แรงในชีวิตประจำวัน

วิทยาศาสตร์ เลม่ 1 ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 5 กลุม่ สาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์ หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 1 หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 2 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 3 หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 4 Slide PowerPoint_สื่อประกอบการสอน บรษิ ัท อักษรเจรญิ ทัศน์ อจท. จากดั : 142 ถนนตะนาว เขตพระนคร กรงุ เทพฯ 10200 Aksorn CharoenTat ACT.Co.,Ltd : 142 Tanao Rd. Pranakorn Bangkok 10200 Thailand โทรศพั ท์ : 02 622 2999 โทรสาร : 02 622 1311-8 [email protected] / www.aksorn.com

3หน่วยการเรียนรทู้ ี่ แรงในชวี ิตประจาวนั ตัวชี้วัด • อธิบายวธิ ีการหาแรงลัพธข์ องแรงหลายแรงในแนวเดยี วกนั ท่ีกระทาต่อวตั ถุในกรณที ่วี ตั ถอุ ยนู่ ่ิงจากหลกั ฐานเชงิ ประจักษ์ • เขยี นแผนภาพแสดงแรงท่ีกระทาตอ่ วตั ถทุ ีอ่ ยใู่ นแนวเดียวกันและแรงลัพธท์ ่ีกระทาตอ่ วัตถุ • ใช้เคร่อื งชัง่ สปรงิ ในการวัดแรงท่ีกระทาต่อวตั ถุ • ระบผุ ลของแรงเสยี ดทานท่ีมตี ่อการเปลีย่ นแปลงการเคลอ่ื นทข่ี องวตั ถุจากหลกั ฐานเชิงประจกั ษ์ • เขยี นแผนภาพแสดงแรงเสยี ดทานและแรงท่อี ยใู่ นแนวเดยี วกนั ท่ีกระทาต่อวตั ถุ

แรงลพั ธ์ แรงลัพธ์ คือ ผลรวมของแรงต้งั แต่ 2 แรงข้ึนไปที่ร่วมกนั กระทาตอ่ วตั ถุเดยี วกนั แลว้ มีผลทาให้วัตถุ เปลยี่ นแปลงการเคลื่อนทีไ่ ปตามผลของแรงลพั ธ์

แรงลพั ธ์ การเขยี นแผนภาพแสดงแรงที่กระทาต่อวัตถุ • เขียนหัวลูกศรแสดงทิศทางของแรง • เขยี นความยาวของลกู ศรแสดงคา่ หรือขนาดของแรงทีก่ ระทาต่อวัตถุ ออกแรงนอ้ ย ออกแรงมาก ลกู ศรสัน้ ลูกศรยาว

แรงลพั ธ์ 1 ผลของแรงลัพธเ์ กิดข้นึ 3 กรณี ดังนี้ แรงสองแรงขึน้ ไป มีทศิ ทางเดียวกัน มากระทาตอ่ วตั ถเุ ดียวกัน ค่าของแรงลพั ธ์จะเทา่ กับผลรวม ของแรงท้ังหมด และแรงลพั ธจ์ ะมีทศิ ทางเดยี วกบั แรงที่มากระทาต่อวัตถุ

แรงลัพธ์ 2 แรงสองแรง ท่มี ีขนาดไมเ่ ท่ากนั มที ศิ ทางตรงข้ามกัน มากระทาตอ่ วัตถเุ ดียวกนั แรงลัพธ์จะไดจ้ าก การหักล้างกันของแรงทง้ั สองบางส่วน โดยแรงลัพธ์จะมที ิศทางเดียวกันกับทศิ ทางของแรงที่มมี ากกวา่

แรงลพั ธ์ 3 แรงสองแรง ที่มขี นาดเท่ากัน มที ิศทางตรงขา้ มกัน มากระทาต่อวัตถเุ ดียวกัน แรงจะหกั ลา้ งกนั จนหมด และแรงลพั ธจ์ ะมีคา่ เปน็ ศนู ย์ วตั ถุจะหยุดนงิ่ ไม่มกี ารเคลอ่ื นที่

แรงลพั ธ์ การวัดแรงที่มากระทาต่อวัตถุ ใชเ้ คร่ืองช่ังสปริงวัดคา่ ของแรง โดยมหี นว่ ย เป็นนวิ ตัน (N) ตามชอ่ื ของเซอร์ ไอแซก นิวตัน ผู้ทาการศึกษาเรือ่ งแรงและผคู้ ้นพบทฤษฎี แรงโนม้ ถว่ งของโลก เคร่อื งช่งั สปริงแบบแขวน

แรงลพั ธ์ ประโยชน์ของแรงลพั ธ์ การคมนาคม กระถางแขวน ในสมยั ก่อน ใชว้ ัวออกแรงลากเกวยี น ใช้ลวด 3 เส้น ช่วยยึดกระถางเอาไว้ ทาใหเ้ กิดความสมดุล

VDO

แรงเสียดทาน ลักษณะของแรงเสียดทาน แรงเสียดทาน คือ แรงท่เี กดิ ข้ึนระหว่างผวิ สมั ผสั ของวัตถสุ องชนดิ โดยเป็นแรงทีผ่ วิ ของวตั ถุหนงึ่ ตา้ นการเคล่อื นทข่ี องผิววัตถอุ ีกผวิ หนึง่ และมีทิศทางของแรงตรงข้าม กบั ทศิ ทางการเคลือ่ นท่ขี องวตั ถุ ทิศทางทวี่ ัตถุเคลอ่ื นทไี่ ป แรงเสียดทาน

แรงเสียดทาน ลกั ษณะของแรงเสียดทาน ผลของแรงเสียดทานทมี่ ตี ่อการเปลี่ยนแปลงการเคล่อื นท่ขี องวตั ถทุ อ่ี ย่นู ่ิง หรือวตั ถุท่กี าลงั เคลือ่ นท่ี 1 2 ถา้ ออกแรงกระทาตอ่ วัตถใุ ดท่ีอยูน่ ิ่งบนพื้นผวิ ชนิดหนึง่ ถ้าออกแรงกระทาต่อวัตถุใดที่กาลังเคลื่อนท่ี ใหม้ ีการเคลื่อนทไี่ ป แรงเสยี ดทานจะตา้ นการเคล่ือนที่ แรงเสียดทานจะทาให้วตั ถุน้ันเคล่ือนที่ไดช้ ้าลง ของวัตถนุ ้นั จึงมีผลทาให้วัตถุนั้นเคลอื่ นทไ่ี ด้ยาก หรือหยุดเคล่อื นที่

แรงเสยี ดทาน ลักษณะของแรงเสยี ดทาน ปัจจยั ทมี่ ีผลต่อแรงเสยี ดทาน 1 นา้ หนกั และแรงกดของวตั ถุ แรงกดน้อย ทิศทางท่วี ัตถุเคลือ่ นที่ไป แรงกดมาก แรงเสยี ดทานนอ้ ย ทิศทางท่วี ัตถเุ คลอ่ื นทไี่ ป แรงเสยี ดทานมาก

แรงเสียดทาน ลักษณะของแรงเสียดทาน ปัจจยั ทมี่ ผี ลตอ่ แรงเสยี ดทาน 2 ชนดิ ของพนื้ ผวิ สมั ผสั วตั ถเุ คลือ่ นท่ไี ด้ง่าย พน้ื ผิวเรียบ พื้นผวิ ไมเ่ รยี บ แรงเสยี ดทานนอ้ ย วัตถเุ คลอื่ นท่ไี ดย้ าก แรงเสียดทานมาก



แรงเสียดทาน ผลของแรงเสยี ดทาน ผลดขี องแรงเสียดทาน ผลเสยี ของแรงเสยี ดทาน แรงเสยี ดทานทเี่ กดิ ข้นึ ระหว่าง แรงเสียดทานทาให้พ้ืนรองเทา้ พ้ืนรองเท้ากบั พน้ื ถนนขณะท่ี สึกกรอ่ นได้ เมอ่ื ใชไ้ ปนานๆ เราเดนิ ทาให้เราไมล่ น่ื หกล้ม แรงเสยี ดทานอาจทาใหเ้ ราเคลือ่ นยา้ ย แรงเสยี ดทานทีเ่ กิดขึ้นระหว่าง วัตถุหรอื ส่ิงของบางอยา่ งได้ยากข้นึ มอื ของเรากบั วัตถทุ เ่ี ราถือ ทาให้ เพราะตอ้ งออกแรงมากขน้ึ วัตถไุ มล่ ื่นและหลน่ จากมือของเรา แรงเสยี ดทานทาให้เกดิ การสึก แรงเสยี ดทานที่เกดิ ขึน้ ระหว่าง ของดอกยางล้อรถต่าง ๆ ล้อรถตา่ งๆ กับพื้นผวิ ถนน ทาให้ เม่อื ใช้ไปนานๆ ล้อรถตา่ งๆ เกาะติดพนื้ ผิวถนนได้ดี

แรงเสียดทาน การใช้ประโยชน์จากแรงเสยี ดทาน ตวั อยา่ ง การลดแรงเสยี ดทาน 1. การสรา้ งถนน ต้องออกแบบและเลือกใชว้ สั ดทุ ่ีนามาสร้างถนนใหเ้ หมาะสม 2. การเคลื่อนยา้ ยวัตถทุ ม่ี ขี นาดใหญ หรอื วตั ถมุ นี ้าหนกั มาก อาจใชร้ ถเข็นมาช่วยในการเคลอื่ นยา้ ยวตั ถุ 3. การใชน้ า้ มันหลอ่ ลน่ื หยอดทเ่ี ครอ่ื งจักรและอปุ กรณต์ ่างๆ เพือ่ ชว่ ยใหเ้ ครื่องจกั รหรืออปุ กรณ์ต่าง ๆ ทางานไดส้ ะดวก

แรงเสียดทาน การใชป้ ระโยชน์จากแรงเสยี ดทาน ตัวอยา่ ง การเพม่ิ แรงเสยี ดทาน 1. การออกแบบดอกยางและลวดลายท่ีลอ้ รถตา่ งๆ ชว่ ยใหล้ ้อยดึ เกาะถนนไดด้ ี 2. การออกแบบรองเท้ากีฬา ชว่ ยปอ้ งกันการล่นื หกล้มขณะวิ่ง 3. การใช้เบรกรถจกั รยาน ช่วยชะลอความเร็ว หรือหยดุ เคลือ่ นทีไ่ ด้