การแตกตัวของกรดแก่และเบส

วชิ า เค รหสั ว3 การแตกต กรดแกแ่ ละ ครชู าญ

คมี4 33224 ตวั ของ ะเบสแก่ ญวิทย์ สาวิสิทธิ์

จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 1. ระบสุ ารท่เี ปน็ กรดแก่ เบสแก่ ของกรดแก่และเบสแก่ได้ 2. คานวณหาความเขม้ ขน้ ของ H และ OH- ในสารละลายเบสแก่ได้

และไอออนทเ่ี กิดจากการแตกตัว H+ หรอื H3O+ ในสารละลายกรดแก่

1. กรดแก่ (Strong acid) กรดแก่ คอื กรดที่แตกตัวเปน็ ไอออน HCl H+ + Cl- 1M 1M 1M HCl + H2O H3O+ + 1M 1M 1

นไดห้ มด เช่น - M หรอื Cl- M

1. กรดแก่ (Strong acid) ส่วนกรดซัลฟิวริก (H2SO4) แตกตวั ได้ 2 ค ไดห้ มดเปน็ กรดแก่ ส่วนการแตกตัวครั้งที่ ครัง้ ที่ 1 H2SO4 H2SO4 + H2O เปน็ กรดแก่ 1M ครงั้ ท่ี 2 HSO4- HSO4- + H2O เป็นกรดออ่ น 1M Ka = 1.2x10-2 แต่ถา้ โจทยไ์ ม่กาหนด Ka ให้ถอื ว่าแตกต H2SO4 + 2H2O 1M

ครั้ง การแตกตัวครั้งที่ 1 เทา่ นัน้ ท่ีแตกตัว 2 แตกตัวไดบ้ างสว่ นเป็นกรดออ่ น H3O+ + HSO4- 1M 1M H3O+ + SO42- <1 M <1 M ตวั ได้ 100% ทง้ั สองคร้ัง 2H3O+ + SO42- 2x1 M 1 M

กรดแก่ทีน่ กั เรียนควรรูแ้ ละควรจ HCl = กรดไฮโดรคลอริก HBr = กรดไฮโดรโบรมิก HI = กรดไฮโดรไอโอดกิ HClO3 = กรดคลอรกิ HBrO3 = กรดโบรมิก HIO3 = กรดไอโอดกิ HNO3 = กรดไนตรกิ

จาใหไ้ ด้ HClO4 = กรดเปอร์คลอริก HBrO4 = กรดเปอร์โบรมิก HIO4 = กรดเปอร์ไอโอดกิ H2SO4 = กรดซลั ฟิวริก

EX1 สารละลายกรดไนตริก (HNO3) 400 c จะมไี อออนชนดิ ใดบ้างในสารละลาย และม วิธีทา หาความเขม้ ข้นของสารละลาย HNO3 [HNO3] = 0.1 ������������������ ������ 1,000 ������������ 400 ������������3 1 ������������3 เขียนสมการการแตกตวั ของ HNO3 HNO3 + H2O H 0.25 M 0. ดงั น้นั สารละลายมี ไฮโดรเนียมไอออน (H3 ไนเตรตไอออน (NO3-) 0.25 mol/dm3 หร

cm3 มีกรดไนตริก 0.1 mol มีความเขม้ ข้นเท่าใด หน่วย mol/dm3 หรอื M ������3 = 0.25 mol/dm3 หรือ M H3O+ + NO3- .25 M 0.25 M 3O+) 0.25 mol/dm3 หรอื 0.25 M และ รอื 0.25 M

EX2 สารละลายกรด HI มีความเขม้ ข้น 0. จะมีไอออนชนิดใดบ้างอยา่ งละก่ีโมล วธิ ที า เขยี นสมการการแตกตัวของ HI HI + H2O 0.5 M ดังนั้น สารละลายมี ไฮโดรเนยี มไอออน ( ความเขม้ ข้นเท่ากนั คอื 0.5 mol/dm3 ห หาจานวนโมลของไฮโดรเนียมไอออน (H3O+) แล ปริมาตรเทา่ กัน จานวนโมลต้องเทา่ กนั (แต่มวลต mol H3O+ = 0.5 ������������������ ������ 250 cm 1,000 ������������3

.5 M ปริมาตร 250 cm3 H3O+ + I- 0.5 M 0.5 M (H3O+) และ ไอโอไดด์ไอออน (I-) หรือ 0.5 M ละ ไอโอไดด์ไอออน (I-) ซ่งึ ความเขม้ ข้นเทา่ กนั ตา่ งกัน) m3 = 0.125 mol = mol I-

แบบฝกึ 1. สารละลายกรดซัลฟิวรกิ (H2SO4) 20 จะมไี อออนชนดิ ใดบา้ งในสารละลาย แล *อนุโลมวา่ การแตกตัวท้ังสองครงั้ ของ H 2. สารละลายกรดไฮโดรคลอรกิ (HCl) (Cl-) เขม้ ข้น 0.5 mol จะมไี ฮโดรเนียม

กหดั 00 cm3 มกี รดซัลฟวิ รกิ 0.25 mol ละมคี วามเขม้ ข้นเทา่ ใด H2SO4 เป็นกรดแก่ ) ปริมาตร 250 cm3 มคี ลอไรดไ์ อออน มไอออน (H3O+) เข้มขน้ ก่ีโมลาร์ (M)

2. เบสแก่ (Strong base) เบสแก่ คอื เบสทแี่ ตกตวั เป็นไอออน NaOH Na+ + O 1M 1M 1 Ca(OH)2 Ca2+ + 2 1M 1M 2 =

นไดห้ มด เชน่ OH- M 2OH- 2x1 M =2M

เบสแก่ท่นี กั เรียนควรรูแ้ ละควรจาใหไ้ ด้ OH ของหมู่ 1A O LiOH = ลเิ ทียมไฮดรอกไซด์ NaOH = โซเดียมไฮดรอกไซด์ C KOH = โพแทสเซยี มไฮดรอกไซด์ S RbOH = รบู ิเดียมไฮดรอกไซด์ CsOH = ซีเซยี มไฮดรอกไซด์

OH ของหมู่ 2A Mg(OH)2 = แมกนเี ซียมไฮดรอกไซด์ Ca(OH)2 = แคลเซียมไฮดรอกไซด์ Sr(OH)2 = สตรอนเซียมไฮดรอกไซด์ Ba(OH)2 = แบเรียมไฮดรอกไซด์

EX3 ในการเตรียมสารละลายโซเดียมไฮดรอก มี NaOH 0.2 mol จะมีไอออนชนดิ ใดบ้างใน วธิ ที า หาความเข้มขน้ ของสารละลาย NaOH [NaOH] = 0.2 ������������������ ������ 1,000 ������������ 400 ������������3 1 ������������3 เขยี นสมการการแตกตวั ของ NaOH NaOH Na+ + 0. 5 M 0. 5 M 0 ดงั น้ัน สารละลายมี โซเดยี มไอออน (Na+) คอื 0.5 mol/dm3 หรอื 0.5 M

กไซด์ (NaOH) 400 cm3 นสารละลาย และมีความเข้มขน้ เท่าใด H หนว่ ย mol/dm3 หรอื M ������3 = 0.5 mol/dm3 หรือ M OH- 0.5 M ) เท่ากนั กบั ไฮดรอกไซดไ์ อออน (OH-)

EX4 ในการเตรยี มสารละลายปริมาตร 200 cm3 0.4 M ต้องใชแ้ บเรยี มไฮดรอกไซด์ (Ba(OH)2) ก H=1 วิธที า เขยี นสมการการแตกตวั ของ Ba( Ba(OH)2 B 0.2 M 0.2 ดงั น้ัน สารละลายแบเรยี มไฮดรอกไซด์ม หามวลเป็นกรัมของแบเรยี มไฮดรอกไซดท์ ่ใี ชใ้ นก Ba(OH)2 มีมวลโมเลกุล(มวลสูตร) = g Ba(OH)2 = 0.2 ������������������ ������ 171 ������ 1,000 ������������3 1 ������������������

3 ท่ีมคี วามเขม้ ข้นของไฮดรอกไซดไ์ อออน(OH-) กก่ี รมั กาหนดมวลอะตอม Ba = 137 , O = 16 , (OH)2 Ba2+ + 2OH- 2 M 0.4 M มคี วามเขม้ ข้น 0.2 M หรือ 0.2 mol/dm3 การเตรียมสารละลาย 200 cm3 Ba O H 137 + ((16 +1)x2) = 171 g/mol x 200 cm3 = 6.84 g

แบบฝึก 1. ในการเตรียมสารละลาย Ca(OH)2 250 cm3 ใช้ C สารละลาย และมคี วามเขม้ ขน้ เทา่ ใด 2. ในการเตรยี มสารละลายโพแทสเซียมไฮดรอกไซด ใหม้ คี วามเขม้ ข้นของไฮดรอกไซดไ์ อออน (OH-) 0.2 กาหนดมวลอะตอม K = 39 , O = 16 , H = 1

กหดั Ca(OH)2 0.3 mol จะมีไอออนชนิดใดบา้ งใน ด์ (KOH) ปรมิ าตร 400 cm3 2 M ต้องใช้โพแทสเซยี มไฮดรอกไซด์ก่กี รัม