บทที่ 05-เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับโลจิสติกส์และซัพพลายเชน (IT Logistics and Suuply Chain)

เทคโนโลยีสารสนเทศสาหรับโลจสิ ตกิ ส์ และซพั พลายเชน อาจารย์ธรรมรฐั ทองดี สาขาวิชาการจัดการโลจิสตกิ ส์และซัพพลายเชน วทิ ยาลัยเทคโนโลยีวมิ ลบรหิ ารธุรกิจ 1

ความหมายและสาคญั ของเทคโนโลยี ทรพั ยากร กระบวนการทีซ่ ับซ้อน (ย่งุ ยาก สนิ คา้ /บริการ • คน เทคโนโลยี ของเสีย • เคร่ืองจกั ร • เงนิ ทนุ • เครอื่ งมอื /อุปกรณ์ • วธิ กี าร ทรพั ยากรโดยรวม กระบวนการท่งี ่ายขึ้น สนิ ค้า/บริการดขี น้ึ ลดลง ของเสยี ลดลง • ต้นทนุ ท่ตี ่าลง • ความสญู เสียลดลง • คุณค่าท่มี ากข้นึ • เร็วขึ้น ดีข้นึ ถูกข้นึ 2 เทคโนโลยี เปน็ เคร่อื งมอื ทช่ี ว่ ยในการลดทรพั ยากรในการดาเนนิ งานกจิ กรรมต่างๆ ลง และชว่ ยเพิ่ม ประสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ลใหเ้ พิม่ สงู ข้นึ

Suppliers องค์ประกอบหลักของ E- Business Customer Business Value Business Stretegy & Process Business Services Knowledge Management SCM ERP CRM Business Intelligence Enablement Services Web & IT Integration Technology Value 3

กิจกรรมโลจิสตกิ ส์ (Logistics Activities) Information Feedback Packaging QC & Waste ForecastingSuppliers / Downstream Inbound Outboundlogistics logistics Purchasing Warehouse transport Production transport Warehouse Production Scheduling Planning Order Customer/Upstream Return Customer Distribution Fulfillment goods services Location RO Planning DC = Distribution Center RO = Repairs Operation Information Feedback 4

เหตผุ ลหลักทต่ี อ้ งนา Information Technology (IT) เข้ามาใชใ้ นระบบโลจิสติกส์ • โลจสิ ตกิ ส์ตอ้ งการความรวดเร็วในการขนส่งอย่างถกู ต้องแม่นยา • ระบบโลจสิ ติกส์ต้องมกี ารแลกเปลี่ยนข้อมลู กันตลอดเวลา • สารสนเทศทถ่ี กู ตอ้ งและทนั เวลาจะชว่ ยกิจการลดระดบั สนิ คา้ คงคลังได้ • IT จะช่วยเรอ่ื งการปรบั เส้นทางและตารางเวลาขนส่งให้เหมาะสม • ชว่ ยเพิ่มประสทิ ธภิ าพการบริการแก่ลกู คา้ • สามารถช่วยลดคา่ แรงงานในการบริหารโลจสิ ติกส์ได้ • ชว่ ยเพม่ิ อัตราการใชป้ ระโยชนจ์ ากปรมิ าตรในคลงั สินคา้ ได้ 5

เทคโนโลยีสารสนเทศสาหรับโลจิสติกสแ์ ละซพั พลายเชน บ่งบอกลกั ษณะตัวตนและตดิ ตาม เทคโนโลยสี ารสนเทศ เคลอ่ื นย้ายสินคา้ หรอื ผลิตภณั ฑ์ ผลิตภัณฑ์ Tracking and Information Technologies Physical Movement Identification of Product Technologies • EDI • Barcode • ERP • ใช้คนควบคมุ Mechanized • RFID • DSS System • GPS • กงึ่ อตั โนมัติ Semi Automated System • อัตโนมัติ Automated System 6

IT ในระบบโลจิสตกิ ส์ • Hardware • Software • Database - Data Warehouse - Data Mining • Detection Technology • Network –ระบบเครอื ข่ายในการตดิ ตอ่ สื่อสาร เชน่ เครือขา่ ย EDI , Internet หรอื เครอื ข่ายโทรศพั ท์ 7

Hardware Computer Processing Input Unit Output Storage 8

Hardware Peripherals 9

• Software ท่ใี ช้ในระบบโลจสิ ตกิ สม์ ักครอบคลมุ ทกุ ๆ สว่ นของ Supply Chain แตส่ ามารถ แบ่งออกเป็นสองส่วนใหญๆ่ ดงั นี้ – ส่วนที่ 1 เก่ียวกบั การวางแผนและควบคุมการผลิต ประกอบด้วย • CAD : (Computer Aided Design) Software • CAM : (Computer Aided Manufacturing) • CIM : (Computer Integrated Manufacturing) • PLC : (Programmable Logical Control) • ERP : (Enterprises Resource Planning) – สว่ นท่ี 2 เก่ยี วกับโปรแกรมการจดั การวสั ดุ ประกอบดว้ ย • โปรแกรมเก่ยี วกบั การบรหิ ารสินคา้ คงคลัง (Inventory Control) • โปรแกรมบริหารความต้องการวสั ดุ (MRP ; Material Requirement Planning) 10

ERP • ปจั จุบนั ระบบ Supply Chain Management ถกู พัฒนาใหม้ กี ารบริหารทส่ี ะดวกรวดเร็วมาก ข้ึน โดยนาคอมพิวเตอร์เข้ามาเป็นเครื่องช่วยสาคัญ เรียกว่า ระบบ ERP (Enterprise Resource Planning) • มีบรษิ ัทขนาดใหญ่หลายรายได้นาระบบนี้เข้ามาใช้งาน โดยหลักการเบื้องต้นของ Supply Chain Management เป็นเรอ่ื งของการจดั การวตั ถุดบิ เปน็ หลกั กอ่ น ต่อมากจ็ ะเป็นเรื่องของการ ดแู ลสนิ ค้าคงคลัง และเป็นทน่ี ิยมมากขึ้น จนเป็นเร่อื งของการตอบสนองลกู คา้ อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ และทง้ั หมดจะใช้บารโ์ คด้ เปน็ ตัวหลกั เพ่ือเป็นการประหยัดเวลา เพราะหากสต็อกของผู้ที่รับ สนิ ค้าเราไปขายหมดลงเม่ือไหร่ระบบ Supply Chain จะแจง้ เราทนั ทีทางคอมพิวเตอร์ และแจ้ง ตอ่ ไปยงั ซพั พลายเออรท์ ่ขี ายวตั ถุดบิ ให้กับเรา ส่งตอ่ ไปให้โกดงั ท่ที ากล่องกระดาษบรรจุสินค้าเรา โดยจะส่งตอ่ ไปหมดทกุ ท่ี เช่นหากมคี นไปซือ้ สินค้าของเราในห้างสรรพสนิ ค้า เม่ือไปถึงแคชเชียร์ แคชเชียรอ์ า่ นรหัสบาร์โคด้ ระบบกจ็ ะตัดสตอ็ กทันที ซึ่งระบบจะเปน็ แบบนี้ตลอดไปทาให้ง่ายต่อ การควบคุมสต็อกและการทางาน จงึ สามารถลดต้นทนุ คา่ แรงงานคนงาน ค่าจา้ งพนักงานขายและ ตน้ ทนุ อื่นๆ ได้อกี มาก • ERP เปน็ Software ขนาดใหญ่ท่บี ริหารองคก์ รไดท้ ั้งตน้ น้าตลอดปลายนา้ 11

คุณลักษณะและการใช้งานโปรแกรม ERP Planning Source Make Deliver Marketing Enterprises Purchasing Manufacturing Warehouse CRM Management Management planning Management Marketing System -Aggregate plan -Inventory control Management -Order system Human resource -EOQ -MPS Distribution Product Management -P/O -MRP Management Development System -VMI -CRP -QC/inspection Fleet Management Market Analysis Accounting Production ; -GL,AR,AP,IC, Planning Sales Support -AS ,PR,CHQ -GPS -Call center -Order entry Finance -Sales Quotation - Capital / Asset Management 12

ERP คอื อะไร ? ER P ERP : Enterprise Resource Planning หมายถึง การวางแผนทาง ธุรกิจขององคก์ รโดยรวม เปน็ ระบบที่ใช้ในการจัดการและวางแผนใชท้ รพั ยากรต่างๆ ขององคก์ ร 13

กาเนดิ ERP ERP เกิดขน้ึ ครง้ั แรกในประเทศสหรฐั อเมรกิ า ในปี ค.ศ. 1990 มาจากแนวคดิ ของการพัฒนา ระบบบริหารการผลติ รวม ของอุตสาหกรรมการผลติ ในอเมริกา (Material Requirement Resource Planning / Manufacturing Resource Planning : MRP Systems ) หรอื MRP ซ่ึงได้มี การพฒั นามาเป็น ERP น่นั เอง ภาพแสดงพฒั นาการของ ERP 14

โครงสรา้ งของระบบ ERP 15

16

หนา้ ต่าง Interface ของ Program ERP ยี่หอ้ SAP R/3 SAP R/3 17

Computer Networks เครือข่ายการส่ือสารและคอมพวิ เตอร์ในระบบโลจสิ ติกส์ • Internet , Extranet , Intranet • Simplified Networks Topology • EDI (Electronic Data Interchange) • VPN (Virtual Private Networks) • GSM (Global System for Mobile Communication) • GPRS (General Packets Radio Services) • GPS (Global Positioning System) • Tracking System 18

Internet INTERNET (อินเทอร์เน็ต) เปน็ ระบบเครือข่ายขนาดใหญ่ เครื่องคอมพิวเตอร์ทั่วโลกสามารถ เช่ือมต่อกันได้โดยใช้มาตรฐานในการรับส่งข้อมูลท่ีเป็นหนึ่งเดียวท่ัวโลก ในระบบโลจิสติกส์ สามารถใช้อินเทอร์เนต ในการส่งผ่านข้อมูลต่างๆ ระหว่างกิจกรรมเพ่ือประสานงานและ แลกเปลี่ยนขอ้ มลู ระหวา่ งกนั อยา่ งเปิดเผย 19 ที่มาของข้อมลู http://cyberlab.lh1.ku.ac.th/elearn/faculty/educate/edu48/les16.htm

Intranet เครือข่ายในคลังสินค้า เครือข่ายในโรงงาน • เครือข่ายต้งั แต่ 2 เครือขา่ ย ข้ึนไปเชื่อมโยงตดิ ต่อกนั ตวั อยา่ งเชน่ ในการตดิ ต่อระหวา่ ง แผนก 1 กบั แผนก 2 ภายในองค์กรเดียวกนั มิไดต้ ิดตอ่ ออกไปภายนอก ใชส้ าหรบั สานกั งานสาขา หรือการตดิ ตอ่ ภายในระบบโลจสิ ติกส์ของบริษทั เดยี วกนั เชน่ โกดงั สินคา้ กบั โรงงานเป็ นตน้ เพอ่ื ใหส้ ะดวกตอ่ การตดิ ตอ่ สื่อสารขอ้ มลู การเคลื่อนยา้ ยผลติ ภณั ฑ์ใน เครือขา่ ย โดยทบี่ คุ คลภายนอกเขา้ มาไม่ไดเ้ ลย ทมี่ าของข้อมลู http://cyberlab.lh1.ku.ac.th/elearn/faculty/educate/edu48/les16.htm 20

Extranet Network @ Factory Network @ Retail store • การตดิ ต่อระบบเครอื ข่ายออกไปภายนอกองค์กร เชน่ การตดิ ตอ่ ระหวา่ งโรงงานของ Supplier กบั รา้ นคา้ ปลีกทมี่ สี ัญญาระหว่างกัน การเช่อื มตอ่ โครงข่ายแบบ Extranet จะมี ผู้ใหบ้ รกิ ารเครือขา่ ยท่มี ีหนา้ ทเ่ี ขา้ รหัสสัญญาณ ไมใ่ ห้ข้อมูลสาคัญถกู ลกั ลอบในเครือข่าย ท่ีมาของข้อมลู http://cyberlab.lh1.ku.ac.th/elearn/faculty/educate/edu48/les16.htm 21

EDI (Electronic Data Interchange) EDI เปน็ เครือขา่ ยการสอื สารข้อมูลสาหรับการบริหารโลจิสตกิ สท์ ม่ี มี านานแล้ว สว่ นมากเริ่มต้นใน วงการส่งออก ชิปป้ิง การศุลกากร ปัจจุบันเครือข่าย EDI เปลย่ี นช่ือเรยี กไปหลายอยา่ ง เชน่ VPN , Extranet 22

EDI คือวิธีการแลกเปลี่ยนข้อมลู เอกสารอิเลก็ ทรอนกิ ส์ระหว่างองคก์ ร ด้วยรูปแบบมาตรฐาน โดยองค์กรสว่ นใหญ่ เลอื กใช้มาตรฐาน X12 จาก ANSI (American National Standard) และ EDIFACT องค์กรสว่ นใหญท่ ีใ่ ช้ ระบบ EDI ในการแลกเปล่ยี นขอ้ มลู จะเปน็ บรษิ ัทผลิตวตั ถุดิบ บริษทั จัดจาหนา่ ยสินคา้ บริษัททางการเงนิ ธนาคาร บริษทั ขนส่ง ผสู้ ่งออกสนิ คา้ ผูน้ าเข้าสินคา้ ศุลกากร ท่าเรือ คลงั สินค้าสนามบิน และหนว่ ยงานราชการ เปน็ ต้น รูปแบบในการใช้งานระบบ EDI สามารถแบ่งออกเป็น 2 รปู แบบ สามารถรับข้อมลู ได้อย่างเดียว(EDIFax) หรอื ทง้ั รับและสง่ ข้อมูลได้ (EDI/EDIWeb) ในระบบ EDI/EDIWeb ผู้ส่งสามารถสง่ ขอ้ มูลโดยคียข้อมลู ผา่ นโปรแกรม EDI หรอื Web Browser เข้าส่รู ะบบเครอื ข่าย EDI และคอมพิวเตอร์ในระบบเครอื ขา่ ย EDI ส่งขอ้ มูลผา่ นไปยงั ผูร้ บั ซงึ่ ผู้รบั สามารถอ่านข้อมลู ได้บน จอคอมพิวเตอร์ผ่านโปรแกรม EDI หรือ Web Browser รปู แบบการใช้งานของระบบ EDI/EDIWeb สาหรับผู้ส่งและผ้รู บั สามารถใช้ Web Browser และระบบเครือขา่ ย อนิ เทอรเ์ นต็ ในการส่งข้อมูลเขา้ เครอื ข่าย EDI จะเหมาะสมกับบริษทั ขนาดเลก็ และขนาดกลางท่ไี ม่ตอ้ งการ เชอื่ มโยงข้อมลู อเิ ลก็ ทรอนิกส์กบั ระบบคอมพวิ เตอรอ์ ื่น ๆ เชน่ ระบบบัญชี ระบบคงคลงั ระบบวางแผนการผลิต เป็นต้น หากผ้รู ับหรือผสู้ ง่ ใชโ้ ปรแกรม EDI ในการรับสง่ ขอ้ มลู จะสามารถเช่อื มโยงขอ้ มลู อิเลก็ ทรอนิกสเ์ ขา้ สู่ ระบบงานอ่นื ๆ ไดป้ ระโยชนใ์ นการใช้ระบบ EDI 23

ประโยชนข์ อง EDI • ชว่ ยลดข้อผดิ พลาดในเร่ืองของการส่งข้อมลู • ชว่ ยลดงบประมาณ หมายถงึ ชว่ ยลดงบประมาณในเรอ่ื งของเอกสาร • ชว่ ยเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพในการปฏบิ ัติงาน เพราะระบบ EDI จะเขา้ ไปแทนทรี่ ะบบ เอกสารทาให้การทางานรวดเร็วขึ้น • ชว่ ยเพม่ิ ความสามารถในการแขง่ ขันธุรกิจ บรษิ ัท A บริษัท B EDI 24 Communication Network

Tiffa EDI Services Co.,Ltd. Thai Trade Net Co.,Ltd www.tiffaedi.com/ www.ttn.co.th/ EDI Service Provider 25

GPS (Global Positioning System) • GPS เปน็ ระบบเดยี วในปจั จุบัน ท่สี ามารถ แสดง ตาแหนง่ ท่อี ยู่ ท่ีแน่นอนวา่ อยู่ ณ. ตาแหน่งใด บน พ้ืนโลกไดท้ ุกเวลา ทกุ สภาพอากาศ ระบบนม้ี ี ดาวเทยี ม 24 ดวง หมนุ อยรู่ อบโลก อยูส่ ูงขน้ึ ไป 11,000 nautical miles หรือประมาณ 20,200 kms. จากพื้นโลก ดาวเทยี มหมนุ รอบโลก แบ่งเปน็ 6 ระนาบ ระนาบละ 4 ดวง โดยทามุมเอยี ง 55 องศา ดาวเทยี มทงั้ หมดจะได้รับการควบคมุ ดแู ล จากสถานีภาคพื้นดินทว่ั โลกตลอดเวลา • ระบบโลจิสตกิ ส์ปจั จุบนั ประยกุ ต์ใช้ GPS ในการ ตดิ ตามระบบขนส่ง ทาให้ทราบตาแหน่งของยาน พานะได้ตลอดเวลา 26

GPS Satellite Navigator Interfacing 27

Database • ฐานขอ้ มูลเป็นสว่ นสาคัญอย่างยิง่ ต่อระบบโลจิสติกส์ เพราะเป็นแหล่งรวบรวม ขอ้ มลู ทั้งระบบเพ่อื การคานวณค่าต่างๆ ที่จาเป็นต่อการบริหารโลจิสติกส์ เพ่ือ ความแม่นยา ถูกต้องและใหม้ ีข้อมลู อยู่ทแี่ หลง่ เดียว Production data ERP Inventory data Database CAD Purchasing data Inventory Control Data from different sources Applications 28

Warehous e Logistics Data Data Mining / Pattern Data Warehouse / Data Mining 29

Data Warehouse / Data Mining • Data Warehouse เป็นคลังเกบ็ ข้อมูลจานวนมาก เปน็ แหล่งเก็บข้อมูลท่ี มีการคัดกรอง รวบรวม จบั กลุม่ พร้อมตอ่ การถกู สกัดในขั้นตอน Mining ต่อไป • Data Mining คือ การรอ่ นตะแกรงขอ้ มลู ท่ีได้มาจาก Database/ Datawarehouse แมว้ า่ Data Base/Data Warehouse จะมีระบบ Inquiry ทด่ี ีแต่ Mining เหมอื นการขุดเหมืองแรท่ ีม่ ีการสกดั เฉพาะ ขอ้ มูลท่สี าคัญ เกีย่ วกับเรอ่ื งท่ีตอ้ งการวเิ คราะห์ มีการคดั เลอื กข้อมลู และเปลย่ี นแปลงรปู แบบข้อมลู ใหพ้ รอ้ มตอ่ การประเมนิ และนาเสนอ 30

Data Warehouse / Data Mining 31

โปรแกรมจัดการคลังสินคา้ (Warehouse Management System : WMS) • เป็นระบบโปรแกรมท่พี ฒั นาข้นึ มาเพือ่ ใชใ้ นการบรหิ ารระบบคลังสินค้าทว่ั ไป ท่มี ี การรับสินค้า เก็บสินค้า และกระจายสนิ ค้า ความสาเรจ็ ของธุรกิจค้าสง่ คา้ ปลกี และธุรกจิ การขนสง่ สินค้า

ประโยชน์ทีไ่ ด้รบั จาก WMS • เพื่อเพ่มิ ประสิทธิภาพ ความรวดเร็วและลดความผดิ พลาด • มีความถกู ตอ้ งแม่นยาในการจดั การกบั ระบบคลงั สนิ คา้ • ลดระยะเวลาในการทางานในการจัดสรรพืน้ ท่ี • สามารถใช้พน้ื ท่ไี ด้อยา่ งคมุ้ คา่ มากทส่ี ุด • ลดปญั หาสนิ ค้าค้างสตอ็ ก • ควบคุมกระบวนการทางานต่างๆ • การปฎบิ ัติงานประจาวนั (Daily Operation) • การตรวจสอบและวเิ คราะห์ขอ้ มลู (Inventory Control and Analysis) • งานบัญชแี ละการเงนิ (สาหรบั 3pl)

ระบบโปรแกรมจัดการคลังสินค้า • ประกอบดว้ ย ระบบงานหลัก 3 ระบบ คอื »การรับสนิ ค้า (Receiving) »การจัดเก็บสินค้า (Storage) »การส่งมอบสนิ ค้า (Delivery)

ระบบโปรแกรมจดั การคลังสินค้า 1. กระบวนการรบั สินค้า (Receiving) : ระบบ WMS สามารถ Reserve พ้ืนที่หรอื จองพน้ื ที่ใหล้ ่วงหน้าเพื่อชว่ ยในการวางแผนการใช้พื้นที่ ในคลงั ไดอ้ ย่างมปี ระสิทธิภาพ เพราะคลังสนิ ค้าบางที่ไม่มรี ะบบทดี่ ี เมอื่ รับสนิ ค้าเขา้ คลงั ก็เอาไป ตามใจชอบ สุดท้ายกจ็ าไม่ได้ว่า นาไปเก็บไว้ที่ไหน 2. กระบวนการจัดเก็บ (Put Away) : ระบบ WMS สามารถแนะนาตาแหน่งทเี่ หมาะสมในการจดั เกบ็ และมีการยนื ยันตาแหน่งการ จัดเก็บที่ถูกต้อง Manual : โดยผ้ตู รวจสอบเซน็ อนุมัติ หลงั จากตรวจสอบวา่ จัดเกบ็ ในตาแหนง่ น้ัน จริง Barcode Scanner : โดยการยิง Barcode Scanner ในตาแหน่งทีจ่ ัดเก็บจรงิ ซ่งึ ตรงน้จี ะช่วย ในการconfirm ตาแหน่งจดั เก็บอย่างถูกตอ้ ง ซึง่ จะช่วยลดปัญหาการหาของไม่เจอได้ 3. กระบวนการเบิก (Picking) : ระบบ WMS จะมรี ะบบ Search เพอื่ ชว่ ยในการค้นหาไดอ้ ย่างง่ายดาย แค่กรอกเงอ่ื นไข ระบบก็ สามารถคน้ หาสนิ คา้ ใหเ้ อง ไมว่ ่าจะเปน็ การเบกิ แบบ FIFO , LIFO, FEFO หรือสามารถกาหนดเอง

ข้นั ตอนการทางานในคลังสนิ คา้

Detection Technology • Barcode and Peripherals • RFID Technology 37

Barcode & Peripherals Barcode เป็นแท่งสีขาวดาสลับกัน สามารถอ่าน และแปลคา่ รหัสแทง่ เหล่าน้ีได้ด้วย Reader ซึ่ง เป็นเครื่องให้กาเนิดแสงอินฟราเรด อ่านและ แปลเป็นค่าดิจิตอลออกมาเป็นรหัสท่ีเครื่อง คอมพวิ เตอร์ สามารถรับรู้และนาค่าไปใชง้ านได้ Barcode จึงเป็นตัวแทนสินค้าหรือสิ่งของ เพ่ือให้ ง่ายต่อการระบุตัวตนของสิ่งของทจ่ี ะทาการขนสง่ ในระบบโลจสิ ติกส์ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี เป็นที่นิยมใช้ใน ปัจจุบนั เพราะเปน็ เทคโนโลยที ีแ่ พรห่ ลายและใช้ กันทว่ั โลกดว้ ยมาตรฐานเดยี วกัน 38

• Barcode Printing • Handheld Barcode reader • Portable Barcode Printing 39

บารโ์ คด้ (Barcode) • 885 รหัสประเทศไทย • 0088 รหัสสมาชกิ สถาบันรหัสแท่งไทย • 60801 รหสั สนิ คา้ สมาชิกต้องกาหนด ขน้ึ เอง • 6 ตวั เลขตรวจสอบความถกู ตอ้ งของ คอมพวิ เตอร์เพอ่ื พสิ จู น์ว่าตวั เลขทงั้ หมดทอ่ี ยดู่ า้ นหนา้ นนั้ ถกู ต้อง เรยี กว่า Digit Number 885 0088 6 0 801 6 40

RFID Radio Frequently Identify Detection • RFID เปน็ ระบบทน่ี าคล่นื วทิ ยมุ าเป็นคลืน่ พาหะในการระบลุ กั ษณะ เฉพาะของวัตถุ แตล่ ะช้ิน เพอื่ ใชใ้ นการสอื่ สาร ขอ้ มลู ระหวา่ ง อปุ กรณส์ องชนดิ ทเี่ รยี กว่าแท็ก (Tag) และตวั อา่ นขอ้ มลู ( Reader หรือ Interrogator/ Self Check-Out ) โดยมี ลักษณะการทางานนน้ั เช่นเดยี วกบั บารโ์ คด้ แต่รองรับการใช้งานหลายอยา่ งท่ี บาร์โค้ด ไม่สามารถทาได้ เช่น แท็กของระบบ RFID จะสามารถทั้งอ่านและบันทึก ขอ้ มูลไดผ้ ดิ จากบาร์โคด้ ทอี่ า่ นได้อยา่ งเดยี ว และไมส่ ามารถเปลยี่ นข้อมลู ทอ่ี ยบู่ น บารโ์ ค้ดได้ 41

RFID คอื อะไร •RFID ยอ่ มาจาก Radio-Frequency Identification •ระบบบง่ ชีข้ ้อมูลอัตโนมตั ิ แบบไร้สาย ซ่ึงมกี ารส่งคลื่นความถีว่ ทิ ยุจากอุปกรณ์เครอ่ื ง อ่าน ไปยังอุปกรณไ์ มโครชปิ ขนาดเล็กทมี่ ีเสาอากาศตดิ อยู่ เพ่ือส่งข้อมูลเฉพาะของสิ่งท่ี ต้องการบง่ ช้ี แลว้ นาข้อมูลมาประมวลผลยังเคร่อื งอ่าน หรือระบบท่ีเกยี่ วข้อง •ใชค้ ลน่ื ความถว่ี ิทยุ เป็นตวั กลาง ในการอ่านและบันทึกข้อมูล Reader Radio Frequency Tag ระบบ ฐานข้อมลู Database 42

RFID Excellent tools for Logistics 43

44

การประยกุ ต์ใชง้ าน RFID การเลย้ี งปศสุ ตั ว์ 45

การประยกุ ตใ์ ชง้ าน RFID การบริการสาธารณสุข 46

การประยุกตใ์ ช้งาน RFID บตั รผ่านทางดว่ นและตั๋วตา่ งๆ 47

48

แบบฝกึ หัด 1. ใหอ้ ธบิ ายเหตผุ ลที่ภาคธุรกิจตอ้ งนาเทคโนโลยีสารสนเทศเขา้ มาใช้ในระบบ การดาเนนิ งานทางด้านโลจิสตกิ สแ์ ละซัพพลายเชน ? 2. การนาเทคโนโลยสี ารสนเทศดา้ นโลจสิ ติกส์เขา้ มาประยกุ ตใ์ ช้ในกระบวนการ ธรุ กจิ ตอ้ งพิจารณาเกีย่ วกบั ด้านใดบา้ ง ? 3. สมมุติวา่ นิสิตเป็นผจู้ ัดการของบริษัทผใู้ ห้บรกิ ารทางดา้ นโลจิสตกิ ส์แหง่ หนง่ึ (LSP และ 3PL) เพอื่ ใหส้ ามารถตอบสนองต่อความต้องการของลกู ค้าและการ แข่งขันในปจั จุบัน นสิ ิตจะนาเทคโนโลยีใดมาประยกุ ต์ใช้ จงระบเุ หตผุ ลข้อดี และประโยชน์ท่จี ะได้รบั 49