คำถามท้ายบทที่ 3 การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา

คําถามทา้ ยบทที 3 การประกนั คณุ ภาพภายใน สถานศึกษา นางสาวกมลชนก ปะละ 61121403 Sec. 53

คําถามท้ายบทที 3 การประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ระบบประกันคณุ ภาพภายในตามกฎกระทรวง กลา่ ว ถึงการประกนั คณุ ภาพภายในวา่ อยา่ งไร ตอบ จากประกาศกฎกระทรวงการประกันคณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. 2561 ไดป้ ระกาศในราช กิจจานุเบกษา เล่ม 135 ตอนที 11 ก หน้า 3 เมือวนั ที 23 กมุ ภาพันธ์ 2561 กล่าวว่า “การ ประกนั คุณภาพการศึกษา” หมายความว่า การประเมินผลและตดิ ตามตรวจสอบคณุ ภาพ ตามมาตรฐานการศึกษา สถานศึกษาแต่ละระดับและประเภทการศึกษา โดยมกี ลไกในการ ควบคุม ตรวจสอบระบบการบรหิ ารคุณภาพการศึกษาทีสถานศึกษาจดั ขนึ เพือให้เกดิ การ พัฒนาและสรา้ งความเชอื มนั ใหแ้ กผ่ มู้ สี ่วนเกยี วขอ้ ง และสาธารณชนวา่ สถานศึกษานัน สามารถจัดการศึกษาไดอ้ ยา่ งมีคณุ ภาพ ตามมาตรฐานการศึกษาและบรรลจุ ุดประสงคข์ อง หน่วยงานต้นสังกัดหรอื หน่วยงานภายทีกํากบั ดูแล โดยใหส้ ถานศึกษาแต่ละแห่งจดั ใหม้ ี ระบบการประกนั คุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา โดยการกาํ หนดมาตรฐานการ ศึกษาของสถานศึกษา ให้เปนไปตามมาตรฐานการศึกษาแต่ละระดบั และประเภทการ ศึกษาทรี ัฐมนตรีวา่ การกระทรวงศึกษาธกิ ารประกาศกําหนด พรอ้ มทงั จดั ทําแผน พัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาทมี ุง่ คณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษาและดําเนิน ตามแผนทกี าํ หนดไว้ จัดใหม้ ีการประเมินผลแบะตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษาภายในสถาน ศึกษา ติดตามการดําเนินการเพอื พัฒนาสถานศึกษาใหม้ คี ณุ ภาพตามมาตรฐานการศึกษา และจัดส่งรายงานผลการประเมินตนเองใหแ้ ก่หน่วยงานตน้ สังกัด หรอื หน่วยงานทีกาํ กับ ดูแลสถานศึกษาเปนประจาํ ทกุ ป

กระบวนการประกันคณุ ภาพภายใน เปนอย่างไร ตอบ กระบวนการประกั นคุ ณภาพภายในตามแนวคิ ดของ การประกั นคุ ณภาพ มี 3 ขั นตอน คื อ (สํานั กงานคณะ กรรมการการศึ กษาแห่ งชาติ 2543: 7 1. การควบคุ มคุ ณภาพ เปนการกําหนดมาตรฐาน คุ ณภาพการศึ กษาของสถานศึ กษาเพื อพั ฒนาสถานศึ กษา ให้ เข้ าสู่ มาตรฐาน 2. การตรวจสอบคุ ณภาพ เปนการตรวจสอบและ ติ ดตามผลการดําเนิ นงานของสถานศึ กษาให้ เปนไปตาม มาตรฐานที กาํ หนด 3. การประเมิ นคุ ณภาพ เปนการประเมิ นคุ ณภาพการ ศึ กษาของสถานศึ กษา โดยสถานศึ กษาและหน่ วยงานต้ น สั งกั ดในระดั บเขตพื นที การศึ กษาฯ และระดั บกระทรวง กระบวนการประกั นคุ ณภาพภายในตามแนวคิ ดของ หลั กการบริ หารที เปนกระบวนการครบวงจร (PDCA) ประกอบด้ วย 4 ขั น คื อ 1. การร่ วมกั นวางแผน (PLAN) 2. การร่ วมกั นปฏิ บั ติ ตามแผน (DO) 3. การร่ วมกั นตรวจสอบ (CHECK) 4. การร่ วมกั นปรั บปรุ ง (ACT)

ขันตอนการดาํ เนินการประกนั คณุ ภาพภายใน มี กขี ันตอน แตล่ ะขนั ตอนเปนอย่างไร ตอบ 1. ขันการเตรียมการ ซึงการเตรียมการทีมีความสําคัญ คือ 1.1 การเตรียมความพร้อมของบุคลากร 1.2 การแต่งตังคณะกรรมการผู้รับผิดชอบในการประสานงาน กาํ กับดูแล ช่วยเหลือ 2. ขันการดาํ เนินงาน 2.1 การวางแผน 2.2 การปฏิบัติตามแผน 2.3 การตรวจสอบประเมินผล 2.4 การนําผลการประเมินมาปรับปรุงงาน 3. ขันการจัดทาํ รายงานประเมินตนเองหรือรายงานประจาํ ป กิจกรรมที 1 การเตรียมความพร้อม เกียวกับความรู้ ความ เข้าใจ เจตคติทีดีของบุคลากรในสถานศึกษา พร้อมทังสร้างแรงจูงใจ และแต่งตังคณะทาํ งาน รวมทังการเตรียมความพร้อมทางด้าน ทรัพยากรต่างๆ ประกอบด้วยกิจกรรมย่อยดังนี 1. สํารวจความพร้อมของบุคลากร 2. แต่งตังคณะกรรมการประเมินผลภายในของสถานศึกษา 3. เตรียมงบประมาณ และสิงอาํ นวยความสะดวก 4. จัดทําปฏิทินการปฏิบัติงาน 5. กํากับติดตามการประเมินผลภายใน

ขนั ตอนการดําเนินการประกันคณุ ภาพภายใน มี กขี ันตอน แตล่ ะขันตอนเปนอย่างไร (ต่อ) กิจกรรมที 2 การศึกษาสภาพและผลการดาํ เนินงานของสถานศึกษาที ผ่านมา รวบรวมและนําข้อมูลพืนฐาน ผลการดาํ เนินงานของสถาน ศึกษาทีผ่านมาแล้วมาแจ้งให้ผู้เกียวข้องทังหมดทราบ เพือพิจารณา ตัดสินใจในการกาํ หนดแนวทางการประเมินและการพัฒนาสถาน ศึกษาของตนเอง คือจัดทาํ รายงานสภาพการดาํ เนินงานของสถาน ศึกษาให้ผู้เกียวข้องทุกฝายได้นํามาเปนข้อมูลพิจารณาตัดสินใจดาํ เนินการต่างๆ ต่อไป ข้อมูลประกอบด้วย 1. ข้อมูลพืนฐานทัวไปของสถานศึกษา ได้แก่ ชือ ทีตัง ขนาด สถานศึกษา จาํ นวนอาคาร สถานที ฯลฯ 2. ข้อมูลเกียวกับนโยบายต่างๆ ของสถานศึกษา ได้แก่ นโยบายด้านการบริหารจัดการ ด้านหลักสูตรการจัดการเรียนการสอน ด้านบุคลากร ด้านอาคารสถานที กิจกรรมที 3 การทาํ ความเข้าใจกับบุคลากรในสถานศึกษาเกียวกับ สภาพและผลการดาํ เนินงาน เปนการนําเสนอผลการดําเนินงานของ สถานศึกษาให้ทุกฝายเข้าใจตรงกันและพร้อมทีจะร่วมมือกันดําเนิน งานประเมินผลภายในต่อไป ซึงมีกิจกรรมย่อย ดังนี 1. ทําความเข้าใจด้านนโยบายของสถานศึกษา 2. กาํ หนดเปาหมายให้รู้ร่วมกัน กิจกรรมที 4 การกาํ หนดวัตถุประสงค์ของการประเมิน มาตรฐานและ ตัวบ่งชีทีจะใช้ในการประเมิน เปนการกําหนดเปาหมายทีบุคลากรทุก คนในสถานศึกษารับรู้และร่วมกันจัดทําว่าจะมีการตรวจสอบการ ทาํ งานของตนเองในด้านใด เรืองใดบ้าง ซึงวิธีการดาํ เนินงานควรมีขัน ตอน ดังนี 1. สํารวจความคิดเห็นของบุคลากรทุกฝาย 2. ให้บุคลากรทุกฝายศึกษามาตรฐานการศึกษาและตัวบ่งชี 3. กาํ หนดวัตถุประสงค์ของการประเมิน

ขนั ตอนการดาํ เนินการประกันคุณภาพภายใน มี กขี นั ตอน แตล่ ะขนั ตอนเปนอยา่ งไร (ตอ่ ) กิจกรรมที 5 การกําหนดกรอบประเมิน เปนการแนวทางในการทําการ อย่างไร เมือใด และใครเปนผู้รับผิดชอบในเรืองใด ซึงวิธีการประเมิน จะขึนอยู่กับลักษณะของตัวบ่งชี สําหรับกิจกรรมย่อยทีควรจัดทาํ คือ 1. กาํ หนดแหล่งผู้ให้ข้อมูลทีเหมาะสมในการประเมินแต่ละตัว บ่งชี 2. กาํ หนดวิธีการเก็บข้อมูล 3. กาํ หนดขนาดตัวอย่าง 4. กาํ หนดระบบการจัดเก็บข้อมูล 5. กาํ หนดวิธีการวิเคราะห์ข้อมูล 6. กําหนดกรอบการประเมิน กิจกรรมที 6 การกําหนดเกณฑ์การประเมิน 1. กําหนดเกณฑ์ทีใช้ในการตัดสินตัวบ่งชี 2. ตรวจสอบความเหมาะสมของเกณฑ์ทีใช้ในการตัดสินตัวบ่ง ชี กิจกรรมที 7 การกําหนดวิธีการทีใช้ในการประเมิน เปนการทีคณะ กรรมการผู้รับผิดชอบประเมินผลเลือกวิธีการ เครืองมือ กลุ่มผู้ให้ ข้อมูล รูปแบบสอบถาม โครงสร้างคําถามทีจะใช้ และการสร้างเครือง มือประเมิน กิจกรรมที 8 การวิเคราะห์ข้อมูล เปนการกาํ หนดแนวทางในการ วิเคราะห์ข้อมูลทีจัดเก็บมาให้สอดคล้องกับลักษณะของข้อมูล และนํา เสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล มีกิจกรรมย่อย ดังนี 1. เตรียมข้อมูลเพือวิเคราะห์ 2. ทาํ การวิเคราะห์ข้อมูล 3. กําหนดวิธีการนําเสนอข้อมูล

ขันตอนการดาํ เนินการประกนั คุณภาพภายใน มี กีขันตอน แตล่ ะขันตอนเปนอย่างไร (ตอ่ ) กิจกรรมที 9 การวิเคราะห์จุดแข็งและจุดอ่อนของสถานศึกษา เปนการ นําผลการประเมินมาวิเคราะห์จุดอ่อนจุดแข็งของสถานศึกษาเพือเปน แนวทางในการพัฒนาตนเองของสถานศึกษาต้อไป มีกิจกรรมย่อย ดังนี 1. สรุปผลการประเมิน 2. วิเคราะห์จุดแข็งจุดอ่อนของสถานศึกษา 3. ประเมินความต้องการจําเปน กิจกรรมที 10 แนวทางการพัฒนาสถานศึกษา เปนการนําจุดอ่อนที ค้นพบมาวิเคราะห์หาสาเหตุ เพือทาํ การปรับปรุงแห้ไขหรือพัฒนา สถานศึกษาให้เข้าสู่มาตรฐานต่อไป โดยมีกิจกรรมย่อย 1. วิเคราะห์สาเหตุของจุดอ่อน 2. กําหนดวิธีการแก้ปญหา 3. พัฒนาสถานศึกษาตามวิธีการทีกาํ หนด โดยจัดทําเปน โครงการ กิจกรรมที 11 การจัดทํารายงานผลการประเมินตนเอง เปนการจัดทํา รายงานผลการประเมินตนเองให้ผู้เกียวข้องทังหมดได้รู้และเพือ รองรับการประเมินคุณภาพภายนอก ประกอบด้วย ส่วนที 1 เปนข้อมูลพืนฐานของสถานศึกษา ได้แก่ 1. ข้อมูลทัวไป ประวัติสถานศึกษา ทีตัง ลักษณะชุมชน แหล่ง การเรียนรู้ต่างๆ ของชุมชน 2. อาคารสถานที 3. แผนภูมิโครงสร้างการบริหารสถานศึกษา 4. บุคลากร 5. นักเรียน

ขนั ตอนการดาํ เนินการประกันคณุ ภาพภายใน มี กขี นั ตอน แต่ละขนั ตอนเปนอยา่ งไร (ต่อ) 6. งบประมาณ 7. วิสัยทัศน์ 8. พันธกิจและแผนกลยุทธศาสตร์ ส่วนที 2 การประเมินคุณภาพภายใน ประกอบด้วย 1. ผลการประเมินตนเองตามมาตรฐานแต่ละมาตรฐาน 2. สรุปผลการประเมินมาตรฐานแต่ละมาตรฐาน กิจกรรมที 12 การใช้ประโยชน์จากการประเมินตนเอง เปนการนําผล การประเมินไปใช้ประโยชน์ เพือพัฒนาปรับปรุงตนเองของทุกฝายที เกียวข้อง มีกิจกรรมย่อย 1. รายงานผลการประเมิน ซึงจะรายงานทุกฝายให้รับทราบ 2. ปรับปรุงสถานศึกษาอย่างต่อเนืองตลอดเวลา

บทบาทของผเู้ กียวขอ้ งในการประกันคณุ ภาพ ใน มกี ีระดบั แต่ละระดับเปนอย่างไร ระดับสถานศึกษา 1. กําหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา 2. จัดทาํ แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษาทีมงุ่ คุณภาพตาม มาตรฐานการศึกษา 3. ดาํ เนินการตามแผนพฒั นาการจดั การศึกษาของสถานศึกษา 4. ประเมนิ ผลและตรวจสอบคณุ ภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา 5. ตดิ ตามผลการดําเนินการเพอื พัฒนาสถานศึกษาให้มคี ุณภาพตาม มาตรฐานการศึกษาและนําผลการติดตามไปใชป้ ระโยชน์ในการปรบั ปรุงพฒั นา 6. จดั ทํารายงานผลการประเมนิ ตนเอง (Self-Assessmen-Report:SAR) 7. จัดใหม้ กี ารพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาอย่างต่อเนือง ระดบั สํานักงานเขตพืนทกี ารศึกษา 1. ศึกษาวเิ คราะห์ รายงานผลการประเมนิ ตนเองของสถานศึกษา ตลอดจน ให้คาํ ปรึกษาช่วยเหลือและแนะนําสถานศึกษา 2. จดั ส่งรายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา (Self-Assessmen- Report:SAR) 3. ใหค้ ําปรกึ ษา ช่วยเหลือ และแนะนําสถานศึกษา 4. ติดตามผลการดาํ เนินงาน ปรับปรุง และพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของ สถานศึกษาตามขอ้ เสนอแนะ 5. ให้ความร่วมมือกบั สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการ ศึกษา (สมศ.) 6. สํานักงานเขตพืนทีการศึกษา อาจมอบหมายบุคคลทีไมไ่ ด้เปนผู้ประเมนิ เขา้ รว่ มสังเกต รบั ฟง หรือใหข้ ้อมลู เพมิ เติมในการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก

บทบาทของผู้เกยี วข้องในการประกนั คุณภาพ ใน มีกรี ะดับ แต่ละระดบั เปนอยา่ งไร (ต่อ) ระดบั สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั พนื ฐาน 1. กาํ หนดนโยบายดา้ นการศึกษา 2. ส่งเสริม สนับสนุน ใหค้ าํ ปรึกษา ช่วยเหลอื ตอ่ สํานักงานเขตพนื ทีการ ศึกษา 3. วเิ คราะห์ และสรุปผล ตามข้อเสนอแนะของสํานักงานรับรองมาตรฐานและ ประเมินคณุ ภาพ การศึกษา (สมศ.) 4. ใหค้ วามรว่ มมือกับสํานักงานรับรองมานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.)

แผนพฒั นาคุณภาพการศึกษา ประกอบด้วย อะไร บอกรายละเอยี ดของแผนคุณภาพการ ศึกษา มาพอสังเขป 1.ภาพรวมของสถานศึกษา (School Profile) 1.1 ข้อมูลทวั ไปของชมุ ชน ไดแ้ ก่ สภาพทางภมู ศิ าสตร์ การประกอบอาชพี เศรษฐกิจ การปกครอง ศาสนา วฒั นธรรม ประเพณี ค่านิยม ฯลฯ 1.2 ประวตั คิ วามเปนมาของสถานศึกษา 1.3 โครงสร้างการบริหารของสถานศึกษา แผนภูมิการบริหาร พรอ้ มทังบทบาท หน้าที 1.4 โครงสร้างการจัดการศึกษา ไดแ้ ก่ หลักสูตรกิจกรรมทีใช้ในการจดั การ ศึกษา กล่มุ เปาหมายทใี ห้บรกิ าร และการมสี ่วนร่วมการบรหิ ารจดั การของชุมชน 1.5 มาตรฐานการพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา 2. ทศิ ทางการจัดการศึกษาของสถานศึกษา 2.1 วสิ ัยทัศน์ 2.2 ภารกจิ หรอื พันธกิจ 2.3 เปาหมายของสถานศึกษา 3. แผนปฏิบัตกิ าร 4. การระดมทรพั ยากร 5. การประสานความรว่ มมอื กับหน่วยงานเครอื ขา่ ย ขนั ตอนการจัดทําแผนพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา 1. สร้างความเขา้ ใจเกยี วกบั แผนพฒั นาคุณภาพการศึกษาให้กบั บคุ ลากรใน สถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา ผปู้ กครอง และชุมชนทราบ 2. สถานศึกษา ศึกษาทบทวน วเิ คราะห์ความเปนมา สภาพปจจุบัน ปญหา จดั เตรียมข้อมลู สารสนเทศของสถานศึกษา 3. สถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา (รวมถงึ ผ้แู ทนจากชมุ ชน) ประชมุ วางแผนร่วมกันเพอื กาํ หนดเปาหมายของสถานศึกษา และแผนพัฒนาการศึกษาใน ชว่ งเวลาทีกําหนด 4. สถานศึกษาจดั ทาํ แผนพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาเปนลายลักษณ์อักษร โดย ผ่านการยอมรบั รว่ มกันจากคณะกรรมการสถานศึกษา (ซึงมีผแู้ ทนจากชมุ ชนร่วม ด้วย) 5. ประกาศแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาใหบ้ ุคลากรในสถานศึกษาและ บุคลากรทวั ไป (ในชมุ ชน) ทราบ