อาการที่พบบอ่ ยๆ ในระบบทางเดินหายใจส่วนลา่ ง 3. อาการหอบ / หายใจเร็ว • ไขส้ ูง หนาวสั่น • แรกๆ ไอแหง้ ๆ ไมม่ ีเสมหะ • ต่อมาไอมีเสลดขุ่นข้น สีเหลอื ง เขยี ว สีสนมิ มเี ลอื ด • เจ็บแปลบทหี่ น้าอกเวลาหายใจเข้า บางทีร้าวไปไหล่ • เคาะปอด ได้ Dullness • ฟงั ได้ Diminished breath sound + crepitation ทีใ่ ต้สะบัก Pneumonia อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
พบในเดก็ < 2 ปี •สาเหตุ Respiratory syncytial viruses, Influenza, Parainfluenza, Rhinoviruses เดก็ โต เกดิ จาก mycoplasma pneumonia อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
อาการและอาการแสดงของหลอดลมฝอยอกั เสบ แนวทางการดแู ลรกั ษาโรคตดิ เชือ้ เฉียบพลนั ระบบหายใจในเด็ก พ.ศ. 2562 สืบคน้ จาก http://www.thaipediatrics.org/Media/media- 20190909130040.pdf อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
แนวทางการดแู ลรกั ษาโรคติดเชือ้ เฉียบพลนั ระบบหายใจในเด็ก พ.ศ. 2562 สืบคน้ จาก http://www.thaipediatrics .org/Media/media- 20190909130040.pdf อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
โรคหลอดลมอกั เสบชนดิ เฉียบพลนั (acute bronchitis) (มีอาการไมเ่ กิน 3 สัปดาห์) โรคหลอดลมอักเสบชนิดเร้ือรัง (chronic bronchitis) (มีอาการเกิน 3 สัปดาห์) • มกั พบร่วมกบั หลอดคออกั เสบ ( Tracheitis) • อาการ : ไอ มีเสมหะ • สาเหตุ : ตดิ เชอื้ Rhinovirus , Respiratory syncytial V. (RSV) Influenza, Parainfluenza , Adenovirus , Coxacki V. และเชอื้ Mycoplasma pneumonia อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
Acute bronchitis ตดิ เชอื้ Rhinovirus , Respiratory syncytial V. (RSV) Influenza, Parainfluenza , Adenovirus , Coxacki V. และเชือ้ Mycoplasma pneumonia Chronic bronchitis (มอี าการเกิน 3 สัปดาห์) -โรคภมู ิแพ้ [โรคหดื (asthma) หรือ - การสูบบุหรเ่ี ปน็ ระยะเวลานาน - สัมผัสกับมลภาวะ (air pollution) หรือสารระคายเคืองจากการประกอบอาชีพ (occupational irritants) เช่นฝนุ่ , ควัน หรอื สารเคมีท่ีระเหยได้ - เชอ้ื แบคทเี รยี ไดแ้ ก่ Streptococcus pneumoniae, Hemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis (เสมหะเปล่ียนเปน็ สีเหลอื ง หรอื เขยี ว) อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
• เร่ิมจากไอแหง้ ๆ (brassy cough) 2-3 วันต่อมาจะไอมเี สมหะ ไม่มไี ข้ ฟังปอดได้เสยี ง coarse crepitation และ rhonchi อ.ดร.วนั เพญ็ แวววีรคปุ ต์
Acute bronchitis • มักจะหายไดเ้ อง ภายใน 7-10 วนั • พักผอ่ น และ ควรใหค้ วามอบอุ่นแกร่ า่ งกายขณะนอนให้เพียงพอ • หลกี เล่ียงการสูบบหุ ร่ี หลีกเลีย่ ง ควัน, กล่นิ ฉุน, ควนั บุหร่ี, สารเคมี, ฝนุ่ , สารระคายเคืองต่างๆ • ใหย้ ารกั ษาตามอาการ เชน่ ยาลดไข้ ยากดการไอ (cough suppressants or antitussives เช่น dextromethorphan, codeine) หรือยาขยายหลอดลม (bronchodilator) , ถ้ามี เสมหะมาก อาจรบั ประทานยาขับเสมหะ (expectorants) หรือ ยาละลายเสมหะ (mucolytics) • ดม่ื นา้ มากๆ อาจด่มื นา้ มะนาวหรอื นา้ ผงึ้ ชว่ ยให้ชมุ่ คอ อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
Chronic bronchitis กรณมี กี ารติดเช้ือแบคทีเรีย • ยาต้านจุลชีพ อนั ดบั แรก ถ้าผปู้ ่วยไม่ไดแ้ พ้ยา penicillin คือ Amoxicillin แตถ่ ้าผปู้ ่วยแพ้ยา penicillin อาจใชย้ าในกลุ่ม macrolides เชน่ Erythromycin, Roxithromycin, Clarithromycin, Azithromycin, • ในกรณีที่ผูป้ ่วยไม่ตอบสนองตอ่ ยาตา้ นจุลชีพกลุ่มแรก ถา้ ผปู้ ่วยไม่ได้แพ้ ยา penicillin ให้ ยาต้านจุลชีพกล่มุ ทส่ี อง เช่น amoxicillin/clavulanate (Augmentin), cefuroxime, ถ้าผูป้ ่วยแพ้ ยา penicillin อาจพิจารณาเลอื กใช้ยาในกล่มุ fluoroquinolones เชน่ ciprofloxacin, levofloxacin • ควรรบั ประทานยาตา้ นจลุ ชีพ เป็นระยะเวลาอยา่ งน้อย 7 – 10 วนั อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
ปอดอกั เสบ (Pneumonitis - นวิ โมนติ สิ ) เปน็ คาท่ัวไปทห่ี มายถงึ การอกั เสบ ของเนื้อเยื่อปอด ปอดบวม (Pneumonia - นิวโมเนยี ) เป็นประเภทของการตดิ เช้อื ที่ทาให้เกดิ การอกั เสบของปอด ปอดอักเสบชุมชน (Community–acquired Pneumonia) หมายถึง ปอดอักเสบ อนั เนอื่ งจากการตดิ เช้ือจุลนิ ทรยี น์ อกโรงพยาบาล (community organism) เป็นการอกั เสบของถงุ ลม (alveoli) หรอื Interstitial tissue พบ ในถงุ ลมขนาดเลก็ และหลอดลมฝอย อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
• Streptococcal pneumonia • Haemophilus influenza, • Staphylococcus aureus • ส่วน Mycoplasma pneumonia มกั พบใน เด็กโต อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
•อาการไข้ มักเกิดขนึ้ อยา่ งเฉยี บพลัน อาจมีลักษณะไข้เปน็ พัก ๆ หรือมีไขต้ วั รอ้ นตลอดเวลา (39- 40 C) (บางรายกอ่ นมไี ขข้ นึ้ อาจมีอาการหนาวสั่นมาก ซงึ่ มกั จะเปน็ เพียงครัง้ เดียวในชว่ งแรก ๆ) หรอื บางรายไข้ตา่ หรือ ไมม่ ีไข้ •อาการไอ ไอแห้ง ๆ ไม่มเี สมหะในระยะแรก แล้วตอ่ มา ไอมเี สมหะขาวหรอื ขุ่นข้นออกเปน็ สีเหลอื ง สีเขยี ว หรือบางรายอาจเป็นสีสนิมเหลก็ หรอื มีเลอื ดปน •อาการเจบ็ หน้าอก อาจมอี าการเจ็บหนา้ อก แบบเจบ็ แปลบเวลาหายใจเข้าหรือเวลาท่ีไอแรง ๆ ตรง บริเวณท่มี ีการอักเสบของปอด อาจปวดรา้ วไปทหี่ ัวไหล่ สีข้าง หรอื ทอ้ ง •อาการหอบเหนอ่ื ย มอี าการหอบเหนอื่ ย หายใจเรว็ อาจมีอาการปากเขียว ตวั เขยี ว กรณที เี่ ป็นไมม่ าก อาจไม่มีอาการหอบเหน่ือยชัดเจน ผ้ปู ่วยเดก็ • ไข้ หอบเหน่อื ย อ่อนเพลยี เบอ่ื อาหาร ดืม่ นมและนา้ ไม่ได้ • อาการทอี่ ันตราย ซึม เรยี กไมร่ สู้ ึกตัว ปลกุ ไมต่ ่ืน กระสับกระส่าย ชกั เขียว อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
เกณฑ์การวนิ ิจฉัย 1. New pulmonary infiltration 2. Acute onset (duration ± 2 weeks) 3. Symptoms and signs of LRI (3 in 5) Fever Cough, ± productive sputum Dyspnea Pleuritic chest pain Consolidation sign or crackles on physical examination เปน็ พยาธิสภาพท่เี กดิ ข้นึ ใน alveoli ซึ่งมลี ักษณะคือภายใน alveoli ซึ่งเดิมเปน็ อากาศ ถูกแทนทีด่ ว้ ยของเหลว หรอื เซลล์ ต่าง ๆ ของการอกั เสบ ซ่ึงมผี ลทาให้พื้นทใ่ี นบรเิ วณน้ันทึบข้ึน (terminology ก็คือ consolidation) และเมื่อถา่ ยภาพรังสี กจ็ ะเหน็ เป็นเงาสีขาวทึบขึน้ อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
Positive Finding • PE: ตรวจได้ lung consolidation signs เชน่ ฟงั ได้ crepitation หรือ crackles, ฟงั ได้ bronchial breath sound ในบรเิ วณทีม่ ี consolidation • CXR : ตรวจพบ new pulmonary infiltration • CBC : พบ Neutrophil สูงมาก และมี Toxic granules จะช่วยสนับสนุน วา่ เป็นการตดิ เช้อื แบคทีเรยี การจา Keywords ใหจ้ าเป็น “ไข้ ไอ เหน่ือย เจบ็ crep” + Film CXR เจอ new infiltration อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
Normal Infiltration ภาพจาก https://www.si.mahidol.ac.th/th/division/academics/ อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
ภาพจาก https://www.si.mahidol.ac.th/th/division/academics/ อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
รักษาแบบเฉพาะเจาะจงตามสาเหตุ : Bacteria • ยาต้านจุลชีพ อนั ดับแรก ถา้ ผปู้ ว่ ยไม่ได้แพ้ยา penicillin คอื Amoxicillin แต่ถา้ ผ้ปู ว่ ยแพ้ยา penicillin อาจใชย้ าในกลมุ่ macrolides เช่น Erythromycin, Roxithromycin, Clarithromycin, Azithromycin, (สาหรับกลุ่มวัยรุ่นและวยั หนมุ่ สาว ควรใชย้ าอริ โิ ทรมัยซิน เพ่ือใหค้ รอบคลมุ เชือ้ ไมโคพลาสมา นวิ โมเนยี อี และ เชอื้ คลามัยเดีย นิวโมเนยี อี) • ในกรณที ผี่ ปู้ ว่ ยไม่ตอบสนองตอ่ ยาตา้ นจุลชีพกลุ่มแรก ถ้าผ้ปู ่วยไมไ่ ดแ้ พ้ยา penicillin ให้ ยาต้านจุลชีพกลุม่ ที่สอง เชน่ amoxicillin/clavulanate (Augmentin), cefuroxime, ถา้ ผ้ปู ่วยแพ้ยา penicillin อาจพิจารณา เลอื กใชย้ าในกล่มุ fluoroquinolones เชน่ ciprofloxacin, levofloxacin • ควรรับประทานยาตา้ นจุลชีพ เปน็ ระยะเวลาอยา่ งน้อย 10 – 14 วัน อ.ดร.วนั เพญ็ แวววีรคปุ ต์
1. Admit ในรายท่รี นุ แรง - ซมึ ปลุกไมต่ นื่ ชกั เขียว - เด็กตา่ กว่า 3 เดอื น - เด็กด่มื นมหรือน้าไม่ได้ - หายใจมเี สีย wheeze หรอื stridor อาจมีภาวะอ่นื ร่วมดว้ ย - Pleural effusion 2. การรกั ษาแบบประคบั ประคองตามอาการ ใหย้ าลดไข้ ขับเสมหะ ขยายหลอดลม การเคาะปอด อ.ดร.วนั เพญ็ แวววีรคปุ ต์ กลบั
ไวรสั โคโรนา เป็นไวรัสท่ีจัดอยใู่ นวงศ์ใหญท่ ี่สุดในบรรดาไวรัสที่พบในทง้ั สัตว์และคน - ค้นพบคร้ังแรกเมื่อประมาณปี ค.ศ. 1960 ทาให้เกิดไข้หวัดทัว่ ไป แต่ไมไ่ ด้มีอาการรุนแรงมาก - ในเดอื นธนั วาคม ค.ศ. 2019 พบท่เี มืองอฮู่ นั่ มณฑลหเู ปย่ ประเทศจีน เปน็ สายพันธุ์ใหม่ต่างจากทีเ่ คย เจอมาก่อน ระยะฟกั ตวั หมายถึง ะยะเวลาท่ีมีการติดเชื้อจนถึงระยะท่ีเรม่ิ มกี ารแสดงอาการของโรค ปจั จบุ นั คาดวา่ ระยะฟกั ตัวของโรคใช้เวลาประมาณ 1 ถงึ 14 วัน โดยคา่ เฉล่ยี จะอยทู่ ่ี 5 วนั อาการ ส่วนใหญจ่ ะเรม่ิ จากการมีไข้ ไอ เจบ็ คอ ออ่ นเพลยี ปวดเมือ่ ยกล้ามเน้ือ หายใจ หอบเหนอ่ื ย ถ่ายเหลว สามารถมีอาการตง้ั แต่เล็กน้อย ปานกลาง ถงึ รนุ แรง และมกี าร แพรก่ ระจายเชอ้ื ได้ • เขา้ ศกึ ษาตามระบบ LMS https://lms1.npru.ac.th/course/view.php?id=231#section-2 อ.ดร.วนั เพญ็ แวววีรคปุ ต์
คาจากดั ความ ผู้ท่ีนา่ จะเปน็ วัณโรค (presumptive TB) หมายถึง ผทู้ ่ีมีอาการหรืออาการ แสดงเข้าได้กับวัณโรค เชน่ ไอทกุ วันเกนิ 2สัปดาหไ์ อเปน็ เลอื ด นา้ หนกั ลดผดิ ปกติ มไี ขเ้ หงื่อออกมากผิดปกติตอนกลางคืน เปน็ ต้น (เดิมเรยี กว่า TB suspect) ผูต้ ดิ เชื้อวัณโรคระยะแฝง (latent TB infection) หมายถึง ผู้ที่ได้รับเชือ้ และติดเชื้อวัณโรคแฝงอย่ใู นร่างกายแตร่ า่ งกายมีภมู คิ มุ้ กันสามารถตอ่ สู้กับเชื้อ สามารถยับยั้งการแบ่งตวั ของเชอื้ วณั โรคได้ไม่มีอาการผดิ ปกตใิ ดๆ และไมส่ ามารถ แพร่เชอื้ สู่ผู้อืน่ ได้ ผ้ปู ่วยวณั โรค (TB disease) หมายถึง ผู้ท่ไี ดร้ บั เชอ้ื และตดิ เชอ้ื วณั โรคแฝงอยู่ใน ร่างกายแต่ภมู คิ ้มุ กนั ไม่สามารถยับยง้ั การแบง่ ตัวของเชือ้ วณั โรคไดเ้ กิดพยาธิ สภาพท่ีทาใหป้ ่วยเปน็ วัณโรค อาจมอี าการหรือไมม่ ีอาการก็ได้ อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
สาเหตุ • ติดเชอ้ื จากคนสู่คน • เช้ือแบคทีเรยี Mycobacterium tuberculosis อาการ •ไอติดตอ่ กันเกิน 2 สัปดาห์ •นา้ หนักลด เบอื่ อาหาร •มีไข้ต่าๆ •เสมหะปนเลือด อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
การตรวจทางห้องปฏิบตั กิ าร - การตรวจ Chest x-ray - การตรวจทางห้องปฏิบัตกิ าร แบ่งออกเป็น 5 ประเภทดงั น้ี • การตรวจหาเช้อื acid-fast bacilli (AFB) ด้วยกล้องจลุ ทรรศน์ (microscopic examination) • การเพาะเลี้ยงเชอ้ื และพิสูจนย์ ืนยันชนดิ (mycobacterial culture and identification) • การทดสอบความไวตอ่ ยา (drug susceptibility testing) • การตรวจทางอณูชีววทิ ยา (molecular biology) • การตรวจหาการตอบสนองของรา่ งกายตอ่ การติดเช้ือวัณโรค (immune reactivity testing) อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
Normal ภาพจาก https://medthai.com/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%93%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84/ อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
การตรวจทูเบอร์คลู ิน(Tuberculin skin test : TST) เป็นการตรวจคัดกรองวณั โรค เรียกวา่ “การตรวจทูเบอร์คูลิน” (Tuberculin skin test : TST) เป็นการตรวจทางผิวหนังทีใ่ ช้หลักการ ของการตอบสนองโดยกลไกภูมิคุ้มกันของรา่ งกายทจี่ ะสามารถใหผ้ ลบวก ได้ระหวา่ ง 2-8 สัปดาห์ วิธีการ ฉีดยาทเี่ ปน็ โปรตนี สารสกัดจากเชอื้ วัณโรค เรยี กว่า “พีพีดี” (Purified protein derivative : PPD) เขา้ ชน้ั ใตผ้ วิ หนังบริเวณ ท้องแขน - หลังจากน้ันประมาณ 48-72 ชัว่ โมง : ถ้าบรเิ วณทฉี่ ีดยามีขนาดรอยบวมน้อยกวา่ 10 มลิ ลิเมตร แสดง ว่าไม่นา่ จะตดิ เชื้อ (ใหผ้ ลลบ) : บริเวณท่ฉี ีดยามขี นาดรอยบวมต้งั แต่ 10 มิลลเิ มตรขน้ึ ไป แสดง ว่านา่ จะตดิ เชือ้ วณั โรค (ใหผ้ ลบวก) อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
ภาพจาก https://medthai.com/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%93%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84/ อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
การรกั ษาวัณโรค (โดยแพทย์ พยบ.เวชฯ ไม่มสี ิทธ์ิ) 1. ระยะเขม้ ขน้ แบง่ ออกเป็น 2 ระยะ เปน็ ชว่ ง 2 เดือนแรกของการรกั ษา ช่วงน้ีจะใช้ตัวยา 4 ชนดิ - ไอโซไนอาซดิ (Isoniazid) หรอื ไอเอน็ เอช (INH), นานกวา่ 18 เดอื น - ไรแฟมพิซนิ (Rifampicin), - ไพราซินาไมด์ (Pyrazinamide) และ - อแี ทมบทู อล (Ethambutol) 2. ระยะต่อเนื่อง ในชว่ ง 4 เดอื นต่อมา การรักษาจะใชย้ า 2 ชนดิ - ไอโซไนอาซิด (Isoniazid) และ - ไรแฟมพิซิน (Rifampicin) DOT คืออะไร? • DOT ยอ่ มาจากคาวา่ “Directly Observed Treatment” (การรักษาภายใตก้ ารสังเกตโดยตรง) เปน็ วธิ ีการรกั ษาทพี่ นกั งาน สาธารณสุข จะเฝ้าดแู ละให้ความชว่ ยเหลอื ผ้ปู ่วยวัณโรคเวลาทานยาทกุ วัน อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
DOTS • Directly Observed Treatment, Short Course) • การควบคุมการกนิ ยาของผู้ปว่ ยอยา่ งเตม็ ท่ี • มผี ู้สังเกตการรับประทานยาของผ้ปู ่วยโดยตรง • บุคคลท่ีเปน็ ผสู้ ังเกต (Observer) มคี วามนา่ เชือ่ ถือ สะดวกในการเข้าถึงบรกิ าร และการยอมรบั ของผู้ปว่ ย (บคุ คลากรประจาสถานบริการการแพทย์และสาธารณสุข, อสม.,ครู,พระ,ญาต,ิ สมาชิกครอบครวั
การรกั ษาวัณโรคปอด • รบั ประทานยาวันละคร้งั เดยี วเวลาทอ้ งวา่ ง เช่น กอ่ นนอน โดยจัดรวมในซองเดยี วกัน • ควรมกี ารตดิ ตามประเมินผลการรกั ษา ใหค้ วามร้แู ก่ ผู้ป่วยในด้านการรกั ษาและการป้องกนั การเกดิ โรค
การป้องกันวณั โรค • เม่อื ตรวจพบอาการทส่ี งสัยวณั โรค แนะนาให้ไปรับการตรวจ เพ่ิมเตมิ ทโี่ รงพยาบาล • ฉีดวัคซีนบีซจี เี พื่อสร้างภูมติ ้านทาน • ให้สุขศึกษาแก่ประชาชนในการป้องกันการติดตอ่ • ถ้ามผี ู้ป่วยอยู่ด้วย ต้องแยกห้อง และของใช้จากคนปกติ ใชน้ าย้ าทาลายเช้ือโรค (เดทตอล,ไฮเตอร)์ • ต้องรักษาต่อเนือ่ งและพบแพทยต์ ามนดั
พยาธิ สรีรวทิ ยา • Reversible or partial reversible airway obstruction • Bronchial hyper responsiveness • Airway inflammation อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววรี คปุ ต์
แนวทางการวินจิ ฉัยโรคหดื ในผู้ปว่ ยที่อายุ < 5 ปี 1. > 3 episodes of wheezing in the past year that last more than 1 day and effected sleep 2. Parental history of asthma OR : MD – Dx.Atopic dermatiti OR : 2 อาการใน 3 อาการเหลา่ นี้ - MD Dx.-AR - Wheezing apart from cold - Peripheral blood eosinophillia ( > 4 % ) อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
การจาแนกความรุนแรงของโรคหืด 1. Intermittent อาการชว่ งกลางวนั อาการชว่ งกลางคนื -มอี าการหอบหดื น้อยกว่าสัปดาหล์ ะ 1 ครง้ั -มอี าการหอบกลางคืนนอ้ ยกว่า -มีการจบั หดื ช่วงสั้นๆ -มีคา่ PEF ปกติ ช่วงที่ไม่มกี ารจบั หดื 2 ครง้ั / เดือน 2. Mild -มีอาการหอบหดื อย่างนอ้ ยสัปดาห์ละ 1ครงั้ แต่ มีอาการหอบเวลากลางคืน > 1 persistent น้อยกว่า 1ครัง้ /วนั ครั้ง/ wk. 3. Moderate persistent -เวลาจับหดื มผี ลต่อกจิ กรรมและการนอนหลบั -มอี าการหอบทุกวนั มีอาการหอบเวลากลางคนื > 1 -เวลาจบั หดื มผี ลตอ่ กิจกรรมและการนอนหลบั ครั้ง/ wk. 4. Severe -มอี าการจับหดื ตลอดเวลา มีอาการหอบเวลากลางคนื persistent -มีอาการจับหดื บอ่ ย และมีขอ้ จากดั ในการทา บ่อยๆ กิจกรรมต่างๆ อ.ดร.วนั เพญ็ แวววีรคปุ ต์
• During an asthma attack, also called an asthma exacerbation, the airways become swollen and inflamed. The muscles around the airways contract and the airways produce extra mucus, causing the breathing (bronchial) tubes to narrow. During an attack, patient may cough, wheeze and have trouble breathing. (ไอ หายใจมเี สียงวี๊ด เหนอ่ื ย) • PE. - ซโี่ ครงบุม๋ แอง่ ไหปลาร้าบุ๋ม หนา้ อกโปง่ - ถ้าเปน็ เร้อื รงั มานาน (increased A-P diameter) - มอี าการแสดงของโรคภมู แิ พ้อื่นๆ ไดแ้ ก่ อาการของ allergic rhinitis, allergic conjunctivitis หรอื atopic dermatitis - Capillary refilling time delayed > 2 sec, Peripheral cyanosis Lungs: Wheezing กระจายทวั่ ปอด **ไมม่ อี าการ การตรวจร่างกายอาจจะอยใู่ นสอ.ดภร.วนัาเพว็ญแะววปวรี คกปุ ต์ ตทิ งั้ หมด
แนวทางในการวนิ ิจฉยั และรกั ษาโรคหดื ใน ผ้ปู ว่ ยเดก็ ของประเทศไทย (The Thai National Guideline for Diagnosis and Management of Childhood Asthma) สืบค้นจาก http://www.thaipediatrics.org/attc hfile/AsthmaGuiline.pdf อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
• ใหค้ วามรแู้ กผ่ ปู้ ่วยและครอบครัว เพื่อสรา้ งการมีส่วนรว่ ม ในการรักษาโรค • ประเมินและเฝา้ ระวังติดตามความรุนแรงของโรค • หลีกเลี่ยงการสัมผสั ต่อสารก่อภมู ิแพ้ • วางแผนการดแู ลจาเพาะตามระดับความรุนแรงของโรค • วางแผนดแู ลรกั ษาในขณะ มีอาการกาเริบ • ตดิ ตามการรกั ษาอยา่ งสมา่ เสมอและมีเป้าหมาย อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
เป้าหมายการรักษาโรคหืดในเด็ก • สามารถควบคุมอาการให้เกดิ ข้ึนน้อยทีส่ ุดหรือไมใ่ หม้ ีอาการทงั้ กลางวัน และ กลางคืน • การป้องกนั ไม่ใหเ้ กดิ การกาเรบิ ของโรค • ไมม่ อี าการจับหดื เฉยี บพลนั จนต้องเข้ารบั การรกั ษาตัวที่หอ้ งฉุกเฉินและใน รพ.มีการใช้บรรเทาอาการนอ้ ยท่ีสุดหรอื ไมต่ อ้ งใช้เลย • ใหผ้ ปู้ ่วยสามารถร่วมกจิ กรรมประจาวนั ที่ปกติทส่ี ุดเท่าท่จี ะทาได้ รวมถึงการออก กาลงั กาย • ให้มีสมรรถภาพการทางานของปอดปกตหิ รอื ใกล้เคียงปกติ • เกดิ ผลขา้ งเคียงจากยานอ้ ยที่สุด อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
สรปุ กลมุ่ อาการระบบทางเดินหายใจ ทางเดนิ หายใจ ส่ วนบน ส่ วนล่าง ไม่ตดิ เชื้อ ติดเชื้อ ติดเชื้อ ไม่ติดเชื้อ แบคทเี รีย ไวรัส อื่นๆ อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
สรปุ การรกั ษาโรคระบบทางเดินหายใจ 1. SPECIFIC TREATMENT : ขจดั สาเหตโุ ดยตรงของปญั หานัน้ ๆ เปน็ การ รักษาเฉพาะโรค • ยาปฏชิ ีวนะ • หลกี เล่ียงสิ่งท่ีแพ้/กอ่ ให้เกิดการเจบ็ ปว่ ย 2. SYMPTOMATIC TREATMENT : รักษาเฉพาะหนา้ ตามอาการ อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
ยาท่ใี ช้ในการรกั ษาโรคระบบทางเดินหายใจ กล่มุ ท่ี 1 Antibiotic กลุ่มที่ 2 Antihistamine กลุ่มที่ 3 Expectorant and Mucolytic กลุ่มท่ี 4 Nasal decongestant กลุ่มที่ 5 Cough suppressant กลุ่มที่ 6 Bronchodilator อ.ดร.วนั เพญ็ แวววรี คปุ ต์
Ask & Answer อ.ดร.วนั เพ็ญ แวววีรคปุ ต์
การรักษาโรคเบืองตน้
Search
