หน่วยที่ 2 เทคนิคการเชื่อมอาร์กโลหะแก๊สคลุม ตำแหน่งท่าเชื่อม 1F

หน่วยที่ 2 เทคนคิ การเช่อื มอาร์กโลหะแกส๊ คลมุ ตาแหนง่ ท่าเช่อื ม 1F

การเชื่อมตาแหน่งทา่ เชื่อม1F เป็นการเชือ่ มชนดิ ตอ่ มมุ ตวั ทที า่ ราบ และจัดเปน็ การเช่อื มในตาแหน่งท่าพื้นฐานของงานเช่ือมโดยลักษณะ ของการเช่ือมจะเป็นการต่อมุมตัวทีดังแสดงในรูปท่ี หรือการตั้งฉากของช้ินงานซ่ึงมีหลายรูปแบบ และในตาแหน่งท่าเชื่อม 1F นี้จะพบข้อพก พร่องในการเช่ือมท่ีเกิดข้ึนบ่อยครั้ง ได้แก่การเกิดรอยกัดแหว่ง (Undercut) บริเวณขอบของแนวเช่ือม ดังน้ันผู้เช่ือมท่ีเร่ิมฝึกปฏิบัติจึง จาเป็นต้องฝึกให้มีความรู้ ความเข้าใจ และเกิดทักษะในด้านการควบคุมการอาร์ก การส่ายลวดเชื่อม การใช้ความเร็วในการเคลื่อนท่ี การ ควบคมุ ขนาดของแนวเช่ือม การควบคุมทิศทางของการเช่ือม เพ่ือป้องกันการเกิดข้อพกพร่องบนแนวเชื่อมขึ้นในท่าเช่ือมนี้ ซ่ึงจะมีข้ันตอนการ ปฏิบตั ิดังตอ่ ไปน้ี รูปท่ี 42 แสดงช้นิ งานเชอ่ื มตาแหนง่ ท่าเช่อื ม 1F

1. เบกิ เครอ่ื งมอื และชุดอปุ กรณ์ป้ องกนั อนั ตราย เครื่องมือ วัสดุ และอปุ กรณ์การเช่อื ม ทห่ี อ้ งเครอ่ื งมอื รูปท่ี 42 แสดงการเบกิ ชดุ อปุ กรณป์ ้องกนั อนั ตราย เครอ่ื งมอื วสั ดุ และอปุ กรณก์ ารเช่อื ม

2. สวมชุดปอ้ งกนั อนั ตราย รปู ที่ 43 แสดงการสวมชดุ ป้องกนั อนั ตราย

3. การเตรยี มชน้ิ งาน 1.การตัดช้ินงาน ใช้เคร่ืองตัดแบบเล่ือยสายพานแนวนอน (Horizontal Band Saw) เพราะสามารถตดั ช้นิ งานไดค้ รงั้ ละหลาย ช้นิ และรวดเรว็ โดยตดั ตามความยาวทใ่ี บงานกาหนด รปู ที่ 44 แสดงการตดั ชนิ้ งานดว้ ยเครอ่ื งตดั แบบเลอื่ ยสายพานแนวนอน

4. การเตรียมช้ินงานก่อนเชื่อมยดึ (Tack) 1. ตะไบตกแต่งชน้ิ งาน เกบ็ รายละเอียดบริเวณขอบของชิ้นงาน รูปท่ี แสดงการตะไบตกแตง่ ชิ้นงาน

2. เจียระไนเปดิ ผวิ งาน ทาการเจียระไนเปิดผวิ งานบรเิ วณขอบชนิ้ งาน ดา้ นทาการเชอื่ มเพื่อใหผ้ ิวบรเิ วณแนวเช่ือมสะอาดไรส้ ารมลทินเจอื ปน ในขณะเชอื่ ม รปู ที่ แสดงการเจียระไนเปิดผิวงาน รปู ท่ี แสดงลักษณะการเปดิ ผวิ งานของชนิ้ งาน

เตรยี มเครอื่ งเช่ือม 1. เปิดสวิตช์เครอ่ื งเช่ือม 2. ทาการปรบั ความเรว็ ลวดเชอื่ มเพอื่ ใหก้ ระแสไฟ 3. ปรบั แรงดันแก๊สให้เหมาะสมกับอปุ กรณก์ าร ในการเช่ือมเหมาะสมกบั ชิ้นงาน เช่ือมและช้ินงาน รูปท่ี 45 แสดงการเปิดสวติ ชเ์ คร่อื งเชอ่ื ม รูปท่ี 47 แสดงการปรบั ความเรว็ ลวดเช่อื ม รูปที่ 46 แสดงการปรบั แรงดนั แกส๊

การจับยดึ ชิน้ งาน 1.การประกอบและจบั ยดึ ชน้ิ งานก่อนเชือ่ มตอ่ ตัวทีทา่ ราบ 1F นาช้นิ งานทท่ี าความสะอาดพรอ้ มจะทาการเช่อื ม จานวน 2 ช้นิ วางลงบนโตะ๊ เช่อื มทเ่ี รยี บ วางใหต้ ง้ั ฉากกนั เป็นรูปตวั ทโี ดยแผ่นเหลก็ ทว่ี างเป็นแนวตง้ั จะวางตรงก่งึ กลางของแผ่นเหลก็ ทว่ี างแนวนอน รปู ที่ 48 แสดงลกั ษณะวางช้นิ งานก่อนทาการเช่อื มยดึ

2. การเชอ่ื มยึด ทาการเช่ือมยึด 2 จดุ บรเิ วณมมุ ดา้ นหลงั ของแผ่นเหลก็ ทต่ี ง้ั ฉากกนั โดยเชอ่ื มทป่ี ลายช้นิ งานทงั้ 2 ดา้ น ดงั แสดงในรูปท่ี 49 ซง่ึ มี ความยาวจดุ ละไม่นอ้ ยกวา่ 10 มลิ ลเิ มตร และยาวไม่เกนิ 15 มลิ ลเิ มตร โดยจะเช่อื มจากขอบช้นิ งานเขา้ มา รูปท่ี 50 แสดงลักษณะการเชอื่ มยึดชน้ิ งาน รูปที่ 50 แสดงลกั ษณะการเช่อื มยดึ จากขอบช้นิ งานเขา้ มา ดา้ นหลงั และปลายชิ้นงานท้งั 2

3. ตรวจสอบองศาของชนิ้ งาน เมื่อเชือ่ มยดึ ช้นิ งานเสรจ็ ให้นาชนิ้ งานมาทาการปรับมุมให้ได้ 90 องศา และใชเ้ คร่อื งมือใบวัดมมุ (Bevel Protractor) ช่วยในการตรวจสอบองศาของช้นิ งาน รปู ท่ี 51 แสดงตรวจสอบองศาของช้นิ งาน

7. ตดิ ตงั้ ช้นิ งาน ใหว้ างชิน้ งานอย่ใู นตาแหนง่ เชือ่ มตอ่ ตวั ทีท่าราบ 1F โดยวางช้นิ งานลงบนเหลก็ รางตวั วที เ่ี ตรยี มไวต้ ามแนวยาวโดยลกั ษณะของ ช้นิ งานเมอ่ื วางแลว้ จะเป็นรูปตวั วี ใหท้ าการตรวจสอบช้นิ งานว่ามนั่ คงหรอื ไม่ มกี ารขยบั ของช้นิ งานก่อนทาการปฏบิ ตั งิ านเชอ่ื มหรอื ไม่ รูปที่ 53 แสดงลกั ษณะการตดิ ตั้งชิน้ งานในตาแหนง่ เชือ่ มตอ่ ตัวทที า่ ราบ 1F

8. เรม่ิ ทาการเชือ่ ม 1. การเริ่มตน้ อารก์ จะเริม่ ตน้ จากขอบชิน้ งาน ดงั แสดงในรูปท่ี โดยกดสวติ ชท์ ี่หวั เชื่อมเพื่อจ่ายกระแสไฟเช่ือมทาการเชอื่ มตอ่ ตวั ทที ่าราบ 1F โดยการทามมุ หวั เช่อื มกบั ช้นิ งาน 10-15องศา (ดูจากดา้ นขา้ ง) ดงั แสดในรูปท่ี และทามมุ ลวดเช่อื ม 45 องศา กบั ช้นิ งาน (ดูจากดา้ นหนา้ ) รปู ที่ 50 แสดงการเร่มิ ต้นอาร์กจากขอบชิน้ งาน รปู ที่ 53 แสดงการทามมุ ลวดเช่อื ม รูปที่ 54 แสดงการทามุมลวดเชอ่ื ม 45 องศา 10-15 องศา กบั ช้นิ งาน (ดูจากดา้ นขา้ ง) กับชิ้นงาน (ดจู ากด้านหน้า)

2. การควบคุมความกว้างของแนวเช่ือม ในการเชอ่ื มต่อตัวทีทา่ ราบ 1F ทาไดโ้ ดยการส่ายลวดเช่อื ม และการเคลอ่ื นทล่ี วดเชอ่ื มโดยรกั ษา ความเรว็ และระยะอารก์ ใหส้ มา่ เสมอจะช่วยใหก้ ารหลอมลกึ สมบูรณ์ และความกวา้ งของแนวเช่อื มสมา่ เสมอ ดงั แสดงในรูปท่ี โดยในท่าเช่อื มน้ีจะ นิยมใชก้ ารสา่ ยลวดเชอ่ื มแบบตวั C เพราะจะงา่ ยต่อการควบคุมแนวเช่อื มมากกวา่ การสา่ ยลวดเช่อื มในลกั ษณะอน่ื รูปที่ 55 แสดงลกั ษณะแนวเชอ่ื มต่อตวั ทที ่าราบ 1F รูปที่ 56 แสดงลกั ษณะการส่ายลวดเชอ่ื มแบบตวั C

3. จดุ ส้นิ สุดแนวเช่อื มบริเวณขอบชนิ้ งานให้ทาการหยดุ และเตมิ บ่อหลอมเหลวปลายแนวเช่ือม (Crater) ใหเ้ตม็ รูปท่ี 58 แสดงเตมิ ลวดเชอ่ื มลงในบ่อหลอมเหลวปลายแนวเชอ่ื มใหเ้ตม็

10. การปฏบิ ตั ิงานหลังทาการเชื่อมเสรจ็ 1. นาชิ้นงานทาการเชือ่ มเสรจ็ มาทาความสะอาดด้วยแปรงลวดและรอใหช้ ้ินงานเย็นตัวประมาณ 10 นาที ทาการไล่แก๊สคลุมออก จากระบบเคร่อื งเชื่อม ปิดเกจวดั แรงดนั ปดิ สวติ ช์เครอ่ื ง เกบ็ ชุดป้องกนั อันตรายในการปฏิบตั งิ านเชอ่ื ม เครื่องมือ วัสดุ อปุ กรณ์ ที่ใชใ้ นการ ปฏบิ ตั ิงาน ส่งคนื ทหี่ ้องเครอ่ื งมือ ทาความสะอาดบรเิ วณพื้นท่ปี ฏบิ ตั ิงานเชอ่ื ม และผู้ปฏิบัตงิ านนาชิน้ งานไปทาการตรวจสอบงานเชอ่ื ม ด้วยการพนิ ิจ (Visual Testing) เบ้อื งตน้ ก่อนนาช้นิ งานเช่อื มส่งใหแ้ ก่ครูผูต้ รวจ ต่อไป รปู ท่ี 59 แสดงช้นิ งานเช่อื มเสรจ็