“เข้าวัดหลายปีเลยค่ะถึงเย็นลงได้ขนาดนี้ แต่อ๋อว่าความโกรธมันยังอยู่นะคะ เพียงแต่ เรามสี ตมิ ากขน้ึ ใชช้ วี ติ อยา่ งระมดั ระวงั มากขนึ้ ไมก่ อ่ กรรมกบั ใครงา่ ย ๆ พยายามไมไ่ ปกระทบ กบั ใครใหม้ ากท่ีสุด ซึ่งก็ไม่ใชเ่ รอ่ื งแปลก เพราะลูกหลวงพ่อเช่ือเรอื่ งกฎแหง่ กรรมกนั อยแู่ ล้ว” หลังจากท�ำสมาธิและปฏิบัติตามค�ำสอนของหลวงพ่อไปเร่ือย ๆ วันหนึ่งทุกคนก็เห็น ความเปล่ยี นแปลงทช่ี ดั เจนของเธอ “ตอนหลังอ๋อใจเย็นข้ึนมากค่ะ มีอยู่วันหน่ึงก�ำลังน่ังท�ำงานอยู่ดี ๆ มีครูคนหน่ึงเข้าใจ เราผดิ เขา้ มาดา่ เราอยา่ งนัน้ อยา่ งน้ี ดา่ ๆ ๆ ๆ เสยี งดงั มาก ในใจเราก็เดือดเหมือนกัน แต่ มสี ตพิ อ เราเลยนงิ่ เขาเหน็ เรานง่ิ ก็เลยไม่รู้จะวา่ อย่างไรต่อ เลยเสยี หลักแล้วเดินจากไปเอง ซ่ึงถา้ เป็นเมอ่ื ก่อนเรือ่ งคงใหญแ่ ละไมจ่ บงา่ ย ๆ ตายเปน็ ตาย ดา่ มาดา่ กลับ ไม่รอใหเ้ ขาพูดจบ แน่นอนคะ่ ” สมาธนิ อกจากช่วยให้มีสติดีขึ้นและใจเย็นขึน้ แลว้ ยงั มปี ระโยชน์อกี มากมาย อาทิ ท�ำให้ เราได้บุญ ช่วยให้มีความสุข ผ่อนคลายความเครียด ช่วยให้ผิวพรรณอ่อนเยาว์ สุขภาพดี และยงั ชว่ ยใหค้ วามจำ� ดขี น้ึ สมองท�ำงานมีประสทิ ธิภาพมากขนึ้ ด้วย “การฝึกสมาธินอกจากท�ำให้เรานิ่งขึ้น ใจเย็นข้ึนแล้ว จากท่ีเป็นคนข้ีหลงข้ีลืมไม่มีสติ ก็หายไปคะ่ กอ่ นเข้าเรยี นท่ีมศว อ๋อเรยี นอยทู่ ว่ี ิทยาลยั นาฏศิลป์ เวลาเรียนจ�ำอะไรไม่ค่อยได้ เลยค่ะ เวลาครูต่อทา่ รำ� เพลงต่าง ๆ ให้ กจ็ �ำไมค่ ่อยได้ ความจำ� แย่มาก ๆ “พอฝึกสมาธแิ ล้ว ความจำ� ดีข้นึ มากเลยค่ะ เหมอื นเกดิ ใหม่ มีละครอยู่เร่อื งหนง่ึ ทีจ่ ะตอ้ ง สอบ บทยาวมาก ๆ เตม็ หนา้ กระดาษเลย ซงึ่ ตอ้ งใชค้ วามจำ� ลว้ น ๆ ตอนนนั้ เพอ่ื น ๆ ทไี่ ดร้ บั บทน้ีไม่มใี ครจำ� บทพูดไดห้ มดสักคน แตอ่ ๋อจ�ำได้ Amazing มาก ๆ คะ่ ทัง้ ร่นุ มีเราคนเดียว ทีจ่ ำ� ได้ จนเพอ่ื นสนทิ ทเี่ รยี นจบมธั ยมมาดว้ ยกันแปลกใจว่าทำ� ไมเราถึงจำ� ได ้ ปกตไิ มใ่ ชแ่ บบนี้ กเ็ ลยบอกเพ่ือนไปว่านงั่ สมาธมิ า แล้วชว่ งนัน้ อ๋อน่ังสมาธิดีและต่อเนื่องดว้ ย “หลังจากเรียนจบมาท�ำงานแล้ว ถ้ามีโอกาสอ๋อจะหาเวลาไปชาร์จแบต ไปปฏิบัติธรรม บอ่ ย ๆ ไปแล้วมพี ลังค่ะ ได้พักสมอง พักใจ ได้อารมณส์ บาย พรอ้ มทจ่ี ะกลับไปท�ำงานต่อ เข้าพรรษาน้ีออ๋ ก็ตง้ั เป้านั่งสมาธไิ ว้ในใจแล้วคะ่ ” สมาธิท�ำให้เกิดส่ิงดี ๆ มากมาย เปล่ียนยักษ์หรือมนุษย์ป้าให้เป็นนางฟ้าก็ยังได้ แล้ว เรอื่ งอะไรเราจะไม่นง่ั สมาธิ สงิ หาคม ๒๕๖๑ อยู่ในบญุ ๔๙ www.kalyanamitra.org
ขา่ วสารเครอื ขา่ ยคณะศษิ ย์ เครือข่ายคณะศิษยานศุ ษิ ย์ เร่อื ง : องอาจ ธรรมนิทา วดั พระธรรมกายท่วั โลก โฆษกคณะศิษยานศุ ษิ ย์ วดั พระธรรมกาย ข่าวสาร “รกั ษบ์ วร รกั ษ์ศีล ๕” ปทุมธานี คณะสงฆจ์ งั หวดั ปทมุ ธานลี งนามความรว่ มมอื เป็นประธานในพิธีมอบป้ายแก่ผู้แทน ๖๖ กับภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน วัดต้นแบบ พร้อมท้ังมีการลงนามบันทึก ขบั เคลื่อนโครงการวดั ประชา รัฐ สรา้ งสุขฯ ข้อตกลงว่าด้วยความร่วมมือด�ำเนินงานโดย ๖๖ วัดต้นแบบ ผแู้ ทนฝา่ ยสงฆ์ คอื พระเทพรตั นสธุ ี เจา้ คณะ เมอื่ วนั ท่ี ๒๕ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๖๑ จังหวัดปทุมธานี และพระราชวรเมธาจารย์ ณ หอประชมุ เฉลมิ พระเกยี รตฯิ วดั เขยี นเขต เจ้าคณะจงั หวัดปทุมธานี (ธ) ผู้แทนภาครัฐ (พระอารามหลวง) อ�ำเภอธัญบุรี จังหวัด คือ ดร.พินิจ บุญเลิศ ผู้ว่าราชการจังหวัด ปทมุ ธานี คณะสงฆจ์ ังหวดั ปทมุ ธานรี ว่ มกับ องค์กรภาคีเครอื ข่ายฯ ๑๗ องค์กร จดั ให้มี พิธีเปิดและมอบป้ายโครงการ “วัด ประชา รัฐ สร้างสุขฯ” จังหวัดปทุมธานี ๖๖ วัด ตน้ แบบ เฉลมิ พระเกยี รติ ๖๖ พรรษา สมเดจ็ - พระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทร- เทพยวรางกรู หนงึ่ ในการขบั เคลอ่ื นตามแผน ยทุ ธศาสตรก์ ารปฏริ ปู กจิ การพระพทุ ธศาสนา ฝ่ายสาธารณูปการ ท่ีมุ่งจะพัฒนาวัดด้วย แนวทาง ๕ ส คือ สะสาง สะดวก สะอาด สรา้ งมาตรฐาน และสรา้ งวนิ ยั ทท่ี กุ ภาคสว่ น มีส่วนร่วม โดยมีพระพรหมมุนี กรรมการ มหาเถรสมาคม และประธานคณะกรรมการ ปฏริ ปู กจิ การพระพทุ ธศาสนา ฝา่ ยสาธารณปู การ 50 อยู่ในบญุ สิงหาคม ๒๕๖๑ www.kalyanamitra.org
ปทมุ ธานี ผู้แทนภาคเอกชน คือ คณุ ภสั พลภ์ ชัยสุริยาทวิกุล ประธานหอการค้าจังหวัด ปทมุ ธานี คณุ สนนั่ อน้ ประดษิ ฐ์ รองประธาน อาวุโส ปฏิบัติหน้าที่แทนประธานสภา อุตสาหกรรมจังหวัดปทุมธานี ผู้แทนภาค ประชาชน คอื คณุ นภิ าวรรณ กอพฒั นชรี วฒุ ิ นายกพุทธสมาคมจังหวัดปทุมธานี และ คณุ สดุ าลกั ษณ์ พยตั เทพนิ ทร์ ประธานชมรม รักษ์บวร รักษศ์ ลี ๕ ปทุมธานี ในอปุ ถมั ภ์ พระเทพรตั นสุธี นิทรรศการ ๗ ฐานการเรียนรู้บทฝึกนิสัย บัณฑิตนักปราชญ์ และภาพยนตร์ส่งเสริม ศลี ธรรม ๓ มติ ิ พทุ ธประวัติ ๔.๐ ซ่งึ เป็น กิจกรรมตามปฏิทินข้ันตอนการด�ำเนินงาน โครงการสร้างความปรองดองสมานฉันท ์ โดยใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ๒๐๐ ห้องเรียนต้นแบบ สู่ ๖๖ โรงเรียนต้นแบบ รักษบ์ วร รกั ษศ์ ีล ๕ ปทมุ ธานี สูป่ ระเทศไทย ๔.๐ เฉลมิ พระเกยี รติ ๖๖ พรรษา สมเด็จ- พระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทร- เทพยวรางกรู ประจำ� ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๑ โดย มุ่งฝึกนิสัยบัณฑิตนักปราชญ์ เพื่อส่งเสริม การรักษาศีล ๕ ผ่านนิทรรศการ ๗ ฐาน การเรียนรู้ ให้แก่นักเรียนท่ีเข้าร่วมกิจกรรม จัดนิทรรศการ ๗ ฐานการเรียนร้บู ทฝึกนิสัย เชน่ การเดินอย่างถกู หลกั วิชา การถอดและ บัณฑิตนักปราชญ์ และภาพยนตร์ส่งเสริม วางรองเทา้ อยา่ งเปน็ ระเบยี บ การแสดงความ ศลี ธรรม ๓ มิติ พุทธประวัติ ๔.๐ เคารพปฏิสันถารครู การท�ำความสะอาด ระหวา่ งวนั ที่ ๘ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๕๖๑ โต๊ะ เก้าอี้ การจัดระเบียบส่ิงของเครื่องใช ้ ถึงวันที่ ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ ณ การสวดมนต์ น่ังสมาธิ เป็นต้น ท้ังนี้ยังมี ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนรักษาศีล ๕ อาคาร การเผยแพร่ส่ือนวัตกรรมทางพระพุทธ- โถงชา้ งฯ วดั พระธรรมกาย อำ� เภอคลองหลวง ศาสนา ภาพยนตร์สง่ เสริมศีลธรรม ๓ มิติ จังหวัดปทุมธานี คณะสงฆ์จังหวัดปทุมธานี พุทธประวัติ ๔.๐ เพื่อให้ความรู้และสร้าง ร่วมกับภาคีเครือข่ายฯ จัดให้มีการแสดง ศรทั ธาในพระพุทธศาสนาอกี ด้วย สงิ หาคม ๒๕๖๑ อยู่ในบุญ 51 www.kalyanamitra.org
เครอื ขา่ ยคณะศิษยานศุ ษิ ย์ วดั พระธรรมกายทว่ั โลก หลวงพ่อทัตตชีโวเป็นประธานในบุญพิธี เปน็ ประธานในงานบญุ พธิ เี จรญิ พระพทุ ธมนต์ ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ องค์พระ “ธัมมจักกัปปวัตนสูตร” ฉลองพระประธาน ประธาน “พระธรรมกาย” พิธีปฏิบัติธรรมเพ่ือน้อมถวายเป็นพุทธบูชา กอ่ นจะมกี ารอญั เชญิ องคพ์ ระประธาน พิธีบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ณ พระเกต ุ “พระธรรมกาย” ไปประดิษฐาน ณ ศาลา ขององค์พระประธาน และพิธีสมโภชมหา- ปฏิบัติธรรมธุดงคสถานนครธรรม จังหวัด รตั นนามสวรรคอ์ นนั ตมงคล แผน่ จารกึ มงคล นครศรีธรรมราช และศูนย์ปฏิบัติธรรม นามเจา้ ภาพผมู้ บี ญุ ทจ่ี ะมกี ารอญั เชญิ บรรจไุ ว้ แกว้ ระนอง จงั หวดั ระนอง คณะศษิ ยานศุ ษิ ยฯ์ ภายในแผน่ ฌานขององคพ์ ระประธาน เพอ่ื เปน็ ไดก้ ราบขอความเมตตาจากหลวงพอ่ ทตั ตชโี ว ทางมาแหง่ บญุ และความเปน็ สริ มิ งคลสบื ไป ธดุ งคสถานนครธรรม ศนู ยป์ ฏบิ ตั ธิ รรมแกว้ ระนอง 52 อยู่ในบุญ สิงหาคม ๒๕๖๑ www.kalyanamitra.org
แก่สาธุชนท่ีต่างมาพร้อมเพรียงกันด้วย ความสามัคคีเป็นจ�ำนวนมาก นอกจากน้ี ภายในงานยงั มพี ธิ บี รรจมุ หารตั นนามสวรรค์ อนันตมงคลของเจ้าภาพผู้มีบุญไว้ภายใน แผน่ ฌานขององคพ์ ระประธานอกี ดว้ ย คณะศิษยานุศิษย์ฯ จัดพิธีสมโภชองค์พระ ผู้แทนคณะศิษย์ฯ ร่วมสนองงานคณะสงฆ์ ประธาน “พระธรรมกาย” ฉลองครบรอบ ๒๐ ปี จงั หวดั ปทมุ ธานี ขบั เคลอ่ื นโครงการวดั ประชา วัดพระธรรมกายชิคาโก รฐั สรา้ งสขุ ฯ คณะศิษยานุศิษย์วัดพระธรรมกาย นายองอาจ ธรรมนิทา โฆษกคณะ ชคิ าโก รฐั อลิ ลนิ อยส์ ประเทศสหรฐั อเมรกิ า ศษิ ยานศุ ษิ ยว์ ดั พระธรรมกาย ในนามกรรมการ พร้อมใจกันจัดงานบุญพิธีสมโภชองค์พระ และเลขานุการชมรมรักษ์บวร รักษ์ศีล ๕ ประธาน “พระธรรมกาย” ในวาระอนั เปน็ มงคล ปทมุ ธานี รว่ มเปน็ คณะกรรมการฝา่ ยประสาน ครบรอบ ๒๐ ปี โดยภายในงานบุญพิธีมี งานโครงการวดั ประชา รฐั สรา้ งสขุ ฯ จงั หวดั การปฏิบัติธรรมและสร้างมหาทานบารมี ปทมุ ธานี ๖๖ วดั ตน้ แบบ โดยลา่ สดุ ไดร้ ว่ มเปน็ เพอ่ื นอ้ มถวายเปน็ พทุ ธบชู า โดยมคี ณะสงฆ์ วทิ ยากรบรรยายพเิ ศษในวนั เปดิ และมอบปา้ ย จาก ๑๙ วดั ภาคพนื้ อเมรกิ า รวมกวา่ ๕๐ รปู โครงการ ณ วดั เขยี นเขต (พระอารามหลวง) เมตตาร่วมงานบุญพิธี และเป็นเน้ือนาบุญ อำ� เภอธญั บรุ ี จงั หวดั ปทมุ ธานี สงิ หาคม ๒๕๖๑ อยู่ในบุญ 53 www.kalyanamitra.org
ภาพเก่าเล่าประวตั ิศาสตร์ เร่อื ง : ชา อนุ่ กลั ยาณมิตรอบุ ลทพิ ย์ สพุ รรณานนท์ (เปีย) ขณะปฏบิ ตั ธิ รรม ณ ศูนย์พุทธจกั รปฏบิ ตั ิธรรม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๗ ปัจจุบันเธอถงึ แกก่ รรมแล้ว และเป็นหน่ึงในสมาชกิ องค์กร ที่วดั พระธรรมกายจัดงานบุญวันมหาร�ำลึกเพื่ออทุ ิศบุญกศุ ลใหท้ กุ ปีในเดอื นสิงหาคม 54 อยู่ในบญุ สงิ หาคม ๒๕๖๑ www.kalyanamitra.org
www.kalyanamitra.org
หลวงพอ่ ตอบปญั หา เรื่อง : หลวงพอ่ ทตั ตชโี ว หลวงพอ่ ตอบปัญหา คำ� ถาม : เลีย้ งลูกอย่างไรใหเ้ ป็นคนดี ? หลวงพ่อทตั ตชโี ว : ธรรมะในพุทธศาสนา น้ันมีหลักธรรมท่ีน�ำมาใช้ในการพัฒนาชีวิต และยกระดับจิตใจผู้ปฏิบัติได้ตลอดกาล ในพระพุทธศาสนามีการสอนถึงหน้าท่ีของ พ่อแม่ทมี่ ตี อ่ ลกู และสอนหนา้ ทข่ี องลกู ท่ีมีต่อ พ่อแมไ่ ว้ วันนี้หลวงพอ่ จะยกหนา้ ทขี่ องพอ่ แม่ ทม่ี ีต่อลกู มาถา่ ยทอด เพอื่ ให้คุณพ่อคณุ แม่หรอื ผู้ทเี่ ตรยี มตัวจะเปน็ คุณพอ่ คุณแม่ในวันข้างหนา้ ไดศ้ กึ ษาเรยี นรหู้ นา้ ทที่ ้ังหมดของตัวเองให้ดี สว่ นท่านทีเ่ ปน็ ลกู เม่ืออ่านแลว้ กจ็ ะได้รู้และซาบซึ้ง ถึงพระคุณของคุณพ่อคุณแมท่ ่มี ตี อ่ ลูก สว่ นใหญค่ นเปน็ พอ่ เปน็ แมต่ า่ งกไ็ มค่ อ่ ยรหู้ นา้ ทข่ี องตนเองครบนกั เปน็ สงิ่ ทน่ี า่ เหน็ ใจดว้ ยกนั ทุกคน เพราะไม่มีพ่อหรือแม่คนไหนในโลกหรอกที่จะเรียนหลักสูตรเลี้ยงลูกให้จบเสียก่อนแล้ว ค่อยแตง่ งาน แล้วค่อยเลยี้ งลูก ส่วนมากแต่งงานแล้วจนกระท่งั มลี กู ถงึ มาขวนขวายวา่ จะเลยี้ งลูก อย่างไร แตเ่ วลาน้ันก็ช้าไป เพราะงานเฉพาะหนา้ ก็เกิดขน้ึ เยอะแลว้ น่นั เปน็ ช่วงของการทำ� งาน เลยี้ งลูก หาใชช่ ว่ งเวลาของการมาศกึ ษาว่าจะเลยี้ งลกู ใหด้ ีอย่างไรหรอื จะเล้ยี งอยา่ งไรใหล้ กู ดี เม่ือการศึกษาเร่ืองการเลี้ยงลูกช้าไป จึงท�ำให้การเล้ียงลูกไม่สมบูรณ์ ส่วนมากก็มุ่งเลี้ยง ทะนุถนอมกันอย่างดีในส่วนของกาย มุ่งฝึกร่างกาย ฝึกกล้ามเน้ือ มุ่งเล้ียงให้กายโตวันโตคืน ปอ้ งกนั ไมใ่ ห้ยุงเหลอื บรนิ้ ไรมาไต่ตอม ดูแลกันอย่างดี เรียกไดว้ า่ คนเปน็ พ่อเปน็ แม่ช่วยปอ้ งกนั ดแู ลกายลกู สดุ ชวี ิตกนั ทีเดียว นเี้ ปน็ พระคณุ ของท่านท่ีลกู ๆ ทุกคนจะต้องจดจำ� ไปจนวันตาย แต่นกี่ ็เป็นเพยี งหน้าที่ส่วนหนึ่งของท่าน เปน็ หน้าท่ดี ูแลลูกในสว่ นรกั ษากาย 56 อยู่ในบญุ สงิ หาคม ๒๕๖๑ Untitled-1 56 www.kalyanamitra.org 8/4/2561 BE 6:12 PM
ยงั มหี น้าท่ีดูแลลกู อกี ส่วนหนึ่ง คอื การดูแลรกั ษาใจ หนา้ ทต่ี รงน้ีส�ำคัญมาก คณุ พอ่ คุณแม่ จะรหู้ รอื ไมร่ กู้ ต็ าม แตถ่ า้ ทำ� หนา้ ทสี่ ว่ นนผ้ี ดิ พลาดลงไปแลว้ กลบั จะไดล้ กู เปน็ คนเลว คนประพฤติ ทราม ซง่ึ นอกจากคนเปน็ พอ่ แมจ่ ะตอ้ งเสยี ใจวา่ มลี กู เลวแลว้ สงั คมประเทศชาตกิ จ็ ะตอ้ งเดอื ดรอ้ น เพราะลูกคนที่เลวน้ี นเี้ ปน็ ปัญหาทีค่ าราคาซงั อยใู่ นโลกมานานเหลอื เกิน แล้วภาระหน้าที่ของพ่อแม่ท่ีมีต่อลูกในเรื่องการอบรมเลี้ยงดูทางใจมีอะไรบ้าง เร่ืองนี้ พระสัมมาสัมพทุ ธเจ้าทรงใหแ้ นวทางไว้ คอื ขอ้ หน่งึ ต้องรบี สอนไมใ่ หล้ ูกท�ำความชว่ั ข้อสอง รีบสอนรีบสั่งรีบปลูกฝังให้ลูกคุ้นกับความดี ตั้งใจท�ำความดี เมื่อพ่อแม่ท�ำหน้าท่ี ๒ ข้อนี้ครบแลว้ จึงค่อยท�ำขอ้ ที่สาม ขอ้ สาม สง่ เสรมิ ใหเ้ ลา่ เรยี นเขยี นอา่ น ใหศ้ กึ ษาศลิ ปวทิ ยาวชิ าการตา่ ง ๆ เพอ่ื จะไดเ้ ลย้ี งชวี ติ พ่งึ ตัวเองต่อไปได้ ข้อสี่ เมอ่ื ลกู เตบิ โตสมควรจะมีค่คู รอง ก็ชว่ ยดใู หล้ กู เลอื กคนดี ขอ้ สดุ ท้าย ถงึ เวลาก็มอบมรดกให้ลูกไว้ แต่ ๒ ขอ้ สุดทา้ ยยงั นบั ว่าเป็นเรื่องรอง เรื่องหลักคือ ๓ ข้อแรก มาดทู ่ี ๓ ข้อแรก เรื่องแรก หา้ มลูกไม่ให้ท�ำความช่ัว เรือ่ งทีส่ อง ให้ลกู ต้งั อยใู่ นความดี ๒ อย่างน้ีส�ำคัญท่ีสุด แล้วจึงค่อยไปส่งเสริมให้ศึกษาเล่าเรียน นั่นคือการศึกษาก็ส�ำคัญ แต่ ยังต้องหลงั จากแยกดกี บั ชวั่ ออก แตพ่ อ่ แมเ่ กือบทกุ ยุคทกุ สมยั มองขา้ ม ๒ ข้อแรกไป อยากจะเหน็ ลูกเกง่ อยากจะเห็นลูกดี แตต่ วั เองไมร่ ู้หรอกวา่ จะให้ลกู ดนี นั้ ลกู ตอ้ งรวู้ ่าอะไรดีอะไรชัว่ กอ่ น รูแ้ ล้วจงึ ไปสอนใหล้ กู เก่ง คอื มีวิชาความรคู้ วามสามารถต่าง ๆ การสอนให้ลูกเป็นคนดี รู้ว่าอะไรช่ัวแล้วสามารถเบรกตัวเองไม่ให้ท�ำช่ัว แล้วทุ่มเทท�ำ ความดี ตรงนยี้ ากจรงิ ๆ ยากเพราะวา่ ความดคี วามชว่ั ไมม่ มี เิ ตอร์ ไมม่ เี ครอ่ื งวดั ใหเ้ หน็ ประจกั ษ์ กนั ดว้ ยตา คนในโลกนก้ี วา่ จะรดู้ รี ชู้ วั่ ไดถ้ กู ตอ้ งจรงิ ๆ ตอ้ งรอจนกระทงั่ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ตรสั รู้ แล้วไปพบกฎแห่งกรรม โลกจึงได้มาตรฐานในการวัดความดีวัดความชั่วมาว่า ชั่วทางกาย เปน็ อย่างไร ชว่ั ทางวาจาเปน็ อยา่ งไร ช่วั ทางใจเปน็ อย่างไร ดที างกายเป็นอย่างไร ดที างวาจา เป็นอย่างไร ดีทางใจเป็นอย่างไร แต่แม้ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้และค้นพบเร่ือง กฎแหง่ กรรมนี้ และทรงประกาศเรอื่ งกฎแห่งกรรมทที่ รงค้นพบไวต้ งั้ แตเ่ มอ่ื ๒,๖๐๐ กวา่ ปมี าแล้ว ความร้เู รือ่ งกฎแห่งกรรมน้ีกย็ งั ไม่แพร่หลายไปทว่ั ทุกมมุ โลก ดังน้ัน คนที่ไม่รู้เรื่องกฎแห่งกรรมจึงมีมากกว่าคนที่รู้เรื่องกฎแห่งกรรม แถมยังมีคนที่รู้ กฎแหง่ กรรมแลว้ แต่ก็มักงา่ ย คือ ร้วู ่าอะไรดี อะไรช่วั แต่เหน็ คนทำ� ช่ัวมีเยอะในโลก ตัวก็พลอย ท�ำชัว่ ตามไปดว้ ย โลกจงึ วนุ่ วายอย่ทู ุกวันนี้ สงิ หาคม ๒๕๖๑ อยู่ในบญุ 57 Untitled-1 57 www.kalyanamitra.org 8/4/2561 BE 6:12 PM
ในโลกนี้พ่อแม่จ�ำนวนมากเหลือเกินท่ีเล้ียงลูกได้แต่กาย เลี้ยงใจลูกไม่เป็น เล้ียงให้เป็น คนดไี ม่เป็น จึงมกั ได้ยินค�ำพดู ตามกันมาว่า คนเราเล้ียงไดแ้ ต่กาย เล้ยี งใจไม่ได้ แต่ความจรงิ ใจก็เลยี้ งได้ ถ้าเล้ียงเปน็ ใครท่มี าบวชเป็นพระแลว้ กแ็ สดงวา่ ใจของพอ่ แม่ทา่ นใช้ไดท้ เี ดียวจงึ ไดป้ ระคองเล้ียงลกู มา ใหม้ ีใจงาม ๆ จนกระทั่งมาบวชได้ พระคุณของพ่อแม่ในส่วนท่ีเล้ียงดูใจของลูกจนลูกเป็นคนดีได้น้ีเป็นพระคุณอันย่ิงใหญ่ ท่ี ตวั ของท่านเองกวา่ จะได้ความรูน้ ัน้ มา ก็ต้องผา่ นความยากล�ำบากนานาประการ ต้องศกึ ษามา ปฏิบัติมา จนกระทั่งรู้ว่าดีกับช่ัวเป็นอย่างไร และเพียรพยายามฝึกลูกให้รักความดี ห่างไกล ความชว่ั มาได้ น้คี อื พระคณุ อันยงิ่ ใหญข่ องทา่ น มขี อ้ ฝากใหค้ ดิ วา่ การศกึ ษาของโลกนน้ั มงุ่ กำ� หนดแตม่ าตรฐานทางวชิ าการ ไมม่ มี าตรฐาน ทางด้านศีลธรรม จบการศึกษามาแลว้ ไดแ้ ต่ความเก่ง แต่ไมไ่ ด้ความดีตดิ ตัว เม่อื มีแตค่ วามเก่ง ไมม่ คี วามดเี ป็นกรอบขอบเขตของการคิดและการกระท�ำ กจ็ ะพากันเกง่ ในการทำ� ความไมค่ อ่ ย จะดี เกง่ ในการสร้างความเดอื ดร้อนให้เพอ่ื นร่วมโลก โลกน้จี งึ มมี ิตรเทยี มมากกวา่ มิตรแท้ โลก จึงเดอื ดรอ้ นกนั ไมห่ ยดุ การเลย้ี งลกู ใหเ้ ปน็ คนดสี ามารถทำ� ได้ หากทกุ คนตระหนกั ถงึ ความสำ� คญั ในภาระหนา้ ทข่ี อง การเปน็ พอ่ แม่ ว่าจะสามารถสร้างคนดี สรา้ งมติ รแท้ให้กับเพอื่ นรว่ มโลก และมีสว่ นทีจ่ ะทำ� ให้ โลกน้สี ว่างไสวดว้ ยพระธรรมคำ� สอนของพระสมั มาสมั พุทธเจา้ แล้วพึงขวนขวายศกึ ษาหาความรู้ ท�ำความเขา้ ใจเรอ่ื งกฎแหง่ กรรมให้ถ่องแท้ และชักชวนกันทำ� ความดี ปฏเิ สธความชั่วให้ยิ่ง ๆ ขน้ึ ไปทุกคน 58 อยู่ในบญุ สิงหาคม ๒๕๖๑ Untitled-1 58 www.kalyanamitra.org 8/4/2561 BE 6:12 PM
“บญุ ” กค็ ือ ความดีท่เี ราทำ� ท้งั จากการทำ� ทาน รักษาศลี และเจริญภาวนา กล่นั ใจเราใหใ้ ส สะอาด บริสทุ ธิ์ ยิ่งบริสุทธ์ิ ปราศจากความโลภ ความโกรธ ความหลงมากเทา่ ไรบญุ กย็ ิง่ มาก” โอวาทหลวงพ่อธัมมชโย วดั พระธรรมกาย สนบั สนุนการพมิ พ์ Untitled-2 59 www.kalyan59 amitra.org 8/4/2561 BE 6:13 PM
อา่ นอดตี ขีดอนาคต เร่อื ง : พระมหาพงศศ์ ักดิ์ านโิ ย, ดร. ยอ้ นอดตี ...ท่องประวัติศาสตรพ์ ระพุทธศาสนา ตอนที่ ๘: อาศรม ๔...ล�ำ ดบั ขน้ั ในการด�ำ เนนิ ชวี ติ ตง้ั แตว่ ยั เดก็ จนถงึ วาระสดุ ทา้ ยของชวี ติ ในคัมภีร์พระเวทได้กล่าวถึงหลักการด�ำเนินชีวิตเพื่อให้บรรลุถึงเป้าหมายของชีวิตมนุษย์ ทีเ่ รยี กว่า “อาศรม ๔” (āśrama) อันประกอบดว้ ย ๑. พรหมจารี (brahmacārin) เปน็ วัยทีต่ อ้ งศึกษาเลา่ เรียน โดยจะเรมิ่ ต้นที่พิธีฝากตวั เปน็ ศษิ ย์กับอาจารย์ และจะตอ้ งใหค้ วามเคารพต่ออาจารย์ ศึกษาศลิ ปวทิ ยากบั ผ้เู ปน็ อาจารย์ ๒. คฤหสั ถ์ (gṛhastha) เป็นวยั ของผู้ครองเรอื น แสวงหาความสขุ ทางโลก และประกอบ อาชีพใหม้ ฐี านะมัน่ คง ๓. วานปรสั ถ์ (vānaprastha) เปน็ วยั ของผแู้ สวงหาความสขุ สงบ ปลกี วเิ วกอยใู่ นปา่ เพอื่ บำ� เพ็ญเพียรทางจติ มุง่ บำ� เพ็ญเพอ่ื สัมปรายภพ ๔. สันนยาสี (saṃnyāsin) เป็นวัยของผู้สละเรือน บุตรและภรรยา ออกบ�ำเพ็ญเพียร อยู่ในปา่ จนสิ้นอายุขยั เพอ่ื บรรลุเปา้ หมายสูงสุดของชีวติ คอื โมกษะ (mokṣa) จะเหน็ ได้วา่ “อาศรม ๔” เปน็ ลำ� ดับข้นั ในการดำ� เนินชวี ติ ต้ังแต่วัยเด็กจนถึงวาระสดุ ทา้ ย ของชวี ติ ซ่งึ มกี ลา่ วมาตง้ั แต่ “ยคุ พระเวท” แตเ่ ปน็ ท่นี า่ เสยี ดายวา่ “อาศรม ๔” น้ีกลับไมไ่ ด้ ถูกให้ความส�ำคัญเท่าที่ควร เพราะในยุคทั้งสองนั้น ยังคงให้ความส�ำคัญกับการบูชายัญเพ่ือ เซน่ สรวงเทพเจ้าต่าง ๆ แต่ทว่า เม่ือมาถงึ ใน “ยคุ อปุ นิษัท” ไดม้ แี นวคิดในเร่ือง “พรหมัน-อาตมัน” ขนึ้ เพอ่ื ตอบ ปญั หาเรอื่ งการเวยี นวา่ ยตายเกดิ ในสงั สารวฏั และความหลดุ พน้ ทเี่ รยี กวา่ “โมกษะ” โดยยกหลกั ปฏิบตั ิ “อาศรม ๔” โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ในช่วงของ “สนั นยาส”ี ขน้ึ มา เพอื่ ตอบโจทย์ข้อสงสยั ในเร่อื งการบรรลุ “โมกษะ” ทว่ี า่ การบูชายญั น้นั เป็นไปเพอ่ื ประโยชน์ในโลกหน้า แต่ยังไม่อาจ เปน็ ไปเพ่อื การบรรลุ “โมกษะ” เข้าถึง “พรหมัน” ได้ เป็นการเสรมิ เพิ่มเติมในเรือ่ งการบ�ำเพ็ญ เพยี รทางจติ ดว้ ยการสละเรอื นอยปู่ า่ ในชว่ ง “สนั นยาส”ี ขน้ึ โดยไมข่ ดั ตอ่ แนวคดิ ใน “ยคุ พระเวท” และ “ยคุ พราหมณะ” อย่างไรก็ตาม กระแสแนวคิดเกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นของผู้คนในยุคนั้น ยงั คงมีอยอู่ ย่างตอ่ เนอ่ื ง โดยเฉพาะอย่างยิง่ แนวคดิ ของกลมุ่ ทป่ี ฏเิ สธคมั ภีรพ์ ระเวทอย่างสน้ิ เชงิ ซึง่ เรียกตนเองว่า “สมณะ” (samaṇa) นน่ั เอง 60 อยู่ในบญุ สิงหาคม ๒๕๖๑ Untitled-3 60 www.kalyanamitra.org 8/4/2561 BE 6:16 PM
ยอ้ นอดตี ...ท่องประวตั ศิ าสตร์พระพุทธศาสนา ตอนที่ ๘ ภาพ : พ.ณัฏฐวัฒน์ ณฏฺฐิโต อาศรม ๔ หลวงพเ่ี ปรม ลำ�ดับขน้ั ในการด�ำ เนินชีวติ ตงั้ แต่วัยเดก็ จนถงึ วาระสดุ ท้ายของชีวติ ๑. พรหมจารี ๒. คฤหัสถ์ ๓. วานปรสั ถ์ ๔. สันนยาสี วยั เรยี น วยั ครองเรือน วยั หาความสงบ วยั ออกบ�ำ เพ็ญเพยี ร (๐ - ๒๕ ป)ี (๒๖ - ๕๐ ปี) (๕๑ - ๗๕ ป)ี (๗๕ ปขี นึ้ ไป) หลักอาศรม ๔ มตี ้ังแตส่ มัยยคุ พระเวท แต่มาถูกให้ความส�ำ คญั ในยคุ อปุ นษิ ัท เนือ่ งจาก การมีแนวคิดเรอ่ื งของ “พรหมนั ” คือการหลดุ พ้น จาก “สงั สารวฏั ” โดยตอ้ งปฏบิ ัติ “โมกษะ” ซง่ึ สันนยาสีจะเป็นวยั ท่ีออกบ�ำ เพ็ญเพยี ร เพอื่ การบรรลุโมกษะนัน้ เอง ตอนตอ่ ไปมาดเู รื่องของผทู้ ีต่ ้องการจะหลดุ พ้นจากสังสารวัฏเชน่ กัน แตป่ ฏิเสธคมั ภรี ์พระเวท ซึ่งเปน็ กลุ่มท่ีเรยี กวา่ “สมณะ” กันนะครบั สิงหาคม ๒๕๖๑ อยู่ในบญุ 61 Untitled-3 61 www.kalyanamitra.org 8/4/2561 BE 6:16 PM
“บญุ เทา่ นน้ั จงึ จะสู้กบั บาปได้ บญุ จะไปตัดรอนบาปใหห้ นักเปน็ เบา เบาเป็นหาย ถา้ ตายก็ไปด”ี โอวาทพระเทพญาณมหามุนี ว.ิ (หลวงพอ่ ธัมมชโย) และยดึ ถบอื คุ เ“ปคถน็ลเา้ รแทเารบค่ี กาบวส็จรอง่ัะบยสอชูา่ มยงาใบูเ่ นหคญุ กือนาบือรใุคมจปครตฏลสิบั้งทุมมัตี่มหน่ัติ ีคราอุณอืมยคสใู่ ไวถนดาาบ้แมนุญกดก่คี ผาตวรู้มรรณศีคึกีล่าท์รแะ่ีเสกลลมก่วกึ าารนธร้าริกึยะปถไลญัดึงกึ ญบ”้ นญุาึกถสงึ งู กวา่ เรา โอวาทหลวงพอ่ ธมั มชโย สสน�ำนับกัสงนานุ นกาซรเี จอดัสพกวาิมดั รพบพว์ ญั ารรชะสี ธราับรรอจรยดมู่ใทนกะบเาบญุ ยยี นเพ่อืทมำ� บอบัญเชปีด็นว้ ธยรครมอมทพานิวเตโดอยร์ โทร. 02-552-5215 Fax. 02-551-2684 โดย บจ. เน็ต-อินโนวา ๑๑๑๑/๘๔ ถนนลาดพรา้ ว แขวงจนั ทรเกษม เขตจตจุ ักร กทม. ๑๐๙๐๐ โทร. ๐-๒๙๓๘-๓๘๗๘, ๐๘-๙๕๐๗-๕๕๑๕, www.net-innova.com, e-mail: [email protected] Untitled-5 63 www.kalyan63 amitra.org 8/4/2561 BE 6:18 PM
“เกดิ มาแล้วก็ต้องตง้ั หนา้ ตงั้ ตาสรา้ งความดกี นั ไมถ่ อยหลัง สังขารรา่ งกายของเรามเี วลาจำ� กดั ชีวิตเราไม่คอยใครแล้ว เรามีเวลาเหลืออยใู่ นโลกนีอ้ ีกไม่นานเท่าไรก็ต้องจากโลกนีไ้ ปแล้ว” โอวาทหลวงพ่อธมั มชโย วดั พระธรรมกาย สนบั สนนุ การพมิ พ์ สนับสนนุ การจดั พิมพ์วารสารอย่ใู นบุญ เพื่อมอบเปน็ ธรรมทาน โดยสำ� นักงาน ซีเอสการบัญชี รบั จดทะเบียน ทำ� บัญชีด้วยคอมพิวเตอร์ โทร. ๐-๒๕๕๒-๕๒๑๕ แฟกซ์ ๐-๒๕๕๑-๒๖๘๔ หโา้ทงรเ.ดอ๐ะ-๒ม๘อAล๐Sล๓U์บ-S๘าSง๕Aแ๔Mค๗STU,RhN๐AeG-MM๒L๘aDG๐lD,๓BRP-aRD๘nIND๓gTRk๓Eh๖RIaI DeEจPDำ� ๒SหROห๗นINจ๕I่าIกย(C4.มซ0Aอ..ี๑0เุปNอ/กO5สถ3ร..Nไณเ3พอ/H์ค6ทชP6อรี ,7มเซก/Hสิพ8ษAเ0ิวตมR0เตม็D)แอสDAขร์IsSว,์uKงsโบนSGาE้ตiงAgบแGaุ๊กคbAเAหyTtcEนeeือHrAITAเsAขrsoCตucsบHk,IาLSงCAแDคMMSกUOรNุงNGเทIT.พOฯR ๑A๐C๑E๖R๐ Untitled-4 62 www.kalyan62 amitra.org 8/4/2561 BE 6:17 PM
www.kalyanamitra.org
ทป่ี รกึ ษา ตดั สินใจทจี่ ะมคี วามสุขกนั เถดิ พระวเิ ทศภาวนาจารย์ ว.ิ (สมบญุ สมมฺ าปญุ ฺโ) พระสธุ รรมญาณวเิ ทศ ว.ิ (สุธรรม สธุ มโฺ ม) พระครปู ลดั สุวฒั นโพธคิ ณุ (สมชาย านวุฑโฺ ฒ) เข้าพรรษาน้ี ถือเป็นโอกาสอันดีท่ีเราควรตัดสินใจ พระครสู มุหว์ ษิ ณุ ปญฺ าทีโป ได้แล้วว่า..ถึงเวลาแล้วที่คนอย่างเราควรเข้าถึงความสุข พระครธู รรมธรอารักษ์ าณารกฺโข ที่แท้จริงสักที เพราะถ้าไม่เข้าถึงตอนน้ี เราจะรอต่อไป พระครูใบฎกี าอำ� นวยศักด์ิ มุนิสกฺโก ถงึ เมอื่ ไร ในเมอ่ื รา่ งกายกแ็ กเ่ ฒา่ ลงไปทกุ วนั อกี ทงั้ ไมร่ วู้ า่ บรรณาธิการบริหาร จะเกดิ อะไรขึน้ กบั วันขา้ งหนา้ เลย พระสมบตั ิ รกขฺ ติ จิตฺโต ดงั นน้ั ไมว่ า่ จะมภี ารกจิ มากนอ้ ยแคไ่ หนกต็ าม อยา่ ผชู้ ว่ ยบรรณาธกิ าร ใหม้ าเปน็ อปุ สรรคขดั ขวางตอ่ การทำ� ใจหยดุ ใจนงิ่ หรอื เปน็ ระพพี รรณ ใจภกั ด,ี กนกพร เทศนา ขอ้ อา้ งใหเ้ ราเกยี จครา้ นในการฝกึ ใจของเรา เพราะแทจ้ รงิ กองบรรณาธกิ าร แลว้ การฝกึ ใจสามารถทำ� ไปพร้อม ๆ กบั ภารกจิ ได้ดว้ ย พระมหาเสถยี ร สวุ ณณฺ โิ ต, พระมหาดร.สมบตั ิ อนิ ทฺ ปญโฺ , เหมอื นทานขา้ วเรากย็ ังหายใจไปดว้ ย พระตรเี ทพ ชนิ งกฺ โุ ร, พระศริ ิพงษ์ สริ ิวํโส, แรก ๆ อาจจะตอ้ งฝกึ เพราะไมม่ ใี ครสามารถทำ� ได้ พระสนทิ วงศ์ วฑุ ฺฒวิ โํ ส, พระมหาธีระ นาถธมโฺ ม, ทนั ที แตเ่ มอื่ ฝกึ บ่อย ๆ ก็ค้นุ ไปเอง และเมื่อค้นุ ก็จะกลาย พระมหาจตุรงค์ จตตฺ มโล, พระวฑิ รู ย์ อชุ จุ าโร, เป็นอัตโนมัติ คือ ไม่ว่าเราจะท�ำอะไร ใจก็จะตรึกอยู่ท่ี พระสุรศกั ด์ิ ปภสสฺ โร, พระมหาวิริยะ ธมฺมสารี, ศนู ยก์ ลางกายไดง้ า่ ย ถา้ เปน็ อยา่ งน้ี เรากจ็ ะมสี ติ มคี วามสขุ พระมหาอรรถพล กลุ สิทฺโธ, พระปลัดบริบูรณ์ ธมฺมวิชฺโช, แม้ส่ิงรอบข้างจะท�ำให้เราทุกข์ เพราะใจเราไม่กระเพ่ือม พระมหาภรู ชั ทนฺตวโํ ส, พระมหาณฐั วฒุ ิ ณฏฺ ชโย, ไม่หว่นั ไหวต่อส่ิงที่มากระทบได้ง่าย เม่อื ถึงคราวน่ังสมาธิ ผศ.สภุ าศริ ิ พะหชู นม์, วนั ชยั ภัทรโกมล, หลับตา ใจท่ีถกู ฝึกไว้ดแี ล้ว ก็จะหยุดนิง่ สนิทเข้าถึงธรรม วินชิ พนั ธว์ุ ริ ยิ รตั น์, นำ้� ผง้ึ พมุ่ มาล,ี ได้ง่าย เมื่อเขา้ ถงึ ธรรมแล้ว ความสขุ ที่แท้จรงิ กจ็ ะบงั เกิด รดั เกล้า ล่วิ เฉลมิ วงศ,์ อมรรตั น์ สมาธทิ รพั ย์ดี, ข้นึ เราจะสขุ กว่าการมีทรัพย์ สุขกวา่ การได้ใช้จ่ายทรัพย์ สธุ ิดา จนิ ดากจิ นุกูล, อภริ ดี ตันติวาณชิ ยสุข, สุขกว่าการประกอบการงานไม่มีโทษ สุขกว่าการไม่มีหนี้ วรวรรณ ถนอมพงษ,์ กำ� พล แก้วประเสริฐกุล, สขุ กวา่ การไดพ้ บคนทถี่ กู ใจกนั สขุ กวา่ ทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ ง เปน็ บษุ บา ธาราสมบัต,ิ เมธนิ ี จอกทอง, ความสขุ อันจะนับจะประมาณไมไ่ ด้ อมรพรรณ ทองสมบรู ณ์, พงษว์ นาถ ดวงปาน, จะดีแค่ไหน..หากคนอย่างเราจะเข้าถึงความสุข พรรณนิภา ทองเต็ม, จตรุ พร สมแก้ว, ท่ีแท้จรงิ ในชวี ติ ได้ ดังนั้นเขา้ พรรษาน้ี เราตัดสนิ ใจท่จี ะมี ณัฏฐป์ ภัส ทนุ ดี, กิตติศกั ดิ์ พรหมสขุ ความสขุ อย่างแทจ้ ริงกันเถิด ฝ่ายภาพ ศนู ย์ภาพนิ่งและบรรณาธกิ ารภาพ ฝา่ ยศลิ ปกรรม กองพทุ ธศิลป,์ ลอื พงศ์ ลีลพนัง, ชยั ชนะ กติ ติโสภาพันธ์,ุ อดเิ ศรษฐ์ นัฐกรานตน์ วุ ฒั น์, ธาดา วงศค์ ุณานนท์, สันทดั ศักดิ์สาคร, สพุ ตั รา ปัญญาแสง, สริ พิ นั ธ์ุ สมาหารพนั ธุ,์ ดารณี โกยทอง ฝ่ายโฆษณา ปราณี ชัยผดุง ๐๙-๑๕๔๙-๒๔๙๒ ฝา่ ยสมาชกิ ปิยธดิ า เกตสุ ถล ๐๘-๑๖๖๗-๗๔๗๓ โรงพิมพ์ บริษัท รุ่งศิลปก์ ารพิมพ์ (๑๙๗๗) จำ� กัด จัดท�ำโดย สำ� นกั ส่อื ธรรมะ มูลนิธิธรรมกาย วารสาร “อยใู่ นบญุ ” เป็นวารสารเพือ่ การเผยแผ่ธรรมะ ในพระพุทธศาสนาเปน็ รายเดอื น มีวตั ถุประสงค์ดงั ตอ่ ไปนี้ ๑. เพ่อื ใหเ้ กดิ ความรคู้ วามเขา้ ใจในธรรมะขององคส์ มเดจ็ พระสมั มาสมั พุทธเจา้ และเกดิ ก�ำลงั ใจในการปฏบิ ตั ิธรรม เพอื่ เขา้ ถงึ ธรรมะภายใน ๒. เพอื่ ปลกู ฝงั คณุ ธรรมแกป่ ระชาชนทกุ เพศ ทกุ วยั ทกุ อาชพี และทกุ ระดบั การศึกษา ๓. เพ่ือถ่ายทอดความรู้ในพระพุทธศาสนาให้ง่ายแก่การ นำ� ไปใชใ้ หเ้ ป็นประโยชนใ์ นชีวิตประจ�ำวนั ๔. เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนให้คนในสังคมเป็นคนดี ทโี่ ลกต้องการ ๕. เพื่อเป็นส่ือกลางในการสืบทอดอายุพระพุทธศาสนา ให้เปน็ ที่พ่ึงแก่ชาวโลกสืบไป Untitled-6 72 www.kalyan72 amitra.org 8/4/2561 BE 6:20 PM
www.kalyanamitra.org
www.kalyanamitra.org
Search
