ประวัติและความสำคัญของวันปิยมหาราช 23 ตุลาคมของทุกปี

หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอหว้ ยทบั ทนั กศน.อาเภอหว้ ยทบั ทนั

หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอห้วยทับทนั กศน.อาเภอหว้ ยทบั ทัน ประวตั ิและความสาคญั ของวันปยิ มหาราช 23 ตุลาคมของทุกปี วันปยิ มหาราช เวียนมาบรรจบอีกคร้ัง เพื่อน้อมราลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว รัชกาลท่ี 5 ประชาชนชาวไทยได้ถวายพระราชสมัญญานามว่า “พระปิยมหาราช” ทรงเป็น พระมหากษัตริย์ทีพ่ ฒั นาประเทศด้วยพระราชกรณียกิจสาคัญหลายประการ พระราชประวตั ิ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจ้าอยู่หัวมีพระนามเดมิ ว่า สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ พระบรมราช สมภพ เม่ือวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2396 เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว และ พระนางเจ้าฟ้าราเพยภมราภิรมย์ เสด็จขึ้นครองราชยเ์ มือ่ วันท่ี 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 และบรมราชาภิเษกคร้งั แรกเมอ่ื วนั ที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 ทรงพระนามวา่ \"พระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั \"

หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอหว้ ยทบั ทนั กศน.อาเภอหว้ ยทับทัน พระราชกรณยี กิจท่สี าคัญ 1. การเลิกทาส เปน็ พระราชกรณยี กิจอนั สาคญั ยิ่ง ด้วยพระองค์ทรงเห็นว่ามีทาสในแผ่นดนิ เปน็ จานวนมากและลกู ทาสในเรือนเบย้ี จะสบื ต่อการเป็นทาสไปจนรนุ่ ลกู รนุ่ หลานอย่างไม่มีท่ีสน้ิ สดุ ถ้าไมม่ ีเงินมา ไถต่ ัวเองแล้วตอ้ งเปน็ ทาสไปตลอดชีวติ พระองค์จงึ ทรงมีพระราชหฤทยั แนว่ แนว่ ่าจะตอ้ งเลกิ ทาสให้สาเรจ็ แม้ จะเปน็ เร่อื งยากลาบาก

หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอหว้ ยทับทัน กศน.อาเภอหว้ ยทับทนั 2. การปฏิรูประบบราชการ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณา โปรดเกลา้ ฯ ใหต้ ราระเบียบการปกครองขนึ้ ใหม่ แยกหนว่ ยราชการออกเป็นกรมกองตา่ ง ๆ มหี นา้ ทร่ี ับผดิ ชอบ เฉพาะไม่ก้าวก่ายกันจากเดิมมี 6 กระทรวง คอื กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงกลาโหม, กระทรวงนครบาล, กระทรวงวัง, กระทรวงการคลังและกระทรวงเกษตราธิการ ได้เพิ่มอีก 4 กระทรวง รวมเป็น 10 กระทรวง ได้แก่ กระทรวงธรรมการ มีหน้าทีด่ ูแลเกย่ี วกับกิจการของพระสงฆ์และการศกึ ษา, กระทรวงยุติธรรม มีหนา้ ท่ี ดแู ลเกีย่ วกับคดีความท่ตี ้องตัดสินต่าง ๆ , กระทรวงโยธาธิการ มีหนา้ ท่ีดูแลตรวจตราการกอ่ สร้าง การทาถนน ขดุ ลอกคคู ลอง งานที่เกี่ยวกบั การกอ่ สร้าง และกระทรวงการต่างประเทศ มหี นา้ ท่ีดูแลงานที่เกย่ี วขอ้ ง

ห้องสมุดประชาชนอาเภอหว้ ยทบั ทัน กศน.อาเภอหว้ ยทับทัน 3. การสาธารณูปโภค พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยู่หวั ไดเ้ สด็จพระราชดาเนนิ ไปขดุ ดินกอ่ พระฤกษเ์ พ่อื ประเดมิ การสรา้ งทางรถไฟไปนครราชสมี า แตท่ รงเปดิ ทางรถไฟกรงุ เทพฯ-พระนครศรอี ยธุ ยา กอ่ น จงึ นับว่าเส้นทางรถไฟสายน้ีเป็นทางรถไฟแหง่ แรกของไทย นอกจากนไ้ี ด้โปรดเกล้าฯ ให้สรา้ งสะพานและ ถนนอกี มากมาย คอื ถนนเยาวราช ถนนราชดาเนนิ กลาง ถนนราชดาเนนิ นอก ถนนดนิ สอ ถนนบรู พา ถนน อณุ ากรรณ เป็นตน้ และโปรดใหข้ ุดคลองต่าง ๆ เพอื่ ใชเ้ ปน็ แนวทางคมนาคมและสง่ เสริมการเพาะปลูก การ สาธารณสขุ เน่อื งจากการรกั ษาแบบยากลางบ้านไม่สามารถช่วยคนได้อย่างทันทว่ งที จงึ พระราชทานพระราช ทรพั ย์ส่วนพระองค์จานวน 200 ชง่ั โปรดเกลา้ ฯ ให้สร้างโรงพยาบาลวังหลงั ตอ่ มาได้เปลยี่ นชอื่ เป็น โรงพยาบาลศริ ริ าช\" เปิดทาการรกั ษาประชาชนเป็นครัง้ แรกเมอ่ื วันท่ี 26 เมษายน พ.ศ. 2431 การไฟฟา้ พระองค์ทรงมอบหมายใหก้ รมหมนื่ ไวยวรนาถ เปน็ แมง่ านในการก่อสรา้ งโรงไฟฟ้าเพ่ือผลิตกระแสไฟฟ้าและ สามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าให้กับประชาชนครง้ั แรกเม่ือปี พ.ศ. 2433 การไปรษณีย์โปรดให้เรมิ่ จดั ขึ้นในปี พ.ศ. 2424 รวมอยูใ่ นกรมโทรเลขซึง่ ได้จัดข้ึนต้ังแต่ พ.ศ. 2412 โดยโทรเลขสายแรกคือ ระหว่างจังหวดั พระนคร (กรุงเทพมหานคร) กบั จังหวดั สมุทรปราการ

หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอหว้ ยทบั ทนั กศน.อาเภอหว้ ยทับทนั 4. การเสด็จประพาส การเสด็จประพาสเปน็ พระราชกรณียกิจที่สาคญั อย่างหนึง่ ของพระบาทสมเด็จ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั โดยหลงั จากเกดิ กรณีพิพาทกับฝรั่งเศสแลว้ ก็ได้เสดจ็ ประพาสยุโรป 2 ครัง้ ในปี พ.ศ. 2440 คร้งั หน่ึงและในปี พ.ศ. 2450 อีกครง้ั หนง่ึ ท้ังนเ้ี พอื่ เช่อื มสมั พนั ธไมตรีกับประเทศตา่ ง ๆ ในยโุ รป ตลอดจนประเทศฝรง่ั เศสด้วย อกี ทง้ั ยงั ไดท้ รงเลอื กสรรเอาแบบแผนขนบธรรมเนียมอันดีในดินแดนเหล่านัน้ มา ปรบั ปรงุ ในประเทศให้เจรญิ ข้ึน ในการเสด็จประพาสคร้งั แรกน้ีได้ทรงมีพระราชหตั ถเลขาตลอดระยะทางถึง สมเดจ็ พระนางเจ้าเสาวภาผอ่ งศรพี ระบรมราชนิ ีนาถ (ซ่ึงต่อมาได้รับสถาปนาเป็น สมเด็จพระศรีพชั รนิ ทราบรม ราชเทว)ี ผ้สู าเรจ็ ราชการแผ่นดิน พระราชหัตถเลขานีต้ อ่ มาได้รวมเปน็ หนงั สือเล่มช่อื \"พระราชนิพนธเ์ รื่องไกล บา้ น\" ให้ความรู้อย่างมากมายเกย่ี วกับสถานทตี่ ่าง ๆ ทเ่ี สด็จฯ 5. การศึกษา พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจ้าอยูห่ วั ทรงเหน็ ความสาคญั ของการศกึ ษา จงึ โปรดให้ สร้างโรงเรยี นหลวงขึ้นในพระบรมมหาราชวงั คอื \"โรงเรยี นนายทหารมหาดเล็ก\" ก่อนจะเปลี่ยนชือ่ เปน็ \"โรงเรียนพระตาหนกั สวนกุหลาบ\" ต่อมาโปรดให้ต้งั โรงเรียนหลวงสาหรับราษฎรขนึ้ เป็นแหง่ แรก คอื \"โรงเรียน วดั มหรรณพาราม\" และในที่สุดไดโ้ ปรดใหจ้ ัดตง้ั กระทรวงธรรมการข้นึ เมอื่ ปี พ.ศ. 2435 (ปัจจุบนั คือ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร) เพอื่ ดแู ลเรื่องการศกึ ษาและการศาสนา

ห้องสมุดประชาชนอาเภอห้วยทบั ทนั กศน.อาเภอหว้ ยทับทนั 6. การปกป้องประเทศจากการสงครามและเสยี ดินแดน เนอ่ื งจากลทั ธจิ กั รวรรดินิยมไดแ้ ผอ่ ทิ ธิพลเขา้ มาตงั้ แตป่ ลายรชั กาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยูห่ ัว จนถงึ รชั กาลพระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยู่หวั ทรงใช้พระปรชี าสามารถอย่างสดุ พระกาลังทีจ่ ะรักษาประเทศชาติให้รอดพ้นจากวกิ ฤตการณ์ กิจกรรมวนั ปิยมหาราช 256

ห้องสมดุ ประชาชนอาเภอหว้ ยทับทนั กศน.อาเภอหว้ ยทับทัน วันปยิ มหาราชได้ถูกกาหนดใหเ้ ป็นวันหยุดราชการ เพ่ือให้ข้าราชการและประชาชนร่วมวางพวง มาลาและถวายบังคมสกั การะ เพอ่ื ราลกึ ถึงพระมหากรณุ าธคิ ุณ รวมถึงทาบุญตักบาตรถวายเป็นพระราชกศุ ล จัดนทิ รรศการเผยแพรพ่ ระราชประวัติ และพระราชกรณยี กจิ ในหนว่ ยงานโรงเรียน มหาวิทยาลัย และสถานที่ ราชการตา่ งๆ