๆ แบบ 1.3 (A)Rithemetics : คิดเลขเปน็ มีทักษะในการคิดแบบนามธรรม 1 นกั ศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

2. นักเรียนมที ักษะที่จำเปน็ ในศตวรรษที่ 21 ด้านอารมณ์ ได้แก่ 2.1 Critical Thinking and Problem Solving : ทกั ษะดา้ นการคดิ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ และทกั ษะในการแก้ปญั หา 2.2 Creativity and Innovation : ทกั ษะด้านการสร้างสรรค์ และนวัตกรรม 2.3 Cross-cultural Understanding : ทกั ษะดา้ นความเข้าใจความต่างวฒั นธรรม ต่างกระบวนทัศน์ 2.4 Collaboration, Teamwork and Leadership : ทกั ษะดา้ นความรว่ มมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ 2.5 Communications, Information, and Media Literacy : ทักษะดา้ นการสื่อสารสารสนเทศ และรู้เทา่ ทนั สอ่ื 2.6 Computing and ICT Literacy : ทักษะดา้ นคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยสี ารสนเทศและ การสอ่ื สาร 2.7 Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพ และทักษะการเรียนรู้ 2.8 Compassion : มคี วามเมตตากรุณา มีคณุ ธรรม และระเบียบวนิ ยั 3. โรงเรียนมรี ะบบบริหารจดั การที่ได้มาตรฐานตามมาตรฐานการศึกษาชาติ 4. ครูและบคุ ลากรได้รบั การพัฒนาส่มู าตรฐานวชิ าชีพ 5. โรงเรียนใชเ้ ทคโนโลยใี นการบริหารจดั การ 6. ชมุ ชนมบี ทบาทในการร่วมจัดการศึกษา 4. กลยทุ ธใ์ นการพฒั นา กลยุทธท์ ี่ 1 : กลยทุ ธเ์ ชงิ รกุ ใชจ้ ดุ แขง็ สร้างโอกาส 1. ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศในการจดั การศกึ ษา 2. พฒั นาแหล่งเรียนรู้และวางแผนการใช้อย่างเต็มศกั ยภาพ 3. จดั หาสื่อการเรียนการสอนทีท่ ันสมยั ตอบสนองต่อความตอ้ งการของครแู ละนกั เรียน 4. พฒั นาครใู ห้สามารถจัดการเรียนการสอนอย่างมีประสิทธิภาพ กลยุทธท์ ี่ 2 : กลยทุ ธ์เชงิ แก้ไข เอาชนะจดุ ออ่ นโดยอาศัยโอกาส 1. สง่ เสริมความร่วมมือระหว่างโรงเรียนและชมุ ชนผา่ นคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพืน้ ฐาน 2.ใชท้ รพั ยากรและแหล่งเรียนรู้ในชุมชนในการจัดการเรียนการสอน 3.นำแนวทางการบริหารงานรปู แบบ SAKON3s Model มาปรับใชใ้ นสถานศึกษา กลยทุ ธท์ ี่ 3 : กลยทุ ธ์เชงิ ป้องกนั ใชจ้ ุดแขง็ หลีกเลยี่ งอปุ สรรค 1. สง่ เสริมระบบดูแลชว่ ยเหลอื นกั เรียนให้เป็นรูปธรรม 2. ส่งเสริมให้นักเรียนมรี ายได้ด้วยการพฒั นาทักษะอาชพี 3. ส่งเสริมให้ชมุ ชนมสี ว่ นรว่ มในการเฝ้าระวังเกีย่ วกับปญั หายาเสพติด กลยทุ ธท์ ี่ 4 : กลยทุ ธ์เชงิ รับ ลดจดุ ออ่ นและหลกี เลี่ยงอปุ สรรค 1. ส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ตามความถนดั ของนกั เรียน 2. สง่ เสริมให้ครจู ดั กิจกรรมการเรียนการสอนโดยเนน้ ทกั ษะชีวิต 1 นกั ศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร

5. การนำกลยทุ ธส์ ู่การปฏิบัติ จากการสร้างกลยทุ ธก์ ารพัฒนาดงั กลา่ ว โรงเรียนบ้านนาแต้จึงมุ่งพฒั นาแหลง่ เรียนรู้ที่มีในโรงเรียน เพอ่ื ให้เปน็ ศนู ย์การเรียนรู้ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งด้านการศึกษา โดยใช้รูปแบบการใช้แหลง่ เรียนรู้ ในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ ประกอบด้วย 7 ข้ันตอน PAISLDA ดงั น้ี ข้ันที่ 1 การวางแผน (P=planning) ขั้นที่ 2 การวเิ คราะห์ (A=analysis) ข้ันที่ 3 การจดั การเรียนรู้ (I=instructional) ขั้นที่ 4 การให้บริการ (S=service) ข้ันที่ 5 การเชอ่ื มโยงความรู้สูส่ ากล (L=linked to global) ขั้นที่ 6 พฒั นาแหลง่ เรียนรู้ (D=development) ข้ันที่ 7 ประเมินผล และเผยแพร่ (A=asses and spreads) และ เง่ือนไขสำคญั (C=conditions) (พยุง ใบแยม้ , 2558) 1. การวางแผน (Planning) การออกแบบการใช้แหลง่ เรียนรู้ ประกอบด้วย การกำหนดกลยุทธ์ เป้าหมาย จุดประสงค์ การคน้ หาแหลง่ เรียนรู้ การจดั ให้มีแหล่งเรียนรู้อยา่ งเหมาะสม และการจัดทำข้อมลู แหล่งเรียนรู้ 2. การวเิ คราะห์ (Analysis) การวิเคราะห์ความสอดคล้องระหวา่ งแหล่งเรียนรู้กับหลกั สตู ร สาระการ เรียนรู้ ตวั ชวี้ ัด บริบทของท้องถิ่น ความสนใจและความตอ้ งการสนับสนุนของทุกฝ่าย 3. การจดั การเรียนรู้ (Instructional) เป็นกระบวนการดำเนนิ การจดั กิจกรรมการเรียนการสอน โดยใช้แหลง่ เรียนรูใ้ นการจัดการเรยี นรู้ 4. การใช้บริการ (Service) การให้บริการของผู้ดูแลแหล่งเรียนรู้ ประกอบด้วย วทิ ยากร สื่อ ข้อมูล ความรู้ กิจกรรมฝกึ ปฏิบัติ และอน่ื ๆตามความประสงคข์ องผู้เรียน และสอดรับกบั หลักสูตรสถานศกึ ษา มาตรฐานแหล่งเรียนรู้ 5. การเชอ่ื มโยงความรู้สสู่ ากลจากการใชแ้ หล่งเรียนรู้ (Linked to global) โดยมุ่งเนน้ ความสามารถ ในการสือ่ สาร การคดิ การแกป้ ญั หา การใชเ้ ทคโนโลยี และมีทักษะชีวิต เพือ่ ให้ผู้เรียนมศี ักยภาพเทียบเคียงกบั นานา อารยประเทศ เปน็ การเพ่มิ ขดี ความสามารถใหก้ ้าวทันตอ่ ความ เปลีย่ นแปลงและความก้าวหนา้ ของโลก มีศักยภาพ ในการแขง่ ขนั ในเวทีโลก 6. พฒั นาแหล่งเรียนรู้ (Development) การเปลี่ยนแปลการใช้แหลง่ เรียนรู้ให้พงึ พอใจของทุกฝ่าย โดยการสารวจแหลง่ เรียนรู้ จัดทาเอกสาร จดั ต้ังแหล่งเรียนรู้ที่ใชร้ ว่ มกัน สง่ เสริม สนับสนุนใหใ้ ชแ้ หลง่ การเรียนรู้ท้ังใน และนอกสถานศึกษาโดยครอบคลมุ ภมู ิปญั ญาทอ้ งถ่นิ 7. การประเมินผล และเผยแพร่ (Asses and spreads) การนาผลการใช้แหลง่ เรียนรู้ไปขยายใหผ้ ู้อื่น รับรู้และดำเนนิ การ ศูนยก์ ารเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง โรงเรียนบ้านนาแต้ แบ่งออกเปน็ ฐาน การเรียนรู้ทั้งส้นิ 5 ฐานการเรียนรู้ ดงั น้ี 1) ฐานการเรียนรู้ ทักษะวิชาการ กจิ กรรมสง่ เสริมการศกึ ษา คือ กิจกรรมทีจ่ ัดขนึ้ เพอ่ื ส่งเสริมให้ครู นกั เรียนและชมุ ชนคนทว่ั ไปรู้จกั การศึกษาค้นควา้ หาความรู้จาก แหล่งเรียนรู้และสื่อต่างๆ ทเ่ี ป็นประโยชน์ทั้งภายในและภายนอกสถานศึกษาเพือ่ พัฒนาตนเอง สงั คมและประเทศ ชาติ ตลอดจนเพอ่ื ให้นักเรียนมคี ณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ สามารถดำเนินชวี ติ ได้ อย่างมีความสขุ และเป็นสมาชกิ ที่ดี ของโรงเรียน สงั คมและประเทศชาติต่อไป ได้แก่ กิจกรรมหอ้ งสมดุ มชี วี ติ 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพฒั นาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

2) ฐานการเรียนรดู้ า้ นการเกษตรแบบพอเพียง ฐานการเรียนรดู้ า้ นการเกษตรแบบพอเพียง คือ กิจกรรมที่จัดขนึ้ เพ่อื ส่งเสริมให้ผู้เกีย่ วข้อง ทุกคนรจู้ กั การทำงานทเ่ี ปน็ กระบวนการ โดยการส่งเสริมให้เรียนรู้สร้างองค์ความรไู้ ด้ฝกึ ปฏิบตั จิ รงิ ด้วยตนเอง จากการทำกจิ กรรมการเกษตรและจากกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อฝึกประสบการณก์ ารทำงาน มจี ิตอาสา มคี วามรบั ผิดชอบ ให้สามารถ นำไปใชใ้ นชีวิตประจำวนั ได้ถกู ตอ้ ง โดยยึดหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง เป็นแนวทางการดำเนนิ ชีวิต ได้แก่ กจิ กรรมเลีย้ งไกไ่ ขเ่ พื่ออาหารกลางวนั กจิ กรรมการปลกู มะนาว กจิ กรรมแปลงทดลองการเกษตร กจิ กรรมเลีย้ งปลา กจิ กรรมเลี้ยงกบ กจิ กรรมห้องเรยี นทอ้ งนา กจิ กรรมเพาะเหด็ กิจกรรมปลกู ยางพารา กจิ กรรมปลกู กลว้ ย 3) ฐานการเรียนรทู้ กั ษะชวี ิต ฐานการเรียนรทู้ ักษะชวี ิต คือ กิจกรรมที่จดั ขนึ้ เพอ่ื ส่งเสริมให้นักเรียนรู้จกั การทำงาน โดยการ ส่งเสริมให้นักเรียนได้ฝึกปฏบิ ัตจิ รงิ ด้วยตนเอง จากกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อฝึกประสบการณก์ ารทำงาน มที ักษะชีวิต รจู้ ักการทำงานอยา่ งเป็นขนั้ ตอน รจู้ กั แก้ปัญหาอยา่ งเปน็ ระบบ นำไปใชใ้ นชีวิตประจำวันได้ถกู ต้อง โดยยึดหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งเป็นแนวทางการดำเนินชีวิต ได้แก่ กจิ กรรมสหกรณส์ ่งเสริมการผลิต โรงเรียนบ้านนาแต้ กจิ กรรมธนาคารโรงเรียน 4) ฐานการเรียนรอู้ าชพี พอเพียง ฐานการเรียนร้อู าชพี พอเพียง คือ กิจกรรมที่จัดขนึ้ เพ่อื ส่งเสริมให้ผู้เรียน มีองคค์ วามรู้ รู้จักกระบวนการ ทำงาน วิธีปฏบิ ตั ขิ องแตล่ ะกิจกรรม โดยการสง่ เสริมให้ผู้เรียนได้ฝึกปฏบิ ัตจิ รงิ ด้วยตนเอง จากกจิ กรรมการเรียนการ สอน ฝึกให้มีความรบั ผิดชอบ ทำงานรวมกันช่วยเหลอื ซึง่ กนั และกนั เพื่อใชเ้ ปน็ อาชพี พ้ืนฐานในอนาคตได้ ให้สามารถ นำไปใชใ้ นชีวิตประจำวันได้ถกู ตอ้ ง โดยยึดหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง เป็นแนวทางการดำเนนิ ชีวิต ได้แก่ กจิ กรรมการผลิตนำ้ ดื่มบรรจุขวด กจิ กรรมผลิตภณั ฑจ์ ากริบบ้นิ กจิ กรรมแปรรปู ผลผลิตทางการเกษตร 5) ฐานการเรียนรู้การสง่ เสริมการอนรุ กั ษส์ ิง่ แวดลอ้ ม ฐานการเรียนรูก้ ารสง่ เสริมการอนุรักษส์ ิง่ แวดลอ้ ม คือ กิจกรรมทีจ่ ดั ขนึ้ เพ่อื ส่งเสริมให้ผู้เรียน มอี งคค์ วามรู้ มี ทกั ษะในการคดั แยกขยะ การกำจดั ขยะ นำขยะรไี ซเคิล ไปทำให้เกิดประโยชน์ และมีคณุ คา่ ตลอดจน เพ่อื ให้นักเรียนมคี ณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ สามารถดำเนนิ ชีวิตได้อยา่ งมคี วามสุขและเป็นนกั เรียนทีด่ ี มีจิตอาสา โรงเรียนและชุมชุน สะอาดปลอดภยั ร่มรืน่ น่าอยู่ นา่ เรียน กิจกรรมในฐานการเรียนรู้ ได้แก่ กจิ กรรมธนาคารขยะ 6. บทสรปุ การวางแผนกลยทุ ธ์มกี ระบวนการสำคญั ซึง่ ส่งผลต่อความสำเรจ็ ทางการบริหาร คือการพัฒนาวสิ ัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมาย ซึง่ เกิดจากการวิเคราะหข์ ้อมูลสภาพแวดล้อมรอบด้านทั้งภายนอกและภายในองค์การ และการกำหนดกลยทุ ธจ์ ะช้ใี ห้เหน็ ถึงทิศทางการเจรญิ เติบโตของกิจการ และเจตนารมณใ์ นการสร้างสมรรถะในการ แขง่ ขัน สกู่ ารนำกลยทุ ธ์ไปปฏบิ ัติ ถึงอยา่ งไรกต็ าม ความสำเร็จขององค์การอยา่ งเชน่ สถานศกึ ษาทีม่ ีตวั ชีว้ ดั อาทิ มาตรฐานการศึกษา ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน ความสามารถในการแขง่ ขัน หรือแมแ้ ต่ความเป็นเลิศของสถานศึกษา นน้ั ไมใ่ ชว่ ่าเมอ่ื สถานศึกษาดำเนนิ การตามขั้นตอนแลว้ จะสำเรจ็ ได้เสมอไป แต่ความสำเร็จนั้นขึน้ อยู่กับความสามารถ ของสถานศกึ ษาในการสร้างกลยทุ ธ์ทีแ่ ขง่ ขนั ได้ มีความแตกต่างบนบริบทของการเปลี่ยนแปลงของสงั คมโลก เป็นกลยทุ ธท์ ีไ่ ด้มาจากการวิเคราะห์ปัจจยั สภาพแวดลอ้ มจากภายนอก ประสานภายใน นอกจากนกี้ ารบริหารจัดการ 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏสกลนคร

ของสถานศกึ ษาเป็นอีกปัจจัยหน่งึ ที่จะขับเคลือ่ นให้สถานศกึ ษาประสบความสำเร็จ เนอ่ื งจาก การนำกลยทุ ธ์ไปสู่ การปฏบิ ัตติ อ้ งใชท้ ั้งภาวะผู้นำ เทคนิคในการบริหารจัดการอย่างมปี ระสิทธิภาพ ซึ่งผู้บริหารตอ้ งศึกษาและนำมา ปรบั ใชใ้ ห้เกิดผลในทางปฏิบตั ิ ไมเ่ ช่นนน้ั แลว้ แผนกลยทุ ธ์ทีไ่ ด้กจ็ ะเป็นเพยี งเอกสารเลม่ หนึ่งทีถ่ ูกทำขึ้น “เพอ่ื ให้มี แต่ไมใ่ ชเ่ พ่อื ใชง้ าน” เอกสารอา้ งองิ ประเวศน์ มหารัตนส์ กุล. (2560). กลยทุ ธ์การวางแผนและการจดั การ. กรงุ เทพฯ: ปัญญาชน. พยุง ใบแยม้ . (2558). การพัฒนารูปแบบการใช้แหลง่ เรียนรู้ในท้องถิ่นที่เหมาะสมเพอ่ื การจัดการศึกษาในระดับ ประถมศึกษา. วิทยานพิ นธ์ ปร.ด. กาญจนบุรี : มหาวิทยาลยั ราชภฏั กาญจนบรุ ี Bain and Company. (2018). Management Tools & Trends. Retrieved from https://www.bain.com/ insights/management-tools-and-trends-2017. 1 นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, Doctoral Student in Educational Administrative and Development Faculty of Education, Sakon Nakhon Rajabhat University 2และ 3 อาจารย์ สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร