Sulong CALABARZON II

Vol. II Issue No. 1 January - March 2016 TAGUMPAY. Sa ilalim ng pinalawig na programa, kasama na ang mga mamamayan sa Barangay sa pagpaplano ng mga proyektong mag-aangat ng antas ng kanilang pamumuhay. Kuhang larawan sa isinagawang Barangay Assembly 2016 ng Brgy. Buboy sa Pagsanjan, Laguna. (Larawan mula kay MLGOO Juan Paolo Brosas)Bottom-up Budgeting, pinalawigMga Barangay, kasali na sa P75-M, inilaan sa malalaking proyekto ng BuB sa Calabarzonpagbabalangkas, pagbabantayng mga proyekto Mahigit 2-bilyong piso ang pondong Ang nasabing pondo ay inilaan ng Department of Budget gagamitin sa pagpapatupad atSa taong 2017, hindi na lamang and Management (DBM) sa mga pagsasgawa ng 1,473 proyekto ngmga Civil Society Organizations proyekto ng programang Bottom-up rehiyon na nakapaloob sa BuB.ang katuwang ng pamahalaan Budgeting sa rehiyon ng Calabarzon Kabilang sa mga malalakingsa pagpaplano ng budget at (Cavite, Laguna, Batangas, Rizal, proyekto na nakatakdang ipatupad sapagbabalangkas ng mga proyekto and Quezon) para sa taong 2016. rehiyon ngayong taon ang Salintubigkundi maging ang mga mamayan at Aabot naman sa 75-milyong piso water supply projects sa Calatagan,mga organisasyon sa mga barangay. ang halaga ng mga malalaking proyekto Batangas at Lucban Quezon gayundin Ito ay matapos ilunsad ng ng programa na inaasahang higit pang ang konstruksiyon ng mga kalsada saDepartment of the Interior and Local makakatulong sa pagpapalago ng mga Mabini at Tingloy Batangas kasama angGovernment (DILG) katuwang ang negosyo at kaunlaran bilang ikalawang Mulanay, Quezon.Department of Budget and Management rehiyon sa may pinakamalaking “Sa pamamagitan ng mga(DBM) at ng Liga ng mga Barangay sa kontribusyon sa GDP ng bansa. fiscal transfers na ito, may kakayahanPilipinas (LnB) ang Barangay Bottom-Up Sa pagbisita ni Budget na ang mga lokal na pamahalaan upangBudgeting. Secretary Florencio B. Abad sa lalawigan maghatid ng mga pangunahing serbisyo Sa ilalim ng bagong repormang ng Laguna kamakailan, sinabi nito na sa mga mamamayan, palawigin angito, makakatanggap ng isang milyong mahigit 2.15-bilyong piso ang halagang disaster preparedness efforts at magtayopiso (P1M) na ayudang pondo ang mga nakapaloob sa General Appropriations ng mga local roads,” ani Abad.barangay na maaaring gamitin sa mga Act para sa mga proyekto ng rehiyon Mahigit P5.03-bilyon naproyekto para sa disaster risk reduction ngayong taon. Aniya, higit na mas mataas ang natanggap ng rehiyon para saand management o mga proyekto para sa ito ng 358-milyong piso kumpara sa implementasyon ng 3,770 na proyektobasic services and facilities na nakasaad 1-79-bilyong pondo nito noong nakaraang nito simula nang ilunsad ang programasa Sec. 17 ng Local Government Code. taon. noong 2013. Ayon sa DILG, inaasahang higitna makakatulong ang bagong programa Budget ng Bayan sa Kamay ng Taumbayan P.8 P.6sa pagpapalakas ng partisipasyon ng BuB: Bumabago, Umaangat ng Buhay P.9mga mamamayan sa pagbabalangkas CSO Capacity Building P.10ng mga proyektong tutugon sa kanilangmga pangangailangan. Barangay BuB | Pahina 2

BARANGAY BUB CONSULTATIONPANGKALAHATANG PAG-UNLAD. Ipinaliwanag ni Budget Secretary Florencio Abad ang kahalagan Bilang bahagi ng programa, inilahad din ni DSWD Secretary Dinkyng aktibong partisipasyon ng mga mamamayan sa Barangay BuB. Soliman ang mga natatanging tagumpay ng BuB sa ilalim ng kanilang ahensiya.KAISA. Ilan sa mga kawani ng barangay at lokal na pamahalaan na nagpahayag ng suporta sa mas pinalawak na reporma at patunay sa mga tagumpay at Hinihikayat ni DILG Secretary Mel Senen Sarmiento ang mga kawani narating ng Bottom-up Budgeting ng Barangay na makiisa sa pinalawig na programa at gawing tunay at makabuluhan ang budget ng barangay.Barangay BuB na \"“Napakasuwerte ninyo ngayon. ang iba pang kalihim ng mga ahensiya Pormal na inilunsad ni Pang. Tinutulungan pa kayo sa Barangay BuB ng pamahlaan sa mga Liga ng mgaBenigno S. Aquino III ang mas pinalawig at ngayon makakaranas kayo ng direct Barangay ng iba’t ibang lalawigan sana programa sa nagdaang 2016 National downloading sa gobyerno nasyonal.” rehiyon.Assembly of the Liga ng mga Barangay sa Dagdag pa ni Sarmiento, dumaan Layunin ng konsultasyon naPilipinas (LnB) na ginanap sa Philippine sa masusing pag-aaral ang Barangay maiparating sa mga Punong BarangayInternational Convention Center, Pasay BuB upang masiguro ang matagumpay ang narating at kahalagahan ng BuBCity noong Pebrero 11, 2016. at epektibong implementasyon nito. gayundin ang buong proseso ng Ang BuB na unang inilunsad Mahigit 42, 036 na mga pinalawig na programa. Layon din nitongnoong 2012 sa ilalim ng administrasyon ni baranggay sa buong bansa ang hikayatin ang mga Punong Barangay naPang. Aquino ay patuloy sa pagpapalakas kabilang sa mga makakatanggap ng makiisa sa implementasyon ng Barangayng mga lokal na pamahalaan gayundin isang milyong pisong subsidy sa ilalim BuB.ng partisipasyon ng mga mamamayan ng bagong programa. Hahatiin sa ilang Proseso ng Barangay BuBsa pagbabalangkas at pagsusuri ng mga batch ang paglalabas ng pondo kung Sa unang hakbang ngproyekto ng pamahalaan. saan ang listahan ng unang batch ng pagsasakatuparan ng Barangay BuB, “Sa Bottom-Up Budgeting, 12,000 barangays ay ilalabas sa darating ibabahagi ng Punong Barangay angang mga komunidad at civil society na Hunyo 2016. Makakatanggap naman Barangay BuB sa mga miyembro ngorganizations ay nagpupulong, at mula ng mga capacity building sessions ang Barangay Development Council (BDC)rito nabubuo ang mga angkop na mga matitirang barangay. na pinamumunuan nito. Kabilang sasuhestiyong bunga rin ng sarili nilang Nagpahayag naman ng suporta mga bumubuo ng BDC ang lahat ngkaranasan. Inilalapit naman ito sa lokal na ang Pangulo ng LnB na si Atty. Edmund konsehal sa barangay, isang kinatawanpamahalaan, na siya namang nagsisilbing R. Abesamis at sinabing isang katuparan ng congressman, at mga kinatawan ngtulay patungo sa pambansang gobyerno aniya ang pinalawig na BuB upang mga NGOs.na aalalay at gagabay sa pagpapatupad matugunan ang mga pangangailangan Kasunod nito, magsasagawang napagkasunduang plano,” ani Pang. ng mga barangay at patunay bilang ng workshop ang BDC upang tukuyinAquino sa 910 na mga punong barangay. pagkilala ng pamahalaan sa mga at planuhin ang proyektong kailangan “Balak nga nating i-expand ang barangay pagdating sa pamamahala. ng kanilang barangay. Sa pagpili ngBuB sa antas ng barangay. Idiin ko lang: “Masuwerte tayo dahil sa unang proyekto, kinakailangang suriin angPera ho ng taumbayan ang gagastusin pagkakataon sa kasaysayan ng barangay Barangay Development Plan at ilista angdito, kaya naman ‘di puwedeng bara- nabibigyan tayo ng ganitong pagtingin at mga proyektong hindi pa nagagawa.bara ang implementasyon. Kaya kapangyarihan.\" Kasunod nito, ang mga napilingtinataasan natin ang kakayahan ng Barangay BuB Consultation proyekto ay dapat pagkasunduan nglahat sa pamamagitan ng pagsasanay. Bago tuluyang ilunsad ang mga mamamayan sa Barangay AssemblySa ganitong paraan, mapapamadali pinalawig na programa ng Bottom-up at ililista ang mga napagkasunduangdin natin ang katuparan ng mga plano,” Budgeting, nagsagawa ng konsultasyon proyekto sa Annual Investment Plan Formdagdag ng Pangulo. ang Department of Budget and na isusumite sa DILG. Kaugnay nito, sinabi ni Management at Department of theDILG Secretary Mel Senen Sarmiento Interior and Local Government kasama2 SULONG CALABARZON

Proyektong BuB para sa taong 2017, pumalo sa 1,343Umabot sa 1,343 ang kabuuan ng mga Ang mga proyektong ito ay ay dadaan muli sa isang pagsusuri ngproyektong inihain ng mga lokal na dumaan sa pagsusuri ng mga ahensiya National Poverty Reduction Action Teampamahalaan mula sa iba't ibang lungsod ng Regional Poverty Reduction Action bago tuluyang isama sa 2017 Nationalat bayan sa rehiyon ng Calabarzon para sa Team (RPRAT) na pinangungunahan Expenditure Program o NEP.susunod na yugto ng Bottom-up Budgeting ng Department of the Interior and Local Umabot naman sa 24-milyongsa taong 2017. Government. Ito ay upang matiyak na piso ang kabuuang pondo para sa mga Ang pinakamalaking bilang ay nkapaloob sa mga ipinapatupad na poverty reduction projects ng bawatnagmula sa mga bayan at lungsod ng programa ang mga inihaing proyekto bayan o lungsod sa rehiyon.lalawigan ng Quezon kung saan umabot bago ito tuluyang isama sa pondo ng Patunay lamang ang pagtaassa 342 ang kabuuan ng mga proyekto nito. mga ahensiya. ng bilang ng mga proyekto taun-taonSumunod and lalawigan ng Laguna na may Sa kabuuan, mahigit 3-bilyong ng aktibong partisipasyon ng mga Civil330; Batangas na may 286 na proyekto; piso ang halaga ng pondo ng mga Society Organizations sa programangCavite na mayroong 217; at Rizal na may 168 panukalang proyekto sa rehiyon ng Bottom-up Budgeting.na proyekto. Calabarzon. Ang mga proyektong itoBuB, kinilala ng Global Initiative for Fiscal Transparency Binigyang pagkilala ng Global Initiative for Fiscal Transparency (GIFT) ang programang Bottom-up Budgeting (BuB) bilang isa sa limang Best Practices in Fiscal Transparency sa buong mundo sa nagdaang Open Government Partnership Summit na ginanap sa Mexico City noong Nobyembre. Sa pormal na deklarasyon, sinabi ng GIFT na para sa taong 2015, mahigit 1, 514 na mga lungsod at bayan sa buong Pilipinas ang nakiisa sa pagsasakatuparan ng programa. Ayon kay Budget Secretary Florencio “Butch” Abad, patunay lamang ang pagkilalang ito ng potensiyal ng programa na magpatuloy hanggang sa susunod na administrayson. Dagdag pa nito, dahil sa repormang ito ay nagkaroon ng malaking pagbabago sa fiscal transparency ng pamahalaan. Napalakas din aniya nito ang partisipasyon at pakikilahok ng mga mamamayan sa pagpaplano ng budget ng bayan. Matatandaan na kinilala rin ang programa sa Open Government Awards noong taong 2014 para sa natatanging reporma nito sa pagpapalakas ng partisipasyon ng mga mamamayan sa pagpapalano ng budget ng bayan. SULONG CALABARZON 3

As of February 15, 2016Implementasyon ng mga proyektong BuB, tinalakay sa RPRAT First Quarter Meeting Nagpulong ang Calabarzon Regional ng Environmental Management Bureau Poverty Reduction Action Team noong bilang bagong kasapi ng RPRAT alinsunod Marso 9, 2016 upang pag-usapan ang sa mandato nila sa pagpapatupad ng estado ng implementasyon ng mga mga Solid Waste Management Projects. proyekto ng Bottom-up Budgeting na Kabilang din sa mga tinalakay ipinapatupad ng mga kasaping ahensiya ng RPRAT ang pinalawig na reporma na sa rehiyon sa unang kwarter ng taon. Barangay BuB gayundin ang pagsusuri Sa ginanap na pagpupulong, sa mga proyektong nakapaloob sa Local ipinaliwanag ni Engr. John M. Cerezo, Government Support Fund para sa taongHinihikayat ni DILG Assistant Regional Director Ariel O. Iglesia ang DILG BuB Regional Focal Person ang 2016.mga kasaping ahensiya ng RPRAT na paigtingin ang pagpapatupad estado ng mga proyekto ng BuB sa taong Sa ikalawang bahagi ngng mga proyekto para sa taong 2015 at 2016. 2014 at 2015. Ipinakita rin ni Engr. Cerezo pagpupulong ay nagbigay ng kaunting ang mga proyektong nakatakdang impormasyon si Gng. IlluminadaInilahad ni DILG Regional BuB Focal Person Engr. John M. Cerezo ipatupad ngayong taon gayundin ang Gomez, Grievance Redress Committeeang estado ng implementasyon ng mga proyekto mula taong 2014 kabuuang proyektong inihain ng mga Chaiperson hinggil sa resulta ng inihaingat 2015. lokal na pamahalaan para sa taong 2017. reklamo ng mga benepisyaryo ng isang Kaugnay nito, hinikayat ni Engr. proyekto sa bayan ng Morong, Rizal. Cerezo ang mga kasaping ahensiya ng Ang nasabing pagpupulong ay RPRAT para sa agarang pagpapatupad dinaluhan ng mga direktor at kinatawan ng kanilang mga proyekto. mula sa mga kasaping ahensiya ng Tinalakay din sa nasabing RPRAT. pagpupulong ang mungkahing pagsasali4 SULONG CALABARZON

‘Sagana at Ligtas na Tubig Para sa Lahat’Hanggang sa kasalukuyan ay Ni Community Mobilizer Russel Roales na malinis na tubig, dati bumibili pa kami marami pang mga komunidad ng Unisan ang pagiging mapagkalingang sa labas ng paaralan,” ang nakangiting sa mga bayan ng lalawigan ng magulang sa kanilang mga anak, pahayag ni Alizane Yamamoto, mag-aaral Quezon ang salat sa mapagkukunan ng napagkasunduan sa pagpaplano ng sa ika-anim na baitang. malinis na inuming tubig. Isa ang bayan Local Poverty Reduction Action Team Labis din ang kasiyahan ng ng Unisan sa nakararanas pa rin ng (LPRAT) na isama sa mga proyekto ng magulang ng mag-aaral na si Edgar kakulangan sa tubig na maiinum. BuB para sa taong 2014 ang SALINTUBIG Pureza, “Natutuwa po magulang ko dahil Taong 2014 nang mapabilang sa para sa pampublikong paaralan na malinis ang iniinum naming tubig dito sa Bottom-up Budgeting o BuB ang bayang manggagaling sa Department of Interior paaralan makakaiwas daw po kami sa ito nang matukoy sa isinagawang Civil and Local Goverment o DILG ang sakit.” Society Organization’s (CSOs) assembly pondong 2 milyong piso. Ang pagtutuwangan ng ang suliranin sa malinis na inuming tubig. Tuwang-tuwa ang mga mag- mga mamamayan at mga pinuno ng Katuwang ang mga CSOs, pinag-aralan aaral ng Unisan Central Elementary lokal na pamahalaan ay unti-unting ng lokal na pamahalaan, kung saan at School nang matapos ang nasabing nararamdaman ng mga mag-aaral na sino ang uunahin na mapagkalooban ng proyekto. paslit sa bayan ng Unisan. malinis na tubig. “Malaking tulong po sa aming Dahil likas sa mga mamamayan mga mag-aaral ang pagkakaroon ng tubig inumin, may libre kaming maiinum SULONG CALABARZON 5

FARM TO MARKET ROADS Ni Community Mobilizer Russel Roales SULONG Maraming malalayong barangay sa mga bayan sa lalawigan ng Quezon “Mga kwento ng pag-ahon ng mgaang may kakulangan pa sa maayos na daan. Ito ang isang nakikitang dahilan simpleng mamamayan sa rehiyonkung bakit mabagal ang paghahatid ng kaukulang serbisyong pangkaunlaran ng Calabarzon”ng pamahalaang lokal o nasyonal man at dahilan din ng kahirapan ng mgamamamayan. Sa Bottom-Up Budgeting, magkasama ang lokal na pamahalaan at mga Nagbago ang pananaw ng mga magsasaka ng Barangay Cambuga Civil Society Organizations (CSOs)bayan ng Mulanay simula ng masementuhan ang ilang mahihirap na lugar ng sa pagbabalangkas ng ng plano atkanilang kalsada. Naisakatuparan ito mula sa pagtukoy ng pangngailangan ng budget para sa mga programa labanrehabilitasyon ng mga farm to market roads ng mga Civil Society Organizations sa kahirapan. Ito ang isa sa mga(CSOs) leaders sa isinagawang assembliya at isinama sa Local Poverty Reduction pamamaraan ng gobyerno upangAction Plan (LPRAP) ng lokal na pamahalaan at napondohan ng nagkakahalagang tugunan ang problema sa kahirapan4-milyong piso mula sa Kagwaran ng Pagsasaka sa pamamagitan ng pagbibigay kapangyarihan sa mga mamamayan. “Mas guminhawa ang mga dumaraan dahil nasemento na ang mahihirapna parte ng kalsada, apat na barangay ang nakikinabang dito ngayon kabilang Ito ay hindi lamang programangang Brgy. Anonang Brgy. Magsaysay, Brgy. Burgos, Brgy. Cambuga,” ani Nilo nakatuon sa paglaban sa kahirapan,Morillo, residente at magsasaka. ito rin ay nakasentro sa paglinang ng kakayahan ng mga mamamayan na Dumami ang mangangalakal na mabilis na nakakapasok sa barangay. nagsisilbing pundasyon ng matatag naSariwa pa ang nabibili naming mga isda at karne dahil madali na ang pagpunta gobyerno at lipunan.sa pamilihan. Ang coconut husk ay dati basura ngayon ay pera na dahil sa maydirekta ng bumibili nito, maraming salamat sa BUB, dagdag pa ni Mang Nilo. Narito ang ilang mga kwento ng pag-asa, pag-angat, pag-ahon at pagsulong dahil Masasabing nakabawas ng kahit kaunti sa kahirapang nararanasan ng sa programang Bottom-Up Budgeting.mga mamamayan sa barangay na ito ang proyekto ng BUB. Malayo pa ang tatahaking landas,TULAY TUNGO SA KAUNLARAN Ni Community Mobilizer Arianne Joy Azogue marami pang bayan ang aangat at Kabilang rin ang bayan ng Luisiana, Laguna sa mga napagkalooban ng susulong. Hindi pa tayo tapos, kayo angproyekto sa ilalim ng BuB. Isa sa mga proyekto na matagumpay na naisakatuparan Kung ikaw ay may kwentong BuB na naissa bayang ito ang konstruksiyon ng Foot Bridge sa barangay ng San Jose. Sa mailathala sa pahayagang ito, mangyaringngayon, higit na napapakinabangan ng mga mamamayan ng nasabing bayan makipag-ugnayan sa Regional Projectang panibagong istrukturang ito lalo’t higit sa pagdadala ng mga produktong Management Team gamit ang email napang-agrikultura at mabilis na pagdating ng mga pangunahing serbisyo. [email protected] Ayon kay Municipal Agriculture Officer Constantia A. De Lumban, ang TULOY-TULOY NA PAG-ANGATtulay na ito ay nagbigay daan para sa mas kapakipakinabang at epektibong SAMA-SAMANG PAG-AHONpaghahatid ng mga produkto katulad ng prutas at gulay at maging mga hayop.Aniya, hindi na nila kinakailangan pang maghintay ng matagal sa pagdadala ng Alamin ang estado ng mga proyekto sa inyongmga pprodukto sa pamilihan. bayan o lungsod. Bisitahin ang BuB Portal sa6 SULONG CALABARZON www.openbub.gov.ph Ang mga larawang nakalathala sa pahayagang ito ay nagmula sa mga Community Mobilizers at kasaping ahensiya ng Regional Poverty Reduction Action Team

TANGLAW NG KINABUKASAN Mula sa Department of Energy Isa ang Household Electrification Program (HEP) sa mga proyektong ipinapatupad ng Department of Energy sa ilalim ng programang Bottom-up Budgeting. Sa proyektong ito, pinagkakalooban ng ahensiya ng solar panel na may kasamang baterya, light emitting diodide (LED) na pailaw at portable na mga radyo ang mga kabahayan sa mga identified sitios ng mga bayan. Kabilang ang mahigit 55 na kabahayan sa Sitio Tikwi, Brgy. San Agustin sa Magallanes, Cavite ang napagkalooban ng programang ito. Ayon kay Amelita Agkis, isa sa mga pangangailangan sa kanilang lugar ang ilaw at kuryente. Aniya, laking pasasalamat niya nang maisakatuparan ang proyekto noong Nobyembre 2015. Nagagawa na aniya nilang palawigin ang kanilang hanapbuhay sa gabi upang pandagdag kita para sa kanilang pamilya. Nakakapag-aral na rin aniya ng komportable ang kanilang mga anak sa gabi. Dagdag pa nito, hindi lamang ilaw ang ipinagkaloob ng programa kundi isang liwanag na nagsisilbing tanglaw sa pag-ahon sa kahirapan at patuloy na pag-unlad ng kanilang buhay.HANAPBUHAY AT KALIGTASAN Mula sa Department of AgricultureIsa sa mga proyektong ipinapatupad ng Department ofAgriculture sa Magdalena, Laguna para sa taong 2015 angkonstruksiyon ng mga irigasyon at canal lining at rip-rap slopeprotection na naglalayong tulungan ang mga magsasakana palakasin ang produksiyon ng mga produktong pang-agrikultura.Kabilang sa mga barangay na napagkalooban ngproyekto ang barangay ng Salasad, Malinao, Maravilla, MunitingAmbing, Malaking Ambling at Ibabang Butnog.“Nabigyan ng sapat na tubig ang bawat palayan ngmagsasaka na posibleng makapagbigay ng mataas na ani ngpalay, at matugunan ang kakulangan sa pagkain sa hapag-kainan ng bawat magsasaka. Ang irrigation project na ito aymakakapagbigay ng dagdag na kita para sa mga magsasakang Barangay Alipit, Maravilla at Malinao. Makakatulong din topara maiwasan ang posibleng epekto ng El Niño sa palayan ngaming barangay,” ani Alejo Ceriaco, residente ng Magdalena,Laguna. DAGDAG NA KITA Ni Community Mobilizer Ursula Castillo-Ano Nagkaroon ng katuparan ang kahilingan ng mga mangingisda sa bayan ng Macalelon, Quezon nang makatanggap sila ng iba’t ibang suporta mula sa BuB. Karamihan sa mga mangingisda ng Macalelon ay may sariling kagamitan tulad ng lambat, bangka o motor, subalit karamihan ay luma na, mahina ng tumakbo o bumatak, at ang iba ay may sira na. Dahil sa BuB, 119 na motor engines at 52 na bangka ang natanggap ng mga mangingisda sa bayang ito mula sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR). Malaking tulong anila sa kanilang paghahanapbuhay ang mga bagong bangka na ito dahil hindi na nila kinakailangan pang gumastos ng malaki upang bumili ng bagong bangka. Lubos ang pasasalamat ng mga mangingisda sa pagkakaloob sa kanila ng mga bagong bangka. Kaugnay nito, nangako ang mga napagkalooban na unti-unti nilang pagyayamanin ang mga kaloob na bangka upang lubos itong mapakinabangan.MAAYOS NA DAY CARE CENTER Ni Regional Coordinator Gil Navarro Mahigit 80 indigent day care students mula sa iba’t ibangrelocation sites sa Gawad Kalinga Village sa Brgy. Pulong Sta.Cruz, Sta. Rosa City Laguna ang nakikinabang ngayon sa DayCare Center na ipinatayo ng Department of Social Welfare andDevelopment sa ilalim ng programang Bottom-up Budgeting. “Mas komportable para aming mga anak at sa iba pangbatang mag-aaral sa aming komunidad, hindi na sila lalayo pa paramag-aral sa malayong paaralan ng Pulong Sta. Cruz ElementarySchool,” ani Lanie Marudo, ina at volunteer sa Day Care Center,. Hiling naman ni Analiza Almanzor na isa ring Day CareCenter volunteer na sana ay makapagpatayo pa ang ahenisyang isa pang Day Care Center na itinuturing nilang isang malakingtulong sa kanilang mga mahihirap. SULONG CALABARZON 7

Budget ng Bayan Sa Kamay ng TaumbayanAng Department of Agriculture ay nabigyan ng mahigit P300-milyong para sa implementasyon ng 248 na proyekto nito sa ilalim ng programangBottom-up Budgeting. Base sa huling tala noong Enero30, 2016, nailipat na sa mga local na pamahalaan angmahigit P196-milyon pondo para sa pagsasakatuparanng mga proyekto. Narito ang ilang mga proyektongmatagumpay na naisaktuparan ng ahensiya sa taong2015. Trading Post, Zone III, Luisiana, Laguna (Php4,250.000.00) Post Harvest Facilities Multipurpose Drying Pavement – Brgy.San Juan, Luisiana, Laguna (Php500,000.00) Isang Rice Mill ang matagumpay na naipatayo ng Namahagi rin ng traktora at iba pang kagamitang pansakaahensiya sa Siniloan, Laguna. Namahagi rin ito ng ang ahensiya para sa mga magsasaka ng bayan ng Silang,mga kagamitang pansaka tulad ng traktora para sa Cavite.mga magsasaka ng nasabing bayan. Lubos ang pasasalamat ng pamunuan ng Manuel Roxas Elementary School sa Cavite City, nang magkaloob ang Department of Education ng mga upuan bilang bahagi ng proyekto nito sa ilalim ng programang Bottom-up Budgeting. Kaugnay nito, patuloy ang ahensiya sa pagsasakatuparan ng kabuuang 121 na proyekto nito para sa taong 2015 at 95 na proyekto para sa taong 2014. Para sa taong 2016, ang mga proyektong inihain ng mga lokal na pamahalaan sa ahensiyang ito ay inilipat na sa pamamahala ng Department of Budget and Management sa ilalim ng Local Government Support Fund for Education. Kaugnay nito, direkta nang makukuha ng lokal na pamahalaan ang pondo para sa implementasyon ng mga proyekto.8 SULONG CALABARZON

TULONG HANAPBUHAY. Ilan lamang ito sa mga proyekto ng Department of Labor and Employment kung saan benepisyaryo si Russel Pinon. Higit aniyang nakakatulongang programang ito ng ahensiya sa kanilang pang araw-araw na pamumuhay. ‘BUB: Bumabago, Umaangat ang Buhay’ Hinihikayat ng Bottom-up Kahit sa pinagsamang kita araw- Tunay ngang malaki na angBudgeting o BuB ang partisipasyon ng mga araw, hindi ito sapat para tugunan ang naiangat ng estadong pinansyal ni Russelmamamayan, kung saan ang iba’t ibang pangangailangan ng kanyang pamilya. at ng kanyang pamilya. Ngunit ayon kayorganisasyon mula sa iba’t-ibang sektor Madalas ay hindi sila kumakaing mag- Russel, maliit na bahigi lamang ito saay pinahihintulutang magmungkahi ng mga asawa para makakain lang ng sapat kabuuang pagbabago. Malaking bahagiproyektong sa kanilang palagay ay mas ang kanilang mga anak. Tunay ngang nito ay ang pagbabago ng kanyangkapaki-pakinabang para sa kanilang bayan. napakahirap ng buhay para kay Russel at pananaw sa sarili, Gobyerno at sa Isang pagpapatunay sa ng kanyang pamilya. buhay. Natuto siyang magtiwala sa sarili.magandang dulot ng programang ito ay Taong 2014 nang ipakilala sa Nagkaroon din siya ng pagkakataongang pagbabagong nangyari sa buhay ni bayan ng Angono ang BUB. Si Russel palakasin ang kanyang mga kakayanan.Russel P. Pinon na nakatira sa Barangay ay isang parent leader ng Pantawid Nagbago din ang kanyan pakikitungo saSan Vicente, Angono Rizal. Isang 37 taong Pamilyang Pilipino Program o 4Ps, at dahil kanyang Komunidad. Ika nga ni Russel,gulang na ginang na may asawa at apat na dito isa siya sa mga napiling mabigyan “Bukod sa Pera, Dignidad ang ibinigaymga anak. ng mga serbisyong inaalok ng programa ng BUB sa akin”. Masasabi nating ang buhay na nakalagak sa Department of Labor and Sa kasalukuyan, tinatamasa nani Russel ay kahalintulad ng buhay ng Employment (DOLE). Dito ay tinuruan sila ni Russel ang bunga ng kanyang mgamaraming Pilipino. Ang asawa ni Russel sa paggawa ng ibat-ibang mga produkto paghihirap. Lahat ng kanyang mga anakay nagtratrabaho bilang isang guwardya, na maaring ibenta para pagkakitaan. ay nakakapag-aral. Ang kanyang pamilyangunit di nagtagal nalulong ito sa iba’t- Ilan dito ay paggawa ng doormat, rag, ay nakakakain ng sapat araw-araw. Dahilibang bisyo. Isa sa apat niyang mga anak sabong panlaba, sabong panghugas ng sa mga kinita niya, nakapagpundar narinay nasuri na may Rheumatic Heart Disease. plato at fabric conditioner. Tinuruan din si Russel ng isang bangka na ginagamitAng kanilang maliit na barung-barong ay silang gumawa ng ibat-ibang produkto ng kanyang asawa upang mangisda.nakatirik sa lupang hindi kanila. Talagang na yari sa pinatuyong water lily. Ayon sa kanya, mahigit P1,000 kadamailap ang swerte kay Russel at kanyang Bukod sa kaalamang labas ng bangka ang kanilang kinikita.pamilya. pangkabuhayan, sila Russel ay naturuan Sa kabuuan, P 9,500.00 kada Sa kagustuhan niyang matustusan din ng iba pang mga kasanayan na buwan bukod pa ang dagdag kita mulaang mga pangunahing pangangailangan makakatulong para maghanapbuhay. Ilan sa pangingisda ang kanilang kinikita.ng pamilya, napilitan si Russel pumasok sa sa mga ito ang Gender and Development Nakakatulong na rin siya saiba’t ibang uri ng trabaho. Sumubok siyang Training, Occupational Safety and Health pangangailangang pinansyal ng kanyangmagbenta ng nilagang mais sa may parke Seminars, Paghahanda sa Sakuna at mga kapatid at kapamilya. Ngayon,sa bayan ng Angono. Mula sa pag-angkat, marami pang iba. malapit narin niyang matapos bayaranpaglaga, pagbalat at pagtitinda, si Russel Dahil na rin sa sipag, tiyaga ang hinunulugang lupa.ay kumikita ng higit-kumulang P 100.00 at dedikasyon, napili si Russel bilang Si Russel ay isa lamang sahanggang P 150.00 kada araw. isang cluster head ng BUB. Dito siya milyon-milyong Pilipino na natulungan Sumubok din si Russel mag trabaho ngayon at nakakatanggap ng P 2,500.00 ng BUB. Ngunit mariing ipinaaalala nasa pamahalaan bilang street sweeper kung kada buwan o P 125.00 kada araw. ang tagumpay ng isang programa aysaan kumikita siya ng P 1,000.00 isang Karagdagan pa ito sa kinikita nya ngayon hindi lamang nababase sa dedikasyonbuwan o karagdagang P 50.00 kada araw sa mga produktong kanyang nagagawa ng gobyerno, ito rin ay dapat langkapanpara sa maghapong paglilinis at pagwawalis at naiibebenta kung saan siya ay kumikita ng tiyaga, pag-unawa at pagtanggap ngsa Lakeside Park. ng P 350.00 kada araw. sino mang makikinabang nito. SULONG CALABARZON 9

FIRST AID AND BASIC CSO LIFE SUPPORT Capacity BuildingTRAINING FOR CSOs OF Program PAGSANJAN, LAGUNA Isa mga proyektong nakapaloob sa programang WATER SAFETY & RESCUE TRAINING Bottom-up Budgeting ng Department of the Interior FOR CSOs OF CALACA, BATANGAS and Local Government (DILG) ang pagsasagawa ng mga Capacity Building Programs para sa mgaTheinC1D0SROSRsUMaLlOasnoNdGunFCdirAesLrtgAAoBindAeaRtnrZadOinENimngerognePncayrtiRceipsaptoonryseGTorvaeinrninagnce Civil Society Organizations (CSOs) ng mga bayan at lungsod sa rehiyon ng Calabarzon. Layunin nitong mapalakas ang kakayahan ng mga miyembro ng CSOs sa iba’t ibang aspeto kabilang ang Disaster Risk Reduction and Management, Emergency Response, at maging sa pagbuo ng mga proyekto sa kanilang komunidad. Simula Nobyembre 2015 ay patuloy ang ahensiyang ito sa pangunguna ng Capability Development Division sa pagsasagawa ng mga pagsasanay sa mga benepisyaryong CSOs. Upang maisakatuparan ang proyekto ay nakikipag-ugnayan ang DILG sa iba pang ahensiya ng gobyerno, mga State Universities and Colleges (SUCs), Local Resource Institutes o LRIs at iba pang organisasyon upang mag-imbita ng mga ekspertong may higit na kaalaman sa partikular na pagsasanay na isasagawa. Kabilang sa mga pagsasanay na matagumpay nang naisagawa ng ahensiya ang First Aid and Emergency Response Training; Project Development and Management Training; Leadership Development and Enhancement; Participatory Governance on Disaster Risk Reduction and Management; at Leadership and Values Formation. Planong makumpleto ng ahensiya ang pagsasagawa ng lahat ng mga CSO Capacity Building Programs nito bago matapos ang buwan ng Marso 2016. Narito ang listahan ng mga Capacity Building Programs na isinagawa ng Department of the Interior and Local Government IV-A. PARTICIPATORY GOVERNANCE, VALUES AND LEADERSHIP FORMATION

LEADERSHIP FORMATION AND DEVELOPMENT FOR CSOs EDITORIAL BOARD OF ATIMONAN, QUEZON ARIEL O. IGLESIA, CESO V PARTICIPATORY GOVERNANCE IN DISASTER RISK Editor in Chief REDUCTION AND MANAGEMENT FOR CSOs OF CALACA, Candice B. Ramirez BATANGAS Hidylene C. MayoLEADERSHIP DEVELOPMENT AND ENHANCEMENT WITH VALUES Leora Alyana G. Tanzo FORMATION FOR CSOs OF CAVITE CITY Fredmoore S. Cavan Kier John R. Dawinan LAGUNA EditorsPagsanjan First Aid & Emergency Response Training Nov. 11-13, 2015 Department of Labor and Employment March 2016 Department of Budget and ManagementCity of Calamba CSO Leadership Training and Development March 28-30, 2016 Department of AgricultureSan Pablo Capacity-Building Training for San Pablo City: CSO Leaders on Feb. 15-17, 2016 Department of Education Advocating Good Governance and Poverty Reduction through Community Based Participation (Disaster Mitigation, Barangay Nov. 18-20, 2015 Department of Energy Development Council Participations) Nov. 25-27, 2015 Contributing Agencies Dec. 14-15, 2015 &Siniloan Project Development and Management Jan. 20-22, 2016 Rogel Navarro March 15, 2016 Ursula Castillo-Ano BATANGAS March 15-17, 2016 Russel G. RoalesCalaca Participatory Governance in DRRM Contributing Community Mobilizers March 17, 2016 First Aid and Emergency Response Training JOHN M. CEREZO Feb. 15-17, 2016 Consultant Water Safety and Rescue March 1-3, 2016 Jan. 27-29, 2016 Sulong—Layunin ng Bottom-UpBalete Orientation on the Philippine Disaster Risk Reduction System Jan. 27-29, 2016 Budgeting na mawaksi ang antas ng 4Ps Family Development Session kahirapan sa bansa sa pamamagitanBalayan Facilitators’ Skills Training March 1-2, 2016 ng mga proyektong tiyak na makapag-Atimonan Strengthening the links between the Local Government and the March 28-30, 2016 aangat sa bawat isa. Itinutulak tayo nitoInfanta Civil Society through Collaborative Leadership ng pasulong tungo sa isang matatag atUnisan Seminar on Good Participative Local Governance Feb. 9-11, 2016 maunlad na ekonomiya na maituturingCavite City Capacity Building for CSOs (Values Formation) Jan. 27-29, 2016 natin na isang hakbang hindi lamangCity of Imus sa mga suliraning kinakaharap natin sa QUEZON kasalukuyan kung hind maging sa atingNaic Project Development and Management Training kinabukasan.Noveleta Training on Leadership Formation and Development Project Development Management and Transparency in Local Ngunit ang pagsulong ay may Governance kaakibat na responsibilidad. Bawat isa Training on Project Development and Management sa atin ay may mahalagang papel na ginagampanan tungo sa mithiin na pag- CAVITE unlad. Tayo ang haligi ng bukas. Nasa Training on Leadership Development and Enhancement with atin na ang kapangyarihan. Sama-sama Values Formation nating labanan ang kahirapan, makilahok, Capacity Building for CSOs makisali, Sulong Calabarzon! I. Orientation on the role of CSOs to Governance Ang pahayagang ito ay inilimbag ng II. Assessing the participation of CSOs to Local Special Bodies Calabarzon Regional Poverty Reduction Action III. Sustaining Partnership Team sa tulong ng Bottom-Up Budgeting Program Regional Project Management Capacity Building for CSOs (Participatory Governance) Team. Para sa mga katanungan, komento Capacity Building for CSOs at kontribusyon, ipadala lamang sa I. Orientation on the role of CSOs to governance [email protected]. II. Assessing the participation of CSOs to Local Special Bodies III. Sustaining Partnership Ang pahayagang ito ay maaari ring makita sa opisyal na pahina ng DILG IV-A sa Facebook. Para sa ibang updates ng programang Bottom- up Budgeting sa rehiyon ng Calabarzon, sundan kami sa mga susumunod na social media sites SULONG CALABARZON 11