การเขียนโครงร่างโครงการ

การเขยี นโครงรา งของโครงการ 1. ความหมายของโครงการ โครงการ หมายถึง แนวทางของการดาํ เนนิ งาน หรือแนวทางในการจัดกิจกรรม ที่มีความสัมพนั ธ ตอ เนอ่ื ง และมเี หตุมผี ลเพอ่ื ใหบ รรลวุ ัตถปุ ระสงคของกจิ กรรม หรอื กลมุ ของกิจกรรมจะตอ งดําเนินการตาม ขนั้ ตอน วธิ กี าร รวมท้ังมจี ุดเร่มิ ตน และจดุ ส้ินสุดท่แี นนอน 2. ประเภทของโครงการ โครงการทน่ี ักเรยี น นกั ศกึ ษาจัดทําควรมกี ารบูรณาการความรู ทักษะและประสบการณด านตา ง ๆ ทีต่ รงกับ สาขาวิชาชีพที่เรียน โดยสามารถแบงเปน 4 ประเภท ดงั นี้ 2.1 กระบวนการทดลอง 2.2 การสํารวจ 2.3 การประดิษฐคิดคน 2.4 การปฏบิ ตั ิงานเชงิ ระบบหรอื งานบริการ 3. โครงการทด่ี ี ลกั ษณะของโครงการทด่ี มี ลี กั ษณะสําคัญดังนี้ 3.1 มีวตั ถุประสงคชดั เจน 3.2 มขี อบเขตชัดเจน 3.3 มีระยะเวลาท่ีแนน อน 3.4 มขี นั้ ตอนการดําเนินงานชัดเจน 3.5 เปน งานรเิ ร่ิมหรืองานพฒั นา 4. ขนั้ ตอนการดําเนินโครงการ การดาํ เนินงานโครงการวิชาชพี ประกอบดวยข้นั ตอนหลัก 6 ข้นั ตอนซึ่งนกั เรยี น นกั ศกึ ษาตอ งปฏิบตั ิ ดังน้ี 4.1 สาํ รวจความสนใจและความพรอมของตนเอง 4.2 วางแผนและประมาณการโครงการ 4.3 ศกึ ษาความเปนไปไดข องโครงการ 4.4 เสนอโครงการเพ่อื อนมุ ัติ 4.5 ลงมือปฏิบตั งิ านตามแผน 4.6 ประเมนิ โครงการและเขียนรายงานสรุปผล 5. สวนประกอบและรายละเอียดของโครงรางของโครงการ โครงการท่ดี ีจะตองมจี ุดมงุ หมายเพือ่ ใหการดาํ เนนิ งานตามแผนที่กําหนดไว มีการระบรุ ายละเอยี ดตาง ๆ ของ กิจกรรมท่ีจะดําเนินงาน เพ่ือใหบ รรลุวัตถปุ ระสงคหรอื เปา หมายท่กี าํ หนดไว ในการเขียนโครงการจาํ เปนตอ ง กําหนดองคประกอบหรือโครงสรางของโครงการทคี่ รอบคลุมประเด็นท่ีสาํ คญั อยา งครบถว น ตลอดจนการ กําหนดข้ันตอนของการดําเนินงานอยางชัดเจนเพอ่ื ใหส ามารถตอบคําถามไดว า 5.1 จะทาํ อะไร 5.2 ทาํ ไมจงึ ตอ งทาํ 5.3 ทําเพ่ืออะไร 5.4 ทําอยา งไร 5.5 จะทาํ เมอ่ื ไร 5.6 ตองใชเงินและทรัพยากรเทา ใด 5.7 ใครเปนผูรับผดิ ชอบ 5.8 มีผลพลอยไดอะไรบาง

2 จากคาํ ถามทั้ง 8 ขอดงั กลาวทําใหก ารเขยี นโครงการจําเปนจะตองแสดงรายละเอียด โครงสรางหรือ องคป ระกอบของโครงการดังนี้ คอื คําถาม รายละเอยี ดโครงสรางของโครงการ 1. จะทาํ อะไร 1. ชอ่ื โครงการ 2. ทําไมจึงตองทํา 2. หลักการและเหตุผล 3. ทาํ เพอ่ื อะไร 3. วตั ถปุ ระสงค/ เปาหมาย 4. ทาํ อยางไร 4. วธิ ีดาํ เนินการ 5. จะทําเมือ่ ไร 5. ระยะเวลาในการดาํ เนินงาน 6. ตองใชเ งนิ และทรพั ยากรเทาใด 6. งบประมาณและทรพั ยากร 7. ใครเปนผูรับผิดชอบ 7. บคุ คลหรือหนว ยงานทร่ี ับผดิ ชอบโครงการ 8. มีผลพลอยไดอ ะไรบา ง 8. ประโยชนท ่ีคาดวาจะไดร บั 5.1 ชือ่ โครงการ ชอ่ื โครงการ เปนสว นทบ่ี อกใหทราบวา เปน โครงการประเภทใด ชือ่ โครงการควรมีความเหมาะสมตรง ตามวชิ าชพี ควรเขียนสนั้ ๆ กระชบั ชดั เจน เฉพาะเจาะจง และสามารถส่ือความหมายไดว าจะทาํ อะไร 5.2 หลกั การและเหตุผล หลักการและเหตุผลหรือบางคร้ังใชคาํ วา ความเปนมาของโครงการ หรอื ความสาํ คัญของโครงการเปน สว นท่เี ร่ิมตน ใหผอู า น หรือผใู ชโ ครงการน้ันไดเ ขาใจหรือทราบพน้ื ฐานความเปนมาของการทาํ งานดงั กลาว ซ่ึงแสดง ใหทราบวาทาํ ไมจงึ ตองจดั ทาํ โครงการขึ้นใหม หรอื ตองปรบั ปรงุ โครงการ ทีม่ อี ยแู ลว ใหดีขึ้นพรอมกบั ชี้ใหเ ห็นวา ส่งิ ท่ี โครงการเสนอนั้น จะชว ยแกไ ขปญ หาดงั กลาว ไดอยา งไรเพอ่ื ชักจูงใหผูอ า นเหน็ คลอยตามความจําเปนของโครงการ โดยอาจหาขอมูลหรือ ทฤษฎีมาสนบั สนนุ ใหส มเหตุสมผลสอดคลองกนั เรียงลาํ ดบั เปนขัน้ ตอน การเขียนในสวนตาง ๆ ควรจะกระชับ ตรงประเด็น มีหลกั ฐาน ขอมลู เหตุผลในรปู ของ ขอเท็จจรงิ เชงิ ประจักษ และมคี วามเปนไปได 5.3 วัตถปุ ระสงคของโครงการ วัตถุประสงคของโครงการ เปน การแสดงใหเหน็ ถึงทศิ ทางในการดําเนินงานโครงการ และความตองการท่จี ะกระทาํ สิ่งใดสงิ่ หนง่ึ ใหเ ปน ผลอยา งชัดเจน ควรเขยี นเปนขอ ๆ เรยี งลําดับความสําคญั ของสิ่งที่ ตองการ โดยการระบวุ ัตถุประสงคของโครงการคอื อะไร ตองการผลงานอะไร เปนขอความที่จะบอกใหผ ูอานไดทราบวา จะเกดิ อะไรข้ึน ภายหลงั จากส้ินสดุ โครงการ ตองเขยี นใหชัดเจนเฉพาะเจาะจง สามารถปฏิบัตไิ ด ประเมินผลได สอดคลอ งกบั ชอ่ื โครงการและความเปน มาของโครงการ 5.4 เปาหมายของโครงการ เปา หมายของโครงการ เปนการคาดหวงั เก่ยี วกับผลผลติ ที่จะไดร บั เม่ือดําเนินโครงการจนเสรจ็ สนิ้ แลว ซ่ึง การกาํ หนดเปาหมายจะตอ งแสดงอยางชัดเจนทงั้ เชิงปริมาณและเชงิ คุณภาพ 5.4.1 เปาหมายเชิงปริมาณ เปนรายละเอียดท่ีกาํ หนดขนาด ชนิด ประเภท จํานวนของผลการ ดําเนินงานเมอ่ื สิ้นสดุ โครงการ 5.4.1 เปา หมายเชงิ คุณภาพ เปนรายละเอียดที่ตอ งแสดงถึงคณุ คา ของผลผลิตทีไ่ ดร ับจากการดําเนิน โครงการทชี่ ี้ถงึ ประสิทธภิ าพ 5.5 ขอบเขตของโครงการ ขอบเขตของโครงการ เปน ขอความทก่ี ําหนดขอบเขตของโครงการเพ่ือใหผอู านได เขาใจวา โครงการดงั กลา ว ครอบคลมุ ถึงไหน ครอบคลมุ เรื่องใดบาง ขอบเขตของโครงการควรระบถุ งึ ดานตาง ๆ ดังน้ี

3 5.5.1 เนือ้ หาสาระของโครงการทีจ่ ะจดั ทาํ 5.5.2 ระยะเวลาในการจัดทาํ โครงการ 5.5.3 วิธกี ารทดลอง วิธีการเก็บขอมลู กลมุ ตวั อยา งหรือประชากรทจ่ี ะใหข อ มลู ตา ง ๆ 5.6 วิธกี ารและขนั้ ตอนการดาํ เนินงาน วิธีการและขั้นตอนการดําเนินงาน แสดงถึงแนวทางและวิธีการท่ีจะตองทําตามลําดับข้ันตอนตั้งแต เรม่ิ ตนจนส้นิ สดุ โครงการ โดยกําหนดเปนแผนการปฏิบตั งิ านท่ีแสดงรายละเอยี ดของกิจกรรม ระยะเวลาเรมิ่ ตนและ สน้ิ สดุ แตล ะกิจกรรม ซึ่งแตละขั้นตอนของกิจกรรมจะตองสามารถบงชี้ความสําเร็จของโครงการได วิธีดําเนินการ นิยมเขียนในรูปของแผนภูมิ เชน แกนตชารต หรือบารชารต (Gantt Chart or Bar Chart) อาจเขียนเปน 3 ข้ันตอน คือ ขน้ั เตรยี มการ ข้นั ดาํ เนนิ การและขน้ั ตอนหลงั การดําเนนิ การ หรอื เขียนเรยี งลําดับตามกิจกรรม เชน ตวั อยางการเขียนเปน 3 ข้ันตอน ลําดับ กิจกรรม 1 2 เดอื นที่ หมายเหตุ 1 ขั้นเตรยี มการ 34 1.1 ...................................... 1.2 ...................................... 1.3 ...................................... 1.4 ...................................... ฯลฯ 2 ขนั้ ดําเนินการ 2.1 ...................................... 2.2 ...................................... 2.3 ...................................... 2.4 ...................................... 2.5 ...................................... ฯลฯ 3 หลงั การดาํ เนินการ 3.1 ...................................... 3.2 ...................................... 3.3 ...................................... ฯลฯ

4 ตัวอยางการเขยี นตามลาํ ดับกิจกรรม เวลาปฏิบตั ิงาน หมายเหตุ เดือนที่ 1 เดอื นที่ 2 เดอื นท่ี 3 เดอื นที่ 4 รายการกจิ กรรม -------------- 1. ประชุมเลือกหัวขอโครงการ -------------- 2. เขียนโครงรา งของโครงการ -------------- 3. นําเสนอโครงการ -------------- 4. ออกแบบโครงการ 5. จดั ซอื้ วัสดุ ----------------------- -------- 6. ดําเนินโครงการ (การสราง) ---------------- ---------------- -------- 7. ทดลองใช/แกไข ----------------- ------- 8. นําเสนอโครงการ/ปรบั ปรุงแกไข --------------- 9. สง โครงการ --------------- 5.7 งบประมาณและทรพั ยากรในการดําเนินโครงการ งบประมาณและทรพั ยากร เปน การแสดงรายละเอียดของงบประมาณท่ีใชในการดําเนินงานโครงการ ทั้งหมด โดยระบุถึงคาใชจายตาง ๆ ในการดําเนินโครงการ และระบุรายละเอียด คาใชจายในแตละดานพรอมท้ัง ระบแุ หลง ทรัพยากร ท่เี กย่ี วขอ งใหชัดเจน 5.8 ประโยชนท ีค่ าดวาจะไดร ับ ประโยชนทีค่ าดวาจะไดรับ เปนสวนที่บง บอกถงึ ผลพลอยไดท ่ีเกดิ จากการดําเนนิ งานโครงการที่คาดวาผทู ่ี เกี่ยวของทุกคน หนว ยงาน สงั คมหรอื ประเทศชาติจะไดรบั 5.9 ผูรบั ผดิ ชอบโครงการ ผูร ับผิดชอบโครงการหมายถึง นกั เรียน นกั ศกึ ษาผูจ ดั ทําโครงการทกุ คนตองระบชุ ื่อ ช้นั เรยี น รหสั ประจาํ ตวั และแผนก/สาขาวิชา ของแตละคนใหช ัดเจนการบนั ทึกขอ มลู ตาง ๆ ตองถกู ตองสมบรู ณ 5.10 อาจารยท ี่ปรึกษาโครงการ อาจารยท ี่ปรกึ ษาโครงการ คอื ครู อาจารยห รือบุคคลทไี่ ดร ับการคดั เลอื กใหท าํ หนาท่ีเปน ที่ปรึกษาประจําโครงการซึ่งถือวาเปนผูที่มีความรู ความสามารถเปนท่ียอมรับในแตละสาขา วาสามารถใหคําปรึกษา แนะนาํ แกผูจัดทําโครงการได จาํ นวนอาจารยท่ีปรึกษาตองเลอื กใหเหมาะสมกับขอบเขต ของงาน ไมมากหรือนอยเกินไป การระบชุ ื่ออาจารยท่ีปรึกษาตองมีความถูกตองสมบูรณท ้งั ชื่อ – นามสกลุ ยศ ตาํ แหนงทางวชิ าการหรอื ตาํ แหนงอืน่ ๆ 5.11 เอกสารอางอิง เอกสารอา งองิ อาจเปน หนังสือ ตํารา บทความหรอื งานวิจยั ท่ีเก่ยี วขอ งกับโครงการท่ีจะจัดทาํ ใช สําหรับศึกษาเพอ่ื เปนแนวทางหรอื อางอิงในการจดั ทําโครงการ ควรศกึ ษาหลาย ๆ เลม (ไมค วรตํา่ กวา 10 เลม) การ เขยี นเอกสารอา งองิ ตอ งใหเปน ระบบเดียวกนั ท้ังหมด และถูกตองตามหลักการเขียนบรรณานกุ รม

5 โครงรา งของโครงการ 1. ชือ่ โครงการ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. หลักการและเหตุผล …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………… 3. วตั ถุประสงค 3.1……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3.2……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3.3……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. เปา หมาย 4.1 เปาหมายเชงิ ปรมิ าณ……………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4.2 เปาหมายเชิงคุณภาพ……………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ขอบเขต 5.1 ขอบเขตดานเนอื้ หา……………………………………………………………………………......................................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5.2 ขอบเขตดา นวธิ ีการ..………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5.3 ขอบเขตดา นเวลา…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6 6. วิธีการและขน้ั ตอนการดาํ เนินงาน เดือน…… เดอื น…… เดอื น…… เดอื น…… หมายเหต/ุ กิจกรรม …………. …………. …………. …………. ผูร บั ผิดชอบ 1. ……………………………. …………... 2. ……………………………. …………... 3. ……………………………. …………... 4. ……………………………. …………... 5. ……………………………. …………... 6. ……………………………. …………... 7. ……………………………. …………... 8. ……………………………. …………... 9. ……………………………. …………... 7. งบประมาณและทรพั ยากร ลําดับที่ รายการ จาํ นวน รวมเงนิ ชอ่ื รานคา รวมเงิน งบประมาณรวมเปนเงินทงั้ หมด……………………………..บาท (…………………………………………………………………..) 8. ประโยชนที่คาดวาจะไดร ับ 8.1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………. 8.2 ……………………………………………………….……………………………………………………………………………………………..... …………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………. 8.3 .……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

7 9. ผรู บั ผิดชอบโครงการ 9.1 ช่อื ………………………………รหสั ……………..ชน้ั ………สาขางาน…………..……………………………………………………… 9.2 ชอ่ื ……………………………….รหสั …………….ชั้น………สาขางาน…………..….………………………………………………….. 9.3 ชอื่ ……………………………….รหสั …………….ชั้น………สาขางาน…………..….………………………………………………….. 9.4 ชือ่ ……………………………….รหัส…………….ชน้ั ………สาขางาน…………..….………………………………………………….. 9.5 ชือ่ ……………………………….รหัส…………….ช้ัน………สาขางาน…………..….………………………………………………….. 10. อาจารยท ่ีปรกึ ษาโครงการ 10.1 ชือ่ ……………………………………………ประจาํ สาขางาน……………………………………………………………………………. 10.2 ชอื่ ……………………………………………ประจําสาขางาน……………….…………………………………………………………… 10.3 ชือ่ ……………………………………………ประจําสาขางาน……………….…………………………………………………………… 11. เอกสารอา งอิง 11.1 …………………………………………………………………………………………….………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………….. 11.2 ……………………………………………………………………………………………..………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………. 11.3……………………………………………………………………………………………….………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………… เสนอขออนมุ ตั โิ ครงการ ลงช่ือ………..…..………………….……. (…………………………….……) หัวหนาโครงการ ……../….…../….….. ความคดิ เห็นของอาจารยท่ปี รกึ ษาโครงการ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ…………………………… (…………………………) อาจารยท่ปี รึกษา