รายวิชา ช่องทางการเข้าสู่อาชีพ (อช11001)

44 การเลยี้ งสตั ว สัตวเ ศรษฐกิจทนี่ ิยมเลย้ี ง ไดแก กวางเรนเดีย โคเนื้อ โคนม แพะ แกะ มา และสุกร โดยการเล้ียงสัตวเศรษฐกิจดังกลา ว ข้ึนอยูกับความเหมาะสมของลักษณะภูมิประเทศและ ภูมอิ ากาศ การประมง แหลง ทาํ การประมงทส่ี ําคัญในภูมภิ าคยโุ รป ไดแก ทะเลเหนือ โดยเฉพาะบริเวณกระแสนํ้าอุนแอตแลนติกเหนือบรรจบกับ กระแสนํา้ เยน็ กรนี แลนดต ะวนั ออก ทาํ ใหมีอาหารสมบรู ณ ปลาชกุ ชุม ประเทศทป่ี ระกอบอาชพี ประมง ในเขตน้ี ไดแก ประเทศนอรเวย ไอรแลนด และสหราชอาณาจกั ร ทะเลดาํ ทะเลสาบแคสเปยน และแมนา้ํ โวลกา มกี ารจับปลาสเตอรเจียน นาํ มา ทาํ เปน ไขปลาคารเ วยี ร ปาไม อาชีพปาไม มีการประกอบอาชีพอยางจริงจังในประเทศฟนแลนด สวีเดน รัสเซยี นอรเวย สวนใหญเปน ปา ไมใ นเขตหนาว มปี า ตนสนจํานวนมาก โดยมีการนํามาใชทําเปนเยื่อ กระดาษ เหมืองแร ภูมิภาคยุโรปเปนแหลงแรท ส่ี าํ คัญจาํ นวนมาก ไดแก นา้ํ มนั และกา ซธรรมชาติ อยใู นบรเิ วณทะเลเหนอื และรอบทะเลสาบแคสเปย น บอกไซด นํามาถลุงเปนอลูมิเนียม มีมากในประเทศฝร่ังเศส ยูโกสลาเวีย ฮงั การี และเทือกเขาครู าล ในประเทศรัสเซีย โพแทช นํามาใชในอุตสาหกรรมปุยและสบู มีมากในประเทศฝรั่งเศส เยอรมนั สเปน และรสั เซยี อตุ สาหกรรม ในภูมภิ าคยุโรป ถอื ไดว า เปน ภูมิภาคอตุ สาหกรรม ประชากรสวนใหญ จะประกอบอาชพี อยูใ นภาคอตุ สาหกรรม แหลงอุตสาหกรรมในภูมิภาคยโุ รป จะอยูแถบยโุ รปตะวันตก เชน ประเทศฝรง่ั เศส สหราชอาณาจักร เยอรมัน เนเธอรแลนด รวมถึง ประเทศรัสเซีย ยูเครน เบลารุส ในแถบยโุ รปตะวันออก ภูมิภาคออสเตรเลยี การประกอบอาชพี ของภมู ภิ าคออสเตรเลีย มีลักษณะการประกอบอาชพี ดงั น้ี การปลูกพืช เกษตรกรรมการปลกู พชื ถือวาเปน อาชีพหลกั ของภมู ภิ าคออสเตรเลยี โดย ในการดําเนินการอาชีพเกษตรกรรมปลูกพืช เกษตรกรมีการนําเครื่องจักรกลเขามาชวยในการทํา การเกษตร เน่อื งจากพน้ื ท่ขี องออสเตรเลียมคี วามแหง แลง และใชใ นการขดุ น้ําบาดาล พืชท่ีสําคัญและ มีผลตอ เศรษฐกจิ ไดแ ก ขาวสาลี เปนพืชเศรษฐกิจทีส่ ําคญั ท่สี ดุ ของภูมภิ าคออสเตรเลีย นอกจากนั้นยงั มี

45 การปลกู ขา วเจา กลว ยออ ย สับปะรด องนุ และสม กระจายในพ้ืนทภ่ี มู ภิ าคออสเตรเลยี ตามความเหมาะสม ของสภาพภมู ปิ ระเทศ และภูมิอากาศ การเล้ียงสัตว ในภูมิภาคออสเตรเลียนิยมเลี้ยงสัตว ไดแก แกะ เปนการเลี้ยงไวเพ่ือ การใชขน โคเนื้อ มีการเลยี้ งในบริเวณทุงหญา สะวันนา และโคนม มกี ารเลยี้ งในบริเวณเขตอากาศอบอนุ การประมง ภูมภิ าคออสเตรเลยี โดยเฉพาะฝงตะวนั ออก เปนบรเิ วณทม่ี ีปลาจํานวนมาก ไดแก ปลาทนู า ปลาฉลาม ปลาแซนมอล ปลากระบอก รวมท้งั มีการเลย้ี งหอยมุกที่เกาะเทอรสเตย แต งานอาชพี ดา นประมง มปี ญ หาไมส ามารถจบั ปลาทม่ี ชี ุกชุมไดมาก เพราะขาดแรงงาน ปา ไม อาชพี ปา ไม มกี ารประกอบอาชีพปา ไม ประเภทปา ยูคาลปิ ตสั เพราะมจี าํ นวนมาก ในแถบตะวันออกของภมู ิภาคออสเตรเลยี เหมืองแร ภมู ภิ าคออสเตรเลีย เปน แหลง แรท ส่ี ําคัญจาํ นวนมาก ไดแก เหลก็ มมี ากท่รี ัฐเวสเทริ น ออสเตรเลยี ถานหนิ มมี ากท่ซี ดิ นยี  นวิ คาสเซิล ทองคาํ มมี ากทีเ่ วสเทิรน ออสเตรเลยี ดีบกุ มมี ากทร่ี ฐั ควนี สแลนด อุตสาหกรรม ในภมู ภิ าคออสเตรเลีย มกี ารดําเนินงานอาชพี อุตสาหกรรมการเกษตรเปน สวนใหญ ไดแก การผลิตสิ่งทอ น้ําตาล นม เนย อาหารกระปอง ดานอุตสาหกรรมอ่ืน มีการผลิต เครอ่ื งใชไฟฟา การตอ เรือสวนใหญภาคอุตสาหกรรมจะประกอบการในแถบตะวันออกเฉียงใตของ ภมู ิภาคออสเตรเลยี ภมู ิภาคแอฟริกา การประกอบอาชีพของภูมิภาคแอฟริกา มีลักษณะการประกอบอาชีพ ดังนี้ การปลูกพืช ภูมิภาคแอฟริกาสวนใหญ เปนทะเลทราย ดินขาดความอุดมสมบูรณ ประชากรจะปลูกพืชไดเฉพาะบริเวณท่รี าบดินตะกอนของปากแมนํ้าสายตาง ๆ ทําใหผลผลิตที่ไดไม เพยี งพอตอการบริโภคของประชาชนในภมู ิภาค ทง้ั น้ี แหลงปลูกและพืชที่สําคัญของภูมิภาคแอฟริกา ไดแก แหลง ปลกู พชื เมืองรอนในเขตรอนช้ืน บริเวณลุมนํ้าคองโก ชายฝงแอฟริกา ตะวันออก และตะวันตก มีการปลกู โกโกมากท่ีสดุ นอกจากนั้นมีการปลูกปาลมน้ํามัน กาแฟ ถั่วลิสง ออ ย ยางพารา เผือก และมัน ลมุ แมน ํา้ ไนล เปน พ้ืนทอ่ี ากาศรอ นแหง แลง สวนใหญปลกู ฝา ย ชา อินทผาลัม ขาวฟา ง

46 เขตเมดิเตอรเ รเนยี น บริเวณดา นเหนือสดุ และดานใตส ุดของภมู ิภาค มกี ารปลูกสม องนุ มะกอก และขา วสาลี เขตอบอุนช้ืน บริเวณดานตะวันออกเฉียงใตของภูมิภาค มีการปลูกผลไม ขา วสาลี ขา วโพด การเล้ยี งสัตว ในภูมิภาคแอฟริกา มกี ารเลีย้ งสตั วและการลา สัตวปา ดังนี้ โคเขายาว เลีย้ งไวเพื่อใชแรงงาน ใชเนื้อเปนอาหาร และเปนการแสดงฐานะ ทางสังคม สวนใหญจะเลย้ี งในเขตภาคตะวนั ออก และภาคใตข องภมู ิภาค โคเนอ้ื และโคนมพันธตุ างประเทศ นิยมเล้ียงในเขตที่มีภูมิอากาศอบอุนช้ืน แพะ แกะ เปนการเลี้ยงแบบเรรอ น ในเขตทะเลทราย อูฐ เลี้ยงไวเพ่ือใชเปนพาหนะ และอาหาร นิยมเลี้ยงในเขตทะเลทราย การลา สตั วป า โดยชนพ้นื เมอื ง สัตวปา ท่เี ปนท่ีนิยมในการลา เพอื่ นํามาจาํ หนา ย ไดแก งาชา ง และนอแรด เหมอื งแร ภูมิภาคแอฟริกา เปนภูมิภาคที่มีแหลงแรเปนจํานวนมาก โดยเฉพาะเพชร มปี ริมาณมากกวา ทกุ ภมู ภิ าค โดยแรธาตอุ น่ื ท่ีสาํ คญั ไดแ ก เหลก็ มมี ากที่รัฐเวสเทิรน ออสเตรเลีย ถานหิน มีมากทีส่ าธารณรัฐแอฟรกิ าใต นํ้ามันปโตรเลียม มีมากที่ทะเลทรายสะฮารา ประเทศแอฟริกาเหนือ ลิเบีย แอลจีเรีย อยี ปิ ต ไนจเี รยี กา ซธรรมชาติ มีมากในทลี่ มุ ของแอฟรกิ าเหนือ และแอฟริกาตะวันตก โดย ประเทศแอลจีเรีย มีปริมาณกา ซธรรมชาติมากทีส่ ดุ แหงหนง่ึ ของโลก ทองคาํ มมี ากทส่ี าธารณรฐั แอฟรกิ าใต ทองแดง มีมากที่ประเทศซาอรี (คองโก) อุตสาหกรรม ในภูมภิ าคแอฟรกิ า มีการดาํ เนินงานอาชีพดา นอตุ สาหกรรม โดยเฉพาะท่ี สาธารณรัฐแอฟรกิ าใต

47 ใบงานที่ 2 สํารวจอาชีพในชุมชน ภูมภิ าค และในภูมภิ าค 5 ทวีป ไดแก ทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลีย ทวปี อเมริกา ทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า ใหผูเรียนสาํ รวจอาชีพในชุมชน ภมู ภิ าค และในภมู ภิ าค 5 ทวีป ไดแก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย ทวีปอเมรกิ า ทวปี ยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า มา 10 อาชีพ ลงในแบบสํารวจ โดยดาํ เนินการดังน้ี 1. ครแู ละผเู รยี นศึกษาวธิ กี ารสํารวจ แลว รว มกันกาํ หนดแบบสาํ รวจ และกาํ หนดวิธกี ารทีจ่ ะ ใชสํารวจ 2. ดําเนนิ การสํารวจแลวกรอกรายละเอียด ดงั นี้ 2.1 ชื่อผูเรยี น ศรช. สถานศึกษา ชอื่ ครูประจํากลมุ 2.2 ชอื่ อาชีพ เชน เพาะเหด็ 2.3 ทาํ เลทต่ี ง้ั เชน บานเลขท่ี 207 หมทู ่ี 11 แขวงทาขา ม เขตบางขุนเทยี น กรุงเทพมหานคร 2.4 การประกอบอาชพี ใหมรี ายละเอยี ดเก่ียวกับระยะเวลาการประกอบอาชีพ ตั้งแต เร่มิ ตนจนถึงปจ จบุ ัน จุดเริ่มตน หรอื เหตจุ งู ใจในการประกอบอาชพี วสั ดุ อปุ กรณ (หลัก) ทีใ่ ชกระบวนการผลิตกระบวนการตลาดปญ หา อุปสรรค การสรางความมั่นคงในอาชีพ

48 แบบสาํ รวจ ช่ือผเู รยี น ……………………………………… ศรช. … …………………...………….. สถานศกึ ษา…………………………………………............................................ ช่ือครปู ระจํากลุม…………………………………………………………………………

49 บทที่ 2 ชอ งทางการเขาสูอาชพี สาระสําคญั อาชีพตา ง ๆ ทม่ี ีอยใู นทอ งถ่นิ ประเทศ และภมู ภิ าค 5 ทวีป ไดแก ทวีปเอเชีย ทวปี ออสเตรเลีย ทวีปอเมริกาทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟริกามีอยมู ากมายหลายอาชีพแตละอาชีพตอ งใชความรคู วามสามารถ ทักษะอาชีพ ตลอดจนมีลักษณะของการประกอบอาชีพแตกตางกันออกไป ดังนั้นกอนตัดสินเลือก ประกอบอาชพี จาํ เปน จะตองศึกษาอาชีพน้ันใหถ องแท ตัวชี้วัด 1. อธบิ ายความจําเปน ในการมองเห็นชองทางในการประกอบอาชีพไดอยาง เหมาะสมกับ ตนเอง 2. ศึกษาอาชพี ในชมุ ชน สงั คม ประเทศ และภมู ิภาค 5 ทวปี ไดแ ก ทวีปเอเชยี ทวีปออสเตรเลยี ทวปี อเมริกา ทวปี ยโุ รป และทวีปแอฟริกา เพอ่ื วิเคราะหค วามเปน ไปไดใน การเขาสูอาชีพ ของตน 3. ลําดับอาชพี โดยพจิ ารณาความเปนไปไดของอาชีพ จํานวน 3 อาชีพ พรอมท้ังใหเหตผุ ล ในการลาํ ดับอาชีพทเ่ี ลือก ขอบขายเน้ือหา เรือ่ งที่ 1 ความจาํ เปนในการมองเห็นชอ งทางการประกอบอาชพี เรือ่ งท่ี 2 ความเปนไปไดในการเขา สอู าชีพ เร่ืองที่ 3 การลาํ ดับอาชีพและเหตุผล สอื่ การเรยี นรู 1. ใบงาน 2. หนงั สอื เรียน

50 ขนั้ ตอนการเรยี นรู

51 เรื่องท่ี 1 ความจําเปน ในการมองเห็นชอ งทางการประกอบอาชพี การมองเหน็ ชองทางการประกอบอาชพี เปนการศกึ ษากระบวนการผลิต กระบวนการตลาด และอ่ืน ๆ ทเี่ กี่ยวของ และนํามาพิจารณาวาอาชีพน้ีจะสามารถยึดมาเปนอาชีพของตนเองไดหรือไม ดังนั้นการมองเห็นชองทางการประกอบอาชีพเทากับการมีวิสัยทัศนกวางไกล จะทําใหสามารถลด ความเสี่ยงในการประกอบอาชพี ในอนาคตได ใบงานที่ 3 ความจาํ เปน ในการมองเหน็ ชอ งทางการประกอบอาชีพ ใหครูและผูเรียนรวมกันแสดงความคิดเห็นตามประเด็น คือ “การมองเห็นชองทางการ ประกอบอาชีพมีความจําเปนจริงหรือไม เพราะเหตุใด” แลวใหผูเรียนบันทึกสรุปผลการอภิปรายตาม ความเขาใจของตนเอง ผรู ว มอภปิ ราย ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………...

52 สรุปผลการอภิปราย ………………………………………………………………………………………………..…… ………………………………...…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………... ผทู ี่สนใจจะประกอบอาชพี ใดน้นั ตองพจิ ารณาความเปนไปไดข องอาชพี ทีเ่ ลือกเพอื่ ลดความเส่ียง โดยการพจิ ารณาการจดั การการผลิตและการจดั การการตลาด เรื่องท่ี 2 ความเปนไปไดใ นการเขา สอู าชีพ ความเปนไปไดใ นการเขา สอู าชพี ของบคุ คลทว่ั ไป ควรคาํ นงึ ถงึ ปจ จัยตอไปน้ี 1. การจดั การการผลิต การจัดการการผลิต เปนการเตรียมความพรอมในการผลิตสินคาหรือการบริการ โดยการ วางแผนเพือ่ เตรยี มความพรอ มในกจิ กรรมการผลติ เชน การจัดหาวตั ถดุ บิ แผนการใชแ รงงาน แผนการใช เงินทนุ เพื่อใหก ารผลติ สนิ คา /บริการตา ง ๆ เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ คือ ตนทุนต่ําและรายไดสูง ได สนิ คา ทมี่ ีคุณภาพตรงตามความตองการของตลาด การจดั การการผลติ เนน ไปทกี่ ารทําแผนตา ง ๆ แผนท่ีดีนั้นจะตองผานการทดลองหรือ ผาน การปรับเพือ่ ใหไดแผนทดี่ ีทส่ี ุด เม่อื ไดแผนแลวจึงนาํ ไปผลิตสนิ คา/บรกิ าร แผนทจ่ี ําเปน ตอ การผลติ สนิ คา ไดแก 1. แผนการเลือกผลติ สนิ คา โดยศกึ ษารายละเอียดตา ง ๆ ท่ีเกยี่ วกบั สนิ คา ไดแก ความตองการ ของผบู ริโภค จํานวนผขู าย จาํ นวนผูผลิต เพ่อื นํามาใชเปนขอมูล ในการผลติ สินคา ซ่ึง เปนส่ิงที่ผผู ลติ ตอ งคาํ นงึ ถงึ มฉิ ะนั้นสินคาท่ีผลิตออกมาจะไมเปนไปตามความตองการ ของลกู คา จะทําใหเกิดความสญู เสียข้ึน เม่อื สนิ คาถกู ผลติ ขน้ึ มาแลว สนิ คา บางชนดิ อาจ มกี ารทดลอง แลว นําไปตรวจสอบกบั ลกู คา ใหท ดลองใชห รือทดลองชิม เพ่ือดคู วามพอใจ ของลกู คา

53 2. แผนการเลือกทําเลที่ตั้ง หมายถึง แหลงท่ีตั้งที่จะประกอบอาชีพ การเลือกทําเล ควรให เหมาะสมกบั ลกั ษณะของอาชพี อาชพี บรกิ าร เชน รานขายอาหาร รานเสริมสวย ตองเลือก ทาํ เลท่ีอยูในแหลงชุมชน โรงงาน อุตสาหกรรมนํ้าตาล ก็มักต้ังอยูในแหลงทมี่ ีวัตถุดิบ อยา งไรก็ตามการเลือกทาํ เล ควรพจิ ารณาระบบการขนสงดวย 3. แผนการใชแรงงาน แรงงานในท่นี ้ีหมายถึงท้ังกําลังคนและการใชเคร่ืองจักร เครื่องมือ ตาง ๆ โดยพิจารณาจากแผนการผลิต และจํานวนสินคาทจ่ี ะผลิต เพ่ือจะไดจัดเตรียม แรงงานไวใหพรอมในชว งท่ีตองการ เชน ชว งเก่ียวขา ว 100 ไร ในเดอื นพฤศจิกายนของ ทุกป จะตองใชทั้งแรงงานคนและเคร่ืองจักรกต็ อ งเตรียม แรงงานใหพรอมในชวงเดือน พฤศจิกายน 4. วางแผนการใชทุน ในการกําหนดจํานวนสินคาน้ันตองพิจารณาฐานะทางการเงินของ ผูผลิตดวย แมวาจะคาดคะเนความตองการของตลาดได แตถาไมมีเงินทุน ก็ไมเกิด ประโยชนอยางใด อาจแกไขไดโดยไปกูยืมเงินท่ีตองเสียดอกเบี้ย ซ่ึงจะตองเพ่ิมเปน ตนทุนของการผลติ หรอื หาปจจยั การผลติ ทดแทนปจ จยั ทีม่ ีราคาแพง แตต อ งระวังในเรือ่ ง ของคุณภาพของสนิ คา ดวย 5. วางแผนกําหนดจาํ นวนการผลิต เม่ือทําแผนการผลติ เรียบรอ ยทกุ ดา นแลว ใหพ จิ ารณาวา จะผลิตสนิ คา จาํ นวนเทา ใด แรกเรมิ่ การผลิตอาจผลิตจํานวนนอย แลวคอย ๆ ทยอยเพิ่ม จาํ นวนการผลิต โดยมีการปรับแผนการผลติ ตลอดเวลา 6. ประมาณการผลตอบแทนที่ไดจ ากการผลติ สินคา เมื่อวางแผนการผลิตสินคา ตงั้ แตเลือก ทําเลทตี่ ัง้ การใชแรงงาน การใชทุน การกําหนดจํานวนการผลิต เรียบรอยแลว ลองทํา แผนประมาณผลตอบแทนที่คาดวาจะไดจากการผลิตสินคาในคร้ังน้ี โดยอาจลองนํา ขอ มลู ใสในบญั ชรี ายรบั -รายจาย กระบวนการผลติ เปนการนาํ ปจ จัยการผลติ สูก ารปฏบิ ัติ เพ่ือผลติ สินคาตามแผนการจัดการ การผลติ โดยนาํ มาจดั ทาํ แผนปฏิบัติลงสูการปฏิบัติตามลําดับกอน-หลัง ซ่ึงเปนขั้นตอน สําคัญ และ อาจมีการปรบั เปล่ยี นแผนตามสถานการณน ้นั ๆ เพอื่ จะหลกี เลย่ี งความเสย่ี งทอ่ี าจจะตามมา เชน อาชีพ การเกษตรมกั จะเสย่ี งตอ สภาพดนิ ฟาอากาศ ราคาขนึ้ ลงของสนิ คา จํานวนสินคา ท่ผี ลติ ออกมามีจาํ นวนมาก ดังนน้ั ความสัมพนั ธระหวางปจจัยการผลติ กับผลผลิตอาจ เปน ไปในทศิ ทางเดยี วกัน คือ เมอ่ื เพิ่มปจจัย การผลิตเขา ไปจะทาํ ใหผลผลติ เพิ่มข้นึ แตบ างคร้งั ความสมั พนั ธร ะหวางปจจัยการผลิตกบั ผลผลิตอาจ ไมไ ปในทศิ ทางเดยี วกนั เมือ่ เพิ่มปจจยั การผลติ หลกั เขา ไปจะทาํ ใหผ ลผลติ ลดลงนา จะเปน อาชพี การเกษตร

54 ถึงแมจะเพม่ิ ปจจยั การผลิต ผลผลิตทไ่ี ดอ าจไมไดเพ่ิมตามปจ จยั การผลติ ท่เี ราเพมิ่ เขา ไป เนื่องจากอาชพี การเกษตรนนั้ เกษตรกรไมส ามารถควบคุมสภาพดนิ ฟา อากาศได บางปฝนตกมากทําใหนํ้าทวม หรือ ฤดูแลง แลง มากกวาทกุ ป ดังน้นั แนวทางในการแกไขสําหรับอาชีพเกษตร เชน 1. ศกึ ษาสภาพดินฟาอากาศ ศึกษาขอ มลู จากพยากรณของหนวยงานที่เก่ียวของ เชน กระทรวง เกษตรและสหกรณ มกั จะไดย ินคาํ เตอื นบอ ยๆ เชน ปน ีห้ า มทาํ นาปรงั ในบางพื้นที่ เนื่องจาก น้าํ นอย ดงั น้ันอาจใชว ิธหี ลีกเล่ยี งโดยหนั มา ปลกู พืชที่มอี ายสุ ้นั ๆ แทนการปลูกขาว 2. เกษตรกรควรปลูกพืชหลากหลายชนิด และอายุพืชแตกตางกัน เพื่อใหมีผลผลิตออกมา อยางตอ เนือ่ ง ทาํ ใหลดการเสย่ี งลงได 3. มกี ารประกนั ราคาพืชผลทางการเกษตร ซ่ึงจะทาํ ใหเ กษตรกรขายผลผลติ ไดในราคาทแ่ี นน อน 2. การจดั การการตลาด การจดั การดานตลาด หมายถงึ การวิเคราะห การวางแผน การปฏิบตั ิงาน และการควบคุม การดําเนินงานการตลาดจากผูผลติ ถึงผูบ รโิ ภค โดยมีผลประโยชนจ ากการแลกเปลี่ยนกับกลมุ ผซู อ้ื หนาทกี่ ารตลาด เปน กจิ กรรมการตลาดทีท่ าํ ใหส ินคา หรือบริการเคล่ือนยายจากผูผลิตไปยัง ผูบรโิ ภค โดยวิธตี าง ๆ เชน 1. การแลกเปลย่ี น โดยการซอื้ -การขาย 2. การกระจายสินคา เก่ียวขอ งกบั การขนสง การเกบ็ รกั ษา 3. การอาํ นวยความสะดวกทางการตลาด เชน ขอ มลู ทางการตลาด ขอ มลู เกีย่ วกับผูบรโิ ภค

55 วิวฒั นาการของการตลาด การตลาดสมัยกอ นมงุ การผลติ ใหม ปี ระสทิ ธภิ าพ โดยไมสนใจผบู ริโภค ไมสนใจวา ผูบรโิ ภค จะตอ งการสินคานัน้ หรอื ไม ซง่ึ เปน สมัยที่มคี ูแขงขันนอย จึงทําใหผูผลิตประสบความสําเร็จ แตยุค ปจ จุบนั มีการแขง ขนั สงู จงึ ตอ งใหค วามสาํ คญั กบั ลกู คา โดยจะตองศึกษาความตอ งการของผบู ริโภควา ตอ งการสนิ คาอะไร อยางไร ราคาเทา ไหร ซอื้ สะดวกไหม แลวจงึ ทําการผลิตใหต รงกับความตอ งการ การแขง ขันทางการตลาด นอกจากจะศึกษาขอ มลู ของกลมุ ลูกคา และขอ มลู ของคแู ขง แลว จะตองมกี ารแขง ขนั ดา นอน่ื ๆ ดวย ไดแ ก 1. สินคาหรอื บรกิ าร สินคาตองมีคุณภาพถูกใจผบู ริโภค มีประโยชนต อการนําไปใช 2. ราคา ราคาสนิ คา ตองเหมาะสมกับคณุ ภาพ ไมต ง้ั ราคาเกินความจรงิ และตองพจิ ารณาจาก ราคาของคแู ขงดวยไมสงู และไมต า่ํ เกินไป 3. ชองทางการจาํ หนา ย พิจารณาวา จะจาํ หนา ยอยางไร โดยทางใดสินคา จงึ จะถึงผูบรโิ ภคได อยางปลอดภัยและยังคงคุณภาพ เชน บริการถึงบานผานการขายตรง หรือขายปลีกทาง อินเทอรเน็ต 4. การสงเสริมการขาย เปนกรรมวิธีการขายที่สามารถดึงดูดใจใหลูกคา เชน การลด แลก แจก แถม หรอื ใหล องเอาสินคา ไปใชกอ น หรอื ขายควบกับสนิ คาชนิดอ่นื ๆ การโฆษณา ตา ง ๆ ขอมูลทใี่ ชใ นการตดั สินใจทางการตลาด 1. ขอ มูลผบู รโิ ภค ตอ งรวู า ผบู รโิ ภคมรี สนยิ มอยา งไร และมอี าํ นาจในการซ้ือมากนอยเพยี งใด 2. ขอมลู คแู ขง ตองรูวาคแู ขง ขนั เปน ใคร ขายอะไร จดุ เดนของสินคา กาํ ลงั ทาํ อะไร ถงึ ขน้ั ใด ถา สามารถมีขอมูลผูบริโภคและขอ มลู คูแขงขนั มากเทาไรก็สามารถตัดสนิ ใจไดถ กู ตอง การคิดตน ทนุ การผลติ การคิดตนทุนการผลิต นิยมคิดตนทุนในรอบปหรือตอรอบการผลิตข้ึนอยูกับลักษณะของ ผลผลิต การคิดตนทุนการผลิตใหพิจารณาท้ังตนทุนท่ีใชไปในลักษณะเงินสดและที่ไมเปนเงินสด ซึ่งประกอบดวย

56 ตนทนุ ผนั แปร 1. ตน ทุนผนั แปรทเี่ ปน เงินสด 1.1 คาวัสดุ อปุ กรณใ นการประกอบอาชพี เชน วัสดอุ ปุ กรณอ าชพี การเกษตร เชน ปยุ พนั ธุพ ืช พันธุสัตว คานาํ้ มัน และคาแรงซอมเครื่องจักร วัสดุ อุปกรณในอาชีพ รับจา งซกั รีดเส้ือผา เชน ผงซักฟอก นาํ้ ยาซักแหง 1.2 คาจางแรงงาน เปนคาจางแรงงานในการผลิต เชน คาแรงซอมเครื่องจักร คาแรงงานไถดิน คาจา งลกู จางในรา นอาหาร 1.3 คา เชาท่ดี ิน เปน คา เชาท่ีดนิ ในการประกอบธรุ กจิ เชน คา เชา นา 1.4 คาเสียโอกาสของเงนิ ทุน หมายถงึ คา ชดเชยที่เจาของธุรกิจนําเงินสดของตนไป ลงทุนแทนการไดรับเม่ือนําเงินน้ีไปฝากธนาคารก็จะไดดอกเบี้ยแทน ดังน้ัน การคิดตนทนุ ก็ใหใ ชอ ตั ราดอกเบ้ยี เงนิ ฝากประจําของธนาคารพาณิชยปนั้น ๆ 1.5 คาใชจายอน่ื ๆ ทนี่ อกเหนอื จากขอ 1.1-1.4 2. ตนทนุ ผนั แปรทไี่ มเ ปน เงินสด ไดแก 2.1 คาแรงงานในครวั เรือน เปนแรงงานในครัวเรือน สวนใหญธุรกิจในครอบครัวไม คอ ยมกี ารนําแรงงานมาคดิ เปน ตนทุน จงึ ไมท ราบตน ทนุ ท่แี ทจ รงิ การคิดคาแรง ในครวั เรือนใหค ิดในอตั ราคาแรงงานในทอ งถ่ินนั้น ๆ 2.2 คาเสยี โอกาสของท่ดี นิ กรณีท่เี จา ของกจิ การมีท่ดี นิ เปน ของตนเอง การคิดตนทุน ใหคดิ ตามอตั ราคา เชา ทดี่ นิ ในทอ งถน่ิ หรอื บริเวณใกลเคียง ตน ทนุ คงที่ 1. ตนทุนคงที่ท่ีเปน เงินสด เปนจํานวนเงินท่ีตองจาย เปนคาดอกเบี้ยเงินกู เพ่ือนํามาใชใน การทําธุรกจิ 2. ตน ทุนที่ไมม ีเงนิ สด ไดแ ก คาเสือ่ มราคาของอปุ กรณ อาคาร โรงเรือน หมายถึง การเสอื่ ม ของเครอ่ื งจักร อุปกรณต า ง ๆ อาคาร โรงเรือน ท่ลี ดลงตามอายกุ ารใชงาน การคิดตนทุน จะคดิ จากการเฉลย่ี จํานวนเงินทซี่ ื้อไป เชน ซอ้ื รถไถนามา 1 คนั ราคา 10,000 บาท กค็ ิดวา จะใชไ ด 5 ป ดงั นั้น คาเส่ือมราคาเทากับ 10,000 หาร 5 ตองเสียคาเส่ือมราคาของรถไถนา ปล ะ 2,000 บาท ก็ใหน ําไปคดิ เปน ตน ทนุ การผลติ ทุก ๆ ป ใน 5 ป

57 รายไดจ ากการประกอบอาชีพ เปน รายไดที่เกิดจากการขายผลผลิต/บริการ อาจจะเปนรายไดที่ทยอยการไดรับ ควรคิดเปน รายไดในรอบปหรือชวงการผลติ เชนเดียวกบั การคิดตน ทุน การพจิ ารณาจดุ คมุ ทนุ จุดคุมทุน หมายถงึ ปรมิ าณการขายที่ทําใหมีรายไดท้งั หมดเทากับตนทุนทั้งหมดพอดี ซ่ึงจะ ไมม กี าํ ไรหรือขาดทุน วิธพี จิ ารณาจุดคุมทุน มดี งั นี้ 1. มีขอมลู การลงทนุ ของปจ จัยการผลิตตา ง ๆ 2. มีขอ มลู รายไดจากการขายผลผลติ /บรกิ าร 3. นาํ ขอมูลทงั้ ตน ทุนและรายไดจ ากการขายผลผลิตมาลงบัญชีรายรบั -รายจา ย ก็จะ ทราบวา คุมทุนหรือไดกาํ ไร หรอื ขาดทนุ ราคาผลผลติ /บรกิ าร ราคาผลผลิต/บรกิ าร อาจแปรผนั ไปตามราคาของปจจัยการผลิต เชน อาชีพเสริมสวย ราคา บริการอาจจะปรบั ไปตามราคาของน้ํายาตาง ๆ ท่ีใชในการตัดผม ซ่ึงก็จะไมคอยมีการปรับตัวบอย ๆ แตราคาของผลผลติ ทางการเกษตรอาจจะมกี ารปรบั ตัวบอ ย ดังนี้ 1. ปจ จยั การผลติ ราคาผลผลติ ข้นึ อยูกับราคาปจจัยการผลติ เม่ือปจจัยการผลิตสูงข้ึน ราคา ผลผลติ กต็ องสูงขน้ึ ตามไปดวย ซงึ่ แบงเปน 2 ชนดิ คอื 1.1 ปจจัยผันแปร หมายถึง ปจจัยท่ีใชแลวหมดไป เชน ปุย สารกําจัดศัตรู พืช แรงงานท่ีมีราคาเปลย่ี นแปลงไดใ นระยะเวลาส้ัน มขี ึ้น มลี ง 1.2 ปจ จัยคงที่ หมายถงึ ปจ จยั การผลติ ที่ราคาไมเปลย่ี นแปลงในระยะสน้ั และมีอายุ การใชงานไดนาน เชน เครื่องจักร คาเชา ที่ดนิ 2. ความสามารถในการจดั การของเจาของกจิ การโดยพยายามลดตนทุนการใช ปจจยั ในการผลิต ทฟ่ี มุ เฟอ ย และเกินความจําเปน เชน ลดการใชปุยลงบาง ก็ไมทําใหผลผลิตลดลง หรือ ในกรรมวิธีการผลติ อาจใชส่ิงทดแทนกันได เชน ใชเศษพืชเปนอาหารสัตวแทนการซ้ือ อาหารสัตวสาํ เร็จรปู 3. ราคาขายผลผลติ ราคาขายไมแ นน อน โดยเฉพาะผลผลติ ทางการเกษตรจะมีผลกระทบมาก ถามีผลผลิตมากราคาผลผลิตกต็ กตา่ํ ดังน้นั ควรมีวธิ แี กไข เชน ผลิตใหออกนอกฤดูกาล หรือผลิตใหออกในชว งเทศกาล หรือนําไปแปรรูปเปน การเพิม่ มูลคา

58 ปญหาและอปุ สรรค ผูประกอบการจะตองศึกษาและคาดการณล ว งหนา วาอาจจะมีปญ หาและอุปสรรคใด เพอ่ื การเตรยี ม หาทางออกในการแกป ญ หาโดยเร็ว เชน ฝนแลง ตองเตรยี มนา้ํ จากท่ีใด เงินทุนไมพ อเพียงจะจดั หามา ทดแทนไดอ ยา งไร ราคาพืชผลตกตาํ่ จะใชวิธีการถนอมผลผลิตหรือไม ความมน่ั คงในการประกอบอาชพี เปน การศกึ ษาแนวโนมความตอ งการของผบู รโิ ภค ความเปน ไปไดในการขยายตลาด เร่อื งที่ 3 การลาํ ดับอาชพี และเหตผุ ล เม่อื ผเู รยี นไดศ ึกษาองคประกอบและปจ จยั สาํ คญั ของความเปนไปไดในการประกอบอาชีพ ของตนในชมุ ชน สงั คม ทตี่ นอยอู าศัยแลว กอนการตัดสินใจเลอื กประกอบอาชพี ใหพ ิจารณาความเปนไปได ของอาชีพแลวลําดบั อาชพี ท่ีมคี วามเปนไปได และเหมาะสมกับตนเองตามสภาพแวดลอมของสังคม ชุมชน ประกอบกับความรูทางวิชาการ เปนส่ิงจําเปนท่ีผูเรียน ควรคํานึงถึงและดําเนินการจัดลําดับ อาชพี พรอ มใหเ หตุผลประกอบ เพอื่ ชว ยในการตัดสนิ ใจเลือกประกอบอาชพี ตอไป ใบงานที่ 4 คัดเลอื กอาชพี ท่มี คี วามเปน ไปไดใ นชมุ ชน 1. ใหผูเรียนทําความเขา ใจกบั ความเปนไปไดใ นการเขาสอู าชีพ 2. จากบทท่ี 1 และใบงานท่ี 2 ที่ไดศกึ ษาอาชีพไว 10 อาชพี ใหผเู รียนเลือกอาชีพ ที่คิดวาจะ สามารถประกอบอาชีพไดในชุมชน จาํ นวน 3 อาชีพ โดยพจิ ารณาความเปนไปไดใ นการ จดั การอาชีพ 3. ใหลงบนั ทกึ รายละเอยี ดของแตละอาชีพลงในแบบบันทกึ สงิ่ ทตี่ องบันทกึ ไดแก การกาํ หนด ชนิดของสินคา ปจ จยั ท่ใี ชในการผลิต การจดั การการผลิต การจัดการการตลาด ผลกระทบ ตอสภาพแวดลอ มในชุมชน ความรูค วามสามารถของผูประกอบอาชีพ ปญหาอุปสรรค ความม่นั คงในการประกอบอาชีพ 4. ศึกษารายละเอยี ดแตล ะอาชีพ นอกจากจะศึกษาจากใบงานท่ี 2 แลว อาจศกึ ษาเพมิ่ เตมิ จาก ผูร ู ภมู ิปญญา แหลง เรยี นรู เอกสารตาง ๆ โดยวิธีการอาน สัมภาษณ แลวนํามาสรุปเปน ของตนเองแตล ะขน้ั ตอน

59 แบบบันทกึ อาชพี ท่ี 1 1. กาํ หนดชนดิ ของสนิ คา ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 2. ปจจยั ทีใ่ ชในการผลติ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 3. การจดั การการผลิต ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 4. กระบวนการผลติ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 5. การจดั การการตลาด ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 6. ผลกระทบตอ สภาพแวดลอ มในชมุ ชน ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

60 7. ความรูความสามารถของผูประกอบอาชพี ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 8. รายไดท ่คี าดวา จะไดร บั ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 9. ปญ หาอปุ สรรค ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

61 แบบบนั ทึก อาชีพท่ี 2 1. กาํ หนดชนดิ ของสินคา ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 2. ปจ จยั ทใี่ ชในการผลติ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 3. การจดั การการผลิต ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 4. กระบวนการผลติ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 5. การจดั การการตลาด ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 6. ผลกระทบตอ สภาพแวดลอมในชุมชน ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

62 7. ความรคู วามสามารถของผปู ระกอบอาชพี ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 8. รายไดท ค่ี าดวาจะไดร บั ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 9. ปญ หาอปุ สรรค ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

63 แบบบันทกึ อาชพี ท่ี 3 1. กาํ หนดชนดิ ของสินคา ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 2. ปจ จัยทีใ่ ชใ นการผลติ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 3. การจดั การการผลิต ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 4. กระบวนการผลิต ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 5. การจดั การการตลาด ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 6. ผลกระทบตอสภาพแวดลอมในชุมชน ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

64 7. ความรคู วามสามารถของผูประกอบอาชพี ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 8. รายไดท ค่ี าดวาจะไดร ับ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 9. ปญ หาอปุ สรรค ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

65 ใบงานท่ี 5 การแลกเปลย่ี นเรยี นรู 1. ใหผูเรียนแตละคนนําเสนอสาระสําคัญในการประกอบอาชีพแตละอาชีพ ใหครู เพื่อน และผูเ กย่ี วของ เพื่อใหรวมกนั แสดงความคิดเหน็ 2. จดบนั ทกึ ผลการแสดงความคิดเห็นที่เปนประโยชนต อการพจิ ารณาอาชพี ทง้ั 3 อาชีพของ ผูเรยี น แบบบันทกึ สรปุ ความคิดเหน็ ตอ 1. อาชพี ที่ 1 ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... 2. อาชพี ท่ี 2 ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………...

66 3. อาชพี ที่ 3 ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………...

67 บทที่ 3 การตัดสนิ ใจเขา สอู าชีพ สาระสาํ คญั นอกจากจะตัดสนิ ใจเลอื กอาชพี โดยอาศยั ขอมลู การผลิต และการตลาดแลว ผูประกอบการเอง ตอ งพรอมทจ่ี ะประกอบอาชีพนน้ั โดยพจิ ารณาวาตนเองมคี วามสามารถดําเนินการประกอบอาชีพได อยางมีความสุขหรือไม ซง่ึ ตองมกี ระบวนการตัดสินใจ เพ่อื ใหม คี วามเปน ไปไดม ากที่สดุ ตัวชว้ี ัด ผเู รียนสามารถตดั สนิ ใจเลอื กอาชีพไดเ หมาะสมกบั ตนเอง ขอบขายเนอ้ื หา เรอ่ื งท่ี 1 ตดั สนิ ใจเขา สอู าชพี ดวยปรชั ญาคดิ เปน เรอ่ื งที่ 2 ตดั สนิ ใจเขา สอู าชพี ดว ยการวเิ คราะหศ กั ยภาพ

68 ขน้ั ตอนการเรียนรู ลกั ษณะบง ชี้ กิจกรรม การวดั และประเมินผล ส่ือการเรยี นรู ความสําเรจ็ ของผูเรียน ซักถามความเขา ใจ หนังสอื เรียน ใบงานท่ี 6 เลือกอาชีพได 1. ผเู รยี นศึกษาปรัชญา ผลจากการบนั ทกึ การ ประยุกตใ ชปรัชญา ใบงานที่ 7 เหมาะสมกับตนเอง “คดิ เปน ” กับการเขา สอู าชีพ “คิดเปน” กับการดาํ เนิน ใบงานท่ี 8 ชีวติ ใบงานที่ 9 2. ผูเรียนทาํ ใบงานท่ี 6 ผลการกาํ หนดขอ มลู 3 ใบงานท่ี 10 ดาน ในใบงาน หนังสอื เรยี น เพอ่ื ทดสอบความเขา ใจ ผลจากทาํ ใบงาน ปรชั ญา “คดิ เปน ” ผลจากการทาํ ใบงาน 3. ผเู รียนทําใบงานท่ี 7 เกยี่ วกบั การกาํ หนดขอ มูล ผลจากการทาํ ใบงาน 3 ดาน 4. ผเู รยี นทําใบงานท่ี 8 ซกั ถามความเขา ใจ เพือ่ ตรวจสอบความเปนไปได ของขอ มลู 3 ดา น 5. ผเู รยี นทําใบงานที่ 9 เพ่ือตรวจสอบขอ มลู 3 ดา น 6. ผูเรียนทาํ ใบงานที่ 10 เพ่ือสรุปการตัดสนิ ใจเลอื ก อาชีพ 7. ผเู รยี นศกึ ษาตัดสินใจเขา สู อาชพี ดว ยการวเิ คราะห ศกั ยภาพ

69 ลักษณะบง ช้ี กิจกรรม การวดั และประเมนิ ผล สือ่ การเรยี นรู ความสําเรจ็ ของผเู รยี น เลอื กอาชพี ได 8. ผเู รียนทาํ ใบงานที่ 11 ผลจากการทาํ ใบงาน ใบงานท่ี 11 เหมาะสมกบั ตนเอง เพ่ือพจิ ารณาตดั สินใจ ประกอบอาชพี ดวยการ วเิ คราะหศกั ยภาพ

70 เร่ืองที่ 1 ตดั สินใจเขา สอู าชพี ดวยปรัชญาคดิ เปน ปรชั ญา“คดิ เปน ”เชอื่ วา มนุษยท กุ คนมพี ืน้ ฐานชวี ิตแตกตา งกนั มีวธิ ีการดําเนินชีวติ ที่แตกตา งกนั มคี วามตองการทแี่ ตกตา งกนั แตท กุ คนลวนมีความตองการท่จี ะมีความสขุ เหมือนกนั เม่อื ทกุ คนตอ งการ มคี วามสขุ เหมือนกนั จงึ ตองมีกระบวนการเพอ่ื ใหเกดิ ความสขุ คือ กระบวนการ “คิดเปน ” โดยมีฐานขอ มูล ดา นวิชาการ ดา นสังคมและสง่ิ แวดลอม และขอ มลู ของตนเอง มาเปนตวั การในการชว ยตัดสนิ ใจไดแลว จงึ เลือกหนทางในการดาํ เนินชวี ติ ก็จะเกิดความสขุ จากการตดั สนิ ใจถกู ตอ ง เมื่อดําเนนิ การแลวและยัง เกดิ ปญหา หรือยังไมเ กิดความสขุ จงึ กลบั มายอนดคู วามผดิ พลาดจากขอมลู วา วเิ คราะหข อมูลครบหรือยัง แลวจงึ ตดั สนิ ใจใหมตามวฏั จักร “คิดเปน ” เพื่อการแกป ญหาทยี่ งั่ ยนื แลว เกิดสุขอยา งอัตภาพ หลกั ของการคิดเปน 1. “คิดเปน ” เช่อื วา สังคมเปลย่ี นแปลงอยตู ลอดเวลา กอใหเ กิดปญหา ซงึ่ ปญ หาน้ัน สามารถ แกไ ขได 2. คนเราจะแกไ ขปญหาตา ง ๆ ไดอ ยางเหมาะสมทสี่ ดุ โดยใชขอ มลู มาประกอบการตดั สนิ ใจ อยา งนอ ย 3 ประการ คอื ขอ มูลเกีย่ วกับตนเอง สังคม และวชิ าการ 3. เมื่อไดตัดสินใจแกไขปญหาดวยการไตรตรองรอบคอบทั้ง 3 ดานแลว ยอมกอใหเกิด ความพอใจในการตดั สินใจ และควรรับผิดชอบตอการตัดสนิ ใจนนั้ 4. แตสังคมเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา การคิดตัดสินใจอาจจะตองเปล่ียนแปลง ปรับปรุง ใหมใหเ หมาะสมกบั สภาพและสถานการณทเี่ ปล่ยี นไป

71 ลักษณะของคนคดิ เปน มี 8 ประการ 1. มีความเชื่อวาปญ หาทเ่ี กิดข้ึนเปน ส่ิงธรรมดา สามารถแกไ ขได 2. การคดิ ท่ดี ตี องใชข อ มูลหลาย ๆ ดาน (ตนเอง สงั คม วิชาการ) 3. รวู า ขอ มลู เปลี่ยนแปลงอยูเ สมอ 4. สนใจท่จี ะวเิ คราะหขอ มูลอยเู สมอ 5. รวู า การกระทําของตนมีผลตอ สังคม 6. ทําแลว ตดั สินใจแลว สบายใจ และเต็มใจรับผดิ ชอบ 7. แกป ญ หาชีวิตประจําวนั อยางมีระบบ 8. รูจ กั ช่งั นํ้าหนักคณุ คา สมรรถภาพของคน “คดิ เปน” 1. เผชญิ ปญหาในชวี ิตประจําวันอยางมรี ะบบ 2. สามารถที่จะแสวงหาและใชข อ มลู หลาย ๆ ดา น ในการคดิ แกไ ขปญ หา 3. รูจักช่ังนา้ํ หนัก คุณคา และตัดสนิ ใจหาทางเลอื กใหส อดคลอ งกับคา นิยม ความสามารถ และสถานการณ หรือเง่อื นไขสว นตัวและระดับความเปนไปไดของทางเลือกตา ง ๆ กระบวนการไปสูการคดิ เปน มดี งั น้ี

72 แผนภูมขิ ้ันตอนกระบวนการแกปญ หา “คดิ เปน” 1. ขน้ั สํารวจปญ หา เม่ือเกดิ ปญ หายอ มตองเกิดกระบวนการคิดแกป ญ หา 2. ข้ันหาสาเหตุของปญหา เปนการหาขอมูลมาวิเคราะหวาปญหาที่เกิดข้ึนนั้น เกิดข้ึนได อยางไร มอี ะไรเปน องคประกอบของปญหาบา ง - สาเหตจุ ากตนเอง พนื้ ฐานของชีวิต ครอบครัว อาชีพ การปฏิบัติตน คณุ ธรรม ฯลฯ - สาเหตุจากสังคม บคุ คลทอ่ี ยูแวดลอม ตลอดจนความเช่อื ประเพณี ฯลฯ - สาเหตุจากขาดวชิ าการความรูต าง ๆ ท่เี ก่ียวของกบั ปญหา 3. ขน้ั วิเคราะหหาทางแกปญหา เปนการวิเคราะหทางเลือกในการแกปญหา โดยใชขอมูล ดา นตนเอง สังคม วิชาการ มาประกอบในการวเิ คราะห 4. ข้ันตดั สินใจ เม่ือไดทางเลอื กแลว จึงตดั สนิ ใจเลือกแกป ญ หาในทางทีม่ ขี อมูลตาง ๆ พรอ ม สมบูรณทีส่ ดุ 5. ข้นั ตดั สินใจไปสกู ารปฏิบตั ิ เม่อื ตดั สินใจเลอื กทางใดแลว ตอ งยอมรบั วาเปนทางเลอื กทดี่ ี ท่ีสุด ในขอ มลู เทา ทมี่ ีขณะนัน้ 6. ขน้ั ปฏิบตั ใิ นการแกปญ หา ในข้นั น้ีเปน การประเมินผลพรอมกนั ไปดวย ถา เปนผลที่ - พอใจ ก็จะถอื วาพบความสุข เรยี กวา คดิ เปน - ไมพอใจ หรือผลออกมาไมไดเปนไปตามท่ีคิดไว หรือขอมูลเปลี่ยน ตองเร่ิมตน กระบวนการคิดแกปญหาใหม ขอมลู ประกอบการตดั สนิ ใจ มี 3 ดา น 1. ขอมลู ทเ่ี กยี่ วกับตนเอง คือ ขอมูลของสงิ่ ตา ง ๆ ทีเ่ กี่ยวขอ งกบั การประกอบอาชพี ที่ตนเอง มอี ยใู นขณะนัน้ อาจจะแบงเปนดังน้ี 1.1 ปจ จยั การผลิต เชน เงนิ ทุน ท่ดี ิน แรงงาน เครอื่ งมอื เครอื่ งใช วสั ดุ 1.2 ความถนดั ของแตล ะบุคคล การทีจ่ ะประกอบอาชพี ใหไ ดผ ลดีจะตอ งพจิ ารณาถึง ความถนัดของตนเองดวยเสมอ เพราะความถนัดจะชวยใหการกระทําในส่ิงที่ ตนถนัดนั้นเปนไปอยา งสะดวก รวดเร็ว คลองแคลว และมองเห็นชองทางท่ีจะ พัฒนาอาชีพใหรุดหนาไดดีกวาคนที่ไมมีความถนัด ในอาชีพน้ัน ๆ แตตอง ตดั สนิ ใจเลือกประกอบอาชีพนนั้ ๆ

73 1.3 ความรกั และความจรงิ ใจ เปน องคป ระกอบทเ่ี กดิ จากความรสู ึกภายในของแตละ คนซงึ่ ความรสู กึ มักจะเปน แรงผลกั ดันใหเกดิ ความมานะ อดทน กลาสู กลาเสี่ยง ซง่ึ ถอื วา เปนองคประกอบในการตัดสินใจท่ีสําคญั อยางหน่ึง หากการพิจารณา ตดั สนิ ใจมไิ ดคํานึงถงึ สงิ่ นแ้ี ลว การท่ีจะประกอบอาชีพอยางเด็ดเดี่ยวปญหาจะ ลดนอยลงไดงา ยในโอกาสตอไป 2. ขอ มูลเก่ียวกับสิง่ แวดลอ มและสังคม คือ ขอ มูลตาง ๆ ทีอ่ ยูรอบ ๆ ตัวเรา หรือจะตองเขามา เกย่ี วของท่ีจะสง ผลดี ผลเสีย ตอ การประกอบอาชีพของตน เชน ทําเลตลาด สว นแบง ของตลาด ทรัพยากรท่ีเอือ้ ในทองถน่ิ แหลง ความรู ตลอดจนผลทจ่ี ะเกิดขนึ้ ตอชมุ ชน หากเลือกอาชีพ นน้ั ๆ 3. ขอ มูลท่เี กยี่ วกับความรพู ืน้ ฐานทางวิชาการของอาชพี คือ ขอมลู ความรแู ละเทคนิคตาง ๆ สาํ หรบั การประกอบอาชีพนน้ั ๆ เชน วธิ บี งั คบั ใหเกดิ ผล ผลติ ออกนอกฤดกู าล การคาํ นวณ สตู รปยุ เทคโนโลยีในการผลิตเครอ่ื งมือ เครอ่ื งใชเ อง ใบงานท่ี 6 ประยกุ ตใ ชป รัชญา “คดิ เปน ” 1. ผเู รียนทําความเขา ใจกับปรัชญา “คดิ เปน ” 2. ผูเรียนรวมกนั คดิ วาจะนาํ ปรัชญา “คิดเปน ” ไปใชในชีวิตประจาํ วันไดอ ยา งไร แลวยกตวั อยา งใหเห็นชดั เจน

74 แบบบนั ทกึ การใชป รชั ญา “คิดเปน ” กับการดาํ เนินชีวติ 1. การนาํ ไปใชในชีวติ ประจาํ วนั เพอ่ื แกปญ หา ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2. สาเหตขุ องปญ หา ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 3. ขอ มลู 3 ดา น ไดแ ก 3.1 ดานตนเอง ประกอบดวย ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 3.2 ดานวชิ าการ ประกอบดวย ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………

75 3.3 ดา นสงั คมและสง่ิ แวดลอ ม ประกอบดว ย ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 4. วิเคราะหห าทางแกป ญ หา ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 5. ขั้นตัดสินใจ ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 6. สรปุ ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………

76 ใบงานท่ี 7 กําหนดขอ มูล 3 ดาน จากการท่ีผูเรียนศึกษากระบวนการประกอบอาชีพและปรัชญา “คิดเปน” จนเขาใจแลว ใหนํามากาํ หนด ขอ มูล 3 ดา น ที่สอดคลอ งกบั อาชีพ ท้ัง 3 อาชีพ ทก่ี ําหนดไวในใบงานท่ี 5 ขอ มลู 3 ดาน ไดแก 1. ดานตนเอง 2. ดานสังคมและสิ่งแวดลอม 3. ดานวิชาการ โดยกาํ หนดขอ มลู แตล ะดา นลงในแบบบันทกึ ท่กี าํ หนดให แบบบันทึก การกําหนดขอ มูล 3 ดา น อาชีพท่ี 1

77

78 ใบงานที่ 8 1. ใหผ ูเรยี นนําเสนอขอมลู แตละดา นเพอ่ื ใหค รู ผูเรียน และผรู ูมารวมกันคดิ เพ่มิ เติมวา ควรมี ขอ มลู ใดอีกทีจ่ ะนาํ มาพจิ ารณา 2. ใหผูเรียนสรปุ ผลลงในแบบบันทกึ แบบบันทกึ ขอมลู 3 ดานท่ีเพมิ่ เติม สง่ิ เพม่ิ เตมิ จากท่คี ดิ ไวจ ากใบงานที่ 7 1. ขอมลู ดา นตนเอง อาชีพที่ 1…………………………………………………………………………….. ………………………………....................................................................................... อาชพี ที่ 2……………………………………………………………………………… ………………………………....................................................................................... อาชพี ท่ี 3……………………………………………………………………………… ………………………………....................................................................................... 2. ขอ มูลดานสังคมและสงิ่ แวดลอม อาชพี ท่ี 1……………………………………………………………………………… ………………………………....................................................................................... อาชีพท่ี 2…………………………………………………………………................................. ……………………………….......................................................................................…………. อาชพี ท่ี 3…………………………………………………………………................................. ……………………………….......................................................................................………….

79 3. ขอ มูลดา นวชิ าการ อาชีพที่ 1…………………………………………………………………................................. ……………………………….......................................................................................………….. อาชีพที่ 2…………………………………………………………………................................. ……………………………….......................................................................................…………. อาชีพที่ 3…………………………………………………………………................................. ………………………………........................................................................................................ ใบงานท่ี 9 1. ใหผ ูเรยี นนาํ ขอ มลู 3 ดาน ทีก่ าํ หนดไวในใบงานที่ 7 และ8 มาใสช องซา ยมอื ของแบบบันทึก 2. ตรวจสอบความเปน ไปไดตอ การนาํ ไปปฏบิ ัติ เพื่อหาทางออกโดยระบุวาทําไดแนนอน พอทาํ ได และทําไมไ ด 3. บางขอ มูลอาจมเี งอ่ื นไขก็ใหระบุดว ย

80

81

82

83 ใบงานที่ 10 สรุปการตดั สนิ ใจเลอื กอาชพี เมื่อทาํ การวเิ คราะหอาชพี ทง้ั 3 อาชพี แลว ใหนํามาสรปุ ผลคะแนนเพือ่ ตดั สินใจเลือก อาชพี ท่ไี ดค ะแนนสงู สุดดว ย สรุปผลการตดั สนิ ใจ ขอเลอื กอาชพี ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… อธบิ ายเหตุผลในการเลอื กอาชีพ ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………

84 เรื่องที่ 2 การตดั สนิ ใจเขา สอู าชพี ดวยการวเิ คราะหศกั ยภาพ การตัดสินใจทจี่ ะดําเนินการส่ิงใดส่ิงหนึ่ง มีวิธีการหลากหลาย เชน ทําการวิจัย ทดลองทํา กอนลงมือทาํ จรงิ การใชกระบวนการคดิ เปน นอกจากน้ยี งั มวี ธิ ีการวิเคราะหศ ักยภาพตา ง ๆ ท่ีเกย่ี วของ วา สามารถดาํ เนนิ การประกอบอาชีพไดห รือไม ซ่งึ เรอื่ งน้จี ะไดศึกษาตอ ไป เพอื่ ใชเ ปนแนวทางในการ ตัดสนิ ใจเขา สูอ าชพี โดยการวเิ คราะหศกั ยภาพ 5 ดา น ไดแ ก 1. ศักยภาพของทรพั ยากรธรรมชาตใิ นแตละพ้นื ท่ี ทรพั ยากรธรรมชาติ หมายถงึ สิ่งทีเ่ กิดข้นึ เองตามธรรมชาติ ซ่ึงมนุษยสามารถนําไปใชใหเกิด ประโยชนต อ ชวี ติ ประจําวนั และการประกอบอาชีพ ทรพั ยากรธรรมชาติ ไดแก ปาไม แมนํ้า ลําคลอง อากาศ แรธาตตุ า ง ๆ ทรัพยากรธรรมชาติบางชนิดใชแลวหมดไป เชน แรธาตุตาง ๆ บางชนิดมนุษย สามารถสรา งทดแทนข้นึ ใหมไ ด เชน ปาไม เมือ่ มนษุ ยต ัดไปใชประโยชนแลวก็สามารถปลูกทดแทน ขึน้ ใหมได ดงั น้ัน การประกอบอาชพี ตองพจิ ารณาวา ทรัพยากรทจี่ ะตองนาํ มาใชใ นการประกอบอาชีพ ในพ้ืนท่ีมีหรือไมมี เพียงพอหรือไม ถาไมมีผูประกอบการตองพิจารณาใหมวาจะประกอบอาชีพที่ ตดั สินใจเลอื กไวหรือไม หรือพอจะจัดหาไดในพ้ืนที่ใกลเคียง ซึ่งผูประกอบการตองเสียคาขนสงจะ คุมคา กบั การลงทุนหรอื ไม เชน ตัดสินใจจะประกอบอาชีพจักสานตะกราจากไมไผ แตในพื้นที่ไมมี ตน ไผ ซ่ึงตอ งพจิ ารณาแลว วาจะประกอบอาชีพน้ไี ดหรือไม ถา ตอ งการประกอบอาชพี จรงิ ๆ เน่ืองจาก ตลาดมคี วามตอ งการมาก กต็ องคิดตอไปวา จะคมุ คา กบั คา ขนสง หรือไม 2. ศักยภาพของพ้นื ทีต่ ามลกั ษณะภูมอิ ากาศ ในแตละพื้นท่ีจะมีลักษณะภูมิอากาศแตกตางกัน เชน ประเทศไทยภาคกลางมีอากาศรอน ภาคใตมีฝนตกเปนเวลานาน ภาคเหนือมีอากาศเย็น โดยเฉพาะอาชีพเกษตรกรรมข้ึนอยูกับสภาพ ภูมิอากาศเปน สว นใหญ เชน การปลกู ลนิ้ จ่ี ลาํ ไย ตอ งการอากาศเย็นจงึ จะออกผลได แกวมังกรตองการ อากาศรอน ทวปี อเมรกิ ามีอากาศหนาวเย็นมากก็สามารถปลูกพืชเมืองหนาวได เชน เชอรรี แอปเปล ดงั นน้ั การปลกู พชื จําเปนตองพจิ ารณาสภาพภูมิอากาศดว ยวา เหมาะสมกบั ชนิดของพืชน้นั ๆ หรือไม 3. ศกั ยภาพของภมู ิประเทศและทาํ เลท่ตี ง้ั ของแตล ะพนื้ ที่ สภาพภูมิประเทศและทําเลท่ีต้ังของแตละพื้นท่ีจะแตกตางกัน เชน เปนภูเขา เปนที่ราบสูง ที่ราบลมุ แตละพื้นท่ีมผี ลตอ การประกอบอาชีพตาง ๆ เชน - อาชีพเกษตรกรรม ขึ้นอยูกับสภาพภูมิประเทศ เชน อาชีพทาํ นา สามารถทาํ นาไดท้ังใน ท่ีราบลุมที่เราเห็นกันอยูทั่วไป แตในที่ราบสูงหรือบนภูเขาก็ทํานาไดโดยไมใชน้าํ ขึ้นอยูกับการใช พันธขุ าว

85 - อาชพี อุตสาหกรรม ภูมิประเทศและทําเลที่ต้ังในการประกอบอาชีพอุตสาหกรรมก็มีผลดี ไดแก การอยใู กลแหลง วัตถุดิบ การคมนาคมสะดวกในการขนสงสินคา ถาเปนอาชีพอุตสาหกรรม การทอ งเท่ียวตอ งมีลกั ษณะภูมิประเทศทดี่ งึ ดูดนักทองเทย่ี วได 4. ศักยภาพของศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณแี ละวถิ ีชีวติ ของแตล ะพื้นท่ี แตละพ้ืนท่ีท้ังในประเทศไทยและตางประเทศมีศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีและวิถีชีวิตที่ แตกตา งกนั ดงั น้นั แตละพ้นื ท่ีสามารถนําเอาส่ิงเหลานี้มาใชเปนอาชีพได เชน เปนสถานที่ทองเที่ยว เขาชมศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณีพ้นื บา น หรอื พาชมวิถีชีวิต ซึ่งกจ็ ะมีอาชีพอ่ืน ๆ เกิดตามมา เชน การ ขายของทีร่ ะลึก การนวดแผนไทย การขายอาหาร ผูประกอบการตองพิจารณาวาศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณแี ละวถิ ีชวี ติ ในพน้ื ที่มีความโดนเดน สามารถนํามาใชป ระกอบอาชพี ไดหรอื ไม 5. ศักยภาพของทรพั ยากรมนษุ ยในแตละพน้ื ท่ี ทรัพยากรมนษุ ยในแตละพนื้ ท่ี หมายถึง ความรู ความสามารถของมนษุ ยท ี่เปน ภูมปิ ญญาทัง้ ใน อดตี จนถึงปจจบุ ันดานการประกอบอาชพี ตาง ๆ ในพ้นื ทนี่ น้ั ๆ เชน จังหวดั พระนครศรอี ยุธยามีภูมปิ ญ ญา ทาํ มีดอรัญญิก ปลาตะเพียนจากใบลาน งานหลอทองเหลือง ดังนน้ั ทรัพยากรมนษุ ยใ นแตล ะพ้ืนทีม่ ีผล ตอ การประกอบอาชพี ซ่ึงตอ งนํามาพจิ ารณาวา อาชีพทจ่ี ะตดั สินใจเขา สูอาชีพนนั้ ในพน้ื ทม่ี ภี ูมิปญญาท่ี จะเรียนรใู ชเ ปน ความรูหรือนําไปประยกุ ตใ ชใ นการประกอบอาชพี ไดห รือไม การประกอบอาชีพจะประสบความสําเร็จมากนอยเพียงใด สวนหนึ่งขึ้นอยูกับการวิเคราะห ศกั ยภาพดา นตา ง ๆ ท่ีเก่ียวขอ งกบั การประกอบอาชีพอยา งมปี ระสิทธภิ าพ จะวเิ คราะหศ กั ยภาพใดบางนนั้ ข้ึนอยูกับอาชีพน้ัน ๆ เชน - กลุมอาชีพเกษตรกรรม ศักยภาพท่ีตองวิเคราะห ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ลักษณะ ภูมิอากาศ ลักษณะภูมปิ ระเทศ ทรัพยากรมนษุ ย - กลมุ อาชีพอตุ สาหกรรม ศักยภาพทตี่ องวิเคราะห ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ท่ีตองอยูใกล แหลงวตั ถดุ ิบ ลักษณะภมู ิประเทศ เพ่อื สะดวกในการขนสง ถาเปนแหลง ทองเท่ียวตองคาํ นึงถึงสภาพ ภูมิอากาศ ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวถิ ีชวี ติ - กลุมอาชีพพาณชิ ยกรรม ศักยภาพท่ีตองวิเคราะห ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ภูมิอากาศ ภมู ิประเทศ และทาํ เลทตี่ ้ัง - กลุมอาชพี ความคิดสรา งสรรค ศกั ยภาพที่จาํ เปน มาก ไดแ ก ศักยภาพของทรัพยากรมนุษยท่ี ตองใชค วามคดิ สรางสรรคผ ลิตงานใหม ๆ - กลมุ อาชพี อาํ นวยการและอาชพี เฉพาะทาง ศักยภาพท่ตี อ งวเิ คราะห ไดแก ทรัพยากรธรรมชาติ ลักษณะภูมิอากาศ ภูมิประเทศ ศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณแี ละวิถีชีวิต และทรัพยากรมนุษย

86 ใบงานที่ 11 จากการท่ีผูเรียนศึกษาศักยภาพ 5 ดาน มาแลว ใหวิเคราะหศักยภาพในอาชีพที่ตัดสนิ ใจจะ ประกอบการ เพือ่ ใหอาชพี น้ันมคี วามเปนไปไดลงในแบบบนั ทกึ แบบบนั ทกึ อาชพี ……………………………………………………. ท่ี ศักยภาพ 5 ดา น ท่ีตอ งการ / สอดคลอ งกบั มี ไมมี หมายเหตุ อาชพี พอ ไมพอ 1 ทรพั ยากรธรรมชาติ 1.1 1.2 1.3 ฯลฯ 2 ภมู ิอากาศ 3 ภมู ิประเทศและทําเล ทต่ี ้งั 4 ศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวถิ ชี ีวติ 5 ทรัพยากรมนษุ ย

87 สรปุ ผลการตัดสนิ ใจ ใหเ ลอื กอยา งใดอยา งหนงึ่ ดังนี้  ตัดสินใจเลอื กอาชีพ และใหอ ธิบายเหตุผลความเปน ไปไดท ่จี ะประกอบอาชพี  ตัดสนิ ใจไมเ ลอื กอาชพี เนอื่ งจาก

88 บทท่ี 4 ความพรอ มในการเขา สูอาชีพ สาระสําคัญ เม่ือตดั สินใจวา จะประกอบอาชีพใดแลว เพื่อใหเ กดิ ความมัน่ ใจและเชื่อมน่ั วาอาชีพท่เี ลอื กนนั้ จะสามารถดําเนินการไดตลอดรอดฝง จึงมีความจําเปนตองมีการวิเคราะหความพรอมของอาชีพท่ี ตัดสนิ ใจเลือกใหรอบคอบอีกคร้งั หน่งึ ผลการเรยี นรูทค่ี าดหวงั เพอ่ื ใหผ เู รียนสามารถตรวจสอบความเปน ไปไดข องการประกอบอาชพี ใหรอบคอบ ขอบขา ยเนอื้ หา เรอ่ื ง ตรวจสอบความเปนไปไดใ นการประกอบอาชพี ขัน้ ตอนการเรียนรู

89 เรื่องท่ี 1 ตรวจสอบความเปนไปไดในการประกอบอาชพี เม่อื ตัดสนิ ใจวา จะประกอบอาชีพใดแลว เพ่ือใหเกิดความมนั่ ใจและเช่ือม่ันวาอาชีพที่เลือกน้ัน จะสามารถดําเนินการไดตลอดรอดฝง จําเปนตองวิเคราะหอยางละเอียดถ่ีถวน รอบคอบ ถึงแมวาจะ ตรวจสอบขอมลู 3 ดาน จากกระบวนการคิดเปน แลว ควรตรวจสอบอีกครั้งหน่ึงในดา นตา ง ๆ ทม่ี ีสว น ทําใหธุรกจิ ลม เหลวไดไดแ ก ครอบครัว สังคม ชมุ ชน ตลาด ความพรอมของปจจยั การผลติ ความยากงาย ในการดาํ เนินงาน 1. ครอบครัว ครอบครัวในที่นี้ คือ สามี ภรรยา ลกู ๆ รวมทงั้ ปยู า ตายาย ซ่งึ มีสวนสําคัญที่ จะผลักดนั ใหประสบความสําเร็จในการประกอบอาชีพ ตองใหมีความเห็นตรงกัน ถา ขดั แยง กนั ตงั้ แตแ รกการดาํ เนินงานจะไมราบร่ืน ถาเปนความคิดเห็นท่ีแตกตางกัน ควร จะตอ งทบทวน มกี ารรว มกันคิด รวมทาํ รว มตดั สนิ ใจทั้งกระบวนการ 2. สังคม ชุมชน หมายถึง สถานท่ปี ระกอบอาชีพ สงั คม ชมุ ชน ยอมรบั ไหม ควรเปน อาชพี ท่ี ไมสงผลเสียตอสังคม ชุมชน หรือตองมีวิธีการแกไข เชน เสียงดัง กล่ินเหม็น ทําลาย สิง่ แวดลอ ม มฉิ ะนัน้ จะเกิดการฟองรอ งกันขึน้ กจ็ ะทาํ ใหอ าชีพไมย่งั ยนื 3. ตลาด หมายถงึ มีการเตรยี มตลาดรองรบั สนิ คาซึ่งไดจัดเตรียมไวหรือยัง ชวงใดถามีการ รบั ประกันสินคาไดยงิ่ ดี มีโอกาสขายไดหรือไมม ากนอ ยแคไ หน มีคูแขงมากนอยเพียงใด จะขายสูกับคแู ขง ไดห รือไม จะใชก ลยทุ ธทางการตลาด อยางไรจงึ จะจงู ใจลกู คา

90 4. ความพรอ มของปจจัยการผลติ ปจจัยการผลติ เชน เงินทนุ แรงงาน วสั ดุอปุ กรณ วตั ถุดิบ เงินทุน การประกอบอาชีพตอ งใชเ งินทุน พจิ ารณาวา ตนเองมีเงินทนุ หรอื ยงั ถา มไี มพ อจะ หาไดจ ากแหลงใดบา ง แรงงาน อาชพี นท้ี าํ คนเดยี วไดห รอื ไม หรอื จาํ เปนตอ งมผี ูร ว มงานดว ย ถาจาํ เปน ตองมจี ะ หาไดห รอื ไมอ ยา งไร วสั ดุ อุปกรณ ตอ งใชเ ครอื่ งมอื วัสดุ อปุ กรณอ ะไรบา ง จํานวนเทา ใด หาซอื้ ได ท่ไี หน วัตถุดบิ จะหาซอ้ื จากแหลงใด ไปซ้อื เองหรือมีผูข ายนาํ มาสง ถงึ ท่ี 5. ความยากงายในการดาํ เนนิ งาน การดาํ เนนิ งานเกี่ยวกบั ความรู ความสามารถในการผลติ อาจจะตอ งกลบั ไปตรวจสอบกระบวนการผลติ วา มขี ั้นตอนใดยาก ควรเตรยี มศึกษาไว ลว งหนา เพอ่ื เตรยี มพรอ มเมอ่ื ถงึ ขั้นตอนนน้ั ใบงานที่ 11 1. ใหผ ูเรยี นตรวจสอบความเปน ไปไดใ นการประกอบอาชีพท้ัง 5 ดาน อกี ครง้ั หนง่ึ กับ อาชีพท่เี ลอื กจากใบงานที่ 10 2. สรุปลงในแบบบนั ทกึ แบบบนั ทึก ตรวจสอบความพรอ มของอาชีพ

91 สรปุ จะดาํ เนนิ การตอหรือไม อยา งไร ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………

92 บรรณานุกรม การศึกษานอกโรงเรียน, กรม. ชุดวชิ าพฒั นาอาชีพ. ระดบั ประถมศกึ ษา. _____________________. ชดุ วชิ าการศึกษาชอ งทางการประกอบอาชพี . กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พช มุ นุม สหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จาํ กดั , 2541. _____________________. ชดุ วิชาการฝกทกั ษะและฝกประกอบการเฉพาะอาชีพ. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ ชุมนมุ สหกรณก ารเกษตรแหง ประเทศไทย จํากัด, 2541. _____________________. ชุดวิชาการตดั สนิ ใจเลอื กอาชีพ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพค รุ สุ ภา, 2540. โครงการรวมพลงั พลิกฟน ดนิ เกษตรไทย. คมู อื สาํ หรับการเกษตรยคุ ใหม ธรรมชาติของดนิ และปยุ . กรงุ เทพฯ : 2551.

93 คณะผูบรรณาธกิ าร ครั้งท่ี 1 (วันท่ี 7-10 กนั ยายน 2552) 1. นางดษุ ฎี ศรีวฒั นาโรทัย กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน 2. นายวิเชียร ใจจติ ร ศนู ยฝ กและพัฒนาทางอาชพี ราษฎรไทย บรเิ วณชายแดนสระแกว 3. นางสาวกฤษณา โสภี ศูนยฝ กและพัฒนาทางอาชีพราษฎรไทย บริเวณชายแดนสระแกว 4. นางสาวทพิ ยวรรณ สิทธิรังสรรค ศนู ยฝ ก และพฒั นาอาชพี เกษตรกรรม วดั ญาณสงั วรารามวรมหาวิหาร อันเนอื่ งมาจากพระราชดาํ ริ คณะผูบ รรณาธกิ าร ครง้ั ท่ี 2 (วันท่ี 12-15 มกราคม 2552) 1. นางดษุ ฎี ศรวี ฒั นาโรทยั กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 2. นายอุทยั หนแู ดง ขา ราชการบาํ นาญ 3. นายเสกขภทั ร ศรเี มือง ศูนยฝ ก และพัฒนาทางอาชพี ราษฎรไทย บริเวณชายแดนอตุ รดติ ถ 4. นางสาวสภุ าพร บญุ มา ศูนยฝกและพฒั นาทางอาชีพราษฎรไทย บริเวณชายแดนอตุ รดติ ถ 5. นางสาวกฤษณา โสภี ศูนยฝกและพฒั นาทางอาชีพราษฎรไทย บริเวณชายแดนสระแกว 6. นายวิเชยี ร ใจจติ ร ศูนยฝก และพัฒนาทางอาชีพราษฎรไทย บรเิ วณชายแดนสระแกว 7. นายพชิ ติ แสงลอย ผูอาํ นวยการ กศน. อาํ เภอนครชัยศรี 8. นายธวชั ชัย ใจหาญสุกจิ สาํ นกั งาน กศน. จังหวัดสมทุ รสงคราม 9. นางอัจฉรา ใจหาญสกุ จิ สาํ นกั งาน กศน. จงั หวัดสมทุ รสงคราม