แนวคิดเชิงนามธรรม

แ น ว คิ ด เ ชิ ง น า ม ธ ร ร ม วิ ท ย า ก า ร คา น ว ณ ม . 1

นามธรรม ส่งิ ทไ่ี มส่ ามารถรบั รู้ได้ด้วยตา หู จมกู ล้นิ และสัมผัส, ความไม่มรี ูป, ความไม่มตี วั ตน, การจบั ตอ้ งไมไ่ ด้ รปู ธรรม ส่ิงทร่ี ูไ้ ด้ทางตา หู จมกู ลน้ิ กาย อันได้แก่ รปู เสียง กลิ่น รส และ สิ่งทส่ี ามารถสัมผัสได้ดว้ ยกาย

1.1 แนวคดิ เชงิ นามธรรม แนวคดิ เชิงนามธรรม (abstract thinking หรือ abstraction) เป็น องคป์ ระกอบหนึ่งของแนวคิดเชงิ คานวณ (computational thinking) ใช้ กระบวนการคัดแยกคณุ ลักษณะท่ีสาคญั ออกจากรายละเอยี ดปลกี ย่อยใน ปญั หา หรอื งานท่ีกาลงั พิจารณา เพือ่ ใหไ้ ดข้ ้อมลู ที่จาเปน็ และเพยี งพอใน การแกป้ ญั หา แนวคดิ เชิงคานวณ (computational thinking) เป็นกระบวนการวิเคราะห์ปญั หา เพ่อื ใหไ้ ด้แนว ทางการหาคาตอบอยา่ งเปน็ ข้ันตอน

ตวั อย่างที่ 1.1 คาทักทาย Hello ในภาษาอังกฤษรูปแบบต่าง ๆ ชวนตอบ : นกั เรียนลองบอกความแตกตา่ งของคาวา่ Hello

คาวา่ Hello แตล่ ะตัวมรี ูปแบบทแ่ี ตกต่างกันข้ึนอยู่กับประสบการณ์ ท่ีผู้เขียนแต่ละคนมี จากตัวอย่างจะเห็นรายละเอียดท่ีแตกต่างกัน เช่น สี รูปแบบอักษร (font) อักษรตัวพิมพ์ใหญ่หรือตัวพิมพ์เล็ก และ รายละเอียดอื่นๆ เช่น การขีดเส้นใต้ หรือการเอียงของตัวอักษร โดยรูปแบบท่ีแต่ละคนมีอยู่ ถ้าจะถ่ายทอดให้ผู้อ่ืนรับรู้และเข้าใจทุกอย่าง แทบจะเป็นไปไม่ได้ และอาจจะไม่มีความจาเป็นท่ีผู้อื่นต้องรับรู้รายละเอียด ท้งั หมด

ตัวอยา่ งที่ 1.2 คัดกรองรายละเอียดของคาว่า HELLO เม่อื ระบุความ ตอ้ งการทีแ่ ตกต่างกันดงั นี้ · ข้อมูลประกอบดว้ ยอกั ขระใดบ้าง แต่ละอักษรเปน็ อกั ษรตัวพมิ พ์เลก็ หรือ ตวั พิมพ์ใหญ่ และมีสีอะไร · ข้อมูลประกอบด้วยอกั ขระกี่ตัว · ข้อมูลประกอบด้วยคากี่คา



1.2 การคดั เลอื กคุณลกั ษณะที่จาเป็นต่อการแกป้ ัญหา ห้องเรียนห้องหน่ึงในโรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่งมีนักเรียนอยู่ท้ังหมด 20 คน เพ่ือเป็น การต้อนรับการเปิดเทอม ก๊วนเพ่ือนรักซึ่งประกอบไปด้วยหนูนิก หนูแนน และหนูหน่อยได้นัดกันไป รับประทานอาหารท่ีร้านป้าแป๋วใกล้โรงเรียน และตกลงกันว่าไม่ว่าใครจะส่ังอะไรก็จะจ่าค่าอาหารคนละ เท่าๆ กัน โดยมรี ายการอาหารดงั นี้

ราคาอาหารแตล่ ะรายการท่สี ง่ั จานวนเพือ่ นในหอ้ งท้งั หมด ราคาเครื่องดม่ื แตล่ ะรายการ ชือ่ เพื่อนทไี่ ปทานด้วยกนั ประเภทอาหาร จานวนเพ่ือน แตล่ ะรายการทีส่ งั่ ท่ีไปทานอาหารด้วยกนั

มาฝึกสมองกันหน่อย ใหน้ กั เรยี นวิเคราะห์สถาณการณ์ต่อไปนี้แลว้ บกวา่ ขอ้ มลู ใดจาเป็นใน การทางาน หรอื แกป้ ญั หา พร้อมอธิบายเหตผุ ลประกอบ 1. การเดินทางจากบา้ นไปโรงเรียน 2. การเลอื กซ้อื อาหาร 3. การทาไขเ่ จยี ว 4. การวาดรูปดอกไม้ 5. การรบั ประทานอาหาร

ตวั อยา่ ง https://coggle.it/diagram/X9YKUkC8niJP8opf/t/- /c393f00f650aa4454ea4ebe31edd06c2f313331ab3b90992b510b1c8e7709851

เรื่อง แนวคดิ เชิงคำนวณ ต่อจำกสปั ดำหท์ ี่แล้ว

แนวคิดเชงิ คำนวณคอื อะไร ? คือ แนวคดิ ในกำรแก้ปัญหำ อยำ่ งเป็นระบบ เป็นกระบวนกำร ท่มี ลี ำดบั ขั้นตอนชดั เจน เปน็ กระบวนกำรทมี่ นษุ ย์ และคอมพวิ เตอร์เขำ้ ใจร่วมกนั ได้

ตัวอยำ่ งที่ 1 สนำมฟุตบอลแห่งหน่ึงมีขนำดกว้ำง 68 เมตร ยำว 105 เตร ถ้ำ ต้องกำรท่ีจะปูพื้นหญ้ำในสนำมฟุตบอล โดยขนำด ของหญ้ำที่นำมำปูพ้ืนมี ขนำดกว้ำง 1 เมตร ยำว 1 เมตร จงหำว่ำถ้ำต้องกำรปูพ้ืนหญ้ำลงสนำม ฟตุ บอลแหง่ น้ีต้องใช้ หญำ้ จำนวนทีผ่ ืน

< ตวั อย่างสนามฟตุ บอล ตวั อย่างขนาดของหญ้าทนี่ ามาปู >

ขน้ั ตอนท่ี 1 หาพน้ื ที่สนามโดยสนามเปน็ พืน้ ท่ี สี่เหลี่ยมผืนผ้า สตู ร = กวา้ งXยาว กว้าง X ยาว = 68 x 105 = 7140 ตารางเมตร เมอื่ เราได้พน้ื ทีส่ นามแล้วใหเ้ ราไปหาพน้ื ทข่ี องหญา้ ในขัน้ ตอนท่ี 2

ชนั้ ตอนที่ 2 หาพ้ืนที่ของพน้ื หญา้ สเี่ หลย่ี มจัตุรัส สูตร = ดา้ นxด้าน ด้าน x ดา้ น =1x1 = 1 ตารางเมตร เมื่อเราได้พื้นท่ขี องพน้ื หญา้ แลว้ ใหน้ าไปหาว่าต้องใชห้ ญา้ ที่ผนื ในขั้นตอนท่ี 3

ขั้นตอนที่ 3 นาขนาดของพน้ื ท่สี นามหารกบั ขนาดของหญ้า สตู ร = พื้นทส่ี นาม พื้นทห่ี ญา้ = 7140 1 = 7140 แผ่น เพราะฉะนน้ั จะต้องใช้หญา้ จานวน 7140 แผ่น ในการปพู น้ื สนามฟตุ บอล

ตัวอยำ่ งท่ี 2 ห้องเรียนห้องหน่ึงในโรงเรียนมัธยมมีนักเรียน20 คน โดย นักเรียน พีร์มีเพ่ือนสนิท 3 คน ประกอบไปด้วย นักเรียนเบสท์ นักเรียนป้อม และนักเรียนเนย์เม่ือถึงเวลำพัก เท่ียงจึงได้ชวนกันไปรับประทำนอำหำร เที่ยงท่ีโรงอำหำรของ โรงเรียน โดยแต่ละคนมีงบประมำณ 50 บำท โดยมี รำคำ อำหำรดังนี้ โดยท่ีท้ัง 5 คนน้ันต้องซ้ืออำหำรคนละ 2 รำยกำร ขึ้นไป โดย ไม่ให้เกินงน 50 บำท



ขน้ั ตอนที่ 1 นักเรยี นท้งั 3 คน ต้องวางแผนการเลอื กเมนอู าหารท่อี ยากรบั ประทาน ใหอ้ ยู่ในงบประมาณ 50 บาท

ขั้นตอนที่ 2 เมือ่ ได้รบั รายการอาหารท่ีต้องการแล้วใหส้ ารวจดวู า่ เกนิ จานวนเงนิ ท่ี กาหนดหรือไม่ ด.ช.พรี ์ เลอื กรบั ประทาน ขา้ วแกง และนา้ เปล่า 1 ขวด จะไดร้ าคาดงั น้ี 25+ 5 =30 บาท ไม่เกินรำคำ 30 25 5

ด.ช.ปอ้ ม เลอื กรบั ประทาน ข้าวมนั ไก่ 1 จาน น้าหวาน 1 ดว้ ย จะได้ราคาดงั นี้ 30+10 = 40 บาท ไม่เกนิ รำคำ 40 30 10

ด.ช. เนย์ เลือกรบั ประทาน ข้วแกง 1 จาน ราดหนา้ ทะเล 1 ถ้วย น้าเปลา่ 1 ขวด จะไดร้ าคาดงั นี้ 30+40+5 = 75 บาท ซึ่งเกนิ รำคำ 30 40 5 75

ขนั้ ตอนท่ี 3 เม่ือสารวจรายการอาหารไม่ใหก้ นิ งบประมาณท่ีต้งั ไวไ้ ดแ้ ลว้ นน้ั ทกุ คนก็ สามารถซื้อของตามที่ตัวเองนั้นต้องการได้ ด.ช.พีร์ ซ้อื ข้าวแกงและน้าเปล่า ราคา 30 บาท ซื้อได้ ด.ช.ปอ้ ม ซอ้ื ข้าวมนั ไกน่ ้าหวานและทบั ทมิ กรอบ ราคา 45 บาท ซื้อได้ ด.ช.เนย์ ซ้ือข้าวแกง, ราดหนา้ ทะเล และนา้ เปลา่ ราคา 75 บาท เกินงบ