บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2018เอกสารประกอบการสอน บทท่ี 1 ความหมายของวิทยาศาสตร์ ดร. สธุ รี า อานามวงษ์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลตะวันออก 6/13/2018

ความหมายของวิทยาศาสตร์วิทยาศาสตร์ หมายถงึ ความร้เู กีย่ วกับสงิ่ ต่างๆในธรรมชาติ และกระบวนการค้นควา้ หาความรอู้ ยา่ งเปน็ ระบบและมีขัน้ ตอน วทิ ยาศาสตร์ แบง่ เป็น 2 ประเภท คือ1.วิทยาศาสตรบ์ รสิ ุทธ์ิ (pure science) เป็นความรู้ทางวิทยาศาสตร์ขน้ั พนื้ ฐานท่ีได้จากการคน้ พบในธรรมชาตไิ ดแ้ ก่ ข้อเทจ็ จรงิ หลกั การ กฎ ทฤษฎี ได้แก่วิชาการต่างๆเช่น ชีววิทยา ฟสิ กิ ส์ เคมี ฯลฯ เราเรียกนกั วิทยาศาสตรด์ ้านน้วี า่ นกั วิทยาศาสตรบ์ ริสทุ ธ์ิ ความรู้ทางวทิ ยาศาสตรท์ มี่ นุษยน์ ามาใชป้ ระโยชน์ในชีวิตประจาวันได้แก่ แพทยศ์ าสตร์ เภสัชศาสตร์วศิ วกรรมศาสตร์ และคอมพิวเตอร์เป็นตน้2.วทิ ยาศาสตร์ประยกุ ต์ (applied science) หรือวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นการนาความรู้พน้ื ฐานทางวิทยาศาสตรม์ าประยุกต์ใช้ เพื่อใหเ้ กิดประโยชนแ์ ละอานวยความสะดวกในการดารงชีวิตของมนุษย์ เรยี กนักวทิ ยาศาสตรด์ า้ นน้ีวา่ นักวทิ ยาศาสตร์ประยุกต์ประกอบดว้ ย วศิ วกร แพทย์ เภสชั กร เกษตรกร เป็นตน้ความหมายของเทคโนโลยีเทคโนโลยหี มายถงึ วิชาท่ีวา่ ด้วยการประกอบวัตถุเปน็ อตุ สาหกรรมหรอื วิชาชา่ งอุตสาหกรรมหรือการนาเอาวทิ ยาศาสตร์มาใช้ในทางปฏบิ ตั ิ จากการท่ีมผี ูใ้ หค้ วามหมายของเทคโนโลยไี ว้หลากหลาย สรปุ ไดว้ ่า เทคโนโลยี หมายถงึ วชิ าทน่ี าเอาวทิ ยาการทางวิทยาศาสตรแ์ ละศาสตรอ์ นื่ ๆมาประยกุ ตใ์ ช้ตามความต้องการของมนุษยเ์ ช่น โรงงานอุตสาหกรรมเป็นต้น ซงึ่ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัวทรงกล่าวถึงความหมายของเทคโนโลยีเปน็ ภาษาง่ายๆวา่ หมายถงึ การรู้จักนามาทาใหเ้ ป็นประโยชน์นนั่ เอง ความสมั พันธร์ ะหวา่ งวทิ ยาศาสตรก์ บั เทคโนโลยีความรทู้ างวทิ ยาศาสตร์เป็นความรู้ทเ่ี กดิ จากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติโดยหลักสาคัญคือความรู้ทางวิทยาศาสตร์คือการพยายามท่อี ธิบายว่าทาไมจงึ เกิดอย่างนัน้ (Why) เช่น นกั ฟสิ ิกส์ อธบิ ายว่า เม่ือขดลวดตัดสนามแมเ่ หล็กจะไดก้ ระแสไฟฟ้า และน้าเกดิ จากไฮโดรเจนผสมกับออกซเิ จนเป็นตน้

สว่ นในความหมายของเทคโนโลยเี ปน็ การประยกุ ต์ นาเอาความรทู้ างวทิ ยาศาสตร์มาใช้ และกอ่ ใหเ้ กิดประโยชนใ์ นทางปฏิบัติแก่มวลมนุษยก์ ลา่ วคือเทคโนโลยเี ป็นการนาเอาความรู้ทางวทิ ยาศาสตร์มาใช้ในการประดิษฐ์ส่ิงของต่าง ๆ ให้เกดิ ประโยชนส์ งู สดุ สว่ นท่เี ป็นขอ้ แตกตา่ งอย่างหนง่ึ ของเทคโนโลยี กับวิทยาศาสตร์ คอื เทคโนโลยจี ะข้นึ อย่กู บั ปจั จัยทางเศรษฐกิจเป็นสินคา้ มีการซอ้ื ขายสว่ นความรู้ทางวิทยาศาสตร์เปน็ สมบตั สิ ว่ นรวมของชาวโลก มกี ารเผยแพร่โดยไม่มีการซ้ือขายแต่อย่างใดกล่าวโดยสรุปคอื เทคโนโลยีสมัยใหม่เกิดขึ้นโดยมคี วามรทู้ างวิทยาศาสตร์เปน็ ฐานรองรับผลกระทบของวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ผลดีผลของการใชเ้ ทคโนโลยไี ดท้ าใหเ้ กิดการพัฒนาในดา้ นต่าง ๆ อันมีประโยชนต์ ่อมนุษย์มากมาย เชน่อปุ กรณ์สาหรับใช้ในการตรวจและรักษาโรค โทรเลข โทรศัพท์ อุปกรณ์การสอ่ื สารตา่ ง ๆ การค้นพบคอมพวิ เตอร์ และการใช้เทคโนโลยคี อมพิวเตอร์ชว่ ยในการปฏบิ ัตงิ านของอปุ กรณ์ตา่ ง ๆ ทางดา้ นการแพทย์ การสารวจ การประมงการควบคมุ อากาศยานและยานพาหนะการใช้คอมพิวเตอร์ ควบคมุอปุ กรณ์ต่าง ๆ ภายในสถานประกอบการอตุ สาหกรรมและการใช้เทคโนโลยที ่เี รียกวา่ เทคโนโลยีสารสนเทศ การพัฒนาระบบการชลประทานและการสง่ นา้ เพอื่ การเพาะปลูก การผลติ ปุ๋ยเคมแี ละปุ๋ยชีวภาพ การปลูกพืช การเล้ยี งสัตว์ การทาประมง และการเพาะเลีย้ งสตั ว์นา้ การพัฒนาเทคโนโลยีเพ่ือการผลิตและการถนอมอาหารและการใช้เทคโนโลยีในการผลิตเสอื้ ผา้ และเคร่ืองนมุ่ ห่มผลเสีย 1. ผลกระทบต่อเศรษฐกจิ และการเมืองประเทศท่มี ีความก้าวหน้าทางวทิ ยาศาสตร์และ เทคโนโลยีจะไดเ้ ปรยี บทางเศรษฐกจิ ประเทศที่ด้อยกวา่ จาเป็นตอ้ งตามการเปล่ียนแปลงดา้ น เทคโนโลยีอยูต่ ลอดเวลา ทาใหเ้ สียดลุ การค้า เกดิ ช่องว่างคนจนกบั คนรวยมากข้นึ 2. ผลกระทบต่อสังคมและวัฒนธรรมการใช้เทคโนโลยีในการพัฒนาประเทศส่งผลต่อวัฒนธรรม ดังนี้ ความสัมพันธ์ระหวา่ งมนษุ ยแ์ ละความเปน็ มนุษย์ลดลง i. มนษุ ยใ์ หค้ วามสาคญั ดา้ นวัตถุมากกวา่ จติ ใจ ii. ความสาคัญของศาสนาและคุณธรรมในสงั คมลดลง 3. ผลกระทบต่อรา่ งกาย ทาลายเนื้อเย่ือของรา่ งกา ผิวหนงั แห้ง ไหม้เกรยี มทาลายเลนสต์ า มะเร็งผิวหนัง 4. ผลกระทบของมลพษิ ทางอากาศผลกระทบต่อตน้ ไม้และพืชผักตา่ งๆ ผลกระทบต่อมนุษย์ และสัตวผ์ ลกระทบต่อวสั ดุ เช่น ตวั อาคาร ตวั ถังรถยนต์

5. ผลกระทบต่อสง่ิ แวดลอ้ มแหล่งเพาะพนั ธุพ์ าหะของโรคไมส่ ามารถใชน้ า้ ในการอุปโภคบริโภค ได้สญู เสียงบประมาณในการกาจัด เกิดกลิน่ และภาพท่ไี มส่ วยงามทางสายตาส่งผลต่อการ เพาะเล้ยี งสตั วน์ า้ เปน็ แหล่งสะสมสารพิษเกดิ ปัญหากาแพร่กระจายของสารเคมี