Ebook-unit 4

หน่วยที่ 4 ซอฟต์แวร์และระบบปฏิบัติการ Aporn On-nual

หน่วยที่ 4 ซอฟต์แวรแ์ ละระบบปฏบิ ตั ิการ 1.ความหมายของซอฟตแ์ วร์ (Software) ซอฟต์แวร์ คอื กลุ่มของชดุ คำสัง่ (Instruction) หรือโปรแกรมท่สี งั่ ให้ คอมพิวเตอรท์ ำงำน เพอ่ื ประมวลผลตำมทผ่ี ใู้ ช้ตอ้ งกำร หำกไม่มี ซอฟตแ์ วรเ์ ครอ่ื งกไ็ มส่ ำมำรถทำงำนได้ เช่น บริษัทผู้ผลติ เครือ่ ง คอมพวิ เตอรเ์ สร็จจะตอ้ งเขียนโปรแกรมควบคมุ เครื่อง เพอ่ื ส่ังให้ คอมพิวเตอรท์ ผ่ี ลติ ขน้ึ มำน้ันสำมำรถเปดิ ใชง้ ำนได้ด้วยโปรแกรมควบคมุ กำรทำงำนของเคร่อื งคอมพิวเตอร์ เคร่อื งจงึ จะเปิดใชง้ ำนได้ ดังนนั้ ซอฟตแ์ วร์จงึ เป็นสิง่ ท่จี ำเป็นและมคี วำมสำคญั มำกในระบบคอมพวิ เตอร์

2.ภาษาคอมพวิ เตอร์ (Programming Languages) ภำษำคอมเปน็ เรือ่ งของโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ ควรต้องเรียนรเู้ กี่ยวกับ ภำษำคอมพวิ เตอร์เพอ่ื ใชส้ ำหรบั ในกำรพฒั นำโปรแกรม โดยผ้เู ขียน โปรแกรมมกั เรยี กกันวำ่ \"โปรแกรมเมอร์\" เป็นผ้ทู ี่พฒั นำโปรแกรมดว้ ยกำร เขียนชดุ คำสง่ั เพ่ือสั่งใหค้ อมพวิ เตอร์ประมวลผล สำมำรถแบง่ ภำษำคอมพิวเตอรอ์ อกเปน็ ประเภทต่ำงๆ ไดด้ ังนี้ 2.1 ภำษำเคร่ือง (Machine Languages) เปน็ ภำษำคอมพวิ เตอร์ ยุคที่ 1 ใชร้ หสั เลขฐำนสอง (Binary Code) คือ มแี ตเ่ ลข 0 กบั 1 เปน็ ตวั ส่ังให้คอมพวิ เตอรท์ ำงำน ซึง่ ยำกต่อกำรเรยี นรู้ 2.2 ภำษำแอสเซมบลี (Assembly Languages) หรือเรยี กว่ำ ภำษำระดบั ต่ำ เป็นภำษำคอมพวิ เตอร์ ยุคท่ี 2 เปน็ ภำษำทใ่ี ชเ้ อกลักษณใ์ นกำรสอ่ื ควำมหมำย กำรใชภ้ ำษำระดับตำ่ นี้ ต้องใช้ตัวแปลภำษำระดับตำ่ ให้เป็น ภำษำเครอ่ื งทเี่ รียกว่ำ แอสเซมเบลอร์ (Assembler) 2.3 ภำษำระดับสูง (High-Level Languages) เปน็ ภำษำคอมพิวเตอร์ ยุคท่ี 3 เร่มิ ใช้ชดุ คำสั่งท่ีเรยี กวำ่ Statements ทมี่ ลี ักษณะใกล้เคยี งกบั ประโยคภำษำองั กฤษ ทำใหผ้ เู้ ขียนโปรแกรม สำมำรถเขำ้ ใจชดุ คำสงั่ เพอื่ สง่ั ให้คอมพิวเตอรท์ ำงำนได้ง่ำยขึ้นและเปน็

ภำษำที่ไมข่ ึน้ อยู่กับชนดิ ของเคร่ือง เนอื่ งจำกภำษำระดบั สงู เป็นภำษำ ใกล้เคยี งภำษำมนษุ ย์ แต่ต้องกำรตวั แปลคำสั่งใหเ้ ป็นภำษำเครอ่ื งอกี ที หน่งึ ซ่งึ มอี ยู่ 2 ชนิด คือ (1) คอมไพเลอร์ (Compiler) เป็นกำรทำงำนของโปรแกรมแปลภำษำแบบ คอมไพเลอร์ จะเป็นกำรแปลคำสั่งท้งั หมดในโปรแกรมที่เขียนเปน็ ภำษำระดับสูง (2) อินเตอร์พรีเตอร์ (Interpreter) จะทำกำรแปลชุดคำสัง่ ทีละบรรทัด หำกพบข้อผิดพลำดในโปรแกรมก็จะแสดงขอ้ ผิดพลำดที่เกิดข้ึนบน หน้ำจอ 2.4 ภำษำทไี่ ม่ต้องกำหนดขั้นตอนกำรทำงำน ยุคท่ี 4 (Fourth- Generation Languages:4GL) เดมิ ภำษำระดบั สูงเปน็ ภำษำทีต่ ้องกำหนดขนั้ ตอนกำรทำงำน (Procedural) ในบำงคร้งั ต้องเขยี นชุดคำส่ังของโปรแกรมที่ยำวมำกกวำ่ จะได้ผลลัพธท์ ่ีต้องกำร แตใ่ นภำษำยคุ ที่ 4 เปน็ ภำษำท่ไี มต่ ้องกำหนด ขัน้ ตอนกำรทำงำน (Non-Procedural) 2.5 ภำษำเชิงวัตถุ (Object-Oriented Languages) เปน็ ภำษำคอมพวิ เตอร์ ยุคท่ี 5 เป็นกำรเขยี นโปรแกรมแบบ OOP (Object-Oriented Programming) คอื ใหม้ องทุกสงิ่ เปน็ วตั ถุ (Object) ซ่ึงวัตถจุ ะประกอบดว้ ย ข้อมูล (Data) และวิธีกำร (Method) โดยจะมี คลำส (Class) เปน็ ตัวกำหนดคุณสมบัติของวัตถุ

3.ประเภทของซอฟต์แวร์ ประเภทของซอฟต์แวร์ใชง้ ำน สำมำรถแบ่งออกไดเ้ ปน็ 2 ประเภท คือ (1) ซอฟตแ์ วรร์ ะบบ (System Software) (2) ซอฟตแ์ วรป์ ระยุกต์ (Application Software) 1. ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software Software) หรอื โปรแกรมระบบ คือ โปรแกรมที่ทำหน้ำที่ในกำรควบคุมกำรทำงำนของเคร่อื ง คอมพวิ เตอรแ์ ละอุปกรณ์ต่ำงๆ รวมถงึ เปน็ สือ่ กลำงระหวำ่ งผ้ใู ชก้ ับเครอื่ ง คอมพวิ เตอร์ และระหว่ำงโปรแกรมประยุกตก์ บั เครือ่ งคอมพิวเตอร์ สำมำรถแบง่ ออกเป็น 2 โปรแกรม ได้แก่ โปรแกรมระบบปฏิบตั กิ ำร (Operating System) กบั โปรแกรมอรรถประโยชน์ (Utility Program) 2. ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software) หรอื โปรแกรมประยุกต์ คอื ชดุ ของโปรแกรมที่เขียนขึ้น เพือ่ ใชก้ ับงำนใดงำนหน่งึ โดยเฉพำะ แบ่งออกเปน็ 2 โปรแกรม ไดแ้ ก่ โปรแกรมใช้งำนเฉพำะด้ำน (Operating System) กับโปรแกรมใช้งำนทั่วไป (General-Purpose)

4. ความหมายและหน้าที่ของระบบปฏบิ ัติการ 1.ระบบปฏิบัตกิ าร (Operating System) เรียกกนั ส้นั ๆ ว่ำโอเอส (OS) คือ โปรแกรมทีส่ ำคัญมำก ประกอบดว้ ยชุดโปรแกรมที่ทำหนำ้ ที่ใน กำรควบคุมกำรดำเนนิ งำนต่ำงๆ ภำยในระบบคอมพวิ เตอร์ ระบบปฏิบัติกำรทใี่ ชบ้ นเครือ่ งคอมพิวเตอร์ 1.1 พีซีคอมแพเทเบิล (PC-Compatable) เปน็ กลมุ่ เครอ่ื งพซี ีใชง้ ำนมำก ทีส่ ดุ 1.2 พีซแี มคอนิ ทอช และแมคโอเอส (Mac OS) เป็นพซี ีคอมพิวเตอร์ทีอ่ ยู่ ในตระกลู ของแอปเปิ้ลคอมพิวเตอร์ เชน่ Power Bank , Imac 1.3 ลนี ุซ์ (Linuk) เป็นระบบปฏกิ ำรแบบเปิด 2.หนา้ ทีข่ องระบบปฏิบัตกิ าร หน้ำที่หลักของระบบปฏบิ ตั กิ ำร หำก พิจำรณำถงึ รำยละเอียดต่ำงๆ จะมจี ำนวนมำกมำย ในทีนจ้ี ะขอกล่ำวถงึ หนำ้ ท่ีหลักๆ ของระบบปฏิบัติกำร ซง่ึ ประกอบด้วย 2.1 ชว่ ยในกำรบูตเคร่ือง (Boot/BootStrap) บูต (Boot) เป็นกำรบรรจุ โปรแกรมระบบปฏบิ ตั ิกำรลงในหนว่ ยควำมจำ (RAM) 2.2 ควบคุมอุปกรณแ์ ละกำรทำงำนของคอมพิวเตอร์ (Control Devices) ระบบปฏิบตั กิ ำรจะจดั กำรกบั อปุ กรณ์ต่ำงๆ ในระบบใหท้ ำงำนไดอ้ ย่ำง ถูกตอ้ ง

2.3 จดั สรรทรพั ยำกรในระบบ (Resources Management) ทรัพยำกร (Resources) หมำยถึง สิ่งท่ีถูกใชใ้ นกำรทำกระบวนกำรทำงำนตำ่ ง ๆ ของระบบคอมพิวเตอร์ เช่น ซีพียูท่อี ยู่เพียงตวั เดียว 2.4 เปน็ ตวั กลำงระหวำ่ งฮำรด์ แวร์กบั ผู้ใช้งำน (User Interface) ระบบปฏบิ ตั ิกำรจะเป็นตัวกลำงในกำรตดิ ตอ่ ระหว่ำงผู้ใช้งำนกับ คอมพวิ เตอร์ 2.5 หน้ำที่อ่ืนๆ โปรแกรมระบบปฏิบัตกิ ำรแต่ละตัวจะมีควำมสำมำรถที่ แตกตำ่ งกัน เช่น กำรจดั กำรโครงสรำ้ งขอ้ มลู ทีจ่ ัดเก็บไวใ้ หม้ ีควำม ปลอดภัย

5. ประเภทของระบบปฏบิ ตั ิการ สำมำรถแยกประเภทของระบบปฏบิ ัติกำรโดยพิจำรณำจำกบรรทัด ฐำนทสี่ ำคัญ 3 ประกำร คือ (1) ระบบปฏบิ ัติกำรยอมใหม้ ผี ใู้ ช้งำนระบบคอมพวิ เตอร์พรอ้ มกัน มำกกวำ่ 1 คนหรือไม่ (2) ระบบปฏบิ ตั ิกำรยอมใหม้ โี ปรแกรมทำงำนพร้อมๆ กนั มำกกว่ำ 1 โปรแกรมหรอื ไม่ (3) ระบบปฏบิ ตั ิกำรสำมำรถประมวลผลโดยใชห้ ลำยหน่วยประมวลผลได้ หรือไม่

6.ชนิดของระบบปฏบิ ัติการ ชนดิ ของระบบปฏบิ ัติกำร สำมำรถจำแนกออกไปเป็น 3 ชนิด คือ (1) ระบบปฏิบตั กิ ารแบบใช้คนเดียว (Stand-Alone Operating System) คือ ระบบปฏิบตั ิกำรท่ใี ช้งำนบนเครื่องคอมพวิ เตอรแ์ บบเดย่ี วๆ ไดแ้ ก่ ระบบปฏิบัติกำรดอส (DOS) ระบบปฏบิ ตั ิกำรวินโดว์ (MS- Windows) ระบบปฏิบัติกำรแมคอินทอช (Mac OS) และ ระบบปฏิบตั กิ ำร OS/2 (2) ระบบปฏบิ ตั กิ ารเครือขา่ ย (Network Operating System) ระบบปฏิบตั กิ ำรเครือข่ำยในทน่ี ี้ หมำยถงึ ระบบปฏิบัตกิ ำรแบบไคลเอนต์ เซริ ์ฟเวอร์ (Client/Server) ซงึ่ เปน็ ระบบปฏบิ ัติกำรเครือขำ่ ยทีต่ ิดต้ัง เพื่อใหเ้ ครื่องคอมพวิ เตอร์เครือ่ งหนึ่งทำหน้ำท่ีเป็นศูนย์บริกำรหรือ เซิรฟ์ เวอร(์ เครอื่ งแมข่ ำ่ ย) (3) ระบบปฏิบัตกิ ารแบบฝงั ในเครื่อง (Embedded Operating System) เป็นระบบปฏิบตั ิกำรที่มักนำไปใชก้ บั เครอื่ งคอมพิวเตอรแ์ บบ มือถอื โดยระบบปฏบิ ัตกิ ำรแบบฝงั ในเครอ่ื งน้ี

7.ตวั อยา่ งโปรแกรมอรรถประโยชน์ โปรแกรมอรรถประโยชน์ (Utility Programs) โปรแกรม อรรถประโยชน์หรือมกั เรียกวำ่ โปรแกรมยทู ลิ ติ ้ี เป็นโปรแกรมระบบท่ใี ช้ งำนเฉพำะอย่ำง ซง่ึ ในปัจจบุ นั ระบบปฏิบตั กิ ำรหลำยชนดิ ไดม้ กี ำรผนวก โปรแกรมยูทิลิตี้ตำ่ งๆ มำพรอ้ มกบั ชุดระบบปฏิบัตกิ ำร เชน่ Check Disk , Disk Defragmenter

8.ตวั อยา่ งโปรแกรมประยกุ ต์ ตัวอย่ำงซอฟตแ์ วรป์ ระยกุ ต์ (Application Software) หรอื โปรแกรมประยุกต์ (1) ซอฟต์แวร์ท่ีนำมำใชส้ ำหรบั งำนเฉพำะด้ำน (Application-Specific) ประเภทของโปรแกรมนีไ้ ด้แก่ ชดุ โปรแกรมต่ำงๆ ที่ใชก้ บั ระบบงำนธุรกจิ หรือระบบงำนอ่ืนๆ ทเ่ี กีย่ วขอ้ ง เช่น โปรแกรมที่ใชก้ บั กำรจัดกำรวัตถุดิบ (2) ซอฟต์แวร์ที่นำมำใช้กบั งำนท่ัวไป (General-Purpose) เป็น โปรแกรมท่ผี ู้ใชส้ ำมำรถนำมำใช้กับงำนท่วั ๆไปได้ เช่น โปรแกรม ประมวลผลคำ โปรแกรมตำรำงงำน โปรแกรมฐำนข้อมูล