บทที่ 1 หลักการใช้ภาษาไทยในการสื่อ

หลักการใช้ภาษาไทยในการส่ือสาร อาจารย์กติ ตพิ งษ์ พมิ พ์จัตรุ ัส

ลักษณะของภาษา • ภาษาไทยเป็ นเอกลักษณ์ประจาชาติ เป็ นสมบัติทางวัฒนธรรมอันก่อให้เกิดความเป็ น เอกภาพ จึงเป็ นสมบัติของชาติท่ีควรค่าแก่การเรียนรู้ อัจฉริยะลักษณะของภาษาไทยมี ความโดดเด่นเทยี บเท่ากับภาษาสากลได้ ภาษาไทยมีลักษณะท่นี ักภาษาศาสตร์ได้ศึกษาไว้ และเพ่ือให้ชนรุ่นหลังได้ศึกษาต่อและฝึ กฝนความเข้าใจ พอเป็ นสังเขปท่ีบอกถึงลักษณะ ของภาษาไทยได้ ๗ ลักษณะ ดงั นี้

ลักษณะของภาษา (ต่อ) • ๑. ภาษาคาโดด • ๒. การเรียงคาแบบ ประธาน กริยา กรรม • ๓. ภาษาวรรณยกุ ต์ • ๔. ภาษาไทยเป็ นภาษาท่มี ีลักษณนาม • ๕. การวางคาขยายไว้ข้างหลังคาหลัก • ๖. ภาษาไทยเป็ นภาษามีระดับ • ๗. การไม่เปล่ียนแปลงรูปคา

ประเภทของภาษา • ภาษาท่ีใช้ในการส่ือสารของมนุษย์ แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท คือ วัจนภาษา (ภาษา ถ้อยคา) และอวัจนภาษา (ภาษาท่ไี ม่ใช้ถ้อยคา) • 1. วัจนภาษา คือ ภาษาพูด ภาษาเขียน เป็ นภาษาท่มี ีระบบระเบียบวิธีในการใช้สานวน ภาษาท่สี ่ือสารในชีวติ ประจาวันของมนุษย์ • 2. อวัจนภาษา คือ ภาษาท่ีใช้ส่ือความหมายโดยการใช้สีหน้า ท่าทาง การแต่งกาย อาการเคล่ือนไหวมือ แขน นัยน์ตา นา้ เสียง ให้รู้ความหมายและอารมณ์ของผู้ส่ือ

ระดบั ของภาษา • การใช้ภาษาขึน้ อยู่กับกาลเทศะ สถานการณ์ สภาวะแวดล้อม และสัมพันธภาพระหว่าง บุคคล ซ่ึงอาจแบ่งภาษาเป็ นระดับต่างๆได้หลายลักษณะ เช่น (ภาษาระดับท่ีเป็ นแบบ แผนและไม่เป็ นแบบแผน),(ภาษาระดบั พธิ ีการ ระดบั ก่งึ พธิ ีการ ระดบั ไม่เป็ นทางการ) ใน ชัน้ เรียนนี้ เราจะชีล้ ักษณะสาคญั ของภาษาเป็ น ๕ ระดับ ดังนี้

ระดบั ของภาษา (ต่อ) • ๑. ระดับพิธีการ ใช้ส่ือสารกันในท่ีประชุมท่ีจัดขึน้ อย่างเป็ นทางการ ได้แก่ การประชุมรัฐสภา การกล่าว อวยพร การกล่าวต้อนรับ • ๒. ภาษาระดับทางการ ใช้บรรยายหรืออภปิ รายอย่างเป็ นทางการในท่ีประชุมหรือใช้ในการเขียนข้ อความ ท่ีปรากฏต่อสาธารณชนอย่างเป็ นทางการ • ๓. ภาษาระดับก่ึงทางการ คล้ายกับภาษาระดับทางการ แต่ลดความเป็ นงานเป็ นการลงบ้าง เพ่ือให้ เกิด สัมพนั ธภาพระหว่างผู้ส่งสารและผู้รับสารซ่งึ เป็ นบุคคลในกลุ่มเดยี วกัน • ๔. ภาษาระดับไม่เป็ นทางการ ภาษาระดับนีม้ ักใช้ในการสนทนาโต้ตอบระหว่างบุคคลหรือกลุ่มบุคคลไม่ เกิน ๔-๕ คนในสถานท่ีและกาละท่ีไม่ใช่ส่วนตัว อาจจะเป็ นบุคคลท่ีคุ้นเคยกัน การเขียนจดหมายระหว่าง เพ่ือน • ๕. ภาษาระดับกันเอง ภาษาระดับนีม้ ักใช้กันในครอบครัวหรือระหว่างเพ่ือนสนิท สถานท่ีใช้ มักเป็ นพืน้ ท่ี ส่วนตวั เนือ้ หาของสารไม่มีขอบเขตจากดั

การอา่ นเครื่องหมาย • 1. ! ......................... 8. { } .......................... • 2. ( ) ......................... 9. ( _ ) .......................... • 3. (....) ......................... 10. ( ; ) .......................... • 4. , ......................... 11. ( ? ) .......................... • 5. ๆ ......................... 12. ( ” ) .......................... • 6. ( / ) ......................... 13. ( . ) ........................... • 7. ( : ) .......................... 14. ( - ) ............................

ภาษาถ่นิ • ภาษาถ่นิ หรือ สาเนียง คือ ภาษาเฉพาะของท้องถ่นิ ใดท้องถ่นิ หน่ึงท่ีมีรูปลักษณะเฉพาะตวั ทงั้ ถ้อยคาและ สาเนียงเป็ นต้น • เช่น ในแต่ละภาคของประเทศไทยมีภาษาถ่นิ ประจาภาคนัน้ ดังนี้ ภาคเหนือมีภาษาถ่นิ พายัพเช่น ปิ๊ กบ้าน ภาคอีสานมีภาษาถ่นิ อสี านเช่น เม่ือบ้าน ภาคใต้มีภาษาถ่นิ ใต้เช่น หลบเริน (แผลงมาจาก \"กลับเรือน\") และภาคกลางมีภาษาไทยกลางเช่น กลับบ้าน เป็ นต้น • การกาหนดภาษาหลักหรือภาษาถ่นิ นัน้ นักภาษาศาสตร์จะพจิ ารณาคุณลักษณะในเชงิ ภาษาเท่านัน้ ตัวอย่างเช่น ภาษาไทย และภาษาลาวถอื ว่าต่างกเ็ ป็ นภาษาถ่นิ ของกันและกัน (อาจนับภาษาใดภาษาหน่ึง เป็ นภาษาหลักกไ็ ด้ โดยไม่มีนัยสาคัญทางภาษาศาสตร์) แต่เน่ืองจากภาษาถ่นิ ทงั้ สองอยู่ในพนื้ ท่ที าง ภูมศิ าสตร์ของสองประเทศ โดยท่วั ไปจงึ ถือว่าเป็ นคนละภาษา

•จบแล้วจ้า .... !!