แตงโม

แตงโมไร้เมลด็

แตงโมไร้เมลด็ (Seedless watermelon) ธนั วา ไวยบท ในการปลูกแตงโมเพื่อการคา้ น้ัน จาเป็ นจะตอ้ งผลิตให้ไดผ้ ลผลิตในช่วงมีราคาดี ถ้าไม่ฉะน้นั ราคากจ็ ะตกและทาใหข้ าดทุนได้ ในการทาธุรกิจแตงโมไร้เมล็ดเป็ นทางหน่ึงท่ีจดั ทาเป็ นอาชีได้ ในปัจจุบนั มีผศู้ ึกษาทดลองทาจนประสบความสาเร็จไดแ้ ตงโมไร้เมล็ดหลายพนั ธุ์แต่ราคาเมล็ดพนั ธุ์ค่อนข้างแพง ผลผลิตท่ีออกมาจึงมีราคาแตกต่างกว่าแตงโมธรรมดามาก แต่หากผูป้ ลูกสามารถผลิตเมล็ดได้ กจ็ ะทาใหล้ ดตน้ ทุนไปมาก ดว้ ยเหตุน้ีจึงขอแนะนาวธิ ีการในการทาแตงโมไร้เมลด็ และวชิ าการปลูกที่ถูกตอ้ งประวตั ิและลกั ษณะทว่ั ไป แตงโมมีถิ่นกาเนิดในแถบทะเลทรายตอนเหนือของทวีปแอฟริกา และในศตวรรษท่ี 17ไดร้ ับการปลูกและพฒั นาพนั ธุ์ในประเทศสหรัฐอเมริกา ปัจจุบนั แตงโมนิยมบริโภคในเขตร้อนและเขตอบอุ่น โดยทัว่ ไปแล้วแตงโมเป็ นพืชตระกูล Cucurbitaceae มีช่ือวิทยาศาสตร์ว่า CitrullusVulgaris, Schrad. ชอบข้ึนในดินร่วนปนทราย แตก่ ส็ ามารถข้ึนไดใ้ นดินแทบทุกชนิด ยกเวน้ พ้ืนที่ท่ีมีน้าขงั นอกจากน้ีแตงโมยงั ชอบข้ึนในดินท่ี pH ประมาณ 5.0-7.5 เช่นเดียวกนั หาก pH ประมาณ6.3 ก็สามารถข้ึนได้ ในลกั ษณะทางพฤกศาสตร์ของแตงโม พบวา่ ดอกของแตงโมมีอยู่ 3 ชนิด คือ 1. ดอกเพศเมีย (Female Flower) จะประกอบดว้ ยรังไข่มีลกั ษณะกลมยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร มีหอ้ งรังไข่ 3 หอ้ งและยอดจะมีลกั ษณะร่องหยกั 3 พู กลีบดอกและกลีบเล้ียงมี 5 กลีบ กลีบดอกสีเหลือง กลีบเล้ียงสีเขียว ดอกมีขนาดกวา้ ง 2 เซนติเมตร ยาว 3 เซนติเมตร 2. ดอกเพศผู้ (Male Flower) จะมีลกั ษณะคลา้ ยดอกเพศเมีย แตไ่ ม่มีรังไข่ มีเพียงกลีบดอก กลีบเล้ียงอบั จะออกเกสรตวั ผู้ 3-5 อนั

3. ดอกกะเทย (Staminate Female Flower) โดยทวั่ ไปคลา้ ยดอกเพศเมีย แต่มีส่วนของอบั ละอองเกสรตวั ผู้ 3 อนั นอกจากดอกแลว้ใบของแตงโมจะมีสีเขียวเขม้ และมีไขมนั เคลือบผิวใบเป็ นผลสีขาว เป็ นมนั ด้วยเหตุน้ี จึงทาให้แตงโมเป็นพืชท่ีคอ่ นขา้ งทนตอ่ การขาดน้า การทาแตงโมไร้เมล็ดน้นั ประสบความสาเร็จและมีจาหน่ายในต่างประเทศ แต่เม่ือนาเขา้ มาปลูกในไทยพบวา่ - มีการปรับตวั ไดไ้ มด่ ี - มีราคาแพง ในปัจจุบนั ไทยไดม้ ีการผลิตเมล็ดพนั ธุ์แตงโมไร้เมล็ดออกจาหน่ายแล้ว พนั ธุ์ที่ทาสาเร็จไดแ้ ก่ 1. เฟงซานเบอร์ 1 ไฮบริค ลักษณะผลกลม ผิวเขียวเข้ม และมีลายเขียวเข้มกว่าพาด ขนาดของผล 20-21เซนติเมตร หนกั ประมาณ 7 กิโลกรัม เน้ือสีแดง หวานและแน่นกรอบ 2. ซ้ีดเลส เยลโล่ เบบ้ี ไฮบริค ลกั ษณะผล คลา้ ยพนั เยลโล่ เบบ้ี ทุกอยา่ งแตแ่ ตกต่างตรงไม่มีเมลด็ 3. ฟาร์มเมอร์ วนั เดอร์ฟลู ไฮบริค ลกั ษณะผลกรม น้าหนกั ประมาณ 9 กิโลกรัม ผวิ สีเขียว มีลายเขียวเขม้ กว่าพาด เน้ือสีแดง หวาน แน่นกรอบ มีเมลด็ ออ่ นสบั บา้ งสีขาว 4. ซูกา้ เบบ้ี ลกั ษณะผลกรม ผลผิวมีสีเขียวคล้า เน้ือในสีแดง รสหวานกรอบ เน้ือแน่น เปอร์เซ็นต์น้าตาลสูงหลกั การในการทาแตงโมไร้เมลด็ มีอยหู่ ลายหลกั การดงั น้ี 1. ใชฮ้ อร์ดมนพวกออ๊ กซิน พน่ ไปยงั ดอกตวั เมียของตน้ แตงโมธรรมดา โดยตรงรังไข่ของตวั เมียกจ็ ะกลายเป็นผล โดยไม่มีการผสม เมลด็ จึงไมเ่ กิดข้ึน (ฮอร์โมนอ๊อกซิน เป็ นสารขยายผล คือความเขม้ ขน้ ของสารฮอร์โมนต่าแต่สามารถทาให้เกิดขบวนการเมตาโมลิซึมต่าง ๆ นอกจากน้ียงัตอบสนองไมใ่ หเ้ กิดข้ึนทุกเซลแต่จะเกิดที่เซลเป้ าหมายเท่าน้นั ) 2. ใชส้ ารคอลซิซีน ชกั นาให้เกิดการเพ่ิมจานวนโครโมโซมนาแตงโมธรรมดามาปลูกผสมเพอ่ื สร้างเมลด็ พนั ธุ์ และเม่ือนาไปปลูกจะไดแ้ ตงโมที่ไมม่ ีเมลด็ 3. ใช้รังสีแกมม่า ฉายตน้ กลา้ แตงโมทาให้โครโมโซมภายในเซลแตกหกั จึงทาให้แตงโมไมส่ ามารถสร้างเซลสืบพนั ธุ์ไดแ้ ละไมม่ ีการผสมกนั เกิดข้ึน

นอกจากน้ี ยงั มีหลกั การทาอีก เช่น การซกั นาใหแ้ ตงโมธรรมดา (2n) ใหเ้ ป็ นแตงโมท่ีมี (4n) โดยใชส้ าร colchicine ในรูป ของสารละลายท่ีมีความเขม้ ขน้ 0.2-0.4% รดที่ยอดของตน้ แตงโมตอนเชา้ วนั ละ 1 หยด เป็นเวลาติดตอ่ กนั 4 วนัหมายเหตุ : เม่ือทาการดงั ท่ีกล่าวในขา้ งตน้ มาแลว้ ผลที่ไดน้ ้นั จะมีเมล็ดอยู่ ซ่ึงเราจะนาเมลด็ ที่ไดไ้ ป ปลูกเพื่อใหเ้ ขา้ ใจยง่ิ ข้ึน ดูสรุปข้นั ตอนการทาแตงโมไร้เมลด็ ข้นั ตอนในการทา 1) โดยเลือกวธิ ีที่กล่าวมาในการทามา 1 วิธี ซ่ึงตอ้ งคาน่ึงถึงความเหมาะสมของ ตนทุกดา้ น 2) ปฏิบตั ิตามข้นั ตอน 3) เมื่อไดผ้ ลทาการเพาะปลูกจากเมล็ดท่ีได้ จะกล่าวถึงในหวั ขอ้ ถดั ไป 4) กจ็ ะไดผ้ ลของแตงโมไร้เมลด้ตัวอย่าง การทาแตงโมไร้เมลด็ โดยใช้ Colchicine แตงโมธรรมดา จะมีโครโมโซม = 2n ใช้ Colchicine หยด ในแตงโมธรรมดา (2n) แตงโมธรรมดา จะมีโครโมโซม = 4n มีการปลูกแตงโมธรรมดาอีก 1 ชุด เพ่ือใหแ้ ตงโมน้นั มีการผสม และตดั ลูก โดยอาศยั แมลงหรือการผสมเกสรดว้ ยมือ นาลูกที่ไดไ้ ปปลูกต่อไป ผลท่ีไดใ้ นรุ่นน้ีคือแตงโมไร้เมล็ด

ฤดูการปลูก แตงโมเป็นพืชเถาแบบฤดูเดียว (annual crop)แตงโมจะเหมาะสมตอ่ การเจริญเติบโต ระหวา่ ง 21-30 องศาเซลเซียส- อุณหภูมิ กลางวนั ที่เหมาะสมระหวา่ ง 25-30 องศาเซลเซียส- อุณหภูมิกลางคืนที่เหมาะสม ระหวา่ ง 15-18 องศาเซลเซียส- ในสภาพอุณหภูมิต่ามกั จะพบดอกเพศเมียมากกวา่ ดอกกระเทย- ในสภาพอุณหภูมิสูงเกินไปมกั พบลกั ษณะเมลด็ ลีบมาการเตรียมดินและการปลูก มีดงั น้ี1. ก่อนการปลูกควรไถพรวน 1-2 คร้ัง ลึกประมาณ 30 เซนติเมตร เพราะแตงโมเป็ นพืชท่ีมีระบบรากหยง่ั ลึกลงไปในดินมากกวา่ 1 เมตร2. ควรมีการตกดินไว้ 5-7 วนั3. ใส่ป๋ ุยคอก หรือ ป๋ ุยหมกั ท่ีสลายตวั เร็ว ไร่ละประมาณ 2-3 ตนั ยอ่ ยและพรวนใหเ้ ขา้ กนั หร่อรดน้าลงไปดว้ ยเพอ่ื เพิ่มประสิทธิภาพในการซึมของป๋ ุยแตงโมจะไดม้ ีอาหารเมื่อมนั โต4. ใชส้ ารเคมีกาจดั แมลงดูดซึมปริมาณ 5 กิโลกรัม/ไร่5. เตรียมหลุมปลูก โดยขึงเชือกและขดุ ตามแนวเชือกระยะระหวา่ งตน้ 1.5-2.0 เมตรระยะระหวา่ งแถว 1.5-3.0 เมตรซ่ึงจะปลูก 400-500 หลุม / ไร่6. แปลงกวา้ ง 4.4 เมตร ร่องน้ากวา้ ง 0.4 เมตร ยกร่องสูง 15 เซนติเมตร กวา้ ง 1 เมตร7. การปลูก 2-3 ตน้ / หลุม จานวน 800-1,200 ตน้ / ไร่ในการขดุ หลุม กวา้ ง 30 ยาว 30 ลึก 30 ลูกบาศกเ์ ซนติเมตร8. ใส่ป๋ ุยคอกอตั รา 2 ตนั / ไร่ หรือ ป๋ ุยเคมีสูตร 13 - 13 - 21ในอตั ราส่วน 50 กิโลกรัม / ไร่ (เป็นป๋ ุยรองพ้ืน)9. ทาการคลุกป๋ ุยใหเ้ ขา้ กนั10. ใชฟ้ างขา้ งคลุมดินไวเ้ พอื่ ป้ องกนั ความช้ืนของดิน

การเตรียมเมลด็ พนั ธ์ุในการปลกูเมล็ดแตงโมใชเ้ มลด็ ที่ไดจ้ ากการซ้ือมาหรือที่มีการปลูกแลว้ ไดพ้ นั ธุ์ไมม่ ีเมลด็ มา จะสังเกตไดว้ า่ จะมีเปลือกหนากวา่ แตงโมธรรมดา ทาใหอ้ ตั ราการงอกต่ากวา่ดงั น้นั ในการเตรียมเมล็ดพนั ธุ์ สามารถทาไดห้ ลายวธิ ีดงั น้ี1. การตดั โดยจะตดั บริเวณส่วนปลายออกเพยี งนิดเดียวเทา่ น้นั ซ่ึงจะพจิ ารณาตดั เฉพาะเมลด็ ท่ีสมบูรณ์เท่าน้นั2. แช่น้าร้อน คดั เลือกเมล็ดที่สมบูรณ์ และปริมาณท่ีกล่าวมาขา้ งตน้ นาเมล็ดดงั กล่าวแช่ในน้าร้อน 70 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 30 นาที จากน้นั ลา้ งดว้ ยน้า นาไปกรองแลว้ เพาะต่อไป หรือเราจะสามารถแช่ในน้าอุน่ ก็ได้ แต่ตอ้ งใชเ้ วลาประมาณ 12 ชว่ั โมง3. แช่กรด คดั เลือกเมล็ดที่สมบูรณ์ในปริมาณท่ีกล่าวมาขา้ งตน้ โดยอาจจะแบ่งทาก็ได้ ซ่ึงจะนาเอาเมล็ดใส่ภาชนะพวกแก้ว แล้วเติมน้าลงไปเล็กน้อยพอให้คนได้ง่าย จากน้ันหยดกรดซลั ฟูริก ลงไป โดยสังเกตจากสีของน้าควรจะออกเหลือง นาไปแช่ 5 นาที จากน้นั ลา้ งดว้ ยน้าแลว้กรองนาไปเพาะ4. การบ่มเมล็ด โดยนาเมล็ดมาบรรจุถุงพลาสติกท่ีเจาะรูพรุน แช่ในสารบละลาย แคมเทนหรืออโธไซด์ อตั รา 5 กรัม/น้า 1 ลิตร แช่ประมาณ 30 นาที จากน้นั แช่น้า 4 ชวั่ โมงและบ่มในผา้เปี ยกหมาด ๆ รัดถุงให้แน่น บ่มต่อที่อุณหภูมิหอ้ งนาน 24 ชว่ั โมง หลงั จากรากงอก 0.5 เซนติเมตรนาไปเพาะต่อ ไม่ว่าจะทาวธิ ีใดก็ตามเราจะนาเมล็ดท่ีไดน้ าไปเพาะ ในกะบะเพาะโดยจะผสมดว้ ยส่วนประกอบดงั น้ีดินร่วน 1 ส่วนข้ีเถา้ แกลบ 1 ส่วน ผสมใหเ้ ขา้ กนัขยุ มะพร้าว 1 ส่วนป๋ ุยคอกเก่า ๆ 1 ส่วนหรือ อาจใช้ดินทราย 1 ส่วนป๋ ุยหมกั 1 ส่วน ผสมใหเ้ ขา้ กนัดินร่วน 1 ส่วนนาส่วนผสมที่ไดน้ าไปใส่ในกะบะ ขนาดกวา้ ง 30 ยาว 50 ลึก 10 เซนติเมตรในช่วงน้ีควรใหน้ ้าตลอดแตไ่ มค่ วรใหม้ ากเกินไป และควรใหน้ ้าเป็นฝอยละเอียด

การงอก เมื่อมีการงอกของเมล็ดใบเล้ียง 2-3 ใบ สูงประมาณ 3-4 เซนติเมตร จึงทาการยา้ ยลงถุงพลาสติก หลงั จากน้นั นาไปเก็บไวใ้ นท่ีร่มและให้น้าอยา่ งสม่าเสมอ เป็ นเวลา 1 วนั ในการเพาะเมลด็ น้ียงั จาเป็นตอ้ งใชแ้ ตงโมธรรมดาช่วยอยใุ่ นเรื่องการผสมพนั ธุ์อยู่ เราก็ควรเพาะไปพร้อมกนั ๆ หรือ แยกกะบะเพาะกไ็ ด้ เพราะในช่วงการงอกน้ีระหว่างแตงโมใส้เมล็ดกบั แตงโมธรรมดาจะแตกต่างกัน คือแตงโมไร้เมล็ดใบเล้ียงจะมีลกั ษณะไม่เรียบ การเจริญชา้ ในช่วงแรก ส่วนแตงโมธรรมดาจะตรงกนั ขา้ มการดูแลตวั กล้า หลงั จากยา้ ยลงถุง 15-25 วนั ควรใส่ป๋ ุยในโตรเจน เช่น ยเู รีย 1 ชอ้ นโตะ๊ ละลายน้า 10 ลิตรลดใบและตน้ สัปดาห์ละคร้ังการปลกู ในการปลูกนิยมหยดหลุมละ 4-5 เมล็ดต่อหลุม หรือ 150 g/ไร่ (ในวธิ ีท่ีไม่ไดท้ าการเตรียมเมล็ด) แต่ในวธิ ีการเตรียมเม็ดน้นั จะนาตน้ กลา้ ท่ีไดไ้ ปปลูก 2-3 ตน้ ต่อหลุม รดน้าให้ชุ่ม นาฟางคลุม เช่นเดิม โดยรดฟางดว้ ย การปลูกเมล็ดพนั ธุ์แตงโมไร้เมล็ดน้นั จะตอ้ งมีการปลูกแตงโมธรรมดา แจมดว้ ย หรือแยกแปลงกไ็ ดเ้ พอ่ื ประโยชนใ์ นการผสมพนั ธุ์ ซ่ึงการปลูกแตงโมธรรมดาในช่วงน้ีจะออกดอกพดดีที่จะทาการผสมดว้ ยมือหมายเหตุ : ในการเตรียมดินและการปลูกไมไ้ ดก้ าหนดแน่นอน สามารถเปลี่ยนแปลงหรือพลิก แพลงไดต้ ามความเหมาะสมการให้นา้ แมแ้ ตงโมจะไม่ชอบน้า และทนทานต่อความแห้งแล้งไดด้ ี ก็ตามถา้ ขาดน้าหรือแห้งแลง้เกินไปกจ็ ะทาใหแ้ ตงโมชะงกั การเจริญเติบโตได้ เพราะฉะน้นั จึงตอ้ งมีการใหน้ ้าอยเู่ สมอ

ข้อแนะนา ในช่วงแตงโมกาลงั เจริญเป็นช่วงท่ีตอ้ งใหน้ ้าไมใ่ หข้ าดเพราะช่วงน้ีแตงโมตอ้ งการน้ามากการให้ป๋ ุย ในการใหป้ ๋ ุยคร้ังแรกควรใหป้ ๋ ุยคอก ซ่ึงเราจะใหใ้ นช่วงเตรียมดิน ส่วนป๋ ุยเคมีที่ใชส้ ูตร 15 -15 - 15 หรือ สูตร 13 - 13 - 21 ในอตั ราส่วน 100 - 150 กิโลกรัม / ไร่ คร้ังที่สอง คือการใส่ป๋ ุยรองกน้ หลุม หรือพรวนกลบใส่เมื่อแตงโมทอดตน้ ยาวประมาณ 1เมตร โดยโรยขา้ งตน้ แลว้ นอกจากน้ียงั อาจจะใส่ป๋ ุยเสริมอีก เช่น ป๋ ุยยูเรีย 20 กิโลกรัม / ไร่ โดยแบง่ ใส่ 2 คร้ัง ดงั น้ี คร้ังแรก จะใส่เม่ือแตงโมมีใบ 5 ใบ ใชป้ ๋ ุยยเู รีย 10 กิโลกรัม / ไร่ คร้ังที่สอง เมื่อเถาแตงโมทอดยาว 30 เซนติเมตร อีก 10 กิโลกรัม / ไร่แนะนา : การใส่ป๋ ุยแต่ละคร้ังตอ้ งมีการพรวนดินก่อนการตกแต่งเถาแตงโม เม่ือแตงโมโตไดจ้ นมีความยาวประมาณ 24 เซนติเมตร ก็มีการตดั แต่งโดยปกติแตงโม 1ตน้ จะเอาไวเ้ พียง 4 เถา เท่าน้นั โดยพิจารณาจากความสมบูรณ์ และควรมีการจดั เถาให้เล้ือยไปในทางเดียวกนั ดว้ ยการช่วยผสมเกสรด้วยมอื ตามธรรมชาติแลว้ แมลงจะมีหนา้ ท่ีทาการผสมแต่เพ่ือความแน่นอน เราจาเป็ นตอ้ งทาจึงมีวธิ ีการ ดงั น้ี หลงั จากการยา้ ยปลูกประมาณ 30 - 40 วนั เราจะสังเกตระยะผสมเกสร จากเกสรตวั ผแู้ ละตวั เมีย ซ่ึงเราจะตอ้ งใช้เกสรตวั ผใู้ นแตงโมธรรมดา มาผสมกบั เกสรตวัเมียของแตงโมไร้เมล็ด โดยเราจะเด็ดเกสรตวั ผขู้ องแตงโมธรรมดาที่ปลูกแซมไวห้ รือปลูกแยกไว้ ซ่ึงจะเลือกดอกเพศผู้ จากตน้ ก่อนบาน 1 วนั ในตอนบ่ายสังเกตดอกจะตูม สีเหลืองงอมเขียว หลงั จากน้นั นาไปแช่

น้า 2 - 3 นาที แลว้ ห่อดว้ ยผา้ ขาวบางชุบน้าหมาด ๆ นาใส่ถุงรัดปากแน่น บ่มในอุณหภูมิห้อง 1 คืนรุ่งเชา้ กท็ าการผสมเกสรได้ การผสมเกสรน้นั จะทากนั ในช่วง 06.00 น - 10.00 น. หลงั จากน้ีจะทาใหด้ อกตวั เมียหุบการผสมทาโดยนากลีบดอกเพศผใู้ ห้เหลือเฉพาะละอองเกสรตวั ผเู้ ข่ียบริเวณดอกตวั เมียให้ละอองติดแลว้ ทาเคร่ืองหมาย การผสมเกสร 4 - 6 ดอกตอ่ ตน้ ใชเ้ วลาผสมปกติ ไมค่ วรเกิน 7 - 10 วนั ใหต้ ิด 3 ผล / ตน้โรคและศัตรูแตงโมไร้เมลด็ จะคลา้ ยกบั แตงโมธรรมดาทวั่ ไป ที่พบบอ่ ย ๆ ก็จะมี 1. โรครานา้ ค้าง (Downy mildew) เกิดจากเช้ือรา Pseudoperonosopora cubensis berk. & Curt. Rost อาการ ระยะแรกแผลเป็ นสีน้าตาล ช้าน้า ระหว่างเส้นใบ แผลเป็ นสีน้าตาลใบ แหง้ กรอบ บริเวณปลายใบ ถา้ เป็นมากใบจะร่วง เถาแหง้ และตาย ป้ องกนั พน่ สารเคมีป้ องกนั และกาจดั เช้ือราดูดซึม เช่น พวกไดแทนและกาจดั ตน้ ที่เป็นทิง้ ไป 2. โรคเถาเห่ยี ว (Wilt) เกิดจากเช้ือรา Fusarium oxysporum (Schlecht) อาการ เถาเหี่ยวต้งั แต่ยอดลงมาถึงปลาย ทอ่ ลาเลียงน้าเป็นสีน้าตาล บริเวณโคน เถา มีเมือก ซึมออกมา ป้ องกนั ไม่ปลูกแตงโมในพ้ืนท่ีมีการระบาดของโรคใชส้ ารเคมีพวก แคปแทน ไซเนบหรือยามาเนบ ฉีด ทุก ๆ 1 สปั ดาห์ 3. เพลยี้ ไฟ แมลงน้ีจะดูดกินน้าเล้ียงท่ียอดออ่ น อาการ ทาใหใ้ บแตงโมไมข่ ยายยอด ป้ องกนั ใชย้ า เซวนิ 85% แลนเนท หรือ ไดเมทโซเอท 4. เต่าแตง เป็นแมลงปี กแขง็ ขอบกดั กินใบแตงขณะยงั ออ่ น อาการ ใบแตงขาดเป็นวง ๆ ป้ องกนั ไมย้ า เซวนิ 85% พน่ ทุก ๆ 1 สปั ดหาห์

การปลดิ ผลทงิ้ ควรจะมีการปลิดผลทิ้งหากพบวา่ ผลมีขนาดเล็กและคุณภาพต่าในจานวนผลท่ีปลิดท้งั ไม่ควรมีขนาดเกินลูกปิ งปอง สัดส่วนท่ีเหมาะสมของตน้ และผลคือ จานวน 1 ตน้ ควรมีแตงโมตน้ ละ4 ผลแนะนา : เม่ือแตงโมมีขนาดใหญ่ข้ึนแลว้ ควรมีการเสริมดว้ ยฟางใตผ้ ลให้หนาเพ่ือไม่ให้สัมผสั กบัดิน และก่อนการเก็บเกี่ยว 10 วนั ควรมีการกลบั แตงโม เพื่อให้มีการกระจายของสีอยา่ งสม่าเสมอและมีความหวานเพม่ิ ข้ึนการเกบ็ เกยี่ ว จะเริ่มหลงั จากการยา้ ยปลูก 30 - 40 วนั โดยรวมอายุจนถึงเก็บเกี่ยวจะประมาณ 65 - 120วนั ใน การเกบ็ จะสังเกตโดย ลกั ษณะ ดงั น้ี 1. ผลมีลกั ษณะแหง้ 2. สงั เกตจากมือเกาะหรือข้วั ของผลซ่ึงจะมีกส็ ีเหลืองและแหง้ 3. การตดั หากมีเสียงกงั วานและเสียงทึบแสดงวา่ แตงโมแก่พอดีแต่ถา้ เสียงกงั วานเพียง อยา่ งเดียวแสดงวา่ แตงโมอ่อน ส่วนแตงโมแก่หรือ \"ไส้ลม้ \" น้นั จะมีเสียงออกทึบ ๆ 4. สีของผวิ ส่วนสมั ผสั ดินจะมีสีเหลือง บรรณานุกรมจานุลกั ษณ์ ขนบดี. การผลิตเมลด็ พนั ธุ์ผกั . สถาบนั วจิ ยั และผกั และฝึกอบรมการเกษตรลาปาง, สถาบนั เทคโนโลยรี าชมงคล. กรุงเทพฯ : 2535.ทศพล แจง้ จรัส. ผกั ฤดูร้อน. กรุงเทพฯ : 2531.นพดล จรัสสัมฤทธ์ิ. ฮอร์โมนพชื และสารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช. กรุงเทพฯ 2537.อุดม โกสัยสุก. การปลูกพืชไร่. กรุงเทพฯ : 2531.______________________________________________________________________________ ติดต่อสอบถามไดท้ ่ี E-mail : Thunwa.w@cc\.msu.ac.th