2 การเข้าถึงสื่อดิจิทัล

การเขาถงึ สอ่ื ดิจทิ ลั การเขาถึง หลกั สูตรความเขา ใจดิจทิ ลั (Digital Literacy) สื่อดิจิทัล

จุดประสงคหลัก • เขาใจการเขาถึงขอ มลู และส่อื ดจิ ิทัล ผานทางอินเทอรเน็ต • เขาใจการเขา ถงึ อนิ เทอรเ นต็ ผา นทางสือ่ ดจิ ทิ ลั ชนิดตางๆ รวมถึงความแตกตา ง • เขาใจขอ มูลประเภทตา งๆ ของดจิ ิทัล • เขาใจวธิ กี ารเขาถงึ และคน หาขอ มูลทางอนิ เทอรเ นต็

Competence • สามารถแยกแยะประเภทการเขา ถงึ อินเทอรเ น็ตดว ยวิธตี างๆ รวมระบุขอ ดขี อ เสยี ได • สามารถเขาใจสือ่ ดจิ ทิ ลั ชนดิ ตา งๆ รวมถึงการนาํ ไปประยกุ ตใ ชง านในปจ จบุ นั • สามารถใช Search Engine คน หาขอมลู ท่ีตองการจากอนิ เทอรเน็ตได

โครงสรางหัวเรือ่ งหลกั การเขาถึงส่อื ดิจทิ ลั อนิ เทอรเน็ต 3G, HSPA, 4G, LTE Wi-Fi ADSL, Cable, Fiber Cloud IoT Industry 4.0 สอื่ ดจิ ิทลั เสยี งดิจิทลั วิดโี อดิจทิ ลั ภาพถายดจิ ิทลั หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส ทวี ดี จิ ทิ ลั อินเทอรเน็ตทวี ีดิจทิ ลั ระบบสงขอ ความทันที การโทรทางดิจทิ ัล ประชมุ ผา นดิจิทัล ถายทอดสด การคนหาขอมลู เสิรชเอนจิน คน หาตาํ แหนง

อะไรคอื ดจิ ทิ ลั (สือ่ ดิจิทัล) นวตั กรรมท่สี รางข้นึ มาทดแทนส่งิ ท่ีมีอยเู ดมิ เพอื่ ใหราคาถกู ลงและรักษาไวซ ึง่ คณุ ภาพ เอื้อตอประโยชนก ารใชสอยทมี่ ากกวา เดิม และสอ่ื ดจิ ิทลั หมายถึงสือ่ อิเลก็ ทรอนกิ สซ ่ึง ทาํ งานโดยใชรหสั ดจิ ทิ ลั ในปจ จุบัน การเขียนโปรแกรมตง้ั อยบู นพื้นฐานของเลขฐานสอง ในกรณีนี้ ดิจทิ ัล หมายถึงการแยกแยะระหวาง \"0\" กบั \"1\" ในการแสดงขอมลู คอมพิวเตอรเปน เครื่องจกั รท่ีมกั จะแปลขอ มูลดิจิทลั ฐานสองแลวจึงแสดงช้นั ของ เครอ่ื งประมวลผลชนั้ ของขอ มลู ดิจิทลั ที่เหนือกวา สื่อดิจิทัลเชนเดยี วกบั สื่อเสยี ง วดิ โี อ หรอื เน้ือหาดิจทิ ลั อน่ื ๆ สามารถถกู สรางข้นึ อางองิ ถึงและไดร บั การแจกจา ยผานทาง เครือ่ งประมวลผลขอ มลู ดจิ ทิ ัล สอ่ื ดจิ ิทลั ไดนาํ มาซง่ึ การเปลี่ยนแปลงอยางใหญห ลวงเมื่อ เทยี บกบั ส่อื อนาล็อก

• วิถีชีวิตดจิ ิทัล (Digital Lifestyle) ความแตกตา ง ในอดีตกับปจจบุ นั สื่อในปจจุบัน สอื่ ในอดตี 1. รวดเรว็ 2. ประหยดั คาใชจ า ย 1. ชา ,ลา สมยั 3. ไมส นใจใกล/ ไกล 2. คา ใชจ า ยสงู 4. การแพรกระจายของขาวสารใน 3. เนนตอบสนองชมุ ชน แนวราบ (เชิงปฏสิ ัมพนั ธ) 4. การแพรกระจายของขา วสารมงุ เนน 5. ไรข ีดจํากัดพนื้ ท่แี ละเวลา ทศิ ทางเดียว ,มีผลสะทอ นกลับชนั เจน 6. นําเสนอโดยมอื สมคั รเลน 5. ขอ จาํ กดั ดานพ้นื ท่ี/เวลา 6. นาํ เสนอโดยนักส่ือสารมวลชน

ประเภทของส่ือดิจทิ ลั • ภาพดิจทิ ัล • เสียงดิจิทัล • วิดโี อดจิ ทิ ัล • ทีวีดจิ ิทัล • อนิ เทอรเน็ตดจิ ทิ ัล

อนิ เทอรเน็ต คอื อะไร อินเตอรเน็ต (Internet) ยอ มาจากคาํ วา “International network” หรือ “Inter Connection network” ซง่ึ หมายถึง เครือขา ยคอมพิวเตอรขนาดใหญ ท่เี ชื่อมโยงเครือขา ยคอมพิวเตอรท ว่ั โลกเขา ไวด ว ยกัน เพ่ือใหเกดิ การสอ่ื สาร และการ แลกเปล่ียนขอมูลรว มกนั โดยอาศัยตัวเชอ่ื มเครือขายภายใตม าตรฐานการเชอื่ มโยง เดียวกัน นั่นก็คอื TCP/IP Protocol ซึง่ เปน ขอกาํ หนดวธิ กี ารติดตอ ส่ือสารระหวา ง คอมพิวเตอรใ นระบบเครือขาย ซง่ึ โปรโตคอลนจ้ี ะชว ยใหค อมพวิ เตอรทีม่ ีฮารด แวรท ี่ แตกตางกนั สามารถติดตอ ถึงกันได

ประวตั ิโดยสังเขป AสเกตเปควรลRรนะนอPือผทAทดขทูรnเี่เาวหวาํeยลงกลtอกาาอื หนิลรทรเวาหตําอืโจิ างหอัยกาAรมแนมเdปลนไกี vดระต็าaะเรถnชเโเอืทcอื่จปกeศมมาาํสหโตRเยหนีดมeงรวาดิsเฐัคยยeมอรรกaาเะือrาใมcนเรขบhรวายิกิดจิยุคPาปยั สrเแoรหงมลjคน็ eาะรวcณกาาtมารทู Aระเีเ่ยgพบมe็นฒัือบnงคนcรใอyาดะมเเหคnมพวรeือวิาอืtงเงขตหโสดาอนหยยรึง่รคมส ฐั ออํากรมหบะับพรบหรับวิมบฐั เสเาคตซ่งัยออกียใมรหาใดพรกนังตวิลปกอเมุตล งคมอาเ.ปวหรศจนบา.ึงวรา1กทิะง9ลสบย6าวบา0ยนลเเคอัยปราซในนอืจง่ึ โถขสคูกาหรยทรงทัฐกําอ่ีใลาชรเามงชยารือ่ นิกแไาตด ใอคนนิอปมเตพคอิว.รศเเต.นอ็ต1รม9ทา8กุ จ3เนคถรไดอ่ืงึ ปมงใจกี นจารรบุ ะนนั บําบเTปCนPค/รIPัง้ แPรrกotoจcนoกlรหะทรอืั่งไTดrกaลnาsยmเปisน siมoาnตรCฐoาnนtใrนolกาPรroตtดิ oตcอoใlนรมะาบใบชกเคับรือขา ย ใเคนรปือ ขคา .ยศ. แ1ล9ะ8ใ6ช มISีกPาร(กInําtหeนrnดeชtอ่ื Sโดeเrมvนice(DPoromviadiner)naใmนกeาSรyจsัดtทeาํmฐ)านเขพอ่อื มสูลรขางอฐงาตนนขเออ งมูลในแตละ

หลกั การทาํ งาน – เราตดิ ตอ กนั ทว่ั โลกไดอ ยางไร?

Web 1.0 – Web 4.0

ข้นั ตอนการทาํ งานของเว็บไซต • ทําไมตออินเตอรเนต็ ได แตเ ขา เวบ็ บางเวบ็ ไมไ ด?

ประเภทของการเขา ถงึ อินเทอรเ น็ต การเขา ถึงอินเทอรเ นต็ (Internet Access) หมายถงึ การเชอื่ มตอผใู ชค อมพวิ เตอรสว นบคุ คล หรอื คอมพวิ เตอรใดๆ หรอื อปุ กรณมือถอื หรือเครอื ขา ยคอมพิวเตอรเขา กับระบบอินเทอรเ น็ตที่ชว ยให ผูใชส ามารถเขา ถึงบรกิ ารตา งๆในอินเทอรเนต็ ได • เทคโนโลยกี ารเขา ถึง oเครือขายพน้ื ทีท่ องถนิ่ : จดั ใหม ีการเขา ถงึ อนิ เทอรเ น็ตไปยงั คอมพวิ เตอรแ ละอปุ กรณอ นื่ ๆ ในพ้ืนที่ จํากดั เชนบา น, โรงเรียน, หองปฏบิ ตั ิการคอมพวิ เตอรห รืออาคารสํานกั งาน, ที่มักจะมอี ตั ราขอ มลู คอนขา งสงู ที่อยใู นชว งปกติ 10-1000 Mbit/s มที ง้ั แบบใชส ายและไรส าย LANs Ethernet บนสาย เกรียวคูและ Wi-Fi oการเขา ถึงดว ยบรอดแบนด

แบนดว ดิ ท (Bandwidth) คืออะไร • แบนดว ิดท (Bandwidth) หมายถึงอัตราการสงขอมูล ผานตัวกลางไปยงั อีกสถานท่หี นึ่ง ซึง่ ตัวกลางนน้ั จะเปน สายทองแดงหรอื สายใยแกว นําแสง กจ็ ะมผี ลใหอ ตั ราการสงขอ มูลไปยัง สถานท่ีหน่งึ ที่แตกตางกัน • แบนดว ดิ ทเปรียบเสมือนถนนท่ไี วส ง ขอ มลู ถา แบนดว ิดทต ่ําก็เปรยี บไดว า มถี นนที่สง ขอ มูลน้ันแคบ เม่อื มีขอมลู ในการสงจํานวนมาก ทาํ ใหการอตั ราการสง ขอมลู ตาํ่ ลง สงผลให การสงขอ มลู ชา ติดขัด แตถามีแบนดวิดทสงู ๆ ก็เปรียบไดเหมือนมีถนนทกี่ วา ง ใหญ และหลาย สายทําใหการเดนิ ทางของขอมูลสะดวกข้ึนไมมตี ดิ ขัด สง ผลใหก ารสงขอ มูลนน้ั เรว็ มากย่ิงขนึ้ • แบนดวดิ ท (Bandwidth) นัน้ จะมหี นว ยเปน บติ ตอ วนิ าที bps (bit per second) , กโิ ลบติ ตอวินาที (Kbps) และ เมกกะบติ ตอวินาที (Mbps)

3G, HSPA, HSPA+, 4G, LTE ตางกนั อยา งไร • 3G หรือ 3rd Generation หมายถงึ รนุ ท่ี 3 ของการ • 4G หรือ 4th Generation หมายถงึ ยคุ ท่ี 4 ของ รับสง สญั ญาณแบบ GSM ในชว งแรกนน้ั ยงั มหี ลาย เครอื ขายโทรศพั ทไ รสาย ทีถ่ กู กําหนดมาตราฐาน มาตรฐาน เชน CDMA2000 ของ Hutch หรือ UMTS ความเรว็ ไวท ีร่ ะดบั 1 Gbps โดย LTE เปน เพยี งหน่งึ รูปแบบของ 4G เทา นน้ั มคี วามเร็วระดบั 100 Mbps เทานนั้

ทําไมโทรศัพทโ ชวเปล่ียนไป เปลย่ี นมา • กระบวนการเปลย่ี นไปมาระหวา งสถานะ idle และ active

ขอความระวงั ในการใชง าน • Wi-Fi ลดการใช 3G ลงได • การปด 3G Data เพอ่ื ปองกันการใช (*106#) o Data Roaming คอื อะไร  บรกิ ารขา มเครอื ขาย เปน บรกิ ารที่ออกแบบมาเพอื่ ใหผทู ีน่ าํ สมารท โฟนไปใชง านนอกพน้ื ที่ ซึ่งเครอื ขายทีเ่ ลือกใช อยสู งคลื่นความถไ่ี ปไมถ งึ ใหสามารถใชงานสมารท โฟนได เชน การไปทอ งเทย่ี วหรือทาํ งานตา งประเทศ เปนตน  โรมมง่ิ ภายในประเทศ (Local Roaming) :สลับเลอื กความถ่ีที่เหมาะสมในการใชง านมากทีส่ ุดใหผ ูใชไ ดใชงาน (ไมเ สยี คาใชจ าย)  โรมมงิ่ ตางประเทศ (International Roaming) :เมื่อเดินทางไปตางประเทศโดยนําสมารท โฟนไปดว ย และตองการใหซมิ เดมิ ให ใชง านไดเ หมือนอยใู นประเทศ กอ นจะเดนิ ทางไปตางประเทศจะตอ งแจง ผูใหบ ริการเครอื ขายเพือ่ เปดใชง านบริการโรมม่งิ – โรมม่งิ ตางประเทศแบบ Voice & SMS มีราคาแพงกวา การใชง านอนิ เทอรเ นต็ (Data Roaming) – ใช Wi-Fi ฟรีตามสนามบนิ หรอื โรงแรม – ซ้อื ซมิ ใหมทตี่ างประเทศเพื่อใชง านขณะเดินทาง – หา Pocket WiFi มาใชง าน โดยซือ้ ซมิ สําหรับเลน อินเทอรเ น็ตทีต่ า งประเทศมาใชงานรวมกัน

อนิ เทอรเ นต็ ตามสาย •ADSL •Cable •Fiber

นโยบายการใชอ ยางยตุ ิธรรม (FUP – Fair Usage Policy) คอื อะไร • เปน นโยบายสากลท่ผี ใู หบ รกิ ารมอื ถอื ทกุ รายใชก นั ทวั่ โลก เพ่อื รักษามาตรฐานการ ใหบริการเนต็ บนมือถอื 3G 4G ปองกันการใช Mobile Internet ในการดาวนโ หลด ขอ มูลปรมิ าณมากๆเชน โหลด Bittorrent , โหลดหนงั , สง คลิปขนาดใหญมาก เปน ตน

Bluetooth คอื อะไร

GPS คืออะไร

Cloud คืออะไร ความแตกตางจากระบบเดิม Gid Computing ขอมูลอยูที่ไหน - Cอยloู ไuมdไ ดถล ูกอจงัดลเอกย็บอบยนบู พนน้ื ฟทา ่จี ดั เก็บขอ มลู ของผูใหบริการท่เี ราใชง าน - พตคง้ัอ้ืนอมทยพจ่ี ูทิวดั ี่เเDตกaอ็บtรขaแ อ ตCมมeูลีพnขtน้ื อeทงrจ่ี Cดั lเoกu็บdขอStมoูลrไaดgอeยกา ็เงหมมหอื านศกาลับฮแาลระดถดูกิสตกดิ ของ - พจะรเอขมาทถ้งัึงลพอ็้ืนกทอีจ่ ินัดเเขกาบ็ รขะอบมบูลดขว อยงแตอนก็ ไเดคดาวตยทก่ีไดารรเับชก่อื ามรตออ นอุมนิ ตั เิทอรเนต็

IoT คืออะไร

อปุ กรณส วมใสไ ด (Wearable Device) คืออะไร

Big Data คอื อะไร

Smart Home

Smart City

อตุ สาหกรรมยคุ ท่ี 4 (Industry 4.0) 1. RFID, Sensor Technology 2. Robust Communication (Wire, Wireless) 3. AInIt(eAllritgifeicnicael )Intelligence) และพวก BI (Business 4. (GClyobbearl PShtaynsdicaarldSoysftpermog)ramming for CBS 5. Cloud Computing 6. Robot 7. Laser Technology 8. Micro or Nano Tech 9. EสnะอerาgดyGTreecehnnoEnloegrygy: ประหยัดพลังงาน & พลงั งาน 10.3D printing

ส่อื ดจิ ทิ ัลชนดิ ตา ง ๆ

เสียงดิจทิ ลั (Digital Audio) • MP3 คือ รูปแบบการบีบอัดขอมูลแบบมกี ารสญู เสยี ขอ มลู บางสว น • เสียงสงั เคราะห • การสังเคราะหเ สยี ง (Speech Synthesis) • การรจู ําเสียง (Speech Recognition) – Siri • การจาํ หนายเพลงลิขสทิ ธิ์ เชน iTune • การจัดการสทิ ธิด์ ิจิทัล – ปองกันการคดั ลอก (DRM)

วดิ โี อดจิ ทิ ลั (Digital Video) • การตดั ตอวดิ โี อดิจิทัล • การสรา งหนังในยคุ ปจจบุ นั – Blue Screen, Green Screen, Special Effect • ดจิ ทิ ลั วดิ โี อสตรีมมงิ่ (Digital Video Streaming) – YouTube • ภาพยนตร – Netflix, iflix, iTune • Global Internet TV เชน • Netflix ปจจุบนั เปน ผผู ลติ หนังเอง กาํ ลังรุกทําตลาดทุกประเทศทั่วโลก (สมัยกอ นตอ งซื้อเวลาจากทางสถานี ท่ี ไดร ับการอนุญาต เชน ชอ ง 3)

ภาพถายดจิ ทิ ัล (Digital Photography) • หลกั การทํางานเบ้ืองตน • กลองมือถือ กับ กลอง DSLR • จางชางกลอง มาถา ยงานสําคัญ เชน รบั ปรญิ ญา แลวชางกลอ งใช iPhone ถา ย ทําไมภาพไม สวย

หนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกส (eBook) • วารสารอิเล็กทรอนกิ ส, หนงั สอื พมิ พอิเล็กทรอนกิ ส

ทวี ีดจิ ิทัล (Digital TV) • ตางจากทีวีเดิมอยางไร

อินเทอรเน็ตทวี ีดจิ ิทัล (Digital Internet TV) • Global Internet TV เชน Netflix ปจ จบุ ันเปน ผผู ลติ หนังเอง กาํ ลังรกุ ทาํ ตลาดทกุ ประเทศท่วั โลก (สมยั กอ นตอ งซ้อื เวลาจากทางสถานี ทไ่ี ดร บั การอนุญาต เชน ชอ ง 3)

ระบบสงขอ ความทนั ที (IM – Instant Messaging) • หลกั การทาํ งาน • มคี นแอบดกั ขอ ดขู อความไดห รือไม – การเขา รหัส

การโทรทางดิจทิ ลั และอนิ เทอรเน็ต (Digital and Internet Calling) • VoIP • LINE Free Call, LINE Video Call • Facebook Video Call • Skype Internet Calling

การประชมุ ผานระบบดิจทิ ลั , เวบ็ (Digital Conference, Web Conference) • Skype • Google Hangout

การถายทอดสด • Facebook Live, YouTube Live • Bigo Live, Camfrog • อันตรายจากการถา ยทอดสด • ขาดคนควบคมุ กาํ กับ ดูแล • ถา ยทอด เนื้อหาไมเหมาะสม

การคนหาขอ มูลในอนิ เทอรเ น็ตเสิรช เอนจนิ คอื อะไร (Search Engine) • ทาํ งานอยา งไร • ขอ มลู ประเภทไหนทีค่ นหาได

เทคนคิ การคน หา • การไมเ อาคําที่ตองการ – ใชเ ครื่องหมายลบหนาคาํ • การระบุคาํ เปน วลี – ใชเ ครือ่ งหมายคําพูด • การคาหาโดยการใชหลายคาํ – ใช OR เชน “โลกรอน” OR “เรอื นกระจก” • การคน หาขอความในเวบ็ น้นั – site:url keyword • การคน หาเฉพาะประเภทไฟล – filetype:PDF keyword • คoนf หPhาคiloําทso่ีไมpรhูใyนวลนี ้ัน – ใช * เชน A * History of Philosophy ไดผลลัพธเ ปน A Little History • หาเว็บทเี่ กีย่ วขอ ง – related:url • หาเฉพาะหวั เรื่อง – intitle:keyword • คา หาโดยใชภาพ – หาจาก https://images.google.com (ใชตรวจหาตนฉบบั ภาพได) • การแปลงหนวย, แปลงคาเงนิ เชน 100 USD to TH

การคน หาตาํ แหนง (Google Map) • มมุ มองถนน (Street View) • ทอ งโลก กับ Google Street View – ยกตัวอยา ง เที่ยวเกาหล,ี ญี่ปนุ

Workshop 1 Accessibility - ทางการมองเหน็ - ทางการไดยนิ - ทางรา งกาย

Workshop 2 Helpful Tips – by Smartphone 1. การยืดอายกุ ารใชง านแบตเตอรม่ี อื ถือให เพยี งพอในแตล ะวนั 2. การใช Smart phone หาของในทีม่ ดื 3. เลนเน็ตไดเรว็ ข้นึ ในยคุ 4G + Wi-Fi 4. การใช Smart Phone เตือนความจาํ ไดง า ยๆ 5. เกบ็ ขอมลู ทเ่ี ปนความลบั ใหปลอดภยั 6. บนั ทกึ ความทรงจําดวยรูปภาพและวดี ีโอ

•Advance Google search… เทคนิคการสืบค้น … อย่างมืออาชีพ

@Digital Literacy Thailand Thank you Facebook @Digital Literacy Thailand Website : http://dlthailand.org