Gasline Issue #81

ป�ท่ี 21 ฉบบั ที่ 81 ตลุ าคม - ธนั วาคม 2553GASEX 2010 : ก�าซธรรมชาติพลังงานสำคญั ในทศวรรษหน�า 08หนา� Expansion Loop มเิ ตอรว� ดั ซ้อ� ขายก�าซฯ 06หน�า ทรายนำ้ มัน 11หนา�สำหรบั ภาคพาณิชยกรรม

เปดิ เลม่ สวสั ดคี ะ่ 2 เปิดเลม่ สารบญั ในปี 2553 ถือได้ว่าเป็นปีท่ีมีความสำคัญกับธุรกิจ 3 เรื่องจากปกก๊าซธรรมชาติ บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน) โดยเม่ือกลางปี 4 แนะนำลกู ค้าใหม่ปตท. ได้ดำเนินโครงการปรับปรุงคุณภาพก๊าซธรรมชาติฝ่ัง 5 ความรูจ้ ากลกู ค้า ตะวันออก ซ่ึงได้รับความร่วมมือจากลูกค้าก๊าซฯทุกท่านเป็น 6 ตลาดกา๊ ซฯอย่างดี ทำให้การเปลี่ยนคุณภาพก๊าซฯฝั่งตะวันออกในครั้งน้ีเป็น 7 ตลาดค้าสง่ กา๊ ซฯไปด้วยความราบรนื่ และนอกจากนี้ กลุ ม่ ปตท. โดย บรษิ ทั ปตท. 8 Gas Technologyสำรวจและผลติ ปโิ ตรเลียม จำกดั (มหาชน) ไดม้ ีการเซ็นสญั ญาซอื้ 9 สาระน่ารู้ขายกา๊ ซธรรมชาติ ในแหลง่ ซอตกิ า้ แปลงM9 ประเทศสหภาพพมา่ 1 0 มวลชนสัมพนั ธ์โดยจะสามารถเรม่ิ ผลติ กา๊ ซฯ ไดใ้ นปี 2556 ซง่ึ จะเปน็ การเสรมิ สรา้ ง 11 Knowledge Sharingความม่นั ใจในการจัดหาก๊าซฯเพม่ิ ขนึ้ และสำหรบั ปลายปี 2553 มี 12 มมุ สุขภาพอีกหนึ่งงานสำคัญท่ีเก่ียวข้องกับก๊าซธรรมชาติ นั่นก็คือ งาน 1 3 ธรรมะพกั ใจ GASEX 2010 ณ กรุงไทเป ประเทศไต้หวัน ซึ่งเป็นงานประชุม 14 กนิ เทยี่ วตามแนวท่อฯวิชาการและนิทรรศการเกี่ยวกับก๊าซธรรมชาติ โดยมีวัตถุประสงค์ 15 บรกิ ารลกู ค้าเพ่ือให้กลุ่มประเทศสมาชิก 15 ประเทศหารือร่วมกันในการใช้ 1 6 ถามมา – ตอบไป ก๊าซธรรมชาติแทนการใช้น้ำมันเพ่ือพัฒนาเศรษฐกิจและรักษาสิ่งแวดล้อมด้วยการให้ประเทศผู้ผลิตก๊าซฯหาแนวทางร่วมกันในการรณรงคก์ ารใชพ้ ลงั งานสะอาด ซงึ่ ปตท. กเ็ ปน็ หนงึ่ ในสมาชกิของ GASEX ด้วย สำหรับรายละเอยี ดเกีย่ วกบั งาน GASEX 2010น้นั ท่านสามารถตดิ ตามได้ภายในเลม่ ก๊าซไลน์ฉบับที่แล้วได้ขอความอนุเคราะห์จากผู้อ่านในการตอบแบบสอบถามความพึงพอใจท่ีมีต่อจุลสารก๊าซไลน์ ซ่ึงไดร้ บั การตอบรบั เปน็ อยา่ งดี มหี ลายขอ้ แนะนำ ตชิ ม ทเ่ี ปน็ ประโยชน์ซงึ่ ก๊าซไลน์ใครข่ อขอบพระคณุ และขอนอ้ มรับในทุกคำ ติ ชม และจะพยายามทำการปรับปรุงจุลสารก๊าซไลน์ให้ตรงกับความต้องการของผอู้ า่ นใหม้ ากทสี่ ดุ สำหรบั ทา่ นทสี่ ง่ แบบสอบถามกลบั มา กา๊ ซไลน์จะสง่ ของทีร่ ะลกึ ใหก้ บั ทุกทา่ นตามทอ่ี ย่ทู ่ีแจ้งไว้ ทา้ ยน้ี ในวาระดถิ ขี น้ึ ปีใหม่ ขออำนาจคณุ พระศรรี ตั นตรยัช่วยดลบันดาลให้ผู้อ่านทุกท่านประสบแต่ความสุข สมหวังเจริญก้าวหน้าในหน้าท่ีการงาน โชคดีในปีกระต่าย 2554 .....สวัสดปี ีใหมค่ ่ะวตั ถุประสงคจ์ ุลสาร กา๊ ซไลน์ เปน็ สิ่งทจี่ ัดทำข้นึ โดย ฝา่ ยตลาดท่อจดั จำหนา่ ยกา๊ ซธรรมชาติ บรษิ ัท ปตท. จำกดั (มหาชน)โดยมวี ัตถปุ ระสงค์เพอื่1. เปน็ สอ่ื กลางระหว่างลูกค้าและหนว่ ยธรุ กจิ กา๊ ซธรรมชาติในทกุ ๆด้าน2. เผยแพรข่ า่ วสารเทคโนโลยใี หมๆ่ เกย่ี วกบั กา๊ ซธรรมชาตแิ ละสาระทเ่ี ปน็ ประโยชนร์ วมถงึ ขา่ วสารในแวดวงกา๊ ซธรรมชาตแิ ละลกู คา้ กา๊ ซฯ3. เปน็ ศนู ยก์ ลางใหก้ บั ลกู คา้ กา๊ ซฯ และบคุ คลทว่ั ไปในการแลกเปลย่ี นปญั หา ความคดิ เหน็ หรอื ใหค้ ำแนะนำแกห่ นว่ ยธรุ กจิ กา๊ ซธรรมชาติท่ีปรึกษา จุลสารก๊าซไลน์ นายนพดล ปิ่นสุภา ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่สายระบบท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ, นายสมชาย คำรณยุทธ ผู้จัดการฝ่ายตลาดค้าส่งก๊าซธรรมชาติ, นายนริศ เปลี่ยนทรงดี รักษาการผู้จัดการฝ่ายตลาดท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ และผู้จัดการส่วนตลาดและขายก๊าซอุตสาหกรรม, นางสุณี อารีกุลผู้จัดการส่วนบริการลูกค้าก๊าซฯ ,นายธนรักษ์ วาสนะสุขะ ผู้จัดการส่วนตลาดและขายก๊าซพาณิชย์ , นายชัชวาล ลิ้มประเสริฐ ผู้จัดการส่วนเทคนิคและบริการลูกค้าก๊าซธรรมชาติ บรรณาธิการ นางสาวอานัดดา เนาว์ประโคน กองบรรณาธิการ นางวิไลลักษณ์ ชีพบริสุทธ์ , นางสาวภณินท์รัตน์ วิรานันท์ ส่วนบริการลูกค้าก๊าซฯฝ่ายตลาดท่อจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ กองบรรณาธิการจุลสาร ก๊าซไลน์ ขอเชิญท่านร่วมแสดงความคิดเห็น ติชม เสนอแนะ โดยส่งมาท่ี ส่วนบริการลูกค้าก๊าซฯฝ่ายตลาดทอ่ จัดจำหน่ายกา๊ ซธรรมชาติ บริษัท ปตท. จำกดั (มหาชน) อาคาร 2 ช้นั 4 เลขท่ี 555 ถนนวภิ าวดรี งั สิต แขวงจตุจกั ร เขตจตุจักร กรงุ เทพฯ 10900 หรอืโทรศัพท์ 0 2537 3235 - 9 โทรสาร 0 2537 3257 - 8 หรือ Website : www.pttplc.com2 ก๊าซไลน์ Gaslin e

เรอ่ื งจากปกGASEX 2010 : กา๊ ซธรรมชาตพิ ลงั งานสำคญั ในทศวรรษหน้า มงุ่ สร้างพนั ธมติ ร และความมนั่ คงด้านพลังงานในภูมภิ าค ดร.เติมชัย บุนนาค ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่วางแผนหน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ร่วมประชุมองค์กรอุตสาหกรรมก๊าซธรรมชาติในภูมิภาคแปซิฟิกตะวันตก (GASEX 2010 CONFERENCE & EXHIBITION) ภายใต้หัวข้อPURSUING COOPERATIVE PARADIGM ON ENERGY, ENVIRONMENT AND ECONOMY หรือแนวทางเพ่ือบรรลุความร่วมมือด้านพลังงานสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจ จัดขึ้นเป็นครั้งท่ี 11 ด้วยความร่วมมือของ 15 ประเทศสมาชิกในเอเชียแปซิฟิกตะวันตกประกอบด้วยประเทศไทย ออสเตรเลีย บรูไน ไทเป ฮ่องกง อินโดนีเซีย ญี่ปุ่น เกาหลี มาเลเซีย นิวซีแลนด์ ปาปัวนิวกินี จีน ฟิลิปปินส์สิงคโปร์ และเวียดนาม เพื่อเพิ่มความร่วมมือในการพัฒนาเศรษฐกิจพลังงานอุตสาหกรรมก๊าซธรรมชาติ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม รวมถึงการแลกเปลยี่ นความกา้ วหนา้ พฒั นาการดา้ นเทคโนโลยกี า๊ ซธรรมชาติ และแสวงหาความรว่ มมอื การเปน็ พนั ธมติ รรว่ มลงทนุ อตุ สาหกรรมกา๊ ซธรรมชาติในภมู ิภาคแปซิฟกิ ตะวันตก ณ กรงุ ไทเป ประเทศไต้หวัน การประชุมคร้ังน้ี ผู้นำด้านอุตสาหกรรมก๊าซธรรมชาติต่างมีมุมมองในทิศทางเดียวกัน คือ เชื้อเพลิง ก๊าซธรรมชาติ น้ำมัน และถ่านหิน จะยังคงเป็นพลังงานหลักของภูมิภาค โดยปัจจุบันท่ัวโลกมีความต้องกใช้ก๊าซธรรมชาติปีละ 125 ล้านล้านลูกค้าบาศก์ฟุต และจะเพ่ิมเป็นปีละ 145 ล้านล้านลูกบาศก์ฟุต ในปี พ.ศ. 2568 ซึ่งเพ่ิมข้ึนตามการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ ทั้งน้ีแหล่งก๊าซธรรมชาติท่ีสำคัญของโลกในปัจจุบัน 70% อยู่ท่ีรัสเซีย และกลุ่มประเทศในตะวันออกกลาง ส่วนภูมิภาคเอเชียมีเพียง 8% ในขณะที่ประเทศไทยมีปริมาณสำรองน้อยมาก จึงตอ้ งพึง่ พาการนำเข้าก๊าซธรรมชาติใหเ้ พยี งพอต่อความต้องการใช้ภายในประเทศ นอกจากน้ี ผนู้ ำดา้ นอตุ สาหกรรมกา๊ ซธรรมชาตยิ งั มมี มุ มองทสี่ อดคลอ้ งกนั วา่ ปจั จยั หลกั ในการพฒั นาอตุ สาหกรรมกา๊ ซธรรมชาติในภมู ภิ าคเอเชียมอี ยู่ 2 ประการ คือ การสร้างความม่ันคงด้านพลังงานของภูมิภาค โดยทุกประเทศควรส่งเสรมิ ใหม้ ีเกดิ ความร่วมมอื ระหว่างกนั มีเครือข่ายท่ีเชอื่ มโยงทง้ั ดา้ นแหลง่ กา๊ ซฯ การขนสง่ การคา้ การตลาด และดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม เพอ่ื ใหเ้ กดิ การพฒั นาพลงั งานอยา่ งยงั่ ยนื ในภมู ภิ าคและความรว่ มมอืกันลดการปล่อยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์ โดยสง่ เสริมใหม้ กี ารใช้พลังงานหมนุ เวยี นมากขึ้นใหไ้ ด้ตามเป้าหาย 20 % ของการใชพ้ ลงั งานรวม ดร.เติมชัย บุนนาค ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่วางแผน หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน) กล่าวว่า สิ่งท่ีน่าสนใจจากการประชมุ ครง้ั น้คี อื การชี้ใหเ้ หน็ ถงึ บทบาทของประเทศ ผใู้ ช้ และประเทศ ผผู้ ลิต ทงั้ ในสว่ นของประเทศทเ่ี ป็นผู้ใชร้ ายใหญซ่ ่งึ ไม่มแี หลง่กา๊ ซธรรมชาตเิ ป็นของตนเอง เช่น ญปี่ นุ่ เกาหลี ไต้หวนั มีการพฒั นาระบบซติ ก้ี า๊ ซ (CITY GAS) หรอื การนำกา๊ ซธรรมชาตมิ าใช้เป็นเชอื้ เพลิงในภาคพาณชิ ยกรรมและครัวเรือนซ่ึงมีอัตราการเตบิ โตสูงสุดเมือ่ เทียบกับใช้ก๊าซธรรมชาติในภาคอื่นๆ เปน็ ผลจากการเติบโตทางเศรษฐกิจของเอเชียการเพ่มิ ขนึ้ ของประชากร และการขยายตัวของสังคมเมอื ง การพัฒนาระบบซติ ีก้ า๊ ซ จะชว่ ยใหก้ ารใช้เชือ้ เพลิงมีประสทิ ธิภาพมากขึน้ ซึง่ เปน็ การลดต้นทุนด้านพลังงานได้ทางหน่ึง ทั้งนี้ประเทศผู้ใช้ก๊าซธรรมชาติเกือบท้ังหมดจะนำเข้าในรูปก๊าซธรรมชาติเหลว หรือ แอลเอ็นจี (LIQUIDNATURAL GAS) ขณะทปี่ ระเทศผ้ผู ลิต อย่างเชน่ ออสเตรเลีย และ อินโดนีเซีย มีการพัฒนาอุตสาหกรรมจากแหล่งก๊าซธรรมชาติรปู แบบเดิมจะยงั คงมีบทบาทในอกี 20 ปขี ้างหน้า เพราะมีต้นทนุ ต่ำและมปี รมิ าณสำรองเหลอื อกี ประมาณ 60 ปี ขณะท่กี ารพฒั นาอตุ สาหกรรมกา๊ ซธรรมชาติที่ไดจ้ ากแหลง่ กา๊ ซธรรมชาตทิ แ่ี ทรกอยู่ในถา่ นหนิ มแี นวโนม้ จะเพม่ิ ขน้ึ ในระยะยาว เนอ่ื งจากจะมกี ารพฒั นาเทคโนโลยีใหม้ ตี น้ ทนุ ทสี่ ามารถแขง่ ขนั ได้ทง้ั น้ีกา๊ ซธรรมชาตเิ หลว หรือแอลเอ็นจกี ย็ งั เปน็ เชื้อเพลงิ หลกั เพื่อการส่งออกไปยังประเทศทตี่ อ้ งการนำเข้าก๊าซธรรมชาติ จากทิศทางและแนวโน้มดังกล่าวข้างต้น ปตท. จึงให้ความสำคัญด้านพลังงานก๊าซธรรมชาติเพ่ือรองรับความต้องการภายในประเทศที่เพมิ่ ขนึ้ ใน2 ดา้ น คอื การจดั หาแหลง่ พลงั งานใหมแ่ ละการเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพในการใชพ้ ลงั งาน ทง้ั นี้ เนอ่ื งจากกา๊ ซธรรมชาติในอา่ วไทยมปี รมิ าณจำกดัปตท. จึงเตรียมจัดหาแหล่งพลงั งานในประเทศตา่ งๆ เพ่มิ มากขึน้ ทัง้ ในรูปแบบของการซอ้ื และการลงทนุ เพื่อทำการผลติ เอง โดยจะเหน็ ผลเป็นรปู ธรรมในอีก 5 ปขี ้างหน้า อาทิ การผลิตกา๊ ซฯ จากแหล่ง M9 สหภาพพมา่ และจากแหล่งแคชเมเปลิ ประเทศออสเตรเลยี เป็นตน้ นอกจากนี้ ปตท. ยังสร้างสถานีรับก๊าซแอลเอ็นจี ท่ีจะสามารถดำเนินการผลิตได้ในปี พ.ศ. 2554 ปตท. มีแผนท่ีจะให้สถานีรับก๊าซแอลเอ็นจีดังกล่าวขยายเติบโตเป็นศูนย์กลางการค้า แอลเอ็นจี ให้กับประเทศเพื่อนบ้าน อยู่ระหว่างการเจรจากับเวียดนาม ซี่งจะส่งผลให้ไทยมีความมน่ั คงทางพลงั งานมากยงิ่ ขึ้น สำหรบั ดา้ นการพฒั นาระบบขนสง่ กา๊ ซธรรมชาติในเมอื ง หรอื ซติ กี้ า๊ ซ ขณะน้ี ปตท. ไดไ้ ดว้ างโครงขา่ ยทอ่ จดั จำหนา่ ยกา๊ ซธรรมชาติในเมอื งเกือบแลว้ เสรจ็ ปัจจบุ ันอย่รู ะหวา่ งการเจรจากบั เจา้ ของอาคารขนาดใหญ่ การพัฒนาระบบซติ ก้ี า๊ ซคาดวา่ จะเหน็ ผลในปี 2554 ซงึ่ หากระบบซิตกี้ า๊ ซดำเนินการได้ตามแผนทก่ี ำหนดไว้ หมายถงึ ประเทศไทยจะมีการใช้พลงั งานอย่างเตม็ ประสทิ ธภิ าพและจะชว่ ยลดต้นทนุ ดา้ นอพ่าลนงั ตงาอ่ นหไดน้อ้าย1า่ 5งมาก ก๊าซไลน์ Gaslin e 3

แนะนำลูกคา้ ใหม่ ส่วนตลาดและขายก๊าซอุตสาหกรรม แนะนำลกู คา้ ก๊าซฯ (อุตสาหกรรม) แนะนำลูกค้าใหม่ ฉบับน้ีขอแนะนำให้ท่านรู้จักกับลูกค้าก๊าซฯรายใหม่ของฝ่ายตลาดท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ 2 บริษทั ดงั นี้บรษิ ัท เนเชอรลั กา๊ ซ ไซลินเดอร์ (ประเทศไทย) จำกัดทตี่ ง้ั โรงงาน : เลขท่ี 64/166 นคิ มอุตสาหกรรมอีสเทริ น์ ซบี อรด์ หมู่ 4 ตำบลปลวกแดง อำเภอปลวกแดง จังหวดั ระยอง 21140เริม่ ใชก้ ๊าซฯ : 5 พฤศจกิ ายน 2553ผลติ ภัณฑ์ : ถังบรรจุกา๊ ซแรงดันสงู (High Pressure Steel Gas Cylinder) สำหรบั รถยนต์ใช้กา๊ ซธรรมชาตเิ ป็นเชอ้ื เพลิง (NGV)TYC 聚 亨 企 業 集 團 (泰 國) 大 眾 有 限 公 司 TNEoS.0T2IN55G NS TYCOONS WORLDWIDE GROUP (THAILAND) PUBLIC CO.,LTD. บรษิ ทั ไทยคนู เวิลด์ไวด์ กร๊ปุ (ประเทศไทย) จำกดั (มหาชน) ที่ตัง้ โรงงาน : 99 หมู่ 1 ตำบลนคิ มพัฒนา อำเภอนคิ มพฒั นา จงั หวัดระยอง 21180 โทรศัพท์. : 0-3863-6800-21 โทรสาร 0-3863-6969 E – mail : [email protected] ผลติ ภณั ฑ์ : ผลิตและจัดจำหน่ายเหล็กลวด เหล็กลวดอบอ่อน สกรู และสลักเกลียว โดยถือได้ ว่าเป็นบริษัทท่ีมีขบวนการผลิตต่อเนื่องในแนวด่ิงจากกลางน้ำถึงปลายน้ำอย่างครบวงจรสมบูรณ์แบบ กล่าวคือมีการผลิตต้ังแต่เหล็กลวดจนถึงสกรู ปัจจุบันบริษัทมีกำลังผลิตเหล็กลวด เหล็กลวดอบอ่อน สกรูและสลักเกลยี ว เท่ากบั 360,000 ตัน 144,000 ตัน 36,000 ตันและ 36,000 ตนั ตอ่ ปี ตามลำดบั Wire Rod : เหล็กลวด Annealing Wire : ลวดเหลก็ Screw : สกรู Bolt : สลกั เกลยี ว4 ก๊าซไลน์ Gaslin e

ทีม่ า : สุทธาทิพย์ กำธรพพิ ัฒนกลุ (วิศวกรฝา่ ยเทคนิค) ความรจู้ ากลูกค้าบริษัท ซีเอสอาร์ อนิ ซูเลชัน่ (ประเทศไทย) จำกดัการเลือกใชฉ้ นวนกันความร้อนให้เหมาะสมกับการใชง้ าน สภาวะแวดล้อมทเี่ ปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเรว็ ทำใหอ้ ณุ หภมู ิเฉลยี่ ของโลกเพิม่ สงู ขน้ึ อนั เนอ่ื งมาจากเกิดภาวะเรอื นกระจกหรอื ทเ่ี รารู้จกั กันดีในชอ่ื ว่า “Green House Effect” ซงึ่ เปน็ ผลมาจากการเพ่ิมปริมาณกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ (CO2) ในบรรยากาศ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เหล่าน้ี ถูกปล่อยออกมาจากกระบวน จาก ความหนาของฉนวนกันความร้อนหารด้วยค่าสัมประสิทธิ์การนำการเผาไหม้เช้ือเพลิงประเภทฟอสซิลในรูปแบบต่างๆ เช่น การขนส่ง ความรอ้ น โดย “ค่าย่งิ มากยิ่งด”ีขบวนการผลติ ในโรงงานอตุ สาหกรรม เราสามารถชว่ ยกนั ลดการปลอ่ ยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ โดยการ ลดการใช้พลังงานอยา่ งสิน้ เปลอื งลง อาทเิ ช่น การใชฉ้ นวนกันความรอ้ น เปน็ ต้นฉนวนกันความรอ้ น ฉนวนกันความร้อน เป็นวัสดุที่ใช้เพ่ือการประหยัดพลังงานและลดการถ่ายเทความร้อนท้ังในงานอุตสาหกรรม ตึกอาคารและบ้านเรือนมากกวา่ 50 ปี สำหรบั การใช้งานดา้ นอตุ สาหกรรมจะใชใ้ นการป้องกันการสูญเสียความร้อนจากลำเลียงผ่านท่อลำเลียง เตาหลอมเตาอบ หม้อตม้ หอกล่นั ถงั เก็บสารเคมี หรือถังน้ำมนั ขนาดใหญ่ สว่ นการใชง้ านฉนวนกนั ความรอ้ นกับอาคารบา้ นเรือนน้ัน สว่ นใหญเ่ ป็นการ • ความหนาของฉนวน ความหนาของฉนวนแปรผันตรงใช้งานเพ่ือการป้องกันความร้อนและป้องกันไฟไหม้เป็นหลัก แต่ข้ึนอยู่ กับค่าความต้านทานความร้อน กล่าวคือ ย่ิงฉนวนหนามาก ก็จะมีค่ากับความแตกต่างกันของภูมิอากาศและภูมิประเทศ ซึ่งประเทศในเขต ความตา้ นทานความร้อนมาก หรอื กล่าวอกี นัยหน่ึงว่า “ย่งิ หนายง่ิ ดี”หนาวนิยมใช้ฉนวนกันความร้อนเพื่อป้องกันไม่ให้ความอบอุ่นภายใน • ค่าการกันไฟ ฉนวนท่ีดีจะต้องมีคุณสมบัติ “ไม่ติดไฟห้องสูญเสียไปและคงอยู่ได้นาน ซ่ึงเป็นการลดการใช้เช้ือเพลิงเป็น ไม่ลามไฟ ไม่แผ่ความร้อน และไม่ทำให้เกิดควัน” ซึ่งเป็นสิ่งท่ีไม่ควรอย่างดี ส่วนอาคารบ้านเรือนท่ีอยู่ในเขตร้อนนั้น จำเป็นต้องใช้เครื่อง มองข้าม เพราะไม่ว่าจะเปน็ ที่พักอาศยั สำนกั งาน อาคารสูง โดยเฉพาะปรบั อากาศเพอ่ื ความเยน็ สบายในตวั อาคาร แตห่ ากไมม่ กี ารตดิ ตง้ั ฉนวน สถานท่ีคนพลุกพล่าน ซึ่งเมื่อเกิดความร้อนจากกิจกรรมต่างๆ เช่นกันความร้อนทั้งในส่วนใต้หลังคา และผนังอาคาร ก็จะมีผลกระทบคือ การทำอาหาร ประกายไฟจากงานเช่ือม หรือประกายไฟจากพลุ/ลูกไฟทำให้เครื่องปรับอากาศทำงานหนัก และสิ้นเปลืองค่าไฟฟ้าจำนวนมาก เม่ือไปโดนกับฉนวนบางชนิดท่ีไม่มีคุณสมบัติดังกล่าว จะทำให้เกิดควันซึ่งการใช้ฉนวนกันความร้อนจะทำให้สามารถประหยัดพลังงานและลด พิษและลุกลามอย่างรวดเร็ว ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายถึงแก่ชีวิตและค่าไฟฟ้าไดเ้ ป็นอย่างดี เมอื่ เปรียบเทยี บกบั อาคารทเี่ ปน็ เพยี งผนงั กอ่ อิฐ ทรัพยส์ นิ ได้และมุงหลงั คากระเบื้องหรอื หลงั คาเหลก็ รดี ธรรมดาเท่านัน้ ดังนนั้ ฉนวน นอกจากนี้ฉนวนกนั ความรอ้ นจงึ เปน็ อกี ทางเลอื กหนงึ่ ของการประหยดั พลงั งานทส่ี ามารถ บางประเภทนอกจากใช้ไดโ้ ดยงา่ ยและไม่ควรละเลย จ ะ ช่ ว ย ใ น ก า ร ป้ อ ง กั น การเลอื กฉนวนกนั ความรอ้ นให้เหมาะสมกบั งาน ความร้อนแล้วยังสามารถ การเลือกใช้ฉนวนให้เหมาะสมกับการใช้งานเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งมี ป้องกันเสียงรบกวนได้ขอ้ ควรพจิ ารณาในการเลือกดว้ ยค่าต่างๆ ดังต่อไปน้ี อีกด้วยส่วนใหญ่ใช้ติดตั้ง ที่หลังคาบ้านเพ่ือป้องกัน เสียงรบกวนจากเสียงฝน หรือเสียงจากเครื่องบิน โดยเฉพาะหลังคาเหล็กรีดจะมีเสียงดังมากเม่ือฝนตก สามารถใช้ติด ระหว่างกำแพง เพดาน และพื้นสำหรับคอนโดเพื่อป้องกันเสียงรบกวน จากห้องอ่ืน และยังสามารถติดตั้งในโรงภาพยนต์ป้องกันเสียงภายใน ออกไปดา้ นนอกและลดเสยี งสะท้อนภายใน ร็อควูลเป็นฉนวนที่ใช้งานแพร่หลายในงานอุตสาหกรรม อุณหภูมิสูงไปจนถึงอุณหภูมิปกติ รวมไปการติดตั้งในตึกสูงเพื่อใช้ • คา่ สมั ประสิทธิ์การนำความรอ้ น (Thermal Conductivity, k กับงานกนั ไฟ และดว้ ยลกั ษณะทเ่ี ป็นเสน้ ใยเซลลเ์ ปดิ และมชี อ่ งอากาศ(W/mK) หมายถงึ ความสามารถจำเพาะในการส่งผ่านความร้อน ของ ภายในจึงช่วยดูดซับและป้องกันการส่งผ่านของเสียงได้เป็นอย่างดีวสั ดทุ ่ีใชท้ ำเป็นฉนวน โดย “ค่าย่ิงน้อยย่ิงดี” โดยไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพและไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซ่ึงมี • คา่ ความตา้ นทานความรอ้ น(ThermalResistant,R(m2K/W) ผลวจิ ยั ของสถาบนั วจิ ยั มะเรง็ นานาชาติ(IARC) ไดร้ บั รองวา่ ฉนวนรอ็ ควลูหมายถึง ความต้านทานการส่งผ่านความร้อนของวัสดุ ซ่ึงคำนวณได้ ไมม่ ีผลต่อสขุ ภาพ ปราศจาก Asbestos กา๊ ซไลน์ Gaslin e 5

ตลาดกา๊ ซฯ ชญานนิ อารมณ์รตั น์ ส่วนตลาดและขายกา๊ ซพาณชิ ย์มเิ ตอรว์ ดั ซือ้ ขายกา๊ ซฯสำหรบั ภาคพาณิชยกรรม มิเตอร์ก๊าซฯที่ใช้สำหรับวัดซื้อขายในภาคพาณิชยกรรม มีอยู่หลายประเภท แต่ละประเภทต่างก็มีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกัน การเลือกประเภทของมิเตอร์ก๊าซฯ ควรเลือกให้เหมาะสมกับปริมาณการใช้และประเภทการใช้งานของลูกค้ารวมถงึ ตอ้ งมคี วามปลอดภยั ในการใชก้ า๊ ซฯดว้ ยในปัจจุบันมิเตอร์ที่ใช้สำหรับวัดซื้อขาย ได้นำอุปกรณ์ นี้มีหลายขนาด ซ่ึงหากเป็นมิเตอร์ขนาดใหญ่จะต้องใช้พื้นท่ีในการอเิ ลก็ ทรอนกิ สม์ าใช้ เพอ่ื ชว่ ยลดพนื้ ทที่ ที่ ำการตดิ ตง้ั ลง รวมทง้ั สามารถ ตดิ ตง้ั คอ่ นข้างมาก มเิ ตอรป์ ระเภทนวี้ ัดปรมิ าณก๊าซฯ โดยคำนวณติดตั้งอุปกรณ์ควบคุมความปลอดภัยให้กับมิเตอร์ก๊าซฯ และ จากความเรว็ ของกา๊ ซฯทเี่ คลอื่ นทผี่ า่ นมเิ ตอร์ ซง่ึ จะไปหมนุ Turbineเพ่ิมฟังก์ช่ันการใช้งานต่างๆ ให้เพ่ิมข้ึนด้วย ก๊าซไลน์ในฉบับนี้ เหมาะสำหรับลูกค้าประเภท โรงแรม โรงพยาบาลที่มีปริมาณการขอยกตวั อย่างมิเตอรก์ า๊ ซฯประเภทต่างๆ ดงั ตอ่ ไปนี้ ใชก้ า๊ ซฯสูง1. Ultrasonic gas meter เปน็ มิเตอรท์ ี่มขี นาดเล็ก 4. Thermal mass flow gas meter มเิ ตอรป์ ระเภทวดั ปรมิ าณกา๊ ซฯจากความเรว็ ของคลนื่ เสยี ง (Ultrasonic) ทเ่ี ดนิ ทาง น้ีจะทำงานโดยการให้พลังงานความร้อนกับก๊าซฯ แล้วใช้ความ ผ่านก๊าซฯท่ีไหลผ่านมิเตอร์ แตกต่างของอุณหภูมิซึ่งเกิดจากการไหลของก๊าซฯมาคำนวณ จากนั้นจะทำการคำนวณ ปรมิ าณกา๊ ซฯท่ีไหลผา่ นมเิ ตอร์ มเิ ตอรป์ ระเภทนมี้ ขี นาดคอ่ นขา้ งเลก็ ปริมาณก๊าซฯจากเวลาที่ ราคาถูก เกดิ Pressure drop ต่ำ คล่ืนเสียงใช้เดินทางภายใน ท่อ มเิ ตอรช์ นิดนี้ มีข้อดี คอื มี Pressure drop ของก๊าซฯที่ ผ่านมิเตอร์ต่ำ และไม่มีเสียง จากการทำงานของมิเตอร์ แต่ก็มีข้อเสียท่ี Startup flow rate (ปริมาณก๊าซฯเร่ิมต้น ทม่ี เิ ตอรว์ ัดได้) 2. Diaphragm gas มิเตอร์ก๊าซฯประเภทต่างๆ มีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างmeter เป็นมิเตอร์ก๊าซฯที่ใช้กัน กัน การเลือกมิเตอร์ก๊าซฯมาใช้งานให้เหมาะสมกับจุดประสงค์อย่างแพร่หลายในครัวเรือน และ ของการใชจ้ งึ มคี วามสำคญั การทราบขอ้ มลู การใชง้ าน เชน่ ความดนัอาคารพาณิชยกรรมขนาดเล็ก จะวัด ปริมาณการใช้ก๊าซฯ ส่วนประกอบของกา๊ ซฯ ฯลฯ ตา่ งก็มสี ว่ นชว่ ยปริมาณก๊าซฯจากการเปลี่ยนแปลง ในการเลอื กใช้มเิ ตอรก์ ๊าซฯป ริ ม า ต ร ข อ ง ก๊ า ซ ฯ ภ า ย ใ น มิ เ ต อ ร์สามารถใช้กับลูกค้าที่มีความต้องการ ตารางเปรียบเทยี บขอ้ ดีและขอ้ เสยี ของมิเตอรก์ า๊ ซฯใช้ก๊าซฯปริมาณสูงๆ ได้ แต่ถ้ามี ประเภทต่างๆขนาดใหญ่เกินไป จะมีความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์น้อยกว่าการใช้ Ultrasonic Diaphragm Turbine ThermalTurbine meter จึงต้องพิจารณาให้ Costs + + - +เหมาะสม มิเตอร์ประเภทน้ีทำให้มี Size + - - +Pressure drop ค่อนข้างสูง แต่มีStartup flow rate ต่ำ Weight + - - + Pressure drop + - - + 3. Turbine gas Wear + - - + meter เป็นมิเตอรว์ ัดซือ้ ขายก๊าซฯ Start flow rate - + - สำหรับลูกค้าท่ีมีการใช้ก๊าซฯ ใน Noise + - - + ปรมิ าณมากมคี วามแมน่ ยำในการวดั แตม่ รี าคาคอ่ นขา้ งสงู มเิ ตอรป์ ระเภท + advantage - disadvantage6 ก๊าซไลน์ Gaslin e

พรมิ รตา พงษศ์ ริ แิ สง ตลาดคา้ สง่ ก๊าซฯส่วนเทคนคิ และบรกิ ารลูกคา้ ก๊าซธรรมชาติPower  Plant  Knowledge Sharing  Seminar (PPKS II) เมอื่ วนั ศุกรท์ ่ี 19 พฤศจกิ ายน 2553 ฝ่ายตลาดค้าส่งก๊าซธรรมชาติ บริษทั ปตท. จำกัด(มหาชน) ไดจ้ ัดสมั มนา PowerPlant Knowledge Sharing Seminar (PPKS II) ณ โรงแรมโนโวเทล สุวรรณภูมิ จังหวัดสมุทรปราการ โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือแลกเปลี่ยนแบ่งปันองค์ความรู้เก่ียวกับการใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงในโรงไฟฟ้า รวมถึงเทคนิคการบริหารจัดการใหม่ๆ ให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง การจัดสัมมนาคร้ังนี้เป็นการจัดงานคร้ังท่ี 2 ซึ่งปตท. มุ่งหวังที่จะร่วมส่งเสริมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ร่วมกันกับลูกค้าเป็นประจำทุกปี สำหรับผู้เข้าร่วมสัมมนา ได้แก่ ลูกค้ากลุ่ม ผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชน (IPP& SPP), การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแหง่ ประเทศไทย (กฟผ.) และ พนักงานบรษิ ัท ปตท.จำกดั (มหาชน) โดยคุณภาณุ สทุ ธิรัตน์ผู้ชว่ ยกรรมการผูจ้ ัดการใหญ่ บรษิ ัท ปตท. จำกดั (มหาชน) เป็นประธานในการเปดิ การสมั มนา การสัมมนาในครงั้ นไ้ี ด้รับเกียรตจิ าก ผมู้ คี วามรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ แลกเปล่ยี นความรู้ ในหวั ข้อเรอ่ื งต่างๆดังน้ ี• การใช้ EM ในงานบำรุงรักษา • Power Plant Insurance โรงไฟฟ้าบางปะกง โดย คุณภาสกร ศศะนาวิน โดย คุณณัฐพล พินจิ จนั ทร์ ผ้จู ดั การฝ่ายปฏบิ ตั กิ าร วิศวกร ระดับ 7 แผนกบำรุง โรงไฟฟ้าระยอง รักษากังหัน โรงไฟฟ้าบางปะกง บรษิ ัท ผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน) การไฟฟ้าฝา่ ยผลิตแห่งประเทศไทย • Operation Experience in• Combined Cycle Power DLN Gas Turbine with Wide Plant’s Problem Rang Gas Heating Value โดย คณุ วเิ ชษฐ พิสิฐอมรชยั โดย คุณไพฑรู ย ์ ตั้งจิตร่วมบญุ วิศวกรระดับ 9 กองเดินเคร่ือง หัวหนา้ กองบำรุงรักษาตามแผนโรงไฟฟา้ วงั นอ้ ย โรงไฟฟ้าพลงั ความรอ้ นร่วมชุดที่ 3-4 โรงไฟฟา้ บางปะกง การไฟฟ้าฝ่ายผลติ แหง่ ประเทศไทย การไฟฟา้ ฝา่ ยผลติ แห่งประเทศไทย• Turn Around Management • Major activities and Gas quality forecast in 2011 โดย คณุ ภูมรัตน์ บุณยภกั ดี หวั หน้ากองบำรุงรักษา โดย คุณอัญชลี จนั ทไช้ ตามแผนโรงไฟฟา้ บางปะกง วศิ วกร ส่วนบริหารการจัดสง่ กา๊ ซ การไฟฟา้ ฝ่ายผลติ แหง่ ประเทศไทย ธรรมชาติ ฝ่ายตลาดคา้ ส่งกา๊ ซธรรมชาติ บริษทั ปตท. จำกดั (มหาชน)และในโอกาสน้ี ปตท. ใครข่ อขอบคณุ วทิ ยากร และผเู้ ขา้ รว่ มสมั มนาทกุ ๆ ทา่ น ท่ีให้ความสนใจเขา้ ร่วมสมั มนาในครง้ั น ้ี    ก๊าซไลน์ Gaslin e 7

Gas Technology ทรงพล คลอ้ ยระยับ ส่วนบรกิ ารลูกคา้ กา๊ ซฯ Expansion Loop หลายๆ ท่านอาจเคยสังเกตเห็นท่อบรรจุสารเคมีท่ีติดต้ังอยู่ริมถนนในนิคมอุตสาหกรรม โดยท่อจะเดินเลียบถนนไป สักพักแล้วมีบางชว่ งถูกหกั เปน็ รปู ตวั ยู (Expansion Loop) โดยวตั ถปุ ระสงคข์ องการออกแบบทอ่ ให้มีลักษณะดงั กลา่ วกเ็ พือ่ ให้ท่อมีความยืดหย่นุ มากขึ้นทำให้สามารถรองรับการยืดหดตัวของท่อจากการเปล่ียนแปลงอุณหภูมิ (Thermal Expansion) ของสารเคมีท่ีบรรจุอยู่ภายในท่อ และสามารถแกป้ ญั หาการร้งั ตวั ของทอ่ ซ่ึงเกิดจากดินทรุด สำหรับระบบท่อสง่ ก๊าซธรรมชาติของ ปตท. เน่อื งจากก๊าซธรรมชาตซิ ่ึงถูกบรรจุอยู่ภายในท่อเป็นของไหลที่มีความแตกต่างของอุณหภูมิไม่มาก จึงไม่เกิดปัญหาการยืดหดตัวของท่อจากการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ (Thermal Expansion) แต่เนื่องจากปัญหาการทรุดตัวของดิน โดยเฉพาะในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลเร่ิมมีมากข้ึนเร่ือยๆ ส่งผลให้ท่อส่งก๊าซฯ ที่ถูกฝังอยู่ใต้ดินเกิดการทรุดตัวตามไปด้วย ส่วนท่อที่ต่อข้ึนมาเหนือพ้ืนดินเชน่ ทอ่ ทต่ี อ่ กบั สถานคี วบคมุ แรงดนั และวดั ปรมิ าณกา๊ ซธรรมชาตไิ มท่ รดุ ตาม ดว้ ยสาเหตนุ เ้ี องจึงทำให้ท่อถูกดึงร้ังไปทีละน้อย จนกระท่ังเริ่มสังเกตเห็นด้วยตาเปล่าว่าท่อถูกดึงโย้ไปทั้งระบบ ซึ่งเมื่อเกิดปัญหาการร้ังของท่อดังกล่าวแล้ว จะเป็นการยากมากท่ีจะวิเคราะห์หาความแขง็ แรงของท่อทเ่ี หลืออยู่ ว่าอยู่ในเกณฑป์ ลอดภยั หรือไม่ ดงั นน้ั แนวคดิ เรอ่ื งการตดิ ต้ังExpansion Loop จงึ สามารถตอบโจทย์ปญั หาน้ีได้ การออกแบบ Expansion Loop เพื่อรองรับปัญหาการทรุดตัวของดิน ต้องอาศัยโจทย์สำคัญเบื้องต้น 2 ข้อ คือ พื้นที่ติดตั้งและระดับการทรุดตัวของท่อมากท่ีสุดที่ต้องการให้รองรับได้ โดยการออกแบบจะใช้พ้นื ฐานการคำนวณการโก่งตวั ของคาน และนำมาประยุกต์เข้ากับข้อกำหนดตามมาตรฐาน ASME B31.3 และ ASME B31.8 นอกจากน้ี ในปจั จุบันมกี ารพัฒนา Software สำหรับการคำนวณ Pipe Stress Analysis โดยเฉพาะ ซึ่งทำให้การออกแบบ Expansion Loop มีความสะดวกมากยิ่งขึน้ นอกจาก Expansion Loop แล้ว การแกป้ ญั หาการทรดุ ตัวของท่อสง่ ก๊าซธรรมชาติ Indicator สำหรับบง่ ช้ีระดับการทรุดตัวอาจทำได้โดยการติดต้ัง Flexible Joint ซ่ึงจะทำให้ท่อบริเวณที่มีการติดตั้งมีความยืดหยุ่น ของทอ่ ส่งกา๊ ซธรรมชาติสามารถรองรบั การดงึ รง้ั ของทอ่ กา๊ ซฯ อนั เนอื่ งมาจากดนิ ทรดุ ได้ ทงั้ นขี้ อ้ ควรคำนงึ สำหรบั การตดิ ตง้ั Flexible Joint คอื โรงงานตอ้ งสามารถกำกับดูแลความปลอดภัยจากบุคคลท่ีสามได้อย่างเต็มท่ี เช่น ควรติดตั้ง Flexible Joint ภายในพ้ืนที่ของโรงงาน ที่มีร้ัวรอบขอบชิดเปน็ ต้น ขอขอบคุณ คณุ วชิ ยั ศิรริ ัตนชยั กูล และ คณุ นพ พิทกั ษ์ทอง ส่วนวิศวกรรมซ่อมบำรุงและความปลอดภัยฯ สำหรบั ข้อมลู8 ก๊าซไลน์ Gaslin e

จักรดาว ประทุมชาติ สาระนา่ รู้วศิ วกร ส่วนปฏิบตั ิการระบบท่อเขต 1เครื่องมอื วดั ซอ้ื ขายกา๊ ซธรรมชาติ สำหรับโรงไฟฟา้ และลูกค้ากา๊ ซฯอุตสาหกรรม อุปกรณ์อีกชนิดหนึ่งที่ลูกค้าสามารถพบได้ในสถานีก๊าซฯ และถือว่าเป็นอุปกรณ์ท่ีเป็นหัวใจของระบบการจัดจำหน่ายก๊าซฯไดแ้ ก่ อุปกรณก์ ารวัดซ้ือขายกา๊ ซฯ หรือท่เี รยี กโดยทวั่ ไปวา่ Gas Flow Meter ซ่ึงฉบับนี้ผมจะไดห้ ยิบยกเอาหลักการและวธิ ีการวัดซือ้ ขายท่ีปตท. ใช้วัดซ้ือขายก๊าซธรรมชาติมาอธบิ าย อุปกรณ์การวัดซื้อขายก๊าซฯที่ใช้ในระบบการจัดส่งก๊าซฯของ อย่างไรก็ตาม การวัดปริมาณก๊าซฯด้วยอุปกรณ์ชนิดนี้จะก่อปตท. นั้น ไดถ้ กู เลือกให้มีความเหมาะสมกบั การใช้งานของแต่ละสถานี ให้เกิดการลดลงของความดัน (Pressure Drop) ในระบบและความกา๊ ซฯ และความต้องการของลกู ค้า การพจิ ารณาเลอื กชนดิ ของอุปกรณ์ เที่ยงตรงของการวัดจะขึ้นอยู่กับปัจจัยท่ีเปลี่ยนแปลงต่างๆ ตามที่วัดซือ้ ขายก๊าซฯนัน้ จำเป็นต้องคำนึงถงึ ปัจจยั ทีส่ ำคัญดงั นี้ ได้กลา่ วมาแลว้ 1. ขนาดของท่อสง่ กา๊ ซธรรมชาติ อปุ กรณ์การวัดซือ้ ขายแบบ Differential Meter น้ี ปตท. ได้ 2. ช่วงอตั ราการไหลของก๊าซฯทจี่ ะทำการวดั (Rang of Flow ตดิ ตงั้ โดยใชว้ ดั ปรมิ าณกา๊ ซฯทสี่ ง่ ใหก้ บั โรงไฟฟา้ ขนาดใหญ่ เชน่ โรงไฟฟา้ Rate) ซ่ึงจำเป็นต้องรู้อัตราการไหลปกติ อัตราการไหล ของการไฟฟา้ ฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย โรงไฟฟ้า IPP มากท่สี ดุ และน้อยที่สุด 3. คุณลักษณะของของไหลที่จะทำการวัด (Fluid 2. Turbine Meter หรอื อปุ กรณว์ ัดซ้อื ขายแบบกงั หนั เป็น Characteristics) วา่ เปน็ ของไหลชนดิ ใด มคี วามดนั อณุ หภมู ิ อุปกรณ์วัดซื้อขายท่ีใช้งานโดยทั่วไปสำหรับสถานีก๊าซฯอุตสาหกรรม ความหนืด ความถ่วงจำเพาะ ความสามารถในการอัดตัว หลักการทำงานเหมือนกับมิเตอร์ท่ีใช้วัดปริมาณน้ำประปาที่ส่งเข้า มวลโมเลกุล เป็นอยา่ งไร บา้ นพกั อาศยั โดยทวั่ ไป แตม่ คี วามเทย่ี งตรงแมน่ ยำสงู กวา่ เนอื่ งจากตอ้ ง 4. ของไหลทจ่ี ะทำการวดั มคี วามสามารถในการกดั กรอ่ นหรอื ไม่ ทำการบำรงุ รกั ษาและสอบเทยี บเปน็ ประจำ โดย ปตท.มหี อ้ งปฏบิ ตั กิ ารท่ี 5. ของไหลทที่ ำการวัดมีการไหลอย่างต่อเนื่องหรอื ขาดตอน ใชส้ อบเทยี บอปุ กรณ์การวดั ชนดิ นี้ตามมาตรฐานสากล ISO-IEC17025 ตั้งอยู่ท่ีศูนย์ปฏบิ ัตกิ ารชลบรุ ี เมื่อพิจารณาปัจจัยต่างๆ แล้ว จึงนำมาเลือกชนิดและขนาดของอปุ กรณว์ ัดซอ้ื ขายกา๊ ซฯให้มีความเหมาะสม โดยอปุ กรณว์ ดั ซอ้ื ขาย ข้อดีของอุปกรณ์วัดซ้ือขายก๊าซฯแบบ Turbine Meter คือท่ี ปตท. ใช้ในสถานีกา๊ ซฯมีดงั นี้ มีความดันท่ีสูญเสียไปจากการวัดต่ำ สามารถวัดซื้อขายในช่วงอัตรา การไหลกวา้ ง มคี วามเทย่ี งตรงสงู และสามารถติดต้งั ได้งา่ ย แต่อยา่ งไร 1. Differential Meter หรือท่ีรู้จักกันดีในช่ือ Orifice ก็ตาม Turbine Meter จำเป็นท่ีต้องมีการหล่อลืน่ ดว้ ยสารหล่อลื่นอยา่ งMeter อปุ กรณก์ ารวดั ซอ้ื ขายชนดิ นเ้ี ปน็ อปุ กรณท์ ถี่ กู ใชม้ าเปน็ เวลานาน ตอ่ เนือ่ ง และการติดตง้ั ต้องวางไวห้ ลงั จาก Straight Run ทมี่ คี วามยาวและยังนิยมใช้ท่ัวไปในปัจจุบัน ข้อดีของอุปกรณ์วัดซื้อขายชนิดนี้คือ ไมน่ อ้ ยกวา่ 15 เทา่ ของขนาดเสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลางของทอ่ เพอื่ ความเทยี่ งตรงมคี วามเทยี่ งตรงสงู สามารถวดั ซอ้ื ขายกา๊ ซฯปรมิ าณมากๆ และสามารถ ของการวดั รวมทง้ั อปุ กรณช์ นดิ นย้ี ังมีราคาสงูนำมาทำการบำรุงรกั ษาและสอบเทียบได้งา่ ย การวัดปริมาณก๊าซฯด้วย Differential Meter น้ีใช้หลักการการลดลงของความดนั เมอ่ื ของไหลไหลผา่ นรเู ปดิ (Orifice) ความแตกตา่ งของความดันของของไหลก่อนผ่านรูเปิดและหลังผ่านรูเปิดสามารถนำไปคำนวณหาปรมิ าณการไหลของกา๊ ซฯ ไดต้ ามหลกั การของ เบอรน์ ลู ยี ์(Bernoulli’s Equation)ส่วนประกอบของ Differential Meter ส่วนประกอบของ Turbine Meter นอกจากอุปกรณ์วัดซ้ือขายก๊าซฯทั้งสองชนิดที่ได้กล่าวมา แลว้ นัน้ ยังมีอปุ กรณว์ ัดซอื้ ขายก๊าซฯอ่ืน ๆ อีกหลายชนดิ ทัง้ น้กี ารเลือก ใช้อปุ กรณ์น้ันขน้ึ อยกู่ บั วัตถุประสงค์และปจั จัยต่างๆ ทตี่ ้องการ สำหรับท่านผู้อ่านที่มีข้อเสนอแนะ อยากให้ผมนำเรื่องใดมา เลา่ สู่กนั ฟงั หรือมีขอ้ ตชิ ม สามารถเขยี น e-mail มาได้ท่ี jakdao.p@ pttplc.com ขอ้ มลู อา้ งองิ : Applied Instrumentation in the Process Industries (Volume II) โดย W.G. Andrew, H.B Williams ก๊าซไลน์ Gaslin e 9

มวลชนสัมพนั ธ์ ฐนิยา ป่นิ ประยงค์ สว่ นปฏบิ ัตกิ ารมวลชนสัมพันธ์ปตท. ช่วยเหลือน้ำท่วม ในพื้นที่โครงการส่งก๊าซธรรมชาติ นับเป็นปรากฏการณ์ประวัติศาสตร์ อีกครั้งที่ ประเทศไทยต้องพบกับอุทกภัยธรรมชาติครั้งยิ่งใหญ่ ซึ่งมี พ้นื ที่ประสบภัยทงั้ หมดกว่า 40 จงั หวดั สร้างความเดือดร้อน ให้กับประชาชนท้ังหมดกว่า 5 ล้านคน เนื่องจากฝนท่ี ตกหนักต่อเนื่องสร้างความเสียหายให้กับบ้านเรือน และ พื้นที่ทางการเกษตรอีกท้ังยังตัดขาดการคมนาคมสัญจร ไปอย่างสิ้นเชิงส่งผลให้ขาดแคลนทั้งอาหารน้ำเปล่า และ ยารักษาโรค ท้ังนี้ เม่ือเดือนตุลาคม 2553 ที่ผ่านมา บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน) เร่งดำเนินการแจกถุงยังชีพ แก่ผู้ประสบอุทกภัยในหลากหลายพ้ืนที่โครงการท่อส่งก๊าซฯ ของ ปตท. เพอ่ื เปน็ การบรรเทาความเดอื ดรอ้ นของประชาชน ซงึ่ ในหลายจงั หวดั ทตี่ กเปน็ พนื้ ทอ่ี กุ ภยั นนั้ เปน็ พนื้ ที่โครงการ ทอ่ สง่ ก๊าซธรรมชาติของ ปตท. ถงึ 4 โครงการ ไดแ้ ก่ • โครงการท่อส่งกา๊ ซธรรมชาติภาคเหนอื มอบถุงยังชพี จำนวน 3,020 ถุง ทีจ่ ังหวัดพระนครศรีอยธุ ยา อ่างทอง สงิ หบ์ รุ ี ลพบรุ ี และชยั นาท • โครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื มอบถงุ ยังชพี จำนวน 1,327 ถุง ทจี่ งั หวัดนครราชสมี า • โครงการทอ่ ส่งก๊าซธรรมชาติเส้นท่4ี (ระยอง – แก่งคอย) มอบถงุ ยงั ชีพจำนวน 800 ถงุ ทีจ่ งั หวัดปราจนี บุรี • โครงการท่อสง่ กา๊ ซธรรมชาตินวนคร-รังสติ มอบถงุ ยังชีพจำนวน 200 ถงุ ทจ่ี ังหวัดปทมุ ธานี นอกจาก ปตท. แล้ว ก็ยังมหี น่วยงานภาครฐั และภาคเอกชนอกี มากมาย ท่ีรวมพลังรวมใจช่วยเหลือผปู้ ระสบภยั อย่างไมข่ าดสายครั้งน้กี ็เช่นกนั ที่แสดงให้เห็นวา่ นำ้ ใจคนไทยย่ิงใหญ่กวา่ กระแสนำ้ มากมาย ตอ่ ให้มากแค่ไหนก็ไม่ย่ิงใหญ่ไปกวา่ นำ้ ใจท่ีมีใหก้ ัน เช่อื วา่ มีคนจำนวนมากร้สู กึ ภมู ิใจและดีใจอกี คร้ังท่ีไดเ้ กดิ เปน็ คนไทยทีเ่ หน็ คนไทยไม่ทอดท้งิ กัน10 ก๊าซไลน์ Gaslin e

สว่ นบริการลูกคา้ ก๊าซฯ Knowledge Sharingทรายน้ำมนั มกี ารคาดการณ์ว่า บ่อน้ำมนั ดิบจะเหือดแห้งไปจากโลกน้ี ภายในระยะเวลาไมเ่ กนิ 60 ปี แตใ่ นขณะท่ีความต้องการนำ้ มันดบิ ของโลกเพิม่ สงู ขน้ึ ทกุ ปี ปรมิ าณการคน้ พบแหล่งน้ำมนั ใต้พิภพใหม่ ๆ กลับมแี นวโนม้ ลดนอ้ ยลงไปทุกปี ทำใหเ้ กดิ ความวิตกกังวลว่า ถ้าน้ำมนั ใตพ้ ิภพหมดไปจากโลกน้ีแล้ว จะหานำ้ มนั ดิบได้จากที่ไหนมาทดแทน เศรษฐกิจคงจะป่ันปว่ นกนั ไปท้งั โลก แต่ในความเปน็ จริงแลว้ โลกของเรายังมแี หล่งปิโตรเลียมทดแทนแหล่งอ่ืน (Unconventional Hydrocarbon) ท่ีมีปริมาณมหาศาลไม่น้อยกว่าน้ำมันดิบจากใต้พื้นพิภพที่เหลืออยู่ในปัจจุบันแหลง่ ดงั กล่าวน้ีคอื นำ้ มันปโิ ตรเลียมจากทรายน้ำมนั นัน่ เอง Knowledge Sharing ฉบบั นจ้ี งึ ขอแบง่ ปนั ความรใู้ นเรอื่ งของ เปน็ นำ้ มนั ดบิ คณุ ภาพดี ทเ่ี รยี กวา่ Synthetic Crude Oil หรอื Syn-crudeทรายนำ้ มนั ซง่ึ กลมุ่ บรษิ ทั ปตท.โดยบรษิ ทั ปตท.สำรวจและผลติ ปโิ ตรเลยี ม เป็นวตั ถดุ บิ เพ่ือการผลิตเช้อื เพลงิ ท่ีดีเชน่ เดียวกบั น้ำมนั ปโิ ตรเลียมจำกดั (มหาชน) หรอื ปตท.สผ. ไดร้ ว่ มลงทนุ กบั กลมุ่ สแตทออย์ แคนาดาโฮลดิ้ง คอร์เปอเรชั่น เม่ือวันท่ี 23 พฤศจิกายน 2553 ในสัดส่วน ปัจจุบัน พบแหล่งน้ำมันดิบจากแหล่งทรายท่ีใหญ่ที่สุดใน40% มูลคา่ 2,280 ลา้ นเหรียญสหรฐั หรอื คิดเปน็ 6.8 หม่ืนลา้ นบาท เขต Athabasca-Wabiskaw รัฐ Alberta ในประเทศ Canada ซึ่งในแหล่งทรายนำ้ มัน (Oil sand Kai Kor Dehseh (เคเคด)ี ในประเทศ เป็นบริเวณท่ีเป็นผืนป่าไม้เขตหนาวอันกว้างใหญ่ โดยทรายน้ำมันจะแคนาดา ท้ังน้ีแหล่งทรายน้ำมันดังกล่าวครอบคลุมพื้นท่ีท้ังหมด 2.57 ครอบคลุมบริเวณกว่า 75,000 ตารางกิโลเมตร ส่วนท่ีหนาที่สุดแสนเอเคอร์ โดยน้ำมันท่ีผลิตได้จากแหล่งเคเคดี จะถูกส่งผ่านท่อไป หนาถึง 60 เมตร ในปัจจุบันทำการเปิดเหมืองและขุดลอกขึ้นมาจำหน่ายตามโรงกลนั่ นำ้ มนั ในสหรฐั ฯ ซึง่ จะมอี ายุการผลิต 40 ปี โดย ประมาณ 1,000,000 ตันต่อวัน สกัดน้ำมันดิบได้ประมาณ 6,500การลงทุนครั้งนี้ ปตท.สผ.ตั้งเป้าให้มีกำลังการผลิต 900,000 บาร์เรล เมตริกตันต่อวัน รองลงมาคือที่ ประเทศเวเนซุเอลา และรัสเซียตอ่ วนั ภายในปี2563 แหลง่ เคดดี มี กี ำลงั การผลติ เรมิ่ ตน้ ที่10,000 บารเ์ รล โดยเฉพาะประเทศแคนาดา และเวเนซุเอลา มีน้ำมันดิบจากแหล่งตอ่ วนั และสามารถเพม่ิ การผลิตได้สงู สุด 300,000 บารเ์ รลตอ่ วัน การ ทรายน้ำมันคิดเป็นจำนวนถึง 3.6 ล้านล้านบาร์เรล โดยเฉพาะในเขตลงทุนครง้ั นี้ ถอื เปน็ การลงทนุ ด้านขดุ เจาะสำรวจปิโตรเลยี มท่ีมมี ลู ค่าสงู Athabasca-Wabiskaw เพยี งเขตเดียวกม็ ีมากถึง 1.7 ล้านล้านบารเ์ รลทสี่ ดุ ของ ปตท.สผ. เลยทเี ดยี ว เทยี บไดก้ บั แหลง่ นำ้ มนั ดบิ สำรองในเขตตะวนั ออกกลางทง้ั หมดทปี่ จั จบุ นั มีเพยี ง 1.75 ล้านล้านบารเ์ รล โดยเม่อื ปี 2003 วารสารออยลแ์ อนด์แก๊ส (Oil & Gas Journal) ได้ผนวกทรายน้ำมันที่รัฐ Alberta ไว้ในรายชื่อแหล่งน้ำมันสำรองท่ีได้ รับการพิสูจน์แล้ว ส่งผลให้แคนาดาขยับข้ึนสู่ทำเนียบประเทศผู้เป็น เจ้าของแหล่งน้ำมันสำรองขนาดใหญ่เป็นอันดับสองของโลกรองจาก ซาอุดีอาระเบียทนั ที ท่มี าของรปู : http://one-blue-marble.com/blog/wp-content/ ที่มาของรูป www.grandsespaces.ch/news/news_g...i_08.htm uploads/2009/09/tar-sands-in-hands1.jpg กา๊ ซไลน์ Gaslin e 11 ทรายนำ้ มนั หมายถงึ ทรายทร่ี วมตวั กบั ดนิ เหนยี วหรอื นำ้ และน้ำมันดิบท่ีมีความหนดื เรียกว่า “นำ้ มนั ดิน (Bitumen)” ซงึ่ เป็นนำ้ มนัปิโตรเลียมแบบเดียวกับน้ำมันดิบใต้พื้นพิภพที่สูบขึ้นมาจากบ่อน้ำมันในปจั จบุ นั แต่มีความหนดื และหนักกวา่ มาก เน่อื งจากน้ำมนั ดบิ ชนิดใสที่เบากว่าได้ระเหยหมดส้ินไปเม่ือหลายล้านปีก่อน คงเหลือแต่ส่วนท่ีเป็นน้ำมันดิบท่ีเหนียวข้นและระเหยยาก จับตัวปนอยู่กับทรายโดยทรายน้ำมันนี้จะประกอบไปด้วยไฮโดรคาร์บอนและอินทรีย์สารอื่นๆรวมตัวกันอยู่ในลักษณะของน้ำมันหนัก (Heavy Crude Oil) แทรกอยู่ตามช่องว่าง และทำหน้าที่คล้ายสารเช่ือมประสานเม็ดทรายเข้าด้วยกนั โดยมีส่วนประกอบเจือปนของสารวานาเดียม เหลก็ ทองแดงและอื่นๆ และมีน้ำเป็นส่วนประกอบอยู่ด้วย ทรายน้ำมันมีช่ือเรียกกันหลายอย่าง เช่น Tar Sand, Bituminous Sand, Oil Sand ส่วนของเหลวหรือน้ำมันหนัก ประกอบด้วย น้ำมัน 50-60% ยางเหนียว(Gumcontent) ประมาณ60-75% และยางมะตอย(Asphalts) ประมาณ15-25% ซ่ึงทำให้น้ำมันมีสภาพครึ่งแข็งคร่ึงเหลว มีความเหนียวและสีดำ และไมส่ ามารถเคลอื่ นท่ีไปมาได้เช่นเดียวกับน้ำมนั ดิบทัว่ ๆ ไป แต่สามารถนำไปปรบั สภาพดดั แปลงดว้ ยกรรมวธิ ที างเคมี เพอื่ ทจ่ี ะทำใหไ้ ด้

มมุ สขุ ภาพ ที่มา : สว่ นการแพทย์ทา่ นเคยใช้ Notebook ทีต่ กั ไหม ..... คดิ ว่าเป็นการผ่อนคลายหรือ ป่าว ..... หรอื วา่ เปน็ เทรนของคนร่นุ ใหม่ • อุณหภูมิคอมพิวเตอร์แบบ “ตั้งตัก” บางรุ่นสูงได้ถึง 52 องศาเซลเซียส หรือพอกับถงุ น้ำร้อนได้..!!! •..อวัยวะที่เส่ียงอันดับต้นจากการวางคอมพิวเตอร์ร้อนๆ ไว้บนหน้าตักคือ “ผิวหนังหน้าขา” กับ “อวัยวะสืบพันธุ์”..!! ..กายวิภาคของเครื่องคอมพิวเตอร์ตั้งตักหรือโน้ตบุ้ค มักถูกออกแบบให้มีแบตเตอร่ีเย้ืองมาด้านซ้ายซง่ึ จะทำใหร้ อ้ นไดม้ ากทผ่ี วิ หนงั ซีกซา้ ยหรืออวัยวะซกี ซ้าย เชน่ รงั ไข,่ อัณฑะและลำไส้ใหญ่ซีกซา้ ย..!!! • กลอ้ งอินฟราเรดจบั อณุ หภมู ิเห็นวา่ ความร้อนจัดท่สี ุดอยู่ทีส่ ่วนแปน้ พมิ พ์ท่ีใกล้กบั แบตเตอร่ีของโน้ตบ้คุ ..!!! ข้อเท็จจริงข้างต้น คือ ส่ิงท่ีน่ากลัวหากใช้คอมพิวเตอร์โน้ตบุ้คมาตั้งท่ีตัก ก๊าซไลน์ฉบับนี้ขอนำเสนอบทความ โดย  นพ.กฤษดา ศิรามพุช,พบ.(จุฬาฯ) ผู้อำนวยการ ศูนย์เวชศาสตรอ์ ายุรวฒั นน์ านาชาติพสิ ดาร ระรานหนา้ ตกั มาจากเนอื้ หลงั บา้ งหรอื เนอ้ื ตน้ ขาเพราะวา่ มกี ลา้ มรวมเปน็ มดั อดั กนั สวยบริเวณหน้าตักของเราน้นั มีชิ้นเนื้อที่แสนจะบอบบางอยู่หลาย ช่วยให้เวลาตัดมาแล้วเน้ือเรียงกันอยู่เป็นชิ้นเป็นอัน แต่สำหรับส่วนท่ีมีโอกาสถูกกวนจากคอมพิวเตอร์แบบตั้งตักได้ ซึ่งถ้าจะเรียง การมีกล้ามเนื้อมากน้ันก็มีข้อเสียอยู่ตรงที่ต้องมี “เลือด” มาเล้ียงมากต้ังแต่พังยากไปจนถึงพังง่ายก็ไดด้ ังน้ีครับ... หากน่ังเกร็งเล่นคอมพิวเตอร์บนหน้าตักอยู่นานก็จะพาลให้กล้ามเน้ือ1.กระดูกต้นขา อันนี้พังยากสุด ฝ่อไปแถมใยกล้ามเน้ือยังอาจ “สุก” ได้จากความร้อนที่ย้อนผ่านเข้าเพราะท้ังแข็งและอยลู่ ึก แต่ก็ไมแ่ นน่ กั เพราะ มัดกล้ามอีก ปลายประสาทท่ีอยู่ตามกล้ามก็จะตายแล้วตายเลย เกิดถ้ารักจิ้มคอมพิวเตอร์มากไปไม่ลุกเลยก็ อาการชาที่หน้าขาได้ ยิ่งในท่านท่ีใส่กางเกงทรงเด้ฟรัดๆ แล้วยังกระดกู ผกุ ระดกู พรนุ วนุ่ ลกึ ไดเ้ หมอื นกนั เพราะ หดั เล่นคอมพแ์ บบต้งั ตักอกี ย่ิงมีโอกาสป่วยสงู ครับกระดูกต้นขาของผู้ใหญ่น้ีเป็นท่ีรับน้ำหนัก 5.ผวิ หนงั นเ่ี ลยครบั เปน็ “ดา่ นหนา้ ” ทจี่ ะรบั “พษิ คอมพวิ เตอร”์หลกั เปรยี บเสมอื นเสาเขม็ หลกั ถา้ หกั ไปแลว้ เพราะเผลอหน่อยเดียวก็จะไหม้ได้เกรียมเหมือนหมูแผ่น เป็นรอยด่างยากท่ีจะสมานและการท่ีจะลุกข้ึนอีกครั้ง ไหม้ให้ลายพร้อยกลายเป็นเทรนด์ผิวแบบธรรมชาติ แต่เป็นประเภทหลังจากกระดูกเสาเข็มหักน้ีเป็นเร่ืองยากครับ สำหรับผู้อาวุโสแล้วจึง นิยมไพรชวนให้คิดถึงนางแมวป่า ถ้าไม่มากแค่เบาะๆ ก็เป็นรอยแดงไม่อยากให้กระดูกหักเลยเพราะจะกลายเป็นต้องนอนเฉยอยู่อย่างนั้น พองามครับ สำหรับคนท่ีมีปัญหาผิวแพ้ง่ายหรือแห้งง่ายอยู่แล้วจะย่ิง 2.หลอดเลือด แถวหน้าตักมีหลอดเลือดสำคัญที่มาเล้ียง เส่ยี งกวา่ คนทวั่ ไปไดผ้ วิ เทรนด์เกาหลมี ี ดา่ ง จัง แก เปน็ แน่กระเพาะปสั สาวะ,ตอ่ มลกู หมาก,มดลกู และอวยั วะนอ้ ยใหญแ่ ถวทอ้ งนอ้ ย ฟงั ดนู า่ กลวั แตท่ จ่ี รงิ วธิ แี กก้ แ็ คห่ าเบาะรวมถึงขาทัง้ 2 ขา้ งเองด้วย ถา้ หลอดเลอื ดตรงบริเวณน้อี ดุ ตันไปอาจทำ รองบนหน้าตัก (Lap cushion) หรือท่องคาถาใหถ้ งึ ตอ้ งตดั ขาหรอื วา่ อวยั วะองุ้ เชงิ กรานพงั และถา้ นงั่ นานเตม็ ทกี่ ม็ สี ทิ ธ์ิ ศักด์สิ ิทธิ์คอื “ยา้ ยท(่ี คอมพวิ เตอร)์ ” กับ “หกั ใจ”เกิดลม่ิ เลอื ดก้อนใหญ่ว่งิ ตุหรัดตเุ หร่ข้นึ ไปอุดหวั ใจกับสมองได ้ ใหเ้ ลน่ เปน็ เวลาวนั ละกชี่ ว่ั โมงกว็ า่ ไป ขออยา่ ไดย้ ดึ3.อวัยวะอุ้งเชิงกราน เป็นส่วนที่บอบบางมาก ทนต่อความ คอมพิวเตอร์ไว้เป็นสรณะแห่งชีวิต เครื่องนิดๆรอ้ นไดไ้ ม่ดี อวัยวะส่วนนี้ได้แกร่ งั ไข่, มดลกู , ต่อมลูกหมาก และใตอ้ ุง้ แต่กลับตรึงคนให้นั่งจ้องคุยอยู่กับมันได้เป็นนานเชิงกรานไปถึงอัณฑะในผู้ชาย เน้ือเยื่ออ่อนนุ่มเหล่านี้ทำหน้าท่ีสร้าง ขนาดการงานก็วางไว้ก่อนได้ หรือให้แฟนกับ“เชื้อพอ่ ” และ “เชื้อแม”่ ท่ีใช้สืบเผ่าพนั ธุ ์ ถา้ มันถูกซุกไวใ้ นที่อับแถม ลูกเต้าเฝ้ารอปากแห้งกันไป ฤทธิ์ของมันได้ถึงยังรับรังสีร้อนจากคอมพิวเตอร์หน้าตักอีก  ก็มีสิทธ์ิท่ีจะเส่ือมและฝ่อลง  ขนาดนน้ั !!!ประชากรเช้ืออสุจิลดลงดังมีงานวิจัยจากมหาวิทยาลัยนิวยอร์คยืนยัน วิธีแก้ท่ีดีอีกประการหน่ึงก็คือให้พาตัวออกไปสู่ “โลกจริง”ตรงกันมา ถ้าอยากรู้ละเอียดขึ้นก็ขอบอกว่าอวัยวะท่ีมีปัญหามักจะเป็น ว่ิงเล่นบ้าง ข้างนอกยังมีส่ิงสวยงามให้ซีกซ้ายมากกว่าขวาเพราะอนาโตมี่ของคอมพิวเตอร์นั้นมักออกแบบให้ ทอ่ งเท่ยี วดอู ีกมาก หากจมอยู่กับโลกเสมือนมี “แบตเตอร(่ี ตวั ทำร้อน)” อยูด่ ้ายซ้ายของเคร่ืองครับ จริงที่ต้ังน่ิงอยู่บนตักอย่างเดียวก็ดูจะน่า เสียดายเวลาชีวิตไปไม่น้อยคุณพ่อคุณแม่ ก็มีส่วนช่วยลูกได้ ให้มาทำกับข้าวด้วยกัน หรือวันว่างก็ออกกำลังกายตอนเย็นๆ หรือ ถ้าเป็นพนักงานในบริษัทก็จัด “มุม สงบ” ไวใ้ หน้ ั่งพักสบายไร้คอมพวิ เตอร์ หรือทีวมี ากวน จดั สวนนอ้ ยๆ ไวใ้ ห้พัก สายตา หาเพลงเบาๆ มาเปิดให้เกดิ ปติ ิ4.กล้ามเนื้อ หน้าขามีกล้ามเนื้อลายเป็นมัดอยู่มาก ลองนึก แล้วก็มีมุมฟิตเนสไว้ให้เอ็กเซอไซส์ภาพเน้ือสเต็กเป็นป้ันใหญท่ีเคยกิน ส่วนใหญ่เนื้อก้อนขนาดนั้นมักหั่น พอหอมปากหอมคอ12 กา๊ ซไลน์ Gaslin e

ชญานนิ อารมณ์รตั น์ ธรรมะพกั ใจส่วนตลาดและขายกา๊ ซพาณิชย์อารักขกรรมฐาน: กรรมฐานท่คี วรรักษาไว้เป็นประจำ ธรรมะพักใจ ฉบับท่ีแล้วได้กล่าวถึงจิต และเชิญชวนให้ ผู้อ่านฝึกฝนจิตให้รู้เท่าทันสมุทัย ว่าเป็นต้นเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ ต่างๆ รวมทั้งต้องเพ่ิมพูนปัญญาให้รู้เท่าทันสมุทัย เม่ือปัญญา มีมากสมุทัยก็จะอ่อนกำลังลง ก่อให้เกิดความสุขอย่างละเอียด อันไม่ขึ้นอยู่กับส่ิงที่มัวเมาภายนอก ดังน้ันธรรมะพักใจฉบับนี้ จึงเชิญชวนท่านผู้อ่านลองมาปฏิบัติจิตตภาวนา ด้วยวิธีที่เรา เรียกว่าอารักขกรรมฐาน คำว่ากรรมฐาน หมายถึงการทำงาน ของจติ อารกั ขกรรมฐาน หมายความวา่ กรรมฐานอนั เปน็ เครอ่ื ง รักษาตน โดยเป็นของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงไว้ มี ๔ อย่าง คอื ๑. พุทธานุสสติ ระลึกถึงคุณพระพุทธเจ้าที่มีใน ๓. อสุภะ พระองค์ และทรงเกื้อกูลแกผ่ อู้ ื่น หมายถึง พิจารณากายนี้ว่าไมง่ ดงาม กรรมฐานขอ้ น้ีเปน็ ๒. เมตตา แผ่ไมตรีจิตต์ คิดจะให้สัตว์ทั้งปวงเป็นสุข เคร่ืองระงับกิเลสกองราคะ คือความกำหนัดยินดีที่ติดอยู่ในกาย ทว่ั หน้า ของตนหรือของผู้อื่น เพราะฉะนั้นการพิจารณากายนี้ว่าเป็นที่ตั้ง ๓. อสุภะ พิจารณาร่างกายตนและผู้อื่นให้เห็นเป็น ของกิเลสกองราคะ ซึ่งที่จริงนั้นเป็นส่ิงปฏิกูล ไม่สะอาดไม่งดงาม ไม่งาม ตอ้ งมกี ารชำระ และทำการตกแตง่ ใหง้ ดงาม แตก่ ไ็ มส่ ามารถจะกระทำ ๔. มรณัสสติ นึกถึงความตายอันจะมีแก่ตนเป็น ให้สำเร็จไปได้ เพราะเป็นส่ิงปฏิกูลไม่สะอาด ไม่งดงามอยู่โดย ธรรมดา ธรรมชาติ เมื่อพจิ ารณาดังนีก้ ็จะดับกเิ ลสกองราคะ คือความติดอยู่ ในกายลงได้ ทำใหม้ คี วามเบา มีความสบาย ๑. พุทธานสุ สติ หมายถึง การระลึกถึงคุณขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ๔. มรณสั สติอันได้แก่ พระปัญญาคุณ คือ ทรงเป็นพระผู้ตรัสรู้ชอบได้โดย หมายถงึ ระลกึพระองคเ์ อง พระวสิ ทุ ธคิ ณุ คอื ทรงเปน็ ผบู้ รสิ ทุ ธิ์ และพระกรณุ าคณุ ถงึ ความตาย วา่ ความตายคือ ทรงมีพระกรุณาส่ังสอนเวไนยสัตว์ (สัตว์ผู้ควรแก่การแนะนำ นน้ั เปน็ สง่ิ ทเี่ ทย่ี งแทข้ องสงั่ สอน) สัตว์ท้ังปวงในโลกส่วน การระลกึ พจิ ารณาในคณุ ของพระพทุ ธเจา้ จะเปน็ การนอ้ ม ชีวิตน้ันเป็นของไม่เที่ยงนำใหจ้ ิตใจไดพ้ บกบั สรณะ คือ ทีพ่ งึ่ กำจดั ทุกข์ภัยไดจ้ รงิ ซ่งึ นำไปสู่ แท้ เพราะจะตอ้ งมคี วามการปฏิบัติธรรมะตามท่ีพระพทุ ธองคท์ รงส่งั สอน ตายเป็นที่สุดด้วยกันทั้งหมด แต่ก็ไม่ได้มุ่งว่าจะให้กลัวตาย หรือ จะให้หมดกำลังใจ แต่มุ่งว่าเม่ือระลึกว่าความตายจะต้องมีแน่นอน ๒. เมตตา ดังน้ีแล้ว ก็จะได้รีบเร่งประกอบกระทำกรณียะ คือกิจที่ควรทำ ไม่ หมายถึง ความแผ่จิตออกไปในสัตว์บุคคล เจาะจงก็ตาม ผัดวันประกันพรุ่ง ทำเสียตั้งแต่ในวันน้ีทีเดียว ดังน้ี จึงจะช่ือว่าไม่เจาะจงก็ตาม ให้มีความสุข เพราะสัตว์ทั้งปวงต่างก็แสวงหา เปน็ ผทู้ ไ่ี มป่ ระมาทในชวี ติ และจะทำใหไ้ ดค้ วามรรู้ บั รองในคตธิ รรมดาความสุข เม่ือเราปฏิบัติแผ่เมตตาจิตดังนี้ จะทำให้จิตใจน้ีพ้น ของชวี ติ จะทำให้เป็นผู้ไม่กลวั ตายเพราะเป็นธรรมดาของชีวิตจากโทสะพยาบาท เปน็ จติ ใจที่ออ่ นโยน ท่สี ุภาพ ไม่มุง่ ร้ายตอ่ ใครๆ เม่ือเราปฏิบัตจิ ิตตภาวนา โดยรกั ษาอารกั ขกรรมฐานน้ี จะอันจะทำให้ผู้ที่มีเมตตาอยู่ในจิต มีความสุขความเย็น และก็ทำให้ เป็นการสร้างเคร่ืองป้องกันอารมณ์และกิเลสร้ายท้ังหลายได้ แม้ผู้ท่ีอยู่ร่วมกันมีความสุขความเย็นด้วย และนอกจากนี้ยังทำให้ ว่าจะเกิดอารมณ์กิเลสขึ้นตามธรรมดาของสามัญชน ก็สามารถจิตใจถูกกระทบกระท่ังได้ยาก สามารถอภัยในความผิดพลาด จะใช้อารักขกรรมฐานน้ีระงับได้ เม่ืออารมณ์และกิเลสบังเกิดข้ึนล่วงเกนิ ของผูอ้ ืน่ ไดง้ า่ ย ไม่ถอื โทษโกรธแค้น จะโกรธยาก ใจจะถกู ก็ควรที่จะระลึกถึงกรรมฐานทั้ง ๔ ข้อนี้ทันที หรือข้อใดข้อหน่ึงกระทบกระทั่งให้โกรธได้ยาก เพราะฉะนั้นจึงเป็นข้อท่ีควรอบรมให้ กจ็ ะทำใหร้ ะงบั ใจได้ ทำใหจ้ ติ ใจไดค้ วามสงบไดค้ วามสขุ ตลอดจนถงึมอี ยู่ประจำใจเนืองนิจ ได้สมาธิตั้งแต่ข้ันต้นจนถึงขั้นสูง ก่อให้เกิดปัญญาที่จะเห็นธรรมะ ยง่ิ ข้ึนต่อไป อา้ งองิ จาก: เทปธรรมอบรมจติ สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเดจ็ พระสงั ฆราช ก๊าซไลน์ Gaslin e 13

กนิ เทยี่ วตามแนวทอ่ ฯ เรยี บเรียงโดย : กิตติพล นอ้ ยอนุสนธกิ ูล สชี งั ...ฤาจะชงั แคเ่ พยี งชอื่ 3 ฉบับผ่านไป ไวเหมือนโกหกพอเข้าสู่ฉบับ ที่ 4 บรรยากาศเร่ิมหนาวแบบน้ี ขอแหวกแนวด้วยการ พาท่านผู้อ่านไปสัมผัสท้องทะเล เพราะช่วงหน้าหนาว ท้องฟ้าจะโปร่งเหมาะแก่การเท่ียวและถ่ายภาพริมทะเล เปน็ อย่างย่ิง ฉบบั นขี้ อพาท่านไปยงั เกาะสีชงั จงั หวดั ชลบรุ ี ซ่งึ อยู่ในพ้นื ที่ เขตปฏิบัติการระบบทอ่ เขต 1 หากจะถามท่านผู้อ่านว่า เกาะไหนใกล้กรุงเทพฯที่สุด พรหมเทพ แตเ่ ลก็ กวา่ เปน็ แหลมทส่ี วยงามอกี แหง่ หนง่ึ ของเกาะสชี งั มสี ะพานทที่ อดยาว ยื่นออกไปยังแหลม นักท่องเที่ยวนิยมไปตกปลาท่ีนั่นกันมากเพราะเป็นโขดหินมากมายหากไม่ใช่คำตอบว่า เกาะเกร็ดแล้วล่ะก็ คำตอบท่ีได้คงหนีไม่ เปน็ แหลง่ ทอี่ ยูอ่ าศัยของฝงู ปลาหลายชนิด และสวยงามเป็นอยา่ งมาก และยงั เปน็ จดุ ชมพ้นเกาะสีชัง ด้วยระยะทางเพียง 120 กิโลเมตร จากกรุงเทพฯ พระอาทิตยต์ กในยามเยน็ อกี ดว้ ยในฤดูหนาวพระอาทติ ยต์ กนำ้ จะมีดวงใหญ่โตเป็นพิเศษเท่านั้น โดยท่านต้องน่ังเรือบริเวณ ท่าเรือเกาะลอย อ.ศรีราชา หาดถ้ำเขาพัง ต้ังอยู่ด้านตะวันตกของเกาะ เป็นชายหาดกว้าง สะอาดและเพ่ือมุ่งหน้าสู่ เกาะสชี ัง สวยงาม มีทรายละเอยี ด นำ้ ใสสะอาดเหมาะแก่การเล่นน้ำ ในสมัยก่อนเกาะแห่งน้ีใช้เป็นท่ีหลบฝน หลบพายุของ การเดินทางท่องเทย่ี วบนเกาะ เน่อื งจากสถานทที่ ่องเที่ยวบนเกาะสชี งั อยู่หา่ งกนัชาวเรือสำเภาท่ีสัญจรมาทำการค้า ระหว่างประเทศ จนกระท่ัง พอสมควร จะสะดวกมากหากจะเช่ารถสามลอ้ เครอื่ งจากทา่ เทยี บเรอื ไปชมสถานที่ต่างๆสมยั รัชกาลท่ี 4 เสด็จประพาสเกาะสีชังเปน็ คร้ังแรก จากนัน้ สมยั ใช้เวลาประมาณชั่วโมงเศษก็เที่ยวได้ท่ัวเกาะ ค่าเช่ารถสามล้อเคร่ือง คิดเป็นรอบๆ ละรชั กาลท่ี 5 จึงโปรดเกล้าฯ ใหส้ รา้ ง พระราชวงั จฑุ าธุชราชฐาน ประมาณ150-250 บาท ขน้ึ อยกู่ บั ระยะเวลาและระยะทางและสามารถตรวจสอบ ตารางเรอืเพื่อเป็นท่ีประทับในฤดูร้อน โดยใช้เป็นที่พักฟื้นของพระบรม ได้ท่ี www.sichangisland.com สานวุ งศห์ ลายพระองค์ จนพระอาการทเุ ลา โดยภายในประกอบดว้ ยพระทน่ี ง่ั 4 องค์ พระตำหนกั 14 ตำหนกั ศาลา1 หลงั สวนดอกไม้ ชวนชิมรมิ ทาง หลายทา่ นอาจจะมาเทีย่ วแบบธารนำ้ นำ้ พุ ถำ้ และหนา้ ผา แตส่ ง่ิ ทพ่ี ลาดไมไ่ ดส้ ำหรบั การมาเยอื น เช้าไป-เยน็ กลบั ซึ่งสามารถเลอื กทานเกาะสชี งั แหง่ นี้ คอื สะพานอษั ฎางค์ เปน็ สะพานทรี่ ชั กาลที่ 5 ทรง ร้านอาหารบนเกาะหรอื บริเวณใชเ้ ปน็ ท่าขน้ึ เทียบเรอื หลงั จากที่เสด็จประพาสฝรง่ั เศส ซึ่งสะพาน อ.ศรีราชา ก็ได้ จึงอยากแนะนำแหง่ นถี้ กู ใชเ้ ปน็ สถานทถ่ี า่ ยภาพในหลายโอกาส ทงั้ งานรบั ปรญิ ญา “มมุ อร่อย ศรรี าชา”ไม่เวน้ แม้กระทั่งการถ่ายรปู Pre-Wedding เมนูแนะนำ ได้แก่สถานทีท่ ่องเที่ยวอน่ื ๆ ในเกาะสีชัง ได้แก่ สม้ ตำปมู า้ , ปลากะพงทอดราดน้ำปลา, ศาลเจา้ พอ่ เขาใหญ่ ตงั้ อยบู่ นเขาหา่ งจากทา่ เรอื เทววงศ์ ก้ังกระดานทอดกระเทยี ม,ไปทางด้านเหนือของเกาะ เป็นสิ่งศักด์ิสิทธ์ิท่ีชาวเกาะสีชังให้ กงุ้ แม่นำ้ สะด้งุ ไฟ, ปูม้าผัดมะนาว,ความเคารพนบั ถือ ลกั ษณะเป็นถ้ำซ่งึ ดดั แปลงเปน็ ศาสนสถาน ท่ี ปลาหมึกผดั ไขเ่ คม็ ฯลฯผสมผสานดว้ ยสถาปตั ยกรรมจนี และไทย จากบรเิ วณศาลมองเหน็ทวิ ทัศนบ์ ้านเรอื นด้านหนา้ เกาะไดช้ ดั เจน ประกาศรายชอ่ื ผไู้ ด้รับรางวลั Wireless Mouse ยห่ี ้อ Logitech จำนวน 10 รางวัล ช่องเขาขาด ตงั้ อยดู่ า้ นหลงั ของเกาะ หากนง่ั เรือผ่านจะ จากการร่วมสนุกตอบคำถามในกา๊ ซไลน์ฉบบั ทีแ่ ล้วเหน็ เปน็ ชอ่ งเขา ในบรเิ วณมสี ะพานสำหรบั เดนิ ชมทวิ ทศั นส์ ามารถ 1. คุณเอกรตั น์ กงุ้ ทอง 5. คุณกรนั ชวลิตวงษ์พร 8. คุณปรชั ญา เพชรเจรญิชมพระอาทติ ยต์ กไดส้ วยงาม มหี าดหนิ กลม ซง่ึ เตม็ ไปดว้ ยหนิ กลม ๆ 2. คณุ ธาดา ช่วงชยั 6. คณุ ชกามาศ สะอาดแก้ว 9. คณุ ชาญชยั คลา้ ยบวัขนาดตา่ ง ๆ มากมาย ในอดีตเคยเป็นที่ตัง้ พลบั พลาทีป่ ระทับชม 3. คุณมงคล แกว้ บุตดา 7. คณุ กรรณกิ า ศภุ กิจรตั นากุล 10. คณุ ภาคภูมิ ชลพิไลพงศ์ทิวทัศนข์ องรัชกาลท่ี 5 4. คณุ อรณุ ทิตย์ ทศั ดร แหลมมหาวชริ าวธุ แหลมมหาวชริ าวธุ คลา้ ยกบั แหลม ผู้ได้รับรางวัลทั้ง 10 ท่าน กา๊ ซไลน์จะจดั ส่งของรางวลั ใหก้ บั ท่านตามทอ่ี ยู่ที่ได้แจ้งไว้คำถามรว่ มสนกุ กบั กา๊ ซไลน์คำถาม : งาน GASEX 2010 ณ กรุงไทเป ประเทศไตห้ วัน จดั ขน้ึ เปน็ ครั้งทเ่ี ท่าไร และประกอบดว้ ยประเทศสมาชกิ กี่ประเทศคำตอบ : ....................................................................................................................................................................ชอื่ -นามสกลุ -ผูส้ ่ง ..........................................................................บริษัท.......................................................................ท่ีอยทู่ จี่ ดั สง่ ...................................................................................โทรศัพท.์ ..........................อีเมล์.................................. กรุณาส่งคำตอบตามชิ้นส่วนนี้มาท่ีโทรสารหมายเลข 0 2537 3257 หรือ 0 2537 3289 ภายในวนั ที่ 28 กมุ ภาพนั ธ์ 2554 โดยกา๊ ซไลนจ์ ะทำการจับรางวลั คปู องเงินสดซื้อสนิ คา้ ในร้านจฟิ ฟ่ี ป๊มั ปตท. (Jiffy Voucher) มลู คา่ 300 บาท จำนวน 15 รางวลั ให้กบั ผูโ้ ชคดแี ละจัดสง่ ให้ตามทอ่ี ยู่ท่ีจัดสง่14 กา๊ ซไลน์ Gaslin e

สว่ นบริการลกู ค้ากา๊ ซฯ บริการลูกคา้ผ้บู ริหารสายงานระบบท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ เยย่ี มเยยี นลกู คา้ กา๊ ซฯอตุ สาหกรรมและผลติ ไฟฟ้าใช้เอง ในช่วงเดือนธันวาคม 2553 ท่ีผ่านมา สายงานระบบท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน) โดยคุณนพดล ป่ินสุภา ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงานระบบท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ พร้อมด้วยผู้บริหารสายงาน ระบบท่อจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ ได้เข้าเยี่ยมลูกค้าก๊าซฯ กลุ่ม อุตสาหกรรมและผลิตไฟฟ้าใช้เอง 4 บริษัท ได้แก่ บริษัท ไทยเซ็นทรัล เคมี จำกัด (มหาชน) บริษัท สยามบราเดอร์ จำกัด บริษัท พีทีที ฟีนอล จำกัด และบริษัท มาบตาพุดโอเลฟินส์ จำกัดโดยมีวัตถุประสงค์ เพ่ือสอบถามถึงการใช้งานและการให้บริการในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวกับ ก๊าซธรรมชาติ และรับฟังข้อเสนอแนะต่างๆ แลกเปล่ียนทัศนะ เพื่อ นำมาปรับปรุงการให้บริการ ท้ังยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่าง ปตท. และลูกคา้ ก๊าซฯอีกด้วยตอ่ จาก หนา้ 3 2 นวัตกรรมใหม่แห่งอนาคต LNG จากแหล่งก๊าซฯท่ีแทรกใน ถ่านหิน - เทคโนโลยี FUEL CELL สิ่งสำคัญอีกด้านหน่ึงของงาน GASEX คือการจัดแสดงนิทรรศการ พบว่า 2 เทคโนโลยีหลักที่โดดเด่นท่ีสุด คือ ก๊าซธรรมชาติเหลว หรือแอลเอ็นจี (LIQUID NATURAL GAS) ซึ่งจะช่วยเสริมสร้างความมน่ั คงทางด้านพลังงาน และการพฒั นาระบบ ซิต้ีก๊าซจะช่วยให้เกิดการใช้พลังงานอย่างเต็มประสิทธิภาพโดยหลายประเทศได้นำมาจัด แสดงในงาน โดยเฉพาะเทคโนโลยเี กยี่ วกับแอลเอน็ จที ม่ี ีการจัดแสดงพัฒนาการทีน่ ่าสนใจ อกี ขน้ั หนง่ึ คอื การผลติ กา๊ ซ แอลเอน็ จจี ากกา๊ ซธรรมชาตทิ แี่ ทรกอยถู่ า่ นหนิ หรอื CBM(COAL BED METHANE) ซง่ึ เปน็ แหลง่ กา๊ ซฯรปู แบบใหมค่ าดวา่ จะมคี วามสำคญั มากขน้ึ ในอนาคตเน่ืองจากเป็นการแสวงหาก๊าซธรรมชาติจำแหล่งพลังงานใหม่ ยงั มปี ริมาณสำรองเหลอื อกี กวา่ 100 ปี โดยประเทศในภูมิภาคเอเชยี ที่อยรู่ ะหวา่ งการพัฒนาโครงการแอลเอน็ จจี ากกา๊ ซธรรมชาติทแ่ี ทรกอยู่ในถ่านหินมี 2 ประเทศ คอื อินโดนีเซีย และออสเตรเลีย นอกจากนย้ี งั มเี ทคโนโลยที นี่ า่ สนใจไดแ้ ก่FUELCELL ซง่ึ เปน็ นวตั กรรมใหมข่ องการใชก้ า๊ ซธรรมชาตอิ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพจากประเทศญป่ี นุ่มจี ดุ เดน่ อยทู่ ก่ี ารใชพ้ ลงั งานอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและคมุ้ คา่ สงู สดุ เพราะเปน็ ผลติ ทง้ั ไฟฟา้ และนำ้ รอ้ นพรอ้ มกนั โดยหากเรานำกา๊ ซธรรมชาตมิ าผลติไฟฟ้า เช่น ในระบบปัจจุบันจะทำให้เกิดการสูญเสียค่าความร้อนจากการเผาไหม้ถึง 60% ในขณะท่ีเทคโนโลยี FUEL CELL จะทำให้สูญเสียค่าความรอ้ น 15% เทา่ นั้น สำหรับนทิ รรศการของ ปตท. ในงาน GASEX 2010 ครงั้ น้ีไดแ้ สดงถงึ ศักยภาพและความพรอ้ มทีจ่ ะลงทุน รว่ มเปน็ พนั ธมติ รทางธรุ กจิกา๊ ซธรรมชาตกิ บั ประเทศตา่ งๆ ดว้ ยการสอื่ ถงึ ความพรอ้ มและความสำเรจ็ ดา้ นการพฒั นากา๊ ซธรราชาติในประเทศไทยอยา่ งครบวงจร ตงั้ แตก่ ารพฒั นาอุตสาหกรรมก๊าซธรรมชาตจิ ากต้นนำ้ จนถึงปลายน้ำ ซง่ึ สิ่งทท่ี าง ปตท.คาดหวงั คอื การแสวงหาความรว่ มมอื กับพนั ธมติ รนานประเทศในการจดั หาแหลง่ พลังงานและความร่วมมอื กันในการพฒั นาอุตสาหกรรมกา๊ ซฯในภมู ภิ าค รวมถงึ เทคโนโลยีด้านพลังงานใหมๆ่ ท่ีจะส่งผลใหป้ ระเทศไทยสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงานได้อยา่ งยัง่ ยนื มีต้นทนุ ในการจัดหาพลงั งานทตี่ ำ่ GASEX 2010 จึงไม่เพียงเป็นการสร้างความร่วมมือด้านการจัดหาพลังงานก๊าซธรรมชาติเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงานของประเทศสมาชกิ เทา่ นัน้ แต่ยงั เปน็ การแสวงหาแนวทางในการใชพ้ ลงั งานอย่างค้มุ ค่า และมปี ระสทิ ธิภาพสูงสดุ อยา่ งแท้จริงอกี ดว้ ย ก๊าซไลน์ Gaslin e 15

ถามมา-ตอบไป คณุ สุรจติ รา เลก็ ทา่ ไม้ หน่วยวัดและควบคุมคณุ ภาพกา๊ ซฯQuestion & Answer มีลกู คา้ ก๊าซฯหลายรายสอบถามเข้ามาวา่ ปตท. มีการใช้สถติ ิในการควบคุมคุณภาพกา๊ ซฯอยา่ งไรบ้าง ซ่ึงTool ทน่ี ยิ มใชก้ นั อยมู่ หี ลากหลาย แต่ในกา๊ ซไลนฉ์ บบั นจ้ี ะขอยกตวั อยา่ ง การควบคมุ กระบวนการโดยกลวธิ ที างสถติ ิ(Statistical Process Control, SPC) ทนี่ ำมาใชค้ วบคมุ ความสามารถของกระบวนการ เพอื่ ใหล้ กู คา้ ได้ใชก้ า๊ ซธรรมชาติทม่ี คี ุณภาพแปรปรวนนอ้ ยทีส่ ดุQA :: ปตท.มีการใช้สถิติในการควบคมุ คณุ ภาพก๊าซธรรมชาตอิ ยา่ งไร (Process ปตท.ได้มีการนำกลวิธีทางสถิติมาใช้ในการควบคุมคุณภาพก๊าซฯ โดยได้นำการวิเคราะห์ความสามารถของกระบวนการCapability Analysis: PCA) มาใช้ ซึ่ง PCA เป็นเทคนิคและเครื่องมือทางสถิติท่ีใช้ในการควบคุมและปรับปรุงกระบวนการในการผลิตรวมทั้งใช้เป็นเครื่องมือในการวัดและตรวจสอบระดับคุณภาพของกระบวนการผลิตเพื่อความเชื่อถือได้ของผลิตภัณฑ์ โดยท่ีความสามารถของกระบวนการเป็นตัวบ่งช้ีว่า กระบวนการการผลิตของโรงงานมีความสามารถที่จะผลิตผลิตภัณฑ์ได้ตามข้อกำหนดของลูกค้าหรือไม่ดังน้ันการวิเคราะห์ความสามารถของกระบวนการประกอบด้วย การวิเคราะห์ความเสถียรภาพของกระบวนการ (Stability) การวิเคราะห์ความสามารถด้านศักยภาพของกระบวนการ (Potential Capability, Cp) การวเิ คราะห์ความสามารถดา้ นสมรรถนะของกระบวนการด้วยคา่ ความถูกตอ้ งและค่ากลาง (Performance Capability, Cpk ) ซึ่งเป็นเคร่อื งมือทบี่ รษิ ทั จะสามารถนำมาประเมนิ และหาสาเหตุของปญั หาในการผลติ และปรับปรุงคณุ ภาพได้อยา่ งตอ่ เน่อื ง ปกติเคร่ืองมือที่ใช้ในการควบคุมกระบวนการทางสถิติที่ควรมีการใช้ควบคู่กัน คือ ผังควบคุม (Control Chart) และตัววัดความสามารถของกระบวนการ (Process Capability) ค่า Cpk เป็นค่าท่ีบอกถึงขดี ความสามารถของกระบวนการ โดยการนำค่าเฉลีย่ ของกระบวนการ คา่ ความผันแปรของกระบวนการมาคำนวณร่วมกนั วา่ กระบวนการของเรามีขีดความสามารถระดบั ใด ซ่ึงในการปรับปรุงคุณภาพก๊าซธรรมชาติฝ่ังตะวันออกครั้งที่ผ่านมา เม่ือวันที่ 24 กรกฎาคม 2553 และวันที่ 13 พฤศจิกายน2553 ส่งผลให้มีการปรับค่า Wobe Index (WI) ของก๊าซฯจากเดิมที่ประมาณ 1050 – 1150 Btu/scf ปรับสูงขึ้นเป็น1160 – 1280 Btu/scf ซง่ึ เป็นเกณฑ์ใหม่ที่ใชใ้ นการควบคมุ คุณภาพก๊าซฯ เพอ่ื รกั ษาคุณภาพการเผาไหม้และอุปกรณ์ของลกู คา้ ซง่ึ เมือ่นำคา่ WI มา plot กราฟ ดังรปู ดา้ นบน และคำนวณค่า Cpk ได้เท่ากบั 1.41 แสดงใหเ้ หน็ วา่ ปตท. สามารถควบคมุ กระบวนการใหม้ ีขดี ความสามารถอยู่ในเกณฑ์ดี ดงั เกณฑท์ แ่ี สดงใหเ้ ห็นในตาราง Cpk ความสามารถของกระบวนการ Cpk < 1 กระบวนการมขี ีดความสามารถที่ไม่ดี ควรได้รับการปรบั ปรุง 1 < Cpk < 1.33 อาจพอรบั ไดถ้ า้ กระบวนการนัน้ ควบคุมไดย้ าก ถ้าเป็นไปได้ควรปรับปรุงกระบวนการ Cpk > 1.33 กระบวนการมขี ีดความสามารถอยู่ในเกณฑท์ ดี่ ี Cpk > 2 คณุ ภาพระดับ World Class Quality หรือ Six Sigma Quality * ค่าท่ีนิยมใช้กนั ทั่วๆไป จะอยู่ ที่ 1.33 เทียบศกั ดิ์ไดเ้ ทา่ กับ 4 sigma process สำหรับรายละเอียดการคำนวณคา่ Cp และ Cpk จะขอนำเสนอใหท้ ราบในฉบับหน้า16 กา๊ ซไลน์ Gaslin e