ilovepdf_merged (3)

แบบบันทกึ องค์ความรรู้ ายบุคคล เรือ่ ง เทคนคิ การพฒั นาหมบู่ า้ นเศรษฐกจิ พอเพยี ง เจา้ ของความรู้ นางสาวมาลิน พรหมสกุล ตาแหนง่ นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชานาญการ สงั กัดสานักงานพัฒนาชมุ ชนอาเภอตากใบ

แบบบนั ทึกองคค์ วามรรู้ ายบุคคล 1. ช่ือองค์ความรู้ เทคนิคการพฒั นาหมู่บา้ นเศรษฐกิจพอเพียง 2. ชอื่ เจ้าของความรู้ นางสาวมาลิน พรหมสกลุ ตาแหน่ง นกั วชิ าการพฒั นาชุมชนชานาญการ 3. องค์ความรู้ท่บี ง่ ช้ี (เลอื กได้จานวน 1 หมวด)  หมวดท่ี 1 สรา้ งสรรคช์ มุ ชนใหพ้ งึ่ ตนเอง  หมวดท่ี 2 สง่ เสรมิ เศรษฐกิจฐานรากให้ขยายตวั  หมวดท่ี 3 เสรมิ สรา้ งทุนชมุ ชนให้มีประสิทธภิ าพและมีธรรมาภิบาล  หมวดท่ี 4 เสริมสรา้ งองค์กรใหม้ ีสมรรถนะสูง 4. ท่ีมาและความสาคัญในการจัดทาองค์ความรู้ กรมการพัฒนาชุมชนเป็นหน่วยงานหลักในการขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเน่ืองจาก กระบวนการพัฒนาชุมชนมีความสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง คือปฏิบัติงานตามห ลักความ พอประมาณ ความมีเหตุผล สร้างภูมิคุ้มกันที่ดี ด้วยการใช้ความรู้ ความชอบธรรมและคุณธรรม ทาให้ชุมชน พึง่ ตนเองบนความพอเพยี ง โดยบรู ณาการการทางานรว่ มกนั ของทุกภาคสว่ น โดยนาหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มาพฒั นาหม่บู ้าน ใหม้ ีระบบการบรหิ ารจดั การชมุ ชน ด้วยการนาหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้เป็นแนวทาง ในการจัดกิจกรรมสาหรับการปรับเปลี่ยนระบบการคิด ทัศนคติ เพ่ือเสริมสร้างวิถีชีวิตท่ีเหมาะสม และจาเป็นให้ เขา้ กับสถานการณก์ ารเปลีย่ นแปลงในปัจจุบัน เพอื่ ร่วมสรา้ งเปน็ ชมุ ชนเข้มแขง็ พึ่งตนเองได้ บ้านโคกงู เข้าร่วมดาเนินการเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง “อยู่เย็น เป็นสุข”เมื่อปี พ.ศ. ๒๕61 และได้รับรางวัลชนะเลิศโครงการเชิดชูเกียรติผู้นาเครือข่ายพัฒนาชุมชนดีเด่น ประเภท “ หมู่บ้านเศรษฐกิจ พอเพียง “อยู่เย็น – เป็นสุข” ระดับจังหวัด ทั้งน้ีความสาเร็จของหมู่บ้านเกิดจากความร่วมมือร่วมใจของพ่ีน้อง ประชาชนในหมู่บ้าน อีกท้ังหน่วยงานของส่วนราชการต่างๆเข้าไปให้การส่งเสริม สนับสนุนให้ประชาชนนาหลัก ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดาเนินชีวิตประจาวัน ด้วยเกณฑ์ประเมิน 6 ด้าน 12 ตัวช้ีวัด ซึ่งจะเห็นเป็น รูปธรรมมากท่ีสุด คือทุกครัวเรือนในหมู่บ้านมีการลดรายจ่ายโดยการปลูกผักสวนครัวไว้กินเอง ตามสภาพพ้ืนที่ เช่นปลูกในดิน ในวัตถุเหลือใช้ เช่นล้อรถ กระถาง ขวดพลาสติก เป็นต้น โดยไม่ต้องซื้อและมีการแบ่งปันเพื่อน บ้าน มีการเลี้ยงสัตว์ เช่น ปลา ไก่ เป็นต้น มีการเพ่ิมรายได้โดยการให้ประชาชนรวมกลุ่มประกอบอาชีพเสริมเช่น กลุม่ แมบ่ า้ นเกษตรกรบางขนุ ทอง (โคกง)ู โดยใชเ้ ทคโนโลยที ี่เหมาะสม เป็นการลดต้นทุนการผลิต เพ่ิมปริมาณการ ผลิต ประหยัดประชาชนทุกครัวเรือนมีการออมเงินในรูปแบบต่างๆ หมู่บ้านมีกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต กลุ่ม แม่บ้าน ฯลฯ การเรียนรู้หมู่บ้านสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่นการทาตีหมา การทากระด้ง เป็นต้น การอนุรักษ์ ขนบธรรมเนียมประเพณี เช่นประเพณีลาซัง ประเพณีรับเจ้าเข้าเมือง เป็นต้น ประชาชนมีการเรียนรู้ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงเพ่ือนามาใช้ในชีวิตประจาวัน อนุรักษ์สิ่งแวดล้อมหมู่บ้านใช้วัตถุดิบในชุมชนประกอบอาชีพ มีการปลูกต้นไม้บริเวณบ้านและท่ีสาธารณะ มีการคัดแยกขยะ ใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ ปุ๋ยหมักในการทาเกษตร เอื้ออารีต่อกันหมู่บ้านมีช่วยเหลือคนจน คนด้อยโอกาส คนพิการ ทาให้เกิดความรัก ความสามัคคี ทาให้หมู่บ้าน เป็นท่ีเรียนรู้ ศึกษาดูงานของประชาชนในจังหวัดนราธิวาส หรือจังหวัดใกล้เคียง เป็นบ้านพ่ีท่ีดูแลบ้านน้อง โดย การช่วยเหลือ ให้คาปรึกษาได้ จนถือได้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ และยังคงรักษาสภาพความเป็น หมู่บ้านเศรษฐกจิ พอเพยี งต้นแบบไดอ้ ย่างตอ่ เนื่อง 5.รปู แบบ กระบวนการ หรือลาดับข้นั ตอน 5.1 สร้างทีมแกนนาหมู่บ้านทั้งเป็นทางการ และไม่เป็นทางการ เช่นปราชญ์ชุมชน เป็นกลไกหลักใน การขบั เคล่ือนการพัฒนาหมู่บา้ นเศรษฐกิจพอเพยี งและเปน็ แบบอย่างให้กบั ครอบครัวพัฒนา

-2- 5.2 การส่งเสริมการครอบครัวพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ จานวน 30 ครัวเรือนที่มี ความสมัครใจ เป็นตน้ แบบในการถ่ายทอดความรใู้ ห้กบั ครอบครวั อ่ืน 5.3 ศึกษาสภาพบริบทของชุมชน เพ่ือนามาวิเคราะห์โดยวิธีการ SWOT ร่วมกันกับทีมงานและภาคี การพัฒนาและจดั ทาแผนพัฒนาหมูบ่ ้าน เพือ่ เป็นการสง่ เสริมกระบวนการเรยี นรู้ เนน้ การพงึ่ ตนเองเปน็ หลกั 5.4 สร้างความเข้าใจแก่ทีมปฏิบัติการตาบลในการส่งเสริมการน้อมนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงไปสกู่ ารปฏบิ ัติและวางแผนการดาเนนิ งานในพนื้ ทีเ่ ปา้ หมายโดยการบรู ณาการการทางานร่วมกนั 5.5 ส่งเสริมและกระตุ้นการขับเคล่ือนงานเน้นหลักการมีส่วนร่วมของประชาชนและการบูรณาการ การทางานกับภาคกี ารพัฒนา เพือ่ ให้การพฒั นาหม่บู ้านเป็นไปอยา่ งมีประสทิ ธภิ าพเหน็ ผลเปน็ รปู ธรรม 5.6 การติดตามและประเมินผลก่อน-หลัง ดาเนินการโดยใช้เกณฑ์ประเมินหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ตน้ แบบของกระทรวงมหาดไทย (4 ด้าน 23 ตวั ช้วี ัด) และเกณฑก์ ารประเมนิ ความ สุขมวลรวมของหมู่บ้าน (GVH) โดยการเปรยี บเทยี บค่าคะแนนก่อน-หลังประเมนิ ความสุขมวลรวม 5.7 การถอดบทเรียนความสาเร็จของการขับเคล่ือนความสาเร็จของการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจ พอเพยี ง“อยูเ่ ย็น เปน็ สขุ ”เพอ่ื เป็นตน้ แบบให้หม่บู ้านอน่ื ต่อไป 6. เทคนคิ ในการปฏิบัติงาน 6.1 พัฒนากรตอ้ งเข้าถงึ พ้นื ท่ี มมี นษุ ย์สัมพันธ์ทดี่ ี มคี วามจริงใจ ต้ังใจทางาน เป็นกันเองกับทุกคน ต้อง ทาตัวให้เปน็ ที่ยอมรบั ของทกุ คนไมว่ ่าจะเปน็ ภาคีการพฒั นา ทมี ตาบล ผนู้ าชุมชน และพ่ีน้องประชาชน 6.2 การพัฒนาต้องเร่ิมที่ผู้นาชุมชน ให้ผู้นาชุมชนได้เข้าใจในหลักการ ยอมรับ ทัศนคติท่ีดี ผู้นาต้องมี จิตอาสา มคี วามสมัครใจ และตอ้ งมสี ัญญาร่วมกันในการท่ีจะขบั เคล่ือนกจิ กรรมตา่ งๆรว่ มกนั 6.3. การดาเนินชวี ิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต้องสร้างความเข้าใจให้ประชาชนได้เข้าใจจริง ๆ เขา้ ใจอยา่ งชัดเจน ลกึ ซึ้ง ในพระราชดาริของในหลวงกอ่ นท่ีจะดาเนนิ การ ซ่งึ ตอ้ งใชร้ ะยะเวลาไม่รบี เร่ง 6.4 การดาเนินงานต้องสร้างความเข้าใจให้ผู้นาเข้าใจถึงกระบวนการ ทาอย่างไรให้มีกิจกรรมต่อเน่ือง สม่าเสมอ ไม่หยุดชะงัก คือรักษาความเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบให้ได้และเน้นการมีส่วนร่วมของ ประชาชนในการดาเนนิ งานทุกขั้นตอน 6.5 ภาคพี ัฒนาต้องมีการบูรณาการการทางานร่วมกัน ตอ้ งมีส่วนร่วมทุกข้ันตอน ให้การสนับสนุนอย่าง จรงิ จัง ทีมตาบลและผนู้ าชุมชนต้องติดตาม ส่งเสริม เป็นทป่ี รึกษาอย่างตอ่ เนอื่ ง 6.6 ในหมบู่ ้านตอ้ งมีศูนย์เรียนรู้ชุมชนและมีจุดเรียนรู้ที่หลากหลาย เช่นจุดเรียนรู้เร่ืองของการปลูกผัก เล้ยี งสตั ว์ จุดเรียนร้เู รื่องการทาการเกษตรแบบผสมผสาน จุดเรียนรู้เรื่องของทาปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ จุดเรียนรู้เรื่อง ของกลุ่มออมทรัพย์เพ่ือการผลิต จุดเรียนรู้เร่ืองการแปรรูปข้าวหอมกระดังงา เป็นต้น เพ่ือเป็นที่สาหรับศึกษา เรียนรใู้ ห้กับประชาชนในพ้นื ทแี่ ละผทู้ สี่ นใจท่ัวไป 6.7 มีการประชาสัมพันธ์การดาเนินงานหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบฯอย่างสม่าเสมอ เช่น ในวันประชุมกานนั ผู้ใหญบ่ ้าน ในวันประชมุ ของศนู ย์ประสานงานองคก์ ารตาบล (ศอช.ต.) การประชุมสภาสันติสุข การประชุมประจาเดอื นในหมูบ่ า้ น ผ่านสื่อออนไลน์ เชน่ เสียงตามสาย แผน่ พบั Facebook เวบ็ ไซด์ เปน็ ต้น 7. ปัญหาท่พี บ การสร้างทัศนคติในการพึ่งพาตนเอง และการบริหารจัดการชีวิต ของครอบครัวในชุมชน ในการน้อมนา หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในชีวิตประจาวัน ยังมีประชาชนท่ียังไม่เข้าใจอยู่บ้างเล็กน้อย ท่ตี ้องการใหท้ างราชการชว่ ยเหลอื สนบั สนนุ อยู่ตลอดเวลา

-3- แนวทางการแก้ไขปัญหา พัฒนากรและภาคีการพัฒนาและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องต้องมีการลงพ้ืนท่ีบ่อยๆ ไปพบปะพูดคุย สร้างความ ตระหนักและความเข้าใจท่ีถูกต้องแก่ผู้นาชุมชน/ประชาชนในพ้ืนที่ในเร่ืองของประโยชน์ที่ครอบครัวและชุมชนจะ ได้รับจากการนาหลักปรัชญาของพอเพียงของในหลวงมาปรับใช้ในการดาเนินชีวิต ต้องมีการทาความเข้าใจกับ ประชาชน เป็นที่ปรึกษาให้กับประชนอย่างต่อเน่ืองจนกว่าประชาชนจะเข้าใจและเต็มใจในการน้อมนาหลัก ปรชั ญาของพอเพียงมาใช้ในการดาเนนิ ชีวิตประจาวนั เปน็ เร่อื งงา่ ยและสามารถทาได้จรงิ ทาให้ประชนสามารถพึง่ พาตนเองได้ 8.ประโยชน์ขององค์ความรู้ องคค์ วามรู้เทคนิคการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงเศรษฐกิจพอเพียงของพ่อหลวงรัชกาลท่ี 9 ทุกคน สามารถนาไปประยกุ ต์ใชใ้ นการดาเนนิ ชวี ิตประจาวันได้ดว้ ยตัวเอง ดว้ ยการให้ทุกคนปฏิบัติตามด้วยการดาเนินชีวิต แบบทางสายกลาง โดยตง้ั อยบู่ นหลกั สาคัญสามประการ คอื ความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการมีภูมิคุ้มกัน ท่ีดี โดยเน้นในเร่ือง การออมเงิน ความขยัน ประหยัด ซ่ือสัตย์ อดทน การเรียนรู้ การช่วยเหลือกันซึ่งกันและกัน ความเสียสละ การปฏิบัติตนเป็นคนดี มีการดาเนินชีวิตแบบเรียบง่ายให้พอเพียง พอกิน และพอใช้ ใช้ชีวิตด้วย ความไม่ประมาท มีการวางแผนการดาเนินชีวิต ผลท่ีได้จากการดาเนินชีวิตโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงทาให้ประชาชนสามารถพึ่งพาตนเองได้ท่ามกลางภาวะเศรษฐกิจตกต่า สามารถดารงชีวิตอยู่ ได้โดยไม่ เดือดร้อน เน้นการพึ่งพาตนเองใหม้ ากท่ีสุด อันนาไปสูเศรษฐกิจฐานรากม่นั คง และชนุ ชนพง่ึ ตนเองได้ ต่อไป *****************************************************

สานักงานพฒั นาชมุ ชนอาเภอตากใบ ตาบลเจะ๊ เห อาเภอตากใบ จังหวดั นราธวิ าส 96110 เศรษฐกจิ ฐานรากมนั่ คงและชุมชนพ่งึ ตนเองได้ Change for Good ภายในปี ๒๕๖๕