เรื่องท่านเล่า

เรือ่ งท่านเล่า 85 ความสำเร็จจนรวย ไหนๆ พ่ีก็เอาเงินผมไป แลว....ผมก็ไมรูจะวายังไง...แตพ่ีชวยผมบาง แลว กนั ....ชวยรกั ษาหนา ผมหนอ ย ชวยยงิ ปน ใสกระเปาใสเงินใบน้ีสักสองนัดเถิดครับ ทาง บานผมเขาจะไดเชื่อวาผมถูกจ้ีจริงๆ ไมได โกหก” โจรอารมณดีมาก เพราะจี้ครั้งน้ีไดเงนิ กอนโตเกินคาด โจร “เอาสิ !” วาแลวก็ยิง ปง ! ปง ! ใสกระเปา ของชายหนมุ จนเปนรู ชายหนมุ “ขอบคณุ มากครบั แตเออ ! ถาที่หมวกก็โดน ลูกกระสุนซักนัดสองนัด มันก็นาจะดูสมจริง สมจังมากขน้ึ นะพี”่ โจร “ก็ดาย...ไมมีปญหา” วาแลวก็ยิง ปง ! ปง ! ทำใหหมวกเปน รู ชายหนุม “อีกสกั สองนดั ที่เสอ้ื แจ็กเกต็ ผมดวยครับ” โจรกำลังตื่นเตนดีใจจนประมาท ขาดสติสัมปชัญญะ ยกปน ยงิ เส้อื แจ็กเก็ตชายหนมุ ทะลุ ขาดเปน รูสองรู....กระสนุ หกนัดในกระบอกปนหมดเกลี้ยงพอด.ี .. ชายหนุมผูมีสติตัง้ มน่ั คดิ หาอุบายใหโจรยิงอะไรกไ็ ดท่ี ไมใชตวั เขาจนหมดกระสุน ทนั ทีที่กระสนุ หมดและกอนที่โจร จะสำนึกได เขาก็วิ่งเขา ใสโจร จโู จมอยางรวดเร็วจนสามารถ จับโจรได และเขากไ็ ดเงนิ ของเขาคนื มาท้งั หมด

86 เรือ่ งท่านเลา่ ทานอาจารยวานิทานเรื่องน้ีสอนวา คนที่สามารถ ตง้ั สติสงบอารมณได ยอมมีปญ ญาแกไขปญ หาไดดีกวา คนเจาอารมณ สำหรบั บางคนถาโดนโจรจ้หี มดเงนิ หมดทอง ก็มักจะโอดครวญโทษเวรโทษกรรม หมดกำลังใจเสียใจจน ไมค ิดหาทางแกไข เมืองไทย ....เมืองพุทธตลอดกาลนาน ? ทา นอาจารยกลาวเสมอๆ วา แมพทุ ธศาสนาจะเปน ศาสนาประจำชาติของเรามาต้ังแตสมัยสุโขทัย แตพวกเรา จงอยาไดประมาทนะวา จะเปนเชนน้ีตลอดไป มันไมแน หรอก สง่ิ ทเ่ี ลวรา ยในโลกกเ็ คยเกดิ ขนึ้ แลว กบั พระพทุ ธศาสนา พระพทุ ธเจาประสูติ ตรสั รู เผยแผธรรมะในอนิ เดยี สมยั กอ น มพี ระอรหนั ต พระอรยิ เจา ผปู ฏบิ ตั ดิ ปี ฏบิ ตั ชิ อบมากมายหลาย พนั เกือบๆ หม่ืนทีเดยี ว แตเดย๋ี วนี้แทบไมมีเหลือ ถาพุทธ ศาสนาหายไปจากอินเดยี ได แลว ทำไมพุทธศาสนาจะหายไป จากเมอื งไทยไมได ทา นไดอ า นบทความเรอ่ื งทเิ บตซง่ึ เปน เมอื งพทุ ธยง่ิ กวา เมืองไทยเสียอีก แตปญหาทางการเมืองและกิเลสความโลภ

เรือ่ งทา่ นเลา่ 87 ของมนษุ ยท ำใหพ ทุ ธศาสนาถกู ทำลาย หา สบิ ปท ผ่ี า นมา ในยคุ ทจ่ี นี ปฏริ ปู วฒั นธรรม และแผอ ำนาจไปยงั ทเิ บต ภกิ ษภุ กิ ษณุ ผี ู ปฏบิ ตั ดิ ปี ฏบิ ตั ชิ อบถกู ฆา และถกู ทรมานมากมายหลากหลาย รปู แบบ วดั ตา งๆ ถกู ทำลาย แมแ ตค มั ภรี พ ทุ ธศาสนาในลาซา ซ่ึงมีอายุเกาแกเปนรอยๆ ปก็ถูกพวกทหารจีนเอาไปใชเปน กระดาษชำระ ทา นบอกวา พวกเราไมตอ งสงสัยเลยวา นรกมี จริงหรอื ไม นรกนะ มีจรงิ อยูแลว แมในโลกนี้ พวกพระไดอานเร่ืองทิเบตแลว ทำใหเกิดความไม ประมาทในการบวชเปนพระวา “เรามาบวชเปนพระอยูใน เมืองไทย ไดรับความเคารพนับถือจากญาติโยม ไปท่ีไหน ผูคนก็มีน้ำใจตอเรา มีความปลอดภัยในการประพฤติปฏิบัติ แตวาเราจะรูไดอยางไรวาเมืองไทยจะไมเปนเหมือนประเทศ ทิเบตในอนาคตขา งหนา เรารบั ประกันเรอื่ งน้ีไมได” แตกอ น อินโดนีเซยี อหิ ราน อฟั กานิสถาน อซู เบกสิ ถาน ปากสี ถาน ก็เปน พทุ ธหมด แตตอนนี้ก็ไมเปนซะแลว วดั พุทธที่อิหราน เกือบหมืน่ วดั ถกู ทำลายจนหมดสิ้น ดูซิวาอะไรเกิดขน้ึ ที่เขมร และลาว สมยั คอมมวิ นสิ ตค รองอำนาจ พระถกู ฆา แมแ ตพ ระ สังฆราชก็ถูกควานทอง พระที่ไมโดนฆาก็ถูกจับไปเล้ียงหมู นี่ไมใ ชเรื่องนทิ าน แตเปน เรอื่ งจริง ทานจึงวา พุทธศาสนาเส่ือมได ตัวธรรมะและ ความจรงิ นะ ไมเ สอ่ื มหรอก แตส ถาบนั เสอ่ื มได และคนก็ เสอ่ื มไดเ ชน กนั เราไมส ามารถจะมน่ั ใจไดว า เมอื งไทยจะ เปน เมอื งพทุ ธตลอดกาลนาน ดงั นน้ั ผทู ่เี หน็ คุณคาของ

88 เรือ่ งท่านเลา่ พทุ ธศาสนาทกุ คนตอ งมสี ว นรว มในการรกั ษาสบื ตอ อายุ ของพุทธศาสนา ไมใ ชเพ่ือเราเทา นนั้ แตเพอ่ื ลกู เพื่อหลาน และเพอ่ื ผทู ยี่ งั ไมเ กดิ ดว ย การสบื ตอ ทแ่ี นน อนทส่ี ดุ คอื การ ศึกษาและประพฤติปฏบิ ตั ิธรรม เพราะธรรมะตอ งเปนส่ิง ท่ีเราแสดงไดท้ังทางกายวาจาใจ จะเอางานปฏิบัติธรรมเปน แคงานอดิเรกทำเหลาะๆ แหละๆ ไมได ตอ งใหงานปฏบิ ตั ิ ธรรมเปน หัวใจของชวี ิต ตอ งมีความจรงิ ใจตอ พระพทุ ธ ศาสนา เคารพในพระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ

เรือ่ งท่านเลา่ 89 แมน่ สองตวั หลังงานพระราชทานเพลิงศพหลวงพอชาเม่ือพ.ศ. ๒๕๓๖ ทานอาจารยซ่งึ เปนผูหนงึ่ ท่ีไดทมุ เทแรงกายใจเตรยี ม งานมาเปน ระยะเวลานาน จงึ ออกปลกี วเิ วกดว ยการธดุ งค โดย เดนิ ตามรางรถไฟจากอบุ ลฯ มงุ สกู รงุ เทพฯ ตลอดเสน ทางเดนิ ทานอาจารยพบชาวบานมากมายท่ีไดย นิ ช่อื เสยี งหลวงพอ ชาวบาน “ทานมาจากวัดหลวงพอชาละสิ โอ! หลวงพอ ทานเกงมากๆ เลยนะ” ทา นอาจารย “โยมรูจักหลวงพอทานหรือ เคยฟงทาน เทศนหรือ” ชาวบาน “ไมเคยพบทา นหรอกครบั ” ทา นอาจารย “แลว เคยไปวัดหนองปา พงม้ัยละ ” ชาวบา น “ไมเคยครับ” ทานอาจารย “งน้ั โยมคงเคยอานหนังสอื ธรรมะทาน” ชาวบาน “เอ ! ก็ไมเคยนะครับ” ทา นอาจารย “อาว ! แลวรูไดยังไงละวาทานเกงนะ ทา นเกง ยังไงละ” ชาวบา น “อาว ! แลวทานเองไมรูหรอกรึ ทานดัง จะตาย ทา นแมน สองตัวทายไงครับ” ทานอาจารย “สองตวั ทา ยอะไรกนั ”

90 เรือ่ งท่านเล่า ชาวบา น “ก็ทานมรณภาพวันท่ี ๑๖ แลวกำหนด เผาก็วันที่ ๑๖ อีก คนก็เลยแทงหวย ใตดนิ เลข ๑๖ กันท้ังนาน แลว หลวงพอ ก็เมตตาคนจนซะดวย ขนาดตายไปแลว ยังอุตสา หใหของขวญั อกี ถูกหวยกนั ถว น หนาเลย จนเจามือหวยใตดินที่อุบลนะ ถงึ กบั ตองเผน หนีไปเลยละ ทา น” นี่แหละช่อื เสียงโดงดงั ของหลวงพอชาในชนบท ดังกวา พระธรรมเทศนาของทานซะอกี เอาเปรียบเสียเปรยี บ ลูกศิษยท่ีอเมริกาเลาใหทานอาจารยฟงเร่ืองพี่นอง สองคนทเี่ ปน เจา ของรา นตดั เสอื้ ในนวิ ยอรก วา คนพจี่ ะทำงาน อยูดา นใน สว นคนนองซึง่ ทำทีวาหูไมดีจะเปน คนขายของอยู หนา รา น พอลกู คา เขา มาซอ้ื ของและถามราคา นอ งจะตะโกน

เรือ่ งท่านเลา่ 91 ถามพวี่ า ของชน้ิ นรี้ าคาเทา ไหร พจ่ี ะตอบกลบั มาวา ราคา ๙๐ ดอลลาร แตนองท่ีทำทีวาหูไมดีจะแกลงบอกลูกคาวา ๗๐ ดอลลาร ลูกคาก็จะคิดวานองบอกราคาถูกลงไป ๒๐ ดอลลาร เลยรีบซื้อทันทีเพราะรูสึกวาไดของราคาถูกกวาท่ี ควรจะเปน ทง้ั ๆ ทค่ี วามจรงิ แลว ของชน้ิ นนั้ ไมค วรจะเกนิ ๕๐ ดอลลารเสยี ดว ยซ้ำ ทา นอาจารยจงึ วา นี่คือกลเมด็ การขายท่ีมักจะใชไ ดผ ล กบั ความโงของผูบริโภค ทานยาครบคอรส์ ทา นอาจารยมาเมอื งไทยเมอื่ อายุ ๒๐ ป ทา นไมเคย มาเมอื งไทย พูดภาษาไทยไมได และไมร ูจกั ใครในเมอื งไทย ทานจงใจไมเอาเงินติดตัวมา เพื่อวาจะไดไมมีโอกาสเปลี่ยน ใจกลับบานหากเกิดความรูสึกไมชอบ เปนการบังคับใหตัว เองตองอยู ทานมีเงินมาแคสักพันบาทเทาน้ันสำหรับใชเดิน ทางไปอีสาน และจัดการเรอ่ื งวีซา ที่อังกฤษกอนมาเมืองไทย ทา นไดไปจำพรรษาเปนปะขาวกบั ทา นอาจารยสุเมโธ และได

92 เรือ่ งทา่ นเล่า เรียนรูเร่อื งพระวนิ ยั บา ง ทานจงึ ทราบวา ชีวิตของพระสงฆใน ชว งหาปแรกเรยี กวา เปนพระใหมหรือพระนวกะ ตองอยูใกล ชดิ เรียนรูจากครบู าอาจารย ครบหาพรรษาเรียกวา พนนิสสยั แลว ถือวารูเรื่องพอสมควร ไมจำเปนตองอยูใกลชิดครูบา อาจารย สามารถออกธุดงคหรือไปอยูองคเดียวตามปาตาม ถำ้ ตามเขาได ฉะนน้ั หา ปแรกจึงเปน ชวงฝกฝนเรยี นรสู งิ่ ตางๆ จากครูบาอาจารย ทา นจึงตั้งใจไวกอนจะมาเมอื งไทยวา จะ ตองบวชและอยูใหครบหาพรรษาใหได ถึงจะไปอยูในวัดใน ประเทศที่ไมเ คยไปมากอ น ไมรูอ ะไรเลย จะถูกจรติ ไมถกู จรติ เหมาะสมไมเหมาะสม จะไมคิดอะไรทั้งนัน้ จะตกนรกเปนๆ จะแยมากๆ ทุกขมากๆ ทกุ ขขนาดไหนก็จะไมถอย จะไมคดิ สึก จะตอ งอยูใหครบหาปกอ น จึงคอ ยคิดประเมนิ ผล นี่คือ ความตงั้ ใจของทา น .... เปน การอธษิ ฐานจติ .... ปรากฏวา เมอ่ื ไดไปอยูท่ีวัดปาพงแลว ทา นวา ..... โอ ! มนั สบายมาก ต้ังแต วันแรกท่ีไปถงึ ทา นไมคิดอยากจะไปไหนอกี เลย ทานวาการท่ีทานอธิษฐานเร่ืองหาพรรษานั้นเปนผลดี ตอจิตใจของทาน คอื เม่อื มีปญหาอะไรเกิดขนึ้ จิตใจของทาน จะมนั่ คงเปน หนึง่ เสมอ คอื มุง แตจะแกปญหานัน้ ๆ ‘เอ...จะ แกปญหาอยางไรดี’ ในขณะที่จิตใจของเพื่อนพระบางรูปจะ เปนสอง ใจหน่ึง ‘เอ...จะแกปญ หาอยา งไรดี’ แตอีกใจหนึ่ง ‘เอ...หรือจะสึกดี เราจะสูไหวเหรอ’ หากไมคิดเร่ืองสึกแลว ก็จะสามารถรวมพลงั จติ ใจใหอยูในจดุ ๆ เดียว คอื การที่จะ แกปญหาน้ันๆ ใหจงได

เรือ่ งทา่ นเล่า 93 ทานอาจารยจึงสอนวา อธิษฐานบารมีชวยใหเรา ตดั ความคดิ วกวนและความกงั วลสงสยั ไดทำใหเ รารสู กึ แนว แนม่นั คงขน้ึ คำถามคำตอบ ๙ “ผูชายกทไ็ ด่ีสนบใวจชเไรปอื่ แงลนว ี้ส”ว นใหญ “มทาำกไมกจวงึา มผีผชู าูหยญมิงามกานปกั ฏเจบิ าตั คิธะร”รม

94 เรือ่ งทา่ นเล่า กบพดู ได้ เด็กชายคนหน่ึงเดินเขาไปที่ชายปาขางบาน เขาไดยิน เสียงรอง “ชวยดว ยๆ” เขาคนหาท่ีมาของเสยี ง จึงไดพบกบ ตัวหน่ึงกำลังสงเสียงรองขอความชวยเหลือ เด็กชายต่ืนเตน มาก เขาคอ ยๆ ชอนกบขึน้ มาไวในอุงมือของเขา กบพูดวา “ฉันเปนเจาหญิงท่ีถูกแมมดสาปใหเปนกบ เธอชวยจูบฉนั ทีซิจะ ฉนั จะไดคนื รางเปนเจาหญิง แลวฉนั จะ แตงงานกับเธอ” เด็กชายคดิ ในใจวา ‘ไมเอาดีกวา แตง งาน กับเจาหญิงจะดีอะไร มีกบพูดไดนะเทกวาตั้งเยอะ แถมยัง เอาไปออกงานวดั หาตงั คไดดว ย’ วา แลวเขาก็จบั เจาหญงิ กบ ใสกระเปา พากลบั บานไป อะไรจะมีคามากกวากันระหวางเจาหญิงกับกบพูดได ทานอาจารยวา แตละคนยอมเห็นคาของสิ่งเดียวกัน แตกตา งกนั ออกไป

เรือ่ งทา่ นเลา่ 95 ก่อหรอื แก้ มีสโลแกนดังในยุคท่ีทานอาจารยยังเปนนักเรียน ซึ่ง ทา นฟง แลวรสู ึกประทับใจมากและฝงใจมาโดยตลอด “If you are not part of the solution, then you are part of the problem” เรามีทางเลือกวาเราจะเปนสวนหน่ึงของการแก ปญ หา หรือจะเปน สว นหนึง่ ของปญ หาเราอยเู ฉยๆ หรอื กลางๆ ไมไดหรอก ถา เราไมชวยแก เราก็ชวยกอ ในสมยั นน้ั มปี ญ หาสงั คมมากมาย ทง้ั เรอ่ื งความยากจน และความรุนแรงซ่ึงเปนเร่ืองที่ทานอาจารยสนใจ ทานสนใจ เร่ืองการปฏิรูปสังคม ทำอยางไรสังคมจึงจะดีข้ึน ทำใหคน ยากจนและการเอารัดเอาเปรียบลดนอ ยลง ทานอยากจะชว ย สังคม การออกบวชนั้นไมใชจะเลกิ สนใจปญหาเหลา นี้ ทาน เขา ใจและเชอ่ื วา ปญ หาทงั้ หลายทง้ั ปวงลว นเกดิ จากจติ ใจของ มนษุ ย การแกท่ีระบบการปกครองและการจัดระเบียบสงั คม คงจะไมถึงรากเหงา ของปญหา ถา จติ ใจของคนยงั เตม็ ไปดวย โลภ โกรธ หลง ระบบใดๆ กต็ ามจะคอ ยๆ เส่อื มไป เพราะ ระบบตา งๆ ไมม อี ะไรนอกจากผูท อ่ี ยใู นระบบ และถาผูอยูใน ระบบขาดคณุ ธรรม ระบบนัน้ จะบังคบั ใหคนมีคุณธรรมไมได ฉะนน้ั สงิ่ ท่ีสำคญั ที่สดุ คือ จติ ใจมนุษย เราจงึ ตอ งฝก

96 เรือ่ งท่านเล่า และพัฒนาจิต แตกอนท่ีเราจะพัฒนาจติ ใจของคนอื่นได เรา ตองพัฒนาจิตใจของเราเองกอ น ทา นอาจารยจ ึงออกบวชโดย หวงั ความสงบ หวงั ปญญา และหวงั การพนทกุ ขสว นตวั แต ในขณะเดยี วกนั ทา นถอื วา เปน การชว ยสงั คม และเปน การชว ย เพอื่ นมนุษยท่ีดีท่ีสุดดว ย อยา งนอ ยท่ีสุด ทา นกไ็ ดงดเวน จาก การเบียดเบียนผูอ่ืน แตถาดีกวานนั้ ทานก็จะไดความรูความ เขาใจในเรื่องความเปนมนษุ ย และจะไดแบงปนความรูนน้ั ให คนอืน่ ตอไป ทานอาจารยแนะนำใหเราต้ังอุดมการณเหมือน ทานวา ชาติน้ีขอเปนสวนหน่ึงของการแกปญหา ไมใช สว นหน่งึ ของปญ หา ขอเปน ผูชวยแกปญ หา อยา ไดเปน ผกู อ ปญ หาเลย เสยี สละเพอ่ื นกกระสา เศรษฐีพอ คา เพชรพลอยคนหนง่ึ เปนคนวัตถุนิยม หรือ พดู งา ยๆ วาเปนคนบา สมบตั ิ แตถงึ กระนน้ั เขาก็ยังมีใจอยาก ทำบุญเปนคร้ังคราว วันหน่ึงเขานิมนตพระผูใหญรูปหนึ่งไป ฉันอาหารที่บาน เม่ือถวายอาหารทานแลว เขาก็ออกไปทำ ภารกจิ ท่ีหนา บาน

เรือ่ งท่านเลา่ 97 นกกระสาตวั หนงึ่ ทมี่ กั จะปว นเปย นอยใู นละแวกนน้ั บนิ เขา มาในหอ งทท่ี า นกำลงั ฉนั อาหารอยตู ามลำพงั ทางหนา ตา ง มันเห็นเม็ดทับทิมที่เศรษฐีวางท้งิ ไวบนโตะ ดว ยความตะกละ มนั จงึ เขา ใจผดิ คดิ วา เปน เศษเนอ้ื มนั ดใี จมากรบี จกิ เมด็ ทบั ทมิ กลืนลงคอไปเลย พระทา นเห็นเหตุการณแตทานสง เสียงหา ม ไมทนั เมอื่ เศรษฐกี ลบั เขา มาในหอ งและมองไมเ หน็ เมด็ ทบั ทมิ ของเขา เขาเกดิ ความสงสยั ทันทีวาพระจะหยบิ ของๆ เขาไป ไมมีมนษุ ยหนา ไหนนอกจากพระและตัวเขาเองท่ีเดนิ เขา ออก หอ งน้นั โดยไมรอชา เขาถามทา นทนั ทีถึงเม็ดทบั ทมิ ของเขา ทา นก็ไดแ ตป ฏเิ สธวา ทา นไมไ ดเ อาไป โดยไมเ อย ถึงนกกระสา น่นั เปนเพราะทา นทราบกิตติศัพทวาเขาเปน คนงกสมบัติและ ไมค อ ยจะมเี มตตาตอ ผอู น่ื ถา เขารวู า นกกระสากลนื เมด็ ทบั ทมิ ไป เขาจะตองฆานกแนๆ เพอ่ื จะเอาของๆเขากลับคนื มา เศรษฐีพยายามเคนใหพระสารภาพ เขาใหลูกนองจับ ทานไวแลวตีเพื่อใหทานบอกวา เม็ดทับทิมอยูทไี่ หน แตทา นก็ นิง่ เงยี บ แมจะถูกทรมานหนกั ขน้ึ ๆ ทา นก็ไมปริปากพูด ทา น คดิ วา ทานอดทนยอมเจ็บดีกวาปลอยใหเศรษฐีไปฆานก ชีวติ ของนกกระสาสำคญั กวา ความเจบ็ ปวดของทานเอง แตขณะ ที่ทานกำลังโดนทรมานอยูนั้น เจานกกระสาตัวเดิมก็บินเขา มาอกี ครั้งทางหนา ตา ง มันเดนิ วนเวยี นดูเหตุการณดว ยความ สงสยั วาเหตใุ ดพระภิกษุผทู รงศีลจงึ โดนทรมาน มนั ยางเขา ไป ใกลเศรษฐีผูกำลังอารมณหงุดหงิดสุดๆ ดวยความเสียดาย

98 เรือ่ งทา่ นเล่า ทับทิม เขากำลังอยากจะระบายอารมณรายอยูพอดี เขาจึง เตะเจานกกระสาอยางแรงจนลอยกระเด็นไปโดนกำแพงคอ หกั ตายในบัดนนั้ เมื่อนกกระสาตาย พระจึงบอกวาของท่ีเขากำลังหา คงจะอยูในทองนก เศรษฐีผาทองนกดูทันที และเขาก็เจอ เม็ดทบั ทิมน้นั เศรษฐีรูสกึ เสียใจที่ไดทำรายพระผูทรงศีล เขา รูวาเขาไดทำบาปอยา งมหนั ต จึงรบี ขอขมาทา น ซึง่ ทา นกไ็ ด ยกโทษให ทานอาจารยกลาววา นี่เปนตัวอยางของผูมีจิตใจสูง เปยมไปดว ยเมตตากรุณา บางทีคนเราอาจยอมลำบากเดอื ด รอนเพ่ือชวยคนท่ีเรารักหรือชวยเพื่อน พระทานยอมถูก ทรมานแมเพ่ือชวยชีวิตนกกระสาตัวหนึ่งเทาน้ัน เมตตาจึง ถือวาเปนอัปปมัญญา คือธรรมท่ีแผไปไมมีประมาณใน มนุษยและสัตวทั้งหลายอยางกวางขวางสม่ำเสมอไมมี ขอบเขต

เรือ่ งท่านเล่า 99 กลัวครูลงโทษ เด็กนักเรียนคนหน่ึงมาโรงเรยี นดวยหนาตาเครงเครยี ด จนครูสงั เกตเหน็ จงึ เขาไปไตถาม ครู “หนเู ปน อะไรจะ ทำไมทำหนา ตาอยา งนน้ั ละ ” นกั เรยี น “ผมกลวั คณุ ครูครับ” ครู “กลัวครูทำไม” นักเรียน “เคาวาคุณครูชอบลงโทษคนท่ีไมไดทำอะไร เลย” ครูขาดสติ เกิดอาการเสียใจที่มีคนวาครูอยา งนน้ั ครู “ครูไมไดเปนอยางน้ันซักหนอย ครูไมเคย ลงโทษคนที่ไมไดทำอะไร” นักเรยี น “โอ ! ถาง้ันผมก็โลงใจแลวละครับ เพราะผม ไมไดทำการบา น” ครู “.......” ทา นอาจารยว า การใชไ หวพรบิ เปน สญั ลกั ษณข องความ ฉลาด เด็กนักเรียนคนนี้ใชไหวพริบเพ่ือเอาตัวรอดและเพ่ือ เลย่ี งความรับผดิ ชอบ ถามีคนเห็นขันหรือชน่ื ชมเดก็ วา ฉลาด จะเปนการสงเสริมนิสัยเสียใหใชความฉลาดของเขาไปในทาง ที่ไมถกู ตอ ง

100 เรือ่ งทา่ นเลา่ ปลอบใจ ในระหวางการปฏิบัติธรรม ลูกศิษยชายคนหน่ึงถูก กำหนดใหไ ปนอนตามลำพงั ทหี่ อ งเลก็ ๆ หอ งหนง่ึ ขา งโรงรถ มี หมาชา งหอนและแมวชา งครวญหลายๆ ตวั นอนอยใู นกรงขา ง หอ ง เขาไดสงสารโอดครวญมายังธรรมบริกร ซ่ึงก็คอื ภรรยา ของเขานนั่ เอง ทานอาจารยไดเหน็ สารของลูกศษิ ย ทานรสู ึก เหน็ ใจจึงไดเขียนตอบเพื่อใหกำลังใจดงั น้ี คำรองเรยี นของลกู ศษิ ย คำปลอบใจจากทา นอาจารย “ถกู ขังเดยี่ ว “ไดความวเิ วก เตยี งก็เยน็ เตียงไมอ บั ผกี ด็ ุ เทวดาคุมครอง นอนกับแมวกับหมา” เมตตาสตั วไ ดต ลอดคนื ”

เรือ่ งท่านเลา่ 101 คำถามคำตอบ ๑๐ “เอ ! แลว เวลาโยมเครียด บอก ครอบครวั วา จะไปพกั ผอนชายทะเลกบั เพ่อื นสกั อาทิตยหนึง่ ไมเห็นทางบา น วาอะไรเลย ทุกคนก็อนโุ มทนาสาธุ ยนิ ดใี หไ ป ไปเถอะ...เทย่ี วใหส นกุ ๆ นะ ไมเห็นวา เห็นแกตัวเลย เรื่องเห็นแก ตวั น่ี ตองเขาใจนะวา ทกุ คนก็เหน็ แก ตัวกนั ทง้ั น้ัน ไมเชนนน้ั ชวี ติ คงไมรอด มาถึงขนาดนี้หรอก สำคญั แตวาเห็นแก ตัวอยา งไร เพื่ออะไร ถา เหน็ แกตัวใน ทางท่ีฉลาดและถูกตอง ยอมจะเปน ผลดที ัง้ ตอ ตวั เองและคนรอบขาง การเหน็ แกต วั ทท่ี ำใหก เิ ลสลดนอ ยลง “อยากจะมาปฏบิ ัติ และคเรวอ่ื างมทเม่ีนตา อตนาเโุ พมมิ่ทมนาากนขะ”ึน้ เปน ธรรมทุกๆ ป แตคนท่ี บา นบอกวา เห็นแกตัว ทจะำใเหอารตูสัวึกรไมอดสคบนายเดใจีย”ว

102 เรือ่ งทา่ นเลา่ ขนมกอ้ นที่เจ็ด ชายคนหนงึ่ หวิ มาก...ก เขาเขา ไปซอื้ ขนมลกู โตในรา นคา หมดลกู ทห่ี นงึ่ ไปแลว เขากย็ งั หวิ อยู แพงกแ็ พง เขากต็ อ งยอม ควกั กระเปา ซอ้ื ขนมลกู ทส่ี อง แตเ ขากย็ งั ไมอ ม่ิ ตอ งซอื้ ขนมลกู ท่ีสาม ลูกที่ส่ี ลกู ที่หา ลกู ท่ีหก เขาก็ยังไมอิ่มอยูดี จนถงึ ลูกที่ เจด็ ทานเขา ไปแลว จงึ อม่ิ เขาคดิ ในใจวา ‘โอย ...ย ! ถา เรารลู ว ง หนา นะวาจะอมิ่ จากลกู ที่เจด็ เนี้ยละกอ เราจะกนิ มนั ซะตั้งแต แรกเลย จะไดไมตอ งเสียเงินเสยี ทองมากซะขนาดเน้ีย !!’ ทานอาจารยสอนวา คนเรามักจะตองผานความ ยากลำบากเสียกอนจึงจะสบายได เชนการปฏิบัติภาวนา ก็ตอ งพบอปุ สรรคตา งๆ นานา ทำไปๆ ก็ยงั ไมเหน็ ผลอยา ง ที่ตองการสักที เปรียบเสมือนการทานขนมลูกที่หน่ึงถึงหก แมจะทานไปตงั้ หกช้ินแลว แตก็ยงั ไมอิ่ม มาไดผลหรอื รสู กึ อ่ิม เอาลูกท่ีเจ็ด ฉะนั้นพวกเราจงอยาทอแทใจ ขอใหเพียร พยายามตอไป ถา ไมมีขนมลกู ที่หนึง่ ถงึ หกแลว การท่ีจะอิม่ เมอื่ ทานขนมลูกที่เจด็ ยอมเปน ไปไมได

เรือ่ งทา่ นเลา่ 103 สวรรค์ก็ไม่เอา วนั หนงึ่ ทานอาจารยเลา เร่ืองจากทางมหายานเก่ยี วกับ พระนันทะ ซงึ่ เปนพระญาติของพระพุทธเจาวา พระนนั ทะ ทานรูปหลอมากและกอนจะบวชทานมีนิสัยรักสวยรักงาม จนเกินพอดี เมื่อบวชแลว ทานยังชอบเขียนขอบตาใหดำ จนเปนเหตุใหเกิดสิกขาบทหามพระทาตา ทานมีศรัทธา ออกบวชก็จริง แตในชวงแรกๆ ทานก็ยังไมคิดเรื่องท่ีจะ พนทุกขจริงๆ จังๆ พระพุทธเจาจึงหาอุบายท่ีจะชวย พระองคจ งึ พาทา นนนั ทะเหาะไปสวรรค ไดพ บนางฟา สวยงาม มากๆ หา รอ ยองคก ำลงั เกบ็ ดอกไมร ะหวา งรอคอยสามที ย่ี งั ไม มาเกดิ บนสวรรค เหลา นางฟาเลา วา นางฟาทง้ั หา รอยนี้ลว น รอคอยสามีคนเดียวกนั ชื่อนันทะ ซึง่ ขณะน้ีบวชเปน พระอยู ในโลกมนุษย ทา นกำลงั ปฏบิ ตั ิธรรมอยู เม่อื มีคณุ ธรรมสงู ข้ึน ตายแลว จึงจะมาอยูกับพวกนาง พระนนั ทะตืน่ เตน ดใี จ และ เกิดกำลังใจท่ีจะปฏิบตั ิธรรมจนเตม็ ความสามารถ ตอ มาพระพทุ ธเจา ไดพ าพระนนั ทะลงไปเทยี่ วนรก เหน็ กระทะทองแดงใหญม ากแตค นเฝา ทงั้ สองคนกลบั สปั หงกทงั้ ๆ ที่ไฟกำลังจะดบั พระนนั ทะรบี สะกิดใหตืน่ เพราะเปน หว งวา ยมบาลจะมาเห็นแลวคนเฝาจะโดนดุ แตคนเฝากลับบอกวา ไมจำเปนตองเรงไฟตอนน้ี กำลังประหยัดไฟอยูเพราะยังมี

104 เรือ่ งทา่ นเลา่ เวลาอกี นาน คนทกี่ ำลงั จะมาตกกระทะทองแดงน้ี ตอนนเ้ี ปน พระ ชือ่ นันทะ ตายแลว ตองไปเสวยสุขบนสวรรคอีกนานกวา จะถงึ คราวตกลงมาอยใู นหมอ นรกใบนี้ พระนนั ทะไดย นิ ดงั นน้ั กค็ ดิ วา โอย...มนั นา กลวั มากๆ...ไมเ อาแลว ...สวรรคก ไ็ มเ อา... นรกก็ไมเ อา.... ขอตงั้ ใจปฏิบัตเิ พ่ือพระนพิ พานดีกวา... ก็เลย happy ending (คอื จบลงอยางมีความสุข และดีงาม) ทานอาจารยบอกเราวาเรื่องกระทะทองแดง เรื่อง นางฟาตา งๆ นี้ ทานไมสงสัยหรอก ทา นสงสยั แตวาการมี เมยี หา รอยคนน่ีมนั จะสุขไดอยา งไร ทานวามนั นาจะเปนนรก เสยี มากกวา นะ !!

เรือ่ งท่านเลา่ 105 เหนือ่ ยจัด หลังจากเดินทางกลับจากตางประเทศซ่ึงทานอาจารย มีภารกิจอยางหนักตลอดเวลาสามวันท่ีเดินทาง จากสนาม บินทานก็ตรงเขารวมพิธีทำวัตรสวดมนตพรอมท้ังแสดงธรรม แกญาติโยมเนื่องในวันอาสาฬหบูชาทันที ตอดวยการรวม พิธกี รรมกบั พระสงฆรูปอ่นื ๆ จนใกลเทย่ี งคืน เชา วันรงุ ขึ้นลูก ศิษยจึงไตถ ามทา นดวยความเปนหวง ลูกศิษย “เมอ่ื คนื ทา นอาจารยเ หนอ่ื ยมากมย้ั ครบั ” ทา นอาจารย “หลบั เปนมรณภาพเลยละ”

106 เรือ่ งท่านเลา่ หาเรือ่ งคดิ ทานอาจารยเคยเลาประสบการณของทานเก่ียวกับ ความเกรงใจ ซง่ึ ปกตเิ ปน สง่ิ ทด่ี ี แตถ า เกรงใจมากเกนิ ไป หรอื เรยี กงา ยๆ วา ขเ้ี กรงใจ กจ็ ะทำใหค นเราเปน ทกุ ขไ ด เม่ือทานบวชไดครบหาพรรษาแลว ทานไดไปปฏิบัติ ธรรมอยใู นถำ้ มดื ทก่ี าญจนบรุ ี เปน ครง้ั แรกตง้ั แตบ วชมาทท่ี า น ไดมีโอกาสปลีกวิเวกเชนน้ี ถ้ำน้ีอยูในเขตวัด แตตองเดินไป ไกล และตอ งไตก ระไดขน้ึ หนา ผาทช่ี นั มาก กระไดนเี้ ปน กระได ไมไผซ่ึงไมคอ ยมนั่ คงเทา ไหร ทำใหขึ้นลำบาก ทา นไมไดออก บิณฑบาต พระเณรจะแบงอาหารจากการบณิ ฑบาตและผลัด เวรกนั นำมาสง ทานท่ีถ้ำ ซง่ึ ทางเขา เปน เพียงรูเล็กๆ ผูมาสง อาหารตองคลานเขา ไปจึงจะถงึ บรเิ วณถ้ำมืดที่ทานอาศัยอยู ทา นรสู กึ วา ทา นนา จะสบายมากทไี่ มต อ งคลานเขา ออก จากถำ้ และไตข น้ึ ลงกระไดไมไ ผเ พอื่ ไปบณิ ฑบาต ทา นมหี นา ที่ เพียงสองอยาง คอื น่ังสมาธิและเดินจงกรมเทานั้น แตทา น กลบั เปน ทุกข ทกุ ขเพราะคดิ วา ‘โอย ! เพื่อนตองเดนิ ขึน้ เขา ปน กระไดมาสง อาหารใหเ ราทกุ วนั นเ่ี ราเหน็ แกต วั เกนิ ไปหรอื เปลานะ เราเอาเปรียบเพอ่ื นมากเกินไปหรือเปลา’ ทัง้ ๆ ที่ เปน เรอ่ื งทตี่ กลงกนั แลว พระทา นกย็ นิ ดแี ละเตม็ ใจทำ แตท า น อาจารยก ย็ งั เอาเรอ่ื งเกรงใจเพอ่ื นมาเปน นวิ รณอ ปุ สรรคในการ

เรือ่ งท่านเลา่ 107 ปฏิบัติภาวนา ‘อาหารมันหนกั กวาท่ีเราคดิ นะ’ บางทีทา นก็ เอาถงุ อาหารมายกๆ ดู ‘ตายละ ! ถุงนิดเดยี วแตหนักเหลอื เกิน’ หนาหนาวที่เมืองกาญจนหนาวมาก บางวันอณุ หภูมิสัก ส่ีถึงหาองศา พระทา นขึ้นเขามาสง อาหาร ใสห มวก หนาวส่นั ทานอาจารยก็คิดวา ‘เราอยูในถ้ำมันอุน มันสบาย’ ถาวัน ไหนภาวนาดี ก็รูสึกโอเค แตถาวันไหนภาวนาไมคอยดี ทาน อาจารยจะรูสึกวาทานไมเหมาะสมท่ีจะไดรับการอุปฏฐาก เย่ยี งนี้ ความคิดและความรูสึกนี้ทำใหทานเปน ทุกข นอกจากเรอ่ื งอาหารแลว เร่อื งที่เปน ทกุ ขใหญอีกเร่อื ง ก็คอื เรอ่ื งนำ้ ทานวาพวกเราคงไมเคยคิดวาในอาทิตยหน่งึ ๆ น้ำที่เราด่ืมมนั หนกั สักขนาดไหน แถมทานเปน คนฉันน้ำมาก พระทานก็ขนน้ำใสแกลลอนข้ึนเขาข้ึนกระไดไมไผไตหนาผา นา หวาดเสียว คือ ห้วิ ทั้งถังแกลลอนใสน้ำ ถือท้งั อาหาร ทาน จึงรูสึกเกรงใจมาก ตอนหลังทนไมไหวจริงๆ ทานเลยบอก เพือ่ นวาจะขนนำ้ เอง เพราะไมอยากกวนเพื่อน โดยทานออก จากถำ้ ทุกวันอุโบสถไปที่หวยน้ำเพอ่ื โกนศีรษะ และสรงน้ำ.... ทานเลาวาทานสรงน้ำสองอาทิตยตอครั้ง เลยไมคอยมีผีมา กวน เพราะวาทานเหม็นเกินไป....สรงน้ำเสร็จก็ไปลง ปาฏิโมกขที่ถ้ำใหญ เสร็จแลวจึงไปขนน้ำใสแกลลอนข้ึนถ้ำท่ี ทา นอยูในความมืด ปกติจิตของคนทั่วไปมักจะชอบคิด แมไมมีอะไรจะ คิด มันก็ตอ งหาอะไรสักอยางมาคิด ถาไมคดิ อะไร มนั รูสึก หงอยๆ เหงาๆ คนท่ีมีโอกาสอยูกับตัวเองคนเดยี วเปน เดือน

108 เรือ่ งทา่ นเล่า เปนป โดยไมพูดคุยกับใครและไมมีอะไร จิตใจตองเขมแข็ง มาก มิฉะนัน้ จะเปนบา ได ทา นวา เวลาอยูเปน หมูคณะ ถา จิตมันสูงมันจะไมสูงมากเพราะจะมีอะไรดึงลงมา แตถาจิต ตกตำ่ มนั กจ็ ะไมต ำ่ มากเชน กนั เพราะมเี พอ่ื นชว ยดงึ ขน้ึ มา แต เวลาอยูองคเดียว ถาจติ มนั สงู มนั ก็จะสูงมากกวา เวลาอยูกัน เปน หมู ซง่ึ เปน อานสิ งสข องการปลกี วเิ วก แตถ า จติ ตก มนั จะ ตกต่ำลงไปมาก กวา จะดงึ ขน้ึ มาไดก ต็ อ งใชเ วลามาก เปน การ เสยี เวลา บางทมี นั จะเกดิ ความคดิ อะไรบา ๆ ทร่ี ะงบั ไมอ ยู ถา ไมม ีเพอ่ื นชวย ทางเดนิ จงกรมในถำ้ ยาวประมาณสบิ สองกา ว ทา นเดนิ ทกุ วันในความมดื จนชิน ครั้งหนง่ึ ขณะเดินจงกรม เมอ่ื ไปอยู ในถ้ำใหมๆ ทานเกิดคิดข้ึนมาวา ‘สหรัฐอเมริกามีหาสิบรัฐ เอ...มีรัฐอะไรบา งนะ.....’ ทา นวาไมร ูทา นจะคิดไปทำไม ถา เปนคนอเมรกิ นั ก็วา ไปอยาง น่ีทา นเปน คนองั กฤษแทๆ ไมรู จะไปสนใจทำไม ทานก็วา ‘อยาคิดเลยๆ........ เท็กซัส.... หยดุ ๆๆ ...... แคลฟิ อรเ นีย....... หยดุ ๆๆ........’ ทานตอ ง สูกบั มนั นานเปน ชว่ั โมงพยายามจะหยดุ คดิ แตก็สูไมไหว จน ตอ งเดนิ ออกจากทางจงกรมไปนง่ั คดิ จดุ เทยี นงดั สมดุ ออกมา คดิ ไปจดไปจนไดส กั สสี่ บิ เจด็ รฐั เหลอื อกี แคส ามรฐั เทา นน้ั ทค่ี ดิ ไมออก หนังสืออางองิ ก็ไมมี ไมรูจะไปถามใคร.....แคอีกสาม รฐั เทา นน้ั ..... กวา จะปลอ ยวางได ทา นตอ งเสยี เวลาไปเปน วนั เลยทีเดยี ว ใจหนึ่งทานคดิ วา ‘เอ ! เปน บาไปหรอื ไงนะ มนั เปน เรอื่ งสำคญั อะไรทจี่ ะตอ งรใู หไ ดว า หา สบิ รฐั มอี ะไรบา ง’ ใจ

เรือ่ งท่านเลา่ 109 หนงึ่ กร็ ดู แี ตอ กี ใจหนงึ่ มนั ดอ้ื ‘แหม! อตุ สา หป ลกี วเิ วกมาอยใู น ถำ้ ส่งิ แวดลอมดีทกุ อยาง เหมาะท่ีจะเจรญิ สมณธรรม มวั แต คดิ เร่ืองรฐั นนั้ รฐั น้ีของอเมริกา ไมไดเกดิ ประโยชนสักหนอ ย’ ทานวาจิตใจคนเรามันดื้อนัก แมไมมีอะไรจะคิด เรากจ็ ะตอ งหาอะไรๆ มาคดิ จนได เราตอ งใหอ ภยั ตนเอง บา งเหมือนกนั จะไปซเี รียสกบั มนั มากไมไดห รอกนะ ไม่ลืมสามี หญิงคนหน่ึงพกรูปสามีไวในกระเปาสตางค เวลามี เรือ่ งเครยี ดๆ หรอื มีปญหาวนุ วายใจเกดิ ขึน้ เธอจะงดั รูปสามี ออกมานง่ั พิจารณาดูทุกครั้งไป เพอ่ื นๆ พากนั คดิ วา เธอจะ ตอ งรกั สามขี องเธอมาก ดรู ปู สามแี ลว คงเกดิ กำลงั ใจทจ่ี ะตอ สู อุปสรรคตางๆ แตเธอกลับบอกวา มันไมใชอยางที่เพ่ือนๆ คิดหรอก ทุกครั้งที่เจอปญหาอุปสรรค ใดๆ เธอมองรปู สามีของเธอ แลว บอก ตัวเองวา “เนย่ี นะ ! เรายงั ทนเคา ได... แลวเน่ีย.....มันเรื่องแคนี้เอง .....ทำไม เราจะทนไมไดละ !” เมือ่ คิดไดซะอยาง น้ี เธอก็หายเครียดและพรอมจะเผชิญ หนากับปญ หาทันที

110 เรือ่ งท่านเล่า คำถามคำตอบ ๑๑ “หนูขี้ลมื เมจนัาคเปะน”กรรมอะไร “ในท่ีนี้ใครไมเคยลืมเลย โปรดยกมือขนึ้ เอา ! ไมมีใคร ยกมือสกั คน ถา ง้นั ใครข้ีลมื ยกมอื ขน้ึ ... เหน็ ม้ยั ... คนข้ีลมื เต็มไปหมดเลย...เปนอยา งไร... ทนี ้ีไดกำลงั ใจแลวนะ...คนเรา มักจะคดิ วคาตนวัอเืน่ราๆข”ี้ลมื มากกวา

เรือ่ งทา่ นเล่า 111 ไม่ยอมแพ้เป็นพระ หลวงพอ องคห นง่ึ เพง่ิ รบั หนา ทเ่ี จา อาวาสหมาดๆ แทน หลวงพอองคกอนที่มรณภาพไป ทานมีเรื่องอึดอัดใจเก่ียว กับโยมอุปฏฐากรายใหญของวัด ซึ่งเปนนักเลงสองคนพ่ีนอง ประจำอำเภอ และเปน ลูกศษิ ยของเจา อาวาสองคกอน เปน ที่รูกันท่วั วาคนในตระกลู น้ีเก่ียวของกบั การคา ยาเสพตดิ การ พนนั และ อบายมขุ สารพัดเรอ่ื ง และตามสไตลนกั เลงไทยๆ เมอ่ื ทำชวั่ แลว กต็ อ งทำบญุ ลา งบาป และใหไ ดห นา ไดต าวา เปน คนใจบญุ นกั เลงสองพนี่ อ งนไี้ ปวดั ถวายสงั ฆทาน สรา งโบสถ บรจิ าคเงนิ ใหมูลนธิ ิตา งๆ เพื่อชุมชน ท่ีสำคัญคอื เขาชว ยเดก็ อนาถา เด็กพิการและชวยสรางโรงเรียนสอนพุทธศาสนาวัน อาทิตยดว ย เขาจึงเปนผูมีบุญคณุ ตอ วดั โดยปรยิ าย วันหนึ่งนักเลงผูพี่ถูกยิงตาย แมวาเขาจะแขวนพระ เคร่ืองดังๆ ไวรอบคอ เขาก็ยังหนีลูกกระสุนหรือความตาย ไมพน มีการบำเพ็ญกุศลศพของเขาที่วัดของหลวงพอและ พรุงน้ีจะเปนวันเผาศพ ซึ่งก็จะเผาที่เมรุที่มีช่ือเขาติดหราวา เปนผูสราง คืนกอนวันเผา นักเลงคนนองขอพบหลวงพอ เปนการสวนตัว เขายังไมคอยจะไวใจเจาอาวาสองคใหมน้ี เทาไหรนัก ดูทานจะระมัดระวังตัวไมยอมใกลชิดสนิทสนม กับเขาสองพ่ีนองสักเทาไหร เขาจึงจำเปนจะตองตกลงกับ

112 เรือ่ งทา่ นเลา่ ทานวา เขาตองการใหทานทำอะไรบาง ก็เขาเปนผูอุปถัมภ รายใหญข องวัดนี่นา นักเลง “หลวงพอครับ พรุงนี้ที่หนาเมรุกอนจะเผา พี่ผมนะ ผมอยากใหหลวงพอ กลาวชมพ่ีชาย ผม เหมือนท่ีบาทหลวงเขาชมคนตายอยา งที่ เราเห็นในหนังนะ หลวงพอตองชมเขานะวา เขาเปนอุบาสกตัวอยาง เพราะเขาเปนคนดี มากๆ เปนคนนา รกั ใจบุญสุนทาน ทำบุญ ใหวัดมากมาย ทงั้ สรา งโบสถ สรา งเมรุ แลว ยงั โรงเรยี นวนั อาทติ ยด ว ย หลวงพอ อยา ไปพดู ถงึ ความไมดีของพ่ีผมนะ ไหนๆ เขาก็ตายไป แลว” หลวงพอ “นากลัวหลวงพอจะพูดอยางนั้นไมไดหรอก โยมจะใหหลวงพอขึ้นธรรมาสนมุสากับชาว บา นไดอ ยา งไร ทกุ ๆ คนกร็ กู นั อยแู ลว วา อะไร เปนอะไร ถาหลวงพอพูดแตวาพ่ีชายโยม เปน อุบาสกตวั อยา งดีอยางนน้ั ดีอยางน้ี คนก็ จะเขา ใจผิดซิวา สามารถทำบุญลา งบาปได” นักเลง “น่ีผมขอรองหลวงพอดีๆ แลวนะ จำไวนะ วาหลวงพอตองชมวาพ่ีผมดี เปนอุบาสก ตัวอยางของวัด ถาไมพูดตามท่ีผมบอกนะ ตอ ไปนกี้ อ็ ยา ไดห วงั ไปเลยวา จะไดอ ยกู นั อยา ง สงบๆ เงินบริจาคทุกอยางท้ังเรื่องโรงเรียน

เรือ่ งท่านเลา่ 113 วันอาทิตย เงินชวยเด็กพิการเด็กอนาถา สังฆทงสังฆทานเลิกหมด เราสองคนพี่นอง ทำบุญมาซะต้ังเทาไหรแลว หลวงพอนึกถึง บางซิ” หลังจากท้งั ขูทัง้ ลำเลกิ บุญคณุ พระแลว นักเลงคนนอง ก็เดนิ จากไป ท้งิ ใหหลวงพอ ตองคิดหนกั อยูทง้ั คนื วันรุงข้ึนผูคนมากมายมารวมงานฌาปนกิจศพนักเลง ผพู ่ี หลวงพอ ขน้ึ ธรรมาสนเ ทศนห นา เมรุ เรอ่ื งการเกดิ แก เจบ็ ตาย ตอนทา ยกอนจะจบกัณฑเทศน ทา นกลา ววา “สำหรบั ผูที่ลวงลับไปนี้ อาตมาตองยอมรับวาเขาเปนคนท่ีทำบุญมา มากท้ังชว ยสรา งวดั และชวยเด็กๆ ในอำเภอ แตเขาก็ยงุ เก่ยี ว กับยาเสพติดและอบายมุขนานาชนิด สรางความเดือดรอน ความทุกขแกเพ่ือนมนุษยมาก ชีวิตของเขาเต็มไปดวยความ ประมาท แตอยางไรก็ตาม เม่ือเทียบผูวายชนมกับนองชาย ของเขาแลว ก็ถือไดวา เขาเปน อุบาสกตัวอยา งเลยทีเดียว”

114 เรือ่ งท่านเล่า สถานทตู พระพุทธเจ้า ขณะท่ีทานอาจารยกำลังน่ังรับฟงปญหาตางๆ ของ ญาติโยม และปญ หาตางๆ ในประเทศไทย ความไมยตุ ธิ รรม และความแตกแยกของสังคมไทย เร่ืองคอรรปั ชนั่ และเร่ือง วุน วายตา งๆ นานา มโี ยมคนหนงึ่ เรียนถามทา นวา โยม “ทานมาอยูท่ีนี่นานหรอื ยังครับ” ทานอาจารย “จะสามสบิ ปแลว ” โยม “แลว ทานชอบเมืองไทยม้ยั ครบั ” ทานอาจารย “อาตมาไมไดอยูเมอื งไทยหรอก” ญาติโยมท่ีนั่งฟงอยูพากันตหี นา งงไปตามๆ กนั ทานอาจารย “อาตมาอยูสถานทตู พระพทุ ธเจา...... ถา อยเู มอื งไทยกไ็ มแ นใ จเหมอื นกนั วา จะชอบ หรือไมชอบ”

เรือ่ งท่านเล่า 115 มหาอำนาจแมน่ แท้ เม่ือกลาวถึงประเทศมหาอำนาจ ทานอาจารยบอก บรรดาลูกศิษยวา เราไมไดนอยหนาประเทศไหนในเร่ืองนี้ หรอกนะ ประเทศไทยเราก็เปนมหาอำนาจเหมือนกัน ลูก ศิษยชักสงสัยวาเปนมหาอำนาจอยางไร ทานอาจารยบอก วา ถา เรามองดูลกู โลก แลวกดปุมไฟวา ประเทศใดร่ำรวยเปน มหาอำนาจทางเศรษฐกจิ เราก็จะมองเหน็ ไฟสวา งในหลายๆ ประเทศ เชน สหรฐั อเมรกิ า ญ่ปี นุ จนี องั กฤษ เยอรมัน เปนตน ทีนี้ถาเราลองกดปุมไฟดูวามีพระอริยเจาผูปฏิบัติดี ปฏบิ ตั ชิ อบอยทู ไ่ี หนบา งในโลกนี้ ไฟจะกระจกุ รวมตวั กนั สวา ง โรอ ยทู ภ่ี าคอสี านของเรา ฉะนน้ั กต็ อ งถอื วา ประเทศไทยเปน มหาอำนาจทางธรรมแมน แท

116 เรือ่ งทา่ นเล่า ได้ไม่เหมือนคิด สามีภรรยาอายุหาสิบปคูหน่ึง ไปฉลองครบรอบ แตง งานปที่ย่ีสิบหาท่ีชายทะเลแหงหน่งึ เขาพบขวดเกา ๆ ที่ ชายหาด เปดจุกออกมากลายเปน จินนี่ จินนี่ใจดี อนญุ าตให ขอไดค นละขอ ภรรยาขอทรพั ยส มบตั ิ จนิ นกี่ เ็ สกทรพั ยส มบตั ิ ใหทันที ถงึ คราวสามีขอบา ง เขาหลบั ตาลงตง้ั จิตมั่นขอในใจ วา ‘ผมขอมีเมียอายุออนกวาผมซักสามสิบป’ ทันใดนั้นเขา ไดยินเสียงภรรยารองกรี๊ดลั่น เขารีบลืมตาข้ึนหวังจะไดเห็น สาวนอยอายุยส่ี ิบยนื อยูตรงหนา แตเขากลบั เห็นภรรยาแกๆ คนเดิมของเขากำลังทำหนาต่ืนตระหนกเหมือนเห็นผี เขา ถึงกับรองจากดวยความผิดหวัง แลวหันไปตอวาจินนี่ทันที จนิ นี่ยืนยันวา “หนูใหคณุ ตามคำขอแลวนะคะ คณุ มีภรรยา อายุนอยกวาคณุ สามสิบปจรงิ ๆ นะคะ” เขามนึ งงกบั คำตอบ ของจินนี่อยูสักพักกอนจะนึกเอะใจ ภรรยาของเขารีบควัก กระจกออกมาใหเ ขาสอ งดตู วั เอง แลว เขากต็ อ งรอ งจา กอกี ครงั้ ดังไปกวา คร้งั แรกสกั สบิ เทาดวยความตกใจ บัดน้ีเขาไดกลาย เปนชายแกอายุแปดสิบปไปเรียบรอยแลว และเขาก็มีภรรยา อายุออนกวา เขาสามสิบปตามคำขอ

เรือ่ งท่านเล่า 117 เซียนน้อย ครั้งหนึง่ ทานอาจารยสอนเร่ืองการใชปญญา ทานเลา เร่ืองเจาจง ซ่ึงเปนเด็กท่ีฉลาดท่ีสุดคนหนึ่งของประเทศจีน ในสมัยกอนนูน ระดับสูสีกับอิ๊กคิวซังของญ่ีปุน ทานเลาวา เมืองท่ีเจาจงอยูนั้นอยูริมแมน้ำ วันหนึ่งเจาเมืองไดของขวัญ ประหลาดซ่ึงคนจีนไมเคยรูจักมากอน ซ่ึงก็คือชางของเรา นั่นเอง ชางตัวใหญมากจนคนสงสัยวามันมีน้ำหนักเทาไหร คิดกันวาคงไมมีใครจะสามารถรูไดเพราะที่ช่ังน้ำหนักเทาที่มี อยูก็มีขนาดเล็กเกินกวาจะใชการได จึงมีการสอบถามไปท่ัว วา ผูใดจะมีปญญาชั่งน้ำหนกั ชา งได แมเจาจงจะยังเปนเพียงเด็กนอย แตก็มีปญญาเกิน ผใู หญทัง้ หลาย เจาจงบอกใหตอนชา งลงไปในเรอื ทำใหเรอื จมนำ้ ตำ่ ลง เจาจงขีดเคร่อื งหมายระดบั น้ำที่ตำ่ ลงไว ตอ จาก น้ันก็ใหตอนชางขึ้นจากเรือ แลวนำกรวดใสลงไปในเรือแทน จนเรือต่ำลงถึงขดี ท่ีทำเคร่อื งหมายไว แลว เจาจงก็ใหนำกรวด มาชง่ั หาน้ำหนกั ซึ่งก็เทา กับนำ้ หนักชางนั่นเอง ทา นอาจารยเ ลา วา นอกจากเจา จงจะมปี ญ ญารเู รอ่ื งของ ธรรมชาติดา นนอกหรือดา นวัตถุแลว เจา จงยงั รูจักธรรมชาติ ดานในคือจิตใจมนุษยดวย ทานยกตัวอยางความฉลาดของ เจา จงใหลกู ศษิ ยฟง อกี เรอ่ื งหนึ่ง

118 เรือ่ งท่านเลา่ ทา นพอ ของเจา จงเปน แมท พั ใหญ นา เกรงขามและยงั ดุ อีกดวย ในขณะท่ีเจา จงเปนเดก็ นอ ยท่ีจิตใจเต็มไปดว ยความ เมตตากรุณา วันหนึ่งคนรับใชเดินเขามาหาเจาจงดวยสีหนา ทุกขรอ น คนรบั ใช “นายนอ ยครบั ชว ยผมดว ยเถดิ ผมซแี้ นๆ หรอื ไมอยา งนอยผมตอ งโดนไลออก” เจาจง “ทำไมละครับพ่ี เกดิ เรื่องอะไรเหรอครบั ” คนรบั ใชยกเส้อื ตัวหนึ่งของทานแมทัพใหเจา จงดู มันมี รูเลก็ ๆ เตม็ ไปหมด พรอ มสารภาพวา คนรบั ใช “ผมลืมทิ้งเส้ือไวนอกตูเม่ือคืนนี้ หนูมันก็เลย กัดเสื้อทานแมทัพขาดซะหลายรู ผมโดนทาน ลงโทษแนๆ ” เจาจง “ใจเยน็ ๆ ไวพี่ ผมจะหาทางชวยพ่ีเอง แตวา ตอไปน้ีพ่ีอยาไดประมาทอกี นะครบั ” เจาจงตัวนอยเดินเขาไปในหองนอน ลงทุนใชกรรไกร เลก็ ๆ ตัดเสอื้ ของตวั เองเปนรูเล็กๆ หลายๆ รู แลว ตหี นา เศรา เดนิ ถือเสือ้ ของตนไปหาทานพอ ทานพอ “เจาจงนอย ทำไมทำหนา เศรา อยา งน้ันละลกู รัก” เจา จง เบะปากทำทา จะรอ งไห “ทา นพอ ดนู ซี่ คิ รบั เสอื้ ตวั โปรดของผมขาดเปน รหู มดแลว ” ทา นพอ “โธเ อย !....เรอ่ื งเลก็ แคน ้ี เจา อยา ทำเปน ขแี้ ยไป เลย เดยี๋ วพอ สง่ั ใหค นเคา ปะให กใ็ ชไ ดแ ลว จำ

เรือ่ งทา่ นเล่า 119 ไวนะลูกรัก เราอยาไดทำเร่ืองเล็กใหเปนเรื่อง ใหญ เราตอ งรจู ักปลอยวาง” ทา นแมท ัพพูดปลอบใจลกู ไปแผล็บเดียว คนรับใชก็นำ เสอ้ื ของทา นทขี่ าดเปน รคู ลา ยๆ ของเจา จงมาใหด ู ทา นแมท พั ผูนาเกรงขามพูดอะไรไมออก เพิ่งสอนลูกไปแหม็บๆ แลว ทานจะดุวาคนรับใชดวยเร่ืองเล็กๆ อยางเดียวกันไดอยางไร คนรับใชจึงรอดจากการโดนดุดวยสติปญญาไหวพริบของเจา จงนอย

120 เรือ่ งท่านเลา่ คำถามคำตอบ ๑๒ พ“รชะาภวพมู ิุทเธจจา ะแกมรกาวบนไอหมิ วไพดรหะรพอื รไหมม” “สตั วทง้ั หลายทงั้ ปวงลวนเปน เพ่ือน เกดิ แก เจบ็ ตาย เวยี นวา ยอยูในวัฏสงสาร มีภพภูมิตางๆ ท้งั สูงกวาและ ตำ่ กวา มนุษย พระพรหม ทานอยูในภพภูมิที่สงู กวา เรา แลวอายุทา นก็ยืนยาวมากๆ ดวย เราก็ใหเกียรติทา นได ในฐานะเปนเพ่ือนผใู หญท่ีมีเกยี รติ เรายังไหวนกั การเมอื ง ที่ไมคอ ยสุจรติ ไดเลย ฉะน้นั เราก็ยอมตอ งไหวเทวดาได เชน กัน แตเราไมตองขอนูนขอน่ี บนนนู บนนี่ เพราะถา ทานใหตามที่เราบนไวละกอ ทา นก็เปน เทวดาประเภท คอรรัปชั่นนะสิ แลวเรายังอยากจะคบทานหรือ เราชาว พทุ ธถอื พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆเ ปน ทพ่ี ง่ึ ซง่ึ ทา น กใ็ หเ ทราา พนง่ึกตจ็ นะมเอางชเว รยาเทรำาคเอวงาโมดดยีทเทเ่ี รวาดไามทต ด่ี อ กี งช็ขน่ือ”ชมเรา

เรือ่ งท่านเล่า 121 ฝันดี ชวงกอนที่หวยจะออก มีโยมถามทานอาจารยวาเม่ือ คนื ทานฝน ดีไหม ทา นถามโยมกลับไปวา เขารูหรอื ไมวา ฝน ดีมันเปนเชน ไร แลวทา นจึงเลา วา ในพรรษาแรกที่ทา นบวช คืนหน่ึงทา นฝนดีมาก ทา นฝน ถงึ เพ่อื นผูหญิงคนหนง่ึ เธอกำลังจะเดินเขา มา หาทาน ทานเห็นภาพตวั เองครองจีวร ทานจงึ รีบยกมือหา ม ไมใหเธอเขามาใกล เพราะบดั นี้ทา นเปนพระแลว ผูหญิงจะ มาถกู ตอ งตัวไมได ทา นบอกวา ต่นื ขึ้นมาแลวรูสึกภมู ิใจในตัว เอง ทแ่ี มจ ะบวชเพยี งไมก เ่ี ดอื น ทา นกย็ งั ตระหนกั ในความเปน สมณะของทา นไดแ มใ นความฝน ทา นวา .......ตน่ื แลว จำความ ฝน ไดด ว ยความรสู กึ สดชน่ื เบกิ บาน.....นน่ั แหละคอื ฝน ดี

122 เรือ่ งท่านเลา่ สบู่ของพระพทุ ธเจ้า เมือ่ ครั้งที่ทานอาจารยยงั เปน ฆราวาส ทานเดนิ ทางไป ประเทศอินเดีย และไดไปพกั ที่หมบู า นชาวเขา บริเวณเทือก เขาทางตอนใต ซง่ึ อยหู า งไกลจากความเจรญิ มาก เปน หมบู า น เลก็ ๆ ประมาณ ๒๐ ถึง ๓๐ หลงั คาเรือน เขาไมเคยเห็นฝร่งั มากอ นจงึ ตน่ื เตน มาก ทกุ บา นแยง กนั ทจี่ ะใหท า นไปคา งทบี่ า น จนเกอื บจะเปน เรอ่ื ง ในที่สุดทานจึงตองไปทานขาวท่ีทุกๆ บาน บานละ ชอ นๆ เหมอื นเปน พระเลย ตอนเยน็ ทา นเดินออกไปอาบนำ้ ในหว ย เดินๆ อยูไดย นิ เสยี งทางดานหลงั หันไปดูปรากฏวา มีเด็กๆ เดินตามมาตง้ั ๒๐ ถงึ ๓๐ คน จะไปดูทานอาบนำ้ เม่ือถึงลำหวยและทานเร่ิมถูตัว ทานเห็นเด็กจองทานตาโต ทา นกเ็ ลยยน่ื สบใู หเ ดก็ หญงิ เลก็ ๆ คนหนง่ึ ทา นเลา วา พอเขา ถูสบูเทา นน้ั เขารอ งกรด๊ี เลย เดก็ ๆ ทุกคนตกตะลงึ เพราะสี ผิวของเด็กหญิงเล็กๆ คนนัน้ เปลย่ี นจากดำกลายเปน ขาวขนึ้ อยา งเหน็ ไดชัดเจน ทุกคนในหมูบานไมเคยรูจักสบูมากอน จึงคิดวาเปน เร่ืองไสยศาสตร เขาคิดวาสีดำๆ นี้เปนสีธรรมชาติของเขา ท้ังๆ ท่ีจริงๆ แลวมันไมใช มันดำเพราะไมเคยโดนสบูตาง หาก ทานเลยกลายเปนที่นยิ มของเดก็ ๆ มาก เด็กๆ ทกุ คน

เรือ่ งทา่ นเลา่ 123 สนใจไสยศาสตรข องฝรงั่ พากนั มาขอใชส บู เพยี งไมน านกถ็ สู บู กนั จนหมดกอ นเลย ทานอาจารยวา คนสว นมากกเ็ หมอื นเดก็ ๆ ชาวเขา ในอนิ เดยี นน่ั แหละถอื วา ฉนั กเ็ ปน อยา งนแ้ี หละ...เปน อยา ง นต้ี ง้ั แตไ หนแตไ รแลว ...นค่ี อื ปรกตขิ องฉนั ...ไมร จู กั สบขู อง พระพทุ ธเจา ...พอไดถ สู บขู องพระพทุ ธเจา เขา เทา นน้ั โอโ ฮ! มนั ขาว มนั สะอาด มนั สวย มนั ดขี น้ึ ตง้ั เยอะเลย แบ่งสมบตั ิ วันหนึ่งนักศึกษากลุมใหญมากราบทานอาจารย ทาน จึงเลาเร่ืองใหฟงวา พอคนหนึ่งมีลูกชายสองคน ลูกทั้งสอง คนมักจะบนวาพอลำเอียง คนพ่ีก็วาพอลำเอียงรักนองชาย มากกวา คนนองก็วาพอ ลำเอยี งรกั พี่ชายมากกวา เปนเร่ือง ปวดเศียรเวยี นเกลา ในครอบครัว วนั หนงึ่ พอ คดิ จะยกทด่ี นิ แปลงหนง่ึ ใหเ ปน มรดกของลกู ท้ังสอง ที่ดินแปลงน้ีดานหน่ึงติดภูเขา สวนอีกดานหนึ่งติด

124 เรือ่ งท่านเล่า แมน ้ำ ทา นอาจารยถามนักศกึ ษาวา พอ จะแบงท่ีดนิ อยางไร ลูกจึงจะพอใจวา พอ ไมลำเอยี ง นักศกึ ษาก็อึกๆ อักๆ ไมรูจะ ตอบวา อยา งไรดี ทา นอาจารยจึงเฉลยวา พอ จงึ ตดั สินใจให ลกู ชายคนโตเปน คนแบง ทีด่ นิ แปลงน้ันออกเปน สองสวน และ ใหลูกชายคนเลก็ เปน คนเลือกกอนวา จะเอาแปลงใด แปลงท่ี เหลอื ก็จะตกเปนของพี่ชาย วิธีการแบงเชน นี้นา จะยุตธิ รรมดี และปลอดภยั สำหรับ คนเปน พอ พี่ชายตองพยายามแบง อยางดีทสี่ ุดใหทง้ั สองช้ินมี คาเทาๆ กนั ใหมากทสี่ ดุ เพราะเขาเองจะตองยอมรบั สวนที่ เหลือจากท่ีนองชายไดเลือกไปกอนแลว สวนนองชายก็ยอม จะพอใจท่ีเขาไดสิทธิที่จะเลือกกอน ไมมีเหตุท่ีลูกทั้งสองจะ บน ไดวาพอท่ีแสนจะนารกั ของพวกเขาน้ันลำเอยี ง สอนนกั บรโิ ภค ขณะทที่ า นอาจารย และลกู ศษิ ยต ดิ ตามหลายคนกำลงั นัง่ อยูในรถตู ลูกศิษยผูหญงิ ท่ีน่ังทายรถคุยวา เธอเพ่งิ ไปช็อบ ปงมา ลูกศษิ ย “วนั กอ นไปซอื้ .......นะ โอโ ฮ ! เคา ลดราคา

เรือ่ งท่านเล่า 125 ตั้งเยอะแนะเธอ จาก ๕๐๐ เหลือ ๒๐๐ เอง ของเกา ชนั้ นะ มนั ยงั ใชไ ดอ ยหู รอก แต ก็อดซอ้ื ไมได ก็แหม.... มนั ประหยดั ไปได ตั้ง ๓๐๐ บาทน่ีนะเธอ” เพอื่ นๆ พากันวา “ดีจงั เลยเธอ....เซลสจะหมดเมอ่ื ไหร เนย่ี ....ยังมีเหลืออยูม้ยั .....เด๋ียวชัน้ ไปซื้อ ม่ังดีกวา .....” ขนาดลกู ศษิ ยแอบคุยกันเบาๆ ทายรถ ทานอาจารยก็ ยงั อตุ สา หไดยิน ทา นเอีย้ วตัวหันมามองทางทา ยรถ ทานอาจารย “เอ !.... แลว ของน่ีนะ มีกนั อยูแลว รึยงั ” ลกู ศิษย “มีแลวละเจา คะ แตเ หน็ เขาลดราคาเยอะ ก็เลยอดซื้อมาอีกไมได” ทานอาจารย “อา ว ! ง้ันก็ไมไดประหยัดไป ๓๐๐ บาท หรอกนะ แตเ สยี เงนิ ไปเปลา ๆ อกี ตงั้ ๒๐๐ บาทนะส”ิ

126 เรือ่ งท่านเลา่ ส้มพิการ การถวายผลไมท ม่ี เี มลด็ ตอ งมพี ธิ กี รรมเลก็ นอ ย เพราะ ถือวาสิ่งใดท่ีงอกได ตองทำพิธีใหสมควรที่พระจะฉันไดเสีย กอน โดยพระจะกลาวเปนภาษาบาลีวา “กับปยังกโรหิ/ขอ ทำใหสมควรแกสมณบริโภค” โยมตองเอาสอมจ้ิมผลไมแลว ตอบวา “กับปยังภันเต/สมควรแลวครับ” ......วันหน่ึงมีคน ถวายสม ทานอาจารย “กับปสมเดอ” ลูกศิษย “ขะนอย....สมมนั บมีเมด็ ” ทา นอาจารย “ออ ! สมมนั พิการเนาะ”

เรือ่ งทา่ นเล่า 127 คำถามคำตอบ ๑๓ “ตองปรับ ค.ร.ม. (ญาตโิ ยมทำหนางงสงสัย วาทา นอาจารยสนใจเรอ่ื งการเมอื งดว ยรึ ทา นก็ปลอ ยใหงงสกั พัก) .....ค.ร.ม. ของ อาตมา คอื ....ความรสู ึกของมนุษย. ..เราตอง แกท่ีจติ ใจอารมณความรสู กึ นึกคิด ถา คนยงั มี กิเลสเต็มหวั ใจ จะปรบั ระบบการปกครองหรือ แกก ฎหมายอะไรๆ กไ็ ดผลนอ ย คนเราสามารถ ทำทกุ ส่งิ ทกุ อยาง ทั้งกฎระเบยี บกฎหมายหรอื อะไรตอ มิอะไรใหเสยี หายได แมแ ตของสะอาด ก็ยังทำใหส กปรกได ฉะน้ัน พรอ มๆ กบั การ สรางระเบยี บกฎเกณฑในสงั คมทว่ั ไป งานสำคัญที่สดุ ทต่ี องทำ คอื การปรบั จติ ใจ และความรสู ึกของมนษุ ย เพ่อื ปอ งกนั กิเลสท่ียงั ไมเกิดไมใหเกดิ ข้ึน กเิ ลสท่ีเกดิ แลว ก็ทำใหมันลดนอยลง และ “สังคมปจ จบุ นั มนั ทำความดีงามที่ยงั ไมเกิดใหเกดิ ขึน้ ความดี วุนวาย การเมอื งก็ ....ท. ่ีเนกน่ั ิดแขหึน้ ลแะลคว อื กว็ทธิ ำีแใกหไมขันปยญ ง่ิ หๆาขสน้ึังคไปม” สกปรก... .... ทาน อาจารยเห็นวาเราจะแก ปจญงึ หจาะสไดังคผมลคอรยบัาง”ไร

128 เรือ่ งทา่ นเล่า หมาดุยงั กลวั รินโปเชนอย พระทิเบตองคหน่ึง ทานเปนเจาอาวาส หลายวัดตั้งแตทานยังเปนเด็ก วันหนึ่งทานเดินทางไปเยี่ยม วดั ๆ หน่งึ มีบรวิ ารเดนิ ตามไปกลมุ ใหญ เมื่อเดนิ เขาไปในวัด ก็พบหมาตัวหนึ่งทาทางดุรายมาก เหากรรโชก และว่ิงตรง เขาหาหมูพระ บรวิ ารของทา นตางวิ่งหนีแตกกระเจงิ ไปคนละ ทศิ คนละทาง สว นทานรินโปเชนอยกว็ ่ิงเหมือนกัน แตทานวิ่ง ตรงเขา ไปเผชิญหนา กับหมา ทำใหหมาตกใจจนวงิ่ หนีไป ทานอาจารยจึงวา เวลาคนเราเจอความทุกข รสู ึก เครยี ดและกงั วลสญั ชาตญาณของเราคอื วง่ิ หนจี ากสง่ิ นน้ั โดยการดื่มเหลากินยานอนหลับหรือหาเรื่องบันเทิงเพ่ือลืม ความทุกขช่ัวคราว แตวิธีน้ีไมใชการแกปญหาและอาจ ทำใหปญ หายืดเยื้อดว ยซ้ำ ในที่สุดความทุกขก็จะวง่ิ เขามา กดั เราได ที่ทา นรินโปเชองคนอยทำ คอื ว่ิงเขา ไปเผชญิ ปญ หา และความรูสกึ น้นั ๆ เม่อื เราเผชิญหนากับเหตุการณนน้ั ๆ ดวยจิตใจที่เขมแข็ง เราอาจจะคนพบวา มันไมหนัก เหมอื นท่ีคิด.... มันก็แคนนั้ เอง...

เรือ่ งทา่ นเลา่ 129 เพราะใจเยน็ ท่ีมุมไบเมืองทาสำคัญของประเทศอินเดีย ชายวัย เกษยี ณคนหนง่ึ ชอบนงั่ สมาธภิ าวนาเปน ประจำ วนั หนง่ึ เดก็ ๆ กลุมหน่ึงพากันมาเลนคริกเก็ตท่ีถนนหนาบานเขา เขารูสึก รำคาญมากเพราะความสงบถูกทำลายไป เขารูดีวา เด็กๆ คง หาท่ีเลน อยู เม่ือมาเจอทีท่ ่ีแสนจะเหมาะบริเวณหนาบานเขา นี้ คงจะพากันมาเลน ทกุ วัน เขาอยากจะใหเ ด็กๆ ไปเลนท่ีอ่ืน แตการท่ีจะลงไปไลคงไมสำเรจ็ แนน อน เขาจะทำอยา งไรดี เขาลงจากบานไปหาเด็กๆ ที่กำลังเลนคริกเก็ตกันอยู อยางสนุกสนานและสงเสียงอึกทึกอยางไมเกรงอกเกรงใจ ชาวบา น เขาชมวาเด็กๆ ชางเลือกที่เลนไดเหมาะมาก คนท่ี อยูบา นแถวน้ีก็พลอยสนุกไปดวย เด็กๆ อยาเพิ่งยายไปเลน ที่อน่ื เลย เขาจะใหคา ขนมอาทิตยละ ๒๕ รูป เดก็ ๆ ไดย นิ แลว ดีอกดใี จกนั ใหญ อาทิตยน้ีไดเลนสนุกแถมยังไดเงินฟรีๆ อยางไมคาดฝนอกี ดว ย อาทติ ยถดั มา เมื่อเด็กๆ มาเกบ็ สตางค เขาบอกเดก็ ๆ วา อาทติ ยน เี้ ขาใหเ งนิ ไดแ ค ๑๕ รปู เ ทา นน้ั เพราะการเงนิ กำลงั ฝด เคอื ง เดก็ ๆ คดิ ในใจวา ได ๑๕ รูปก็ยังดีกวา ไมไดละ นะ อาทิตยตอมา เขารีบลงจากบานไปหาเด็กๆ พรอม ขอโทษขอโพยวา เขายังแกปญ หาการเงินไมจบ อาทิตยนี้เขา

130 เรือ่ งทา่ นเล่า ใหไดแค ๕ รปู เทา นัน้ เดก็ ๆ รูสึกโกรธทันที อะไรกนั ..... เคย ให ๒๕ รูป ...เดีย๋ วนี้ใหแค ๕ รูปเอง... เลนท้งั ทีได ๕ รปู  ....ไมเอาแลว ...ไมคมุ ... เลิกเลน ดีกวา...... ตง้ั แตน้นั เปนตน มา เด็กๆ เหลานนั้ ก็หายจากชีวิตเขาไปเลย... ทานอาจารยวา เด็กๆ ลมื คดิ ไปวา ท่ีพวกเขาพากัน มาเลนคริกเก็ตตรงน้ัน ก็เพ่ือความสะดวกสบายและความ สนุกสนานเทา น้นั ไมเกย่ี วกับเงนิ แมแตนิดเดยี ว แม่ผัวลกู สะใภ้ มีคนมาปรารภใหทานอาจารยฟงบอยๆ เร่ืองความ สมั พนั ธร ะหวา งแมผ วั กบั ลกู สะใภ คำสองคำนม้ี ารวมกนั ทไี รมกั ใหความรูสกึ ในแงลบทุกที ทานอาจารยสอนวา ใหต ดั คำวา ‘ผวั ’ และ ‘สะใภ’ ออกไปเสยี เหลอื ไวเ ฉพาะ แม- ลกู แมผวั ก็ถือเสียวาไดลูกสาวเพิ่มขึน้ มาอีกคนหนึ่ง สวนลูกสะใภน้ันก็ ใหคดิ เสยี วา ตวั เรากบั สามีถอื เปนคนๆ เดยี วกนั แลว บัดนี้ เรามีแมสองคน แมว า มนั ยาก แตก ต็ อ งทำ ใหพ ากนั ไปปฏบิ ตั ิ ธรรมสกั เจด็ วัน เร่อื งท่ีวายาก จะงายข้นึ เยอะทีเดยี ว

เรือ่ งท่านเลา่ 131 ใจแค้น เมอื่ ประมาณยส่ี บิ ปท แ่ี ลว ทา นอาจารยไ ดไ ปเทศนเ รอื่ ง การแกแคนท่ีหนวยงานรัฐบาลแหงหนึ่ง ทานสอนวาความ โกรธ การคดิ ปองรา ย และความคดิ ทจ่ี ะแกแ คน ลว นเปน พษิ ตอ ชวี ติ เปน มะเรง็ รา ยในจติ ใจ เราไมค วรถอื มตแิ บบ หนงั จนี ทว่ี า แคน นต้ี อ งชำระ แตเ ราควรยดึ ‘ใจแคน นต้ี อ ง ชำระ’เปน หลกั ในการดำเนนิ ชวี ติ มคี นนำคำเทศนใ นวนั นน้ั ไปเขียนลงในหนงั สือพมิ พ สองสามปต อ มา ทา นอาจารยไ ดร บั จดหมายจากผหู ญงิ คนหนง่ึ ทไ่ี มเ คยรจู กั มากอ น เธอเรม่ิ ตน ดว ยการขอบคณุ ทา นท่ี ไดช ว ยชวี ติ เธอไว เธอเลา วา เธอแตง งานแลว แตช วี ติ คมู ปี ญ หา แรกๆ ก็มีความสุขมาก หลงั จากคลอดลูกไดไมก่ีเดอื น ก็จับ ไดวาสามีมีเมียนอย และในท่ีสุดสามีก็ท้ิงเธอและลูกนอยไป โดยไมสง เสยี ดูแล ทำใหเธอลำบากแสนสาหสั และเปน ทกุ ข มาก แคน ใจจนคิดจะไปทำรายสามี เคราะหดีที่เธอไปซื้อผักที่ตลาด กลับมาถึงบานเห็น ขอความในกระดาษหนังสือพิมพท่ีแมคาหอผักมาให เปน พระธรรมเทศนาของทานอาจารยชยสาโร เธออานแลวคิด ตามที่ทานสอน ........ แคนน้ีไมตองชำระ แตใจแคน น้ีตอ ง ชำระ..... ตอ งปลอ ยวางความแคน ....... อาจจะประกอบดว ย

132 เรือ่ งทา่ นเล่า บุญเกาที่เคยทำ ท่ีเคยเขาวัดต้ังแตเด็กๆ แตไดหางเหินไป เมื่อมีครอบครัวและมีปญหารุมเรา เม่ือไดอานขอความจาก หนังสือพิมพเ กาๆ น้นั เธอกป็ ง ข้นึ มาจนลม เลกิ ความคดิ ทจี่ ะ ไปทำรา ยสามี เธอกราบเรียนทานอาจารยว า ทานไดชว ยชวี ติ เธอไวมิใหตกตำ่ ถา เธอทำรา ยสามี ปา นนี้คงไดนอนอยูในคุก แลว และไมรูวา ชวี ิตของลูกนอ ยจะเปน อยางไร รำคาญคา้ งคาว เมอื่ ครงั้ ทท่ี า นอาจารยไ ปปลกี วเิ วกอยใู นถำ้ มดื ทา นเลา วา ความจรงิ ก็ไมไดอยูองคเดยี วแทๆ หรอก เพราะมีหนูอยู ดวย บางครัง้ ทา นไดยนิ เสียงหนู แตสวนมากมนั จะเงียบกริบ เลย อยูไปวันสองวัน ทานไดย นิ เสยี งตุบ ตุบ ตุบ ทานก็สงสัย วา เอะ! เสียงอะไร... ออ ! เสียงหัวใจของตัวทา นที่ดังทส่ี ดุ ใน ถำ้ นี้ ทานวาทานชอบมาก...

เรือ่ งทา่ นเลา่ 133 แมวาทานจะไมตองเปนทุกขกับคน แตทานก็ยัง สามารถเปน ทกุ ขกับหนูได เพราะมันมาข้ีบนทน่ี อน แลวบาง ครั้งเวลานัง่ สมาธิ หนูก็ไตข้ึนมาบนตักทานดวย เพราะถ้ำมัน มืดมาก ทา นเลยมองไมเห็นหนู และหนูก็อาจจะมองไมเหน็ ทานเชนกัน บางทีไดยนิ แตเสยี ง แควก แควก ทา นวาทา น รสู ึกรำคาญหนู ตอมาไมนานก็เร่ิมมีมารใหมมาผจญ คราวนี้มาในรูป คางคาวครอบครัวหนึ่ง มันชอบมาเกาะผนังหินเหนือศีรษะ แลวก็ข้ีรดใสศีรษะทานทุกวัน ทานคิดวา ‘โอย ! เวรกรรม อะไรหนอ...เราเคยไปทำอะไรมันต้ังแตชาติปางกอนหรือ ยังไงนะ’ ทา นวามนั ไมชอบแสงสวาง ก็เลยเอาไฟฉายไปสอ ง เพ่ือจะไลใหมันไปเกาะที่อ่ืน “ไปๆ... ชูวๆ....” แตมันก็ไม ยอมไป ทานก็เลยเอาผาไปโบกๆ ไลมัน เผอญิ ผาไปโดนตวั มันเขาทำเอามันช็อคไปเลย ตกลงมานอนแองแมงอยูบนดิน ใจหน่ึงทานก็นึกสมน้ำหนามัน แตอีกใจหนึ่งทานก็เปนหวง กลัวหนูจะมากินมัน ถามันตายไปละกอ ทานจะบาปถึงข้ัน ตกนรกเลย อยใู นถ้ำองคเดยี วทา นจะแสดงอาบตั กิ ็ไมได ตอง รอจนถงึ วันอุโบสถ ทา นจงึ จะไดออกจากถ้ำ ทานคดิ วา จะทำ อยา งไรดีหนอ ในทสี่ ดุ ทา นกเ็ ลยตอ งลงจากเตยี ง ไปยนื เปน บอดก้ี ารด ใหคางคาว คอยเฝาระวงั ไมใหหนูมากนิ มนั รอจนมนั ฟนแถม ยังตองรอใหมนั หายงงเสยี กอนดว ย มันจึงไดบนิ ไปเกาะที่อ่ืน ทา นวา ใชเ วลาทง้ั หมดเปน ชวั่ โมงสองชว่ั โมงเลยทเี ดยี ว คราวน้ี

134 เรือ่ งท่านเลา่ คางคาวมันเข็ดจริงๆ ไมกลามาอยูเหนือศีรษะทานอีกเลย ทานเองก็แผเมตตาใหมนั ขอใหคา งคาวมีความสุขๆ เถิด แต อยา มามีความสุขตรงน้ีนะ ขอใหไปมีความสุขท่ีอ่นื ๆ เถดิ น่ี เรียกวา เมตตาท่ีมีเง่อื นไข คำถามคำตอบ ๑๔ “กถ็ ามทา นซิ งา ยจะตาย....” “จะสังเกตพระไดอยางไรครับ วา ทา นหเรปือน พเถรระวฝาา ทย”มหายาน