หน่วยที่ 7.1 รายการปรับปรุง และกระดาษทำการ 8 ช่อง

รายการปรบั ปรงุ และกระดาษทาการ 8 ชอ่ ง Adjusting Entry and Eight - Column Work Sheet หวั ขอ้ เน้อื หา 7.1 ความหมายและความสาคญั ของรายการปรบั ปรุง 7.2 ประเภทของรายการปรบั ปรุง 7.3 การบันทึกรายการปรบั ปรุง 7.4 การแก้ไขขอ้ ผิดพลาดทางการบัญชี 7.5 การบนั ทึกการกลบั รายการบญั ชี 7.6 งบทดลองหลังปรับปรุง 7.7 การจดั ทากระดาษทาการ 8 ช่อง จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. อธบิ ายความหมายและความสาคัญของรายการปรับปรงุ ได้ 2. บอกประเภทของรายการปรับปรุงได้ 3. บนั ทึกรายการปรับปรุงได้ 4. อธิบายและแกไ้ ขข้อผิดพลาดทางการบญั ชีได้ 5. จดั ทางบทดลองหลงั ปรบั ปรุงได้ 6. จดั ทากระดาษทาการ 8 ชอ่ งได้ สมรรถนะประจาหน่วย 1. แสดงความร้เู กีย่ วกับรายการปรบั ปรุง และกระดาษทาการ 8 ชอ่ ง 2. บนั ทกึ รายการปรับปรุงได้ถูกต้องตามหลักการบญั ชที ่รี ับรองทวั่ ไป 3. จดั ทากระดาษทาการ 8 ชอ่ ง หลักการบัญชเี บอ้ื งตน้ 1 187

สาระสาคญั รายการปรับปรุงเป็นการบันทึกรายการในสมุดรายวันท่ัวไป ณ วันสิ้นงวด เพื่อปรับปรุงแก้ไขรายการ ทางบัญชีต่าง ๆ ให้เป็นไปตามเกณฑ์คงค้าง กล่าวคือ การบันทึกรายการปรับปรุงเป็นการทาให้ยอดคงเหลือ ในบัญชีแยกประเภททั่วไปแสดงยอดท่ีถูกต้องตรงกับความเป็นจริงในรอบระยะเวลาน้ัน ๆ เน่ืองจากบัญชีส่วน หน่ึงไม่ได้แสดงยอดที่ถูกต้องตรงกับความเป็นจริง เช่น วัสดุส้ินเปลือง หรือ วัสดุสานักงาน เป็นส่ิงท่ีใช้แล้ว หมดไปในการดาเนินงานของกิจการ และ อาคาร อุปกรณ์ สินทรัพยต์ ่าง ๆ ทีใช้ในกจิ การย่อมมีการเส่ือมค่าลง ไปตามระยะเวลาการใช้งาน ซ่ึงมีผลต่อการดาเนินงาน ดังน้ันจึงจาเป็นอย่างยิ่งท่ีจะต้องมีการบันทึกรายการ ปรับปรุงบัญชีต่าง ๆ เหล่านั้น ให้แสดงยอดคงเหลือที่ถูกต้องตามความเป็นจริงในรอบระยะเวลาบัญชีน้ัน ๆ ซง่ึ รายการปรับปรุงมีผลทาให้การจัดทางบการเงินของกิจการมีความถูกต้อง เม่ือผู้บริหาร เจ้าของกิจการ หรือ ผู้ท่ีเกี่ยวข้องนาข้อมูลไปใช้จะช่วยให้การตัดสินใจเป็นไปอย่างมีคุณภาพ จึงกล่าวได้ว่า รายการปรับปรุงเป็น หวั ใจสาคัญของการทาบัญชี และเปน็ ขน้ั ตอนทน่ี ักบญั ชคี วรปฏิบตั ิ หลกั การบัญชเี บ้อื งต้น 1 188

7.1 ความหมายและความสาคญั ของรายการปรับปรุง รายการปรับปรุง (Adjusting Entry) หมายถึง การบันทึกรายการใสมุดรายวันทั่วไปในวันส้ินงวด บญั ชี เพ่อื ปรับปรงุ แก้ไขรายการบญั ชตี ่าง ๆ ใหถ้ กู ตอ้ งตรงกบั ความเป็นจริง รายการปรับปรงุ เปน็ ขั้นตอนทีส่ าคญั ทนี่ กั บญั ชีควรปฏบิ ัติ โดยปกติจะทาในวนั ส้นิ งวดหรือวนั ทก่ี ิจการ ปิดบัญชี เพื่อให้การจัดทางบการเงินของกิจการมีความถูกต้อง และเป็นไปตามหลักการบัญชีท่ีรับรองท่ัวไป การบนั ทกึ รายการปรับปรงุ จะบันทกึ ในสมดุ รายวนั ทัว่ ไปและผ่านรายการไปยังบัญชีแยกประเภททั่วไป 7.2 ประเภทของรายการปรับปรงุ ประเภทของรายการปรบั ปรุง (Types of Adjusting Entry) จาแนกได้ดงั นี้ 7.2.1 ค่าใช้จา่ ยค้างจ่าย (Accrued Expenses) 7.2.2 รายได้ค้างรบั (Accrued Revenue) 7.2.3 ค่าใชจ้ า่ ยจ่ายล่วงหนา้ (Prepaid Expenses) 7.2.4 รายได้รับล่วงหนา้ (Unearned Revenues) 7.2.5 วสั ดุส้ินเปลืองใชไ้ ป (Supplies Used) 7.2.6 หนีส้ งสยั จะสูญ (Doubtful Account) 7.2.7 ค่าเสื่อมราคา (Depreciation) จากการจาแนกรายการปรับปรุงดังกล่าวข้างตน้ สามารถแบ่งรายการปรับปรุงออกเป็น 3 กลุ่ม คือ 1) รายการคงค้าง (Accruals) เปน็ รายการท่ีเกดิ ขนึ้ กอ่ นที่จะมกี ารรับเงนิ หรือจ่ายเงิน หรือรายการ ที่ยังไม่ได้บันทึกบัญชีในระหว่างงวดบัญชี ได้แก่ ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย (Accrued Expenses) และรายได้ค้างรับ (Accrued Revenue) 2) รายการลว่ งหน้า (Deferral or Prepayment) เปน็ รายการทเี่ กิดขนึ้ หลังจากท่ีมกี ารรับเงนิ หรือ จา่ ยเงิน หรอื รายการท่ไี ดบ้ ันทึกไวแ้ ลว้ ในระหว่างงวดบัญชี ได้แก่ ค่าใช้จา่ ยจ่ายลว่ งหนา้ (Prepaid Expenses) รายไดร้ บั ลว่ งหน้า (Unearned Revenues) และวัสดสุ ิ้นเปลอื งใช้ไป (Supplies Used) 3) รายการที่ไมเ่ กยี่ วกับเงนิ (Non-Cash) เป็นรายการท่ีไม่เกยี่ วขอ้ งกับการรับเงนิ หรอื จ่ายเงินหรือ รายการคา้ งรบั หรือ ค้างจา่ ย ได้แก่ หน้ีสงสัยจะสญู (Doubtful Account)และค่าเสือ่ มราคา (Depreciation) หลักการบญั ชีเบือ้ งตน้ 1 189

7.3 การบนั ทึกรายการปรบั ปรุง 7.3.1 ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย (Accrued Expenses) มีสถานะเป็นหนี้สิน (หมวด 2) หมายถึง ค่าใช้จ่าย ที่เกิดขึ้นแล้วในรอบระยะเวลาบัญชีปัจจุบัน แต่กิจการยังไม่ได้จ่ายเงินในวันส้ินรอบระยะเวลาบัญชี ซึ่งกิจการ จะดาเนินการจ่ายเงินในรอบถัดไป เช่น ค่าสาธารณูปโภคค้างจ่าย เงินเดือนค้างจ่าย ค่านายหน้าค้างจ่าย เปน็ ต้น ซ่งึ บัญชคี า่ ใชจ้ า่ ยคา้ งจา่ ยเหลา่ นี้มีผลทาให้ค่าใช้จ่ายในรอบระยะเวลาบญั ชีปจั จุบนั ตา่ กวา่ ความเป็นจริง จึงต้องทาการปรบั ปรงุ บญั ชคี ่าใช้จ่ายในรอบระยะเวลาบญั ชีนนั้ ให้มีความใกล้เคียงกับความเปน็ จริงมากท่สี ุด การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป เป็นดังน้ี เดบิต ค่าใชจ้ า่ ย (ระบุชื่อ) XX แสดงในงบกาไรขาดทนุ แสดงในงบแสดงฐานะการเงนิ เครดิต คา่ ใชจ้ ่ายค้างจ่าย (ระบุชอ่ื ) XX การผา่ นรายการไปบญั ชีแยกประเภทท่ัวไป เป็นดังนี้ บญั ชีค่าใชจ้ า่ ยค้างจา่ ย เลขท่ี 2XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เครดิต เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี รว.XX XX - ธ.ค 31 คา่ ใชจ้ ่าย รว.XX XX - บัญชีค่าใช้จา่ ย เลขที่ 5XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดติ เดอื น วนั ที่ คา่ ใชจ้ ่ายค้างจ่าย บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ ธ.ค 31 รว.XX XX - หลักการบญั ชเี บือ้ งต้น 1 190

ตัวอยา่ งท่ี 7.1 วนั ที่ 31 ธนั วาคม 2557 กจิ การยงั ไม่ไดจ้ า่ ยค่าสาธารณปู โภค จานวน 3,500 บาท การบนั ทึกรายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวนั ท่ัวไป เปน็ ดงั น้ี สมดุ รายวันทัว่ ไป หนา้ 1 เครดติ พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดอื น วนั ที่ บัญชี 3,500 - 3,500 - ธ.ค. 31 ค่าสาธารณปู โภค 505 ค่าสาธารณูปโภคคา้ งจ่าย 203 ปรบั ปรุงค่าสาธารณูปโภคคา้ งจ่าย การผ่านรายการไปยงั บัญชีแยกประเภททั่วไป เป็นดังนี้ บัญชีค่าสาธารณูปโภค เลขท่ี 505 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี ค่าสาธารณปู โภค บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี ค้างจ่าย ธ.ค. 31 รว.1 3,500 - บญั ชีค่าสาธารณปู โภคค้างจา่ ย เลขท่ี 203 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. เดอื น วันท่ี ธ.ค. 31 คา่ สาธารณูปโภค รว.1 3,500 - หลกั การบญั ชีเบอ้ื งต้น 1 191

ตวั อยา่ งที่ 7.2 วนั ที่ 31 ธนั วาคม 2557 กจิ การยังไม่ไดจ้ า่ ยเงินเดือนคนงาน จานวน 12,000 บาท การบันทึกรายการปรับปรุงในสมุดรายวนั ท่ัวไป เป็นดงั น้ี สมดุ รายวันท่ัวไป หนา้ 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี 12,000 - 12,000 - ธ.ค. 31 เงินเดอื น 506 เงินเดอื นคา้ งจ่าย 203 ปรับปรงุ เงินเดอื นคา้ งจ่าย การผ่านรายการไปยงั บัญชแี ยกประเภททั่วไป เป็นดังนี้ บัญชีเงินเดือน เลขท่ี 506 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดิต เงินเดอื นค้างจ่าย บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ ธ.ค. 31 รว.1 12,000 - บญั ชีเงินเดือนคา้ งจ่าย เลขท่ี 203 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ รว.1 12,000 - ธ.ค. 31 เงินเดอื น หลกั การบัญชเี บอ้ื งต้น 1 192

7.3.2 รายได้ค้างรับ (Accrued Revenue) มีสถานะเป็นสินทรัพย์ (หมวด 1) หมายถึง รายได้ ทีเ่ กิดขึ้นแล้วในรอบระยะเวลาบัญชีปัจจุบนั แต่ยังไม่ได้รบั ชาระเงิน ซง่ึ จะมกี ารรับชาระในรอบระยะเวลาบัญชี ถัดไป เชน่ รายไดค้ ่าบริการคา้ งรบั ดอกเบ้ยี คา้ งรับ ค่านายหนา้ คา้ งรบั เป็นตน้ การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวันท่วั ไป เป็นดงั นี้ เดบิต รายได้คา้ งรับ (ระบชุ ื่อ) XX แสดงในงบแสดงฐานะการเงนิ เครดติ รายได้ (ระบุชอ่ื ) XX แสดงในงบกาไรขาดทนุ การผา่ นรายการไปบัญชแี ยกประเภททัว่ ไป เป็นดงั น้ี บญั ชรี ายได้...คา้ งรับ เลขที่ 1XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดติ เดอื น วนั ท่ี รายได.้ ...... บญั ชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ ธ.ค 31 รว.XX XX - บัญชรี ายได้............ เลขที่ 4XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดิต เดือน วันที่ บัญชี บาท สต. บญั ชี บาท สต. เดือน วันท่ี ธ.ค 31 รายได.้ ......ค้างรับ รว.XX XX - หลกั การบญั ชีเบื้องตน้ 1 193

ตวั อยา่ งที่ 7.3 กจิ การได้ใหน้ ายกมล กูเ้ งิน เมอื่ วนั ท่ี 1 พฤศจิกายน 2557 จานวน 50,000 บาท อัตราดอกเบย้ี 12% ตอ่ ปี โดยมกี าหนดการใช้คนื เงินต้นพร้อมดอกเบี้ยในเดอื น มกราคม 2558 การคานวณ ดอกเบี้ยค้างรบั และรายการปรับปรงุ เปน็ ดงั นี้ การคานวณ เงินตน้ X อตั ราดอกเบย้ี X ระยะเวลา 50,000 X 12% X 2/12 ดอกเบ้ียคา้ งรับ = 1,000 บาท = = 1 พ.ย. 57 31 ธ.ค. 57 31 ต.ค.58 2 เดอื น หมายเหตุ: การนบั ระยะเวลาค้างรบั ใหเ้ ริ่มนบั ต้ังแต่วันท่เี กิดรายการถึงวนั สิน้ รอบระยะเวลาบญั ชี (1 พ.ย. – 31 ธ.ค. 57 = 2 เดือน) การบนั ทกึ รายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวันทั่วไป เป็นดงั นี้ สมดุ รายวันทวั่ ไป หนา้ 1 เครดติ พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วันท่ี บัญชี 1,000 - 1,000 - ธ.ค. 31 ดอกเบยี้ คา้ งรบั 105 ดอกเบ้ียรับ 403 ปรับปรงุ ดอกเบย้ี คา้ งรบั หลักการบัญชเี บอ้ื งต้น 1 194

การผ่านรายการไปยงั บญั ชแี ยกประเภทท่ัวไป เปน็ ดังนี้ บัญชีดอกเบ้ียคา้ งรับ เลขที่ 105 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ ดอกเบ้ียรับ บญั ชี บาท สต. เดือน วันท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ ธ.ค. 31 รว.1 1,000 - บัญชีดอกเบยี้ รบั เลขท่ี 403 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. เดือน วันที่ ธ.ค. 31 ดอกเบี้ยรับคา้ งรบั รว.1 1,000 - ตวั อยา่ งท่ี 7.4 ร้านดวงพรบริการ ได้ให้ลูกค้ารายหนึ่งเช่าอาคาร โดยคิดค่าเช่าเดือนละ 30,000 บาท เป็นระยะเวลา 1 ปี โดยมีกาหนดจ่ายค่าเช่าทุกวันท่ี 1 ของเดือน เริ่มต้ังแต่ 1 มกราคม 2557 ปรากฏว่าใน เดือนธันวาคม 2557 ลูกค้าไม่ได้จ่ายค่าเช่า และกิจการทาการปิดบัญชใี นวันที่ 31 ธันวาคม 2557 การคานวณ คา่ เชา่ ค้างรับ และรายการปรับปรงุ เป็นดงั น้ี 1 ม.ค. 57 31 ธ.ค. 57 ได้รับเงินแลว้ 11 เดอื น = 30,000 X 11 =330,000 บาท ยงั ไมไ่ ด้รับเงนิ 1 เดือน = 30,000 บาท การบนั ทึกรายการปรบั ปรุงในสมุดรายวนั ทั่วไป เปน็ ดงั น้ี สมุดรายวันท่ัวไป หน้า 1 เครดติ พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วันที่ บัญชี 30,000 - 30,000 - ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าเช่าค้างรับ 105 รายได้คา่ เชา่ 403 ปรบั ปรงุ รายไดค้ ่าเชา่ คา้ งรบั หลกั การบญั ชีเบื้องต้น 1 195

การผ่านรายการไปยังบัญชีแยกประเภทท่ัวไป เปน็ ดังนี้ บญั ชรี ายไดค้ า้ งรับ เลขที่ 105 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ รายได้คา่ เช่า บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ ธ.ค. 31 รว.1 30,000 - บญั ชีรายไดค้ ่าเชา่ เลขท่ี 403 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี ธ.ค. 31 รายไดค้ า่ เชา่ ค้างรบั รว.1 30,000 - 7.3.3 ค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้า (Prepaid Expenses) มีสถานะเป็นสินทรัพย์ (หมวด 1) หมายถึง ค่าใช้จ่ายท่ีกิจการได้จ่ายเงินแล้วในรอบระยะเวลาบัญชีปัจจุบัน แต่ยังใช้บริการหรือรับบริการยังไม่ครบ ซงึ่ การบริการดังกล่าวอยูร่ ะหวา่ งรอบระยะเวลาบญั ชีปจั จุบันและรอบระยะเวลาบัญชีถดั ไป เช่น ค่าเบ้ยี ประกัน จ่ายล่วงหนา้ คา่ เชา่ จา่ ยลว่ งหน้า ดอกเบยี้ จา่ ยลว่ งหน้า เปน็ ต้น การบันทึกรายการปรับปรุงบัญชีค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้าในสมุดรายวันท่ัวไป มีวิธีปฏิบัติ 2 กรณี ขึ้นอยู่กับกิจการ ว่าวันที่เกิดรายการน้ันได้บันทึกบัญชีไว้เป็นสินทรัพย์ (ค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้า) หรือบันทึกไว้ เปน็ ค่าใช้จา่ ย ดังนี้ กรณที ่ี 1 บันทกึ การจา่ ยเงนิ เปน็ สินทรัพย์ (คา่ ใชจ้ ่ายจ่ายลว่ งหน้า) รายการ การบนั ทกึ บญั ชี วันทเี่ กิดรายการ กิจการได้บนั ทึกเปน็ คา่ ใชจ้ า่ ยจ่ายลว่ งหน้า เดบิต คา่ ใชจ้ า่ ยจา่ ยล่วงหนา้ XX แสดงในงบแสดงฐานะการเงนิ ท้งั จานวน เครดิต เงนิ สด XX จ่ายค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหน้าเป็นเงินสด ส้ินรอบระยะเวลาบัญชี เดบิต คา่ ใช้จา่ ย XX แสดงในงบกาไรขาดทุน ใหป้ รบั ปรุงค่าใช้จ่ายจ่ายล่วงหนา้ เปน็ ค่าใช้จ่ายของรอบระยะเวลาบญั ชปี ัจจุบัน เครดติ คา่ ใช้จ่ายจ่ายล่วงหนา้ XX ปรับปรุงคา่ ใชจ้ า่ ยของรอบระยะเวลาบัญชีปจั จบุ ัน หลักการบญั ชเี บื้องต้น 1 196

การผ่านรายการปรบั ปรุงไปบญั ชแี ยกประเภทท่ัวไป เปน็ ดังน้ี บัญชีคา่ ใช้จ่ายจา่ ยล่วงหนา้ เลขท่ี 1XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดติ เดือน วนั ที่ บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ รว.XX XX - ธ.ค 31 คา่ ใช้จา่ ย....... บัญชีค่าใช้จา่ ยจา่ ยลว่ งหนา้ เลขที่ 5XX พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เครดติ เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ ธ.ค 31 ค่าใช้จ่ายจ่าย รว.XX XX - ลว่ งหน้า ตวั อย่างที่ 7.5 เมื่อวันที่ 1 กันยายน 2557 กิจการจ่ายค่าเบี้ยประกันอัคคีภัยเป็นเงิน 30,000 บาท สาหรับระยะเวลา 1 ปี โดยบนั ทกึ บัญชีเป็นค่าเบ้ียประกันจา่ ยล่วงหน้า กิจการปดิ บญั ชีวันที่ 31 ธนั วาคม 2557 การคานวณและรายการปรับปรงุ เปน็ ดังน้ี การคานวณ 30,000 /12 2,500 บาท/เดือน คา่ เบีย้ ประกัน = = 1 ก.ย.57 31 ธ.ค. 57 31 ส.ค. 58 ระยะเวลา 4 เดือน คา่ เบ้ียประกนั = 2,500 X 4 = 10,000 บาท หมายเหตุ: การนบั ระยะเวลา ใหเ้ รมิ่ นับตั้งแตว่ ันท่เี กดิ รายการถึงวันสิน้ รอบระยะเวลาบัญชี (1 ก.ย. – 31 ธ.ค. 57 = 4 เดอื น) เน่ืองจากค่าเบี้ยประกนั ท่ีกิจการจ่ายไปนั้นเปน็ ค่าเบย้ี ประกนั สาหรับ ระยะเวลา 1 ปี จงึ ตอ้ งทาการปรบั ปรุงใหเ้ ป็นคา่ ใช้จ่ายของรอบระยะเวลาบัญชีปจั จบุ ัน หลกั การบัญชเี บอื้ งต้น 1 197

การบันทกึ รายการปรับปรุงในสมดุ รายวนั ท่ัวไป เป็นดังนี้ สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หนา้ 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี 30,000 - 30,000 - ก.ย. 1 คา่ เบยี้ ประกันจ่ายล่วงหนา้ 105 เงินสด 101 จา่ ยค่าเบี้ยประกันอัคคีภัย ธ.ค. 31 คา่ เบี้ยประกัน 505 10,000 - 10,000 - คา่ เบย้ี ประกันจ่ายลว่ งหนา้ 105 ปรับปรงุ ค่าเบ้ยี ประกันจ่ายล่วงหน้า การผ่านรายการไปยงั บัญชแี ยกประเภทท่ัวไป เป็นดังน้ี บัญชีเงนิ สด เลขที่ 101 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บัญชี บาท สต. เดอื น วันท่ี บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี รว.1 30,000 - ก.ย. 1 คา่ เบีย้ ประกัน จ่ายลว่ งหนา้ บัญชีค่าเบยี้ ประกนั จา่ ยล่วงหนา้ เลขท่ี 105 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ เงินสด คา่ เบี้ยประกนั บญั ชี บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ รว.1 10,000 - ก.ย. 1 รว.1 30,000 ธ.ค. 31 บัญชีคา่ เบ้ยี ประกัน เลขที่ 505 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี คา่ เบ้ยี ประกันจ่าย บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ ล่วงหน้า ธ.ค. 31 รว.1 10,000 - หลักการบญั ชีเบื้องตน้ 1 198

ตัวอย่างที่ 7.6 เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2557 กิจการจ่ายค่าโฆษณา เปน็ เงนิ สด 24,000 บาท เป็นค่าโฆษณา สาหรับ 1 ปี เริ่มตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2557 ในวันน้ี กิจการบันทึกรายการไว้ในบัญชี ค่าโฆษณาจ่ายล่วงหน้า การคานวณและรายการปรับปรุงเป็นดงั น้ี การคานวณ ค่าโฆษณา = 24,000 /12 = 2,000 บาท/เดือน 1ต.ค.57 31 ธ.ค. 57 31 ก.ย. 58 ระยะเวลา 3 เดอื น คา่ โฆษณา = 2,000 X 3 = 6,000 บาท หมายเหตุ: การนบั ระยะเวลา ให้เรมิ่ นับตัง้ แตว่ ันทเ่ี กดิ รายการถึงวันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี (1 ต.ค.. – 31 ธ.ค. 57 = 3 เดือน) เน่ืองจากค่าโฆษณาท่ีกิจการจ่ายไปนั้นเป็นคา่ โฆษณาสาหรบั ระยะเวลา 1 ปี จงึ ตอ้ งทาการปรบั ปรุงใหเ้ ปน็ คา่ ใช้จา่ ยของรอบระยะเวลาบญั ชปี ัจจุบัน การบันทกึ รายการปรบั ปรุงในสมุดรายวนั ทั่วไป เป็นดงั นี้ สมุดรายวนั ท่ัวไป หน้า 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดอื น วันท่ี บัญชี 24,000 - 24,000 - ต.ค. 1 คา่ โฆษณาจ่ายลว่ งหน้า 105 เงนิ สด 101 จ่ายค่าโฆษณา ธ.ค. 31 ค่าโฆษณา 505 6,000 - 6,000 - ค่าโฆษณาจ่ายลว่ งหน้า 105 ปรับปรงุ คา่ โฆษณาจา่ ยล่วงหนา้ หลักการบญั ชีเบอื้ งตน้ 1 199

การผา่ นรายการไปยังบัญชีแยกประเภทท่ัวไป เป็นดงั น้ี บัญชีเงนิ สด เลขท่ี 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ รว.1 24,000 - ก.ย. 1 คา่ โฆษณา จ่ายล่วงหนา้ บัญชีคา่ โฆษณาจา่ ยลว่ งหน้า เลขท่ี 105 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต เงินสด ค่าโฆษณา บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ รว.1 6,000 - ก.ย. 1 รว.1 24,000 ธ.ค. 31 บัญชีค่าโฆษณา เลขท่ี 505 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดิต บญั ชี บาท สต. เดอื น วันท่ี ค่าโฆษณา บญั ชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี จา่ ยลว่ งหนา้ ธ.ค. 31 รว.1 6,000 - กรณที ่ี 2 บันทึกการจา่ ยเงนิ เป็นคา่ ใช้จ่าย รายการ การบันทกึ รายการปรบั ปรงุ วันทเี่ กิดรายการ กจิ การได้บันทึกไว้ในบัญชีค่าใชจ้ า่ ยทัง้ เดบติ คา่ ใชจ้ า่ ย XX แสดงไว้ในงบกาไรขาดทุน จานวน เครดติ เงินสด XX จ่ายค่าใช้จ่ายเป็นเงินสด สน้ิ รอบระยะเวลาบญั ชี เดบิต ค่าใชจ้ ่ายจ่ายล่วงหน้า XX แสดงไว้ในงบแสดงฐานะการเงนิ ใหป้ รับปรุงเป็นค่าใชจ้ า่ ยจ่ายล่วงหนา้ (สนิ ทรัพย)์ แสดงยอดเฉพาะส่วนทย่ี ังไม่ได้ เครดติ ค่าใช้จ่าย XX รับการบริการในรอบระยะเวลาบญั ชีถัดไป ปรบั ปรุงคา่ ใชจ้ ่ายจา่ ยลว่ งหน้า หลักการบัญชเี บื้องต้น 1 200

การผ่านรายการปรับปรุงไปบัญชแี ยกประเภททว่ั ไป เปน็ ดงั น้ี บญั ชีค่าใชจ้ ่ายล่วงหน้า เลขท่ี 1XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดิต เดอื น วันท่ี คา่ ใช้จา่ ย....... บญั ชี บาท สต. บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ ธ.ค 31 รว.XX XX - บัญชีคา่ ใชจ้ ่าย……………. เลขท่ี 5XX พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดติ เดือน วันที่ บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ ธ.ค 31 ค่าใช้จ่าย รว.XX XX - จ่ายล่วงหนา้ ตวั อยา่ งที่ 7.7 เม่ือวันท่ี 1 ตุลาคม 2557 กิจการจา่ ยค่าโฆษณาร้านเป็นเงิน 36,000 บาท เป็นคา่ โฆษณา สาหรบั ระยะเวลา 1 ปี เริ่มตง้ั แต่ 1 ตลุ าคม 2557 สิ้นสุด 30 กันยายน 2558 โดยบันทกึ บญั ชีไวเ้ ป็นคา่ โฆษณา กจิ การปดิ บัญชวี ันที่ 31 ธันวาคม 2557 การคานวณและรายการปรบั ปรุงเป็นดงั น้ี การคานวณ = 36,000/12 ค่าโฆษณา = 3,000 บาท/ เดือน 1ต.ค.57 31 ธ.ค. 57 31 ก.ย. 58 ระยะเวลา 9 เดือน ค่าโฆษณาจา่ ยลว่ งหน้า = 3,000 X 9 = 27,000 บาท หมายเหตุ: การนับระยะเวลา ให้เร่ิมนับต้ังแต่วันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชีจนถึงวันครบกาหนด (1 ม.ค.– 30 ก.ย. 58 = 9 เดือน) เน่ืองจากค่าโฆษณาท่ีกิจการจ่ายไปน้ันเป็นค่าโฆษณาสาหรับระยะเวลา 1 ปี ซึ่งได้รับบริการไปแล้วเป็นเวลา 3 เดือน (1 ต.ค. – 31 ธ.ค.57) ในรอบระยะเวลาบัญชีปัจจุบัน ดังน้ันจึงต้อง ปรับปรงุ รายการเพ่ือใหท้ ราบว่าคา่ โฆษณาในสว่ นท่ียังไม่ไดร้ ับบรกิ ารน้นั เปน็ จานวนเงนิ เท่าใด หลักการบญั ชีเบอื้ งต้น 1 201

การบันทกึ รายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวันทั่วไป เปน็ ดงั นี้ สมดุ รายวันทว่ั ไป หน้า 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วันท่ี บัญชี 36,000 - 36,000 - ต.ค. 1 คา่ โฆษณา 505 เงินสด 101 จา่ ยค่าโฆษณาสาหรบั ระยะเวลา 1 ปี ธ.ค. 31 คา่ โฆษณาจ่ายลว่ งหนา้ 105 27,000 - 27,000 - ค่าโฆษณา 505 ปรับปรงุ คา่ โฆษณาจ่ายล่วงหน้า การผา่ นรายการไปยงั บญั ชีแยกประเภททั่วไป เปน็ ดงั นี้ บัญชีเงินสด เลขท่ี 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ที่ รว.1 36,000 - ต.ค. 1 คา่ โฆษณา บัญชีค่าโฆษณาจา่ ยลว่ งหน้า เลขที่ 105 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ ค่าโฆษณา บัญชี บาท สต. เดอื น วันท่ี บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี ธ.ค. 31 รว.1 27,000 - บัญชีค่าโฆษณา เลขท่ี 505 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดิต เงินสด บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดอื น วันท่ี ต.ค. 1 รว.1 27,000 - รว.1 36,000 - ธ.ค. 31 ค่าโฆษณา จา่ ยลว่ งหน้า หลกั การบัญชเี บือ้ งตน้ 1 202

ตวั อยา่ งท่ี 7.8 เม่ือวันที่ 1 กันยาน 2557 กิจการจ่ายค่าเช่าร้าน เป็นเงินสด 48,000 บาท สาหรับ 6 เดือน กิจการปิดบัญชี วันท่ี 31 ธันวาคม 2557 และได้บันทึกรายการไว้ในบัญชีค่าเช่าร้าน การคานวณและรายการปรบั ปรุงเปน็ ดังน้ี การคานวณ = 48,000/6 ค่าเช่าร้าน = 8,000 บาท/เดือน 1 ก.ย. 57 31 ธ.ค. 57 28 ก.พ. 58 ระยะเวลา 2 เดือน ค่าเช่าร้านจ่ายล่วงหนา้ = 8,000 X 2 = 16,000 บาท หมายเหตุ: การนับระยะเวลา ให้เริ่มนับต้ังแต่วันส้ินรอบระยะเวลาบัญชีจนถึงวันครบกาหนด (1 ม.ค.– 28 ก.พ. 58 = 2 เดือน) เน่ืองจากค่าเช่าร้านที่กิจการจ่ายไปน้ันเป็นค่าเช่าร้านสาหรับระยะเวลา 6 เดือน ซึ่งได้รับบริการไปแล้วเป็นเวลา 4 เดือน (1 ก.ย. – 31 ธ.ค.57) ในรอบระยะเวลาบัญชีปัจจุบัน ดังนั้น จึงต้องปรับปรุงรายการเพอื่ ให้ทราบว่าคา่ เชา่ ร้านในสว่ นทย่ี ังไม่ไดร้ บั บริการน้ันเปน็ จานวนเงนิ เทา่ ใด การบนั ทึกรายการปรบั ปรุงในสมุดรายวนั ทั่วไป เปน็ ดงั น้ี สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วันท่ี บัญชี 48,000 - 48,000 - ก.ย. 1 คา่ เช่ารา้ น 505 เงนิ สด 101 จ่ายค่าเช่าร้าน ธ.ค. 31 คา่ เชา่ รา้ นจา่ ยลว่ งหน้า 105 16,000 - 16,000 - คา่ เชา่ ร้าน 505 ปรบั ปรุงคา่ เช่ารา้ นจา่ ยล่วงหนา้ หลกั การบญั ชีเบือ้ งตน้ 1 203

7.2.4 รายได้รับล่วงหน้า (Unearned Revenues) มีสถานะเป็นหนี้สิน (หมวด 2) หมายถึง รายได้ท่ีกิจการรับเงินล่วงหน้ามาแล้ว ซึ่งจานวนเงินท่ีได้รับมาได้รวมรายได้ที่ยังไม่เกิดข้ึนของรอบระยะเวลา บัญชีถัดไปด้วย กล่าวคือ กิจการรับเงินมาแล้วแต่ยังไม่ได้ให้บริการหรือให้บริการแก่ลูกค้าไม่ครบ เช่น รายได้คา่ บริการรบั ล่วงหน้า ค่าเชา่ รับล่วงหนา้ คา่ โฆษณารับลว่ งหน้า เปน็ ตน้ การบันทึกรายการปรับปรุงบัญชีรายได้รับล่วงหน้าในสมุดรายวันทั่วไป มีวิธีปฏิบัติ 2 กรณี ขึ้นอยู่กับ กจิ การ ว่าวันทเี่ กดิ รายการนั้นไดบ้ ันทึกบัญชไี ว้เป็นหน้ีสิน (รายไดร้ ับล่วงหนา้ ) หรือบันทกึ ไว้เป็นรายได้ ดงั นี้ กรณที ่ี 1 บันทึกการรบั เงินเปน็ หน้ีสิน (รายไดร้ บั ลว่ งหนา้ ) รายการ การบนั ทึกรายการปรบั ปรงุ วันทเี่ กิดรายการ กจิ การได้บนั ทกึ ไว้ในบัญชรี ายได้รบั เดบติ เงนิ สด XX ล่วงหน้า (หนส้ี ิน) เครดิต รายได้...รบั ลว่ งหน้า XX แสดงในงบแสดงฐานะการเงิน ส้ินรอบระยะเวลาบญั ชี ใหป้ รับปรุงเป็นรายไดข้ องรอบ รับรายไดเ้ ป็นเงนิ สด ระยะเวลาบญั ชีปจั จุบัน เดบิต รายได.้ ........รบั ล่วงหนา้ XX เครดติ รายได.้ ..... XX แสดงในงบกาไรขาดทุน ปรบั ปรงุ รายไดร้ บั ลว่ งหน้า การผา่ นรายการปรบั ปรงุ ไปบญั ชีแยกประเภททวั่ ไป เป็นดงั น้ี รายได้รับล่วงหน้า 2XX XX รายได.้ ...... รายได้........ 4XX รายได้รับลว่ งหนา้ XX หลักการบญั ชีเบอื้ งตน้ 1 204

ตวั อยา่ งท่ี 7.9 เม่ือวันที่ 1 ธันวาคม 2557 กิจการรับเงินคา่ เช่าอาคาร เป็นเงิน 15,000 บาท เป็นค่าเช่า สาหรับระยะเวลา 3 เดอื น เริม่ ตั้งแต่ เดือน ธนั วาคม 2557 ส้นิ สุดในเดือน กุมภาพันธ์ 2558 โดยได้บันทึกบัญชี เป็นค่าเช่ารับลว่ งหน้า กจิ การปิดบญั ชใี นวันที่ 31 ธนั วาคม 2557 การคานวณและรายการปรับปรุงเป็นดังนี้ การคานวณ = 15,000/3 รายได้คา่ เช่า = 5,000 บาท/เดือน 1 ธ.ค. 57 31 ธ.ค. 57 28 ก.พ. 58 ระยะเวลา 1 เดอื น รายไดค้ า่ เช่า = 5,000 X 1 = 5,000 บาท หมายเหตุ: การนับระยะเวลา ให้เร่ิมนับตั้งแต่วันเกิดรายการจนถึงวันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี (1 ธ.ค.– 31 ธ.ค. 57 = 1 เดือน) เน่ืองจากจานวนเงินค่าเช่าท่ีได้รับมา ได้รวมรายได้ในส่วนที่ยังไม่เกิดข้ึนของ รอบระยะเวลาบัญชีถัดไปไว้แล้ว ดังน้ันจึงต้องปรับปรุงรายการเพ่ือให้ทราบว่าได้รายค่าเช่าท่ีเกิดขึ้นในรอบ ระยะเวลาบญั ชปี ัจจุบนั เป็นจานวนเงนิ เทา่ ใด หลกั การบญั ชีเบอ้ื งตน้ 1 205

การบนั ทกึ รายการปรับปรุงในสมดุ รายวนั ทั่วไป เป็นดังนี้ สมดุ รายวันทั่วไป หน้า 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วันท่ี บญั ชี 15,000 - 15,000 - ธ.ค. 1 เงินสด 101 รายไดค้ ่าเชา่ รบั ล่วงหนา้ 203 รับเงินค่าเชา่ ร้านสาหรับระยะเวลา 3 เดือน 31 รายไดค้ ่าเช่ารบั ลว่ งหนา้ 203 5,000 - 5,000 - รายไดค้ า่ เช่า 402 ปรบั ปรงุ รายไดค้ ่าเช่ารบั ลว่ งหน้า การผา่ นรายการไปยงั บัญชแี ยกประเภททั่วไป เป็นดงั น้ี บัญชีเงนิ สด เลขที่ 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ที่ รายไดค้ า่ เช่า บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ รับลว่ งหน้า ธ.ค. 1 รว.1 15,000 - บัญชีรายไดค้ ่าเชา่ รับล่วงหนา้ เลขที่ 203 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต รายได้ค่าเช่า เงนิ สด บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี บัญชี บาท สต. เดือน วนั ที่ รว.1 15,000 - ธ.ค. 31 รว.1 5,000 - ธ.ค. 1 บญั ชีรายไดค้ ่าเช่า เลขท่ี 402 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี บญั ชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ รว.1 5,000 - ธ.ค. 31 รายได้คา่ เช่า รบั ลว่ งหน้า หลกั การบญั ชีเบอื้ งต้น 1 206

ตวั อย่างท่ี 7.10 เมื่อวันท่ี 1 สิงหาคม 2557 กิจการได้รับค่านายหน้าสาหรับระเวลา 6 เดือน เป็นเงิน 240,000 บาท โดยไดบ้ นั ทึกบัญชีเป็นรายได้ค่านายหนา้ รับล่วงหนา้ กิจการปิดบญั ชใี นวันที่ 31 ธนั วาคม 2557 การคานวณและรายการปรบั ปรุงเปน็ ดงั นี้ การคานวณ = 240,000/6 รายไดค้ า่ นายหน้า = 40,000 บาท/เดือน 1 ส.ค. 57 31 ธ.ค. 57 31 ม.ค. 58 ระยะเวลา 5 เดอื น รายไดค้ ่านายหน้า = 40,000 X 5 = 200,000 บาท หมายเหตุ: การนับระยะเวลา ให้เร่ิมนับตั้งแต่วันเกิดรายการจนถึงวันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี (1 ส.ค.– 31 ธ.ค. 57 = 5 เดอื น) เน่ืองจากจานวนเงนิ รายได้ค่านายหน้าท่ไี ด้รับมา ได้รวมรายได้ในส่วนท่ียังไม่ เกิดขึ้นของรอบระยะเวลาบัญชีถัดไปไว้แล้ว ดังนั้นจึงต้องปรับปรุงรายการเพ่ือให้ทราบว่ารายได้ค่านายหน้า ทเี่ กดิ ข้นึ ในรอบระยะเวลาบญั ชีปจั จบุ ันเปน็ จานวนเงนิ เทา่ ใด การบนั ทกึ รายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวนั ทั่วไป เป็นดังนี้ สมดุ รายวันท่ัวไป หน้า 1 พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต เครดติ เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. บาท สต. ส.ค. 1 เงนิ สด 101 240,000 - รายไดค้ ่านายหน้ารับลว่ งหน้า 203 240,000 - รับเงินค่านายหนา้ สาหรบั 6 เดือน หลกั การบัญชีเบอื้ งตน้ 1 207

สมุดรายวนั ทวั่ ไป หนา้ 2 พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต เดอื น วนั ที่ บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 รายไดค้ ่านายหน้ารับลว่ งหน้า 203 200,000 - รายไดค้ ่านายหนา้ 402 200,000 - ปรบั ปรงุ รายไดค้ ่านายหนา้ รับลว่ งหนา้ การผา่ นรายการไปยงั บัญชแี ยกประเภททั่วไป เป็นดังน้ี บัญชีเงนิ สด เลขที่ 101 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ รายไดค้ ่านายหน้า บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี รบั ลว่ งหน้า ส.ค. 1 รว.1 240,000 - บญั ชีรายไดค้ า่ นายหนา้ รบั ล่วงหนา้ เลขท่ี 203 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ รายไดค้ ่านายหนา้ บัญชี บาท สต. เงนิ สด บญั ชี บาท สต. เดือน วันท่ี เดือน วนั ท่ี รว.1 240,000 - ธ.ค. 31 รว.2 200,000 - ส.ค. 1 บญั ชีรายไดค้ ่านายหนา้ เลขที่ 402 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี บญั ชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี ธ.ค. 31 รายได้ค่านายหน้า รับล่วงหน้า รว.2 200,000 - หลักการบัญชเี บ้ืองต้น 1 208

กรณที ี่ 2 บันทึกการการรบั เงินเป็นรายได้ รายการ การบันทึกรายการปรับปรุง วันทีเ่ กิดรายการ กจิ การได้บันทึกไว้ในบญั ชรี ายได้ทัง้ เดบิต เงนิ สด XX จานวน เครดติ รายได.้ ....... XX แสดงไว้ในงบกาไรขาดทนุ รับรายไดเ้ ป็นเงนิ สด สิน้ รอบระยะเวลาบัญชี เดบติ รายได.้ ........ XX ใหป้ รบั ปรุงเป็นเปน็ รายไดร้ ับล่วงหนา้ (หนส้ี นิ ) แสดงยอดเฉพาะในส่วนทยี่ ังไม่ได้ เครดิต รายได้....รบั ลว่ งหนา้ XX แสดงไวใ้ นงบแสดงฐานะการเงนิ ใหบ้ รกิ ารในรอบระยะเลาบัญชถี ัดไป ปรับปรงุ รายไดร้ ับลว่ งหน้า การผา่ นรายการปรับปรงุ ไปบญั ชแี ยกประเภททวั่ ไป เป็นดงั น้ี บัญชีรายได้รับลว่ งหนา้ เลขที่ 2XX พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. บญั ชี บาท สต. เดอื น วันที่ ธ.ค 31 รายได้...... รว.XX XX - บัญชีรายได.้ ............. เลขท่ี 4XX พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดิต เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี ธ.ค 31 รายไดร้ ับลว่ งหน้า รว.XX XX - หลกั การบัญชีเบอ้ื งตน้ 1 209

ตวั อย่างที่ 7.11 เม่อื วันท่ี 30 กันยายน 2557 กจิ การรับเงินคา่ บริการรับสง่ นกั เรยี น เปน็ เงิน 8,000 บาท สาหรับระยะเวลา 5 เดอื น เรม่ิ ตั้งแต่ เดือน ตุลาคม 2557 สิ้นสุดในเดือน กุมภาพันธ์ 2558 โดยได้บันทึกบัญชี เปน็ รายได้คา่ บริการ กิจการปดิ บญั ชใี นวันท่ี 31 ธนั วาคม 2557 การคานวณและรายการปรบั ปรงุ บันทกึ ได้ดงั นี้ การคานวณ = 8,000/5 รายได้คา่ บริการ = 1,600 บาท/เดือน 30 ก.ย. 57 31 ธ.ค. 57 28 ก.พ. 58 ระยะเวลา 2 เดอื น รายได้คา่ บรกิ ารรบั ล่วงหนา้ = 1,600 X 2 = 3,200 บาท หมายเหตุ: การนับระยะเวลา ให้เริ่มนับตั้งแต่วันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี จนถึงวันครบกาหนด ( ม.ค.–ก.พ. 58 = 2 เดือน) เน่ืองจากจานวนเงินค่าบริการที่ได้รับมา เป็นเงินสาหรับระยะเวลา 5 เดือน ซึ่งกิจการได้ให้บริการไปแล้วเป็นเวลา 3 เดือน (ต.ค. - ธ.ค. 57) ดังนั้นจึงต้องปรับปรุงรายการเพื่อให้ทราบว่า ในสว่ นท่ียังไมไ่ ดใ้ ห้บริการนั้นเปน็ จานวนเงนิ เทา่ ใด การบันทึกรายการปรับปรุงในสมุดรายวนั ทั่วไป เป็นดงั นี้ สมุดรายวนั ทวั่ ไป หน้า 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดอื น วันที่ บญั ชี 8,000 - 8,000 - ก.ย. 30 เงินสด 101 รายได้ค่าบริการ 401 รบั เงินคา่ บรกิ ารรบั ส่งนักเรยี น หลกั การบญั ชีเบอื้ งต้น 1 210

สมดุ รายวนั ท่วั ไป หน้า 2 เครดติ พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วนั ท่ี บัญชี 3,200 - 3,200 - ธ.ค. 31 รายไดค้ ่าบริการ 401 รายไดค้ า่ บริการรบั ล่วงหน้า 203 ปรับปรงุ รายไดค้ ่าบรกิ ารรบั ล่วงหนา้ การผ่านรายการไปยังบัญชแี ยกประเภทท่ัวไป เปน็ ดงั นี้ บัญชีเงินสด เลขท่ี 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดิต รายได้คา่ บรกิ าร บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี ก.ย. 30 รว.1 8,000 - บญั ชรี ายไดค้ ่าบรกิ ารรับลว่ งหนา้ เลขที่ 203 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ที่ ธ.ค. 31 รายได้ค่าบรกิ าร รว.2 3,200 - บญั ชีรายได้ค่าบริการ เลขท่ี 401 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ที่ รายได้ค่าบริการ บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี รว.1 8,000 - ธ.ค. 31 รับล่วงหน้า ก.ย. 1 เงินสด รว.2 3,200 - หลักการบญั ชีเบือ้ งตน้ 1 211

ตัวอยา่ งท่ี 7.12 เม่ือวันท่ี 31 ตลุ าคม 2557 กิจการรบั เงนิ สด เปน็ ค่าเช่าทดี่ ิน เป็นเงิน 18,000 บาท สาหรบั ระยะเวลา 1 ปี โดยได้บันทกึ บญั ชเี ปน็ รายได้ค่าเชา่ ท่ีดนิ กิจการปิดบัญชใี นวันท่ี 31 ธันวาคม 2557 การคานวณและรายการปรบั ปรุงบนั ทกึ ได้ดังน้ี การคานวณ = 18,000/12 รายไดค้ า่ เชา่ ท่ีดิน = 1,500 บาท/เดือน 31 ต.ค. 57 31 ธ.ค. 57 31 ต.ค. 58 ระยะเวลา 10 เดือน รายได้ค่าเช่าที่ดนิ รบั ล่วงหนา้ = 1,500 X 10 = 15,000 บาท หมายเหตุ: การนับระยะเวลา ให้เริ่มนับต้ังแต่วันสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี จนถึงวันครบกาหนด ( ม.ค.–ต.ค.. 58 = 10 เดือน) เนื่องจากจานวนเงินค่าเช่าท่ีดินท่ีได้รับมา เป็นเงินสาหรับระยะเวลา 1 ปี ซึ่งกิจการได้ให้บริการไปแล้วเป็นเวลา 2 เดือน (พ.ย. - ธ.ค. 57) ดังน้ันจึงต้องปรับปรุงรายการเพ่ือให้ทราบว่า ในสว่ นทีย่ ังไม่ได้ใหบ้ รกิ ารนัน้ เปน็ จานวนเงินเท่าใด การบนั ทกึ รายการปรับปรุงในสมุดรายวนั ทั่วไป เป็นดังน้ี สมุดรายวนั ทัว่ ไป หนา้ 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดือน วันท่ี บญั ชี 18,000 - 18,000 - ต.ค. 31 เงินสด 101 รายไดค้ า่ เชา่ ท่ดี นิ 401 รับเงนิ คา่ บรกิ ารรบั ส่งนักเรียน หลกั การบญั ชเี บอื้ งตน้ 1 212

สมุดรายวนั ท่ัวไป หนา้ 2 เครดติ พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดอื น วนั ที่ บญั ชี 15,000 - 15,000 - ธ.ค. 31 รายได้ค่าเชา่ ท่ีดิน 401 รายไดค้ า่ เชา่ ทด่ี นิ รับล่วงหน้า 203 ปรับปรุงรายได้ค่าบรกิ ารรบั ล่วงหนา้ การผ่านรายการไปยงั บัญชแี ยกประเภททั่วไป เป็นดังน้ี บัญชีเงินสด เลขท่ี 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดิต รายได้ค่าเชา่ ท่ดี นิ บญั ชี บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. เดือน วันที่ ต.ค. 31 รว.1 18,000 - บัญชรี ายไดค้ า่ เชา่ ที่ดนิ รับลว่ งหนา้ เลขที่ 203 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ บญั ชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ที่ ธ.ค. 31 รายได้ค่าเชา่ ท่ีดนิ รว.2 15,000 - บัญชรี ายได้ค่าเช่าทด่ี นิ เลขที่ 401 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ บญั ชี บาท สต. เดือน วันท่ี รายได้ค่าเชา่ ท่ีดนิ บัญชี บาท สต. เดือน วันท่ี รว.1 18,000 - ธ.ค. 31 รับล่วงหนา้ ต.ค. 31 เงินสด รว.2 15,000 - หลกั การบญั ชเี บื้องต้น 1 213

7.3.5 วัสดุสิ้นเปลืองใช้ไป (Supplies Used) มีสถานะเป็นค่าใช้จ่าย (หมวด 5) หมายถึง วัสดุท่ีใช้หมดไปในรอบระยะเวลาบัญชีหนึ่ง ๆ โดยท่ัวไปในการซื้อวัสดุส้ินเปลืองมักจะซ้ือเป็นจานวนมาก ซึง่ จะบันทึกรายการเป็นสินทรัพย์หมุนเวียน เช่น กระดาษ ปากกา ดินสอ เป็นต้น และมีการเบิกใช้ในระหว่าง รอบระยะเวลาบัญชี เมื่อถึงส้ินรอบระยะเวลาบัญชีจะดาเนินการตรวจนับวัสดุสิ้นเปลืองคงเหลือ และปรับปรุง สว่ นท่ีใช้หมดไปเป็นคา่ ใช้จา่ ยประจางวด เรยี กว่าวัสดุสิน้ เปลอื งใชไ้ ป สามารถคานวณได้ดงั นี้ การคานวณวัสดสุ ิ้นเปลอื งใช้ไป XX วสั ดสุ ้ินเปลืองคงเหลือต้นงวด XX บวก ซ้อื วัสดุส้นิ เปลอื งระหว่างงวด XX รวม XX หัก วัสดสุ ิ้นเปลืองคงเหลือปลายงวด XX วสั ดุส้นิ เปลอื งใชไ้ ป การบนั ทกึ รายการปรบั ปรงุ วสั ดุสิ้นเปลืองใช้ไป มี 2 กรณี ได้แก่ ณ วันที่ซื้อกิจการบันทึกไว้เป็น สนิ ทรพั ย์ และ ณ วันท่ีซ้ือกิจการบันทกึ ไวเ้ ปน็ คา่ ใชจ้ า่ ย การบันทกึ บัญชเี ปน็ ดังน้ี กรณที ี่ 1 ณ วนั ทีซ่ อ้ื กิจการบนั ทกึ ไว้เปน็ สินทรพั ย์ การบนั ทกึ รายการในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป เป็นดังน้ี ณ วันทีซ่ ้ือ บนั ทึกโดย เดบติ วัสดุส้ินเลอื ง XX เครดติ เงนิ สด XX ณ วันสนิ้ งวด บนั ทึกรายการปรับปรุงโดย เดบติ วสั ดสุ ิ้นเปลืองใชไ้ ป XX แสดงในงบกาไรขาดทนุ เครดิต วัสดสุ ิ้นเปลอื ง XX หลักการบัญชเี บือ้ งต้น 1 214

การผา่ นรายการไปบัญชีแยกประเภททั่วไป เปน็ ดงั นี้ บัญชีวัสดุส้นิ เปลอื ง เลขท่ี 1XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เครดติ เดอื น วันที่ บญั ชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี ธ.ค 31 วัสดสุ ้ินเปลอื งใชไ้ ป รว.XX XX - บัญชีวัสดสุ ้นิ เปลืองใช้ไป เลขท่ี 5XX พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดิต เดอื น วันท่ี บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วันท่ี ธ.ค 31 วัสดุส้นิ เปลอื ง รว.XX XX - ตัวอยา่ งที่ 7.13 เมือ่ วนั ท่ี 1 มกราคม 2557 ร้านบุ๋มบรกิ าร มีวสั ดสุ ิ้นเปลอื งยกมา จานวน 2,500 บาท 15 สงิ หาคม 2557 ได้จัดซ้ือเพ่ิมเตมิ 6,200 บาท ในวันที่ 31 ธันวาคม 2557 กจิ การได้ดาเนนิ การตรวจนบั วสั ดุ สิ้นเปลอื ง ปรากฏวา่ มยี อดคงเหลอื จานวน 1,500 บาท การคานวณวสั ดสุ น้ิ เปลืองใช้ไป 2,500 วัสดสุ ิน้ เปลืองคงเหลือตน้ งวด 6,200 บวก ซอื้ วัสดสุ ้นิ เปลืองระหว่างงวด 8,700 รวม 1,500 หัก วัสดสุ ิ้นเปลืองคงเหลือปลายงวด 7,200 วสั ดุสน้ิ เปลอื งใช้ไป หลักการบัญชเี บอ้ื งตน้ 1 215

การบนั ทึกรายการปรับปรุงในสมดุ รายวันทั่วไป เป็นดังน้ี สมดุ รายวันทั่วไป หนา้ 1 เครดิต พ.ศ. 2557 รายการ เลขที่ เดบิต บาท สต. บาท สต. เดอื น วนั ที่ บัญชี 6,200 - 6,200 - ส.ค. 15 วัสดุสน้ิ เปลือง 105 เงนิ สด 101 ซ้อื วัสดสุ ้ินเปลืองระหว่างปี ธ.ค. 31 วัสดสุ น้ิ เปลืองใชไ้ ป 505 7,200 - 7,200 - วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง 105 ปรับปรงุ วสั ดุสิ้นเปลืองใชไ้ ป การผ่านรายการไปยังบัญชีแยกประเภทท่ัวไป เปน็ ดงั นี้ บัญชีเงินสด เลขที่ 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ บญั ชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี รว.1 6,200 - ส.ค. 15 วสั ดสุ น้ิ เปลอื ง บัญชวี ัสดสุ ้นิ เปลอื ง เลขที่ 105 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดติ บัญชี บาท สต. เดอื น วนั ที่ ยอดยกมา บญั ชี บาท สต. เดือน วันท่ี ม.ค. 1 เงนิ สด ส.ค. 15  2,500 - ธ.ค. 31 วัสดุส้นิ เปลอื งใช้ไป รว.1 7,200 - รว.1 6,200 - บัญชีวัสดุสิน้ เปลืองใชไ้ ป เลขที่ 505 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต วสั ดุสน้ิ เปลอื ง บญั ชี บาท สต. เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี ธ.ค. 31 รว.1 7,200 - หลกั การบัญชเี บอื้ งตน้ 1 216

กรณที ่ี 2 ณ วนั ท่ีซอ้ื กิจการบนั ทกึ ไวเ้ ป็นค่าใชจ้ ่าย การบนั ทึกรายการในสมดุ รายวันท่ัวไป เปน็ ดังนี้ ณ วนั ทซ่ี อื้ บนั ทึกโดย เดบิต วสั ดุสิ้นเลืองใช้ไป XX เครดติ เงินสด XX ณ วนั ส้ินงวด บนั ทกึ รายการปรับปรุงโดย เดบิต วัสดสุ นิ้ เปลือง XX แสดงในงบแสดงฐานะการเงิน เครดติ วัสดุส้นิ เปลืองใช้ไป XX การผา่ นรายการไปบัญชีแยกประเภททั่วไป เป็นดงั น้ี บญั ชีวสั ดุสนิ้ เปลือง เลขที่ 1XX พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เครดติ เดอื น วนั ที่ บญั ชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วันท่ี ธ.ค 31 วสั ดุสน้ิ เปลืองใช้ไป รว.XX XX - บญั ชีวสั ดุสิ้นเปลอื งใชไ้ ป เลขท่ี 5XX พ.ศ. 25XX รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 25XX รายการ หนา้ เครดิต เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. บัญชี บาท สต. เดอื น วันท่ี ธ.ค 31 วัสดสุ ้ินเปลือง รว.XX XX - หลักการบญั ชเี บ้ืองตน้ 1 217

ตัวอย่างท่ี 7.14 เม่ือวันที่ 1 มกราคม 2557 ร้านหนุ่มเซอร์วสิ ได้จัดซ้ือวัสดสุ น้ิ เปลืองจานวน 5,000 บาท โดยบันทึกไว้ในบัญชีวัสดุสิ้นเปลืองใช้ไป ในวันที่ 31 ธันวาคม 2557 กิจการได้ดาเนินการตรวจนับวัสดุ ส้นิ เปลอื ง ปรากฏวา่ มียอดคงเหลือ จานวน 900 บาท การบนั ทึกรายการปรับปรุงในสมุดรายวันท่ัวไป เป็นดังนี้ สมดุ รายวนั ทวั่ ไป หนา้ 1 เครดติ พ.ศ. 2557 รายการ เลขท่ี เดบิต บาท สต. บาท สต. เดอื น วนั ที่ บญั ชี 5,000 - 5,000 - ม.ค. 1 วัสดุสิ้นเปลืองใช้ไป 505 เงินสด 101 ซ้อื วัสดุส้ินเปลือง ธ.ค. 31 วสั ดุสน้ิ เปลอื ง 105 900 - วสั ดสุ ิน้ เปลืองใช้ไป 505 900 - ปรบั ปรงุ วสั ดสุ ิน้ เปลืองใช้ไป การผ่านรายการไปยังบัญชแี ยกประเภทท่ัวไป เป็นดงั นี้ บญั ชีเงินสด เลขท่ี 101 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บาท สต. เดอื น วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วันที่ ม.ค. 1 วัสดสุ นิ้ เปลืองใชไ้ ป รว.1 5,000 - บญั ชวี ัสดสุ น้ิ เปลือง เลขท่ี 105 พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดอื น วันที่ ธ.ค. 31 วสั ดุสิน้ เปลอื งใชไ้ ป รว.1 900 บัญชีวัสดุส้ินเปลืองใชไ้ ป เลขที่ 505 พ.ศ. 2557 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 2557 รายการ หน้า เครดิต เงินสด บัญชี บาท สต. เดือน วันที่ บัญชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี รว.1 900 ม.ค. 1 รว.1 5,000 - ธ.ค. 31 วัสดุสิ้นเปลอื ง หลักการบญั ชีเบอื้ งต้น 1 218

หลกั การบญั ชีเบ้อื งต้น 1 219