VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 51
YAZARLARIMIZ NEDİM ATİLLA GLDG- UR 2440 LİDERLERİN SIRRI Dönem Guvernörümüzün İzmirlife Dergisi'nde yayımlanan yazısı Liderin sırrı cheklist ile başlar elde ettikten sonra sıra bunların analizine gelmiş- Okumak istediğimiz her kitabı okuyamı- tir. Boyut ve oranların karşılaştırılması, eğilimlerin yoruz. Şu günlerde liderlik üzerine o kadar irdelenmesi, sebep-sonuç ilişkilerinin kurulması, okuma yapıyorum. Okumak istediğim ki- verilerin işaret ettiği fırsat veya tehditlerin öngörül- tap sayısı ise okuduklarımın 10 katı… meye çalışılması bu evrenin temel çabalarını oluş- Böyle zamanlarda kitabın kendisi kadar özeti de turur. önemli değil sevgili Uğur Yüce Ağabeyimin Özet Kitap sitesi geldi aklıma… Tabii ki adres doğruydu.. “Bu rapor önerir ki...” diye başlayan öneri formu Uğur Yüce Guvernörüm; “Bazı insanlar genle- çantamdaki bir diğer hatırlatma aracı. Öneriyi ka- rinden gelen bir ayrıcalık ile bul veya sunulan alternatifler arasından bir baş- daha üretken, daha payla- şımcı, daha öğretici oluyor- kasını seçmek, yahut yeni alternatif lar. Bu şanslı kullardan birisi arayışını tetiklemek üstün kararıydı. de sevgili Cem Kozlu” diye Ast önerisinden, üst ise kararından başlamış “Liderin Takım sorumluydu. Çantası” adlı özetini tanıt- maya… Checklist’imizde öneri ve karar Cem Kozlu; sadece yaptı- katı arasında çok önemli bir aşama ğı her işi en iyi şekilde yap- daha var: Tartışma. Sadece ast-üst mıyor. Ayrıca bilgi ve tecrü- arasında olabileceği gibi geniş bir besini paylaşıyor. katılımla da yapılabilir. Görüşmeler Kozlu’nun Takım çanta- sırasında en çok değer katabilecek, sındaki en önemli araç o öl- en zengin seçenekler yelpazesini çüde de basit bir şeymiş: geliştirebilecek kişileri tartışmaya “Kişisel yönetim check- almak liderin görevi. Böylelikle in- list’im” diyor ve şöyle devam sanlar üstlerinin duymak istediklerini ediyor Cem Kozlu: değil, inandıklarını savunabilsin. Tar- Bir işlemin bin defa tek- tışmanın amacı konsensüs sağla- rarlanmış olması 1001’inci mak değil, bariz biçimde birbirinden seferde ihmal edilmeyeceği farklı alternatifler arasından en iyiyi anlamına gelmiyor. Check- seçmek olsun. list atlama, unutma, eksik uygulamayı engelliyor. Sivil havacılık tarihi checklist uygulamasını atlayan Tartışma sırasında görüşmeleri veya eksik yapan pilotların neden oldukları yüzler- kıvamında kesmek ve konuyu to- ce kazayla dolu. parlamak liderin görevidir. Şimdi ise Checklist’in kullanımı, gerekli eylemlerin eksiksiz zaman çantadan çekici çıkarıp örsüne vurma, yani tamamlanması, doğru sıralamanın takip edilmesi karar alma zamanıdır. Elbette bu her zaman tartış- ve zamanlamanın “yerinde” olmasını sağlayacak. ma toplantısının sonunda olmayabilir. Checklist’teki ilk adım, veri toplama. Yeterince veri Çekiç, zamanı ve yeri gelince karar sorumlulu- ğunun lidere ait olduğunu, devredilemeyeceğini, paylaşılamayacağını, ertelenemeyeceğini hatırla- tır. Liderliğin yükü de zevki de o çekicin vuruşunda çınlar. 52 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
Cem Kozlu’ya hak vermemek mümkün mü? olduğu gibi, daha da beteri başa gelebilir. Ancak Benim de bugüne kadar okuduklarımdan edin- Guiliani’yi halk kahramanı konumuna yükselten, diğim bir liderde bulunması gereken 6 nitelik şöyle daha önceki birbirinden farklı durumlardan edindiği oldu. Katıldığım bütün Rotaract ve İnteract toplan- hazırlıkları birleştirerek, değiştirerek, yeni ve farklı tılarında anlatıyorum bunları. Neden İzmirlife okur- yorumlar getirerek bu krizi yönetmesiydi. larıyla paylaşmayayım değil mi? 1. Vizyon: 5. Ekip çalışması: İyi bir liderin ilkesi, hedefi, temel bir felsefesi Başarının özünde insanların gayreti ve katkısı olması ve inandığı şeye, neden inandığını bilme- yatar. Her şeyi kendisinin yaptığına ve başardığı- si gerekir. Aksi takdirde olaylar üzerinize gelir ve na inanması, bir lideri yalnızlığa iter. Liderin fela- siz istenmeyen durumlardan kaçınmak için tepki ketini hazırlayan zihin haritası şudur: “Beni buraya veren birine dönersiniz. Büyük liderleri diğerlerin- Allah getirdi” veya “Ben bu insanlar için Tanrı’nın den ayıran güçlü fikirleridir. Bu fikirler belirgin bir bir lütfuyum” veya “Ben her şeyi zaten bilirim”. Bu- amaca, felsefeye, değerlere dayanır ve gündelik nun yerine doğru olan zihin haritası şudur: “Benim olaylardan etkilenmez . Bunun için de, sürekli öğ- zayıflıklarım neler? Zayıflıklarımı kimin desteğiyle, renme, okuma ve fikirlerin yeniden biçimlenip, ge- nasıl telafi edebilirim?” Aksi takdirde kimse ken- liştirilmesi gerekir. dinden daha iyi bir örgüt kuramaz. Kendini başka 2. Kişilik: insanların güçlü taraflarıyla dengeleyen liderler İyi lider, iyimser olmalıdır. Kötümser birinin değil başarıya ulaşır. Zaafları dengelemek ve kendi gü- arkasından gitmek, kimse onunla akşam yemeğine cünü aşan bir kurum yaratmak için ekip çalışması bile çıkmak istemez. Liderlik çözüm getirmektir. En gerekir. Bunun için de, katkıda bulunanları öne çı- zor durumlarda bile, hedefin ve başarının gözde kartmak ve değerlerinin ve emeklerinin bilinmesini canlandırılması gerekir. Bu, bazen çözümleri de sağlamak önem taşır. beraberinde getirir. 6. İletişim: 3. Cesaret: Fikirlerinizi başkalarının kafalarına yüreklerin- “Cesur olmak” birçok kişinin anladığı gibi “kor- den geçirerek ulaştırabilirsiniz. Eğer bir lider bun- kusuz olmak” demek değildir. Cesaret korkuyu yö- dan önceki beş ilkenin, özellikle de hazırlık ilkesi- netebilmektir. Cesur insanlar korkularını, daha iyi nin gereklerini yerine getirmişse, iletişim insanlarla performans göstermek ve risklerden korunmak için sohbet etmek kadar kolay olur. Böyle bir iletişim- kullanırlar. Cesarete sadece sıra dışı olaylar için de uyandırılan duygu, bilginin insanlar tarafından değil, gündelik hayattaki sorunları ele alırken de ih- içselleştirilmesine ve benimsenmesine yol açar, tiyaç vardır. örneğin, yeni bir iş, yeni bir proje dahi çünkü insanları ancak duygularından yola çıkarak konfor alanının dışına çıkmayı gerektirir ve cesare- yönetebilirsiniz. te ihtiyaç gösterir. Korkunun bir motivasyon aracı Bireyin yaşamında sağlık sorunlarından kur- olarak kullanılması, liderliğin dördüncü ilkesiyle de tulmak da, kurumsal hayatta başarı da ancak in- bağlantılıdır. sanlarla birlikte ve onların desteği ile mümkündür. 4. Hazırlık: Gerçek liderlik kalitesi zor zamanlarda ve işler kötü İşler yolunda gitmediği zaman bir B planının var- giderken ortaya çıkar. Bunun için işler kötü gittiğin- lığı, krizi yönetmeyi mümkün kılar. En uzak olası- de lider orada olmalı ve sorumluluğu üstlenmeli- lığa bile hazırlıklı olmak bazen yeterli olmayabilir dir. İnsanlar ihtiyaç duyduklarında onların yanında ve uçakların füze gibi kullanıldığı 11 Eylül olayında olursanız, siz ihtiyaç duyduğunuzda onlar da sizin yanınızda olur. VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 53
VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 54
RICO BESSERDICHVARYANT ROTARY EYLÜL 2021 55
YAZARLARIMIZ HANRİ BENAZUS UMUT, DÜŞÜNCENİN SALTANATIDIR Umut; daha büyük ve parlak bir hedef, daha Tüm dilek, istek ve beklentiler hep Umut olarak büyük bir duyarlılık, daha büyük bir bek- kabul edilseydi; daha iyi bir araba, daha iyi bir ev, lenti, daha büyük bir akılcılık yönünde, daha iyi kalın bir banka cüzdanı, daha gösterişli bir beklentisi için girilen değişim isteğidir. giyim, kuşam sahipleri, huzur ve umut dolu bireyler Ne yazık ki Umut; oldum olası sıradan istek, di- mi olacaklardı? lek ve beklentilerle karıştırılmıştır. Bunlar olsa olsa, daha fazla tüketme ve sahip- Bu sebepledir ki; İnsanın geçmişi hep kayıplarla, lenme ihtirasına sahip bireylerdir. geleceği umutlarla doludur. Umudun tanımına mutlak suretle giren iki şey vardır: Zaman ve gelecek... Umut; ne dündür ve ne de şimdidir. O hep yarın- larda yaşamayı sever. Zaten geleceğe bakış, umu- dun hamurunda vardır. Hatta, bu yarın ve gelecek beklentisi, gün gelir yaşamın sona ermesi ile, Umudu ölümün ötesine taşır. Unutmayalım ki; “Asılmakta olan bir kişinin bile, ip kopacaktır diye bir Umudu vardır.” Sonuçta da, Umudun peşinde koşa koşa, me- zarlığın kapısını çalarız. Fakat, diğer bir yandan da; “Umudunuzu kaybet- tiğiniz anda, ölmeden bile cehenneminizi yaşama- ya başlarsınız.” Bu da, her insan için, yaşamı kendi akışına bı- rakmak, çabasız, amaçsız, atılımsız ve anlamsız bir duruma düşmek, demektir. Ama, hiçbir zaman olamayacak bir şeyi ısrarla umut etmek, insanı devamlı bir karamsarlığa sür- mek olur. 56 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
Umut; Umut edilen şeyin, olabilirliği oranında yoktur. Mutluluk kaynağı olur. Umudunu tümüyle kaybeden insan, yaşamdan Umut; büyük bir canlılık, duyarlılık ve olumlu dü- adeta kaçar. Hatta yaşamı kökünden yok etmek şünce üretimi ile oluşan bir değişim isteğidir. ister. Umut; yaşamaya, yaşamı daha da güzelleştir- Ardından da yaşamından çıkardığı Umut, yıkıcı- meye eşlik eden, bir ruhsal hareketliliktir. lığa, şiddete, kine ve nefrete dönüşür. Umut; varlıklı bir kişi için belki de, yemeğin üstü- Artık, yok etmek istediği yaşamın, kendisinin ya ne yemek istediği tatlı olabilir. Ancak bir yoksul kişi da başkasının yaşamı olması, onun için fark etmez. için, kuru bir ekmek parçası da... Oysa; Yaşanan gün nasıl olursa olsun, beklenen Dünya üzerinde çok sayıda insan, Umutlarını, gün her zaman daha güzeldir. direnme güçlerini ve hatta inançlarını yitirip, köle- liklere ve önlerine serilen bağımlılıklara sarılmak Çünkü; İnsanın geçmişi hep kayıplarla, geleceği kolaylığına girmektedirler. de hep Umutlarla doludur. İnsan, Umudunun, hatta inancının boşa çıkabile- Artık, iyice düşünüp, karar verin. İstediğiniz ne- ceği ürküntüsü içinde kendini tükettikçe, nasıl daha dir? güçlü ve daha insanca bir yaşamı sürdürebilir? Silik, beklentisiz, havanın esişine, suyun akışına Ama birçoğumuz, korkusunu gizlemek için, me- bırakılmış bir yaşam mı? Umut; bir yerde, duyulan zarlıktan geçerken şarkı söyleyen insan örmeği değişim isteğidir. gibi, içinden çıkarmakta olduğu gürültülü ezgilerin içinde kendini tüketip gitmektedir. Umut, İnsanın yarınlarına borçlanmasını bilme- sidir. Boynumuzu tutsaklığa uzatıveriyor, kulun kullu- ğuna gönüllü olarak katılıyoruz. Ve aklınızdan hiçbir zaman çıkarmayın ki; Umut, düşüncenin Saltanatıdır. Cesaretimiz yoksa, Umut etmeye de hakkımız VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 57
VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 58
59TOLGA AKINVARYANT ROTARY EYLÜL 2021
YAZARLARIMIZ GÜLGÜN TÜRKOĞLU PAGY Düşüncem, Kaderim Olur mu? Etrafı dağlar ve ormanlarla çevrili bir göl düşünün. sevinçli duygularla anlatabilirler. Anlatılan şeyler, Kış, tüm şiddetiyle gelmiş, göl donmuş. Donan olaylardır. Bu manzarada, olgu; soğuk etkisi alan gölün üzerinde kayan insanlar var. Bu kayanlar suyun, donmuş olduğudur. Olgu, donma sıcaklı- arasında bir çift olsun, birbirine çok âşık. Hemen ğında bulunan suyun katı duruma geçmiş olması- onların yanında, belli ki kaymayı yeni öğrenen bir dır. Neden, soğuktur, sonuç ise katılaşma. çocuk. Gölün kenarında, çocuğu kaygıyla takip Bir olgu üzerinde konuşurken, olaylar önem arz eden annesi. Gölün öteki tarafında da bir acil du- etmez. Olgu konuşulurken, öznel deneyimler ko- rum ekibi olsun, kayarken düşüp bacağını kıran bir adamı sedyeye nuyla ilgili koyan. Kayanları değildir. Ol- resmeden bir res- gular, doğada sam, durmaksızın b e l i r g i n d i r, kayan bir sporcu eğitimli her da olsun yarışma- bilinç bunu lara hazırlanan. anlar. Düşün- Kalabalık ve işle- ce alanında, riyle ilgili örnekler olay ve olgu çoğaltılabilir. Bize farkının an- şimdilik bu kada- laşılamaması rı yeter. Çünkü, ikili ilişki- verilen örnekler, lerde büyük oradaki herkesin sorun yaratır. ortak noktasının Oysa, bu gel- buz olduğunu anlamamız için yeterli. İnsanlara diğimiz aşama yalnızca başlangıçtır. Henüz, ne- şu donan gölle ilgili deneyimlerini sorsak, değişik den-sonuç ilişkisini kurmayı becerdik. yanıtlar alırdık. şık çift, bunları şiirsel bir tavır- Neden-sonuç ilişkileri bitmiş ilişkilerdir, tamam- la anlatabilir. Bacağını kıran kişi, bu tür yerlerde lanmışlardır. Anda, duyu algımıza çarpanlar, bize kaymanın yasaklanması gerektiğini söyleyebilir. nedeni açıklamaz. Kuşkusuz, deneyim ile artık Ressam, yalnızca burada yakaladığı sihirli at- ne olup bittiğini biliriz: Soğuk havada su donar. mosfer için bütün bir yıl beklediğini anlatabilir. Doğada buz gördüğümüzde, buz, bize neden buz Kaygılı anne, buzun kırılma olasılığının onu yiyip durumuna geldiğini anlatmaz. Soğuk düşüncesi, bitirdiği, buraya hiç gelmek istemediği duygu- katılaşmayı içermez çünkü. Neden-sonuç ilişki- suna bizi ortak edebilir. Sporcu ise kalabalıktan sini bilmek, olguyu bilmemizle sonuçlanır. Hava şikâyetçi olabilir. Kişiler, donan gölle/buzla olan soğudu; su dondu. Biliriz ama anlamayız. ilişkilerini; edebî, şiirsel, kaygılı, düşmanca, acılı, 60 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
YAZARLARIMIZ Olgusal düşünen, gözlem ve deney takip ede- neden-sonuç ile yetinen bilinç, evrenin bile bir ilk bilen birinin şu soruyu sorması olağandır: Buz, neden ilkesiyle bilinmesini ister. Zamansal öncel- sudan ağır değil midir? Buz, nasıl oluyor da lik ile mantıksal öncelliğin ayırdına varamaz. Ör- yüzeyde tutunuyor? Neden-sonuç ilişkisine göre neğin, yumurta hücresi sperm hücresiyle birleş- yanıt şudur: Evet, öteki sıvılar donduklarında ha- tiğinde oluşan zigot, embriyo uğruna; embriyo, cimleri azalır, yoğunlukları artar. Su ise farklı bir fetus uğrunadır. Birinin çocukluğu, yetişkinliğine özellik gösterir; dondukça yoğunluğu azalır, bu zamansal olarak önceldir. Ancak, mantıksal ola- nedenle buz suda yüzer, donma olayı yüzeyden rak yetişkinlik önceldir, çünkü çocukluk yetişkinlik başlar. Suyun yapısındaki hidrojen molekülleri- uğrunadır. Halk düzeyine inen bir din anlayışı nin, birbirileriyle ağ oluşturan bir yapıda bağlan- ya Tanrı’yı evrenin nedeni olarak bilmek ister ya ma eğilimleri nedeniyle âdetâ bir kafes oluşur ve da değildir diye reddeder. İdealizmi de her şeyin buz yüzer. nedenini zihin olarak açıklayan bir felsefe olarak Bilimsel sorular sordum, yanıtlar aldım. Neden algılar. öyle olduğunu bi- liyorum artık, ama Gölü çevreleyen dağlardan anladım mı? Hayır. birine tırmanıp görüş alanımı- Anlayamamanın zı genişletirsek, alanda olan bizde yarattığı hu- biten her şeyi gözlemleme zursuzluğu ciddiye fırsatımız olur. Giderek bölge- alırsak, bir sonraki yi, ülkeyi, dünyayı anlamlan- aşamaya geçeriz; dırma çabasına gireriz. Zihin, amaç-neden ilişki- parçalayarak işlem yapar. Di- sini anlama aşa- yalektiği anlamaz. Akıl, dev- masına. Anlamak, reye girip düşünme çerçevesi amaç ile yakından genişledikçe, diyalektikte ilişkilidir. Donma- kalmakta bile zorlanırız. Oysa nın, yüzeyden ân, bütünün bilgisini gerek- değil dipten başla- tirir. Giderek polidiyalektik ması durumunda, yetiye gereksinim duyarız. suda yaşayan Mantık, yaşantılanmışlık yok- canlılar öleceğin- sa boş bir ezberdir. Hegel, den, yeryüzünde o nedenle, “Biricik amacım, yaşamın olanaklı felsefenin edimsel olduğunu olamayacağı açıklandığında, “Tamam, sonun- göstermektir,” demişti. Dü- da anladım, aklıma yattı şimdi,” derim. Burada, şünme alanı, başıboş bir alan değildir. Doğa ala- amaç-neden ilişkisini görmüş oluruz. Neden söz nında olduğu gibi, düşünme de aklın yasalarına konusu olduğunda, sonuç öncüllerden çıkar. Bu, uyar. Gündelik yaşamında yalnızca olayları dert mantıksal zorunluluktur. Bu olayların olmasının eden bir kişinin (iş, aile, çoluk çocuk, beslenme, nedeni şu sonuç içindi: Doğadaki bu akla uygun- barınma, seyahat, ilişkiler vd.), konu düşünmeye luk, bizdeki akla uyduğundan, açıklama tatmin gelince, mucizevî bir sıçrama yapacağına inan- duygusu yaratır. Önceki açıklamalar, kabullerdir. ması çocuksudur. Kavramsal düşünmenin, man- Felsefenin anlaşılmasındaki güçlüklerden biri tıksal bir zemininin olduğu gösterilmiştir. Sağlam budur. Felsefenin, dinlerin yorumunun çocukça zemin, “ölçü” üzerine kurulur. “Zirveye zeminden bir tutumla yapılmasına neden olan, bu ayrıntı- çıkılır, zırvaya her yerden.” nın uygulanmasındaki güçlüktür. Düşünmemizi derinleştirirsek, bilimde bile yöntemin, sonuç Amaç-neden ilişkisinin ötesine de işaret edilmiş- tarafından belirlendiğini anlarız. tir. Bu, Platon’da, entelekt olarak anılan akıldır. Düşünme etkinliğini, bu göl benzetmesi ile yürü- Tasavvufta, gayî illet denir. Çıktığı yer soyut, türsek, buzda kayan kişinin, olayların kendinde varacağı yer soyut, bütünsel yönelim isteyen yarattığı duygulanımları bir olguymuşçasına öne bir etkinlik. Niyet, insana özgüdür. Niyet, çoklu sürmesinin sorun olduğunu görürüz. Duygular yapıda olamaz: Tektir. Amacına tutkuyla bağlı bi- devrede olduğunda, neden-sonuç ilişkisi kurmak rinin dünyasını değiştirme olanağı vardır. Bizdeki güçleşir. Kişilerin, olayları, olguymuşçasına ele tutkuyu fitilleyecek bir amaç olmadığı sürece, almalarındaki sorun buradan kaynaklanır. Hatta, yaşam alışkanlıkların tekrarı haline gelir mecbu- ren. Neden ve niçin aynı yanıtla yetinmez. Niçin, değerler alanına sürükleyen soru kalıbıdır. VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 61
YAZARLARIMIZ-YAZI DIZISI HAKAN ÖĞE TEKNE İLE DUNYA TURU-2 BÜTÇE Gelelim insanların aklını en çok kurcala- lıklarınızı, yaşam biçiminizi dünyanın neresine yan soruna: tekneyle alıp başını gitme- giderseniz gidin, nasıl yaşarsanız yaşayın bera- nin maliyeti nedir? Bu iş için kaç para berinizde götürüyorsunuz. “Denizci, yelkenci” gibi kenara koymak gerekir? genel tanımlamaları ben son derece yanlış buluyo- Her şeyden önce olmazsa olmaz bir şey var tabii rum. Genel olarak girebileceğiniz tek tanım “insan” ki: bir tane tekne. Bu teknenin ne kadara mal ola- bence… bileceğini, nasıl bir teknenin uzun yol için uygun olduğunu Geçenlerde biri kalkmış, bir ilerdeki yazılarımda pay- arkadaşa “sen daha iyi denizci laşacağım. Bu yazıda, şu olamamışsın, teknene sürekli anda bir tekneniz olduğunu misafir çağırıyorsun, denizci de- varsayarak günlük gider- leriniz için bir fikir vermeye diğin teknesinde yalnız yaşar” çalışacağım. demiş. Adam kendi hayata ba- kış biçimini herkese dayatmak Sürekli tekrarlıyorum, tek- istiyor! Bir tekne alıp içinde neyle uzun yola çıkmayı basit bir seyahat olarak algılama- yaşamaya, ya da bazen bir yın. Tekne eviniz, siz de bu yerlere deniz aracılığıyla git- evle birlikte yer değiştiriyorsu- meye karar vermişseniz, tek- nuz. Dolayısıyla yapacağınız nenizde her gün 25 kişiyle harcama şehirde sabit bir yerde yaşarken yapacağınız harca- parti yapsanız da denizci- madan çok farklı değil. Yaşa- sinizdir, hayatınız boyunca mak için ne yaparsınız? Markete teknenize bir Allah’ın kulu- gider, yiyecek, içecek, temizlik nu davet etmeseniz de… malzemesi alırsınız. Hafta sonları ne yaparsınız? Kiminiz güzel bir Biraz kendi tecrübele- restorana, kiminiz bir gece kulü- büne, rimi paylaşayım. Ben şe- kiminiz de dağa, bayıra yürüyüş yap maya gitmek hirdeyken bir sürü hobiyle ten hoşlanır. uğraşıyorum. Hafta son- Arada bir de üstünüze, başınıza giyecek almak ları bir araca atlayıp farklı yerleri görmek için mağazaları turlarsınız. İşte, bütün bu alışkan- benim için olmazsa olmaz bir yaşam biçimi. Bunun yanında gece kulüpleriyle, pahalı restoranlarla hiç- bir zaman ilgim olmadı. Bu bana yoldayken nasıl geri döndü? Tekneyle limandan limana gitmek, sadece deniz kenarıyla kısıtlı kalmak beni tatmin 62 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
YAZI DIZISI -YAZARLARIMIZ Bulduğum her fırsatta kimi zaman araç kirala- cak ve bunu değiştirmeniz gerekecek, bunun için yarak, kimi zaman toplu taşıma araçlarını kullana- de senelik 2000 dolar koyalım. rak daha fazla yeri görmeye gayret ettim. Bunun yanında teknesini asla terk etmeyen, kıyı şeridini Sıra geldi marinalara. Marina denen yat liman- yıllar boyunca bırakmayan bir sürü insan gördüm. larını dünyada turizm hizmetinin olduğu kısıtlı sa- Bunun yanında bu insanların bir kısmı şartlar uy- yıda yerde bulabiliyorsunuz. Tekne içinde sürekli gun olduğunda pahalı bir restorana gidip romantik yaşayıp hareket halinde bulunan denizciler genel bir akşam geçmeyi çok seviyorlardı. olarak bu az sayıdaki marinalara da fazla uğra- mazlar. Ama yine de arada bir canınız rahat bir Bu tür farklı yaşam biçimleri bütçeyi ister iste- ortam, suya dikkat etmeden duş alma olanakları mez çok etkiliyor. Bu tür hesaplamalar için şehirde isteyebiliyor. O yüzden ayda birkaç gün marinaya harcadığınızı hesaplamanız yeterli. Teknede basit girdiğinizi varsayarak yıllık 1000 dolar da marina bir yaşam için gereken aylık harcamaları iki kişi için giderlerine koyalım. aşağı yukarı şöyle sıralayabilirim: Sağlık harcamaları epeyce muallâk bir konu. -Yiyecek, içecek, temizlik malzemeleri (aylık sü- Ben 3 senelik dünya turu boyunca iki defa diş he- permarket alışverişi): 300 dolar; kimine, iki defa da doktora gittim. Sophie bir kere- sinde göğsündeki yumru nedeniyle çok genel bir -Mazot (teknenin büyüklüğüne ve bulunulan kontrolden geçmek zorunda kaldı. Toplasanız, 3 yere göre değişir, ama 12 metrelik bir tekneniz ve senede iki kişi 500 dolardan fazla sağlık için har- 40 beygirlik motorunuz olduğunu, motoru da az camamışızdır. Ama bu genel bir kural değil elbette. kullandığınızı varsayıyorum): 100 dolar; Çok sağlamcıysanız uluslar arası geçerliliği olan bir sağlık sigortası yaptırmalısınız. Bu da kapsadı- -Arada bir dışarıda yeme, eğlenme: 200 dolar. ğı tedavi şekline göre çok değişiklikler gösteriyor. Burada aylık 600 dolar gibi bir rakam çıkıyor. Diyelim ki oldukça sağlıklısınız ve sadece kaza ya Bunu yıla dönüştürürsek 7200 dolar gibi bir şey da ağır hastalık durumunda yatarak tedavi poliçe- çıkar. Tekneyi senede bir karaya alıp bakım yap- sini aldınız. Bunun için sizden iki kişi için yıllık 2000 manız gerekiyor. Tüm boya ve temel tamir işlerini dolar gibi bir rakam alacaklardır. kendi başınıza yaptığınızı düşünürsek, en az 1000 dolar gider. Teknenin illa ki bir şeyleri arıza çıkara- VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 63
DOKTORUN MESLEĞİNİ HER YERDE YAPABİLMESİ MÜMKÜN. Teknenin yelkenlerini ortalama 3 se- Teknenin boyu da önemli elbette. Bu hesapları nede bir değiştirmeniz gerekecek. Bu 12 değil de 10 metrelik bir tekne için yaparsanız boyda bir teknenin yelkenleri, Tay- teknenin yıllık masrafı yarı yarıya azalır. Ama tekne land’da bile yaptırsanız 6000 doların çok küçük olursa, mutfakta iki büklüm yemek yap- altına mal olmaz. Bunu yıla indirger- mak zorunda kalıyorsanız, bu sefer de karadayken, seniz 2000 dolar yıllık yapar. fırsat buldukça dışarıda yemeye çalışıyor insan. O Tekne sigortasına gelince… Sigorta şirketleri zaman ister istemez restoran masrafı bütçeye ek- okyanuslara açılan teknelere sigorta yapmak iste- leniyor. Buna dikkat edildiğinde 9 – 10 metrelik bir miyor. Ben birkaç tane kitabına uydurup bu sigor- tekneyle aylık harcamaları 1000 – 1500 dolarlara tayı edinmiş tekne gördüm, ama çok fahiş primler indirmek mümkün olabilir. ödemek zorunda kalıyorsunuz. Bu yüzden tekne sigortasını harcamalara koymuyorum. Çok sağlam Eğer arada bir yurdunuza uçakla dönmek istiyor- bir tekneniz olması, dikkatli planlama, navigasyon sanız bulunduğunuz bölgeden uçakla gidiş gelişi ve demirleme en büyük sigortanız olacak. de bütçeye koymalısınız. Benim bütçem buna el- vermediğinden ben 3 senelik tur boyunca hiç yurda Şimdiye kadar söylediklerimizi alt alta topladı- gelip gidemedim. ğımızda 15200 dolar buluruz. Hesaplarımızın dı- şında çıkabilecek şeylere, arızalara karşı da 2000 Tabii diyeceksiniz: “çalışmadan biz bu kadar dolar, iki kişi için giyecek harcamalarına da 1000 parayı nereden bulalım?” Uç noktadan bir örnek dolar koyarsak yıllık 20200 dolar gibi bir şey çıkar. vereyim. Samoa’da atmışlı yaşlarının sonunda Bunu aya çevirirsek, demek ki elinize ayda 1500 – Kazak bir denizciye rastlamıştık. Adam evinin bal- 2000 dolar civarında bir para gelebiliyorsa 12 met- konunda ürettiği kontrplak üzerine elyaf kaplama, relik bir tekneyle 2 kişi okyanuslara açılabilirsiniz. 5 metrelik teknesiyle dünya turu yapıyordu. Eline Ayda 2000 – 2500 dolar geçiyorsa oldukça rahat geçen yegâne para emeklilik maaşıydı, o da altı eder, senede bir yurda uçakla gidip gelmeyi bile üstü 100 (yüz) dolardı… Adamcağız parasızlıktan düşünebilirsiniz. teknesine minik de olsa bir bot alamamış, demir yerinden kıyıya her defasında yüzerek geçiyordu. Yukarda yaptığım hesap çok genel bir ortala- Bize çok sefalet çekiyormuş gibi gelen bu kazak ma. Kalkıp bir seneyi Fransa, İtalya sahillerinde denizci durumundan hiç şikâyetçi değildi. Bu yaşı- geçirmeye karar verirseniz bu rakamı en az üçle na kadar hayalini kurduğu şeyi yapıyor olmaktan çarpmanız gerekir. Yok, Güney Amerika’nın balta dolayı son derece mutlu ve gururlu bir hali vardı. girmemiş ormanlarında kaybolmak ister, bir sene boyunca insan yüzü görmek istemezseniz bunu Anlayacağınız, yukarıda verdiğim rakam sizin üçe, hatta beşe bölmelisiniz. hayal gücünüze ve yaşam standardınıza göre çok 64 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
aşağılara inebilir. Çalışmadan para kazanmanın en yetmez, bunu göstermeyi de bilmeniz gerekiyor. akla yatkın yolu emekli olmak. Türkiye’de emekli Öyle bir niyetiniz varsa fotoğraf, video kurslarına maaşları pek bir şeye benzemiyorsa da iki kişinin gitmenizi ve görsel medyaya odaklanmanızı tavsi- maaşıyla bir şeyler yapmak mümkün. Hele bir evi- ye ederim. niz varsa yola çıkarken bunu kiraya verebilirsiniz. Bu durumda elinize hesabını yaptığımız rakamlar Yoldayken çalışıp para kazanma hayal gücünü- geçebilecektir. Benim gibi çok sabırsızsanız ve zün ve kabiliyetinizin sınırları içinde olan bir şey. emekliliği bekleyemiyorsanız, elinizde yeterli pa- İyi bir müzisyenseniz yol boyunca restoranlarda, ranız da yoksa iki alternatifiniz var: ya şartları çok barlarda çalışabilirsiniz; elinizden tekne onarımıyla zorlayacak ve sponsor bulacaksınız, ya da yolda ilgili çok iş gelebilir, bunu marinalarda paraya çevi- çalışıp para kazanacaksınız. rebilirsiniz; doktorsanız uzak yol denizcilerinin yo- ğun olduğu limanlara gidebilir ve onlara servis ve- Bugünlerde her tekne sahibi bir sponsor bulup rebilirsiniz; teknenizle uzun okyanus geçişlerinde denize açılmayı düşünüyor. Fakat unutmayın ki charter yapabilirsiniz; bilgisayarı çok iyi biliyorsanız sponsorluk aslında bir reklam faaliyetinden baş- tekne camiasına vereceğiniz servis sizi yaşatacak ka bir şey değildir. Size maddi destek sağlayacak kadar para kazandıracaktır. Bu listeyi hayal gücü- olan firmaların kendi adlarını medyada görmekten nüzü kullanarak uzatmak tamamen sizin elinizde. başka bir beklentisi yoktur. Medyaya nasıl çıka- Tabii ki bunun için cepte para olmadan, tam anla- caksınız? Artık sıradan bir hal almış olan “yelkenli mıyla bir bilinmeze doğru yola çıkabilecek cesare- tekneyle dünya turu” gibi kavramlarla medyanın il- tin olması gerekiyor. gisini çekme şansınız yok. Başka şeyler bulmanız gerekecek. Medya “ilk” lafını çok sever. Ben “Tür- Unutmayın, tekneyle yola çıkan insanların ço- kiye’de ilk solo dünya turu” kavramıyla başladım, ğunda cepte paradan çok içlerinde yanıp tutuşan yolda “Macellan Boğazı’nda ilk Türk” kavramına çe- bir macera tutkusu var. Böyle bir tutkuyla paranın virdim, bunlar doğal olarak medyanın ilgisini çekti. dahi halledemeyeceği zorlukların üstesinden gel- Medyanın ilgisini sadece yaptığınız şeyle çekmek mek her zaman mümkün. VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 65
YAZARLARIMIZ HALİT YILDIRIM ACIMASIZ DÜNYAYA MEYDAN OKUMAK BRAVİNG THE WİLDERNESS BRENE BROWN İnsanoğlu-kızı olarak genelde şöyle bir algıya lıtırız; işlerin daha iyi gitmesi için yapacak bir şe- prim veririz: “Sevinirsek sonradan başımıza bir yimiz olmadığını düşünerek başkalarına yardım felaket geleceğini ya da hayal kırıklığına uğraya- etmemeyi seçeriz! Böyle acıya ve adaletsizliğe cağımızı düşünürüz.” gözlerini yummayı seçmek ve her şey yolunday- mış gibi davranmak ayrıcalık sahibi olmanın te- Bu nedenle gerçek sevinç anlarında çoğumu- meli olup, bu düşünce ve sonucunda uygulayaca- zun aklına hemen bir trajedi gelir. Çocuğumuzu ğımız davranış kalıbı bize genelde şunu söyletir: mezuniyet balosuna uğurlar ve “araba kazası” “Bugün çevremde olup bitenleri görmemeyi seçi- diye düşünürüz. Hevesle beklediğimiz tatil yakla- yorum çünkü görmek ve harekete geçmek fazla şırken akla “fırtına” takılır. Bu ve bunun gibi olum- zor.” Nasıl tanıdık geliyor mu? suz düşünceler daha başlangıçta sevincimize en- Sevincin karşı kutbu olan “Istırap” da sa- gel olur. Buna sevinci kendine yasaklamak denir. Sevinci kendine yasak etmenin önüne geçmenin vunmasız bir duygudur. Kendimize acı çekme tek yolu şükrandır. Sevinçlerini bütünlüklü olarak iznini vermemiz gerçekten cesaret gerektirir. yaşayan ve kendilerini sevince teslim edebilen Istırap çektiğimiz zaman çoğumuz bu ıstırabı kadınlar ve erkekler şükran duyanlardır. hissetmek yerine başkalarına vermeyi daha iyi beceririz. Acımızı içimizde tutacağımıza çevre- Bazen de kendi sevincimizi ve neşemizi dene- mize yayarız. Değil mi? yimlerken başkalarının ıstırabını fark edemeyiz; gözlerimizi yumarız ve kendimizi bir bakıma ya- Zaman sınırlaması olanlar için öne çıkan 66 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 birkaç paragrafı aşağıya aktarıyorum: Bir arkadaşımın evindeki kanepede duran yastığın üzerinde “SÖYLEYECEK İYİ BİR ŞEYİN YOKSA GEL YANIMA OTUR!” yazısı- nı görünce pis pis güldüm. İyi-bir insan-olma- ya-gayret eden-araştırmacı şapkamı bir anlı- ğına çıkartayım ve birkaç dürüst soruya yanıt verelim: Bir yabancıyla yakınlık kurmanın ortak tanı- dığınız birine bok atmaktan daha hızlı ve kolay bir yolu var mıdır? Başka ne insana, birinin yanına oturup ger- çekten dedikoducu, yargılayıcı ve sinsi olmaktan daha iyi hissettirebilir? daha iyi hissettirebilir? Ama şimdi bu yastığın diğer yüzüne bakalım: Üçüncü şahısları yargılayıp onlarla alay ederek kurduğumuz bağlantı gerçek bir bağlantı değildir.
YAZARLARIMIZ Ve ne yazık ki bu yaptıklarımızın o insanlarda Bush ve Hillary Clinton, dünya vatandaşlarına, neden olacağı acı gerçek acıdır. Sinsilik üzerine terörizmle mücadelede “Ya bizimle birliktesiniz ya inşa edilen bir bağın değeri sinsilik kadardır; yani da bize karşısınız!” dediler. Bush abartarak, “Her yoktur. ülke, her bölge artık bir karar vermek durumun- dadır. Ya bizimle birliktesiniz ya da teröristlerden Yakından bakınca, gerçekten insanlardan nef- yanasınız!” dedi. ret etmek zordur. Istırap ve korku içindeysek öfke ve nefret önde giden duygulardır. Bazen tüm dün- “Ya bizdensin ya da düşmansın” duruşu felse- yayı bir Word belgesine koyabildiğimi ve nefretle fede yanlış bölünme ya da yanlış fikir ayrılıkları ilgili tüm sözleri ve eylemleri ıstırapla ilgili sözler olarak nitelenir. İnsanları taraf tutmaya zorlayan ve eylemlerle “bul ve değiştir” uygulamasına tabi bir harekettir. Başka seçenekler varsa (ki hemen tuttuğumu hayal ederim… her zaman vardır) bu sav olgusal olarak yanlıştır. İnsanın kendini başkalarıyla birlikteyken yalnız * Bir çizgi vardır. Saygınlıkla ilgilidir. Ama sağ- hissetmesinden daha büyük bir yalnızlık olduğu- dan ve soldan öfkeli, korku dolu insanlar bunu her nu sanmıyorum. Bu “yalnız hissetme”nin ailemiz gün daha önce görülmemiş bir sıklıkla aşarlar. için ne anlama geldiğini araştırdığımız zaman, Dehümanizasyon retoriğine dahil olur ya da im- bağlantı kurarak kendimizi canlı hissetmediğimiz gelerini yayarsak kendi insanlığımızı da bu süreç yerlerde bu duyguya kapıldığımız sonucunu çı- içinde küçültmüş oluruz. Müslümanları teröristle- kardık. Bu nedenle, bana kalırsa sadece insanlar re ya da Meksikalıları “yasadışı” insanlara, polis değil, yerler de bu kopukluk duygusuna neden memurlarını “domuzlara” indirgersek; bu saldırdı- olabilirler. Bazen bir yerin insana kendini yalnız ğımız kişiler hakkında hiçbir şey söylemez. hissettirmesinin nedeni, o alanda yaşanan ilişki- lerde yakınlık duygusunun olmamasıdır. Bazen Nitekim, Twitter ve Facebook’ta aynı fikirde de bazı yerlerde kendinizi önem verdiğiniz insan- olmadığımız insanları kolayca ahlaki dışlamanın larla bağlantı içinde hayal edemezsiniz ve o yerin tehlikeli alanına itiveriyoruz; bunu yaparken tutar- kendisinde bir yalnızlık hissi vardır. Ve YALNIZLIK lılık aramıyoruz ve genellikle tam anlamıyla ano- toplumsal bağlantıya ihtiyacımız olduğunu söyler; nim bir platformda yapıyoruz… hayatımız için besin ve su kadar önemlidir. Caci- oppo, “Yalnız olduğunu inkâr etmek aç ve susuz ü *Hillary Clinton ya da Maxine Waters’ın cadı olduğunu inkâr etmek kadar anlamsızdır,” der. ya da orospu diye nitelendiğini duyunca inciniyor- sunuz ve bozuluyorsunuz; Ivanka Trump, There- Yalnızlık üzerine yapılan geniş çaplı bir çalış- sa May için bu sözleri duyunca da aynı şekilde mada şunu buldular: incinmeli ve bozulmalısınız. Hava kirliliği içinde yaşamak erken ölme riski- ü ABD başkanı kadınlara köpekler diyor, ha- nizi %5 artırır. karetler ediyorsa, tüylerimiz diken diken olmalı ve damarlarımızda direnç dolaşmalıdır. İnsanlar Obez olmak %20. Aşırı içmek %30. Yalnız ol- ABD başkanına “domuz” deyince de politikamız mak mı? Erken ölme riskinizi %45 artırır! ne olursa olsun, bunu kabul etmemeli ve insan- ların insanlıklarından çıkarmayan sözler talep et- Harry Frankfurt, Princeton Üniversitesi’nde meliyiz. felsefe emeritüs profesörüdür. 2005 yılında, Boş Konuşma Üzerine adlı kitabını yayınladı. Buna *Sosyal medya gerçek ilişkiler kurmakta ve ha- göre; anlamadığımız şeyler hakkında konuştuğu- kiki aidiyet geliştirmekte bize yardımcı olabilir mi, muz zaman boş konuşmaya başladığımız andır. yoksa önümüzü mü keser? Günümüzde hepimi- O, çoğumuzun her konu hakkında bir şeyler bil- zin boğuştuğu sorular bunlardır. mek ya da bir yorumda bulunmak ihtiyacı içinde olmasının dünyadaki boş konuşma miktarını çok Sosyal medya bir topluluğu geliştirmekte çok artırdığını söyler. Yine ona göre, zamanımızın en işe yarar, ancak hakiki aidiyet için, gerçek temas büyük boş konuşma sorununun doğum yeri şu- ve gerçek empati kurabilmek için gerçek insanlar- dur: “Ya bizdensin ya da düşmansın” savı. la gerçek uzamda ve gerçek zamanda bir araya gelmek gerekir. Günümüzde yapılan ayıklamanın büyük bölü- mü “ya bendensin ya da düşmanımsın” inancına Ben sosyal medyayla ilişkimizin ateşle ilişkimi- dayanır. Bu politikacılardan filmlerdeki kahraman- ze benzediği sonucuna vardım. Kendinizi sıcak lara ve kötü kişilere kadar düzenli olarak herkes- tutmak ve beslemek için de kullanabilirsiniz; klav- ten duyduğumuz duygusal bir cümledir. Politik yeye bir kez yanlış vurarak ahırı da yakabilirsi- bölücülüğünün en etkili cümlelerinden biridir ve niz. Her şey niyetinize, beklentilerinize ve gerçeği ister iyi niyetle kurulmuş olsun ister kötü niyetle, doğrulayabilme becerinize bağlıdır. Sosyal med- %95 seviyesinde duygusal, tutkulu boş konuşma- ya ancak kişilerin yüzyüze temasta bulunduğu, dan ibarettir. belli bir çatısı, amacı ve anlamı olan gerçek bir topluluk yaratmakta aracılık ettiği ölçüde yararlı- 9/11 olaylarından sonraki haftada George W. dır. VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 67
YAZARLARIMIZ AYDA ÖZEREN Yok ki sonrası durmuşsa zaman... Yok ki sonrası dur- Geçim derdini unutan, tek- Yok ki sonrası yeşil örtü- muşsa zaman. düzeliği özleyen, basit endi- nün, gözleri dehşetten yu- Derin bir yara bu, şelerini tarihe gömen halkım. valarından fırlamış sincabın, kor bir ateş, deh- evinde çocuklarını sarmala- yıp korkuyla bekleyen anne şet bir acı, kaybolan miras… Geri dönüşü olmayan ka- babanın. Ataların hediyesi çocukla- yıplara değil güzelliğe uyan- mayı özleyen cefakâr mille- Yok ki sonrası yalanın dola- rın emaneti. tim… nın talanın. Zaman getirmiyor Her gün yeni dertleri üzeri- geri bitti gitti yandı kül oldubit- Sizi bizi yoktu. Senin benim ti. Olana bak, talana bak, su- ne ekleyen, geçmiştekileri de yoktu. Bizimdi, “vatanımın ye- çuna bak. tespih yapıp bir sonraki güne şil örtüsüydü” o benim o be- devreden canım ülkem… nim milletimindi ancak… Yok ki sonrası gidenin, göl- gesinin, meyvesinin, börtü böceğinin, sağladığı mis ha- vanın, yağmurun kokusunun, toprağı tutuşunun, yeşilin hu- zurunun gidişi var dönüşü var mı ki? Yok ki sonrası bu yağma- nın, bu hainliğin, bu çaresizli- ğin, seyirci kalmanın… Yok işte sonrası durdu za- man. Seyirciyiz kızıl gökyüzü- ne, doğmayan güneşe, beyaz bulutun yerini almış kara du- man. Yok işte sonrası durdu za- man. Bozuldu yürekler. Tutul- du soluklar. Gözyaşları sel. İçimiz kan ağlıyor işte vatan haini bunlar. 68 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
YAZARLARIMIZ Yok ki sonrası, kıydığın her gelmek için kaç nesil eskittim ma kafayı kuma ayağa kalk bi! dalın, her çiçeğin, ağacın, bir bilsen diye… OLANA BAK! canlı yaktığın her hayvanın, Salkım söğüt iyice büktü boy- Suçuna bak…Yaktın beni diri yaprağın.. nunu, giden hemcinslerine diri… Boğazım düğüm düğüm… konuk ettiği canlılara için için Seni beni yok, sizi bizi yok. Kuraklığın, donun, yağışların, yanıyor. Ne bir ağaç ne de bir deniz, aşırı sıcakların, fırtınaların Meşe yaz kış korurdu yap- kıvrılıyorum kızıl karanlığa… kalkanı ormanlar gitti. Yok işte raklarını, hüznünden döküyor Yeşilin adı canımı yakan kır- sonrası bu afetlerin. Çığlık artık tutamıyor üzerinde uzan- mızı. Sonrası kül. çığlığa bağırıyor doğa koru tılarını. Külün rengi göz yaşımın ren- beni, kolla beni. Bırak bu tala- Ey İnsanlık! gi. nı, bırak bu yağmayı… Bi dur açgözlülüğün hala doy- Ağlıyorum çığlık çığlığa... Akdeniz’in yaygın Türk Kızıl- madı mı! çamı ağlıyor. Mirasın benim Dinin imanın para. Al bizi sat senin gelecek kuşaklara, çar- bizi olurumuz kaça? çur etme şimdi üç kuruş için Atıp yaka paça bu hayatı, sok- beni… Toros Sediri yasta. Bu boya VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 69
70 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 ERHAN ESİRTGENER
VAMRüYAreNnTleROr-TMAaRYldiEvYleLrÜL 2021 71
YAZARLARIMIZ BERRİN YELKENBİÇER ÜZERİNDEN KAMYON GEÇMİŞ ANNE Merhaba, geçmiş olsun diyelim mi? bir tuhaflık var. Diyelim, geçmiş olsun diyelim, o za- Çok var da siz hangisini söylüyorsunuz? man dans diyelim, hatta gelin birlikte En temel olanı söylüyorum. Niye varlar? Okul- iki tur dönelim, ben şahsen parende bile atabilirim. ların eğitiminde ne eksik de öğrenciler ayrıca destek eğitimi alma ihtiyacı Nasıl geçti diye sor- duyuyorlar? Bu bir soru de- sam? ğil, cevap vermeye uğraş- mayın. Sorun tabii, sizin işi- Oğlunuz ne yaptı? niz sormak da süreci O da benimle aynı fikir- mi soruyorsunuz, so- de ya da ben onunla aynı nucu mu? fikirdeyim. Dershaneye git- mek istemedi. Zaten gide- Her ikisini de! meyecekmiş. Süreci anlatayım Neden? önce. İki yıl önce biz Salgın patladı. Hemen velileri okulda toplantı- arkasından okullar kapatıl- lara çağırmaya başla- dı. Yasaklar başladı. Oku- dılar. “Bunları şöyle ya- lun hem hafta içi hem de pacağız, bunları böyle hafta sonu yoğun eğitim yapacağız” dediler. planları hayallerde kaldı. “Sizden destek bekliyo- Bu karar yanlıştır demiyo- ruz.” dediler. Ben zaten rum. Çok bulaşıcı bir has- hazırım, dünden değil, talıkta olması gereken her- daha evvelsi günden. halde budur ama süreçte Öyle bir heyecan. Ama ciddi değişiklik oluyorsa so- nasıl tatlı bir heyecan. nucu da değiştirirsin, değil Elimden gelen her türlü mi? Bu da soru değil, üzeri- desteği vermeye hazı- nize alınmayın. rım. Elimden gelmeye- Süreç daha sonra nasıl ni de sorar soruşturur, işledi? bulur buluşturur, hazır Çocuklar aylar boyunca ederim. yüz yüze eğitim alamadı- Okul neler yapmayı taahhüt etti? lar. Okullar arada açıldı, gider gibi oldular. Sonra aniden tekrar kapandılar. Çeşmeyi bile çok açıp Hafta içi yoğun eğitim, hafta sonları destek kaparsan yalama olur, su sızdırmaya başlar. Bu kurları. Çocukların danışman eğitmenleri olacak, gençlerden de çoğunun contaları gevşedi. Hiç sürekli deneme sınavına girecekler. Daha ne ol- kimse bana online eğitimin verimli olduğu yoru- sun? Dershane önermediler. Niyeyse hızlı oku- muyla gelmesin. ma kurslarına gönderilen çocuklar varmış. Gerek olmadığını söylediler. Zaten bu dershane işinde 72 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
YAZARLARIMIZ Taze bir sınav ve- önüne koydular? Sesimin yükseldiğini ifade lisi olarak o yoru- etmek için bu cümleyi büyük ya da koyu renk mu alır, parça pinçik harflerle yazarsınız artık. eder, kalp kırarım. Eğitime hiç erişeme- Bu bir soru mu? yen çocukların ol- Evet, hem de sıkı bir soru ama muhatabı siz duğu, adil olmayan değilsiniz. bir dünyada siz hâlâ Sınav günü nasıldı? hangi iki günlük sı- Otuz sekiz derece. navın peşinde koşu- Efendim. yorsunuz? Yine soru Şanslarına çok sıcak iki gündü. Bizim oğ- sormuyorum ve size lanın sınava girdiği üniversite amfisi pence- demiyorum. resizmiş. “Neyse ki kapıya yakındım da biraz hava alabildim” diye haline şükretti çocuğum. Anladım. Biz veliler de dışarıda bir cehennemin içinde Çocukların genç- bekledik. Siz hiç çok sevdiğiniz birini kaybet- lerin geleceğe dair tiniz mi? hayallerinin, umut- Efendim? larının gerçekleşme Özür dilerim, uygunsuz bir soru oldu. Sabah olasılığının iki gün- sınav öncesi şöyle bir hava vardı; bir yakınını- le sınırlanmasında zı kaybettiğinizde, cenaze ortamında acılı bir bir tuhaflık yok mu? çaresizlik ve tuhaf bir tevekkül hissedersiniz. Enerjilerinin, aşkları- Çok sevdiğinizin artık olmadığı ve geri dön- nın, hormonlarının, hayallerinin çağladığı bir meyeceği gerçeğiyle yüzleşmeye çalışırken, dönemde iki sıcak yaz gününe hazırlanıyorlar. acınızı paylaşmaya çalışanların desteğiy- Bu sene bu hazırlık sürecinin çoğu ayı oda- le ayakta durur, hayata devam etmeye gay- lara, evlere kapanarak geçti. Hormonları iyi ret edersiniz. Bu da sizi çok utandırır. Allah kötü sakinleşmiş, hayatlarını güzel çirkin bir benzetmesin ama ortam bana bunu hatırlat- raya oturtmuş, hayal kurmaktan neredeyse tı. Gençler çaresizce yazgılı oldukları sınava vazgeçmiş biz yetişkinlerin bile evlere kapan- giriyorlar, biz ebeveynler sadece yanlarında mayla ilgili ne çok derdi oldu. Siz şimdi bu ka- olarak onlara destek olmaya uğraşıyoruz. panmayı alın, üzerine son derece sıkıntılı bir sınav hazırlık süreci ekleyin. Sağlarında solla- rında yakınlarının hastalıklarına, hatta kayıp- larına seyirci kalmalarını göz önüne alıp duru- mu dörtle çarpın. Sonbaharda salgının tekrar artacağı ve üniversitelerin açılamayabileceği söylentilerini de üzerine ekleyin. Ne etti? Çok etti. Çok ediyor tabii. Ayrıca bu sınava girenlerin en genci on yedi, on sekiz yaşında. Yani ülke gündemini takip edip her şeyin farkında ola- cak, yalanı dolanı yutmayacak yaştalar. Ev- rensel eğitime hazırlanıyorlarsa öyle olmaları gerek zaten. Fakat bu durumda umutlarının suya düşmesine çeyrek varmış gibi çaresiz hissedebiliyorlar kendilerini. Şimdi bütün bu durumları da sınav stresine ekleyelim. Vardı- ğımız sonuç sabrın sınırına gelip dayanıyor. Haklısınız. O zaman hangi akla hizmet son on yılın en zor sorularını hazırlayıp pırıl pırıl gençlerin VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 73
Bir yandan da onları buna mecbur bıraktığı- güvenlerini pekiştirecek sunumlar, edebiyat ve dil mız için, biz kendimiz de bu sistemin bir parçası bilgilerinin dört seçenekle değil de yazıyla ölçülme- olduğumuz için, bir ömür harcayıp bir şeyleri de- sini sağlayacak denemeler nasıl güzel olur. ğiştirmeye gücümüzü yetiremediğimiz için, bütün umudumuzu onlara yüklediğimiz için utanıyoruz ve ………………… başka bir çaresizlik sarmalına dolanıyoruz. Hiç öyle bakmayın. Ütopik öneriler getirdiğimin farkındayım. Tamam, bunların gerçekleşmesi nü- -Sınavdan nasıl çıktılar? fus yoğun bir ülkede zor olabilir ama bunlar zor -Gözleri büyümüş ve bembeyaz yüzlerle. Ağla- diye distopya çamuruna gömülmek zorunda da yanları, kusanları, sinir krizi geçirenleri, bir gece değiliz, olmamalıyız. Hayata iki ucu boklu değnek önce hastanelik olanları duydum, gördüm. Sa- muamelesi yapılmamalı. Daha iyisini üst akıl diye londan çıkıp bize doğru yürüyen oğlumun çökük çağırdıklarımız bulsunlar bir zahmet. omuzları ve kâğıt gibi yüzü kalbimi aldı, fırtınaya Şimdi nasıl hissediyorsunuz? tutulmuş bir kayık gibi salladı. Suya düştüm de bo- Üzerimden kamyon geçmiş gibi. Aman siz şimdi ğuluyormuşum gibi nefesim kesildi. Evlerde, okul- bu cümleyi alır, başlık yaparsınız. Gözünü sevdiği- larda, kürsülerde lafa gelince yere göğe koyama- min Türkçe’si, eğilip bükülmeye, boşlukları doldur- dığımız çocuklarımızın bunları yaşamasına sebep maya nasıl da müsait. Sırf bu sebep bile dilimize olmamız çok utanç verici. hayran olmama yetiyor. Sık kullanılan eril dil za- Peki nasıl olmalı? man zaman rahatsız edici olsa da bazen de yüzle- Vallahi üst akıl diye seçip bir yerlere getirdiğimiz, rimiz gülüyor, hayat hafifliyor. Ne çok zenginliğimiz akıllı olup çözüme yönelik kararlar almalarını bek- var. Bir de gençlerimizi soldurmasak! lediğimiz birileri var. Bunlar sadece “bakmayıp” adil Son sözünüz? ve şaibesiz sistemler geliştirebilirler. Bunu yapma- Çocuklarımız, gençlerimiz şu anki durumların ya muktedirler ama konuşmakla yapmak çok farklı çok daha iyisini hak ediyorlar. Biz bazı şeylerin ka- şeyler. çınılmaz olduğunu fark edip çaresizce zevk alma- Sizin aklınıza gelenler? ya baktık. Hayatta kalabilmemiz için bu gerekiyor- Üst akıl değilim ama anneyim. Bu da eylemde du. Onları buna mecbur bırakmayalım. Ezberlerin değilse de düşüncede hepimizi eşitliyor, hatta bizi bozulmasının, içi iyice boşaltılmış “başarı” kavra- öne geçiriyor. Tabii ki bir eleme sistemi olmalı. İki mına hakkını teslim etmenin zamanı geldi de ge- güne sıkıştırılmış değil de yıla yayılmış sınavlar ya çiyor. Biz anne babalar, yetişkinler, üst akıllar bir da her fakültenin kendi sınavını yapması, çocuk- yerlerden başlayalım, onlar gerisini getireceklerdir! lara sadece matematik problemi değil hayat prob- www.tersdergi.com’da yayımlanmıştır lemlerini çözmeyi öğretecek sosyal çalışmalar, öz- 74 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 75
SECTIKLERIMIZ JANO GÜL ÇAVUŞOĞLU ADELA Asıl adı Adela… Ne çıkar oyuncudan başka böyle bir aileden? 17 Haziran 1930’da doğdu. O da sahnenin yolunu tuttu, tozunu yuttu. Tiyatro oyuncusu Amelya ve ko- Düşünün, 14 yaşında çıktı tiyatro sahnesine ilk. medyen Naşit, kızlarına Adela adını Sayısız film yaptı, ünlendi... uygun gördü... Ona rağmen utangaçlığı ve mütevazılığı hep Avrupalı rengârenk bir kelebek türü de böyle baki kaldı... anılır. Tiyatro oyuncusu Ziya Keskiner ile 1950’de Gerçekten de renkli bir kelebek olacaktı Adela. evlendi... Annesi Amelya, Ermeni kökenli bir annenin ve İki yıl sonra Ahmet dünyaya geldi. Ahmet’in eve Rum kökenli bir babanın kızıydı... kattığı mutluluk bir süre sonra gölgelendi. Dedesi Kemani Yorgo Efendi, anneannesi de Kalbinde sorunla doğmuştu çocuk, ameliyat meşhur kantocularından Küçük Verjin’di. olması gerekiyordu. Ancak bu ameliyat o yıllarda sadece ABD’de mümkündü. İki oyuncuda bunu karşılayacak para ne gezer? 76 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
SECTIKLERIMIZ Denkleştirdiler parayı. arkaya oynadığı Salak Milyoner, Mavi Boncuk, Ah Çocuğu alıp götürdüler... Nerede, Şaşkın Damat, Hanzı, Delisin, Bizim Aile Ancak umulduğu gibi olmadı, masada kaldı ve hemen ardından gelen Hababam Sınıfı’ndaki çocuk. Hafize Ana rolüyle akıllara kazınmıştır. Gülüşüyle dağı taşı titreten kadın işte o çocu- ğun annesidir. 1976 yılında ‘İşte Hayat’ filmindeki rolüyle Altın Kendini tiyatroya, sinemaya ve çocuklara adadı Portakal Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu o da. ödülünü almıştır. Ödüller aldı. Halkın belleğinde silinmez izler bıraktı. Oynadığı anne rollerinin insanlarda yarattığı Naşit, İstanbul Şehir Tiyatrosu’na girmek için etki sebebiyle 1981 yılında TRT’de Uykudan Önce öğrenimini yarıda bıraktı. 1944 yılında girdiği adlı bir program yapmış ve çocuklara masallar çocuk tiyatosunda ilk rolünü 1948 yılında Lüküs anlatarak Adile Teyze olarak bilinmeye başlamış- Hayat’ta aldı. Adile Naşit gençliği boyunca tiyat- tır. 1983 yılında da Adile Teyze isimli bir filmde rol royla uğraşmış, 1961 yılında o zamanki eşi Ziya almıştır. 1966 yılında kalp sorunu nedeniyle kay- Keskiner ve abisi Selim Naşit ile Naşit Tiyatrosunu betti oğlu Ahmet’in de bu ‘sevecen anne’ rollerinin kurmuş, tiyatro dağıldıktan sonra da Gazanfer gerçekçiliğinde etkisi büyüktür. Özcan-Gönül Ülkü Tiyatrosu’nda çalışmıştır. 1970’li yıllarda Tarık Akan, Münir Özkul, Kemal 11 Aralık 1987’de ise yakalandığı bağırsak Sunal, Kartal Tibet, Ertem Eğilmez gibi isimlerle kanseri nedeniyle aramızdan ayrılmıştır.Gülüşü çalışmaya başladıktan sonra sinemada adını du- gülden güzel bir kadındır nihayetinde. Hababam yurmuştur. Özellikle 1974 ve 1975 yıllarındaarka Sınıfı’nın hademe Hafize’si, Neşeli Günler’in inatçı Saadet’idir... VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 77
SAGLIK KÖSESI LİDERLERİN SAĞLIK SORUNLARI Lider olmak, insanların güveni- depresyon hastalarının %15’i in- ni kazanmak anlamına gelir. tihar nedeniyle kaybedilmektedir. İnsanlar, liderin düşünce bi- Bu da kalp krizi geçiren insanların çimine, yargılarına güvenir, onun ölme oranından daha yüksek bir gösterdiği yolda yürümeye hevesli orandır. Çocuğuna, hobilerine ilgi olurlar. Bu güven nedeniyle za- gösteremeyen, enerjisi yok olmuş man zaman liderin her bakımdan bir yakınınız varsa onu “hadi ken- mükemmel olduğunu düşünürüz. dine gel” diye zorlamak yerine he- Bu mükemmellik anlayışına sağlık men bir doktora götürerek en doğ- durumları da dahildir. Oysa lider ru hareketi yapmış olursunuz. Aksi biyolojik olarak sıradan bir insan- bir tutum, diyabet ya da kanser dır. Çoğu zaman çok çalışmak, gibi gerçek bir hastalığı küçümse- çok yorulmak, kendileriyle değil ül- mek anlamına gelir. küleriyle daha fazla ilgilenmek gibi Mektupları, röportajları ve tarih- nedenlerle sağlık sorunları vardır. çilerin yazılarına bakılırsa majör Üstelik bugün bilim insanları li- depresyon geçiren liderlerden ba- derlerin sağlık sorunlarının onları zıları şunlar: daha dirayetli yaptığını, dünyaya • Winston Churchill bazı mek- farklı bakmalarını, farklı çözüm tuplarında depresyon hastasının yolları bulamalarını, bir anlamda ifadelerini kullanmaktadır. sağlık sorunlarının onları “çelikleş- • Abraham Lincoln’ün günlük- tirdiğini” düşünmektedir. Bu yazıda leri de sevdiği kadının ve oğlunun bazı liderleri bahane ederek, bazı ölümüyle uzun süreli bir depres- sağlık sorunları hakkında kısa bil- yon geçirdiğini göstermektedir. giler vereceğim. • Mahatma Gandhi’nin de gençliğinde intihara kalkıştığını Majör depresyon: biliyoruz. Toplumumuzda intihar sadece ve sadece depresyon so- AYŞE KÖSE Majör depresyon bir akıl hastalığı nucu olur. Bazen bu depresyon, TIP DOKTORU değil bir duygu durum sorunudur. kendini hiç belli etmeyen “maskeli” İnsanların genelde “bir elin yağda diye tanımladığımız bir türde de bir elin balda, ne var depresyona olabilir. girecek?” diyerek nankörlük gibi yorumladığı, ya da hayatın getirdi- Bilim insanları geçirilmiş depres- ği bazı aksilik ve kayıplar karşısın- yonun bu liderleri bir anlamda “çe- da hissedilen üzüntüyü depresyon likleştirdiğini” düşünmektedir. zannetmeleri, bu alanda bilgilen- dirmenin gerekli olduğunu düşün- dürmektedir. Majör depresyon te- tikleyici bir neden olsa da olmasa da insanların eskiden keyif aldıkla- rı şeyden keyif almamaları, en ba- sit işleri yapacak kadar bile enerji bulamamaları, aşırı bir mutsuzluk, değersizlik, suçluluk hissi ve intihar etme isteği ile karakterize ciddi bir tablodur. Bir karakter yetersizliği ya da nankörlük değildir. Kayıplar ve aksilikler karşısında hissedilen yas da depresyon sayılmaz. Majör 78 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
SAGLIK KÖSESI Epilepsi (sara): mesini olabildiğince önlemeye itebilir. Ancak gerçek bir DEHB Epilepsi (sara) beyinde kont- çalışın. Bu sırada siz de zarar hastasını gördüğünüzde “çok rolsüz sinir aktivitesi sonucu görmemelisiniz. Alacağınız en yaramaz” bir çocukla arasın- çeşitli kas gruplarında göz- önemli önlem: Sakın çenesi daki farklı anlarsınız. Dikkat lenen istemsiz kasılmalar ile kitlendi diye elinizi hastanın eksikliği tablosu, disleksi ve seyreden bir hastalıktır. Epi- ağzına sokmayın. Sakin kalın. hatta zekâ geriliği ile karışa- lepsi, istemsiz kasılma- gev- Kriz geçicidir. Doktor mutlaka bilecek kadar ileri derecede şeme nöbetleri ile seyredebilir. krizlerden haberdar olmalıdır. olabilir. Örneğin banyoya gi- Kontrolsüz sinir aktivitesinin İlacın dozu ona göre ayarlanır. den ve anında dikkati dağıldığı beynin hangi bölgesinde ol- Julius Ceasar, tarihte bildiği- için oraya niye geldiğini unu- duğu veya ne kadar geniş bir miz epilepsi hastası liderler- tan bir çocuk gözleyebilirsiniz. alanı tuttuğu, epilepsinin tipini dendir. Tarihçi Plutarch, His- Hiperaktivite her zaman dikkat ve nöbetlerde gözlenen bulgu- pania seferinde kriz geçirdiğini eksikliği ile birlikte olmayabilir. ları belirler. Epilepsi nöbetleri; yazar. Yaşadığı süre içinde bu Çok hareketli olmanın ötesin- birkaç saniye donup kalmak- krizler ordudan ve senatodan de bir tablodur. Çocuklar ders tan (temporal epilepsi), bilin- saklanmıştır. Çünkü bilincini saatinde yerinde oturamaya- cini kaybedecek kadar yoğun ve kontrolünü kaybetmesinin cak kadar hiperaktif olabilir. titreme, kasılma, aşırı tükürük ona olan güveni kaybettirece- En önemli sorun bu çocukların salınımı, barsak veya mesane ğinden korkulmuştur. Geçirdiği sosyal olarak uyum sağlamak kontrolünün kaybına (grand krizler sahiden epilepsi miydi isteyip bunu bir türlü becere- mal epilepsi) kadar çok geniş yoksa damar sertliğine bağlı memesi karşısında suçluluk bir bulgu yelpazesine sahip geçici felçler miydi bugün tam duyması, mutsuz olması ve olabilir. Bulgulara göre epilep- olarak bilmiyoruz. Ama Cea- geleceğin bağımlı ya da dep- sinin de tıbbi ismi değişiklik sar’ın liderlik özellikleri epilep- resif yetişkinlerine dönüşmesi gösterir. Bazı epilepsi türleri si ile gölgelenmemiştir. riskidir. Bu nedenle “çok yara- beyinde yapılabilen operas- maz” ya da “ders çalışmıyor, yonlarla iyileştirilebilir. Ancak tembel” veya “çok isyankar” çoğunluğu ilaç tedavisi ile or- diye düşündüğünüz çocuğu- tadan kalkar. Başka bir neden- nuzu yanılıp yanılmadığınız le geçirilmiş beyin ameliyatla- konusunda bir kez doktor kont- rı, beyin tümörleri veya kafa rolüne götürmenizi öneririm. travmaları epilepsi krizlerinin Dikkat eksikliği varsa bazı eg- başlamasına neden olabilir. zersizler işe yarayacaktır. Ayrı- Ancak epilepsi doğumsal veya ca hem dikkat eksikliği hem de hiç nedensiz de karşımıza çı- hiperaktivite için ilaçlar başarılı kabilir. sonuçlar vermektedir. Epilepsi krizlerinin çoğunlukla ilaçla tedavi edildiğini söyle- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite Amerikan başkanlarından miştik. İlaç tedavisinin temel bozukluğu (DEHB): John F Kennedy’nin de hipe- amacı krizleri tamamen orta- DEHB bir çocukluk çağı hasta- raktif diye değerlendirilen bir dan kaldırmaktır. Bu nedenle lığı olarak bilinmektedir. Evet, öğrencilik hayatı geçirdiği bili- ilaç tedavisi yeterli dozda ve belki ilk başta çocuklukta göz- nir. Tabii o zamanlar DEHB ta- yeterince uzun süre uygulan- lenir ancak büyük sıklıkla eriş- nısı konmamıştır. Bu tanı yeni malıdır. Çoğu zaman ilaç teda- kin çağda da devam eder. Son sayılabilecek bir tanıdır. Ancak visi hayat boyu sürer. 20 yılın üzerinde en çok tartışı- Kennedy enerjisini iyi yönlen- Tarih boyunca epilepsi krizle- lan konusu DEHB’dur. Kimileri direbilmiş, yorulmak nedir bil- rinden hep çok korkulmuştur. eskiden “yaramaz” dediğimiz meyen bir lider olabilmiştir. Grand Mal denilen epilepsi çocukları bugün “hasta” olarak türünde ortaya çıkan bulgu- değerlendirmenin yanlış oldu- lar, karşıdan bakanı korkutur. ğunu ileri sürmektedir. Çocuk- Karşınızda böyle bir manza- ları terbiye etmeye çalışırken ra oluşursa, kişinin kafasını onları değişmeye zorladığımız yumuşak bir yere yatırmaya, doğrudur. Bu da bizi zaman mümkünse gövdesini yan çe- zaman bize benzemeyen ço- virmeye çalışın. Kişinin çır- cukları “hasta” gibi görmeye pınırken kendisine zarar ver- VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 79
İstanbulGREZaIhmi Koç Müzesi Rahmi Koç’un Mesajı Ali Ziya Tunçel Babam Vehbi Koç, bilmiyorum karar verdim. Bu fikri arkadaşlarıma kaç yaşındaydım, bana Al- açtım; hepsi olumlu karşıladıkları manya’dan ilk elektrikli treni gibi, beni teşvik ettiler. Artık kararımı getirdiğinden beri mekanik vermiştim. ve endüstriyel objeleri topla- mış, biriktirmişimdir. Seneler geçtik- Uygun bir mekân aramaya baş- çe bu koleksiyon o kadar genişledi ladım ve bu esnada koleksiyonumu ki, ne evlerimde ne bürolarımda, ne da genişletmeye devam ediyordum. de depolarımda yer kaldı. Hoşuma giden, ilgimi çeken ve ka- bul edilebilir her şeyi almaya başla- Diğer taraftan Koç Topluluğu dım. Her parça iyi durumda olma- 1950’lerde sanayiye atılınca, dün- dığından restorasyonları için atölye yanın büyük sanayi kuruluşlarıyla kurulmalıydı. Bu esnada İstanbul temaslarımız sıklaştı. Bizden daha içerisinde uygun yer arayışı devam eski şirketlerin ilk mamullerinden ediyordu. başlayarak bütün ürünlerini topla- dıkları birer müzeleri olduğunu gör- düm. Onlara imrendim. “Niçin biz böyle koleksiyonlar yapmayalım?” dedim. Düşündükçe bu tür müzele- rin sanayicilerden başka kimsenin merakını çekemeyeceğine ve bu fikrin Türkiye için erken olduğuna karar verdim. Fakat bu fikir bir kere kafama yerleşmişti. Yurt dışı se- yahatlerimde teknik ve endüstriyel müzeleri gezmeye başladım. Bun- lar arasında Münih’teki Deutsches Museum’u, Londra’daki Science Museum’u gezdim. Ama ne zaman ki Detroit’teki Henry Ford Museum’u gördüm; işte o zaman bütün kolek- siyonumu bir çatı altında toplamaya 80 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
GEZI Nihayet bu işte bana büyük Tersanesi 1996 yılında satın yardımı dokunmuş , Dr. Bülent alınmıştır. 1880 yılında kurulan Bulgurlu Haliç mevkiinde, Tekel’e Tersane, Lengerhane binası- ait bir ispirto deposunun bulundu- nın karşısında yer almaktadır. ğunu söyledi. Beraberce gidip bi- İlk müze binamıza yakınlığı ve nayı gördük. Temelleri 12.yüzyıla deniz kenarı olması binayı ideal dayanan ve 1730’larda, Osmanlı hale getirmiştir. Lengerhane bi- döneminde, donanmaya çıpa ve nası gibi 2. sınıf tarihi bina sını- döküm parçaları yapımında kul- fına girmektedir. Temmuz 2001 lanılan “Lengerhane” bizi çok et- tarihinde açtığımız yeni bölümde kiledi. Bilahare 1950’lerde Tekel gerek Türk, gerek ise yabancı zi- tarafından tütün deposu olarak yaretçiler tarafından beğenilece- kullanılan bina, 1984’te büyük ğine inandığım gerçek boyuttaki eserler sergilenmektedir. yangın geçirmiş ve o zamandan Müzenin bu hale gelmesinde beri kendi haline terk edilmişti. birçok mesai arkadaşımın, teknik Sadece bahçesi ispirto deposu elemanların, akademisyenlerin olarak kullanılıyordu. 1991 yılın- ve profesörlerin emeği geçmiştir. da burayı satın aldık. 1993 yılın- Ayrıca üniversitelerimiz, okulla- da aslına uygun olarak onardık. rımız, silahlı kuvvetlerimiz gerek Tuğla renkli yapı ilk bakışta bir eser vermede, gerekse diğer hu- Bizans kilisesini veya camiyi an- suslarda bizlere her türlü yardımı dırır. yapmışlardır. Tanıdık tanımadık, müzeyi gezen birçok ziyaret- 1994 yılında ziyarete açılan çi kıymetli eserler hibe etmiştir. Rahmi M. Koç Müzesi’ni, 1996 Kendilerine burada teşekkür et- yılında Avrupa Konseyi “Yılın mek istiyorum. Bilhassa Boğaziçi Müzesi Özel Ödülü”ne layık gö- Üniversitesi Kandilli Rasathanesi rülmüştür. ve Deprem Araştırmaları Enstitü- sü’ne bu hareketin öncülüğünü yaptıklarından dolayı şükranla- rımı arz ederim. Şurası bir ger- çektir ki çok uzun zaman, güç ve para harcanmış olan bu mekânın geri ödemesi ziyaretçilerin beğe- nisi ve gittikçe artan sayısı ile gerçekleşmektedir. Genişleme planımız doğrul- Rahmi Koç tusunda, özelleştirilen Hasköy VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 81
82 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 83
VARYANT ROTARY görevlilerimiz DHAöKneAmN YBÜaKşSkEaLnı Oryantasyon Ve Eğitim KOululüşptuPrmroajeleriyle Fon Tayfun Şenol Hakan Eriş As Başkan Siniflandirma Bedri Girit ALİ ZİYA TUNÇEL Murat Şener Ahmet Özçiçek Genel Sekreter Halkla İlişkiler Komitesi Ali Erkan HAKAN ERİŞ Başkan Stratejik Planlama Komitesi Sayman Melisa Çiçek Dinç Tayfun Şenol ENGİN ZORBAZ Medya İlişkileri Mustafa Kemal Nas Gecmiş Dönem Başkanı Murat Özel Ömer Uluğ Gökçe ÖZGÜR KİTAPÇI CANDAN Reklam Ve Pazarlama Bedri Girit KÜÖMoyemElRiikteUHLBiUzşĞmkGetÖleKrÇi E Ali Erkal Murat Şener Web Sitesi Çevre Komitesi KAZuİrZuEmMsEaLl İİSleAtÇişİiÇmEKveDİHNİÇ Selman Çetin Başkan Hizmet Projeleri Komitesi Mustafa Kemal Nas SKTEooVpmİlMuitmeÇİBHĞşiDzkEm.MetKleErLiEK Ana Komite Başkani Uyeler mUliutesslai rarası Hizmetler Ko- Murat Özel Ömer Uluğ Gökçe ALİ ZİYA TUNÇEL Meslek Hiz. Komite Başkani Selman Çetin Engin Zorbaz BSaağşkliaknKomitesi MKoemslietke HBişzkmetleri Üyeler Şeyma Özen Engin Zorbaz Özgür Saimler Üyeler Egitim Komite Bşk. Ali Erkan Mustafa Kemal Nas Serap Parın Alpay Demirci Güneş Gökçen BKuaşlükpanYönetim Komitesi Uluslar Arasi Hizmetler Ali Ziya Tunçel Mustafa Kemal Nas Komiesi Başkan Kulüp Toplanti Yöneticisi Klüp Bülteni Ismail Keleş Cem Görgü Özgür Saimler Üyeler Kulüp Rotaract Lideri Devam Alpay Demirci Murat Şener Ali Ziya Tunçel Ur Programlari (Ryla, Dth,Ro- Ocakbaşi Toplanti Sorumlsu Haftalik Program taract) Ömer Uluğ Gökçe Tayfun Şenol Murat Şener GKoemzi iVteesSi osyal Program Web Sitesi Üyeler Jano Çavuşoğlu Melisa Çiçek Dinç Serap Parin Serkan Daysal BÜyaşelkikanKomitesi Kulüp Eğitim Komitesi Şeyma Özen Ömer Uluğ Gökçe Başkan Selman Çetin Üyeliğe Alma Serap Parin Burs Komitesi Özgür Çertuğ Üyeler Tayfun Şenol Bedri Girit Özgmurat Özel İsmail Keleş Serap Parin Tayfun Şenol Afet Komitesi Murat Şener Ali Ziya Tunçel Rotary Vakfi Engin Zorbaz Başkan Selman Çetin Tayfun Şenol Melisa Çiçek Üyeler Özgür Çertuğ İsmail Keleş 84 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
VARYANT ROTARY varyant sosyal medya WEB SAYFAMIZ FACEBOOK INSTAGRAM VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 85
2021-2022 ocakbaşı gruplarımız 1.GRUP 5.GRUP Mustafa Kemal Nas Jano Gül Çavuşoğlu İsmail Keleş Serkan Daysal Engin Zorbaz Cem Görgü Murat Şener Güneş Gökçen 2.GRUP 6.GRUP Melisa Çiçek Dinç Ali Ziya Tuncel Serap Parin Feyzan Dirin Murat Özel Özgür Saimler İsmail Garip Alpay Demirci 3.GRUP 7.GRUP Şeyma Özen Özgür Kitapçı Candan Serden Yel Özgür Çertuğ Hakan Eriş Sevim Çiğdem Kelek Selman Çetin Bedri Girit 4.GRUP Ali Erkan Ömer Uluğ Gökçe Tayfun Şenol Ahmet Özçiçek Aslıhan Karakartal gerçekleşen ocakbaşlarımız Tarih Ev Sahibi Bulundukları Grup 11/07/2021 İsmail Garip 2.Grup 86 VARYANT ROTARY EYLÜL 2021
devam mutlu günler 1 Tayfun Şenol 100 2 Ahmet Özçiçek 100 3 İsmail Keleş 100 4 Özgür Kitapcı Candan 100 5 Jano Gül Çavuşoğlu 0,0 6 Bedri Girit 75 7 Ömer Uluğ Gökçe 100 8 Ali Ziya Tunçel 100 9 Melisa Dinç 75 10 MustafaKemal Nas 100 11 Hakan Yüksel 100 12 Murat Şener 0,0 13 Engin Zorbaz 100 14 Özgür Çertuğ 25 15 Şeyma Özen 0,0 16 Serkan Daysal 25 17 Murat Özel 100 18 Selman Çetin 75 19 Güneş Gökçen 25 20 Ali Erkan 0,0 21 Özgür Saimler 25 22 Cem Görgü 75 23 Serap Parın 50 24 Hakan Eriş 100 25 Sevim Çiğdem Kelek 75 26 Feyzan Dirin 0 27 Serden Yel 75 28 İsmail Garip 75 29 Aslıhan Karapartal 100 varyant rotary misafirler Toplantı No: 97 4 Dönem Toplantı: 31.08.2021 HİLTON IN GARDEN Toplantı Tarihi: Salı 19:00 Toplantı Yeri: 29 20 Toplantı Günü: 65 62 Toplantı Saati: 45 21 Kulüp Üye Sayısı: 8 31 Toplantıya Katılan Üye: 9 T.Katılım (%): T.Genel Katılım(%): Üye Yaş Ortalaması: Erkek Üye: Kadın Üye: Poul Harris Dostu (%): Poul Harris Dostu: Benefactor: VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 87
VARYANT ROTARY EYLÜL 2021 88
Search
