หลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ สมัยอยุธยา และสมัยธนบุรี

หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ พระราชพงศาวดาร สมยั อยธุ ยา เเละ ธนบรุ ี (สมยั อยธุ ยา) เป็นบนั ทกึ เก่ียวกบั พระราชกรณียกจิ ของ พระมหากษตั ริยใ์ นด้านต่างๆ เช่น พระราช พงศาวดารกรุงธนบรุ ฉี บบั พนั จนั ทนมุ าศ

จดหมายเหตโุ หร จดหมายเหตุชาวต่างชาติ (สมยั อยธุ ยา) เป็นงานของโหรประจาราชสานกั (สมยั อยุธยา) บนั ทกึ พระราชกรณียกจิ และเหตุการณ์สาคญั ส่่วนใหญเ่ ป็นเอกสารท่ชี าวยุโรปท่ีเดินทางเขา้ มาในอาณาจกั ร ในบา้ นเมอื งตามลาดบั วนั ทเ่ี กดิ เหตุการณ์ อยธุ ยาเขียนข้ึน เช่น จดหมายเหตุฟานฟลีต ของเยเรเมียส ฟาน ฟลีต ชาวฮอลันดา

วรรณกรรม หลักฐานทางโบราณคดแี ละศิลปกรรม (สมยั อยธุ ยา) (สมยั อยุธยา) สมยั อยุธยามวี รรณกรรมหลายเรอ่ื งท่ี ให้ขอ้ มลู ทางประวตั ศิ าสตร์เชน่ เชน่ โบราณสถาน โบราณวตั ถุ ลลิ ติ โองการแชน่ ้า ลลิ ติ ยวนพา่ ย ศลิ ปวตั ถุท่ีสรา้ งในสมยั อยธุ ยา ซ่ึงมีจานวนมาก

เอกสารชาวตา่ งชาติ บนั ทึกจากเร่ืองบอกเล่า (สมยั ธนบุร)ี (สมยั ธนบรุ ี) เชน่ ชงิ สอ่ื ลู่กล่าวถงึ การตดิ ตอ่ ระหวา่ งสมเดจ็ พระเจา้ ตากสนิ มหาราชกบั เช่น จดหมายเหตุความทรงจากรมหลวงนรินทรเทวี กล่าวถึงเรื่องราว กอ่ นเสียกรุงศรีอยุธยาคร้งั ที่ 2 และเหตุการณส์ มยั ธนบุรีจนถึงสมยั ราชสานกั รตั นโกสินทร์ ราชวงศช์ งิ ของจนี มขี อ้ มลู เกยี่ วกบั สมยั สมเดจ็ พระเจา้ ตากสนิ มหาราช

เอกสารไทยรว่ มสมยั พระราชพงศาวดาร (สมยั ธนบรุ )ี (สมยั ธนบรุ ี) ไดแ้ ก่ เอกสารราชการ เชน่ หมายรบั สงั่ เช่น พระราช จดหมายเหตรุ ายงาน การเดนิ ทพั พงศาวดารกรุงธนบรุ ีฉบบั พนั จนั ทนุมาศ จดหมายเหตโุ หร พระราชกาหนด และ บางฉบบั อยตู่ อ่ เป็นส่วนทา้ ยของพระราช พงศาวดารกรุงศรีอยธุ ยา เช่น ในฉบบั อกี ประเภทหนง่ึ คอื งานวรรณกรรมรว่ ม กรุงสยามฯ ฉบบั พระราชหตั ถเลขาเป็น สมยั องิ ประวตั ศิ าสตร์ เชน่ คาโคลงยอ หลกั ฐานทีเ่ ป็นลายลกั อกั ษร พระเกยี รตพิ ระเจา้ กรงุ ธนบุรขี องนาย สวนมหาดเลก็ นริ าศ เมอื งกวางตงุ้ ของ พระยามหานภุ าพ และสงั คตี ยิ วงศ์ ของ สมเดจ็ พระวนั รตั น์ วดั พระเชตพุ นธ์

บนั ทกึ สว่ นตวั (สมยั ธนบรุ )ี การบนั ทกึ สว่ นตวั ของบุคคล สาคญั ในลกั ษณะบนั ทกึ ความทรง จา มเี รอ่ื งราวเกยี่ วกบั บุคคลหรอื เหตกุ ารณ์ในอดตี ทผี่ ้บู นั ทกึ มสี ว่ น เกย่ี วขอ้ งและไดพ้ บเหน็