10 คำคมคารมต่างๆ

๓๕๓* กอ่ นจะเตือนใครอ่ืน จงเตอื นใจตนเป็นคนแรก* เตอื นเด็กนนั้ เตือนง่าย แตเ่ ตือนผ้ใู หญ่นนั้ เตือนได้ยาก* ถ้าจะเตอื นใคร ก็จงเตือนเฉพาะคนท่ีเตือนได้* ถ้าจะเตือนผ้ใู ด อยา่ ให้กลายเป็นเป็นคําตเิ ตียน* ถ้าจะเตอื นใคร จงอยา่ เตือนตอ่ หน้าธารกํานนั* อยา่ เตือนคนที่ไมช่ อบฟังคําตกั เตอื น* อยา่ เตือนคนบ้า อยา่ ดา่ คนเมา* ความน่ิงของนํา้ ความสงบของลม และความเงียบของหมา อย่าได้ประมาทเป็นอนั ขาด* คาํ หวานยิ่งนํา้ อมฤตนนั้ ระวงั จะเป็นพิษท่ีทําลายหวั ใจ* นํา้ คาํ เสมือนนํา้ ทิพย์ นํา้ จติ ก็เสมือนแมน่ ํา้* ความรักทําให้คนตาบอด* คนกล้าแม้ไมต่ ้องปลกุ ใจก็กล้า* คนเราเมื่อแรกเกิดก็มีสีดําคลมุ ศรีษะ นนั่ คือสญั ลกั ษณ์ของความทกุ ข์* การร้องไห้เกิดจากทงั้ ความทกุ ข์และความสขุ* ยากเจ็ดทีย่อมพบกบั ความมีสกั หน* นอนสงู จงนอนคว่ํา นอนต่ําจงนอนหงาย* ผ้ใู หญ่ท่ีดยี ่อมไมม่ ีการถือโทษผ้นู ้อย ผ้นู ้อยที่ดีก็ย่อมไมม่ ีการถือโทษผ้ใู หญ่* การทําผดิ โดยไมไ่ ด้ตงั้ ใจ ยอ่ มได้รับอภยั ไมม่ ากก็น้อย* อสรพษิ นนั้ ตราบใดที่ยงั ไม่ตาย พิษร้ายยอ่ มมีอย่ตู ราบนนั้* ไมม่ ีอะไรทําให้หญิงอายสุ นั้ เทา่ กบั ความหงึ หวง* สิ่งที่ทําให้หญิงทรุดโทรมคือการมีบตุ ร* ผ้หู ญิงนนั้ ถ้าไมง่ อนเสียเลยก็ไมง่ าม แตถ่ ้างอนเกินไปความงามก็ไมเ่ หลือ* อยา่ เอาเป็ดมาขนั ประชนั ไก่* ถ้าไมม่ ีดอกไม้ก็อยา่ ใช้ดอกหญ้า* ถ้าปกครองตนไมไ่ ด้แล้ว จะปกครองคนอ่ืนได้อยา่ งไร* สร้างโรงเรียนดีกวา่ สร้างโรงแรม แตม่ นษุ ย์สมยั นีช้ อบสร้างโรงแรมกนั ยิ่งกวา่ สร้างโรงเรียน* ซอ่ มแซมดกี วา่ รือ้ ซือ้ ดีกวา่ ยืม ลืมดีกวา่ หลง งงดกี วา่ โงง่ มงาย* เงินที่ได้มางา่ ยมกั ใช้คลอ่ ง เงินที่หามาได้ยากมกั ไมอ่ ยากใช้* เงินคอื บอ่ เกิดของความดีและความชวั่* นกั กีฬาที่ดีไมใ่ ชแ่ ตเ่ ก่งอยา่ งเดยี ว ยงั ต้องรู้แพ้รู้ชนะอีกด้วย* จงทําเสมือนคนหหู นวกในบางครัง้ และทําเสมือนคนตาบอดในบางคราว

๓๕๔* จงทําตนเสมือนคนใบ้ในบางกาละ และทําตนเสมือนคนโงใ่ นบางเทศะ* เป็นผ้ใู หญ่ทําอะไรต้องเห็นใจผ้นู ้อย เป็ นผ้นู ้อยอยา่ ทําเร่ืองให้ผ้ใู หญ่เคอื งขดั* อยา่ สร้างวิมานในอากาศ อยา่ สร้างปราสาทในความฝัน* เกิดเป็นชายชาตรี ต้องทําหน้าท่ีของลกู ผ้ชู าย* เกิดเป็นสตรี อย่าลืมหน้าท่ีโดยกําเนิด* เม่ือเป็นธิดา จงเป็นธิดาท่ีอยใู่ นโอวาทของบดิ ามารดา* เมื่อเป็นภรรยา จงเป็นภรรยาที่อยใู่ นโอวาทของสามี* เมื่อเป็นมารดา จงทําตนเป็นแมพ่ มิ พ์ของบตุ ร* จะรักใครชอบใคร ควรรู้ประวตั คิ นนนั้ มากที่สดุ* คนที่เป็นคนเลวในสายตาของคนหนงึ่ อาจเป็ นคนดใี นสายตาของอีกคนหนงึ่ ก็ได้* คนใจน้อย โกรธงา่ ย ไมค่ วรร่วมงานกบั ใคร* เวลาพาชีวิตไปสอู่ วสาน พาการงานไปสจู่ ดุ จบ* เวลาที่ไมพ่ งึ ปรารถนาย่อมผา่ นไปช้าจนนา่ ระอา* เวลาท่ีต้องการผา่ นไปเร็วเหมือนติดปี กบนิ* เวลาฆา่ คนทกุ คนและทกุ วนั ในขณะท่ีคนชอบคดิ วา่ ตนเป็นผ้ฆู า่ เวลา* คนท่ีไมเ่ คยทําอะไรผิด คือคนที่ไมเ่ คยทําอะไรเลย* ในโลกนีไ้ มม่ ีใครที่จะทําถกู ไปเสียทกุ อยา่ ง* การเสียเวลาหมายถึงการเสียชีวติ ถ้าทา่ นรักชีวิตก็ต้องรักเวลาด้วย* ลิน้ คือปี ศาจที่ไมม่ ีใครสามารถปกครองได้* ลิน้ กบั ริมฝี ปากทําให้คนลําบากก็ได้ ทําให้สบายก็ได้* คนท่ีไมเ่ ช่ือใจใครเลย คือคนท่ีไมเ่ คยถกู ใครลอ่ ลวง* ความไมเ่ ชื่อใจ คือมารดาแหง่ ความปลอดภยั* ความจริงเป็ นสงิ่ ไมต่ าย แตค่ วามจริงในบางครัง้ ก็ทําให้คนพดู ความจริงถงึ ตายได้เหมือนกนั* ความจริงที่กลา่ วออกมาผิดกาลเทศะ ยอ่ มเป็นอนั ตรายแกผ่ ้พู ดู* ความเข้าใจคือแสงสวา่ งแหง่ การศกึ ษา* ตราบใดท่ียงั มีชีวิต มนษุ ย์ยอ่ มคดิ ไมส่ นิ ้ สดุ* ความออ่ นหวานคืออาการของความรัก* คนที่ไมไ่ ด้รับการสง่ั สอนเสียเลย ยงั ดกี วา่ คนที่ได้รับการสงั่ สอนในทางท่ีชวั่ ช้า* ความหวานใครๆ ก็พอใจ แตห่ วานมากเกินไปมกั เป็นพษิ* นํา้ ตาลหวานลิน้ เพียงใด ก็ไมเ่ หมือนเสียงท่ีหวานหู* ดหู นงั ดลู ะครแล้วย้อนดทู ี่ตวั เรา

๓๕๕* ถ้าคนโง่ประสบความสําเร็จ ความสําเร็จนนั้ ก็มกั ทําให้คนโง่ต้องพนิ าศ* อยอู่ ยา่ งไร้เพ่ือน ดีกวา่ การมีเพื่อนเลวๆ* คนที่มีอํานาจมากที่สดุ ในโลกนี ้ ก็คือคนที่สามารถปกครองตนเองได้* การรู้จกั พง่ึ ตนเอง คือกฎข้อแรกในการก้าวไปส่คู วามสําเร็จ* จงรักคนอื่นให้มาก แตจ่ งรักตวั ทา่ นเองให้มากกวา่* คนที่ขาดกําลงั ใจทําอะไรย่อมไมส่ ําเร็จ คนท่ีมีกําลงั ใจยอ่ มทําอะไรได้ทงั้ สนิ ้* อยา่ เอาเคียวไปเก่ียวข้าวคนอ่ืน เมื่อเขาไมข่ อร้อง* คนโงม่ กั อวดว่าตนฉลาด* คนโง่มกั ชอบเข้าไปยงุ่ เร่ืองของคนอ่ืน* จงออ่ นโยนแตอ่ ยา่ ออ่ นแอ จงเข้มแขง็ แตอ่ ยา่ แขง็ กระด้าง* ทางสายที่ปลอดภยั ท่ีสดุ คือทางสายกลาง* ความจําที่ดี คอื จําไว้วา่ อะไรควรจําอะไรไมค่ วรจํา* ความร่าเริงหรรษามีคณุ คา่ เหนือยารักษาโรค* อํานาจมกั อยเู่ หนือความยตุ ธิ รรม* ความทกุ ข์ระทมในขณะนี ้ คือเงาแหง่ ความสขุ ในอนาคต* พงึ ระลกึ ไว้วา่ ในโลกนีย้ งั มีผ้เู คราะห์ร้ายมากกวา่ ทา่ นอีกมากนกั* การสญู เสียที่ร้ายกาจของมนษุ ย์คือ การสญู เสียบตุ ร ภรรยา มารดา บิดา เงิน สขุ ภาพ และชื่อเสียง* ถ้าทา่ นเคราะห์ร้ายจะไมม่ ีใครรู้จกั ทา่ น ถ้าทา่ นโชคดีจะมีทงั้ ญาตแิ ละมิตรเตม็ เรือน* ความผดิ มกั เป็นครูที่ดี* ความผดิ ครัง้ แรกคอื บทเรียนแหง่ ชีวิต* คนฉลาดมกั เรียนรู้จากความผดิ พลาดของคนอื่น มากกวา่ จะยอมให้ความผิดพลาดนนั้ เกิดขนึ ้ แก่ตน* เงินไมช่ อบอยกู่ บั คนโง่* เงินทําให้มติ รกลายเป็นศตั รู หรือศตั รูกลายเป็นมติ รก็ได้* เสียงของเงินดงั กวา่ เสียงของปื น* เงินพดู ได้ และเงินทําให้คนที่ไมย่ อมพดู กลบั พดู มากได้ด้วย* ถ้าทา่ นเป็นนายของเงินไมไ่ ด้ เงินก็กลายเป็นนายของทา่ น* เงินคอื ป๋ ยุ อยา่ งดีสําหรับปลกู ความรัก* คนท่ีพดู วา่ ไมเ่ ห็นแกเ่ งิน นน่ั แหละคือคนที่ต้องการเงิน* เมื่อเงินเข้าไปทางประตู ความยตุ ธิ รรมก็บนิ หนีออกไปทางหน้าตา่ ง

๓๕๖* ดวงจนั ทร์ไมเ่ คยหนั ด้านท่ีมืดมิดให้ใครได้เห็น* ชีวิตมนษุ ย์ก็คล้ายดวงจนั ทร์ ด้านหนงึ่ มืดแตอ่ ีกด้านหนงึ่ สวา่ ง* \"แม\"่ แม้จนอยา่ งไรก็ไมเ่ คยแลกลกู กบั เงิน แตห่ ญิงที่แลกลกู กบั เงินนนั้ ไมใ่ ช่ \"แม\"่* ความรุ่งเรืองของลกู นนั้ เกิดมาจากนํา้ นม นํา้ มือและนํา้ ใจของแม่* ภาพที่นา่ สมเพชท่ีสดุ คอื ภาพของหญิงชราที่มีครรภ์* สญั ชาตมิ นษุ ย์นนั้ เปลี่ยนกนั ได้ แตเ่ ชือ้ ชาตเิ ปลี่ยนไมไ่ ด้* ถ้าเสือดาวเปลี่ยนเป็นเสือลายพาดกลอนได้ นนั่ แหละอนั ธพาลจงึ จะเปลี่ยนนิสยั กลาย เป็ นคนดีได้* เพื่อนบ้านท่ีใกล้นนั้ ดีกว่าพ่ีน้องท่ีอยไู่ กล* มีเพ่ือนบ้านที่ดกี ็เหมือนมีโชค* จงรักเพ่ือนบ้าน แตจ่ งรักรัว้ บ้านของทา่ นมากกวา่* \"หมากดั คน\" ไมเ่ ป็นขา่ ว แต่ \"คนกดั หมา\" เป็นขา่ วใหญ่* คนท่ีเงียบขรึม คอื คนที่นา่ กลวั กว่าคนเสียงดงั* การสงั เกตคือการนํามาซงึ่ ความฉลาด* ความดือ้ คือเครื่องพสิ จู น์ความโง่* คนฉลาดเปล่ียนใจ แตค่ นโง่มกั ไมย่ อมเปลี่ยนแปลง* โอกาสและเวลาที่เสียไป ยอ่ มไมม่ ีทางที่จะได้คืนกลบั มา* ถ้าจะตีเหล็ก จงตีในขณะที่เหลก็ นนั้ ยงั ร้อนอยู่* จบั ววั ให้จบั ท่ีหาง แตจ่ บั คนต้องจบั ท่ีลนิ ้* ผ้เู อาชนะความโกรธได้ คือผ้ชู นะศตั รูที่ยิ่งใหญ่ที่สดุ* อดตี ท่านหมดสทิ ธ์ิไปแล้ว อนาคตทา่ นยงั ไมม่ ีสิทธ์ิ แตป่ ัจจบุ นั ทา่ นมีสทิ ธ์ิเตม็ ที่* การไปสจู่ ดุ หมายปลายทางยอ่ มมีวิถีทางที่แตกตา่ งกนั* ทางลดั เป็นทางท่ีสนั้ และเร็วกวา่ ทางตรง แตท่ างตรงแม้จะยาวแตก่ ็ราบร่ืนและสะดวกสบายกวา่* ความไมเ่ ป็นระเบยี บ คือส่งิ ท่ีทรมานจิตใจของคนที่มีระเบียบอยา่ งท่ีสดุ* สง่ิ แวดล้อมท่ีเป็ นระเบยี บ ยอ่ มทําให้จิตใจมีความสขุ สงบ* วนั นีแ้ ละเดีย๋ วนีเ้ป็นของทา่ น* ตวั ของทา่ นเป็นผ้ลู ิขิตชีวิตของทา่ นเอง หาใชใ่ ครอ่ืนไม่* การกระทําใดๆ ในชีวิต คือการลขิ ิตชีวิตเราเอง* ลาเป็นสตั ว์โง่ สิงห์โตเป็ นเจ้าป่ า แตห่ นงั ลาก็ให้ความอบอนุ่ แก่ร่างกายได้เชน่ เดียวกบั หนงั สิงห์โต* การรู้จกั ฟังอยา่ งเดยี ว ดีกวา่ การรู้จกั พดู อย่างเดียว

๓๕๗* ถ้าไมฟ่ ัง แม้เสียงดงั เพียงใดก็ไมไ่ ด้ยิน ถ้าไมส่ นใจ แม้จะได้ยนิ เพียงใดก็ไมร่ ู้เร่ือง* การสญู เสียพรหมจรรย์ของสตรี ไมม่ ีใครรู้ดีกวา่ ตวั เอง* ในความพยาบาท ผ้หู ญิงป่ าเถ่ือนยง่ิ กวา่ ชาย ในความรักผ้หู ญิงรุนแรงอยา่ งไมม่ ีใครคาดถงึ* เสียงกระซบิ กระซาบมกั จะเป็นเสียงท่ีทกุ คนสนใจ* เพื่อมารยาทบางครัง้ ก็ต้องกระซบิ แตก่ ารกระซบิ ในบางคราวก็เสียมารยาท* เสียงกระซิบยอ่ มทําให้ผ้อู ื่นเกิดความระแวงสงสยั และเข้าใจในทางไมด่ ี* เพียงเหล้าเข้าปากอยา่ งเดียว ทําให้อะไรๆ ออกมาจากปากได้มากมาย* คําพดู ที่หลดุ ออกมาจากปากของคนเมา เป็นคาํ พดู ท่ีควรจดจํา* คนเมาท่ีอนั ตรายมากท่ีสดุ คือคนเมาท่ีไมไ่ ด้ดืม่ นํา้ เมา* มนษุ ย์จมเหล้าตายมากกวา่ จมนํา้ ตาย* เหล้าทําให้หายอ่อนเพลียเม่ือได้ดมื่ แตเ่ ม่ือสนิ ้ ฤทธ์ิเหล้าแล้วกลบั ออ่ นเพลียยง่ิ กวา่* เมื่ออยทู่ า่ มกลางคนโง่ คนฉลาดอาจกลายเป็นคนท่ีนา่ หวั เราะ* ความรู้ดีอยา่ งเดยี วไมพ่ อ ต้องความประพฤติดีด้วย จงึ จะเอาตวั รอดได้* ถ้านายจ้างเจ้าอารมณ์ ลกู จ้างก็อยไู่ มไ่ ด้นาน ถ้าลกู จ้างเจ้าอารมณ์ จะทํางานท่ีไหนก็ไมไ่ ด้นาน* โงม่ ากอ่ นฉลาด ดีกวา่ ฉลาดมาก่อนโง่* ลํา บากเมื่อหนมุ่ สบายเม่ือแก่ ดีกว่าสบายเม่ือหนมุ่ ลําบากเม่ือแก่* ผ้ใู หญ่ไมค่ วรทะเลาะกนั ให้เดก็ ฟัง* ถ้าเยาวชนอา่ นหนงั สือเลวเม่ือใด เม่ือนนั้ ก็เทา่ กบั เขาได้สงิ่ แวดล้อมที่เลวร้าย* อย่าเห็นกงจกั รเป็นดอกบวั อยา่ เห็นความชวั่ เป็นความดี* คนที่คิดฆา่ ตวั ตายคอื คนที่แพ้ชีวิต* อยา่ ฆา่ ตวั เองด้วยลนิ ้ อย่าขดุ หลมุ ฝังตวั เองด้วยฟัน* ความเงียบคือดนตรีอยา่ งวเิ ศษของผ้ตู ้องการความสงบ* ความเงียบทําให้คนเป็นบ้าได้เทา่ ๆ กบั ทําให้คนเป็นสขุ* คําพดู ที่หลดุ ออกมาจากปากแล้ว ยอ่ มจะกลบั คืนเข้าในปากอีกไมไ่ ด้* ผ้ชู ายมกั รู้อะไรๆ มากกวา่ ผ้หู ญิง แตผ่ ้หู ญิงก็เข้าใจอะไรๆ ได้มากกวา่ ผ้ชู าย* ผ้หู ญิงเก็บความลบั เก่งเท่าๆ กบั การเก็บเงินเก็บทอง ผ้หู ญิงก็ครองโลกไปนานแล้ว* คนท่ีไมเ่ คยประสบความเดือดร้อนยงุ่ ยากเลย ก็คือคนท่ีไมไ่ ด้เกิดมาในโลกนี ้* ศตั รูที่รู้ความลบั ทกุ อยา่ งของทา่ น และทา่ นควรระวงั ท่ีสดุ นนั้ ได้แกต่ วั ของท่านเอง* ทา่ นควรพดู แตค่ วามจริง แตค่ วามจริงบางอยา่ งในบางครัง้ ก็ไมค่ วรพดู* คนที่โง่ยิง่ กวา่ คนโง่ คือคนท่ีโกรธคนโง่* คนบ้ารักษาให้หายง่ายกวา่ คนที่โกรธคนบ้า

๓๕๘* แสงสวา่ งในดวงจติ แสงดวงอาทติ ย์ก็สวา่ งไมเ่ ทา่* พิชิตโลกจะมีประโยชน์อนั ใด ในเมื่อพชิ ติ ใจของตนเองไมไ่ ด้* คนใจดมี กั มีแตเ่ รื่องใจดี* เม่ือล้มเองก็จงลกุ ขนึ ้ เอง* อย่าปรับปรุงแตร่ ่างกาย จิตใจก็ควรปรับปรุงด้วย* คนที่เป็นคนย่อมแลเห็นคนเป็นคนเสมอ* จงนงั่ แตใ่ นที่ของทา่ น แล้วจะไมม่ ีใครมาทําให้ทา่ นต้องลกุ ขนึ ้ ได้เลย* จงเป็นคนท่ีมีสจั จะ แล้วทา่ นจะเป็นคนท่ีมีผ้เู ชื่อถือมากล้น* จงเป็นผ้บู ริสทุ ธิ์ เพราะคนท่ีเชื่อวา่ ทา่ นบริสทุ ธ์ินนั้ มีอยมู่ ากมาย* จงเป็นผ้เู ข้มแขง็ เพราะอปุ สรรคขวากหนามของชีวิตนนั้ ยงั รอคอยทา่ นอยเู่ บือ้ งหน้ามากนกั* จงเป็นผ้กู ล้าหาญ เพราะอนั ตรายท่ีรอคอยทา่ นอยนู่ นั้ นบั อนนั ต์* ผ้นู ้อยนน่ั แหละ คอื ผ้ทู ี่จะโฆษณาลกั ษณะ นิสยั และพฤตกิ ารณ์ของผ้ใู หญ่* คาํ แนะนําเป็ นส่งิ ที่มนษุ ย์ชอบให้กนั มากยงิ่ กวา่ ส่งิ ใด* ถ้าทา่ นจะต้องให้คําแนะนํา อยา่ รีบร้อนในการให้* ถ้าท่านได้รับคําแนะนํา อยา่ ดว่ นปฏิบตั ติ ามคําแนะนํานนั้ เสมอไปนกั* คนดีเม่ือโกรธ มกั โกรธประเด๋ียวประดา๋ ว* ในหมโู่ จรก็ยงั ต้องมีระเบียบ ถ้าบ้านใดปราศจากระเบียบก็เลวร้ายยิ่งกวา่ รังโจร* คนที่หลงนิยมชมชอบคนโงน่ นั้ คอื คนท่ีบรมโง่* มนษุ ย์เรามีชีวติ อยไู่ ด้ด้วยความหวงั ถ้าปราศจากความหวงั มนษุ ย์ก็ไมน่ า่ จะมีชีวิตอยู่* ควรเอาเย่ียงกา แตอ่ ยา่ เอาอยา่ งกา (ขยนั แตช่ อบการขโมย)* ลิงยอ่ มเป็ นลิงแม้จะสวมหวั โขนเป็ นยกั ษ์* คนที่เหน็ วา่ การสรรเสริญไมม่ ีความสําคญั แตป่ ระการใดเลยนนั้ คือคนที่ไมเ่ คยทําอะไรที่มี คณุ คา่ แก่การสรรเสริญเลย* กองทพั ท่ีเตรียมพร้อมอยตู่ ลอดเวลานนั้ เป็นกองทพั ที่มีชยั ชนะอยถู่ งึ ๕๐ เปอร์เซ็นต์แล้ว* ปัญญาชนยอ่ มไมเ่ จรจาความใด อนั ไมเ่ ป็นมงคลแก่ผ้ทู ่ีจากไป* คนที่ตาบอดยอ่ มไมช่ อบใจคนที่ให้กระจกเงา* มนษุ ย์ทกุ ชาติ ทกุ ภาษาในโลกนี ้ มีโลหิตสีเดียวกนั* หนงั สือดีคือเพ่ือนที่ดที ่ีสดุ ในบรรดาเพ่ือนทงั้ หลาย* รักก็ไมร่ ัก เกลียดก็ไมเ่ กลียด ความรู้สกึ เชน่ นีห้ ามีในสตรีสาววยั รุ่นไม่* เพียงแตห่ ญิงที่เรารักบอกวา่ ไมเ่ กลียด นนั่ หมายความวา่ เราชนะไปครึ่งตวั แล้ว* ความตายเป็นสว่ นหนงึ่ ของชีวติ เชน่ เดยี วกบั ความมืดเป็นสว่ นหนง่ึ ของวนั

๓๕๙* สงิ่ ของต้องใจแม้ราคาสงู เพียงใดก็ไมแ่ พง* สตรีคอื เชือ้ เพลิง บรุ ุษคอื ไฟ เข้าใกล้กนั เมื่อใดเป็นได้เร่ือง* เรือย่ิงขนาดใหญ่ก็ย่ิงต้องการนํา้ ลึก* ความยากจนทําให้คา่ ของสงิ่ ตา่ งๆ ตํ่าต้อยลง* ความตกลงใจอยา่ งแน่วแนค่ ือสมบตั ขิ องมหาบรุ ุษ* ความใจเร็วดว่ นได้ คือบิดาแหง่ ความพนิ าศ* ความตกลงใจ คือกระจกบานใหญ่ที่ฉายให้เห็นความรู้และการอบรมในอดีต* อบุ ตั เิ หตยุ อ่ มเกิดขนึ ้ ได้ แม้ในครอบครัวท่ีมีระเบียบ* คนฉลาดจะไมร่ ู้สกึ วา่ เขาต้องอยอู่ ยา่ งโดดเดี่ยว แม้วา่ ความจริงเขาจะอยเู่ พียงลําพงั ก็ตาม* เม่ือทา่ นปทู ี่นอน ทา่ นก็ต้องนอนบนที่นอนของทา่ น* ทกุ ส่งิ ทกุ อยา่ งต้องมีการเริ่มต้น* เลือดนนั้ ย่อมข้นกวา่ นํา้ เสมอ* เดก็ นนั้ ท่ีแท้ก็คือพอ่ ของผ้ใู หญ่* วนั ปี ใหมน่ นั้ ปี หนง่ึ ก็มีได้เพียงครัง้ เดียว* เงานนั้ มกั จะมาก่อนตวั จริงเสมอ* สถานท่ีมืดที่สดุ นนั้ คือใต้ลําเทียนท่ีจดุ ไว้* วนั ที่ยาวนานที่สดุ ก็ยงั ต้องมีเวลาสิน้ สดุ* หญิงซงึ่ มีแตค่ วามลงั เลไมแ่ นใ่ จ นน่ั คือผ้สู ญู เสียโอกาส* สนุ ขั ยอ่ มไมก่ ินเนือ้ สนุ ขั ด้วยกนั* ความฝันนนั้ มกั จะตรงกนั ข้ามกบั ความจริงเสมอ* คนท่ีกําลงั จะจมนํา้ ตายนนั้ ย่อมต้องคว้าทกุ สง่ิ ที่อยใู่ กล้มือ* นอนแตค่ ํา่ ต่ืนแตเ่ ช้าตรู่ จะทําให้คนนนั้ มีสขุ ภาพสมบรู ณ์ มีความมง่ั คง่ั และฉลาด* ส่ิงใดท่ีได้มาง่ายสิง่ นนั้ ก็มกั จากไปงา่ ย* ศตั รูที่แสดงความเป็นศตั รูอยา่ งโจง่ แจ้งนนั้ ยงั มีความนา่ กลวั น้อยกวา่ เพื่อนจอมปลอม* ผลไม้ที่เจ้าของเขาหวงนนั้ มกั จะเป็นผลไม้ที่หวานยิง่ นกั* คนทกุ คนมกั จะได้พบกบั โชคดี อยา่ งน้อยก็ครัง้ หนงึ่ ในชีวติ* ไมม่ ีมนษุ ย์ใดบาํ เพ็ญตนเป็นคนรักชาตไิ ด้ในขณะท้องแห้ง* รักประเทศของตนและเป็นคนยากจนตลอดกาลนนั้ ใครจะกล้า* ถ้าทา่ นจา่ ยเงินก่อนงานเสร็จ งานจะเสร็จหลงั กําหนด* มีแตแ่ กะบ้าเทา่ นนั้ ที่ทําสนั ตภิ าพกบั หมาป่ า* ปากกามีฤทธิ์มากกวา่ ดาบ ปากกาเป็นเคร่ืองมือที่อนั ตรายมากท่ีสดุ

๓๖๐* บคุ คลที่ใช้เหตผุ ลนนั้ มีน้อย บคุ คลที่ใช้อารมณ์นนั้ มีมาก* ปรัชญาคือกล้องจลุ ทศั น์แหง่ ความคดิ* มนษุ ย์ที่พดู เหมือนนกั ปรัชญา แตม่ ีชีวิตเหมือนคนโง่นนั้ มีมาก* เรียนปรัชญาสิบเลม่ ง่ายกวา่ ปฏิบตั ิตามปรัชญาหนง่ึ ข้อ* ความสงสารซง่ึ มีอยใู่ นจิตใจ อาจละลายเป็ นรูปของความรักได้* เม่ือวานนีค้ ือครูของวนั นี ้* เม่ือวานนีไ้ มใ่ ชว่ นั ของทา่ นเสียแล้ว* พรุ่งนีย้ งั ไมใ่ ชว่ นั นีข้ องท่าน* \"ลิน้ \" ทําให้หวั ใจได้รับความเจบ็ ปวดยง่ิ กวา่ เครื่องมือมีคมทกุ ชนิด* จงเก็บลิน้ มิฉะนนั้ ลิน้ จะเก็บทา่ น* \"ไว้ใจคนทกุ คน\" และ \"ไมไ่ ว้ใจใครเลย\" เชน่ นีไ้ มด่ ีทงั้ สองอยา่ ง* คนใดยงิ่ คดิ น้อย คนนนั้ ก็ยง่ิ พดู มาก* นกั พดู มกั ไมใ่ ชน่ กั ทําท่ีดี* โงห่ รือฉลาดอาจทราบได้จากการพดู* ในโลกนีม้ ีสงิ่ แนน่ อนอยา่ งเดียวเทา่ นนั้ สิ่งนนั้ คอื \"ในโลกนีไ้ มม่ ีอะไรแนน่ อน\"* บาปใหญ่ในการโฆษณา คือการอวดอ้างเกินความจริง* ในการท่ีจะให้ได้ประโยชน์จากคําแนะนําที่ดีนนั้ ผ้รู ับคําแนะนําจะต้องมีความฉลาดย่ิงกวา่ ผู้ ให้คาํ แนะนํา* คนชว่ั ที่สดุ ก็อาจจะให้คาํ แนะนําท่ีดีที่สดุ ได้* ไมม่ ีของกํานลั ชนิดใดมีคา่ ย่งิ กวา่ คาํ แนะนําท่ีดี* จงจดจําคําแนะนําของผ้ทู ่ีรักทา่ นไว้ ถงึ แม้จะเป็นคาํ แนะนําท่ีทา่ นไมช่ อบในปัจจบุ นั นีก้ ็ตาม* ความแกข่ องบรุ ุษเพศอยทู่ ่ีความรู้สกึ ความแกข่ องสตรีเพศอยทู่ ่ีรูปร่างหน้าตา* เพื่อนเกา่ , กาลเก่า, หนงั สือเก่า, เหล้าอง่นุ เก่า เหลา่ นีด้ ีทงั้ สิน้* ความชรา คือความเป็นทารกครัง้ ที่สอง* นิสยั ใจคอของผ้ชู ายเป็นอยา่ งไร จะรู้ได้จากการสนกุ สนานของเขา* หญิงใจดถี ้าไมม่ ีการไว้ตวั ชายก็จะเข้าใจผดิ และคดิ ดถู กู ได้* การจากกนั คือนยิ ามของความรัก* มีดแข็งและคมปานใด ถ้าใช้ไมด่ ีก็บน่ิ หมด* จงทําความรู้จกั ค้นุ เคยกบั คนทงั้ หลายเป็นจํานวนมาก แตจ่ งมี \"เพ่ือน\" เพียงสองสามคน* วนั ไหนมิได้รู้จกั กนั กบั ใครมากขนึ ้ วนั นนั้ เป็นวนั ท่ีชีวิตหยดุ อยกู่ บั ท่ี ไมม่ ีความก้าวหน้า* การกระทําท่ีมีความย่งิ ใหญ่ ยอ่ มแสดงให้เห็นถึงจติ ใจท่ียิ่งใหญ่

๓๖๑* การกระทํานํามาซง่ึ ความคลอ่ งแคลว่ ว่องไว* คนฉลาดยอ่ มเปลี่ยนนสิ ยั ไปตามกาลเวลา* ประโยชน์ทกุ อย่าง มีสว่ นท่ีไร้ประโยชน์รวมอยดู่ ้วย* คาํ ตอบท่ีออ่ นโยน ยอ่ มทําให้ความโกรธละลายหายไป* ความโกรธ ย่อมกวาดล้างความจริงออกมาจากจิตใจไมม่ ีเหลือ* อะไรที่คนพดู ออกไปในขณะโกรธนนั้ ทา่ นจงจําไว้* สตั ว์เป็นเพื่อนท่ีคนคบได้ เพราะมนั ไมเ่ คยถามอะไรและไมเ่ คยวิพากษ์วจิ ารณ์คน* เคร่ืองแตง่ กาย มใิ ชเ่ ครื่องวดั ความชวั่ ของคน* อยา่ โต้เถียง ถ้าไมจ่ ําเป็น* อะไรที่ทําให้เรารักผ้หู ญิงอยา่ งจริงจงั นนั้ คือ หนง่ึ …ความงามท่ีสะดดุ จติ สะกิดตา สอง…ชื่อเสียงท่ีปราศจากราคไี มม่ ีจดุ ดา่ งพร้อย* คนที่มีหนีส้ นิ คือคนท่ีไร้อิสระ* ถ้าท่านไมเ่ ปิดประตรู ับปี ศาจ ปี ศาจก็ไปจากประตู* ผ้ทู ่ีล้มลงไปในท่ีโสโครก ยิ่งนอนอยนู่ านเพียงใด ก็ย่ิงโสโครกมากขนึ ้ เพียงนนั้* ความผดิ หวงั คือบอ่ เกิดของความท้อใจ* ชีวิตท่ีเตม็ ไปด้วยความอบั อายขายหน้า เป็นชีวิตท่ีไม่มีเสียเลยดกี วา่* \"เป็นไปไมไ่ ด้\" เป็นคําท่ีจะพบได้ในพจนานกุ รมของคนโง่เทา่ นนั้* เป็นคนจนท่ีมีชีวิต ดีกวา่ เป็นคนมงั่ มีที่ตายแล้ว* คนเรามกั จะสรรเสริญผ้อู ่ืน เพื่อตวั เองจะได้รับการสรรเสริญกบั เขาบ้าง* เรือรบ คือนกั การทตู ที่ดีที่สดุ* ปื นใหญ่กระบอกเดียว ดีกวา่ นกั การทตู พดู ร้อยคน* ในการที่จะรู้จกั ซอ่ นความสามารถของตนเองได้นนั้ จําเป็นต้องมีความสามารถอย่างย่ิง* ไมม่ ีใครรู้วา่ ตวั เราเองสามารถทําอะไรได้เองหรือไม่ เพียงไร จนกวา่ จะได้พยายาม* ไมม่ ีใครทําอะไรได้มากกวา่ ท่ีตนสามารถทําได้* ความสามารถของแตล่ ะคนมีขีดจํากดั* อย่าทําสญั ญาขายหนงั หมี จนกวา่ จะจบั หมีได้* ความงามของสตรีเสมือนหนงึ่ ต้นไม้ท่ีมีใบสวย แตผ่ ลของมนั รสขม* เมื่อเทียนดบั แล้ว ผ้หู ญิงทกุ คนงามเท่ากนั* ความงามของสตรีดงึ ความสนใจของเพศตรงข้ามได้ โดยไมต่ ้องกระจายเสียงโฆษณา* เคราะห์ดที ่ีสดุ ท่ีที่นอนของมนษุ ย์พดู ไมไ่ ด้* ถ้าไมม่ ีผงึ ้ นํา้ หวานในดอกไม้จะกลายเป็นนํา้ ผงึ ้ ไมไ่ ด้

๓๖๒* การตงั้ ต้นเป็นสว่ นสําคญั ที่สดุ ของงาน* คนโง่ \"เชื่อ\" ง่ายที่สดุ* ความไมเ่ ชื่อท่ีนา่ กลวั ที่สดุ คือความไมเ่ ช่ือตวั เอง* ถ้าท่านไมช่ อบได้ยินเสียงระฆงั ก็อยา่ สมั ผสั เชือกชกั ระฆงั* ระฆงั โบสถ์สง่ เสียงเรียกคนทงั้ หลายให้เข้าโบสถ์ แตต่ วั มนั เองไมเ่ คยเข้าไปในโบสถ์นนั้* สมองมกั จะพร่องเม่ือท้องเตม็ เกินไป* คนที่ไมส่ นใจในเรื่องท้องของตนเอง ยอ่ มหวงั ให้สนใจในเร่ืองอ่ืนได้ยากเตม็ ที* ท้องแห้ง ทําให้ไมไ่ ด้ยนิ เสียงใครทงั้ สนิ ้* ท้องแห้ง เร่ียวแรงยอ่ มไมย่ อมอยดู่ ้วย* ท้อง คือสตั ว์ป่ าท่ีนา่ กลวั ที่สดุ* ท้องที่เตม็ มากเกินไป คือบอ่ เกิดแหง่ ความเกียจคร้าน* ไมม่ ีนาฬิกาเรือนใดตรงเวลายิ่งกวา่ ท้อง* ถ้าท่านให้ผลประโยชน์แก่ผ้อู ื่น อยา่ จดจํา* ขนนกเพียงขนเดียว ดกี วา่ นกหนง่ึ ตวั ในอากาศ* ไมม่ ีใครตาบอดยงิ่ กวา่ คนที่ไมย่ อมมองสิ่งที่ควรมอง* ไมม่ ีใครหหู นวก ยง่ิ กวา่ คนท่ีไมย่ อมฟังสง่ิ ท่ีควรฟัง* มนษุ ย์เป็นสตั ว์โลกชนดิ เดียวที่หน้าแดงเพราะความอาย* คนคยุ อวดอ้างเกินความจริงกบั คนพดู เทจ็ เป็ นพี่น้องกนั* การคยุ อวดอ้างความรู้ของตนเอง คือการประกาศความโงข่ องตนเอง* ความกล้า ถ้ามีมากเกินไปก็กลายเป็นความบ้า* คนกล้าถ้าไมร่ ู้วา่ ควรกล้าเม่ือไหร่ ก็กลายเป็นคนโง่* คนกล้า ถ้ากล้าโดยไมค่ ํานงึ ถึงอนั ตรายก็กลายเป็นคนประมาท* มติ รภาพทา่ มกลางการขอยืมและการให้ยืมนนั้ เป็นมิตรภาพท่ีมีอนาคตมืดมวั ยงิ่ นกั* การขอยืม การขอทาน คือพ่ีน้องท้องเดียวกนั* การเป็นบคุ คลที่ไมม่ ีใครรู้จกั นนั้ เป็นความปลอดภยั ชนิดหนง่ึ เหมือนกนั* ถ้ารู้จํานวนเม็ดทรายในทะเล ถ้ารู้จํานวนเม็ดฝนที่ตกลงมา ก็สามารถรู้ความคดิ ในจิตใจ ของคนได้* ผ้ทู ่ีรักธรรมชาตอิ ยา่ งแท้จริง ยอ่ มไมย่ อมเด็ดดอกกหุ ลาบจากต้น* ธรรมชาตไิ มต่ ้องการความชว่ ยเหลือจากมนษุ ย์* “ความจําเป็น” ไมร่ ู้จกั กฎหมาย รู้จกั แตช่ ยั ชนะ* \"ความจําเป็ น\" คอื บอ่ เกิดแหง่ ความเจริญ เทา่ ๆ กบั ความเสื่อม

๓๖๓* กิริยาออ่ นโยน วาจาออ่ นหวานเพียงเทา่ นนั้ มิใชเ่ คร่ืองยืนยนั วา่ เป็นสภุ าพชน* ชีวติ คือการตอ่ สู้ อปุ สรรคคือยาชกู ําลงั* มนษุ ย์ คือสตั ว์โลกชนิดเดยี วที่รู้จกั หวั เราะและร้องไห้* บรุ ุษต้องการเป็นคนแรกของสตรี แตส่ ตรีต้องการเป็ นคนแรกและคนสดุ ท้ายของบรุ ุษ* ความอาฆาต ทําให้คนแกเ่ ร็วได้อยา่ งไมน่ า่ เชื่อ* คนท่ีมีความอาฆาต เม่ือสอ่ งกระจกทกุ ครัง้ จะรู้สกึ วา่ ความสวยงามของใบหน้าเหลือน้อย ลงทกุ ที* เม่ือเลือดแหง่ ความอาฆาตวิ่งขนึ ้ มาที่หน้า ตาก็มองไมเ่ ห็นอะไร* เม่ือเลือดแหง่ ความอาฆาตทว่ มหวั ใจ ร่างกายก็มกั จะจมกองเลือด* ความจําที่ทําให้ไมส่ บายใจปรากฏขนึ ้ เมื่อใด จงไลม่ นั ไปเมื่อนนั้* ในขณะก้าวไปข้างหน้า อยา่ ลืมเหลียวหลงั* ทกุ ครัง้ ที่สอ่ งกระจก อย่าดแู ตห่ น้า จงดจู ิตใจของท่านด้วย* ข้างหลงั กระจก มกั จะมีปี ศาจคอยลวงตาลวงใจอยเู่ สมอ* การกระทําอนั ใดที่เราไมช่ อบให้คนอ่ืนกระทําแก่เรา การกระทําอนั นนั้ เราก็อยา่ กระทําแก่คนอื่น* หาเข็มในกองฟาง งา่ ยกวา่ หาคนที่ไมเ่ คยทําความผิด* คนที่ไมเ่ คยทําบญุ เลย อาจจะเป็นคนใจบญุ ยิง่ กวา่ คนที่ทําบญุ* ป้ องกนั มิให้คนกระทําความผิด ดีกว่าลงโทษคนที่ทําความผดิ แล้ว* หนงั สือเป็นมิตรในเรือน เป็นเพื่อนทวั่ ประเทศ* ถ้าทา่ นรักบตุ รของทา่ น ทา่ นก็ต้องควบคมุ ดแู ลการคบเพื่อนเข้าบ้านของบตุ รทา่ น* โรครักต้องรักษาด้วยรักใหมต่ อ่ ไป ไมใ่ ชร่ ักษาด้วยปื นหรือยาพิษ* เมื่อความระแวงสงสยั เข้ามาทางประตหู น้าบ้าน ความรักก็ออกไปทางประตหู ลงั บ้าน* งานยอ่ มสร้างคน ในขณะที่คนสร้างงาน* ชีวติ ของทา่ นที่อาศยั ผ้อู ่ืนอยู่ อาศยั ผ้อู ื่นกิน โดยไมท่ ําอะไรให้เลย ไมผ่ ดิ กบั ชีวติ ของสตั ว์เลีย้ ง* คนที่เกิดมาแล้วก็ตายไปจากโลกนี ้ โดยมไิ ด้ฝากคณุ งามความดอี ะไรไว้ในโลกเลยนนั้ เกิดมาก็ เหมือนกบั ไมเ่ กิด* โลกที่ดี เป็นท่ีนา่ อยสู่ ําหรับทา่ น คือโลกท่ีท่านเป็นผ้ใู ห้, เป็นผ้ใู ห้ยืม, เป็นผ้ใู ห้ความชว่ ยเหลือ* โลกที่ไมด่ ี ไมเ่ ป็นท่ีนา่ อยสู่ ําหรับทา่ น คอื โลกที่ทา่ นเป็นผ้ขู อ, เป็นผ้ขู อยืม, เป็นผ้ขู อความ ชว่ ยเหลือ* ถ้าเอางใู สไ่ ว้ท่ีอก มนั จะฉกเมื่อมนั อบอนุ่* ในโลกนีม้ ีความยตุ ธิ รรมแน่ แตไ่ มร่ ู้วา่ อยทู่ ี่ไหน* หมิ ะแหง่ ความยตุ ธิ รรมยอ่ มละลายไป เม่ือแสงแหง่ เงินตรานนั้ มนั มีความร้อนมากพอ

๓๖๔* คนไมม่ ียางอาย ทําส่งิ ท่ีนา่ อบั อายขายหน้าได้ทกุ อยา่ ง* คนท่ีไมม่ ียางอาย คอื คนไร้ความสํานกึ* อะไรท่ีไมม่ ีกฎหมายบงั คบั แตค่ วามอายอาจจะบงั คบั ให้ยบั ยงั้ ได้* เมื่อมนษุ ย์ไมเ่ ช่ือวา่ มีนรก มีสวรรค์ มนษุ ย์ก็ทําบาปได้ทกุ อยา่ ง* อยา่ ปล่อยให้ลิน้ ของทา่ นประจานตวั ของท่านเอง* คนใดท่ีใช้คาํ ดา่ หยาบคาย คนนนั้ คือคนที่แสดงความเลวร้ายของตนเอง* การตกลงใจของหนมุ่ สาวแรกรักนนั้ มกั เหน็ แก่ตวั มากกวา่ เห็นแก่หน้าบดิ ามารดา* ความสขุ มุ รอบคอบ คอื พี่เลีย้ งท่ีดีของการตกลงใจ* ถ้าทา่ นพบทางสวา่ งแล้ว จงเดนิ ทางนนั้ ไปจนตลอดกาล* ความมืดกบั ความสวา่ งเป็ นของคกู่ นั เมื่อใดที่ทา่ นตกอยใู่ นความมืด เม่ือนนั้ จงรีบแสวงหา ความสวา่ ง* ความสภุ าพ คอื เงาของจิตใจที่สงบ* ไมม่ ีใครหรอกท่ีต้องการชว่ ยคนที่ไมพ่ ยายามชว่ ยตนเอง* ความไมม่ ีโรคเป็นลาภอนั ประเสริฐ* เขียนด้วยมือ ถ้าจําเป็นจะต้องลบก็ควรลบด้วยมือ* ถ้ารู้จกั ขอ ก็ควรรู้จกั ให้เชน่ เดยี วกนั* ยศและบรรดาศกั ดค์ิ ือสิ่งท่ีมนษุ ย์สมมตุ ขิ นึ ้ เพ่ือแสดงระดบั แหง่ คณุ งามความดขี องมนษุ ย์ แตย่ ศและบรรดาศกั ดนิ์ นั้ หาใชเ่ คร่ืองประกนั วา่ มนษุ ย์ผ้มู ียศบรรดาศกั ด์ิ จะไมม่ ีคนประพฤติ ชวั่ ก็หาไม่* ถ้าท่านมองทกุ สง่ิ แตใ่ นด้านที่ดี ทา่ นก็จะแลเห็นแตค่ วามดี* ลิงแม้จะเลน่ ละครได้ แตล่ ะครนนั้ ก็ยงั เรียกว่า \"ละครลงิ \"* ความฝันกบั ความจริง คือตลงิ่ ของสองฝั่งแมน่ ํา้* ความฝันนนั้ มีสว่ นในการสร้างความเจริญให้แก่โลกได้ไมน่ ้อย* บคุ คลอยใู่ นประเภทใด ชนั้ ใด มกั ชอบคบแตบ่ คุ คลชนั้ นนั้ ประเภทนนั้* ถ้าท่านพยายามที่จะทําตามคาํ แนะนําของคนอื่นเสมอไปเมื่อใด เชื่อเถอะวา่ ทา่ นจะเป็นโรค ประสาทเมื่อนนั ้* เสียงเป็นเสนห่ ์ตรึงใจยิ่งกวา่ ความสวย กลนิ่ หอมยงั ซาบซงึ ้ ยงิ่ กวา่ เสียงเสนห่ ์ รสหวานยงั ซาบซงึ ้ ยง่ิ กวา่ กล่ินหอม สมั ผสั ไซร้มีอทิ ธิพลเสียยิ่งกว่ารสหวาน* ทําดีกวา่ พดู แตบ่ างครัง้ พดู ดกี วา่ ทํา* เพียงแคค่ ดิ แตไ่ มล่ งมือทํานนั้ หาประโยชน์มไิ ด้ แตค่ ดิ แล้วไมท่ ําก็ยงั ดีกวา่ ทําโดยไมค่ ดิ* เรียนอะไร เรียนให้รู้ เป็ นครูเขา

๓๖๕* ทําอะไร ทําให้สดุ ฝี มือและความคดิ* ความหวิ กบั ความรัก มกั ไมย่ อมเดนิ ทางร่วมกนั* ทา่ นจะพดู อยา่ งไรก็พดู ได้ แตก่ ารจะพดู ให้คนอ่ืนเช่ือนนั้ ไมใ่ ชเ่ รื่องงา่ ย* ความไมร่ ู้ทําให้เกิดความกลวั ได้ เทา่ ๆ กบั ทําให้เกิดความกล้า* ผ้รู ู้ที่แท้จริงคอื ผ้ทู ่ีรู้สกึ ตวั ว่า ยิ่งเรียนมากขนึ ้ เทา่ ไรย่ิงโงม่ ากขนึ ้ เทา่ นนั้* คนที่โกหกเก่งที่สดุ ในโลก คือคนที่บอกวา่ ตนไมเ่ คยโกหกเพราะพดู โกหกไมเ่ ป็น* จงปลอ่ ยคําสรรเสริญให้ผา่ นไป แตจ่ บั คาํ ตาํ หนติ เิ ตียนไว้ เพ่ือใช้เป็นกระจกเงาสอ่ งดภู าพ สะท้อนของตนเอง* จําไว้วา่ อปุ สรรคนนั้ เปรียบเสมือนยาชกู ําลงั ท่ีสามารถให้การบํารุงแก่ร่างกายเทา่ ๆ กบั การ ทําลาย* จงจําไว้วา่ ความพยาบาทไมเ่ คยทําให้ชีวิตของใครรุ่งโรจน์* เม่ือดนตรีต้องมีจงั หวะ ชีวิตมนษุ ย์ก็ต้องมีจงั หวะเชน่ เดยี วกนั* สวา่ งตาด้วยแสงไฟ สวา่ งใจด้วยแสงธรรม* ถ้าท่านหวั เราะคนทงั้ โลกจะหวั เราะกบั ทา่ น แตถ่ ้าท่านร้องไห้ จะไมม่ ีใครร้องไห้กบั ทา่ น* รักน้อยๆ แตข่ อให้เป็นรักท่ียืนนาน* คนหวั เราะดงั ที่สดุ คอื คนท่ีหวั เราะทีหลงั* ข้าสองจ้าว บา่ วสองนาย ไมบ่ งั ควรคบหาสมาคมด้วย* หญิงสามผวั ชายสามโบสถ์ ควรหลีกให้หา่ งไกล* เงินเป็นทาสท่ีดี แตเ่ ป็นนายที่เลวที่สดุ* ไมเ่ คยมีใครท่ีแกเ่ กินเรียน* เบอื ้ งหลงั คนผ้มู ีสามารถคนหนงึ่ นนั้ ยงั มีคนสามารถคนอื่นๆ อยอู่ ีกเสมอ* ถ้าปราศจากโอกาส ความสามารถก็ไร้ความหมาย* การจากกนั ทําให้ความรักเพิม่ พนู ในหวั ใจมากขนึ ้ เมื่อลบั หลงั จงอยา่ นินทาเขา* อยา่ ไว้วางใจในอนาคต แม้จะสดใสเพียงใดก็ตาม* ความวบิ ตั ิ หายนะ จะแนะนําให้มนษุ ย์รู้จกั ตวั เองดีขนึ ้* อย่าให้คําแนะนําแกใ่ คร จนกวา่ เขาจะขอร้อง* เราให้คําแนะนําแกเ่ ขาได้ แตเ่ ขามกั ประพฤตติ วั ตามคําแนะนํานนั้ ไมค่ อ่ ยได้* ทกุ คนอาจรับคําแนะนําได้ แตค่ นฉลาดเท่านนั้ ที่จะได้ประโยชน์จากคําแนะนํานนั้* จงตกั เตอื นเพ่ือนของทา่ นสองตอ่ สอง แตจ่ งชมเชยยกยอ่ งเขาตอ่ หน้าธารกํานลั* คนที่มีผมหงอกนนั้ เป็นเครื่องหมายแหง่ ความชรา หาได้หมายถงึ ความฉลาดไม่* อยา่ ตอบจดหมายใครในขณะท่ีทา่ นโกรธ

๓๖๖* เมื่อคนเราโกรธปากของเขาจะอ้า แตต่ าของเขาจะปิ ดสนทิ* มนษุ ย์ทกุ คนมีนยั น์ตา แตม่ นษุ ย์น้อยคนนกั ที่ใช้นยั น์ตานนั้ มองไกลๆ ไปเบือ้ งหน้า* ถ้าทา่ นมีความกล้า โชคลาภมกั จะเข้าข้างทา่ นเสมอ* ความสวยงามเป็ นของกํานลั อนั ดบั แรกที่ธรรมชาตใิ ห้แกผ่ ้หู ญิง และก็เป็นสง่ิ แรกที่ธรรมชาติ จะเรียกเอาคืนกลบั ไป* ความสวยคอื อํานาจ และยิม้ นนั้ คือดาบอนั คมกริบ* ตราบใดท่ีเรายงั มีลมหายใจ ตราบนนั้ เรายงั มีหวงั* จงพดู ช้าๆ แตจ่ งดอู ยา่ งรวดเร็ว* คนรอบคอบมกั ทําอะไรไมผ่ ิดพลาด* ความรอบคอบเป็นบตุ รคนหวั ปี ของความฉลาด* อยา่ ด่มื อะไรท่ีทา่ นมไิ ด้ดู อยา่ เซน็ ชื่อโดยมิได้อา่ นข้อความ* เม่ือทา่ นเสียทรัพย์ นบั วา่ ทา่ นยงั ไมส่ ญู เสียอะไร* เม่ือทา่ นเสียสขุ ภาพ หมายถงึ ท่านได้สญู เสียอะไรบางอยา่ งไปแล้ว* เมื่อทา่ นเสียบคุ ลิก นนั่ ยอ่ มหมายความวา่ ทา่ นได้สญู เสียทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ ง* จงทําใจให้ร่าเริงเข้าไว้ เพราะสง่ิ ท่ีเลวร้ายท่ีสดุ นนั้ ยงั มาไมถ่ ึง* การน่ิงเป็นศลิ ปะอนั ย่ิงใหญ่ในการสนทนา* บคุ คลท่ีไมก่ ล้าลงมือทําอะไรเลยนนั้ ยอ่ มหวงั อะไรไมไ่ ด้เลย* คนขลาดไมเ่ คยมีใครได้เป็ นใหญ่เป็นโต* ไมม่ ีใครที่จะทําให้ทา่ นเสียเกียรติ นอกจากตวั ของทา่ นเอง* จงกินเพ่ือความพอใจของทา่ นเอง แตจ่ งแตง่ กายเพื่อความพอใจของคนอ่ืน* จงกินเพื่อมีชีวติ อยู่ แตอ่ ยา่ อยเู่ พ่ือท่ีจะกิน* คนที่ทําผิดแล้วยอมรับผิดคือผ้ชู นะ* เมื่อทกุ คนผิดหมด ทกุ คนก็ยอ่ มถกู หมดได้* ความมง่ั คง่ั กอ่ ให้เกิดมติ รมากมาย แตค่ วามหายนะจะเป็นเครื่องทดลองนํา้ ใจมติ ร* กิริยาท่ีอ่อนโยนเหมาะสมกบั กาลเทศะ การคิดถึงหวั อกคนอ่ืน คอื ลกั ษณะสําคญั ๒ ประการของสภุ าพชน* ความกตญั �คู ือความทรงจําของดวงใจ* ความสขุ เหนือสงิ่ อื่นใดก็คือสขุ ภาพอนั สมบรู ณ์* หวานพืชเชน่ ไรได้ผลเชน่ นนั้* ไมม่ ีใครหหู นวกเทา่ กบั คนท่ีไมต่ ้องการจะฟัง* สจุ ริตเป็นอบุ ายท่ียอดเย่ียม

๓๖๗* เกียรตยิ ่อมขนึ ้ อยกู่ บั การทํางานที่สตั ย์ซ่ือ* สําหรับคนเจ็บ ตราบใดที่ชีวิตยงั ไมส่ นิ ้ ตราบนนั้ ยงั มีความหวงั อยู่* สามีท่ีดีควรจะหหู นวก และภรรยาท่ีดีควรจะตาบอดเสียบ้างในบางกรณี* เมื่อรู้วา่ ตวั เองโง่ มีโอกาสที่จะฉลาดได้* การทําให้คนอื่นหวั เราะโดยท่ีตนเองมิได้ร่วมหวั เราะด้วยนนั้ ยอ่ มกอ่ ให้เกิดผลใหญ่หลวง* เหตผุ ลและการตดั สินใจ เป็นคณุ สมบตั ขิ องผ้นู ํา* รากฐาน ๓ ประการในการเรียน คือ จงดใู ห้มาก จงทนทกุ ข์ให้มากจากการครํ่าเคร่ง และจง ศกึ ษาเรียนรู้ให้มาก* จะดลู กู สาววา่ เป็นอยา่ งไรก็ให้ดแู มเ่ ป็นตวั ประกอบด้วย* ความรักครัง้ แรกและความรักครัง้ สดุ ท้าย คอื ความรักตวั ของเราเอง* คนโงย่ อ่ มไมร่ ู้จกั คา่ ของการหวั เราะ* เก็บอารมณ์ได้เมื่อใด จะเห็นแสงสวา่ งของปัญหาเม่ือนนั้* คนที่ดแี ตพ่ ดู จะเลีย้ งทา่ นด้วยช้อนเปลา่* ชีวิตเป็นของดีอยใู่ นตวั และเป็นการง่ายท่ีสดุ ท่ีมีอยใู่ นโลก แตเ่ ป็นการยากท่ีสดุ ที่จะทําให้ ดําเนินไปในทางท่ีเหมาะสม* แม้จะปี นขนึ ้ ไปโหนบนยอดไม้ ก็อยา่ เพ่งิ คดิ วา่ สงู กวา่ คนอ่ืน* ทกุ ชีวิตมีชีวิตอย่ดู ้วยการตงั้ ต้น* จติ ใจของใครจะปลอ่ ยให้โบยบนิ ไปสารทิศใดก็ได้ แตข่ อให้ไปเกาะอยกู่ บั ความดี* อารมณ์โปร่ง จิตใจกระปรีก้ ระเปร่า เป็ นสนามของความคดิ ใหมๆ่* ตามคนอื่นอีกแล้ว ทา่ นเกลียดตวั เองนกั หรือจงึ ไมย่ อมเป็นตวั ของตวั เอง* ถ้าปรารถนาจะเป็นผ้มู ีความสําเร็จในชีวติ จงคบความมานะและความกล้าไว้ใจมิตร* การดนิ ้ รน ไมใ่ ชจ่ ะได้ความสขุ เสมอไป* ลมหายใจของคนอื่น ราคาแพงกวา่ ทอง* จะหามจวั่ จงหามก่อนที่จะปลกู บ้านเสร็จ* คาํ วา่ แพ้ เป็นคําที่สร้างความเชื่อมนั่ ของผ้ทู ี่มีความพากเพียร* ความเกียจคร้าน เป็นนโยบายของผ้รู ักความจน* ยอมโง่ ๕ นาที ดกี วา่ โง่ตลอดชีวิต* ความเศร้า เรียกร้องสิง่ ที่ลว่ งเลยไปแล้วกลบั คนื มาไมไ่ ด้* มองให้ไกลแตห่ ยิบสงิ่ ที่อย่ใู กล้ก่อน* ดวงตามีไว้มองตวั เองมากกวา่ มองคนอ่ืน* ผ้นู งุ่ กางเกงขาดก้น มกั จะคอยดงึ เสือ้ คลมุ ก้นเสมอ

๓๖๘* ปากคนปกปิดยากย่งิ กวา่ ปากไห* ความอดทนเป็ นสง่ิ ขมข่ืน แตผ่ ลมนั หวานชื่นเสมอ* มือมิได้มีไว้ซกุ กระเป๋ าอยา่ งเดยี ว* การทําให้คนรักนนั้ งา่ ย แตก่ ารทําให้คนชงั ง่ายกวา่* อยเู่ พื่อวนั นี ้ แตท่ ําวนั นีเ้พื่ออนาคต* ทกุ คนจบั เวลาไว้ไมไ่ ด้ แตใ่ ช้เวลาทําประโยชน์ได้* ความล้มเหลวเป็นแมบ่ ทของความสําเร็จ* กอบโกยมาก ตายแล้วก็หอบเอาคําสาปแชง่ ไปมาก* รู้จกั ซอ่ นความสามารถ นบั เป็นความสามารถอนั ยอดเย่ียม* จงสร้างคําพดู ของทา่ นให้มีนํา้ หนกั ด้วยความจริง* กิริยาที่อ่อนสภุ าพ เป็นเสมือนดวงประทีปส่องหนทาง* การหกั ห้ามใจตนเอง เป็ นผลของความฉลาด* ไมค่ วรเอาอารมณ์ที่ลว่ งเลยไปแล้ว กลบั เข้ามาอยใู่ นดวงใจ* รองเท้ากดั เท้าหรือไม่ คนที่ใสเ่ ทา่ นนั้ ที่รู้* นํา้ ที่เขาจะด่ืมเขาจะไมเ่ อาเท้าไปจมุ่* ไมม่ ีอนสุ าวรีย์ใดจะสวยเดน่ เป็นสง่า เทา่ อนสุ าวรีย์แห่งคณุ ความดี* ไมว่ า่ จะกาลไหนๆ เวรย่อมระงบั ด้วยการไมจ่ องเวร* กลวั เสียเกียรตกิ ็อยา่ ทําลายเกียรติ* ความกระตือรือร้น เป็นบนั ไดสง่ ขนึ ้ สคู่ วามสําเร็จอนั ยิ่งใหญ่* เป็นที่หนงึ่ ในกระทอ่ ม ดีกวา่ เป็นท่ีสองในวงั* แม้ศตั รูจะเทา่ หนู ก็จงระวงั ให้เทา่ ราชสีห์* ชนะตนเองคือธงชยั อนั สงู สดุ ซง่ึ มีไมก่ ่ีธงในโลก* พดู เพียงคร่ึงหนงึ่ ของความคดิ อยา่ คดิ เพียงครึ่งแล้วพดู* จงรักษาความดีเหมือนเกลือรักษาความเคม็* ร้องไห้กบั คนฉลาด ดีกว่าหวั เราะกบั คนโง่* การน่งิ เป็ นคาํ ตอบท่ีสภุ าพและคมคายท่ีสดุ* ทงั้ ๆ ท่ีรู้ก็ควรนิ่งทําเป็ นไมร่ ู้ เพื่อที่จะได้ฟังสิ่งท่ีรู้ให้ชดั เจนยงิ่ ขนึ ้* เข็มนาฬกิ าแม้จะเล็กนิดเดียว แตม่ นั ก็ทํางานได้โดยไมม่ ีเวลาพกั ผอ่ นตลอดเวลา ๒๔ ชว่ั โมง* เมฆฝนจะเป็นประโยชน์ ก็ตอ่ เม่ือตกลงมาเป็นฝนแล้วเทา่ นนั้* รักตวั เองมากเทา่ ไร จงสรรเสริญตวั เองให้น้อยลงเทา่ นนั้* คนไมม่ ีความรู้ แม้จะเจรจาไพเราะเพราะพริง้ เพียงใด ก็หาสาระแหง่ ถ้อยคํานนั้ ไมไ่ ด้

๓๖๙* มือดปี ราบศตั รูได้คนเดยี ว หวั ดปี ราบศตั รูได้เป็นพนั* ยิม้ หลงั สดุ ดีกว่าหวั เราะครัง้ แรก* วิสยั มดแดงยอ่ มรักพวกพ้อง และรักรังของมนั ยิ่งกวา่ ชีวติ* การรอคอยโชคชะตา เป็ นงานของคนเกียจคร้าน* คนเป็นอนั มากพดู อย่างปราชญ์ แตม่ ีชีวติ อยอู่ ย่างคนโง่* ปลาฉลาดยอ่ มไมผ่ ดุ ขนึ ้ ใกล้นกกระยาง* รู้จกั จงั หวะชีวิต แม้ลมปากก็เป่ าออกเป็นทองคําได้* จงเปล่ียนใจโดยเร็ว เมื่อความรู้สกึ กระต้นุ เตือนในเรื่องความชวั่* จงทําให้สําเร็จ และเม่ือสําเร็จแล้วก็จงทําตอ่ ไป* คนั ศรแม้จะทําด้วยไม้วิเศษสกั ปานใด ถ้าปราศจากสายเสียแล้วก็หมดความหมาย* ไมอ่ ้มุ เขาก็อยา่ เหยียบเขา* การดา่ คืออาวธุ ของไพร่* ปิ ดประตเู สีย อยา่ ให้ความชวั่ แวะมาเยี่ยม* รู้อยา่ งเดยี วทําสําเร็จ ดกี วา่ รู้หลายอยา่ งแตท่ ําไมส่ ําเร็จ* คําตเิ ตยี นเป็ นเสมือนสายฝน ท่ีหลง่ั ลงมาให้ต้นไม้แห่งชีวติ เขียวชะอมุ่* จงชนะคนหยิ่งด้วยความสภุ าพ* นํา้ ย่อมตกลงสทู่ ี่ต่ําฉนั ใด ความเมตตายอ่ มหลง่ั ลงสคู่ นถ่อมตวั ฉนั นนั้* ไมค่ วรเสียก้อนหนิ จํานวนมาก เพื่อแลกกบั นกตวั เดยี ว* สนั ดานเลวยอ่ มฆา่ วชิ าให้เป็นหมนั* อยา่ เดด็ ใบไม้ที่เคยให้ความร่มเยน็ มารองนงั่* ดคู นอ่ืนเขาตลก ดีกวา่ ตวั เองเป็นตวั ตลก* กระเบือ้ งแผน่ เดียวมงุ หลงั คากนั ฝนไมไ่ ด้* ไมม่ ีอะไรเป็นกําไรเท่ากบั การเรียนรู้* ขาดทนุ คือกําไร* ผ้ฟู ังมากและไมพ่ ดู ทงั้ หมด ยอ่ มได้รับการต้อนรับทงั้ ในห้องชนั้ ในและห้องโถง* ความอดทน สามารถเปล่ียนองนุ่ ดบิ ให้กลายเป็นนํา้ เช่ือมหวานได้* ความเชื่อมน่ั เป็ นหนทางนําไปสจู่ ดุ หมาย* โลกนีไ้ มใ่ ชต่ ้เู ย็นที่จะแชม่ นษุ ย์ให้นอนนงิ่ ๆ* คนออกหน้ามิใชค่ นนําหน้าเสมอไป* การยอมเสียเปรียบเทา่ นนั้ ที่จะมีมติ รที่ซื่อสตั ย์ตลอดกาล* ครัง้ แรกไมส่ ําเร็จ ต้องลองอีกเป็นครัง้ ที่สอง

๓๗๐* ผ้ฉู ลาดยอ่ มไมช่ มส่ิงชว่ั* ให้เสือ้ คนท่ีไมม่ ีเสือ้ ใส่ เขาจะไมล่ ืมคณุ ทา่ นจนวนั ตาย* ในเหตกุ ารณ์สําคญั ยอ่ มต้องการคนกล้า* แม้หวั ใจจะใหญ่โตเทา่ โลก แตเ่ ป็นหวั ใจท่ีไมจ่ ดจําความผดิ ของตนไซร้ ก็ไร้ความหมาย* หวั ใจท่ีดที ี่สดุ ก็คือหวั ใจที่มงุ่ ตอบแทน* จงวิง่ ให้เร็วท่ีสดุ ที่จะเร็วได้ ถ้าสิง่ ท่ีสะบดั พริว้ อยขู่ ้างหน้านนั้ คือธงชยั* จงรักษาความดไี ว้ประดจุ ตวั บ้งุ รักษาความคนั* นกที่ขงั ไว้มิดชดิ เท่าใด ถ้ามีโอกาสหลดุ ออกได้ มนั จะบนิ เตลิดไปไกลแสนไกลเท่านนั้* ของมีคม คนปากบอน เชื่อใจไมไ่ ด้* คนตาบอดยิม้ อยา่ งเป็ นสขุ เมื่อได้ยินคาํ พดู วา่ \"ทกุ นารีงามสรรพเมื่อดบั ไฟ\"* ทะเลปราศจากคลื่นยอ่ มหมดงาม ชีวิตปราศจากอปุ สรรคย่อมหมดรส* รถแลน่ บนถนนเรียบนาน คนขบั มกั หลบั* ความมืดและความเงียบสงดั บนั ดาลความคดิ แปลกๆ ใหมๆ่ ให้เกิดขนึ ้* ผ้ทู ่ีไมย่ อมคบมิตร ก็เหมือนก้อนอฐิ ที่ถกู ขว้างไปในป่ า* ผ้ไู มย่ อมทําความดีให้ใครเหน็ ใจ ก็เหมือนเรือนหอท่ีปราศจากนางห้อง* อยากรู้นสิ ยั ตนเองเป็นอยา่ งไร จงดเู พื่อนสนิทของเราเอง* นํา้ ฝนท่ีเตม็ จนกระทง่ั ล้นตมุ่ ก็ได้มาจากฝนที่หยดลงมาทีละหยด* ชีวติ แม้จะเป็นเทียนเลม่ สนั้ แตก่ ็เป็ นดวงไฟที่สวยงามเม่ือได้มีโอกาสถือมนั แม้เป็นเวลาชวั่ ครู่ ยาม ก็ควรจะต้องชใู ห้มนั ลกุ โชตชิ ว่ งชชั วาลเทา่ ที่มนั จะสามารถลกุ ได้* ย่งิ ยกตนสงู คนจะย่งิ มองเหน็ วา่ ตํ่า* ยืนตายบนสองเท้าของเรา ดีกวา่ มีชีวิตอยเู่ พ่ือคกุ เขา่ ให้คนอ่ืน* ชีวติ เปรียบเหมือนรถยนต์ ที่คนขบั ตะบงึ ไปตามถนนท่ีมียวดยานขวกั ไขว่ นอกจากจะ ระวงั ไมใ่ ห้รถของเราแลน่ ไปชนรถคนั อ่ืนแล้ว ยงั ต้องระวงั ไมใ่ ห้รถคนั อ่ืนมาชนรถเราด้วย* ความสําคญั ของคนจน ไมเ่ คยถกู หยิบขนึ ้ มาพิจารณาในการประชมุ ใหญ่ของมหาเศรษฐี* การหิวยอ่ มเหมือนกนั ทกุ คน แตก่ ารกินเทา่ นนั้ ท่ีแตกตา่ งกนั* คดิ การใหญ่ต้องไมโ่ อ้อวด* ไมม่ ีส่ิงศกั ดสิ์ ิทธ์ิจากสารทิศใด จะหยิบยื่นโอกาสมาให้แกค่ นท่ีไมค่ ดิ สร้างโอกาส* ผ้ทู ําความดเี พื่อความดีอยา่ งแท้จริงนนั้ คอื ผ้ทู ่ีไมต่ ้องการคําสรรเสริญใดๆ ถึงแม้จะได้รับก็ตาม* โอกาสมกั เอือ้ เฟื อ้ ตอ่ ผ้รู ู้จกั คณุ คา่ ของโอกาส* ผ้รู อบคอบเฉลียวฉลาด มกั พบโอกาสที่ดีบอ่ ยครัง้* ชา่ งตีหม้อมิใชต่ เี พื่อให้แตก แตต่ เี พ่ือให้งาม

๓๗๑* อาจารย์ท่ีดีตีศษิ ย์มิใชต่ ีเพราะโกรธ แตต่ เี พื่อความเจริญของศษิ ย์* รู้จกั ผอ่ นสนั้ ผอ่ นยาว รู้จกั เห็นอกเห็นใจ เป็นสายสมั พนั ธ์ท่ียง่ั ยืน* คําโกหก มีอยใู่ นความรักมากกวา่ ความเกลียด* ความหลบั และราตรี มิได้เปลี่ยนนิสยั เลวของคนให้ดีขนึ ้ ได้* ความปลอดภยั มีอยใู่ นการถกู ติ มากกวา่ ในการถกู ชม* รู้จกั อายเทา่ ไรน่านบั ถือเทา่ นนั้* ท่ีใดมีมือของความริษยาเอือ้ มไปถงึ ที่นน่ั มีแตค่ วามเดอื ดร้อน* ผลไม้เปลือกนอกไมส่ วย เนือ้ ในมกั หวาน* ผียอ่ มไมห่ ลอกผีด้วยกนั* รอยร้าวของถ้วยชามยงั มีทางประสานได้ แตร่ อยร้าวในดวงใจไมม่ ีทางประสาน* ทกุ คนเร่ิมเกิดพร้อมกบั เริ่มต้นตาย* กลิ่นใดไมห่ อมเทา่ กลิ่นแห่งความดี* ก่อแล้วต้องสานเมื่อกิจการนนั้ ชอบธรรม* นํา้ หวานยิ่งดืม่ มาก คอยิ่งแห้งมาก* ศตั รูท่ีมองไมเ่ ห็นเป็นศตั รูที่ร้ายกาจท่ีสดุ* คนคยุ มากก็เหมือนหม้อแตก มีอะไรยอ่ มไหลออกหมด* จงนงั่ อยบู่ นหวั ใจคน อยา่ นง่ั อย่บู นหวั คน* ผ้ไู มเ่ คยตอ่ ส้กู บั ความโชคร้าย ยอ่ มรับรองไมไ่ ด้วา่ รู้จกั ตวั เองดี* ไมเ่ คยผิดหวงั ยอ่ มไมร่ ู้จกั คณุ คา่ ของความผิดหวงั* เสียดายไม้เรียว เดก็ ก็เสียคน* ทําไมไ่ ด้อยา่ พรํ่าสอน จะถกู ประณามวา่ ดีแตพ่ ดู* แม้ฝนจะตกลงมาเป็นปลา ทา่ นก็ต้องชจู านของทา่ นให้สงู ขนึ ้ อยดู่ ี* ถามสองครัง้ ดีกวา่ หลงทางหนง่ึ ครัง้* คําเท็จไมม่ ีขา แตเ่ รื่องน่าอบั อายนนั้ มีปี ก* ตงั้ ใจจริงโดยไมพ่ ดู ดีกว่าพดู แตไ่ มม่ ีความตงั้ ใจ* อยา่ ขายคณุ ความดี เพ่ือซือ้ ความมง่ั มี* ความพยายามอยทู่ ่ีไหน ความสําเร็จอยทู่ ่ีนนั่* แม้ท้องฟ้ าจะสงบ ก็อยา่ เชื่อวา่ ทา่ นจะสบาย* แม้ทกุ สง่ิ ทกุ อยา่ งจะสญู สิน้ แตอ่ นาคตก็ยงั เหลืออยู่* คาํ วา่ แพ้ไมม่ ีอยใู่ นคนสู้* ไมล่ องทํายอ่ มไมร่ ู้วา่ ทําได้หรือเปล่า

๓๗๒* สองเหรียญในกระเป๋ า เสียงดงั กวา่ ร้อยเหรียญที่ยงั มองไมเ่ หน็* ชีวิตมีสง่ิ หนง่ึ ซงึ่ คนทว่ั ไปมองไมเ่ ห็น นนั่ คอื ความผดิ* ชีวิตเป็นแขกชวั่ ครู่ชว่ั ยามของโลก* เขายอให้พดู จงนึกไว้วา่ อย่าโม้ จะกลายเป็ นคนโงแ่ กมหย่งิ* คณุ งามความดเี ป็นอาภรณ์อนั สงู คา่* คนคดิ สนั้ แม้จะมีชีวติ อยไู่ ด้ ก็เหมือนต้นไม้ท่ีอบั เฉา* เย็บปากตวั เองเสียดีกวา่ ที่จะเสียเวลาพดู กบั คนไมร่ ู้จกั ฟัง* โลกนีม้ ไิ ด้สร้างมนษุ ย์ให้เกิดมา เพื่อตงั้ หน้าตงั้ ตาจะชมตวั เอง* ตงั้ ต้นท่ีไร้หลกั นอนพกั เอาแรงก่อนดีกวา่* แม้แตน่ กในอากาศ ยงั ฉลาดบินไปในวิถีทางที่เรียบร้อย เหตไุ ฉนมนษุ ย์ที่ทอ่ งเท่ียวไปใน พืน้ พภิ พนี ้ จงึ โง่ถงึ กบั ไมร่ ู้จกั ดําเนินชีวติ ไปในวถิ ีทางท่ีราบร่ืน* พงึ ชนะผ้สู งู ศกั ดดิ์ ้วยความออ่ นน้อมถ่อมตน* เงินซือ้ โลงศพใสค่ นตายได้ แตซ่ ือ้ ชีวิตคนตายไมไ่ ด้* คนขอทานยอ่ มไมถ่ กู ฟ้ องล้มละลาย* ผ้ทู ่ีคยุ วา่ แนน่ น่ั แหละไมแ่ น่* ศตั รูของความก้าวหน้า คือเวลาท่ีผา่ นไปโดยเปลา่ ประโยชน์* เราด่ืมเหล้าไมม่ ีใครห้าม แตเ่ พราะเหล้าดมื่ เราเขาจงึ ห้าม* เป็นการักศกั ดก์ิ า ดีกว่าเป็นหงส์แตไ่ มร่ ักศกั ดห์ิ งส์* ความไมส่ ําเร็จ ทําให้รู้จกั โลกอีกด้านหนง่ึ* อยา่ กระวนกระวายถึงวนั พรุ่งนี ้ เพราะพรุ่งนีย้ งั มีเรื่องร้อนใจที่จะต้องกระวนกระวายอย่อู ีก มากนกั* ความน่ิงเงียบเป็ นเจ้าแหง่ ความคดิ* งานหนกั เป็นโชคมหาศาลของชีวิต* หงอนอนั สวยงามของไก่ บางทีก็ห้อยลงมาปิ ดตาไก่* กลวั ตกเหวก็อยา่ ให้คนตาบอดนําทาง* ปลอ่ ยความเหย่อหย่งิ ไปเสีย แล้วความนา่ รักจะตามมา* อิ่มแปร้ที่ไมอ่ ดึ อดั คืออ่มิ ใจ* แม้นํา้ มนั งายงั ต้องใช้ความพยายามบีบคนั้ ออกมาจากเมลด็ งา* ชีวิตมนษุ ย์น้อยนกั สําหรับคนมง่ั มี แตม่ ากสําหรับคนจน* ชมคนฉลาดลบั หลงั ชมสตรีตอ่ หน้า* เดนิ ตรงไปไมไ่ ด้ก็ต้องเดนิ อ้อมไป แตอ่ ยา่ กลบั หลงั ถ้ายงั ไมถ่ งึ เส้นชยั

๓๗๓* ความพยายามไมต่ ้องไปซือ้ หา มนั เกิดขนึ ้ มาในตวั เราเอง* ความจริงยอ่ มไมต่ ้องการพยาน* บางคนสิน้ ศรัทธา แตท่ ว่าไมม่ ีใครเลยท่ีจะสนิ ้ หวงั* พลงั้ ปากเสียสิน พลงั้ ตีนตกต้นไม้* พดู แตไ่ มท่ ํา น่ิงเสียยงั งามกวา่* หวั ตะปถู กู ฆ้อนกระหนํ่าหนกั ลงเมื่อใด ความแหลมคมของมนั จะกดั ไม้ลกึ ลงไปเพียงนนั้* เป็นตะปจู งทนเอาไว้ ถ้าได้เป็นฆ้อนเม่ือใดประเคนลงไปให้สดุ กําลงั* รวงข้าวยอ่ มฆา่ ต้นข้าว ความเกียจคร้านย่อมฆา่ ความเจริญ* ร่างกายของมนษุ ย์กลายเป็นสตั ว์ไมไ่ ด้ แตจ่ ิตใจกลายเป็นสตั ว์ได้* เม่ือเป็นหงิ่ ห้อย ก็อยา่ แขง่ อวดแสงกบั พระจนั ทร์* พดู ปดเพื่อปกปิ ดความผิด ก็เหมือนล้างหน้าด้วยนํา้ หมกึ* อาวธุ ของคนฉลาดคือการน่งิ* เจบ็ แล้วไมจ่ ําเป็นกรรมของคน* การดา่ แชง่ ก็เหมือนก้อนหิน ไมว่ า่ ผ้ขู ว้างจะขว้างไปทางไหน ไกลแสนไกลอยา่ งไร ท้ายที่สดุ มนั ก็ตกลงสพู่ ืน้ ดนิ* คนกล้า ต้องเป็นคนที่ทนตอ่ ชีวิตอนั ยากแค้นทรมานได้* ได้เพียงไขใ่ นวนั นี ้ ดีกว่าได้ตวั แมไ่ กใ่ นวนั พรุ่งนี ้* ผ้ทู ี่จะทําอะไรสําเร็จ ก็คือผ้ทู ่ีคดิ วา่ เขาจะต้องทําให้สําเร็จ* การเตรียมทางเดนิ ทางเดยี ว เป็ นเคราะห์ร้ายอย่างยง่ิ* ผ้ฉู ลาดยอ่ มไมเ่ ปลืองเวลากบั หญิงงาม* หนตู ายตวั เดียวอาจทําให้นํา้ ทงั้ สระเป็นพิษได้ คนพาลคนเดียวอาจทําให้คนดรี ้อยคน เสียช่ือเสียงได้* ความกล้าได้กล้าเสียเป็นมิตรกบั โชคลาภ และดเู หมือนจะกอดคอเดนิ คกู่ นั อย่บู อ่ ยๆ* ช้างตายเอางา คนเจรจาเอาถ้อยคํา* ตะรางคอื แดนของนรกในร่างมนษุ ย์* ตะรางคอื ความปวดร้าวท่ีตวั อกั ษรทกุ ชาตบิ รรยายไมถ่ กู* อาหารจืดจงึ รู้จกั คณุ คา่ เกลือ หนกู ดั เสือ้ จงึ รู้จกั คณุ คา่ แมว* ชีท้ างให้ผ้อู ่ืนทําความดี ก็เหมือนตวั เองทําความดี* คนงานโงช่ อบทะเลาะกบั เคร่ืองมือ* จงตอบความโกรธด้วยความอดทน* ความเปล่ียนแปรไมแ่ นน่ อน เป็ นของเที่ยงแท้ถาวรชวั่ นิรันดร์

๓๗๔* คนท่ีไมถ่ กู นินทาไมม่ ีในโลก* อปุ สรรคหยดุ รอทกุ ท่ีในวถิ ีชีวติ ไมม่ ีใครก้าวไปส่คู วามสําเร็จสมประสงค์ได้โดยไมผ่ า่ นอปุ สรรค* เดยี๋ วนีด้ ีกวา่ อีกประเดีย๋ ว* ไมใ่ ชช่ ีวิตแท้ถ้ามีลมหายใจเพียงอยา่ งเดยี ว* เข็มนาฬิกาเป็นเสมือนดาบเพชรฆาตที่เฉือนชีวิตของเราไปทีละน้อย* บาปไมม่ ีแก่คนไมท่ ํา บญุ ไมม่ ีแกค่ นไมส่ ร้าง* แสงสวา่ งเสมอด้วยปัญญาไมม่ ี* สี่เท้ายงั รู้พลาด นกั ปราชญ์ยงั รู้พลงั้* ผ้ฆู า่ ตวั ตาย เป็นผ้ยู อมแพ้อยา่ งนา่ ละอายท่ีสดุ