เชื่อมอาร์กด้วยลวดเชื่อมหุ้มฟลักซ์1

หน่วยการสอนทL่ี O14GO ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) วชิ า งานเชื่อมไฟฟ้า 1 รหสั วชิ า 2103 - 2001

ลวดเชื่อมไฟฟ้า หลกั การพิจารณาเลือกลวดเชื่อม การเกบ็ รักษาลวดเช่ือมไฟฟ้า งานเช่ือมไฟฟ้าแผน่ งานและท่อ 2FR หมุนงาน 2 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) การเรียนรู้เก่ียวกบั ส่วนประกอบลวดเชื่อม ชนิดของลวดเช่ือมไฟฟ้าหุม้ ฟลกั ซ์ โครงสร้างของลวดเชื่อมไฟฟ้า มาตรฐานลวดเช่ือมเหลก็ กลา้ หลกั การพจิ ารณา เลือกลวดเชื่อมไฟฟ้า การเกบ็ รักษาลวดเช่ือมไฟฟ้า จะช่วยในการเลือกลวดเช่ือม ใหเ้ หมาะสมกบั งาน ส่งผลใหก้ ารเช่ือมมี ประสิทธิภาพบทน้ีจะอธิบายถึงหลกั การพิจารณาเลือกลวดเชื่อมและการเกบ็ รักษา ลวดเช่ือมไฟฟ้า 3 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเชื่อมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า สิ่งสาคัญท่ีผูป้ ฏิบัติงานเชื่อมควรนามาพิจารณาการเชื่อมเหล็กกล้า คาร์บอนและเหลก็ กลา้ ผสมต่า ในกระบวนการเชื่อมไฟฟ้าดว้ ยลวดเชื่อมหุม้ ฟลกั ซ์ เพอ่ื ที่จะทาใหแ้ นวเช่ือมมีประสิทธิภาพมีหลกั การพจิ ารณา 8 ขอ้ ดงั น้ี 14.1.1 สภาพของงานและประสิทธิภาพในการเช่ือม ( Job Condition and Production Emergency ) ลวดเช่ือมบางชนิดผลิตข้ึนเพื่อใหม้ ีประสิทธิภาพในการเชื่อมสูง แต่ อาจจะใชไ้ ดเ้ ฉพาะบางท่าเชื่อมเท่าน้นั ลวดเช่ือมแบน้ีมกั เป็นชนิดผงเหลก็ สูง ซ่ึง ประสิทธิภาพลวดเช่ือมแบ่งไดเ้ ป็น 4 หมวด คือ 4 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.1 สภาพของงานและประสิทธิภาพในการเช่ือม •หมวด F-1 ลวดเชื่อมดว้ ยความเร็วสูงหรือ Fast Fill Electrode หมายถึง กลุม่ ลวดเชื่อมท่ีมีอตั รา การหลอมละลายสูง เม่ือไดร้ ับความร้อนจากการอาร์ก เหมาะสาหรับงานท่ีตอ้ งการ เชื่อมดว้ ยความเร็วสูงหรือการเชื่อมพอก เชื่อมไดด้ ีกบั การเช่ือมในท่าราบและท่า นอน ฟลกั ซ์หุม้ ลวดเชื่อมชนิดน้ีจะมีผงเหลก็ ประมาณ 50% ซ่ึงทาใหอ้ ตั ราการเติม โลหะมีมาก ลกั ษณะการซึมลึกต้ืนทาใหม้ ีส่วนผสมกบั โลหะงานนอ้ ย แนวเชื่อม เรียบไม่เป็นคล่ืนหรือนูนเลก็ นอ้ ย การกระเดน็ ของสะเกด็ เช่ือมมีนอ้ ย สแลกท่ีปก คลุมหนาและหลุดออกไดง้ ่าย ลวดเช่ือมในกลุ่มน้ีคือ E 6020, E 6027, E 6028 5 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.1 สภาพของงานและประสิทธิภาพในการเชื่อม  หมวด F-2 ลวดละลายกินลึกต่า หรือ Fill Freeze Electrode หมายถึง ลวดเช่ือมท่ีมี ความเร็วในการหลอมละลายและการละลายลึกปานกลาง เหมาะสาหรบั บ การเช่ือมงานท่วั ไปหรือเหล็กแผ่น ลักษณะของรอยเช่ือมเรียบ การกระเด็น ของสเก็ดโลหะนอ้ ย มีสแลกนอ้ ยและขจดั ออกไดง้ ่าย สามารถเช่ือมไดท้ ุกท่า แตน่ ิยมเช่ือมทา่ ราบมากท่ีสดุ ลวดเช่ือมในกลมุ่ นี้ คือ E 6012, E 6013, E 6014 6 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเชื่อมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.1 สภาพของงานและประสิทธิภาพในการเช่ือม •หมวด F-3 ลวดละลายกินลึกสูง หรือ Fast Freeze Electrodeหมายถึง ลวดเชื่อมที่มีอตั ราการ แขง็ ตวั ของรอยเช่ือมเร็วหลงั จากการเช่ือม การอาร์กมีความรุนแรงมาก และมีการกิน ลึกมาก อตั ราการหลอมของลวดเช่ือมต่า ทาใหก้ ารเชื่อมใชเ้ วลามากกวา่ การเช่ือม กลุม่ อื่น การเช่ือมตอ้ งใชช้ ่างเชื่อมที่มีความชานาญมาก และสามารถเชื่อมไดท้ ุกท่า เช่ือม แต่ทวั่ ไปมกั จะเช่ือมท่าต้งั หรือท่าเหนือศีรษะ แนวเชื่อมจะมีคุณภาพสูง สามารถตรวจสอบดว้ ยการ X-Ray ได้ ลวดเชื่อมกลุม่ น้ีไดแ้ ก่ E 6010, E 6011, E 7010 7 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.1 สภาพของงานและประสิทธิภาพในการเช่ือม •หมวด F-4 ลวดไฮโดรเจนต่า ( Low Hydrogen Electrode ) หมายถึง ลวดเชื่อมประเภทท่ีมี ไฮโดรเจนอยตู่ ่าและในฟลกั ซ์หุม้ จะตอ้ งมีความช้ืนต่า สามารถลดความอนั ตรายจาก การแตกร้าวในแนวเชื่อมได้ เพ่ือป้องกนั การเกิดการแตกร้าว ขนาดเลก็ ( Micro Cracking ) บนชิ้นงานและป้องกนั การเกิดรูพรุนในแนวเช่ือมได้ อีกท้งั สามารถเชื่อมไดท้ ุกท่าเชื่อม ลวดเชื่อมหมวดน้ีเมื่อเปิ ดกล่องใชง้ านตอ้ งใช้ ทนั ที และตอ้ งเกบ็ รักษาไวใ้ นตูอ้ บ เพอ่ื ไม่ใหม้ ีความช้ืนสูงในฟลกั ซ์หุม้ 8 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเชื่อมไฟฟ้า 14.1.1 สภาพของงานและประสิทธิภาพในการเช่ือม •หมวด F-4 หากปล่อยทิ้งไวใ้ นอากาศฟลกั ซ์จะดูดความช้ืนในอากาศทาใหล้ วดเช่ือมมีความช้ืน สูง ซ่ึงเป็นอนั ตรายต่อคุณภาพของแนวเชื่อมอยา่ งมาก ลวดเชื่อมหมวดน้ี ไดแ้ ก่ E 7015, E 7016, E 7018 ในการเช่ือมเหลก็ เหนียว ( Mild Steel ) ใหใ้ ชล้ วดเช่ือม E 60XX จึงจะทาใหค้ ุณสมบตั ิทางกลไปดว้ ยกนั ได้ แตถ่ า้ เป็นเหลก็ กลา้ ผสมต่า( Low Alloy Steel ) ใหเ้ ลือกลวดเช่ือมชนิดท่ีมีส่วนผสมที่ใกลเ้ คียงกบั ชนิดขิงโลหะชิ้นงาน มากท่ีสุด โดยสงั เกตตวั อกั ษรตอ่ ทา้ ย ( Suffix ) ตวั เลขของลวดเชื่อม 9 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเชื่อมไฟฟ้า 14.1.2 ส่วนผสมของโลหะชิ้นงาน ( Base Metal Composition ) ในการเชื่อมเราจาเป็นตอ้ งรู้ส่วนผสมของโลหะชิ้นงาน ดงั น้นั การเลือกลวดเช่ือม ตอ้ งใหเ้ หมาะสมกบั ส่วนผสมของโลหะชิ้นงานอาจจะตรวจโดยการดูจากตาราง ส่วนผสมของโลหะชิ้นงาน หรืออาจจะทดสอบจากรูปร่าง ความมีคุณสมบตั ิทาง แม่เหลก็ โดยการสกดั เผา ขดั หรือขดั ดูประกายไฟ 10 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเชื่อมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเชื่อมไฟฟ้า 14.1.3 ท่าทใี่ ช้เช่ือม ( Welding Position ) ลวดเชื่อมแต่ละชนิดจะถูกกาหนดใหใ้ ชใ้ นการเช่ือมท่าใดท่าหน่ึงเท่าน้นั ถา้ นาไป เชื่อมในท่าที่นอกเหนือจากท่ีกาหนดจะทาใหค้ ุณภาพของแนวเช่ือมขาด ประสิทธิภาพ ซ่ึงสังเกตไดจ้ ากสญั ลกั ษณ์ของลวดเช่ือมตวั ท่ี 3 หรือ 4 ซ่ึงจะบอกถึง ตาแหน่งท่าเชื่อม ( ตาม AWS ) 11 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเชื่อมไฟฟ้า 14.1.4 กระแสไฟเช่ือม ( Welding Current ) ลวดเช่ือมแต่ละชนิดจะใชก้ บั กระแสไฟที่แตกต่างกนั บางชนิดจะเหมาะ กบั กระแสไฟตรง บางชนิดเหมาะกบั กระแสไฟสลบั หรือบางชนิดอาจใชไ้ ดก้ บั กระแสไฟฟ้าท้งั สองชนิด ท้งั น้ีดูไดจ้ ากตวั เลขตวั สุดทา้ ยของสัญลกั ษณ์ลวดเช่ือม ( ตาม AWS ) 12 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเชื่อมไฟฟ้า 14.1.5 การออกแบบรอยต่อ ( Joint Design ) ลวดเชื่อมแต่ละชนิดจะมีคุณสมบตั ิใหก้ ารซึมลึกท่ีแตกต่างกนั บางชนิดซึม ลึกสูง บางชนิดปานกลาง หรือบางชนิดนอ้ ย ลวดเช่ือมที่ซึมลึกมากเหมาะสมกบั งาน ท่ีไม่มีการบากหนา้ งาน และไม่เวน้ ระยะห่างของชิ้นงานที่จะตอ้ งเช่ือมเขา้ ดว้ ยกนั ลวดเช่ือมท่ีซึมลึกนอ้ ยจะไม่เหมาะกบั งานท่ีหนาและเวน้ ระยะห่างของชิ้นงาน 13 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.6 ความหนาและรูปร่างของโลหะชิ้นงาน( Thickness and Shaper of Base Metal ) ชิ้นงานเช่ือมยอ่ มประกอบดว้ ยความหนาและน้าหนกั ดงั น้นั ควรเลือกลวดเชื่อมที่มี ความเหนียวสูงเพื่อหลีกเล่ียงปัญหาจากการแตกร้าว ควรเลือกลวดเช่ือมชนิด ไฮโดรเจนต่า ไดแ้ ก่ EX15, EXX16, EXX18, EXX 28 14 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเชื่อมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.7 สภาพการใช้งานและความต้องการ ( Service Conditional or Specification ) งานเช่ือมบางคร้ังอาจไดร้ ับการกระทบกระเทือนจากสภาพที่เลวร้าย เช่น การ กระทบกบั ความเยน็ ความร้อนสูง แรงกระแทก เป็นตน้ ดงั น้นั จึงจาเป็นตอ้ งเลือก ลวดเชื่อมที่มีคุณสมบตั ิเหมือนกบั โลหะชิ้นงานโดยเฉพาะส่วนผสม ความเหนียว และความตา้ นทานตอ่ แรงอดั กระแทก ซ่ึงลวดเชื่อมที่เหมาะสม คือ ชนิดไฮโดรเจน ต่า 15 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเชื่อมไฟฟ้า(ต่อ) 14.1 หลกั การพจิ ารณาเลือกลวดเช่ือมไฟฟ้า 14.1.8 ความแข็งแรงของโลหะชิ้นงาน ( Base Metal Strength Properties ) คุณสมบตั ิทางกลของโลหะเป็นสิ่งสาคญั ที่จะตอ้ งรู้ เพอื่ เลือกชนิดของลวดเช่ือมให้ ถูกตอ้ ง จะสงั เกตไดจ้ ากสัญลกั ษณ์ลวดเช่ือม 2 ตวั หรือ 3 ตวั 16 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเช่ือมไฟฟ้า(ต่อ) 14.2 การเกบ็ รักษาลวดเชื่อมไฟฟ้า ผใู้ ชห้ รือผทู้ ่ีเก่ียวขอ้ งกบั ลวดเช่ือมไฟฟ้าหุม้ ฟลกั ซ์ ควรปฏิบตั ิตาม คาแนะนาจากบริษทั ผผู้ ลิตเกี่ยวกบั การปรับกระแสไฟฟ้า การเตรียมงาน เทคนิคการ เช่ือม ตาแหน่งท่าเชื่อมหรือรายละเอียดอ่ืน ๆ อยา่ งเคร่งครัด ไม่ควรใชล้ วดเชื่อม หุม้ ฟลกั ซ์ที่หมดคุณภาพ เพราะจะทาใหเ้ กิดผลเสียตอ่ แนวเช่ือมดา้ นตา่ ง ๆ เช่น เม่ือ ใชล้ วดเชื่อมชนิดไฮโดรเจนต่าท่ีมีความช้ืน อาจจะทาใหแ้ นวเชื่อเกิดรูพรุน หรือรอย แตกร้าว ดงั น้นั จึงมีความจาเป็นท่ีจะตอ้ งเกบ็ รักษาลวดเช่ือมใหอ้ ยใู่ นสภาพดี พร้อม ที่จะใช้ การเกบ็ รักษาอาจจะเกบ็ ในหอ้ งท่ีสามารถควบคุมอุณหภูมิได้ หรือในเตาอบ ลวดเชื่อมโดยเฉพาะ 17 NAPARAT THANGWEANG

ลวดเชื่อมไฟฟ้า(ต่อ) 14.3 งานเชื่อมไฟฟ้าแผ่นงานและท่อ 2FR หมุนงาน •ปฏิบัติงานตามใบงาน ใหท้ าการปฏิบตั ิงานตามใบงานที่ไดร้ ับโดยรายละเอียดการทางานจะอยใู่ นคูม่ ือ ผเู้ รียนและ มีอยใู่ นใบงานท่ีนกั เรียนไดร้ ับมอบหมาย 18 NAPARAT THANGWEANG