Gasline Issue #74

จุลสารประจ�ำไตรมาส ทะเบียนเลขท่ี บมจ. 0107544000108ปีท่ี 20 ฉบบั ที่ 74 เดือนมกราคม - มีนาคม 2552 Clean Energy for Clean World โ ครงการทดใลนอรงะใบชบ้ LผNลติ Gไฟฟ้าและน�้ำเยน็ การสำ� รวจกา๊ ซฯ รวั่ ทางอากาศ กCแาiลรtyดะปำ� Gรเนaมิ sนิณงใาฑนนลเขโคตรกงรกงุ าเทรพฯ การบำ� รงุ รกั ษาระบบท่อในโรงงาน

ก๊าซไลน์  Gaslineเปิดเล่ม สวัสดีค่ะ สารบัญ เริ่มปี 2552 กับก๊าซไลน์ฉบับแรกของปีซึ่งอาจจะดูแปลก 2 เปิดเลม่ตาผู้อ่านไปบ้าง เน่ืองจากก๊าซไลน์ได้มีการปรับปรุงคอลัมน์ใหม่ 3 เรือ่ งจากปกเป็นผลเนื่องมาจากการส�ำรวจความพึงใจของผู้อ่านที่มีต่อจุลสาร 4 แนะน�ำลกู คา้ ใหม่ก๊าซไลน์เม่ือปี 2551 ผู้อ่านส่วนใหญ่มีความเห็นว่าก๊าซไลน์มี 5 ความรจู้ ากลกู คา้บทความทเี่ ปน็ Technical มากเกินไป อยากให้ปรับเพ่มิ บทความที่ 6 ตลาดก๊าซฯเป็น Non Technical กา๊ ซไลน์จงึ ไดป้ รับเพ่ิม 2 คอลัมน์ คอื ความรู้ 7 ตลาดค้าส่งก๊าซฯจากลูกค้า ซ่ึงเปน็ บทความทเ่ี ปดิ โอกาสให้ลูกค้ากา๊ ซฯ ได้มสี ่วนร่วม 8 GAS Technologyในการถา่ ยทอดความรใู้ นผลติ ภณั ฑท์ ล่ี กู คา้ มคี วามเชย่ี วชาญอาทเิ ชน่ 9 สาระน่ารู้การเลือกซ้ือ และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ เป็นต้น และอีกหน่ึงคอลัมน์ 10 มวลชนสมั พันธ์ท่ีเพ่ิมเข้ามาคือ ธรรมะพักใจ เป็นบทความเกี่ยวกับแนวทางการ 11 ผลติ ภัณฑจ์ ากกา๊ ซธรรมชาติปฏบิ ตั ติ นของพทุ ธศาสนกิ ชน ซงึ่ จากภาวะเศรษฐกจิ และการเมอื งใน 12 มุมสุขภาพปัจจบุ นั ท�ำให้คนในสังคมเกิดความเครยี ดเพ่ิมมากขึ้น การมธี รรมะ 13 ธรรมะพักใจเขา้ มายดึ เหนย่ี วจติ ใจจะชว่ ยทำ� ใหจ้ ติ ใจสงบ พรอ้ มรบั กบั สถานการณ์ 14 บรกิ ารลกู ค้าทีเ่ ปลี่ยนแปลงไปอยา่ งมีสติ 16 ถามมา-ตอบไป ส�ำหรับเนื้อหาในคอลัมน์อ่ืนๆ ที่เก่ียวข้องกับก๊าซธรรมชาติยังใหค้ วามรแู้ กผ่ ู้อ่านเหมือนเดมิ โดยในฉบับน้ีได้นำ� เสนอโครงการต่างๆ ท่ีปตท. ได้จัดต้ังข้ึนเพื่อสนองตอบความต้องการใช้ก๊าซธรรมชาติที่เพิ่มขึ้น เช่น โครงการทดลองใช้ LNG ในระบบผลิตไฟฟา้ และน้�ำเย็น บรษิ ทั ปตท.เคมคิ อล จ�ำกัด (มหาชน) และการด�ำเนินงานโครงการ City Gas ในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑลนอกจากนย้ี งั มวี ธิ กี ารบำ� รงุ รกั ษาระบบทอ่ สง่ กา๊ ซธรรมชาติในโรงงานอตุ สาหกรรมซงึ่ เปน็ ขอ้ แนะนำ� สำ� หรบั โรงงานเพอื่ นำ� ไปปฏบิ ตั ิในการใช้ก๊าซธรรมชาติอย่างปลอดภัย ซึ่งสามารถอ่านรายละเอียดได้ในคอลัมนบ์ ริการลกู คา้ คะ่ ก๊าซไลน์ขอขอบคุณทุกค�ำติชมและค�ำแนะน�ำต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ในการปรับปรุงจุลสารก๊าซไลน์ และหวังว่าจะได้รับความรว่ มมอื จากทุกท่านอกี ในโอกาสตอ่ ไป .... วตั ถปุ ระสงค์ จลุ สาร “กา๊ ซไลน”์ เปน็ สงิ่ พมิ พท์ จ่ี ดั ทำ� ขนึ้ โดย ฝา่ ยระบบทอ่ จดั จำ� หนา่ ยกา๊ ซธรรมชาติ บรษิ ทั ปตท. จำ� กดั (มหาชน) โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอ่ื 1. เปน็ สอ่ื กลางระหวา่ งลกู คา้ และหนว่ ยธรุ กจิ กา๊ ซธรรมชาตใิ นทกุ ๆ ดา้ น 2. เผยแพรข่ า่ วสารเทคโนโลยใี หมๆ่ เกยี่ วกบั กา๊ ซธรรมชาตแิ ละสาระทเ่ี ปน็ ประโยชนร์ วมถงึ ขา่ วสารในแวดวงกา๊ ซธรรมชาตแิ ละลกู คา้ กา๊ ซฯ 3. เปน็ ศนู ยก์ ลางใหก้ บั ลกู คา้ กา๊ ซฯ และบคุ คลทวั่ ไปในการแลกเปลย่ี นปญั หา ความคดิ เหน็ หรอื ใหค้ ำ� แนะนำ� แกห่ นว่ ยธรุ กจิ กา๊ ซธรรมชาติจลุ สาร กา๊ ซไลน์ ทปี่ รกึ ษา นายนพดล ปน่ิ สภุ า ผจู้ ดั การฝา่ ยระบบทอ่ จดั จำ� หนา่ ยกา๊ ซธรรมชาต,ิ นายภาณุ สทุ ธริ ตั น์ รกั ษาการผจู้ ดั การฝา่ ยตลาดคา้ สง่ กา๊ ซธรรมชาต,ิ นายนรศิ เปลยี่ นทรงดี ผจู้ ดั การสว่ นพฒั นาและขายกา๊ ซอตุ สาหกรรม, นางสณุ ีอารกี ลุ ผจู้ ดั การสว่ นบรกิ ารลกู คา้ กา๊ ซฯ, นายบญุ เลศิ พกิ ลุ นอ้ ย ผจู้ ดั การสว่ นวศิ วกรรมโครงการ, นายธนรกั ษ์ วาสนะสขุ ะ ผจู้ ดั การสว่ นพฒั นาตลาดและขายกา๊ ซพาณชิ ย,์ นายพษิ ณุ สนั ตกิ ลุ ผจู้ ดั การสว่ นเทคนคิ และบรกิ ารลกู คา้ กา๊ ซธรรมชาติบรรณาธกิ าร นางสาวอานดั ดา เนาวป์ ระโคน สว่ นบรกิ ารลกู คา้ กา๊ ซฯ ฝา่ ยระบบทอ่ จดั จ�ำหนา่ ยกา๊ ซธรรมชาติ กองบรรณาธกิ ารจลุ สาร “กา๊ ซไลน”์ ขอเชญิ ทา่ นรว่ มแสดงความคดิ เหน็ ตชิ ม เสนอแนะ โดยสง่ มาท่ี สว่ นบรกิ ารลกู คา้ กา๊ ซฯฝา่ ยระบบทอ่ จดั จำ� หนา่ ยกา๊ ซธรรมชาติ บรษิ ทั ปตท. จำ� กดั (มหาชน) ชน้ั ที่ 17 เลขท่ี 555 ถนนวภิ าวดรี งั สติ เขตจตจุ กั ร กรงุ เทพฯ 10900 หรอื โทรศพั ท์ 0 2537 3235-9 โทรสาร 0 2537 3257-8 หรอื Website: www.pttplc.com

เร่ืองจากปกส�ำบLหNรษิGรัทับtoปกNตาGทร.เSใคtชมatิค้กioอn๊าลซภจาธ�ำยกรใดันรบ(มมรหเิ ชวาณาชสนตำ�)ินในกั งอานนาคต กีรต ิ โภคะสวุ รรณ สว่ นพัฒนาตลาดและขายก๊าซพาณิชย์ ในอาคภาราบผยมลในติจบไ.รฟรปูปิเฟตวGา้ณทแa.สsลเำ� ะคEนนมnกั �ำ้ gคิงเiยอาnน็นลe โครงการทดลองใช้ LNG ในระบบผลติ ไฟฟา้ และน�้ำเย็น บรษิ ทั ปตท.เคมคิ อล จำ� กดั (มหาชน) บริษัท ปตท. จำ� กัด (มหาชน) รว่ มกับบริษทั ปตท.เคมิคอล จำ� กดั (มหาชน) ทดลองการใชก้ า๊ ซฯ ผ่านระบบ LNG/NG (ระบบการเปล่ียน จาก LNG (Liquefied natural gas) มาเป็น NG (Natural Gas) ) เป็น ระบบทีป่ ตท. จดั ส่ง LNG ให้ลกู คา้ แทนการวางท่อสง่ กา๊ ซฯ ซง่ึ เหมาะ กบั ลกู คา้ ทห่ี ่างจากแนวท่อกา๊ ซฯ ปตท. โดย ปตท. จะศกึ ษาขอ้ จำ� กัด ตา่ งๆ เชน่ ความเหมาะสมในการปฏบิ ตั ิ ความคมุ้ คา่ ในการลงทนุ ความ ปลอดภัยและความน่าเช่ือถือของระบบ LNG/NG เพื่อการขยายตลาด ก๊าซธรรมชาติโดยการใช้ LNG ซึ่งอาจเป็นทางเลือกหน่ึงที่น่าสนใจ โครงการน้ีใชก้ า๊ ซธรรมชาติในระบบผลติ ไฟฟา้ และ 3 นำ�้ เย็นของ ส�ำนักงานบรษิ ัท ปตท. เคมิคอลแห่งใหม่ใน จ.ระยอง และมีความต้องการ LNG ประมาณ 2 ตัน/วัน (เทียบเท่า NG ประมาณ 0.1 MMSCFD) โดยไดเ้ ร่มิ จัด สง่ LNG ต้ังแต่ปลายเดอื นพฤษภาคม 2551 เป็นตน้ มา อย่างไรก็ดี โครงการน้ีอยู่ระหว่างการทดลองและ ศึกษาร่วมกัน ความพร้อมในการน�ำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ ยังมีข้อก�ำจัด อาทิเช่น รถในการขนส่ง ปริมาณและ คุณสมบัตขิ อง LNG ทผ่ี ลติ และการบรกิ ารระบบ LNG/ NG ทางเทคนิค ปตท.จึงยังไม่ด�ำเนินการด้านตลาดใน เชงิ พาณิชย์ในปจั จุบนัโครงการผู้บรหิ ารฝา่ ยระบบทอ่ จดั จ�ำหน่ายกา๊ ซธรรมชาติ เย่ียมเยียนลกู คา้ ก๊าซฯ กลุ่มอุตสาหกรรมและผลติ ไฟฟา้ ใช้เอง ในปี 2552 ฝา่ ยระบบทอ่ จดั จำ� หน่ายก๊าซธรรมชาติ บรษิ ัท ปตท. จำ� กดั (มหาชน)ได้จัดโครงการผู้บริหารเย่ียมเยียนลูกค้าก๊าซฯ กลุ่มอุตสาหกรรมและผลิตไฟฟ้าใช้เองเพื่อรับฟังข้อเสนอแนะ และแลกเปลี่ยนความคิดเห็น อันจะเป็นประโยชน์ ในการปรับปรุงการให้บริการ ผลิตภัณฑ์ และเป็นการสร้างสัมพันธ์อันดีระหว่าง ปตท. และลูกค้าก๊าซฯ โดยในไตรมาสแรกคณะผู้บริหารฝ่ายระบบท่อจัดจำ� หน่ายก๊าซธรรมชาติได้เข้าเยี่ยมลูกค้าก๊าซฯจ�ำนวน 6 บรษิ ทั ไดแ้ ก่ บริษทั ยสั ปาลแอนด์ซนั จ�ำกดั บรษิ ทั ไทยเรยอน จ�ำกดั บริษทัโคหเ์ ลอร์ (ประเทศไทย) จ�ำกดั (มหาชน) บริษทั โนวาสตลี จำ� กดั บรษิ ัท เจ.พ.ี ยูไนเต็ด จำ� กัดและบริษัท ยูแซมอนิ เตอรก์ รุ๊ป จำ� กดั

ก๊าซไลน์  Gasline แนะน�ำลูกค้าใหม่แนะนำ� ลกู คา้ ใหม่ส่วนพฒั นาตลาดและขายกา๊ ซอุตสาหกรรมแนะนำ� ลกู คา้ ก๊าซฯ (อตุ สาหกรรม) ฝา่ ยระบบทอ่ จดั จำ� หนา่ ยกา๊ ซธรรมชาตขิ อแนะนำ� ลกู คา้ กา๊ ซฯ รายใหม่ ซง่ึ ใหค้ วามสนใจใชก้ า๊ ซธรรมชาตเิ ปน็ เชอื้ เพลงิในกระบวนการผลิต 3 รายดว้ ยกันดงั นี้ บรษิ ทั เอส ไอ ดบั บลวิ (ไทยแลนด)์ จำ� กดั ทต่ี งั้ โรงงาน เลขที่ 64/169 หมทู่ ่ี 4 ตำ� บลปลวกแดง อำ� เภอปลวกแดง จงั หวดั ระยอง เรม่ิ ใชก้ า๊ ซ 7 พฤศจกิ ายน 2551 ผลติ ภณั ฑ ์ ยางลอ้ ตนี ตะขาบ และยางรบั เบอร์แพด็4

ความรจู้ ากลกู คา้ บริษัท ไมยเ์ ออร์ อนิ ดัสตรสี ์ จำ� กดั สนับสนุนการให้ขอ้ มลูความรู้ท่วั ไปเก่ียวกับผลติ ภัณฑ์เครื่องครวั วสั ดขุ องผลติ ภณั ฑเ์ ครอื่ งครวั แบง่ ออกเปน็ 2 ประเภทหลกั ๆ คอื 1. อลมู ิเนยี ม 2. สเตนเลส สตลี ซ่งึ ในแตล่ ะวสั ดุกม็ ีขอ้ ดขี ้อเสยี แตกตา่ งกันไป1. ในกลมุ่ ของอลมู เิ นยี ม ซง่ึ สว่ นใหญจ่ ะมกี ารเคลอื บผวิ ลนื่ (Non 3. หากต้องการความทนทานยาวนานท่ีสุดและมีงบประมาณท่ีStick) เพอ่ื ไมใ่ หอ้ าหารตดิ ภาชนะ คณุ สมบตั ขิ องอลมู เิ นยี มคอื ไมจ่ ำ� กดั ขอแนะน�ำใหเ้ ลอื กสนิ คา้ เครอ่ื งครวั Hard Anodizedกระจายความร้อนได้ดีและกักเก็บความร้อนได้ดี และด้วย เพือ่ อายุการใชง้ านทีย่ าวนานไม่ต่ำ� กวา่ 5 ปี ซ่งึ มีคุณสมบตั ิคณุ สมบตั กิ ารกระจายความรอ้ นไดท้ ว่ั ถงึ จงึ ไมท่ ำ� ใหอ้ าหารไหม้ ทเี่ หนอื กวา่ อลมู เิ นยี มทว่ั ไปคอื มคี วามทนทานตอ่ แรงขดี ขว่ นตดิ เปน็ จดุ ๆ (Hot Spot) และวสั ดมุ นี ำ้� หนกั เบา และแข็งกวา่ สเตนเลส สตีลถึง 2 เทา่2. สำ� หรบั ภาชนะสเตนเลส สตลี มคี วามเงางาม ดหู รหู ราและยงั มคี วามแขง็ แรงทนทานกวา่ อลมู ิเนียมถงึ 2 - 3 เทา่ การดแู ลรักษาเครอื่ งครัวอลมู ิเนียม Non Stick การเลือกใช้อลูมิเนียมหรือสเตนเลส สตีลสามารถเลือกได้ตาม การใชค้ วามรอ้ นในการหงุ ตม้ และอปุ กรณค์ รวั เชน่ ตะหลวิ เปน็ความตอ้ งการ และความพงึ พอใจในตวั สนิ คา้ ตลอดจนการเขา้ ใจดา้ น ปจั จยั หลกั ในการดแู ลรกั ษาเครอื่ งครวั ใหม้ อี ายทุ ยี่ าวนานมากขน้ึ ดว้ ยการใชง้ าน และดแู ลรกั ษาอยา่ งถกู วธิ ี ซง่ึ ในการเลอื กใชอ้ ลมู เิ นยี มนน้ั คุณสมบัติของอลูมิเนียมในการกระจายความร้อนได้ดี จึงไม่จ�ำเป็นจะตอ้ งมกี ารดแู ลรกั ษามากกวา่ สเตนเลส เพราะตอ้ งเลอื กใชอ้ ปุ กรณ์ ต้องใช้ความร้อนมากจนเกินไป เพราะความร้อนท่ีอุณหภูมิสูงจนประกอบเปน็ ไนลอ่ นหรอื ไม้ เวลาล้างก็ใช้ฟองน้�ำไดเ้ ทา่ นั้น แต่ดว้ ย เกินไปจะเป็นตัวท�ำลายคุณภาพของสารเคลือบผิวล่ืน และการจะเหตุผลท่ีเคร่ืองครัวอลูมิเนียมสะดวกในการปรุงอาหารช่วยให้ไม่ติด ดแู ลใหส้ ารเคลอื บมคี วามคงทนถาวรตลอดอายกุ ารใชง้ าน ควรเลอื กภาชนะ และประหยัดน�้ำมัน จึงท�ำให้ได้รับความนิยมจากผู้บริโภค ใช้อุปกรณค์ รวั ที่ทำ� มาจากไม้ หรอื ไนล่อน Food Gradeดังนั้นในบทความนี้จึงขอกล่าวถึงประเภท วิธีการเลือกซื้อและการ วิธีท�ำความสะอาดโดยง่ายคือหลังจากประกอบอาหารเสร็จแล้ว 5บ�ำรงุ รักษาเคร่อื งครัวแบบอลมู เิ นียม ดงั น้ี ควรทงิ้ ภาชนะใหเ้ ยน็ ซะกอ่ น แลว้ นำ� ไปลา้ งนำ�้ ยาลา้ งจานโดยใชฟ้ องนำ�้ ผ้าหรือใยขัดที่อ่อนน่ิม ไม่ควรใช้ฝอยขัดสเตนเลสหรือใยขัดที่คมประเภทของเครือ่ งครวั อลูมเิ นยี ม ขดั ถูโดยเดด็ ขาด และไม่ควรราดนำ�้ เย็นลงในกระทะในขณะท่กี ระทะ1. อลมู เิ นยี มทวั่ ไป มที ง้ั เคลอื บNonStick และไมเ่ คลอื บNonStick ยงั รอ้ นอยู่ เพราะอาจทำ� ใหก้ ระทะปรบั อณุ หภมู คิ วามรอ้ นไมท่ นั และ2. อลมู ิเนยี มเคลือบแข็งด้วยประจไุ ฟฟ้าเคมี (Hard Anodized ทำ� ใหอ้ ายกุ ารใช้งานสัน้ ลงAluminium) ซ่ึงประเภทนี้จะมีความแข็งแรงทนทานกว่าสเตนเลส สตลี ถึง 2 เทา่ แต่ราคาจะค่อนขา้ งสูง ขอ้ ดที ไี่ ดร้ บั จากการใชเ้ ครอื่ งครวั อลมู เิ นยี ม Non Stickวิธกี ารเลือกซอ้ื 1. ลดปรมิ าณนำ�้ มนั ในการประกอบอาหาร อาหารจะคงคณุ คา่ ทาง โภชนาการ ลดไขมนั และคลอเรสเตอรอลในเสน้ เลอื ดเพราะ1. เลือกซื้อภาชนะให้เหมาะสมต่อจ�ำนวนสมาชิกในครอบครัว อาหารไมต่ ดิ ภาชนะ ทำ� ใหม้ สี ขุ ภาพอนามยั ทดี่ ขี น้ึ หรือประเภทอาหารทีป่ ระกอบอาหารอยู่บ่อยๆ เชน่ ทอดไข่ 2. ประหยดั พลงั งานเชอ้ื เพลงิ เนอ่ื งจากอลมู เิ นยี มจะชว่ ยกกั เกบ็ ควรเลือกกระทะใบเล็ก ประมาณ 20 - 22 ซม. หรือ ผัดผัก ควรเลอื กกระทะก้นลกึ ขนาด 28 - 30 ซม. เพื่อป้องกนั มิให้ และกระจายความร้อนได้รวดเร็วและสมำ�่ เสมอ ดังนั้นจึงไม่ อาหารกระเดน็ ออกมานอกกระทะ จำ� เปน็ ตอ้ งใชไ้ ฟแรง ซงึ่ จะชว่ ยใหป้ ระหยดั พลงั งานเชอื้ เพลงิ2. ความบอ่ ยหรอื ลกั ษณะการใชง้ าน หากทำ� อาหารเปน็ ประจำ� 3. ง่ายต่อการท�ำความสะอาด เน่ืองจากอาหารไมต่ ิดภาชนะหรอื เปน็ การผดั ทอดทค่ี อ่ นขา้ งหนกั ควรเลอื กกระทะทม่ี กี ารเคลอื บ Non Stick แบบ Heavy Use หรอื ระดบั Professionalหากไม่ได้ท�ำอาหารเป็นประจ�ำทุกมื้อและอาหารที่ท�ำเป็นประเภทงา่ ยๆ เชน่ ทอดไขห่ รอื ทอดปลา กส็ ามารถเลอื กซอื้กระทะเคลอื บ Non Stick ระดบั Basic ก็ได้•• แจ้งขา่ วประชาสัมพันธ์ ก๊าซไลน์เปิดคอลัมน์ “ความรู้จากลูกค้า” ให้กับลูกค้าก๊าซฯ ได้ร่วมส่งบทความเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ของลูกค้า เพ่ือให้ผู้อ่านได้รับทราบข้อมูลที่เปน็ ประโยชน์ในดา้ นการเลอื กซื้อ เลือกใช้ การบ�ำรงุ รกั ษา และการเปรียบเทยี บคณุ ภาพผลิตภณั ฑ์ต่างๆ ลูกค้าก๊าซฯ บริษัทใดสนใจลงพิมพ์บทความดังกล่าวลงในจุลสารก๊าซไลน์ สามารถติดต่อแจ้งความจ�ำนงมาได้ที่ส่วนบริการลูกค้าก๊าซฯเบอร์โทรศัพท์ 0 2537 3263, 0 2537 3235-9 โทรสาร 0 2537 3257

ก๊าซไลน์  Gasline ตลาดก๊าซฯ กีรต ิ โภคะสุวรรณ ส่วนพัฒนาตลาดและขายกา๊ ซพาณิชย์ การด�ำเนินงานโครงการ City Gas ในเขตกรงุ เทพฯ และปรมิ ณฑล ธมโครุากรใงชิจก้ในอาโครภาทรคางี่สาคกรนพาพับาราณสCณนิชiชิtุนยyยกกGข์ารนรaรใsามชดเ้กใขปห๊าน็นซญสโธค่ง่ รสรรงถแมกลาชาบะราทนั วตี่พกาิซักางึ่งรรอเศะปาบกึศ็นบษัยเทชาทื้ออ่่ีตโยเร้งัพ่องอลพยยิงเยู่ใชทนา่ือาบเขมงาเตตลลกอ่ือโรจกรงุ างทเกทแี่เรหรพะมมฯบาบศะแทูนกล่อยับะสป์กกง่ารลกิมรุ่ม๊าคณกซา้ ิจฑธฯกรลลรามฯรโใชดนายเตโขคิหตรลเงมกั กือาเงพร ื่อCไนมit�ำy่วก่าGา๊จซaะเsธปร็นนรมแ้นั หชเปลา็นต่งิ นอกจากน้ัน โครงการ City Gas ยังเป็นการขยายโอกาส ปัจจุบนั โครงการ City Gas ได้ด�ำเนินการส�ำรวจเกบ็ ขอ้ มูล ในการใชก้ า๊ ซธรรมชาติในภาคประชาชน อาทิ เพมิ่ สถานบี รกิ ารกา๊ ซ ระบบสาธารณปู โภคเดมิ ใตถ้ นนแลว้ เสรจ็ และอยรู่ ะหวา่ งหาทปี่ รกึ ษา NGV เพ่อื ความสะดวกกบั ผู้ที่ใช้กา๊ ซ NGV อีกดว้ ย ซึ่งก๊าซไลน์ ได้ ออกแบบทางดา้ นวศิ วกรรมและงานกอ่ สรา้ งระบบทอ่ โดยมแี ผนการ นำ� เสนอโครงการ City Gas ไปบ้างแล้วในกา๊ ซไลนฉ์ บบั ที่ 62 - 63 จ่ายก๊าซฯ ประมาณไตรมาสที่ 2 ปี 2555 ประจ�ำปี 2549 ซึ่งฉบับน้ีจะขอแจ้งถึงความคืบหน้าในการด�ำเนิน โครงการ City Gas ของ ปตท. ในเขตกรงุ เทพฯ และปริมณฑล 3. งานสนบั สนนุ โครงการ City Gas ในช่วงปี 2551 ท่ีผา่ นมา ผลการดำ� เนินงานโครงการ City 3.1 โครงการศึกษาวิจัยผลกระทบจากระบบโครงข่ายท่อก๊าซ Gas ประกอบดว้ ยงาน 3 สว่ นหลัก คอื ธรรมชาตใิ นเมอื ง (City Gas) ภายในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล 1. โครงการกอ่ สรา้ งทอ่ หลกั เขา้ สเู่ขตเศรษฐกจิ 2 เสน้ ทาง ปตท. ร่วมกับ สถาบันวิจัยพลังงาน จุฬาลงกรณ์ มหาวทิ ยาลัย ด�ำเนนิ การศกึ ษาถงึ ผลกระทบของ City Gas ในหลาย มิติ ด้านพลังงาน สิ่งแวดลอ้ ม และเศรษฐศาสตร์ ผลการศึกษาจะ แลว้ เสร็จประมาณไตรมาส 3 ปี 2552 โดยการศึกษาประกอบดว้ ย6 6 ห้วข้อหลกั คอื -- ศึกษาลักษณะการใช้พลังงานในพื้นท่ีเขตกรุงเทพฯ และปรมิ ณฑล -- วิเคราะห์รูปแบบ แนวทาง การใช้ประโยชน์จากก๊าซ ธรรมชาติในรูปแบบตา่ งๆ -- ประเมินศักยภาพทางการตลาดในการขยายโอกาสสู่ กลมุ่ ลกู คา้ เปา้ หมาย -- ศึกษาและวิเคราะห์ศักยภาพ การใช้ก๊าซธรรมชาติใน ภาคขนส่ง -- ศึกษาผลกระทบตอ่ ภาพรวมดา้ นเศรษฐกิจ และสังคม จากโครงข่าย City Gas -- ศึกษาและเปรียบเทียบรูปแบบการด�ำเนินงานระบบ ประกอบดว้ ยแนวทอ่ สวุ รรณภมู -ิ พญาไท และ รงั สติ -พญาไท City Gas ของต่างประเทศ โดยทงั้ สองเสน้ ทางขณะนอี้ ยรู่ ะหวา่ งการกอ่ สรา้ ง และมแี ผนจดั สง่ กา๊ ซฯ ใหก้ บั ลกู คา้ กลมุ่ แรกประมาณปลายปี2552 อาทเิ ชน่ บรษิ ทั ผลติ ไฟฟา้ 3.2 โครงการก่อสรา้ งทอ่ สง่ ก๊าซฯ นวนคร-รังสติ และนำ�้ เยน็ จำ� กดั (ผลติ ไฟฟา้ และนำ้� เยน็ ใหศ้ นู ยร์ าชการฯ) และโครงการ ปตท. ไดอ้ นมุ ตั โิ ครงการกอ่ สรา้ งทอ่ สง่ กา๊ ซฯ นวนคร-รงั สติ Energy Complex รวมทง้ั สถานบี รกิ าร NGV บรเิ วณใกลเ้ คยี ง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างเสถียรภาพการจัดส่งก๊าซฯ ให้กับ กลุ่มผู้ใช้ก๊าซฯ ในพ้ืนท่ีทางด้านเหนือของกรุงเทพฯ โดยแผนการ 2. โครงการทอ่ ยอ่ ยตอ่ เชอ่ื มจากทอ่ หลกั เขา้ สพู่ น้ื ทเี่ปา้ หมาย ด�ำเนินงานก่อสร้างคาดว่าแล้วเสร็จประมาณปลายปี 2554 โดยจะ สง่ ก๊าซใหก้ บั กลมุ่ ผู้ใช้ก๊าซหลกั ๆ คอื โรงไฟฟ้า SPP สถานบี รกิ าร โดยจะดำ� เนนิ การในพน้ื ทเี่ ปา้ หมายเขตเมอื งชนั้ ในครอบคลมุ NGV(สถานแี มแ่ ละสถานจี ำ� หนา่ ยแบบConventional) และสง่ กา๊ ซฯ พน้ื ท่ี 36 ตารางกโิ ลเมตร บรเิ วณถนนพญาไท - ถนนสขุ มุ วทิ - ถนน ให้แนวท่อ City Gas (รงั สติ -พญาไท) รชั ดาภเิ ษก- ถนนวทิ ยุ โดยกลมุ่ ลกู คา้ บรเิ วณนค้ี อื โรงแรม โรงพยาบาล อาคารขนาดใหญ่ ศนู ยก์ ารคา้ และสถาบนั การศกึ ษา เปน็ ตน้

ตลาดค้าส่งก๊าซฯ พษิ ณุ  ยิม้ ประเสริฐ สว่ นเทคนิคและบริการลกู ค้ากา๊ ซธรรมชาติคารบ์ อนเครดิต (Carbon Credit) Cท่มีycาle:/hcattrpb:/o/ena_rctyhcolbes4e.hrvtmatlory.nasa.gov/Library/Carbon- 7 ความเปน็ มาของคารบ์ อนเครดิต คารบ์ อนเครดติ คอื อะไร? ภายใต้อนุสญั ญาสหประชาชาตวิ ่าดว้ ยการเปล่ยี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศ (United Nations คารบ์ อนเครดติ หมายถงึ สง่ิ ทดแทนการปลอ่ ยFramework Convention on Climate Change หรอื UNFCCC) ตามพิธสี ารเกยี วโต (Kyoto กา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ และกา๊ ซเรอื นกระจกอน่ื ๆ จากการProtocol) ซง่ึ มีผลบังคับใช้ตัง้ แต่วนั ที่ 16 กมุ ภาพันธ์ 2548 โดยในช่วงแรก (ระหว่างปี พ.ศ. กระทำ� ของมนษุ ย์ เชน่ ภาคอตุ สาหกรรม ภาคเกษตรกรรม2551-2555) กำ� หนดใหก้ ลมุ่ ประเทศทพี่ ฒั นาแลว้ ทเี่ ปน็ สมาชกิ ของพธิ สี ารเกยี วโต(AnnexI) มี ฯลฯ โดยประเทศท่ีอยู่ในกลุ่ม Annex I ไม่สามารถพนั ธกรณีในการลดการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจกใหไ้ ด้5.2% จากปรมิ าณการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจก ท�ำการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภายในในปี พ.ศ. 2533 โดยประเทศไทยซ่ึงอยู่ในกลุ่มประเทศก�ำลังพฒั นา (Non Annex I) ในปจั จบุ นั ประเทศของตนเองไดแ้ ลว้ ทำ� ใหจ้ ะตอ้ งมกี ารสรา้ งความไมม่ พี นั ธกรณที จี่ ะตอ้ งลดการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจก แตจ่ ะตอ้ งด�ำเนนิ การเพอื่ แกไ้ ขปญั หาการ รว่ มมอื กบั ประเทศกลมุ่ Non-AnnexI โดยผา่ นกลไกการเปล่ยี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศตามกลไก (Mechanism) หลัก 3 ประการคอื พฒั นาทสี่ ะอาด(CleanDevelopmentMechanism หรอื CDM) เพอื่ ใหน้ ำ� มาซงึ่ Certified Emission Reduction 1. กลไกการทำ� โครงการร่วม (Joint Implementation หรือ JI) โดยกลุม่ ประเทศท่ี หรอื CERs เพอื่ ใชเ้ ปน็ คารบ์ อนเครดติ ของตนเองทำ� ให้ พฒั นาแลว้ สามารถดำ� เนนิ โครงการรว่ มกนั เองระหวา่ งประเทศในกลมุ่ โดยปรมิ าณ มกี ารลดการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจกของประเทศตนเอง ก๊าซเรือนกระจกทล่ี ดไดเ้ รียกวา่ Emission Reduction Units หรอื ERUs 2. กลไกการพัฒนาท่ีสะอาด (CDM) โดยกลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว สามารถด�ำเนิน โครงการร่วมกันกับกลุ่มประเทศกำ� ลังพัฒนา (Non-Annex I) โดยปริมาณก๊าซ เรอื นกระจกที่ลดได้จะตอ้ งผา่ นการรับรอง จึงเรียกวา่ CERs 3. กลไกการซือ้ สิทธ์ิการปล่อยก๊าซเรอื นกระจก (Emission Trading หรอื ET) โดย กลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว ไม่สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในประเทศได้ ตามทกี่ ำ� หนดไว้ สามารถซอื้ สทิ ธก์ิ ารปลอ่ ยจากประเทศพฒั นาแลว้ ดว้ ยกนั เองทม่ี ี สทิ ธก์ิ ารปลอ่ ยเหลอื เรยี กสทิ ธ์กิ ารปลอ่ ยกา๊ ซเรือนกระจกนวี้ า่ Assigned Amount Units หรอื AAUs ทีม่ า : http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Greenhouse_Effect.svg ประเทศไทยกับคาร์บอนเครดติ ปัจจุบันประเทศไทยมีองค์กรมหาชน เรียกว่า องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องคก์ รมหาชน) พ.ศ. 2550 (Thailand Greenhouse Gas Management Organization หรอื TGO) มีช่ือยอ่ วา่ อบก. โดยมกี ฎหมายรองรบั องค์กรดังกล่าวแล้ว และมผี ลบงั คบั ใชเ้ ม่อื วนั ท่ี 20 มถิ นุ ายน 2550 ท่ีผ่านมา โดยมวี ตั ถปุ ระสงคห์ ลักในการวิเคราะห์ กลัน่ กรองและทำ� ความ เห็นเก่ียวกับการให้ค�ำรับรองโครงการท่ีลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกตามกลไกการพัฒนาที่ สะอาด (Clean Development Mechanism หรือ CDM) รวมท้งั ติดตามประเมินผลโครงการ ที่ได้รับค�ำรับรอง รวมถึงเป็นศูนย์กลางข้อมูลการด�ำเนินงานและให้การสนับสนุนการด�ำเนิน งานและให้การสนับสนุนด้านก๊าซเรือนกระจก ตลอดจนให้คำ� แนะน�ำแก่ภาครัฐ และเอกชน เก่ยี วกบั การจดั การกา๊ ซเรอื นกระจก แหลง่ ข้อมูล • กลมุ่ งานคณะกรรมาธิการ การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม สำ� นักกรรมาธิการ 3 • http://www.tgo.or.th/ • http://www.bnet.com/2403-13241_23-187036.html • http://www2.dede.go.th/Wboard/Question.asp?GID=417 • http://www.asserpress.nl/cata/Kyoto-Protocol/fra.html • http://www.thaibiogas.netทef่มี feาct:.shvttgp://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_green_house_

ก๊าซไลน์  Gasline Gas Technology จกั รดาว  ประทมุ ชาติ ส่วนวิศวกรรมซอ่ มบ�ำรุงระบบทอ่ ส่งกา๊ ซ การสำ� รวจกา๊ ซฯ ร่ัวทางอากาศ ภารกิจเพ่อื ความปลอดภัยของชุมชน ภารกิจท่ีส�ำคัญของการบ�ำรุงรักษาท่อส่งก๊าซฯ ให้เกิดความมั่นคง และความปลอดภัยของชุมชน นอกจากจะต้อง ทำ� การซอ่ มบำ� รงุ อยา่ งตอ่ เนอ่ื งแลว้ ยงั ตอ้ งทำ� การตรวจสอบสภาพของทอ่ สง่ กา๊ ซฯ อยอู่ ยา่ งสมำ�่ เสมอ หากเกดิ การรว่ั ไหลของ ก๊าซธรรมชาตแิ ลว้ อาจก่อให้เกดิ มหันตภยั รา้ ยแรงตอ่ ชมุ ชนโดยรอบแนวทอ่ ปตท. ให้ความส�ำคัญกับความปลอดภัย ส�ำรวจก๊าซฯ รั่วทางอากาศซ่ึงเป็น ของชุมชนเป็นอันดับแรก จึงก�ำหนดให้ แบบ Laser Gas Detector ซงึ่ ผลติ ต้องมีการตรวจสอบสภาพโดยทั่วไปของ จากประเทศแคนนาดา ท่อส่งก๊าซฯ อยู่อย่างสม�่ำเสมอ โดยจะส่ง8 พนักงานส�ำรวจพื้นท่ีแนวท่อส่งก๊าซฯ ทุกๆ หลักการท�ำงานของเครื่อง สัปดาห์ เพ่ือบันทึกสภาพและกิจกรรมต่างๆ ส�ำรวจก๊าซฯ ร่ัวทางอากาศ คือ ท่ีเกิดขึ้น หากพบว่ามีกิจกรรมที่มีความเส่ียง เครอื่ งจะสร้างลำ� แสง Laser แลว้ จะเกิดอันตราย จะด�ำเนินการป้องกันและ ยงิ ไปสะทอ้ นกระจกเงาจนกลบั ไป แก้ไขอยา่ งทนั ท่วงที นอกจากนัน้ พนกั งานจะ ตกกระทบท่ีDetector เมอื่ มกี ลมุ่ ต้องท�ำการเดินเท้าส�ำรวจแนวท่อส่งก๊าซฯ โดย กา๊ ซฯ ลอยมาตดั ล�ำแสง Laser ละเอียดตลอดแนวท่อ ไม่ว่าจะเป็นพ้ืนท่ีชุมชน หรือพ้ืนท่ีภูเขาสูงก็ตาม โดยจะน�ำเอาเครื่อง น้ี พลังงานแสงที่ Detector รบั สำ� รวจกา๊ ซฯ รั่ว (Gas Detector) ติดตัวไปตลอดการสำ� รวจ เพอื่ ไดจ้ ะมคี ่าลดลง เคร่อื งจะค�ำนวณพลังงาน ตรวจหาการร่วั ของก๊าซ และหากพบว่าบริเวณใดมกี ๊าซฯ รั่วซมึ ออก นั้นออกมาเป็นค่าความเข้มข้นของก๊าซมีเทนที่มีอยู่ในบรรยากาศ มาจะไดเ้ รง่ ด�ำเนนิ การแก้ไขต่อไป แล้วบันทึกค่าน้ันไว้ใน Data Logger ซึ่งจะท�ำการบันทึกต�ำแหน่ง ของการส�ำรวจจากเครื่อง GPS ไปพร้อมๆ กัน ค่าความละเอียด (Resolution) ของการวัดสามารถวัดค่าความเข้มข้นท่ีแตกต่างกัน นอกจากการส�ำรวจแนวทอ่ สง่ กา๊ ซฯ บนบกโดยใชค้ นเดนิ เทา้ ได้ถึง 1 ppm เลยทีเดยี ว และรถยนต์แล้ว ปตท. ยังใชเ้ คร่อื งบินเฮลคิ อปเตอรเ์ พอ่ื สำ� รวจแนว ทอ่ ทางอากาศอกี ด้วย เพ่อื ที่จะให้เหน็ สภาพความเปลยี่ นแปลงของ พน้ื ที่โดยรอบแนวท่อส่งกา๊ ซฯ ในมมุ กว้าง โดยจะทำ� การส�ำรวจแนว ทอ่ สง่ ก๊าซฯ ทกุ เส้นเป็นประจ�ำปีละ 2 ครง้ั การส�ำรวจดว้ ยเครอื่ งบิน เฮลิคอปเตอร์น้ีจะให้พนักงานท่ีมีความช�ำนาญในพื้นท่ีท�ำการเก็บ ข้อมูลสภาพโดยทั่วไป ถ่ายภาพ นอกจากนั้น เครื่องบินจะทำ� การ ตดิ ตั้งเครอื่ งสำ� รวจก๊าซฯ รัว่ ทางอากาศ (Airbone Gas Detector) ไว้บริเวณใต้ท้องเครื่องบิน เพ่ือใช้ตรวจจับก๊าซมีเทน (Methane) ซง่ึ เปน็ องคป์ ระกอบหลกั ของกา๊ ซธรรมชาตทิ ปี่ ะปนอยู่ในบรรยากาศ และบันทึกค่าความเข้มข้นของก๊าซมีเทนน้ันพร้อมกับต�ำแหน่ง เสน้ ทางการบนิ ทบ่ี นั ทกึ ไดจ้ ากGPS หากพบคา่ ความเขน้ ขน้ ของกา๊ ซ มีเทนมากกว่าค่าท่ีก�ำหนดไว้ แสดงว่าอาจเกิดการรั่วไหลของก๊าซ ธรรมชาตทิ จี่ ดุ ทพ่ี บนี้ ผสู้ �ำรวจจะท�ำการบนั ทกึ ต�ำแหนง่ ของจดุ ทพี่ บ แล้วจึงแจ้งใหท้ ีมภาคพ้ืนดนิ ท�ำการส�ำรวจโดยละเอียดอกี คร้งั ต่อไป เครอื่ ง Airbone Gas Detector น้ี เป็นเพียง 1 ในหลายๆ เครื่องบินท่ีทาง ปตท. ใช้สำ� รวจแนวท่อเป็นประจำ� ได้แก่ เครื่องมือที่ใช้ในการรักษาความม่ันคงของท่อส่งก๊าซฯ ท้ังนี้ก็เพ่ือ เคร่ืองบินเฮลคิ อปเตอร์ Bell รุ่น Jet Ranger ซ่งึ เช่าใชจ้ ากการไฟฟา้ เปา้ หมายสงู สดุ คอื เกิดความปลอดภยั ตอ่ ชมุ ชนโดยรอบนน่ั เอง ฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย มีจ�ำนวนที่น่ัง 6 ที่นั่ง เป็นนักบินและ ช่างเคร่ือง 2 ทนี่ ั่งและพนกั งานผู้ท�ำการสำ� รวจ 4 ท่ีน่งั ตดิ ตั้งเครื่อง

สาระน่ารู้ ท่ีมา : เศรษฐกิจพอเพยี งทางรอดของสังคมไทย โครงการรักษป์ า่ สรา้ งคน 84 ต�ำบล วถิ ีพอเพยี ง โดยกลมุ่ ปตท.และภาคเี ครอื ข่ายโครงการรกั ษป์ า่ สรา้ งคน 84 ตำ� บล วิถีพอเพยี ง Part 2 จากฉบบั ทแี่ ลว้ กา๊ ซไลน์ไดน้ ำ� เสนอวตั ถปุ ระสงคแ์ ละเป้าหมายของโครงการรกั ษป์ า่ สรา้ งคน84 ตำ� บลวถิ พี อเพยี งซง่ึ ทางปตท. ไดร้ เิ รมิ่ โครงการเพอ่ื นอ้ มเกลา้ ถวายแดพ่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ในปี2554 ในวโรกาสทจี่ ะทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ7 รอบ หรอื 84 พรรษา ในฉบบั นจี้ ะขอกลา่ วถงึ ขนั้ ตอนการดำ� เนนิ งานและรายละเอยี ดของโครงการกนั ตอ่ขนั้ ตอนการด�ำเนนิ งาน นอกจากนย้ี งั เชญิ ผทู้ รงคณุ วฒุ จิ ากสาขาอาชพี ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง มาเปน็ คณะกรรมการทปี่ รกึ ษาถงึ 2 คณะ คอื คณะกรรมการที่ การดำ� เนนิ งานในแตล่ ะพน้ื ทมี่ แี นวทางปฏบิ ตั ติ ามแผนภมู ดิ า้ นลา่ ง ปรกึ ษาในการปฏบิ ตั งิ าน และคณะกรรมการทป่ี รกึ ษาดา้ นนโยบาย(จดั ปโโดดระยยชรมุอปะบชตดแ้ีตทบั จ..กหง(ำรคโนอคื รนัผรง้ั งทน)ู ก่ีำ1าช)รมุ ชน (จปดั รโะดชยมุ คอรนืะบดขตบัอ.กมหำลูรนอื (นั คผ)รนู ง้ั ำทช่ีมุ2)ชน จดั ประชมุ แผนงานครง้ั ท่ี 3 เมอื่ ผา่ นการลงวเิ คราะหข์ อ้ มลู ของตำ� บลทงั้ 9 ตำ� บลแลว้ชแ้ี จงวธิ กี ารดำเนนิ ในพน้ื ท่ี วเิ คราะหต นเอง เจา หนใา นทรล่ี างยพลน้ื ะทเอจ่ี ยี ดั ดทำแผน จึงแถลงขา่ วเปิดตวั โครงการในวนั ท่ี 7 ธันวาคม 2550ขน้ัแตนอวคนดิกใากราทรำพงฒัานนใานแพลน้ื ะท่ี เกบ็ ขอ มลู ในพน้ื ท่ี วนั (แบบวเิ คราะหต นเอง) ระยะท่ีสอง รวมเปน็ เวลาสองปี คือชว่ งปี 2551 ถงึ ปี (หมบู า นละ 10 ครวั เรอื น) 2552 เมือ่ ระยะแรกไดต้ �ำบลนำ� ร่องเพอ่ื เป็นพ่เี ลย้ี งแล้ว จงึ เปดิ วเิ คราะหเ ศรษฐกจิ ครวั เรอื น รกั ษป า เวรสถิม�ิ รพีโา คงอรคเงพนกยี 8างร4 ตำบล คดั เลือกตำ� บลเป้าหมายทง้ั หมดขึ้น ประกาศรายชอ่ื ตำ� บลทเี่ ข้า รว่ มเหลา่ น้ัน แลว้ เร่มิ ด�ำเนินการรว่ มกนั เพ่ือไปส่เู ปา้ หมายแหง่ ชเขาาวรบว า มนโตคดัรสงกนิ าใรจ ทำ ตำ� บลพอเพยี งอยา่ งตอ่ เนอื่ ง มกี ารตดิ ตามประเมนิ ผล มกี ารสรปุ และแกไ้ ขอยู่ตลอดเวลา ไม ระยะที่สาม ระหว่างปี 2553-2554 ต่อยอดทุกตำ� บล 9 ยกเลกิ โครงการ เป้าหมายอยา่ งครบวงจร พร้อมท่จี ะขยายผลตอ่ ไป กระทงั่ เข้า ส่ปู ี 2554 ทำ� การสรปุ องค์ความรทู้ ัง้ หมด เพือ่ นอ้ มเกลา้ ถวายโดยมเี ส้นทางสู่เป้าหมายในการดำ� เนินโครงการดังตารางด้านล่าง แดพ่ ระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ วั ในเดอื นธันวาคม 2554ม.ิ ย. - ธ.ค. 2550 ปี 2551 - 2552 ปี 2553 - 2554 9 ตำ� บลน�ำร่อง• จัดท�ำโครงสร้างการดำ� เนนิ • คดั เลอื กตำ� บลเป้าหมาย • ตอ่ ยอดครบวงจรงาน/ทีมงาน ทัง้ หมด • เตรียมขยายผลสตู่ �ำบลอ่นื ๆ• กำ� หนดกรอบการดำ� เนนิ งาน • ประกาศผลต�ำบลเป้าหมาย • สรุปองคค์ วามรู้ ส�ำหรับต�ำบลน�ำร่อง ซ่ึงได้อาสาเข้ามาร่วมโครงการ• วเิ คราะห/์ จัดการองค์ 84 ตำ� บล • ถวายราชสกั การะในปี 2554 เป็นการคัดเลือกมาจากการน�ำเสนอของภาคีเครือข่าย และความรกู้ ำ� หนด Model /เครอื่ ง • ดำ� เนินโครงการต่อเนื่อง โครงการรางวลั ลกู โลกสเี ขยี ว โดยท�ำการคดั เลอื กเอาไว้9 ต�ำบลมอื /เกณฑก์ ารชีว้ ดั • ตดิ ตามประเมนิ ผลตอ่ เนอื่ ง กระจายทั่วประเทศดังนี้• ตั้งคณะกรรมการ/ท่ปี รกึ ษา • สรุปแก้ปญั หา• เลอื กตำ� บลเปา้ หมาย ระยะแรก• วเิ คราะหช์ มุ ชน ตำ� บล ตน้ แบบนำ� รอ่ ง 9 ตำ� บล ภาคเหนอื (ตอนบน)• แถลงขา่ วโครงการ : 7 ธ.ค. 50 ภตตตา...คศแแเมมลิ หาน่ท่ นแะาอืลออง(ต..เแออชม.นียป่อลงวั อด่านจงา).นจจ่า..เเนชชียียงงใใหหมม่่ ต.วังนำ�้ ลัด อ.ไพศาลี จ.นครสวรรค์ ในระยะแรก เรม่ิ ตน้ ตง้ั แตเ่ ดอื นมถิ นุ ายน ถงึ เดอื นธนั วาคม 2550 ภตา.คนตาะขวอันมอออก.ไเพฉศยี างลเหี นจ.อืนครสวรรค์กจิ กรรมทเี่ กดิ ขน้ึ ในชว่ งเวลานี้ เรม่ิ ตงั้ แตก่ ารจดั ทำ� โครงสรา้ งการดำ� เนนิ งานจดั ทมี งาน กำ� หนดกรอบการดำ� เนนิ งานขน้ึ จากนนั้ จงึ ทำ� การวเิ คราะหเ์ พอ่ื การจดั องคค์ วามรู้ กำ� หนดแบบจำ� ลอง รวมไปถงึ เครอ่ื งมอื และเกณฑก์ ารชว้ี ดัเมอ่ื คนพรอ้ ม เครอื่ งมอื พรอ้ มจงึ ดำ� เนนิ การเลอื กพนื้ ท่ี เพอื่ จะทดลอง ต.เขาคอก อ.ประโคนชยั จ.บุรรี มั ย์การใชเ้ ครอื่ งมอื ฝกึ ทกั ษะของทมี งาน เกบ็ ขอ้ มลู และวเิ คราะหช์ มุ ชน เพอ่ื ภภ ตตาา..คคทปตใาุง่ ตะกค้ววทันารอมงอกอกนิ .พอะ.โแตถ๊ะลจง.ชจมุ.รพะยรองนำ� มาเปน็ ตำ� บลตน้ แบบได้ 9 ตำ� บล โดยการคดั สรรจากเครอื ขา่ ยการทำ� งาน ภาคตะวันตกของปตท.เอง เชน่ โครงการปลกู ปา่ ถาวรเฉลมิ พระเกยี รติ หมบู่ า้ นปตท.พฒั นา ต.ท่ามะขาม อ.เมือง จ.กาญจนบรุ ีและรางวลั ลกู โลกสเี ขยี ว รวมถงึ การนำ� เสนอจากภาคเี ครอื ขา่ ยอกี ดว้ ย

ก๊าซไลน์  Gasline มวลชนสัมพันธ์ อิทธิพล  เอกะหิตานนท์ สว่ นปฏบิ ัตกิ ารมวลชนสมั พันธ์ ระบบสารสนเทศภมู ศิ าสตรช์ ว่ ยเพม่ิ ศกั ยภาพงานมวลชนสมั พนั ธ์ (ตอนท่ี 3) ในฉบับท่ีแล้ว เราได้ทราบเก่ียวกับประเภทของภาพถ่ายดาวเทียม และการน�ำ GIS มาประยุกต์ใช้กับงานมวลชน สมั พนั ธ์ ในครัง้ นเ้ี ราจะมาดตู วั อยา่ งการใชง้ าน GIS ในการนำ� มาใชพ้ จิ ารณาแนวทางเลือก พรอ้ มกบั ตัวอย่างโครงการท่ีใช้ GIS มาเพม่ิ ศักยภาพในการทำ� งานกัน ตัวอย่างการใช้งาน GIS ในการน�ำมาพจิ ารณาแนวทางเลอื ก การด�ำเนินโครงการในปัจจุบัน จ�ำเป็นต้องค�ำนึงถึงชุมชนและสังคมเป็นหลัก เนื่องจากกรอบก�ำหนดกฎหมายต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช 2550 โดยเฉพาะ มาตรา 66 และ 67 หรือระเบียบส�ำนักนายกรฐั มนตรีว่าด้วยการรับฟัง ความคดิ เหน็ ของประชาชน พ.ศ. 2548 ซง่ึ มอบอำ� นาจใหก้ บั ชมุ ชน มสี ทิ ธแิ ละความสำ� คญั ตอ่ การวางแผนการดำ� เนนิ โครงการเปน็ อยา่ งมาก ไมว่ า่ จะเปน็ การมสี ่วนรว่ มกบั โครงการ หรอื ร่วมพจิ ารณาแนวทางเลอื กและตัดสนิ ใจร่วมกันกับ ปตท. ดงั นน้ั ในการดำ� เนินโครงการจึงจำ� เปน็ ต้องทำ� การศกึ ษาพนื้ ท่ที ้งั ด้านชมุ ชน สังคม รวมถงึ ปัจจยั ดา้ นกายภาพต่างๆ เช่น แหล่งน้�ำ ป่าไม้ สภาพชัน้ หิน และนำ� มาพจิ ารณารว่ มกัน เพอื่ วเิ คราะห์และหาแนวทางเลือกใหเ้ หมาะสม และในขณะเดยี วกนั กจ็ ำ� เป็นตอ้ งด�ำเนนิ กระบวนการมีส่วนร่วมกับประชาชนควบคู่กันไปกับการศึกษาพ้ืนท่ี โดยมีการช้ีแจงข้อมูล การรับฟังความคิดเห็น และปรึกษาหารือร่วม กนั กับชุมชน เพอ่ื หาแนวทางเลอื กทเี่ หมาะสมและเกิดผลกระทบกบั ชมุ ชนให้น้อยทส่ี ุด ซง่ึ เราสามารถใชร้ ะบบ GIS เพ่มิ ศักยภาพใหก้ าร วิเคราะหพ์ น้ื ที่สามารถท�ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ10 ตวั อยา่ งจากการใช้ GIS ในการ พิจารณาแนวทางเลือกจากโครงการ ท่อสง่ ก๊าซธรรมชาติ วังนอ้ ย - แก่งคอย แผนทแ่ี สดงแนวทางเลอื กโครงการวงั นอ้ ย - แกง่ คอย แผนที่โครงการวังนอ้ ย - แก่งคอย จากแนวทางเลือกโครงการท่ีมี 4 แนวทาง จ�ำนวนหมบู่ ้าน อปุ สรรคทางกายภาพ ลกั ษณะการใชท้ ด่ี นิ ปจั จบุ นั โครงการอ่ืนๆ ของรฐั ดังภาพแผนท่ีแสดงแนวทางเลือกโครงการวังน้อย - แก่งคอย (ภาพด้านบนซ้ายมือ) เราได้ใช้ปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชุมชน และการด�ำเนินโครงการต่างๆ ไดแ้ ก่ จำ� นวนหมบู่ า้ น, อปุ สรรคทางกายภาพ, ลกั ษณะ การใชท้ ี่ดิน, โครงการอน่ื ๆ ของรฐั , แนวสายส่งไฟฟา้ แรงสงู , ชน้ั คณุ ภาพลมุ่ นำ�้ , พนื้ ทปี่ า่ ไมแ้ ละอทุ ยานแหง่ ชาติ และ พืน้ ท่ชี ลประทาน มาซ้อนทับช้นั ข้อมูลและ ประเมนิ เสน้ ทางโครงการทเ่ี หมาะสม ประกอบกบั การ ปรึกษาหารือ และรับฟังความคิดเห็นของประชาชน ควบคกู่ นั เพอ่ื ใหป้ ระชาชนไดม้ รี ว่ มในการพจิ ารณาและ ตดั สนิ ใจรว่ มกันกับโครงการ ทำ� ให้ได้แนวทางเลอื กท่ี เหมาะสม (ดงั ภาพแผนท่ีโครงการวังนอ้ ย - แกง่ คอย ภาพด้านบนขวามือ) ส่งผลให้เกิดการยอมรับ และ สามารถดำ� เนนิ โครงการไดอ้ ยา่ งราบรนื่ ในโอกาสต่อไปจะขอน�ำเสนองานพัฒนาระบบ GIS ในปัจจุบัน ท่ีจะเป็นแนวทางให้การทำ� งานของ ส่วนปฏิบัติการมวลชนสัมพันธ์ และงานสนับสนุน โครงการ สามารถพฒั นาต่อไปไดใ้ นอนาคตกนั แนวสายสง่ ไฟฟ้าแรงสงู ช้ันคณุ ภาพล่มุ นำ้� พ้ืนทปี่ แ่าหไมง่ ช้แลาตะอิ ทุ ยาน พน้ื ท่ีชลประทาน

ผลิตภัณฑ์จากก๊าซธรรมชาติ ทมี่ า : วารสาร Polymer’s place October - December 2008ฟิลม์ กนั หยดนำ�้ กระจกรถยนต์ผลิตภณั ฑจ์ ากกา๊ ซธรรมชาตฉิ บับนขี้ อนำ� เสนอ ฟลิ ์มกนั หยดนำ้� กระจกรถยนต์ ซง่ึ เป็นผลติ ผลหนึ่งจากปโิ ตรเลยี ม ประเทศไทยเป็นเมืองร้อนอากาศแปรปรวน มีฝนตก นอกฤดูอยู่บ่อยคร้ัง ท�ำให้อาจมีอุบัติเหตุทางถนนเกิด ข้ึนง่าย นอกจากพ้ืนถนนที่ลื่นแล้ว เม็ดฝนที่เกาะ เป็นหยดน้�ำบนผิวกระจกโดยเฉพาะกระจกมอง ข้างรถยนต์ยังบดบังทัศนวิสัยในการมองเห็น ของผขู้ บั ขี่ ซงึ่ เปน็ ปญั หามากทเี ดยี ว ลา่ สดุ ทมี วิจัยได้พัฒนา “กระจกชอบน�้ำ” (hydrophilic mirror) ส�ำหรับใช้ผลิตกระจกข้างรถยนต์ มี คุณสมบัติกระจายตัวของหยดน้�ำลดฝ้ามัว เพ่ิม ความชัดเจนและคมชัดในการมองรถด้านหลัง ในระหว่างการขบั รถกรณที ีฝ่ นตกได้ดีขนึ้กระจกธรรมดา กระจกทตี่ ิดฟิล์มกนั หยดนำ�้ นักวจิ ัยกลุ่มฟลิ ม์ บางแสง หนว่ ยปฏิบตั ิการวิจัยเทคโนโลยีโฟโทนกิ ส์ ศูนย์ 11เทคโนโลยอี ิเลก็ ทรอนิกสแ์ ละคอมพิวเตอรแ์ หง่ ชาติ (เนคเทค) ได้ทำ� การศกึ ษาถงึลักษณะของกระจกท่ัวไปเม่ือโดนน้�ำฝนจะมีลักษณะเป็นหยดน้�ำเม็ดใหญ่ๆ ท�ำให้มองเห็นได้ยาก แต่กระจกท่ีทีมวิจัยได้พัฒนาขึ้นได้มีการใช้เทคโนโลยีการเคลือบแบบสปัตเตอร่ิง (Sputtering) เพื่อเคลือบฟิล์มบางไทเทเนียมไดออกไซด์ เป็นชนั้ หนา 200 นาโนเมตร และซิลกิ อนไดออกไซด์ หนา 20 นาโนเมตร ไวบ้ ริเวณทผ่ี วิ หน้ากระจก ซง่ึ เมอ่ื กระจกดงั กลา่ วไดร้ บั แสงแดด แสงจะกระต้นุ ใหอ้ นุภาคที่เคลือบไวเ้ กดิ ปฏกิ ริ ยิ าแตกตัวเป็นประจไุ ด้ เม่ือฝนตกมนี ำ�้ มาเกาะ ประจุดงั กล่าวจะทำ� ปฏกิ ิริยากบั นำ้� และเหนยี่ วนำ� ใหเ้ กดิ กล่มุ ไฮดรอกซิล ไอออน ซงึ่ มคี ณุ สมบตั ิ“ชอบน้�ำ” ท�ำให้น้�ำที่เกาะแผ่นแบบบนผิวกระจก ช่วยให้แห้งเร็วไม่รวมตัวเป็นหยดน�้ำเม็ดใหญ่ๆ หรือหากโดนไอน�้ำก็จะไม่ท�ำให้แผ่นกระจกเกิดการฝ้ามัวสารไทเทเนยี มไดออกไซดย์ งั มคี ณุ สมบตั พิ เิ ศษชว่ ยทำ� ความสะอาดสารอนิ ทรยี ท์ ม่ี าเกาะทพ่ี น้ื ผวิ ได้ กระจกจงึ สามารถทำ� ความสะอาดตวั เองแม้กระจกจะได้รบั แสงแดดชว่ งกลางวนั เพยี งคร้ังเดยี ว ก็สามารถรกั ษาสภาพชอบน�้ำได้มากกว่า 1 สปั ดาห์ นายมติ หอ่ ประทมุ นกั วจิ ยั กลมุ่ ฟลิ ม์ บางแสงกลา่ ววา่ กระจกชอบน�้ำทพ่ี ฒั นา ข้ึนจะมีการน�ำไปประยุกต์ใช้ในการผลิตกระจกข้างรถยนต์ส�ำหรับมองหลัง เพราะ กระจกหน้ารถยนต์เหมาะส�ำหรับสภาพหยดน้�ำโดนลมจะว่ิงขึ้นไปด้านบน ขณะที่ กระจกมองข้างไม่โดนลมจึงท�ำให้หยดน้�ำเกาะอยู่มาก ซ่ึงขณะน้ีได้มีการประสาน ท�ำงานวิจัยร่วมกับภาคอุตสาหกรรมบ้างแล้ว ส�ำหรับงานวิจัยในขั้นต่อไปคือการ ศึกษาความคงทนของการเคลือบสารเพื่อให้มีการใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ มากขึ้น และคาดว่าในอนาคตจะมีการน�ำไปทดลองใช้กับกระจกอาคาร เพราะว่า ฟลิ ์มสามารถท�ำความสะอาดดว้ ยอนุภาคของตัวเอง ซงึ่ จะช่วยเพม่ิ ทัศนวสิ ัยในการ มองทวิ ทัศน์ด้านนอกไดด้ ีขน้ึ นบั เปน็ หนง่ึ ในความกา้ วหนา้ ของงานวจิ ยั ไทยทจ่ี ะชว่ ยเพม่ิ ความปลอดภยั ให้ ผ้ขู ับขบ่ี นทอ้ งถนนมากยง่ิ ขน้ึ

ก๊าซไลน์  Gasline มุมสุขภาพ นพ.ปัญญา  อัจฉรยิ วิธ ผจู้ ดั การสว่ นการแพทย์ ปตท.ส่ิงทมี่ า...กบั ปลาดิบ ปัจจุบันคนไทยนิยมรับประทานปลาดิบกันมากข้ึน โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ที่ ได้รับอิทธิพลจากอาหารญี่ปุ่นด้วยรสชาดและน่าตาของอาหารท่ีดูสะดุดตาชวนให้น่า รบั ประทาน ทำ� ใหแ้ ทบจะไมม่ ีใครปฏเิ สธไดว้ า่ ไมเ่ คยลมิ้ ลองอาหารจำ� พวกขา้ วปน้ั ซชู ิ ซาซมิ ทิ มี่ ปี ลาดบิ เปน็ สว่ นประกอบ แตท่ า่ นทราบหรอื ไมว่ า่ ในปลาดบิ นมี้ พี ยาธ.ิ .. พษิ ภยั ทห่ี ลายคนคาดไมถ่ งึ ดงั นน้ั เพอื่ ใหผ้ อู้ า่ นทกุ ทา่ นไดม้ คี วามรู้ ความเขา้ ใจในเรอ่ื งดงั กลา่ ว จึงขอน�ำเสนอบทความเรอื่ ง “สิ่งท่ีมากบั ...ปลาดิบ” โดยมรี ายละเอยี ดดงั นี้ปลาดิบ การวินิจฉยั และการรกั ษาปลาดิบที่เรานำ� มาบริโภคนน้ั มี 2 ชนิดใหญๆ่ คือ ปลาดบิ น้�ำ ก า ร วิ นิ จ ฉั ย โ ร ค อ า ศั ยจืด และปลาดบิ น�้ำเคม็ (ปลาดบิ ทะเล) ซึง่ ปลาดบิ ทั้ง 2 ชนดิ มเี ช้ือ ประวัติการรับประทานปลาดิบโรคทแี่ อบแฝงมาแตกตา่ งกนั ปลาดบิ น�้ำจดื จะพบพยาธบิ างชนดิ เชน่ ทะเลร่วมกับอาการผิดปกติพยาธติ วั จดี๊ พยาธใิ บไมใ้ นตบั พยาธใิ บไมล้ �ำไส้ ฯลฯ สำ� หรบั ปลาดบิ นำ�้ ที่กล่าวข้างต้น และยืนยันการเคม็ นน้ั คนสว่ นมากมกั คดิ วา่ ไมม่ พี ยาธิ แตค่ วามจรงิ แลว้ ปลานำ้� เคม็ วินิจฉัยและการรักษาโดยการอาจพบตวั อ่อนของพยาธิ อะนซิ าคสิ ซมิ เพลก็ (Anisakis simplex) ส่องกล้องตรวจกระเพาะอาหารซ่ึงปลาดิบน�้ำเค็มท่ีเราน�ำมาประกอบอาหารนั้นอาจมีการปนเปื้อน ห า ก พ บ ตั ว อ ่ อ น ข อ ง พ ย า ธิ12 ของพยาธิชนิดนี้ ชนิดน้ี แพทย์จะใช้กล้องส่อง ทางเดินอาหารคีบตัวพยาธิออก รูจ้ กั พยาธิอะนซิ าคสิ ซิมเพลก็ เนอื่ งจากพยาธชิ นดิ น้ีไมส่ ามารถตรวจพบได้ในอุจจาระ มันจะเกาะ ตดิ แนน่ กบั กระเพาะอาหารและล�ำไส้ และระยะทพี่ บในทางเดนิ อาหาร (Anisakis simplex) เป็นพยาธิที่พบในปลาทะเลเขตอบอุ่น นัน้ เป็นระยะตัวอ่อนซ่ึงไมอ่ อกไข่ปนออกมากบั อุจจาระและเขตรอ้ น ในประเทศไทยตรวจพบตวั ออ่ นของพยาธชิ นดิ นี้ในปลามากกวา่ 20 ชนดิ เชน่ ปลาดาบเงิน ปลาตาหวาน ปลาสีกุน ปลา ปจั จบุ นั ยงั ไมม่ ยี าท่ีใชร้ กั ษาพยาธชิ นดิ นี้ แตจ่ ากการศกึ ษาในทแู ขก ปลากเุ ลากลว้ ย ปลาลัง เป็นตน้ ส่วนในต่างประเทศจะพบ ประเทศญ่ีปุน่ โดยหัวหน้าทมี วิจยั โตชิโอะ ลิยามา พบว่า วาซาบิมีในปลาจ�ำพวก ปลาคอด ปลาแซลมอน ปลาเฮอร่ิง ระยะตวั ออ่ นที่ ฤทธ์ิในการฆา่ พยาธชิ นดิ น้ีได้ แตร่ ายละเอยี ด ขนาด และปรมิ าณการติดตอ่ สคู่ นจะอยู่ในอวยั วะภายในชอ่ งท้องของปลาทะเล มองเห็นได้ ใช้วาซาบิเพื่อฆา่ พยาธิ ยังอยู่ในข้นั ตอนของการศึกษาด้วยตาเปล่า ขนาดยาวประมาณ 1 - 2 ซม. กว้างประมาณ 0.3 - 0.5มม. สีขาวใสมีลายตามขวาง บริเวณส่วนปากจะมีหนามขนาดเล็ก รบั ประทานปลาดบิ อยา่ งไรไม่เปน็ พยาธิบริเวณปลายหางจะมีส่วนแหลมย่ืนออกมา พยาธิชนิดน้ีจะใช้ปากที่เป็นหนามขนาดเล็กบริเวณหัวในการไชผ่านเนื้อเยื่อต่างๆ อีกทั้ง กอ่ นอนื่ ตอ้ งแนใ่ จวา่ ปลาดบิ ทน่ี ำ� มาทำ� อาหารนนั้ เปน็ ปลาทะเลยังสามารถคงทนตอ่ น�ำ้ เกลือ และแอลกอฮอล์ไดเ้ ป็นอยา่ งดี เพราะบางครงั้ ผทู้ รี่ เู้ ทา่ ไมถ่ งึ การณน์ ำ� ปลานำ้� จดื หลายชนดิ มาทำ� อาหาร ทำ� ใหเ้ กดิ โรคพยาธติ วั จดี๊ พยาธใิ บไมใ้ นตบั หรอื พยาธใิ บไมล้ ำ� ไส้ ซง่ึ มีอาการผดิ ปกติ ความรนุ แรงเชน่ เดยี วกบั การตดิ โรคพยาธอิ ะนซิ าคสิ ซมิ เพลก็ เนื่องจากพยาธิชนิดน้ีขณะเป็นตัวอ่อนระยะติดต่อสู่คน การแช่แข็งทอ่ี ณุ หภมู ติ �่ำกวา่ -35 องศาเซลเซยี ส อยา่ งนอ้ ยบริเวณปากของพยาธิจะมีหนามขนาดเล็ก ขณะเคล่ือนที่จะไชใน 15 ช่วั โมง หรอื ตำ่� กว่า -20 องศาเซลเซยี ส อยา่ งน้อย 7 วัน หรือกระเพาะอาหารและล�ำไส้ของคน ท�ำให้เกิดแผลขนาดเล็กและอาจ ผ่านความร้อนมากกว่า 60 องศาเซลเซียส อยา่ งนอ้ ย 5 นาที กอ่ นท�ำให้มีเลอื ดออกในกระเพาะอาหารได้ ส่งผลให้ผูท้ ่มี พี ยาธิชนิดนี้ใน การประกอบอาหารจะท�ำใหพ้ ยาธชิ นิดน้ตี ายได้กระเพาะอาหารและลำ� ไส้ มอี าการปวดทอ้ ง แนน่ ทอ้ ง คลน่ื ไส้ ทอ้ งอดื นอกจากพยาธิบางชนิดทพี่ บในปลาดบิ แลว้ ยงั พบแบคทีเรียอาการมักไม่เฉพาะเจาะจงคล้ายกับอาการของโรคกระเพาะอาหาร บางชนดิ และเชอ้ื ไวรสั ตบั อกั เสบเอกในอาหารดบิ ดว้ ย ทงั้ นขี้ นึ้ อยกู่ บับางรายอาจท้องเสียหรือถ่ายอุจจาระเป็นเลือดถ้ามีแผลในกระเพาะ สุขอนามัยและความสะอาดของขนั้ ตอนการเตรยี มอาหาร ดังน้นั ถา้ขนาดใหญ่ อาการมกั จะเรมิ่ เกิดขึ้นหลังรับประทานอาหารท่ีมีพยาธิ คิดจะรับประทานปลาดิบ ควรดูใหแ้ น่ใจกอ่ นวา่ ขน้ั ตอนการประกอบชนดิ นี้เป็นช่ัวโมงหรอื อาจเปน็ วันก็ได้ และถ้าหากพยาธชิ นิดนฝี้ ังตัว อาหารสะอาด ถกู หลกั อนามยั หรอื ไม่ เพอ่ื ใหเ้ กดิ ความมนั่ ใจและเพอื่อยู่ในทางเดนิ อาหาร นานๆ จะทำ� ใหเ้ กิดลักษณะของกอ้ นทมู ข้ึนใน หลกี เล่ียงการตดิ เช้ือหลายชนดิ จากปลาดบิทางเดนิ อาหารได้ซึง่ เกดิ จากปฏกิ ิริยาของร่างกายตอ่ พยาธิ อทา่ีมจาาร..ย.ป์ ครอะลจมั�ำภนา์สคาวยชิ ตารปงรสสุขิตภวาทิ พยกาบั ศริ ริ าช โดย : พญ.พชั รพร เตชะสินธธ์ุ นา

ธรรมะพักใจ ชญานิน  อารมณร์ ัตน์ สว่ นพฒั นาตลาดและขายก๊าซอุตสาหกรรมการปฏิบตั ิตนเบ้อื งตน้ ของชาวพุทธทา่ มกลางกระแสวกิ ฤตเิ ศรษฐกจิ ในปจั จบุ นั สง่ ผลใหค้ นในสงั คมมี •• ศีลข้อที่ 1 ไม่เบยี ดเบยี นผูอ้ ่ืนความตงึ เครยี ดมากขึน้ ก๊าซไลนจ์ งึ ขอเป็นอีกหนง่ึ ส่อื ในการจรรโลง •• ศีลขอ้ ท่ี 2 ไมฉ่ อ้ โกงลกั ขโมยจติ ใจของคนในสงั คม โดยเรม่ิ เปดิ ประเดมิ คอลมั น์ ธรรมะพกั ใจ ขน้ึ •• ศลี ขอ้ ที่3 ไมป่ ระพฤตผิ ดิ ลกู เมยี - ผวั ผอู้ นื่ด้วยการแนะน�ำการปฏิบัติตนในเบื้องต้นของ •• ศลี ข้อท่ี 4 ไมโ่ กหกหลอกลวงชาวพทุ ธ ซง่ึ ควรมกี ารปฏบิ ตั ติ นใหเ้ หมาะสม ดงั น้ี •• ศีลขอ้ ท่ี 5 ไมเ่ ก่ยี วขอ้ งกบั ส่ิงเสพตดิ ของมนึ เมาให้โทษ1. การให้ทาน2. การถือศลี3. การศกึ ษาธรรมะ การรกั ษาศลี ทำ� ได้ 2 วธิ ี คอืการใหท้ าน •• การอธษิ ฐานศลี คอื การตงั้ ใจดว้ ยตวั เองวา่ จะรกั ษาศลี ใหบ้ รสิ ทุ ธบ์ิ รบิ รู ณ์ ••การสมาทานศีล คอื การรับศีลจากพระภิกษุสงฆ์ การใหท้ าน ไดแ้ ก่ การสละทรพั ยส์ ่งิ ของสมบตั ขิ องตนที่มีอยู่ให้แก่ผู้อื่น โดยมุ่งหวังจะจุนเจือให้ผู้อื่นได้รับ การรกั ษาศีลควรเลอื กปฏิบัติตามความเหมาะสม อยา่ ใหเ้ กดิ เป็นความประโยชนแ์ ละความสขุ ดว้ ยความเมตตาจติ ของตน ทานท่ีไดท้ �ำไปนน้ั จะท�ำให้ ยดึ ติดรปู แบบ จนชีวิตดอู ดึ อัดแปลกแยกจากครอบครัวและสังคมทเี่ ราอยู่ ให้ผู้ทำ� ทานไดบ้ ุญมากหรือนอ้ ยเพียงใด ยอ่ มสดุ แลว้ แตอ่ งค์ประกอบ 3 ประการ สอดคล้องกลมกลืนไปกบั ธรรมชาติ การดำ� เนินชีวติ และการใช้ชีวิตในสงั คมถา้ ประกอบถงึ พร้อมด้วยองคป์ ระกอบทง้ั 3 ประการต่อไปนี้แลว้ ทานนน้ั ยอ่ ม แตก่ ็ไมค่ วรปลอ่ ยปละจนกลายเป็นไมเ่ หน็ ความส�ำคญั ของศีลเลยมผี ลมาก ไดบ้ ญุ บารมมี าก กล่าวคอื การศกึ ษาธรรมะ•• องค์ประกอบข้อท่ี 1 “วัตถทุ านที่ให้ตอ้ งบรสิ ุทธิ”์ ธรรมะทีอ่ งคพ์ ระอรหันตสัมมาสัมพทุ ธเจา้ ไดท้ รงแสดงนนั้ มีท้ังธรรมะใน 13 เบอ้ื งตน้ ธรรมะในระดบั กลาง และธรรมะขน้ั สงู สดุ ซงึ่ การทเ่ี ราจะเขา้ ใจธรรมะวตั ถทุ านทใี่ ห้ ไดแ้ ก่ สง่ิ ของทรพั ยส์ มบตั ทิ ต่ี นไดส้ ละใหเ้ ปน็ ทานนนั้ เอง จะตอ้ ง ขัน้ ใดนนั้ ข้ึนอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง โดยถึงแม้เรายงั ไมส่ ามารถเขา้ ใจธรรมะเปน็ ของทบ่ี รสิ ทุ ธ์ิ ทจ่ี ะเปน็ ของบรสิ ทุ ธไิ์ ดจ้ ะตอ้ งเปน็ สง่ิ ของทต่ี นเองไดแ้ สวงหา ได้ ในขน้ั สูงสุดได้ แต่เรากส็ ามารถเขา้ ใจธรรมะในขัน้ กลางหรอื เบ้อื งตน้ ได้ท้งั นั้นมาดว้ ยความบรสิ ทุ ธใ์ิ นการประกอบอาชพี ไมใ่ ชข่ องทไี่ ดม้ าเพราะการเบยี ดเบยี นผอู้ นื่ เชน่ ไดม้ าโดยยกั ยอก ทจุ รติ ลกั ทรพั ย์ ฉอ้ โกง ปลน้ ทรพั ย์ ชงิ ทรพั ย์ ฯลฯ ดังน้นั เราจึงไม่สามารถที่จะอา้ งได้ว่าเราไมท่ �ำการศึกษาธรรมะ เพราะยงั•• องค์ประกอบข้อที่ 2 “เจตนาในการสร้างทานตอ้ งบรสิ ทุ ธ”์ิ ไม่เขา้ ใจธรรมะไดเ้ ลยการให้ทานนั้น โดยจุดมุ่งหมายที่แท้จริงก็เพ่ือเป็นการขจัดความโลภ ธรรมะทีเ่ ปน็ หลักใหญ่ในพระพุทธศาสนา คอื อรยิ สัจ 4 คือความจรงิ 4ความตระหน่ีเหนียวแน่น ความหวงแหนหลงใหลในทรัพย์สมบัติของตน ประการ ซ่งึ ได้แก่อนั เป็นกเิ ลสหยาบ คอื “โลภกเิ ลส” และเพ่ือเปน็ การสงเคราะห์ผอู้ ื่นให้ได้รับความสุขด้วย เมตตาธรรมของตน อันเป็นบันไดก้าวแรกในการเจริญเมตตา •• ทกุ ข์ ไดแ้ ก่ ความเกดิ ความแก่ ความตาย ซงึ่ มเี ปน็ ธรรมดาของชวี ติพรหมวิหารธรรมในพรหมวหิ าร 4 ให้เกดิ ข้นึ ถา้ ได้ใหท้ านดว้ ยเจตนาดงั กลา่ ว และความเศรา้ โศก ความร่�ำไรรำ� พนั ความไมส่ บายกาย ความไมส่ บายใจ ความแลว้ เรยี กวา่ เจตนาในการท�ำทานบรสิ ุทธ์ิ คบั แคน้ ใจ ซงึ่ มแี กจ่ ติ ใจและรา่ งกายเปน็ ครงั้ คราว ความประสบกบั สง่ิ ท่ีไมเ่ ปน็ ทรี่ ักท่ีพอใจ ความพลัดพรากจากสิง่ ท่เี ป็นที่รักที่พอใจ มีความปรารถนาสง่ิ ใด •• องคป์ ระกอบข้อที่ 3 “เน้อื นาบุญต้องบรสิ ุทธิ”์ ไม่ได้สงิ่ นน้ั ซ่งึ กค็ อื อุปาทานขนั ธ์ท้งั 5 นัน่ เอง คำ� วา่ “เนอ้ื นาบญุ ” ในทนี่ ี้ไดแ้ ก่ บคุ คลผรู้ บั การทำ� ทานของผทู้ ำ� ทานนน้ั เอง •• สมุทัย เหตใุ หเ้ กิดทกุ ข์ ได้แก่ ตัณหา ความด้นิ รน ทะยานอยากของนบั วา่ เปน็ องคป์ ระกอบขอ้ ทส่ี ำ� คญั ทสี่ ดุ แมว้ า่ องคป์ ระกอบในการทำ� ทานขอ้ ที่1 จติ ใจ คอื ดิ้นรนทะยานอยาก เพ่อื ทจ่ี ะไดส้ ง่ิ ปรารถนาอยากได้ ดน้ิ รนทะยานและข้อที่ 2 จะงามบรสิ ุทธ์ิครบถ้วนดแี ลว้ กล่าวคอื วตั ถุที่ท�ำทานนน้ั เปน็ ของท่ี อยากเพอ่ื จะเปน็ อะไรตา่ งๆ ดนิ้ รนทะยานอยากทจี่ ะไมเ่ ปน็ ในภาวะทไี่ มช่ อบตา่ งๆแสวงหาไดม้ าดว้ ยความบรสิ ทุ ธ์ิ เจตนาในการทำ� ทานกง็ ามบรสิ ทุ ธิ์ แตต่ วั ผทู้ ี่ได้รบั การท�ำทานเป็นคนที่ไม่ดี ไม่ใชผ่ ู้ท่เี ปน็ เนอื้ นาบญุ ทบ่ี รสิ ุทธิ์ เปน็ เนือ้ นาบุญ •• นโิ รธ ความดบั ทกุ ข์ ไดแ้ ก่ ดบั ตณั หา ความดน้ิ รนทะยานอยากดงั กลา่ วทีเ่ ลว ทานที่ท�ำไปนั้นก็ไมผ่ ลดิ อกออกผล •• มรรค ทางปฏบิ ตั ิใหถ้ งึ ความดบั ทกุ ข์ ไดแ้ ก่ ทางมอี งค์ 8 คอื ความ เหน็ ชอบ ความดำ� รชิ อบ วาจาชอบ การงานชอบ อาชีพชอบ เพยี รพยายามการถอื ศลี ชอบ สตชิ อบ ตง้ั ใจชอบ“ศลี ” นนั้ แปลวา่ “ปกติ” คือ สงิ่ หรือกติกาที่บคุ คลจะต้องระวงั รักษากาย ดังนี้ จะเห็นได้ว่า ธรรมะท่ีองค์พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงตรัสวาจา ใจ ไม่ให้ท�ำรา้ ยผใู้ ดหรือสัตว์ใด จนเกดิ ความลำ� บากเดือดร้อนหรือล้ม แสดงไวน้ นั้ เปน็ ความจรงิ ทกุ ประการ แตก่ ารทเ่ี ราจะเขา้ ใจไดท้ ง้ั หมดนน้ั ไม่ใช่ตาย โดยรักษาตามเพศและฐานะ ศลี นัน้ มหี ลายระดับคอื ศีล 5 ศลี 8 ศีล 10 เรอ่ื งงา่ ย การทเ่ี ราศกึ ษาธรรมะ กเ็ ปน็ การท�ำเพอื่ พฒั นาจติ ใจของเราใหด้ ยี ง่ิ ขนึ้ศีล 227 และ ศลี 311 การถอื ศลี น้ีเปน็ การเพยี รพยายามเพ่ือระงับกิเลสหยาบ จนถึงกระท่ังสามารถที่จะเข้าใจหลักธรรมของพระองค์ได้จนกระทั่งเข้าสู่จุดมิใหก้ ำ� เรบิ ขน้ึ และเปน็ การบำ� เพญ็ บญุ บารมที สี่ งู ขนึ้ กวา่ การใหท้ าน ในเบอ้ื งตน้ มงุ่ หมายของพระพทุ ธศาสนา น่นั กค็ ือ นพิ พานน่นั เองโดยทว่ั ไป เราควรมศี ลี 5 ซง่ึ เปน็ คณุ ธรรมทเ่ี ปน็ ปกตขิ องมนษุ ยท์ จ่ี ะตอ้ งทรงไว้ให้ได้ตลอดไป ดงั นัน้ บคุ คลท่ีไมม่ ศี ลี 5 ไมเ่ รยี กว่ามนษุ ย์ ดว้ ยความอนเุ คราะหต์ รวจทานบทความโดย พระปลัดวรี ภัทร์ ปรมิ ตุ ฺโต

ก๊าซไลน์  Gasline ทรงพล  คลอ้ ยระยบั ส่วนบรกิ ารลกู ค้าก๊าซฯการบ�ำรุงรักษาระบบทอ่ ส่งก๊าซธรรมชาติในโรงงานอตุ สาหกรรม จากกระแสความใส่ใจในเร่ืองมลพิษทางอากาศและความปลอดภัยของชุมชน ท�ำให้โรงงานอุตสาหกรรมหลายรายหันมาให้ความสนใจใชก้ า๊ ซธรรมชาตเิ ปน็ เชอื้ เพลงิ ในกระบวนการผลติ มากขนึ้ เนอื่ งจากเปน็ เชอื้ เพลงิ ทส่ี ะอาดและมคี วามปลอดภยั สงู ซง่ึ เมอ่ื กลา่ วถงึ การใชก้ า๊ ซธรรมชาติใหป้ ลอดภยั นน้ั การปอ้ งกนั ไม่ใหเ้ กดิ อนั ตรายเปน็ สง่ิ ทสี่ ำ� คญั กวา่ การแกป้ ญั หา ซง่ึ หมายถงึ มกี ารดำ� เนนิ การทกุ ขน้ั ตอนอยา่ งถูกหลักการทางวศิ วกรรมทด่ี ี เริ่มต้ังแต่การออกแบบเลือกวสั ดุที่ใชใ้ นการก่อสรา้ งระบบทอ่ สง่ กา๊ ซฯ ทั้งระบบท่อส่งกา๊ ซฯ ของ ปตท. และระบบท่อส่งกา๊ ซฯ ในโรงงานของลกู ค้า การปฏิบตั ิบ�ำรงุ รักษาระบบท่อส่งกา๊ ซธรรมชาติ ตลอดจนการปฏิบัติตามค�ำแนะน�ำการใช้อปุ กรณ์ใช้กา๊ ซฯของผู้ผลิตอุปกรณ์ด้วย ซึ่งในฉบับน้ี จะขอกลา่ วถึงการดูแลและบ�ำรุงรักษาท่อส่งกา๊ ซธรรมชาติในโรงงานอุตสาหกรรมซึ่งเป็นท่อเหนือพ้ืนดิน เพ่ือเป็นแนวทางในการปฏิบัติของโรงงานในการดูแลและบ�ำรุงรักษาท่อส่งก๊าซฯ เหนือพ้ืนดินท่ีต่อจากวาล์วตัวสุดท้ายของสถานีควบคุมความดนั และวดั ปรมิ าณก๊าซฯ (M&R Station) จนถึงวาลว์ ตัดก๊าซฯ ธรรมดา (Manual Isolate Valve) ของอปุ กรณ์ใชก้ า๊ ซฯในโรงงาน เพอ่ื ให้การใชง้ านก๊าซธรรมชาตเิ ปน็ ไปอย่างปลอดภัยต่อไประบบทอ่ สง่ กา๊ ซธรรมชาตเิ หนอื พนื้ ดนิ ในโรงงานอตุ สาหกรรม ควรดำ� เนนิ การใหม้ กี ารตรวจสอบเปน็ ระยะๆ ดงั น้ีการบ�ำรุงรักษาระบบทอ่ ส่งกา๊ ซฯ•• ตรวจสอบการรว่ั ของกา๊ ซฯ (Leak) ทบ่ี รเิ วณขอ้ ตอ่ ทกุ จดุ ทกุ 6 เดอื น ซง่ึ สามารถทำ� ไดโ้ ดยการใชน้ ำ้� สบฉู่ ดี พน่ หรอื หยอดลงบนจดุ ทอี่ าจเกดิ การร่วั ไหลของก๊าซฯ เชน่ ข้อตอ่ หน้าแปลน เปน็ ต้น โดยจะเกดิ ฟองอากาศ (Bubble) ขึน้ บรเิ วณท่ีเกิดการรวั่ ไหลของกา๊ ซฯข้อควรระวงั : หลังจากด�ำเนินการตรวจสอบการร่ัวไหล ควรล้างน้�ำสบู่ออกให้หมด แล้วท้ิงให้แห้ง เพ่ือป้องกันน�้ำสบู่กัดกร่อนระบบทอ่ ส่งก๊าซฯ หรือปะเกน็ หากเปน็ ระบบท่อสง่ ก๊าซฯ ภายในอาคารซง่ึ ยากตอ่ การทำ� ใหท้ อ่ แห้ง แนะน�ำให้ใช้วิธีตรวจสอบการร่ัวไหลโดยใช้ของเหลวส�ำหรับการตรวจสอบการรั่วไหลของระบบท่อส่งก๊าซฯ โดยเฉพาะ (Liquid LeakDetector) เชน่ เคร่อื งหมายการคา้ Snoop® เป็นตน้ Liquid Leak Detector •• ตรวจสอบสภาพผิวของทอ่ กา๊ ซฯ14 1. หากพบสนมิ หรือ Corrode ใหท้ �ำความสะอาดผวิ และทาสีใหม่ 2. ถา้ ทอ่ เกดิ การกดั กรอ่ น (Corrosion) ทำ� ใหผ้ นงั ทอ่ สกึ ลกึ ใหต้ รวจสอบความหนาของทอ่ ถา้ สว่ นทถี่ กู กดั กรอ่ นลกึ เปน็ 0.8 เทา่ ของความหนาของทอ่ ใหท้ ำ� การซอ่ มโดยเปลย่ี นทอ่ สว่ นนนั้ ออก•• บริเวณแนวท่อส่งก๊าซฯ ต้องไม่มีพุ่มไม้หรือต้นพืชขึ้นปกคลุมท่อ ซ่ึงเป็นสาเหตุของความช้ืนและสนิมบนแนวท่อ สนิมบนแนวท่อสง่ ก๊าซธรรมชาติ สง่ กา๊ ซฯ ในทสี่ ดุ การบ�ำรงุ รักษาอปุ กรณท์ ่รี ะบบทอ่ สง่ กา๊ ซฯ อุปกรณ์ท่ีระบบท่อส่งก๊าซฯ ในโรงงานต้องมีการบ�ำรุงรักษาและสอบเทียบตามวาระ ตามที่ผู้ผลิตแนะน�ำซ่งึ อยา่ งน้อยตอ้ งดำ� เนินการดังน้ี• Regulator ตอ้ งมีการปรับแตง่ ปลี ะ 1 ครัง้ และมีอะไหลพ่ อทจ่ี ะซ่อมเม่ือขัดข้อง• Pressure Gauge ควรสอบเทียบ ปีละ 1 คร้ัง• Pressure Switch ควรสอบเทยี บ ปีละ 1 ครง้ั พุ่มไม้ในแนวทอ่ ส่งก๊าซธรรมชาติ• Shut Off Valve ควรทำ� การสอบเทียบ/ทดสอบ ปลี ะ 1 คร้งั• Filter ควรติดตามอา่ น Differential Pressure Gauge เพ่อื บำ� รงุ รักษากอ่ นทจี่ ะตันจนทะลุ และควรมีอะไหลไ่ ส้กรองFilter อยู่บ้าง (เมือ่ Process ของโรงงานมกี าร Shut Down ควรถือโอกาสเปิด Filter เพอื่ ตรวจสอบทกุ ครง้ั ) เป็นอย่างไรบ้างครับ วิธีการดูแลและบ�ำรุงรักษาระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติภายในโรงงานที่กล่าวมาข้างต้น อุปกรณท์ ่ีระบบท่อสง่ กา๊ ซธรรมชาติไม่ยากเกินไปเลยใช่ไหม หากโรงงานนำ� ข้อแนะน�ำเหล่านี้ไปปฏิบัติ รับรองได้ว่าโรงงานจะสามารถใช้ก๊าซธรรมชาติได้อย่างปลอดภัยแน่นอน หากโรงงานมีข้อสงสัยในเร่ืองก๊าซธรรมชาติและระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ สามารถติดต่อสอบถามได้ท่ี ส่วนบริการลูกค้าก๊าซฯ ฝ่ายระบบท่อจัดจ�ำหน่ายก๊าซธรรมชาติ โทรศัพท์ : 0-2537-3235-9โทรสาร : 0-2537-3257 ขอเชญิ ผอู้ า่ นกา๊ ซไลนร์ ่วมสนกุ ในการตอบค�ำถาม “ทา่ นรหู้ รอื ไมว่ า่ กลุ่ม ปตท.และภาคเี ครือขา่ ยได้จัดตงั้ โครงการรักษ์ป่า สรา้ งคน 84 ต�ำบล วถิ พี อเพียง ขึน้ เพ่อื นอ้ มเกลา้ น้อมกระหมอ่ มถวายแด่พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ วั เน่ืองในวโรกาสใด ?” ค�ำตอบ............................................................... ชอื่ -สกลุ .......................................................................... บรษิ ทั ................................................................. ต�ำแหน่ง.......................................................................... ทอี่ ยู่ท่ีจดั สง่ ......................................................................................... โทรศัพท์.......................................... สง่ คำ� ตอบพรอ้ มชอ่ื และทอี่ ยทู่ จ่ี ดั สง่ ของรางวลั มาทส่ี ว่ นบรกิ ารลกู คา้ กา๊ ซฯ ฝา่ ยระบบทอ่ จดั จำ� หนา่ ยกา๊ ซธรรมชาติ อาคาร ปตท.สนญ.ชน้ั 17 บรษิ ทั ปตท. จำ� กดั (มหาชน) เลขที่ 555 ถ.วภิ าวดรี งั สติ แขวง/เขตจตจุ กั ร กทม. 10900 หรอื สง่ โทรสารหมายเลข 0-2537-3257,0-2537-3289 !! ผตู้ อบค�ำถาม 50 ท่านแรกจะได้รบั คู่มือการใชแ้ ละการบำ� รงุ รักษารถใช้กา๊ ซธรรมชาตเิ ปน็ เชอ้ื เพลิง !!

บริการลูกค้า ภาณุมาศ  หาดทรายทอง บริการลูกค้าก๊าซฯการปรบั ปรงุ คณุ ภาพกา๊ ซฯ ตอนท่ี 4 : Customer Visit and Survey ก๊าซไลนฉ์ บบั นี้ ขอเลา่ ถงึ กจิ กรรม Customer Visit & Survey ซ่ึงเปน็ กจิ กรรมหนึ่ง ทเคคแ2า่ฝคณุรยน5ั่งกณุ4มรตภ3หู้ีก(ภะาCรวาโพาดือ-ันรพกDเไยอปมเา๊Aทอดลซ่วYก�ำยีี่ยา่ฯใ1เวหนปป)คก้กแน็ตในัรนปา๊ ทงั้ ซปล.ฯีงใโนครกงากราเตรปรียรมับคปวราุงคมุณพรภ้อามพใกหา๊ ้กซับฯลกูใหค้กา้ รับับลกกู ๊าคซา้ ฯทุกครุณายภทารพาใบหแมล่้วหลังจากท่ี ปตท. ได้ชีแ้ จงถึง วตั ถปุ ระสงคข์ องกจิ กรรมนเ้ี พอื่ ตอ้ งการทบทวนความเขา้ ใจและเตรยี มความพรอ้ มในการใชก้ า๊ ซฯ คณุ ภาพใหม่ โดยจะมเี จา้ หนา้ ทจ่ี ากทมี Inplant Service หนว่ ยงานสว่ นบรกิ ารลกู คา้ กา๊ ซฯ ซง่ึ เปน็ ผดู้ แู ลใหค้ ำ� ปรกึ ษาทางเทคนคิ เกย่ี วกบั การใชก้ า๊ ซฯ ใหก้ บั โรงงานของทา่ น นดั หมายเขา้ ไปชแ้ี จงเรอื่ งโครงการปรบั ปรงุ คณุ ภาพกา๊ ซฯ เพอื่ใหเ้ กดิ ความมนั่ ใจวา่ ทกุ โรงงานจะไดร้ บั ทราบขอ้ มลู และมกี ารดำ� เนนิ การอยา่ งถกู ตอ้ งตามขอ้ แนะนำ� ทใี่ หไ้ ว้ นอกจากน้นั ปตท. จะขอ Update ขอ้ มูลของอปุ กรณ์/เครือ่ งจกั รท่ีใชก้ ๊าซฯและรับทราบผลกระทบ ข้อร้องขอ หรือข้อเสนอแนะเพื่อน�ำมาประเมินความเสี่ยงและจดั ทำ� แผนรองรับในวันเปล่ียนคณุ ภาพกา๊ ซฯ โดยในปี 2551 ปตท. ไดเ้ รมิ่ ดำ� เนนิ การเขา้ พบลกู คา้ กา๊ ซฯ ณ สถานประกอบการและคาดวา่ จะสามารถเขา้ พบลูกค้าก๊าซฯ ครบทกุ รายได้ภายในกลางปี 2552 น้ีขอ้ แนะนำ� แกโ่ รงงานในการเตรยี มตวั รบั กา๊ ซฯ คณุ ภาพใหม่ ตามท่ที า่ นไดต้ ิดตามเรอื่ งการปรบั ปรงุ คณุ ภาพก๊าซฯ จากงานสมั มนา และส่ือต่างๆ จาก ปตท. ผมหวังเปน็ อยา่ งย่ิงวา่ ทางโรงงาน 15คงได้มีการดำ� เนินการต่างๆ ตามท่ี ปตท. ไดใ้ ห้คำ� แนะน�ำไป เช่น ตรวจสอบเครอื่ งจกั รอุปกรณ์ที่ใช้ก๊าซฯ กับทางผู้ผลิตหรือผูอ้ อกแบบเพื่อให้ทราบว่าจะต้องทำ� อย่างไรบ้างกับเครื่องจักรของท่านในการใช้ก๊าซฯ คุณภาพใหม่ และนอกจากน้ันผมขอแนะนำ� การเตรียมความพรอ้ มเพิม่ เติมดงั นี้1. เก็บรวบรวมข้อมูลเครือ่ งจักรท่ีใชก้ า๊ ซฯ 1.3 ตรวจสอบดูข้อจำ� กัดต่างๆ ของเครื่องจักรต่างๆ ยก1.1 ชนิดของ Gas Burners ที่ติดต้ังอยู่ และหลักการ ตวั อยา่ งเชน่ ในบางกระบวนการผลติ มกี ารควบคมุ บรรยากาศในหอ้ งควบคุม Air/Gas Ratio เผาไหม้(CO,O2) หรอื มกี ารควบคมุ คา่ Emission ตา่ งๆ(CO,NOx) 2. เกบ็ รวบรวมข้อมูลเกีย่ วกบั การใชก้ ๊าซฯ 2.1 กำ� ลังการผลติ ของเคร่ืองจกั ร 2.2 อัตราการใช้เชอ้ื เพลิง 2.3 เดกลู บ็ กั ขษอ้ ณมะลู เปกลาวรเไผฟาแไหละมป้ รเะชสน่ ทิ ธคภิ า่ าพCขOอ2ง,กาCรOใช,พ้ Oล2งั งวานดั อณุ หภมู ไิ อเสยี 2.4 เกบ็ ขอ้ มูล Emissionตัวอยา่ ง Nozzle Mix Burner และ Air Blast Burner 3. จัดท�ำแผนรองรับในวันเปล่ียนคุณภาพก๊าซฯ (C-Day1.2 ตรวจสอบดวู า่ เครอ่ื งจกั รมรี ะบบควบคมุ ความปลอดภยั Contingency Plan)เกย่ี วกบั การจ่ายเช้ือเพลงิ หรอื ไม่ ถา้ มเี ปน็ ชนิดไหน จากข้อมูลทั้งหมดจะน�ำมาใช้ประเมินผลกระทบ และ ความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้น พร้อมจัดท�ำแผนรองรับในวันเปล่ียน คุณภาพกา๊ ซฯ (C-Day Contingency Plan) 4. ตดิ ตามขา่ วสารและความคืบหน้าของโครงการ โดย ปตท. จะแจ้งขอ้ มลู หรอื กิจกรรมต่างๆ ไปยังโรงงาน ทา่ นผ่านทางผู้ประสานงานที่ไดใ้ ห้ช่อื กบั ปตท. ไว้ตัวอยา่ งระบบควบคุมความปลอดภยั Flame Failure Device ท้ังน้ี หากท่านมีขอ้ สงสัย ทางทมี Inplant Service ซึ่งดูแล (Flame Detector with SSV) โรงงานของท่านยินดีให้ความช่วยเหลือ หรือสอบถามมายังศูนย์ บริการลูกค้าอุตสาหกรรมและผลิตไฟฟ้าใช้เองท่ีหมายเลขโทรศัพท์ 0 2537 3235-9

ก๊าซไลน์  Gasline ถามมา - ตอบไป โสวทา่วสรน.นบ0า8ร 1ิห-ศา1รร7กีเ4จิจ5รก6ญิ า6ร8ระหบรบอื ท0่อ2ส-่ง5ก3๊า7ซ2000 ต่อ 5770  [email protected] & Answer ถามมา-ตอบไปฉบับน้ีขอตอบค�ำถามในเรื่องของลูกค้าโรงไฟฟ้า ซึ่งเป็นค�ำถามจากแบบส�ำรวจความพึงพอใจของลูกคา้ ปี 2008 ในเรื่องเกย่ี วกบั ค่าความร้อน และการอดุ ตันของก�ำมะถันดงั น้ีQ : ค่าความร้อนไมค่ งที่ จะแกป้ ัญหาอยา่ งไรA : จากปัญหาค่าความร้อนไม่คงที่ ได้มีการแก้ไขปัญหานี้ไปคร้ังหน่ึงแล้ว จากการเปลี่ยนแปลงคุณภาพก๊าซธรรมชาติคร้ังที่ 1(Change-over Day1 หรือ C-Day 1) เม่ือปี 2543 ซ่ึงผลจากการแกไ้ ขปญั หาในครง้ั น้ัน ท�ำใหค้ วามแปรปรวนของคา่ ความรอ้ นของกา๊ ซลดลง หลงั จากที่โรงแยกกา๊ ซฯ Shutdown ในแต่ละครั้ง แต่อยา่ งไรกต็ ามปัญหาน้ยี งั ไม่หมดไป และจากการที่ ปตท. ต้องการนำ� ก๊าซฯ ทมี่ ีคณุ คา่ มาแยกออกใหห้ มด ประกอบกบั ตอ้ งการปรบั ปรงุ กระบวนการเพอ่ื ใหค้ วามแปรปรวนของคา่ ความรอ้ นฯ ลดลงไปอกี จงึ จะมโี ครงการC-Day ครั้งท่ี 2 ในปี 2010 ซ่งึ จะท�ำให้ค่าความร้อนสูงข้ึน ในอนาคต เมอ่ื โรงแยกก๊าซท่ี 6 และ Ethane Plant แลว้ เสร็จ ตามลำ� ดับ ส�ำหรับระยะนคี้ วามแปรปรวนของคา่ ความร้อนอาจจะมีบา้ ง ตามปรมิ าณของ Bypass Gas หมายถึงปริมาณก๊าซฯ ท่ีไมผ่ ่านโรงแยกก๊าซฯ ซึ่งจะมากหรอื น้อยข้ึนกับความตอ้ งการกา๊ ซของลกู คา้ ในภาพรวมQ : มี Sulfur หรือกำ� มะถนั รปู แบบของแข็งสเี หลอื งอุดตนั อปุ กรณท์ ำ� อย่างไรA : ปญั หากำ� มะถนั อดุ ตนั Control Valve หรือ Regulator เปน็ ปญั หาทเ่ี คยเกิดขึ้น และหายไประยะหนง่ึ หลายๆ ทา่ นอาจจะสงสัยวา่ปญั หานเ้ี กดิ ขนึ้ ไดอ้ ยา่ งไร สงิ่ ทเ่ี กดิ ขนึ้ คอื การเกดิ การแปลงสภาพของกา๊ ซกำ� มะถนั เปน็ กำ� มะถนั ในรปู ของแขง็ (Desublimation) จากความเย็นทีเ่ กดิ ข้ึนเม่อื มีการลดความดันอยา่ งรวดเรว็ ของกา๊ ซฯ ใน Metering Station แมว้ า่ ปริมาณก๊าซกำ� มะถัน ซ่งึ ประมาณการว่ามีในระดบันอ้ ยกว่า 10 PPb แตเ่ นอ่ื งจากปรมิ าณของกา๊ ซฯมจี �ำนวนมากจึงท�ำใหเ้ กิดก�ำมะถนั จำ� นวนหนึ่ง และมีค�ำถามตอ่ วา่ บางชว่ งไมพ่ บ บางชว่ งอาจจะพบติดตอ่ กัน อธบิ ายได้ดงั นี้ โดยองคป์ ระกอบของกำ� มะถันซงึ่ มปี ริมาณน้อยในระดบั PPb ดงั นั้นการท่ีจะเกิดก�ำมะถนั ของแข็งมีโอกาสน้อยอยแู่ ล้ว แต่มีปัจจยัที่สง่ เสรมิ ใหเ้ กิดในบางขณะ จากการวิเคราะห์สาเหตเุ กิดจากบางชว่ งมีการ Operate ระบบทอ่ ด้วยความดนั ของก๊าซฯสงู ขึ้น เน่ืองจากมีท่อสง่ กา๊ ซฯเส้นใหม่เกดิ ขึน้ ในช่วงแรกลูกคา้ ยังไมเ่ ต็มท่อ แต่ถา้ จ�ำเป็นจะต้องเดิน Onshore Compressor หรอื OCS เพอ่ื ใหส้ ามารถสง่ก๊าซฯไดถ้ ึงลกู ค้าปลายทาง ก็จะทำ� ให้ความดนั ของก๊าซฯในท่อบางช่วงสูงข้นึ ในขณะที่ Pressure Outlet มีค่าคงท่ี และเหตกุ ารณเ์ ช่นน้จี ะเกิดขึน้ ทกุ ครง้ั ท่มี ที ่อส่งกา๊ ซฯเส้นใหม่ ประกอบกับมี Compressor ชุดใหม่ จงึ เกิดปรากฏการณ์ Joule Thomson Effect (ทฤษฎี Joule-Thomson : เมื่อก๊าซฯ ทข่ี ยายตัวผ่านจุดลดความดัน จะท�ำให้อณุ หภูมิลดลง 5.6 °F ตอ่ การเปลีย่ นความดนั ทกุ ๆ 100 psia) ที่เปน็ ผลให้Temperature Outlet ต�ำ่ ลงด้วย นอกจากนย้ี ังมีปัจจัยทางกายภาพอน่ื ๆ ซง่ึ จะไดน้ �ำเสนอตอ่ ไป พรอ้ มท้งั แนวทางการแกไ้ ขปัญหาทวจิีม่ ัยาธ:รณราวี ยิทงยาาน แคล้นะคววิศา้ ววกจิ รัยรปมญัปิโหตารแเลลียะแมนสวทถาาบงกนั าวริจแยั กฯ้ไขวปังนัญอ้ หยาการอดุ ตันของกำ� มะถนั ในวาลว์ ควบคุมความดนั โดยฝ่าย