หน่วยที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการทำบัญชี วิชาการบัญชีเบื้องต้น

หน่วยที่ 1 ความรู้ทว่ั ไปเกย่ี วกบั การบญั ชี ผู้สอน อาจารย์ วาทนิ ี หมนื่ ปทุม ALLPPT.com _ Free PowerPoint Templates, Diagrams and Charts

ความหมายของการบญั ชี (Book Keeping ) การบญั ชี (Book Keeping) หมายถึง การจดบนั ทึก เหตุการณ์ต่าง ๆ เกี่ยวกบั การรับ - จ่ายเงิน หรือสิ่งของที่กาหนด มลู ค่าเป็นเงินไวเ้ ป็นหลกั ฐานไวใ้ นสมุดบญั ชีอยา่ ง สม่าเสมอ จดั แยกประเภทต่าง ๆ ใหเ้ ป็นระเบียบถูกตอ้ งตาม หลกั การ และแสดงผลการดาเนินงาน และฐานะการเงินของ กิจการในระยะเวลาหน่ึงได้ เพอื่ ใหเ้ ป็นประโยชน์ต่อการ ดาเนินงาน ตลอดจนการวเิ คราะห์ผลการดาเนินงานน้นั ซ่ึงการ บญั ชีน้ีเป็นส่วนหน่ึงของวชิ าการบญั ชี (Accounting)

ความหมายของวชิ าการบญั ชี (Accounting) ความหมาย วชิ าบญั ชี ในทางธุรกิจ หมายถึง การบนั ทึกรายการคา้ และ เหตุการณ์ต่าง ๆ ท่ีเกี่ยวขอ้ งอนั ที่ จะทาใหส้ ามารถบนั ทึกรายการน้นั ๆ ได้ การ บญั ชีไดแ้ ก่

ความหมายของวชิ าการบญั ชี (Accounting) 1. การออกแบบและวางระบบบญั ชี 2. การจดบนั ทึกรายการคา้ 3. กรจดั ทางบการเงิน 4. กรตรวจสอบบญั ชี 5. การบญั ชีเก่ียวกบั ภาษีอากร 6. การจดั ทางบประมาณ 7. การบญั ชีตน้ ทุน 8. การควบคุมภายใน 9. การตรวจสอบโดยเฉพาะ

การบญั ชีมจี ุดประสงค์ดงั นี้ 1. เพอื่ จดบนั ทึกรายการคา้ ต่างๆ ท่ีเกิดข้ึนโย เรียงลาดบั ก่อนหลงั และจาแนกประเภทของรายการคา้ ไวอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ 2. เพอ่ื ใหก้ ารจดบนั ทึกรายการคา้ น้นั ถกู ตอ้ ง เป็น ตามหลกั การบญั ชีและตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการบญั ชี 3. เพอื่ แสดงผลการดาเนินงานในรอบระยะเวลา หน่ึง และแสดงฐานะการเงินของกิจการในระยะเวลา หน่ึง

ประโยชน์ของข้อมูลการบญั ชี 1. ช่วยใหเ้ จา้ ของกิจการสามารถ ควบคุมดูแล รักษา สินทรัพยข์ องกิจการได้ 2. ช่วยใหท้ ราบผลการดาเนินงานของกิจการ ใน ระยะเวลาใดเวลาหน่ึงวา่ มีผลกาไรหรือขาดทุนเป็น จานวนเงินเท่าใด

ประโยชน์ของข้อมูลการบัญชี 3. ช่วยใหท้ ราบฐานะทางการเงินของกิจการ ณ วนั ใดวนั หน่ึง วา่ มีสินทรัพย์ หน้ีสินและส่วนของ เจา้ ของเป็นจานวนเงินเท่าใด 4. ขอ้ มูลทางการบญั ชีเป็นประโยชนต์ ่อ ผบู้ ริหาร ช่วยในการกาหนดนโยบายในการ วางแผนและช่วยในการตดั สินใจต่าง ๆ ในการ บริหารงานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ

ประโยชน์ของข้อมูลการบัญชี 5. ขอ้ มลู ทางบญั ชีที่จดบนั ทึกไว้ สามารถช่วยใน การตรวจสอบหาขอ้ ผดิ พลาด ในการดาเนินงานได้

ประวตั แิ ละความเป็ นมาของการบญั ชี การบญั ชี แบ่งออกเป็น 3 ยคุ ตามระยะเวลาที่ เปล่ียนแปลงดงั น้ี 1. ยคุ ก่อนระบบบญั ชีคู่ เกิดข้ึนก่อน ค.ศ. 30 00 ปี จนถึงศตวรรษท่ี 13 มีการจดบนั ทึกขอ้ มูลทาง บญั ชี เนื่องจากการลงทุนในการคา้ สภาพเศรษฐกิจ และการเมืองจากระบบการแลกเปลี่ยนมาเป็ นระบบ การซ้ือขาย และมีการพฒั นาทางเทคโนโลยี การจดั บนั ทึกขอ้ มลู ทางบญั ชีในยคุ น้ีไดจ้ ดบนั ทกึ ไวบ้ นแผน่ ข้ีผ้งึ

ประวตั ิและความเป็ นมาของการบญั ชี 2. ยคุ ระบบบญั ชีคู่ (Double Entry Book - keeping) ในปลาย ศตวรรษที่ 13 ในยคุ น้ีมีการลงทุนทางการคา้ ในรูปของการคา้ ร่วม หรือ หา้ งหุน้ ส่วน เร่ิมมีการก่อต้งั ธนาคารมีเรือใบในการขนส่งสินคา้ และมี การพิมพห์ นงั สือลงในกระดาษ ค.ศ. 1202 ไดค้ น้ พบการจดั บนั ทึกบญั ชี ตามหลกั บญั ชีคู่ทีสมบูรณ์ชุดแรก ที่เมืองเจนวั ประเทศอิตาลี ในปี ค.ศ. 1 340 ซ่ึงเป็นศนู ยก์ ลางทางการคา้ ต่อมาในศตวรรษที่ 15 อิตาลีเร่ิมเสื่อม อานาจลงศนู ยก์ ารคา้ ไดเ้ ปล่ียนไปยงั ประเทศในยโุ รป เช่น สเปน โปรตุเกส และเนเธอร์แลนดก์ ารบนั ทึกขอ้ มูลทางบญั ชีในยคุ น้ีไดม้ ีการ หาผลการดาเนินงานเมื่อสิ้นงวดบญั ชี

ประวตั แิ ละความเป็ นมาของการบัญชี 3. ยคุ ปัจจุบนั ในศตวรรษท่ี 20 มีการปฏิวตั ิ อุตสาหกรรมทาให้ความตอ้ งการทางบญั ชีมีมาก ข้ึน และวัตถุประสงค์ของข้อมูลทางบัญชี เปล่ียนไปจากเดิมผบู้ ริหารเป็ นผใู้ ชข้ อ้ มูลมาเป็ น ผลู้ งทุนเจา้ หน้ี และรัฐบาลเป็นผใู้ ชข้ อ้ มูลทางการ บญั ชี

ข้อแนะนาในการเรียนบัญชีมีหลกั เกณฑ์ดังนี้ 1. ควรอ่านเน้ือหาวชิ าการบญั ชีแต่ละเร่ือง โดยละเอียด อยา่ งนอ้ ย 2 คร้ังเน้ือหาตอนใดไม่เขา้ ใจตอ้ ง สอบถามผสู้ อนทนั ที่ อยา่ ปล่อยใหเ้ ลยไป มิฉะน้นั จะไม่เขา้ ใจในเรื่องต่อ ๆ ไป 2. ทาแบบฝึกหดั ทุกขอ้ ดว้ ยตนเอง เพื่อฝึกฝนให้การ ทางานน้นั มีประสิทธิภาพถกู ตอ้ งรวดเร็ว และแม่นยา 3. ในการเขียนตวั หนงั สือและตวั เลข นกั บญั ชีท่ีดีควร เขียนใหช้ ดั เจนอา่ นง่าย และสะอาดเรียบร้อย

ข้อแนะนาในการเรียนบญั ชีมหี ลกั เกณฑ์ดงั นี้ 4. คุณสมบตั ิที่จาเป็นในการทาบญั ชี คือ ตอ้ งมีความละเอียดรอบคอบ และความถูกตอ้ ง แม่นยาในตวั เลข 5. ตอ้ งฝึกหดั ใหเ้ ป็นผทู้ ีทางานไดร้ วดเร็ว และไม่ผดิ พลาด 6. ฝึกใหม้ ีความเช่ือมนั่ ในตนเอง

ข้อแนะนาในการเขยี นตัวเลข 1. ตวั เลขนิยมเขียนดว้ ยเลขอารบิค 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2. ตวั เลขทุกจานวนต้งั แต่ 3 หลกั ข้ึนไป ใหใ้ ส่ เครื่องหมาย “,” (จุลภาค) โดยนบั จากจุดทศนิยมไปทางซา้ ยมือ ทุก 3 ตวั เช่น 31,000.50 บาท 450,000.81 บาท 596,452,000.75 บาท

ข้อแนะนาในการเขยี นตวั เลข 3. การเขียนตวั เลขลงในช่องจานวนชิด เส้น แบ่งช่องบาทและช่องสตางคเ์ สมอ ถูก จานวนเงิน บาท สต. 1,600 50 400 50 135,750 50

ข้อแนะนาในการเขียนตัวเลข ผดิ สต. 50 จานวนเงิน 50 บาท 1,600 50 400 135,750

ข้อสมมติตามแม่บทการบญั ชี (Assumption) แม่บทการบญั ชี ไม่ถือเป็นมาตรฐานการบญั ชี แต่เป็นกรอบหรือแนวคิดข้นั พ้ืนฐานในการจดั ทาและ นาเสนองบการเงิ นตลอดจนกาหนด และนา มาตรฐานการบญั ชีมาปฏิบตั ิ และเป็นแนวทางในการ ปฏิบตั ิสาหรับเรื่องท่ียงั ไม่มีมาตรฐานการบญั ชีรองรับ เพ่ือให้ผใู้ ชง้ บการเงินทุกฝ่ ายมีความเขา้ ใจ และปฏิบตั ิ ในแนวทาง เดียวกนั แม่บทการบญั ชีสาหรับการจดั ทา และนาเสนองบการเงินมีหลายข้อในที่น้ีขอกล่าว เฉพาะพ้ืนฐานเบ้ืองตน้ เพ่ือใหส้ อดคลอ้ ง กบั วชิ า

ข้อสมมติตามแม่บทการบญั ชี 1. เกณฑค์ งคา้ ง (Accrual basis) เป็นเกณฑว์ ดั ผลการดาเนินงาน โดยการบนั ทึกบญั ชีรายไดแ้ ละคา่ ใชจ้ ่ายดว้ ยการยดึ หลกั วา่ รายได้ และ ค่าใชจ้ ่ายที่เกิดข้ึน ในงวดบญั ชีใดใหถ้ ือเป็นรายไดแ้ ละค่าใชจ้ ่ายของงวด บญั ชีน้นั ๆ ไม่วา่ จะรับหรือจ่ายเป็นเงินสดหรือไม่กต็ าม งบการเงินที่ จดั ทาข้ึนตามเกณฑค์ งคา้ งจะแสดงฐานะการเงินและผลการดาเนินงานได้ ถูกตอ้ งครบถว้ นตรงตามงวดบญั ชีที่เกิดข้ึนและแสดงขอ้ มูล เก่ียวกบั ภาระผกู พนั ที่กิจการตอ้ งรับหรือจ่ายเงินสดที่จะเกิดข้ึนในอนาคต เช่น ขอ้ มลู เก่ียวกบั ลกู หน้ี เจา้ หน้ี รายไดค้ า้ งรับ ค่าใชจ้ ่ายคา้ งจ่าย เป็นตน้

ข้อสมมตติ ามแม่บทการบญั ชี 2. การดาเนินงานต่อเน่ือง (Going Concern) เป็ นข้อสมมติท่ีกล่าวถึงกิจการที่จัดต้ังตาม วตั ถุประสงค์ท่ีจะดาเนินงานอย่างต่อเนื่องและ ดารงอยู่ต่อไป ในอนาคต หากกิจการมีเจตนา หรื อความจาเป็ นที่จะเลิกกิจการของการ ดาเนินงานอยา่ งมีนยั สาคญั งบการเงินตอ้ งจดั ทา ข้ึนโดยใชเ้ กณฑอ์ ่ืนและตอ้ ง เปิ ดเผยหลกั เกณฑ์ ที่ใชใ้ นงบ การเงิน