บทที่ 06-การจัดการนำเข้า-ส่งออก (Import and Export Management)

การจัดการนาเข้า-ส่งออก Import and Export Management อาจารย์ธรรมรัฐ ทองดี สาขาวชิ าการจัดการโลจิสติกส์และซพั พลายเชน วิทยาลยั เทคโนโลยวี มิ ลบริหารธุรกจิ 1

บทบาทและความสาคัญของการส่งออก-นาเขา้ การคา้ ระหวา่ ง • การสง่ ออกสนิ คา้ และบรกิ าร ประเทศ • การนาเขา้ สนิ ค้าและบรกิ าร ธุรกิจระหวา่ ง การลงทนุ • ซอ้ื เครื่องจักรจากต่างประเทศ ประเทศ ระหวา่ ง • ซอ้ื วัตถดุ บิ ในการผลิตจากตา่ งประเทศ ประเทศ ธุรกจิ บริการ • การจดั แสดงสนิ ค้าในตา่ งประเทศ เพอ่ื อานวย • บรกิ ารขนส่งระหวา่ งประเทศ ความสะดวกแก่ • การประกนั ภยั สนิ ค้าระหวา่ งประเทศ ธรุ กิจระหวา่ ง • บริการทางการเงนิ ระหว่างประเทศ ประเทศ 2

การค้าระหว่างประเทศ (Foreign Trade or International Trade) หมายถึง การซอ้ื – ขาย แลกเปลย่ี นสนิ คา้ ระหวา่ งประเทศ หน่ึงกับอีกประเทศหนง่ึ ประกอบด้วย การนาเขา้ สนิ ค้า (Import) การสง่ สนิ คา้ ออก (Export) การคา้ ระหว่างประเทศ อาจเกดิ ข้นึ ระหวา่ ง เอกชนตอ่ เอกชน รฐั ตอ่ รัฐ หรือรฐั บาลกบั เอกชน 3

ลักษณะการคา้ ระหว่างประเทศ (international trade)  เปน็ การคา้ ระหว่างผ้ซู ้ือและผขู้ ายสินคา้ ซง่ึ อยู่คนละประเทศกัน  มีการขนส่งสินคา้ จากทห่ี น่ึงไปยงั อีกทห่ี นง่ึ  มีการเคล่ือนยา้ ยสนิ ค้าขา้ มพรมแดนระหวา่ งประเทศ  มกี ารเสย่ี งภัยของสนิ ค้าระหว่างการเดินทาง  มีผู้เก่ียวขอ้ งในการค้าหลายฝา่ ย ไดแ้ ก่ ผซู้ อ้ื ผู้ขาย ตัวแทนนายหนา้ ในการซื้อขาย ธนาคารของผขู้ ายและผซู้ ้อื ผู้ขนส่ง บริษทั ประกันภยั ตัวแทนการค้า บรษิ ทั ตรวจสอบสนิ คา้ การขนสง่ สินค้าซ่ึงอาจจะเป็นการขนส่งทางทะเล ทางอากาศ หรือทางถนน 4

สาเหตขุ องการเกดิ การค้าระหว่างประเทศ 1. ความแตกตา่ งกันทางดา้ นภูมิศาสตร์ และทรัพยากร ดังนนั้ แตล่ ะประเทศจะผลติ สินคา้ ไดต้ า่ งชนดิ กัน เชน่ -ภมู ศิ าสตรข์ องประเทศไทยเหมาะแกก่ ารทาการเกษตร อาทกิ ารปลกู ขา้ ว -ประเทศในแถบตะวันออกกลางเหมาะแก่การผลติ นา้ มัน -ประเทศบราซลิ เหมาะแกก่ ารปลกู กาแฟ 2. ความแตกต่างในเรอ่ื งของทกั ษะ หรือความชานาญในการผลติ เน่ืองจากประชากรของแต่ละประเทศแตกต่างกนั ในเร่อื งเช้อื ชาติ เผา่ พนั ธ์ุ ขนบธรรมเนยี ม ประเพณี การศกึ ษา ศาสนาและทศั นคติเช่น -คนไทยมคี วามชานาญในการปลูกขา้ ว -คนอิตาลีมคี วามชานาญในการผลิตเสื้อผา้ -คนสวติ เซอร์แลนดม์ คี วามชานาญในการผลิตนาฬิกา 5

สนิ ค้าสาคญั ที่มีการนาเข้าส่งออกของไทย สินค้าทีม่ ีมลู คา่ การนาเขา้ สงู สุด คือ สินคา้ ที่มีมลู คา่ การส่งออกสงู สุด คอื - เคร่ืองจกั ร อุปกรณไ์ ฟฟา้ - ขา้ ว - เหล็ก แร่ - ยางพารา - เช้อื เพลงิ นา้ มนั - ผลติ ภณั ฑ์มันสาปะหลัง - แผงวงจรไฟฟา้ ไทยมกี ารนาเข้าจากประเทศตา่ งๆดงั นี้ - อัญมณี - กงุ้ สดแชเ่ ย็น - ญปี่ ่นุ - จนี ไทยมีการสง่ ออกไปยังประเทศตา่ งๆดงั นี้ - มาเลเซีย - สหรฐั อเมริกา - จนี - เกาหลีใต้ - ญ่ปี ่นุ - ใตห้ วัน - สหรัฐอเมริกา - สิงคโ์ ปร์ - ฮอ่ งกง - อินโดนีเซยี - มาเลเซีย - ออสเตรเลีย - สงิ คโปร์ - อนิ โดนีเซยี 6

7

การนาเอาการจัดการโลจิสติกสแ์ ละซัพพลายเซนมาใช้ ออสเตรีย องั กฤษ เบลเยียม เดนมาร์ก ผลิตยางรถยนต์ ผลติ ชน้ิ สว่ นเครื่องยนต์ ลอ้ รถยนตท์ อ่ ทางเบรค สายพานพดั ลม แบต็ ตารี ระบบขบั เคลื่อน หมอ้ น้า นอรเ์ วย์ ลนิ้ ไอดีไอเสีย อติ าลี หน้าแปลนตา่ งๆ กระบอกสูบ คาบูฯ กระจก หลอดไฟ เยอรมันนี ระบบลอ็ ก/สง่ กาลงั ระบบ ญี่ป่ นุ จุดระเบิดประกอบเขา้ ดว้ ยกนั ระบบสตาร์ท แบริ่ง ประกอบในประเทศอังกฤษ หรือเยอรมนั นี ป้ ัมน้ า สวิสเซอร์แลนด์ สหรัฐอเมริกา ฝรง่ั เศส สวเี ดน ระบบเกยี ร์ สีโคต้ วาลว์ ไฮโดรลกิ ส์ ฝาสูบ เบรก สีเคลือบ นัทโบลทฝ์ าสูบ แค็มป์ ถงั น้ามนั คลทั ซ์ กระจก แบต็ ตารี ฯลฯ 8



Logistics and Supply Chain Management Material Flow Retailer Logistics DC Logistics End User & Customer Distribution Center Manufacturer First Tier Supplier Wholesaler Initial Supplier Manufacturer Logistics Retailer Financial Flow 10 Information Flow

Logistics Management in Export-Import Exporter Information Flow Free Area Exporter’s Bank Cash Flow Importer Importer’s Bank Production and Packing Documentation Payment Documentation Free Area Management Inland Physical Flow Inland Transportation Transportation Sea, Air, Road, Rail, Pipe Customs Formality Customs Formality Port of Departure Free Area Port of Arrival 11

องค์ประกอบในการทาการค้าระหว่างประเทศ 1.สญั ญา  สญั ญาการส่ังผลติ สินค้า เชน่ เครอ่ื งจักร ซ้อื ขาย  สญั ญาซ้อื ขายสินคา้ ระยะสั้น ระยะกลาง ระยะยาว โดยใช้ Letter of credit 2.วิธีการชาระ โดยส่งต๋ัวเรยี กเกบ็ เงนิ (Bill for Collection) คา่ สนิ ค้า โดยการโอนเงินเมือ่ ผขู้ ายสง่ สินค้าแล้ว (Open account) โดยการจา่ ยเงนิ ลว่ งหน้า (Advance Payment) 3.วิธีขนสง่ การขนสง่ โดยทางทางเรือ สินค้า การขนส่งโดยทางเคร่ืองบนิ การขนส่งโดยรถบรรทกุ หรือ รถไฟ 4.ประกนั ภัย การประกันภัยทางทะเล (Marine Insurance) 12

ขนั้ ตอนการซอ้ื ขายระหว่างประเทศ 1. สอบถามราคา (Enquiry) EI X 2. เสนอราคา (Offer) M PP OO 3. ตอ่ รองราคา (Counter Offer) R R TT E 4. ตอบตกลง (Acceptance) E RR ผู้ส่งออก 5. ทาสัญญาซ้ือขายระหวา่ งประเทศ (Contract) ผนู้ าเข้า 13

วธิ ีการชาระคา่ สนิ คา้ ในการคา้ ระหวา่ งประเทศ เลตเตอรอ์ อฟเครดติ สง่ ตัว๋ เรียกเกบ็ เงิน การโอนเงินT/Tเมือ่ ผูข้ ายสง่ การโอนเงินT/Tชาระคา่ Letter of Credit Bill for Collection สนิ คา้ แลว้ สนิ คา้ ลว่ งหนา้ Open Account (Payment Advance Payment after Shipment) ชาระค่าสินค้าผ่านธนาคาร โดย เมอ่ื ผูข้ าย (exporter) สง่ สว่ นมากผู้ขาย (exporter) จะ ผู้ซ้ือ (importer) จะชาระเงิน ธนาคารผู้เปดิ letter of สนิ ค้าแล้ว ผ้ขู ายจะออกตั๋ว ส่งสนิ ค้าให้ก่อน โดยผู้ซ้ือ กอ่ นทผ่ี ู้ขายจะส่งสินคา้ credit (issuing bank) จะ แลกเงนิ สงั่ ให้ผซู้ ือ้ (importer) จะชาระเงนิ ให้ ผซู้ อื้ (importer) เสยี เปรยี บ แต่ ดาเนนิ การตามคาขอลูกคา้ (importer) เปน็ ผูจ้ า่ ยเงิน ผู้ขายตามระยะเวลาทต่ี กลงกนั ผขู้ าย (exporter) ไดเ้ ปรยี บ (applicant) ทจี่ ะ ตามตั๋วแลกเงนิ ซึ่งอาจจะ ไว้ สว่ นมากเปน็ สนิ ค้าหายากผขู้ าย เป็นการจ่าย มอี านาจต่อรองมากกว่า 1. ชาระเงนิ ใหแ้ ก่ผ้รู บั ประโยชน์ (Beneficiary) 1. ทนั ทเี มือ่ รับเอกสาร 2.. มอบหมายใหธ้ นาคารอ่นื (sight payment – D/P) ชาระเงินหรอื รับรองตั๋วแลกเงนิ 2. เมอื่ ครบกาหนดชาระ (at น้นั maturity – D/A) 3. มอบหมายให้ธนาคารอ่นื รับ ซื้อต๋ัวแลกเงิน High risk for exporter High risk for importer 14

ข้นั ตอนการชาระเงนิ ด้วย Letter of Credit ผซู้ ้ อื /BUYER 1. ตกลงซ้ ือ-ขายสินคา้ ผขู้ าย/SELLER 10. รบั สินค้า 5. สง่ สนิ คา้ ท่าเรือ 2. ติดตอ่ 8. ชาระเงนิ 4. สง่ LC ไปใหแ้ ก่ 6. ยืน่ หรอื ขอ ผขู้ าย ธนาคารขอ สินเช่อื TR 9. รบั B/L เพ่อื รบั สนิ คา้ จากท่าเรอื เอกสาร เปิ ด LC 13. ชาระเงิน B/L 3. เปิ ด LC 7. ยน่ื ตวั ๋ พรอ้ มเอกสาร ธนาคารผ้ขู าย ธนาคารผซู้ ื้อ 12. ชาระเงิน 11. คาสงั ่ ใหจ้ า่ ยเงิน 15 ธนาคารผจู้ ่ายเงนิ แทน

การประกันภยั ขนส่งสินคา้ คอื การประกนั ท่ีให้ความคมุ้ ครองแก่สินค้าท่ขี นสง่ จากสถานที่หนง่ึ ไปยังอีกสถานท่หี นงึ่ ซง่ึ ขณะขนส่ง อาจเกนิ ความเสยี หายหรือสูญเสียต่อสินค้าขึน้ ได้ การประกนั ภัยประเภทนี้เรยี กว่า “มารีน” ความเสยี หายทเี่ กดิ ขนึ้ จะสง่ ผลกระทบต่อผู้เก่ียวขอ้ งในระบบการค้าระหว่างประเทศ อันได้แก่ ผซู้ อื้ ผขู้ าย ผู้รับขนสง่ และธนาคารประกนั ภยั ขนส่งสนิ คา้ จึงเปน็ การโอนความเสยี่ งท่อี าจเกดิ ขึ้นไปสู่ ผ้รู ับประกนั ภยั โดยมีเบย้ี ประกันภยั เป็นสง่ิ ตอบแทน 16

การประกันภยั ขนสง่ สินคา้ ชนดิ ของกรมธรรม์ 1. กรมธรรม์เดีย่ ว (Single Policy) เปน็ การคุม้ ครอง เฉพาะเทีย่ วเรอื ทไี่ ด้ทาประกันไว้ 2. กรมธรรม์รายปี (Annual Policy) เปน็ การ ค้มุ ครองภายในระยะเวลาที่เอาประกนั เป็นรายปี 3. กรมธรรม์เปิด (Open Policy) คล้ายกับรายปี ใน กรมธรรม์จะระบเุ ฉพาะเวลาเรมิ่ ต้นคุ้มครอง แต่ไม่ ระบุวนั สน้ิ สุดการเอาประกัน โดยทั่วไปวนั สน้ิ สดุ กรมธรรมค์ ือ 30 วนั 17

18

เง่อื นไขการส่งมอบสนิ ค้า(Term of Shipment) Incoterms (Inter national Commercial Terms) เป็นขอ้ กาหนดหรือเงอ่ื นไขในการสง่ มอบสินค้าข้ามพรมแดนของประเทศ ท่ีเป็น มาตรฐานสากล ซ่งึ กาหนดขน้ึ โดยสภาหอการคา้ นานาชาติ ซ่งึ เปน็ ข้อกาหนดเก่ียวกบั สิทธิหน้าที่ของ คสู่ ัญญา ทีจ่ ากดั การใช้เฉพาะในสว่ นสินค้าทจ่ี ับต้องได้เท่าน้ัน สามารถจดั กลุ่มจาแนกตามเงอ่ื นไขการส่งออกได้เป็น 4 กลมุ่ คือ Group E Departure Group F Main Carriage Group C Main Carriage paid Group D Delivery unpaid CFR :Cost & Freight DAF : Delivered At Frontier EXW : Ex Works FCA : Free Carrier CIF : Cost Insurance & Freight DES :Delivered Ex Ship CPT :Carriage Paid To DEQ : Delivered Ex Quay FAS : Free Alongside Ship CIP : Carriage & Insurance Paid To DDU : Delivered Duty Unpaid DDP : Delivered Duty Paid FOB : Free On Board 19

เงื่อนไขการสง่ มอบสินคา้ ระหวา่ งประเทศ 20

เงอื่ นไขการสง่ มอบสินค้าระหว่างประเทศ EXW ผู้นาเขา้ หรอื ผูซ้ ื้อเปน็ ผู้รบั ผดิ ชอบ ราคาสินค้า ค่ายกของลงเรอื ค่ายกของขน้ึ พิธีการศลุ กากร จากเรอื ขาเขา้ คา่ ขนสง่ พิธีการศุลกากร ขาออก -คา่ ระวางเรอื ผู้นาเขา้ -คา่ เบ้ียประกันภัย คา่ ขนสง่ ผูส้ ่งออก 21

เงื่อนไขการสง่ มอบสนิ ค้าระหวา่ งประเทศ ผู้ส่งออก หรือ ผู้ขายเป็นผู้รบั ผดิ ชอบ FOB ผนู้ าเขา้ หรอื ผู้ซ้อื เปน็ ผู้รับผดิ ชอบ พิธีการศลุ กากร คา่ ยกของลงเรือ คา่ ยกของขึน้ พิธีการศุลกากร ขาออก จากเรอื ขาเขา้ ค่าขนสง่ คา่ ขนสง่ ผู้ส่งออก -ค่าระวางเรอื ผู้นาเขา้ -ค่าเบีย้ ประกันภยั 22

เง่อื นไขการส่งมอบสนิ คา้ ระหว่างประเทศ ผสู้ ง่ ออก หรอื ผู้ขายเป็นผ้รู ับผดิ ชอบ CFR ผนู้ าเขา้ หรือ ผู้ซือ้ เปน็ ผู้รบั ผดิ ชอบ พิธีการศลุ กากร ค่ายกของลงเรือ คา่ ยกของข้นึ พธิ ีการศลุ กากร ขาออก คา่ ขนส่ง จากเรอื ขาเข้า คา่ ขนส่ง ผูส้ ง่ ออก ผนู้ าเขา้ -ค่าระวางเรือ -ค่าเบ้ียประกันภัย 23

เง่อื นไขการส่งมอบสินค้าระหว่างประเทศ ผสู้ ง่ ออก หรอื ผู้ขายเป็นผ้รู ับผิดชอบ CIF ผู้นาเขา้ หรอื ผู้ซ้อื เปน็ ผูร้ บั ผดิ ชอบ พิธีการศลุ กากร คา่ ยกของลงเรอื คา่ ยกของขึน้ พิธีการศุลกากร ขาออก คา่ ขนส่ง จากเรือ ขาเขา้ ค่าขนส่ง ผูส้ ง่ ออก ผนู้ าเขา้ -คา่ ระวางเรือ -ค่าเบี้ยประกันภยั 24

เงอื่ นไขการส่งมอบสินคา้ ระหว่างประเทศ ในปัจจุบนั เงอื่ นไขการซือ้ ขายระหวา่ งประเทศ มหี ลายรปู แบบ แตท่ นี่ ยิ มใช้กันมี 3 แบบ • F O B = Free On Board (ราคาเฉพาะสินค้าอย่างเดียว) • ผู้ขาย : รับผิดชอบ เพยี งนาสง่ สนิ ค้าลงเรอื ที่ต้นทางเทา่ น้นั • ผูซ้ ือ้ : รับผดิ ชอบ ค่าระวางเรือ และคา่ ประกนั ภัย • C F R = Cost & Freight (ราคาสนิ คา้ + ค่าระวางเรอื ) • ผขู้ าย : รบั ผิดชอบ เพยี งนาส่งสนิ ค้าลงเรือท่ีต้นทาง + ค่าระวางเรือ • ผซู้ ื้อ : รบั ผดิ ชอบ คา่ ประกันภยั • C I F = Cost Insurance & Freight (ราคาสินค้า + คา่ ระวางเรอื + ค่าประกนั ภยั ) • ผูข้ าย : รบั ผดิ ชอบ ส่งสนิ คา้ ลงเรือทต่ี น้ ทาง + ค่าระวางเรือ + คา่ ประกันภัย 25

การนาเข้า การนาเข้า หมายถงึ การนาเข้าสนิ ค้าจากต่างประเทศเขา้ มา ภายในประเทศหรอื อาจเรยี กว่า อุปสงค์ของการนาเขา้ (Demand of Import)หรอื อาจเรยี กอปุ ทานของการส่งออกกไ็ ด้ ปจั จยั ทมี่ ผี ลต่อการนาเขา้ สนิ คา้ จากตา่ งประเทศไดแ้ ก่ •รายได้ประชาชาตขิ องประเทศไทย •อตั ราแลกเปลยี่ นเงนิ ตราตา่ งประเทศ •ราคาสนิ คา้ โดยเปรียบเทยี บของสนิ คา้ เดียวกนั ในตลาดโลก 26

ข้นั ตอนการนาเขา้ สนิ คา้ ผขู้ าย Trader เวลาที่ใช้ Manufacturer CIF กจิ กรรมของผขู้ าย F.O.B. ผซู ้ อ้ื ไดต้ ดิ ตอ่ ซอ้ื สนิ คา้ อน่ื ๆ 7 – 15 วนั ตกลงราคา เงอ่ื นไขการสง่ มอบ เงอ่ื นไขการชาระเงนิ L/C รบั L/C CFR D/P D/A T/T รบั Confirmation แจง้ ผซู ้ อื้ ทาประกันภยั ทาพธิ กี ารศุลกากร ผูข้ ายทาประกันภยั ไมเ่ กนิ 7 วนั ไมเ่ กนิ 10วนั ไมเ่ กนิ 3 วนั นาสนิ คา้ ลงเรอื L/C D/P อนื่ ๆ ส่งผา่ นธนาคาร แจง้ ผูซ้ อื้ ทาประกันภยั แลว้ แตก่ รณี ทาเอกสารเรยี กเกบ็ ค่าสนิ คา้ D/A T/T ส่งตรง ทา T/R ชาระเงนิ กอ่ น ชาระเงนิ ชาระเงนิ แลว้ แตก่ รณี ภายหลงั ภายหลงั กจิ กรรมของผูซ้ อื้ รบั เอกสาร ผซู้ ้อื Manufacturer Trader ทาพิธกี ารศุลกากร 27 รับสนิ คา้ จากโกดงั โรงพักสนิ คา้

การส่งออก การส่งออก หมายถงึ การนาสินคา้ ออกไปจากประเทศหรอื อาจเรยี กว่า อุปทานของการส่งออก(Supply of Export) หรืออาจกเรยี กวา่ อุปสงค์ของ การนาเข้ากไ็ ด้ ปัจจยั ที่มีผลต่อการสง่ ออกได้แก่ •อัตราแลกเปลย่ี นเงนิ ตราต่างประเทศ •ราคาสนิ ค้าภายในประเทศโดยเปรียบเทยี บของสนิ คา้ เดียวกนั ใน ตลาดโลก •รายได้ประชาชาตขิ องประเทศผนู้ าเข้า 28

บทบาทและความสาคญั ของการส่งออก 1. ผลกั ดนั ในด้านการขยายการลงทนุ และสร้างความตอ้ งการแรงงาน 2. ช่วยในการนา เขา้ เงนิ ตราตา่ งประเทศ 3. กอ่ ให้เกดิ การใชท้ รัพยากรอยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ 4. กอ่ ให้เกดิ มูลค่าเพิม่ (Value Added) ใหแ้ ก่ทรพั ยากร 5. เป็นการช่วยลดตน้ ทนุ การผลติ ลง (Economy of Scale) 6. ช่วยสร้างความก้าวหนา้ ทางเทคโนโลยี 7. ช่วยลดการพง่ึ พิงสินค้าจากต่างประเทศ 29

การส่งสนิ คา้ ออก (Exporting) การส่งออกสินค้าเป็นวิธกี ารท่งี ่ายที่สุด 1. การสง่ ออกทางตรง GOODS MONEY Manufacturer / Seller Customer / Buyer BORDER 30

การส่งสินค้าออก (Exporting) 2. การส่งออกทางอ้อม GOODS Manufacturer / Seller BORDER Customer / Buyer MONEY MONEY Intermediaries / Agent 31

ข้นั ตอนการสง่ ออกสินคา้ ผขู้ าย เวลาทีใ่ ช้ Manufacturer Trader 32 ผูซ้ อ้ื ไดต้ ดิ ต่อซอื้ สนิ คา้ ตกลงราคา เงอ่ื นไขการสง่ มอบ เงอ่ื นไขการชาระเงนิ กจิ กรรมของผขู้ าย F.O.B. CFR CIF L/C อนื่ ๆ ออกPro invoice D/P D/A T/T แลว้ แตก่ รณี รับ L/C ออก Sales Contract รบั Confirmation ตดิ ต่อจองเรอื – ทาใบจองเรอื - ทาเอกสารผ่านพธิ กี ารสง่ ออก ทาพธิ กี ารศุลกากร 3 วนั นาสนิ คา้ ลงเรอื แจง้ ผูซ้ อื้ ทาประกนั ภยั ผูข้ ายทาประกันภัย แจง้ ผซู ้ อ้ื ทาประกนั ภัย ทาเอกสารเรยี กเกบ็ ค่าสนิ คา้ 2 วนั L/C D/P D/A T/T อนื่ ๆ แลว้ แต่กรณี ส่งผา่ นธนาคาร ส่งตรง กจิ กรรมของผูซ้ อื้ ทา T/R ชาระเงนิ กอ่ น ชาระเงนิ ชาระเงนิ แลว้ แตก่ รณี 10วนั ภายหลงั ภายหลงั รบั เอกสาร ผูซ้ อื้ Manufacturer Trader ทาพธิ กี ารศลุ กากร รบั สนิ คา้ จากโกดงั โรงพักสนิ คา้

ผสู ้ ง่ ออก (ลาดบั ขัน้ ตอนการคา้ ระหวา่ งประเทศวา่ ดว้ ย คา่ ใชจ้ ่ายและความ รับผดิ ชอบ คา่ ธรรมเนียม ค่าใชจ้ า่ ย ราคาและคา่ นายหนา้ อันจะ นาไปเป็ นแนวทางในการกาหนดราคา ดา้ นการสง่ ออกและนาเขา้ การบรรจุหบี ห่อเพอื่ การส่งออก ค่าขนส่งในประเทศตน้ ทางถงึ ท่าสง่ ออก ราคาขาย ณ โรงงาน ค่าเกบ็ รักษาสนิ คา้ ทที่ ่าสง่ ออก (ค่าธรรมเนยี มล่าชา้ ค่าเชา่ คลงั สนิ คา้ ค่าผ่าน ค่าบรกิ ารสง่ ออก ค่าธรรมเนียมในการส่งออก ทาง คา่ ยกขนถา่ ย คา่ ลาเลยี ง คา่ บรรจุ ค่าดแู ล คา่ นายหนา้ ของตวั แทนผสู ้ ่งออก รักษา ค่าล่วงเวลา) ศลุ กากร ผา่ นพธิ ีการศลุ กากรขาออก ชาระค่าภาษีขาออก คา้ นายหนา้ ตัวแทนประกันภัย (ค่าลว่ งเวลาในการตรวจสอบสนิ คา้ ในท่าขาออกและนอกสถานท)่ี คา่ ระวางเรอื (สนิ คา้ ทั่วไป สนิ คา้ พเิ ศษ ปัจจยั ความล่าชา้ การเปลยี่ นเสน้ ทาง และคา่ ธรรมเนียมคา้ นายหนา้ ของตวั แทนผูร้ ับสนิ คา้ คา่ เบยี้ ประกันภยั การขนสง่ ทางทะเล ความเสยี หายจากการไมไ่ ดร้ บั ความคุม้ ครอง ศลุ กากร (กรณขี อ้ ยกเวน้ ทไี่ ม่คุม้ ครอง ภัยสงครามและอน่ื ๆ) ความเสยี หายหรอื สญู หายจากการลกั ขโมย ค่าธรรมเนยี มธนาคารเรยี กเกบ็ ค่าใชท้ เี่ มอื งทา่ ปลายทาง การขอเปิดบัญชี Letter of Credit (ค่าธรรมเนียมการใชท้ ่า คา่ เสยี เวลา) ชาระคา่ สนิ คา้ ผ่านพธิ กี ารศลุ กากรขาเขา้ ค่าธรรมเนียมการแลกเปลย่ี นเงนิ ตราต่างประเทศ จดั ทาใบขนสง่ และชาระภาษอี ากรขาเขา้ (ความล่าชา้ เพราะเอกสารไมถ่ ูกตอ้ ง) ค่าธรรมเนยี มยกขนสนิ คา้ พเิ ศษ ตรวจสอบและชณั สตู รสนิ คา้ ค่าธรรมเนยี มคลงั สนิ คา้ สนิ คา้ (คลงั สนิ คา้ คลังสนิ คา้ ทัณฑบ์ น คา่ เกบ็ รักษา สนิ ทค่ี วบคมุ การนาเขา้ และทไ่ี มร่ ับรองราคา คา่ ขนสง่ สนิ คา้ ในในประเทศผูน้ าเขา้ ค่าบรกิ ารออกของ (ท่านาเขา้ ถงึ ผูร้ บั สนิ คา้ ) คา่ นายหนา้ จากตัวแทนขายสนิ คา้ ผนู ้ าเขา้ 33

พิธกี ารสง่ ออก (E-Export) 1.บริษัทเรอื /ตวั แทน ระบบคอมพวิ เตอร์กรมศลุ กากร ธนาคาร สถานท่รี ับบรรทกุ ณ ทา่ ส่งออก 1 เตรยี มขอ้ มลู บัญชี ebXML 2 ตอบกลับเลขท่ีใบ 3 ข้อมูลการตดั 9 บนั ทึกตดั บญั ชใี บกากบั ขน ราคาสินคา้ และใบ ขนสนิ คา้ และเลขที่ บญั ชธี นาคาร ยา้ ยและตรวจสอบเงือ่ นไข ขนสินค้าขาออก ความเสยี่ ง ชาระอากร 4 รับเลขที่ใบขนสินค้า 10 เปดิ ตรวจ / X-ray Response Message และเลขทีช่ าระอากร 11 ผ้ปู ระกอบการ/ตัวแทนออกของ รับรายงานเรือออกและ บนั ทึกวนั ทีเ่ รอื ออกจริง 5 บรรจุสินค้าเขา้ ตู้ 12 ประมวลผลการรบั บรรทกุ คอนเทนเนอร์ และรบั รองการสง่ ของ 6 เตรยี มขอ้ มูลใบกากับ ebXML 7 ตอบกลบั เลขท่ี 34 การขนย้ายสินคา้ ใบกากับการขนสินคา้ 8 พมิ พ์ใบกากับฯและ เคลื่อนย้าย

พธิ ีการนาเข้า (E-Customs) 1.บรษิ ทั เรือ/ตัวแทน ระบบคอมพวิ เตอร์กรมศุลกากร 4.หน่วยงานท่นี าเข้า เตรียมขอ้ มลู รายงานเรอื ebXML ตรวจสอบความถูกตอ้ ง ผู้ประกอบการติดต่อโรงพักสนิ ค้า เข้า/บญั ชรี ายสนิ คา้ สาหรับ และกาหนดเลขที่ ดาเนนิ การตามส่งั การตรวจ รบั รายงานเรือ -Green Line เพอ่ื รบั มอบของ เรือ(e-Manifest) Response Message -Red Lind ให้เตรียมของเพื่อตรวจ รบั เลขท่ีรายงานเรือเข้า เพือ่ ขอเปิดระวาง GREEN LINE RED LINE 2.ผปู้ ระกอบการ/ตวั แทนออกของ 3.ธนาคาร ตดิ ตอ่ หนว่ ยงาน ตรวจปล่อย ดาเนนิ การ เตรียมขอ้ มลู ebXML ตรวจสอบตัดบัญชีสินคา้ ebXML รับชาระเงนิ ใบขนสินค้าขาเขา้ กาหนดสงั่ การตรวจ การตดั บัญชีธนาคาร ตามคาสัง่ ตรวจ ออกเลขที่ใบขนสนิ คา้ และตดั บัญชปี ระกนั ลอย และเลขทชี่ าระอากร เปดิ ตรวจ / X-ray (e-Payment) รบั เลขท่ใี บขนสนิ ค้า Response Message ปลอ่ ยของออกจากอารกั ขาศุลกา3ก5ร และเลขทช่ี าระอากร

การจัดเตรียมเอกสารเพอ่ื การนาเข้าสนิ คา้ 1. ต้นฉบบั ใบขนสนิ คา้ ขาเข้า (กศก. 99/1) พร้อมสาเนา 1 ฉบบั (Import Entry Declaration) เวน้ แต่กรณีทีก่ รมศลุ กากรกาหนดให้มกี ารจัดทาคฉู่ บบั เพม่ิ เช่น สาหรบั การนาเขา้ อาวธุ ปืน เครอ่ื งกระสนุ ปืน วตั ถุระเบดิ การนาเขา้ นา้ มนั เชือ้ เพลิง ที่ต้องสง่ เงนิ เข้ากองทนุ นา้ มนั กรณี ดงั กล่าวต้องมสี าเนาใบขนสินคา้ ขาเข้า 2 ฉบับ 2. บัญชรี าคาสนิ คา้ (Invoice) 3. บญั ชรี ายละเอียดบรรจุหีบหอ่ (Packing List) 4. ใบตราส่งสนิ ค้า (Bill of Lading : B/L หรือ Air Waybill) 5. ใบแจ้งยอดเบ้ยี ประกัน (Insurance Premium Invoice) 6. ใบอนญุ าตหรอื หนงั สอื อนญุ าตสาหรบั สนิ ค้าควบคมุ การนาเขา้ (License) 7. ใบรับรองแหลง่ กาเนิดสินค้า (Certificate of Origin) กรณีใช้สทิ ธิลดอตั ราอากร 8. เอกสารอืน่ ๆ เชน่ เอกสารแสดงส่วนผสม, คณุ ลักษณะและการใชง้ านของสนิ ค้า, Material Safety Data Sheet, หรอื แคด็ ตาล็อค เปน็ ต้น 36

จะนาของเข้า-สง่ ของออก ที่ไหนไดบ้ า้ ง? 37

38

ใครบา้ งทเี่ ขา้ มาเก่ยี วกบั ธุรกิจ นาเขา้ – สง่ ออก • Exporter ผู้สง่ ออก • Importer ผู้นาเข้า • Banker ธนาคาร • Customs ศลุ กากร • Freight Forwarder ตัวแทนจัดการขนส่งระหวา่ งประเทศ • Shipping Agent ตวั แทนเรือ • Airline Agent ตวั แทนสายการบนิ • Insurance Company บริษัทประกนั ภยั • Custom Broker ตวั แทนออกของ 39

ตวั แทนออกของ Shipping “ตวั แทนออกของ” หรอื “ชิปปิง้ ” คอื ผทู้ ที่ าหนา้ ที่ใหบ้ รกิ ารผ่านพธิ กี าร ศุลกากรนาเข้าส่งออกใหก้ บั เจา้ ของสินคา้ และให้บรกิ ารตอ่ เนือ่ งในเรอื่ งที่ เก่ียวข้อง เช่น จองระวางเรอื /เครือ่ งบิน จดั หารถบรรทุก เป็นตน้ ซึ่งนบั ว่า มีส่วนสาคัญในการดาเนนิ การใหร้ ะบบการจัดส่งสินค้าระหวา่ งประเทศ เปน็ ไปด้วยความราบรนื่ 40

กระบวนการทางานของตวั แทนออกของ (Customs Broker) การประสานงานภาคราชการและบรกิ ารสาธารณะท่ัวไป กรมท่าเรือ • งานบริการภาครฐั กรมศุลกากร •สัมปทานการขนสง่ ในเขตราชการ •การควบคุมดา้ นสาธารณสขุ •การควบคมุ การนาเขา้ -ส่งออก •การแลกเปลยี่ นเงนิ ตราระหว่างประเทศ ผู้นาเขา้ -สง่ ออก ตวั แทนออกของ • ตัวแทนเรือ จองเรอื (Customs Broker) • การขนสง่ ภายในประเทศ ทางบก ทางนา้ การประกันภัยการขนสง่ สนิ คา้ • การจัดการคลงั สินค้า (Insurance) ประกันความรบั ผดิ • การบรรจุหีบห่อ (Liability) • เอกสารนาเขา้ สง่ ออกผา่ นธนาคาร (B/L) • การผา่ นพธิ ีการศลุ กากร 41

บทบาทและหน้าท่ขี องตวั แทนออกของ Shipping ดา้ นการนาเข้าสินคา้ ดา้ นการสง่ ออกสินคา้ สามารถให้คาแนะนาตา่ ง ๆ เกยี่ วกับสถานะของ มคี วามร้คู วามเข้าใจในลกั ษณะโดยทวั่ ไปของประเทศ สนิ ค้า เช่น ผ้รู บั สนิ คา้ - การควบคุมการนาเข้าและหน่วยงานที่รับผดิ ชอบ - ขอ้ กาหนดเกย่ี วกบั สนิ คา้ - พิกดั และอัตราอากรของสนิ ค้านาเขา้ - สภาพลกั ษณะภูมปิ ระเทศ - การขนส่ง - สทิ ธิในการไดร้ บั การยกเวน้ หรอื ลดอัตราอากร - ขอ้ ตกลงและสทิ ธิประโยชนข์ องประเทศผนู้ าเขา้ การเตรยี มเอกสารและขนั้ ตอนของงานเพ่อื ใหส้ นิ คา้ สามารถให้คาแนะนาตา่ ง ๆ ดา้ นการบรรจหุ ีบห่อสนิ คา้ ถึงมอื ตามวนั เวลา ทลี่ กู คา้ กาหนด และเสน้ ทางการขนสง่ มมี าตรการท่ดี ใี นการดูแลใหส้ นิ คา้ ถึงมือลูกคา้ โดย - ใหค้ าแนะนาด้านมาตรฐานการบรรจหุ บี หอ่ ปลอดภยั - การเลือกวธิ กี ารขนสง่ ทปี่ ลอดภยั - ชว่ ยเหลือผนู้ าเขา้ ในการใชส้ ิทธิเรียกร้องกับบริษัท - กาหนดเอกสารและค่าใช้จ่ายในการขนส่งทเ่ี หมาะสม ประกนั ภยั เมอื่ เกดิ ความเสยี หายของสนิ คา้ 42

ธุรกิจ Freight Forwarder คืออะไร Freight Forwarder คือ ตวั แทนของผู้สง่ สนิ ค้า (Shipper/Consignor) ดาเนนิ กิจกรรมเพือ่ นาสินคา้ จากผูส้ ง่ สินคา้ ไปสง่ มอบใหผ้ ขู้ นสง่ สนิ คา้ สาธารณะ (Common Carrier) เพ่ือให้ผูข้ นสง่ สินค้าสาธารณะดาเนนิ การขนส่งสนิ ค้าไปสง่ มอบให้กับผู้รบั สินคา้ หรือท่ีเรียกว่าผรู้ บั ตราส่ง (Consignee) หรอื ในทานอง ตรงกันขา้ ม Freight Forwarder จะดาเนนิ การนาสนิ ค้าจากผขู้ นสง่ สนิ คา้ สาธารณะ (Common Carrier) ไปส่งมอบให้กับผรู้ ับสนิ ค้าหรอื ผรู้ บั ตราส่ง (Consignee) เมอ่ื สนิ คา้ มาถึงทา่ เรอื ปลายทางในฐานะเป็นตัวแทนของผรู้ ับสนิ คา้ หรือผูร้ ับตราส่ง 43

บริการที่ Freight Forwarder สามารถใหบ้ รกิ าร ไดแ้ ก่  Customer Broker เปน็ ตัวแทนออกของใหก้ บั ผ้สู ง่ สินค้า หรือ ผู้รับสนิ คา้  Forwarding Business เปน็ ตัวแทนในการรบั จัดการขนสง่ สินค้าระหว่าง ประเทศแต่ดาเนินงานในฐานะเปน็ ตัวแทนของผู้ส่งออก หรอื ผนู้ าเขา้  Transportation Provider เปน็ ตัวแทนของสายการบิน ใหบ้ ริการรับขนส่ง สนิ ค้า หรือ เป็น ผขู้ นส่งสินค้าเองในกรณีทเ่ี ป็นทางทะเล และหรือ เปน็ ผู้ขนส่ง หรอื ผรู้ ับขนส่งทางถนนดว้ ย 44

บริการท่ี Freight Forwarder สามารถใหบ้ รกิ าร ได้แก่  Packing รับจดั การบรรจหุ ีบหอ่ รวมไปถึงบรรจุภัณฑ์  Warehouse ใหบ้ ริการดา้ นโกดัง หรือ โรงพักสนิ ค้า หรอื การบริหารจัดการ Warehouse โดยใชเ้ ครอื่ งมอื และแรงงานของตนเองให้กบั ผ้ใู ช้บริการทม่ี ี Warehouse เปน็ ของตัวเอง แต่ไมป่ ระสงค์จะดาเนนิ การบรหิ ารจัดการเอง  Stevedoring ใหบ้ รกิ ารทางดา้ นแรงงาน คนงาน เพื่อการบรรจสุ ินค้าเขา้ ต้คู อน เทนเนอร์  Multimodal Transport ใหบ้ ริการขนสง่ ต่อเน่ืองหลายรูปแบบ  Logistics Service เป็นผู้ใหบ้ รกิ ารบริหารโลจิสติกส์ ในระบบโซ่อปุ ทานครบวงจร  Business Consultant เปน็ ผู้ให้คาปรกึ ษาเชิงธรุ กจิ แก่ผนู้ าเข้าและสง่ ออก 45

ตารางเดินเรอื (SHIPPING SCHEDULE) • ตารางเดินเรอื มีความสาคญั อย่างมากต่อการนาเข้าและส่งออก เพราะมผี ลโดยตรง ตอ่ การสง่ มอบสินค้าเพือ่ ทจี่ ะกาหนดระยะเวลาที่สายเรือจะเข้าเทยี บท่าเรอื เรียกวา่ ETA (Estimate Time Arrival) หรือ สายเรือจะออกจากทา่ ไปยังเมอื งทา่ ปลายทาง เราเรียกวา่ ETD (Estimate Time Departure) ผูน้ าเขา้ และผสู้ ่งออกจาเปน็ จะต้องทราบ ตารางเดินเรือเพ่ือ กาหนดระยะเวลาในการสง่ั ซอื้ สนิ คา้ ให้ หรือ กาหนดระยะเวลาในการผลติ ทนั ต่อความตอ้ งการของลกู คา้ หรือให้ หรือรวบรวมสินค้าเพอ่ื ใหท้ นั ต่อเทย่ี ว ทนั ต่อความตอ้ งการของสายการผลติ เรอื ทีจ่ ะสง่ ออกก่อนท่ี L/C หรือคาสั่ง ในกรณที ่ีเปน็ การนาเข้า ซอื้ จะหมดอายุ 46

ผ้ใู ห้บรกิ าร Freight Forwarder 47

แบบฝกึ หัด 1. จงอธิบายบทบาทและหน้าทีข่ องผู้รบั จดั การขนส่งสินคา้ ระหว่างประเทศ (Freight Forwarder) ทมี่ ีต่อการนาเขา้ และสง่ ออกสินค้า ? 2. จงอธิบายบทบาทและหนา้ ที่ของตวั แทนออกของ (Shipping) ในดา้ นการนาเขา้ สนิ ค้า และ ด้านการสง่ ออกสินค้า ? 3. จงอธิบายความหมายของ เง่ือนไขการสง่ มอบสินค้าระหวา่ งประเทศ (Incoterms) และยกตวั อยา่ ง ดา้ นการนาเข้า 1 ชนิด และ ดา้ นการสง่ ออก 1 ชนดิ พรอ้ มทั้งอธิบายความรับผดิ ชอบต่อคา่ ใช้จ่ายมาพอสังเขป ? 4. จงอธิบายองคป์ ระกอบหลกั ของการทาธรุ กิจระหวา่ งประเทศ และแตล่ ะ องค์ประกอบมคี วามสาคญั อยา่ งไร ? 48