41213แนวข้อสอบเก่า กฎหมายว่าด้วยทรัพย์สิน-

กฎหมายวา ดวยทรพั ยส นิ ขอ 1 หนึ่งทราบวาที่ดนิ มีโฉนดแปลงหนึ่งของตนถูกสองครอบครองปรปกษเสียแลว หนึ่งจึงขาย ที่ดินนั้นแกสาม ภายหลังการจดทะเบียนโอนแลวสามจึงทราบวาสองครอบครองท่ีดินนั้นอยู สาม จึงขายท่ีดินน้ันตอใหสี่โดยมีขอสัญญาวาใหส่ีเปนผูดําเนินการขับไลสองเอง เม่ือจดทะเบียนโอน แลวส่ีจึงย่ืนคําขาดใหส องออกไปจากท่ีดินนนั้ ภายใน 15 วัน มิฉะน้ันจะฟอ งรอ งดําเนินคดี ดังนี้ให ทานวนิ ิจฉัยวา สองจะมีขอตอ สอู ยางไรหรอื ไม เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1299 วรรค 2 ถามีผูไดมาซึ่งอสังหาริมทรัพยหรือทรัพยสินอันเก่ียวกับ อสังหาริมทรัพยโดยทางอื่นนอกจากนิติกรรม สิทธิของผูไดมาน้ันถายังมิไดจดทะเบียนไซร ทาน วาจะมีการเปลี่ยนแปลงทางทะเบียนไมได และสิทธิอันยังมิไดจดทะเบียนน้ัน มิใหยกขึ้นเปนขอ ตอสูบุคคลภายนอกผูไดสิทธิมาโดยเสียคาตอบแทนและโดยสุจริตและไดจดทะเบียนโดยสุจริต แลว ตามปญหา สามซื้อท่ีดินจากหน่ึงโดยภายหลังจากจดทะเบียนโอนแลวจึงทราบวาสอง ครอบครองท่ีดินน้ันอยู แสดงวาในขณะที่จดทะเบียนโอน สามยังไมทราบวาสองเปนผูครอบครอง ท่ีดินน้ัน จึงถือวาสามเปนผูซื้อโดยสุจริต ดังน้ีสามจึงเปนบุคคลภายนอกผูไดสิทธิมาโดยเสียคา ตอบแทนและโดยสุจริต และไดจดทะเบียนโดยสุจริตแลว สิทธิครอบครองปรปกษของสองน้ันเม่ือ ยังมไิ ดจดทะเบยี นจึงยกเปน ขอตอสสู ามไมไดต าม ปพพ. มาตรา 1299 วรรค 2 ดังกลาว สี่เปนผูรับโอนท่ีดินนั้นตอจากสาม เม่ือสามซึ่งเปนผูโอนไดรับการคุมครองตามกฎหมาย ดังกลาวแลว ส่ีซึ่งเปนผูรับโอนยอมมีสิทธิเชนเดียวกับสามผูโอน โดยไมตองวิเคราะหวาสี่จะเปนผู ไดสิทธิโดยเสียคาตอบแทน หรือโดยสุจริตหรือไม ส่ีจึงมีสิทธิดีกวาสองผูครอบครองปรปกษ (เทยี บคําพิพากษาฎกี าท่ี 1015/2485) ดังนน้ั สองจึงไมมีขอตอสแู ตประการใด

กฎหมายวา ดว ยทรัพยส นิ ขอ 2 สมชายทะเลาะกับแฟนสาวและโกรธที่แฟนสาวคืนแหวนทองซ่ึงตนใหเปนของขวัญจึง ขวางแหวนทองนั้นท้ิงไปในกองขยะแลวจากไป สมศรีเห็นเหตุการณจึงเขาไปคนหาจนพบแหวน ทองนั้น สุดสวยอยูในเหตุการณดวยเห็นวาแหวนทองน้ันสวยมากจึงขอซื้อ สมศรีเกรงวาเก็บไว อาจมีปญหายุงยากจึงขายแหวนทองนั้นใหสุดสวยไป วันรุงข้ึน สมชายนึกเสียดายแหวนทองน้ัน จึงกลับไปหาท่ีเดิมและทราบความจริงวา สุดสวยเปนคนรบั ซื้อแหวนทองนั้นไว สมชายจึงตามไป ทวงแหวนนัน้ คืนจากสุดสวย ดงั น้ีใหทา นวนิ ิจฉัยวาสุดสวยจะมีขอตอสูอ ยางไรหรือไม เฉลย ตาม ปพพ.มาตรา 1319 ถาเจาของสังหาริมทรัพยเลิกครอบครองทรัพยดวยเจตนาสละ กรรมสทิ ธไิ ซร ทา นวา สังหารมิ ทรัพยน ้ันไมม เี จาของ มาตรา 1318 บุคคลอาจไดมาซึ่งกรรมสิทธิแหงสังหาริมทรัพยอันไมมีเจาของโดยเขาถือ เอา เวนแตการเขาถือเอานั้นตองหามตามกฎหมาย หรือฝาฝนสิทธิของบุคคลอื่นที่จะเขาถือเอา สงั หาริมทรพั ยน นั้ ตามปญหา สมชายทะเลาะกับแฟนสาวและโกรธท่ีแฟนสาวคืนแหวนทองซึ่งตนใหเปน ของขวัญ จึงขวางแหวนทองนั้นทิ้งไปในกองขยะ ถือไดวาสมชายเลิกครอบครองสังหาริมทรัพย ดวยเจตนาสละกรรมสิทธิแลว แหวนทองน้ันจึงเปนสังหาริมทรัพยท่ีไมมีเจาของ ตาม ปพพ. มาตรา 1319 ดงั กลา ว สมศรีเขาไปคนหาจนพบแหวนทองน้ัน จงึ ถือไดวาสมศรีไดมาซ่ึงกรรมสิทธิแหงแหวนทอง นั้นซ่ึงเปนสังหาริมทรัพยอันไมมีเจาของ โดยเขาถือเอา ตาม ปพพ. มาตรา 1318 ดังกลาว สุด สวยเปนผูรับซ้ือแหวนทองนั้นจากสมศรีผูเปนเจาของกรรมสิทธิ สุดสวยจึงไดกรรมสิทธิในแหวน ทองนนั้ โดยชอบ ฉะนน้ั สุดสวยจึงมีขอตอสตู ามหลักกฎหมายดังกลา ว

กฎหมายวา ดว ยทรพั ยส ิน ขอ 3 นาย ก. ไปทํางานในตางประเทศและมีภรรยาใหมท่ีนั่น จึงขาดการติดตอกับนาง ข. ภรรยาเดิม ตอมานาง ข. ขัดสนมากจึงแอบอางไปเอาชางของนาย ก. ซึ่งนาย ก. ฝากญาติ เลย้ี งไวโดยบอกวานาย ก. ใหมาเอาคืน แลวนําชางนนั้ ไปขายใหนาย ค. โดยบอกวา ตนเปนเจา ของชางเอง นาย ค. ไมทราบเร่ืองเขาใจวาจริง จึงรับซื้อไวโดยมิไดมีการโอนกันทางทะเบียนแต ประการใด 6 ปตอมานาย ก. กลับจากตางประเทศและทราบเรื่องดังกลาวจึงไปทวงชางนั้นคืน จากนาย ค. โดยแจงวาตนเปนเจาของท่ีแทจริง อีกทั้งการซื้อขายสัตวพาหนะ เมื่อไมทําเปน หนังสือและจดทะเบียนตอพนักงานเจาหนาท่ียอมตกเปนโมฆะ ดังน้ีใหทานวินิจฉัยวา นาย ค. จะมขี อ ตอ สอู ยางไร หรือไม เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1382 บุคคลใดครอบครองทรัพยสินของผูอ่ืนไวโดยความสงบและ โดยความเปดเผยดวยเจตนาเปนเจาของ ถาเปนอสังหาริมทรัพยไดครอบครองติดตอกันเปนเวลา สบิ ป ถาเปน สงั หาริมทรพั ยไดครอบครองติดตอ กันเปน เวลาหาปไซร ทา นวา บุคคลนั้นได ตามปญหา ค. ซ้ือชางซ่ึงเปนสัตวพาหนะจาก ข. โดยมิไดมีการโอนกันทางทะเบียน การซื้อขายดังกลาวจึงตกเปนโมฆะตามกฎหมาย แตเน่ืองจาก ค. รับซ้ือชางน้ันไวโดยมิทราบวา ข. มิใชเจาของที่แทจริงจึงถือไดวา ข. ไดครอบครองชางซ่ึงเปนสังหาริมทรัพยของผูอ่ืนไวโดย สุจริต ดวยเจตนาเปนเจาของ โดยไดครอบครอบติดตอกันเปนเวลา 6 ปซึ่งเกินกวา 5 ปตาม กฎหมาย และไมปรากฏวาเปนการครอบครองโดยไมสงบ หรือไมเปดเผยแตประการใด ค จึงได กรรมสทิ ธใ์ิ นชางนนั้ โดยการครอบครองปรปก ษ ตาม ปพพ. มาตรา 1382 ดังกลา ว ฉะน้นั ค. จึงมขี อตอ สู ข ไดโดยอา งการครอบครองปรปก ษต ามหลักกฎหมายดงั กลาว

กฎหมายวา ดว ยทรพั ยสิน ขอ 4 จันทรไดลงชื่อในหนังสือมอบอํานาจใหอังคารนําท่ีดินมีโฉนดแปลงหน่ึงไปจํานอง แต อังคารไดแกไขหนังสือมอบอํานาจนั้น แลวไปทํานิติกรรมโอนขายท่ีดินแปลงดังกลาวใหแกตนเอง หลังจากน้ันอังคารไดจดทะเบยี นขายฝากท่ดี ินแปลงดังกลาวแกนายพุธ โดยพธุ ไมท ราบเรือ่ งความ เปนมาและไดจายเงินคาซ้ือฝากไปเรียบรอยแลว ดังนี้ใหทานวินิจฉัยวา จันทรจะมีสิทธิขอใหเพิก ถอนนติ กิ รรมซ้ือขายและขายฝากดังกลา วไดหรือไมโดยอาศัยบทกฎหมายใด เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1336 “ภายในบังคับแหงกฎหมาย เจาของทรัพยสินมีสิทธิใชสอย และจําหนายทรัพยสินของตน และไดซึ่งดอกผลแหงทรพั ยสินนั้น กับท้ังมีสิทธิติดตามและเอาคืน ซ่งึ ทรพั ยสินของตนจากบุคคลผูไมมสี ิทธิจะยึดถือไว และมีสิทธิขดั ขวางมิใหผอู ื่นสอดเขา เก่ียวของ กับทรัพยส นิ นั้น โดยมชิ อบดว ยกฎหมาย” ตามปญหา การที่จนั ทรไ ดลงช่อื ในหนังสือมอบอํานาจใหองั คารนาํ ทีด่ ินมโี ฉนดแปลงหน่ึง ไปจาํ นอง แตองั คารกลบั แกไขหนังสอื มอบอาํ นาจนัน้ แลวนําไปทํานติ ิกรรมโอนขายทดี่ นิ แปลงดัง กลาวแกต นเองน้นั เห็นไดว าเปน การกระทําโดยปราศจากอํานาจ ดังนนั้ ถอื วา นิติกรรมโอนขายท่ี ดินดังกลาวมิไดเกิดขึ้นเลย กรรมสิทธิใ์ นท่ีดินแปลงดังกลาวจึงยังคงเปนของจันทรอยู อังคารไมมี สิทธิใดที่จะนําที่ดินแปลงดังกลาวไปขายฝากได แมพุธจะไดซื้อฝากโดยจดทะเบียนเรียบรอยแลว และกระทําการโดยสุจริต ก็ไมทําใหเกิดสิทธิใดซ่ึงเปนไปตามหลักผูรับโอนไมมีสิทธิดีกวาผูโอน (คาํ พิพากษาฎีกาท่ี 1048/2536)

ฉะน้ัน จันทรเจาของกรรมสิทธิจึงมีสิทธิติดตามเอาคืนโดยฟองขอใหเพิกถอนนิติกรรมซื้อ ขายและขายฝากดังกลาวได โดยอาศัยอํานาจของเจา ของกรรมสทิ ธติ ามมาตรา 1336 ดังกลา ว กฎหมายวา ดวยทรพั ยสนิ ขอ 5 เสนอใหสนองอยูอาศัยทํากินในที่ดินมือเปลาแปลงหนึ่งของตนไดโดยไมตองเสียคาเชา สนองอยูทํากินได 2 ป ก็ไปขอใหทางราชการออก สทก. (หนังสืออนุญาตใหไดรับการผอนผันให มีสิทธิทํากินในท่ีดินไดช่ัวคราว) ใหแกตนเองโดยนายเสนอไมทราบเร่ือง อีก 10 ปตอมา เสนอ ตองการใชที่ดินแปลงดังกลาว จึงขอใหสนองยายออกไปแตสนองไมยอมโดยตอสูวาตนไดสิทธิ ครอบครองโดยชอบแลว ดงั น้ใี หท า นวนิ ิจฉัยวา เสนอจะมขี อตอ สอู ยางไร หรือไม เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1381 “บุคคลใดยึดถือทรัพยสินอยูในฐานะเปนผูแทนผูครอบครอง บุคคลนั้นจะเปลี่ยนลักษณะแหงการยึดถือไดก็แตโดยบอกกลาวไปยังผูครอบครองวาไมเจตนาจะ ถือทรัพยสินแทนผูครอบครองตอไป หรือตนเองเปนผูครอบครองโดยสุจริต อาศัยอํานาจใหมอัน ไดจ ากบุคคลภายนอก” ตามปญหา การท่ีเสนอใหสนองอยูอาศัยทํากินในท่ีดินมือเปลาแปลงหนึ่งของตนโดยไม ตอ งเสียคาเชาน้ัน เห็นไดวาสนองอยูในทีด่ ินดังกลา วโดยอาศัยสิทธิของเสนอ ถือวาสนองยดึ ถือท่ี ดินอยูในฐานะเปนผูแทนผูครอบครอง แมสนองจะไปขอใหทางราชการออก สทก.1 ใหแกตนเอง กถ็ ือไมไดวาเปนการบอกกลาวแสดงเจตนาเปลี่ยนลักษณะแหงการยึดถือ เชนน้ีแมสนองจะไปขอ

ใหทางราชการออกหนังสือดังกลาวชานานเพียงใด ก็ไมกอใหเกิดสิทธิใด ๆ ข้ึน สนองยังคงอยูใน ฐานะเปนผแู ทนผูครอบครองอยนู ั่นเอง (คาํ พิพากษาฎีกาท่ี 1720/2536) ฉะน้ัน ตราบใดท่ีสนองยังมิไดบอกกลาวไปยังเสนอวาไมเจตนาจะยึดถือที่ดินดังกลาว แทนเสนออีกตอไป แมสนองจะยึดถืออยูนานเพียงใดก็ไมไดสิทธิครอบครอง เสนอจึงมีขอตอสู ตามมาตรา 1381 ดังกลาว กฎหมายวา ดวยทรพั ยสนิ ขอ 6 สุกทําสัญญาจะซื้อขายที่ดินแปลงหนึ่งใหแกใส แตสุกผิดสัญญา ใสจึงฟองสุกใหโอน โฉนดท่ดี ินแปลงดงั กลาวใหต ามสัญญา ทั้งสองฝายตกลงทําสัญญาประนีประนอมยอมความและ ศาลไดพ ิพากษาตามยอมใหสกุ โอนที่ดนิ ใหแ กใส แตในขณะท่ยี ังมิไดทําการโอนกัน เจา หนข้ี องสุก ไดฟองสุกและจะบังคับคดียึดที่ดินแปลงดังกลาว ดังนี้ใสจะมีขอตอสูเจาหน้ีของสุกอยางไร หรือ ไม เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1300 “ถาไดจดทะเบียนการโอนอสังหารมิ ทรพั ยหรือทรัพยสิทธิอัน เกี่ยวกับอสงั หาริมทรัพยเปนทางเสียเปรียบแกบุคคลผูอยูในฐานะอันจะใหจดทะเบียนสิทธิของตน ไดอ ยูกอ นไซร ทา นวาบคุ คลนัน้ อาจเรยี กใหเ พิกถอนการจดทะเบยี นนนั้ ได แตการโอนอนั มคี า ตอบ แทน ซ่ึงผรู ับโอนกระทําการโดยสจุ ริตน้นั ไมว ากรณีจะเปน ประการใด ทานวา จะเรยี กใหเพกิ ถอน ทะเบยี นไมได”

ตามปญหา การท่ีสุกทําสัญญาจะซ้ือจะขายที่ดินแปลงหนึ่งใหแกใสน้ัน สัญญาจะซื้อจะ ขายดังกลาวกอใหเกิดเพียงบุคคลสิทธิ ยังไมทําใหใสเปนบุคคลผูอยูในฐานะอันจะจดทะเบียน สิทธิของตนไดอยูกอน แตเมื่อทั้งสองฝายไดตกลงทําสัญญาประนีประนอมยอมความและศาลได พิพากษาตามยอมใหสุกโอนที่ดินใหแกใสแลว แมจะยังมิไดจดทะเบียนโอน ใสก็เปนบุคคลผูอยู ในฐานะอันจะไดจดทะเบียนสิทธิของตนไดอยูกอนแลว ตาม ปพพ. มาตรา 1300 ดังกลาว เจา หนี้ของสุกจะบังคับคดียึดที่ดินแปลงดังกลาวเปนทางเสียเปรียบแกใสไมได ( คําพิพากษาฎีกาท่ี 4137/2533 ) ฉะนนั้ ใสจึงมีขอ ตอ สูเจา หน้ขี องสกุ ได โดยยกขอตอสูตามมาตรา 1300 ดังกลา ว กฎหมายวา ดวยทรพั ยสิน ขอ 7 เกศไดกรรมสิทธ์ิท่ีดินแปลงหนึ่งโดยการครอบครองปรปกษ แตยังมิไดนําไปจดทะเบียน ตอมาเกลาไดจดทะเบียนรบั โอนมรดกท่ีดินแปลงดงั กลา วตามพนิ ัยกรรม เกลา จึงไดแ จงใหเกศออก ไปจากท่ีดินแปลงดงั กลาว มิฉะน้ันจะฟองรองดําเนินคดี ดังนี้ใหทานวินิฉัยวาเกศจะมีขอ ตอสูอยาง ไร หรอื ไม เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1300 “ถา ไดจดทะเบยี นการโอนอสังหาริมทรพั ยหรือทรัพยสิทธิ อันเก่ียวกับอสังหาริมทรัพยเปนทางเสียเปรียบแกบุคคลผูอยูในฐานะอันจะใหจดทะเบียนสิทธิของ ตนไดอยูกอนไซร ทานวาบุคคลน้ันอาจเรียกใหเพิกถอนการจดทะเบียนนั้นได แตการโอนอันมีคา

ตอบแทน ซ่ึงผูรับโอนกระทําการโดยสุจริตน้ัน ไมวากรณีจะเปนประการใด ทานวาจะเรียกให เพกิ ถอนทะเบยี นไมไ ด” ตามปญหา เกศไดกรรมสทิ ธิท์ ี่ดินแปลงหนึง่ โดยการครอบครองโดยปรปก ษแ ลวแตยงั มไิ ด นําไปจดทะเบียน เกศจึงเปนบุคคลผูอยูในฐานะอันจะใหจดทะเบียนสิทธิของตนไดอยูกอน ตาม มาตรา 1300 ดงั กลาว การทีเ่ กลา จดทะเบยี นรบั โอนมรดกทีด่ นิ แปลงดงั กลาวตามพนิ ัยกรรม จึง เปนทางเสียเปรียบแกเกศผูอยูในฐานะอันจะใหจดทะเบียนสิทธิของตนไดอยูกอน ในเมื่อเกลาได รับโอนโดยทางมรดกซ่ึงเปนการไดมาโดยเสนหามิไดมีคาตอบแทน แมจะไดจดทะเบียนรับโอน แลว เกศก็เรียกใหเ พิกถอนทางทะเบยี นได ( เทยี บคาํ พพิ ากษาฎีกาท่ี 1886/2536 ) ฉะนนั้ เกศจงึ มขี อตอสโู ดยฟอ งใหเพิกถอนทางทะเบียนไดต ามมาตรา 1300 ดังกลาว กฎหมายวา ดว ยทรัพยสนิ ขอ 8 สีใหแสงเชาที่ดินมือเปลาแปลงหนึ่งของตนโดยคิดคาเชาเปนสวนแบงขาวเปลือกจากการ ทํานาในท่ีดินแปลงดังกลาว ตอมาสีถึงแกกรรม จากน้ันแสงก็ไมไดชําระคาเชาและแสดงตนเปน เจาของท่ีดินเสียเองอกี 5 ป ตอมาสวยทายาทผูรบั มรดกของสีทราบเร่ืองจึงยืน่ คาํ ขาดใหแ สงออกไป จากที่ดินแปลงดังกลาวมิฉะน้ันจะฟองรองดําเนินคดี ดังน้ีใหทานวินิจฉัยวาแสงจะมีขอตอสูหรือ ไม อยา งไร เฉลย

ตาม ปพพ. มาตรา 1381 “บุคคลใดยึดถือทรัพยส ินอยูในฐานะเปนผูแทนผูครอบครอง บุคคลน้ันจะเปลี่ยนลักษณะแหงการยึดถือไดก็แตโดยบอกกลาวไปยังผูครอบครองวาไมเจตนาจะ ถือทรัพยสินแทนผูครอบครองตอไป หรือตนเองเปนผูครอบครองโดยสุจริต อาศัยอํานาจใหมอัน ไดจ ากบุคคลภายนอก” ตามปญหาแสงเชาที่ดินมือเปลาแปลงหน่ึงจากสี โดยเสียคาเชาเปนสวนแบงขาวเปลือก จากการทํานาในท่ีดินแปลงดังกลาว แสงจึงเปนบุคคลผูยึดถือท่ีดินแปลงดังกลาวอยูในฐานะเปนผู แทนสี ผูครอบครองตามมาตรา 1381 ดังกลาว แสงจะเปลี่ยนลักษณะแหงการยึดถือไดก็แต โดยการบอกกลาวไปยังผูครอบครองวา ไมเจตนาจะยึดถือทรัพยสินแทนผูครอบครองอีกตอไป หรือตนเองเปนผูครอบครองโดยสุจริต อาศัยอํานาจใหมจากบุคคลภายนอก ในเมื่อแสงเพียงแสดง ตนเปนเจาของโดยมิไดบอกกลาวไปยังผูครอบครอง และมิไดอํานาจใหมจากบุคคลภายนอกแต ประการใด แมแสงจะยึดถือท่ีดินแปลงดังกลาวอยูนานเทาใดก็ไมไดสิทธิครอบครอง (เทียบคํา พพิ ากษาคดีฎีกาท่ี 699/2536) ฉะน้ัน แสงจงึ ไมม ีขอตอสแู ตประการใด ตามนัยสําคัญแหง มาตรา 1381 ดังกลาว กฎหมายวาดวยทรัพยสนิ ขอ 9 บริษัท ก. ไดรับอนุญาตจากทางราชการใหประกอบธุรกิจซ้ือขายแลกเปล่ียนรถยนต บริษัท ก. ไดซ้ือรถยนตคันหนึ่งจากนายแดงซึ่งนํามาขาย ณ ท่ีทําการของบริษัท แตแทจริงแลว รถยนตคันดงั กลาวเปน ของบริษัท ข. ซงึ่ ประกอบธรุ กิจซอ้ื ขายแลกเปล่ียนรถยนตเชน เดยี วกนั แต รถยนตคันดังกลาวถูกคนรายฉอโกงไปเมื่อ 3 ปกอน บริษัท ข. ทราบเรื่องจึงไดทวงรถยนตคัน ดังกลาวคืนจากบรษิ ัท ก. ดงั นใ้ี หทา นวนิ ิจฉยั วา บริษทั ก. จะมีขอ ตอสอู ยางไร หรือไม

เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1332 “บุคคลผูซ้ือทรัพยสินมาโดยสุจริตในการขายทอดตลาด หรือในทองตลาดหรือจากพอคา ซึ่งขายของชนิดน้ันไมจําตองคืนแกเจาของท่ีแทจริง เวนแตเจา ของจะชดใชร าคาที่ซอ้ื มา” ตามปญหา บริษัท ก. ไดซื้อรถยนตคันหนึ่งจากนายแดงซึ่งนํามาขาย ณ ท่ีทําการของ บริษัท ดังน้ีบริษัท ก. จึงมิใชผูซ้ือทรัพยสินมาจากการขายทอดตลาด หรือในทองตลาด และไม ปรากฏวานายแดงเปนพอคาซ่งึ ขายของชนิดนนั้ แตป ระการใด บรษิ ทั ก. จึงไมม สี ิทธิท่ีจะยึดถอื รถ ยนตคันดังกลาวไวตาม มาตรา 1332 ดังกลาว บริษัท ก. ตองคืนรถยนตคันดังกลาวใหแก บริษัท ข. เจาของที่แทจริงโดยไมไดรับการคุมครองในสวนของราคาท่ีซื้อมาแตประการใด ( เทียบคําพิพากษาฎกี าท่ี 493/2536) ฉะน้ัน บริษัท ก. จึงไมมีขอตอสูแตประการใด ตามนัยสําคัญแหงมาตรา 1332 ดัง กลา ว กฎหมายวา ดวยทรพั ยส นิ ขอ 10 ทตี่ น้ื เขินชายตลิ่งแหงหนึ่งซง่ึ น้าํ ทวมถึงราวปล ะ 3 เดือน เพชรไดค รอบครองทาํ ประโยชน ในที่ต้ืนเขินนั้นมาเปนเวลากวา 10 ป สวนพลอยเปนเจาของท่ีดินมีโฉนดที่ติดชายตลิ่งนั้น ทั้ง เพชรและพลอยตางก็อางกรรมสิทธ์ิเหนือท่ีต้ืนเขินดังกลาว ดังน้ีใหทานวินิจฉัยวาเพชรหรือพลอย จะไดกรรมสทิ ธิใ์ นทตี่ ืน้ เขินชายตล่ิงดังกลาวหรอื ไม เพราะเหตุใด

เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1304 สาธารณสมบัติของแผนดินนั้น รวมทรัพยสินทุกชนิดของ แผนดินซ่ึงใชเพ่ือสาธารณประโยชนหรือสงวนไวเพื่อประโยชนรวมกัน เชน…(2) ทรัพยสิน สาํ หรับพลเมอื งใชรว มกนั เปน ตนวา ท่ีชายตลงิ่ ทางนาํ้ ทางหลวง ทะเลสาบ มาตรา 1305 หามมิใหยกอายุความขึ้นเปนขอตอสูกับแผนดินในเรื่องทรัพยสินอันเปน สาธารณสมบัตขิ องแผนดนิ ตามปญหา ที่ต้ืนเขินชายตล่ิงซึ่งนํ้าทวมถึงนั้นยอ มเปนทรัพยสินสําหรับพลเมืองใชรวมกัน อันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินตามมาตรา 1304 (2) ดังกลาว ที่ตื้นเขินน้ันจึงมิใชที่งอก ริมตลิ่ง ฉะน้ันพลอยเจาของท่ีดินมีโฉนดที่ติดชายตล่ิงนั้นจึงหาไดกรรมสิทธิ์ในที่ต้ืนเขินนั้นไม (เทียบคําพิพากษาฎีกาที่ 350/2522) เม่ือท่ีตื้นเขินนั้นเปนสาธารณสมบัติของแผนดินผูใดเขา ครอบครองเปนเวลานานเทาใด ก็หาอาจยกอายุความขึ้นเปนขอตอสูกับแผนดินไดไม ตามมาตรา 1306 ดังกลาว ฉะนั้น แมเพชรจะไดครอบครองทําประโยชนในที่ต้ืนเขินน้ันเปนเวลากวา 10 ปแ ลว กห็ าไดกรรมสิทธ์ิแตอ ยา งใดไม ฉะนั้น ทั้งเพชรและพลอยหาไดกรรมสิทธิ์ในที่ตื้นเขินชายตลิ่งนั้นไม ตามมาตรา 1304 (2) และมาตรา 1306 ดงั กลาว กฎหมายวา ดว ยทรพั ยสิน ขอ 11 ปูเปน เจา ของทดี่ นิ แปลงหนึง่ มีเน้ือท่ี 10 ไร เปนทตี่ าบอดไมม ีทางออกสทู างสาธารณะ ปู ไดแบงขายท่ีดินจํานวน 3 ไร ใหแกปลาโดยจดทะเบียนโอนกันเรียบรอยแลว ตอมาทางราชการ ไดตัดถนนผานหนาท่ีดินของปูแตไมผานที่ดินของปลา ดวยเหตุน้ีปลาจึงเรียกใหปูเปดทางจําเปน ใหตนผานออกสูถนนสาธารณะ โดยอางสิทธิไมตองเสียคาทดแทนตามกฎหมาย ดังน้ีใหทาน วนิ ิจฉัยวาขอ อา งไมตอ งเสียคาทดแทนของปลารับฟง ไดหรือไม

เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1350 ถาท่ีดินแบงแยกหรือแบงโอนกัน เปนเหตุใหแปลงหนึ่งไมมี ทางออกสูสาธารณะไซร ทานวาเจาของที่ดินแปลงน้ันมีสิทธิเรียกรองเอาทางเดินตามมาตรากอน ไดเ ฉพาะบนท่ดี นิ ทไี่ ดแบงแยกหรอื แบง โอนและไมตองเสยี คาทดแทน ตามปญหา ปูไดแบงขายที่ดินใหแกปลาโดยจดทะเบียนโอนกันเรียบรอยแลว ตอมาทาง ราชการจึงไดตัดถนนผานหนาท่ีดินของปู เชนนี้เห็นไดวาทางสาธารณะไดเกิดข้ึนภายหลังจากได แบงแยกที่ดินแลว มิใชกรณีแบงแยกท่ีดินเปนเหตุใหแปลงหนึ่งไมมีทางออกสูสาธารณะ อันเปน ผลใหเจาของท่ีดินแปลงท่ีไมมีทางออกน้ันมีสิทธิเรียกเอาทางเดินบนที่ดินแปลงท่ีไดแบงแยกโดย ไมตองเสียคาทดแทนตามมาตรา 1350 กรณีน้ีจึงไมตองดวยบทบัญญัติดังกลาว ปลาจึงเรียกให ปูเปดทางจําเปนใหตนผานออกสูสาธารณะ โดยอางสิทธิไมตองเสียคาทดแทนไมได (เทียบคํา พิพากษาฎีกาท่ี 629/2522) ฉะน้นั ขออางไมต อ งเสยี คาทดแทนของปลาจงึ หารับฟงไดไ ม กฎหมายวาดวยทรัพยสิน ขอ 12 ก่ิงยื่นคํารองขอออกหนังสือรับรองการทําประโยชนและนําเจาพนักงานไปรังวัดที่ดินผืน หน่ึงโดยเขาใจเปนท่ีรกรางวางเปลา แตแทจริงแลวที่ดินผืนนั้นเปนสวนหน่ึงในเขตที่ดินมือเปลา ของแกว อีกปเศษตอ มา กง่ิ นาํ รถไปไถทดี่ ินนน้ั เพื่อเขาทาํ ประโยชน แกวทราบเรอื่ งจึงยืน่ คาํ ขาดให หยุดกระทําการและขนยายทรัพยสินออกไป ดังนี้ใหทานวินิจฉัยวา กิ่งจะมีขอตอสูอยางใด หรือ ไม

เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1375 เขาผูครอบครองถูกแยงการครอบครองโดยมิชอบดวย กฎหมายไซร ทานวาผูครองมีสิทธิจะไดคืนซึ่งการครอบครอง เวนแตอีกฝายหนึ่งมีสิทธิเหนือ ทรพั ยส ินดกี วาซ่งึ จะเปน เหตใุ หเ รียกคืนจากผูครอบครองได การฟองคดีเพื่อเอาคืนซ่ึงการครอบครองนั้น ทานวาตองฟองภายในปหนึ่งนับแตเวลาถูก แยงการครอบครอง ตามปญหา การที่กิ่งย่ืนคํารองขอออกหนังสือรับรองการทําประโยชนและนําเจาพนักงาน ไปรังวัดท่ีดินในเขตที่ดินมือเปลาของแกวน้ัน เห็นไดวาก่ิงยังมิไดเขาไปยึดถือครอบครองท่ีดินน้ัน จึงยังถือไมไดวาเปนการแยงการครอบครอง แตเม่ือก่ิงนํารถไปไถที่ดินนั้นเพ่ือเขาทําประโยชนจึง ถือไดวาการแยงการครอบครองไดเกิดข้ึนแลว แตระยะเวลาการแยงการครอบครองยังไมครบป หนึ่ง แกวจึงยังไมขาดสิทธิในการฟองคดีเพ่ือเอาคืนซึ่งการครอบครองตามมาตรา 1375 ดัง กลา ว (เทียบคาํ พพิ ากษาฎกี าที่ 596/2530) ฉะนั้น กิ่งจงึ ไมมขี อ ตอ สูแตประการใด ตามนยั แหง มาตรา 1375 ดงั กลา ว กฎหมายวา ดว ยทรัพยส นิ ขอ 13 หมอกซื้อท่ีดิน น.ส.3 แปลงหน่ึงจากการขายทอดตลาดตามคําสั่งของศาล โดยไมทราบ วา ทีด่ นิ นน้ั เปน ทุงหญาทช่ี าวบา นใชเ ลีย้ งสตั วรวมกนั หมอกไดเ ขา ครอบครองทําประโยชนในท่ีดิน ดังกลาวเปนเวลาปเศษก็ถูกทางราชการย่ืนคําขาดใหออกไปจากท่ีดินน้ัน ดังน้ีใหทานวินิจฉัยวา หมอกจะมีขอ ตอสูอยางใด หรือไม

เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1304 สาธารณสมบัติแผนดินน้ัน รวมทรัพยสินทุกชนิดของแผน ดินซึ่งใชเพื่อสาธารณประโยชน หรือสงวนไวเพ่ือประโยชนรวมกัน เชน…(2) ทรัพยสิน สําหรบั พลเมืองใชรว มกนั มาตรา 1305 ทรัพยสินซ่ึงเปนสาธารณสมบัตขิ องแผนดนิ นนั้ จะโอนแกกันมิได เวนแต อาศยั อาํ นาจแหง บทกฎหมายเฉพาะหรอื พระราชกฤษฎกี า ตามปญหา ท่ีดินซ่ึงเปนทุงหญาท่ีชาวบานใชเล้ียงสัตวรวมกันนั้นเปนทรัพยสินสําหรับพล เมืองใชรวมกัน อันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินตามมาตรา 1304 (2) ดังกลาว เมื่อท่ีดินที่ หมอกซ้ือเปนสาธารณสมบัติของแผนดิน แมหมอกจะซ้ือจากการขายทอดตลาดตามคําสั่งของศาล โดยสุจริต หมอกก็ไมไ ดสิทธใิ นท่ีดนิ แปลงนนั้ เพราะสาธารณสมบตั ขิ องแผน ดินนน้ั จะโอนแกกัน มิไดต ามมาตรา 1305 ดงั กลาว (เทยี บคําพิพากษาฎีกาที่ 2622/2522) ฉะนน้ั หมอกจงึ ไมมีขอตอสูแตประการใด ตามมาตรา 1304 (2) และมาตรา 1305 ดงั กลาว ขอ 14 เสือสรางบานหลังหนึ่งแตไดทําถังสว มซีเมนตรุกลํ้าเขา ไปฝงอยูในท่ีดินของชาง โดยเขา ใจ วาอยูในเขตท่ีดินของตนเอง เมื่อมีการรังวัดตรวจสอบเขตจึงทราบขอเท็จจริงดังกลาว เสือจึงเสนอ เงินคาตอบแทนแกชางเปนคาใชท่ีดิน แตชางไมยอมและยืนยันใหเสือร้ือถอนออกไป ดังน้ีใหทาน วินิจฉยั วา เสือจะไดร ับการคุมครองตามกฎหมายอยา งใด หรอื ไม เฉลย ตาม ปพพ.มาตรา 1312 วรรค 1 บุคคลใดสรางโรงเรือนรุกลํ้าเขาไปในที่ดินของผูอ่ืน โดยสุจริตไซร ทานวาบุคคลน้ันเปนเจาของโรงเรือนท่ีสรางขึ้น แตตองเสียเงินใหแกเจาของท่ีดิน เปนคาใชท ด่ี นิ นั้น และจดทะเบยี นเปนภารจาํ ยอม… ตามปญหา เสือทําถังสวมซีเมนตรุกล้ําเขาไปฝง อยูในท่ีดนิ ของชางโดยเขาใจวาอยูในเขตที่ ดินของตนเอง แตถังสวมซีเมนตมิใชโรงเรือนและอยูนอกโรงเรือนไมเปนสวนหนึ่งของโรงเรือน แมเสือจะกระทําโดยสุจริตก็ไมไดรับ การคุมครองตามมาตรา 1312 วรรค 1 ดังกลาว แมเสือจะ เสนอเงินตอบแทนแกชางเปนคาใชที่ดิน แตชางไมยอม เสือก็ตองรื้อถอนถังสวมซีเมนตน้ันออก ไป (เทียบคาํ พพิ ากษาฎีกาท่ี 2316/2522) ฉะนน้ั เสอื จึงไมไ ดก ารคมุ ครองตามมาตรา 1312 วรรค 1 แตประการใด กฎหมายวา ดวยทรพั ยส ิน ขอ 15

ขนนุ ปลอมหนงั สือมอบอํานาจของบิดา ไปจดทะเบียนโอนขายเรอื นแพใหแ กท ุเรียน โดย ทุเรียนไมทราบ เขาใจวาเปนการโอนโดยชอบ อีก 6 ปตอมา บิดาของขนุนทราบเรื่องจึงเรียกให ทุเรียนสงมอบเรือนแพนนั้ คนื แกตน มิฉะนน้ั จะฟอ งรอ งดาํ เนนิ คดี ดงั น้ีใหทานวินิจฉัยวา ทเุ รยี นจะ มขี อตอสูอ ยา งไรหรอื ไม เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1382 บุคคลใดครอบครองทรัพยสินผูอื่นไวโดยความสงบ และ โดยเปดเผยดวยเจตนาเปนเจาของถาเปนอสังหาริมทรัพยไดครอบครองติดตอกันเปนเวลาสิบปถา เปนสงั หาริมทรพั ยไดค รอบครองตดิ ตอกันเปนเวลาหา ปไ ซร ทานวา บคุ คลนนั้ ไดก รรมสทิ ธ์ิ ตามปญหา ทุเรียนซื้อเรือนแพจากขนุน และไดจดทะเบียนโอนกันเรียบรอย โดยทุเรียน ไมทราบวาขนุนปลอมหนังสือมอบอํานาจของบิดา เขาใจวาเปนการโอนโดยชอบ จึงเห็นไดวา ทุเรียนกระทําโดยสุจริต และไดครอบครองเรือนแพน้ันดวยเจตนาเปนเจาของ และไมปรากฏวา ทุเรียนครอบครองโดยไมสงบหรือโดยไมเปดเผยแตประการใด แมเรือนแพนั้นจะมิใชของขนุนผู ขาย แตเมื่อทุเรียนมิไดครอบครองแทนผูอื่น แตไดครอบครองโดยความสงบ และโดยเปดเผย ดวยเจตนาเปนเจาของสําหรับเรือนแพซึ่งเปนสังหาริมทรัพยติดตอกันเปนระยะเวลาเกินหาป ทุเรียนจึงไดก รรมสทิ ธต์ิ ามมาตรา 1382 ดงั กลาว (เทยี บคาํ พพิ ากษาฎกี าที่ 969/2536) ฉะนนั้ ทเุ รยี นจึงมีขอ ตอ สูโดยอางการครอบครองปรปก ษไ ดต ามมาตรา 1382 ดงั กลาว กฎหมายวา ดวยทรัพยส นิ ขอ 16

บุญมาใหบุญมีเขาทํากินในท่ีดินมือเปลาของตนแทนการชําระดอกเบี้ย บุญมีเห็นวาอยาง ไรเสยี ก็ไมไดร บั ชําระหน้ีแนจงึ ไดไ ปขอออก น.ส. 3 ก. ในทดี่ นิ ดังกลาวเปน ชอื่ ของตน จนปเศษ ตอมา บุญมาทราบเรื่องจึงย่ืนคําขาดใหบุญมีออกไปจากที่ดินดังกลาว มิฉะน้ันจะฟองรองดําเนิน คดี ดงั นี้ใหท านวนิ จิ ฉยั วา บุญมีจะมขี อตอ สอู ยา งไร หรอื ไม เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1381 บุคคลใดยึดถือทรัพยสินอยูในฐานะเปนผูแทนผูครอบ ครอง บุคคลนั้นจะเปล่ียนลักษณะแหงการยึดถือไดก็แตโดยบอกกลาวไปยังผูครอบครองวาไม เจตนาจะถือทรัพยสินแทนผูครอบครองตอไปหรือตนเองเปนผูครอบครองโดยสุจริตอาศัยอํานาจ ใหมอันไดจากบุคคลภายนอก ตามปญหา บุญมาใหบุญมีเขาทํากินในท่ีดินมือเปลาของตนแทนการชําระหนี้ดอกเบี้ยน้ัน เห็นไดวาบุญมีไดยึดถือท่ีดินดังกลาวอยูในฐานะเปนผูแทนบุญมาผูครอบครอง การท่ีบุญมีไปขอ ออก น.ส.3 ก. ในท่ีดินนั้นเปนชื่อของตนโดยเห็นวาอยางไรเสียก็ไมไดชําระหนี้แนนั้นยังถือ ไมไดวาเปนการบอกกลาวไปยังบุญมาผูครอบครองวาไมเจตนาจะยึดถือท่ีดินดังกลาวแทนบุญมาผู ครอบครองตอไป จึงยังมิใชการแสดงเจตนาเปลี่ยนลักษณะแหงการยึดถือตาม ปพพ. มาตรา 1381 แตประการใด ดังนี้แมบุญมีจะยึดถือท่ีดินน้ันเปนเวลาชานานเพียงไรก็ไมไดสิทธิครอบ ครอง (เทยี บคาํ พิพากษาฎีกาท่ี 3417/2527) ดังนน้ั บุญมจี งึ ไมมขี อ ตอ สูบญุ มาแตป ระการใด

กฎหมายวาดวยทรพั ยสิน ขอ 17 ขาวไดกรรมสิทธ์ิสวนหน่ึงของท่ีดินมีโฉนดของแดงโดยการครอบครองปรปกษมาเปนเวลา นานแลวแตมิไดจดทะเบียน ตอมาแดงไดขายท่ีดินแปลงดังกลาวท้ังแปลงใหแกเขียว โดยเขียว ทราบวาขาวครอบครองที่ดนิ สวนน้ันอยแู ลว แตสําคัญผดิ วาเปนที่ดินนอกโฉนดและเขา ใจวา เปนท่ี ดินของขาวเอง ภายหลังจากจดทะเบียนโอนท่ีดินแปลงน้ันแลว เขียวจึงทราบวาท่ีดินสวนที่ขาว ครอบครองน้ันอยูในเขตโฉนดที่ซ้ือจากแดง ดังนี้ใหทานวินิจฉัยวาขาวจะเพิกถอนการจดทะเบียน ของเขยี วในสว นท่ดี ินทตี่ นครอบครองไดห รือไม เพราะเหตุใด เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1300 ถาไดจดทะเบียนการโอนอสังหาริมทรัพยหรือทรัพยสิทธิอัน เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพยเปนทางเสยี เปรียบแกบุคคลผูอยูในฐานะอันจะใหจดทะเบียนสิทธิของตน ไดอ ยกู อนไซร ทา นวาบคุ คลนนั้ อาจเรียกใหเพกิ ถอนการจดทะเบียนนนั้ ได แตการโอนอนั มีคา ตอบ แทน ซ่ึงผูรับโอนกระทําการโดยสจุ รติ นน้ั ไมว ากรณีจะเปนประการใด ทา นวา จะเรยี กใหเพิกถอน ทะเบียนไมได ตามปญหา ขาวไดกรรมสิทธ์ิสวนหนึ่งของที่ดินมีโฉนดของแดงโดยการครอบครองปร ปกษมาเปนเวลานานแลวแตมิไดจดทะเบียน ตอมาแดงไดขายที่ดินแปลงดังกลาวท้ังแปลงใหแก เขียว เม่ือเขียวทราบวาขาวครอบครองที่ดินสวนน้ันอยูแลวยอมถือไดวาเขียวเปนผูรับโอนโดยไม สุจรติ แมเขียวจะสําคัญผิดวาเปนท่ีดินอยูนอกโฉนดและเขาใจวาเปนที่ดินของขาวเองก็ไมอาจเปน ขอ อา งทจี่ ะทาํ ใหเ ขียวเปนผูจดทะเบียนรับโอนโดยสจุ ริตไดแ ตป ระการใด ฉะนัน้ การจดทะเบียนดัง กลาวจึงเปนทางเสียเปรียบแกขาวผูครอบครองปรปกษซ่ึงอยูในฐานะอันจะใหจดทะเบียนสิทธิของ ตนอยูก อ นตาม ปพพ. มาตรา 1300 (เทียบคําพพิ ากษาฎกี าท่ี 265/2530) ดังน้นั ขาวจงึ ขอใหเ พกิ ถอนการจดทะเบยี นของเขียวในสว นทดี่ นิ ท่ีตนครอบครองได

กฎหมายวาดว ยทรพั ยสิน ขอ 18 กมล กวินทว และกระจาง ออกเงินกันคนละสามแสนบาท สองแสนบาท และหน่ึงแสน บาทตามลําดับ รวมกันซื้อรถตูคันหนึ่งราคาหกแสนบาท เพื่อวิ่งรับสงคนโดยสารระหวางหลักส่ี – ปากเกร็ด หลังจากว่ิงรถไดสองป กวินทรไดเสนอความเห็นวาควรเปลี่ยนเสนทางเดินจากเดิมเปน ปากเกร็ด – หมอชิต เนื่องจากมีผูโดยสารมากกวา สวนกมลเสนอความเห็นวาควรขายรถตูคันดัง กลาวแลวนาํ เงินมาแบงปนกันตามสวนเนื่องจากเศรษฐกิจในชวงนี้ไมดี ทั้งสามคนไดปรึกษาหารือ กันแลว ปรากฏผลดังนี้ กระจางเห็นวา ควรเปลี่ยนเสนทางเดนิ รถและไมควรขายรถ กมลเห็นวา ไม ควรเปล่ียนเสนทางเดินรถแตควรขายรถ กวินทรเห็นดวยทั้งสองกรณีวาจะขายรถหรือจะเปล่ียน เสนทางเดินรถก็ได ดังนี้ทานเห็นวาจะเปล่ียนเสนทางเดินรถหรือจะขายรถตูคันดังกลาวไดหรือไม เพราะเหตใุ ด เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1358 “วรรคสาม” ในเร่ืองจัดการอันเปนสารสําคัญ ทานวาตองตก ลงกันโดยคะแนนเสียงขางมากแหงเจาของรวม และคะแนนขางมากน้ันตองมีสวนไมต่ํากวาคร่ึง หนงึ่ แหงคา ทรพั ยสิน การเปลย่ี นแปลงวัตถุท่ีประสงคนน้ั ทานวาจะตกลงกันไดก็แตเม่ือเจาของรวมเห็นชอบทุก คน ตามปญหา การที่กมล กวินทร และกระจาง เปนเจาของรวมในรถตูคันหน่ึง โดยกมลมี สวนราคาสามแสนบาท กวินทรสองแสนบาท กระจางหน่ึงแสนบาท ตอมามีความประสงคจะ เปลี่ยนเสนทางเดินรถจากปากเกร็ด – หลักส่ี เปนปากเกร็ด – หมอชิต ซึ่งเปนการจัดการอันเปน สารสําคัญตาม ปพพ. มาตรา 1358 วรรคสาม ตองตกลงกันโดยคะแนนเสียงขางมากและมีสวน ราคาไมตํ่ากวาคร่ึงหนึ่งของคาทรัพยสิน ปรากฏวามีผูเห็นดวยสองรายคือ กระจางและกวินทรซ่ึง เปนเสียงขางมากและมีสวนราคารวมกันแลวไดสามแสนบาทอันไมตํ่ากวา ครึ่งของราคาท้ังหมดหก แสนบาท ยอ มสามารถกระทําได สวนการขายรถตูคันดังกลาวเพ่ือนําเงินมาแบงปนกันนั้นเปนการเปล่ียนแปลงวัตถุที่ ประสงคตาม ปพพ.มาตรา 1358 วรรคส่ี ตองตกลงกันโดยไดรับความเห็นชอบของเจาของรวม ทกุ คน ปรากฏวามผี ูเห็นชอบสองคน คือ กมลกับกวินทรส วนกระจางไมเหน็ ชอบดว ย แมว ากระจา ง

จะมสี วนราคาหน่งึ แสนบาทนอยกวาเจาของรวมคนอ่ืน ๆ ก็ตาม ดังนั้นจึงไมสามารถขายรถตคู ันดัง กลาวได ดังน้ัน เห็นวาเปลี่ยนแปลงเสนทางเดินรถได แตขายรถตูคันดังกลาวไมได ตามเหตุผลดัง กลา ว กฎหมายวา ดว ยทรัพยสิน ขอ 19 ชาติยอมออกจากที่ดินมือเปลาของตนเพราะหลงเช่ือคําบอกกลาวของเจาพนักงานวาท่ีดิน นั้นเปนที่สาธารณะ ภายหลัง 10 ปเศษตอมามีการรังวัดสอบเขตที่ดินใหม ปรากฏวาที่ดินดังกลาว อยนู อกเขตสาธารณะ ดงั นีใ้ หทา นวินจิ ฉัยวา ชาติจะเรยี กรอ งทดี่ ินดงั กลาวคนื ไดหรอื ไมเ พระเหตุใด เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1377 ถาผูครอบครองสละเจตนาครอบครอง หรือไมยึดถือทรัพย สนิ ตอ ไปไซร การครอบครองยอมสน้ิ สดุ ลง ถาเหตุอันมีสภาพเปนเหตุช่ัวคราวมีมาขัดขวางมิใหผูครอบครองยึดถือทรัพยสินไซร ทาน วาการครอบครองไมสิ้นสดุ ลง ตามปญหา การท่ีชาติยอมออกจากที่ดนิ มือเปลาของตนเพราะหลงเชื่อคาํ บอกกลาวของเจา พนักงานท่ีดินวาท่ีดินนั้นเปนที่สาธารณะ ภายหลัง 10 ปเศษตอมามีการรังวัดสอบเขตที่ดินใหม ปรากฏวาที่ดินดังกลาวอยูนอกเขตท่ีสาธารณะนั้น เห็นไดวาชาติยินยอมออกจากที่ดินดังกลาวเปน เวลาถึง 10 ปเศษแลว ถือไมไดวามีเหตุอันมีสภาพเปนการชั่วคราวมาขัดขวาง มิใหชาติยึดถือ ทรัพยสินตาม ปพพ. มาตรา 1377 วรรคสอง จึงถือไดวาชาติสละเจตนาครอบครองหรือไมยึด ถือท่ีดินน้ันตอไป การครอบครองของชาติจึงสิ้นสุดลงตาม ปพพ. มาตรา 1377 วรรคหน่ึง (คาํ พิพากษาฎกี าที่ 2954/2523) ดังนน้ั ชาติจะเรียกรอ งทด่ี นิ ดงั กลาวคืนหาไดไม

กฎหมายวาดว ยทรัพยสิน ขอ 20 เสือนําพินัยกรรมไปจดทะเบียนรับมรดกท่ีดินมีโฉนดแปลงหน่ึงมาเปนของตน โดยไม ทราบวาเปนพินัยกรรมปลอม แลวนาํ มาจดทะเบียนขายฝากใหแกช าง โดยชา งก็ไมทราบเรอ่ื งพินัย กรรมปลอมแตอยา งใด ตอมาปรากฏขอเท็จจริงวาท่ีดินแปลงน้ันเปนสวนทเี่ ปนมรดกของแมวซ่ึงยัง มไิ ดจดทะเบียน ดังน้ีใหท านวินจิ ฉยั วาแมวจะเรยี กใหชางสงมอบทีด่ ินดังกลาวคนื แกตนไดหรอื ไม เพราะเหตใุ ด เฉลย ตาม ปพพ. มาตรา 1336 ภายในบังคับแหงกฎหมาย เจาของทรัพยสินมีสิทธิใชสอย และจําหนายทรัพยสินของตน และไดซึ่งดอกผลแหงทรัพยสินน้ัน กับทั้งมีสิทธิติดตามและเอาคืน ซ่ึงทรัพยสินของตนจากบุคคลผูไมมีสิทธิจะยึดถือไวและมีสิทธิขัดขวางมิใหผูอ่ืนสอดเขามิใหผูอ่ืน สอดเขา เก่ยี วขอ งกับทรัพยสนิ น้ัน โดยมชิ อบดวยกฎหมาย ตามปญหา การท่ีเสือนําพินัยกรรมปลอมไปจดทะเบียนรับมรดกที่ดินมีโฉนดปลงหน่ึงมา เปนของตน แลวนําไปจดทะเบียนขายฝากใหแกชางน้ัน เห็นไดวาเสือไมใชเจาของกรรมสิทธิ์และ ไมมีสิทธิใด ๆ ท่ีจะทํานิติกรรมเกี่ยวกับท่ีดินน้ันได ฉะนั้นชางจึงเปนผูรับขายฝากจากผูซึ่งไมมี สิทธใิ ด ๆ แมชางจะไดจดทะเบียนโดยสุจริตและเสียคาตอบแทนกไ็ มไดร ับการคุมครองตามหลักผู รับโอน ไมมีสิทธิดีกวาผูรับโอน ฉะนั้น แมวเจาของที่แทจริงจึงมีสิทธิติดตามเอาคืนจากชา งผูไมมี สทิ ธิจะยดึ ถือไวไดตาม ปพพ. มาตรา 1336 ดังกลาว ดังนั้น แมวจึงเรียกใหช า งสงมอบทีด่ ินดังกลาวคนื แกตนได

กฎหมายวา ดวยทรัพยส นิ ขอ 21 เสนาะและสะอาดเปนเจาของกรรมสิทธ์ิรวมกันในสวนมะพราวแปลงหนึ่งโดยมีสวน คนละคร่ึง เสนาะไดเขาไปปลูกบานอยูอาศัยในสวนมะพราวดังกลาว และเก็บผลมะพราวในสวน นั้นขายตลอดมาโดยสะอาดซึ่งอยูตา งจังหวัดไมท ราบเรือ่ ง ท้ังเสนาะกไ็ มเ คยบอกเลาหรือขออนุญาต จากสะอาดเลย ตอมาสะอาดทราบเรื่องดังกลาว ประสงคจะฟองขับไลเสนาะใหออกไปจากสวน มะพรา วและเรยี กเงนิ ท่ขี ายผลมะพรา วไดห รอื ไม เพราะเหตุใด เฉลย ตามปพพ. มาตรา 1360 เจาของรวมคนหนึ่ง ๆ มีสิทธิใชทรัพยสินได แตการใชน้ัน ตองไมข ัดตอ สทิ ธแิ หงเจา ของรวมคนอื่น ๆ ทานใหสันนิฐานไวกอนวา เจาของรวมคนหน่ึง ๆ มีสิทธ์ิไดดอกผลตามสวนของตนที่มีใน ทรพั ยสินนน้ั ตามปญหา การที่เสนาะและสะอาดเปนเจาของกรรมสิทธ์ิรวมกันในสวนมะพราวแปลง หน่ึงโดยมีสวนคนละครึ่ง เสนาะไดเ ขาไปปลกู บานอยอู าศัยอยูในสวนมะพราวดังกลาวนั้นสามารถ กระทําไดเพราะเปนการใชทรัพยสินในฐานะท่ีตนเปนเจาของรวมคนหนึ่ง ตามมาตรา 1360 วรรคหน่ึงแหง ปพพ. โดยไมถือวาละเมิดตอสะอาดซ่ึงเปนเจาของรวมอีกคนหน่ึง แมสะอาดจะไม ทราบเรื่องและเสนาะก็ไมเคยขออนุญาตก็ตาม เพราะผลมะพราวเปนดอกผลของทรัพยสินคือสวน มะพราวท่ีเสนาะและสะอาดมีสวนคนละคร่ึง เมื่อไมมีขอตกลงกันไวเปนอยางอื่นตามมาตรา 1360 วรรคสองแหง ปพพ. ใหสันนิฐานไวกอนวาเจาของรวมคนหน่ึงๆ มีสิทธ์ิไดดอกผลตาม สวนของตนท่ีมีในทรพั ยสนิ น้ัน สะอาดจงึ มสี ว นในเงนิ คาขายผลมะพรา วครึง่ หน่ึง

ดังน้ัน เห็นวาสะอาดฟองขับไลเสนาะใหออกไปจากมะพราวไมไดและสะอาดมีสิทธิ์เรียก รอ งเงนิ คาขายผลมะพราวจากเสนาะไดคร่งึ หนง่ึ ของทั้งหมด