5576_ผ้ากะเหรี่ยงความเปลี่ยนแปลงผ่านกาลเวลา(1)

ผา้ กะเหร่ยี ง : ความเปล่ยี นแปลงผ่าน กาลเวลา

ผ้ากะเหรย่ี ง : ความเปลยี่ นแปลงผา่ นกาลเวลา สารคดสี น้ั ทพ่ี ยายามจะบนั ทกึ เรอื่ งราว คณุ คา่ ของมรดกวฒั นธรรมผา้ ทอผา้ ปักกะเหรย่ี งโผลว่ รวมทง้ั สะทอ้ นภาพความเปลย่ี นแปลงของบรบิ ทดา้ นสงั คม วัฒนธรรม และการเมืองทส่ี ง่ ผลตอ่ หตั ถกรรม ผลงานโดย : นันทนา บุญลออ, ธรี พจน์ ธโี รภาส เร่ืองราวของชาติพนั ธ์ุ : กะเหรีย่ งโผลว่ สถานที่ : อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี 'ผ้ากะเหร่ียง : ความเปล่ียนแปลงผ่านกาลเวลา' เป็นส่วนหน่งึ ของการวิจัยเร่ืองการเปลี่ยนแปลง ของหัตถกรรมผ้ากะเหร่ียงโผล่ว ในเขตเทือกเขาตะนาวศรี อาเภอสวนผ้ึง จังหวัดราชบุรี อาเภอ สวนผ้ึงเป็นอาเภอบริเวณชายแดนไทยกับสาธารณรัฐเมียนมาท่ีมีระยะห่างจากกรุงเทพมหานคร 150 กิโลเมตร มีลักษณะโดดเด่นของความเป็นอาเภอชายแดนที่อยู่ใกล้เมือง และมปี ระชากรกลุ่ม ชาติพันธ์ุกะเหรี่ยงอาศัยอยู่เกือบ 15,000 คน ซึ่งนับว่ามากที่สุดเม่ือเทียบกับอาเภออ่ืน ๆ ของ จงั หวัด โดยมีตาบลสวนผึ้งและตาบลตะนาวศรีเป็นสองตาบลที่มีประชากรไทยกะเหรี่ยงอาศัยอยู่ เปน็ จานวนมากกวา่ บรเิ วณอ่ืน ๆ ของจงั หวัดราชบุรี

แม้ประชากรกลุ่มชาติพันธ์ุกะเหรี่ยงจะเคล่ือนย้ายมาต้ังรกรากอยู่ใน เขตประเทศไทยมานานนับร้อยปีแล้ว แต่กลุ่มชาติพันธุ์เช้ือสาย กะเหร่ียงยังจาเป็นต้องมีการปรับวิถีชีวิตให้สอดคล้องกับบริบท ปัจจุบัน เพื่อให้ทันยุคสมัยและเพ่ือให้ได้รับการยอมรับในเชิง กฎหมายและในเชิงสังคม อีกทั้งนโยบายด้านความม่ันคงของรัฐไทย ก็มีความพยายามในการ “ทาให้เป็นไทย” โดยส่งเสริมให้กลุ่มชาติ พนั ธซุ์ ึมซับรับเอาประเพณีและวัฒนธรรมแบบ “ไทยมาตรฐาน” ไปสู่ วถิ ชี วี ิต

ผู้หญิงชาวกะเหร่ียงได้รับการกล่าวขานว่าเป็นชนเผ่าผู้มีฝีมอในการทอผ้าที่เก่งท่ีสุดเผ่าหนึ่ง ด้วยจะได้รับ การถ่ายทอดความรู้ทักษะฝีมือการทอผ้ามาจากผู้เป็นแมต่ ั้งแต่ยงั เป็นเด็กหญิงในวัยประมาณ 10 ปี ผู้หญิง ชาวกะเหรย่ี งมกั จะทอเสอ้ื ผา้ ไว้ใช้สวมใสในชีวติ ประจาวันท้ังของตนเองและสมาชิกในครอบครัว หรือ ทอเก็บ ไว้ใช้ในงานพธิ สี าคัญๆ เช่น งานแต่งงาน งานประเพณีสาคัญต่างๆ ผ้าทอกะเหร่ียง มลี ักษณะเป็นผ้าทอหน้า แคบ ที่ใช้เคร่ืองมือทอแบบห้างหลัง หรือท่ีเรียกกันว่ากี่เอว ผ้าที่ทอจะถูกกาหนดตามความต้องการใช้งาน ตั้งแต่เร่ิมต้นทอ เช่น ผ้าทอสาหรับเสื้อ ผ้าทอสาหรับผ้าซนิ่ ผ้าทอสาหรับผ้าโพกศีรษะ หรือผ้าทอสาหรับทา เป็นย่าม ศิลปะลวดลายบนผืนผ้าของชนเผ่ากะเหรี่ยง มีเอกลักษณ์โดดเด่นท่ีแสดงถึงตัวตนของชนเผ่า กะเหร่ียง ที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ลวดลายต่างๆ มักเกิดจากการสังเกต การใช้จินตนาการ นาเอา ลักษณะเด่นจากส่ิง ที่พบเห็นในธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมรอบตัว ท้ังพืชพรรณ ดอกไม้ต้นไม้สัตว์น้อยใหญ่ ข้าวของเครื่องใช้ใน ชีวิตประจาวัน ตลอดจนถึงประเพณีและคตินิยมของชนเผ่ามาประยุกต์ถ่ายทอดลงสู่ ลวดลายบนผืนผ้าได้อย่างงดงาม ด้วยเทคนิคการสร้างสรรค์ลวดลายท่ีหลากหลาย ทั้งการจก การทอยกด อก การมัดหมี่การปกั ด้วยดา้ ยหรือไหมพรมหลากสีการปกั ประดับตกแต่งดว้ ยเมล็ดลูกเดอื ย เป็นตน้

ปัจจุบันศิลปวัฒนธรรมกะเหร่ียงแบบดั้งเดิมหลายอย่างได้ถูก ลดทอน ปรับเปล่ียน ผสมผสานไปกับวัฒนธรรมไทยท้องถิ่นไป แล้ว แม้จะพยายามปรับตัวเพ่ือให้อยู่รอดภายใต้บริบทท่ี เปล่ียนไป คนเชื้อสายกะเหร่ียงยังคงถูกล้อเลียนและดูถูกว่าเป็น คนป่าคนเขาอยู่เสมอ ท้ังสาเนียงภาษาไทย การแต่งกายแบบ “ลูกครึ่ง” กะเหร่ียงบ้างไทยบ้าง หรือวิถีปฏิบัติในชีวิตประจาวัน อย่างเช่น การดูดยาเส้นและการเค้ียวหมาก ศักดิ์ศรีในความเป็น มนุษย์ของชาวไทยเช้ือสายกะเหร่ียงเหล่าน้ีดูเหมือนจะพร่องไป เช่นเดยี วกับสิทธิทางพลเมืองของพวกเขา

“ความเป็นกะเหรี่ยง”ยังคงฉายชัดในทุกโอกาส และพ้ืนท่ี “ปลอดภัย” ท่ีพวกเขาสามารถแสดงตัวตนได้อย่างอิสระ อาทิ เช่น งานเทศกาลกินข้าวห่อขึ้นปีใหม่ของชาวกะเหรี่ยง การ ประกอบพิธีมิซซาท่ีโบสถ์คริสต์ทุก ๆ วันอาทิตย์ ท้ังนี้ท้ังนั้น วัฒนธรรมกะเหร่ียงท่ีซ่อนอยู่ในวิถีชีวิตประจาวันยังมีอีกจานวน มาก อาทิเช่น การแต่งกาย แต่ก็เป็นที่น่าห่วงว่าในไม่ช้า วฒั นธรรมเหล่านั้นอาจจะลางเลือนหายไป

นางสาวชุติมา บุง้ ทอง รหัสนักศกึ ษา 634110049 นางสาววิชชาธร ครบเบญ็ จะ รหัสนักศกึ ษา 634110062 นางสาวสริ เิ พญ็ ไชยเดชกาจร รหสั นักศกึ ษา 634110066 นางสาวอิสรยิ า พรมประสิทธิ์ รหสั นักศกึ ษา 634110071 คบ.2 สงั คมศกึ ษา หมู่ 2