powerpoint-05

พลงั งานที่ใช้กนั มากในแต่ละประเทศ คือ พลงั งานไฟฟ้า การผลิต พลงั งานไฟฟ้ามีกระบวนการผลิตซึ่งใช้เชื้อเพลิงท่ีสาคญั ๆ ดงั นี้ 56

เป็นเชื้อเพลิงผลิตพลงั งานไฟฟ้าอาจก่อให้เกิดปัญหา และผลกระทบ ต่อส่ิงแวดล้อม ผลกระทบท่ีเกิดเร่ิมตัง้ แต่กระบวนการทาเหมืองแร่และ แต่งแร่ สรปุ ได้ดงั นี้ 57

ประเทศไทยแหล่งน้ามนั ดิบมีน้อย โดยที่แหล่งสิริกิต์ิผลิตได้เพียง รอ้ ยละ 3 ของความต้องการใช้ในประเทศ น้ามนั ดิบส่วนใหญ่ท่ีใช้ในประเทศ นาเข้ามาจากต่างประเทศทาให้สญู เสียเงินตราต่างประเทศเป็นจานวนมาก 58

เป็นแหล่งพลงั งานที่มีการขดุ เจาะมาใช้ประโยชน์มากว่า10 ปี แล้วแหล่งใหญ่ อยู่ในอ่าวไทย แต่ปริมาณที่มีในประเทศไม่เพียงพอต่อความต้องการใช้ จึง ต้องมีการซื้อจากเมียนมามาเลเซีย และอินโดนีเซียในระยะต่อไป 59

การผลิตไฟฟ้าโดยใช้พลงั งานจากน้าที่เกบ็ กกั อยู่ในอ่างเกบ็ น้าหรือเขื่อน อาศยั การปล่อยให้น้าไหลออกผ่านกงั หนั  (Turbine) เพื่อให้ไปขบั เคลื่อนเคร่ือง กาเนิ ดไฟฟ้า (Generator) ดงั นัน้ การผลิตไฟฟ้าจากน้า จึงจาเป็ นต้องมีการสร้าง เขื่อนสาหรบั เกบ็ กกั น้า ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้ 60

พลงั งานนิ วเคลียร ์ เป็ นพลงั งานที่มีศกั ยภาพในการใช้เป็ นพลงั งานทดแทน ในการผลิตไฟฟ้ า พลงั งานนิ วเคลียร์ได้มาจากปฏิกิริยาการแตกตัว (Nuclear Fission) ซ่ึงจะมีกากของเสียเป็นสารกมั มนั ตภาพรงั สีที่กาลงั สลายตวั หรือจดั เรียง ตวั ใหม่ และมีการปลดปล่อยรงั สีประเภทต่างๆ ออกมาทาให้เกิดอนั ตรายต่อ ส่ิงมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม การใช้พลงั งานนิวเคลียรจ์ ึงแพร่หลายเฉพาะในประเทศ ท่ีมีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีซึ่งมีขีดความสามารถในการจดั การกบั ปัญหา และความเส่ียง ส าหร ับประเทศไทยปั จจุ บ ัน  มี การน าสารกัมม ันตร ังสี มาใช้ ในด้ าน การแพทย์ (การผลิตเวชภณั ฑ์ปลอดเชื้อ) การเกษตร (การถนอมอาหาร) และ ด้านอตุ สาหกรรม (การตรวจสอบการเชื่อมโลหะ) 61

ภาพ การนาสารกมั มนั ตรงั สีมาใช้ทางการแพทย์ 62

63

ภาพตดั ขวางแสดงการเกบ็ กากกมั มนั ตรงั สีในระดบั ชนั้ ต่างๆ จากพ้ืนิววดวน 64

การผลิต และการใช้พลงั งานในโรงงานก่อให้เกิดมลพิษ และของ เสียปลดปล่อยออกมา ซ่ึงอาจส่งผลกระทบต่อสงั คม และชุมชนที่อาศยั อยู่ ใกล้เคียงกบั โรงงาน สรปุ ได้ดงั นี้ 1 น้าทิ้ง 2 ขยะหรอื กากของเสีย 3 มลพิษทางอากาศ 65

ปัญหาและผลกระทบจากการคมนาคมขนส่งมาจากกา๊ ซเสีย ไอเสียและ ฝ่ ุนละอองที่ปล่อยออกมาจากเครื่องยนต์ ก๊าซเสียบางส่วน และฝ่ ุนละอองที่ เ กิ ด ขึ้ น เป็ นผลมาจากการเผาไหม้ท่ีไม่สมบูรณ์ โดยทวั่ ไปเขม่าฝ่ นุ ละอองมีขนาดเลก็ มาก (เลก็ กว่า 10 ไมครอน หรือ PM 10) เม่ือสูดลมหายใจเข้าไปจะเป็ นอนั ตราย ต่อปอดของมนุษยซ์ ่ึงมีผลต่อชีวิตและสุขภาพ ปัญหาดงั กล่าวมีแนวโน้มจะ เป็นอนั ตรายมากสาหรบั ชมุ ชนเมืองใหญ่ที่มีการจราจรติดขดั มากๆ 66

การเกิดรรู วั่ ของชนั้ โอโซน (Ozone Depletion) รรู วั่ ในชนั้ โอโซนเกิดขึ้น เน่ืองจากสารคลอโรฟลูโอโรคาร์บอน (CFCS) ซ่ึงเป็ นสารที่ใช้ในการทา ความเยน็  เช่น ใช้ในการทาต้เู ยน็  เคร่ืองปรบั อากาศและในการอดั ความดนั ในกระป๋ องสเปรยต์ ่างๆ และสารฮาลอน (Halon) สารจาพวกนี้เมื่อปล่อยออกไป ในบรรยากาศจะลอยขึน้ ไปยงั ชนั้ โทรโพสเฟี ยร ์ และชนั้ สแตรโทสเฟี ยร ์ ซึ่งใน บรรยากาศชนั้ นี้จะมีกา๊ ซโอโซน (O3) ซ่ึงทาหน้าท่ีเป็นตวั กนั้ รงั สีอลั ตราไวโอเลตบี (UVB) ท่ีแผ่กระจายมายงั โลกไม่ให้มีปริมาณ มากเกินไปจนเป็ นอนั ตรายต่อ มนุษยไ์ ด้ โดยปกติถ้าผิวหนังมนุษยไ์ ด้รบั รงั สี UVB มากเกินไปอาจทาให้เกิด โรคมะเรง็ ผิวหนังได้ เมื่อสารจาพวก CFCS ปะปนอยู่ในชนั้ สแตรโทสเฟี ยร์ รงั สีอลั ตราไวโอเลตจะกระตุ้นให้อะตอมคลอรีนแตกตวั ออกมาจากสาร CFCS ซ่ึงอะตอมคลอรีนนี้จะจบั ตวั กบั ออกซิเจนอะตอมในโอโซนทาให้โอโซนถกู ทาลายลง 67

ภาพ การเกวดรรู วั ่ ในชนั้ โอโซน 68

เน่ืองจากก๊าซโอโซนเป็ นตวั กรองรงั สี UVB ซ่ึงเป็ นรงั สีท่ีเป็ นอนั ตราย ต่อผิวหนังมนุษย ์ ย่ิงกา๊ ซโอโซนถกู ทาลายมากเท่าไร กแ็ สดงว่าสิ่งมีชีวิตบน โลกจะได้รบั ความเส่ียงจากอนั ตรายของรงั สี UVB มากขึ้น ดงั นัน้ ปัญหาการ เกิดรรู วั่ ของชนั้ โอโซนนี้ จาเป็นต้องมีการป้องกนั โดยการลดการใช้สาร CFCS ภาพ รรู วั่ ของชนั้ โอโซนในบรรยากาศชนั้ สแตรโทสเฟี ยรท์ ีพ่ บเมอื่ ปี พ.ศ. 2543 69

ฝนกรด (Acid Rain) คือ ฝนหรอื หิมะที่ตกลงมา โดยมีสภาพเป็นกรดจากสารซลั เฟอรไ์ ดออกไซด์ สารนี้ เกิดจากการเผาไหม้ถ่านหินที่มีส่วนประกอบของกามะถนั (ซลั เฟอร)์ จากโรงไฟฟ้าและสารไนโตรเจนออกไซด์ ซึ่งเกิดจาก การเผาไหม้เชื้อเพลิง โดยเฉพาะการเผาไหม้เชื้อเพลิงใน รถยนต์ เม่ือซลั เฟอรไ์ ดออกไซด์ และไนโตรเจน ออกไซดล์ อยขึน้ ส่อู ากาศกจ็ ะรวมตวั กบั ไอน้า กลายเป็นกรดซลั ฟรู ิก และกรดไนตริก ตกลงมา เป็นฝนท่ีมีสภาพเป็นกรดเป็นอนั ตรายต่อ โลหะ ส่ิงก่อสรา้ ง พืช และมนุษย์ 70

สภาวะโลกรอ้ น (Global Warming) เป็น สภาวะท่ีมีกา๊ ซบางชนิดสะสมอย่ใู นบรรยากาศ โลกเป็นจานวนมาก ทาให้รงั สีความรอ้ นที่แผ่ จากโลกไม่สามารถกระจายออกไปนอกบรรยากาศ ได้ทาให้สภาพภมู ิอากาศโดยรวมของโลกมี ความรอ้ นสะสมอย่มู ากเป็นผลให้อณุ หภมู ิของ อากาศในโลกสงู ขึน้ เรอ่ื ยๆ ปรากฏการณ์นี้มี ลกั ษณะเช่นเดียวกบั การรกั ษาความรอ้ น ภายในเรอื นเพาะชากระจก (GreenHouse) ทางการเกษตร 71

พลังงานเป็ นส่ิงจาเป็ นสาหรับมนุษย์ และเป็ นปัจจัยพื้นาาน ในการดารงชีวิตประเทศไทยมีแหล่งพลงั งานหลายประเภท แต่มีปริมาณน้อย เม่ือเทียบกบั ประเทศอื่นๆ พลงั งานหลกั ท่ีใช้คือ น้ามนั  ทงั้ เพ่ือใช้ในการผลิต ไฟฟ้า การคมนาคมขนส่ง ตลอดจนเป็ นวตั ถดุ ิบในการผลิตภาคอตุ สาหกรรม  การผลิตและการใช้พลงั งานได้ส่งผลกระทบต่อส่ิงแวดล้อม ทงั้ การทาลาย ป่ าไม้จากการสร้างเขื่อน การเกิดมลพิษทางอากาศจากการใช้เชื้อเพลิง ฟอสซิล มลพิษทางน้าจากโรงงานอุตสาหกรรมรวมทัง้ การเปล่ียนแปลง ของสภาพภมู ิอากาศจากการเกิดปรากฏการณ์เรือนกระจกโอโซนท่ีลดลง และ การเกิดฝนกรด 72