จดหมายข่าวคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝ้าระวังสื่อฉบับที่-2-ปี-2563

ISSN 27730-2059 จดหมายขา่ วคณะอนกุ รรมการเก่ยี วกบั การเฝ้าระวังส่อื ท่ไี ม่ปลอดภยั และไมส่ รา้ งสรรค์ ปีที่ 1 ฉ ับบ ่ีท 2 ประจำาเ ืดอนกรกฎาคม 2563

จดหมายขา่ วคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝา้ ระวงั ส่อื ที่ไมป่ ลอดภัยและไมส่ ร้างสรรค์ — 02 + + + 03 Editor’s Talk สอื่ ควรมเี น้ือหา จบเกม ติดเกม 1. สง่ เสริมให้เกิดระบบวิธคี ดิ มีสตปิ ญั ญา 2. ส่งเสรมิ ความรู้ในเร่อื งวชิ าการ และศาสตร์สาขาต่าง ๆ 04 News Update 3. สง่ เสริมการพัฒนาด้านคุณธรรม และจรยิ ธรรม 4. สง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ การเรยี นรู้เกย่ี วกับทกั ษะชีวิต ขา่ วสาร กิจกรรม 5. ส่งเสริมใหเ้ กิดการเรยี นรู้ ยอมรบั เข้าใจ และช่ืนชม ความคืบหนา้ การขับเคลอื่ นงาน ของคณะอนกุ รรมการฯ ความหลากหลายในสงั คม 6. ส่งเสริมการพัฒนาความสัมพนั ธ์ของคนในครอบครวั 05 Interview และความสัมพนั ธร์ ะหว่างบุคคล คุยกับเทคโนโลยี & แฟมลิ ีแมน สือ่ ท่ตี ้องไม่มเี นือ้ หา จอหน์ รัตนเวโรจน์ 1. พฤตกิ รรมและความรุนแรง 2. เรือ่ งทางเพศ 09 Special Report 3. การใช้ภาษาท่หี ยาบคายและไมเ่ หมาะสม ทาำ ไมมหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตรแ์ ละ ตามข้อกำาหนดแนวทางการจัดระดับความเหมาะสมของรายการ การ(เมอื ง)ฝากรา้ น เปรีย้ งปรา้ ง โทรทัศน์ ประกาศสำานักคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการ ในข้ามคนื โทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ ท่ีสามารถนำามาประยุกต์ ใชไ้ ด้กบั ทุกส่อื 10 Cover Story ตปี อ้ มฝ่าดา่ นพิชิต “โรคตดิ เกม” 14 Infographic แกเ้ กมไม่ติดเกม 15 กจิ กรรมท้ายเล่ม สอ่ื แบบไหนทอ่ี ยากเหน็ ในสงั คมไทย สไตล์ “หมอยง”

การแพรร่ ะบาดของโควดิ -19 ท�ำ ใหเ้ ราตอ้ งปรบั เปลย่ี นวถิ ชี วี ติ และพฤตกิ รรม กนั หลายอยา่ ง เดก็ และเยาวชนกเ็ ปลย่ี นวธิ กี ารเรยี นมาเปน็ ออนไลนม์ ากยง่ิ ขน้ึ ขณะ เดยี วกนั ชว่ งเวลากกั ตวั อยบู่ า้ น เดก็ ๆ หลายครอบครวั ตา่ งหมดเวลาไปกบั การ “เลน่ เกม” ซง่ึ หากใชเ้ วลาอยกู่ บั เกมมากเกนิ ไปกจ็ ะน�ำ ไปสกู่ าร “ตดิ เกม” และสดุ ทา้ ยอาจเปน็ “โรคตดิ เกม” ทส่ี ง่ ผลเสยี ตอ่ สมอง อาจจะมคี นตง้ั ค�ำ ถามวา่ “แคเ่ ลม่ เกม” จะเปน็ โรคไดอ้ ยา่ งไร องคก์ ารอนามยั โลกได้ ประกาศให้ “การตดิ เกม” เปน็ โรคชนดิ หนง่ึ ตง้ั แตป่ ี 2561 ทผ่ี า่ นมา เพราะมหี ลกั ฐานยนื ยนั วา่ การตดิ เกมสง่ ผลตอ่ การเปลย่ี นแปลงของสมองและพฒั นาการของเดก็ อยา่ งชดั เจน +6-3 ฉบบั นช้ี วนมาพดู คยุ กนั ถงึ เรอ่ื งโรคตดิ เกม และวธิ กี ารแกเ้ กมอยา่ งรเู้ ทา่ ทนั เพราะ สง่ิ ทเ่ี ราตอ้ งการคอื “จบเกม ตดิ เกม” หรอื ยตุ ปิ ญั หาเดก็ ตดิ เกมทม่ี อี ยใู่ นสงั คมไทย ในอกี ความหมายหนง่ึ “จบเกม ตดิ เกม” กเ็ ปน็ การสง่ สญั ญาณถงึ ผใู้ หญท่ กุ คน หากเราปลอ่ ยให้ เดก็ ๆ เลน่ เกมตามความพอใจ กวา่ จะจบเกม เดก็ กต็ ดิ เกมเสยี แลว้ ซง่ึ นน่ั หมายถงึ เราปลอ่ ยให้ ลกู หลานของเรามคี วามเสย่ี งเปน็ “โรคตดิ เกม” โดยไมไ่ ดช้ ว่ ยเหลอื พวกเขาอยา่ งทค่ี วรจะเปน็ คณะผูจ้ ัดทำ�จดหมายข่าวคณะอนุกรรมการเกี่ยวกบั การเฝ้าระวังสือ่ ที่ไมป่ ลอดภัยและไมส่ ร้างสรรค์ +6-3 บรรณาธกิ ารบรหิ ารนางสาวลดั ดา ตงั้ สภุ าชยั ประธานคณะอนกุ รรมการเกย่ี วกบั การเฝา้ ระวงั สอ่ื ทไี่ มป่ ลอดภยั และไมส่ รา้ งสรรค์ ทปี่ รกึ ษากองบรรณาธกิ าร นายธนกร ศรสี ขุ ใส ผจู้ ดั การกองทนุ พฒั นาสอื่ ปลอดภยั และสรา้ งสรรค,์ รศ. นพ.ชาญวทิ ย์ พรนภดล ผเู้ ชยี่ วชาญดา้ นจติ เวชศาสตรเ์ ดก็ และวยั รนุ่ ผู้ชว่ ยบรรณาธิการ นางวรินร�ำไพ ปณุ ยธ์ นารยี ์ รองผจู้ ัดการกองทนุ พฒั นาสอื่ ปลอดภยั และสรา้ งสรรค,์ นางสวุ ารี เตยี งพทิ กั ษ์ รองผจู้ ดั การกองทนุ พฒั นาสอ่ื ปลอดภยั และสรา้ งสรรค์ กองบรรณาธกิ าร นายวรี ะพงษ์ กงั วานนวกลุ , นางสาวคตี ฌาณ์ ลอยเลศิ , นางสาวรตริ ตั น์ นมิ ติ รบรรณสาร บรรณาธกิ ารฝา่ ยศลิ ป์ นายวรี พล เจยี มวสิ ทุ ธ์ิ ถา่ ยภาพ นายเรอื งศกั ด์ิ บณุ ยยาตรา, นายณรงคฤ์ ทธิ์ โกก๋ ลน่ิ , นายกฤตศรณั ย์ เจรญิ สนิ นธิ โิ ชค ประสานงาน นางสาวมนญั ญา พาลมลู , นางสาวปองรกั เกษมสนั ต,์ นายกนั ตภณ ตง้ั อทุ ยั เรอื ง, นายเชาวนเ์ มอื ง เวชกามา, นายธำ� รงค์ จติ ตะปะสาทะ, นางสาวศทุ ธภา เพชรสุทธ์ิ ส�ำนักงาน กองทนุ พัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ เลขที่ 388 อาคารเอส.พี. (ไอบเี อม็ ) อาคารบี ชั้น 6 ถนนพหลโยธนิ แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงุ เทพมหานคร 10400 โทร. 0 2273 0116-8 โทรสาร 0 2273 0119 อีเมล : [email protected] website : www.thaimediafund.or.th

จดหมายขา่ วคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝา้ ระวงั ส่อื ที่ไมป่ ลอดภัยและไมส่ ร้างสรรค์ — 04 NEWS UPDATE 08.06.63 28.05.63 ผู้แทนกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ นำ� เสนอรายงานประจำ� ปี 2562 ของกองทนุ พฒั นาสอื่ ปลอดภยั นายวษิ ณุ เครอื งาม รองนายกรฐั มนตรี ปฏบิ ตั ริ าชการ และสรา้ งสรรค์ ตอ่ ทป่ี ระชมุ วฒุ สิ ภา โดยคณะกรรมาธกิ าร แทนนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานกรรมการกองทุน การศาสนา คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ศลิ ปะและวฒั นธรรม ไดใ้ ห้ พฒั นาสอ่ื ปลอดภยั และสรา้ งสรรค์ เปน็ ประธานการประชมุ ขอ้ เสนอแนะตอ่ กองทนุ ฯ ในการจดั ทำ� คลงั ขอ้ มลู ในรปู แบบ คณะกรรมการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ หอ้ งสมดุ สอ่ื ออนไลน์ เพอื่ ใหป้ ระชาชนเข้าถึงและน�ำไปใช้ ครง้ั ท่ี 3/2563 โดยมนี ายอทิ ธพิ ล คณุ ปลม้ื รฐั มนตรวี า่ การ ประโยชน์ได้งา่ ย กระทรวงวฒั นธรรม รองประธานกรรมการกองทนุ ฯ รวมทง้ั ผทู้ รงคุณวุฒิ และผู้บริหารกองทนุ ฯ เขา้ รว่ ม คมู่ อื ผูป้ กครอง 18.06.63 กองทุนพัฒนาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์ โดยคณะอนุกรรมการเก่ียวกับการเฝ้าระวังส่ือ ค ณ ะ อ นุ ก ร ร ม ก า ร เ กี่ ย ว กั บ ก า ร เ ฝ้ า ร ะ วั ง ส่ื อ ที่ไม่ปลอดภัยและไม่สร้างสรรค์ เร่งจัดท�ำคู่มือ ท่ีไม่ปลอดภัยและไม่สร้างสรรค์ จัดการประชุมเครือข่าย ส�ำหรับผู้ปกครอง เพ่ือให้ประชาชนน�ำไปใช้ดูแล มหาวิทยาลยั ครงั้ ท่ี 1/2563 ในโครงการเวทีรางวัลเชิดชู บุตรหลาน โดยมี รศ. นพ.ชาญวิทย์ พรนภดล เกยี รติส่ือปลอดภยั และสร้างสรรค์ เป็นหัวหน้าโครงการคู่มือส�ำหรับผู้ปกครอง “ป้องกันและแก้ไขปัญหาเด็กติดเกม” และ โดยการประชมุ ดงั กลา่ วน้ี เปน็ ความรว่ มมอื กนั ระหวา่ ง ผศ.พรทิพย์ เยน็ จะบก เป็นหวั หนา้ โครงการคู่มือ กองทนุ พัฒนาสอื่ ปลอดภยั และสรา้ งสรรค์ และผู้แทนจาก ส�ำหรบั ผปู้ กครอง “โลกกลม ๆ ทเี่ รยี กวา่ ดจิ ทิ ลั ” 23 มหาวทิ ยาลยั ทว่ั ประเทศ โดยประชมุ ในรปู แบบออนไลน์ เพ่ือร่วมหารือในการดำ�เนินการประกวดสื่อปลอดภัยและ สร้างสรรคใ์ นแต่ละประเภทรางวัล

INTERVIEW จดหมายขา่ วคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝา้ ระวงั ส่อื ที่ไมป่ ลอดภัยและไมส่ ร้างสรรค์ — 05 จอหน์&คยุ แกฟับมเทิลคแี โมนนโลยี รัตนเวโรจน์ + บางคนรจู้ กั เขาในฐานะสมาชกิ วงนโู ว บางคนรจู้ กั เขา ในนามผผู้ ลติ รายการโทรทศั นท์ เี่ กยี่ วกบั เทคโนโลยแี ละ ไอทีอยูห่ ลายรายการ หลายคนรู้ว่าเขาเปน็ คุณพ่อของ ลกู ชาย 2 คน และมอี กี หลายบทบาท อาทิ เคยเปน็ ผใู้ ห้ บริการอินเทอร์เนต็ รายแรก ๆ ของเมืองไทย เคยดำ�รง ตำ�แหน่งนายกสมาคมคอมพิวเตอร์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จอห์น รัตนเวโรจน์ ผู้ชายคนน้ี +มีมุมมองอย่างไรต่อเทคโนโลยีและไอทีในแต่ละบทบาท ของเขา

DIGITAL MAN จดหมจดายหขมา่ าวยคขณ่าวะคอณนกุ ะรอรนมุกกรารรมเกีย่ารวเกับ่ียกวการับเฝกา้ ระเฝวัง้าสระ่ือวทัง่ไีสม่อื ่ปทลี่ไอมดป่ ภลอยั ดแลภะยั ไมแลส่ ะรไ้ามงส่ รา้รงคส์ ร—รค์0—6 06 + “จงใช้เทคโนโลยี “ตอนผม 8-9 ขวบ เครื่องเลน่ เทปเบตา้ ของคณุ แม่ อยา่ ให้ เปน็ แรงบนั ดาลใจใหผ้ มอยใู่ นโลกเทคโนโลยี คณุ แมใ่ ชเ้ ครอ่ื งนี้ เทคโนโลยีใชเ้ ราทางออนไลน์ ซ่ึงขณะนั้นกระทรวงมีการท�ำงานด้านเฝ้าระวัง บนั ทกึ ซรี สี ต์ า่ งประเทศโดยทเี่ ราไมต่ อ้ งอยทู่ บี่ า้ น ความนา่ สนใจ ไมไ่ ดอ้ ยทู่ ต่ี วั แกดแจต็ แตอ่ ยทู่ ม่ี นั ทำ� อะไรใหเ้ ราไดบ้ า้ ง ผมกต็ ง้ั หนา้ ”ทางวัฒนธรรม มีการรณรงค์เผยแพรอ่ งค์ความรู้สือ่ ปลอดภยั ศกึ ษาคมู่ อื ภาษาองั กฤษทกุ อยา่ ง จนทะลุ และจนมาถงึ ปจั จบุ นั ไมม่ ีอปุ กรณเ์ ทคโนโลยีไหนแมแ้ ตช่ ิน้ เดียวที่ผมไม่อา่ นคู่มือ และสร้างสรรค์ เพื่อขจัดสื่อร้าย ขยายส่ือดี ผมก็อาศัย อีกจุดเริ่มต้นหน่ึงที่ส�ำคัญ คือผมเป็นผู้ให้บริการ ประสบการณส์ ว่ นตวั ในฐานะทผ่ี มเองกเ็ ปน็ ผผู้ ลติ สอ่ื ดว้ ย และ อนิ เทอรเ์ นต็ รายแรก ๆ ของเมอื งไทย ในนามบรษิ ทั อสี ต์ อนิ เทอรเ์ นต็ ในฐานะท่ีมีส่วนร่วมใช้นวัตกรรมและเทคโนโลยีให้เกิด เคเอสซี อนิ เทอรเ์ นต็ ซง่ึ เปน็ ชว่ งเดยี วกบั การเปน็ ศลิ ปนิ วงนโู ว ผม ประโยชนต์ อ่ สงั คมและประเทศชาติ รบั ผดิ ชอบในการผลติ กลไก ได้เรียนเพ่ิมเติมด้านคอมพิวเตอร์ท่ีมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ ระบบประเมินคุณภาพส่ือโทรทัศน์ ท่ีช่ือว่า www.me.in.th (ABAC) และไดม้ โี อกาสพบกบั ดร.กนกวรรณ วอ่ งวฒั นสนิ กบั รว่ มกบั หลาย ๆ หนว่ ยงาน เปน็ การวดั เรตตง้ิ เชงิ คณุ ภาพแหง่ แรก ดร.ศรศี กั ด์ิ จามรมาน ซง่ึ ทงั้ สองทา่ นรว่ มกนั กอ่ ตง้ั บรษิ ทั เคเอสซี ในเอเชยี โดยเปดิ โอกาสใหป้ ระชาชนเองนน่ั แหละ เปน็ ผเู้ ฝา้ ดู อนิ เทอรเ์ นต็ ผใู้ หบ้ รกิ ารอนิ เทอรเ์ นต็ เชงิ พาณชิ ยร์ ายแรก ๆ ของไทย โดยผมไดเ้ ปน็ ผใู้ หบ้ รกิ ารอนิ เทอรเ์ นต็ ในภาคตะวนั ออก กต็ งั้ ตน้ +และระวงั สอื่ ทอี่ อกมา เปน็ เหมอื นการตอบโตใ้ นเชงิ ทกั ษะและสทิ ธิ์ มาจากความสนใจทางเทคโนโลยี และเจตนาทตี่ อ้ งการใหท้ กุ คน มโี อกาส เทา่ เทียมกนั ใหป้ ระชาชนไดม้ โี อกาสทจ่ี ะเฝา้ ระวงั ไมใ่ หส้ ง่ิ ทเ่ี ปน็ เทจ็ เปน็ ขยะ สมัยน้ัน (ปี 2538) คนสว่ นใหญ่ยังไมร่ ถู้ ึงประโยชน์ ทไี่ ร้ทิศทาง” อนั มหาศาลของอนิ เทอรเ์ นต็ ผมกม็ านงั่ วเิ คราะหว์ า่ อยา่ งนไ้ี มไ่ ด้ แลว้ ชว่ งนน้ั ผมเล่นละครโทรทศั น์อยู่ท่ชี ่อง 7 เลยขออนญุ าต ทางผู้ใหญ่ท�ำรายการ ‘มายาดอตคอม’ เพื่อน�ำเสนอเร่ืองราว ของเทคโนโลยีคอมพิวเตอรท์ ่ีมีคุณคา่ ตอ่ ชวี ิต เรียกวา่ เปน็ การ ใช้ชื่อเสยี งของตวั เองเพื่อตอบแทนสงั คม จากนนั้ เปน็ ตน้ มา ผมกค็ ดิ คน้ การใชเ้ ทคโนโลยใี นหลากหลาย รปู แบบ บนพนื้ ฐานของการสรา้ งสรรคแ์ ละการเตมิ เตม็ ความรู้ โดยหน่ึงในผลงานของผมคือมีโอกาสร่วมท�ำงานกับกระทรวง วัฒนธรรมในการจดั ทำ� ระดบั ความเหมาะสมของสอ่ื ‘เรตติ้ง’

+ “ทักษะสำ�คัญท่ี “ปจั จบุ นั ผมเปน็ CEO และ Executive Producer ของ บรษิ ัท สแพลช อินเตอร์แอ็คทีฟ วันนีต้ ัวตนทแี่ ท้จริงของเรา เราทกุ คนควรมี มาจากตวั ยอ่ 3 ตวั อกั ษร TKN (Thailand Knowledge Network) อดุ มการณข์ องเราคอื การถา่ ยทอดความรใู้ นทกุ มติ ทิ เี่ ราสามารถ คอื Digital ท�ำได้ โดยใช้สโลแกนว่า Thai Know Net*/Tech Know Now ทผี่ า่ นมาเราทำ� โครงการตา่ ง ๆ มากมาย เชน่ โครงการ Consciousnes”s ในยคุ ทโ่ี ลกเปลย่ี นแปลงไปอยา่ งรวดเรว็ ดว้ ยเทคโนโลยี Star Tech ร่วมกับ กระทรวงดิจิทลั เพื่อเศรษฐกจิ และสงั คม โดยสำ� นกั งานสง่ เสรมิ เศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั (depa) ในการสรรหาผนู้ ำ� อย่างทุกวันน้ี ผมมองว่าทักษะส�ำคัญที่เราทุกคนควรมี คือ ทางความคดิ ทางดา้ นเทคโนโลยดี จิ ทิ ลั โครงการ Sounds of Earth Digital Consciousness หรอื การมสี ตใิ นยคุ ดจิ ทิ ลั สตนิ จ้ี ะเปน็ หรอื SOE ซง่ึ เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ เลก็ ๆ ทอ่ี ยากชกั ชวนคนทีใ่ สใ่ จโลก ตัวจักรส�ำคัญที่สร้างการตระหนักรู้โดยเฉพาะอย่างย่ิงการรู้ เหมอื นกบั เราหนั มาใชเ้ ทคโนโลยแี ละสรา้ งเครอื ขา่ ยคนรกั ษโ์ ลก เท่าทันส่อื และเทคโนโลย”ี มรี ายการโทรทศั น์ Lighthouse Family เปน็ รายการเทคโนโลยี เพอ่ื ครอบครวั ทผ่ี มภมู ใิ จมาก มรี ายการ Technopolis มหานคร +* Thai Know Net (Thailand Knowledge Network) อัจฉริยะ น�ำเสนอเรือ่ งของนวัตกรรมแหง่ อนาคต สำ� หรบั บทบาททเ่ี ขา้ ไปชว่ ยเสรมิ ภาครฐั ในฐานะคนไทย คนหนงึ่ ผมยนิ ดีเขา้ ไปชว่ ยเตมิ เตม็ ใหก้ บั หน่วยงานท่มี ีเจตนา ในการท�ำงานตรงกัน เป็นท่ีมาของอีกคอนเซ็ปต์หน่ึงในการ ทำ� งาน น่นั คือ Digital Collaboration ในทางกลบั กันหลาย หนว่ ยงานทม่ี องเหน็ ศกั ยภาพของเรากช็ วนใหเ้ ราไปทำ� งานดว้ ย ผมคดิ วา่ โลกออนไลนใ์ นสถานการณป์ จั จบุ นั ไดข้ ยายตวั และมีการพัฒนาไปอย่างกว้างขวาง แต่สิ่งท่ีเปลี่ยนแปลงอยู่ ขณะนี้ไปในทิศทางท่ีไว แต่ไม่ใช่ทิศทางที่ถูกต้องเสมอไป ทางออกในมมุ มองของผมคือการ Reset น่นั คอื คิดแบบหลกั งา่ ย ๆ เลย คือเราตอ้ งเริม่ กันใหม่ เราทุกคนท้ังผมและผทู้ ี่อยู่ ในโลกออนไลนใ์ นประเทศน้ี ตอ้ งรว่ มมอื กนั พฒั นา มกี ฎเกณฑ์ ท่ชี ดั เจน มขี อบเขตของการเสนอขา่ ว และมีมุมมองสองด้าน ท่ีมีความคิดเห็นอย่างมีเหตุผลและยุติธรรม ซึ่งทั้งหมดเป็น หลกั การงา่ ย ๆ ทจ่ี ะนำ� มาสคู่ วามเปน็ มาตรฐาน และจะทำ� ใหข้ ยะ หรอื มลู ขา่ ว เนอ้ื ความตา่ ง ๆ บนโลกออนไลน์ เปน็ ความจรงิ และ คลนี ท่ีสุด DIGITAL MEDIA

+DIGITAL FAMILY “ในบทบาทของความเป็นพ่อ ซึ่งท�ำงานคลุกคลีกับ เทคโนโลยมี าเปน็ สบิ ปี ผมคอ่ นขา้ งมคี วามเขา้ ใจเรอื่ งขอ้ ดขี อ้ เสยี ของเทคโนโลยเี ปน็ อยา่ งดี ถา้ เราใชม้ นั ในทางทผี่ ดิ หรอื มคี วามรู้ อย่าให้ความเขา้ ใจไมม่ ากพอ กอ็ าจจะเปน็ ดาบสองคมได้ ถามวา่ ผมมวี ธิ ดี แู ล “ลกู ยงั ไงในเรอ่ื งน้ี ผมไมไ่ ดม้ อี ะไรเปน็ พเิ ศษ แตจ่ ะเนน้ เรอื่ งสอ่ื สาร กบั ลกู เปน็ หลกั ถา้ เราปลอ่ ยปละละเลย เขาจะตกอยใู่ นระบบนเิ วศ เทคโนโลยีของธรุ กจิ ในยคุ ของ Attention Economy ทท่ี กุ คนพยายามแยง่ จดหมายข่าวคณะอนุกรรมการเกย่ี วกับการเฝ้าระวงั สื่อทไ่ี ม่ปลอดภยั และไม่สรา้ งสรรค์ — 08 ‘ความสนใจจากผู้บริโภค’ แล้วลูกของคุณก็จะติดกับดักของ เลี้ยงลูก”ระหวา่ งพอ่ แมล่ กู ไดอ้ า่ นความคดิ อ่านใจกัน กลไกนไ้ี ปตลอดชวี ติ จะกลายเปน็ ขอ้ เสยี ทย่ี งั่ ยนื ทคี่ งไมม่ ี ผปู้ กครองคนไหนทอ่ี ยากใหเ้ ปน็ เชน่ นนั้ ผมจึงท�ำคอนเทนต์เกี่ยวกับ Digital Family เพื่อให้ครอบครัวรู้เท่าทันเทคโนโลยี และเอาภมู คิ วามรเู้ หลา่ นน้ั มาแลกเปลยี่ นกนั สรา้ งเครอื ขา่ ยในรายการ Lighthouse Family เปน็ เครอื ขา่ ย Digital Vaccine หรอื ภมู คิ มุ้ กนั เปน็ อะไรทสี่ นกุ มาก ซง่ึ สง่ิ เหลา่ นหี้ าไมไ่ ดบ้ น ทางดา้ นดจิ ทิ ลั รว่ มกนั เราจะไมย่ อมใหเ้ ทคโนโลยี เกมออนไลน์ มาเอาเวลาชีวิตของลูกเราไปในทางท่ีไม่ดี ส่วนเกมออนไลน์ จสั ตนิ ลกู ชายคนโต เดด็ ขาด เขาแบ่งเวลาในการเล่นเกมเฉพาะช่วงท่ีไม่ได้ มเี ดก็ จำ� นวนไมน่ อ้ ยดำ� ดง่ิ ไปในโลกเกมออนไลน์ เรยี นหรอื ทำ� งาน สว่ นสกาย ลกู ชายคนเลก็ เนอ่ื งจาก ถามวา่ ครอบครวั ผมใหล้ กู เลน่ เกมไหม ผมใหน้ ะ เพราะเกมดี เขายงั เดก็ ผมเปน็ คนดแู ลเอง เรารวู้ า่ เขาเลน่ เกมอะไร เลน่ กบั ใคร มปี ระโยชนก์ ม็ ี เพยี งแตว่ า่ เราในฐานะผปู้ กครองตอ้ งเขา้ ใจมากพอ นง่ั เลน่ ขา้ ง ๆ เขา อกี สว่ นหนงึ่ ทส่ี ำ� คญั มาก ๆ คอื การเฝา้ ระวงั รถู้ ึงขอ้ ดขี อ้ เสียของเทคโนโลยี ทีส่ �ำคญั เราตอ้ งมีกติกาที่ตกลง ในครอบครัวนี่แหละ จริง ๆ มันก็คือความเข้าใจเทคโนโลยี รว่ มกัน บา้ นเราจะเลน่ บอร์ดเกมดว้ ย เพ่ือให้เดก็ ๆ ร้วู ่ามันมี ความเข้าใจลูก การสร้างพน้ื ฐานศลี ธรรม จริยธรรมให้กับลกู physical game ทสี่ ามารถเลน่ ไดท้ ง้ั ครอบครวั บอรด์ เกมมเี รอื่ ง ใหเ้ วลากบั เขา ใชเ้ วลาดว้ ยกนั เหมอื นคำ� กลา่ วทว่ี า่ อยา่ ใหเ้ ทคโนโลยี ของการใชก้ ลยทุ ธท์ างดา้ นความคดิ ไดม้ องเหน็ แววตากนั แกลง้ กนั เลี้ยงลูก” +

ท�ำ ไม SPECIAL REPORT มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รศ.นฤมล ปน่ิ โต และกการาเรม(ือเมงอื ง) ฝากรา้ น อาจารยมป์หราะวจทิ �ำ ยกาลลมุ่ ยั วธชิ รารวมทิ ศยาแุ สลตะโรท์ รทศั น์ เปรย้ี งปรา้ งในขา้ มคนื 1. มิตรภาพของชาว มธ. เน่ืองจากเป็นกลุ่มปิด 9 119 ของผทู้ ศ่ี กึ ษาอยใู่ นสถาบนั เดยี วกนั จงึ มกี ารชว่ ยเหลอื 2.เกอื้ กลู กนั ไมท่ �ำธรุ กจิ เพยี งอยา่ งเดยี ว พ้ืนที่พลังบวก การสื่อสารในพ้ืนที่กลุ่ม มบี รรยากาศที่ดี ตามเจตนารมณ์ของผู้ก่อต้ังที่เป็น ศิษย์เก่า มธ. ขออย่าเอาพลังลบมาสู้กัน จึงมีทั้ง 3.โพสต์หาคู่ แชรป์ ระสบการณ์ในร้ัวโดม และอัปเดต ชว่ งโควดิ 19 ระบาด หลายคนตอ้ งกกั ตวั อยบู่ า้ น นอกจากทอ่ งโลกอนิ เทอรเ์ นต็ แลว้ ชีวิตของเพอ่ื นร่วมสถาบัน เรายงั ใชเ้ วลากบั การชอปปงิ ออนไลนเ์ ปน็ วา่ เลน่ มในรี กะบลบคมุ่ ควอาดั ยมกา่ ไงรวนอ้วอ้างงยสใตจมอ้ใานงชมคกิ สีุณดมแู ภาลชากกิพนัหสนเินพง่ึ คครา้นาแะทจลร่ี ะะจู้เบชกั รญิ อกิ ยใาคใู่รนรกเขลา้ มุ่ มนาี้ แตร่ ะหวา่ งทเ่ี พลนิ กบั การเขา้ ออกแพลตฟอรม์ ขายสนิ คา้ ออนไลนท์ ง้ั ในและตา่ งประเทศนน้ั 5. 4.4ก.ร ะบลควีลวนาากมกาคารดริ อเสอขรกียา้ งแนสบบรบรรครทย์ก�ำาใาหยรตไ้ มงแ้ั ช่นลอื่า่ ะกเโบพลื่อมุ่สแกตลา์สะรม่วเลีสนอืีสใกหนั ภญาพ่ผป่ากน จู่ๆ Facebook Group “มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ และการฝากรา้ น” กถ็ กู พดู ถึงอย่างคึกคัก ปจั จยั ทงั้ 6 ขอ้ ขา้ งตน้ สินค้าหลากหลายแปลกใหม่ มีท้ังของกินเล่น นัน้ หากใครจะเปิดกลุ่ม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการ แบบไทยและเทศ ไปจนถงึ ของกนิ จรงิ จงั รวมถงึ บรกิ ารอนื่ ออนไลน์ เพอื่ ให้ “ปงั ” ก็ ฝากรา้ น เปน็ กลมุ่ ทส่ี รา้ งขน้ึ ในวนั ท่ี 7 เมษายน ทงั้ รบั เหมากอ่ สรา้ ง ท�ำบญั ชี ตดั สทู ทพ่ี กั คอรส์ เรยี น สามารถนำ� ไปประยกุ ตใ์ ช้ 2563 มจี ำ�นวนสมาชกิ เปน็ หลกั หมน่ื ในเวลา หรือปล่อยเช่าพระเคร่ือง 3 วนั และเพยี งแค่ 1 เดอื น กม็ สี มาชกิ พงุ่ ขน้ึ ไปเฉยี ด 2 แสนคน หากลองวเิ คราะหด์ จู ะพบ 6 ปจั จยั ทท่ี ำ�ใหก้ ลมุ่ นด้ี งั ปงั เพยี งชว่ั ขา้ มคนื ได้ ดงั น้ี 6. ความนา่ เชอ่ื ถอื มกี ารจดั ระบบดแู ลของแอดมนิ ที่ ในการสอื่ สารไดไ้ มย่ ากเลย มอี ยู่ 5 คน การตง้ั กฎทชี่ ดั เจน การพดู คยุ หลงั ไมค์ และสร้างบรรทัดฐานเพม่ิ เติมเม่ือเกิดปญั หา ทสี่ ำ� คญั ตอ้ งไมล่ มื วา่ ในการ สรา้ งสอ่ื ใด ๆ ควรเปน็ สอ่ื ที่ปลอดภยั และสรา้ งสรรค์ เพอ่ื รว่ มกนั สรา้ งนเิ วศสอื่ ที่ดใี นสงั คมไทย

COVER STORY ตีป้อมฝา่ ด่านพิชติ “โรคตดิ เกม” สงิ หอ์ มควัน ขเี้ มา ขีย้ า!!! รศ. นพ.ชาญวทิ ย์ พรนภดล หากค�ำเหลา่ นท้ี �ำใหน้ กึ ถงึ อาการ “เสพตดิ ” ท�ำลายชวี ติ คน ภาควชิ าจิตเวชศาสตมหร์าควณิทยะาแลพัยทมยหศดิ าลสตร์ศิรริ าชพยาบาล ค�ำวา่ “ตดิ เกม” กค็ วรจดั เขา้ ไวใ้ นหมวดหมเู่ ดยี วกนั เพราะ “โรค จดหมจดายหขมา่ าวยคขณ่าวะคอณนกุ ะรอรนมุกกรารรมเกายี่ รวเกับยี่ กวการับเกฝา้ รเะฝวงั้าสระ่อื วทัง่ไีสมื่อ่ปทลี่ไอมด่ปภลอัยดแลภะัยไมแลส่ ะรไา้มง่สสรรา้ รงคส์ ร—รค์0—10010 ติดเกม” (Gaming Disorder) ส่งผลต่อสุขภาพและชีวิตได้ ไม่ตา่ งกบั การเสพตดิ ชนดิ อื่น ๆ รศ. นพ.ชาญวทิ ย์ พรนภดล ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ซ่ึงลงมาอยู่ในเกมต่อกรกับโรคดังกล่าว ดา่ นท1ี่จะมาชวนทุกคน “ตปี อ้ ม” เพอ่ื เอาชนะโรคตดิ เกมไปดว้ ยกัน อา่ นเกมให้ทนั เกม หลายคนได้ยนิ ค�ำวา่ “โรคติดเกม” อาจจะค้านวา่ แคเ่ ล่น เกมเยอะ ไมไ่ ดเ้ ปน็ โรค แตใ่ นวงการจติ แพทย์ พบวา่ มกี ารเสพตดิ ทางพฤตกิ รรม (Behavioral Addictions) ท่ีไมม่ ีสารเสพติด มาเก่ียวขอ้ ง โดยมี “พฤติกรรมทที่ ำ� ซำ�้ มากเกนิ ไป ไมส่ ามารถ ควบคมุ ได้ จนกระทงั่ กอ่ ใหเ้ กดิ ผลกระทบหรอื รสู้ กึ ทกุ ขท์ รมาน” ซงึ่ การติดเกมกเ็ ข้าข่ายดงั กลา่ วดว้ ย โดยเกดิ ขึ้นไดท้ งั้ เดก็ และ ผู้ใหญ่ เพราะเกมในตลาดใช้หลักจิตวิทยา น�ำความ “โลภ โกรธ หลง” มาใสไ่ ว้ ทำ� ใหค้ นเล่นเกมตดิ สงิ่ เรา้ และการพนนั ทแ่ี อบแฝงอยู่ เชน่ การไดล้ นุ้ การสมุ่ แจกของเมอื่ เลน่ เปน็ เวลา การไดฆ้ ่า เปน็ ต้น “ในปี 2561 องค์การอนามัยโลก หรอื World Health Organization (WHO) ไดป้ ระกาศใหก้ ารตดิ เกมเปน็ โรคทางจติ เวช เพราะพบว่าเม่ือสแกนสมองคนที่ติดสารเสพติดเปรียบเทียบ กบั คนตดิ เกม มกี ารเปลยี่ นแปลงของเซลลส์ มองและมจี ดุ ทส่ี มอง ทำ� งานบกพรอ่ งเหมอื นกนั ในทางการแพทยถ์ อื วา่ มกี ารเปลย่ี นแปลง พยาธิสภาพเกดิ ขนึ้ ”

2ด่านท่ี ไ ม ่ ป ลู ก ฝ ั ง เ รื่ อ ง วิ นั ย แ ล ะ ก า ร ค ว บ คุ ม ตนเอง ครอบครวั ไมไ่ ดใ้ ชเ้ วลาทท่ี ำ� กจิ กรรม เรง่ ปอ้ งไพรพ่ ลรุน่ เยาว์ อนื่ รว่ มกนั 3. สงั คม สงิ่ แวดลอ้ ม เดก็ อยใู่ น สังคมท่ีคนรอบข้างหรือเพ่ือนเล่นเกม ส่วนสถานการณ์ความรุนแรงโรค ควบคมุ ตนเอง หรอื ความฉลาดทางอารมณ์ 4. ภาคธรุ กิจ ใชก้ ารตลาดอยา่ งหนกั เพือ่ ตดิ เกมของประเทศไทย เดก็ และวยั รนุ่ ไทย (EQ) สงิ่ ทน่ี า่ หว่ ง เราพบวา่ ในไทยอายขุ องเดก็ ชกั ชวนใหเ้ ลน่ เกม โดยเฉพาะการเขา้ มาของ รอ้ ยละ 15- 50 มปี ญั หาการเลน่ เกม ในจำ� นวนน้ี ทเี่ ริ่มตดิ เกมลดน้อยลงเรอ่ื ย ๆ จากปี 2543 อสี ปอร์ต (E-sports - Electronic Sports) รอ้ ยละ 5 ตดิ เกมอยา่ งหนกั ขณะทป่ี ระเทศ เรมิ่ ทรี่ ะดบั อดุ มศกึ ษาปที ่ี 1-2 ปจั จบุ นั ตดิ เกม และการพัฒนาของเทคโนโลยที ี่เออ้ื ตอ่ การ ทางยโุ รปอยทู่ ร่ี ้อยละ 1 สว่ นสหรัฐอเมริกา ตงั้ แตป่ ระถมศกึ ษาปที ี่ 4-6” เล่นเกมมากขึน้ อยทู่ ร่ี อ้ ยละ 2 โดยจำ� นวนเดก็ ตดิ เกมของไทย สาเหตุที่ท�ำให้ตัวเลขเด็กติดเกมใน เพ่อื ให้เดก็ ไทย “ทนั เกม” ปี 2564 เพ่ิมสูงขึ้นอย่างต่อเน่ืองตั้งแต่ปี 2543 ประเทศไทยมาแรงแซงประเทศอน่ื เปน็ ผล กองทุนพัฒนาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์ เป็นต้นมา จาก 4 มิติ ไดแ้ ก่ 1. เด็ก เดก็ มีความเสย่ี ง จะจัด “ค่ายเดก็ ตดิ เกม” เปดิ รบั สมคั รเด็ก “เราตอ้ งปกปอ้ งเดก็ อายตุ ำ�่ กวา่ 18 ปี เพราะอยู่ในครอบครัวมีประวัติการเสพติด มัธยมต้นและมัธยมปลาย มาร่วมปรับ เพราะสมองมนุษย์จะพัฒนาในอัตราเร่ง หรอื เดก็ สมาธสิ ัน้ มปี ัญหาการเรยี น วิตก พฤติกรรมแก้ปัญหาติดเกม สร้างความรู้ ชว่ งอายุ 1-6 ปี และพฒั นาตอ่ ไปถงึ 18 ปี กังวลง่าย ซึมเศร้า ขาดทักษะทางสังคม ความเข้าใจกับผู้ปกครอง นอกจากนี้ยัง หากเด็กติดเกมจะกระทบต่อพัฒนาการ ไมภ่ มู ใิ จในตวั เอง 2. ครอบครวั และการเลย้ี งดู สนับสนุนการจัดท�ำคู่มือการดูแลเด็กและ ดา้ นภาษา ดา้ นกลา้ มเนอ้ื การคดิ วเิ คราะห์ การ ครอบครัวเข้มงวด หรือละเลยเกินไป วัยรุ่นติดเกมท่ีทุกคนสามารถน�ำไปใช้ดูแล เดก็ ในครอบครวั ไดด้ ว้ ยตนเองด้วย

3ดา่ นที่ การแพทยไ์ ดก้ ำ� หนดเกณฑก์ ารวนิ จิ ฉยั โรคสำ� หรบั “โรคตดิ เกม” เปน็ 3 กลมุ่ อาการหลกั คอื 1. เสยี การ หาสญั ญาณชงิ ตวั คนื ควบคมุ เลน่ เกมจนไมส่ ามารถควบคมุ ใหต้ วั เองหยดุ เลน่ ได้ 2. ยอมเสยี เวลาทำ� กจิ กรรมอน่ื ละเวน้ การทำ� เรอื่ งสำ� คญั ในชวี ติ เชน่ ไมก่ นิ ขา้ ว ไมอ่ าบนำ�้ เพอ่ื เอาเวลาไปเลน่ เกม และ 3. รวู้ า่ ชวี ติ พงั กย็ งั เลน่ เกม ไมส่ ามารถเปลย่ี นพฤตกิ รรมตนเองได้ “พฤตกิ รรมท่สี ังเกตได้ คือ บอกให้เลกิ เลน่ แลว้ เลิก ไม่ได้ หวั รอ้ น บางคนกา้ วรา้ ว อาละวาด ขวา้ งปาขา้ วของ ขาดความรบั ผดิ ชอบ และกลมุ่ เพอื่ นทค่ี บเปลยี่ นไป ทงิ้ กจิ กรรม ทเ่ี คยชอบทำ� หมกหมนุ่ แตเ่ รอื่ งเกม ‘เกมขน้ึ สมอง’ แลว้ พอ่ แม่ หรอื ครตู อ้ งสงั เกตและรทู้ นั บางคนหลบั ในหอ้ งเรยี น สง่ งาน ไม่ตรงเวลา ถา้ จบั สญั ญาณไดก้ ็จะชว่ ยได”้ จดหมายขา่ วคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝา้ ระวงั ส่อื ที่ไมป่ ลอดภยั และไม่สรา้ งสรรค์ — 012 4ดา่ นท่ี แหกปอ้ มกลเกม เมอื่ มาพบคณุ หมอ เดก็ หลายคนมาพรอ้ มแรงบนั ดาลใจ โดยมนี กั แคสตเ์ กม หรอื นกั กฬี าอสี ปอรต์ ชอ่ื ดงั เปน็ ไอดอล ซึง่ คณุ หมอชาญวิทยถ์ งึ กบั บอกว่า “เด็กไทยหลายล้านคน โดนลา้ งสมองไปเรยี บรอ้ ยแลว้ ” ส่งิ ท่ตี ้องท�ำ คอื ชีใ้ หเ้ ห็น ความจริงว่าโอกาสทจี่ ะประสบความส�ำเรจ็ นอ้ ยนิดมาก “ประเทศไทยมนี กั กฬี าอสี ปอรต์ แค่ 100-200 คน ทม่ี ี สโมสรสงั กดั โดยไดร้ บั เงนิ เดอื นหลกั พนั บาท สว่ นนกั กฬี า ทไ่ี ดเ้ งนิ เดอื นหลกั หมน่ื มไี มถ่ งึ รอ้ ยคน ขณะทม่ี เี ดก็ ไทยอยาก เปน็ นกั กฬี าอีสปอรต์ หรอื นักแคสต์เกมราว 200,000 คน แตท่ ำ� งานไดเ้ พยี งแค่ 5-6 ปี หรอื ในชว่ งอายเุ ฉลยี่ 20-25 ปี เทา่ นน้ั พออายุ 20 ปลาย ๆ กต็ อ้ งถกู ปลดระวางแลว้ เพราะ ความว่องไวสเู้ ด็กไม่ได้ นักกฬี าอีสปอรต์ ต้องฝกึ ไมต่ ่�ำกว่า 12 ชวั่ โมงตอ่ วนั บางคนบาดเจบ็ นวิ้ ลอ็ กตอ้ งผา่ ตดั รา่ งกาย ทรดุ โทรมแตไ่ มถ่ กู เปดิ เผย หากเดนิ ทางนแี้ ลว้ ไปไมถ่ งึ เดก็ จะ สญู เสยี โอกาสของชวี ติ ทย่ี อ้ นกลบั ไปไมไ่ ด้ ผใู้ หญต่ อ้ งไมใ่ ห้ เด็กถูกหลอกจนหลงทาง ค้นหาทักษะและต่อยอดให้เขา มีทางเลอื กอนื่ ไวร้ องรับ”

5ด่านที่ กอ่ ปราการ สร้างเมืองใหม่ “พอ่ แมต่ อ้ งตระหนกั วา่ เดก็ ทกุ คนไมม่ ภี มู คิ มุ้ กนั เพยี งพอ ทจ่ี ะตอ่ สกู้ บั ภาวะตดิ เกม เราตอ้ งสรา้ งวคั ซนี ใหล้ กู ดว้ ยการ มสี มั พนั ธภาพในครอบครวั ทดี่ ี และหาเครอื่ งมอื มาชว่ ย โดย ติดตั้งแอปพลิเคชันเพ่ือดูแลการเล่นเกมหรืออนิ เทอรเ์ นต็ เชน่ Screen Time สำ� หรบั iOS หรอื Google Family Link สำ� หรบั แอนดรอยด์ ซง่ึ ไมม่ คี า่ บรกิ าร และหากจะใหม้ อื ถอื เดก็ ใช้ ควรบอกวา่ เปน็ มอื ถอื ของพอ่ แม่ เพอื่ ขอคนื มาเก็บไว้ได้ และ ตอ้ งกำ� หนดกตกิ ารว่ มกนั ตง้ั แตต่ น้ วา่ ใหใ้ ชเ้ วลาไหน ระยะเวลา เทา่ ไร สามารถแบง่ ใหเ้ ดก็ เลน่ เปน็ รอบได้ แตเ่ วลารวมไมค่ วร เกนิ 1 ชวั่ โมงตอ่ วนั เพราะระยะเวลาการเลน่ ทนี่ านขนึ้ จะสง่ ผล ต่อพฤติกรรมติดเกม” ในเดก็ ทอี่ าการตดิ เกมไมร่ นุ แรง พอ่ แมย่ งั สามารถชว่ ย ปรับพฤติกรรมลูกได้ แต่หากพ่อแม่จัดการเองไม่ได้แล้ว นนั่ ถึงเวลาท่ีตอ้ งพามาพบแพทย์ เพ่อื ไมใ่ ห้ “โรคติดเกม” ทำ� ลายสมองลูกคุณ นิยาม “ติดเกม” องค์การอนามัยโลก (World Health Organization: WHO) นิยามการติดเกม หมายถึง การเลน่ เกมไม่วา่ จะออนไลนห์ รือไมก่ ไ็ ด้ เป็นการเลน่ ซ�้ำ ๆ และต่อเนื่องทมี่ ีลกั ษณะ 1. ไม่สามารถควบคมุ การเลน่ เกมของตนได้ 2. ใหค้ วามส�ำคญั กบั การเลน่ เกมมากกวา่ กจิ กรรมอน่ื 3. ยงั เลน่ เกมหรอื เลน่ มากขน้ึ ทงั้ ทเี่ กดิ ผลเสยี กบั ตนเอง การเลน่ เกมเปน็ ความผดิ ปกติเมอื่ สง่ ผลกระทบดา้ นลบต่อตนเอง ครอบครัว สังคม การ เรยี น การท�ำงาน หนา้ ที่ ความรับผิดชอบ และ เกดิ ขน้ึ ตอ่ เนอ่ื งอยา่ งนอ้ ย 12 เดือน https://www.who.int/news-room/q-a-detail/gaming-disorder

แกเ กมไมต ดิ เกม + 15-50% เดก็ และวัยรนุ มีปญหาจากเกม ปว ยใจ ปวยกาย 5.4% เดก็ มัธยมตดิ เกม ฉุนเฉียวงา ย นอนไมห ลบั 12-20 ป ชวงวัยที่ตดิ เกมมากสุด กินขา วไมเปน เวลา 1.4 เทา ชายติดเกม > หญงิ เกร้ียวกราด 3.4% เดก็ ทัว่ โลกติดเกม เม่ือไมมีโทรศัพท ไมดแู ลตนเอง หรือใชงานไมได สุขภาพทรุดโทรม 1 23 4 5 เพอ่ื นในเกม ปวดหวั ตาพรา มวั สําคญั ท่ีสุด ปวดเม่อื ย มือชา ควบคุมตัวเองไมได หัวเสีย เม่ือผูอื่น เลนไมไดดังใจ รสู ึกแยหากตอง ทาํ อยางอ่นื แทนเลน เกม จดหมายขา่ วคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝา้ ระวงั ส่อื ที่ไมป่ ลอดภยั และไม่สรา้ งสรรค์ — 014 “จบเกม” % เ1ลนชเ่ัวกโมมงไม/วเ กันิน เไลมนเ กเกนิ ม1ตอชเวั่ นโมือ่ งง/ครง้ั ไมเ ลน เกม 1 ชวั่ โมงกอ นเขานอน ทม่ี า: รศ. นพ.ชาญวิทย พรนภดล ภาควิชาจิตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรศ ริ ิราชพยาบาล มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล โครงการจดั ทาํ คูมอื การดูแลเดก็ และวยั รุนติดเกม กองทุนพัฒนาส่ือปลอดภัยและสรา งสรรค

กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสรางสรรค เดินหนาสื่อสารปองกันโควิด-19 อยางตอเน่ือง สแกน QR Code เพื่อรับชม นิทาน “อีเลงเคงโคง เพลง หางหนอยถอยนิด โควิด-19 เพลง โรครายท่ีเหงาที่สุด อยูบาน...ตานโควิด” ขับรองโดย เปาวลี พรพิมล ขับรองโดย พลพล พลกองเส็ง ออกแบบโดย ครูชีวัน วิสาสะ นักเขียนและนักออกแบบสื่อสําหรับเด็ก รอบตัวเรามสี อื่ มากมาย สอื่ ดีก็มมี าก สอ่ื รายกไ็ มน อย เชน กนั เราเลยอยากรวู า ถา เลอื กได คณุ อยากเหน็ สอ่ื แบบไหน ในสงั คมไทยของเรา สแกน QR Code เขา ไปตอบคาํ ถามสน้ั ๆ ภายในวันที่ 15 กรกฎาคม 2563 เทานนั้ สําหรับผทู เ่ี ขา ไปตอบคาํ ถาม 10 คนแรก รบั ไปเลย! หนา กากอนามยั เก ๆ ไวใ สปองกนั โควิด รีบตอบกันเขามาเยอะ ๆ นะคะ

จดหมายขา่ วคณะอนุกรรมการเกี่ยวกับการเฝา้ ระวงั ส่อื ที่ไมป่ ลอดภยั และไม่สรา้ งสรรค์ — 016 กองทนุ พฒั นาสอ่ื ปลอดภัยและสร้างสรรค์ เลขที่ 388 อาคารเอส.พี. (ไอบเี อ็ม) อาคารบี ชั้น 6 ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงุ เทพมหานคร 10400 โทร. 0 2273 0116-8 โทรสาร 0 2273 0119 อีเมล : [email protected] website : www.thaimediafund.or.th