["h\u00e0ng Th\u1ebf gi\u1edbi, \u0110\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n M\u1ef9 hay t\u1ed5 ch\u1ee9c USAID, ho\u1eb7c c\u0169ng c\u00f3 th\u1ec3 v\u1edbi vai tr\u00f2 l\u00e0 m\u1ed9t chuy\u00ean gia c\u1ed1 v\u1ea5n. Ch\u1ec9 sau khi cu\u1ed9c b\u1ea7u c\u1eed k\u1ebft th\u00fac, \u00f4ng ta m\u1edbi l\u1ed9 di\u1ec7n v\u00e0 th\u1ef1c hi\u1ec7n nhi\u1ec7m v\u1ee5 ch\u00ednh c\u1ee7a m\u00ecnh. \u0110\u00f4i khi m\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi ho\u00e0i nghi v\u00e0 n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i r\u1eb1ng h\u1ecd bi\u1ebft l\u00e0 nh\u1eefng v\u1ee5 \u00e1m s\u00e1t \u0111\u00e3 x\u1ea3y ra nh\u01b0ng h\u1ecd v\u1eabn kh\u00f4ng tin v\u00e0o s\u1ef1 t\u1ed3n t\u1ea1i nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf, nh\u01b0 Brett, v\u00e0 t\u00f4i \u0111\u00e3 ch\u1ec9 cho h\u1ecd nh\u1eefng th\u1ef1c t\u1ebf hi\u1ec3n nhi\u00ean. Ch\u1ec9 c\u00f3 nh\u1eefng k\u1ebb ng\u1ed1c m\u1edbi kh\u00f4ng \u0111\u00e1nh l\u1ea1c h\u01b0\u1edbng m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi khi \u0111\u1ecbnh th\u1ef1c hi\u1ec7n k\u1ebf ho\u1ea1ch \u00e1m s\u00e1t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ee9ng \u0111\u1ea7u \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc. Ch\u1ec9 c\u00f3 l\u00e0m v\u1eady, s\u1ebd ch\u1eb3ng c\u00f3 c\u1ea3nh s\u00e1t hay \u0111\u1eb7c v\u1ee5 CIA n\u00e0o ch\u00fa \u00fd \u0111\u1ebfn vi\u1ec7c anh \u0111ang l\u00e0m. Ngay c\u1ea3 m\u1ed9t t\u00ean mafia thu\u1ed9c lo\u1ea1i s\u1eebng s\u1ecf c\u0169ng s\u1ebd l\u00e0m nh\u01b0 v\u1eady. \u0110\u01a1n gi\u1ea3n l\u00e0 n\u1ebfu kh\u00f4ng, c\u00f4ng vi\u1ec7c s\u1ebd tr\u1edf n\u00ean qu\u00e1 m\u1ea1o hi\u1ec3m v\u00e0 qu\u00e1 l\u1ed9n x\u1ed9n. Nhi\u1ec1u kh\u1ea3 n\u0103ng x\u1ea3y ra s\u01a1 su\u1ea5t. V\u00ec th\u1ebf, lu\u00f4n ph\u1ea3i \u0111\u1ec3 c\u00e1c ph\u00e1i vi\u00ean \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u1edbc. H\u1ecd s\u1ebd \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb m\u1ed9t kho\u1ea3n ti\u1ec1n v\u00e0 sau \u0111\u00f3, n\u1ebfu vi\u1ec7c kh\u00f4ng th\u00e0nh, h\u1ecd c\u00f3 th\u1ec3 \u0111e d\u1ecda b\u1ea1o l\u1ef1c ho\u1eb7c th\u1eadm ch\u00ed m\u1ed9t v\u1ee5 \u00e1m s\u00e1t. Khi \u0111\u01b0\u1ee3c giao nh\u1eefng nhi\u1ec7m v\u1ee5 nh\u01b0 v\u1eady, t\u00f4i \u0111\u00e3 kh\u00f4n kh\u00e9o h\u01a1n Brett. T\u00f4i bi\u1ebft ch\u1eafc l\u00fac n\u00e0o c\u0169ng c\u00f3 m\u00e1y ghi \u00e2m \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1ea5u k\u00edn \u0111\u1ec3 ch\u1ed9p l\u1ea1i c\u00e1c cu\u1ed9c n\u00f3i chuy\u1ec7n trong v\u0103n ph\u00f2ng c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7. Nh\u01b0ng \u00fd ngh\u0129a c\u1ee7a c\u00e1c th\u00f4ng \u0111i\u1ec7p \u0111\u1ec1u gi\u1ed1ng nhau m\u00e0 th\u00f4i. V\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng ch\u1ec9 c\u00f3 hai l\u1ef1a ch\u1ecdn: \u00d4ng ta c\u00f3 th\u1ec3 v\u1eabn duy tr\u00ec quy\u1ec1n l\u1ef1c v\u00e0 tr\u1edf n\u00ean gi\u00e0u c\u00f3 n\u1ebfu ch\u1ecbu h\u1ee3p t\u00e1c v\u1edbi ch\u00fang t\u00f4i, c\u00f2n n\u1ebfu kh\u00f4ng, \u00f4ng ta s\u1ebd b\u1ecb h\u1ea1 b\u1ec7, s\u1ed1ng ho\u1eb7c ch\u1ebft. T\u1ed5ng th\u1ed1ng Ch\u00e1vez \u0111\u00e3 c\u00f4ng b\u1ed1 b\u1ea3n h\u1ee3p \u0111\u1ed3ng c\u1ee7a \u00f4ng v\u1edbi nh\u1eefng l\u00ednh \u0111\u00e1nh thu\u00ea v\u00e0 s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf tr\u00ean \u0111\u00e0i ph\u00e1t thanh Venezuela. M\u1ed9t trong nh\u1eefng bu\u1ed5i n\u00f3i chuy\u1ec7n c\u1ee7a \u00f4ng v\u1ec1 vi\u1ec7c n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c h\u00e3ng BBC t\u01b0\u1eddng thu\u1eadt nh\u01b0 sau: Ch\u00e1vez nh\u1eafc \u0111\u1ebfn cu\u1ed1n s\u00e1ch L\u1eddi th\u00fa t\u1ed9i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh k\u1ebf c\u1ee7a John Perkins v\u00e0 n\u00f3i r\u1eb1ng m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u0111\u00e3 \u0111\u1ebfn g\u1eb7p \u00f4ng v\u00e0 \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb m\u1ed9t kho\u1ea3n ti\u1ec1n l\u1edbn t\u1eeb Qu\u1ef9 Ti\u1ec1n t\u1ec7 Qu\u1ed1c t\u1ebf n\u1ebfu \u00f4ng ch\u1ea5p thu\u1eadn cho m\u00e1y bay gi\u00e1m s\u00e1t v\u00e0 c\u00e1c c\u1ed1 v\u1ea5n M\u1ef9 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng t\u1ea1i Venezuela\u2026 \u00d4ng cho hay, m\u1eb7c d\u00f9 \u0111\u00e3 t\u1eeb ch\u1ed1i l\u1eddi \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb tr\u00ean, song nh\u1eefng k\u1ebb n\u00e0y v\u1eabn kh\u00f4ng t\u1eeb b\u1ecf m\u00e0 c\u1ed1 g\u1eafng g\u00e2y nhi\u1ec1u \u00e1p l\u1ef1c \u0111\u1ed1i v\u1edbi \u00f4ng th\u00f4ng qua nh\u1eefng \u201c\u0111i\u1ec3m y\u1ebfu\u201d trong h\u1ec7 th\u1ed1ng quan ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7, c\u01a1 quan l\u1eadp ph\u00e1p v\u00e0 th\u1eadm ch\u00ed l\u00e0 c\u00e1c t\u01b0\u1edbng t\u00e1 qu\u00e2n s\u1ef1, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi th\u00e2n c\u1eadn c\u1ee7a \u00f4ng. \u00d4ng n\u00f3i th\u00eam: nh\u01b0 Perkins \u0111\u00e3 n\u00f3i \u0111\u1ebfn trong cu\u1ed1n s\u00e1ch, khi \u00e2m m\u01b0u h\u1ed1i l\u1ed9 c\u1ee7a s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf kh\u00f4ng th\u00e0nh, nh\u1eefng t\u00ean ch\u00f3 s\u0103n s\u1ebd nh\u1ea3y v\u00e0o cu\u1ed9c v\u00e0 ti\u1ebfn h\u00e0nh c\u00e1c cu\u1ed9c \u0111\u1ea3o ch\u00ednh ho\u1eb7c th\u1ef1c hi\u1ec7n k\u1ebf ho\u1ea1ch \u00e1m s\u00e1t. \u00d4ng nh\u1ea5n m\u1ea1nh: \u201cCh\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 ti\u00eau di\u1ec7t b\u00e8 l\u0169 s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf v\u00e0 nh\u1eefng t\u00ean th\u00e2n M\u1ef9. N\u1ebfu ch\u00fang c\u00f2n c\u00f3 \u00fd \u0111\u1ecbnh quay tr\u1edf l\u1ea1i, ch\u00fang t\u00f4i s\u1ebd quy\u1ebft t\u00e2m ti\u00eau di\u1ec7t ch\u00fang m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa\u201d. Ngay sau khi t\u1ed5ng th\u1ed1ng Guti\u00e9rrez b\u1ecb c\u00e1ch ch\u1ee9c, t\u00f4i \u0111\u00e3 b\u1ecb gi\u1edbi b\u00e1o ch\u00ed Ecuador t\u00ecm \u0111\u1ebfn. T\u00f4i nh\u1eafc chuy\u1ec7n n\u00e0y v\u1edbi Brett v\u00e0 cho r\u1eb1ng c\u00f3 th\u1ec3 ng\u00e0i c\u1ef1u t\u1ed5ng th\u1ed1ng \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c t\u00ean n\u00e0o \u0111\u00f3 vi\u1ebfng th\u0103m. Trong c\u00e1c cu\u1ed9c ph\u1ecfng v\u1ea5n, b\u1ea5t c\u1ee9 l\u00fac n\u00e0o c\u00f3 c\u01a1 h\u1ed9i, t\u00f4i \u0111\u1ec1u nh\u1ea5n m\u1ea1nh r\u1eb1ng m\u1ee5c \u0111\u00edch c\u1ee7a t\u00f4i kh\u00f4ng ph\u1ea3i \u0111\u1ec3 ch\u1ec9 tr\u00edch c\u00e1c ch\u00ednh tr\u1ecb gia Latinh m\u00e0 ch\u1ec9 mu\u1ed1n ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n M\u1ef9 th\u1ea5y r\u1eb1ng ch\u00ednh ph\u1ee7 v\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n M\u1ef9 \u0111ang c\u1ea3n tr\u1edf s\u1ef1 ph\u00e1t tri\u1ec3n c\u1ee7a ch\u1ebf \u0111\u1ed9 d\u00e2n ch\u1ee7. \u0110\u00e3 c\u00f3 \u00edt nh\u1ea5t m\u1ed9t cu\u1ed9c ph\u1ecfng v\u1ea5n c\u1ee7a t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a l\u00ean b\u00e1o ch\u00ed Ecuador. Ng\u00e0y 3 th\u00e1ng 3 n\u0103m 2006, t\u00f4i nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t b\u1ee9c e-mail c\u1ee7a Bill Twist, Ch\u1ee7 t\u1ecbch Li\u00ean minh Pachamama, m\u1ed9t t\u1ed5 ch\u1ee9c phi ch\u00ednh ph\u1ee7 m\u00e0 t\u00f4i \u0111ang l\u00e0m vi\u1ec7c. K\u00e8m theo \u0111\u00f3 l\u00e0 b\u1ee9c e-mail kh\u00e1c g\u1eedi t\u1eeb m\u1ed9t nh\u00e2n vi\u00ean thu\u1ed9c v\u0103n ph\u00f2ng c\u1ee7a t\u1ed5 ch\u1ee9c \u0111\u1eb7t t\u1ea1i Ecuador, c\u00f9ng v\u1edbi m\u1ed9t b\u00e0i vi\u1ebft tr\u00ean t\u1edd nh\u1eadt b\u00e1o El Comercio c\u1ee7a nh\u1eadt b\u00e1o Quito, v\u1edbi t\u1ef1a \u0111\u1ec1 \u201cLUCIO GUTI\u00c9RREZ BU\u1ed8C T\u1ed8I NH\u1eeeNG L\u1edcI X\u00daC PH\u1ea0M C\u1ee6A PERKINS\u201d (ng\u00e0y 1 th\u00e1ng 3 n\u0103m 2006). B\u1ee9c e-mail c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi n\u00e0y \u0111\u00e3 t\u00f3m t\u1eaft b\u00e0i b\u00e1o nh\u01b0 sau: \u201cCu\u1ed9c ph\u1ecfng v\u1ea5n c\u1ee7a John \u0111ang th\u1ef1c s\u1ef1 l\u00e0m x\u00f4n xao d\u01b0 lu\u1eadn!... Tr\u00ean t\u1edd El Comercio h\u00f4m nay, ch\u1ee7 t\u1ecbch \u0111\u1ea3ng ch\u00ednh tr\u1ecb c\u1ee7a Guti\u00e9rrez \u0111\u00e3 tuy\u00ean b\u1ed1 r\u1eb1ng c\u1ef1u t\u1ed5ng th\u1ed1ng s\u1ebd ki\u1ec7n nh\u1eefng l\u1eddi x\u00fac ph\u1ea1m ch\u1ed1ng l\u1ea1i \u00f4ng. \u0110i\u1ec1u n\u00e0y th\u1eadt s\u1ef1 r\u1ea5t c\u00f3 \u00fd ngh\u0129a v\u00ec hi\u1ec7n \u0111ang l\u00e0 m\u00f9a tranh c\u1eed v\u00e0 \u0111\u1ea3ng ch\u00ednh tr\u1ecb m\u1edbi th\u00e0nh l\u1eadp c\u1ee7a Guti\u00e9rrez v\u1eabn \u0111ang t\u1ed3n t\u1ea1i r\u1ea5t","m\u1edd nh\u1ea1t\u201d. T\u1edd El Comercio g\u1ecdi \u0111i\u1ec7n cho t\u00f4i, \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb m\u1ed9t cu\u1ed9c ph\u1ecfng v\u1ea5n ti\u1ebfp theo v\u00e0 t\u00f4i \u0111\u00e3 ph\u1ea3i nh\u1ea5n m\u1ea1nh v\u1edbi tay nh\u00e0 b\u00e1o r\u1eb1ng t\u00f4i ch\u1eb3ng c\u00f3 quy\u1ec1n g\u00ec can thi\u1ec7p v\u00e0o chuy\u1ec7n ch\u00ednh tr\u1ecb c\u1ee7a Ecuador c\u1ea3, t\u00f4i c\u0169ng ch\u1eb3ng c\u00f3 \u00fd \u0111\u1ecbnh l\u0103ng m\u1ea1 Guti\u00e9rrez, m\u1ee5c \u0111\u00edch c\u1ee7a t\u00f4i ch\u1ec9 l\u00e0 gi\u00fap ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n M\u1ef9 th\u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c r\u1eb1ng ch\u00ednh ph\u1ee7 v\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n M\u1ef9 \u0111\u00e3 v\u01b0\u1ee3t qu\u00e1 quy\u1ec1n h\u1ea1n cho ph\u00e9p, v\u00e0 r\u1eb1ng \u0111\u00e3 \u0111\u1ebfn l\u00fac ch\u00fang t\u00f4i ph\u1ea3i ch\u1ea5m d\u1ee9t ngay th\u00f3i l\u1ea1m d\u1ee5ng quy\u1ec1n l\u1ef1c n\u00e0y. T\u00f4i c\u0169ng n\u00f3i th\u00eam v\u1edbi tay ph\u00f3ng vi\u00ean r\u1eb1ng hi\u1ec7n gi\u1edd t\u00f4i ch\u1eb3ng c\u00f3 b\u1eb1ng ch\u1ee9ng g\u00ec v\u1ec1 vi\u1ec7c m\u1ed9t t\u00ean s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u0111\u00e3 vi\u1ebfng th\u0103m Guti\u00e9rrez, nh\u01b0ng b\u1ea3n th\u00e2n t\u00f4i tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y c\u0169ng \u0111\u00e3 g\u00e2y \u00e1p l\u1ef1c theo ki\u1ec3u n\u00e0y \u0111\u1ed1i v\u1edbi c\u00e1c quan ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7. T\u00f4i kh\u00f4ng nghe th\u00eam \u0111\u01b0\u1ee3c g\u00ec v\u1ec1 Guti\u00e9rrez. Tuy nhi\u00ean k\u1ebft qu\u1ea3 c\u1ee7a L\u1eddi th\u00fa t\u1ed9i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf v\u00e0 nh\u1eefng b\u00e0i b\u00e1o tr\u00ean t\u1edd El Comercio l\u00e0 \u0111\u00e3 c\u00f3 m\u1ed9t v\u00e0i ng\u01b0\u1eddi hi\u1ec7n \u0111ang l\u00e0m tay sai cho Washington t\u00ecm \u0111\u1ebfn t\u00f4i v\u1edbi kh\u00f4ng \u00edt \u201cl\u1eddi m\u1eddi\u201d tham gia c\u00e1c cu\u1ed9c di\u1ec5n t\u1eadp \u1edf Colombia, chu\u1ea9n b\u1ecb cho chi\u1ebfn d\u1ecbch chi\u1ebfm \u0111\u00f3ng qu\u00e2n s\u1ef1 t\u1ea1i Venezuela. C\u0169ng nh\u01b0 Brett, h\u1ecd ch\u1ec9 quan t\u00e2m \u0111\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng l\u1ed1i m\u00e0 \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc h\u1ecd \u0111ang ti\u1ebfn h\u00e0nh; h\u1ecd kh\u00f4ng mu\u1ed1n \u0111\u1ec3 l\u1ed9 th\u00e2n ph\u1eadn m\u00e0 ch\u1ec9 mu\u1ed1n ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n M\u1ef9 bi\u1ebft nh\u1eefng vi\u1ec7c h\u1ecd \u0111\u00e3 l\u00e0m. Colombia ho\u00e0n to\u00e0n \u0111\u1ee9ng ngo\u00e0i c\u00e1c phong tr\u00e0o ch\u1ed1ng l\u1ea1i t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb c\u1ee7a li\u00ean minh b\u00e1n c\u1ea7u. \u0110\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y gi\u1eef v\u1eefng vai tr\u00f2 l\u00e0 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n c\u1ee7a Washington. \u0110\u01b0\u1ee3c h\u1eadu thu\u1eabn b\u1edfi s\u1ed1 ti\u1ec1n n\u1ed9p thu\u1ebf c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n M\u1ef9, v\u00f4 s\u1ed1 tay sai do c\u00e1c li\u00ean minh t\u00e0i tr\u1ee3, v\u00e0 s\u1ef1 h\u1ed7 tr\u1ee3 ch\u00ednh th\u1ee9c c\u1ee7a qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9, Colombia \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh con c\u1edd quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh trong n\u1ed7 l\u1ef1c t\u00e1i chi\u1ebfm quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t khu v\u1ef1c c\u1ee7a Washington. M\u1eb7c d\u00f9 l\u1eddi bi\u1ec7n h\u1ed9 ch\u00ednh th\u1ee9c cho s\u1ef1 tham gia c\u1ee7a M\u1ef9 nh\u1eb1m v\u00e0o c\u00e1c cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh ma t\u00fay, nh\u01b0ng th\u1ef1c ch\u1ea5t \u0111\u00e2y ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 l\u1ea3ng tr\u00e1nh h\u00f2ng b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng ngu\u1ed3n l\u1ee3i t\u1eeb d\u1ea7u m\u1ecf v\u00e0 \u0111\u1ed1i ph\u00f3 v\u1edbi ph\u1ea3n \u1ee9ng c\u1ee7a d\u00e2n ch\u00fang tr\u01b0\u1edbc c\u00e1c th\u1ee7 \u0111o\u1ea1n khai th\u00e1c c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i. Theo Ra\u00fal Zibechi, m\u1ed9t ph\u00f3ng vi\u00ean c\u1ee7a tu\u1ea7n b\u00e1o Brecha de Motevideo, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi l\u00e0 gi\u00e1o s\u01b0 c\u1ee7a tr\u01b0\u1eddng Fanciscan Multiversity M\u1ef9 Latinh, hi\u1ec7n Colombia \u0111ang l\u00e0 \u0111\u1ed1i t\u01b0\u1ee3ng th\u1ee5 h\u01b0\u1edfng l\u1edbn th\u1ee9 t\u01b0 th\u1ebf gi\u1edbi trong danh s\u00e1ch c\u00e1c n\u01b0\u1edbc nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c vi\u1ec7n tr\u1ee3 qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ee7a M\u1ef9 (sau Israel, Ai C\u1eadp v\u00e0 Iraq) (t\u1edd Associated l\u1ea1i x\u1ebfp qu\u1ed1c gia n\u00e0y h\u1ea1ng ba). Sau Iraq, \u0110\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n M\u1ef9 \u1edf Bogota l\u00e0 \u0111\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n l\u1edbn th\u1ee9 hai th\u1ebf gi\u1edbi. \u00d4ng cho bi\u1ebft th\u00eam, \u00f4ng c\u00f9ng c\u00e1c nh\u00e0 ph\u00e2n t\u00edch kh\u00e1c \u0111\u00e3 k\u1ebft lu\u1eadn r\u1eb1ng Washington \u0111ang thi\u1ebft l\u1eadp m\u1ed9t l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng v\u0169 trang li\u00ean minh Nam M\u1ef9 d\u01b0\u1edbi s\u1ef1 ch\u1ec9 huy c\u1ee7a L\u1ea7u n\u0103m g\u00f3c. \u0110\u00e2y l\u00e0 l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ee7a Khu v\u1ef1c M\u1eadu d\u1ecbch t\u1ef1 do ch\u00e2u M\u1ef9 (FTAA) c\u00f3 tr\u1ee5 s\u1edf \u0111\u1eb7t t\u1ea1i Colombia. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ebfn t\u00ecm t\u00f4i, g\u1ed3m hai qu\u00e2n nh\u00e2n v\u00e0 m\u1ed9t trung \u00fay, \u0111\u1ec1u ch\u1ee9ng minh t\u00ednh x\u00e1c th\u1ef1c c\u1ee7a nh\u1eefng l\u00fd l\u1ebd do Zibechi \u0111\u01b0a ra. H\u1ecd kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh r\u1eb1ng th\u1ef1c ch\u1ea5t l\u00fd do khi\u1ebfn h\u1ecd \u0111\u00f3ng qu\u00e2n t\u1ea1i Colombia l\u00e0 \u0111\u1ec3 c\u1ee7ng c\u1ed1 s\u1ef1 c\u00f3 m\u1eb7t c\u1ee7a M\u1ef9 v\u00e0 hu\u1ea5n luy\u1ec7n binh l\u00ednh M\u1ef9 Latinh th\u00e0nh m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a Qu\u00e2n \u0111\u1ed9i Li\u00ean minh ph\u00eda Nam do M\u1ef9 ch\u1ec9 huy (\u0111\u00e2y ch\u1ec9 l\u00e0 hai trong s\u1ed1 ba l\u00fd do s\u00e2u xa nh\u1ea5t). Vi\u00ean trung \u00fay n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i: \u201cT\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng vi\u1ec7c ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang l\u00e0m t\u1ea1i Colombia khi\u1ebfn m\u1ea3nh \u0111\u1ea5t n\u00e0y tr\u1edf n\u00ean h\u1ea5p d\u1eabn h\u01a1n \u0111\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng k\u1ebb bu\u00f4n b\u00e1n ma t\u00fay. L\u00e0m sao anh l\u1ea1i ngh\u0129 l\u00e0 t\u00ecnh h\u00ecnh \u1edf \u0111\u00f3 s\u1ebd ng\u00e0y c\u00e0ng t\u1ed3i t\u1ec7? Ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang n\u1eafm \u0111\u1eb1ng chu\u00f4i m\u1ecdi th\u1ee9, ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1ee9ng \u0111\u1eb1ng sau vi\u1ec7c v\u1eadn chuy\u1ec3n ma t\u00fay. CIA c\u0169ng \u0111ang l\u00e0m nh\u1eefng vi\u1ec7c t\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 nh\u01b0 tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y t\u1ea1i Tam gi\u00e1c v\u00e0ng ch\u00e2u \u00c1; t\u1ea1i Trung M\u1ef9 v\u00e0 Iran trong phong tr\u00e0o ph\u1ea3n c\u00e1ch m\u1ea1ng Iran; nh\u01b0 ng\u01b0\u1eddi Anh v\u1edbi thu\u1ed1c phi\u1ec7n t\u1ea1i Trung Qu\u1ed1c. Coca \u0111\u00e3 mang l\u1ea1i h\u00e0ng t\u1ef7 \u0111\u00f4la b\u1ea5t ch\u00ednh cho c\u00e1c ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng b\u00ed m\u1eadt v\u00e0 c\u0169ng ch\u00ednh n\u00f3 l\u00e0 l\u1eddi bi\u1ec7n h\u1ed9 cho vi\u1ec7c thi\u1ebft l\u1eadp qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u1ee7a ta \u1edf \u0111\u00e2y. Anh c\u00f2n c\u00f3 th\u1ec3 n\u00f3i \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111i\u1ec1u g\u00ec n\u1eefa n\u00e0o? Ch\u00fang t\u00f4i, l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1 ch\u00ednh th\u1ed1ng, \u0111ang \u1edf \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng m\u1ecf d\u1ea7u v\u00e0 th\u1ef1c hi\u1ec7n k\u1ebf ho\u1ea1ch x\u00e2m chi\u1ebfm Venezuela. Tr\u00f2 ch\u01a1i ma t\u00fay ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t b\u1ee9c m\u00e0n che m\u1eaft\u201d. M\u1ed9t th\u00e0nh vi\u00ean c\u0169 thu\u1ed9c t\u1ed5 ch\u1ee9c M\u0169 n\u1ed3i xanh c\u1ee7a M\u1ef9 cho t\u00f4i bi\u1ebft m\u1ed9t l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1 tay sai \u0111ang t\u1eadp k\u1ebft \u1edf Guyana, d\u1ecdc bi\u00ean gi\u1edbi Venezuela. Anh ta n\u00f3i t\u1ea5t c\u1ea3 \u0111\u1ec1u l\u00e0 l\u00ednh nh\u1ea3y d\u00f9 tinh nhu\u1ec7, \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecdc","ti\u1ebfng T\u00e2y Ban Nha v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c hu\u1ea5n luy\u1ec7n \u0111\u1ec3 chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u trong c\u00e1c khu r\u1eebng nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi. \u201cCh\u00fang ta \u0111ang ti\u1ebfn h\u00e0nh chi\u1ebfn tranh \u1edf Afghanistan v\u00e0 Iraq. \u1ede \u0111\u00f3 ch\u1eb3ng c\u00f3 r\u1eebng nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi c\u0169ng ch\u1eb3ng c\u00f3 ti\u1ebfng T\u00e2y Ban Nha. V\u1eady v\u1ea5n \u0111\u1ec1 l\u00e0 g\u00ec? Nh\u01b0ng h\u00e3y th\u1eed \u0111o\u00e1n xem, n\u01a1i n\u00e0o c\u00f3 b\u1ea1t ng\u00e0n r\u1eebng nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi? Ch\u00ednh l\u00e0 Venezuela. V\u00e0 t\u1ea1i \u0111\u00f3 h\u1ecd n\u00f3i ti\u1ebfng T\u00e2y Ban Nha. Ngo\u00e0i nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi nh\u01b0 t\u00f4i \u2013 l\u00ednh M\u1ef9, Anh v\u00e0 Nam Phi \u2013 c\u00f2n nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c \u1edf Guyna, l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi g\u1ed1c M\u1ef9 Latinh, \u0111a s\u1ed1 \u0111\u00e3 tr\u1ea3i qua kh\u00f3a hu\u1ea5n luy\u1ec7n \u1edf WHINSEC\u201d. Vi\u1ec7n Li\u00ean h\u1ee3p An ninh B\u00e1n c\u1ea7u T\u00e2y (Western Hemisphere Insittute for Security Cooperation- WHINSEC), tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y l\u00e0 School of Americas (SOA), l\u00e0 n\u01a1i hu\u1ea5n luy\u1ec7n qu\u00e2n s\u0129 M\u1ef9 Latinh ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng trong m\u1ecdi nhi\u1ec7m v\u1ee5 nh\u01b0 chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u, ch\u1ed1ng kh\u1edfi ngh\u0129a, th\u1ea9m v\u1ea5n, tra kh\u1ea3o, trinh s\u00e1t, li\u00ean l\u1ea1c v\u00e0 m\u01b0u s\u00e1t. M\u1ed9t s\u1ed1 t\u00ean \u0111\u1ed9c t\u00e0i v\u00e0 ch\u1ec9 huy kh\u00e9t ti\u1ebfng c\u1ee7a l\u1ee5c \u0111\u1ecba tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 t\u1eebng tham gia kh\u00f3a hu\u1ea5n luy\u1ec7n t\u1ea1i \u0111\u00e2y. Tr\u01b0\u1eddng SOA \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1eb7t t\u1ea1i khu v\u1ef1c K\u00eanh \u0111\u00e0o Panama cho \u0111\u1ebfn khi Omar Torrijos quy\u1ebft t\u00e2m x\u00f3a s\u1ed5 n\u00f3. Vi\u1ec7c Manuel Noriega v\u1eabn kh\u00f4ng cho t\u00e1i l\u1eadp tr\u01b0\u1eddng sau c\u00e1i ch\u1ebft c\u1ee7a Torrijos l\u00e0 l\u00fd do khi\u1ebfn M\u1ef9 \u0111\u01b0a c\u00e1i t\u00ean Manuel Noriega v\u00e0o danh s\u00e1ch \u201cTruy n\u00e3\u201d c\u1ee7a tr\u01b0\u1eddng. C\u1ea3 Torrijos v\u00e0 Noriega \u0111\u1ec1u l\u00e0 c\u1ef1u sinh vi\u00ean c\u1ee7a SOA v\u00e0 c\u1ea3 hai \u0111\u1ec1u hi\u1ec3u r\u00f5 r\u1eb1ng ng\u00f4i tr\u01b0\u1eddng n\u00e0y c\u00f3 vai tr\u00f2 nh\u01b0 m\u1ed9t t\u1ed5 ch\u1ee9c ch\u1ed1ng l\u1ea1i n\u1ec1n d\u00e2n ch\u1ee7. Ch\u00ednh v\u00ec l\u00fd do n\u00e0y, SOA \u0111\u01b0\u1ee3c d\u1eddi \u0111\u1ebfn Fort Benning, Georgia v\u00e0 \u0111\u1ebfn n\u0103m 2001 \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ed5i t\u00ean nh\u1eb1m xoa d\u1ecbu s\u1ef1 ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i ng\u00e0y c\u00e0ng m\u1ea1nh m\u1ebd. Trong th\u1eddi gian nh\u1eefng b\u00e0i b\u00e1o tr\u00ean t\u1edd El Comercio g\u00e2y x\u00f4n xao d\u01b0 lu\u1eadn, v\u00e0o m\u1ed9t bu\u1ed5i s\u00e1ng, t\u00f4i nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c e-mail c\u1ee7a Marta Rold\u00f3s g\u1eedi t\u1eeb Ecuador. C\u00f4 n\u00f3i s\u1ebd \u0111\u1ebfn M\u1ef9 v\u00e0 hy v\u1ecdng \u0111\u01b0\u1ee3c n\u00f3i chuy\u1ec7n v\u1edbi t\u00f4i v\u1ec1 c\u00e1i ch\u1ebft c\u1ee7a cha c\u00f4, Jaime, T\u1ed5ng th\u1ed1ng Ecuador, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 t\u1eeb ch\u1ed1i nh\u1eadn h\u1ed1i l\u1ed9 c\u1ee7a t\u00f4i v\u00e0 c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf kh\u00e1c, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 ch\u1ebft trong v\u1ee5 va ch\u1ea1m m\u00e1y bay ng\u00e0y 24 th\u00e1ng 5 n\u0103m 1981. Theo tin t\u1ee9c b\u00e1o c\u00e1o v\u1ec1, m\u00e1y bay c\u1ee7a Jaime \u0111\u00e3 \u0111\u00e2m v\u00e0o m\u1ed9t ng\u1ecdn n\u00fai. Th\u1ebf nh\u01b0ng nh\u1eefng ngu\u1ed3n tin \u0111\u00e1ng tin c\u1eady l\u1ea1i kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh r\u1eb1ng \u00f4ng ta \u0111\u00e3 b\u1ecb CIA \u00e1m s\u00e1t, \u0111\u00fang theo ph\u00e1n \u0111o\u00e1n c\u1ee7a t\u00f4i. Trong L\u1eddi th\u00fa t\u1ed9i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf, t\u00f4i \u0111\u00e3 vi\u1ebft: \u201cNgo\u00e0i vi\u1ec7c Washington v\u00e0 c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u m\u1ecf kh\u00f4ng \u01b0a g\u00ec \u00f4ng, nhi\u1ec1u s\u1ef1 ki\u1ec7n kh\u00e1c c\u0169ng c\u1ee7ng c\u1ed1 th\u00eam gi\u1ea3 thi\u1ebft n\u00e0y\u201d. Marta mu\u1ed1n n\u00f3i chuy\u1ec7n th\u00eam v\u1edbi t\u00f4i v\u1ec1 nh\u1eefng s\u1ef1 ki\u1ec7n \u0111\u00f3. Ng\u00e0y 16 th\u00e1ng 3 n\u0103m 2006, Marta bay \u0111\u1ebfn Miami v\u00e0 l\u00e1i xe theo h\u01b0\u1edbng b\u1eafc \u0111\u1ebfn m\u1ed9t nh\u00e0 h\u00e0ng g\u1ea7n n\u01a1i t\u00f4i \u1edf, h\u1ea1t Beach Palm. T\u00f4i v\u00e0 con g\u00e1i Jessica (l\u00fac \u0111\u00f3 23 tu\u1ed5i) \u0111\u1ebfn g\u1eb7p c\u00f4 ta. Ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 tr\u00f2 chuy\u1ec7n nhi\u1ec1u gi\u1edd li\u1ec1n trong c\u00e1i s\u00e2n r\u1ed9ng tr\u01b0\u1edbc c\u1eeda nh\u00e0 h\u00e0ng. Marta n\u00f3i l\u00fac \u0111\u1ea7u c\u00f4 \u0111\u1ebfn M\u1ef9 \u0111\u1ec3 \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb gi\u00fap \u0111\u1ee1 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t th\u01b0 vi\u1ec7n mang t\u00ean Jaime Rold\u00f3s. \u1ede \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a c\u00f4, \u0111\u00f3 l\u00e0 nghi th\u1ee9c \u0111\u1ea7u ti\u00ean \u0111\u1ec3 t\u01b0\u1edfng nh\u1edb m\u1ed9t v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u00e2n d\u00e2n y\u00eau m\u1ebfn \u0111\u00e3 ch\u1ebft th\u1ea3m th\u01b0\u01a1ng khi c\u00f2n \u0111\u01b0\u01a1ng nhi\u1ec7m. C\u00f4 t\u01b0\u01a1i c\u01b0\u1eddi: \u201cM\u1ed9t th\u01b0 vi\u1ec7n gi\u1ed1ng nh\u01b0 Th\u01b0 vi\u1ec7n JFK\u201d. Marta ti\u1ebft l\u1ed9 r\u1eb1ng th\u01b0 vi\u1ec7n n\u00e0y s\u1ebd l\u01b0u gi\u1eef nh\u1eefng th\u00f4ng tin ch\u01b0a t\u1eebng c\u00f4ng b\u1ed1 v\u1ec1 c\u00e1i ch\u1ebft c\u1ee7a cha c\u00f4. \u201cT\u00f4i tin ch\u1eafc r\u1eb1ng \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t v\u1ee5 m\u01b0u s\u00e1t. Ng\u01b0\u1eddi l\u00e1i m\u00e1y bay h\u00f4m \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t trong nh\u1eefng phi c\u00f4ng gi\u1ecfi nh\u1ea5t trong l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng kh\u00f4ng qu\u00e2n \u0111\u1ed3ng th\u1eddi c\u0169ng l\u00e0 b\u1ea1n c\u1ee7a cha t\u00f4i. \u00d4ng ta \u0111\u00e3 c\u00f3 gia \u0111\u00ecnh, c\u00f3 con v\u00e0 r\u1ea5t qu\u00fd m\u1ebfn m\u1eb9 t\u00f4i. L\u00fac \u0111\u00f3, b\u00e0 c\u0169ng \u0111ang \u1edf tr\u00ean m\u00e1y bay. Do \u0111\u00f3, \u00f4ng ta kh\u00f4ng th\u1ec3 l\u00e0m \u0111i\u1ec1u g\u00ec ngu ng\u1ed1c nh\u01b0 b\u00e1o ch\u00ed n\u00f3i. Ng\u01b0\u1ee3c l\u1ea1i v\u1edbi nh\u1eefng g\u00ec vi\u1ebft trong m\u1ea5y b\u00e0i b\u00e1o \u0111\u00f3, \u0111\u01b0\u1eddng bay khi \u0111\u00f3 kh\u00f4ng n\u1eb1m trong v\u00f9ng \u0111\u1ed3i n\u00fai v\u00e0 th\u1eddi ti\u1ebft c\u0169ng ch\u1eb3ng c\u00f3 g\u00ec l\u00e0 x\u1ea5u. Kh\u00f4ng hi\u1ec3u sao n\u00f3 l\u1ea1i ch\u1ec7ch kh\u1ecfi \u0111\u01b0\u1eddng bay\u201d. Sau \u0111\u00f3 Marta ti\u1ebfp t\u1ee5c k\u1ec3 cho t\u00f4i nghe nh\u1eefng chi ti\u1ebft \u0111\u00e3 b\u1ecb b\u01b0ng b\u00edt tr\u01b0\u1edbc d\u01b0 lu\u1eadn. Ngay sau khi m\u00e1y bay r\u01a1i, to\u00e0n khu v\u1ef1c l\u1eadp t\u1ee9c b\u1ecb phong t\u1ecfa; c\u1ea3nh s\u00e1t \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng b\u1ecb bu\u1ed9c ph\u1ea3i \u0111\u1ee9ng ngo\u00e0i cu\u1ed9c; ch\u1ec9 c\u00f3 qu\u00e2n \u0111\u1ed9i Ecuador v\u00e0 qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9 \u0111\u01b0\u1ee3c v\u00e0o trong. Hai nh\u00e2n ch\u1ee9ng quan tr\u1ecdng \u0111\u00e3 b\u1ecb gi\u1ebft trong hai v\u1ee5 tai n\u1ea1n xe h\u01a1i tr\u01b0\u1edbc khi \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a ra l\u00e0m ch\u1ee9ng tr\u01b0\u1edbc t\u00f2a v\u1ec1 nguy\u00ean nh\u00e2n v\u1ee5 r\u01a1i m\u00e1y bay. M\u1ed9t trong s\u1ed1 c\u00e1c \u0111\u1ed9ng c\u01a1 m\u00e1y bay \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1eedi \u0111\u1ebfn ph\u00f2ng th\u00ed nghi\u1ec7m \u1edf Th\u1ee5y S\u1ef9 v\u00e0 c\u00e1c cu\u1ed9c ki\u1ec3m tra \u1edf \u0111\u00f3 cho th\u1ea5y \u0111\u1ed9ng c\u01a1 \u0111\u00e3 ng\u1eebng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng tr\u01b0\u1edbc khi n\u00f3 \u201c\u0111\u00e2m v\u00e0o n\u00fai\u201d. Khi th\u1ea3m k\u1ecbch x\u1ea3y ra, Marta m\u1edbi ch\u1ec9 17 tu\u1ed5i. C\u1ea3 b\u1ed1 v\u00e0 m\u1eb9 c\u00f4 \u0111\u1ec1u thi\u1ec7t m\u1ea1ng trong v\u1ee5 r\u01a1i m\u00e1y bay \u0111\u00f3. C\u00f4 ho\u00e0n to\u00e0n suy s\u1ee5p v\u00e0 trong nhi\u1ec1u","n\u0103m c\u00f4 kh\u00f4ng th\u1ec3 c\u00f3 h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng g\u00ec. \u0110\u1ebfn khi 41 tu\u1ed5i, c\u00f4 nh\u1eadn ra r\u1eb1ng c\u00e1i ch\u1ebft c\u1ee7a cha c\u00f4 v\u1eabn nh\u01b0 m\u1edbi x\u1ea3y ra ng\u00e0y h\u00f4m qua, v\u00e0 \u0111\u00e3 \u0111\u1ebfn l\u00fac ph\u1ea3i h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng. Marta n\u00f3i ti\u1ebfp: \u201cTrong cu\u1ed1n s\u00e1ch, \u00f4ng c\u00f3 n\u00f3i v\u1ec1 \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng t\u1eeb c\u00e1i ch\u1ebft c\u1ee7a cha t\u00f4i \u0111\u1ed1i v\u1edbi Omar Torrijos. T\u00f4i c\u0169ng bi\u1ebft \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 l\u00e0 s\u1ef1 th\u1eadt. T\u00f4i \u0111\u00e3 k\u1ebft h\u00f4n v\u1edbi ch\u00e1u trai c\u1ee7a Omar v\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i c\u00f3 v\u1edbi nhau m\u1ed9t \u0111\u1ee9a con g\u00e1i 10 tu\u1ed5i. V\u1ee5 \u00e1m s\u00e1t cha t\u00f4i th\u1ef1c s\u1ef1 \u0111\u00e3 \u00e1m \u1ea3nh Omar. \u00d4ng n\u00f3i v\u1edbi ch\u1ed3ng t\u00f4i v\u00e0 nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c r\u1eb1ng \u00f4ng bi\u1ebft r\u1ed3i m\u1ed9t ng\u00e0y \u00f4ng c\u0169ng s\u1ebd b\u1ecb gi\u1ebft h\u1ea1i gi\u1ed1ng nh\u01b0 th\u1ebf. Omar n\u00f3i \u00f4ng s\u1eb5n s\u00e0ng \u0111\u00f3n nh\u1eadn c\u00e1i ch\u1ebft b\u1edfi v\u00ec \u00f4ng \u0111\u00e3 th\u00e0nh c\u00f4ng khi \u0111\u01b0a K\u00eanh \u0111\u00e0o v\u1ec1 tay ng\u01b0\u1eddi Panama v\u00e0 qu\u1eb3ng SOA ra kh\u1ecfi \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc\u201d. Ng\u00e0y 31 th\u00e1ng 7 n\u0103m 1981, ch\u1ec9 hai th\u00e1ng sau c\u00e1i ch\u1ebft c\u1ee7a Jaime Rold\u00f3s, Omar Torrijos \u0111\u00e3 ch\u1ebft trong m\u1ed9t v\u1ee5 r\u01a1i m\u00e1y bay. Tr\u1edf v\u1ec1 nh\u00e0 sau bu\u1ed5i g\u1eb7p v\u1edbi Marta, t\u00f4i \u0111\u00e1nh m\u00e1y l\u1ea1i n\u1ed9i dung cu\u1ed9c n\u00f3i chuy\u1ec7n. Gh\u00e9 qua ch\u1ed7 Jessica, t\u00f4i b\u1ecf qu\u00ean n\u00f3 trong m\u1ed9t tu\u1ea7n. Sau \u0111\u00f3, t\u00f4i xem l\u1ea1i m\u1ed9t l\u01b0\u1ee3t, r\u1ed3i khi tin ch\u1eafc r\u1eb1ng Marta \u0111\u00e3 quay tr\u1edf l\u1ea1i Ecuador, t\u00f4i g\u1eedi n\u00f3 cho c\u00f4 qua e mail. Kh\u00f4ng th\u1ea5y c\u00f4 h\u1ed3i \u00e2m. T\u00f4i g\u1eedi l\u1ea1i v\u00e0i l\u1ea7n n\u1eefa. \u0110\u1ebfn th\u00e1ng 6, v\u1ee3 ch\u1ed3ng t\u00f4i c\u00f9ng \u0111\u1ebfn khu ngh\u1ec9 h\u00e8 c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i t\u1ea1i v\u00f9ng New England. T\u00f4i g\u1eedi e-mail cho Marta l\u1ea7n n\u1eefa v\u1edbi hy v\u1ecdng c\u00f4 x\u00e1c nh\u1eadn r\u1eb1ng t\u00f4i \u0111\u00e3 g\u1eedi \u0111\u00fang \u0111\u1ecba ch\u1ec9. \u201cV\u00e2ng\u201d, t\u00f4i nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00e2u tr\u1ea3 l\u1eddi, \u201cl\u00e0 t\u00f4i, Marta\u201d. T\u00f4i g\u1eedi l\u1ea1i cho c\u00f4 t\u00e0i li\u1ec7u ghi l\u1ea1i cu\u1ed9c n\u00f3i chuy\u1ec7n gi\u1eefa c\u00f4 v\u00e0 t\u00f4i ng\u00e0y h\u00f4m \u0111\u00f3, h\u1ecfi xem c\u00f4 c\u00f3 mu\u1ed1n b\u1ed5 sung hay thay \u0111\u1ed5i \u0111i\u1ec1u g\u00ec kh\u00f4ng. Nh\u01b0ng t\u1eeb \u0111\u00f3 tr\u1edf \u0111i, t\u00f4i kh\u00f4ng nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ed3i \u00e2m c\u1ee7a c\u00f4 n\u1eefa. Kho\u1ea3ng hai tu\u1ea7n sau, t\u00f4i v\u00e0o h\u00f2m th\u01b0 c\u1ee7a m\u00ecnh v\u00e0 th\u1ea5y m\u1ed9t b\u1ee9c e-mail g\u1eedi t\u1eeb \u0111\u1ecba ch\u1ec9 c\u1ee7a Marta. T\u00f4i vui m\u1eebng m\u1edf ra v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft r\u1eb1ng t\u00f4i c\u00f3 trong danh s\u00e1ch nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c th\u00f4ng b\u00e1o v\u1ec1 m\u1ed9t ch\u01b0\u01a1ng tr\u00ecnh h\u00e1t k\u1ecbch t\u1ea1i Ecuador! T\u00f4i nh\u1ea5n v\u00e0o \u201creply\u201d v\u00e0 h\u1ecfi l\u1ea1i v\u1ec1 nh\u1eadn x\u00e9t c\u1ee7a c\u00f4 \u0111\u1ed1i v\u1edbi b\u1ea3n \u0111\u00e1nh m\u00e1y \u0111\u00f3. Nh\u01b0ng v\u1eabn kh\u00f4ng m\u1ed9t l\u1eddi h\u1ed3i \u00e2m n\u00e0o t\u1eeb c\u00f4. Ng\u00e0y 11 th\u00e1ng 6 n\u0103m 2006, t\u00f4i nh\u1eadn l\u1eddi m\u1eddi \u0111\u1ecdc di\u1ec5n v\u0103n khai gi\u1ea3ng t\u1ea1i m\u1ed9t tr\u01b0\u1eddng ph\u1ed5 th\u00f4ng trung h\u1ecdc g\u1ea7n Northampton, Massachusetts. Trong d\u1ecbp n\u00e0y, t\u00f4i \u0111\u00e3 l\u00e0m quen v\u1edbi m\u1ed9t gi\u00e1o vi\u00ean d\u1ea1y ti\u1ebfng T\u00e2y Ban Nha, Juan Carlos Carpio. Anh l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi g\u1ed1c Ecuador. Ng\u01b0\u1eddi b\u00e1c c\u1ee7a anh l\u00e0 Ti\u1ebfn s\u0129 Jaime Galarza Zavala, m\u1ed9t h\u1ecdc gi\u1ea3 Ecuador \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi k\u00ednh tr\u1ecdng v\u00e0 l\u00e0 t\u00e1c gi\u1ea3 c\u1ee7a nhi\u1ec1u cu\u1ed1n s\u00e1ch, trong \u0111\u00f3 c\u00f3 cu\u1ed1n Who Killed Jaime Rold\u00f3s? (Ai \u0111\u00e3 gi\u1ebft Jaime Rold\u00f3s). L\u00fac \u0111\u00f3, Jaime Galarza Zavala \u0111ang l\u00e0 Ch\u1ee7 t\u1ecbch vi\u1ec7n Casa de la Cultura Ecuatoriana (m\u1ed9t trong nh\u1eefng vi\u1ec7n nghi\u00ean c\u1ee9u v\u0103n h\u00f3a h\u00e0ng \u0111\u1ea7u Ecuador), t\u1ec9nh El Oro, khu v\u1ef1c xu\u1ea5t kh\u1ea9u chu\u1ed1i ch\u00ednh c\u1ee7a Ecuador. Th\u00e1ng 8 n\u0103m 2006, Juan Carlos g\u1ecdi \u0111i\u1ec7n b\u00e1o cho t\u00f4i bi\u1ebft \u00f4ng b\u00e1c c\u1ee7a anh \u0111ang tham d\u1ef1 m\u1ed9t h\u1ed9i th\u1ea3o t\u1ea1i New York v\u00e0 \u00f4ng mu\u1ed1n g\u1eb7p t\u00f4i. Ng\u00e0y 14 th\u00e1ng 8, t\u00f4i v\u00e0 v\u1ee3 t\u00f4i, Winifred, l\u00e1i xe \u0111\u1ebfn La Cazuela, m\u1ed9t nh\u00e0 h\u00e0ng \u1edf Northamton. Khi ch\u00fang t\u00f4i b\u01b0\u1edbc v\u00e0o, t\u00f4i nh\u00ecn th\u1ea5y Juan Carlos v\u00e0 b\u00e1c anh. H\u00f4m \u0111\u00f3 l\u00e0 t\u1ed1i ch\u1ee7 nh\u1eadt v\u00e0 nh\u00e0 h\u00e0ng g\u1ea7n nh\u01b0 ch\u1eb3ng c\u00f3 kh\u00e1ch, tuy nhi\u00ean h\u1ecd v\u1eabn ch\u1ecdn m\u1ed9t chi\u1ebfc b\u00e0n ph\u00eda g\u00f3c trong. T\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi \u0111\u00e2y ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 ng\u1eabu nhi\u00ean hay l\u00e0 \u0111\u1ec3 \u0111\u1ec1 ph\u00f2ng nh\u1eefng \u0111\u00f4i tai t\u1ecdc m\u1ea1ch n\u00e0o \u0111\u00f3. Sau khi n\u00f3i chuy\u1ec7n phi\u1ebfm m\u1ed9t l\u00fac, Jaime n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i, cu\u1ed1n L\u1eddi th\u00fa t\u1ed9i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u0111\u00e3 g\u00e2y x\u00f4n xao d\u01b0 lu\u1eadn Ecuador v\u00e0 th\u1ef1c s\u1ef1 l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ta kh\u00f4ng th\u1ec3 mua \u0111\u01b0\u1ee3c cu\u1ed1n n\u00e0o t\u1ea1i \u0111\u00f3. \u201cNgay khi c\u00e1c c\u1eeda h\u00e0ng nh\u1eadp s\u00e1ch v\u1ec1, c\u00f3 ai \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 mua h\u1ebft t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c b\u1ea3n copy\u201d. \u00d4ng g\u01b0\u1ee3ng c\u01b0\u1eddi. \u201c\u0110i\u1ec1u n\u00e0y c\u0169ng x\u1ea3y ra v\u1edbi m\u1ed9t v\u00e0i cu\u1ed1n s\u00e1ch c\u1ee7a t\u00f4i, nh\u01b0 cu\u1ed1n n\u00f3i v\u1ec1 cu\u1ed9c m\u01b0u s\u00e1t t\u1ed5ng th\u1ed1ng Rold\u00f3s ch\u1eb3ng h\u1ea1n, trong \u0111\u00f3 \u0111\u00fang l\u00e0 t\u00f4i c\u00f3 \u00e1m ch\u1ec9 s\u1ef1 \u0111\u1ed3ng l\u00f5a c\u1ee7a CIA, ch\u00ednh ph\u1ee7 Israel, c\u00e1c ch\u00ednh kh\u00e1ch qu\u00e2n s\u1ef1 h\u00e0ng \u0111\u1ea7u Ecuador v\u00e0 c\u00e1nh h\u1eefu ch\u00ednh tr\u1ecb \u1edf Ecuador\u201d. C\u0169ng nh\u01b0 Rold\u00f3s, ti\u1ebfn s\u0129. Galarza t\u1eebng l\u00e0 gi\u1ea3ng vi\u00ean c\u1ee7a tr\u01b0\u1eddng \u0110\u1ea1i h\u1ecdc Guayaquil v\u00e0 l\u00e0 \u201cb\u1ea1n t\u1ed1t c\u1ee7a Jaime\u201d. Galarza cho bi\u1ebft sau khi \u0111\u1eafc c\u1eed t\u1ed5ng th\u1ed1ng, Jaime c\u0169ng ti\u1ebft l\u1ed9 n\u1ed7i lo s\u1ee3 s\u1ebd b\u1ecb \u00e1m s\u00e1t. Ti\u1ebfp \u0111\u00f3, Galarza h\u1ee9a s\u1ebd k\u1ec3 cho t\u00f4i nghe m\u1ed9t v\u00e0i \u0111i\u1ec1u m\u00e0","ch\u1eafc r\u1eb1ng t\u00f4i s\u1ebd th\u1ea5y th\u00fa v\u1ecb. \u201cTh\u00e1ng 5 n\u0103m 1981, Jaime bay \u0111\u1ebfn d\u1ef1 m\u1ed9t cu\u1ed9c h\u1ecdp b\u00ed m\u1eadt v\u1edbi gi\u00e1m \u0111\u1ed1c c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u m\u1ecf t\u1ea1i Houston. M\u1ed9t v\u00e0i quan ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7 c\u0169ng c\u00f9ng \u0111i v\u1edbi \u00f4ng. Jaime cho r\u1eb1ng m\u1ed9t trong nh\u1eefng t\u00ean \u0111\u00f3 s\u1ebd \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t c\u00f3 \u00edch v\u00ec tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y, c\u00f3 th\u1eddi gian, \u00f4ng t\u1eebng l\u00e0m vi\u1ec7c cho c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u m\u1ecf. Jaime t\u01b0\u1edfng l\u00e0 s\u1ebd t\u1ea1o \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t \u0111\u1ed3ng minh t\u1ed1t\u201d. Ti\u1ebfn s\u0129. Galarza l\u1eafc \u0111\u1ea7u bu\u1ed3n b\u00e3. \u201c\u00d4ng ta \u0111\u00e3 qu\u00e1 sai l\u1ea7m, b\u1edfi v\u00ec, d\u00f9 th\u1ebf n\u00e0o \u0111i ch\u0103ng n\u1eefa, th\u1ef1c ch\u1ea5t m\u1ecdi vi\u1ec7c c\u0169ng ch\u1ec9 l\u00e0 cam k\u1ebft b\u00ed m\u1eadt gi\u1eefa nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Ecuador v\u00e0 nh\u1eefng k\u1ebb bu\u00f4n b\u00e1n d\u1ea7u m\u1ecf v\u1edbi nhau. Kh\u00f4ng b\u00e1o ch\u00ed, kh\u00f4ng tuy\u00ean b\u1ed1 c\u00f4ng khai. Ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 \u0111\u01b0a ra l\u1eddi \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb v\u1edbi ng\u01b0\u1eddi Ecuador. D\u00f9 bi\u1ebft r\u1eb1ng trong chi\u1ebfn d\u1ecbch tranh c\u1eed c\u1ee7a m\u00ecnh, Jaime \u0111\u00e3 h\u1ee9a s\u1ebd ki\u1ec3m so\u00e1t c\u00e1c c\u00f4ng ty M\u1ef9, nh\u01b0ng h\u1ecd v\u1eabn y\u00eau c\u1ea7u Jaime gi\u1eef nguy\u00ean th\u1ecfa thu\u1eadn t\u1eebng \u0111\u01b0\u1ee3c Ecuador cam k\u1ebft tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3 v\u00e0 \u0111ang n\u1eb1m trong v\u00f2ng \u0111\u00e0m ph\u00e1n v\u1edbi c\u00e1c qu\u1ed1c gia kh\u00e1c. C\u00e1c c\u00f4ng ty \u0111\u00f3 s\u1ebd ti\u1ebfn h\u00e0nh nh\u1eefng cu\u1ed9c khai th\u00e1c ban \u0111\u1ea7u v\u00e0 Ecuador s\u1ebd ph\u1ea3i tr\u1ea3 ho\u1eb7c b\u1eb1ng \u0111\u00f4la, ho\u1eb7c b\u1eb1ng d\u1ea7u th\u00f4. \u201cJaime ki\u00ean quy\u1ebft gi\u1eef v\u1eefng l\u1eadp tr\u01b0\u1eddng r\u1eb1ng \u00f4ng ch\u1ea5p nh\u1eadn tr\u1ea3 m\u1ed9t c\u00e1i gi\u00e1 h\u1ee3p l\u00fd cho nh\u1eefng d\u1ecbch v\u1ee5 m\u00e0 ph\u00eda M\u1ef9 cung c\u1ea5p nh\u01b0ng \u00f4ng s\u1ebd ch\u1ec9 tr\u1ea3 b\u1eb1ng \u0111\u00f4la ch\u1ee9 nh\u1ea5t \u0111\u1ecbnh kh\u00f4ng tr\u1ea3 b\u1eb1ng d\u1ea7u th\u00f4. \u00d4ng n\u00f3i: \u2018T\u00f4i mu\u1ed1n x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t khu li\u00ean h\u1ee3p h\u00f3a d\u1ea7u t\u1ea1i \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc t\u00f4i. Ch\u00fang t\u00f4i mu\u1ed1n gi\u1eef l\u1ea1i t\u1ea5t c\u1ea3 ngu\u1ed3n d\u1ea7u th\u00f4 c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i.\u2019 \u0110i\u1ec1u n\u00e0y \u0111\u00e3 khi\u1ebfn ban qu\u1ea3n tr\u1ecb c\u1ee7a c\u00e1c c\u00f4ng ty \u0111\u00f3 h\u1ebft s\u1ee9c t\u1ee9c t\u1ed1i. \u0110\u00f3 kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 th\u1ecfa thu\u1eadn m\u00e0 h\u1ecd v\u1eabn \u0111\u1ea1t \u0111\u01b0\u1ee3c v\u1edbi nh\u1eefng \u0111\u1eddi t\u1ed5ng th\u1ed1ng tr\u01b0\u1edbc. N\u00f3 \u0111i ng\u01b0\u1ee3c l\u1ea1i ho\u00e0n to\u00e0n c\u00e1c ch\u00ednh s\u00e1ch to\u00e0n c\u1ea7u c\u1ee7a h\u1ecd. Cu\u1ed9c th\u1ea3o lu\u1eadn tr\u1edf n\u00ean c\u0103ng th\u1eb3ng \u0111\u1ebfn ngh\u1eb9t th\u1edf. Theo nh\u01b0 l\u1eddi Jaime n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i sau n\u00e0y, kh\u00f4ng kh\u00ed cu\u1ed9c h\u1ecdp ng\u00e0y c\u00e0ng tr\u1edf n\u00ean kh\u00f3 ch\u1ecbu. Cu\u1ed1i c\u00f9ng, sau khi th\u1ea5y th\u1ebf l\u00e0 \u0111\u1ee7, Jaime \u0111\u1ee9ng d\u1eady v\u00e0 b\u01b0\u1edbc ra, hy v\u1ecdng m\u1ea5y ng\u01b0\u1eddi Ecuador c\u0169ng \u0111\u1ee9ng v\u1ec1 ph\u00eda m\u00ecnh. Nh\u01b0ng h\u1ecd \u0111\u00e3 kh\u00f4ng l\u00e0m v\u1eady\u201d. \u201cT\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i, \u00f4ng b\u1ea1n Jaime c\u1ee7a t\u00f4i, \u0111\u00e1p m\u00e1y bay tr\u1edf l\u1ea1i Quito v\u00e0 tri\u1ec7u t\u1eadp m\u1ed9t cu\u1ed9c h\u1ecdp v\u1edbi nh\u1eefng c\u1ed1 v\u1ea5n th\u00e2n c\u1eadn nh\u1ea5t c\u1ee7a m\u00ecnh. Theo nh\u1eefng vi\u00ean c\u1ed1 v\u1ea5n n\u00e0y, \u00f4ng \u0111ang \u1edf trong m\u1ed9t t\u00ecnh th\u1ebf c\u1ef1c k\u1ef3 nguy hi\u1ec3m v\u00e0 m\u1ea1ng s\u1ed1ng c\u1ee7a \u00f4ng \u0111ang b\u1ecb \u0111e d\u1ecda. Nh\u01b0ng \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 kh\u00f4ng th\u1ec3 c\u1ea3n b\u01b0\u1edbc Jaime. \u00d4ng ti\u1ebfp t\u1ee5c ki\u00ean \u0111\u1ecbnh v\u1edbi quan \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a m\u00ecnh. \u00d4ng xu\u1ea5t hi\u1ec7n tr\u00ean tivi v\u00e0 tuy\u00ean b\u1ed1 s\u1ebd ti\u1ebfn h\u00e0nh qu\u1ed1c h\u1eefu h\u00f3a c\u00e1c c\u00f4ng ty n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i n\u1ebfu h\u1ecd kh\u00f4ng th\u1ef1c hi\u1ec7n k\u1ebf ho\u1ea1ch h\u1ed7 tr\u1ee3 ng\u01b0\u1eddi Ecuador. Trong b\u00e0i ph\u00e1t bi\u1ec3u t\u1ea1i s\u00e2n v\u1eadn \u0111\u1ed9ng Olympic Atahualpa, \u00f4ng b\u00e0y t\u1ecf m\u1ea1nh m\u1ebd quan \u0111i\u1ec3m v\u1ec1 c\u00e1c quy\u1ec1n t\u1ed1i cao c\u1ee7a m\u1ed9t qu\u1ed1c gia trong vi\u1ec7c ch\u0103m lo cho l\u1ee3i \u00edch c\u1ee7a d\u00e2n ch\u00fang, \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ngh\u00e8o. Kh\u00f4ng l\u00e2u sau \u0111\u00f3, \u00f4ng c\u00f9ng phu nh\u00e2n c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u00e1p m\u1ed9t chi\u1ebfc m\u00e1y bay nh\u1ecf d\u1ef1 \u0111\u1ecbnh \u0111\u1ebfn ph\u00e1t bi\u1ec3u t\u1ea1i m\u1ed9t n\u01a1i kh\u00e1c. Nh\u01b0ng h\u1ecd \u0111\u00e3 kh\u00f4ng th\u1ec3 \u0111\u1ebfn n\u01a1i. C\u1ea3 hai ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ec1u ch\u1ebft trong v\u1ee5 tai n\u1ea1n m\u00e1y bay ng\u00e0y 24 th\u00e1ng 5 n\u0103m 1891, g\u1ea7n m\u1ed9t th\u00e1ng sau cu\u1ed9c h\u1ecdp b\u00ed m\u1eadt t\u1ea1i Houston. V\u00e0 cho \u0111\u1ebfn nay, tuy\u1ec7t \u0111\u1ed1i kh\u00f4ng c\u00f3 c\u00e2u h\u1ecfi n\u00e0o \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a ra v\u1ec1 vi\u1ec7c Jaime Rold\u00f3s \u0111\u00e3 b\u1ecb \u00e1m s\u00e1t\u201d. Trong nh\u00e0 h\u00e0ng \u1edf Massachusetts, b\u1ed1n ch\u00fang t\u00f4i ng\u1ed3i im l\u1eb7ng m\u1ed9t l\u00fac l\u00e2u. T\u00f4i nh\u1edb l\u1ea1i h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a Jaime Rold\u00f3s khi t\u00f4i g\u1eb7p \u00f4ng l\u1ea7n \u0111\u1ea7u trong m\u1ed9t bu\u1ed5i ti\u1ec7c chi\u00eau \u0111\u00e3i t\u1ea1i Quito. T\u00f4i th\u1ef1c s\u1ef1 \u1ea5n t\u01b0\u1ee3ng tr\u01b0\u1edbc s\u1ef1 m\u1ea1nh m\u1ebd, h\u1ea5p d\u1eabn, khi\u1ebfu h\u00e0i h\u01b0\u1edbc v\u00e0 tr\u01b0\u1edbc c\u1ea3 quy\u1ebft t\u00e2m k\u00e9o Ecuador tho\u00e1t kh\u1ecfi v\u1ecb tr\u00ed l\u00e0 m\u1ed9t trong s\u1ed1 nh\u1eefng n\u01b0\u1edbc ngh\u00e8o nh\u1ea5t b\u00e1n c\u1ea7u c\u1ee7a \u00f4ng. Sau \u0111\u00f3, t\u00f4i quay sang ti\u1ebfn s\u0129. Galarza v\u00e0 k\u1ec3 cho \u00f4ng nghe v\u1ec1 l\u1ea7n g\u1eb7p m\u1eb7t v\u1edbi Marta, c\u00f4 con g\u00e1i c\u1ee7a Jaime, h\u1ed3i th\u00e1ng ba. T\u00f4i k\u1ec3 v\u1eafn t\u1eaft nh\u1eefng suy \u0111o\u00e1n tr\u00f9ng kh\u1edbp v\u1edbi l\u1eddi k\u1ec3 c\u1ee7a \u00f4ng v\u1ec1 v\u1ee5 \u00e1m s\u00e1t. Ti\u1ebfn s\u0129. Galarza quay sang ch\u00e1u trai. \u201cTh\u1eadt v\u00f4 l\u00fd \u0111\u00fang kh\u00f4ng? Trong \u0111\u1ecba ph\u1eadn qu\u1ed1c gia m\u00ecnh m\u00e0 c\u1ea3nh s\u00e1t c\u1ee7a ch\u00fang ta l\u1ea1i b\u1ecb ng\u0103n kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c v\u00e0o khu v\u1ef1c m\u00e1y bay r\u01a1i, n\u01a1i t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i qua \u0111\u1eddi. Ch\u1ec9 c\u00f3 nh\u00e0 c\u1ea7m quy\u1ec1n M\u1ef9 ch\u1ee9 kh\u00f4ng ph\u1ea3i c\u1ea3nh s\u00e1t \u0111i\u1ec1u tra Ecuador m\u1edbi \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e9p v\u00e0o. M\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi th\u1eed ngh\u0129 m\u00e0 xem!\u201d. R\u1ed3i t\u00f4i n\u00f3i \u0111\u1ebfn vi\u1ec7c \u0111\u00e3 c\u1ed1 g\u1eafng li\u00ean l\u1ea1c qua e-mail v\u1edbi Marta v\u00e0i l\u1ea7n sau \u0111\u00f3. \u201cT\u00f4i mu\u1ed1n cho Marta","xem nh\u1eefng g\u00ec t\u00f4i \u0111\u00e3 vi\u1ebft l\u1ea1i v\u1ec1 cu\u1ed9c n\u00f3i chuy\u1ec7n v\u00e0 h\u1ecfi xem c\u00f4 \u1ea5y c\u00f3 mu\u1ed1n b\u1ed5 sung th\u00eam \u0111i\u1ec1u g\u00ec kh\u00f4ng, nh\u01b0ng t\u00f4i kh\u00f4ng h\u1ec1 nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ed3i \u00e2m n\u00e0o t\u1eeb Marta\u201d. Ti\u1ebfn s\u0129 Galarza c\u01b0\u1eddi l\u1edbn. \u201cMarta s\u1ebd ch\u1eb3ng l\u00e0m v\u1eady \u0111\u00e2u. B\u00e1c Le\u00f3n c\u1ee7a c\u00f4 \u1ea5y, anh trai c\u1ee7a Jaime, \u0111ang ch\u1ea1y tr\u1ed1n kh\u1ecfi ch\u1ee9c t\u1ed5ng th\u1ed1ng. T\u1eeb khi anh n\u00f3i chuy\u1ec7n v\u1edbi Marta, c\u00f4 \u1ea5y \u0111\u00e3 quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh v\u00e0o l\u00e0m vi\u1ec7c cho ph\u00f2ng nh\u00e2n s\u1ef1. Anh bi\u1ebft \u0111\u1ea5y, t\u1eeb ng\u00e0y cha v\u00e0 m\u1eb9 qua \u0111\u1eddi, c\u00f4 v\u00e0 anh trai m\u00ecnh coi Le\u00f3n nh\u01b0 b\u1ed1 nu\u00f4i. T\u1ea5t c\u1ea3 b\u1ecdn h\u1ecd \u0111\u1ec1u b\u1ecb t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng, h\u1ecd c\u0103m ph\u1eabn nh\u01b0ng l\u1ea1i s\u1ee3 h\u00e3i. R\u1ea5t nhi\u1ec1u chuy\u1ec7n \u0111\u00e3 x\u1ea3y ra trong kho\u1ea3ng th\u1eddi gian v\u00e0i th\u00e1ng k\u1ec3 t\u1eeb ng\u00e0y anh, con g\u00e1i anh v\u00e0 Marta \u0103n tr\u01b0a c\u00f9ng nhau. C\u1ea3 n\u01b0\u1edbc t\u00f4i nh\u1ed1n nh\u00e1o h\u1ebft c\u1ea3. Ph\u00f3 t\u1ed5ng th\u1ed1ng Palacio l\u00ean thay quy\u1ec1n Guti\u00e9rrez v\u00e0 Palacio l\u00e0 con ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea7y m\u00e2u thu\u1eabn. Kh\u00f4ng ai bi\u1ebft ai \u0111ang \u0111\u1ee9ng \u1edf \u0111\u00e2u. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi nh\u01b0 Le\u00f3n v\u00e0 Marta th\u00ec ho\u1ea3ng s\u1ee3. H\u1ecd bi\u1ebft r\u1eb1ng \u0111\u1eb1ng sau v\u1ee5 m\u01b0u s\u00e1t Jaime Rold\u00f3s l\u00e0 nh\u1eefng m\u01b0u l\u1ee3i m\u1ea1nh m\u1ebd, c\u00f3 quy m\u00f4 to\u00e0n c\u1ea7u. V\u00ec th\u1ebf, b\u00e2y gi\u1edd, Marta s\u1ebd kh\u00f4ng n\u00f3i v\u1edbi anh v\u1ec1 nh\u1eefng chuy\u1ec7n \u0111\u00f3 n\u1eefa \u0111\u00e2u\u201d.","Ch\u01b0\u01a1ng 28. B\u00e0i h\u1ecdc t\u1eeb M\u1ef9 Latinh Th\u00e1ng 12 n\u0103m 2006, t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1eddi \u0111\u1ebfn Bolivia. Philippe Diaz v\u00e0 Beth Portello \u1edf tr\u01b0\u1eddng quay Cinema Libre mu\u1ed1n t\u00f4i g\u00f3p m\u1eb7t trong m\u1ed9t b\u1ed9 phim t\u00e0i li\u1ec7u m\u00e0 h\u1ecd \u0111ang l\u00e0m n\u00f3i v\u1ec1 ngu\u1ed3n g\u1ed1c c\u1ee7a s\u1ef1 ngh\u00e8o \u0111\u00f3i. T\u00f4i coi chuy\u1ebfn \u0111i n\u00e0y nh\u01b0 m\u1ed9t c\u01a1 h\u1ed9i \u0111\u1ec3 hi\u1ec3u r\u00f5 h\u01a1n vi\u1ec7c ng\u01b0\u1eddi Bolivia c\u1ea3m nh\u1eadn th\u1ebf n\u00e0o sau m\u1ed9t n\u0103m Evo Morales nh\u1eadm ch\u1ee9c t\u1ed5ng th\u1ed1ng. T\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u1ecdc nhi\u1ec1u b\u00e0i ph\u00e1t bi\u1ec3u v\u00e0 b\u00e0i ph\u1ecfng v\u1ea5n v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng \u0111\u01b0\u01a1ng nhi\u1ec7m n\u00e0y nh\u01b0ng \u0111\u1ebfn b\u00e2y gi\u1edd t\u00f4i s\u1ebd c\u00f3 c\u01a1 h\u1ed9i \u0111\u01b0\u1ee3c l\u1eafng nghe t\u1eeb c\u1ea3 hai ph\u00eda, c\u1ea3 ng\u01b0\u1eddi \u1ee7ng h\u1ed9 v\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i \u00f4ng. Trong chuy\u1ebfn \u0111i, t\u00f4i \u0111\u00e3 n\u00f3i chuy\u1ec7n v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi b\u00e1n h\u00e0ng, t\u00e0i x\u1ebf, ng\u01b0\u1eddi ph\u1ee5c v\u1ee5, ch\u1ee7 nh\u00e0 h\u00e0ng, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi n\u00f4ng d\u00e2n kh\u00f4ng c\u00f3 ru\u1ed9ng \u0111\u1ea5t, th\u1ee3 m\u1ecf c\u0169, ng\u01b0\u1eddi t\u1ed5 ch\u1ee9c c\u00e1c cu\u1ed9c b\u00e3i c\u00f4ng \u0111\u00e3 h\u1ea1 b\u1ec7 t\u1ed5ng th\u1ed1ng Sanchez, m\u1ed9t n\u1eef di\u1ec5n vi\u00ean n\u1ed5i ti\u1ebfng t\u00ean l\u00e0 Carla Ortiz \u2013 ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 quan h\u1ec7 th\u00e2n thi\u1ebft v\u1edbi c\u00e1c nh\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng trong n\u01b0\u1edbc v\u00e0 l\u00e0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u1eebng ph\u1ea3i ch\u1ee9ng ki\u1ebfn c\u00e1i ch\u1ebft \u0111au \u0111\u1edbn c\u1ee7a anh trai m\u00ecnh do ph\u00e1t s\u00fang c\u1ee7a m\u1ed9t t\u00ean l\u00ednh. T\u00f4i c\u0169ng g\u1eb7p nh\u1eefng quan ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7 \u1ee7ng h\u1ed9 Morales, nh\u1eefng th\u01b0\u01a1ng gia b\u1ea5t m\u00e3n v\u1edbi ch\u1ebf \u0111\u1ed9, v\u00e0 m\u1ed9t c\u1ef1u t\u1ed5ng th\u1ed1ng \u2013 \u00f4ng Jorge \u201cTuto\u201d Quiroga Ramirez, ng\u01b0\u1eddi hi\u1ec7n \u0111ang c\u1ea7m \u0111\u1ea7u phong tr\u00e0o ch\u1ed1ng l\u1ea1i Morales. R\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0 v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng m\u1edbi \u0111ang ph\u1ea3i \u0111\u1ed1i m\u1eb7t v\u1edbi v\u00f4 v\u00e0n th\u00e1ch th\u1ee9c. H\u1ea7u h\u1ebft t\u1ea7ng l\u1edbp th\u01b0\u1ee3ng l\u01b0u v\u00e0 th\u01b0\u01a1ng nh\u00e2n \u0111\u1ec1u c\u01b0\u01a1ng quy\u1ebft b\u00e1c b\u1ecf nh\u1eefng ch\u00ednh s\u00e1ch c\u1ea3i c\u00e1ch kinh t\u1ebf - x\u00e3 h\u1ed9i c\u1ee7a \u00f4ng. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ee7ng h\u1ed9 t\u1ed5ng th\u1ed1ng, l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n th\u01b0\u1eddng, l\u1ea1i hy v\u1ecdng v\u00e0o s\u1ef1 gi\u1ea3i quy\u1ebft nhanh ch\u00f3ng v\u00e0 \u1ed5n th\u1ecfa t\u1eeb ch\u00ednh s\u00e1ch \u0111\u00e3 g\u1eafn b\u00f3 m\u1eadt thi\u1ebft v\u1edbi h\u1ecd h\u00e0ng tr\u0103m n\u0103m nay. Ch\u1eafc ch\u1eafn, ngo\u00e0i nh\u1eefng \u00e1p l\u1ef1c trong n\u01b0\u1edbc, Morales c\u00f2n ph\u1ea3i h\u1ee9ng ch\u1ecbu c\u1ea3 nguy c\u01a1 c\u1ee7a nh\u1eefng \u0111\u00f2n \u0111e d\u1ecda v\u00e0 kho\u1ea3n ti\u1ec1n h\u1ed1i l\u1ed9 t\u1eeb c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf. T\u1ed5ng th\u1ed1ng \u0111\u00e3 bi\u1ebft r\u1eb1ng b\u1ecdn ch\u00f3 s\u0103n \u0111ang tr\u1ef1c s\u1eb5n t\u1eeb m\u1ecdi ph\u00eda. M\u1ed9t bu\u1ed5i chi\u1ec1u, t\u00f4i ng\u1ed3i trong ph\u00f2ng kh\u00e1ch c\u1ee7a Dinh T\u1ed5ng th\u1ed1ng v\u00e0 n\u00f3i chuy\u1ec7n v\u1edbi ph\u00f3 t\u1ed5ng th\u1ed1ng \u00c1lvaro Garc\u00eda Linera. T\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft, m\u1eb7c d\u00f9 Morales l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea1i di\u1ec7n tr\u01b0\u1edbc qu\u1ea7n ch\u00fang nh\u00e2n d\u00e2n, nh\u01b0ng ch\u00ednh ph\u00f3 t\u1ed5ng th\u1ed1ng m\u1edbi l\u00e0 quy\u1ec1n l\u1ef1c \u0111\u1ee9ng sau t\u1ea5t c\u1ea3 m\u1ecdi chuy\u1ec7n; \u00f4ng c\u00f3 tr\u00e1ch nhi\u1ec7m bi\u1ebfn nh\u1eefng l\u1eddi h\u00f9ng bi\u1ec7n hoa m\u1ef9 th\u00e0nh c\u00e1c ch\u00ednh s\u00e1ch c\u1ee5 th\u1ec3. C\u0103n ph\u00f2ng t\u00f4i ng\u1ed3i h\u00f4m \u0111\u00f3 r\u1ea5t x\u1ee9ng \u0111\u00e1ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1eb7t trong Cung \u0111i\u1ec7n Ho\u00e0ng gia c\u1ee7a Madrid. Tr\u1ea7n nh\u00e0 cao b\u1eb1ng hai t\u1ea7ng g\u1ed9p l\u1ea1i. Ba d\u00e3y gh\u1ebf ng\u1ed3i c\u00e1ch xa nhau \u0111\u01b0\u1ee3c b\u00e0i tr\u00ed b\u1eb1ng nh\u1eefng b\u1ed9 gh\u1ebf t\u1ef1a, tr\u01b0\u1eddng k\u1ef7 theo ngh\u1ec7 thu\u1eadt Baroc c\u1ee7a Ph\u00e1p th\u1ebf k\u1ef7 XVIII k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi nh\u1eefng t\u1ea5m th\u1ea3m Ba T\u01b0. T\u00f4i \u0111ang \u1edf \u0111\u00e2y, trong m\u1ed9t l\u00e2u \u0111\u00e0i ch\u1ec9 d\u00e0nh cho nh\u1eefng \u00f4ng ho\u00e0ng v\u00e0 t\u00ecnh c\u1edd \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1eb7p m\u1ed9t chi\u1ebfn s\u0129 du k\u00edch l\u1eaby l\u1eebng, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi t\u1eebng ph\u1ea3i ng\u1ed3i t\u00f9 4 n\u0103m. Di\u1ec7n m\u1ea1o c\u1ee7a Garc\u00eda Linera nh\u01b0 l\u00e0m t\u0103ng c\u00e1i v\u1ebb h\u00e0i h\u01b0\u1edbc v\u1ed1n c\u00f3 c\u1ee7a \u00f4ng. D\u00e1ng ng\u01b0\u1eddi m\u1ea3nh kh\u1ea3nh, \u00f4ng m\u1eb7c m\u1ed9t chi\u1ebfc qu\u1ea7n \u0111en ph\u1eb3ng phiu, chi\u1ebfc \u00e1o s\u01a1 mi \u0111en b\u00ean trong \u0111\u1ec3 h\u1edf c\u1ed5 v\u00e0 b\u00ean ngo\u00e0i l\u00e0 chi\u1ebfc \u00e1o kho\u00e1c th\u1ec3 thao x\u00e1m m\u00e0u. Nh\u1eefng ng\u00f3n tay thanh nh\u00e3 c\u1ee7a \u00f4ng c\u00f3 v\u1ebb th\u00edch h\u1ee3p v\u1edbi nh\u1eefng ph\u00edm \u0111\u00e0n piano h\u01a1n l\u00e0 m\u1ed9t kh\u1ea9u s\u00fang tr\u01b0\u1eddng c\u00e1ch m\u1ea1ng. Sau khi th\u1ea3o lu\u1eadn nh\u1eefng v\u1ea5n \u0111\u1ec1 c\u1ee5 th\u1ec3 xung quanh c\u00e1c ch\u00ednh s\u00e1ch qu\u1ea3n l\u00fd, ch\u00fang t\u00f4i chuy\u1ec3n sang ch\u1ee7 \u0111\u1ec1 v\u1ec1 vai tr\u00f2 c\u1ee7a Bolivia nh\u01b0 m\u1ed9t h\u00ecnh m\u1eabu \u0111\u1ed1i v\u1edbi c\u00e1c qu\u1ed1c gia kh\u00e1c. Ph\u00f3 t\u1ed5ng th\u1ed1ng nh\u1ea5n m\u1ea1nh: \u201cHo\u1eb7c l\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3i \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ef1 do ho\u1eb7c l\u00e0 kh\u00f4ng ai \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ef1 do c\u1ea3. \u0110\u1ec3 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1edf \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u00e1c anh v\u00e0 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1edf \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc t\u00f4i c\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 \u1ed5n \u0111\u1ecbnh, th\u00ec ch\u00fang ta ph\u1ea3i \u0111\u1ea3m b\u1ea3o r\u1eb1ng t\u1ea5t c\u1ea3 m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u1ec1u c\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 \u1ed5n \u0111\u1ecbnh \u0111\u00f3\u201d. \u00d4ng m\u00f4 t\u1ea3 \u201cx\u00e3 h\u1ed9i ti\u1ec1n t\u01b0 b\u1ea3n\u201d l\u00e0 m\u1ed9t x\u00e3 h\u1ed9i m\u00e0 trong \u0111\u00f3 m\u1ee5c ti\u00eau c\u01a1 b\u1ea3n l\u00e0 cu\u1ed9c s\u1ed1ng \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 \u1ea5m no cho nh\u00e2n d\u00e2n. \u201cNh\u00e0 n\u01b0\u1edbc kh\u00f4ng c\u00f2n ph\u1ea3i ph\u1ee5c t\u00f9ng nh\u1eefng k\u1ebb l\u1eafm ti\u1ec1n v\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n l\u1edbn n\u1eefa. Nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc ph\u1ea3i ph\u1ee5c v\u1ee5 m\u1ecdi t\u1ea7ng l\u1edbp nh\u00e2n d\u00e2n, k\u1ec3 c\u1ea3","nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n ngh\u00e8o\u201d. Qua c\u00e1c cu\u1ed9c ti\u1ebfp x\u00fac trong th\u1eddi gian \u1edf Bolivia, t\u00f4i \u0111\u00e3 nghe ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n b\u00e0y t\u1ecf quan \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a h\u1ecd r\u1eb1ng, v\u1edbi nh\u1eefng thay \u0111\u1ed5i v\u1ec1 ch\u00ednh tr\u1ecb \u0111ang ng\u00e0y c\u00e0ng lan r\u1ed9ng tr\u00ean kh\u1eafp l\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ecdi th\u1ee9 s\u1ebd kh\u00f4ng nh\u01b0 tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y n\u1eefa. M\u1ed9t ph\u1ee5 n\u1eef n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i: \u201cT\u00f4i t\u1eebng c\u1ea3m th\u1ea5y x\u1ea5u h\u1ed5 v\u1ec1 ngu\u1ed3n g\u1ed1c Aymara c\u1ee7a m\u00ecnh. Nh\u01b0ng b\u00e2y gi\u1edd th\u00ec kh\u00f4ng. T\u1ed5ng th\u1ed1ng Evo khi\u1ebfn ch\u00fang t\u00f4i th\u1ea5y t\u1ef1 h\u00e0o v\u1ec1 \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3\u201d. Ch\u1ed3ng c\u00f4 th\u00eam v\u00e0o: \u201cCh\u00fang t\u00f4i kh\u00f4ng ch\u1ea5p nh\u1eadn c\u1ea3nh n\u00f4 l\u1ec7 n\u1eefa. Kh\u00f4ng c\u00f2n nh\u1eefng \u00f4ng ch\u1ee7 \u0111\u1ed3n \u0111i\u1ec1n T\u00e2y Ban Nha hay c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n c\u1ee7a M\u1ef9 n\u1eefa\u201d. Tuy nhi\u00ean, m\u1eb7t tr\u00e1i c\u1ee7a v\u1ea5n \u0111\u1ec1 c\u0169ng n\u1ea3y sinh. Nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u1ee7ng h\u1ed9 Morales lo s\u1ee3 r\u1eb1ng c\u00e1c ch\u00ednh s\u00e1ch c\u1ee7a \u00f4ng c\u00f3 th\u1ec3 s\u1ebd khi\u1ebfn m\u1ed1i quan h\u1ec7 v\u1edbi Washington th\u00eam c\u0103ng th\u1eb3ng, v\u00e0 do \u0111\u00f3 \u00f4ng s\u1ebd kh\u00f4ng th\u1ec3 th\u1ef1c hi\u1ec7n \u0111\u01b0\u1ee3c l\u1eddi h\u1ee9a trong chi\u1ebfn d\u1ecbch tranh c\u1eed c\u1ee7a m\u00ecnh. H\u1ecd kh\u00f4ng ng\u1eebng n\u00f3i: \u201c\u00d4ng ta kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 Ch\u00e1vez\u201d. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i Morales l\u1ea1i ch\u1ec9 tr\u00edch r\u1eb1ng Morales ng\u00e0y c\u00e0ng qu\u00e1 th\u00e2n m\u1eadt v\u1edbi t\u1ed5ng th\u1ed1ng Venezuela. H\u1ecd tin r\u1eb1ng Morales \u0111ang bi\u1ebfn m\u00ecnh tr\u1edf th\u00e0nh b\u00e0n \u0111\u1ea1p cho nh\u1eefng tham v\u1ecdng c\u1ee7a Ch\u00e1vez, \u0111\u00f3 l\u00e0 tham v\u1ecdng th\u00e2u t\u00f3m quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t to\u00e0n \u0111\u1ea1i l\u1ee5c. M\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi n\u00f3i nh\u1ecf v\u1edbi t\u00f4i: \u201c\u0110\u1ea7u ti\u00ean l\u00e0 Bolivia, sau \u0111\u00f3 l\u00e0 Ecuador, ti\u1ebfp \u0111\u00f3 s\u1ebd l\u00e0 Peru v\u00e0 Colombia. Ch\u00e1vez mu\u1ed1n ki\u1ec3m so\u00e1t to\u00e0n b\u1ed9 d\u1ea7u m\u1ecf v\u00e0 kh\u00ed \u0111\u1ed1t v\u00f9ng Nam M\u1ef9. \u00d4ng ta ngh\u0129 m\u00ecnh l\u00e0 m\u1ed9t Bol\u00edvar th\u1eddi hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i\u201d. T\u00f4i tham d\u1ef1 L\u1ec5 \u0111\u00f3n N\u0103m m\u1edbi t\u1ea1i dinh t\u1ed5ng th\u1ed1ng. Ngay tr\u01b0\u1edbc th\u1eddi kh\u1eafc quan tr\u1ecdng, Evo Morales b\u01b0\u1edbc v\u00e0o. \u00d4ng d\u1ef1 \u0111\u1ecbnh s\u1ebd ch\u00e0o \u0111\u00f3n n\u0103m 2007 b\u1eb1ng m\u1ed9t cu\u1ed9c h\u1ecdp b\u00e1o th\u00f4ng b\u00e1o v\u1eafn t\u1eaft m\u1ed9t s\u1ed1 k\u1ebf ho\u1ea1ch s\u1eafp t\u1edbi. Khi \u00f4ng b\u01b0\u1edbc l\u00ean tr\u01b0\u1edbc \u1ed1ng k\u00ednh m\u00e1y quay, t\u00f4i li\u1ebfc nh\u00ecn quanh t\u00f2a nh\u00e0 l\u1ed9ng l\u1eaby; t\u00f4i nh\u00ecn m\u1ed9t l\u01b0\u1ee3t c\u00e1c nh\u00e0 b\u00e1o \u2013 m\u1ed9t n\u1eef ph\u00f3ng vi\u00ean \u0111\u1ebfn t\u1eeb t\u1ea1p ch\u00ed The Economist c\u1ee7a Anh, m\u1ed9t nam ph\u00f3ng vi\u00ean \u0111\u1ebfn t\u1eeb M\u1ef9 l\u00e0 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n c\u1ee7a t\u00f2a b\u00e1o Associated Press, v\u00e0 c\u00e1c ph\u00f3ng vi\u00ean kh\u00e1c \u0111\u1ebfn t\u1eeb nhi\u1ec1u n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 Latinh. Morales tr\u00f4ng c\u00f3 v\u1ebb m\u1ec7t m\u1ecfi. T\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi \u00f4ng \u0111ang c\u1ea3m th\u1ea5y \u0111i\u1ec1u g\u00ec khi \u0111\u1ee9ng \u0111\u00f3 m\u1ed9t m\u00ecnh, khi \u00f4ng l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng \u0111\u00e3 \u0111\u1ee9ng l\u00ean t\u1eeb nh\u1eefng kh\u1edfi \u0111\u1ea7u th\u1ea5p k\u00e9m v\u00e0 \u0111ang g\u00e2y x\u00f4n xao kh\u1eafp h\u00e0nh tinh. C\u00f3 m\u1ed9t s\u1ef1 th\u1eadt r\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0: C\u01b0\u01a1ng v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng m\u00e0 \u00f4ng \u0111\u1ea1t \u0111\u01b0\u1ee3c kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 \u0111i\u1ec1u d\u1ec5 d\u00e0ng. Trong ng\u00e0y \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u1ee7a n\u0103m 2007, t\u00f4i bay t\u1eeb La Paz v\u1ec1 Miami. Tr\u00ean chuy\u1ebfn bay, t\u00f4i nh\u1edb l\u1ea1i kho\u1ea3ng th\u1eddi gian \u1edf Guatemala v\u1edbi Pepe Jaramillo n\u0103m 1992. Chuy\u1ebfn \u0111i \u1ea5y b\u1ed7ng ch\u1ed1c tr\u1edf n\u00ean \u0111\u00e1ng nh\u1edb h\u01a1n r\u1ea5t nhi\u1ec1u so v\u1edbi nh\u1eefng g\u00ec t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 nh\u1eadn ra v\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m \u0111\u00f3. T\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u1ebfn \u0111\u00f3 v\u1edbi t\u01b0 c\u00e1ch l\u00e0 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho m\u1ed9t t\u1eadp \u0111o\u00e0n M\u1ef9, v\u1edbi m\u1ee5c \u0111\u00edch kh\u00e1m ph\u00e1 nh\u1eefng tri\u1ec3n v\u1ecdng khai th\u00e1c ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Maya. Tuy nhi\u00ean khi \u0111\u00f3, t\u00f4i c\u0169ng \u0111ang l\u00e0m vi\u1ec7c m\u1eadt thi\u1ebft cho m\u1ed9t t\u1ed5 ch\u1ee9c phi l\u1ee3i nhu\u1eadn, t\u1ed5 ch\u1ee9c n\u00e0y \u0111ang c\u1ed1 g\u1eafng gi\u00fap \u0111\u1ee1 ng\u01b0\u1eddi Maya b\u1ea3o v\u1ec7 \u0111\u1ea5t \u0111ai v\u00e0 b\u1ea3o t\u1ed3n n\u1ec1n v\u0103n h\u00f3a c\u1ee7a h\u1ecd. T\u00f4i ho\u00e0n to\u00e0n ch\u1eb3ng \u01b0a g\u00ec vi\u1ec7c b\u1eaft c\u00e1 hai tay; nh\u01b0ng t\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 hi\u1ec3u n\u1ed5i nh\u1eefng m\u00e2u thu\u1eabn trong cu\u1ed9c \u0111\u1eddi m\u00ecnh \u2013 v\u00e0 \u0111\u00f3 c\u0169ng ch\u00ednh l\u00e0 nh\u1eefng m\u00e2u thu\u1eabn c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc t\u00f4i. L\u00fac n\u00e0y, tr\u00ean chuy\u1ebfn bay t\u1eeb Bolivia, t\u00f4i quay tr\u1edf l\u1ea1i n\u1ec1n v\u0103n h\u00f3a m\u00e0 t\u1ef1 cho l\u00e0 coi tr\u1ecdng nh\u00e2n quy\u1ec1n, nh\u01b0ng l\u1ea1i \u0111i v\u01a1 v\u00e9t c\u1ee7a c\u1ea3i b\u1eb1ng vi\u1ec7c khai th\u00e1c lao \u0111\u1ed9ng \u1edf nh\u1eefng v\u00f9ng \u0111\u1ea5t kh\u00e1c. T\u00f4i s\u1ed1ng t\u1ea1i m\u1ed9t qu\u1ed1c gia ch\u1ec9 chi\u1ebfm g\u1ea7n 5% d\u00e2n s\u1ed1 th\u1ebf gi\u1edbi nh\u01b0ng l\u1ea1i ti\u00eau th\u1ee5 h\u01a1n 25% ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean tr\u00ean tr\u00e1i \u0111\u1ea5t, m\u1ed9t x\u00e3 h\u1ed9i lu\u00f4n t\u00e1n th\u00e0nh c\u00e1c nguy\u00ean t\u1eafc sinh th\u00e1i h\u1ecdc, nh\u01b0ng l\u1ea1i th\u1ea3i ra h\u01a1n 30% t\u00e1c nh\u00e2n g\u00e2y \u00f4 nhi\u1ec5m m\u00f4i tr\u01b0\u1eddng nghi\u00eam tr\u1ecdng nh\u1ea5t h\u00e0nh tinh. Chi\u1ebfc m\u00e1y bay t\u00f4i \u0111i \u0111ang \u0111\u1ed1t ch\u00e1y ngu\u1ed3n nhi\u00ean li\u1ec7u \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c khai th\u00e1c t\u1eeb m\u1ed9t qu\u1ed1c gia n\u00e0o \u0111\u00f3. Qu\u1ea7n \u00e1o t\u00f4i \u0111ang m\u1eb7c \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ea3n xu\u1ea5t t\u1eeb m\u1ed9t x\u00ed nghi\u1ec7p b\u00f3c l\u1ed9t c\u00f4ng nh\u00e2n t\u00e0n t\u1ec7 n\u00e0o \u0111\u00f3. Cu\u1ed9c \u0111\u1eddi t\u00f4i l\u00e0 m\u1ed9t v\u00ed d\u1ee5 ho\u00e0n h\u1ea3o c\u1ee7a vi\u1ec5n c\u1ea3nh m\u00e0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi cao tu\u1ed5i \u0111\u00e3 v\u1ebd ra khi t\u00f4i c\u00f9ng Ehud Sperling \u0111\u1eb7t ch\u00e2n \u0111\u1ebfn v\u00f9ng \u0111\u1ea5t Shuar n\u0103m 1991. \u00d4ng n\u00f3i: \u201cNg\u01b0\u1eddi c\u1ee7a c\u00e1c anh \u0111\u00e3 m\u01a1 v\u1ec1 nh\u1eefng nh\u00e0 m\u00e1y kh\u1ed5ng l\u1ed3, nh\u1eefng t\u00f2a nh\u00e0 ch\u1ecdc tr\u1eddi v\u00e0 xe c\u1ed9 \u0111i l\u1ea1i nhi\u1ec1u nh\u01b0 nh\u1eefng h\u1ea1t m\u01b0a r\u01a1i tr\u00ean con s\u00f4ng n\u00e0y. \u0110\u1ebfn b\u00e2y gi\u1edd th\u00ec c\u00e1c anh b\u1eaft \u0111\u1ea7u hi\u1ec3u r\u1eb1ng, gi\u1ea5c m\u01a1 c\u1ee7a c\u00e1c anh ch\u00ednh l\u00e0 m\u1ed9t c\u01a1n \u00e1c m\u1ed9ng\u201d.","N\u0103m 1992, Pepe tr\u1edf n\u00ean kinh s\u1ee3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n b\u1ea3n \u0111\u1ecba. Th\u1eadp k\u1ef7 \u0111\u00f3 v\u00e0 c\u1ea3 th\u1eadp k\u1ef7 sau n\u1eefa \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh s\u1ef1 kinh s\u1ee3 c\u1ee7a anh ta l\u00e0 ch\u00ednh \u0111\u00e1ng. \u00d4ng l\u00e3o trong c\u00e1nh r\u1eebng nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi \u0111\u00e3 cho th\u1ea5y t\u00f4i m\u1ed9t \u00fd ni\u1ec7m l\u1edd m\u1edd v\u1ec1 t\u01b0\u01a1ng lai khi t\u00f4i h\u1ecfi \u00f4ng r\u1eb1ng t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e0m g\u00ec \u0111\u1ec3 khi\u1ebfn m\u1ecdi vi\u1ec7c tr\u1edf n\u00ean t\u1ed1t \u0111\u1eb9p h\u01a1n. \u201cR\u1ea5t \u0111\u01a1n gi\u1ea3n,\u201d \u00f4ng tr\u1ea3 l\u1eddi. \u201cT\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng vi\u1ec7c anh ph\u1ea3i l\u00e0m l\u00e0 thay \u0111\u1ed5i gi\u1ea5c m\u01a1\u2026 C\u00e1c anh ch\u1ec9 c\u1ea7n gieo m\u1ed9t h\u1ea1t gi\u1ed1ng kh\u00e1c, d\u1ea1y cho con c\u00e1i c\u00e1c anh bi\u1ebft m\u01a1 nh\u1eefng gi\u1ea5c m\u01a1 kh\u00e1c\u201d. Ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 Latinh \u0111\u00e3 th\u1ef1c hi\u1ec7n \u0111\u00fang \u0111\u1eafn \u00fd ni\u1ec7m \u0111\u00f3. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n b\u1ea3n \u0111\u1ecba, ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n ngh\u00e8o s\u1ed1ng \u1edf c\u00e1c khu v\u1ef1c th\u00e0nh th\u1ecb v\u00e0 nh\u1eefng n\u00f4ng d\u00e2n s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng n\u00f4ng th\u00f4n \u0111\u00e3 thay \u0111\u1ed5i gi\u1ea5c m\u01a1 c\u1ee7a m\u00ecnh b\u1eb1ng c\u1ea3 l\u1eddi n\u00f3i v\u00e0 h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng. H\u1ecd t\u1ed5 ch\u1ee9c c\u00e1c phong tr\u00e0o b\u1ea3o v\u1ec7 to\u00e0n v\u1eb9n l\u00e3nh th\u1ed5 v\u00e0 b\u1ea3n s\u1eafc v\u0103n h\u00f3a d\u00e2n t\u1ed9c. H\u1ecd ti\u1ebfn h\u00e0nh l\u1eadt \u0111\u1ed5 nh\u1eefng k\u1ebb \u0111\u1ed9c t\u00e0i tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y v\u00e0 b\u1ecf phi\u1ebfu b\u1ea7u cho nh\u1eefng v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u01b0\u01a1ng quy\u1ebft y\u00eau c\u1ea7u nh\u1eefng ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1eed d\u1ee5ng \u0111\u1ec3 ph\u1ee5c v\u1ee5 l\u1ee3i \u00edch c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n trong n\u01b0\u1edbc. V\u00e0 theo m\u1ed9t c\u00e1ch n\u00e0o \u0111\u00f3, h\u1ecd b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 ch\u00fang ta kh\u1ecfi ch\u00ednh b\u1ea3n th\u00e2n ch\u00fang ta. B\u1ea5t ch\u1ea5p n\u1ed7 l\u1ef1c c\u1ee7a c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb, h\u1ecd bu\u1ed9c ch\u00fang ta ph\u1ea3i nh\u00ecn th\u1eb3ng v\u00e0o nh\u1eefng g\u00ec ch\u00fang ta \u0111ang l\u00e0m \u0111\u1ed1i v\u1edbi th\u1ebf gi\u1edbi. H\u1ecd \u0111\u01b0a ra m\u1ed9t b\u00e0i h\u1ecdc cho ch\u00fang ta v\u00e0 c\u00e1c n\u01b0\u1edbc kh\u00e1c noi theo. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 Latinh c\u0169ng l\u00e0m m\u1ed9t \u0111i\u1ec1u kh\u00e1c n\u1eefa. Kh\u00f4ng ph\u1ea3i \u1edf ph\u00eda nam Rio Grande, m\u00e0 ngay trong ch\u00ednh n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. Trong khi h\u1ea7u h\u1ebft ch\u00fang ta ch\u1ec9 bi\u1ebft ph\u00e0n n\u00e0n khi ch\u00ednh ph\u1ee7 c\u1eaft gi\u1ea3m tr\u1ee3 c\u1ea5p, ng\u00e2n s\u00e1ch cho gi\u00e1o d\u1ee5c, an ninh x\u00e3 h\u1ed9i v\u00e0 y t\u1ebf, nh\u01b0ng l\u1ea1i t\u0103ng chi ph\u00ed cho chi\u1ebfn tranh Iraq, hay ph\u1ea3n b\u1ed9i trong v\u1ee5 New Orleans; th\u00ec h\u1ecd k\u00e9o ra \u0111\u01b0\u1eddng bi\u1ec3u t\u00ecnh ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i nh\u1eefng g\u00ec m\u00e0 h\u1ecd tr\u00f4ng th\u1ea5y, v\u00ed d\u1ee5 nh\u01b0 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u lu\u1eadt b\u1ea5t c\u00f4ng \u0111\u1ed1i v\u1edbi ng\u01b0\u1eddi nh\u1eadp c\u01b0. Trong khi ch\u00fang ta ch\u1ec9 ng\u1ed3i \u1edf nh\u00e0, than th\u1edf v\u00ec ch\u00ednh ph\u1ee7 c\u1ee7a m\u00ecnh, g\u00f5 nh\u1eb9 l\u00ean chi\u1ebfc tivi v\u00e0 ch\u1eb3ng l\u00e0m g\u00ec c\u1ea3; th\u00ec h\u1ecd l\u1ea1i th\u1ef1c hi\u1ec7n tri\u1ec7t \u0111\u1ec3 nh\u1eefng quy\u1ec1n l\u1ee3i m\u00e0 Hi\u1ebfn ph\u00e1p c\u1ee7a ch\u00fang ta cho ph\u00e9p. H\u1ecd h\u00f4 l\u1edbn v\u00e0 di\u1ec5u h\u00e0nh tr\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng ph\u1ed1 Washington. D\u00f9 c\u00f3 \u1ee7ng h\u1ed9 nh\u1eefng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a h\u1ecd hay kh\u00f4ng, ch\u00fang ta v\u1eabn ph\u1ea3i ch\u00fa \u00fd, v\u1eabn ph\u1ea3i coi tr\u1ecdng l\u00f2ng d\u0169ng c\u1ea3m v\u00e0 tinh th\u1ea7n s\u1eb5n s\u00e0ng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng \u0111\u00f3. Ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng c\u0169ng \u0111ang th\u1ef1c hi\u1ec7n h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a m\u00ecnh. Tuy nhi\u00ean, ph\u01b0\u01a1ng ph\u00e1p m\u00e0 h\u1ecd ti\u1ebfn h\u00e0nh \u0111\u1ec3 tri\u1ec7t ph\u00e1 m\u01b0u \u0111\u1ed3 x\u00e2y d\u1ef1ng \u0111\u1ebf qu\u1ed1c, n\u1ea3y sinh t\u1eeb m\u1ed9t tri\u1ec3n v\u1ecdng l\u1ecbch s\u1eed, l\u1ea1i ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c v\u1edbi ph\u01b0\u01a1ng ph\u00e1p c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 Latinh.","Ph\u1ea7n III. Khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng Ch\u01b0\u01a1ng 29. M\u1ef9: \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u1ee3 n\u1ea7n Ph\u1ea3i m\u1ea5t c\u1ea3 n\u1eeda \u0111\u1ea7u th\u1ebf k\u1ef7 XX, ch\u00fang ta m\u1edbi nh\u1eadn ra vai tr\u00f2 th\u1ef1c s\u1ef1 c\u1ee7a d\u1ea7u m\u1ecf, ngu\u1ed3n nhi\u00ean li\u1ec7u gi\u00e1 tr\u1ecb nh\u1ea5t trong l\u1ecbch s\u1eed ph\u00e1t tri\u1ec3n c\u1ee7a lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi. N\u00f3 \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh ngu\u1ed3n nhi\u00ean li\u1ec7u ch\u00ednh cho x\u00e3 h\u1ed9i t\u1eeb khi c\u00f4ng cu\u1ed9c hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i h\u00f3a b\u1eaft \u0111\u1ea7u \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ef1c hi\u1ec7n. L\u00e0 ngu\u1ed3n nhi\u00ean li\u1ec7u kh\u00f4ng th\u1ec3 thi\u1ebfu, ch\u00ednh n\u00f3 l\u00e0 y\u1ebfu t\u1ed1 tr\u1ecdng t\u00e2m h\u00ecnh th\u00e0nh n\u00ean ch\u00ednh s\u00e1ch ngo\u1ea1i giao gi\u1eefa c\u00e1c qu\u1ed1c gia. M\u1ed1i quan t\u00e2m c\u1ee7a c\u00e1c nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o Nh\u1eadt B\u1ea3n \u0111\u1ed1i v\u1edbi lo\u1ea1i nguy\u00ean li\u1ec7u n\u00e0y ch\u00ednh l\u00e0 nguy\u00ean nh\u00e2n d\u1eabn t\u1edbi cu\u1ed9c t\u1ea5n c\u00f4ng v\u00e0o Tr\u00e2n Ch\u00e2u C\u1ea3ng. Nh\u1edd Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai, vai tr\u00f2 c\u1ee7a d\u1ea7u m\u1ecf ng\u00e0y c\u00e0ng tr\u1edf n\u00ean quan tr\u1ecdng h\u01a1n bao gi\u1edd h\u1ebft. N\u00f3 l\u00e0 nhi\u00ean li\u1ec7u \u0111\u1ec3 c\u00e1c lo\u1ea1i \u0111\u1ed9ng c\u01a1 nh\u01b0: xe t\u0103ng, m\u00e1y bay v\u00e0 c\u00e1c chi\u1ebfn h\u1ea1m ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng; m\u1ed9t qu\u1ed1c gia tham chi\u1ebfn kh\u00f4ng th\u1ec3 kh\u00f4ng s\u1eed d\u1ee5ng lo\u1ea1i nhi\u00ean li\u1ec7u n\u00e0y. D\u1ea7u m\u1ecf c\u0169ng tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t lo\u1ea1i ph\u01b0\u01a1ng ti\u1ec7n \u0111\u01a1n l\u1ebb nh\u01b0ng t\u1ed1i \u01b0u nh\u1ea5t c\u1ee7a c\u00e1c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d. Sau khi h\u00f2a b\u00ecnh l\u1eadp l\u1ea1i, t\u1ed5ng gi\u00e1m \u0111\u1ed1c c\u1ee7a c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u m\u1ecf c\u1ee7a M\u1ef9 l\u1eadp t\u1ee9c l\u00ean m\u1ed9t k\u1ebf ho\u1ea1ch c\u00f3 th\u1ec3 thay \u0111\u1ed5i c\u1ea3 m\u1ed9t giai \u0111o\u1ea1n l\u1ecbch s\u1eed. H\u1ecd quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh r\u1eb1ng d\u1ea7u m\u1ecf l\u00e0 ngu\u1ed3n l\u1ee3i l\u1edbn nh\u1ea5t c\u1ee7a m\u00ecnh (v\u00e0 c\u0169ng l\u00e0 l\u1edbn nh\u1ea5t \u0111\u1ed1i v\u1edbi \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc!) \u0111\u1ec3 thuy\u1ebft ph\u1ee5c t\u1ed5ng th\u1ed1ng v\u00e0 qu\u1ed1c h\u1ed9i M\u1ef9 cho ph\u00e9p d\u1ef1 tr\u1eef nhi\u00ean li\u1ec7u cho c\u00e1c cu\u1ed9c chi\u1ebfn trong t\u01b0\u01a1ng lai v\u00e0 cho c\u00e1c v\u1ea5n \u0111\u1ec1 ph\u00e1t sinh kh\u00e1c. T\u1ea1i sao l\u1ea1i ph\u1ea3i khai th\u00e1c ngu\u1ed3n d\u1ea7u m\u1ecf trong n\u01b0\u1edbc trong khi h\u1ecd ho\u00e0n to\u00e0n c\u00f3 th\u1ec3 khai th\u00e1c t\u1eeb c\u00e1c l\u1ee5c \u0111\u1ecba kh\u00e1c? Trong m\u1ed1i quan h\u1ec7 h\u1ee3p t\u00e1c v\u1edbi c\u00e1c c\u00f4ng ty c\u1ee7a Anh v\u00e0 c\u00e1c n\u01b0\u1edbc ch\u00e2u \u00c2u, h\u1ecd thuy\u1ebft ph\u1ee5c \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u00ednh ph\u1ee7 c\u00e1c n\u01b0\u1edbc tin r\u1eb1ng vi\u1ec7c ph\u00e1 b\u1ecf h\u00e0ng r\u00e0o thu\u1ebf quan v\u00e0 c\u00f3 th\u00eam nh\u1eefng \u01b0u \u0111\u00e3i kh\u00e1c l\u00e0 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n c\u1ea7n thi\u1ebft \u0111\u1ec3 \u0111\u1ea3m b\u1ea3o vi\u1ec7c cung c\u1ea5p nhi\u00ean li\u1ec7u tr\u00ean to\u00e0n th\u1ebf gi\u1edbi. K\u1ebf ho\u1ea1ch n\u00e0y \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o \u0111\u1ee9ng \u0111\u1ea7u c\u00e1c qu\u1ed1c gia v\u00e0 qu\u1ed1c h\u1ed9i \u1ee7ng h\u1ed9, v\u00e0 l\u00e0 nguy\u00ean nh\u00e2n d\u1eabn \u0111\u1ebfn c\u00e1c ch\u00ednh s\u00e1ch ph\u00e2n chia l\u1ea1i ranh gi\u1edbi, l\u00e3nh th\u1ed5 gi\u1eefa c\u00e1c qu\u1ed1c gia, t\u1ea1o ra c\u00e1c v\u01b0\u01a1ng qu\u1ed1c v\u00e0 h\u1ea1 b\u1ec7 c\u00e1c ch\u00ednh ph\u1ee7. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 v\u00e0ng, d\u1ea7u m\u1ecf tr\u1edf th\u00e0nh bi\u1ec3u t\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a quy\u1ec1n l\u1ef1c v\u00e0 l\u00e0 c\u01a1 s\u1edf \u0111\u1ec3 \u0111\u1ecbnh gi\u00e1 ti\u1ec1n t\u1ec7. Song, d\u1ea7u m\u1ecf kh\u00e1c v\u00e0ng \u1edf ch\u1ed7 n\u00f3 l\u00e0 nhi\u00ean li\u1ec7u thi\u1ebft y\u1ebfu \u0111\u1ed1i v\u1edbi c\u00e1c ng\u00e0nh c\u00f4ng ngh\u1ec7 hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i nh\u01b0 ng\u00e0nh s\u1ea3n xu\u1ea5t \u0111\u1ed3 nh\u1ef1a, h\u00f3a ch\u1ea5t v\u00e0 s\u1ea3n xu\u1ea5t m\u00e1y vi t\u00ednh. Ban \u0111\u1ea7u, c\u00f3 v\u1ebb nh\u01b0 k\u1ebf ho\u1ea1ch n\u00e0y s\u1ebd gi\u00fap c\u00e1c n\u01b0\u1edbc s\u1ea3n xu\u1ea5t d\u1ea7u m\u1ecf \u1edf Th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 ba ph\u00e1t tri\u1ec3n kinh t\u1ebf. Nh\u01b0ng sau \u0111\u00f3, c\u0169ng nh\u01b0 v\u00e0ng, d\u1ea7u m\u1ecf tr\u1edf th\u00e0nh m\u1eb7t h\u00e0ng si\u00eau l\u1ee3i nhu\u1eadn. C\u00e1c qu\u1ed1c gia gi\u00e0u l\u00ean nh\u1edd ngu\u1ed3n nhi\u00ean li\u1ec7u n\u00e0y gi\u1ed1ng nh\u01b0 ng\u01b0\u1eddi \u0111i t\u00ecm ngu\u1ed3n kho\u00e1ng s\u1ea3n t\u1ea1i c\u00e1c th\u00e0nh ph\u1ed1 \u0111ang ph\u00e1t tri\u1ec3n nhanh \u1edf mi\u1ec1n Vi\u1ec5n T\u00e2y: ngay khi \u0111i \u0111\u1ebfn quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh, h\u1ecd s\u1ebd tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ee5c ti\u00eau c\u1ee7a nh\u1eefng k\u1ebb v\u00f4 l\u1ea1i v\u00e0 nh\u1eefng tay tr\u00f9m tr\u1ed9m c\u01b0\u1edbp. C\u00f9ng kho\u1ea3ng th\u1eddi gian n\u00e0y, Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft xu\u1ea5t hi\u1ec7n nh\u01b0 l\u00e0 k\u1ebb th\u00f9 c\u00f4ng khai s\u1ed1 m\u1ed9t c\u1ee7a c\u00e1c n\u01b0\u1edbc \u0111\u1ebf qu\u1ed1c. C\u00e1c nh\u00e0 s\u1eed h\u1ecdc nh\u1eadn ra r\u1eb1ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t \u0111\u1ebf qu\u1ed1c nh\u1ea5t thi\u1ebft ph\u1ea3i ch\u1ecbu t\u00e1c \u0111\u1ed9ng t\u1eeb c\u00e1c m\u1ed1i \u0111e d\u1ecda b\u00ean ngo\u00e0i; \u0111\u1ed1i v\u1edbi n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft ch\u00ednh l\u00e0 t\u00e1c nh\u00e2n ph\u00f9 h\u1ee3p nh\u1ea5t. V\u0169 kh\u00ed h\u1ea1t nh\u00e2n c\u1ee7a M\u00e1txc\u01a1va khi\u1ebfn c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb tin r\u1eb1ng cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh l\u1ea1nh c\u1ea7n c\u00f3 nh\u1eefng c\u00e1ch ti\u1ebfp c\u1eadn m\u1edbi l\u1ea1 h\u01a1n \u0111\u1ed1i v\u1edbi ngo\u1ea1i giao qu\u1ed1c t\u1ebf. Kh\u00f4ng c\u00f3 g\u00ec \u0111\u00e1ng ng\u1ea1c nhi\u00ean khi cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh l\u1ea1nh th\u1ef1c s\u1ef1 \u0111\u1ea7u ti\u00ean \u0111\u00e3 khi\u1ebfn vi\u1ec7c khai th\u00e1c d\u1ea7u t\u1ea1i khu v\u1ef1c c\u00f3 tr\u1eef l\u01b0\u1ee3ng d\u1ea7u l\u1edbn nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi \u2012 v\u00f9ng Trung \u0110\u00f4ng, c\u00f3 ph\u1ea7n ch\u1eefng l\u1ea1i. Y\u00eau c\u1ea7u c\u00e1c doanh nghi\u1ec7p trong n\u01b0\u1edbc chia s\u1ebb l\u1ee3i nhu\u1eadn t\u1eeb c\u00e1c m\u1ecf d\u1ea7u c\u1ee7a h\u1ecd, th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ea7u trong \u0111\u1ee3t b\u1ecf phi\u1ebfu d\u00e2n ch\u1ee7 v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u1ea7n l\u1edbn d\u00e2n ch\u00fang Iran \u1ee7ng h\u1ed9 Mohammed Mossadegh (ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ea7u ch\u1ecdn l\u00e0 nh\u00e2n v\u1eadt c\u1ee7a n\u0103m 1951 tr\u00ean t\u1ea1p ch\u00ed Time) \u0111\u00e3 qu\u1ed1c h\u1eefu h\u00f3a t\u00e0i s\u1ea3n c\u1ee7a m\u1ed9t t\u1eadp \u0111o\u00e0n x\u0103ng d\u1ea7u c\u1ee7a Anh. Tin n\u00e0y g\u00e2y s\u1ed1c cho ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ee9ng \u0111\u1ea7u v\u01b0\u01a1ng qu\u1ed1c Anh, b\u00e0 k\u00eau g\u1ecdi s\u1ef1 h\u1ed7 tr\u1ee3 t\u1eeb \u0111\u1ed3ng minh c\u1ee7a","m\u00ecnh trong cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai, l\u00e0 M\u1ef9. C\u1ea3 hai qu\u1ed1c gia n\u00e0y \u0111\u1ec1u lo ng\u1ea1i r\u1eb1ng can thi\u1ec7p v\u0169 trang c\u00f3 th\u1ec3 k\u00edch \u0111\u1ed9ng Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft s\u1eed d\u1ee5ng v\u0169 kh\u00ed h\u1ea1t nh\u00e2n. Thay v\u00ec s\u1eed d\u1ee5ng c\u00e1c bi\u1ec7n ph\u00e1p t\u1ea5n c\u00f4ng \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ee7y, M\u1ef9 \u0111i\u1ec1u \u0111\u1ed9ng \u0111i\u1ec7p vi\u00ean CIA Kermit Roosevelt Jr. (ch\u00e1u c\u1ee7a Theodore). Ch\u1ec9 m\u1ea5t v\u00e0i tri\u1ec7u \u0111\u00f4la M\u1ef9, \u0111i\u1ec7p vi\u00ean n\u00e0y \u0111\u00e3 t\u1ed5 ch\u1ee9c \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec1u cu\u1ed9c b\u1ea1o \u0111\u1ed9ng, th\u1eadm ch\u00ed l\u1eadt \u0111\u1ed5 \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ea3 th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng Mossadegh; CIA thay th\u1ebf nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ea7u d\u00e2n ch\u1ee7 n\u00e0y b\u1eb1ng Mohammad Reza Pahlavi (hay c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ecdi l\u00e0 \u201cShah\u201d), m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi th\u00e2n t\u00edn v\u1edbi t\u1eadp \u0111o\u00e0n Big Oil. Nh\u01b0 t\u00f4i c\u00f3 n\u00f3i trong cu\u1ed1n L\u1eddi th\u00fa t\u1ed9i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf, th\u00e0nh c\u00f4ng c\u1ee7a Roosevelt \u0111\u00e3 d\u1eabn t\u1edbi s\u1ef1 ra \u0111\u1eddi c\u1ee7a m\u1ed9t th\u1ebf h\u1ec7 \u0111i\u1ec7p vi\u00ean m\u1edbi, m\u1ed9t th\u1ebf h\u1ec7 m\u00e0 t\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ti\u1ebfp b\u01b0\u1edbc, \u0111\u00f3 l\u00e0 nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf. B\u00e0i h\u1ecdc nh\u00e3n ti\u1ec1n t\u1eeb Iran r\u1ea5t r\u00f5 r\u00e0ng: Ho\u00e0n to\u00e0n c\u00f3 th\u1ec3 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t \u0111\u1ebf qu\u1ed1c m\u00e0 kh\u00f4ng c\u1ea7n ph\u1ea3i g\u00e2y ra cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh hay hao t\u1ed5n nhi\u1ec1u ti\u1ec1n b\u1ea1c. Th\u1ee7 \u0111o\u1ea1n c\u1ee7a CIA c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u01b0\u1ee3c \u00e1p d\u1ee5ng \u1edf b\u1ea5t c\u1ee9 qu\u1ed1c gia n\u00e0o c\u00f3 ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean thi\u00ean nhi\u00ean m\u00e0 c\u00e1c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d c\u1ee7a M\u1ef9 th\u00e8m mu\u1ed1n. Nh\u01b0ng ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t v\u1ea5n \u0111\u1ec1 duy nh\u1ea5t. Kermit Roosevelt l\u00e0 nh\u00e2n vi\u00ean c\u1ee7a CIA, m\u1ed9t khi anh ta b\u1ecb b\u1eaft, h\u1eadu qu\u1ea3 s\u1ebd kh\u00f4n l\u01b0\u1eddng. Ngay l\u1eadp t\u1ee9c, ch\u00ednh ph\u1ee7 M\u1ef9 quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh thay th\u1ebf c\u00e1c \u0111\u1eb7c v\u1ee5 c\u1ee7a m\u00ecnh b\u1eb1ng c\u00e1c nh\u00e2n vi\u00ean m\u1eadt v\u1ee5 l\u00e0m vi\u1ec7c trong khu v\u1ef1c t\u01b0 nh\u00e2n. M\u1ed9t trong nh\u1eefng c\u00f4ng ty \u0111\u01b0\u1ee3c gia nh\u1eadp v\u00e0o danh s\u00e1ch n\u00e0y ch\u00ednh l\u00e0 c\u00f4ng ty c\u1ee7a t\u00f4i, MAIN. Ngay t\u1eeb \u0111\u1ea7u, ch\u00fang t\u00f4i, nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf, \u0111\u00e3 kh\u00e1m ph\u00e1 ra r\u1eb1ng m\u00ecnh kh\u00f4ng c\u1ea7n ph\u1ea3i ch\u1edd cho c\u00e1c qu\u1ed1c gia qu\u1ed1c h\u1eefu h\u00f3a c\u00e1c d\u00e0n khoan d\u1ea7u \u0111\u1ec3 l\u1ea5y \u0111\u00f3 nh\u01b0 l\u00e0 c\u00e1i c\u1edb \u0111\u1ec3 ti\u1ebfn h\u00e0nh c\u00e1c ch\u00ednh s\u00e1ch c\u1ee7a m\u00ecnh. Ch\u00fang t\u00f4i bi\u1ebfn Ng\u00e2n h\u00e0ng Th\u1ebf gi\u1edbi, Qu\u1ef9 Ti\u1ec1n t\u1ec7 Qu\u1ed1c t\u1ebf v\u00e0 c\u00e1c c\u01a1 quan \u201c\u0111a qu\u1ed1c gia\u201d th\u00e0nh c\u00f4ng c\u1ee5 cho qu\u00e1 tr\u00ecnh chinh ph\u1ee5c thu\u1ed9c \u0111\u1ecba. Ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 th\u01b0\u01a1ng l\u01b0\u1ee3ng \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng v\u1ee5 l\u00e0m \u0103n b\u00e9o b\u1edf cho c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n c\u1ee7a M\u1ef9, l\u1eadp ra nh\u1eefng hi\u1ec7p \u0111\u1ecbnh th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i \u201ct\u1ef1 do\u201d m\u00e0 r\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0 \u0111\u1ec3 ph\u1ee5c v\u1ee5 cho l\u1ee3i \u00edch c\u1ee7a c\u00e1c h\u00e3ng xu\u1ea5t kh\u1ea9u c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i ch\u1ee9 kh\u00f4ng ph\u1ea3i cho c\u00e1c h\u00e3ng xu\u1ea5t kh\u1ea9u c\u1ee7a nh\u1eefng n\u01b0\u1edbc thu\u1ed9c Th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 ba v\u00e0 \u0111\u1eb7t l\u00ean vai c\u00e1c qu\u1ed1c gia n\u00e0y nh\u1eefng kho\u1ea3n n\u1ee3 kh\u1ed5ng l\u1ed3, kh\u00f3 l\u00f2ng chi tr\u1ea3 n\u1ed5i. Tr\u00ean th\u1ef1c t\u1ebf, ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1ea1o ra nh\u1eefng ch\u00ednh quy\u1ec1n b\u00f9 nh\u00ecn, b\u1ec1 ngo\u00e0i l\u00e0 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho \u0111\u1ea1i \u0111a s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n nh\u01b0ng th\u1ef1c ch\u1ea5t ch\u00ednh ph\u1ee7 \u0111\u00f3 l\u1ea1i l\u00e0 \u0111\u1ea7y t\u1edb c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i. M\u1ed9t s\u1ed1 v\u00ed d\u1ee5 \u0111i\u1ec3n h\u00ecnh trong th\u1eddi gian g\u1ea7n \u0111\u00e2y l\u00e0 ch\u00ednh ph\u1ee7 \u1edf c\u00e1c qu\u1ed1c gia: Iran, Jordan, Saudi Arabia, Kuwait, Ai C\u1eadp v\u00e0 Israel. C\u00f9ng v\u1edbi nh\u1eefng n\u1ed7 l\u1ef1c ki\u1ec3m so\u00e1t ch\u00ednh tr\u1ecb to\u00e0n c\u1ea7u c\u1ee7a c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf, c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb c\u0169ng ti\u1ebfn h\u00e0nh m\u1ed9t lo\u1ea1t chi\u1ebfn d\u1ecbch \u0111\u1ea9y m\u1ea1nh l\u01b0\u1ee3ng ti\u00eau th\u1ee5 d\u1ea7u m\u1ecf. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng k\u1ebb bu\u00f4n b\u00e1n ma t\u00fay, c\u00e1c chuy\u00ean gia quan h\u1ec7 c\u00f4ng ch\u00fang \u0111\u00e3 th\u1ed5i b\u00f9ng l\u00ean m\u1ed9t phong tr\u00e0o r\u1ed9ng kh\u1eafp, khuy\u1ebfn kh\u00edch ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n mua s\u1ea3n ph\u1ea9m c\u1ee7a c\u00e1c t\u1ed5 ch\u1ee9c thu\u1ed9c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d (th\u00f4ng th\u01b0\u1eddng, c\u00e1c m\u1eb7t h\u00e0ng n\u00e0y \u0111\u1ec1u ph\u1ee5 thu\u1ed9c v\u00e0o d\u1ea7u m\u1ecf v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ea3n xu\u1ea5t t\u1ea1i c\u00e1c x\u00ed nghi\u1ec7p b\u00f3c l\u1ed9t nh\u00e2n c\u00f4ng \u1edf c\u00e1c n\u01b0\u1edbc thu\u1ed9c Th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 ba, d\u01b0\u1edbi nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n lao \u0111\u1ed9ng kh\u1eafc nghi\u1ec7t). Trong su\u1ed1t nhi\u1ec1u th\u1eadp k\u1ef7 sau s\u1ef1 ph\u00e1t tri\u1ec3n th\u1ea7n k\u1ef3 c\u1ee7a Iran, c\u00e1c chuy\u00ean gia kinh t\u1ebf th\u01b0\u1eddng l\u1ea5y nh\u1eefng v\u00ed d\u1ee5 \u0111i\u1ec3n h\u00ecnh v\u1ec1 s\u1ef1 t\u0103ng tr\u01b0\u1edfng kinh t\u1ebf nhanh v\u00e0 m\u1ea1nh l\u00e0m b\u1eb1ng ch\u1ee9ng cho th\u1ea5y ngh\u00e8o \u0111\u00f3i \u0111ang b\u1ecb \u0111\u1ea9y l\u00f9i. Tuy nhi\u00ean, nh\u01b0 ch\u00fang ta \u0111\u00e3 th\u1ea5y \u1edf c\u00e1c n\u01b0\u1edbc ch\u00e2u \u00c1, c\u00e1c con s\u1ed1 th\u1ed1ng k\u00ea \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a ra ch\u1ec9 l\u00e0 l\u1eeba d\u1ed1i. C\u1ed9ng th\u00eam vi\u1ec7c ph\u1ee7 nh\u1eadn s\u1ef1 suy tho\u00e1i v\u1ec1 m\u1eb7t x\u00e3 h\u1ed9i v\u00e0 m\u00f4i tr\u01b0\u1eddng, nh\u1eefng th\u1ed1ng k\u00ea sai l\u1ec7ch \u0111\u00f3 r\u00f5 r\u00e0ng kh\u00f4ng th\u1ec3 gi\u00fap gi\u1ea3i quy\u1ebft nh\u1eefng v\u1ea5n \u0111\u1ec1 c\u00f3 t\u00ednh ch\u1ea5t l\u00e2u d\u00e0i. M\u1ed9t v\u00ed d\u1ee5 \u0111i\u1ec3n h\u00ecnh c\u1ee7a \u201cnh\u1eefng h\u1eadu qu\u1ea3 ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n\u201d l\u00e0 nh\u1eefng s\u1ef1 ki\u1ec7n x\u1ea3y ra do chuy\u1ebfn vi\u1ebfng th\u0103m c\u1ee7a Roosevelt t\u1edbi Iran. K\u1ef3 t\u00edch c\u00f3 th\u1ec3 mang l\u1ea1i quy\u1ec1n l\u1ef1c cho m\u1ed9t nh\u00e0 \u0111\u1ed9c t\u00e0i d\u1ea7u m\u1ecf nh\u01b0ng c\u0169ng c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00fap th\u1ec3 ch\u1ebf h\u00f3a nh\u1eefng phong tr\u00e0o ch\u1ed1ng M\u1ef9 di\u1ec5n ra t\u1ea1i khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Iran kh\u00f4ng bao gi\u1edd tha th\u1ee9 cho M\u1ef9 v\u1ec1 vi\u1ec7c l\u1eadt \u0111\u1ed5 v\u1ecb th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng n\u1ed5i ti\u1ebfng \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecd b\u1ea7u c\u1eed d\u1ef1a tr\u00ean tinh th\u1ea7n d\u00e2n ch\u1ee7. Ngay c\u1ea3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1edf c\u00e1c qu\u1ed1c gia l\u00e1ng gi\u1ec1ng c\u1ee7a Iran c\u0169ng v\u1eady. Nhi\u1ec1u nh\u00e0 nghi\u00ean c\u1ee9u l\u1ecbch s\u1eed ch\u00ednh tr\u1ecb \u0111\u00e3 \u0111\u1eb7t ra c\u00e2u h\u1ecfi n\u1ebfu Washington \u1ee7ng h\u1ed9 ch\u00ednh quy\u1ec1n c\u1ee7a Mossadegh v\u00e0 khuy\u1ebfn kh\u00edch \u00f4ng s\u1eed d\u1ee5ng ngu\u1ed3n thu nh\u1eadp t\u1eeb d\u1ea7u m\u1ecf \u0111\u1ec3 gi\u00fap ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Iran tho\u00e1t kh\u1ecfi \u0111\u00f3i ngh\u00e8o, th\u00ec \u0111i\u1ec1u g\u00ec s\u1ebd x\u1ea3y","ra. Nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi trong s\u1ed1 h\u1ecd \u0111\u01b0a ra k\u1ebft lu\u1eadn r\u1eb1ng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng n\u00e0y s\u1ebd khuy\u1ebfn kh\u00edch c\u00e1c qu\u1ed1c gia kh\u00e1c ph\u00e1t tri\u1ec3n theo h\u01b0\u1edbng d\u00e2n ch\u1ee7 v\u00e0 c\u00f3 th\u1ec3 ch\u1eb7n \u0111\u1ee9ng c\u00e1c cu\u1ed9c xung \u0111\u1ed9t kh\u1ee7ng khi\u1ebfp v\u1ed1n g\u00e2y nh\u1ee9c nh\u1ed1i cho khu v\u1ef1c n\u00e0y t\u1eeb x\u01b0a t\u1edbi nay. Th\u1ebf nh\u01b0ng, tr\u00ean th\u1ef1c t\u1ebf, n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 l\u1ea1i b\u1ecb coi l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng tin c\u1eady, kh\u00f4ng c\u00f3 ng\u01b0\u1eddi b\u1ea3o v\u1ec7 cho ch\u1ebf \u0111\u1ed9 d\u00e2n ch\u1ee7 m\u00e0 ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 t\u1ef1 m\u00ecnh d\u1ef1ng l\u00ean v\u00e0 r\u1eb1ng m\u1ee5c ti\u00eau c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 \u0111\u1ec3 gi\u00fap \u0111\u1ee1 c\u00e1c n\u01b0\u1edbc Th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 ba. T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng g\u00ec n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 l\u00e0m ch\u1ec9 \u0111\u01a1n thu\u1ea7n l\u00e0 v\u00ec mu\u1ed1n s\u1edf h\u1eefu nh\u1eefng ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean qu\u00fd gi\u00e1 c\u1ee7a c\u00e1c qu\u1ed1c gia \u0111\u00f3. Trong c\u00f9ng giai \u0111o\u1ea1n \u0111\u00f3, n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 c\u0169ng v\u1ea5p ph\u1ea3i nh\u1eefng kh\u00f3 kh\u0103n r\u1ea5t nghi\u00eam tr\u1ecdng ngay ch\u00ednh tr\u00ean \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc m\u00ecnh. Qu\u00e1 tr\u00ecnh m\u1edf r\u1ed9ng quy\u1ec1n l\u1ef1c c\u1ee7a t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb \u0111\u00e3 \u0111\u1ea9y \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc ng\u1eadp s\u00e2u v\u00e0o n\u1ee3 n\u1ea7n. Ng\u00e0y c\u00e0ng c\u00f3 nhi\u1ec1u nh\u00e0 m\u00e1y s\u1ea3n xu\u1ea5t ph\u1ee5c v\u1ee5 nhu c\u1ea7u ti\u00eau th\u1ee5 trong n\u01b0\u1edbc v\u00e0 m\u1ecf khai th\u00e1c d\u1ea7u c\u1ee7a ch\u00fang ta n\u1eb1m tr\u00ean c\u00e1c qu\u1ed1c gia kh\u00e1c. Nh\u1eefng ch\u1ee7 n\u1ee3 n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i y\u00eau c\u1ea7u \u0111\u01b0\u1ee3c tr\u1ea3 n\u1ee3 b\u1eb1ng v\u00e0ng. V\u00ec v\u1eady, n\u0103m 1971, ch\u00ednh quy\u1ec1n Nixon \u0111\u00e3 \u0111\u00e1p tr\u1ea3 b\u1eb1ng vi\u1ec7c thu h\u1ed3i b\u1ea3n v\u1ecb v\u00e0ng. L\u00fac \u0111\u00f3, Washington li\u00ean t\u1ee5c ph\u1ea3i \u0111\u1ed1i m\u1eb7t v\u1edbi nh\u1eefng kh\u00f3 kh\u0103n m\u1edbi. N\u1ebfu c\u00e1c ch\u1ee7 n\u1ee3 chuy\u1ec3n sang m\u1ed9t lo\u1ea1i ti\u1ec1n kh\u00e1c th\u00ec \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d s\u1ebd bu\u1ed9c ph\u1ea3i tr\u1ea3 n\u1ee3 b\u1eb1ng m\u1ed9t lo\u1ea1i ti\u1ec1n t\u1ec7 c\u00f3 gi\u00e1 tr\u1ecb t\u01b0\u01a1ng \u0111\u01b0\u01a1ng v\u1edbi v\u00e0ng. \u0110i\u1ec1u n\u00e0y s\u1ebd tr\u1edf n\u00ean r\u1ea5t kh\u1ee7ng khi\u1ebfp b\u1edfi v\u00ec ng\u00e2n qu\u1ef9 c\u1ee7a t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb kh\u00f4ng c\u00f2n \u0111\u1ee7 \u0111\u1ec3 mua \u0111\u1ee9t c\u00e1c kho\u1ea3n n\u1ee3 n\u00e0y. L\u00e1 ch\u1eafn duy nh\u1ea5t \u0111\u1ec3 kh\u00f4ng \u0111i \u0111\u1ebfn ph\u00e1 s\u1ea3n l\u00e0 S\u1edf \u0111\u00fac ti\u1ec1n c\u1ee7a M\u1ef9, b\u1eb1ng kh\u1ea3 n\u0103ng c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u00e3 in ra nh\u1eefng \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la M\u1ef9 v\u00e0 \u0111\u1ed9c quy\u1ec1n v\u1ec1 gi\u00e1 tr\u1ecb c\u1ee7a n\u00f3. Do \u0111\u00f3, \u0111i\u1ec1u c\u1ea5p thi\u1ebft l\u00e0 l\u00e0m sao \u0111\u1ec3 th\u1ebf gi\u1edbi v\u1eabn ti\u1ebfp t\u1ee5c ch\u1ea5p nh\u1eadn \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la M\u1ef9 l\u00e0 \u0111\u1ed3ng ti\u1ec1n chu\u1ea9n tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. Trong \u0111o\u1ea1n m\u1edf \u0111\u1ea7u c\u1ee7a cu\u1ed1n s\u00e1ch n\u00e0y, t\u00f4i \u0111\u00e3 kh\u00e1i qu\u00e1t gi\u1ea3i ph\u00e1p khi n\u00f3i \u0111\u1ebfn c\u00e1c qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp. Nh\u01b0ng \u0111\u00f3 ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111o\u1ea1n r\u1ea5t ng\u1eafn. C\u00e2u chuy\u1ec7n d\u00e0i h\u01a1n li\u00ean quan \u0111\u1ebfn hai n\u01b0\u1edbc \u0111\u1ed3ng minh ch\u01b0a \u0111\u01b0\u1ee3c k\u1ec3 ra, \u0111\u00e3 \u0111\u1ebfn trong cu\u1ed9c gi\u1ea3i c\u1ee9u c\u1ee7a Washington v\u00e0 c\u1ea3 hai n\u01b0\u1edbc n\u00e0y \u0111\u1ec1u n\u1eb1m \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng.","Ch\u01b0\u01a1ng 30. \u0110\u1ed3ng \u0111\u00f4la l\u00ean ng\u00f4i \u201cChuy\u1ec7n g\u00ec s\u1ebd x\u1ea3y ra v\u1edbi \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la \u01b0? T\u00f4i ng\u1edd r\u1eb1ng cu\u1ed1i c\u00f9ng ch\u00ednh d\u1ea7u m\u1ecf s\u1ebd quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh gi\u00e1 tr\u1ecb c\u1ee7a n\u00f3\u201d \u2013 Ch\u1ee7 t\u1ecbch t\u1eadp \u0111o\u00e0n MAIN Jake Dauber kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh kh\u00f4ng l\u00e2u sau khi ch\u00ednh ph\u1ee7 \u0111\u01b0a ra quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh quan tr\u1ecdng v\u00e0o n\u0103m 1971 x\u00f3a b\u1ecf b\u1ea3n v\u1ecb v\u00e0ng. Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3, t\u00f4i t\u1eebng \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1eddi t\u1edbi d\u1ef1 b\u1eefa t\u1ed1i v\u1edbi gia \u0111\u00ecnh Dauber t\u1ea1i kh\u00e1ch s\u1ea1n Intercontinental Indonesia, m\u1ed9t trong nh\u1eefng n\u01a1i d\u1eebng ch\u00e2n c\u1ee7a h\u1ecd tr\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ebfn khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Khi \u0111\u00f3, Jake \u0111\u00e3 xi\u1ebft ch\u1eb7t tay v\u1ee3 m\u00ecnh, nh\u00ecn v\u00e0o m\u1eaft b\u00e0 v\u00e0 n\u00f3i: \u201cT\u1ed5ng th\u1ed1ng Nixon \u0111\u00e3 c\u00f3 m\u1ed9t nh\u00f3m chuy\u00ean gia r\u1ea5t th\u00f4ng minh, (ngo\u1ea1i tr\u01b0\u1edfng) Kissinger, Shultz v\u00e0 Cheney. T\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111o\u00e1n tr\u01b0\u1edbc \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00e1i ng\u00e0y t\u00f4i v\u00e0 m\u00ecnh s\u1ebd ng\u1ed3i b\u00ean nhau, t\u1ef1a l\u01b0ng tr\u00ean gh\u1ebf sofa v\u00e0 n\u00f3i r\u1eb1ng ch\u00fang ta l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a s\u1ef1 ki\u1ec7n v\u0129 \u0111\u1ea1i n\u00e0y. N\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111ang b\u1eaft \u0111\u1ea7u m\u1ed9t giai \u0111o\u1ea1n m\u1edbi trong l\u1ecbch s\u1eed th\u1ebf gi\u1edbi v\u00e0 ch\u00fang ta l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ti\u00ean phong\u201d. Jake \u0111\u00e3 kh\u00f4ng th\u1ec3 s\u1ed1ng \u0111\u1ebfn ng\u00e0y m\u00e0 \u00f4ng mu\u1ed1n chia s\u1ebb c\u00f9ng v\u1ee3 m\u00ecnh. \u00d4ng m\u1ea5t kh\u00f4ng l\u00e2u sau cu\u1ed9c h\u00e0nh tr\u00ecnh \u0111\u00f3 v\u00e0 chi\u1ebfc gh\u1ebf ch\u1ee7 t\u1ecbch t\u1eadp \u0111o\u00e0n MAIN \u0111\u01b0\u1ee3c thay th\u1ebf b\u1eb1ng Bruno Zambotti, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c \u00f4ng b\u1ea3o h\u1ed9. Tuy nhi\u00ean, nh\u1eefng ph\u00e2n t\u00edch c\u1ee7a \u00f4ng v\u1ec1 t\u01b0\u01a1ng lai \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la l\u1ea1i r\u1ea5t ch\u00ednh x\u00e1c. Nh\u00f3m chuy\u00ean gia c\u1ee7a Nixon kh\u00f4ng ch\u1ec9 th\u00f4ng minh m\u00e0 c\u00f2n r\u1ea5t x\u1ea3o quy\u1ec7t. \u0110\u1ed3ng minh \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u1ee7a Washington trong cu\u1ed9c \u0111\u1ea5u tranh b\u1ea3o v\u1ec7 quy\u1ec1n t\u1ed1i cao c\u1ee7a \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la ch\u00ednh l\u00e0 Israel. H\u1ea7u h\u1ebft m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi, bao g\u1ed3m ph\u1ea7n l\u1edbn ng\u01b0\u1eddi Israel, \u0111\u1ec1u tin r\u1eb1ng quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh c\u1ee7a Tel Aviv trong \u0111\u00f2n t\u1ea5n c\u00f4ng ph\u1ee7 \u0111\u1ea7u ch\u1ed1ng l\u1ea1i qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u00e1c n\u01b0\u1edbc Ai C\u1eadp, Syria v\u00e0 Jordan d\u1ecdc theo bi\u00ean gi\u1edbi qu\u1ed1c gia n\u0103m 1967 (cu\u1ed9c chi\u1ebfn n\u00e0y c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ecdi l\u00e0 Cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh s\u00e1u ng\u00e0y) l\u00e0 \u0111\u1ec3 b\u1ea3o v\u1ec7 bi\u00ean gi\u1edbi qu\u1ed1c gia. M\u1edf r\u1ed9ng l\u00e3nh th\u1ed5 qu\u1ed1c gia l\u00e0 k\u1ebft qu\u1ea3 r\u00f5 r\u00e0ng nh\u1ea5t c\u1ee7a cu\u1ed9c chi\u1ebfn: K\u1ebft th\u00fac m\u1ed9t tu\u1ea7n \u0111\u1eabm m\u00e1u, v\u00f9ng \u0111\u1ea5t Israel chi\u1ebfm gi\u1eef \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1edf r\u1ed9ng g\u1ea5p b\u1ed1n l\u1ea7n tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3, bao g\u1ed3m v\u00f9ng ph\u00eda \u0110\u00f4ng Jerusalem, v\u00f9ng B\u1edd T\u00e2y, b\u00e1n \u0111\u1ea3o Sinai c\u1ee7a Ai C\u1eadp, v\u00e0 cao nguy\u00ean Golan c\u1ee7a Syria. Tuy nhi\u00ean, Cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh s\u00e1u ng\u00e0y n\u1ed5 ra c\u00f2n v\u00ec m\u1ed9t m\u1ee5c \u0111\u00edch kh\u00e1c. Vi\u1ec7c m\u1ea5t \u0111i ph\u1ea7n l\u00e3nh th\u1ed5 c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u00e3 khi\u1ebfn ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp t\u1ee9c gi\u1eadn v\u00ec h\u1ecd th\u1ea5y m\u00ecnh b\u1ecb l\u00e0m b\u1ebd m\u1eb7t. S\u1ef1 gi\u1eadn d\u1eef c\u1ee7a h\u1ecd h\u1ea7u h\u1ebft \u0111\u1ec1u nh\u1eafm v\u00e0o n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. H\u1ecd bi\u1ebft r\u00f5 Israel s\u1ebd ch\u1eb3ng bao gi\u1edd c\u00f3 th\u1ec3 th\u00e0nh c\u00f4ng n\u1ebfu kh\u00f4ng c\u00f3 s\u1ef1 gi\u00fap \u0111\u1ee1 v\u1ec1 t\u00e0i ch\u00ednh v\u00e0 ch\u00ednh tr\u1ecb c\u0169ng nh\u01b0 vi\u1ec7c n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 c\u00f4ng khai \u0111e d\u1ecda r\u1eb1ng qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9 s\u1eb5n s\u00e0ng s\u00e1t c\u00e1nh b\u00ean Israel n\u1ebfu c\u00f3 chuy\u1ec7n g\u00ec kh\u00f4ng hay x\u1ea3y ra. Ch\u1ec9 m\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp hi\u1ec3u r\u1eb1ng nh\u1eefng \u0111\u1ed9ng th\u00e1i c\u1ee7a Washington ph\u1ee5c v\u1ee5 cho m\u1ee5c \u0111\u00edch c\u1ee7a ch\u00ednh b\u1ea3n th\u00e2n m\u00ecnh nhi\u1ec1u h\u01a1n l\u00e0 b\u1ea3o v\u1ec7 v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i v\u00e0 r\u1eb1ng Nh\u00e0 Tr\u1eafng s\u1ebd bi\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ee9c gi\u1eadn c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1ea2r\u1eadp th\u00e0nh \u0111i\u1ec1u c\u00f3 l\u1ee3i cho m\u00ecnh. Kh\u00f4ng c\u00f2n nghi ng\u1edd g\u00ec n\u1eefa, \u0111\u1ed3ng minh th\u1ee9 hai c\u1ee7a Nixon ch\u00ednh l\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 c\u1ed9ng \u0111\u1ed3ng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i t\u1ea1i v\u00f9ng Trung \u0110\u00f4ng. Ng\u00e0y 6 th\u00e1ng 10 n\u0103m 1973 (ng\u00e0y l\u1ec5 Yom Kippur c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i), \u0111\u00e1p l\u1ea1i cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh s\u00e1u ng\u00e0y n\u0103m 1967, Ai C\u1eadp v\u00e0 Syria \u0111\u1ed3ng lo\u1ea1t t\u1ea5n c\u00f4ng Israel. Bi\u1ebft r\u1eb1ng, v\u1ec1 m\u1eb7t chi\u1ebfn l\u01b0\u1ee3c, m\u00ecnh \u1edf th\u1ebf y\u1ebfu n\u00ean t\u1ed5ng th\u1ed1ng Ai C\u1eadp, Anwar Sadat \u0111\u00e3 g\u00e2y \u00e1p l\u1ef1c v\u1edbi nh\u00e0 vua Faisal c\u1ee7a Saudi Arabia, ph\u1ea3i t\u1ea5n c\u00f4ng n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 (v\u00e0 v\u00ec th\u1ebf t\u1ea5n c\u00f4ng c\u1ea3 Israel) b\u1eb1ng m\u1ed9t c\u00e1ch kh\u00e1c, \u0111\u00f3 l\u00e0 t\u1eadn d\u1ee5ng \u201cv\u0169 kh\u00ed d\u1ea7u l\u1eeda\u201d. Ng\u00e0y 16 th\u00e1ng 10, Saudi Arabia v\u00e0 b\u1ed1n qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp kh\u00e1c \u1edf v\u00f9ng V\u1ecbnh th\u00f4ng b\u00e1o gi\u00e1 d\u1ea7u ni\u00eam y\u1ebft t\u0103ng l\u00ean \u0111\u1ebfn 70%; Iran (kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp nh\u01b0ng theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i) c\u0169ng n\u1eb1m trong li\u00ean minh c\u00e1c n\u01b0\u1edbc tr\u00ean v\u00ec s\u1ef1 \u0111o\u00e0n k\u1ebft c\u1ee7a c\u00e1c qu\u1ed1c gia theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i. Trong su\u1ed1t nh\u1eefng ng\u00e0y sau \u0111\u00f3, b\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng d\u1ea7u l\u1eeda c\u1ee7a c\u00e1c n\u01b0\u1edbc \u1ea2r\u1eadp th\u1ed1ng nh\u1ea5t r\u1eb1ng n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 c\u1ea7n b\u1ecb tr\u1eebng ph\u1ea1t v\u00ec \u0111\u00e3 \u1ee7ng h\u1ed9 Israel, h\u1ecd nh\u1ea5t tr\u00ed \u1ee7ng h\u1ed9 vi\u1ec7c \u0111\u01b0a ra m\u1ed9t l\u1ec7nh c\u1ea5m v\u1ec1 d\u1ea7u l\u1eeda.","\u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t cu\u1ed9c ch\u01a1i th\u01b0\u1eddng th\u1ea5y tr\u00ean b\u00e0n c\u1edd qu\u1ed1c t\u1ebf. Ng\u00e0y 19 th\u00e1ng 10, t\u1ed5ng th\u1ed1ng Nixon \u0111\u1ec7 tr\u00ecnh Qu\u1ed1c h\u1ed9i chi 2,2 t\u1ef7 \u0111\u00f4la M\u1ef9 \u0111\u1ec3 h\u1ed7 tr\u1ee3 Israel. Ngay ng\u00e0y h\u00f4m sau, d\u01b0\u1edbi s\u1ef1 d\u1eabn \u0111\u1ea7u c\u1ee7a Saudi Arabia, c\u00e1c nh\u00e0 s\u1ea3n xu\u1ea5t d\u1ea7u \u1ea2r\u1eadp \u00e1p \u0111\u1eb7t m\u1ed9t l\u1ec7nh c\u1ea5m v\u1eadn \u0111\u1ed1i v\u1edbi to\u00e0n b\u1ed9 nh\u1eefng t\u00e0u ch\u1edf d\u1ea7u t\u1edbi n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. V\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m \u0111\u00f3, c\u00f3 r\u1ea5t \u00edt ng\u01b0\u1eddi hi\u1ec3u \u0111\u01b0\u1ee3c tr\u00f2 gian x\u1ea3o \u0111\u1eb1ng sau \u0111\u1ed9ng th\u00e1i c\u1ee7a Washington, hay s\u1ef1 th\u1eadt r\u1eb1ng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng \u0111\u00f3 l\u00e0 \u0111\u1ec3 ch\u1ed1ng \u0111\u1ee1 s\u1ef1 suy gi\u1ea3m c\u1ee7a \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la. \u0110\u1ed9ng th\u00e1i n\u00e0y c\u00f3 \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng r\u1ea5t l\u1edbn. Ng\u00e0y 1 th\u00e1ng 1 n\u0103m 1974, gi\u00e1 d\u1ea7u c\u1ee7a Saudi Arabia \u0111\u1ea1t k\u1ef7 l\u1ee5c m\u1edbi, t\u0103ng g\u1ea7n 7 l\u1ea7n so v\u1edbi gi\u00e1 d\u1ea7u c\u00e1ch \u0111\u00f3 4 n\u0103m. Gi\u1edbi truy\u1ec1n th\u00f4ng c\u1ea3nh b\u00e1o r\u1eb1ng n\u1ec1n kinh t\u1ebf M\u1ef9 \u0111ang ti\u1ebfn \u0111\u1ebfn b\u1edd s\u1ee5p \u0111\u1ed5. Nh\u1eefng d\u00f2ng xe h\u01a1i d\u00e0i x\u1ebfp h\u00e0ng t\u1ea1i c\u00e1c tr\u1ea1m x\u0103ng tr\u00ean kh\u1eafp \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc, trong khi \u0111\u00f3, c\u00e1c nh\u00e0 kinh t\u1ebf l\u1ea1i b\u00e0y t\u1ecf n\u1ed7i lo s\u1ee3 v\u1ec1 kh\u1ea3 n\u0103ng \u0111\u00ecnh tr\u1ec7 kinh t\u1ebf nh\u01b0 t\u1eebng x\u1ea3y ra n\u0103m 1929. Vi\u1ec7c b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng ngu\u1ed3n cung c\u1ea5p d\u1ea7u l\u1eeda tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 l\u00e0 \u01b0u ti\u00ean h\u00e0ng \u0111\u1ea7u, b\u1ed7ng ch\u1ed1c l\u1ea1i tr\u1edf th\u00e0nh n\u1ed7i \u00e1m \u1ea3nh c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. Ng\u00e0y nay, ch\u00fang ta \u0111\u1ec1u bi\u1ebft r\u1eb1ng ch\u00ednh c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb \u0111\u00e3 \u0111\u00f3ng vai tr\u00f2 t\u00edch c\u1ef1c trong vi\u1ec7c \u0111\u1ea9y gi\u00e1 d\u1ea7u l\u00ean m\u1ee9c cao k\u1ef7 l\u1ee5c nh\u01b0 v\u1eady. M\u1eb7c d\u00f9 c\u00e1c nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o doanh nghi\u1ec7p v\u00e0 ch\u00ednh tr\u1ecb, trong \u0111\u00f3 c\u00f3 c\u1ea3 gi\u00e1m \u0111\u1ed1c c\u1ee7a c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u l\u1eeda, gi\u1ea3 v\u1edd t\u1ecf ra gi\u1eadn d\u1eef, nh\u01b0ng h\u1ecd ch\u1ec9 l\u00e0 nh\u1eefng con r\u1ed1i b\u1ecb gi\u1eadt d\u00e2y. Nixon v\u00e0 c\u00e1c c\u1ed1 v\u1ea5n nh\u1eadn ra r\u1eb1ng 2,2 t\u1ef7 \u0111\u00f4la h\u1ed7 tr\u1ee3 c\u1ea3 g\u00f3i cho Israel s\u1ebd bu\u1ed9c c\u00e1c qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp ph\u1ea3i \u0111\u01b0a ra nh\u1eefng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng m\u1ea1nh m\u1ebd h\u01a1n. B\u1eb1ng vi\u1ec7c \u1ee7ng h\u1ed9 Israel, ch\u00ednh quy\u1ec1n M\u1ef9 \u0111\u00e3 s\u1eafp \u0111\u1eb7t m\u1ed9t t\u00ecnh hu\u1ed1ng t\u1ea1o ra th\u1ecfa thu\u1eadn x\u1ea3o quy\u1ec7t v\u00e0 quan tr\u1ecdng nh\u1ea5t cho c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf trong th\u1ebf k\u1ef7 XX. B\u1ed9 T\u00e0i ch\u00ednh M\u1ef9 \u0111\u00e3 li\u00ean l\u1ea1c v\u1edbi MAIN v\u00e0 nh\u1eefng c\u00f4ng ty kh\u00e1c l\u00e0 tay sai c\u1ee7a t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb. Nhi\u1ec7m v\u1ee5 c\u1ee7a c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf nh\u01b0 ch\u00fang t\u00f4i l\u00e0 v\u1ea1ch ra chi\u1ebfn l\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ea3m b\u1ea3o r\u1eb1ng c\u00e1c n\u01b0\u1edbc OPEC s\u1ebd r\u00f3t h\u00e0ng t\u1ef7 \u0111\u00f4la m\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i b\u1ecf ra \u0111\u1ec3 khai th\u00e1c ngu\u1ed3n d\u1ea7u l\u1eeda s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c b\u00e1n cho c\u00e1c c\u00f4ng ty c\u1ee7a M\u1ef9 sau n\u00e0y v\u00e0 ph\u1ea3i thi\u1ebft l\u1eadp m\u1ed9t \u201cb\u1ea3n v\u1ecb d\u1ea7u l\u1eeda\u201d m\u1edbi \u0111\u1ec3 thay th\u1ebf \u201cb\u1ea3n v\u1ecb v\u00e0ng\u201d. Ch\u00fang t\u00f4i hi\u1ec3u r\u1eb1ng ch\u00eca kh\u00f3a cho m\u1ecdi k\u1ebf ho\u1ea1ch tr\u00ean \u0111\u1ec1u n\u1eb1m \u1edf Saudi Arabia; b\u1edfi v\u00ec \u0111\u00f3 l\u00e0 qu\u1ed1c gia s\u1edf h\u1eefu l\u01b0\u1ee3ng d\u1ea7u m\u1ecf l\u1edbn nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi, c\u00f3 vai tr\u00f2 ch\u1ee7 \u0111\u1ea1o trong t\u1ed5 ch\u1ee9c OPEC v\u00e0 quan tr\u1ecdng h\u01a1n c\u1ea3 l\u00e0 gia \u0111\u00ecnh \u201cho\u00e0ng gia\u201d Saudi Arabia \u0111\u00e3 th\u1ed1i n\u00e1t v\u00e0 r\u1ea5t d\u1ec5 b\u1ecb mua chu\u1ed9c. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng \u201cv\u1ecb vua\u201d kh\u00e1c \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, ho\u00e0ng gia Saudi Arabia hi\u1ec3u r\u1ea5t r\u00f5 m\u01b0u m\u00f4 c\u1ee7a ch\u1ee7 ngh\u0129a th\u1ef1c d\u00e2n b\u1edfi ch\u00ednh th\u1ef1c d\u00e2n Anh ch\u1ee9 kh\u00f4ng ph\u1ea3i ai kh\u00e1c \u0111\u00e3 ban v\u01b0\u01a1ng mi\u1ec7n ho\u00e0ng gia cho d\u00f2ng h\u1ecd Saud. Chi ti\u1ebft \u0111\u1eb1ng sau k\u1ebf ho\u1ea1ch do t\u00f4i d\u00e0n x\u1ebfp, v\u1ee5 r\u1eeda ti\u1ec1n n\u1ed5i ti\u1ebfng \u1edf Saudi Arabia (SAMA), \u0111\u01b0\u1ee3c n\u00eau r\u00f5 trong cu\u1ed1n s\u00e1ch L\u1eddi th\u00fa t\u1ed9i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf. N\u00f3i t\u00f3m l\u1ea1i, \u0111\u1ebfn t\u1eadn khi gi\u1edbi truy\u1ec1n th\u00f4ng b\u1ecb l\u00f4i v\u00e0o cu\u1ed9c ch\u01a1i, ho\u00e0ng gia \u1ea2r\u1eadp m\u1edbi \u0111\u1ed3ng \u00fd v\u1edbi ba \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n quan tr\u1ecdng, \u0111\u00f3 l\u00e0: 1) \u0111\u1ea7u t\u01b0 ph\u1ea7n l\u1edbn s\u1ed1 ti\u1ec1n thu \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1eeb c\u00e1c m\u1ecf d\u1ea7u v\u00e0o c\u00e1c ch\u1ee9ng kho\u00e1n c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7 M\u1ef9; 2) cho ph\u00e9p B\u1ed9 T\u00e0i ch\u00ednh M\u1ef9 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1eed d\u1ee5ng m\u1ed9t ngh\u00ecn t\u1ef7 \u0111\u00f4la ti\u1ec1n l\u00e3i t\u1eeb c\u00e1c ch\u1ee9ng kho\u00e1n n\u00e0y \u0111\u1ec3 thu\u00ea c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n M\u1ef9 ti\u1ebfn h\u00e0nh \u201chi\u1ec7n \u0111\u1ea1i h\u00f3a\u201d Saudi Arabia theo m\u00f4 h\u00ecnh c\u1ee7a ph\u01b0\u01a1ng T\u00e2y; 3) duy tr\u00ec gi\u00e1 d\u1ea7u \u1edf m\u1ee9c gi\u00e1 \u201cph\u1ea3i ch\u0103ng\u201d \u0111\u1ed1i v\u1edbi c\u00e1c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d. V\u1ec1 ph\u1ea7n m\u00ecnh, ch\u00ednh ph\u1ee7 M\u1ef9 h\u1ee9a s\u1ebd gi\u00fap gia \u0111\u00ecnh ho\u00e0ng gia gi\u1eef v\u1eefng quy\u1ec1n l\u1ef1c c\u1ee7a m\u00ecnh. Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 m\u1ed9t kho\u1ea3n th\u1ecfa thu\u1eadn th\u00eam, m\u1ed9t th\u1ecfa thu\u1eadn kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 m\u1ee5c ti\u00eau h\u00e0ng \u0111\u1ea7u nh\u01b0ng l\u1ea1i c\u1ea7n thi\u1ebft \u0111\u1ed1i v\u1edbi \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d, \u0111\u00f3 duy tr\u00ec \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la nh\u01b0 l\u00e0 \u0111\u1ed3ng ti\u1ec1n chu\u1ea9n tr\u00ean to\u00e0n th\u1ebf gi\u1edbi. Saudi Arabia cam k\u1ebft ch\u1ec9 ti\u1ebfn h\u00e0nh bu\u00f4n b\u00e1n d\u1ea7u l\u1eeda b\u1eb1ng \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la. V\u1edbi \u0111i\u1ec1u kho\u1ea3n n\u00e0y, quy\u1ec1n t\u1ed1i cao c\u1ee7a \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la l\u1ea1i \u0111\u01b0\u1ee3c t\u00e1i l\u1eadp. D\u1ea7u l\u1eeda thay th\u1ebf v\u00e0ng tr\u1edf th\u00e0nh th\u01b0\u1edbc \u0111o c\u1ee7a gi\u00e1 tr\u1ecb ti\u1ec1n t\u1ec7. Nh\u01b0 t\u00f4i c\u00f3 nh\u1eafc t\u1edbi trong ph\u1ea7n m\u1edf \u0111\u1ea7u, ph\u1ea7n l\u1ee3i nhu\u1eadn ph\u1ee5 m\u00e0 ch\u1ec9 c\u00f3 c\u00e1c nh\u00e0 kinh t\u1ebf l\u1ed7i l\u1ea1c nh\u1ea5t m\u1edbi \u0111\u00e1nh gi\u00e1 \u0111\u01b0\u1ee3c c\u0169ng cho ph\u00e9p Washington ti\u1ebfp t\u1ee5c \u00e1p \u0111\u1eb7t kho\u1ea3n thu\u1ebf ng\u1ea7m \u0111\u1ed1i v\u1edbi t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c ch\u1ee7 n\u1ee3 n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i. B\u1edfi v\u00ec \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la l\u00e0 \u0111\u1ed3ng ti\u1ec1n th\u1ed1ng tr\u1ecb n\u00ean n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 c\u00f3 th\u1ec3 mua ch\u1ecbu h\u00e0ng h\u00f3a v\u00e0 d\u1ecbch v\u1ee5 t\u1eeb c\u00e1c n\u01b0\u1edbc kh\u00e1c. \u0110\u1ebfn khi h\u1ecd mua d\u1ea7u (hay b\u1ea5t c\u1ee9 m\u00f3n h\u00e0ng n\u00e0o) t\u1eeb c\u00e1c c\u00f4ng ty c\u1ee7a M\u1ef9, gi\u00e1 tr\u1ecb c\u00e1c","kho\u1ea3n ti\u1ec1n c\u1ee7a h\u1ecd \u0111\u00e3 b\u1ecb gi\u1ea3m b\u1edbt do l\u1ea1m ph\u00e1t; s\u1ef1 ch\u00eanh l\u1ec7ch gi\u1eefa nh\u1eefng con s\u1ed1 n\u00e0y ch\u00ednh l\u00e0 s\u1ed1 ti\u1ec1n r\u01a1i v\u00e0o t\u00fai c\u00e1c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d. \u0110\u00e2y l\u00e0 m\u1ed9t lo\u1ea1i thu\u1ebf kh\u00f4ng c\u1ea7n thu thu\u1ebf. D\u1ef1 \u0111o\u00e1n cho r\u1eb1ng gi\u00e1 tr\u1ecb c\u1ee7a \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh b\u1eb1ng d\u1ea7u m\u1ecf c\u1ee7a Jake Dauber \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ee9ng minh l\u00e0 \u0111\u00fang. Khi Tel Aviv v\u00e0 Washington d\u1ed3n th\u1ebf gi\u1edbi \u1ea2r\u1eadp v\u00e0o ch\u00e2n t\u01b0\u1eddng, ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1ea2r\u1eadp kh\u00f4ng c\u00f2n l\u1ef1a ch\u1ecdn n\u00e0o kh\u00e1c ngo\u00e0i vi\u1ec7c ch\u1ed1ng tr\u1ea3 trong cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh Yom Kippur v\u00e0 th\u00f4ng qua l\u1ec7nh ng\u1eebng xu\u1ea5t kh\u1ea9u d\u1ea7u. Ch\u00ednh \u0111i\u1ec1u n\u00e0y \u0111\u00e3 bu\u1ed9c B\u1ed9 T\u00e0i ch\u00ednh M\u1ef9 ph\u1ea3i nh\u1ea3y v\u00e0o cu\u1ed9c. C\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u0111\u01b0\u1ee3c giao nhi\u1ec7m v\u1ee5 th\u01b0\u01a1ng l\u01b0\u1ee3ng v\u1edbi Saudi Arabia v\u1ec1 vi\u1ec7c k\u1ebft h\u1ee3p \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la v\u1edbi d\u1ea7u l\u1eeda. \u0110\u1ed3ng \u0111\u00f4la \u0111\u01b0\u1ee3c t\u00f4n l\u00ean ng\u00f4i vua v\u00e0 chi\u1ebfm v\u1ecb tr\u00ed th\u1ed1ng tr\u1ecb l\u1edbn nh\u1ea5t trong l\u1ecbch s\u1eed. K\u1ebf ho\u1ea1ch SAMA \u0111\u00e3 l\u00e0m thay \u0111\u1ed5i khoa \u0111\u1ecba ch\u00ednh tr\u1ecb. N\u00f3 g\u00f3p ph\u1ea7n l\u00e0m s\u1ee5p \u0111\u1ed5 Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft, th\u00e0nh l\u1eadp n\u00ean m\u1ed9t si\u00eau c\u01b0\u1eddng qu\u1ed1c M\u1ef9 kh\u00f4ng c\u00f2n \u0111\u1ed1i th\u1ee7 th\u00e1ch th\u1ee9c v\u00e0 khi\u1ebfn Osama Bin Laden, m\u1ed9t tri\u1ec7u ph\u00fa ng\u01b0\u1eddi Saudi Arabia, ng\u01b0\u1eddi ch\u1ee7 m\u01b0u k\u1ebf ho\u1ea1ch ng\u00e0y 11 th\u00e1ng 9, n\u1ed5i gi\u1eadn. Khi nh\u00ecn l\u1ea1i nh\u1eefng ng\u00e0y \u0111\u00f3, t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y ng\u1ea1c nhi\u00ean v\u1ec1 s\u1ef1 tr\u01a1 tr\u00e1o c\u1ee7a m\u00ecnh. T\u00f4i th\u01b0\u1eddng ngh\u0129 v\u1ec1 vai tr\u00f2 c\u1ee7a \u0111\u1ecbnh m\u1ec7nh trong cu\u1ed9c s\u1ed1ng ch\u00fang ta, \u0111\u1ecbnh m\u1ec7nh v\u00e0 c\u00e1ch m\u00e0 ch\u00fang ta ch\u1ed1ng l\u1ea1i n\u00f3. B\u1ea3n th\u00e2n t\u00f4i s\u1ebd kh\u00f4ng th\u1ec3 n\u00e0o th\u1ef1c hi\u1ec7n \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec7m v\u1ee5 ph\u1ee9c t\u1ea1p nh\u01b0 th\u1ebf n\u1ebfu kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c tr\u1ea3i nghi\u1ec7m \u1edf Lebanon tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3 v\u00e0i n\u0103m.","Ch\u01b0\u01a1ng 31. Thao t\u00fang ch\u00ednh ph\u1ee7 Trong su\u1ed1t th\u1eddi gian th\u1ef1c hi\u1ec7n nhi\u1ec7m v\u1ee5 \u0111\u1ea7u ti\u00ean t\u1ea1i Indonesia, t\u00f4i th\u01b0\u1eddng th\u1ec3 hi\u1ec7n v\u1edbi c\u1ea5p tr\u00ean c\u1ee7a m\u00ecnh r\u1eb1ng t\u00f4i s\u1eb5n s\u00e0ng th\u1ed5i ph\u1ed3ng nh\u1eefng d\u1ef1 b\u00e1o t\u0103ng tr\u01b0\u1edfng kinh t\u1ebf nh\u01b0 h\u1ecd mong mu\u1ed1n. \u0110\u1ec3 th\u01b0\u1edfng c\u00f4ng, h\u1ecd \u0111\u01b0a t\u00f4i l\u00ean v\u1ecb tr\u00ed tr\u01b0\u1edfng nh\u00f3m chuy\u00ean gia kinh t\u1ebf (m\u1eb7c d\u00f9 khi \u0111\u00f3, t\u00f4i m\u1edbi ch\u1ec9 l\u00e0 c\u1eed nh\u00e2n \u0110i\u1ec1u h\u00e0nh kinh doanh v\u00e0 l\u00e0 chuy\u00ean gia kinh t\u1ebf duy nh\u1ea5t c\u1ee7a c\u00f4ng ty), t\u0103ng l\u01b0\u01a1ng v\u00e0 \u0111i\u1ec1u t\u00f4i \u0111\u1ebfn khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. T\u00f4i \u0111\u00e3 vi\u1ebft nh\u1eefng b\u1ea3n b\u00e1o c\u00e1o v\u1ec1 Iran, Kuwait, v\u00e0 Saudi Arabia, nh\u01b0ng t\u1ea5t c\u1ea3 t\u01b0 li\u1ec7u \u0111\u1ec3 t\u00f4i vi\u1ebft b\u00e1o c\u00e1o ch\u1ec9 n\u1eb1m trong th\u01b0 vi\u1ec7n v\u00e0 qua nh\u1eefng cu\u1ed9c ph\u1ecfng v\u1ea5n ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n c\u00e1c qu\u1ed1c gia \u0111\u00f3 \u0111ang l\u00e0m vi\u1ec7c cho ch\u00fang t\u00f4i \u1edf Boston. Chuy\u1ebfn \u0111i \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u1ee7a t\u00f4i t\u1edbi Iran ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t chuy\u1ebfn \u0111i ng\u1eafn \u0111\u1ec3 xem x\u00e9t qua t\u00ecnh h\u00ecnh n\u01b0\u1edbc n\u00e0y v\u00e0 \u0111\u1ec3 chu\u1ea9n b\u1ecb cho nh\u1eefng ph\u00e2n t\u00edch s\u00e2u h\u01a1n v\u1ec1 l\u0129nh v\u1ef1c n\u0103ng l\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a qu\u1ed1c gia n\u00e0y. Gi\u00e1m \u0111\u1ed1c d\u1ef1 \u00e1n c\u1ee7a t\u00f4i \u1edf Indonesia, Charlie Illingworth, khuy\u00ean t\u00f4i n\u00ean l\u01b0u l\u1ea1i Beirut, th\u1ee7 \u0111\u00f4 c\u1ee7a Lebanon kho\u1ea3ng hai ng\u00e0y. V\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m \u0111\u00f3, th\u00e0nh ph\u1ed1 n\u00e0y, n\u1ed5i ti\u1ebfng l\u00e0 m\u1ed9t \u201cs\u00e2n ch\u01a1i\u201d, v\u1eabn c\u00f2n nguy\u00ean v\u1eb9n. \u00d4ng ta n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i, \u0111\u00f3 s\u1ebd l\u00e0 m\u1ed9t n\u01a1i l\u00fd t\u01b0\u1edfng \u0111\u1ec3 th\u01b0 gi\u00e3n, theo k\u1ecbp v\u1edbi nh\u1eefng thay \u0111\u1ed5i v\u1ec1 m\u00fai gi\u1edd v\u00e0 t\u1ef1 t\u00f4i s\u1ebd c\u00f3 nh\u1eefng hi\u1ec3u bi\u1ebft \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 v\u1ec1 v\u0103n h\u00f3a c\u1ee7a khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Illingworth c\u00f3 quen m\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi \u1edf \u0111\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00fap \u0111\u1ee1 t\u00f4i trong th\u1eddi gian t\u00f4i \u1edf l\u1ea1i \u0111\u00e2y. Sau Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai l\u00e0 th\u1eddi k\u1ef3 ho\u00e0ng kim c\u1ee7a Lebanon. N\u1ec1n n\u00f4ng nghi\u1ec7p v\u00e0 c\u00f4ng nghi\u1ec7p quy m\u00f4 nh\u1ecf ph\u00e1t tri\u1ec3n r\u1ef1c r\u1ee1. Th\u1ee7 \u0111\u00f4 Beirut tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t th\u00e0nh ph\u1ed1 gi\u00e0u c\u00f3, th\u00e0nh ph\u1ed1 \u0111\u1ebf qu\u1ed1c, trung t\u00e2m ph\u00e1t tri\u1ec3n c\u1ee7a ng\u00e0nh ng\u00e2n h\u00e0ng v\u00e0 th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i t\u1ea1i khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Khi \u0111\u1ecdc \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng th\u00f4ng tin v\u1ec1 qu\u1ed1c gia n\u00e0y tr\u01b0\u1edbc chuy\u1ebfn \u0111i t\u1edbi \u0111\u00e2y, t\u00f4i \u0111\u00e3 r\u1ea5t th\u00edch th\u00fa khi trong b\u00e0i vi\u1ebft, th\u01b0\u1eddng xuy\u00ean c\u00f3 nh\u1eefng so s\u00e1nh gi\u1eefa Lebanon v\u1edbi Th\u1ee5y S\u1ef9 hay Ph\u00e1p. T\u00f4i \u0111\u00e3 r\u1ea5t ng\u1ea1c nhi\u00ean khi bi\u1ebft r\u1eb1ng c\u00f3 nh\u1eefng khu tr\u01b0\u1ee3t tuy\u1ebft n\u1eb1m r\u1ea3i r\u00e1c \u1edf c\u00e1c d\u00e3y n\u00fai khu v\u1ef1c ngo\u1ea1i \u00f4 th\u1ee7 \u0111\u00f4 Beirut, m\u1ed9t th\u00e0nh ph\u1ed1 \u0110\u1ecba Trung H\u1ea3i m\u00e0 t\u00f4i c\u1ee9 m\u01b0\u1eddng t\u01b0\u1ee3ng r\u1eb1ng n\u00f3 ph\u1ea3i n\u1eb1m g\u1ea7n m\u1ed9t sa m\u1ea1c n\u00e0o \u0111\u00f3. Qu\u00e1n r\u01b0\u1ee3u v\u00e0 c\u00e1c ph\u00f2ng tranh n\u01a1i \u0111\u00e2y c\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c so s\u00e1nh v\u1edbi nh\u1eefng g\u00ec c\u00f3 t\u1ea1i th\u1ee7 \u0111\u00f4 Paris. T\u00f4i c\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ecdc nh\u1eefng m\u1eb7t t\u1ed1i c\u1ee7a Lebanon; nh\u1eefng m\u1eb7t t\u1ed1i \u0111\u00f3 k\u00e9o d\u00e0i su\u1ed1t d\u00f2ng l\u1ecbch s\u1eed v\u00e0 d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 qua m\u1ed7i ch\u1eb7ng th\u1eddi gian l\u1ea1i c\u00e0ng tr\u1edf n\u00ean t\u1ed1i t\u0103m h\u01a1n. T\u00ecnh tr\u1ea1ng c\u0103ng th\u1eb3ng gi\u1eefa c\u00e1c gi\u00e1o ph\u00e1i \u0111\u00e3 di\u1ec5n ra \u00e2m \u1ec9 trong nhi\u1ec1u th\u1ebf k\u1ef7 qua. Khu v\u1ef1c mi\u1ec1n duy\u00ean h\u1ea3i l\u00e0 v\u00f9ng \u0111\u1ea5t thu\u1ed9c quy\u1ec1n cai tr\u1ecb c\u1ee7a nh\u1eefng t\u00edn \u0111\u1ed3 gi\u00e1o ph\u00e1i Mar\u00f4n. Gi\u00e1o ph\u00e1i Druze c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o l\u1ea1i th\u1ed1ng tr\u1ecb nh\u1eefng khu v\u1ef1c mi\u1ec1n n\u00fai ph\u00eda nam, trong khi \u0111\u00f3, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o ch\u00ednh th\u1ed1ng d\u00f2ng Sunni l\u1ea1i cai tr\u1ecb v\u00f9ng thung l\u0169ng m\u00e0u m\u1ee1 Bekaa. H\u1ea7u h\u1ebft t\u00edn \u0111\u1ed3 gi\u00e1o ph\u00e1i Mar\u00f4n \u0111\u1ec1u l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Syria, ch\u00ednh \u0111i\u1ec1u n\u00e0y \u0111\u00e3 g\u00e2y th\u00eam c\u0103ng th\u1eb3ng cho c\u00e1c t\u00edn \u0111\u1ed3 H\u1ed3i gi\u00e1o \u1ea2r\u1eadp. M\u1eb7c cho nh\u1eefng \u0111\u1eb7c \u0111i\u1ec3m \u0111\u1eb7c tr\u01b0ng \u0111\u00f3, t\u00f4i v\u1eabn nh\u1eadn th\u1ea5y Lebanon l\u00e0 m\u1ed9t ki\u1ec3u th\u1ebf gi\u1edbi thu nh\u1ecf c\u1ee7a khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. C\u00e1c qu\u1ed1c gia ch\u00e2u \u00c2u \u0111\u00e3 th\u00e8m mu\u1ed1n Lebanon ngay t\u1eeb th\u1eddi ti\u1ebfn h\u00e0nh c\u00e1c cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh. Nh\u1eefng n\u1ed7 l\u1ef1c th\u1ef1c d\u00e2n h\u00f3a khu v\u1ef1c n\u00e0y v\u1eabn \u0111\u01b0\u1ee3c duy tr\u00ec qua nhi\u1ec1u th\u1ebf k\u1ef7 sau. \u0110\u1ebfn cu\u1ed1i nh\u1eefng n\u0103m 1700, v\u1edbi \u0111\u00f2i h\u1ecfi \u0111\u01b0\u1ee3c \u1ee7y quy\u1ec1n b\u1ea3o v\u1ec7 c\u1ed9ng \u0111\u1ed3ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o, qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u1ee7a Ph\u00e1p \u0111\u00e3 x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c qu\u1ed1c gia nh\u1ecf b\u00e9 n\u00e0y. Ph\u00e1p cho r\u1eb1ng vai tr\u00f2 b\u1ea3o tr\u1ee3 c\u00e1c qu\u1ed1c gia nh\u1ecf thu\u1ed9c v\u1ec1 c\u00e1c n\u01b0\u1edbc \u0111\u1ebf qu\u1ed1c v\u00e0 trong su\u1ed1t nh\u1eefng n\u0103m 1800, \u0111\u00e3 v\u00e0i l\u1ea7n ph\u00e1i qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u1ee7a m\u00ecnh t\u1edbi v\u00f9ng \u0111\u1ea5t n\u00e0y. N\u0103m 1926, th\u1ef1c d\u00e2n Ph\u00e1p l\u1eadp n\u00ean nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc C\u1ed9ng h\u00f2a Lebanon thu\u1ed9c quy\u1ec1n cai tr\u1ecb c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Syria, do Ph\u00e1p \u1ee7y nhi\u1ec7m. N\u0103m 1940, nh\u1eefng k\u1ebb cai tr\u1ecb ng\u01b0\u1eddi Ph\u00e1p t\u1ea1i Beirut tuy\u00ean b\u1ed1 ph\u1ee5c t\u00f9ng ch\u00ednh ph\u1ee7 Vichy , d\u01b0\u1edbi s\u1ef1 ki\u1ec3m so\u00e1t c\u1ee7a \u0110\u1ee9c Qu\u1ed1c x\u00e3. Ngay khi Ph\u00e1p nhanh ch\u00f3ng b\u1ecb \u0110\u1ee9c \u0111\u00e1nh b\u1ea1i n\u0103m 1941, ch\u00ednh quy\u1ec1n Vichy \u0111\u00e3 cho ph\u00e9p ng\u01b0\u1eddi \u0110\u1ee9c \u0111\u01b0a m\u00e1y bay v\u00e0 h\u00e0ng ti\u1ebfp t\u1ebf t\u1eeb Syria t\u1edbi Iraq, n\u01a1i h\u1ecd s\u1eed d\u1ee5ng nh\u1eefng th\u1ee9 \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 ch\u1ed1ng l\u1ea1i qu\u00e2n \u0111\u1ed9i Anh. Lo s\u1ee3 \u0110\u1ee9c qu\u1ed1c x\u00e3 c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c to\u00e0n b\u1ed9 quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t","Lebanon v\u00e0 Syria b\u1eb1ng c\u00e1ch g\u00e2y \u00e1p l\u1ef1c v\u1edbi ch\u00ednh quy\u1ec1n Vichy suy y\u1ebfu, n\u01b0\u1edbc Anh \u0111\u00e3 \u0111\u01b0a qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u1ee7a m\u00ecnh t\u1edbi hai qu\u1ed1c gia n\u00e0y. Trong su\u1ed1t Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai, c\u00e1c nh\u00e0 y\u00eau n\u01b0\u1edbc v\u0129 \u0111\u1ea1i \u0111\u00e3 xu\u1ea5t hi\u1ec7n \u1edf nhi\u1ec1u qu\u1ed1c gia. Ng\u00e0y 1 th\u00e1ng 1 n\u0103m 1944, Lebanon gi\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ed9c l\u1eadp ho\u00e0n to\u00e0n. M\u1ed9t Hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc qu\u1ed1c gia \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c hai nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o xu\u1ea5t ch\u00fang c\u1ee7a hai gi\u00e1o ph\u00e1i, C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o v\u00e0 H\u1ed3i gi\u00e1o, Bishara al Khuri v\u00e0 Riyad el Sulh, k\u00fd k\u1ebft \u0111\u1ec3 ph\u00e2n chia quy\u1ec1n l\u1ef1c ch\u00ednh tr\u1ecb t\u1ea1i qu\u1ed1c gia \u0111a t\u00f4n gi\u00e1o n\u00e0y. M\u1ed9t cu\u1ed9c \u0111i\u1ec1u tra d\u00e2n s\u1ed1 v\u00e0o n\u0103m 1932 cho th\u1ea5y c\u00e1c t\u00edn \u0111\u1ed3 C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o chi\u1ebfm kho\u1ea3ng 54% d\u00e2n s\u1ed1. Nh\u01b0 v\u1eady, c\u01b0\u01a1ng v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng ph\u1ea3i thu\u1ed9c v\u1ec1 l\u00e3nh t\u1ee5 c\u1ee7a gi\u00e1o ph\u00e1i chi\u1ebfm \u0111a s\u1ed1, gi\u00e1o ph\u00e1i Mar\u00f4n, c\u00f2n v\u1ecb tr\u00ed th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng \u00edt quy\u1ec1n l\u1ef1c h\u01a1n s\u1ebd thu\u1ed9c v\u1ec1 ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o d\u00f2ng Sunni; c\u01b0\u01a1ng v\u1ecb ph\u00e1t ng\u00f4n vi\u00ean c\u1ee7a c\u01a1 quan l\u1eadp ph\u00e1p s\u1ebd thu\u1ed9c v\u1ec1 nh\u1eefng t\u00edn \u0111\u1ed3 d\u00f2ng Shiai; ng\u01b0\u1eddi ch\u1ec9 huy qu\u00e2n \u0111\u1ed9i qu\u1ed1c gia s\u1ebd l\u00e0 m\u1ed9t t\u00edn \u0111\u1ed3 gi\u00e1o ph\u00e1i Mar\u00f4n. R\u1ea5t nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp nh\u1eadn th\u1ea5y r\u1eb1ng cu\u1ed9c \u0111i\u1ec1u tra d\u00e2n s\u1ed1 t\u1eeb m\u01b0\u1eddi hai n\u0103m tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e3 qu\u00e1 l\u1ed7i th\u1eddi v\u00e0 tr\u00ean th\u1ef1c t\u1ebf, s\u1ed1 l\u01b0\u1ee3ng t\u00edn \u0111\u1ed3 H\u1ed3i gi\u00e1o \u0111\u00e3 \u0111\u00f4ng h\u01a1n r\u1ea5t nhi\u1ec1u so v\u1edbi t\u00edn \u0111\u1ed3 C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o. H\u1ecd kh\u00f4ng th\u1ec3 ti\u1ebfp t\u1ee5c ch\u1ea5p nh\u1eadn s\u1ef1 s\u1eafp x\u1ebfp kia c\u00f3 l\u1ee3i cho t\u00edn \u0111\u1ed3 C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o n\u00f3i ri\u00eang v\u00e0 ph\u01b0\u01a1ng T\u00e2y n\u00f3i chung \u1edf Lebanon. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1ea2r\u1eadp c\u0169ng nghi ng\u1edd r\u1eb1ng vi\u1ec7c t\u1ea1o ra m\u1ed9t \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc Israel m\u1edbi kh\u00f4ng ho\u00e0n to\u00e0n nh\u01b0 v\u1ebb b\u1ec1 ngo\u00e0i c\u1ee7a n\u00f3. \u0110\u1ea5t n\u01b0\u1edbc duy nh\u1ea5t t\u1eebng \u0111\u01b0\u1ee3c Li\u00ean h\u1ee3p qu\u1ed1c b\u1ea3o h\u1ed9 v\u00e0 l\u00e0 n\u01a1i m\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i g\u1ecdi l\u00e0 \u201cmi\u1ec1n \u0111\u1ea5t h\u1ee9a\u201d, Israel \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c xem l\u00e0 mi\u1ec1n \u0111\u1ea5t linh thi\u00eang sau khi x\u1ea3y ra c\u00e1c v\u1ee5 th\u1ea3m s\u00e1t d\u01b0\u1edbi th\u1eddi Hitler. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1edf ch\u00e2u \u00c2u, M\u1ef9, ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1ea2r\u1eadp c\u0169ng tin r\u1eb1ng vi\u1ec7c th\u00e0nh l\u1eadp m\u1ed9t qu\u1ed1c gia nh\u01b0 v\u1eady l\u00e0 \u0111\u1ec3 ng\u0103n ch\u1eb7n nh\u1eefng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng t\u00e0n \u00e1c ch\u1ed1ng l\u1ea1i ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i. S\u1ef1 ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng v\u00e0 nh\u1eefng m\u1ea5t m\u00e1t c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i d\u01b0\u1edbi th\u1eddi ph\u00e1t x\u00edt l\u00e0 s\u1ef1 th\u1eadt hi\u1ec3n nhi\u00ean, kh\u00f4ng ph\u1ea3i b\u00e0n c\u00e3i. Ch\u00fang ta c\u00f3 th\u1ec3 kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh r\u1eb1ng th\u1ebf gi\u1edbi n\u1ee3 h\u1ecd v\u00e0 c\u1ea7n ph\u1ea3i l\u00e0m \u0111i\u1ec1u g\u00ec \u0111\u00f3 t\u1ed1t \u0111\u1eb9p h\u01a1n cho h\u1ecd. Th\u1ebf nh\u01b0ng, \u0111\u1ec3 th\u1ef1c hi\u1ec7n \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111i\u1ec1u tr\u00ean, h\u00e0ng tri\u1ec7u ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Palestine \u0111\u00e3 ph\u1ea3i r\u1eddi b\u1ecf n\u01a1i ch\u00f4n nhau c\u1eaft r\u1ed1n c\u1ee7a m\u00ecnh, tr\u1edf th\u00e0nh nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi t\u1ecb n\u1ea1n, \u0111\u1ed5 x\u00f4 \u0111\u1ebfn Lebanon v\u00e0 c\u00e1c qu\u1ed1c gia kh\u00e1c \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi t\u1ecb n\u1ea1n Palestine c\u0169ng c\u00f4ng nh\u1eadn cu\u1ed9c \u0111i\u1ec1u tra d\u00e2n s\u1ed1 n\u0103m 1932 \u0111\u00e3 kh\u00f4ng c\u00f2n th\u00edch h\u1ee3p; ch\u1eafc ch\u1eafn, t\u00edn \u0111\u1ed3 \u0111\u1ea1o H\u1ed3i \u1edf Lebanon l\u00fac n\u00e0y \u0111ang chi\u1ebfm \u0111a s\u1ed1 so v\u1edbi t\u00edn \u0111\u1ed3 C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o. Vi\u1ec7c Hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc qu\u1ed1c gia \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1eed d\u1ee5ng nh\u01b0 m\u1ed9t v\u0169 kh\u00ed ch\u00ednh tr\u1ecb \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh cho c\u00e1c t\u00edn \u0111\u1ed3 H\u1ed3i gi\u00e1o th\u1ea5y c\u00f2n c\u00f3 m\u1ed9t m\u1ee5c \u0111\u00edch n\u1eefa, \u0111\u1ed9c \u00e1c h\u01a1n \u0111\u1eb1ng sau vi\u1ec7c th\u00e0nh l\u1eadp nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc Israel m\u1edbi: \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t n\u01b0\u1edbc tay sai c\u1ee7a \u0111\u1ebf qu\u1ed1c, l\u00e0 n\u01a1i cung c\u1ea5p v\u0169 kh\u00ed cho nh\u1eefng k\u1ebb th\u1eafng cu\u1ed9c trong Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai v\u00e0 l\u00e0 n\u01a1i ki\u1ec3m so\u00e1t ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean d\u1ea7u m\u1ecf \u1edf Trung \u0110\u00f4ng. H\u1ecd nghi ng\u1edd r\u1eb1ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Lebanon \u0111ang \u0111\u01b0\u1ee3c chu\u1ea9n b\u1ecb \u0111\u1ec3 h\u1ed7 tr\u1ee3 Israel v\u00e0 li\u00ean minh c\u1ee7a m\u00ecnh; ch\u00ednh quy\u1ec1n do m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o do b\u1ea3n Hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc qu\u1ed1c gia d\u1ef1ng l\u00ean ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a m\u01b0u \u0111\u1ed3 nham hi\u1ec3m \u0111\u00f3. \u0110\u1ebfn n\u0103m 1958, n\u1ed7i o\u00e1n gi\u1eadn c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Lebanon g\u1ed1c \u1ea2r\u1eadp \u0111\u00e3 chuy\u1ec3n th\u00e0nh m\u1ed9t cu\u1ed9c b\u1ea1o \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o. C\u00e1c ch\u00ednh tr\u1ecb gia ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 \u0111\u1ed5 l\u1ed7i cho \u201cnh\u1eefng t\u00ean c\u1ed9ng s\u1ea3n kh\u1ee7ng b\u1ed1\u201d. Washington bu\u1ed9c t\u1ed9i M\u00e1txc\u01a1va x\u00fai gi\u1ee5c phong tr\u00e0o n\u00e0y m\u1eb7c d\u00f9 \u0111\u1ee9ng sau n\u00f3 l\u00e0 Syria ch\u1ee9 kh\u00f4ng h\u1eb3n l\u00e0 Li\u00ean X\u00f4. T\u1ed5ng th\u1ed1ng Eisenhower ra l\u1ec7nh \u0111i\u1ec1u \u0111\u1ed9ng l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng h\u1ea3i qu\u00e2n M\u1ef9 t\u1edbi chi\u1ebfm \u0111\u00f3ng Lebanon. D\u00f9 ch\u1ec9 xu\u1ea5t hi\u1ec7n trong m\u1ed9t th\u1eddi gian r\u1ea5t ng\u1eafn, t\u1eeb th\u00e1ng 5 t\u1edbi th\u00e1ng 10, nh\u01b0ng s\u1ef1 c\u00f3 m\u1eb7t c\u1ee7a qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9 c\u00e0ng kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh m\u1ed1i nghi ng\u1edd c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp r\u1eb1ng n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 quy\u1ebft t\u00e2m duy tr\u00ec quy\u1ec1n l\u1ef1c c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o. Vi\u1ec7c s\u1eb5n s\u00e0ng can thi\u1ec7p b\u1eb1ng qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ee7a t\u1ed5ng th\u1ed1ng M\u1ef9 \u0111\u00e3 g\u00e2y ra m\u1ed9t t\u00e1c \u0111\u1ed9ng l\u00e2u d\u00e0i v\u00e0 s\u00e2u s\u1eafc t\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i tr\u00ean kh\u1eafp khu v\u1ef1c n\u00e0y. Lebanon c\u0169ng t\u1ee9c gi\u1eadn v\u00ec b\u1ecb n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 can thi\u1ec7p b\u1eb1ng c\u00e1c bi\u1ec7n ph\u00e1p th\u00f4 b\u1ea1o nh\u01b0 v\u1edbi Iraq. Trong kho\u1ea3ng th\u1eddi gian cu\u1ed1i nh\u1eefng n\u0103m 1950 v\u00e0 \u0111\u1ea7u nh\u1eefng n\u0103m 1960, v\u1ecb th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng \u0111\u01b0\u1ee3c l\u00f2ng d\u00e2n t\u1ea1i Iraq, Abdul Karim Qasim ng\u00e0y c\u00e0ng th\u1ec3 hi\u1ec7n s\u1ef1 ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i c\u00f4ng khai M\u1ef9 v\u00e0 Anh. \u00d4ng y\u00eau c\u1ea7u c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u l\u1eeda n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i ph\u1ea3i chia l\u1ee3i nhu\u1eadn t\u1eeb ngu\u1ed3n d\u1ea7u m\u1ecf h\u1ecd khai th\u00e1c \u0111\u01b0\u1ee3c \u1edf Iraq cho ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n n\u01a1i \u0111\u00e2y v\u00e0 \u0111e d\u1ecda s\u1ebd qu\u1ed1c h\u1eefu h\u00f3a c\u00e1c m\u1ecf d\u1ea7u n\u1ebfu h\u1ecd kh\u00f4ng ch\u1ea5p nh\u1eadn. Khi m\u1ecdi n\u1ed7 l\u1ef1c th\u01b0\u01a1ng thuy\u1ebft v\u1edbi","Qasim c\u1ee7a c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u0111\u1ec1u th\u1ea5t b\u1ea1i, CIA \u0111\u00e3 thu\u00ea m\u1ed9t nh\u00f3m s\u00e1t th\u1ee7, trong \u0111\u00f3 c\u00f3 m\u1ed9t thanh ni\u00ean tr\u1ebb ch\u01b0a h\u1ecdc h\u1ebft trung h\u1ecdc: Saddam Hussein. Nh\u00f3m s\u00e1t th\u1ee7 n\u00e0y t\u1ea5n c\u00f4ng xe c\u1ee7a Qasim, b\u1eafn l\u1ed7 ch\u1ed7 v\u00e0o xe nh\u01b0ng ch\u1ec9 l\u00e0m \u00f4ng b\u1ecb th\u01b0\u01a1ng. Saddam b\u1ecb b\u1eafn v\u00e0o ch\u00e2n v\u00e0 \u0111\u00e3 bay \u0111\u1ebfn Syria. N\u0103m 1963, T\u1ed5ng th\u1ed1ng Kenedy \u0111\u00e3 ra m\u1ed9t quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh mang t\u00ednh s\u1ed1ng c\u00f2n, \u00f4ng y\u00eau c\u1ea7u CIA h\u1ee3p t\u00e1c v\u1edbi MI6 (m\u1eadt v\u1ee5 Anh) ho\u00e0n th\u00e0nh n\u1ed1t nh\u1eefng g\u00ec m\u00e0 nh\u00f3m s\u00e1t th\u1ee7 tr\u01b0\u1edbc kia \u0111\u00e3 th\u1ea5t b\u1ea1i. Qasim b\u1ecb \u00e1m s\u00e1t t\u1ea1i Iraq. Sau \u0111\u00f3, c\u00f3 kho\u1ea3ng 5 ngh\u00ecn ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 b\u1ecb v\u00e2y b\u1eaft, b\u1ecb bu\u1ed9c t\u1ed9i l\u00e0 C\u1ed9ng s\u1ea3n v\u00e0 b\u1ecb gi\u1ebft. M\u1ed9t v\u00e0i n\u0103m sau \u0111\u00f3, Saddam \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a tr\u1edf l\u1ea1i Iraq v\u00e0 gi\u1eef v\u1ecb tr\u00ed gi\u00e1m \u0111\u1ed1c an ninh qu\u1ed1c gia c\u00f2n ng\u01b0\u1eddi em trai th\u1ee9 hai c\u1ee7a \u00f4ng ta tr\u1edf th\u00e0nh t\u1ed5ng th\u1ed1ng Iraq. Trong th\u1eddi k\u1ef3 n\u00e0y, v\u1ea5n \u0111\u1ec1 nh\u00e2n kh\u1ea9u h\u1ecdc \u1edf Lebanon \u0111\u00e3 thay \u0111\u1ed5i r\u1ea5t nhanh. S\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i t\u0103ng r\u1ea5t nhanh so v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o C\u01a1 \u0111\u1ed1c. Cu\u1ed1i nh\u1eefng n\u0103m 1960, t\u00edn \u0111\u1ed3 H\u1ed3i gi\u00e1o y\u00eau c\u1ea7u xem x\u00e9t l\u1ea1i Hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc qu\u1ed1c gia. Tuy nhi\u00ean, h\u1ecd v\u1ea5p ph\u1ea3i s\u1ef1 ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i c\u1ee7a c\u00e1c t\u00edn \u0111\u1ed3 Thi\u00ean ch\u00faa gi\u00e1o Mar\u00f4n. Nguy c\u01a1 Washington s\u1ebd m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa \u0111i\u1ec1u \u0111\u1ed9ng qu\u00e2n \u0111\u1ed9i t\u1edbi Lebanon \u0111\u1ec3 \u1ee7ng h\u1ed9 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o C\u01a1 \u0111\u1ed1c c\u00e0ng \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ee7ng c\u1ed1 khi M\u1ef9 ch\u1ea5n ch\u1ec9nh l\u1ea1i qu\u00e2n \u0111\u1ed9i v\u00e0 x\u00e2y d\u1ef1ng l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng v\u0169 trang c\u1ee7a m\u00ecnh tr\u00ean kh\u1eafp th\u1ebf gi\u1edbi. T\u00ecnh h\u00ecnh ch\u00ednh tr\u1ecb c\u0169ng c\u00f3 nh\u1eefng thay \u0111\u1ed5i. Trong cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh s\u00e1u ng\u00e0y n\u0103m 1967, Israel \u0111\u00e3 chi\u1ebfm gi\u1eef Jerusalem, Syria v\u00e0 Ai C\u1eadp. Th\u1ebf gi\u1edbi \u1ea2r\u1eadp b\u1ecb t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng n\u1eb7ng n\u1ec1. S\u1ef1 \u1ee7ng h\u1ed9 qu\u00e2n s\u1ef1 cho Palestine ng\u00e0y c\u00e0ng t\u0103ng l\u00ean. T\u1ed5 ch\u1ee9c Gi\u1ea3i ph\u00f3ng Palestine (PLO) \u0111\u00e3 s\u1eed d\u1ee5ng c\u00e1c tr\u1ea1i t\u1ecb n\u1ea1n \u1edf ph\u00eda Nam Lebanon \u0111\u1ec3 chu\u1ea9n b\u1ecb cho c\u00e1c cu\u1ed9c t\u1ea5n c\u00f4ng Israel. Khi t\u00f4i t\u1edbi Beirut n\u0103m 1973, th\u00e1ch th\u1ee9c cu\u1ed1i c\u00f9ng \u0111\u1ec3 ti\u1ebfn \u0111\u1ebfn s\u1ef1 \u1ed5n \u0111\u1ecbnh \u0111ang \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1ea3i quy\u1ebft. Nh\u01b0ng, gi\u1ed1ng nh\u01b0 h\u1ea7u h\u1ebft nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 kh\u00f4ng n\u00f3i \u0111\u01b0\u1ee3c ti\u1ebfng \u1ea2r\u1eadp v\u00e0 v\u00ec th\u1ebf ch\u1ec9 c\u00f3 th\u1ec3 giao ti\u1ebfp v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi t\u1eebng h\u1ecdc \u1edf c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng \u1edf Anh ho\u1eb7c M\u1ef9 v\u00e0 v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi m\u00e0 th\u00e0nh c\u00f4ng d\u1ef1a v\u00e0o s\u1ef1 c\u00f3 m\u1eb7t c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 tr\u00ean \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a h\u1ecd, t\u00f4i th\u1ea5y th\u1eadt s\u1ef1 m\u01a1 h\u1ed3 v\u1ec1 \u0111i\u1ec1u n\u00e0y. T\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 bi\u1ebft \u0111\u1ebfn ph\u1ea7n l\u1ecbch s\u1eed \u0111en t\u1ed1i c\u1ee7a c\u00e1c qu\u1ed1c gia nh\u01b0 Lebanon; t\u00f4i hi\u1ec3u r\u1eb1ng m\u1ed1i b\u1ea5t \u0111\u1ed3ng l\u00e2u nay \u0111\u00e3 \u0103n s\u00e2u v\u00e0o t\u00e2m tr\u00ed c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o v\u00e0 c\u1ea3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i; nh\u01b0ng t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u00e0o t\u1ea1o \u0111\u1ec3 tin r\u1eb1ng ch\u1ee7 ngh\u0129a t\u01b0 b\u1ea3n s\u1ebd l\u00e0m n\u00ean \u0111i\u1ec1u k\u1ef3 di\u1ec7u. Khi \u0111\u00f3, t\u00f4i v\u1eeba \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ed5 nhi\u1ec7m ch\u1ee9c v\u1ee5 m\u1edbi. T\u00f4i tr\u1edf th\u00e0nh ng\u01b0\u1eddi thu\u1ed9c t\u1ea7ng l\u1edbp th\u01b0\u1ee3ng l\u01b0u, \u0111\u01b0\u1ee3c \u1edf nh\u1eefng kh\u00e1ch s\u1ea1n sang tr\u1ecdng b\u1eadc nh\u1ea5t, \u0103n t\u1ea1i nh\u1eefng nh\u00e0 h\u00e0ng cao c\u1ea5p v\u00e0 th\u01b0\u1eddng \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng c\u00f4 g\u00e1i xinh \u0111\u1eb9p v\u00e2y quanh. C\u00f9ng v\u1edbi c\u00e1c doanh nh\u00e2n, chuy\u00ean gia t\u01b0 v\u1ea5n, quan ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7 M\u1ef9 v\u00e0 c\u00e1c \u201cchuy\u00ean gia\u201d c\u1ee7a Ng\u00e2n h\u00e0ng Th\u1ebf gi\u1edbi v\u00e0 Qu\u1ef9 Ti\u1ec1n t\u1ec7 Qu\u1ed1c t\u1ebf, t\u00f4i tin t\u01b0\u1edfng r\u1eb1ng ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang t\u1ea1o n\u00ean nh\u1eefng b\u01b0\u1edbc ti\u1ebfn b\u1ed9 v\u01b0\u1ee3t b\u1eadc h\u01b0\u1edbng t\u1edbi n\u1ec1n d\u00e2n ch\u1ee7 v\u00e0 ti\u1ebfn b\u1ed9 tr\u00ean kh\u1eafp khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Nh\u01b0ng Lebanon \u0111\u00e3 m\u1edf r\u1ed9ng t\u1ea7m m\u1eaft t\u00f4i b\u1eb1ng m\u1ed9t s\u1ef1 th\u1eadt ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c.","Ch\u01b0\u01a1ng 32. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Lebanon: \u201cH\u1ecd g\u1ea7n nh\u01b0 ph\u00e1t \u0111i\u00ean\u201d T\u1eeb s\u00e2n bay Beirut, ng\u01b0\u1eddi t\u00e0i x\u1ebf \u0111\u01b0a t\u00f4i t\u1edbi kh\u00e1ch s\u1ea1n sang tr\u1ecdng Intercontinental c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi x\u1ee9 Phoenician. Ng\u01b0\u1eddi g\u00e1c c\u1ed5ng tr\u1ebb tu\u1ed5i n\u1ed3ng nhi\u1ec7t ch\u00e0o h\u1ecfi, ch\u1ea1y l\u1ea1i x\u00e1ch t\u00fai v\u00e0 d\u1eabn t\u00f4i b\u01b0\u1edbc v\u00e0o \u0111\u1ea1i s\u1ea3nh. Khi b\u01b0\u1edbc ra kh\u1ecfi qu\u1ea7y l\u1ec5 t\u00e2n, t\u00f4i \u0111\u00e2m ph\u1ea3i m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng. T\u00f4i b\u01b0\u1edbc l\u00f9i l\u1ea1i v\u00e0 l\u00ean ti\u1ebfng xin l\u1ed7i. T\u00f4i h\u1ebft s\u1ee9c ng\u1ea1c nhi\u00ean khi tr\u01b0\u1edbc m\u1eaft l\u00e0 m\u1ed9t khu\u00f4n m\u1eb7t h\u1ebft s\u1ee9c quen thu\u1ed9c. \u00d4ng ta c\u01b0\u1eddi g\u01b0\u1ee3ng v\u00e0 n\u00f3i b\u1eb1ng m\u1ed9t gi\u1ecdng h\u1ebft s\u1ee9c nh\u1ecf nh\u1eb9 m\u00e0 t\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 n\u00e0o qu\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c: \u201cKh\u00f4ng c\u00f3 g\u00ec\u201d. Ch\u00e0ng trai g\u00e1c c\u1ed5ng n\u1eafm l\u1ea5y tay t\u00f4i v\u00e0 k\u00e9o t\u00f4i ra m\u1ed9t ch\u1ed7, sau \u0111\u00f3 d\u1eebng l\u1ea1i. Anh ta l\u1eafc \u0111\u1ea7u v\u00e0 n\u00f3i: \u201cV\u00e2ng, t\u1ed1i nay Marlon Brando s\u1ebd \u1edf c\u1ea1nh ph\u00f2ng ng\u00e0i. \u00d4ng ta r\u1ea5t n\u00f3ng t\u00ednh v\u00ec v\u1eady xin ng\u00e0i \u0111\u1eebng h\u1ecfi g\u00ec v\u1ec1 \u00f4ng ta nh\u00e9\u201d. T\u00f4i kh\u00f4ng kh\u1ecfi ng\u1ea1c nhi\u00ean khi ch\u00fang t\u00f4i c\u00f9ng \u1edf trong thang m\u00e1y. Brando nh\u00ecn c\u00f3 v\u1ebb gi\u00e0 h\u01a1n so v\u1edbi trong b\u1ed9 phim m\u00e0 t\u00f4i xem g\u1ea7n \u0111\u00e2y nh\u1ea5t c\u1ee7a \u00f4ng nh\u01b0ng kh\u00f4ng nghi ng\u1edd g\u00ec r\u1eb1ng, \u00f4ng ch\u00ednh l\u00e0 di\u1ec5n vi\u00ean m\u00e0 \u0111\u00e3 bao l\u00e2u nay t\u00f4i h\u00e2m m\u1ed9 v\u1ec1 kh\u1ea3 n\u0103ng di\u1ec5n xu\u1ea5t tuy\u1ec7t v\u1eddi trong b\u1ed9 phim On the Waterfront hay A Streetcar Named Desire. T\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c nghe n\u00f3i v\u1ec1 b\u1ed9 phim m\u1edbi nh\u1ea5t c\u1ee7a \u00f4ng, Burn!, m\u1ed9t vai di\u1ec5n m\u00e0 \u00f4ng t\u1ef1 cho r\u1eb1ng ch\u01b0a th\u1eadt xu\u1ea5t s\u1eafc l\u1eafm. T\u00f4i cho r\u1eb1ng \u0111\u00e2y l\u00e0 \u0111\u00fang l\u00e0 m\u1ed9t d\u1ecbp may khi t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1eb7p m\u1eb7t, theo \u0111\u00fang ngh\u0129a \u0111en, m\u1ed9t di\u1ec5n vi\u00ean g\u1ea1o c\u1ed9i, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi n\u1ed5i ti\u1ebfng l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi n\u1ed5i lo\u1ea1n, trong chuy\u1ebfn h\u00e0nh tr\u00ecnh \u0111\u1ea7u ti\u00ean t\u1edbi Trung \u0110\u00f4ng c\u1ee7a m\u00ecnh. Nhi\u1ec1u n\u0103m sau \u0111\u00f3 khi xem b\u1ed9 phim Burn!, t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y th\u00edch th\u00fa v\u00ec s\u1ef1 ch\u00e2m bi\u1ebfm trong b\u1ed9 phim n\u00e0y: Brando v\u00e0o vai ti\u1ec1n b\u1ed1i c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf trong m\u1ed9t b\u1ed9 phim v\u1ec1 \u0111\u1ec1 t\u00e0i x\u00e2y d\u1ef1ng \u0111\u1ebf qu\u1ed1c. Bu\u1ed5i s\u00e1ng h\u00f4m sau, ng\u01b0\u1eddi b\u1ea1n c\u1ee7a Charlie Illingworth t\u1edbi \u0111\u00f3n t\u00f4i b\u1eb1ng xe ri\u00eang c\u1ee7a m\u00ecnh. \u00d4ng ta t\u1ef1 gi\u1edbi thi\u1ec7u m\u00ecnh l\u00e0 \u201cSmiley\u201d (ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 khu\u00f4n m\u1eb7t t\u01b0\u01a1i c\u01b0\u1eddi). M\u1eb7c d\u00f9 v\u1eady t\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 hi\u1ec3u t\u1ea1i sao \u00f4ng ta l\u1ea1i c\u00f3 c\u00e1i t\u00ean Smiley \u0111\u00f3. B\u1ec1 ngo\u00e0i, \u00f4ng ta kh\u00f4ng c\u00f3 v\u1ebb g\u00ec l\u00e0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi vui v\u1ebb v\u00e0 \u00edt khi bi\u1ec3u l\u1ed9 c\u1ea3m x\u00fac ra b\u00ean ngo\u00e0i. Th\u00ec ra, Smiley kh\u00f4ng h\u1eb3n l\u00e0m vi\u1ec7c cho \u0110\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n M\u1ef9, ch\u00ednh x\u00e1c h\u01a1n \u00f4ng ta l\u00e0m vi\u1ec7c cho C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf c\u1ee7a M\u1ef9 (USAID). Smiley \u0111\u00e3 d\u00e0nh c\u1ea3 cu\u1ed9c \u0111\u1eddi c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u1ec3 l\u00e0m vi\u1ec7c t\u1ea1i \u0111\u00f3 v\u00e0 gi\u1edd \u0111\u00e2y, \u0111ang chu\u1ea9n b\u1ecb ngh\u1ec9 h\u01b0u. Nhi\u1ec7m v\u1ee5 \u0111\u01b0\u1ee3c giao t\u1ea1i Lebanon \u0111\u01b0\u1ee3c xem l\u00e0 nhi\u1ec7m v\u1ee5 cu\u1ed1i c\u00f9ng c\u1ee7a \u00f4ng ta; Smiley t\u1eebng l\u1edbn l\u00ean \u1edf Lebanon, l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi thu\u1ed9c h\u1ed9i truy\u1ec1n gi\u00e1o v\u00e0 \u00f4ng ta c\u0169ng mu\u1ed1n \u0111\u01b0\u1ee3c ngh\u1ec9 h\u01b0u t\u1ea1i n\u01a1i n\u00e0y. Tuy nhi\u00ean, l\u00fac n\u00e0y, Smiley \u0111\u00e3 thay \u0111\u1ed5i suy ngh\u0129 c\u1ee7a m\u00ecnh. \u00d4ng ta n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i khi ch\u00fang t\u00f4i l\u00e1i xe \u0111i d\u1ecdc nh\u1eefng con \u0111\u01b0\u1eddng d\u00e0i h\u00f9ng v\u0129 c\u1ee7a khu v\u1ef1c \u0110\u1ecba Trung H\u1ea3i: \u201c\u1ede \u0111\u00e2y qu\u00e1 h\u1ed7n lo\u1ea1n. Ng\u00e0y c\u00e0ng kh\u00f3 ki\u1ec3m so\u00e1t nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i. \u0110\u01a1n gi\u1ea3n l\u00e0 kh\u00f4ng th\u1ec3 tin t\u01b0\u1edfng \u0111\u01b0\u1ee3c n\u1eefa. Cho d\u00f9 ch\u00fang ta c\u00f3 l\u1ea5y b\u1ea5t k\u1ef3 l\u00fd t\u01b0\u1edfng n\u00e0o \u0111\u1ec3 t\u00e1c \u0111\u1ed9ng l\u00ean h\u1ecd, h\u1ecd c\u0169ng kh\u00f4ng th\u00e8m \u0111\u1ec3 t\u00e2m \u0111\u1ebfn\u201d. T\u00f4i \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb \u00f4ng ta \u0111\u01b0a \u0111i xem m\u1ed9t s\u1ed1 tr\u1ea1i t\u1ecb n\u1ea1n c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Palestine. L\u00fac \u0111\u1ea7u h\u01a1i ng\u1eadp ng\u1eebng, nh\u01b0ng r\u1ed3i \u00f4ng ta c\u0169ng \u0111\u1ed3ng \u00fd \u0111\u01b0a t\u00f4i \u0111\u1ebfn m\u1ed9t trong nh\u1eefng khu t\u1ecb n\u1ea1n \u0111\u00f3. Cho d\u00f9 \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng ki\u1ebfn nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u t\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 t\u1ea1i Indonesia nh\u01b0ng t\u00f4i v\u1eabn b\u1ecb s\u1ed1c v\u00ec s\u1ef1 ngh\u00e8o \u0111\u00f3i v\u00e0 suy tho\u00e1i \u1edf n\u01a1i \u0111\u00e2y. Tr\u1ea1i t\u1ecb n\u1ea1n m\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1ebfn l\u00e0 nh\u1eefng ng\u00f4i nh\u00e0 t\u1ed3i t\u00e0n, chen ch\u00fac nhau v\u00e0 bao quanh l\u00e0 nh\u1eefng h\u00e0ng r\u00e0o. T\u00f4i ph\u1ea3i th\u1ed1t l\u00ean l\u00e0m sao m\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi s\u1ed1ng \u1edf n\u01a1i \u0111\u00e2y c\u00f3 th\u1ec3 duy tr\u00ec \u0111\u01b0\u1ee3c tinh th\u1ea7n t\u1ec9nh t\u00e1o. Smiley qu\u1ea3 quy\u1ebft v\u1edbi t\u00f4i: \u201cH\u1ecd kh\u00f4ng h\u1ec1 t\u1ec9nh t\u00e1o \u0111\u00e2u. H\u1ecd g\u1ea7m g\u1eeb nh\u01b0 ph\u00e1t \u0111i\u00ean l\u00ean. H\u1ea7u h\u1ebft b\u1ecdn h\u1ecd \u0111\u1ec1u th\u1ebf \u0111\u1ea5y\u201d. T\u00f4i h\u1ecfi Smiley v\u1ec1 h\u1ec7 th\u1ed1ng n\u01b0\u1edbc sinh ho\u1ea1t, tho\u00e1t n\u01b0\u1edbc th\u1ea3i v\u00e0 nh\u1eefng d\u1ecbch v\u1ee5 thi\u1ebft y\u1ebfu kh\u00e1c. \u00d4ng ta n\u1edf n\u1ee5 c\u01b0\u1eddi m\u1ec9a mai: \u201cT\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng g\u00ec anh c\u1ea7n l\u00e0m l\u00e0 m\u1edf c\u1eeda chi\u1ebfc xe n\u00e0y ra v\u00e0 h\u00edt m\u1ed9t h\u01a1i","th\u1eadt nh\u1eb9 \u0111\u1ec3 th\u1ea5y r\u1eb1ng t\u1eeb \u201ch\u1ec7 th\u1ed1ng v\u1ec7 sinh\u201d l\u00e0 m\u1ed9t t\u1eeb kh\u00f4ng c\u00f3 trong t\u1eeb \u0111i\u1ec3n c\u1ee7a b\u1ecdn h\u1ecd\u201d. \u00d4ng ta ch\u1ec9 cho t\u00f4i th\u1ea5y v\u1eadt g\u1ea7n \u0111\u1ea5y nh\u1ea5t, m\u1ed9t v\u1eadt khi\u1ebfn t\u00f4i c\u01b0\u1eddi l\u1edbn, v\u00e0 n\u00f3i: \u201c\u0110\u00fang l\u00e0 m\u1ed9t th\u1ebf gi\u1edbi ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c so v\u1edbi th\u1ebf gi\u1edbi c\u1ee7a anh v\u00e0 t\u00f4i \u0111ang s\u1ed1ng\u201d. Smiley h\u01b0\u1edbng t\u1ea7m m\u1eaft v\u1ec1 ph\u00eda con \u0111\u01b0\u1eddng tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t r\u1ed3i n\u00f3i ti\u1ebfp: \u201cNh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1edf \u0111\u00e2y s\u1ed1ng ch\u1eb3ng kh\u00e1c g\u00ec b\u1ea7y l\u1ee3n. Anh xem, c\u00e1ch \u0111\u00e2y m\u1ed9t v\u00e0i n\u0103m, ch\u00ednh ph\u1ee7 Lebanon v\u00e0 T\u1ed5 ch\u1ee9c Gi\u1ea3i ph\u00f3ng Palestine PLO \u0111\u00e3 k\u00fd k\u1ebft m\u1ed9t hi\u1ec7p \u0111\u1ecbnh mang t\u00ean Hi\u1ec7p \u0111\u1ecbnh Cairo. Hi\u1ec7p \u0111\u1ecbnh \u0111\u00f3 cho ph\u00e9p ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Palestine c\u00f3 th\u1ec3 c\u01b0 tr\u00fa, lao \u0111\u1ed9ng v\u00e0 c\u00f3 quy\u1ec1n t\u1ef1 qu\u1ea3n \u0111\u01b0\u1ee3c. T\u1eeb \u0111\u00f3, ch\u00ednh quy\u1ec1n Lebanon \u0111\u00e3 c\u1ed1 g\u1eafng \u0111\u1ec3 s\u1eafp x\u1ebfp l\u1ea1i m\u1ecdi th\u1ee9\u201d. \u00d4ng ta th\u1edf d\u00e0i v\u00e0 n\u00f3i ti\u1ebfp: \u201cNh\u01b0ng c\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i kh\u00e1c, ng\u01b0\u1eddi Palestine kh\u00f4ng th\u1ec3 ch\u1ea5p nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng th\u1ee9 qu\u00e1 t\u1ed1t. T\u1ed5 ch\u1ee9c Gi\u1ea3i ph\u00f3ng Palestine t\u0103ng c\u01b0\u1eddng c\u00e1c cu\u1ed9c t\u1ea5n c\u00f4ng v\u00e0 ph\u00e1 v\u1ee1 th\u1ecfa thu\u1eadn c\u1ee7a m\u00ecnh v\u1edbi \u0110\u1ea3ng C\u1ed9ng s\u1ea3n Lebanon. Th\u00e0nh th\u1ef1c m\u00e0 n\u00f3i, ch\u00ednh ph\u1ee7 Palestine ch\u1eb3ng hi\u1ec3u g\u00ec c\u1ea3. Ch\u1eafc ch\u1eafn b\u1ecdn h\u1ecd s\u1ebd b\u1ecb tr\u1ea3 \u0111\u0169a. Kh\u00f4ng nghi ng\u1edd g\u00ec c\u1ea3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp \u1edf \u0111\u00e2y s\u1ebd ph\u1ea3i tr\u1ea3 gi\u00e1 v\u1ec1 s\u1ef1 \u0111i\u00ean r\u1ed3 c\u1ee7a m\u00ecnh\u201d. Ng\u00e0y h\u00f4m \u0111\u00f3 th\u1ef1c s\u1ef1 \u0111\u00e3 g\u00e2y x\u00e1o tr\u1ed9n m\u1ea1nh m\u1ebd trong t\u00f4i. Khi c\u00f2n l\u00e0 m\u1ed9t t\u00ecnh nguy\u1ec7n vi\u00ean c\u1ee7a T\u1ed5 ch\u1ee9c H\u00f2a b\u00ecnh M\u1ef9 t\u1ea1i khu v\u1ef1c r\u1eebng nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi Ecuador, t\u00f4i t\u1eebng s\u1ed1ng nh\u01b0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi n\u00f4ng d\u00e2n v\u00e0 t\u1eebng b\u1ecb nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 cu\u1ed9c s\u1ed1ng \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 \u1edf \u0111\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n M\u1ef9 v\u00e0 C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf M\u1ef9 th\u1ea5y gh\u00ea t\u1edfm v\u00ec h\u1ecd c\u00f3 nh\u00e0 \u0111\u1eb9p, xe \u0111\u1eb9p, qu\u1ea7n \u00e1o \u0111\u1eb9p c\u00f2n t\u00f4i th\u00ec kh\u00f4ng v\u00e0 r\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0 kho\u1ea3ng c\u00e1ch gi\u1eefa h\u1ecd v\u00e0 \u0111\u1ea1i \u0111a s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Ecuador l\u00e0 r\u1ea5t l\u1edbn. Nh\u01b0ng t\u00f4i ch\u01b0a bao gi\u1edd nghe b\u1ea5t c\u1ee9 ai trong s\u1ed1 h\u1ecd n\u00f3i v\u1edbi gi\u1ecdng \u0111i\u1ec7u gi\u1ed1ng nh\u01b0 Smiley. T\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y s\u1eedng s\u1ed1t v\u00ec gi\u1ecdng \u0111i\u1ec7u cay nghi\u1ec7t, nh\u1eefng \u0111\u1ecbnh ki\u1ebfn c\u00f4ng khai c\u1ee7a \u00f4ng ta v\u00e0 c\u1ea3 vi\u1ec7c \u00f4ng ta s\u1eb5n s\u00e0ng n\u00f3i ra nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 v\u1edbi m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi ho\u00e0n to\u00e0n xa l\u1ea1 nh\u01b0 t\u00f4i. \u00d4ng ta nh\u1ea1o b\u00e1ng ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o, t\u01b0\u01a1ng ph\u1ea3n gi\u1eefa c\u00e1i m\u00e0 \u00f4ng ta g\u1ecdi l\u00e0 \u201cm\u1ed9t nh\u00e0 ti\u00ean tri \u0111\u1ea7y quy\u1ec1n uy\u201d v\u1edbi \u201cho\u00e0ng t\u1eed h\u00f2a b\u00ecnh\u201d c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o. T\u00f4i \u0111\u00e3 c\u1ed1 g\u1eafng \u0111\u1ec1 c\u1eadp \u0111\u1ebfn tr\u00e1ch nhi\u1ec7m c\u1ee7a nh\u00e0 th\u1edd Thi\u00ean ch\u00faa khi \u0111\u1ec3 chi\u1ebfn tranh n\u1ed5 ra, so s\u00e1nh s\u1ef1 th\u00f4ng c\u1ea3m c\u1ee7a nh\u1eefng binh l\u00ednh ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp c\u1ee7a Saladin \u0111\u1ed1i v\u00f3i c\u00e1c hi\u1ec7p s\u0129 b\u1ecb b\u1eaft trong cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh v\u1edbi v\u1ee5 th\u1ea3m s\u00e1t nh\u1eefng t\u00f9 nh\u00e2n ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o c\u1ee7a \u201cnh\u1eefng k\u1ef5 s\u0129 ch\u00e2u \u00c2u\u201d. Tuy nhi\u00ean, t\u00f4i b\u1ecb \u00f4ng ta \u0111e d\u1ecda v\u00e0 v\u00ec t\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi m\u1edbi \u1edf \u0111\u00e2y, do \u0111\u00f3, t\u00f4i ph\u1ea3i gi\u1eef m\u1ed3m gi\u1eef mi\u1ec7ng. T\u00f4i \u0111\u00e3 c\u1ed1 g\u1eafng vi\u1ebft nh\u1eefng l\u1eddi ch\u1ec9 tr\u00edch k\u1ecbch li\u1ec7t c\u1ee7a \u00f4ng ta theo chi\u1ec1u h\u01b0\u1edbng chua cay. T\u00f4i cho r\u1eb1ng v\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m n\u00e0y c\u1ee7a cu\u1ed9c \u0111\u1eddi m\u00ecnh, \u00f4ng ta kh\u00f4ng c\u00f2n quan t\u00e2m \u0111\u1ebfn vi\u1ec7c t\u00f4i hay m\u1ed9t ai \u0111\u00f3 ngh\u0129 g\u00ec v\u1ec1 m\u00ecnh. Vi\u1ec7c ngh\u1ec9 h\u01b0u \u0111\u1ed3ng ngh\u0129a v\u1edbi vi\u1ec7c ch\u1ec9 \u0111\u01b0\u1ee3c quanh qu\u1ea9n \u1edf m\u1ed9t x\u00f3. N\u01a1i \u00f4ng ta t\u1eebng m\u01a1 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ed1ng nh\u1eefng n\u0103m th\u00e1ng cu\u1ed1i \u0111\u1eddi \u0111\u00e3 l\u00e0m \u00f4ng ta r\u1ea5t th\u1ea5t v\u1ecdng. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi cay nghi\u1ec7t kh\u00e1c, \u00f4ng ta n\u00e9m s\u1ef1 th\u1ea5t v\u1ecdng v\u00e0o nh\u1eefng n\u01a1i g\u1ea7n m\u00ecnh nh\u1ea5t, nh\u1eefng m\u1ee5c ti\u00eau kh\u00f4ng th\u1ec3 t\u1ef1 v\u1ec7 \u0111\u01b0\u1ee3c, \u0111\u00f3 l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Palestine. Smiley ch\u1edf t\u00f4i v\u1ec1 kh\u00e1ch s\u1ea1n. T\u00f4i m\u1eddi \u00f4ng ta \u0103n t\u1ed1i nh\u01b0ng \u00f4ng ta n\u00f3i r\u1eb1ng m\u00ecnh c\u00f2n c\u00f3 vi\u1ec7c kh\u00e1c ph\u1ea3i l\u00e0m. Khi ch\u00fang t\u00f4i b\u1eaft tay ch\u00e0o nhau, \u00f4ng ta n\u1eafm ch\u1eb7t tay t\u00f4i v\u00e0 n\u00f3i: \u201cT\u00f4i hy v\u1ecdng r\u1eb1ng anh s\u1ebd kh\u00f4ng l\u00e0m t\u00f4i th\u1ea5t v\u1ecdng. T\u00f4i kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi bi quan. T\u00f4i bi\u1ebft r\u1eb1ng cu\u1ed1i c\u00f9ng ch\u00fang ta s\u1ebd th\u1eafng. Ch\u00fang ta ph\u1ea3i th\u1eafng. H\u1ed3i gi\u00e1o l\u00e0 m\u1ed9t t\u00f4n gi\u00e1o gi\u1ea3 d\u1ed1i, thi\u1ebfu l\u01b0\u01a1ng t\u00e2m v\u00e0 t\u00e2m h\u1ed3n. H\u00e3y t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng n\u1ebfu s\u1ef1 c\u00f4ng b\u1eb1ng gi\u1eefa anh v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o C\u01a1 \u0111\u1ed1c kh\u00f4ng c\u00f2n! Th\u00ec \u0111\u00f3 l\u00e0 lo\u1ea1i t\u00edn ng\u01b0\u1ee1ng g\u00ec ch\u1ee9?\u201d M\u1ed9t m\u00ecnh \u0103n t\u1ed1i t\u1ea1i kh\u00e1ch s\u1ea1n, t\u00f4i \u0111\u00e3 suy ngh\u0129 v\u1ec1 nh\u1eefng l\u1eddi n\u00f3i sau c\u00f9ng \u0111\u00f3. Th\u1eddi gian c\u1ee7a t\u00f4i t\u1ea1i Beirut \u0111\u00e3 cho t\u00f4i th\u1ea5y nh\u1eefng xung \u0111\u1ed9t v\u1ec1 v\u0103n h\u00f3a, \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t l\u00e0 v\u1ec1 t\u00edn ng\u01b0\u1ee1ng, ch\u00ednh l\u00e0 nguy\u00ean nh\u00e2n c\u1ee7a r\u1ea5t nhi\u1ec1u v\u1ea5n \u0111\u1ec1 \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, m\u1eb7c d\u00f9 \u0111\u00f3 kh\u00f4ng ho\u00e0n to\u00e0n l\u00e0 g\u1ed1c r\u1ec5 c\u1ee7a v\u1ea5n \u0111\u1ec1. T\u00f4i bi\u1ebft r\u1eb1ng nh\u00e0 th\u1edd Thi\u00ean ch\u00faa gi\u00e1o t\u1ed5 ch\u1ee9c c\u00e1c cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh l\u00e0 \u0111\u1ec3 ch\u1ed1ng l\u1ea1i c\u00e1i m\u00e0 h\u1ecd g\u1ecdi l\u00e0 \u201cl\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng H\u1ed3i gi\u00e1o x\u1ea5u xa\u201d. Tuy nhi\u00ean, t\u00f4i c\u0169ng bi\u1ebft r\u1eb1ng h\u1eadu qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c cu\u1ed9c xung \u0111\u1ed9t \u0111\u00f3 l\u00e0 t\u1ef7 l\u1ec7 th\u1ea5t nghi\u1ec7p cao v\u00e0 l\u00e0 ngu\u1ed3n g\u1ed1c b\u00f9ng n\u1ed5 cho c\u00e1c cu\u1ed9c n\u1ed5i lo\u1ea1n v\u00e0 t\u1ea7ng l\u1edbp qu\u00fd t\u1ed9c ti\u1ebfn h\u00e0nh c\u00e1c cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh l\u00e0 \u0111\u1ec3 l\u00f4i k\u00e9o nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111ang n\u1ed5i lo\u1ea1n v\u00e0o v\u00e0 \u0111\u01b0a h\u1ecd \u0111i x\u00e2m chi\u1ebfm nh\u1eefng v\u00f9ng \u0111\u1ea5t m\u1edbi x\u00e2m chi\u1ebfm. T\u00f4i th\u1ef1c s\u1ef1 cho\u00e1ng v\u00e1ng tr\u01b0\u1edbc c\u00e1ch nh\u00ecn c\u1ee7a Smiley v\u1ec1 \u0111\u1ea1o H\u1ed3i v\u00e0 nh\u1eefng g\u00ec t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c nghe \u1edf Indonesia tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3 v\u00e0i th\u00e1ng.","S\u1ed1ng \u1edf th\u00e0nh ph\u1ed1 mi\u1ec1n n\u00fai Bandung c\u1ee7a T\u00e2y Giava, t\u00f4i \u0111\u00e3 k\u1ebft b\u1ea1n v\u1edbi m\u1ed9t ch\u00e0ng trai tr\u1ebb t\u00ean l\u00e0 Rasy. M\u1eb9 anh qu\u1ea3n l\u00fd khu nh\u00e0 ngh\u1ec9 m\u00e0 t\u00f4i v\u00e0 c\u00e1c nh\u00e2n vi\u00ean c\u1ee7a MAIN l\u01b0u l\u1ea1i. Rasy \u0111\u00e3 gi\u1edbi thi\u1ec7u t\u00f4i v\u1edbi r\u1ea5t nhi\u1ec1u b\u1ea1n h\u1ecdc \u0111\u1ea1i h\u1ecdc c\u1ee7a anh. M\u1ed9t t\u1ed1i, h\u1ecd \u0111\u01b0a t\u00f4i t\u1edbi dalang . M\u1ed9t con r\u1ed1i l\u00e0 h\u00ecnh Richard Nixon c\u00f2n con kia t\u00f4i \u0111o\u00e1n l\u00e0 Henry Kissinger . C\u1ea3 hai \u0111ang \u0111\u1ee9ng c\u1ea1nh m\u1ed9t t\u1ea5m b\u1ea3n \u0111\u1ed3 khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng v\u00e0 mi\u1ec1n Vi\u1ec5n \u0110\u00f4ng; m\u1ed7i qu\u1ed1c gia \u1edf khu v\u1ef1c n\u00e0y \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c treo v\u00e0o chi\u1ebfc m\u00f3c t\u01b0\u01a1ng \u1ee9ng v\u1edbi v\u1ecb tr\u00ed c\u1ee7a m\u00ecnh tr\u00ean b\u1ea3n \u0111\u1ed3. Nixon nh\u1ea5c t\u1eebng n\u01b0\u1edbc m\u1ed9t ra kh\u1ecfi chi\u1ebfc m\u00f3c v\u00e0 nh\u00e9t ch\u00fang v\u00e0o m\u1ed3m. M\u1ed7i l\u1ea7n nh\u1ea5c m\u1ed9t qu\u1ed1c gia \u1edf Trung \u0110\u00f4ng l\u00ean, \u00f4ng ta \u0111\u1ec1u n\u1ebfm n\u00f3 v\u00e0 k\u00eau l\u00ean nh\u1eefng ti\u1ebfng nh\u01b0 l\u00e0, \u201c\u0110\u1eafng qu\u00e1! \u0110\u1ed3 r\u00e1c r\u01b0\u1edfi! Ch\u00fang tao kh\u00f4ng c\u1ea7n nh\u1eefng th\u1ee9 n\u00e0y!\u201d, sau \u0111\u00f3 \u00f4ng ta n\u00e9m n\u00f3 v\u00e0o chi\u1ebfc th\u00f9ng r\u00e1c m\u00e0 Henry Kissinger \u0111ang c\u1ea7m. Sau bu\u1ed5i bi\u1ec3u di\u1ec5n r\u1ed1i, c\u00e1c sinh vi\u00ean v\u00e0 t\u00f4i \u0111i u\u1ed1ng c\u00e0ph\u00ea. H\u1ecd gi\u1ea3i th\u00edch v\u1edbi t\u00f4i r\u1eb1ng trong suy ngh\u0129 c\u1ee7a r\u1ea5t nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Indonesia, n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111ang ti\u1ebfn h\u00e0ng cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh ch\u1ed1ng l\u1ea1i ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o. H\u1ecd cho t\u00f4i bi\u1ebft, t\u1eeb nh\u1eefng n\u0103m 1950, nh\u00e0 s\u1eed h\u1ecdc ng\u01b0\u1eddi Anh Arnold Toynbee \u0111\u00e3 d\u1ef1 \u0111o\u00e1n r\u1eb1ng cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh th\u1ef1c s\u1ef1 trong th\u1ebf k\u1ef7 XXI n\u00e0y s\u1ebd l\u00e0 cu\u1ed9c chi\u1ebfn gi\u1eefa C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o v\u00e0 H\u1ed3i gi\u00e1o, ch\u1ee9 kh\u00f4ng c\u00f2n l\u00e0 cu\u1ed9c chi\u1ebfn gi\u1eefa ch\u1ee7 ngh\u0129a c\u1ed9ng s\u1ea3n v\u00e0 ch\u1ee7 ngh\u0129a t\u01b0 b\u1ea3n n\u1eefa. M\u1ed9t n\u1eef sinh vi\u00ean tr\u1ebb h\u1ecdc khoa ti\u1ebfng Anh, b\u00ecnh t\u0129nh n\u00f3i l\u00ean quan \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a m\u00ecnh. Theo c\u00f4, \u201cPh\u01b0\u01a1ng T\u00e2y, \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t l\u00e0 n\u01b0\u1edbc \u0111\u1ea7u tr\u00f2 M\u1ef9, quy\u1ebft t\u00e2m ph\u1ea3i n\u1eafm \u0111\u01b0\u1ee3c quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t to\u00e0n th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u1ec3 tr\u1edf th\u00e0nh \u0111\u1ebf qu\u1ed1c h\u00f9ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t trong l\u1ecbch s\u1eed. B\u1ecdn h\u1ecd \u0111\u00e3 ti\u1ebfn r\u1ea5t g\u1ea7n t\u1edbi th\u00e0nh c\u00f4ng \u0111\u00f3. Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft v\u1eeba m\u1edbi \u0111\u1ee9ng d\u1eady tr\u00ean \u0111\u00f4i ch\u00e2n c\u1ee7a m\u00ecnh nh\u01b0ng li\u00ean bang \u0111\u00f3 kh\u00f4ng th\u1ec3 t\u1ed3n t\u1ea1i l\u00e2u d\u00e0i. H\u1ecd kh\u00f4ng c\u00f3 t\u00f4n gi\u00e1o, kh\u00f4ng c\u00f3 t\u00e0i s\u1ea3n ngo\u1ea1i tr\u1eeb h\u1ec7 t\u01b0 t\u01b0\u1edfng c\u1ee7a m\u00ecnh. L\u1ecbch s\u1eed \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh r\u1eb1ng \u0111\u1ee9c tin trong t\u00e2m h\u1ed3n, ni\u1ec1m tin v\u00e0o quy\u1ec1n l\u1ef1c l\u1edbn h\u01a1n l\u00e0 \u0111i\u1ec1u c\u1ea7n thi\u1ebft. Ch\u00fang t\u00f4i, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i c\u00f3 \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. Ch\u00fang t\u00f4i c\u00f3 ni\u1ec1m tin nhi\u1ec1u h\u01a1n b\u1ea5t c\u1ee9 t\u00f4n gi\u00e1o n\u00e0o tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi n\u00e0y, th\u1eadm ch\u00ed l\u00e0 c\u1ea3 C\u01a1 \u0111\u1ed1c gi\u00e1o. Do \u0111\u00f3, ch\u00fang t\u00f4i ch\u1edd \u0111\u1ee3i, ch\u1edd \u0111\u1ee3i vi\u1ec7c ch\u00fang t\u00f4i s\u1ebd ph\u00e1t tri\u1ec3n m\u1ea1nh m\u1ebd h\u01a1n\u201d. C\u00f4 g\u00e1i nh\u00ecn th\u1eb3ng v\u00e0o m\u1eaft t\u00f4i: \u201cC\u00e1c anh \u0111\u1eebng tham lam, \u0111\u1eebng \u00edch k\u1ef7 n\u1eefa. H\u00e3y \u0111\u1ec3 \u00fd m\u00e0 xem, c\u00f2n nhi\u1ec1u th\u1ee9 c\u00f3 \u00fd ngh\u0129a v\u1edbi th\u1ebf gi\u1edbi n\u00e0y h\u01a1n l\u00e0 vi\u1ec7c ch\u1ec9 ngh\u0129 \u0111\u1ebfn nh\u1eefng ng\u00f4i nh\u00e0 to \u0111\u1eb9p v\u00e0 quan t\u00e2m \u0111\u1ebfn nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u v\u1edb v\u1ea9n kh\u00e1c. Lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi th\u00ec \u0111ang ch\u1ebft \u0111\u00f3i c\u00f2n c\u00e1c anh l\u1ea1i lo l\u1eafng v\u1ec1 nhi\u00ean li\u1ec7u cho nh\u1eefng chi\u1ebfc xe h\u01a1i \u0111\u1eaft ti\u1ec1n c\u1ee7a m\u00ecnh. Bi\u1ebft bao nhi\u00eau \u0111\u1ee9a tr\u1ebb \u0111ang ch\u1ebft v\u00ec kh\u00e1t s\u1eefa c\u00f2n c\u00e1c anh l\u1ea1i t\u00ecm ki\u1ebfm nh\u1eefng m\u1ed1t m\u1edbi nh\u1ea5t tr\u00ean c\u00e1c t\u1ea1p ch\u00ed th\u1eddi trang. C\u00e1c qu\u1ed1c gia nh\u01b0 n\u01b0\u1edbc ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang ch\u1ebft ch\u00ecm trong \u0111\u00f3i ngh\u00e8o, nh\u01b0ng c\u00e1c anh th\u1eadm ch\u00ed c\u00f2n kh\u00f4ng nghe th\u1ea5y ti\u1ebfng kh\u00f3c k\u00eau c\u1ee9u c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i. C\u00e1c anh gi\u1ea3 v\u1edd kh\u00f4ng nghe th\u1ea5y tr\u01b0\u1edbc l\u1eddi k\u00eau c\u1ee9u c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ed1 g\u1eafng n\u00f3i v\u1edbi c\u00e1c anh v\u1ec1 cu\u1ed9c s\u1ed1ng c\u1ee7a h\u1ecd. C\u00e1c anh g\u1ecdi h\u1ecd l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u1ef1c \u0111oan hay nh\u1eefng k\u1ebb c\u1ed9ng s\u1ea3n. C\u00e1c anh h\u00e3y m\u1edf r\u1ed9ng tr\u00e1i tim m\u00ecnh v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ngh\u00e8o v\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi b\u1ecb ch\u00e0 \u0111\u1ea1p thay v\u00ec \u0111\u1ea9y h\u1ecd xu\u1ed1ng s\u00e2u h\u01a1n chi\u1ebfc h\u1ed1 c\u1ee7a s\u1ef1 ngh\u00e8o \u0111\u00f3i v\u00e0 t\u00ecnh tr\u1ea1ng n\u00f4 l\u1ec7. S\u1ebd ch\u1eb3ng c\u00f2n nhi\u1ec1u th\u1eddi gian n\u1eefa \u0111\u00e2u. N\u1ebfu c\u00e1c anh kh\u00f4ng thay \u0111\u1ed5i, ch\u00ednh c\u00e1c anh s\u1ebd l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ch\u1ecbu s\u1ed1 ph\u1eadn bi \u0111\u00e1t\u201d. Nh\u1edb l\u1ea1i bu\u1ed5i t\u1ed1i h\u00f4m \u0111\u00f3 v\u00e0 nh\u1eefng ng\u00e0y g\u1ea7n \u0111\u00e2y c\u1ee7a t\u00f4i v\u1edbi Smiley, t\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi li\u1ec7u c\u00f3 c\u00f2n ch\u00fat hy v\u1ecdng n\u00e0o cho m\u1ed9t th\u1ebf gi\u1edbi m\u00e0 \u1edf \u0111\u00f3 t\u00f4n gi\u00e1o tr\u1edf th\u00e0nh nguy\u00ean nh\u00e2n c\u01a1 b\u1ea3n c\u1ee7a vi\u1ec7c x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c v\u00e0 khai th\u00e1c. T\u1ea1i sao c\u00f3 nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi l\u1ea1i c\u00f3 c\u00e1i nh\u00ecn v\u1ec1 t\u00f4n gi\u00e1o kh\u00e1c nhau \u0111\u1ebfn v\u1eady? T\u1ea1i sao h\u1ecd c\u00f3 th\u1ec3 s\u1eed d\u1ee5ng th\u00f4ng \u0111i\u1ec7p c\u1ee7a Muhammad v\u00e0 Ch\u00faa \u0111\u1ec3 b\u00e0o ch\u1eefa cho c\u00e1c cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh? Hai c\u00e2u h\u1ecfi tr\u00ean v\u1eabn ti\u1ebfp t\u1ee5c \u00e1m \u1ea3nh t\u00f4i. Chuy\u1ebfn \u0111i \u0111\u1ea7u ti\u00ean t\u1edbi khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng \u0111\u00e3 mang \u0111\u1ebfn cho t\u00f4i m\u1ed9t c\u00e1i nh\u00ecn m\u1edbi v\u1ec1 t\u1ea7m quan tr\u1ecdng c\u1ee7a t\u00f4n gi\u00e1o \u0111\u1ed1i v\u1edbi t\u00ecnh h\u00ecnh ch\u00ednh tr\u1ecb qu\u1ed1c t\u1ebf. Tuy nhi\u00ean, ch\u00ednh Ai C\u1eadp m\u1edbi l\u00e0 n\u01a1i t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1eadn m\u1eaft ch\u1ee9ng ki\u1ebfn s\u1ee9c m\u1ea1nh t\u00f4n gi\u00e1o \u0111\u00f3ng vai tr\u00f2 l\u00e0 t\u00e1c nh\u00e2n c\u1ee7a l\u00f2ng h\u1eadn th\u00f9.","Ch\u01b0\u01a1ng 33. C\u00e2u chuy\u1ec7n c\u1ee7a m\u1ed9t nh\u00e2n vi\u00ean C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf M\u1ef9 Nh\u00e2n v\u1eadt b\u00ed \u1ea9n c\u1ee7a MAIN, v\u1ecb ch\u1ee7 t\u1ecbch ki\u00eam gi\u00e1m \u0111\u1ed1c \u0111i\u1ec1u h\u00e0nh \u0111\u00e3 80 tu\u1ed5i Mac Hall n\u00f3i v\u1edbi nh\u00f3m ch\u00fang t\u00f4i khi ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1eddi \u0103n tr\u01b0a t\u1ea1i C\u00e2u l\u1ea1c b\u1ed9 Engineers sang tr\u1ecdng tr\u00ean t\u1ea7ng th\u01b0\u1ee3ng Th\u00e1p Prudential, to\u00e0 nh\u00e0 cao nh\u1ea5t t\u1ea1i Boston v\u00e0 c\u0169ng l\u00e0 \u0111\u1ea1i b\u1ea3n doanh c\u1ee7a MAIN: \u201cC\u00e1c kim t\u1ef1 th\u00e1p \u1edf Ai C\u1eadp \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho vai tr\u00f2 quan tr\u1ecdng c\u1ee7a qu\u1ed1c gia n\u1ebfu ch\u00fang ta gi\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ea3 tr\u00e1i tim v\u00e0 t\u00e2m tr\u00ed c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp. Ai C\u1eadp s\u1ebd l\u00e0 c\u0103n c\u1ee9 l\u1edbn v\u00e0 v\u1eefng ch\u1eafc cho ch\u00fang ta. Sau \u0111\u00f3, ch\u00fang ta s\u1ebd d\u1ed3n c\u00e1c n\u01b0\u1edbc l\u1ea1i, l\u1ea7n l\u01b0\u1ee3t t\u1eebng n\u01b0\u1edbc, t\u1eebng n\u01b0\u1edbc m\u1ed9t\u201d. \u0110\u00f3 l\u00e0 n\u0103m 1974, m\u1ed9t n\u0103m then ch\u1ed1t trong l\u1ecbch s\u1eed l\u00e2u d\u00e0i c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc Ai C\u1eadp. MAIN v\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n kh\u00e1c c\u1ee7a M\u1ef9 ki\u00ean quy\u1ebft t\u1eadn d\u1ee5ng t\u1ed1i \u0111a c\u01a1 h\u1ed9i hi\u1ebfm c\u00f3 n\u00e0y. C\u00e1nh c\u1eeda \u0111\u00e3 m\u1edf ra khi ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 gi\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ee3p \u0111\u1ed3ng ho\u00e0n th\u00e0nh m\u1ed9t nghi\u00ean c\u1ee9u quan tr\u1ecdng \u1edf Alexandria. M\u1ed9t nh\u00e2n vi\u00ean c\u1ee7a C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf M\u1ef9 \u0111\u00e3 bay t\u1eeb Washington t\u1edbi \u0111\u00e2y \u0111\u1ec3 d\u1ef1 b\u1eefa tr\u01b0a v\u1edbi ch\u00fang t\u00f4i. M\u1ee5c \u0111\u00edch ch\u00ednh c\u1ee7a \u00f4ng ta l\u00e0 t\u00f3m l\u01b0\u1ee3c qua v\u1ec1 nh\u1eefng cu\u1ed9c \u0111\u1ea5u tranh t\u1ea1i qu\u1ed1c gia n\u00e0y c\u0169ng nh\u01b0 m\u1ee5c ti\u00eau c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i t\u1ea1i \u0111\u00e2y. M\u00e1i t\u00f3c c\u1ee7a \u00f4ng ta \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1eaft ng\u1eafn, ria m\u00e9p c\u1eaft t\u1ec9a g\u1ecdn g\u00e0ng, qu\u1ea7n \u00e1o ch\u1ec9n chu. \u00d4ng ta m\u1eb7c b\u1ed9 comple m\u00e0u x\u00e1m, c\u00e0 v\u1ea1t m\u00e0u xanh \u0111i\u1ec3m th\u00eam m\u1ed9t \u0111\u01b0\u1eddng k\u1ebb m\u00e0u \u0111\u1ecf. \u1ede hai \u0111\u01b0\u1eddng ve \u00e1o, m\u1ed9t b\u00ean c\u00f3 h\u00ecnh l\u00e1 c\u1edd n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, b\u00ean c\u00f2n l\u1ea1i l\u00e0 h\u00ecnh m\u1ed9t b\u00e0n tay m\u00e0u \u0111en \u0111ang si\u1ebft ch\u1eb7t b\u00e0n tay m\u00e0u tr\u1eafng, th\u1ec3 hi\u1ec7n vai tr\u00f2 l\u00e0 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n ch\u00ednh ph\u1ee7 c\u1ee7a \u00f4ng ta, m\u1ed9t trong nh\u1eefng h\u00ecnh th\u1ee9c m\u1edbi c\u1ee7a nh\u1eefng t\u00ean th\u1ef1c d\u00e2n l\u00e0m ra v\u1ebb m\u00ecnh l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi v\u1ecb tha. \u00d4ng ta kh\u00f3 nh\u1ecdc ng\u1ed3i v\u00e0o b\u00e0n v\u00e0 khi \u00f4ng ta n\u00f3i, th\u01b0\u1eddng l\u00e0 mang v\u1ebb cung k\u00ednh tho\u00e1ng \u00fd ch\u00e2m ch\u1ecdc v\u1edbi Mac Hall. T\u00f4i nh\u1eadn ra r\u1eb1ng \u00f4ng ta \u0111\u1ebfn v\u1edbi ch\u00fang t\u00f4i v\u1edbi r\u1ea5t nhi\u1ec1u l\u1edbp m\u1eb7t n\u1ea1: \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t chuy\u00ean gia v\u1ec1 Ai C\u1eadp, l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e1nh gi\u00e1 k\u1ebft qu\u1ea3 nghi\u00ean c\u1ee9u c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i, l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ed3ng \u00fd chi tr\u1ea3 chi ph\u00ed cho ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1ed3ng th\u1eddi c\u0169ng l\u00e0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi l\u00e0m thu\u00ea ti\u1ec1m n\u0103ng, m\u1ed9t vi\u00ean ch\u1ee9c c\u1ee7a Ch\u00ednh ph\u1ee7 M\u1ef9 lu\u00f4n t\u00ecm ki\u1ebfm c\u00f4ng vi\u1ec7c m\u1edbi t\u1ed1t h\u01a1n ho\u1eb7c c\u00f4ng vi\u1ec7c t\u01b0 v\u1ea5n \u0111\u01b0\u1ee3c tr\u1ea3 l\u01b0\u01a1ng cao. Khi n\u00f3i v\u1ec1 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u \u0111\u00e3 tr\u1ea3i qua t\u1ea1i khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, \u00f4ng ta t\u1ef1 th\u00eau d\u1ec7t cho \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc Ai C\u1eadp m\u1ed9t l\u1ecbch s\u1eed ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c, nh\u1ea5n m\u1ea1nh r\u1eb1ng h\u00e0ng th\u1ebf k\u1ef7 n\u1eb1m d\u01b0\u1edbi s\u1ef1 cai tr\u1ecb c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i \u0111\u00e3 t\u1ea1o c\u01a1 s\u1edf cho nh\u1eefng s\u1ef1 ki\u1ec7n h\u1eadu Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai di\u1ec5n ra tr\u00ean \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y. \u00d4ng ta phun nh\u1eefng l\u1eddi n\u00e0y ra kh\u1ecfi mi\u1ec7ng nh\u01b0 th\u1ec3 ch\u00fang khi\u1ebfn h\u1ecdng \u00f4ng ta \u0111au nh\u1ee9c v\u1eady: \u201cT\u1ed5 ch\u1ee9c Anh em H\u1ed3i gi\u00e1o (Muslim Brotherhood) c\u00f3 s\u1ee9c \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng r\u1ea5t l\u1edbn. H\u1ecd y\u00eau c\u1ea7u Ai C\u1eadp ph\u1ea3i ph\u00e1 v\u1ee1 m\u1ed1i r\u00e0ng bu\u1ed9c v\u1edbi ch\u00e2u \u00c2u. C\u00e1c \u0111\u1ea1o h\u1eefu s\u1ebd tham gia v\u00e0o l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ee7a C\u1ed9ng \u0111\u1ed3ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi t\u1ef1 do, m\u1ed9t nh\u00f3m c\u00e1ch m\u1ea1ng c\u1ee7a l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n \u0111\u1ed9i Ai C\u1eadp \u0111\u1ee9ng l\u00ean ch\u1ed1ng l\u1ea1i ho\u00e0ng \u0111\u1ebf Farouk, m\u1ed9t \u00f4ng ho\u00e0ng kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c l\u00f2ng d\u00e2n v\u00ec gia \u0111\u00ecnh g\u1ed1c Albany c\u1ee7a \u00f4ng ta \u0111\u00e3 chi\u1ebfm \u0111\u01b0\u1ee3c v\u01b0\u01a1ng quy\u1ec1n d\u01b0\u1edbi th\u1eddi \u0111\u1ebf qu\u1ed1c Ottoman v\u00e0 sau \u0111\u00f3 l\u1ea1i \u0111\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc Anh, k\u1ebf \u0111\u1ebfn l\u00e0 M\u1ef9, h\u1eadu thu\u1eabn. Li\u00ean minh n\u00e0y \u0111\u00e3 l\u1eadt \u0111\u1ed5 Farouk, g\u00e2y cho ch\u00fang ta s\u1ef1 th\u1ea5t v\u1ecdng tr\u00e0n tr\u1ec1. Sau \u0111\u00f3, c\u00e1c anh c\u00f3 bi\u1ebft ai l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi l\u00ean thay th\u1ebf kh\u00f4ng? N\u0103m 1954, \u0110\u1ea1i t\u00e1 Gamal Abdel Nasser \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ec9 \u0111\u1ecbnh l\u00e0 th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng v\u00e0 sau \u0111\u00f3 n\u0103m 1956, \u00f4ng ta tr\u1edf th\u00e0nh t\u1ed5ng th\u1ed1ng Ai C\u1eadp\u201d. Trong \u201dcanh b\u1ea1c nguy hi\u1ec3m\u201d (t\u1eeb d\u00f9ng c\u1ee7a tay nh\u00e2n vi\u00ean USAID), Nasser \u0111\u00e3 tuy\u00ean b\u1ed1 \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a \u00f4ng ta \u0111\u1ed9c l\u1eadp ho\u00e0n to\u00e0n v\u1edbi c\u00e1c c\u01b0\u1eddng qu\u1ed1c ph\u01b0\u01a1ng T\u00e2y. \u201c\u00d4ng ta d\u00e0n x\u1ebfp c\u00e1c th\u1ecfa thu\u1eadn \u0111\u1ec3 mua v\u0169 kh\u00ed c\u1ee7a Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft. T\u1ea5t nhi\u00ean, \u0111\u1ec3 \u0111\u00e1p l\u1ea1i, ch\u00fang ta (n\u01b0\u1edbc M\u1ef9) v\u00e0 n\u01b0\u1edbc Anh \u0111\u00e3 r\u00fat b\u1ecf y\u00eau c\u1ea7u \u0111\u01b0a ra tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3 l\u00e0 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t \u0111\u1eadp n\u01b0\u1edbc t\u1ea1i Aswan. \u0110i\u1ec1u n\u00e0y khi\u1ebfn Nasser t\u1ee9c gi\u1eadn. Ch\u00ednh v\u00ec v\u1eady, \u00f4ng ta ti\u1ebfn h\u00e0nh qu\u1ed1c h\u1eefu h\u00f3a k\u00eanh \u0111\u00e0o Suez. N\u0103m 1956, Israel \u0111\u00e1p tr\u1ea3 l\u1ea1i b\u1eb1ng cu\u1ed9c x\u00e2m chi\u1ebfm b\u00e1n \u0111\u1ea3o Sinai. C\u00e1c b\u1ea1n c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u1eb7t c\u01b0\u1ee3c xem ch\u00fang ta ph\u1ea3i l\u00e0m g\u00ec trong ho\u00e0n c\u1ea3nh \u0111\u00f3, t\u1ea5t nhi\u00ean l\u00e0 nh\u1eefng","h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng kh\u00f4ng c\u00f4ng khai. C\u1ea3 Anh v\u00e0 Ph\u00e1p \u0111\u1ec1u qu\u1ea3 quy\u1ebft r\u1eb1ng k\u00eanh \u0111\u00e0o \u0111\u00f3 r\u1ea5t c\u1ea7n thi\u1ebft \u0111\u1ed1i v\u1edbi an ninh c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc m\u00ecnh. H\u1ecd th\u1ea3 bom xu\u1ed1ng nh\u1eefng v\u1ecb tr\u00ed ng\u01b0\u1eddi Ai C\u1eadp sinh s\u1ed1ng, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi g\u1eedi l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n \u0111\u1ed9i t\u1edbi \u0111\u00f3. K\u00eanh \u0111\u00e0o b\u1ecb ng\u1eebng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng\u201d. R\u1ed3i, \u00f4ng ta chau m\u00e0y l\u1ea1i: \u201c\u0110\u01a1n gi\u1ea3n l\u00e0 ch\u00fang ta kh\u00f4ng th\u1ec3 tha th\u1ee9 cho \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. Th\u1ebf gi\u1edbi c\u1ea7n h\u00e0ng h\u00f3a t\u1eeb M\u1ef9 v\u00e0 d\u1ea7u m\u1ecf t\u1eeb Trung \u0110\u00f4ng. Ch\u1edf d\u1ea7u v\u00f2ng quanh Ch\u00e2u Phi qu\u00e1 t\u1ed1n k\u00e9m. M\u1ed9t nh\u00f3m \u1ee7y vi\u00ean qu\u1ea3n tr\u1ecb c\u1ee7a c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n h\u00e0ng \u0111\u1ea7u \u0111\u00e3 t\u1edbi Nh\u00e0 Tr\u1eafng. Ike l\u1eafng nghe h\u1ecd nh\u01b0ng \u00f4ng v\u1eabn r\u1ea5t b\u00ecnh t\u0129nh\u201d. V\u1eeba c\u01b0\u1eddi v\u1edbi Hall, \u00f4ng ta v\u1eeba n\u00f3i: \u201cM\u1ed9t l\u1ec7nh ng\u1eebng b\u1eafn \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a ra v\u00e0o th\u00e1ng 11 n\u0103m 1965 v\u00e0 l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng g\u00ecn gi\u1eef h\u00f2a b\u00ecnh Li\u00ean h\u1ee3p qu\u1ed1c \u0111\u00e3 t\u1edbi Ai C\u1eadp \u0111\u1ec3 tu\u1ea7n tra bi\u00ean gi\u1edbi gi\u1eefa n\u01b0\u1edbc n\u00e0y v\u00e0 Israel\u201d. \u00d4ng ta d\u1eebng l\u1ea1i u\u1ed1ng n\u01b0\u1edbc v\u00e0 theo t\u00f4i l\u00e0 \u0111\u1ec3 t\u1ea5t c\u1ea3 ch\u00fang t\u00f4i c\u00f3 th\u1eddi gian suy ng\u1eabm v\u1ec1 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u \u00f4ng ta v\u1eeba n\u00f3i. Sau \u0111\u00f3, \u00f4ng ta l\u1ea1i ti\u1ebfp t\u1ee5c: \u201cTh\u1ef1c ch\u1ea5t, M\u1ef9 \u0111\u00e3 bu\u1ed9c c\u00e1c n\u01b0\u1edbc Israel, Anh v\u00e0 Ph\u00e1p ph\u1ea3i r\u00fat qu\u00e2n. Ch\u1ec9 m\u1edbi m\u1ed9t v\u00e0i n\u0103m g\u1ea7n \u0111\u00e2y, ch\u00fang ta quay tr\u1edf l\u1ea1i k\u1ebft th\u00e2n v\u1edbi Iran khi \u0111\u01b0a ra nh\u1eefng b\u1eb1ng ch\u1ee9ng cho th\u1ea5y nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Mossadegh v\u00e0 v\u1ecb Vua Ba T\u01b0 \u0111ang tr\u1edf th\u00e0nh b\u1ea1n c\u1ee7a ch\u00fang ta. Gi\u1edd \u0111\u00e2y, ch\u00fang ta l\u1ea1i cho c\u00e1c qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp th\u1ea5y r\u1eb1ng ch\u00fang ta s\u1ebd s\u00e1t c\u00e1nh c\u00f9ng h\u1ecd \u1edf Ai C\u1eadp. V\u00e0 Washington tr\u1edf th\u00e0nh c\u01b0\u1eddng qu\u1ed1c th\u1ed1ng tr\u1ecb t\u1ea1i khu v\u1ef1c n\u00e0y\u201d. Nh\u1eefng g\u00ec di\u1ec5n ra bu\u1ed5i chi\u1ec1u ng\u00e0y h\u00f4m \u0111\u00f3 t\u1ea1i c\u00e2u l\u1ea1c b\u1ed9 ri\u00eang tr\u00ean t\u1ea7ng th\u01b0\u1ee3ng t\u00f2a nh\u00e0 Prudential c\u00e0ng l\u00e0m t\u0103ng th\u00eam m\u1ed1i ho\u00e0i nghi c\u0169ng nh\u01b0 mong mu\u1ed1n \u0111\u01b0\u1ee3c h\u01b0\u1edfng th\u00e0nh qu\u1ea3 \u0111ang ch\u1ea3y v\u1ec1 qu\u1ed1c gia th\u1ed1ng tr\u1ecb m\u00e0 t\u00f4i g\u1ecdi l\u00e0 qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng n\u00e0y. Theo nh\u1eefng g\u00ec t\u00f4i nghe \u0111\u01b0\u1ee3c, c\u00f3 v\u1ebb nh\u01b0 hi\u1ec3n nhi\u00ean l\u00e0 \u201cchi\u1ebfn th\u1eafng\u201d t\u1ea1i Iran v\u00e0 Ai C\u1eadp \u0111\u00e3 t\u1ea1o n\u00ean uy th\u1ebf cho \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d v\u00e0 tay nh\u00e2n vi\u00ean ch\u00ednh ph\u1ee7 n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c tr\u1ea3 ti\u1ec1n \u0111\u1ec3 t\u1edbi \u0111\u00e2y, khoe khoang, kho\u00e1c l\u00e1c v\u1ec1 chi\u1ebfn th\u1eafng \u0111\u00f3. C\u00e1c \u1ee7y vi\u00ean ban qu\u1ea3n tr\u1ecb, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ch\u1ec9 t\u00ecnh c\u1edd n\u1eafm quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t n\u1ec1n c\u00f4ng nghi\u1ec7p qu\u1ed1c ph\u00f2ng v\u00e0 g\u1ea7n nh\u01b0 t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c l\u0129nh v\u1ef1c kinh t\u1ebf c\u00f2n l\u1ea1i c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, \u0111\u00e3 bu\u1ed9c t\u1ed5ng th\u1ed1ng M\u1ef9 ch\u1ea5p thu\u1eadn c\u00e1c y\u00eau c\u1ea7u c\u1ee7a h\u1ecd. Gi\u1edd \u0111\u00e2y, sau g\u1ea7n hai th\u1eadp k\u1ef7, m\u1ed9t vi\u00ean ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7 l\u1ea1i \u0111ang \u0111\u1ea3o ng\u01b0\u1ee3c quan \u0111i\u1ec3m l\u1ecbch s\u1eed \u0111\u00f3 trong nh\u1eefng cu\u1ed9c tr\u00f2 chuy\u1ec7n ch\u00ednh th\u1ee9c c\u1ee7a m\u00ecnh. T\u00f4i l\u1ea5y l\u00e0m ng\u1ea1c nhi\u00ean v\u1ec1 s\u1ef1 x\u1ea3o quy\u1ec7t c\u1ee7a nh\u1eefng con ng\u01b0\u1eddi n\u00e0y v\u00e0 c\u1ea3m th\u1ea5y v\u1eeba vinh d\u1ef1 l\u1ea1i v\u1eeba sai l\u1ea7m khi tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a \u00e2m m\u01b0u m\u00e0 d\u1ea7n d\u1ea7n t\u00f4i hi\u1ec3u ra r\u1eb1ng m\u1ee5c \u0111\u00edch duy nh\u1ea5t c\u1ee7a n\u00f3 l\u00e0 x\u00e2y d\u1ef1ng \u0111\u1ebf qu\u1ed1c b\u00ed m\u1eadt \u0111\u1ea7u ti\u00ean tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. T\u00f4i nh\u00ecn ra ngo\u00e0i khung c\u1eeda s\u1ed5, ng\u1eafm d\u00f2ng s\u00f4ng Charles \u1edf xa xa ph\u00eda d\u01b0\u1edbi; \u00e1nh m\u1eb7t tr\u1eddi ph\u1ea3n chi\u1ebfu b\u00f3ng c\u00e1c t\u00f2a nh\u00e0 c\u1ee7a tr\u01b0\u1eddng Harvard, ng\u00f4i tr\u01b0\u1eddng \u0111\u00e3 \u0111\u00e0o t\u1ea1o \u00edt nh\u1ea5t l\u00e0 v\u00e0i ng\u01b0\u1eddi trong s\u1ed1 nh\u1eefng \u1ee7y vi\u00ean ban qu\u1ea3n tr\u1ecb t\u1edbi Nh\u00e0 Tr\u1eafng b\u00e0n b\u1ea1c ng\u00e0y tr\u01b0\u1edbc, xu\u1ed1ng l\u00f2ng s\u00f4ng. T\u00f4i nh\u1edb l\u1ea1i b\u00e0i ph\u00e1t bi\u1ec3u c\u1ee7a T\u1ed5ng th\u1ed1ng Eisenhower v\u1ec1 t\u1ed5 h\u1ee3p c\u00f4ng nghi\u1ec7p qu\u00e2n s\u1ef1. Th\u1eadt \u0111\u00e1ng m\u1ec9a mai khi ch\u00ednh m\u1ed9t s\u0129 quan qu\u00e2n s\u1ef1 v\u00e0 l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ch\u1ec9 huy t\u1ed1i cao c\u1ee7a l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ed3ng minh trong cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai l\u1ea1i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u00f4ng khai l\u1ed9t tr\u1ea7n s\u1ef1 t\u1ed3n t\u1ea1i c\u1ee7a c\u00e1i m\u00e0 ng\u00e0y nay ch\u00fang ta g\u1ecdi l\u00e0 \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d. Eisenhower \u0111\u00e3 nh\u00ecn th\u1ea5y nh\u1eefng qu\u1ea3n tr\u1ecb vi\u00ean n\u00e0y tranh gi\u00e0nh \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0o trong ch\u00ednh s\u00e1ch \u0111\u1ed1i ngo\u1ea1i c\u1ee7a M\u1ef9 khi cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh Tri\u1ec1u Ti\u00ean di\u1ec5n ra. \u00d4ng c\u0169ng ch\u1ee9ng ki\u1ebfn h\u1ecd \u0111\u00e3 thao t\u00fang gi\u1edbi truy\u1ec1n th\u00f4ng v\u00e0 qu\u1ed1c h\u1ed9i nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0o v\u00e0 s\u1eed d\u1ee5ng hi\u1ec3m h\u1ecda c\u1ed9ng s\u1ea3n nh\u01b0 l\u00e0 l\u1eddi b\u00e0o ch\u1eefa cho vi\u1ec7c h\u1ecd x\u00f3a b\u1ecf d\u1ea7n c\u00e1c \u0111\u1eb7c quy\u1ec1n c\u00f4ng d\u00e2n. V\u00e0 ch\u00ednh \u00f4ng c\u0169ng t\u1eebng \u0111\u1ee9ng y\u00ean khi h\u1ecd b\u00e1n c\u00f4ng ngh\u1ec7 cho qu\u00e2n \u0111\u1ed9i \u0111\u1ec3 \u0111\u01b0a \u0111\u1ea7u \u0111\u1ea1n t\u00ean l\u1eeda h\u1ea1t nh\u00e2n \u0111\u1ebfn nh\u1eefng v\u00f9ng \u0111\u1ea5t xa x\u00f4i. Nh\u01b0ng t\u1ea1i Ai C\u1eadp, trong cu\u1ed9c kh\u1ee7ng ho\u1ea3ng t\u1ea1i k\u00eanh \u0111\u00e0o Suez, \u00f4ng b\u1eaft \u0111\u1ea7u c\u1ea3m th\u1ea5y th\u1eadt s\u1ef1 lo s\u1ee3 khi hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc gi\u1eefa ch\u00ednh ph\u1ee7, qu\u00e2n \u0111\u1ed9i v\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ef1c hi\u1ec7n. V\u00e2ng, \u00f4ng bu\u1ed9c ph\u1ea3i b\u1eb1ng l\u00f2ng. Nh\u01b0ng t\u1eadn s\u00e2u trong suy ngh\u0129 c\u1ee7a m\u00ecnh, h\u1eb3n l\u00e0 \u00f4ng \u0111\u00e3 gi\u1eadn d\u1eef l\u1eafm. Theo t\u00f4i \u0111o\u00e1n, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c hu\u1ea5n luy\u1ec7n b\u1eb1ng nh\u1eefng k\u1ef7 lu\u1eadt c\u1ee7a ri\u00eang m\u00ecnh h\u1eb3n \u0111ang ch\u1edd \u0111\u1ee3i c\u01a1 h\u1ed9i t\u1ed1t nh\u1ea5t, ch\u1edd cho t\u1edbi khi nhi\u1ec7m k\u1ef3 t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ee7a m\u00ecnh k\u1ebft th\u00fac. Sau \u0111\u00f3, \u00f4ng s\u1ebd th\u1ea3 \u201cqu\u1ea3 bom\u201d c\u1ee7a ri\u00eang m\u00ecnh. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 r\u1ea5t nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh \u1edf Vi\u1ec7t Nam h\u1ed3i cu\u1ed1i nh\u1eefng n\u0103m 1960, t\u00f4i c\u0169ng treo m\u1ed9t b\u1ea3n copy b\u00e0i ph\u00e1t bi\u1ec3u k\u1ebft th\u00fac nhi\u1ec7m k\u1ef3 v\u00e0o ng\u00e0y 17 th\u00e1ng 1 n\u0103m 1961 c\u1ee7a Ike l\u00ean b\u00e0n l\u00e0m vi\u1ec7c c\u1ee7a m\u00ecnh.","Trong b\u00e0i ph\u00e1t bi\u1ec3u, Eisenhower mi\u00eau t\u1ea3 \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 nh\u01b0 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u00f3 n\u1ec1n kinh t\u1ebf \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e2y d\u1ef1ng d\u1ef1a tr\u00ean nh\u1eefng n\u1ed7 l\u1ef1c h\u00f2a b\u00ecnh: \u201cM\u00e3i \u0111\u1ebfn t\u1eadn khi nh\u1eefng xung \u0111\u1ed9t g\u1ea7n \u0111\u00e2y n\u1ed5 ra tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi, \u1edf n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 v\u1eabn ch\u01b0a xu\u1ea5t hi\u1ec7n ng\u00e0nh c\u00f4ng nghi\u1ec7p v\u0169 kh\u00ed. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ch\u1ebf t\u1ea1o l\u01b0\u1ee1i c\u00e0y \u1edf M\u1ef9, v\u1edbi th\u1eddi gian v\u00e0 khi c\u1ea7n thi\u1ebft, c\u0169ng c\u00f3 th\u1ec3 ch\u1ebf t\u1ea1o ra nh\u1eefng thanh ki\u1ebfm\u201d. Sau \u0111\u00f3, \u00f4ng c\u1ea3nh b\u00e1o: \u201cTrong c\u00e1c h\u1ed9i \u0111\u1ed3ng c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7, ch\u00fang ta ph\u1ea3i ch\u1ed1ng l\u1ea1i nh\u1eefng n\u1ed7 l\u1ef1c gi\u00e0nh \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng c\u1ee7a h\u1ec7 th\u1ed1ng c\u00f4ng nghi\u1ec7p qu\u1ed1c ph\u00f2ng. Kh\u1ea3 n\u0103ng gia t\u0103ng t\u00ecnh tr\u1ea1ng quy\u1ec1n l\u1ef1c \u0111\u1eb7t sai ch\u1ed7 s\u1ebd v\u1eabn t\u1ed3n t\u1ea1i v\u00e0 c\u00f2n k\u00e9o d\u00e0i dai d\u1eb3ng. Ch\u00fang ta kh\u00f4ng bao gi\u1edd \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ec3 s\u1ee9c n\u1eb7ng c\u1ee7a s\u1ef1 k\u1ebft h\u1ee3p n\u00e0y g\u00e2y nguy hi\u1ec3m t\u1edbi n\u1ec1n h\u00f2a b\u00ecnh c\u0169ng nh\u01b0 qu\u00e1 tr\u00ecnh d\u00e2n ch\u1ee7 c\u1ee7a ch\u00fang ta. Ch\u00fang ta kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ea5p thu\u1eadn \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. Ch\u1ec9 c\u1ea7n m\u1ed9t c\u1ea3nh b\u00e1o v\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n c\u00f3 hi\u1ec3u bi\u1ebft c\u1ee7a ch\u00fang ta c\u00f3 th\u1ec3 ki\u1ec3m so\u00e1t \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 \u0103n kh\u1edbp ho\u00e0n h\u1ea3o c\u1ee7a b\u1ed9 m\u00e1y c\u00f4ng nghi\u1ec7p v\u00e0 qu\u00e2n s\u1ef1 b\u1eb1ng c\u00e1c bi\u1ec7n ph\u00e1p v\u00e0 m\u1ee5c ti\u00eau h\u00f2a b\u00ecnh. Ch\u1ec9 c\u00f3 v\u1eady, h\u00f2a b\u00ecnh v\u00e0 t\u1ef1 do m\u1edbi c\u00f3 th\u1ec3 c\u00f9ng \u0111\u1ea1t \u0111\u01b0\u1ee3c.\u201d \u201cNasser l\u00e0 m\u1ed9t k\u1ebb n\u00f3ng v\u1ed9i.\u201d Gi\u1ecdng c\u1ee7a tay nh\u00e2n vi\u00ean USAID vang l\u00ean, \u0111\u01b0a t\u00f4i tr\u1edf l\u1ea1i v\u1edbi C\u00e2u l\u1ea1c b\u1ed9 Engineers: \u201c\u00d4ng ta n\u00f3ng v\u1ed9i v\u00ec ngh\u0129 r\u1eb1ng m\u00ecnh c\u00f3 th\u1ec3 d\u1ea1y \u0111\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u00fang ta. Do \u0111\u00f3, \u00f4ng ta ti\u1ebfp t\u1ee5c \u0111i\u00ean r\u1ed3 tranh th\u1ee7 s\u1ef1 \u1ee7ng h\u1ed9 t\u1eeb Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft. Ch\u00ednh X\u00f4vi\u1ebft \u0111\u00e3 gi\u00fap Nasser x\u00e2y d\u1ef1ng \u0111\u1eadp n\u01b0\u1edbc Aswan\u201d. \u00d4ng ta quay sang Mac Hall: \u201cAnh c\u00f3 th\u1ec3 t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng, ng\u01b0\u1eddi b\u1ea1n c\u1ee7a anh, \u00f4ng Bechtel \u0111\u00e3 c\u1ea3m th\u1ea5y th\u1ebf n\u00e0o.\u201d Hall c\u01b0\u1eddi l\u1edbn: \u201cKh\u00f4ng ch\u1ec9 c\u00f3 Bechtel \u0111\u00e2u, to\u00e0n b\u1ed9 ch\u00fang t\u00f4i, t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng ai ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng trong ng\u00e0nh n\u00e0y \u0111\u1ec1u c\u1ea3m th\u1ea5y th\u1ebf\u201d. \u201c\u0110\u00fang v\u1eady\u201d. Hall li\u1ebfc nhanh kh\u1eafp b\u00e0n: \u201cNh\u01b0ng Bechtel c\u00f3 nh\u1eefng m\u1ed1i quan h\u1ec7 c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00fap \u00f4ng ta nghe ng\u00f3ng t\u00ecnh h\u00ecnh t\u1eeb t\u1ed5ng th\u1ed1ng, nh\u1eefng k\u1ebb n\u00e0y r\u1ea5t gi\u1ecfi xu n\u1ecbnh con l\u1eeba \u1ea5y\u201d. C\u00e2u n\u00f3i khi\u1ebfn b\u1ecdn h\u1ecd c\u01b0\u1eddi vang, kho\u00e1i tr\u00e1. Tay nh\u00e2n vi\u00ean USAID u\u1ed1ng m\u1ed9t ng\u1ee5m n\u01b0\u1edbc n\u1eefa r\u1ed3i l\u1ea1i ti\u1ebfp t\u1ee5c: \u201cTrong l\u00fac \u0111\u00f3, t\u1ed5 ch\u1ee9c Anh em H\u1ed3i gi\u00e1o quay tr\u1edf l\u1ea1i cu\u1ed9c ch\u01a1i. B\u1ecdn h\u1ecd c\u1ea3m th\u1ea5y b\u1ecb ph\u1ea3n b\u1ed9i khi Nasser li\u00ean minh v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u1ed9ng s\u1ea3n v\u00f4 th\u1ea7n v\u00e0 t\u1eeb ch\u1ed1i thi\u1ebft l\u1eadp m\u1ed9t ch\u00ednh ph\u1ee7 H\u1ed3i gi\u00e1o. H\u1ecd ch\u1ec9 tr\u00edch t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng vi\u1ec7c \u0111\u00f3 \u0111\u1ec1u \u0111i ng\u01b0\u1ee3c l\u1ea1i m\u1ed9t hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc m\u00e0 h\u1ecd \u0111\u00e3 k\u00fd khi tham gia v\u00e0o l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng C\u1ed9ng \u0111\u1ed3ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi t\u1ef1 do \u0111\u1ec3 l\u1eadt \u0111\u1ed5 Vua Farouk. H\u1ecd mu\u1ed1n v\u1ecb t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ee7a m\u00ecnh ch\u1ea5p nh\u1eadn kinh Koran l\u00e0m n\u1ec1n t\u1ea3ng cho hi\u1ebfn ph\u00e1p c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc. Khi T\u1ed5ng th\u1ed1ng t\u1eeb ch\u1ed1i \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3, b\u1ecdn h\u1ecd c\u1eed m\u1ed9t nh\u00f3m s\u00e1t th\u1ee7 t\u1edbi \u00e1m s\u00e1t \u00f4ng ta. Nh\u01b0ng b\u1ecdn h\u1ecd kh\u00f4ng nh\u1eefng kh\u00f4ng th\u00e0nh c\u00f4ng m\u00e0 c\u00f2n t\u1ea1o ra k\u1ebft qu\u1ea3 ng\u01b0\u1ee3c v\u1edbi mong \u0111\u1ee3i. Nasser ng\u00e0y c\u00e0ng \u0111\u01b0\u1ee3c y\u00eau m\u1ebfn h\u01a1n. \u00d4ng ta ra l\u1ec7nh c\u1ea5m m\u1ecdi ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a t\u1ed5 ch\u1ee9c n\u00e0y, k\u1ebft \u00e1n t\u00f9 4 ngh\u00ecn ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 th\u00e0nh vi\u00ean c\u1ee7a h\u1ed9i v\u00e0 x\u1eed t\u1eed nh\u1eefng k\u1ebb c\u1ea7m \u0111\u1ea7u t\u1ed5 ch\u1ee9c. Nh\u1eefng k\u1ebb tr\u1ed1n ch\u1ea1y ph\u1ea3i s\u1ed1ng chui l\u1ee7i. M\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi c\u1ed1 g\u1eafng th\u00e2m nh\u1eadp v\u00e0o c\u00e1c t\u1ed5 ch\u1ee9c c\u00f4ng \u0111o\u00e0n, tr\u01b0\u1eddng h\u1ecdc, v\u00e0 th\u1eadm ch\u00ed l\u00e0 qu\u00e2n \u0111\u1ed9i. Nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 tr\u1ed1n ra n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i, ch\u1ea1y t\u1edbi c\u00e1c n\u01b0\u1edbc nh\u01b0 Giordani, Saudi Arabia, Sudan, Syria v\u00e0 c\u1ea3 Kuwait nh\u01b0 c\u00e1c anh \u0111\u00e3 bi\u1ebft v\u00ec \u0111\u00f3 l\u00e0 nh\u1eefng n\u01a1i m\u00e0 c\u00e1c anh th\u1ef1c hi\u1ec7n d\u1ef1 \u00e1n \u0111i\u1ec7n kh\u00ed h\u00f3a. \u0110\u00fang kh\u00f4ng?\u201d \u00d4ng ta g\u1eadt \u0111\u1ea7u v\u1edbi Hall: \u201cTh\u1ebf \u0111\u1ea5y, sau nhi\u1ec1u n\u0103m, m\u1ed9t trong nh\u1eefng l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng H\u1ed3i gi\u00e1o c\u00f3 s\u1ee9c \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng l\u1edbn nh\u1ea5t tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u00e3 ra \u0111\u1eddi. M\u1ee5c ti\u00eau c\u1ee7a b\u1ecdn h\u1ecd l\u00e0 \u0111\u01b0a ch\u00fang ta, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ebfn t\u1eeb ph\u01b0\u01a1ng T\u00e2y v\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 n\u1ec1n v\u0103n h\u00f3a c\u1ee7a \u0111\u1ea1o C\u01a1 \u0111\u1ed1c, ra kh\u1ecfi khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng; gi\u1ed1ng nh\u01b0 \u1edf Ai C\u1eadp v\u00e0 Iran, h\u1ecd l\u1eadt \u0111\u1ed5 nh\u1eefng nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o kh\u00f4ng n\u1eb1m trong c\u1ed9ng \u0111\u1ed3ng t\u00f4n gi\u00e1o v\u00e0 thay th\u1ebf b\u1eb1ng nh\u1eefng gi\u00e1o s\u0129 \u0111\u1ea1o H\u1ed3i\u201d. T\u00f4i r\u1ea5t mu\u1ed1n h\u1ecfi \u00f4ng ta v\u1ec1 tin \u0111\u1ed3n cho r\u1eb1ng, d\u00f9 \u0111\u00e3 c\u00f3 m\u1ee5c ti\u00eau c\u1ee5 th\u1ec3, nh\u01b0ng v\u00ec ph\u1ea3n \u0111\u1ed1i ch\u1ee7 ngh\u0129a c\u1ed9ng s\u1ea3n, c\u00e1c gi\u00e1o s\u0129 \u0111\u00e3 nh\u1eadn t\u00e0i tr\u1ee3 c\u0169ng nh\u01b0 s\u1ef1 hu\u1ea5n luy\u1ec7n c\u1ee7a CIA. Nh\u01b0ng t\u00f4i bi\u1ebft r\u1eb1ng \u00f4ng ta s\u1ebd","ch\u1ec9 tr\u1ea3 l\u1eddi c\u00e2u h\u1ecfi c\u1ee7a t\u00f4i theo h\u01b0\u1edbng m\u1ed9t chi\u1ec1u v\u00e0 c\u00e2u h\u1ecfi \u0111\u00f3 c\u00f3 th\u1ec3 khi\u1ebfn t\u00f4i ph\u1ea3i tr\u1ea3 gi\u00e1, \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t l\u00e0 trong ho\u00e0n c\u1ea3nh l\u00fac b\u1ea5y gi\u1edd. \u00d4ng ta nh\u00ecn quanh b\u00e0n: \u201cC\u00f3 ai mu\u1ed1n h\u1ecfi g\u00ec kh\u00f4ng? M\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ec1u hi\u1ec3u h\u1ebft, \u0111\u00fang kh\u00f4ng? Nh\u1eefng n\u0103m 1960 l\u00e0 th\u1eddi k\u1ef3 c\u00f3 nhi\u1ec1u x\u00e1o \u0111\u1ed9ng \u1edf Ai C\u1eadp. Nasser \u0111\u00e3 th\u1ec3 ch\u1ebf h\u00f3a nh\u1eefng c\u1ea3i c\u00e1ch kinh t\u1ebf, ch\u1ee7 ngh\u0129a M\u00e1c, bao g\u1ed3m c\u1ea3 vi\u1ec7c qu\u1ed1c h\u1eefu h\u00f3a 51% c\u00e1c c\u00f4ng ty th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i t\u1ea1i Ai C\u1eadp. \u0110\u00f3 qu\u1ea3 l\u00e0 m\u1ed9t th\u1ea3m h\u1ecda. T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 c\u00e0ng khi\u1ebfn ch\u00fang ta b\u1ef1c m\u00ecnh h\u01a1n. L\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng g\u00ecn gi\u1eef h\u00f2a b\u00ecnh Li\u00ean h\u1ee3p qu\u1ed1c v\u1eabn \u0111\u01b0\u1ee3c duy tr\u00ec t\u1ea1i \u0111\u00e2y cho t\u1edbi n\u0103m 1967; c\u00e1c cu\u1ed9c xung \u0111\u1ed9t gi\u1eefa c\u00e1c l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a Ai C\u1eadp v\u00e0 Israel th\u1ec9nh tho\u1ea3ng v\u1eabn x\u1ea3y ra cho t\u1edbi t\u1eadn n\u0103m 1970 v\u00e0 con k\u00eanh \u0111\u00e0o v\u1eabn ti\u1ebfp t\u1ee5c ng\u1eebng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng cho \u0111\u1ebfn ng\u00e0y nay. N\u0103m 1970, Nasser qua \u0111\u1eddi, Ph\u00f3 t\u1ed5ng th\u1ed1ng Anwar Sadat l\u00ean ti\u1ebfp qu\u1ea3n ch\u00ednh quy\u1ec1n\u201d. \u201cCh\u00fang ta \u0111\u00e3 n\u1ed7 l\u1ef1c h\u1ebft m\u00ecnh \u0111\u1ec3 l\u00f4i k\u00e9o Sadat v\u1ec1 ph\u00eda m\u00ecnh. H\u00e3y tin t\u00f4i \u0111i c\u00e1c b\u1ea1n, t\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng \u1edf \u0111\u00f3. L\u00fac \u0111\u1ea7u, \u00f4ng ta kh\u00e1ng c\u1ef1 r\u1ea5t quy\u1ebft li\u1ec7t. \u00d4ng ta c\u00f3 m\u1ed9t quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh t\u00e1o b\u1ea1o l\u00e0 k\u00fd k\u1ebft hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc m\u00e0 tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3, Nasser v\u00e0 Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft \u0111\u00e3 th\u1ea3o ra. D\u01b0\u1eddng nh\u01b0 \u00f4ng ta r\u1ea5t th\u00edch th\u00fa khi ch\u1ebf nh\u1ea1o ch\u00fang ta. Nh\u01b0ng ch\u00fang ta ph\u1edbt l\u1edd nh\u1eefng l\u1eddi l\u0103ng m\u1ea1 \u0111\u00f3 v\u00e0 ti\u1ebfp t\u1ee5c \u0111eo b\u00e1m. \u0110i\u1ec1u \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 ph\u00e1t huy t\u00e1c d\u1ee5ng. Sadat \u0111\u00e3 thay \u0111\u1ed5i h\u1eb3n th\u00e1i \u0111\u1ed9. N\u0103m 1972, Sadat tr\u1ee5c xu\u1ea5t nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi X\u00f4vi\u1ebft\u201d. \u00d4ng ta th\u1edf d\u00e0i: \u201cSau \u0111\u00f3 Sadat l\u1ea1i n\u00f3i x\u1ea5u X\u00f4vi\u1ebft. \u00d4ng ta \u0111i\u1ec1u qu\u00e2n \u0111\u1ed9i t\u1edbi k\u00eanh \u0111\u00e0o Suez v\u00e0 t\u1ea5n c\u00f4ng c\u00e1c v\u1ecb tr\u00ed c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Israel t\u1ea1i v\u00f9ng b\u00e1n \u0111\u1ea3o Sinai. C\u00f9ng l\u00fac \u0111\u00f3, Syria c\u0169ng t\u1ea5n c\u00f4ng Israel d\u1ecdc theo cao nguy\u00ean Golan. Israel l\u1eadp t\u1ee9c b\u1ecb \u0111\u1ea9y l\u00f9i v\u00e0 c\u00e1c anh bi\u1ebft \u0111i\u1ec1u g\u00ec x\u1ea3y ra ti\u1ebfp theo r\u1ed3i \u0111\u1ea5y: Cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh Yom Kippur k\u1ebft th\u00fac b\u1eb1ng l\u1ec7nh ng\u1eebng b\u1eafn ng\u00e0y 24 th\u00e1ng 10 n\u0103m 1973. B\u00e2y gi\u1edd, Sadat l\u1ea1i cu\u1ed1ng cu\u1ed3ng t\u00ecm c\u00e1ch ti\u1ebfp c\u1eadn ch\u00fang ta (n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, BT) c\u1ed1 g\u1eafng \u0111\u1ec3 c\u1ea3i thi\u1ec7n t\u00ecnh h\u00ecnh, d\u00e0n x\u1ebfp m\u1ed1i r\u00e0ng bu\u1ed9c b\u1eb1ng nh\u1eefng hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc v\u1edbi Israel, t\u00edch c\u1ef1c khuy\u1ebfn kh\u00edch \u0111\u1ea7u t\u01b0 n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i v\u00e0 th\u1ec9nh c\u1ea7u s\u1ef1 h\u1ed7 tr\u1ee3 t\u1eeb M\u1ef9 v\u00e0 Ng\u00e2n h\u00e0ng Th\u1ebf gi\u1edbi. C\u00e1nh c\u1eeda c\u01a1 h\u1ed9i \u0111\u00e3 r\u1ed9ng m\u1edf v\u1edbi ch\u00fang ta\u2026\u201d. \u00d4ng ta u\u1ed1ng c\u1ea1n c\u1ed1c n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a m\u00ecnh. \u201c\u00d4ng Hall, t\u00f4i r\u1ea5t \u0111\u1ed3ng \u00fd v\u1edbi c\u00e2u n\u00f3i c\u1ee7a \u00f4ng\u201d. \u00d4ng ta \u0111\u1eb7t m\u1ed9t t\u1edd gi\u1ea5y l\u00ean tr\u00ean b\u00e0n, b\u00ean c\u1ea1nh c\u1ed1c n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a m\u00ecnh: \u201cC\u00e1c kim t\u1ef1 th\u00e1p \u1edf Ai C\u1eadp \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho vai tr\u00f2 quan tr\u1ecdng c\u1ee7a qu\u1ed1c gia n\u1ebfu ch\u00fang ta gi\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ea3 tr\u00e1i tim v\u00e0 t\u00e2m tr\u00ed c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp. Ai C\u1eadp s\u1ebd l\u00e0 c\u0103n c\u1ee9 l\u1edbn v\u00e0 v\u1eefng ch\u1eafc cho ch\u00fang ta. Sau \u0111\u00f3, ch\u00fang ta s\u1ebd d\u1ed3n c\u00e1c n\u01b0\u1edbc l\u1ea1i, l\u1ea7n l\u01b0\u1ee3t t\u1eebng n\u01b0\u1edbc, t\u1eebng n\u01b0\u1edbc m\u1ed9t\u201d. \u00d4ng ta h\u01a1i nghi\u00eang ng\u01b0\u1eddi v\u1ec1 ph\u00eda Hall, tuy kh\u00f3 th\u1ea5y nh\u01b0ng r\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0 c\u00fai \u0111\u1ea7u th\u1ec3 hi\u1ec7n s\u1ef1 k\u00ednh tr\u1ecdng: \u201cTh\u01b0a ng\u00e0i, t\u00f4i th\u1ef1c s\u1ef1 n\u1ec3 ph\u1ee5c ng\u00e0i v\u1ec1 \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. M\u1ed9t \u0111\u00e1nh gi\u00e1 h\u1ebft s\u1ee9c n\u1ed5i b\u1eadt. N\u00f3 ph\u1ea3n \u00e1nh r\u1ea5t ch\u00ednh x\u00e1c th\u1ef1c t\u1ebf v\u1ecb tr\u00ed \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc ch\u00fang ta \u0111ang \u0111\u1ee9ng ng\u00e0y nay\u201d. Sau b\u1eefa tr\u01b0a, ch\u00fang t\u00f4i \u0111i quanh b\u00e0n v\u00e0 b\u1eaft tay ch\u00e0o nhau. Khi t\u00f4i nh\u00ecn ra \u00f4 c\u1eeda s\u1ed5 v\u00e0 th\u1ea5y b\u00f3ng c\u00e1c t\u00f2a nh\u00e0 c\u1ee7a tr\u01b0\u1eddng \u0110\u1ea1i h\u1ecdc Harvard in b\u00f3ng tr\u00ean d\u00f2ng s\u00f4ng, tr\u1ea7m ng\u00e2m v\u00e0 t\u1ef1 h\u1ecfi m\u00ecnh, ch\u1ee3t c\u00f3 m\u1ed9t b\u00e0n tay v\u1ed7 nh\u1eb9 l\u00ean vai t\u00f4i. Khi quay l\u1ea1i, t\u00f4i th\u1ef1c s\u1ef1 s\u1ed1c khi nh\u00ecn th\u1ea5y n\u1ee5 c\u01b0\u1eddi tr\u00ean g\u01b0\u01a1ng m\u1eb7t \u0111\u1ee9ng tu\u1ed5i v\u00e0 d\u1ea1n d\u00e0y s\u01b0\u01a1ng gi\u00f3 c\u1ee7a George Rich. \u00d4ng \u0111ang c\u01b0\u1eddi v\u1edbi t\u00f4i; b\u00ean c\u1ea1nh l\u00e0 Hall, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c xem l\u00e0 quy\u1ec1n l\u1ef1c nh\u1ea5t t\u1ea1i MAIN. S\u1ebfp c\u1ee7a t\u00f4i, Bruno Zambotti, c\u00f3 l\u1ea7n \u0111\u00e3 n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i: \u201cC\u00e1c v\u1ecb \u1ee7y vi\u00ean kh\u00e1c c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u01b0\u1ee3c th\u0103ng ch\u1ee9c v\u00e0 gi\u00e1ng c\u1ea5p nh\u01b0ng M. Hall v\u00e0 G. Rich th\u00ec lu\u00f4n lu\u00f4n \u1edf \u0111\u00f3, \u0111\u1ee9ng \u0111\u1eb1ng sau gi\u1eadt d\u00e2y\u201d. George Rich \u0111ang ng\u1ed3i \u1edf m\u1ed9t b\u00e0n g\u1ea7n \u0111\u00f3 v\u1edbi hai ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng kh\u00e1c. \u00d4ng ta n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i: \u201cM\u1ed9t kh\u00f4ng gian qu\u1ea3 l\u00e0 y\u00ean t\u0129nh. Anh c\u00f3 th\u1eddi gian kh\u00f4ng? Anh t\u1edbi v\u0103n ph\u00f2ng c\u1ee7a t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ee9?\u201d.","Ch\u01b0\u01a1ng 34. Ai C\u1eadp \u0111ang \u0111i\u1ec1u khi\u1ec3n ch\u00e2u Phi T\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 tin \u0111\u01b0\u1ee3c m\u00ecnh c\u00f3 th\u1ec3 may m\u1eafn \u0111\u1ebfn v\u1eady. \u0110\u1ea7u ti\u00ean l\u00e0 t\u00f4i \u0103n tr\u01b0a v\u1edbi Mac Hall v\u00e0 nh\u1eefng \u1ee7y vi\u00ean qu\u1ea3n tr\u1ecb h\u00e0ng \u0111\u1ea7u c\u1ee7a c\u00f4ng ty v\u00e0 gi\u1edd \u0111\u00e2y l\u00e0 nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c l\u1eddi m\u1eddi t\u1eeb m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi th\u1ef1c s\u1ef1 \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh huy\u1ec1n tho\u1ea1i trong gi\u1edbi c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i. Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y, t\u00f4i t\u1eebng \u0111\u01b0\u1ee3c nghe r\u1ea5t nhi\u1ec1u chuy\u1ec7n v\u1ec1 nh\u1eefng g\u00ec m\u00e0 George Rich \u0111\u00e3 l\u00e0m \u0111\u01b0\u1ee3c \u1edf ch\u00e2u Phi v\u00e0 v\u00f9ng Trung \u0110\u00f4ng. \u00d4ng l\u00e0 m\u1ed9t trong nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea7u ti\u00ean m\u1ea1o hi\u1ec3m t\u1edbi c\u00e1c v\u00f9ng \u0111\u1ea5t xa x\u00f4i v\u00e0 x\u00e2y d\u1ef1ng nh\u00e0 m\u00e1y th\u1ee7y \u0111i\u1ec7n t\u1ea1i c\u00e1c v\u00f9ng n\u00f4ng th\u00f4n. \u00d4ng \u0111\u00e3 \u0111i d\u1ecdc v\u00f9ng s\u00f4ng Congo t\u1eeb nh\u1eefng ng\u00e0y n\u01a1i \u0111\u00e2y ch\u1ec9 \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft \u0111\u1ebfn trong cu\u1ed1n ti\u1ec3u thuy\u1ebft Heart Of Darkness c\u1ee7a Joseph Conrad. Ng\u01b0\u1eddi ta c\u00f2n truy\u1ec1n tai nhau r\u1eb1ng \u00f4ng \u0111\u00e3 l\u00ea t\u1eebng b\u01b0\u1edbc tr\u00ean nh\u1eefng sa m\u1ea1c \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m c\u1ea3nh quay trong Lawrence of Arabia . Gi\u1edd \u0111\u00e2y, khi \u0111\u00e3 \u0111i \u0111\u1ebfn g\u1ea7n cu\u1ed1i cu\u1ed9c \u0111\u1eddi (ng\u01b0\u1eddi ta n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i r\u1eb1ng \u00f4ng \u1ea5y \u0111\u00e3 84 tu\u1ed5i r\u1ed3i), George Rich v\u1eabn lu\u00f4n nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 k\u00ednh tr\u1ecdng c\u1ee7a gi\u1edbi k\u1ef9 s\u01b0 tr\u00ean to\u00e0n c\u1ea7u. T\u00f4i \u0111\u00e3 kh\u00e1m ph\u00e1 ra r\u1eb1ng ch\u1ec9 c\u1ea7n nh\u1eafc \u0111\u1ebfn t\u00ean c\u1ee7a \u00f4ng tr\u01b0\u1edbc l\u00e3nh \u0111\u1ea1o c\u1ee7a c\u00e1c c\u00f4ng ty \u1edf Bogota v\u00e0 Tehran, b\u1ea1n c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecd m\u1eddi \u0103n t\u1ed1i t\u1ea1i nh\u00e0 ri\u00eang. Rich c\u0169ng l\u00e0 m\u1ed9t trong nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ed3ng s\u00e1ng l\u1eadp ra Uhl, Hall and Rich, m\u1ed9t h\u00e3ng c\u00f4ng tr\u00ecnh do gi\u00e1m \u0111\u1ed1c \u0111i\u1ec1u h\u00e0nh c\u1ee7a MAIN th\u00e0nh l\u1eadp v\u00e0 hai ng\u01b0\u1eddi ph\u1ee5 t\u00e1 th\u00e2n t\u00edn c\u1ee7a Rich tr\u1ef1c ti\u1ebfp th\u1ef1c hi\u1ec7n nh\u1eefng c\u00f4ng vi\u1ec7c m\u00e0, v\u00ec nhi\u1ec1u l\u00fd do, MAIN s\u1ebd kh\u00f4ng th\u1ec3 t\u1ef1 m\u00ecnh ho\u00e0n th\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c. T\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft r\u1eb1ng ngay c\u1ea3 lu\u1eadt l\u1ec7 c\u1ee7a bang New York c\u0169ng ph\u1ea3i ph\u1ee5 thu\u1ed9c v\u00e0o c\u00f4ng ty n\u00e0y. Nh\u01b0ng t\u00f4i linh c\u1ea3m v\u00e0 ch\u1ec9 l\u00e0 linh c\u1ea3m m\u00e0 th\u00f4i, r\u1eb1ng Uhl, Hall and Rich \u0111\u01b0\u1ee3c th\u00e0nh l\u1eadp c\u00f2n l\u00e0 \u0111\u1ec3 ki\u1ec3m so\u00e1t ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng b\u00ed m\u1eadt ho\u1eb7c c\u00f3 l\u1ebd l\u00e0 \u0111\u1ec3 gi\u00fap ba t\u1ed5 ch\u1ee9c \u0111\u1ee9ng \u0111\u1ea7u g\u1ed3m MAIN, nh\u1eefng kh\u00e1ch h\u00e0ng gi\u00e0u c\u00f3 v\u00e0 c\u00e1c t\u1ed5 ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7 chuy\u1ec3n ti\u1ec1n. T\u00f4i theo b\u01b0\u1edbc George Rich ra kh\u1ecfi khu nh\u00e0 h\u00e0ng. Tuy nhi\u00ean, ch\u00fang t\u00f4i kh\u00f4ng \u0111i v\u1ec1 v\u0103n ph\u00f2ng c\u1ee7a \u00f4ng. Sau khi \u0111i thang m\u00e1y xu\u1ed1ng t\u1ea7ng d\u01b0\u1edbi, khu v\u1ef1c v\u0103n ph\u00f2ng c\u1ee7a c\u00e1c qu\u1ea3n tr\u1ecb vi\u00ean MAIN, ch\u00fang t\u00f4i h\u01b0\u1edbng th\u1eb3ng v\u1ec1 ph\u00eda h\u00e0nh lang v\u00e0 \u0111i t\u1edbi ph\u00f2ng h\u1ecdp c\u1ee7a ban gi\u00e1m \u0111\u1ed1c. \u00d4ng r\u00fat ch\u00eca kh\u00f3a ra v\u00e0 m\u1edf c\u1eeda cho t\u00f4i b\u01b0\u1edbc v\u00e0o. \u00d4ng ra hi\u1ec7u cho t\u00f4i ng\u1ed3i xu\u1ed1ng m\u1ed9t trong nh\u1eefng chi\u1ebfc gh\u1ebf sang tr\u1ecdng: \u201cT\u00f4i \u0111\u00e3 thay \u0111\u1ed5i \u00fd \u0111\u1ecbnh, t\u00f4i ngh\u0129 n\u01a1i n\u00e0y c\u00f3 v\u1ebb ri\u00eang t\u01b0 h\u01a1n l\u00e0 ph\u00f2ng c\u1ee7a t\u00f4i\u201d. \u00d4ng quay l\u01b0ng l\u1ea1i v\u00e0 b\u01b0\u1edbc t\u1edbi m\u1ed9t v\u1eadt \u0111\u01b0\u1ee3c treo tr\u00ean t\u01b0\u1eddng. \u0110\u00f3 l\u00e0 b\u1ea3n \u0111\u1ed3 th\u1ebf gi\u1edbi ph\u00e1t s\u00e1ng v\u1edbi m\u1ed9t \u0111\u01b0\u1eddng parabol s\u1eabm m\u00e0u chuy\u1ec3n \u0111\u1ed9ng d\u1ecdc \u0111\u1ec3 \u0111\u00e1nh d\u1ea5u n\u01a1i n\u00e0o ng\u00e0y \u0111ang chuy\u1ec3n sang \u0111\u00eam. Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3, c\u00f3 m\u1ed9t l\u1ea7n, t\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng nh\u00ecn th\u1ea5y c\u0103n ph\u00f2ng n\u00e0y. L\u00fac \u0111\u00f3, t\u00f4i \u0111\u00e3 th\u1ea5y th\u01b0 k\u00fd ri\u00eang c\u1ee7a Mac Hall m\u1edf kh\u00f3a v\u00e0 \u0111\u1ee9ng canh ch\u1eebng k\u00edn \u0111\u00e1o b\u00ean ngo\u00e0i. Rich ch\u1ec9 v\u00e0o \u0111\u1ec9nh tr\u00ean c\u00f9ng c\u1ee7a l\u1ee5c \u0111\u1ecba ch\u00e2u Phi: \u201c\u0110\u00e2y l\u00e0 Ai C\u1eadp\u201d v\u00e0 quay sang nh\u00ecn th\u1eb3ng v\u00e0o m\u1eb7t t\u00f4i: \u201cT\u00f4i bi\u1ebft anh r\u1ea5t th\u00edch th\u00fa v\u00e0 t\u00f2 m\u00f2 tr\u01b0\u1edbc nh\u1eefng g\u00ec anh ch\u00e0ng USAID kia n\u00f3i. B\u00e2y gi\u1edd, t\u00f4i mu\u1ed1n ch\u1eafc ch\u1eafn r\u1eb1ng anh bi\u1ebft \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u1ea7n l\u1ecbch s\u1eed th\u1eadt s\u1ef1. T\u00f4i hi\u1ec3u r\u1eb1ng anh l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1 s\u1eafc b\u00e9n, bi\u1ebft r\u00f5 \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ef1c ch\u1ea5t ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang l\u00e0m nh\u1eefng g\u00ec. Anh s\u1ebd s\u1edbm \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1edbi Ai C\u1eadp v\u00e0 sau \u0111\u00f3 l\u00e0 Kuwait, Iraq v\u00e0 Saudi Arabia\u201d. \u00d4ng d\u1eebng l\u1ea1i m\u1ed9t l\u00fac, \u0111\u1ec3 cho \u0111i\u1ec1u m\u00ecnh v\u1eeba n\u00f3i ng\u1ea5m v\u00e0o t\u00f4i, \u0111\u01b0\u1ee3c t\u00f4i \u0111\u00f3n nh\u1eadn \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 nh\u1ea5t, c\u1ea3m gi\u00e1c r\u00f9ng m\u00ecnh khi nghe t\u00ean c\u1ee7a nh\u1eefng qu\u1ed1c gia tr\u00ean v\u00e0 bi\u1ebft r\u1eb1ng m\u00ecnh s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1edbi \u0111\u00f3, t\u1ea1o c\u1ea3m h\u1ee9ng cho t\u00f4i. \u201cT\u1ea5t nhi\u00ean, anh bi\u1ebft r\u00f5 r\u1eb1ng c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a ch\u00fang ta kh\u00f4ng ch\u1ec9 d\u1eebng l\u1ea1i \u1edf v\u1ebb b\u1ec1 ngo\u00e0i c\u1ee7a n\u00f3, hay \u1edf nh\u1eefng h\u1ee3p \u0111\u1ed3ng t\u1ea7m c\u1ee1 qu\u1ed1c gia\u201d. \u00d4ng nghi\u00eang ng\u01b0\u1eddi v\u00e0 nh\u00ecn ch\u1eb1m ch\u1eb1m v\u00e0o t\u00f4i: \u201c\u0110\u00fang kh\u00f4ng?\u201d \u201cV\u00e2ng, th\u01b0a ng\u00e0i. T\u00f4i ho\u00e0n to\u00e0n hi\u1ec3u \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3\u201d. \u201cT\u1ed1t. T\u00f4i ch\u01b0a bao gi\u1edd l\u00e0 hi\u1ec7p s\u0129, v\u00ec v\u1eady, t\u00f4i kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 \u201dng\u00e0i\u201d. T\u00ean t\u00f4i l\u00e0 George\u201d. T\u00f4i ch\u1ec9 c\u00f3 th\u1ec3 m\u1ec9m c\u01b0\u1eddi, t\u1ef1 h\u1ecfi li\u1ec7u m\u00ecnh c\u00f3 th\u1ec3 g\u1ecdi nh\u01b0 v\u1eady v\u1edbi \u00f4ng hay kh\u00f4ng, nh\u1ea5t l\u00e0 khi \u0111\u1ed1i di\u1ec7n v\u1edbi \u00f4ng.","\u201cV\u00e2ng, \u0111\u01b0\u1ee3c \u1ea1\u201d. T\u00f4i n\u00f3i. \u00d4ng d\u00f9ng ng\u00f3n tay c\u1ee7a m\u00ecnh g\u00f5 nh\u1eb9 l\u00ean chi\u1ebfc b\u1ea3n \u0111\u1ed3: \u201cAnh \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c cho bi\u1ebft v\u1ec1 t\u1ed5 ch\u1ee9c Anh em H\u1ed3i gi\u00e1o ch\u1ee9?\u201d. \u201cV\u00e2ng\u201d. \u201cCh\u00fang r\u1ea5t nguy hi\u1ec3m, ch\u00fang ta ph\u1ea3i chi\u1ebfn th\u1eafng ch\u00fang, ph\u1ea3i th\u1ecfa hi\u1ec7p, mua chu\u1ed9c, ph\u00e1 h\u1ee7y, ph\u1ea3i l\u00e0m b\u1ea5t c\u1ee9 \u0111i\u1ec1u g\u00ec c\u00f3 th\u1ec3 b\u1edfi v\u00ec ch\u00fang kh\u00f4ng th\u1ec3 b\u1ecb ch\u1eb7n \u0111\u1ee9ng. Sadat \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh cho ch\u00fang ta \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. Anh \u0111\u1ebfn sau nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c v\u00e0 nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec1u s\u1ef1 \u1ee7ng h\u1ed9 h\u01a1n, nh\u01b0 vi\u1ec7c \u0111\u1ed5 d\u1ea7u v\u00e0o l\u1eeda v\u1eady\u201d. \u00d4ng k\u00e9o gh\u1ebf \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t t\u00f4i v\u00e0 \u0111\u1ee9ng b\u00ean c\u1ea1nh, \u0111\u1ed1i m\u1eb7t v\u1edbi t\u00f4i. \u201cNh\u01b0ng \u0111\u00f3 kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a anh, \u00edt nh\u1ea5t l\u00e0 kh\u00f4ng ph\u1ea3i b\u00e2y gi\u1edd\u201d. \u00d4ng ng\u1ed3i xu\u1ed1ng, g\u1ea7n \u0111\u1ebfn m\u1ee9c \u0111\u1ea7u g\u1ed1i c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i g\u1ea7n nh\u01b0 ch\u1ea1m v\u00e0o nhau. \u00d4ng ch\u1ec9 l\u00ean: \u201cH\u00e3y nh\u00ecn l\u00ean b\u1ea3n \u0111\u1ed3. Anh nh\u00ecn th\u1ea5y \u0111i\u1ec1u g\u00ec?\u201d T\u00f4i h\u01a1i l\u00fang t\u00fang: \u201c\u00dd \u00f4ng mu\u1ed1n n\u00f3i \u0111\u1ebfn Ai C\u1eadp?\u201d \u201cT\u1ea5t nhi\u00ean l\u00e0 Ai C\u1eadp. Nh\u01b0ng n\u00f3 n\u1eb1m \u1edf \u0111\u00e2u? Ai C\u1eadp n\u1eb1m \u1edf v\u1ecb tr\u00ed n\u00e0o?\u201d \u00d4ng v\u1ed7 nh\u1eb9 v\u00e0o \u0111\u1ea7u g\u1ed1i t\u00f4i: \u201cH\u00e3y \u0111\u1ee9ng ra g\u1ea7n \u0111\u00f3 v\u00e0 nh\u00ecn k\u1ef9 h\u01a1n\u201d. T\u00f4i l\u00e0m theo: \u201cN\u00f3 n\u1eb1m \u1edf \u0110\u1ecba Trung H\u1ea3i v\u00e0 Bi\u1ec3n \u0110\u1ecf, g\u1ea7n Israel\u201d. \u00d4ng th\u1edf d\u00e0i: \u201cN\u00f3 n\u1eb1m \u1edf l\u1ee5c \u0111\u1ecba n\u00e0o?\u201d \u201cCh\u00e2u Phi\u201d. \u00d4ng \u0111\u1eb7t tay l\u00ean \u0111\u1ea7u v\u00e0 l\u00e0m h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 \u0111ang k\u00e9o m\u1ed9t s\u1ee3i d\u00e2y v\u00e0 n\u00f3i: \u201cPh\u1ea3i, tia s\u00e1ng \u0111\u00e3 l\u00f3e l\u00ean! \u0110\u00fang l\u00e0 ch\u00e2u Phi. H\u00e3y nh\u00ecn th\u00eam m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa v\u00e0o b\u1ea3n \u0111\u1ed3. Tr\u00e1i ng\u01b0\u1ee3c v\u1edbi suy ngh\u0129 c\u1ee7a h\u1ea7u h\u1ebft ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 cho Ai C\u1eadp l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia ch\u00e2u Phi. C\u00f3 ph\u1ea3i n\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng kh\u00f4ng? \u0110\u00fang. Khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 m\u1ed9t ch\u00e2u l\u1ee5c. Ai C\u1eadp l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia \u1edf gi\u1eefa, l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ee3i d\u00e2y n\u1ed1i gi\u1eefa ch\u00e2u \u00c2u v\u00e0 ch\u00e2u \u00c1. V\u00e0, ch\u00ednh x\u00e1c h\u01a1n, Ai C\u1eadp n\u1ed1i ch\u00e2u \u00c1 v\u00e0 ch\u00e2u \u00c2u v\u1edbi ch\u00e2u Phi. B\u00e2y gi\u1edd, \u0111\u1ec3 t\u00f4i h\u1ecfi anh m\u1ed9t c\u00e2u n\u1eefa. Ai C\u1eadp c\u00f3 m\u1ed9t con s\u00f4ng, \u0111\u00fang kh\u00f4ng?\u201d \u201cS\u00f4ng Nile\u201d. \u201c\u0110\u00fang. V\u00e0 anh c\u00f3 th\u1ec3 n\u00f3i g\u00ec v\u1edbi t\u00f4i v\u1ec1 s\u00f4ng Nile khi nh\u00ecn v\u00e0o b\u1ea3n \u0111\u1ed3 n\u00e0y?\u201d \u201cN\u00f3 ch\u1ea3y t\u1eeb Sudan\u2026\u201d \u201cCho t\u1edbi n\u0103m 1956, Sudan v\u1eabn c\u00f2n l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a Ai C\u1eadp. N\u01b0\u1edbc n\u00e0y \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c n\u01b0\u1edbc Anh c\u00f4ng nh\u1eadn l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia \u0111\u1ed9c l\u1eadp v\u00e0 sau \u0111\u00f3 \u0111\u1ed9c l\u1eadp ho\u00e0n to\u00e0n kh\u1ecfi Anh v\u00e0 Ai C\u1eadp. Tuy nhi\u00ean, nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi Ai C\u1eadp v\u1eabn th\u1ea5y t\u1ee9c gi\u1eadn. H\u1ecd ngh\u0129 r\u1eb1ng m\u1ea3nh \u0111\u1ea5t r\u1ed9ng l\u1edbn \u1ea5y th\u1ef1c s\u1ef1 l\u00e0 v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a h\u1ecd. Anh nh\u00ecn xem s\u00f4ng Nile ch\u1ea3y t\u1edbi n\u01a1i n\u00e0o?\u201d \u201cN\u1ebfu \u00f4ng mu\u1ed1n n\u00f3i \u0111\u1ebfn c\u1ea3 nh\u1eefng nh\u00e1nh c\u1ee7a s\u00f4ng Nile th\u00ec \u0111\u00f3 l\u00e0 h\u1ed3 Tanganyika v\u00e0 m\u1ed9t s\u1ed1 nh\u1eefng h\u1ed3 nh\u1ecf kh\u00e1c n\u1eefa. N\u00f3 bao b\u1ecdc v\u00e0 \u0111em l\u1ea1i s\u1ef1 ph\u00e2n chia \u0111\u1ed3ng \u0111\u1ec1u cho ch\u00e2u l\u1ee5c\u201d. \u201c\u00c0. T\u00f4i xin m\u1ea1o mu\u1ed9i ch\u00e0o m\u1eebng anh t\u1edbi v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a Ti\u1ebfn s\u0129 David Livingston. Th\u00eam m\u1ed9t c\u00e2u h\u1ecfi n\u1eefa. N\u1ebfu anh tr\u1ea3 l\u1eddi \u0111\u00fang c\u00e2u h\u1ecfi n\u00e0y, anh c\u00f3 th\u1ec3 tr\u1edf v\u1ec1 \u0111\u00e2y v\u00e0 ng\u1ed3i xu\u1ed1ng gh\u1ebf. S\u00f4ng Nile ch\u1ea3y v\u1ec1 h\u01b0\u1edbng n\u00e0o?\u201d \u201cPh\u00eda B\u1eafc\u201d. \u201cHoan h\u00f4. V\u1eady, nh\u1eefng g\u00ec anh \u0111ang n\u00f3i c\u00f3 ngh\u0129a l\u00e0 nh\u1eefng g\u00ec t\u1ed1t \u0111\u1eb9p nh\u1ea5t c\u1ee7a ch\u00e2u Phi \u0111\u1ec1u ch\u1ea3y v\u00e0o s\u00f4ng Nile, v\u00e0 s\u00f4ng Nile l\u1ea1i ch\u1ea3y v\u00e0o Ai C\u1eadp. \u0110\u00fang kh\u00f4ng? R\u1ea5t t\u1ed1t. V\u1eady ch\u00fang ta c\u00f3 th\u1ec3 \u0111o\u00e1n r\u1eb1ng \u0111\u1ed3ng b\u1eb1ng m\u00e0u m\u1ee1 c\u1ee7a con s\u00f4ng, n\u01a1i c\u00e1c Pharaon x\u00e2y d\u1ef1ng Kim t\u1ef1 th\u00e1p, bao g\u1ed3m l\u1edbp ph\u00f9 sa, t\u1ee9c l\u00e0","l\u1edbp b\u1ec1 m\u1eb7t, l\u00e0 tr\u00e1i tim v\u00e0 linh h\u1ed3n, l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n l\u1edbn c\u1ee7a ch\u00e2u Phi? Cairo \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e2y d\u1ef1ng tr\u00ean \u0111\u1ea5t c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi ch\u00e2u Phi, kh\u00f4ng ch\u1ec9 b\u1edfi v\u00ec n\u00f3 n\u1eb1m tr\u00ean l\u1ee5c \u0111\u1ecba ch\u00e2u Phi m\u00e0 c\u00f2n b\u1edfi v\u00ec n\u00f3 n\u1eb1m tr\u00ean ph\u1ea7n \u0111\u1ea5t \u0111\u01b0\u1ee3c kh\u1edfi ngu\u1ed3n t\u1eeb nh\u1eefng v\u00f9ng \u0111\u1ea5t ph\u00eda b\u1eafc c\u1ee7a ch\u00e2u Phi. Anh \u0111\u00e3 \u0111\u00fang. H\u00e3y tr\u1edf l\u1ea1i \u0111\u00e2y v\u00e0 th\u01b0 gi\u00e3n n\u00e0o\u201d. T\u00f4i tr\u1edf v\u1ec1 ch\u1ed7 ng\u1ed3i v\u00e0 ch\u1edd \u0111\u1ee3i George ti\u1ebfp t\u1ee5c. Nh\u01b0ng \u00f4ng ta ch\u1ec9 ng\u1ed3i \u0111\u00f3, nh\u00ecn ch\u1eb1m ch\u1eb1m v\u00e0o t\u00f4i. T\u00f4i c\u1ed1 g\u1eafng ch\u1ecdn t\u1eeb ng\u1eef c\u1ea9n th\u1eadn h\u01a1n, tr\u00e1nh \u0111\u1ec3 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng n\u00e0y c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e0m h\u1ecfng c\u00f4ng vi\u1ec7c hay \u0111u\u1ed5i vi\u1ec7c t\u00f4i. \u201cT\u00f4i hi\u1ec3u \u0111i\u1ec1u \u00f4ng \u0111ang n\u00f3i. Ai C\u1eadp c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u00f3ng vai tr\u00f2 quan tr\u1ecdng trong th\u1ebf gi\u1edbi \u1ea2r\u1eadp v\u00e0 n\u00f3 c\u0169ng c\u00f3 m\u1ed9t t\u00e1c \u0111\u1ed9ng t\u1edbi ch\u00e2u Phi\u201d. T\u00f4i li\u1ebfc nh\u00ecn b\u1ea3n \u0111\u1ed3: \u201c\u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t c\u1ea7u n\u1ed1i, n\u1ed1i c\u1ea3 v\u1ecb tr\u00ed \u0111\u1ecba l\u00fd v\u00e0 b\u1ed1i c\u1ea3nh x\u00e3 h\u1ed9i, t\u1ea5t nhi\u00ean c\u1ea3 v\u1ec1 m\u1eb7t kinh t\u1ebf c\u0169ng nh\u01b0 m\u1eb7t d\u00e2n t\u1ed9c\u201d. \u00d4ng ta ti\u1ebfp t\u1ee5c nh\u00ecn ch\u1eb1m ch\u1eb1m v\u00e0o t\u00f4i. T\u00f4i \u0111o\u00e1n l\u00e0 m\u00ecnh \u0111\u00e3 thi\u1ebfu c\u00e1i g\u00ec \u0111\u00f3. \u201cV\u00e0 t\u1ea5t nhi\u00ean l\u00e0 c\u1ea3 c\u00e1c t\u00f4n gi\u00e1o n\u1eefa\u201d. \u201cR\u1ea5t t\u1ed1t\u201d. \u00d4ng ta \u0111\u1ee9ng d\u1eady, ch\u1eafp tay v\u1ec1 ph\u00eda sau l\u01b0ng v\u00e0 b\u01b0\u1edbc l\u1ea1i g\u1ea7n b\u1ea3n \u0111\u1ed3 m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa. \u201cAi C\u1eadp, Sudan, Ethiopia, Somalia, Kenya\u2026 t\u1ea5t c\u1ea3 \u0111\u1ec1u l\u00e0 nh\u1eefng v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ed5, n\u1ed1i li\u1ec1n nh\u1eefng xung \u0111\u1ed9t trong l\u1ecbch s\u1eed. Ch\u00fang ta kh\u00f4ng n\u00ean xem nh\u1eb9. Trong th\u1ebf k\u1ef7 V tr\u01b0\u1edbc c\u00f4ng nguy\u00ean, nh\u00e0 s\u1eed h\u1ecdc ng\u01b0\u1eddi Hy L\u1ea1p Herodotus \u0111\u00e3 h\u00e1t nh\u1eefng kh\u00fac ca k\u1ec3 r\u1eb1ng theo truy\u1ec1n thuy\u1ebft, ch\u1ebf \u0111\u1ed9 qu\u00e2n ch\u1ee7 c\u1ee7a Ethiopia, m\u00e0 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n ng\u00e0y nay l\u00e0 ho\u00e0ng \u0111\u1ebf Haile Selassie, \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ng\u01b0\u1eddi con trai c\u1ee7a \u0110\u1ee9c vua Israel Solomon v\u00e0 Ho\u00e0ng h\u1eadu Sheba, l\u1eadp n\u00ean. To\u00e0n b\u1ed9 khu v\u1ef1c n\u00e0y qu\u1ea3 l\u00e0 m\u1ed9t v\u00f9ng \u0111\u1ea5t huy\u1ec1n b\u00ed, kh\u00f4ng th\u1ec3 xem nh\u1eb9 \u0111\u01b0\u1ee3c\u201d. \u00d4ng l\u1eafc l\u1eafc nh\u1eb9 \u0111\u1ea7u v\u00e0 nghi\u00eam trang n\u00f3i: \u201cKh\u00f4ng th\u1ec3 xem nh\u1eb9 m\u1ed9t ch\u00fat n\u00e0o\u201d. \u00d4ng ta l\u1ea1i h\u01b0\u1edbng m\u1eaft v\u1ec1 ph\u00eda b\u1ea3n \u0111\u1ed3 m\u1ed9t l\u00fac l\u00e2u, r\u1ed3i sau \u0111\u00f3, quay v\u1ec1 ph\u00eda t\u00f4i: \u201cAnh c\u0169ng bi\u1ebft tr\u1eef l\u01b0\u1ee3ng d\u1ea7u c\u1ee7a khu v\u1ef1c \u0111\u00f3 nhi\u1ec1u \u0111\u1ebfn m\u1ee9c n\u00e0o. T\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 ch\u1eafc ch\u1eafn v\u1ec1 \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. T\u00f4i \u0111\u00e3 d\u00e0nh c\u1ea3 cu\u1ed9c \u0111\u1eddi m\u00ecnh \u0111\u1ec3 nghi\u00ean c\u1ee9u \u0111\u1ecba ch\u1ea5t n\u01a1i \u0111\u00e2y v\u00e0 t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 n\u00f3i v\u1edbi anh r\u1eb1ng trong su\u1ed1t cu\u1ed9c \u0111\u1eddi c\u1ee7a anh, ch\u00e2u Phi s\u1ebd tr\u1edf th\u00e0nh ch\u1ee7 \u0111\u1ec1 \u0111\u1ec3 ng\u01b0\u1eddi ta tranh lu\u1eadn v\u1ec1 d\u1ea7u m\u1ecf\u201d. \u00d4ng ng\u1ed3i xu\u1ed1ng: \u201cV\u00ec th\u1ebf, anh b\u1ea1n h\u00e3y ti\u1ebfn l\u00ean v\u00e0 l\u01b0u \u00fd \u0111\u1ebfn nh\u1eefng t\u1eeb ng\u1eef c\u1ee7a \u201cqu\u00fd ng\u00e0i\u201d \u0111\u1ebfn t\u1eeb C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf M\u1ef9. H\u00e3y xu\u1ea5t ph\u00e1t t\u1eeb Ai C\u1eadp v\u00e0 l\u1ea5y \u0111\u00f3 l\u00e0m \u0111i\u1ec3m kh\u1edfi \u0111\u1ea7u, t\u1ea1o b\u00e0n \u0111\u1ea1p cho qu\u00e1 tr\u00ecnh chinh ph\u1ee5c khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. V\u00e0 c\u00f2n n\u1eefa, h\u00e3y c\u00f4ng nh\u1eadn nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u m\u00e0 s\u1ed1 \u00edt ng\u01b0\u1eddi h\u00f4m nay n\u00f3i v\u1ec1 \u2026\u201d \u201c\u0110\u00f3 c\u0169ng l\u00e0 giai \u0111o\u1ea1n ti\u1ec1n \u0111\u1ec1 cho cu\u1ed9c chinh ph\u1ee5c ch\u00e2u Phi\u201d. \u201cV\u00e0 n\u1ebfu nh\u01b0 anh t\u1eebng c\u00f3 \u00fd \u0111\u1ecbnh c\u00f3 con v\u00e0 mu\u1ed1n ch\u00fang \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ed1ng m\u1ed9t cu\u1ed9c \u0111\u1eddi gi\u00e0u sang, anh c\u1ea7n l\u00e0m nhi\u1ec1u h\u01a1n n\u1eefa \u0111\u1ec3 \u0111\u1ea3m b\u1ea3o ch\u00fang ta c\u00f3 th\u1ec3 chi\u1ebfm \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ea3 vi\u00ean ng\u1ecdc \u0111en n\u00e0y. Ch\u00fang ta c\u1ea7n khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, \u0111\u00fang th\u1ebf, nh\u01b0ng ch\u00fang ta c\u0169ng ph\u1ea3i c\u00f3 c\u1ea3 ch\u00e2u Phi n\u1eefa\u201d. B\u01b0\u1edbc ch\u00e2n ra kh\u1ecfi ph\u00f2ng h\u1ecdp c\u1ee7a ban gi\u00e1m \u0111\u1ed1c, t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y r\u1ea5t ph\u1ea5n ch\u1ea5n. Ch\u1ec9 trong m\u1ed9t v\u00e0i gi\u1edd ng\u1eafn ng\u1ee7i t\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c nghe c\u00e2u chuy\u1ec7n t\u1eeb v\u1ecb gi\u00e1m \u0111\u1ed1c \u0111i\u1ec1u h\u00e0nh c\u1ee7a MAIN v\u00e0 vi\u00ean ch\u1ee9c th\u00e2m ni\u00ean c\u1ee7a C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf M\u1ef9 trong bu\u1ed5i \u0103n tr\u01b0a r\u1ed3i sau \u0111\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c n\u00f3i chuy\u1ec7n ri\u00eang v\u1edbi ch\u00ednh George Rich. T\u00f4i ch\u01b0a bao gi\u1edd ngh\u0129 v\u1ec1 s\u1ef1 th\u1eadt r\u1eb1ng Ai C\u1eadp l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a ch\u00e2u Phi, c\u0169ng nh\u01b0 l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng ho\u1eb7c n\u00f3 l\u1ea1i \u0111\u00f3ng vai tr\u00f2 quan tr\u1ecdng nh\u01b0 v\u1eady v\u1ec1 \u0111\u1ecba l\u00fd. T\u00f4i tin r\u1eb1ng ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t v\u00e0i ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 chia s\u1ebb b\u00ed m\u1eadt v\u1ec1 vi\u1ec5n c\u1ea3nh n\u00e0y c\u1ee7a ch\u00e2u Phi. T\u00f4i c\u00f3 c\u1ea3m gi\u00e1c nh\u01b0 \u0111\u00e2y ch\u00ednh l\u00e0 s\u1ee9 m\u1ec7nh c\u1ee7a m\u00ecnh, nh\u01b0 th\u1ec3 m\u00ecnh \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c gia nh\u1eadp c\u00e2u l\u1ea1c b\u1ed9 d\u00e0nh ri\u00eang cho ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0u. T\u00f4i \u0111i thang m\u00e1y xu\u1ed1ng d\u01b0\u1edbi t\u1ea7ng tr\u1ec7t v\u00e0 b\u1eaft \u0111\u1ea7u \u0111i b\u1ed9 t\u1eeb t\u00f2a nh\u00e0 Prudential, t\u1edbi n\u01a1i t\u00f4i l\u00e0m vi\u1ec7c, th\u00e1p Southeast \u1edf 101 \u0111\u1ea1i l\u1ed9 Huntington. T\u00f4i \u0111o\u00e1n, c\u00f3 th\u1ec3, l\u1eddi nh\u1eadn x\u00e9t cu\u1ed1i c\u00f9ng c\u1ee7a Rich ch\u00ednh l\u00e0 ch\u00eca kh\u00f3a. M\u1ed9t ng\u00e0y n\u00e0o \u0111\u00f3, t\u00f4i s\u1ebd c\u00f3 m\u1ed9t gia \u0111\u00ecnh. T\u00f4i nh\u00ecn k\u1ef9 qua c\u1eeda s\u1ed5 c\u1eeda h\u00e0ng qu\u1ea7n \u00e1o, anh ch\u00e0ng man\u01a1canh trong \u0111\u00f3 \u0111ang m\u1eb7c m\u1ed9t b\u1ed9 comple s\u1ecdc nh\u1ecf. T\u00f4i h\u1ee9a v\u1edbi m\u00ecnh tu\u1ea7n sau t\u00f4i s\u1ebd tr\u1edf l\u1ea1i v\u00e0 mua b\u1ed9 comple \u0111\u00f3. Quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh n\u00e0y khi\u1ebfn t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y v\u00f4 c\u00f9ng s\u1ea3ng kho\u00e1i. T\u00f4i t\u1ef1 n\u00f3i v\u1edbi m\u00ecnh r\u1eb1ng, George Rich, ng\u01b0\u1eddi k\u1ef9 s\u01b0 \u0111\u00e1ng t\u00f4n k\u00ednh \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 \u0111\u00fang: v\u00ec l\u1ee3i \u00edch c\u1ee7a th\u1ebf h\u1ec7 t\u01b0\u01a1ng lai, ch\u00fang ta ph\u1ea3i n\u1eafm quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t nh\u1eefng qu\u1ed1c gia c\u00f3 ngu\u1ed3n t\u00e0i nguy\u00ean m\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n c\u1ee7a ch\u00fang ta \u0111ang c\u1ea7n.","T\u00f4i \u0111\u00e3 mua b\u1ed9 comple \u0111\u00f3. V\u00e0 v\u00e0i ng\u00e0y sau, t\u00f4i b\u01b0\u1edbc l\u00ean m\u00e1y bay, th\u1eb3ng ti\u1ebfn t\u1edbi Ai C\u1eadp.","Ch\u01b0\u01a1ng 35. Nh\u1eefng k\u1ebb b\u1ed9i t\u00edn Trong su\u1ed1t kho\u1ea3ng th\u1eddi gian \u1edf Cairo v\u00e0 Alexandria, t\u00f4i c\u00e0ng l\u00fac c\u00e0ng c\u1ea3m th\u1ea5y m\u00ecnh th\u1ea5t b\u1ea1i v\u00ec kh\u00f4ng nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 h\u1ee3p t\u00e1c t\u1eeb c\u00e1c c\u01a1 quan ch\u00ednh quy\u1ec1n \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng. USAID \u0111\u00e3 thu\u00ea t\u00f4i \u0111\u01b0a ra c\u00e1c d\u1ef1 b\u00e1o kinh t\u1ebf c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00fap ch\u00ednh ph\u1ee7 Ai C\u1eadp nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c ngu\u1ed3n t\u00e0i tr\u1ee3 t\u1eeb Ng\u00e2n h\u00e0ng Th\u1ebf gi\u1edbi. \u0110\u1ec3 th\u1ef1c hi\u1ec7n c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a m\u00ecnh, t\u00f4i c\u1ea7n ph\u1ea3i c\u00f3 nh\u1eefng b\u1ea3n th\u1ed1ng k\u00ea d\u00e2n s\u1ed1 chi ti\u1ebft v\u00e0 \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 v\u1ec1 t\u1eebng v\u00f9ng tr\u00ean kh\u1eafp \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc Ai C\u1eadp. M\u1eb7c d\u00f9 t\u00f4i bi\u1ebft ch\u1eafc r\u1eb1ng nh\u1eefng th\u1ed1ng k\u00ea \u0111\u00f3 c\u00f3 t\u1ed3n t\u1ea1i, nh\u01b0ng c\u00e1c quan ch\u1ee9c \u0111\u1ecba ph\u01b0\u01a1ng, h\u1ebft ng\u01b0\u1eddi n\u00e0y \u0111\u1ebfn ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c \u0111\u1ec1u kh\u0103ng kh\u0103ng r\u1eb1ng nh\u1eefng th\u00f4ng tin \u0111\u00f3 kh\u00f4ng th\u1ec3 s\u1eed d\u1ee5ng r\u1ed9ng r\u00e3i v\u00e0 c\u00f4ng khai \u0111\u01b0\u1ee3c. T\u00f4i c\u1ed1 g\u1eafng gi\u1ea3i th\u00edch cho h\u1ecd hi\u1ec3u r\u1eb1ng t\u00f4i kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ngo\u00e0i \u0111\u1ec3 h\u1ecd ph\u1ea3i gi\u1eef b\u00ed m\u1eadt, r\u1eb1ng t\u00f4i \u0111ang l\u00e0m vi\u1ec7c cho h\u1ecd, h\u1ecd ho\u00e0n to\u00e0n c\u00f3 th\u1ec3 tin t\u01b0\u1edfng v\u00e0 r\u1eb1ng t\u00f4i c\u1ea7n ph\u1ea3i c\u00f3 nh\u1eefng con s\u1ed1 th\u1ed1ng k\u00ea \u0111\u00f3 n\u1ebfu h\u1ecd c\u00f2n mu\u1ed1n t\u00f4i so\u1ea1n ra m\u1ed9t b\u1ea3n b\u00e1o c\u00e1o c\u00f3 th\u1ec3 gi\u00fap h\u1ecd mang v\u1ec1 h\u00e0ng t\u1ef7 \u0111\u00f4la M\u1ef9 cho \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc m\u00ecnh. C\u00e1i c\u00e1ch t\u1eeb d\u1ee5 d\u1ed7 \u0111\u1ebfn \u0111e d\u1ecda n\u00e0y \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c t\u00f4i s\u1eed d\u1ee5ng r\u1ea5t th\u00e0nh c\u00f4ng \u1edf ch\u00e2u \u00c1 v\u00e0 M\u1ef9 Latinh; tuy nhi\u00ean, n\u00f3 d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 l\u1ea1i kh\u00f4ng c\u00f3 t\u00e1c \u0111\u1ed9ng g\u00ec \u0111\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1edf Ai C\u1eadp. Nh\u1eefng quan ch\u1ee9c \u1edf Cairo v\u00e0 Alexandria \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ec9 \u0111\u1ecbnh l\u00e0m \u0111\u1ed1i t\u00e1c c\u1ee7a t\u00f4i v\u00e0 v\u00ec v\u1eady ph\u1ea3i h\u1ed7 tr\u1ee3 t\u00f4i gi\u1ea3i quy\u1ebft c\u00f4ng vi\u1ec7c l\u1ea1i ch\u1ec9 \u0111\u01b0a t\u00f4i \u0111i quanh th\u00e0nh ph\u1ed1. Ch\u00fang t\u00f4i t\u1edbi c\u00e1c khu ch\u1ee3 gia v\u1ecb v\u00e0 \u0111\u1ebfn nh\u1eefng qu\u00e1n c\u00e0ph\u00ea ng\u00fat kh\u00f3i, n\u01a1i c\u00f3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng cho\u00e0ng kh\u0103n x\u1ebfp ph\u1ee7 ch\u01a1i Domino v\u00e0 h\u00fat \u1ed1ng \u0111i\u1ebfu; ch\u00fang t\u00f4i c\u0169ng \u0111i d\u1ea1o d\u1ecdc s\u00f4ng Nile v\u00e0 khu v\u1ef1c \u0110\u1ecba Trung H\u1ea3i, \u0111i xem c\u00e1c trang s\u1ee9c b\u1eb1ng kim c\u01b0\u01a1ng v\u00e0 nh\u1eefng m\u00f3n \u0111\u1ed3 c\u1ed5 v\u00f4 gi\u00e1 \u1edf c\u00e1c cung \u0111i\u1ec7n c\u1ed5; v\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 u\u1ed1ng kh\u00f4ng bi\u1ebft bao nhi\u00eau l\u00e0 tr\u00e0. Nh\u01b0ng c\u1ee9 m\u1ed7i khi t\u00f4i nh\u1eafc r\u1eb1ng t\u00f4i \u0111ang ch\u1edd nh\u1eefng b\u1ea3n th\u1ed1ng k\u00ea d\u00e2n s\u1ed1, h\u1ecd l\u1ea1i l\u1eb7p l\u1ea1i nh\u1eefng kh\u00f3 kh\u0103n khi\u1ebfn h\u1ecd ch\u01b0a th\u1ec3 \u0111\u01b0a ngay cho t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9 t\u00f4i \u0111\u00e3 c\u1ed1 kh\u1ea9n kho\u1ea3n n\u00e0i xin. H\u1ecd lu\u00f4n n\u00f3i: \u201cM\u1ecdi th\u1ee9 \u0111\u1ec1u c\u1ea7n ph\u1ea3i c\u00f3 th\u1eddi gian\u201d, ho\u1eb7c \u201c\u0110\u00e2y kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, ch\u00fang t\u00f4i l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia gi\u00e0 c\u1ed7i, v\u00e0 l\u1ea1c \u0111\u00e0 th\u00ec \u0111i r\u1ea5t ch\u1eadm\u201d. Khi t\u00f4i g\u1ee3i \u00fd h\u1ed1i l\u1ed9 h\u1ecd, t\u1ea5t nhi\u00ean l\u00e0 theo c\u00e1ch th\u1ee9c ho\u00e0n to\u00e0n h\u1ee3p ph\u00e1p ch\u1eb3ng h\u1ea1n nh\u01b0 chi tr\u1ea3 m\u1ed9t kho\u1ea3n ti\u1ec1n l\u1edbn cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3i l\u00e0m vi\u1ec7c ngo\u00e0i gi\u1edd, ho\u1eb7c \u0111\u01b0a ra nh\u1eefng kho\u1ea3n b\u1ecf t\u00fai ri\u00eang, h\u1ecd l\u1ea1i l\u1eafc \u0111\u1ea7u v\u00e0 l\u1ea1i m\u1eddi t\u00f4i m\u1ed9t t\u00e1ch tr\u00e0 kh\u00e1c. Cu\u1ed1i c\u00f9ng, khi \u0111\u00e3 ho\u00e0n to\u00e0n th\u1ea5t b\u1ea1i, t\u00f4i quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh ph\u1ea3i qua m\u1eb7t \u0111\u1ed1i t\u00e1c c\u1ee7a m\u00ecnh. \u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t b\u01b0\u1edbc \u0111i quy\u1ebft li\u1ec7t, m\u1ea1nh b\u1ea1o. Tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3, t\u00f4i lu\u00f4n n\u00e9 tr\u00e1nh c\u00e1ch l\u00e0m n\u00e0y v\u00ec t\u00f4i s\u1ee3 n\u00f3 s\u1ebd g\u00e2y ph\u1ea3n t\u00e1c d\u1ee5ng v\u1edbi ng\u01b0\u1eddi m\u00e0 t\u00f4i ph\u1ea3i nh\u1edd c\u1eady, nh\u01b0ng ho\u00e0n c\u1ea3nh n\u00e0y bu\u1ed9c t\u00f4i ph\u1ea3i li\u1ec1u l\u0129nh. T\u00f4i s\u1eafp x\u1ebfp m\u1ed9t cu\u1ed9c g\u1eb7p v\u1edbi m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 quan ch\u1ee9c c\u1ea5p cao c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7. Ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng n\u00e0y t\u1eebng l\u00e0m vi\u1ec7c \u1edf r\u1ea5t nhi\u1ec1u b\u1ed9, ng\u00e0nh v\u00e0 hi\u1ec7n \u0111ang l\u00e0 c\u1ed1 v\u1ea5n ri\u00eang c\u1ee7a t\u1ed5ng th\u1ed1ng Sadat. \u00d4ng ta c\u00f3 m\u1ed9t c\u00e1i t\u00ean r\u1ea5t d\u00e0i, nh\u01b0ng t\u00f4i ch\u1ec9 g\u1ecdi \u0111\u01a1n gi\u1ea3n \u00f4ng ta l\u00e0 ti\u1ebfn s\u1ef9 Asim. Ti\u1ebfn s\u1ef9 Asim t\u1ed1t nghi\u1ec7p tr\u01b0\u1eddng Harvard. \u00d4ng ta c\u00f3 quan h\u1ec7 r\u1ea5t m\u1eadt thi\u1ebft v\u1edbi c\u00e1c t\u1ed5 ch\u1ee9c nh\u01b0 Ng\u00e2n h\u00e0ng Th\u1ebf gi\u1edbi v\u00e0 C\u01a1 quan Ph\u00e1t tri\u1ec3n Qu\u1ed1c t\u1ebf M\u1ef9 v\u00e0 n\u1ed5i ti\u1ebfng l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi gi\u1ea3i quy\u1ebft tr\u00f4i ch\u1ea3y m\u1ecdi vi\u1ec7c. V\u1ec1 ph\u00eda m\u00ecnh, t\u00f4i hi\u1ec3u r\u1eb1ng s\u1ef1 gi\u00fap \u0111\u1ee1 c\u1ee7a \u00f4ng s\u1ebd kh\u00f4ng h\u1ec1 r\u1ebb ch\u00fat n\u00e0o; t\u00f4i \u0111\u00e3 chu\u1ea9n b\u1ecb h\u1ed1i l\u1ed9 \u00f4ng ta th\u1eadt h\u1eadu h\u0129nh. T\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a t\u1edbi m\u1ed9t ng\u00f4i nh\u00e0 cao t\u1ea7ng hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i v\u00e0 sau \u0111\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t nh\u00e2n vi\u00ean b\u1ea3o v\u1ec7 l\u1ef1c l\u01b0\u1ee1ng h\u1ed9 t\u1ed1ng t\u1edbi thang m\u00e1y v\u00e0 \u0111i l\u00ean t\u1ea7ng tr\u00ean c\u00f9ng c\u1ee7a t\u00f2a nh\u00e0. M\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng Ai C\u1eadp c\u00f3 g\u01b0\u01a1ng m\u1eb7t kh\u1eafc kh\u1ed5, cao, g\u1ea7y, m\u1eb7c b\u1ed9 comple m\u00e0u \u0111en ch\u1ec9 cho ch\u00fang t\u00f4i t\u1edbi m\u1ed9t c\u0103n ph\u00f2ng nh\u1ecf. Trong ph\u00f2ng c\u00f3 hai chi\u1ebfc gh\u1ebf d\u00e0i v\u00e0 b\u1eb1ng \u00e2m ti\u1ebfng Anh r\u1ea5t chu\u1ea9n c\u1ee7a m\u00ecnh, \u00f4ng ta th\u00f4ng b\u00e1o t\u00f4i s\u1ebd ph\u1ea3i ch\u1edd m\u1ed9t l\u00fac \u1edf \u0111\u00e2y. Ng\u01b0\u1eddi b\u1ea3o v\u1ec7 kh\u00f4ng bi\u1ebft n\u00f3i ti\u1ebfng Anh, anh ta ng\u1ed3i xu\u1ed1ng \u0111\u1ed1i di\u1ec7n v\u1edbi t\u00f4i. Ch\u00fang t\u00f4i c\u00f9ng \u0111\u1ee3i. T\u00f4i \u0111\u1ecdc m\u1ed9t t\u1edd Time \u0111\u00e3 c\u0169 tr\u00ean ch\u1ed3ng b\u00e1o \u0111\u1eb7t \u1edf chi\u1ebfc b\u00e0n k\u00ea gi\u1eefa hai chi\u1ebfc gh\u1ebf d\u00e0i. Ng\u01b0\u1eddi b\u1ea3o v\u1ec7 ng\u1ee7 g\u00e0 ng\u1ee7 g\u1eadt. T\u00f4i l\u1ea1i \u0111\u1ecdc National Geographic. Ch\u00fang t\u00f4i ng\u1ed3i \u0111\u1ee3i g\u1ea7n hai ti\u1ebfng \u0111\u1ed3ng h\u1ed3 th\u1eadm ch\u00ed c\u00f2n kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1eddi m\u1ed9t t\u00e1ch tr\u00e0. T\u00f4i ch\u1eafc ch\u1eafn r\u1eb1ng Asim \u0111ang t\u00ecm c\u00e1ch th\u1ec3 hi\u1ec7n t\u1ea7m quan tr\u1ecdng c\u1ee7a","m\u00ecnh v\u00e0 v\u00ec th\u1eadm ch\u00ed c\u1ea3 tr\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i c\u0169ng kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1eddi n\u00ean t\u00f4i \u0111o\u00e1n \u00f4ng ta kh\u00f4ng h\u00e0i l\u00f2ng tr\u01b0\u1edbc cu\u1ed9c th\u0103m vi\u1ebfng c\u1ee7a t\u00f4i. T\u00f4i c\u1ed1 g\u1eafng ph\u1edbt l\u1edd \u0111i nh\u1eefng thi\u1ebfu s\u00f3t \u0111\u00f3 v\u00e0 m\u1eb7c d\u00f9 c\u00f3 ch\u00fat x\u00e1o \u0111\u1ed9ng nh\u01b0ng t\u00f4i \u0111\u00e3 chu\u1ea9n b\u1ecb tinh th\u1ea7n \u0111\u1ec3 \u0111\u01b0a ra \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb l\u1edbn h\u01a1n n\u1eefa. Cu\u1ed1i c\u00f9ng, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng Ai C\u1eadp cao, g\u1ea7y c\u0169ng xu\u1ea5t hi\u1ec7n. Kh\u00f4ng m\u1ed9t l\u1eddi gi\u1ea3i th\u00edch, \u00f4ng ta d\u1eabn ch\u00fang t\u00f4i \u0111i xu\u1ed1ng m\u1ed9t h\u00e0nh lang d\u00e0i t\u1edbi c\u00e1nh c\u1eeda b\u1eb1ng g\u1ed7 r\u1ea5t l\u1edbn. Ch\u1ed7 n\u00e0y tr\u00f4ng c\u00f3 v\u1ebb gi\u1ed1ng nh\u01b0 n\u01a1i ch\u00f4n c\u1ea5t Vua Tut h\u01a1n l\u00e0 m\u1ed9t n\u01a1i trong t\u00f2a nh\u00e0 hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i n\u00e0y. \u00d4ng ta m\u1edf c\u00e1nh c\u1eeda ra. T\u00f4i cho\u00e1ng ng\u1ee3p tr\u01b0\u1edbc s\u1ef1 r\u1ed9ng l\u1edbn c\u1ee7a c\u0103n ph\u00f2ng; n\u00f3 \u0111\u1ee7 sang tr\u1ecdng \u0111\u1ec3 l\u00e0m h\u00e0i l\u00f2ng v\u1ecb pharaon t\u1ef1 cao t\u1ef1 \u0111\u1ea1i nh\u1ea5t, n\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c trang ho\u00e0ng b\u1eb1ng s\u1ef1 k\u1ebft h\u1ee3p gi\u1eefa phong c\u00e1ch Ai C\u1eadp c\u1ed5 \u0111\u1ea1i v\u00e0 s\u1ef1 hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i c\u1ee7a \u0110\u1ea1i l\u1ed9 Park. Nh\u1eefng b\u1ee9c tranh gi\u1ea5y c\u1ed5 x\u01b0a \u0111\u1ecd d\u00e1ng v\u1edbi nh\u1eefng t\u00e1c ph\u1ea9m c\u1ee7a Picasso, nh\u1eefng \u0111\u1ed3 \u0111\u1ea1c thi\u1ebft k\u1ebf hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i n\u1eb1m g\u1ecdn tr\u00ean nh\u1eefng t\u1ea5m th\u1ea3m Ba T\u01b0. Asim ng\u1ed3i khom l\u01b0ng c\u1ea1nh chi\u1ebfc b\u00e0n kh\u1ed5ng l\u1ed3, m\u1eb7c m\u1ed9t b\u1ed9 comple m\u00e0u xanh th\u1eabm v\u00e0 c\u00e0v\u1ea1t m\u00e0u v\u00e0ng. G\u01b0\u01a1ng m\u1eb7t c\u1ee7a \u00f4ng ta b\u00e9o tr\u00f2n v\u00e0 nh\u1eb5n m\u1ecbn gi\u1ed1ng nh\u01b0 m\u1ed9t qu\u1ea3 d\u01b0a v\u1eady. \u00d4ng ta mang m\u1ed9t c\u1eb7p k\u00ednh c\u00f3 d\u00e2y \u0111eo, h\u00ecnh \u1ea3nh n\u00e0y khi\u1ebfn t\u00f4i li\u00ean t\u01b0\u1edfng t\u1edbi Benjamin Franklin. Khi t\u00f4i b\u01b0\u1edbc v\u00e0o, \u00f4ng ta kh\u00f4ng bu\u1ed3n ng\u01b0\u1edbc m\u1eaft l\u00ean nh\u00ecn. Ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng cao, g\u1ea7y c\u00fai ch\u00e0o v\u00e0 \u0111i ra. T\u00f4i \u0111\u1ee9ng g\u1ea7n c\u1eeda ra v\u00e0o ch\u1edd \u0111\u1ee3i v\u00ec h\u00ecnh nh\u01b0 \u00f4ng ta \u0111\u00e3 ho\u00e0n th\u00e0nh xong \u0111\u1ed1ng gi\u1ea5y t\u1edd c\u1ee7a m\u00ecnh. Cu\u1ed1i c\u00f9ng, \u00f4ng ta ng\u01b0\u1edbc m\u1eaft l\u00ean. \u201cNg\u1ed3i \u0111i\u201d, \u00f4ng ta n\u00f3i, ch\u1ec9 tay v\u00e0o chi\u1ebfc gh\u1ebf tr\u01b0\u1edbc b\u00e0n l\u00e0m vi\u1ec7c v\u00e0 sau \u0111\u00f3 l\u1ea1i quay v\u1ec1 v\u1edbi c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a m\u00ecnh. T\u00f4i h\u01a1i l\u00fang t\u00fang v\u00e0 c\u00f3 c\u1ea3m gi\u00e1c m\u00ecnh b\u1ecb coi th\u01b0\u1eddng. C\u00f3 th\u1ec3 t\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111i qu\u00e1 gi\u1edbi h\u1ea1n nh\u01b0ng \u0111i\u1ec1u n\u00e0y qu\u1ea3 th\u1eadt qu\u00e1 s\u1ee9c ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng c\u1ee7a t\u00f4i. C\u00f3 ph\u1ea3i \u00f4ng ta qu\u00ean m\u1ea5t r\u1eb1ng t\u00f4i \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho m\u1ed9t h\u00e3ng c\u1ed1 v\u1ea5n c\u00f3 thanh th\u1ebf, t\u00f4i t\u1edbi \u0111\u00e2y l\u00e0 \u0111\u1ec3 gi\u00fap \u0111\u1ee1 \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a \u00f4ng ta? Sau khi ph\u1edbt l\u1edd t\u00f4i trong m\u1ed9t l\u00fac l\u00e2u, \u00f4ng ta ng\u1ed3i th\u1eb3ng d\u1eady v\u00e0 nh\u00ecn ch\u1eb1m ch\u1eb1m v\u00e0o t\u00f4i qua \u0111\u00f4i m\u1eaft k\u00ednh. H\u00ecnh nh\u01b0 \u00f4ng ta xem t\u00f4i nh\u01b0 m\u1ed9t con s\u00e2u b\u1ecd b\u1ecb b\u1eaft khi \u0111ang ch\u1ea1y nh\u1ed1n nh\u00e1o tr\u00ean b\u00e0n \u0103n. Sau \u0111\u00f3, trong m\u1ed9t n\u1ed7 l\u1ef1c nh\u01b0 th\u1ec3 t\u1eadp trung t\u1ea5t c\u1ea3 s\u1ee9c l\u1ef1c c\u1ee7a m\u00ecnh, \u00f4ng ta v\u01b0\u01a1n qua chi\u1ebfc b\u00e0n l\u00e0m vi\u1ec7c v\u00e0 gi\u01a1 tay ra. T\u00f4i ph\u1ea3i \u0111\u1ee9ng l\u00ean \u0111\u1ec3 b\u1eaft tay v\u1edbi \u00f4ng ta. S\u1ef1 l\u00fang t\u00fang c\u1ee7a t\u00f4i chuy\u1ec3n th\u00e0nh n\u1ed7i t\u1ee9c gi\u1eadn. T\u00f4i c\u1ed1 n\u00e9n l\u1ea1i v\u00e0 \u00e9p m\u00ecnh ph\u1ea3i n\u1edf n\u1ee5 c\u01b0\u1eddi. C\u1ed1 g\u1eafng t\u00f4n tr\u1ecdng ph\u00e9p x\u00e3 giao t\u1ea1i \u0111\u00e2y, t\u00f4i c\u1ea3m \u01a1n \u00f4ng ta v\u00ec \u0111\u00e3 r\u1ed9ng l\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ed3ng \u00fd g\u1eb7p t\u00f4i. \u00d4ng ta th\u1eb3ng th\u1eebng b\u00e1c b\u1ecf s\u1ef1 t\u1ebf nh\u1ecb c\u1ee7a t\u00f4i v\u00e0 kh\u00f4ng c\u1ea7n ch\u00e0o h\u1ecfi l\u1ea1i nh\u01b0 ph\u00e9p th\u00f4ng th\u01b0\u1eddng \u1edf Ai C\u1eadp, \u00f4ng ta h\u1ecfi th\u1eb3ng t\u00f4i mu\u1ed1n g\u00ec khi \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2y. Kh\u00f4ng c\u00f2n nghi ng\u1edd g\u00ec n\u1eefa, nh\u00e0 ngo\u1ea1i giao l\u1ecbch s\u1ef1 kia \u0111ang l\u0103ng m\u1ea1 t\u00f4i: c\u00f4ng khai, tr\u1eafng tr\u1ee3n. T\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u1ecbnh b\u01b0\u1edbc ra ngo\u00e0i. Nh\u01b0ng t\u00f4i nh\u1edb l\u1ea1i l\u00fac \u1edf C\u00e2u l\u1ea1c b\u1ed9 Engineers tr\u00ean t\u1ea7ng th\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a t\u00f2a nh\u00e0 Prudential t\u1ea1i Boston v\u00e0 sau \u0111\u00f3 l\u00e0 t\u1ea1i ph\u00f2ng h\u1ecdp c\u1ee7a c\u00e1c gi\u00e1m \u0111\u1ed1c MAIN c\u00f9ng v\u1edbi George Rich. \u0110\u1ed9t nhi\u00ean, t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y nh\u01b0 m\u00ecnh \u0111\u01b0\u1ee3c minh oan. Vi\u1ec7c tr\u1ea3 th\u00f9 cho s\u1ef1 x\u1ea5c l\u00e1o c\u1ee7a \u00f4ng ta ch\u00ednh l\u00e0 vi\u1ec7c t\u00f4i bi\u1ebft, t\u00f4i l\u00e0 m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u0111ang th\u1ef1c hi\u1ec7n nhi\u1ec7m v\u1ee5 khai th\u00e1c \u00f4ng ta c\u0169ng nh\u01b0 \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a \u00f4ng ta. T\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1eafng l\u1ee3i nh\u1ea5t th\u1eddi c\u1ee7a \u00f4ng ta v\u00ec bi\u1ebft r\u1eb1ng t\u00f4i s\u1ebd gi\u00e0nh \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t chi\u1ebfn th\u1eafng l\u1edbn h\u01a1n; chi\u1ebfn tr\u01b0\u1eddng n\u00e0y c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e0 c\u1ee7a \u00f4ng ta, nh\u01b0ng cu\u1ed9c chi\u1ebfn s\u1ebd ph\u1ea3i l\u00e0 c\u1ee7a t\u00f4i. T\u00f4i th\u01b0 gi\u00e3n tr\u00ean chi\u1ebfc gh\u1ebf c\u1ee7a m\u00ecnh v\u00e0 n\u1edf m\u1ed9t n\u1ee5 c\u01b0\u1eddi th\u00e0nh th\u1eadt: \u201cD\u1eef li\u1ec7u d\u00e2n s\u1ed1\u201d \u201cAnh n\u00f3i c\u00e1i g\u00ec?\u201d \u201cT\u00f4i c\u1ea7n d\u1eef li\u1ec7u d\u00e2n s\u1ed1\u201d. T\u00f4i gi\u1ea3i th\u00edch b\u1eb1ng m\u1ed9t th\u1ee9 ng\u00f4n ng\u1eef ng\u1eafn g\u1ecdn nh\u1ea5t c\u00f3 th\u1ec3 v\u00e0 k\u1ebft th\u00fac: \u201cV\u00ec \u00f4ng th\u1ea5y \u0111\u1ea5y, tr\u1eeb khi ng\u01b0\u1eddi c\u1ee7a \u00f4ng h\u1ee3p t\u00e1c v\u1edbi t\u00f4i, n\u1ebfu kh\u00f4ng \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y s\u1ebd ch\u1eb3ng nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ed1 ti\u1ec1n m\u00e0 t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ee7a c\u00e1c \u00f4ng y\u00eau c\u1ea7u\u201d. \u00d4ng ta \u0111\u1eadp m\u1ea1nh tay xu\u1ed1ng b\u00e0n v\u00e0 \u0111\u1ee9ng b\u1eadt d\u1eady. Ph\u1ea3n \u1ee9ng th\u1ec3 hi\u1ec7n r\u1eb1ng \u0111\u00e2y l\u00e0 v\u0103n ph\u00f2ng c\u1ee7a \u00f4ng ta.","Chi\u1ebfc gh\u1ebf tr\u01b0\u1ee3t tr\u00ean s\u00e0n r\u1ed3i va m\u1ea1nh v\u00e0o t\u01b0\u1eddng. \u00d4ng ta n\u00f3i, gi\u1ecdng \u0111\u1ed9t nhi\u00ean th\u1ea5p xu\u1ed1ng v\u00e0 c\u00f3 ki\u1ec3m so\u00e1t, cho th\u1ea5y t\u00e0i \u0111\u00f3ng k\u1ecbch c\u1ee7a \u00f4ng ta t\u1ed1t \u0111\u1ebfn m\u1ee9c n\u00e0o: \u201cT\u00f4i kh\u00f4ng c\u1ea7n ti\u1ec1n t\u1ef7 c\u1ee7a anh. Ch\u00e0ng trai tr\u1ebb, anh ch\u01b0a ch\u1eafc \u0111\u00e3 b\u1eb1ng tu\u1ed5i \u0111\u1ee9a con \u00fat c\u1ee7a t\u00f4i, \u0111i\u1ec1u g\u00ec cho anh c\u00e1i quy\u1ec1n \u0111\u01b0\u1ee3c b\u01b0\u1edbc v\u00e0o \u0111\u00e2y v\u00e0 \u0111\u01b0a ra \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n?\u201d. \u00d4ng ta v\u1eaby b\u00e0n tay th\u1ea5m \u0111\u1eabm m\u1ed3 h\u00f4i ch\u1eb7n tr\u01b0\u1edbc c\u00e2u tr\u1ea3 l\u1eddi c\u1ee7a t\u00f4i. \u201c\u0110\u1ec3 t\u00f4i n\u00f3i cho anh bi\u1ebft \u0111i\u1ec1u n\u00e0y. T\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng s\u1ed1ng tr\u00ean \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a anh. T\u00f4i bi\u1ebft t\u1ea5t c\u1ea3 v\u1ec1 nh\u1eefng th\u00e0nh ph\u1ed1, xe h\u01a1i v\u00e0 nh\u00e0 c\u1eeda \u0111\u1eb9p m\u1eaft c\u1ee7a c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi. T\u00f4i bi\u1ebft c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi ngh\u0129 g\u00ec v\u1ec1 ch\u00fang t\u00f4i\u201d. \u0110\u1eb7t b\u00e0n tay xu\u1ed1ng b\u00e0n, \u00f4ng ta h\u01a1i nghi\u00eang v\u1ec1 ph\u00eda tr\u01b0\u1edbc, m\u1eaft tr\u1eebng tr\u1eebng gi\u1eadn d\u1eef nh\u00ecn t\u00f4i: \u201cAnh bi\u1ebft c\u00f3 bao nhi\u00eau ng\u01b0\u1eddi \u1edf tr\u01b0\u1eddng Harvard h\u1ecfi t\u00f4i li\u1ec7u t\u00f4i c\u00f3 c\u01b0\u1ee1i l\u1ea1c \u0111\u00e0 hay kh\u00f4ng? T\u1ea1i Harvard \u0111\u1ea5y! Th\u1eadt kh\u00f4ng t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 ng\u1edb ng\u1ea9n c\u1ee7a c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi. \u0110\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi b\u1ecb m\u1edd m\u1eaft h\u1ebft r\u1ed3i sao. Ch\u00fang t\u00f4i, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Ai C\u1eadp \u0111\u00e3 t\u1ed3n t\u1ea1i t\u1eeb h\u00e0ng ngh\u00ecn n\u0103m nay, th\u1eadm ch\u00ed l\u00e0 h\u00e0ng ch\u1ee5c ngh\u00ecn n\u0103m. Ch\u00fang t\u00f4i s\u1ebd c\u00f2n t\u1ed3n t\u1ea1i, c\u00f2n t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi s\u1ebd ch\u1ec9 l\u00e0 b\u1ee5i r\u00e1c\u201d. \u00d4ng ta k\u00e9o chi\u1ebfc gh\u1ebf l\u1ea1i v\u00e0 ng\u1ed3i l\u1ea1i ch\u1ed7 c\u0169. \u00d4ng ta ng\u1ed3i m\u1ea1nh \u0111\u1ebfn n\u1ed7i l\u00e0m ph\u00e1t ra \u00e2m thanh r\u1ea5t l\u1edbn v\u00e0 l\u1ea1i m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa t\u1eadp trung v\u00e0o \u0111\u1ed1ng gi\u1ea5y t\u1edd tr\u00ean b\u00e0n. T\u00f4i ng\u1ed3i \u0111\u00f3, nh\u00ecn ch\u1eb1m ch\u1eb1m v\u00e0o \u00f4ng ta, bu\u1ed9c m\u00ecnh ph\u1ea3i nh\u1edb l\u1ea1i nh\u1eefng gi\u00e2y ph\u00fat \u1edf trong c\u0103n ph\u00f2ng h\u1ecdp c\u1ee7a c\u00e1c gi\u00e1m \u0111\u1ed1c. T\u00f4i c\u0169ng nh\u1edb l\u1ea1i nh\u1eefng bu\u1ed5i g\u1eb7p g\u1ee1 \u1edf Indonesia, v\u00ec t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 n\u00f3i \u0111\u01b0\u1ee3c ti\u1ebfng Indonesia v\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3n ti\u1ebfp t\u00f4i kh\u00f4ng nh\u1eadn ra \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3, t\u00f4i nghe th\u1ea5y nh\u1eefng nh\u00e2n vi\u00ean kia ph\u1ec9 b\u00e1ng t\u00f4i, trong khi v\u1eabn m\u1ec9m c\u01b0\u1eddi l\u1ecbch s\u1ef1 v\u00e0 m\u1eddi t\u00f4i th\u1ee9 tr\u00e0 th\u01b0\u1ee3ng h\u1ea1ng. T\u00f4i ph\u1ea3i c\u1ee9ng r\u1eafn h\u01a1n. T\u00f4i n\u00ean \u0111\u00e1nh l\u1ea1i \u00f4ng ta trong cu\u1ed9c ch\u01a1i c\u1ee7a ch\u00ednh \u00f4ng ta. Cu\u1ed1i c\u00f9ng, \u00f4ng ta l\u1ea1i nh\u00ecn t\u00f4i qua c\u1eb7p k\u00ednh, v\u1eaby tay \u0111u\u1ed5i t\u00f4i \u0111i: \u201c\u0110i \u0111i\u201d. \u201cNh\u01b0ng\u2026\u201d. \u00d4ng ta l\u1ea1i \u0111\u1eadp n\u1eafm \u0111\u1ea5m c\u1ee7a m\u00ecnh xu\u1ed1ng b\u00e0n m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa. L\u1ea7n n\u00e0y, \u00f4ng ta v\u1eabn ng\u1ed3i nguy\u00ean tr\u00ean gh\u1ebf. \u00d4ng ta n\u00f3i gi\u1ecdng ho\u00e0n to\u00e0n m\u1ea5t b\u00ecnh t\u0129nh: \u201cH\u00e3y lu\u00f4n nh\u1edb r\u1eb1ng, c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 nh\u1eefng k\u1ebb b\u1ed9i t\u00edn\u201d. M\u1eaft \u00f4ng ta nh\u00ecn th\u1eb3ng v\u00e0o t\u00f4i, kh\u00f4ng ch\u00fat nao n\u00fang, t\u00f4i cho \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111\u1eb7c \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi t\u1eebng h\u1ecdc \u1edf Harvard. \u201cNh\u1eefng k\u1ebb b\u1ed9i t\u00edn\u201d, \u00f4ng ta \u0111ay nghi\u1ebfn t\u1eebng t\u1eeb, m\u1ed9t c\u00e1ch ch\u1eadm r\u00e3i. \u201cGi\u1edd th\u00ec \u0111i \u0111i. Anh s\u1ebd c\u00f3 d\u1eef li\u1ec7u v\u1ec1 d\u00e2n s\u1ed1 n\u1ebfu Sadat v\u00e0 Allah \u0111\u1ed3ng \u00fd\u201d. V\u00e0i ng\u00e0y sau, th\u00f4ng tin v\u1ec1 d\u00e2n s\u1ed1 \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1eedi \u0111\u1ebfn, n\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a \u0111\u1ebfn m\u1ed9t c\u00e1ch kh\u00f4ng ch\u00ednh th\u1ed1ng, ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t t\u1eadp t\u00e0i li\u1ec7u b\u1eb1ng gi\u1ea5y c\u00e1u b\u1ea9n do ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0a th\u01b0 \u0111\u01b0a t\u1edbi, anh ta \u0111\u00e3 ph\u1ea3i \u0111i m\u1ed9t \u0111o\u1ea1n \u0111\u01b0\u1eddng b\u1ee5i b\u1ea9n v\u00e0 s\u1eb7c m\u00f9i kh\u00f3i xe. Kh\u00f4ng c\u00f3 m\u1ed9t d\u00f2ng ch\u1eef n\u00e0o \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ec1 tr\u00ean \u0111\u00f3, kh\u00f4ng c\u00f3 d\u1ea5u hi\u1ec7u n\u00e0o cho th\u1ea5y n\u00f3 \u0111\u1ebfn t\u1eeb \u0111\u00e2u hay t\u1ea1i sao, nh\u01b0ng t\u1ea5t c\u1ea3 \u0111\u1ec1u \u1edf \u0111\u00f3, m\u1ecdi th\u00f4ng tin t\u00f4i c\u1ea7n. V\u00e0 t\u00f4i kh\u00f4ng ph\u1ea3i tr\u1ea3 cho ai m\u1ed9t \u0111\u1ed3ng n\u00e0o. Khi nh\u00ecn v\u00e0o \u0111\u1ed1ng gi\u1ea5y t\u1edd v\u1edbi nh\u1eefng con s\u1ed1 nh\u00e0m ch\u00e1n, t\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi t\u1ea1i sao nh\u1eefng th\u1ee9 n\u00e0y c\u00f3 th\u1ec3 tr\u1edf n\u00ean gh\u00ea g\u1edbm \u0111\u1ebfn v\u1eady. Li\u1ec7u c\u00f3 m\u1ed9t l\u00fd do ch\u00ednh \u0111\u00e1ng n\u00e0o cho vi\u1ec7c gi\u1ea5u gi\u1ebfm nh\u1eefng th\u1ed1ng k\u00ea n\u00e0y? Ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t s\u1ef1 gi\u1ea3i th\u00edch duy nh\u1ea5t, \u0111\u00f3 l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n Ai C\u1eadp s\u1ee3 cu\u1ed9c kh\u00f4ng k\u00edch c\u1ee7a Israel. Nh\u01b0ng t\u00f4i kh\u00f4ng hi\u1ec3u c\u00e1c s\u1ed1 li\u1ec7u d\u00e2n s\u1ed1 n\u00e0y s\u1ebd gi\u00fap Israel nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0o? T\u00f4i d\u00e1m ch\u1eafc, h\u1ecd \u0111\u00e3 c\u00f3 trong tay t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin c\u1ea7n thi\u1ebft cho m\u00e1y bay v\u00e0 t\u00ean l\u1eeda c\u1ee7a m\u00ecnh; nh\u1eefng qu\u1ea3 bom kh\u00f4ng c\u1ea7n quan t\u00e2m t\u1edbi vi\u1ec7c m\u1ed9t v\u00f9ng ngo\u1ea1i \u00f4 n\u00e0o \u0111\u00f3 s\u1ebd t\u0103ng th\u00eam kho\u1ea3ng 100 ngh\u00ecn ng\u01b0\u1eddi hay 110 ngh\u00ecn ng\u01b0\u1eddi trong v\u00f2ng 20 n\u0103m t\u1edbi. Sau \u0111\u00f3, t\u00f4i l\u1ea1i nh\u1edb l\u1ea1i nh\u1eefng l\u1eddi n\u00f3i c\u1ee7a ti\u1ebfn s\u0129 Asim. T\u00f4i thu\u1ed9c nh\u1eefng k\u1ebb b\u1ed9i t\u00edn. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Ai C\u1eadp bi\u1ebft m\u1ed9t s\u1ed1 \u0111i\u1ec1u m\u00e0 ch\u1ec9 r\u1ea5t \u00edt ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n M\u1ef9 nh\u1eadn th\u1ee9c th\u1ea5u \u0111\u00e1o v\u1ec1 n\u00f3: Ch\u00fang ta s\u1eed d\u1ee5ng c\u00e1c d\u1eef li\u1ec7u nh\u01b0 nh\u1eefng d\u1ef1 \u00e1n m\u00e0 Asim cung c\u1ea5p cho t\u00f4i \u0111\u1ec3 x\u00e2y d\u1ef1ng n\u00ean m\u1ed9t \u0111\u1ebf qu\u1ed1c. B\u00e1o c\u00e1o c\u1ee7a s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf s\u1ebd l\u00e0 th\u1ee9 v\u0169 kh\u00ed t\u1ed1t h\u01a1n r\u1ea5t nhi\u1ec1u so v\u1edbi thanh ki\u1ebfm m\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi l\u00ednh trong c\u00e1c cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh t\u1eebng s\u1eed d\u1ee5ng. Nh\u1eefng qu\u1ea3 bom c\u1ee7a Israel ph\u1ee5c v\u1ee5 cho m\u1ee5c \u0111\u00edch c\u1ee7a h\u1ecd, \u0111em l\u1ea1i s\u1ee9c t\u00e0n ph\u00e1, reo r\u1eafc n\u1ed7i s\u1ee3 h\u00e3i v\u00e0 thuy\u1ebft ph\u1ee5c c\u00e1c quan ch\u1ee9c ch\u00ednh ph\u1ee7 \u0111\u1ea7u h\u00e0ng. Nh\u01b0ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi nh\u01b0 t\u00f4i m\u1edbi th\u1ef1c s\u1ef1 l\u00e0 hi\u1ec3m h\u1ecda. Ch\u00fang t\u00f4i l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111em l\u1ea1i l\u1ee3i","\u00edch t\u1eeb s\u1ef1 t\u00e0n ph\u00e1, kho\u00e9t s\u00e2u v\u00e0o n\u1ed7i s\u1ee3 h\u00e3i v\u00e0 \u0111\u1ea3m b\u1ea3o r\u1eb1ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ea7u h\u00e0ng ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c \u01b0u \u0111\u00e3i b\u1eb1ng nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u kho\u1ea3n \u0111\u1ea7u h\u00e0ng c\u1ee7a h\u1ecd v\u00e0 hy v\u1ecdng r\u1eb1ng h\u1ecdc t\u1eadp t\u1eeb b\u00e0i h\u1ecdc c\u1ee7a h\u1ecd \u0111\u1ec3 tr\u00e1nh vi\u1ec7c b\u1ecb \u0111\u00e1nh bom trong t\u01b0\u01a1ng lai. R\u1ed1t cu\u1ed9c, ch\u00fang t\u00f4i s\u1ebd ph\u1ea3i \u0111\u01b0\u1ee3c nu\u00f4ng chi\u1ec1u v\u00ec ch\u00fang t\u00f4i c\u00f3 \u0111\u1ecba v\u1ecb cao. Ng\u01b0\u1eddi nh\u01b0 ti\u1ebfn s\u0129 Asim kh\u00f4ng c\u00f2n s\u1ef1 l\u1ef1a ch\u1ecdn n\u00e0o kh\u00e1c ngo\u00e0i \u0111\u01b0a cho t\u00f4i t\u00e0i li\u1ec7u ho\u1eb7c l\u00e0 m\u1ea5t vi\u1ec7c. V\u00e0 \u00f4ng ta gh\u00e9t cay gh\u00e9t \u0111\u1eafng t\u00f4i v\u00ec \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3.","Ch\u01b0\u01a1ng 36. Iran: \u0111\u01b0\u1eddng cao t\u1ed1c v\u00e0 ph\u00e1o \u0111\u00e0i Trong nh\u1eefng ng\u00e0y th\u00e1ng \u0111\u00f3, t\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1edbi r\u1ea5t nhi\u1ec1u qu\u1ed1c gia tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. Nh\u1eefng l\u1eddi m\u00e0 Asim n\u00f3i v\u1eabn \u00e1m \u1ea3nh t\u00f4i. C\u1ea3m x\u00fac c\u1ee7a t\u00f4i chuy\u1ec3n t\u1eeb ng\u1ea7n ng\u1ea1i t\u1edbi t\u1ee9c gi\u1eadn v\u00e0 sau \u0111\u00f3 t\u00f4i nh\u1eadn ra r\u1eb1ng, \u00f4ng ta l\u00e0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi ki\u00eau h\u00e3nh, t\u1edbi t\u1eeb m\u1ed9t n\u1ec1n v\u0103n h\u00f3a \u0111\u00e1ng t\u1ef1 h\u00e0o v\u00e0 c\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng c\u1eadn th\u1ea7n c\u1ee7a n\u1eef ho\u00e0ng Cleopatra, \u00f4ng ta c\u0103m gh\u00e9t c\u00e1i \u00fd ngh\u0129 r\u1eb1ng m\u00ecnh ph\u1ea3i ch\u1ecbu c\u00fai \u0111\u1ea7u tr\u01b0\u1edbc c\u00e1c ho\u00e0ng \u0111\u1ebf La M\u00e3. T\u00f4i hi\u1ec3u r\u1eb1ng, n\u1ebfu \u1edf v\u00e0o \u0111\u1ecba v\u1ecb c\u1ee7a \u00f4ng, t\u00f4i th\u1eadm ch\u00ed c\u00f2n c\u01b0 x\u1eed khi\u1ebfm nh\u00e3 h\u01a1n. T\u00f4i r\u1ea5t \u1ea5n t\u01b0\u1ee3ng khi nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi m\u1ec9a mai, xem \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc t\u00f4i nh\u01b0 l\u00e0 Rome, hay Ai C\u1eadp hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i, nh\u01b0ng t\u1ea1i qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a m\u00ecnh, ch\u00fang t\u00f4i c\u0169ng ph\u1ea3i \u0111\u1ed1i m\u1eb7t v\u1edbi nhi\u1ec1u b\u1ea5t \u1ed5n. T\u00f4i \u0111\u00e3 ph\u1ea3i l\u1edbn l\u00ean trong giai \u0111o\u1ea1n \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc tr\u1ea3i qua th\u1eddi k\u1ef3 t\u1ef1 v\u1ea5n. Ch\u00fang t\u00f4i c\u0169ng t\u1eebng ch\u1ee9ng ki\u1ebfn h\u00e0ng lo\u1ea1t nh\u1eefng s\u1ef1 ki\u1ec7n c\u00f3 \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng s\u00e2u s\u1eafc t\u1edbi th\u1ebf h\u1ec7 c\u1ee7a m\u00ecnh, \u0111\u00f3 l\u00e0: cu\u1ed9c n\u1ed5i lo\u1ea1n c\u1ee7a Watts v\u00e0 Detriot, s\u1ef1 c\u00e1ch bi\u1ec7t trong cu\u1ed9c chi\u1ebfn t\u1ea1i Wounded Knee, s\u1ef1 xu\u1ea5t hi\u1ec7n c\u1ee7a C\u00e9sar Ch\u00e1vez v\u00e0 t\u1ed5 ch\u1ee9c United Farm Workers c\u1ee7a \u00f4ng, c\u00f9ng h\u00e0ng lo\u1ea1t c\u00e1c s\u1ef1 ki\u1ec7n kh\u00e1c, nh\u1eefng cu\u1ed9c n\u1ed5i lo\u1ea1n k\u00e9m c\u00f4ng khai h\u01a1n c\u1ee7a c\u00e1c d\u00e2n t\u1ed9c nh\u1ecf kh\u00e1c tr\u00ean kh\u1eafp n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. T\u00f4i \u0111\u00e1nh \u0111\u1ed3ng nh\u1eefng s\u1ef1 ki\u1ec7n \u0111\u00f3 v\u1edbi nh\u1eefng g\u00ec m\u00e0 \u00f4ng b\u00e0, t\u1ed5 ti\u00ean c\u1ee7a t\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng tr\u1ea3i qua trong cu\u1ed9c \u0111\u00e0n \u00e1p t\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 khi h\u1ecd s\u1ed1ng d\u01b0\u1edbi s\u1ef1 th\u1ed1ng tr\u1ecb c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc Anh. S\u1ef1 c\u0103m ph\u1eabn \u0111\u1ebfn t\u1ed9t \u0111\u1ed9 \u0111\u00e3 bu\u1ed9c t\u1ea5t c\u1ea3 h\u1ecd ph\u1ea3i \u0111\u1ee9ng l\u00ean c\u1ea7m v\u0169 kh\u00ed. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi da \u0111en, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi da \u0111\u1ecf v\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi g\u1ed1c M\u1ef9 Latinh n\u00f3i ti\u1ebfng T\u00e2y Ban Nha b\u1ecb \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d coi l\u00e0 nh\u1eefng k\u1ebb n\u1ed5i lo\u1ea1n v\u00e0 t\u1ed5 ti\u00ean c\u1ee7a t\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng l\u00e0 \u201cnh\u1eefng k\u1ebb ph\u1ea3n b\u1ed9i\u201d trong m\u1eaft nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi s\u00e1ng l\u1eadp ra \u0111\u1ebf qu\u1ed1c Anh; nh\u01b0ng ng\u00e0y nay, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi tr\u1ebb tu\u1ed5i ch\u00fang t\u00f4i l\u1ea1i xem nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi l\u00e3nh \u0111\u1ea1o c\u00e1c cu\u1ed9c n\u1ed5i d\u1eady l\u00e0 nh\u1eefng anh h\u00f9ng v\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi b\u1ea3o v\u1ec7 quy\u1ec1n l\u1ee3i ch\u00ednh \u0111\u00e1ng c\u1ee7a m\u00ecnh tr\u01b0\u1edbc c\u00e1c th\u1ebf l\u1ef1c b\u00ean ngo\u00e0i ch\u00ednh l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi s\u00e1ng l\u1eadp ra \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc ch\u00fang t\u00f4i. V\u00e0 t\u00f4i \u1edf \u0111\u00e2y: m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ee9ng gi\u1eefa hai th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u1ed1i l\u1eadp, m\u1ed9t m\u1eb7t \u0111\u1ed3ng c\u1ea3m v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u cho t\u1ef1 do, m\u1eb7t kh\u00e1c l\u1ea1i ph\u1ee5c v\u1ee5 cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi l\u00e3nh \u0111\u1ea1o \u0111\u1ebf qu\u1ed1c \u1ea5y. Nh\u01b0 \u0111\u1ec3 l\u00e0m n\u1ed5i b\u1eadt h\u01a1n th\u1ebf kh\u00f3 x\u1eed c\u1ee7a t\u00f4i, t\u00f4i \u0111\u00e3 ph\u1ea3i t\u1edbi Iran r\u1ea5t nhi\u1ec1u l\u1ea7n; t\u00f4i ph\u1ea3i ph\u1ee5c v\u1ee5 cho ho\u00e0ng \u0111\u1ebf c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y. Khi nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf kh\u1eafc h\u1ecda v\u1ecb ho\u00e0ng \u0111\u1ebf n\u00e0y nh\u01b0 l\u00e0 m\u1ed9t k\u1ebb th\u1ed1ng tr\u1ecb, quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh nu\u00f4i d\u01b0\u1ee1ng \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a \u00f4ng ta b\u1eb1ng tinh hoa c\u1ee7a n\u1ec1n v\u0103n minh m\u00e0 n\u00f3 \u0111\u00e3 \u0111\u1ea1i di\u1ec7n trong su\u1ed1t tri\u1ec1u \u0111\u1ea1i c\u1ee7a Darius v\u00e0 Alexander \u0111\u1ea1i \u0111\u1ebf c\u1ee7a ba th\u1ebf k\u1ef7 tr\u01b0\u1edbc c\u00f4ng nguy\u00ean, ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng n\u00e0y s\u1ebd t\u1eadn d\u1ee5ng to\u00e0n b\u1ed9 l\u01b0\u1ee3ng d\u1ea7u d\u1ef1 tr\u1eef, k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi s\u1ef1 chuy\u00ean nghi\u1ec7p c\u1ee7a c\u00e1c c\u00f4ng ty nh\u01b0 MAIN, \u0111\u1ec3 hi\u1ec7n th\u1ef1c h\u00f3a gi\u1ea5c m\u01a1 uy quy\u1ec1n c\u1ee7a m\u00ecnh. \u0110\u00f4i khi ch\u00fang t\u00f4i ph\u1ea3i thuy\u1ebft ph\u1ee5c ch\u00ednh b\u1ea3n th\u00e2n m\u00ecnh r\u1eb1ng t\u1eeb s\u1ef1 thay \u0111\u1ed5i n\u00e0y s\u1ebd l\u00e0m t\u0103ng th\u00eam n\u1ec1n d\u00e2n ch\u1ee7, x\u00e3 h\u1ed9i d\u00e2n ch\u1ee7. Trong c\u00e1c qu\u1ed1c gia nh\u01b0 Nga, Lybia, Trung Qu\u1ed1c, Tri\u1ec1u Ti\u00ean, Cuba, Panama, Nicaragua v\u00e0 nhi\u1ec1u qu\u1ed1c gia kh\u00e1c, n\u01a1i ch\u1ee7 ngh\u0129a ch\u1ed1ng M\u1ef9 ph\u00e1t tri\u1ec3n r\u1ed9ng kh\u1eafp, chi\u1ebfn l\u01b0\u1ee3c m\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1ec1 xu\u1ea5t v\u1edbi tri\u1ec1u \u0111\u00ecnh c\u1ee7a ho\u00e0ng \u0111\u1ebf Iran t\u1eadp trung v\u00e0o m\u1ed9t \u201cth\u1ef1c t\u1ebf\u201d \u0111\u01b0\u1ee3c vi\u1ec7n d\u1eabn ra r\u1eb1ng v\u00e0o n\u0103m 1962, ho\u00e0ng \u0111\u1ebf \u0111\u00e3 c\u1eaft m\u1ed9t l\u01b0\u1ee3ng l\u1edbn \u0111\u1ea5t s\u1edf h\u1eefu c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u1ec3 chia s\u1ebb cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi n\u00f4ng d\u00e2n; v\u1ecb ho\u00e0ng \u0111\u1ebf, v\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i, sau \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 t\u1ea1o ra Cu\u1ed9c c\u00e1ch m\u1ea1ng tr\u1eafng, m\u1ed9t ch\u01b0\u01a1ng tr\u00ecnh \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a ra \u0111\u1ec3 m\u1edf \u0111\u1ea7u cho nh\u1eefng cu\u1ed9c c\u1ea3i c\u00e1ch kinh t\u1ebf x\u00e3 h\u1ed9i r\u1ed9ng kh\u1eafp. B\u00e2y gi\u1edd t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y r\u00f9ng m\u00ecnh khi nh\u00ecn l\u1ea1i b\u1edfi v\u00ec t\u00f4i bi\u1ebft r\u1eb1ng, t\u1eadn s\u00e2u th\u1eb3m tr\u00e1i tim m\u00ecnh, ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1ec1u hi\u1ec3u r\u1eb1ng t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u tr\u00ean th\u1ef1c s\u1ef1 ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t cu\u1ed9c c\u00e1ch m\u1ea1ng \u0111\u1ec3 minh oan cho ch\u00ednh m\u00ecnh. \u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 l\u1ea9n tr\u00e1nh \u0111\u1ec3 t\u0103ng th\u00eam thanh th\u1ebf v\u00e0 quy\u1ec1n l\u1ef1c cho ho\u00e0ng \u0111\u1ebf Iran. Nh\u00ecn b\u1ec1 ngo\u00e0i, Iran l\u00e0 m\u1ed9t h\u00ecnh m\u1eabu c\u1ee7a s\u1ef1 k\u1ebft h\u1ee3p gi\u1eefa Thi\u00ean Ch\u00faa gi\u00e1o v\u00e0 \u0111\u1ea1o H\u1ed3i. Tuy nhi\u00ean, n\u00f3 th\u1ef1c ch\u1ea5t l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 \u1ee7y nhi\u1ec7m d\u00e0nh cho n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111\u1ec3 th\u1ef1c hi\u1ec7n quy\u1ec1n b\u00e1 ch\u1ee7 \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. \u0110\u00e2y m\u1edbi th\u1eadt s\u1ef1 l\u00e0 \u0111i\u1ec1u khi\u1ebfn Asim lo l\u1eafng cho v\u1eadn m\u1ec7nh c\u1ee7a Ai C\u1eadp. \u0110\u00e2y c\u0169ng ch\u00ednh l\u00e0 m\u1ed9t ngu\u1ed3n thu nh\u1eadp m\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi nh\u01b0 George Rich mu\u1ed1n c\u00f3 khi \u00f4ng ta \u1ee7ng h\u1ed9 vi\u1ec7c \u0111i\u1ec1u khi\u1ec3n Trung \u0110\u00f4ng v\u00e0","ch\u00e2u Phi v\u00ec m\u1ee5c \u0111\u00edch d\u00e0nh cho nh\u1eefng th\u1ebf h\u1ec7 t\u01b0\u01a1ng lai c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. Sau n\u0103m 1974, nh\u1eefng h\u1ee3p \u0111\u1ed3ng k\u00fd k\u1ebft c\u1ee7a MAIN t\u1ea1i Iran \u0111\u00e3 t\u0103ng l\u00ean \u0111\u00e1ng k\u1ec3. C\u00fa h\u00edch v\u1ec1 d\u1ea7u m\u1ecf \u0111\u00e3 \u0111\u1ea9y n\u00f3 t\u0103ng l\u00ean ch\u00f3ng m\u1eb7t. M\u1ee5c ti\u00eau \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00f4ng khai: H\u00e3y l\u00e0m cho OPEC c\u00f3 chung quy\u1ec1n l\u1ee3i v\u1edbi ch\u00fang ta, khi\u1ebfn h\u1ecd ph\u1ea3i ph\u1ee5c v\u1ee5 cho \u0111\u1ebf qu\u1ed1c c\u1ee7a ch\u00fang ta. C\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a t\u00f4i ch\u00ednh l\u00e0 m\u1ea5u ch\u1ed1t c\u1ee7a v\u1ea5n \u0111\u1ec1. Nh\u1eefng nh\u00e0 ho\u1ea1ch \u0111\u1ecbnh v\u00e0 nh\u1eefng k\u1ef9 s\u01b0 ph\u1ee5 thu\u1ed9c v\u00e0o nh\u1eefng d\u1ef1 b\u00e1o v\u1ec1 ph\u00e1t tri\u1ec3n khu v\u1ef1c c\u1ee7a t\u00f4i \u0111\u1ec3 thi\u1ebft k\u1ebf nh\u1eefng h\u1ec7 th\u1ed1ng \u0111i\u1ec7n kh\u00ed h\u00f3a, gi\u00fap \u0111em l\u1ea1i ngu\u1ed3n n\u0103ng l\u01b0\u1ee3ng kh\u1ed5ng l\u1ed3 c\u1ea7n thi\u1ebft \u0111\u1ec3 cung c\u1ea5p cho ng\u00e0nh c\u00f4ng nghi\u1ec7p, th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i v\u00e0 s\u1ef1 ph\u00e1t tri\u1ec3n qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ea7n thi\u1ebft \u0111\u1ea3m b\u1ea3o s\u1ef1 gi\u00e0u c\u00f3 cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Iran. H\u1ea1nh ph\u00fac c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n \u1edf \u0111\u00e2y ch\u00ednh l\u00e0 ch\u00eca kh\u00f3a \u0111\u1ec3 duy tr\u00ec quy\u1ec1n l\u1ef1c c\u1ee7a ho\u00e0ng \u0111\u1ebf v\u00e0 b\u1ea3o \u0111\u1ea3m ngu\u1ed3n d\u1ea7u l\u1eeda \u1ed5n \u0111\u1ecbnh cung c\u1ea5p cho n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. Bruno Zambotti, \u00f4ng ch\u1ee7 c\u1ee7a t\u00f4i t\u1ea1i MAIN \u0111\u00e3 n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i: \u201cAnh s\u1ebd bay t\u1eeb Tehran t\u1edbi Kerman, m\u1ed9t \u1ed1c \u0111\u1ea3o tr\u00ean cao nguy\u00ean sa m\u1ea1c n\u1ed5i ti\u1ebfng Dasht-e Lut, n\u01a1i Alexander \u0111\u1ea1i \u0111\u1ebf \u0111\u00e3 c\u00f3 nh\u1eefng cu\u1ed9c h\u00e0nh qu\u00e2n l\u1ecbch s\u1eed. \u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t \u1ed1c \u0111\u1ea3o c\u1ee7a nh\u1eefng ni\u1ec1m vui b\u00ed \u1ea9n. T\u1eeb \u0111\u00e2y, anh s\u1ebd l\u00e1i xe \u0111i Bandar-e Abbas, tr\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng \u0111i anh s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ea5y nhi\u1ec1u sa m\u1ea1c \u0111\u1eb9p m\u1eaft nh\u1ea5t tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. Ng\u00e0y nay, Bandar-e Abbas ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t l\u00e0ng ch\u00e0i \u0111ang say gi\u1ea5c ng\u1ee7, nh\u01b0ng sau n\u00e0y, n\u00f3 s\u1ebd tr\u1edf th\u00e0nh \u0111\u1ed1i th\u1ee7 c\u1ea1nh tranh v\u1edbi Riviera\u201d. L\u00fac \u0111\u00f3, t\u00f4i bi\u1ebft Bruno c\u01b0\u1eddng \u0111i\u1ec7u h\u00f3a m\u1ecdi th\u1ee9 nh\u01b0ng t\u00f4i kh\u00f4ng n\u00f3i g\u00ec\u2026 T\u00f4i c\u00f9ng v\u1edbi hai k\u1ef9 s\u01b0 c\u1ee7a MAIN l\u00ean m\u1ed9t chi\u1ebfc m\u00e1y bay nh\u1ecf t\u1eeb Tehran t\u1edbi Kerman. L\u00fac \u0111\u00f3 v\u00e0o kho\u1ea3ng gi\u1eefa m\u00f9a h\u00e8; m\u1eb7c d\u00f9 \u0111\u00e3 l\u00e0 chi\u1ec1u mu\u1ed9n nh\u01b0ng c\u00e1i oi n\u00f3ng v\u1eabn r\u1ea5t ng\u1ed9t ng\u1ea1t. Th\u1ecb tr\u1ea5n nh\u1ecf n\u00e0y d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 \u0111\u00e3 b\u1ecb b\u1ecf qu\u00ean theo th\u1eddi gian, ngo\u1ea1i tr\u1eeb m\u1ed9t v\u00e0i \u0111\u1ee9a tr\u1ebb v\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0 \u0111i quanh qu\u1ea9n trong \u00e1nh chi\u1ec1u t\u00e0, \u00e1nh m\u1eaft nh\u00ecn l\u01a1 \u0111\u00e3ng. N\u1ebfu nh\u01b0 b\u1ee5i b\u1ea9n v\u00e0 s\u1ef1 ngh\u00e8o kh\u1ed5 n\u01a1i \u0111\u00e2y ch\u00ednh l\u00e0 nh\u1eefng ni\u1ec1m vui th\u00edch b\u00ed m\u1eadt nh\u01b0 Bruno \u0111\u00e3 n\u00f3i th\u00ec t\u00f4i \u0111\u00e3 v\u01b0\u1ee3t tr\u00ean c\u1ea3 vi\u1ec7c th\u01b0\u1edfng th\u1ee9c \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3, \u0111i\u1ec1u n\u00e0y v\u01b0\u1ee3t qu\u00e1 s\u1ef1 t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a t\u00f4i. M\u1ed3 h\u00f4i nh\u1ec5 nh\u1ea1i, ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1eb7t ph\u00f2ng t\u1ea1i m\u1ed9t kh\u00e1ch s\u1ea1n t\u1ed1t nh\u1ea5t trong th\u1ecb tr\u1ea5n. \u0110\u1ea1i s\u1ea3nh c\u1ee7a kh\u00e1ch s\u1ea1n r\u1ea5t nh\u1ecf, \u1ea3m \u0111\u1ea1m v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng c\u00f3 ch\u00fat \u0111\u1ed3 \u0111\u1ea1c n\u00e0o. Ch\u00e0ng thanh ni\u00ean tr\u1ebb \u0111\u1ee9ng sau qu\u1ea7y ti\u1ebfp t\u00e2n vui v\u1ebb gi\u1edbi thi\u1ec7u v\u1edbi ch\u00fang t\u00f4i r\u1eb1ng h\u1ecd c\u00f3 ph\u1ee5c v\u1ee5 bia l\u1ea1nh t\u1ea1i qu\u00e1n bar \u1edf ngo\u00e0i s\u00e2n. M\u1ed7i ng\u01b0\u1eddi ch\u00fang t\u00f4i \u1edf m\u1ed9t ph\u00f2ng, th\u1eadt ng\u1ea1c nhi\u00ean l\u00e0 m\u1ed7i ph\u00f2ng c\u00f3 m\u1ed9t ph\u00f2ng t\u1eafm ri\u00eang, v\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i h\u1eb9n g\u1eb7p nhau t\u1ea1i qu\u00e1n bar sau n\u1eeda ti\u1ebfng. Ph\u00f2ng \u1edf kh\u00e1ch s\u1ea1n n\u00e0y kh\u00e1 th\u01b0a th\u1edbt nh\u01b0ng s\u1ea1ch s\u1ebd. T\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y nh\u1eb9 nh\u00f5m khi th\u1ea5y c\u0103n ph\u00f2ng c\u00f3 \u0111\u1eb7t m\u1ed9t chi\u1ebfc \u0111i\u1ec1u h\u00f2a, cho d\u00f9 ti\u1ebfng k\u00eau c\u1ee7a n\u00f3 r\u1ea5t \u1ea7m \u0129 nh\u01b0ng \u00edt ra n\u00f3 v\u1eabn c\u00f2n ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng. M\u1eb7c d\u00f9, \u0111\u00fang l\u00e0 c\u00f3 ph\u00f2ng t\u1eafm ri\u00eang nh\u01b0ng t\u00f4i ph\u00e1t hi\u1ec7n ra r\u1eb1ng toilet kh\u00f4ng x\u1ea3 t\u1ef1 \u0111\u1ed9ng \u0111\u01b0\u1ee3c. C\u00f3 hai chi\u1ebfc v\u00f2i nh\u00f4 ra g\u1ea7n ch\u1ed7 \u0111\u00f3. Chi\u1ebfc v\u00f2i cao h\u01a1n c\u00f3 m\u1ed9t \u0111\u1ea7u v\u00f2i nh\u1ecf nh\u00f4 ra ph\u00eda tr\u00ean \u0111\u1ea7u t\u00f4i, t\u00f4i \u0111o\u00e1n n\u00f3 l\u00e0 chi\u1ebfc v\u00f2i hoa sen; chi\u1ebfc v\u00f2i th\u1ea5p h\u01a1n d\u00f9ng \u0111\u1ec3 v\u1eb7n n\u01b0\u1edbc ra m\u1ed9t chi\u1ebfc th\u00f9ng \u0111\u1ef1ng n\u01b0\u1edbc \u0111\u00e3 han g\u1ec9, \u0111\u1ec3 t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 d\u1ed9i n\u01b0\u1edbc v\u00e0o toilet. T\u00f4i c\u1edfi qu\u1ea7n \u00e1o ra \u0111\u1ec3 t\u1eafm, ch\u1ec9 \u0111\u1ee9ng tr\u00ean m\u1ed9t kho\u1ea3ng r\u1ea5t nh\u1ecf gi\u1eefa toilet v\u00e0 b\u1ee9c t\u01b0\u1eddng. \u1ede \u0111\u00e2y c\u0169ng kh\u00f4ng c\u00f3 c\u1ea3 c\u1eeda che nh\u00e0 t\u1eafm; khi t\u00f4i v\u1eb7n v\u00f2i, n\u01b0\u1edbc b\u1eafn tung t\u00f3e nh\u01b0ng l\u1ea1i kh\u00f4ng v\u00e0o ng\u01b0\u1eddi t\u00f4i m\u00e0 l\u1ea1i l\u00e0m \u01b0\u1edbt c\u00e1i toilet. N\u1ebfu t\u00f4i c\u00fai ng\u01b0\u1eddi xu\u1ed1ng b\u1ec7 s\u1ee9, ng\u01b0\u1eddi t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u1ee7 \u01b0\u1edbt \u0111\u1ec3 k\u1ef3 c\u1ecd v\u00e0 t\u1eafm r\u1eeda. Ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t c\u00e1i b\u1ec3 n\u01b0\u1edbc nh\u1ecf \u0111\u1ed1i di\u1ec7n v\u1edbi g\u00f3c nh\u00e0 t\u1eafm, n\u01a1i n\u01b0\u1edbc \u0111\u01b0\u1ee3c d\u1eabn ch\u1ea3y v\u00e0o \u0111\u00f3, \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 thay th\u1ebf cho chi\u1ebfc v\u00f2i h\u1ecfng. T\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi, l\u1ea7n cu\u1ed1i c\u00f9ng m\u00e0 Bruno t\u1edbi \u201c\u1ed1c \u0111\u1ea3o\u201d n\u00e0y l\u00e0 khi n\u00e0o. C\u1ea3m th\u1ea5y s\u1ea3ng kho\u00e1i sau khi t\u1eafm r\u1eeda, t\u00f4i ti\u1ebfn th\u1eb3ng t\u1edbi qu\u00e1n bar ngo\u00e0i s\u00e2n, \u1edf \u0111\u00f3 c\u00f3 b\u1ed1n chi\u1ebfc b\u00e0n l\u1ed1m \u0111\u1ed1m nh\u1eefng v\u1ebft han g\u1ec9 v\u00e0 h\u00e0ng lo\u1ea1t nh\u1eefng chi\u1ebfc gh\u1ebf \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1eb7t tr\u00ean b\u1eadc thang, t\u1ea1o n\u00ean m\u1ed9t c\u1ea3nh r\u1ea5t \u1ea5n t\u01b0\u1ee3ng. Frank, m\u1ed9t trong hai ng\u01b0\u1eddi k\u1ef9 s\u01b0 trong \u0111o\u00e0n \u0111\u00e3 ng\u1ed3i \u0111\u1ee3i \u1edf \u0111\u00f3, tr\u00ean m\u1eb7t b\u00e0n tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t anh l\u00e0 ba c\u1ed1c bia \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c r\u00f3t \u0111\u1ea7y.","Anh n\u00f3i: \u201c\u1ede \u0111\u00e2y ch\u1ec9 c\u00f3 lo\u1ea1i bia n\u00e0y. T\u00f4i ngh\u0129 l\u00e0 anh s\u1ebd u\u1ed1ng n\u00f3 n\u00ean g\u1ecdi s\u1eb5n\u201d. Ch\u00fang t\u00f4i ch\u1edd th\u00eam 15 ph\u00fat sau \u0111\u00f3, c\u1ea3 hai ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u1ec1u cho r\u1eb1ng ng\u01b0\u1eddi b\u1ea1n c\u1ee7a m\u00ecnh ch\u1eafc l\u00e0 \u0111ang ch\u1ee3p m\u1eaft r\u1ed3i. Ch\u00fang t\u00f4i n\u00e2ng c\u1ed1c ch\u00fac m\u1eebng chuy\u1ebfn \u0111i v\u00e0 u\u1ed1ng c\u1ea1n c\u1ed1c bia. Khi ch\u00fang t\u00f4i v\u1eeba \u0111\u1eb7t c\u1ed1c xu\u1ed1ng th\u00ec James \u0111\u1ebfn. Anh ta l\u00ea b\u01b0\u1edbc l\u00ean nh\u1eefng b\u1eadc thang, mang theo c\u00e1i \u00e1o m\u00e0 anh ta \u0111\u00e3 m\u1eb7c trong chuy\u1ebfn bay t\u1edbi \u0111\u00e2y. N\u00f3 \u01b0\u1edbt s\u0169ng, n\u01b0\u1edbc \u0111ang nh\u1ecf gi\u1ecdt xu\u1ed1ng n\u1ec1n. Anh ta \u0111\u1eb7t \u201cb\u1ed9p\u201d chi\u1ebfc \u00e1o xu\u1ed1ng m\u1eb7t b\u00e0n, th\u1ea3 ph\u1ecbch ng\u01b0\u1eddi xu\u1ed1ng chi\u1ebfc gh\u1ebf tr\u1ed1ng tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t ch\u00fang t\u00f4i v\u00e0 u\u1ed1ng c\u1ea1n c\u1ed1c bia c\u1ee7a m\u00ecnh. Frank l\u00ean ti\u1ebfng h\u1ecfi: \u201cAnh l\u00e0m sao th\u1ebf?\u201d James \u0111\u00e1p: \u201cT\u00f4i c\u1ea7n ph\u1ea3i \u0111i v\u1ec7 sinh, nh\u01b0ng toilet l\u1ea1i kh\u00f4ng x\u1ea3 \u0111\u01b0\u1ee3c. T\u00f4i th\u1ea5y m\u1ed9t c\u00e1i th\u00f9ng v\u00e0 v\u1eb7n v\u00f2i n\u01b0\u1edbc nh\u01b0ng n\u00f3 b\u1ecb h\u1ecfng, n\u00ean t\u00f4i b\u1ecb n\u01b0\u1edbc x\u1ed1i v\u00e0 \u01b0\u1edbt s\u0169ng\u201d. Ch\u00fang t\u00f4i c\u00f9ng ph\u00e1 l\u00ean c\u01b0\u1eddi, Frank cho r\u1eb1ng kh\u00ed h\u1eadu kh\u00f4 n\u00f3ng c\u1ee7a v\u00f9ng sa m\u1ea1c s\u1ebd l\u00e0m chi\u1ebfc \u00e1o kh\u00f4 nhanh ch\u00f3ng. James n\u00f3i: \u201cT\u00f4i c\u0169ng cho l\u00e0 nh\u01b0 th\u1ebf, n\u1ebfu kh\u00f4ng t\u00f4i \u0111\u00e3 ch\u1eb3ng mang theo chi\u1ebfc \u00e1o t\u1edbi \u0111\u00e2y\u201d. Bu\u1ed5i s\u00e1ng h\u00f4m sau, ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c hai ng\u01b0\u1eddi Iran \u0111\u1ebfn \u0111\u00f3n, m\u1ed9t l\u00e0 phi\u00ean d\u1ecbch vi\u00ean, k\u1ef9 s\u01b0 c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 l\u00e1i xe tr\u00ean m\u1ed9t chi\u1ebfc xe Jeep. H\u1ecd chi\u1ebfm h\u00e0ng gh\u1ebf \u0111\u1ea7u, c\u00f2n ba ch\u00fang t\u00f4i chen ch\u00fac nhau trong h\u00e0ng gh\u1ebf sau, t\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi tr\u1ebb nh\u1ea5t, ng\u1ed3i \u1edf gi\u1eefa. \u0110\u1ec3 c\u1eed \u0111\u1ed9ng tho\u1ea3i m\u00e1i h\u01a1n, t\u00f4i ph\u1ea3i g\u00e1c ch\u00e2n l\u00ean chi\u1ebfc tr\u1ee5c truy\u1ec1n \u0111\u1ed9ng. Nh\u1eefng con \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ea5t \u0111\u01b0a ch\u00fang t\u00f4i t\u1edbi \u0111i t\u1eeb v\u00f9ng cao nguy\u00ean c\u1ee7a sa m\u1ea1c t\u1edbi v\u00f9ng b\u1edd bi\u1ec3n c\u1ee7a V\u1ecbnh Ba T\u01b0. Tay k\u1ef9 s\u01b0 ng\u01b0\u1eddi Iran gi\u1ea3i th\u00edch r\u1eb1ng ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang \u0111i theo tuy\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e0 nh\u1eefng \u0111o\u00e0n h\u00e0nh h\u01b0\u01a1ng th\u1eddi x\u01b0a v\u1eabn \u0111i. Anh ta n\u00f3i, ngh\u1ec3n c\u1ed5 quay l\u1ea1i nh\u00ecn ch\u00fang t\u00f4i: \u201cSa m\u1ea1c n\u00e0y lu\u00f4n ch\u1ee9a \u0111\u1ef1ng nh\u1eefng tai h\u1ecda v\u00e0 c\u1ea3 may m\u1eafn n\u1eefa. N\u00f3 b\u1ea3o v\u1ec7 t\u1ed5 ti\u00ean c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i kh\u1ecfi c\u00e1c k\u1ebb th\u00f9 v\u00e0 n\u00f3 c\u0169ng c\u1ea3n tr\u1edf vi\u1ec7c h\u1ecd v\u01b0\u1ee3t ra kh\u1ecfi \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a ch\u00ednh m\u00ecnh. B\u00e2y gi\u1edd, sa m\u1ea1c n\u00e0y c\u00e0ng tr\u1edf n\u00ean quan tr\u1ecdng h\u01a1n bao gi\u1edd h\u1ebft. C\u00e1c anh c\u0169ng th\u1ea5y \u0111\u1ea5y, Dasht-e Lut ch\u00ednh l\u00e0 n\u01a1i ph\u00e2n chia ch\u00e2u \u00c2u v\u00e0 ch\u00e2u Phi, v\u00e0 ph\u00e2n chia c\u1ea3 v\u00f9ng m\u00e0 c\u00e1c anh g\u1ecdi l\u00e0 Trung \u0110\u00f4ng v\u1edbi ch\u00e2u \u00c1. \u0110\u00e2y c\u0169ng ch\u00ednh l\u00e0 tuy\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng tr\u1ef1c ti\u1ebfp n\u1ed1i gi\u1eefa Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft v\u00e0 V\u1ecbnh Ba T\u01b0. C\u00e1c anh th\u1eed nh\u00ecn v\u00e0o b\u1ea3n \u0111\u1ed3 xem. Ch\u1eafc m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ec1u bi\u1ebft n\u01b0\u1edbc Nga r\u1ea5t mu\u1ed1n chi\u1ebfm \u0111\u01b0\u1ee3c Iran. \u0110\u00e2y l\u00e0 con \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ec3 ch\u00fang t\u00f4i \u0111i l\u1ea1i v\u00e0 ng\u00e0y nay, n\u00f3 c\u00f2n tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t con \u0111\u01b0\u1eddng cao t\u1ed1c cho l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc Nga\u201d. Anh ta ch\u1ec9 v\u1ec1 ph\u00eda tr\u01b0\u1edbc: \u201cNgay ph\u00eda tr\u01b0\u1edbc kia, h\u1ecd \u0111\u00e3 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t \u0111\u01b0\u1eddng \u1ed1ng d\u1eabn d\u1ea7u l\u1edbn. Th\u1ecb tr\u1ea5n nh\u1ecf m\u00e0 ch\u00fang ta s\u1ebd ngh\u1ec9 ch\u00e2n \u0111\u00eam nay, Bandar-e Abbas, \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh ph\u00e1o \u0111\u00e0i c\u1ee7a ch\u1ee7 ngh\u0129a c\u1ed9ng s\u1ea3n. V\u1edbi m\u00e1y bay chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u, t\u00ean l\u1eeda, t\u00e0u ng\u1ea7m h\u1ea1t nh\u00e2n, m\u00e1y bay v\u1eadn t\u1ea3i, h\u1ecd \u0111\u00e3 ki\u1ec3m so\u00e1t nh\u1eefng tuy\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng d\u1ea7u l\u1eeda quan tr\u1ecdng nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi\u201d. Frank, James v\u00e0 t\u00f4i c\u00f9ng ng\u01b0\u1edbc m\u1eaft nh\u00ecn v\u1ec1 n\u01a1i \u0111\u00f3. James nh\u1eadn x\u00e9t: \u201cH\u00e3y \u0111o\u00e1n xem, r\u1ed1t cu\u1ed9c th\u00ec c\u00f4ng vi\u1ec7c ph\u00eda tr\u01b0\u1edbc c\u1ee7a ch\u00fang ta l\u00e0 r\u1ea5t cao c\u1ea3. Nh\u01b0ng \u0111\u1eebng c\u0103ng th\u1eb3ng qu\u00e1, c\u00e1c b\u1ea1n c\u1ee7a t\u00f4i; t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng g\u00ec ch\u00fang ta ph\u1ea3i l\u00e0m l\u00e0 c\u1ee9u th\u1ebf gi\u1edbi n\u00e0y tho\u00e1t kh\u1ecfi ch\u1ee7 ngh\u0129a c\u1ed9ng s\u1ea3n\u201d. Tay k\u1ef9 s\u01b0 ng\u01b0\u1eddi Iran l\u1ea1i ti\u1ebfp t\u1ee5c: \u201c\u0110i\u1ec1u quan tr\u1ecdng l\u00e0 ch\u00fang ta, ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 c\u00e1c anh c\u00f9ng ng\u01b0\u1eddi Persian ch\u00fang t\u00f4i, s\u1ebd th\u1ef1c hi\u1ec7n \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 tr\u01b0\u1edbc. Ch\u00fang ta ph\u1ea3i x\u00e2y d\u1ef1ng con \u0111\u01b0\u1eddng cao t\u1ed1c qu\u00e2n s\u1ef1 \u0111\u00f3 v\u00e0 ph\u1ea3i bi\u1ebfn Bandar-e Abbas tr\u1edf th\u00e0nh ph\u00e1o \u0111\u00e0i c\u1ee7a ch\u00fang ta\u201d. Frank n\u00f3i: \u201c\u0110\u00f3 l\u00e0 l\u00fd do v\u00ec sao ch\u00fang t\u00f4i c\u00f3 m\u1eb7t \u1edf \u0111\u00e2y\u201d. Ng\u01b0\u1eddi k\u1ef9 s\u01b0 nh\u1eadn x\u00e9t: \u201cH\u00e3y lu\u00f4n lu\u00f4n nh\u1edb r\u1eb1ng ng\u01b0\u1eddi Iran kh\u00f4ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp, ch\u00fang t\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Ba T\u01b0. Ch\u00fang t\u00f4i theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i nh\u01b0ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp l\u1ea1i \u0111e d\u1ecda ch\u00fang t\u00f4i. Ch\u00fang t\u00f4i ho\u00e0n to\u00e0n \u1ee7ng h\u1ed9 c\u00e1c anh\u201d.","Sa m\u1ea1c n\u00e0y kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 nh\u1eefng con s\u00f3ng c\u00e1t b\u1ea5t t\u1eadn nh\u01b0 Peter O\u2019Toole t\u1eebng g\u1eb7p ph\u1ea3i trong b\u1ed9 phim Lawrence Of Arabia. Ch\u1eb3ng c\u00f3 g\u00ec ngo\u00e0i nh\u1eefng d\u00e3y n\u00fai nhi\u1ec1u m\u00e0u, \u0111\u1ecf, t\u00eda, n\u00e2u \u0111\u1ecf bu\u1ed3n t\u1ebb, k\u00e9o d\u00e0i m\u00e3i t\u01b0\u1edfng ch\u1eebng nh\u01b0 v\u00f4 t\u1eadn. \u0110\u1ed1i v\u1edbi t\u00f4i, n\u01a1i \u0111\u00e2y qu\u1ea3 l\u00e0 \u0111\u1eb9p, h\u00f9ng v\u0129 nh\u01b0 Bruno \u0111\u00e3 t\u1eebng n\u00f3i. V\u00e0 \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111i\u1ec1m b\u00e1o tr\u01b0\u1edbc. T\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng \u0111o\u00e0n h\u00e0nh h\u01b0\u01a1ng v\u1edbi h\u00e0ng tr\u0103m ng\u01b0\u1eddi v\u00e0 l\u1ea1c \u0111\u00e0 c\u00f3 th\u1ec3 v\u01b0\u1ee3t qua sa m\u1ea1c n\u00e0y. M\u1eb7c d\u00f9, chi\u1ebfc xe Jeep c\u00f3 \u0111i\u1ec1u h\u00f2a nh\u01b0ng ch\u00fang t\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ea5y tho\u1ea3i m\u00e1i h\u01a1n v\u00ec kh\u00f4ng kh\u00ed oi n\u00f3ng, ng\u1ed9t ng\u1ea1t t\u1eeb b\u00ean ngo\u00e0i. Ch\u00fang t\u00f4i li\u00ean t\u1ee5c d\u1eebng l\u1ea1i \u0111\u1ec3 hai anh ch\u00e0ng k\u1ef9 s\u01b0 c\u00f3 th\u1ec3 ki\u1ec3m tra \u0111\u1ea5t v\u00e0 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n c\u00f3 th\u1ec3 \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng t\u1edbi \u0111\u01b0\u1eddng v\u1eadn chuy\u1ec3n, \u1ed1ng d\u1eabn d\u1ea7u v\u00e0 \u0111\u01b0\u1eddng cao t\u1ed1c. Khi ch\u00fang t\u00f4i b\u1ecf kh\u00f4ng chi\u1ebfc xe, l\u00fac \u0111\u1ea7u n\u00f3 c\u0169ng tr\u1edf n\u00ean m\u00e1t h\u01a1n nh\u01b0ng sau \u0111\u00f3 th\u00ec \u00e1nh m\u1eb7t tr\u1eddi chi\u1ebfu xu\u1ed1ng gay g\u1eaft h\u01a1n. M\u1ed9t l\u1ea7n, ch\u00fang t\u00f4i d\u1eebng l\u1ea1i ngh\u1ec9 ng\u01a1i, u\u1ed1ng tr\u00e0 t\u1ea1i m\u1ed9t l\u00e0ng nh\u1ecf, \u0111\u1eb7c tr\u01b0ng c\u1ee7a \u1ed1c \u0111\u1ea3o tr\u00ean sa m\u1ea1c, n\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t khu l\u00e0ng y\u00ean b\u00ecnh n\u1eb1m gi\u1eefa sa m\u1ea1c \u0111\u1ea7y th\u00f9 \u0111\u1ecbch. Ngay sau khi r\u1eddi kh\u1ecfi \u1ed1c \u0111\u1ea3o \u0111\u00f3, chi\u1ebfc xe c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i b\u1ecb tr\u00e0n ng\u1eadp b\u1edfi m\u1ed9t l\u00e0n kh\u00f3i v\u00e0 m\u00f9i r\u1ea5t kinh kh\u1ee7ng. Frank k\u00eau l\u00ean: \u201cC\u00f3 c\u00e1i g\u00ec \u0111\u00f3 \u0111ang ch\u00e1y!\u201d Ng\u01b0\u1eddi l\u00e1i xe t\u1ea1t xe v\u00e0o ph\u00eda b\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng v\u00e0 phanh g\u1ea5p l\u1ea1i. Ng\u01b0\u1eddi k\u1ef9 s\u01b0 Iran y\u00eau c\u1ea7u: \u201cM\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi ra kh\u1ecfi xe\u201d. C\u00e1nh c\u1eeda xe \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1edf ra v\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi nh\u1ea3y xu\u1ed1ng n\u1ec1n c\u00e1t, ngo\u1ea1i tr\u1eeb t\u00f4i. T\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 nh\u1ea5c \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u00e2n m\u00ecnh l\u00ean kh\u1ecfi c\u1eeda, n\u00f3 \u0111\u00e3 b\u1ecb t\u00ea c\u1ee9ng l\u1ea1i. James k\u00eau l\u00ean: \u201cNhanh l\u00ean, anh l\u00e0m sao th\u1ebf?\u201d T\u00f4i kh\u00f4ng n\u00f3i \u0111\u01b0\u1ee3c g\u00ec. T\u00f4i d\u1ed3n h\u1ebft t\u1ea5t c\u1ea3 s\u1ee9c l\u1ef1c nh\u01b0ng c\u00e1i ch\u00e2n l\u1ea1i kh\u00f4ng nghe theo l\u1eddi t\u00f4i. Ho\u1ea3ng s\u1ee3 t\u1ed9t \u0111\u1ed9, t\u00f4i k\u00e9o tu\u1ed9t chi\u1ebfc d\u00e2y gi\u1ea7y \u0111ang \u0111i cho n\u00f3 l\u1ecfng ra. May m\u1eafn l\u00e0 b\u00e2y gi\u1edd ch\u00e2n t\u00f4i \u0111\u00e3 c\u00f3 c\u1ea3m gi\u00e1c, n\u00f3 tu\u00e2n theo \u00fd mu\u1ed1n c\u1ee7a t\u00f4i, t\u00f4i nh\u00e0o ng\u01b0\u1eddi qua c\u1eeda v\u00e0 nh\u1ea3y \u00e0o xu\u1ed1ng l\u1edbp c\u00e1t tr\u00ean sa m\u1ea1c. Frank s\u0103m soi t\u00f4i v\u00e0 anh ta b\u1eaft \u0111\u1ea7u c\u01b0\u1eddi. Anh ta quay v\u1ec1 ph\u00eda t\u00f4i v\u00e0 n\u00f3i: \u201cMi\u1ebfng cao su \u1edf gi\u00e0y c\u1ee7a anh b\u1ecb n\u1ea5u ch\u1ea3y v\u00e0 d\u00ednh v\u00e0o mi\u1ebfng th\u1ea3m ph\u1ee7 tr\u00ean tr\u1ee5c xe. T\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng th\u1ea5y nh\u1eefng \u0111\u1ed9ng c\u01a1 b\u1ecb n\u00f3ng nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0y tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y nh\u01b0ng l\u1ea7n n\u00e0y \u0111\u00fang l\u00e0 th\u00fa v\u1ecb nh\u1ea5t!\u201d. Cu\u1ed1i c\u00f9ng t\u00f4i c\u0169ng c\u00f3 th\u1ec3 g\u1ee1 mi\u1ebfng ch\u00e1y kh\u1ecfi t\u1ea5m th\u1ea3m v\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i l\u1ea1i c\u00f3 th\u1ec3 ti\u1ebfp t\u1ee5c \u0111i. Ch\u00fang t\u00f4i t\u1edbi Bandar-e Abbas khi m\u1eb7t tr\u1eddi chu\u1ea9n b\u1ecb l\u1eb7n \u1edf ph\u00eda cu\u1ed1i sa m\u1ea1c.","Ch\u01b0\u01a1ng 37. Israel: ng\u01b0\u1eddi l\u00ednh b\u1ed9 binh c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 N\u1eb1m \u1edf eo bi\u1ec3n Hormuz, \u0111\u1ed1i di\u1ec7n v\u1edbi \u0111\u1ec9nh c\u1ee7a b\u00e1n \u0111\u1ea3o \u1ea2r\u1eadp, c\u00e1c n\u01b0\u1edbc UAE, Oman, Bahrain v\u00e0 Quata, nh\u1eefng n\u01b0\u1edbc ra \u0111\u1eddi v\u00e0o n\u0103m 1971 khi qu\u00e2n Anh r\u00fat lui kh\u1ecfi n\u01a1i \u0111\u00e2y, Bandar-e Abbas ch\u1ebf ng\u1ef1 m\u1ed9t trong nh\u1eefng h\u00e0nh lang chi\u1ebfn l\u01b0\u1ee3c l\u1edbn nh\u1ea5t tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. N\u01a1i \u0111\u00e2y \u0111\u00e3 t\u1eebng l\u00e0 \u0111\u1ea1i b\u1ea3n doanh c\u1ee7a nh\u1eefng t\u00ean h\u1ea3i t\u1eb7c hung d\u1eef, ch\u00fang c\u01b0\u1edbp b\u00f3c nh\u1eefng t\u00e0u thuy\u1ec1n \u0111i qua \u0111\u00e2y \u0111\u1ec3 v\u00e0o bi\u1ec3n \u1ea2r\u1eadp. Ng\u00e0y nay, h\u1ea7u h\u1ebft x\u0103ng d\u1ea7u c\u1ee7a th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u01b0\u1ee3c chuy\u1ec3n qua b\u1edd bi\u1ec3n n\u00e0y. Khi ch\u00fang t\u00f4i t\u1edbi \u0111\u00e2y, n\u00f3 v\u1eabn c\u00f2n l\u00e0 m\u1ed9t ng\u00f4i l\u00e0ng nh\u1ecf v\u00e0 ngh\u00e8o \u0111\u00f3i, v\u1edbi m\u1ed9t kh\u00e1ch s\u1ea1n l\u1edbn hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i n\u1eb1m ngay b\u00ean v\u1ecbnh, \u0111\u00e2y l\u00e0 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n ti\u00ean quy\u1ebft \u0111\u1ec3 thu h\u00fat c\u00e1c c\u1ed1 v\u1ea5n, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 th\u1ec3 bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i th\u1ecb tr\u1ea5n nh\u1ecf b\u00e9 n\u00e0y tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t trung t\u00e2m c\u00f4ng nghi\u1ec7p, qu\u00e2n s\u1ef1. N\u0103m ng\u01b0\u1eddi ch\u00fang t\u00f4i ch\u00ednh l\u00e0 m\u1ed9t trong nh\u1eefng v\u1ecb kh\u00e1ch \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u1ee7a kh\u00e1ch s\u1ea1n. Ch\u00fang t\u00f4i \u0103n t\u1ed1i c\u00f9ng nhau v\u00e0 kh\u00e1m ph\u00e1 ra r\u1eb1ng, ch\u00fang t\u00f4i v\u00e0 ba ng\u01b0\u1eddi ph\u1ee5c v\u1ee5 c\u00f3 c\u1ea3 m\u1ed9t kh\u00f4ng gian nh\u00e0 \u0103n r\u1ed9ng r\u00e3i v\u00ec n\u01a1i \u0111\u00e2y ch\u1eb3ng c\u00f3 ai. Ng\u01b0\u1eddi k\u1ef9 s\u01b0 Iran n\u00f3i: \u201c5 n\u0103m n\u1eefa quay l\u1ea1i n\u01a1i \u0111\u00e2y, c\u00e1c anh s\u1ebd kh\u00f4ng nh\u1eadn ra n\u01a1i n\u00e0y \u0111\u00e2u. Theo c\u00e1ch n\u00e0y hay kh\u00e1c th\u00ec n\u00f3 c\u0169ng s\u1ebd thay \u0111\u1ed5i. Cho d\u00f9 ng\u01b0\u1eddi thay \u0111\u1ed5i n\u00f3 l\u00e0 c\u00e1c anh hay l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Nga \u0111i ch\u0103ng n\u1eefa\u201d. Sau khi ch\u00fang t\u00f4i \u0103n xong, t\u00f4i l\u1ea5y m\u1ed9t \u0111i\u1ebfu x\u00ecg\u00e0 v\u00e0 m\u1ed9t m\u00ecnh \u0111i d\u1ea1o trong \u0111\u00eam. T\u00f4i h\u01b0\u1edbng v\u1ec1 ph\u00eda bi\u1ec3n. M\u1ed9t c\u1ea7u t\u00e0u m\u1edbi \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e2y d\u1ef1ng, m\u1edf r\u1ed9ng cho khu v\u1ef1c v\u1ecbnh kh\u00e1 n\u00f4ng n\u00e0y th\u00eam kho\u1ea3ng n\u1eeda d\u1eb7m t\u00ednh t\u1eeb b\u1edd bi\u1ec3n. \u0110\u00eam kh\u00f4ng c\u00f3 tr\u0103ng nh\u01b0ng \u00e1nh s\u00e1ng c\u1ee7a nh\u1eefng v\u00ec sao soi s\u00e1ng b\u1ea7u tr\u1eddi \u0111\u00eam. T\u00f4i b\u01b0\u1edbc \u0111i ch\u1eadm r\u00e3i v\u1ec1 ph\u00eda c\u1ea7u t\u00e0u. M\u1ed9t l\u00e0n gi\u00f3 nh\u1eb9 lay \u0111\u1ed9ng \u1edf v\u1ecbnh. M\u1eb7c cho m\u00f9i thu\u1ed1c x\u00ecg\u00e0 lan t\u1ecfa, m\u00f9i kh\u00f3 ch\u1ecbu c\u1ee7a c\u00e1 b\u1ecb th\u1ed1i r\u1eefa v\u1eabn lan tr\u00e0n trong kh\u00f4ng kh\u00ed. Nh\u00ecn v\u00e0o l\u00e0n n\u01b0\u1edbc \u0111en qu\u00e1nh, t\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi kh\u00f4ng bi\u1ebft \u0111i\u1ec1u g\u00ec \u0111ang x\u1ea3y ra \u1edf \u0111\u00f3. T\u00f4i nh\u1eadn ra r\u1eb1ng m\u00ecnh bi\u1ebft qu\u00e1 \u00edt v\u1ec1 nh\u1eefng \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc xung quanh Saudi Arabia n\u00e0y. \u0110i \u0111\u01b0\u1ee3c kho\u1ea3ng 45 ph\u00fat, t\u00f4i d\u1eebng l\u1ea1i v\u00ec m\u1ed9t n\u1ed7i s\u1ee3 khi\u1ebfn t\u00f4i ng\u1ea1c nhi\u00ean, cho\u00e1ng v\u00e1ng. C\u00f3 m\u1ed9t lu\u1ed3ng s\u00e1ng \u0111\u1ecf r\u1ef1c r\u1ee1, r\u01a1i xu\u1ed1ng theo h\u00ecnh v\u00f2ng cung v\u1ec1 ph\u00eda cu\u1ed1i c\u1ea7u t\u00e0u. T\u00f4i \u0111\u1ee9ng y\u00ean v\u00e0 nh\u00ecn theo, t\u1ef1 n\u00f3i v\u1edbi b\u1ea3n th\u00e2n m\u00ecnh r\u1eb1ng n\u00ean ch\u1ea1y th\u1eadt nhanh v\u1ec1 kh\u00e1ch s\u1ea1n nh\u01b0ng t\u00ednh t\u00f2 m\u00f2 b\u01b0\u1edbng b\u1ec9nh \u0111\u00e3 gi\u1eef ch\u00e2n t\u00f4i l\u1ea1i \u0111\u00f3. T\u00f4i b\u01b0\u1edbc th\u00eam b\u01b0\u1edbc n\u1eefa. Khi m\u1eaft t\u00f4i \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ecbnh th\u1ea7n l\u1ea1i, h\u00ecnh \u1ea3nh ma qu\u00e1i c\u1ee7a m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng hi\u1ec7n ra. T\u00f4i n\u00e2ng \u0111i\u1ebfu thu\u1ed1c l\u00ean; \u00e1nh s\u00e1ng \u0111\u1ecf ph\u00eda tr\u00ean ph\u1ea3n chi\u1ebfu h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a t\u00f4i. Anh ta c\u0169ng \u0111ang h\u00fat thu\u1ed1c nh\u01b0 t\u00f4i. C\u00f3 v\u1ebb nh\u01b0 anh ta \u0111ang b\u1eaft ch\u01b0\u1edbc t\u00f4i. T\u00f4i h\u1ea1 th\u1ea5p \u0111i\u1ebfu thu\u1ed1c xu\u1ed1ng, anh ta c\u0169ng l\u00e0m theo. T\u00f4i c\u00e0ng quan s\u00e1t anh ta l\u1ea1i c\u00e0ng c\u1ea3m th\u1ea5y t\u00f2 m\u00f2 h\u01a1n. N\u1ed7i s\u1ee3 h\u00e3i c\u1ee7a t\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c xua tan. Ch\u1eafc ch\u1eafn r\u1eb1ng m\u1ed9t t\u00ean tr\u1ed9m s\u1ebd kh\u00f4ng x\u1edbi tung \u0111\u1ebfn t\u1eadn cu\u1ed1i c\u1ea7u t\u00e0u \u0111\u1ec3 t\u00ecm ki\u1ebfm n\u1ea1n nh\u00e2n c\u1ee7a m\u00ecnh. V\u1eady anh ta l\u00e0 ai? Ngay l\u1eadp t\u1ee9c t\u00f4i ngh\u0129 \u0111\u1ebfn nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Nga. Nh\u01b0ng sao m\u1ed9t trong s\u1ed1 h\u1ecd l\u1ea1i \u1edf \u0111\u00e2y, gi\u1eefa \u0111\u00eam h\u00f4m nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0y? T\u00f4i ti\u1ebfp t\u1ee5c, c\u1ed1 \u00fd thay \u0111\u1ed5i b\u01b0\u1edbc ch\u00e2n c\u1ee7a m\u00ecnh. T\u00f4i mu\u1ed1n th\u1ec3 hi\u1ec7n s\u1ef1 quy\u1ebft t\u00e2m v\u00e0 s\u1ee9c m\u1ea1nh c\u1ee7a m\u00ecnh. \u0110\u1ebfn khi c\u00e1ch anh ta kho\u1ea3ng h\u01a1n 15 m, t\u00f4i b\u1ea5t ng\u1edd khi th\u1ea5y anh ta c\u0169ng lo l\u1eafng v\u1ec1 s\u1ef1 xu\u1ea5t hi\u1ec7n c\u1ee7a t\u00f4i; t\u00f4i \u0111i ch\u1eadm l\u1ea1i. Anh ta ho l\u00ean m\u1ed9t ti\u1ebfng. T\u00f4i d\u1eebng l\u1ea1i. Sau \u0111\u00f3 anh ta b\u1eaft \u0111\u1ea7u n\u00f3i, b\u1eb1ng ti\u1ebfng Farsi hay \u1ea2r\u1eadp g\u00ec \u0111\u00f3 m\u00e0 t\u00f4i kh\u00f4ng r\u00f5 l\u1eafm. T\u00f4i n\u00f3i r\u1ea5t ch\u1eadm: \u201cT\u00f4i kh\u00f4ng hi\u1ec3u\u201d.","Anh ta \u0111\u00e1p l\u1ea1i: \u201cNg\u01b0\u1eddi M\u1ef9. Anh l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9, \u0111\u00fang kh\u00f4ng? T\u00f4i d\u00e1m ch\u1eafc nh\u01b0 v\u1eady khi th\u1ea5y c\u00e1ch anh \u0111i v\u00e0 nghe tr\u1ecdng \u00e2m c\u1ee7a anh. Ti\u1ebfng Anh c\u1ee7a t\u00f4i c\u0169ng kh\u00e1 t\u1ed1t\u201d. \u201cV\u00e2ng, t\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9\u201d. Anh ta n\u00f3i: \u201cT\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Th\u1ed5 Nh\u0129 K\u1ef3. C\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 anh, t\u00f4i \u0111i du l\u1ecbch, t\u00f4i c\u0169ng \u1edf kh\u00e1ch s\u1ea1n n\u00e0y. Anh \u0111\u1ebfn g\u1ea7n \u0111\u00e2y \u0111i\u201d. T\u00f4i b\u01b0\u1edbc l\u1ea1i g\u1ea7n anh ta. Ch\u00fang t\u00f4i b\u1eaft tay nhau. T\u00ean anh ta l\u00e0 Nesim. Anh ta h\u00fat thu\u1ed1c l\u00e1 ch\u1ee9 kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 x\u00ec g\u00e0. Nesim gi\u1ea3i th\u00edch: \u201cT\u00f4i l\u00e0 gi\u00e1o s\u01b0 l\u1ecbch s\u1eed c\u1ee7a m\u1ed9t tr\u01b0\u1eddng \u0111\u1ea1i h\u1ecdc, \u0111ang vi\u1ebft m\u1ed9t cu\u1ed1n s\u00e1ch v\u1ec1 tuy\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i c\u1ed5 n\u00e0y. T\u00f4i \u0111\u00e3 \u0111i t\u1eeb Istanbul, theo m\u1ea5y tuy\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng n\u00e0y v\u00e0 ch\u00fang \u0111\u01b0a t\u00f4i t\u1edbi n\u01a1i \u0111\u00e2y\u201d. Ch\u00fang t\u00f4i n\u00f3i chuy\u1ec7n m\u1ed9t l\u00fac l\u00e2u v\u1ec1 nh\u1eefng \u1ea5n t\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u1ed1i v\u1edbi \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc Iran n\u00e0y. Nesim kh\u00f4ng h\u1ec1 che gi\u1ea5u s\u1ef1 gh\u00ea t\u1edfm c\u1ee7a m\u00ecnh d\u00e0nh cho v\u1ecb ho\u00e0ng \u0111\u1ebf Iran, anh ta g\u1ecdi \u00f4ng ta l\u00e0 \u201ct\u00ean ho\u00e0ng \u0111\u1ebf \u0111\u1ed9c t\u00e0i\u201d. Cho t\u1edbi th\u1eddi \u0111i\u1ec3m n\u00e0y, t\u00f4i ch\u01b0a t\u1eebng nghe th\u1ea5y b\u1ea5t k\u1ef3 ai tr\u00ean \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y l\u00ean ti\u1ebfng ch\u1ec9 tr\u00edch nh\u00e0 vua. T\u1ea5t nhi\u00ean, t\u00f4i bi\u1ebft c\u00f3 m\u1ed9t t\u1ed5 ch\u1ee9c b\u00ed m\u1eadt mu\u1ed1n l\u1eadt \u0111\u1ed5 \u00f4ng ta nh\u01b0ng t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Iran m\u00e0 t\u00f4i bi\u1ebft \u0111\u1ec1u l\u00e0m vi\u1ec7c cho c\u00e1c c\u01a1 quan c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7 ho\u00e0ng gia. Ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng n\u00e0y l\u00e0 tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p ngo\u1ea1i l\u1ec7. R\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0 anh ta kh\u00f4ng h\u1ec1 x\u1ea5u h\u1ed5 khi b\u00e0y t\u1ecf c\u1ea3m gi\u00e1c c\u1ee7a m\u00ecnh. T\u00f4i cho r\u1eb1ng anh ta r\u1ea5t tho\u1ea3i m\u00e1i khi c\u00f3 m\u1ed9t kh\u00e1n gi\u1ea3, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 s\u1eb5n s\u00e0ng l\u1eafng nghe nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u anh ta n\u00f3i h\u1eb3n l\u00e0 \u0111i\u1ec1u anh ta kh\u00f4ng bao gi\u1edd ng\u1edd t\u1edbi khi ch\u1ea1m tr\u00e1n t\u00f4i t\u1ea1i c\u1ea7u t\u00e0u n\u00e0y. C\u00f3 th\u1ec3 l\u00fac \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 khuya, c\u00f3 th\u1ec3 do \u0111\u1ecba \u0111i\u1ec3m hay \u0111\u01a1n gi\u1ea3n l\u00e0 do m\u1ec7t m\u1ecfi sau m\u1ed9t chuy\u1ebfn \u0111i d\u00e0i; d\u00f9 sao th\u00ec t\u00f4i c\u0169ng th\u1ea5y m\u00ecnh ch\u0103m ch\u00fa l\u1eafng nghe quan \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a Nesim. Anh ta n\u00f3i: \u201cT\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c anh \u0111\u1ec1u b\u1ecb t\u00ean ho\u00e0ng \u0111\u1ebf \u0111\u1ed9c t\u00e0i l\u1eeba d\u1ed1i. \u00c0 m\u00e0, kh\u00f4ng ph\u1ea3i t\u1ea5t c\u1ea3. T\u00f4i ch\u1eafc ch\u1eafn r\u1eb1ng t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ee7a anh bi\u1ebft r\u00f5 s\u1ef1 th\u1eadt v\u00e0 m\u1ed9t s\u1ed1 nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc c\u1ee7a anh c\u0169ng bi\u1ebft r\u00f5 \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 b\u1edfi v\u00ec \u0111\u00f3 l\u00e0 chuy\u00ean m\u00f4n c\u1ee7a h\u1ecd. Tr\u00f2 l\u1eeba \u0111\u1ea3o. C\u00e1c nh\u00e0 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc anh che gi\u1ea5u s\u1ef1 th\u1ed1ng tr\u1ecb c\u1ee7a m\u00ecnh, ho\u1eb7c l\u00e0 \u0111ang c\u1ed1 g\u1eafng che gi\u1ea5u. H\u1ecd che gi\u1ea5u s\u1ed1 ti\u1ec1n ki\u1ebfm \u0111\u01b0\u1ee3c, nh\u1eefng vi\u1ec7c h\u1ecd l\u00e0m \u0111\u1ec3 b\u00f2n r\u00fat ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n c\u1ee7a m\u00ecnh. H\u1ecd khoe khoang v\u1ec1 vi\u1ec7c gi\u00fap \u0111\u1ee1 d\u00e2n t\u1ed9c b\u1ecb \u00e1p b\u1ee9c trong khi l\u1ea1i che gi\u1ea5u s\u1ef1 th\u1eadt r\u1eb1ng h\u1ecd \u0111ang b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng k\u1ebb gi\u00e0u c\u00f3\u201d. Anh ta r\u00edt m\u1ed9t h\u01a1i thu\u1ed1c l\u00e1 d\u00e0i. \u201c\u0110\u1ea5t n\u01b0\u1edbc anh che gi\u1ea5u b\u1ed9 m\u1eb7t th\u1eadt c\u1ee7a m\u00ecnh sau chi\u1ebfc m\u1eb7t n\u1ea1\u201d. \u0110\u00e3 v\u00e0i l\u1ea7n t\u00f4i th\u1ea5y r\u1eb1ng m\u00ecnh n\u00ean ng\u1eaft l\u1eddi anh ta, r\u1eb1ng t\u00f4i ph\u1ea3i b\u1ea3o v\u1ec7 n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 v\u00e0 b\u1eb1ng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 b\u00e0o ch\u1eefa cho ch\u00ednh m\u00ecnh; nh\u01b0ng thay v\u00ec l\u00e0m th\u1ebf t\u00f4i l\u1ea1i l\u1eafng nghe. \u0110\u1ec1 c\u1eadp t\u1edbi cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh Yom Kippur n\u0103m 1973, anh ta h\u1ecfi: \u201cT\u1ea1i sao Ai C\u1eadp v\u00e0 Syria l\u1ea1i t\u1ea5n c\u00f4ng Israel? H\u1ecd th\u1ea5y r\u1eb1ng m\u00ecnh kh\u00f4ng c\u00f2n s\u1ef1 l\u1ef1a ch\u1ecdn n\u00e0o kh\u00e1c ngo\u00e0i vi\u1ec7c \u0111\u00f3. Ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 c\u00e1c anh kh\u00f4ng c\u00f3 m\u1ed9t \u0111\u1ea7u m\u1ed1i n\u00e0o v\u1ec1 nh\u1eefng t\u1ed9i \u00e1c ng\u01b0\u1eddi Israel ph\u1ea1m ph\u1ea3i v\u1edbi ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp, l\u1ea1i \u0111e d\u1ecda \u0111\u01b0a ra y\u00eau s\u00e1ch. Hay \u0111\u00e2y ch\u00ednh l\u00e0 m\u1ed9t cu\u1ed9c chi\u1ebfn c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 v\u00e0 Israel ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t t\u00ean l\u00ednh b\u1ed9 binh c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. C\u00f3 v\u1ebb v\u1eabn l\u00e0 kh\u00f4ng \u0111\u1ee7 khi n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 v\u1eabn ti\u1ebfp t\u1ee5c c\u01b0\u1edbp m\u1ea5t c\u1ee7a Palestine, v\u00f9ng \u0111\u1ea5t \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ecdi l\u00e0 Dar al-Islam, v\u00f9ng t\u1ef1 tr\u1ecb c\u1ee7a \u0111\u1ea1o H\u1ed3i v\u00e0 trao l\u1ea1i cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i. N\u01b0\u1edbc M\u1ef9 c\u1ee7a anh c\u00f2n chi\u1ebfm \u0111o\u1ea1t nhi\u1ec1u h\u01a1n th\u1ebf. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi d\u00f9ng s\u1ef1 gi\u00e0u c\u00f3 c\u1ee7a m\u00ecnh \u0111\u1ec3 khi\u1ebfn nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i tin r\u1eb1ng c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi l\u00e0m th\u1ebf \u0111\u1ec3 x\u00e2y d\u1ef1ng qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng h\u1ecd. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi n\u00e9m \u0111\u1ee9c tin c\u1ee7a \u0111\u1ea1o H\u1ed3i xu\u1ed1ng \u0111\u1ed1ng ph\u00e2n l\u1ecbch s\u1eed. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi ca l\u00ean b\u00e0i ca v\u1ec1 n\u1ec1n d\u00e2n ch\u1ee7. Nh\u01b0ng ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 th\u1ea5y, t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng g\u00ec c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi ngh\u0129 v\u1ec1 quy\u1ec1n d\u00e2n ch\u1ee7 \u1edf \u0111\u00e2y, n\u01b0\u1edbc Iran n\u00e0y ch\u00ednh l\u00e0 vi\u1ec7c CIA c\u1ee7a c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 l\u1eadt \u0111\u1ed5 Mossadegh. \u00d4i, Israel kh\u00f4ng h\u1ec1 d\u00e2n ch\u1ee7, hay vi\u1ec7c b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng n\u1ea1n nh\u00e2n c\u1ee7a Hitler. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi xuy\u00ean t\u1ea1c, n\u00f3i d\u1ed1i v\u00e0 \u0103n tr\u1ed9m, t\u1ea5t c\u1ea3 ch\u1ec9 v\u00ec d\u1ea7u m\u1ecf th\u00f4i\u201d. Anh ta \u0111\u1eb7t b\u00e0n tay \u0111ang c\u1ea7m \u0111i\u1ebfu thu\u1ed1c l\u00e1, b\u00e0n tay ph\u1ea3i, l\u00ean tr\u00ean tr\u00e1i tim m\u00ecnh: \u201cT\u00f4i th\u1ea5y \u0111au \u0111\u1edbn thay cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i \u1edf Israel. Th\u1ef1c s\u1ef1 t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y nh\u01b0 v\u1eady. T\u00f4i kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Palestine, do \u0111\u00f3, t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e0m nh\u01b0 v\u1eady. T\u00f4i tin m\u00ecnh s\u1ebd gi\u1ebft ch\u1ebft b\u1ecdn h\u1ecd n\u1ebfu g\u1eb7p h\u1ecd \u1edf chi\u1ebfn tr\u01b0\u1eddng, n\u1ebfu c\u00e1c","ng\u01b0\u1eddi c\u1ed1 g\u1eafng m\u1edf r\u1ed9ng bi\u00ean gi\u1edbi l\u00ean \u0111\u1ea5t Th\u1ed5 Nh\u0129 K\u1ef3, nh\u01b0ng t\u00f4i c\u0169ng \u0111\u1ed3ng c\u1ea3m v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i. H\u1ecd gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng con c\u1eebu b\u1ecb \u0111\u01b0a ra tr\u01b0\u1edbc c\u00e1c l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1. Nh\u1eefng c\u00e1i khi\u00ean. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi m\u1edbi \u0111\u00e1ng tr\u00e1ch. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi khuy\u1ebfn kh\u00edch ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i ph\u1ea3i hy sinh gia \u0111\u00ecnh m\u00ecnh trong khi \u0111\u00f3 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n c\u1ee7a c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi l\u1ea1i h\u00fat d\u1ea7u \u1edf n\u01a1i \u0111\u00f3. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i ch\u1ec9 l\u00e0 nh\u1eefng con ch\u00f3 gi\u1eef nh\u00e0. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi cung c\u1ea5p cho h\u1ecd nh\u1eefng \u0111\u1ea7u \u0111\u1ea1n h\u1ea1t nh\u00e2n, do \u0111\u00f3 h\u1ecd c\u00f3 th\u1ec3 gi\u1eef ch\u00e2n nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o \u1edf t\u1ea1i ch\u1ed7 c\u1ee7a m\u00ecnh. C\u00e1c ng\u01b0\u1eddi h\u1ed7 tr\u1ee3 qu\u00e2n s\u1ef1 cho ng\u01b0\u1eddi Do th\u00e1i. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Palestine kh\u00f4ng c\u00f3 l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1, ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t v\u00e0i ng\u01b0\u1eddi y\u00eau n\u01b0\u1edbc, h\u1ecd kh\u00f4ng c\u00f3 ch\u00ednh ph\u1ee7, kh\u00f4ng c\u00f3 c\u1ea3 \u0111\u1ea5t \u0111ai \u0111\u1ec3 sinh s\u1ed1ng\u201d. \u201c\u0110\u1ed1i v\u1edbi c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi, Israel ch\u1ec9 \u0111\u1ec3 th\u1ed1ng tr\u1ecb v\u00e0 khai th\u00e1c l\u01b0\u1ee3ng d\u1ea7u l\u1eeda. \u0110\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i, \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t gi\u1ea5c m\u01a1, m\u1ed9t gi\u1ea5c m\u01a1 vi\u1ec3n v\u00f4ng. \u0110\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Palestine, \u0111\u00f3 l\u00e0 qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a h\u1ecd, mi\u1ec1n qu\u00ea m\u00e0 h\u1ecd \u0111\u00e3 b\u1ecb bu\u1ed9c ph\u1ea3i t\u1eeb b\u1ecf. \u0110\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp, \u0111\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t ph\u00e1o \u0111\u00e0i c\u1ee7a k\u1ebb th\u00f9 \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e2y d\u1ef1ng tr\u00ean \u0111\u1ea5t c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp. \u0110\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i tr\u00ean kh\u1eafp th\u1ebf gi\u1edbi, Israel l\u00e0 m\u1ed9t l\u1eddi l\u0103ng m\u1ea1, nh\u1ee5c nh\u00e3, m\u1ed9t l\u00fd do cho t\u1ea5t c\u1ea3 ch\u00fang t\u00f4i c\u0103m gh\u00e9t c\u00e1c ng\u01b0\u1eddi\u201d.","Ch\u01b0\u01a1ng 38.Cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh Iraq - Iran: m\u1ed9t chi\u1ebfn th\u1eafng kh\u00e1c c\u1ee7a c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf Ba m\u01b0\u01a1i n\u0103m sau, Nesim quay tr\u1edf l\u1ea1i th\u0103m t\u00f4i, v\u00e0o m\u1ed9t \u0111\u00eam th\u00e1ng 6 n\u0103m 2004, khi t\u00f4i \u0111ang bay tr\u00ean v\u00f9ng tr\u1eddi c\u1ee7a v\u00f9ng Trung \u0110\u00f4ng, h\u01b0\u1edbng th\u1eb3ng t\u1edbi Quata, t\u1ea1i m\u1ed9t ch\u1eb7ng d\u1eebng ch\u00e2n \u0111\u1ec3 \u0111\u1ed5i m\u00e1y bay trong chuy\u1ebfn \u0111i t\u1edbi Nepal v\u00e0 T\u00e2y T\u1ea1ng. N\u1eb1m d\u1ecdc V\u1ecbnh Ba T\u01b0 t\u1eeb Bandar-e Abbas, Quata l\u00e0 m\u1ed9t qu\u1ed1c gia t\u00f4i h\u1ea7u nh\u01b0 \u00edt khi \u0111\u01b0\u1ee3c nghe n\u00f3i \u0111\u1ebfn trong th\u1eddi gian l\u00e0m s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf. Nh\u00ecn qua c\u1eeda s\u1ed5 m\u00e1y bay, t\u00f4i th\u1ea5y m\u1eb7t tr\u1eddi l\u1eb7n tr\u00ean v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a Hy L\u1ea1p, Th\u1ed5 Nh\u0129 K\u1ef3, Syria, Iraq v\u00e0 Iran. T\u00f4i ngh\u0129 \u0111\u1ebfn b\u00e0 t\u00f4i, nh\u1eefng \u0111\u00eam \u0111\u00f4ng d\u00e0i b\u00e0 th\u01b0\u1eddng \u0111\u1ecdc cho t\u00f4i nghe Truy\u1ec1n thuy\u1ebft \u00d4-\u0111i-x\u00ea, Ngh\u00ecn l\u1ebb m\u1ed9t \u0111\u00eam v\u00e0 Kinh Th\u00e1nh. M\u00e1y bay \u0111\u01b0a t\u00f4i qua v\u00f9ng \u0111\u1ea3o n\u01a1i Homer th\u1ef1c hi\u1ec7n nh\u1eefng chuy\u1ebfn rong ch\u01a1i v\u00e0 qua nh\u1eefng d\u00e3y n\u00fai n\u01a1i Noah x\u00e2y d\u1ef1ng chi\u1ebfc thuy\u1ec1n c\u1ee7a m\u00ecnh; ch\u00fang t\u00f4i bay v\u00e0o v\u00f9ng tr\u1eddi c\u1ee7a m\u1ea3nh \u0111\u1ea5t huy\u1ec1n di\u1ec7u, \u0111\u00f3 l\u00e0 qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a V\u01b0\u1eddn treo Babilon, v\u1edbi nh\u1eefng th\u00e0nh ph\u1ed1 v\u00e0 c\u00e1nh \u0111\u1ed3ng \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u1ee7a lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi v\u00e0 c\u0169ng l\u00e0 n\u01a1i xu\u1ea5t hi\u1ec7n ch\u1eef vi\u1ebft \u0111\u1ea7u ti\u00ean c\u1ee7a lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi; ph\u00eda d\u01b0\u1edbi t\u00f4i l\u00e0 n\u01a1i m\u00e0 b\u00e1nh xe v\u00e0 to\u00e1n h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i \u0111\u01b0\u1ee3c s\u00e1ng t\u1ea1o ra. T\u00f4i nh\u1edb v\u1ec1 nh\u1eefng c\u00e2u chuy\u1ec7n t\u1eebng l\u00e0m m\u00ea \u0111\u1eafm t\u00f4i v\u1edbi nh\u1eefng ph\u00e1o \u0111\u00e0i b\u1ecb Richard d\u0169ng c\u1ea3m t\u1ea5n c\u00f4ng v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c b\u1ea3o v\u1ec7 b\u1edfi Saladin. Sau \u0111\u00f3, suy ngh\u0129 c\u1ee7a t\u00f4i l\u1ea1i h\u01b0\u1edbng v\u1ec1 Nesim. Kh\u00f4ng m\u1ea5t qu\u00e1 nhi\u1ec1u th\u1eddi gian, ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t c\u00e1i ch\u1edbp m\u1eaft trong l\u1ecbch s\u1eed, \u0111\u1ec3 th\u1ea5y nh\u1eefng ti\u00ean \u0111o\u00e1n c\u1ee7a anh ta \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh hi\u1ec7n th\u1ef1c. B\u1ea3n th\u00e2n t\u00f4i \u0111\u00e3 vi\u1ebft m\u1ed9t cu\u1ed1n s\u00e1ch v\u1ea1ch tr\u1ea7n s\u1ef1 l\u1eeba d\u1ed1i m\u00e0 anh ta \u0111\u00e3 mi\u00eau t\u1ea3. Nh\u00e0 vua \u0111\u1ed9c t\u00e0i ng\u01b0\u1eddi Iran \u0111\u00e3 b\u1ecb l\u1eadt \u0111\u1ed5, thay v\u00e0o \u0111\u00f3 l\u00e0 nh\u1eefng gi\u00e1o s\u0129 H\u1ed3i gi\u00e1o c\u1ea5p ti\u1ebfn, Israel c\u00e0ng tr\u1edf n\u00ean hung h\u0103ng h\u01a1n v\u00e0 n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 v\u1eabn ti\u1ebfp t\u1ee5c \u1ee7ng h\u1ed9 cho m\u1ecdi h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a Israel; nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Palestine ph\u1ea3i ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng v\u00e0 cho th\u1ea5y nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u kh\u00e1c, nh\u01b0 l\u00e0 bin Laden, \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho s\u1ee9c m\u1ea1nh \u0111\u01a1n l\u1ebb c\u1ee7a m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi mang bom t\u1ef1 t\u1ea1o trong m\u00ecnh; n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh s\u1ef1 t\u00e0n b\u1ea1o c\u1ee7a m\u00ecnh \u1edf h\u00e0ng tr\u0103m nh\u1eefng n\u01a1i b\u00ed m\u1eadt v\u00e0 m\u1ed9t v\u00e0i n\u01a1i c\u00f4ng khai nh\u01b0: Panama, Haiti, Sudan. Ti\u1ebfp theo l\u00e0 s\u1ef1 ki\u1ec7n 11 th\u00e1ng 9, Afghanistan, Iraq. Sau r\u1ea5t nhi\u1ec1u n\u0103m tr\u00ean tr\u00e1i \u0111\u1ea5t n\u00e0y, lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi ch\u00fang ta \u0111\u00e3 th\u1ea5t b\u1ea1i trong vi\u1ec7c \u00e9p b\u1ea3n th\u00e2n m\u00ecnh t\u1eeb b\u1ecf vi\u1ec7c chinh ph\u1ee5c v\u00e0 t\u00e0n s\u00e1t nh\u1eefng \u0111\u1ed3ng lo\u1ea1i c\u1ee7a m\u00ecnh. Nh\u1eefng cu\u1ed9c th\u1eadp t\u1ef1 chinh \u0111\u1eabm m\u00e1u kh\u00f4ng th\u1ec3 x\u00f3a b\u1ecf kh\u1ecfi qu\u00e1 kh\u1ee9. T\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y ki\u1ec7t s\u1ee9c, m\u1ea5t t\u1ef1 ch\u1ee7 b\u1edfi c\u1ea3m gi\u00e1c ch\u00e1n n\u1ea3n. C\u1ea3 th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u1ec1u th\u1ea5y n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111\u00e3 ti\u1ebfn h\u00e0nh c\u00e1i m\u00e0 nh\u1eefng t\u00edn \u0111\u1ed3 \u0111\u1ea1o H\u1ed3i g\u1ecdi l\u00e0 m\u1ed9t cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh m\u1edbi khi m\u00e1y bay n\u00e9m bom Stealth x\u00e2m chi\u1ebfm Iraq l\u1ea7n th\u1ee9 hai ch\u1ec9 sau h\u01a1n m\u1ed9t th\u1eadp k\u1ef7. M\u1eb7c d\u00f9 b\u1ecb s\u1ed1c v\u00e0 c\u1ea3m th\u1ea5y s\u1ee3 h\u00e3i \u0111\u1ebfn m\u1ee9c kinh ho\u00e0ng v\u00ec t\u00ednh t\u00e0n nh\u1eabn c\u1ee7a c\u00e1c h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng qu\u00e2n s\u1ef1, nh\u01b0ng theo quan \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a t\u00f4i, \u0111\u00f3 \u0111\u01a1n gi\u1ea3n l\u00e0 m\u1ed9t b\u01b0\u1edbc c\u00f3 th\u1ec3 d\u1ef1 \u0111o\u00e1n \u0111\u01b0\u1ee3c trong k\u1ebf ho\u1ea1ch c\u1ee7a M\u1ef9 \u0111\u1ec3 th\u1ed1ng tr\u1ecb khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, b\u1ea3o v\u1ec7 khu v\u1ef1c c\u00f3 tr\u1eef l\u01b0\u1ee3ng d\u1ea7u m\u1ecf l\u1edbn nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi. Cai tr\u1ecb hay ph\u00e1 h\u1ee7y, Saddam d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 l\u00e0 th\u00e0nh c\u00f4ng quen thu\u1ed9c c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i \u2013 nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf \u1edf Saudi Arabia. Trong su\u1ed1t nh\u1eefng n\u0103m 1980, n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111\u00e3 \u1ee7ng h\u1ed9 cho cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh c\u1ee7a Saddam \u1edf Iran. Kh\u00f4ng ch\u1ec9 v\u00ec Saddam l\u00e0 ph\u01b0\u01a1ng ti\u1ec7n \u0111\u1ec3 n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 tr\u1ea3 th\u00f9 nh\u1eefng th\u1ee7 l\u0129nh H\u1ed3i gi\u00e1o t\u1ed1i cao \u1edf Iran, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 h\u1ea1 b\u1ec7 ho\u00e0ng \u0111\u1ebf, t\u1ea5n c\u00f4ng \u0111\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n M\u1ef9, l\u00e0m nh\u1ee5c nh\u1eefng con tin M\u1ef9 v\u00e0 tr\u1ee5c xu\u1ea5t c\u00e1c c\u00f4ng ty d\u1ea7u m\u1ecf c\u1ee7a M\u1ef9, m\u00e0 c\u00f2n v\u00ec \u00f4ng ta \u0111ang ng\u1ed3i tr\u00ean ngu\u1ed3n d\u1ef1 tr\u1eef d\u1ea7u l\u1eeda l\u1edbn th\u1ee9 hai tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. Nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf t\u1edbi \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 l\u00e0m vi\u1ec7c v\u1edbi \u00f4ng ta. Ch\u00fang t\u00f4i cung c\u1ea5p cho \u00f4ng ta h\u00e0ng t\u1ef7 \u0111\u00f4la. T\u1eadp \u0111o\u00e0n Bechtel x\u00e2y d\u1ef1ng cho \u00f4ng ta nh\u1eefng nh\u00e0 m\u00e1y h\u00f3a ch\u1ea5t m\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i bi\u1ebft r\u1eb1ng ch\u00fang \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 s\u1ea3n xu\u1ea5t sarin v\u00e0 h\u01a1i \u0111\u1ed9c \u0111\u1ec3 gi\u1ebft nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Iran, Kurd v\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi n\u1ed5i lo\u1ea1n Shi\u2019a. Ch\u00fang t\u00f4i cung c\u1ea5p cho \u00f4ng ta m\u00e1y bay chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u, xe t\u0103ng, t\u00ean l\u1eeda v\u00e0 hu\u1ea5n luy\u1ec7n qu\u00e2n \u0111\u1ed9i cho \u00f4ng ta. Ch\u00fang t\u00f4i g\u00e2y \u00e1p l\u1ef1c v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Saudi Arabia v\u00e0 Kuwait ph\u1ea3i chi cho \u00f4ng ta 50 tri\u1ec7u \u0111\u00f4la M\u1ef9. Ch\u1ee9ng ki\u1ebfn nh\u1eefng s\u1ef1 ki\u1ec7n \u1edf Iraq, t\u00f4i th\u01b0\u1eddng ngh\u0129 v\u1ec1 nh\u1eefng l\u1eddi m\u00e0 ng\u01b0\u1eddi k\u1ef9 s\u01b0 Iran n\u00f3i khi h\u1ed9 t\u1ed1ng t\u00f4i","v\u00e0 hai nh\u00e2n vi\u00ean kh\u00e1c c\u1ee7a MAIN t\u1eeb Kerman t\u1edbi Bandar-e Abbas: \u201cH\u00e3y lu\u00f4n lu\u00f4n nh\u1edb r\u1eb1ng ng\u01b0\u1eddi Iran kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp, ch\u00fang t\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Ba T\u01b0. Ch\u00fang t\u00f4i theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i nh\u01b0ng nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp l\u1ea1i \u0111e d\u1ecda ch\u00fang t\u00f4i. Ch\u00fang t\u00f4i ho\u00e0n to\u00e0n theo c\u00e1c anh\u201d. B\u1ea5t ng\u1edd, m\u1ecdi th\u1ee9 \u0111\u00e3 \u0111\u1ea3o ng\u01b0\u1ee3c. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Iran \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh ng\u01b0\u1eddi x\u1ea5u v\u00e0 ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp c\u00f3 t\u00ean Saddam l\u1ea1i tr\u1edf th\u00e0nh \u0111\u1ed3ng minh c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9. Cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh 8 n\u0103m Iraq-Iran l\u00e0 m\u1ed9t trong nh\u1eefng cu\u1ed9c chi\u1ebfn dai d\u1eb3ng nh\u1ea5t, t\u1ed1n k\u00e9m nh\u1ea5t v\u00e0 \u0111\u1eabm m\u00e1u nh\u1ea5t trong l\u1ecbch s\u1eed hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i. V\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m cu\u1ed9c chi\u1ebfn k\u1ebft th\u00fac n\u0103m 1988, h\u01a1n m\u1ed9t tri\u1ec7u ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 ch\u1ebft. Nh\u1eefng l\u00e0ng m\u1ea1c, \u0111\u1ed3ng ru\u1ed9ng v\u00e0 n\u1ec1n kinh t\u1ebf c\u1ee7a c\u1ea3 hai qu\u1ed1c gia \u0111\u1ec1u b\u1ecb t\u00e0n ph\u00e1. Nh\u01b0ng \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d l\u1ea1i \u0111ang h\u00e2n hoan trong m\u1ed9t chi\u1ebfn th\u1eafng ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c. Vi\u1ec7c cung c\u1ea5p v\u0169 kh\u00ed v\u00e0 th\u1ea7u kho\u00e1n \u0111em l\u1ea1i cho h\u1ecd nh\u1eefng kho\u1ea3n l\u1eddi h\u1eadu h\u0129nh. Gi\u00e1 d\u1ea7u \u0111ang t\u0103ng l\u00ean cao. \u1ede kh\u1eafp n\u01a1i, c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf c\u1ed1 g\u1eafng thuy\u1ebft ph\u1ee5c Saddam ch\u1ea5p nh\u1eadn m\u1ed9t th\u1ecfa thu\u1eadn gi\u1ed1ng nh\u01b0 th\u1ecfa thu\u1eadn SAMA. H\u1ecd mu\u1ed1n Saddam tham gia v\u00e0o \u0111\u1ebf qu\u1ed1c. Nh\u01b0ng Saddam nh\u1ea5t quy\u1ebft t\u1eeb ch\u1ed1i. N\u1ebfu nh\u01b0 \u00f4ng ta ch\u1ea5p nh\u1eadn l\u00e0m theo \u0111\u1ec1 ngh\u1ecb, gi\u1ed1ng nh\u01b0 ng\u01b0\u1eddi Saudi, \u00f4ng ta s\u1ebd nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng \u0111\u1ea3m b\u1ea3o c\u1ee7a c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9 v\u1ec1 vi\u1ec7c b\u1ea3o v\u1ec7 c\u0169ng nh\u01b0 \u0111\u01b0\u1ee3c cung c\u1ea5p nhi\u1ec1u h\u01a1n nh\u1eefng nh\u00e0 m\u00e1y h\u00f3a ch\u1ea5t v\u00e0 v\u0169 kh\u00ed. Khi r\u00f5 r\u00e0ng l\u00e0 \u00f4ng ta mu\u1ed1n b\u00e1m ch\u1eb7t l\u1ea5y con \u0111\u01b0\u1eddng t\u1ef1 do c\u1ee7a m\u00ecnh, n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 g\u1eedi t\u1edbi \u0111\u00f3 nh\u1eefng t\u00ean s\u00e1t th\u1ee7. Nh\u1eefng cu\u1ed9c m\u01b0u s\u00e1t m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi nh\u01b0 Saddam th\u01b0\u1eddng c\u1ea7n ph\u1ea3i c\u00f3 s\u1ef1 th\u00f4ng \u0111\u1ed3ng t\u1eeb b\u00ean trong c\u1ee7a c\u00e1c v\u1ec7 s\u0129 c\u1ee7a \u00f4ng ta. T\u00f4i ch\u1eafc r\u1eb1ng c\u00e1c v\u1ec7 s\u1ef9 n\u00e0y \u0111\u1ec1u \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u00e0o t\u1ea1o t\u1ea1i c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng c\u1ee7a M\u1ef9 \u0111\u00e3 b\u1ecb mua chu\u1ed9c \u0111\u1ec3 ph\u00e1 ho\u1ea1i m\u00e1y bay c\u1ee7a Saddam. \u00d4ng ta hi\u1ec3u r\u00f5 c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 v\u00e0 c\u00e1c ph\u01b0\u01a1ng th\u1ee9c c\u1ee7a h\u1ecd. \u00d4ng ta \u0111\u00e3 t\u1eebng l\u00e0 m\u1eadt v\u1ee5 CIA trong nh\u1eefng n\u0103m 60 v\u1edbi nhi\u1ec7m v\u1ee5 \u00e1m s\u00e1t Qasim v\u00e0 \u0111\u00e3 h\u1ecdc h\u1ecfi t\u1eeb ng\u01b0\u1eddi M\u1ef9, \u0111\u1ed3ng minh c\u1ee7a \u00f4ng ta, trong su\u1ed1t nh\u1eefng n\u0103m 80. \u00d4ng ta b\u1ea3o v\u1ec7 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi th\u00e2n c\u1eadn m\u1ed9t c\u00e1ch nghi\u00eam ng\u1eb7t. \u00d4ng ta c\u0169ng gi\u1ea5u hai ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 v\u1ebb ngo\u00e0i r\u1ea5t gi\u1ed1ng v\u1edbi m\u00ecnh. V\u1ec7 s\u0129 c\u1ee7a \u00f4ng ta kh\u00f4ng bao gi\u1edd bi\u1ebft ch\u1eafc li\u1ec7u m\u00ecnh \u0111ang b\u1ea3o v\u1ec7 Saddam hay ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng th\u1ebf \u00f4ng ta. Nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 \u0111\u00e3 th\u1ea5t b\u1ea1i trong k\u1ebf ho\u1ea1ch \u00e1m s\u00e1t Saddam. V\u00ec v\u1eady \u0111\u1ebfn n\u0103m 1991, ch\u00ednh quy\u1ec1n M\u1ef9 l\u1ef1a ch\u1ecdn k\u1ebf ho\u1ea1ch cu\u1ed1i c\u00f9ng. T\u1ed5ng th\u1ed1ng Bush (Bush cha) g\u1eedi th\u00f4ng \u0111i\u1ec7p cho qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9. V\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m \u0111\u00f3, Nh\u00e0 Tr\u1eafng kh\u00f4ng mu\u1ed1n lo\u1ea1i b\u1ecf Saddam. \u00d4ng ta l\u00e0 m\u1ed9t m\u1eabu l\u00e3nh \u0111\u1ea1o m\u00e0 h\u1ecd mong mu\u1ed1n: m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi m\u1ea1nh m\u1ebd, c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n v\u00e0 h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng nh\u01b0 l\u00e0 k\u1ebb ch\u1ed1ng l\u1ea1i Iran. L\u1ea7u n\u0103m g\u00f3c th\u1eeba nh\u1eadn r\u1eb1ng, b\u1eb1ng vi\u1ec7c ph\u00e1 h\u1ee7y qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u1ee7a Saddam, h\u1ecd \u0111\u00e3 tr\u1eebng ph\u1ea1t \u00f4ng ta; gi\u1edd \u0111\u00e2y \u00f4ng ta c\u00f3 th\u1ec3 t\u1ef1 do \u0111i m\u1ecdi n\u01a1i. Nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf l\u1ea1i quay tr\u1edf l\u1ea1i l\u00e0m vi\u1ec7c cho \u00f4ng ta trong nh\u1eefng n\u0103m 1990. \u00d4ng ta kh\u00f4ng k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi h\u1ecd v\u00e0 m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 l\u1ea1i g\u1eb7p th\u1ea5t b\u1ea1i. T\u1ed5ng th\u1ed1ng Bush (Bush con) sau \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 tri\u1ec3n khai l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1, Saddam b\u1ecb h\u1ea1 b\u1ec7 v\u00e0 b\u1ecb h\u00e0nh quy\u1ebft. Cu\u1ed9c x\u00e2m chi\u1ebfm Iraq l\u1ea7n th\u1ee9 hai \u0111\u00e3 g\u1eedi t\u00edn hi\u1ec7u m\u1ea1nh m\u1ebd t\u1edbi chi\u1ebfn binh H\u1ed3i gi\u00e1o. H\u1ecd bi\u1ebft r\u1eb1ng s\u1ef1 ki\u1ec7n 11 th\u00e1ng 9 ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 bi\u1ec7n h\u1ed9, r\u1eb1ng nh\u1eefng k\u1ebb kh\u00f4ng t\u1eb7c kh\u00f4ng c\u00f3 li\u00ean quan g\u00ec t\u1edbi Saddam hay Iraq. H\u1ecd c\u0169ng hi\u1ec3u r\u1eb1ng quy\u1ec1n c\u1ee7a Thi\u00ean ch\u00faa gi\u00e1o \u0111\u00e3 \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng m\u1ea1nh m\u1ebd t\u1edbi nh\u1eefng ch\u00ednh s\u00e1ch c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi s\u1ef1 v\u1eadn \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Israel quy\u1ebft \u0111\u1ecbnh trong vi\u1ec7c chinh ph\u1ee5c khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, \u0111i\u1ec1u khi\u1ec3n nh\u1eefng ngu\u1ed3n cung c\u1ea5p d\u1ea7u tr\u00ean th\u1ebf g\u1edbi v\u00e0 c\u00e1c tuy\u1ebfn \u0111\u01b0\u1eddng v\u1eadn chuy\u1ec3n. Vi\u1ec7c \u0111\u00e1p tr\u1ea3 c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp l\u00e0 c\u00f3 th\u1ec3 \u0111o\u00e1n tr\u01b0\u1edbc \u0111\u01b0\u1ee3c. T\u1eeb th\u1eddi vua Richard c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc Anh t\u1edbi t\u1ed5ng th\u1ed1ng Bush c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9, nh\u1eefng qu\u1ed1c gia \u1ea2r\u1eadp \u0111\u00e3 x\u00e1c \u0111\u1ecbnh r\u1ea5t r\u00f5 r\u00e0ng hai \u0111i\u1ec3m. H\u1ecd mu\u1ed1n: 1) c\u00e1c qu\u1ed1c gia ch\u00e2u \u00c2u (v\u00e0 b\u00e2y gi\u1edd l\u00e0 n\u01b0\u1edbc M\u1ef9) kh\u00f4ng can thi\u1ec7p v\u00e0o \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc h\u1ecd v\u00e0 2) th\u1ec3 ch\u1ebf ch\u00ednh quy\u1ec1n c\u1ee7a ri\u00eang h\u1ecd, h\u1ea7u h\u1ebft \u0111\u1ec1u d\u1ef1a v\u00e0o lu\u1eadt l\u1ec7 H\u1ed3i gi\u00e1o, ch\u1ee9 kh\u00f4ng d\u1ef1a v\u00e0o kh\u00e1i ni\u1ec7m mu\u00f4n th\u01b0\u1edf v\u1ec1 d\u00e2n ch\u1ee7. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n v\u00f9ng Trung \u0110\u00f4ng kh\u00f4ng bao gi\u1edd tha th\u1ee9 cho ch\u00e2u \u00c2u v\u00ec \u0111\u00e3 l\u1ea1m d\u1ee5ng \u0111\u1ebfn m\u1ee9c","chuy\u00ean quy\u1ec1n, l\u1ea5n chi\u1ebfm bi\u00ean gi\u1edbi \u1edf c\u00e1c mi\u1ec1n \u0111\u1ea5t c\u1ee7a h\u1ecd v\u00e0 phong v\u01b0\u01a1ng nh\u1eefng \u201cv\u1ecb vua\u201d th\u00e2n thi\u1ec7n cho ch\u1ebf \u0111\u1ed9 c\u1ee7a m\u00ecnh \u1edf nh\u1eefng v\u00f9ng xa x\u00f4i. S\u1ef1 o\u00e1n gi\u1eadn n\u00e0y \u0111\u00e3 b\u1eaft \u0111\u1ea7u t\u1eeb th\u1eddi k\u1ef3 Trung c\u1ed5, l\u1edbn l\u00ean qua r\u1ea5t nhi\u1ec1u th\u1ebf k\u1ef7. R\u1ea5t nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp tin r\u1eb1ng \u0111\u1ebf qu\u1ed1c m\u1edbi do M\u1ef9 d\u1ef1ng l\u00ean sau cu\u1ed9c Chi\u1ebfn tranh th\u1ebf gi\u1edbi th\u1ee9 hai c\u00f3 ph\u00e1c h\u1ecda gi\u1ed1ng nh\u01b0 \u0111\u1ebf qu\u1ed1c trong nh\u1eefng cu\u1ed9c Th\u1eadp t\u1ef1 chinh. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi hi\u1ec3u bi\u1ebft h\u01a1n, nh\u01b0 Nesim, s\u1ef1 nghi ng\u1edd ngay t\u1eeb \u0111\u1ea7u r\u1eb1ng Israel c\u00f2n h\u01a1n l\u00e0 m\u1ed9t thi\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ph\u1ea3i ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng cu\u1ed9c s\u1ed1ng ngh\u00e8o kh\u1ed5. Khi th\u1ee7 t\u01b0\u1edbng David Ben-Gurion tuy\u00ean b\u1ed1 khai sinh ra m\u1ed9t nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc m\u1edbi v\u00e0o ng\u00e0y 14 th\u00e1ng 5 n\u0103m 1948, c\u00e1c n\u01b0\u1edbc Ai C\u1eadp, Syria, Jordan, Iraq v\u00e0 Lebanon ngay l\u1eadp t\u1ee9c b\u1ecb t\u1ea5n c\u00f4ng. Trong su\u1ed1t nh\u1eefng n\u0103m th\u00e1ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ea3m b\u1ea3o h\u00f2a b\u00ecnh, nghi ng\u1edd nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 \u0111\u01b0\u1ee3c b\u00e0o ch\u1eefa b\u1eb1ng vi\u1ec7c \u1ee7ng h\u1ed9 kh\u00f4ng th\u1ecfa hi\u1ec7p c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111\u1ed1i v\u1edbi qu\u1ed1c gia m\u00e0 nh\u1edd c\u00f3 nh\u1eefng cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh k\u1ebf ti\u1ebfp nhau, qu\u1ed1c gia n\u00e0y ng\u00e0y c\u00e0ng n\u1eafm \u0111\u01b0\u1ee3c nhi\u1ec1u ph\u1ea7n l\u00e3nh th\u1ed5 h\u01a1n. H\u1ecd n\u1ed5i gi\u1eadn v\u00ec nh\u1eefng th\u1ecfa thu\u1eadn c\u1ee7a c\u00e1c s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf v\u1edbi Saudi Arabia \u0111\u00e3 b\u1ecb c\u1eaft v\u00e0 ti\u1ebfp theo \u0111\u00f3 l\u00e0 cu\u1ed9c \u201cT\u00e2y ph\u01b0\u01a1ng h\u00f3a\u201d \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y, n\u01a1i c\u00f3 nh\u1eefng \u0111\u1ecba ch\u00ed linh thi\u00eang nh\u1ea5t c\u1ee7a \u0111\u1ea1o H\u1ed3i. Cu\u1ed9c x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c n\u0103m 1991 c\u1ee7a Iraq v\u00e0 s\u1ef1 hi\u1ec7n di\u1ec7n ti\u1ebfp sau \u0111\u00f3 c\u1ee7a qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9 c\u1ee7ng c\u1ed1 lu\u1eadn \u0111i\u1ec3m c\u1ee7a h\u1ecd r\u1eb1ng ph\u01b0\u01a1ng T\u00e2y \u0111ang ti\u1ebfp t\u1ee5c truy\u1ec1n th\u1ed1ng \u0111\u00e3 c\u00f3 t\u1eeb th\u1eddi Trung c\u1ed5 c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ch\u00e2u \u00c2u cu\u1ed3ng t\u00edn. Cu\u1ed9c x\u00e2m l\u01b0\u1ee3c th\u1ee9 hai, \u0111\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 s\u1ec9 nh\u1ee5c kh\u00f4ng th\u1ec3 ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng n\u1ed5i; n\u00f3 \u0111em l\u1ea1i cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi chi\u1ebfn binh \u1ea2r\u1eadp m\u1ed9t v\u1ecb th\u1ebf h\u1ee3p ph\u00e1p m\u1edbi; trong m\u1eaft c\u1ee7a r\u1ea5t nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi n\u00e0y, h\u1ecd \u0111\u00e3 c\u00f3 m\u1ed9t bi\u1ebfn chuy\u1ec3n ch\u1ec9 sau m\u1ed9t \u0111\u00eam, t\u1eeb \u201cnh\u1eefng k\u1ebb kh\u1ee7ng b\u1ed1\u201d tr\u1edf th\u00e0nh \u201cnh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi chi\u1ebfn \u0111\u1ea5u cho t\u1ef1 do\u201d, v\u00e0 \u0111\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi xem h\u1ecd trong t\u00ecnh c\u1ea3nh m\u1edbi n\u00e0y kh\u00f4ng c\u00f2n th\u00e0nh ki\u1ebfn v\u1edbi th\u1ebf gi\u1edbi c\u1ee7a \u0111\u1ea1o H\u1ed3i. S\u1ef1 th\u1ea5t v\u1ecdng c\u1ee7a t\u00f4i c\u00e0ng t\u0103ng l\u00ean khi t\u00f4i ngh\u0129 v\u1ec1 vi\u1ec7c leo thang trong s\u1eed d\u1ee5ng v\u0169 kh\u00ed v\u00e0 s\u1ef1 li\u00ean quan c\u1ee7a n\u00f3 t\u1edbi khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. Th\u1ebf gi\u1edbi c\u1ee7a ch\u00fang ta l\u00e0 m\u1ed9t th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u1ea7y r\u1eaby nh\u1eefng v\u0169 kh\u00ed ch\u01b0a t\u1eebng bi\u1ebft t\u1edbi tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00f3. \u201cT\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d ng\u00e0y c\u00e0ng ph\u00e1t tri\u1ec3n mau ch\u00f3ng trong m\u1ed9t n\u1ec1n kinh t\u1ebf d\u1ef1a v\u00e0o vi\u1ec7c s\u1ea3n xu\u1ea5t thi\u1ebft b\u1ecb ph\u1ee5c v\u1ee5 qu\u00e2n s\u1ef1. Nh\u1eefng c\u00f4ng ty ph\u1ee5c v\u1ee5 qu\u00e2n \u0111\u1ed9i c\u1ee7a M\u1ef9 n\u1eb1m trong s\u1ed1 nh\u1eefng ng\u00e0nh t\u1ea1o ra l\u1ee3i nhu\u1eadn l\u1edbn nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi. C\u00f9ng v\u1edbi nh\u1eefng c\u00f4ng ty kh\u00e1c \u1edf Anh, Ph\u00e1p, Nga v\u00e0 Brazil ch\u00fang \u0111\u00e3 b\u00e1n ra l\u01b0\u1ee3ng h\u00e0ng h\u00f3a tr\u1ecb gi\u00e1 g\u1ea7n 900 t\u1ef7 \u0111\u00f4la M\u1ef9 h\u00e0ng n\u0103m. Ng\u00e0y nay, ng\u00e0nh h\u00f3a h\u1ecdc, h\u1ea1t nh\u00e2n v\u00e0 c\u00e1c kho ch\u1ee9a v\u0169 kh\u00ed sinh h\u1ecdc c\u00f9ng v\u1edbi nhi\u1ec1u ng\u00e0nh truy\u1ec1n th\u1ed1ng kh\u00e1c c\u00f3 th\u1ec3 th\u00fac \u0111\u1ea9y n\u1ec1n kinh t\u1ebf ph\u00e1t tri\u1ec3n; tuy nhi\u00ean, ch\u00fang c\u0169ng \u0111e d\u1ecda t\u00e0n s\u00e1t h\u00e0ng lo\u1ea1t nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n v\u00f4 t\u1ed9i. S\u1ee9c ti\u00eau th\u1ee5 v\u1ec1 v\u0169 kh\u00ed \u0111\u00e3 \u0111\u1ea1t \u0111\u1ebfn m\u1ee9c cao tr\u00ean to\u00e0n c\u1ea7u; t\u00ecnh tr\u1ea1ng ch\u00ednh tr\u1ecb c\u1ee7a m\u1ed9t qu\u1ed1c gia th\u01b0\u1eddng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111o b\u1eb1ng \u0111\u1ed9 l\u1edbn c\u1ee7a kho v\u0169 kh\u00ed m\u00e0 h\u1ecd s\u1edf h\u1eefu. C\u00e1c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d \u0111\u00e3 \u0111i\u1ec1u khi\u1ec3n \u0111\u1ec3 t\u1ea1o ra m\u1ed1i li\u00ean k\u1ebft gi\u1eefa vi\u1ec7c kinh doanh v\u0169 kh\u00ed ch\u1ebft ng\u01b0\u1eddi v\u1edbi ngo\u1ea1i giao qu\u1ed1c t\u1ebf. V\u00ed d\u1ee5 nh\u01b0, Israel v\u00e0 Ai C\u1eadp, h\u00e0ng n\u0103m m\u1ed7i qu\u1ed1c gia \u0111\u1ec1u nh\u1eadn h\u00e0ng t\u1ef7 \u0111\u00f4la t\u1eeb M\u1ef9 v\u00ec h\u1ecd \u0111\u00e3 tham gia v\u00e0o Hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc h\u00f2a b\u00ecnh Tr\u1ea1i David n\u0103m 1978; l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc \u201ch\u00f2a b\u00ecnh\u201d n\u00e0y, h\u1ecd ph\u1ea3i d\u00e0nh m\u1ed9t s\u1ed1 ti\u1ec1n l\u1edbn c\u1ee7a m\u00ecnh cho vi\u1ec7c mua v\u0169 kh\u00ed qu\u00e2n s\u1ef1 c\u1ee7a M\u1ef9. B\u00f3ng t\u1ed1i bao ph\u1ee7 m\u00e1y bay v\u00e0 t\u00f4i l\u1ea1i ngh\u0129 v\u1ec1 s\u1ef1 thay \u0111\u1ed5i v\u1ec1 \u0111\u1ecba ch\u00ednh tr\u1ecb t\u1eeb khi t\u00f4i, Frank v\u00e0 James \u0111i t\u1eeb Kerman t\u1edbi Bandar-e Abbas. Ch\u00fang t\u00f4i \u0111i tr\u00ean sa m\u1ea1c theo con \u0111\u01b0\u1eddng c\u1ed5 x\u01b0a m\u00e0 c\u00e1c \u0111o\u00e0n h\u00e0nh h\u01b0\u01a1ng \u0111\u00e3 \u0111i v\u00e0o \u0111\u00fang th\u1eddi \u0111i\u1ec3m cu\u1ed9c chi\u1ebfn tranh \u1edf Vi\u1ec7t Nam k\u1ebft th\u00fac. Sau \u0111\u00f3, khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng tr\u1edf th\u00e0nh v\u1ecb tr\u00ed ch\u1ee7 y\u1ebfu c\u1ee7a ng\u00e0nh c\u00f4ng nghi\u1ec7p v\u0169 kh\u00ed \u0111\u1ec3 th\u1eed nghi\u1ec7m v\u00e0 m\u1edf r\u1ed9ng th\u1ecb tr\u01b0\u1eddng. V\u00e0 sau \u0111\u00f3, khi Chi\u1ebfn tranh l\u1ea1nh \u0111i qua, c\u00e1c cu\u1ed9c c\u00e1ch m\u1ea1ng H\u1ed3i gi\u00e1o thay th\u1ebf nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u1ed9ng s\u1ea3n \u0111\u01b0\u1ee3c xem l\u00e0 nguy\u00ean nh\u00e2n b\u00e0o ch\u1eefa cho vi\u1ec7c leo thang c\u1ee7a c\u1ed7 m\u00e1y chi\u1ebfn tranh. Ch\u1ec9 m\u1ed9t ki\u1ebfn th\u1ee9c l\u1ecbch s\u1eed s\u01a1 \u0111\u1eb3ng c\u0169ng c\u00f3 th\u1ec3 khi\u1ebfn \u0111i\u1ec1u n\u00e0y, bao g\u1ed3m c\u1ea3 vi\u1ec7c th\u00fac \u0111\u1ea9y th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i ph\u00eda sau \u0111\u00f3, tr\u1edf n\u00ean r\u00f5 r\u00e0ng. T\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi sao l\u1ea1i c\u00f3 nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi \u201cc\u00f3 h\u1ecdc\u201d l\u1ea1i c\u00f3 th\u1ec3 b\u1ecb l\u1eeba d\u1ed1i, tin v\u00e0o vi\u1ec7c nh\u1eefng m\u00e2u thu\u1eabn x\u1ea3y ra g\u1ea7n \u0111\u00e2y ch\u1ec9 l\u00e0 h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng b\u1ea3o v\u1ec7 m\u1ed9t s\u1ed1 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi qu\u00fd t\u1ed9c. Nh\u1eefng s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf v\u00e0 nh\u1eefng ph\u01b0\u01a1ng ti\u1ec7n truy\u1ec1n th\u00f4ng c\u00f3 th\u1ebf l\u1ef1c thi\u00ean v\u1ec1 vi\u1ec7c \u0111\u01b0a ra nh\u1eefng th\u00f4ng tin \u0111\u1ec3 \u0111\u00e1nh l\u1ea1c h\u01b0\u1edbng c\u00f4ng ch\u00fang, d\u1ecbch t\u1eeb \u201cs\u1ef1 tham lam\u201d v\u00e0 \u201cs\u1ef1 th\u1ed1ng tr\u1ecb\u201d th\u00e0nh \u201ct\u1ef1 do\u201d v\u00e0 \u201cd\u00e2n ch\u1ee7\u201d. H\u1ecd bi\u1ebfn t\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb th\u00e0nh c\u00e1i g\u00ec \u0111\u00f3 v\u0129","\u0111\u1ea1i. Khi m\u00e1y bay c\u1ee7a t\u00f4i h\u1ea1 c\u00e1nh xu\u1ed1ng Quata, t\u00f4i \u0111\u00e3 bay \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ea7n 24 ti\u1ebfng. T\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y ki\u1ec7t s\u1ee9c v\u00e0 m\u1ec7t m\u1ecfi sau m\u1ed9t chuy\u1ebfn bay d\u00e0i. T\u1ea5t nhi\u00ean t\u00f4i c\u0169ng kh\u00f4ng chu\u1ea9n b\u1ecb tinh th\u1ea7n \u0111\u1ec3 g\u1eb7p ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng m\u00e0 t\u00f4i ch\u1ea1m tr\u00e1n ngay sau \u0111\u00f3.","Ch\u01b0\u01a1ng 39. Quata v\u00e0 Dubai: Las Vegas tr\u00ean v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a nh\u1eefng gi\u00e1o s\u1ef9 \u0111\u1ea1o H\u1ed3i T\u00f4i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi cu\u1ed1i c\u00f9ng b\u01b0\u1edbc t\u1eeb m\u00e1y bay xu\u1ed1ng v\u00f9ng \u0111\u1ea5t Quata, s\u1ef1 m\u1ec7t m\u1ecfi l\u00e0m t\u00f4i m\u1ea5t ph\u01b0\u01a1ng h\u01b0\u1edbng. T\u00f4i nh\u00ecn quanh, s\u1eefng s\u1edd khi th\u1ea5y n\u01a1i \u0111\u00e2y gi\u1ed1ng m\u1ed9t trung t\u00e2m mua s\u1eafm hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i h\u01a1n l\u00e0 m\u1ed9t s\u00e2n bay c\u1ee7a khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u00e0y t\u00f4i c\u00f2n l\u00e0 m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf. Nh\u1eefng con ng\u01b0\u1eddi n\u01a1i \u0111\u00e2y ch\u1ec9 c\u00f3 m\u1ed9t \u0111i\u1ec3m li\u00ean quan t\u1edbi qu\u00e1 kh\u1ee9, \u00edt nh\u1ea5t th\u00ec c\u0169ng c\u00f3 m\u1ed9t v\u00e0i ng\u01b0\u1eddi c\u00f2n gi\u1eef \u0111\u01b0\u1ee3c, m\u1ed9t nh\u00f3m ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng m\u1eb7c \u00e1o cho\u00e0ng d\u00e0i truy\u1ec1n th\u1ed1ng, \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ecdi l\u00e0 kaffiyehs v\u00e0 ph\u1ee5 n\u1eef th\u00ec m\u1eb7c hijabs. \u0110\u1ee9ng x\u1ebfp h\u00e0ng \u0111\u1ec3 mua kem, t\u00f4i t\u00ecnh c\u1edd c\u00f3 m\u1ed9t cu\u1ed9c \u0111\u1ed1i tho\u1ea1i v\u1edbi m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng m\u1eb7c qu\u1ea7n jean, \u00e1o ph\u00f4ng v\u00e0 chi\u1ebfc \u00e1o kho\u00e1c th\u1ec3 thao \u1edf ngo\u00e0i. H\u00f3a ra anh ta m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi kinh doanh nh\u00e0 \u0111\u1ea5t \u1edf Los Angeles. Tr\u1ea3 l\u1eddi cho s\u1ef1 ng\u1ea1c nhi\u00ean c\u1ee7a t\u00f4i khi nh\u00ecn th\u1ea5y s\u00e2n bay \u1edf \u0111\u00e2y, anh ta n\u00f3i: \u201cH\u1ea7u h\u1ebft m\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ec1u ch\u00fa \u00fd \u0111\u1ebfn s\u1ef1 kh\u1ed1c li\u1ec7t \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng n\u00e0y. Tuy nhi\u00ean, n\u01a1i \u0111\u00e2y c\u00f2n c\u00f3 m\u1ed9t b\u1ed9 m\u1eb7t kh\u00e1c. Anh c\u00f3 th\u1ec3 th\u1ea5y s\u1ef1 kh\u00e1c bi\u1ec7t \u0111\u00f3 ngay t\u1ea1i \u0111\u00e2y, t\u1ea1i t\u00f2a nh\u00e0 n\u00e0y, m\u1eb7c d\u00f9 ch\u1eb3ng c\u00f3 g\u00ec \u0111\u1ec3 anh so s\u00e1nh v\u1edbi nh\u1eefng g\u00ec anh s\u1ebd th\u1ea5y t\u1ea1i Dubai. Vi\u1ec7c chi tr\u1ea3 cho nh\u1eefng xung \u0111\u1ed9t \u0111\u1ec3 l\u1ed9 ra h\u00ecnh \u1ea3nh \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc n\u00e0y trong m\u1ed9t b\u1ed9 m\u1eb7t kh\u00e1c, \u0111\u00f3 l\u00e0 V\u1ecbnh Ba T\u01b0, l\u00e0 c\u00e2u l\u1ea1c b\u1ed9 c\u1ee7a nh\u1eefng t\u1ef7 ph\u00fa. Ho\u00e0n to\u00e0n l\u00e0 nh\u00e0 t\u01b0 b\u1ea3n theo ch\u1ee7 ngh\u0129a duy v\u1eadt. Ho\u00e0n to\u00e0n tham lam\u201d. \u00d4ng ta c\u01b0\u1eddi vang: \u201cR\u1ea5t nhi\u1ec1u lo\u1ea1i ng\u01b0\u1eddi \u1edf n\u01a1i \u0111\u00e2y. H\u00f3a ra, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i c\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 h\u1ea7u h\u1ebft nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c. H\u1ecd y\u00eau kim c\u01b0\u01a1ng v\u00e0 v\u00e0ng, th\u00edch nh\u1eefng chi\u1ebfc \u0111\u1ed3ng h\u1ed3 Rolex hay xe Mercedes. Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp c\u00f3 th\u1ec3 n\u00f3i m\u1ed9t c\u00e2u chuy\u1ec7n v\u1ec1 cu\u1ed9c s\u1ed1ng kh\u1ed5 h\u1ea1nh c\u1ee7a m\u00ecnh, tu\u00e2n theo l\u1eddi khuy\u00ean c\u1ee7a th\u00e1nh Alla, kh\u00f4ng ki\u1ebfm l\u1eddi t\u1eeb c\u00e1c kho\u1ea3n vay, g\u00ecn gi\u1eef vi\u1ec7c \u0111eo m\u1ea1ng che m\u1eb7t c\u1ee7a ph\u1ee5 n\u1eef v\u00e0 nhi\u1ec1u th\u1ee9 t\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 nh\u01b0 th\u1ebf, nh\u01b0ng h\u00e3y nh\u00ecn xung quanh xem\u201d. H\u1ecd ch\u1eafc h\u1eb3n kh\u00f4ng quen v\u1edbi \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3. Ch\u00fang t\u00f4i ti\u1ebfn t\u1edbi qu\u1ea7y thu ti\u1ec1n. Anh ta c\u1ee9 kh\u0103ng kh\u0103ng tr\u1ea3 ti\u1ec1n cho c\u00e2y kem c\u1ee7a t\u00f4i. Ch\u00fang t\u00f4i c\u00f9ng nhau \u0111i qua h\u00e0ng lo\u1ea1t nh\u1eefng chi\u1ebfc b\u00e0n gi\u1ed1ng h\u1ec7t nh\u01b0 khu \u0103n u\u1ed1ng c\u1ee7a b\u1ea5t c\u1ee9 trung t\u00e2m mua s\u1eafm n\u00e0o \u1edf M\u1ef9 v\u00e0 ng\u1ed3i xu\u1ed1ng. Anh ta h\u0103m h\u1edf n\u00f3i: \u201cDubai ch\u00ednh l\u00e0 n\u00f3, chi\u1ebfc \u0111\u0129a l\u1edbn \u0111\u1ef1ng m\u00f3n enchilada gi\u1eefa nh\u1eefng chi\u1ebfc b\u00e1nh k\u1eb9p kh\u00e1c, ch\u1eb3ng c\u00f3 g\u00ec gi\u1ed1ng n\u00f3 tr\u00ean tr\u00e1i \u0111\u1ea5t n\u00e0y. \u201cAnh ta n\u00f3i, nh\u01b0ng v\u1eabn \u0103n s\u1ea1ch c\u00e1i kem t\u1edbi t\u1eadn ph\u1ea7n \u1ed1c qu\u1ebf\u201d. \u201cNh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp \u0111ang \u0111\u00f9a gi\u1ee1n v\u1edbi th\u00e1nh Alla, thu l\u1ee3i t\u1eeb h\u00e0ng tr\u0103m ngh\u00ecn c\u00f4ng nh\u00e2n v\u00e0 nh\u1eefng xe \u1ee7i \u0111\u1ea5t kh\u1ed5ng l\u1ed3 d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111\u00e0o, t\u00e1t c\u1ea1n n\u01b0\u1edbc, l\u00e0m \u0111\u1eadp ng\u0103n n\u01b0\u1edbc v\u00e0 \u0111\u00e1nh v\u00e9t bi\u1ec3n c\u1ea3. Vi\u1ec7c m\u1edf r\u1ed9ng c\u1ee7a Dubai nhanh h\u01a1n, cao h\u01a1n v\u00e0 l\u1edbn h\u01a1n b\u1ea5t c\u1ee9 qu\u1ed1c gia n\u00e0o tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi. N\u01a1i \u0111\u00e2y c\u00f3 m\u1ed9t d\u1ed1c tr\u01b0\u1ee3t tuy\u1ebft trong nh\u00e0 cao t\u1edbi 80m, kh\u00e1ch s\u1ea1n cao nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi, v\u00e0 s\u1ebd s\u1edbm c\u00f3 t\u00f2a nh\u00e0 cao nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi\u201d. B\u00e2y gi\u1edd th\u00ec anh ta t\u1ea5n c\u00f4ng t\u1edbi ph\u1ea7n \u1ed1c qu\u1ebf. \u201cH\u00e3y t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng \u0111i\u1ec1u n\u00e0y: Dubai b\u1ea3n th\u00e2n n\u00f3 l\u00e0 ng\u00f4i nh\u00e0 c\u1ee7a th\u1ebf gi\u1edbi v\u1edbi h\u00e0ng tr\u0103m nh\u1eefng h\u00f2n \u0111\u1ea3o nh\u00e2n t\u1ea1o, m\u1ed7i \u0111\u1ea3o \u0111\u1ea1i di\u1ec7n cho m\u1ed9t \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc ho\u1eb7c m\u1ed9t v\u00f9ng, to\u00e0n b\u1ed9 nh\u1eefng h\u00f2n \u0111\u1ea3o n\u00e0y m\u1edf r\u1ed9ng 5 d\u1eb7m chi\u1ec1u r\u1ed9ng, 5 d\u1eb7m chi\u1ec1u d\u00e0i tr\u00ean V\u1ecbnh Ba T\u01b0. M\u1ed9t v\u00f9ng \u0111\u1ea5t ph\u00e1t tri\u1ec3n kinh ho\u00e0ng!\u201d. Anh ta x\u1eed l\u00fd xong ph\u1ea7n \u1ed1c qu\u1ebf, lau tay v\u00e0o qu\u1ea7n jean, v\u00e0 n\u00f3i ti\u1ebfp: \u201cAnh ngh\u0129 r\u1eb1ng nh\u1eefng ch\u00e0ng trai c\u1ee7a \u0111\u1ee9c Alla n\u00e0y kh\u00f4ng th\u00edch r\u01b0\u1ee3u v\u00e0 ph\u1ee5 n\u1eef \u00e0? Anh n\u00ean ngh\u0129 l\u1ea1i. \u1ede Dubai m\u1ecdi th\u1ee9 \u0111\u1ec1u x\u1ea3y ra: r\u01b0\u1ee3u Scotch t\u1ed1t nh\u1ea5t, \u0111\u00e1nh b\u1ea1c, \u0111\u00e0n b\u00e0, thu\u1ed1c phi\u1ec7n v\u00e0 m\u1ea1i d\u00e2m. Anh c\u00f3 ti\u1ec1n, anh c\u00f3 th\u1ec3 mua \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ecdi th\u1ee9 anh mu\u1ed1n. B\u1ea5t c\u1ee9 th\u1ee9 g\u00ec\u201d. Khi m\u00e1y bay c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i c\u1ea5t c\u00e1nh r\u1eddi kh\u1ecfi Quata, nh\u1eefng ng\u00f4i sao chi\u1ebfu s\u00e1ng V\u1ecbnh Ba T\u01b0. \u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111\u00eam gi\u1ed1ng nh\u01b0 \u0111\u00eam t\u00f4i \u0111\u00e3 tr\u1ea3i qua t\u1ea1i Bandar-e Abbas; t\u00f4i t\u1ef1 h\u1ecfi li\u1ec7u chi\u1ebfc c\u1ea7u c\u1ea3ng d\u00e0i, n\u01a1i t\u00f4i \u0111\u00e3 g\u1eb7p Nesim, c\u00f3 c\u00f2n \u1edf \u0111\u00f3, m\u1ed9t n\u01a1i n\u00e0o \u0111\u00f3 ngay d\u01b0\u1edbi m\u00e1y bay c\u1ee7a t\u00f4i. Nh\u00ecn k\u1ef9 v\u00e0o trong b\u00f3ng t\u1ed1i, t\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 nh\u00ecn th\u1ea5y g\u00ec. T\u00f4i nh\u1edb l\u1ea1i v\u00e0o l\u00fac t\u00f4i k\u1ebft th\u00fac c\u00f4ng vi\u1ec7c l\u00e0 m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf, t\u01b0\u01a1ng lai ch\u00ednh tr\u1ecb c\u1ee7a t\u1ed5ng th\u1ed1ng Carter g\u1eafn li\u1ec1n v\u1edbi Iran. V\u1ecb ho\u00e0ng \u0111\u1ebf, ng\u01b0\u1eddi m\u00e0 Nesim v\u00f4 c\u00f9ng khinh gh\u00e9t, \u0111\u00e3 b\u1ecb ph\u1ebf tru\u1ea5t, \u0111\u1ea1i s\u1ee9 qu\u00e1n M\u1ef9 \u0111\u00e3 b\u1ecb chi\u1ebfm c\u1ee9, 52 con tin \u0111\u00e3 b\u1ecb b\u1eaft v\u00e0 t\u1ed5ng th\u1ed1ng c\u1ed1 g\u1eafng \u0111\u1ea9y cho s\u1ed1 phi\u1ebfu","b\u1ea7u c\u1eed c\u1ee7a m\u00ecnh t\u0103ng l\u00ean b\u1eb1ng vi\u1ec7c tuy\u00ean b\u1ed1, b\u1ea5t c\u1ee9 \u00fd \u0111\u1ecbnh n\u00e0o s\u1eed d\u1ee5ng qu\u00e2n s\u1ef1 \u0111\u1ec3 gi\u00e0nh l\u1ea1i quy\u1ec1n ki\u1ec3m so\u00e1t V\u1ecbnh Ba T\u01b0 s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c xem l\u00e0 h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng t\u1ea5n c\u00f4ng v\u00e0o n\u01b0\u1edbc M\u1ef9. Nh\u1eefng \u00fd \u0111\u1ecbnh \u0111\u00f3, \u00f4ng ta tuy\u00ean b\u1ed1, s\u1ebd b\u1ecb \u0111\u1ea9y l\u00f9i b\u1eb1ng l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng qu\u00e2n s\u1ef1 h\u00f9ng h\u1eadu n\u1ebfu c\u1ea7n thi\u1ebft. L\u1eddi \u0111e d\u1ecda c\u1ee7a Carter kh\u00f4ng ph\u1ea3i \u0111e d\u1ecda su\u00f4ng. \u00d4ng ta g\u1eedi l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng Delta t\u1edbi gi\u1ea3i tho\u00e1t cho nh\u1eefng con tin. Cu\u1ed9c t\u1ea5n c\u00f4ng k\u1ebft th\u00fac b\u1eb1ng th\u1ea5t b\u1ea1i bi k\u1ecbch nh\u01b0ng b\u00e2y gi\u1edd t\u00f4i \u0111\u00e3 hi\u1ec3u r\u1eb1ng to\u00e0n b\u1ed9 ch\u00ednh s\u00e1ch c\u1ee7a M\u1ef9 \u1edf khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng, \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t l\u00e0 vi\u1ec7c \u1ee7ng h\u1ed9 Israel v\u00e0 nh\u1eefng hi\u1ec7p \u01b0\u1edbc d\u1eabn t\u1edbi s\u1ef1 ch\u1ec9 tr\u00edch c\u1ee7a c\u00e1c ch\u00ednh ph\u1ee7 \u1ea2r\u1eadp t\u1ea1i c\u00e1c qu\u1ed1c gia Saudi Arabia, Kuwait v\u00e0 Ai C\u1eadp, \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ef1c hi\u1ec7n nh\u01b0 nhi\u1ec7m v\u1ee5 s\u1ed1ng c\u00f2n \u0111\u1ed1i v\u1edbi l\u1ee3i \u00edch c\u1ee7a c\u00e1c \u201ct\u1eadp \u0111o\u00e0n tr\u1ecb\u201d. M\u1eb7c d\u00f9, nh\u1eefng ch\u00ednh s\u00e1ch c\u00f4ng khai c\u1ee7a ch\u00fang ta \u1edf Iran v\u00e0 Iraq d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 r\u1ea5t l\u00f3ng ng\u00f3ng, nh\u01b0ng l\u1ea1i c\u00f3 m\u1ed9t ph\u01b0\u01a1ng th\u1ee9c kh\u00f4n kh\u00e9o khi h\u1ee3p t\u00e1c m\u1ed9t l\u1ea7n n\u1eefa v\u1edbi th\u1ebf gi\u1edbi \u1ea2r\u1eadp. T\u1ea1i Dubai, ch\u00fang ta \u0111\u00e3 b\u00e1n cho h\u1ecd \u201cc\u1ea3 th\u1ebf gi\u1edbi\u201d. Gi\u1ed1ng nh\u01b0 Trung Qu\u1ed1c, khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng \u0111\u00e3 mua chu\u1ed9c h\u00ecnh th\u1ee9c thi\u00ean v\u1ec1 v\u1eadt ch\u1ea5t c\u1ee7a ch\u00fang ta. Chi\u1ebfc m\u00e1y bay \u0111\u1ed9t nhi\u00ean b\u1ecb nghi\u00eang \u0111i. M\u1ed9t lu\u1ed3ng s\u00e1ng xu\u1ea5t hi\u1ec7n \u1edf ngay d\u01b0\u1edbi c\u1eeda s\u1ed5 m\u00e1y bay. Bandar-e Abbas! T\u00f4i t\u00ecm ki\u1ebfm c\u00e1i c\u1ea7u c\u1ea3ng. Sau \u0111\u00f3, t\u00f4i nh\u1eadn ra r\u1eb1ng \u0111\u00e1m \u00e1nh s\u00e1ng chi\u1ebfu t\u1eeb ph\u1ea7n b\u1edd ph\u00eda nam c\u1ee7a V\u1ecbnh, kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 v\u1ecb tr\u00ed c\u1ee7a Bandar-e Abbas. T\u00f4i \u0111ang nh\u00ecn th\u1ea5y Dubai, n\u01a1i m\u00e0 t\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 n\u00e0o ph\u00e1t hi\u1ec7n ra khi nh\u00ecn t\u1eeb m\u00e1y bay v\u00e0o ban \u0111\u00eam trong l\u1ea7n cu\u1ed1i t\u00f4i \u0111\u1ebfn v\u00f9ng \u0111\u1ea5t n\u00e0y. N\u00f3 c\u0169ng \u0111\u00e3 t\u1eebng l\u00e0 m\u1ed9t ng\u00f4i l\u00e0ng ng\u1ee7 say. B\u00e2y gi\u1edd, n\u01a1i \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh trung t\u00e2m mua s\u1eafm quy m\u00f4 l\u1edbn nh\u1ea5t tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi, nh\u1eefng khu tr\u01b0\u1ee3t tuy\u1ebft, s\u00f2ng b\u1ea1c v\u00e0 trung t\u00e2m gi\u1ea3i tr\u00ed. T\u00f4i ngh\u1ec3n c\u1ed5 \u0111\u1ec3 nh\u00ecn th\u1ea5y n\u00f3, c\u1ed1 g\u1eafng hi\u1ec3u \u0111\u01b0\u1ee3c ngh\u1ecbch l\u00fd n\u00e0y, ph\u00e1t minh c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u1ea2r\u1eadp v\u1eabn theo ni\u1ec1m tin truy\u1ec1n th\u1ed1ng c\u1ee7a \u0111\u1ea1o H\u1ed3i v\u00e0 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t m\u00f4 h\u00ecnh m\u1edbi c\u1ee7a Mecca b\u1eaft ch\u01b0\u1edbc m\u1ed9t c\u00e1ch \u0111\u1ed9c \u0111\u00e1o nguy\u00ean b\u1ea3n. Ph\u00eda d\u01b0\u1edbi t\u00f4i: m\u1ed9t \u0111\u00e0i k\u1ef7 ni\u1ec7m v\u1ec1 Cleopatra v\u00e0 Vua Tut, s\u1ef1 th\u1ec3 hi\u1ec7n h\u01a1i qu\u00e1 n\u00e0y l\u00e0 c\u00f3 th\u1ec3 hi\u1ec3u \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u01b0ng c\u00f2n Osama bin Laden th\u00ec sao? T\u00f4i nh\u1edb l\u1ea1i l\u1eddi nh\u1eadn x\u00e9t c\u1ee7a ch\u1ee7 t\u1ecbch MAIN, Jack Dauber, v\u00e0o bu\u1ed5i t\u1ed1i t\u00f4i nh\u1eadn l\u1eddi m\u1eddi c\u1ee7a v\u1ee3 ch\u1ed3ng \u00f4ng t\u1edbi d\u1ef1 b\u1eefa \u0103n t\u1ed1i t\u1ea1i kh\u00e1ch s\u1ea1n Intercontinental Indonesia, \u00f4ng \u0111\u00e3 xem d\u1ea7u l\u1eeda nh\u01b0 l\u00e0 ti\u00eau chu\u1ea9n m\u1edbi \u0111\u1ec3 t\u1ea1o l\u1eadp quy\u1ec1n th\u1ed1ng tr\u1ecb cho \u0111\u1ed3ng \u0111\u00f4la. \u00d4ng ta \u0111\u00e3 \u0111\u00fang. Sau \u0111\u00f3, \u00f4ng quay sang ph\u00eda v\u1ee3 v\u00e0 nh\u1ea5n m\u1ea1nh r\u1eb1ng \u201cn\u01b0\u1edbc M\u1ef9 \u0111ang b\u01b0\u1edbc v\u00e0o m\u1ed9t th\u1eddi k\u1ef3 m\u1edbi trong l\u1ecbch s\u1eed th\u1ebf gi\u1edbi\u2026\u201d. \u00d4ng c\u0169ng \u0111\u00fang trong tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p n\u00e0y. Nh\u01b0ng b\u00e2y gi\u1edd, m\u1ed9t ph\u1ea7n t\u01b0 th\u1ebf k\u1ef7 sau, th\u1eddi k\u1ef3 \u0111\u00f3 \u0111\u00e3 tr\u1edf n\u00ean phai nh\u1ea1t, m\u1ed9t \u0111i\u1ec1u g\u00ec \u0111\u00f3 ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c bi\u1ec7t \u0111ang hi\u1ec7n ra.","Ph\u1ea7n IV. Ch\u00e2u Phi Ch\u01b0\u01a1ng 41. Th\u1ef1c d\u00e2n T\u00e2y Ban Nha hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i \u201cN\u1ebfu anh t\u1eebng c\u00f3 \u00fd \u0111\u1ecbnh c\u00f3 con v\u00e0 mu\u1ed1n ch\u00fang \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ed1ng m\u1ed9t cu\u1ed9c \u0111\u1eddi gi\u00e0u sang, anh c\u1ea7n ph\u1ea3i l\u00e0m nhi\u1ec1u h\u01a1n n\u1eefa \u0111\u1ec3 \u0111\u1ea3m b\u1ea3o ch\u00fang ta c\u00f3 th\u1ec3 chi\u1ebfm \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ea3 vi\u00ean ng\u1ecdc \u0111en n\u00e0y (ch\u00e2u Phi-BT).\u201d L\u1eddi c\u1ea3nh b\u00e1o c\u1ee7a George Rich \u0111\u00e3 gi\u00fap t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 s\u1ed1ng v\u1edbi ch\u00ednh con ng\u01b0\u1eddi m\u00ecnh \u0111\u1ed3ng th\u1eddi c\u1ea3m th\u00f4ng cho l\u1ed7i l\u1ea7m c\u1ee7a nh\u1eefng c\u1ed1 v\u1ea5n M\u1ef9 kh\u00e1c, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e3 c\u00f9ng \u1edf v\u1edbi t\u00f4i trong m\u1ed9t bi\u1ec7t th\u1ef1 t\u1ea1i Alexandria, m\u00f9a h\u00e8 n\u0103m 1974. B\u00f3ng d\u00e1ng c\u1ee7a \u00f4ng ta \u0111\u00e3 \u00e1m \u1ea3nh t\u00f4i t\u1eeb Cairo \u0111\u1ebfn khu qu\u1ea7n th\u1ec3 Kim t\u1ef1 th\u00e1p \u1edf Gaza; v\u00e0 ngay l\u00fac n\u00e0y \u0111\u00e2y, n\u00f3 \u0111ang l\u1ea3ng v\u1ea3ng \u0111\u00e2u \u0111\u00f3 sau vi\u00ean quan ch\u1ee9c c\u1ee7a ch\u00ednh ph\u1ee7 Ai C\u1eadp, ng\u01b0\u1eddi ng\u1ed3i \u1edf m\u1ed9t \u0111\u1ea7u c\u1ee7a c\u00e1i b\u00e0n l\u00e0m b\u1eb1ng g\u1ed7 tuy\u1ebft t\u00f9ng ch\u1eafc n\u1ecbch, tho\u1ea1t nh\u00ecn c\u00f3 v\u1ebb qu\u00e1 kh\u1ed5 \u0111\u1ed1i v\u1edbi m\u1ed9t ph\u00f2ng \u0103n trang nh\u00e3 trong dinh th\u1ef1 m\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang thu\u00ea. T\u1eeb th\u1eddi xa x\u01b0a, dinh th\u1ef1 \u0111\u1ed3 s\u1ed9 n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c x\u00e2y b\u1edfi m\u1ed9t th\u01b0\u01a1ng nh\u00e2n ng\u01b0\u1eddi Anh, ng\u01b0\u1eddi n\u00e0y \u0111\u00e3 t\u00edch l\u0169y c\u01a1 \u0111\u1ed3 c\u1ee7a m\u00ecnh b\u1eb1ng c\u00e1ch v\u1eadn chuy\u1ec3n ng\u00e0 voi ch\u00e2u Phi, x\u00e1c \u01b0\u1edbp v\u00e0 nh\u1eefng m\u00f3n ch\u00e2u b\u00e1u \u0103n c\u1eafp \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1eeb nh\u1eefng ng\u00f4i m\u1ed9 c\u1ed5 b\u00e1n cho c\u00e1c b\u1ea3o t\u00e0ng c\u1ee7a ch\u00e2u \u00c2u. V\u1ecb quan ch\u1ee9c m\u1ec9m c\u01b0\u1eddi t\u1ef1 m\u00e3n: \u201cL\u1ecbch s\u1eed \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh r\u1eb1ng Ai C\u1eadp l\u00e0 c\u00e1i \u0111\u1ea7u c\u1ee7a con ch\u00f3 m\u00e0 ph\u1ea7n th\u00e2n c\u1ee7a n\u00f3 ch\u00ednh l\u00e0 l\u1ee5c \u0111\u1ecba ch\u00e2u Phi\u201d. \u00c1nh m\u1eaft \u00f4ng \u0111\u01b0a quanh b\u00e0n, nh\u01b0 \u0111\u01b0a 10 ng\u01b0\u1eddi ch\u00fang t\u00f4i, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi mang qu\u1ed1c t\u1ecbch M\u1ef9, \u0111\u1eb7t ch\u00e2n \u0111\u1ebfn m\u1ea3nh \u0111\u1ea5t \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 x\u00e2y d\u1ef1ng h\u1ec7 th\u1ed1ng n\u01b0\u1edbc, h\u1ec7 th\u1ed1ng x\u1eed l\u00fd r\u00e1c th\u1ea3i v\u00e0 c\u00e1c c\u01a1 s\u1edf h\u1ea1 t\u1ea7ng kh\u00e1c. \u00d4ng \u0111\u1ea5m m\u1ea1nh xu\u1ed1ng m\u1eb7t b\u00e0n. \u201cH\u00e3y chung vai v\u1edbi T\u1ed5ng th\u1ed1ng, ng\u00e0i Anwar Sadat \u0111\u00e1ng k\u00ednh, n\u1eafm l\u1ea5y to\u00e0n b\u1ed9 ch\u00e2u M\u1ef9 v\u00e0 sau \u0111\u00f3 l\u00e0 ch\u00e2u Phi. Ch\u1ee7 ngh\u0129a t\u01b0 b\u1ea3n cho to\u00e0n th\u1ebf gi\u1edbi!\u201d. N\u00f3i m\u1ed9t l\u00fac, \u00f4ng d\u1eebng l\u1ea1i, n\u00e9 sang m\u1ed9t b\u00ean \u0111\u1ec3 ng\u01b0\u1eddi h\u1ea7u b\u00e0n b\u1eaft \u0111\u1ea7u c\u00f4ng vi\u1ec7c ph\u1ee5c v\u1ee5 b\u1eefa t\u1ed1i. \u201cCh\u00fang ta l\u00e0 nh\u1eefng k\u1ef5 s\u0129, \u0111\u1ebfn \u0111\u00e2y v\u1eeba \u0111\u00fang l\u00fac \u0111\u1ec3 c\u1ee9u l\u1ea5y ph\u00e1o \u0111\u00e0i.\u201d M\u1ed9t k\u1ef9 s\u01b0 c\u00f4ng tr\u00ecnh d\u00e2n d\u1ee5ng \u0111\u1ebfn t\u1eeb Colarado l\u1ea9m b\u1ea9m. M\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c v\u1ebb tr\u1ea7m ng\u00e2m n\u00f3i: \u201cH\u00e3y hy v\u1ecdng ch\u00fang ta kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 \u00f4ng Custer\u201d . C\u00e2u n\u00f3i c\u1ee7a anh ta khi\u1ebfn ch\u00fang t\u00f4i ph\u1ea3i b\u1eadt c\u01b0\u1eddi. Vi\u1ec7c t\u1ef1 thuy\u1ebft ph\u1ee5c m\u00ecnh r\u1eb1ng Ai C\u1eadp l\u00e0 m\u0169i nh\u1ecdn \u0111\u1ec3 ph\u00e1t tri\u1ec3n to\u00e0n b\u1ed9 ph\u1ea7n c\u00f2n l\u1ea1i c\u1ee7a l\u1ee5c \u0111\u1ecba \u0111en, \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t b\u00e0i luy\u1ec7n t\u1eadp tinh th\u1ea7n h\u1eb1ng \u0111\u00eam c\u1ee7a t\u00f4i. Ch\u00fang t\u00f4i, nh\u1eefng c\u1ed1 v\u1ea5n M\u1ef9 lu\u00f4n t\u1ef1 h\u00e0o v\u1ec1 n\u0103ng l\u1ef1c ng\u1ee5y bi\u1ec7n, kh\u1ea3 n\u0103ng \u0111\u1ecbnh l\u01b0\u1ee3ng, gi\u1ea3m thi\u1ec3u nh\u1eefng v\u1ea5n \u0111\u1ec1 ph\u1ee9c t\u1ea1p trong th\u1ed1ng k\u00ea, b\u1eb1ng vi\u1ec7c t\u00f3m t\u1eaft s\u1ed1 li\u1ec7u tr\u00ean b\u1ea3ng bi\u1ec3u, \u0111\u1ed3 th\u1ecb v\u00e0 bi\u1ec3u \u0111\u1ed3. Trong ch\u00fang t\u00f4i, m\u1ed9t v\u00e0i ng\u01b0\u1eddi l\u00e0 ti\u1ebfn s\u0129, ph\u1ea7n l\u1edbn nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi kh\u00e1c \u0111\u1ec1u l\u00e0 th\u1ea1c s\u0129, duy ch\u1ec9 c\u00f3 t\u00f4i l\u00e0 c\u00f3 b\u1eb1ng c\u1eed nh\u00e2n khoa h\u1ecdc t\u1ea7m th\u01b0\u1eddng, nh\u01b0ng t\u1ea5t c\u1ea3 \u0111\u1ec1u \u0111\u1ee7 kh\u00f4n ngoan \u0111\u1ec3 bi\u1ebft gi\u1eef im l\u1eb7ng v\u1ec1 nhi\u1ec7m v\u1ee5. \u0110\u1eb7c tr\u01b0ng c\u1ee7a nh\u1eefng chuy\u00ean gia ph\u00e1t tri\u1ec3n nh\u01b0 ch\u00fang t\u00f4i l\u00e0 nh\u1eefng k\u1ebb ti\u00ean phong ti\u00eau t\u1ed1n m\u1ed9t l\u01b0\u1ee3ng th\u1eddi gian xa x\u1ec9 n\u00e0o \u0111\u00f3, \u0111\u1ec3 c\u00f3 th\u1ec3 cam \u0111oan r\u1eb1ng c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i \u1edf Alexandria s\u1ebd t\u1ea1o n\u00ean m\u1ed9t k\u1ef7 nguy\u00ean m\u1edbi tr\u00ean kh\u1eafp ch\u00e2u l\u1ee5c v\u00e0 \u0111\u1ebfn kho\u1ea3ng \u0111\u1ea7u thi\u00ean ni\u00ean k\u1ef7 th\u1ee9 ba th\u00ec t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng v\u1ea5n \u0111\u1ec1 nghi\u00eam tr\u1ecdng c\u1ee7a ch\u00e2u Phi s\u1ebd ch\u1ec9 c\u00f2n l\u00e0 di t\u00edch c\u1ee7a qu\u00e1 kh\u1ee9 m\u00e0 th\u00f4i. \u0110\u1ed1i v\u1edbi c\u1ea3 nh\u00f3m l\u00e0m vi\u1ec7c c\u0169ng nh\u01b0 \u0111a ph\u1ea7n ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n M\u1ef9 th\u00ec \u0111\u00e2y d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed9t s\u1ef1 l\u1eeba g\u1ea1t qu\u00e1 \u0111\u1ed7i d\u1ec5 d\u00e0ng. Ti\u1ebfp sau nh\u1eefng m\u1eabu h\u00ecnh c\u1ee7a c\u00e1c \u0111\u1ebf ch\u1ebf tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y, c\u00e1c th\u1ef1c d\u00e2n T\u00e2y Ban Nha hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i n\u00e0y \u0111\u00e3 giao k\u00e8o s\u1ebd bi\u1ebfn nh\u1eefng x\u00e3 h\u1ed9i b\u01b0\u1edbng b\u1ec9nh nh\u1ea5t th\u00e0nh m\u00f4 h\u00ecnh thu nh\u1ecf c\u1ee7a ch\u00ednh ch\u00fang. Nh\u1eefng k\u1ebb ngo\u1ea1i \u0111\u1ea1o s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c c\u1ee9u r\u1ed7i ch\u1ec9 khi n\u00e0o h\u1ecd ch\u1ecbu thay \u0111\u1ed5i v\u00e0 \u0111i theo \u0111\u1ea1o Thi\u00ean ch\u00faa, hay c\u0169ng ch\u00ednh l\u00e0 n\u1ec1n d\u00e2n ch\u1ee7 \u2013 m\u1ed9t thu\u1eadt ng\u1eef m\u00e0 ng\u00e0y nay ng\u01b0\u1eddi ta hay s\u1eed d\u1ee5ng \u0111\u1ed3ng th\u1eddi h\u1ecd ph\u1ea3i khu\u1ea5t ph\u1ee5c s\u1ef1 l\u00e3nh \u0111\u1ea1o v\u00e0 khai s\u00e1ng c\u1ee7a m\u1ed9t ho\u00e0ng \u0111\u1ebf La M\u00e3 hay m\u1ed9t v\u1ecb vua \u2013 ch\u00ednh l\u00e0 ng\u00e0i T\u1ed5ng th\u1ed1ng M\u1ef9","hi\u1ec7n nay. M\u1eb7c d\u00f9 \u0111\u00e3 c\u1ed1 g\u1eafng t\u1ef1 th\u00edch \u1ee9ng, nh\u01b0ng c\u00e0ng ng\u00e0y t\u00f4i c\u00e0ng tr\u1edf n\u00ean ho\u00e0i nghi h\u01a1n. D\u1eabu cho t\u00f4i c\u00f3 nghe th\u1ea5y nh\u1eefng l\u00fd l\u1ebd n\u00e0y \u1edf Indonesia, Iran, Colombia hay \u1edf Ai C\u1eadp \u0111i ch\u0103ng n\u1eefa, th\u00ec d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 ch\u00fang \u0111\u1ec1u h\u00e0m ch\u1ee9a nh\u1eefng ng\u1ee5 \u00fd t\u00f4n gi\u00e1o m\u00e0 gi\u00e1o l\u00fd Canvin v\u1eabn th\u01b0\u1eddng r\u0103n d\u1ea1y t\u00f4i; trong \u0111\u00f3, t\u00f4i nh\u01b0 nghe th\u1ea5y nh\u1eefng l\u1eddi r\u0103n kh\u1eaft khe c\u1ee7a V\u1ecb m\u1ee5c s\u01b0 Thanh gi\u00e1o n\u1ed5i ti\u1ebfng, \u0111\u1ee9c cha Cotton Mather, v\u00f9ng New England. Nh\u01b0ng li\u1ec7u t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 ch\u1eafc ch\u1eafn r\u1eb1ng ng\u1ecdn l\u1eeda \u0111\u1ecba ng\u1ee5c s\u1ebd thi\u00eau s\u1ed1ng b\u1ea5t c\u1ee9 ai \u0111\u1ee9ng v\u1ec1 ph\u00eda Li\u00ean bang X\u00f4vi\u1ebft? Li\u1ec7u Th\u00e1nh Peter c\u00f3 \u0111\u1ee9ng tr\u01b0\u1edbc c\u1ed5ng thi\u00ean \u0111\u00e0ng, m\u1ec9m c\u01b0\u1eddi v\u00e0 dang r\u1ed9ng v\u00f2ng tay c\u1ee7a Ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ec3 \u0111\u00f3n l\u1ea5y nh\u1eefng nh\u00e0 t\u01b0 b\u1ea3n. V\u00e0 cho d\u00f9 ai \u0111\u00f3 c\u00f3 th\u1ec3 thuy\u1ebft ph\u1ee5c t\u00f4i tr\u1ea3 l\u1eddi r\u1eb1ng \u201cc\u00f3\u201d th\u00ec li\u1ec7u ch\u00fang ta c\u00f3 ng\u0103n c\u1ea3n \u0111\u01b0\u1ee3c nh\u1eefng ng\u1ecdn l\u1eeda \u0111\u00f3 \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng t\u1edbi ch\u00ednh ch\u00fang ta hay kh\u00f4ng? Ph\u1ea3i c\u0103ng tr\u00ed t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a m\u00ecnh nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0o m\u1edbi c\u00f3 th\u1ec3 h\u00ecnh dung \u0111\u01b0\u1ee3c l\u1ed1i s\u1ed1ng M\u1ef9 nh\u01b0 m\u1ed9t n\u1ec1n kinh t\u1ebf th\u1ecb tr\u01b0\u1eddng t\u1ef1 do t\u01b0 b\u1ea3n ch\u1ee7 ngh\u0129a. B\u1edfi v\u00ec t\u1ea5t th\u1ea3y nh\u1eefng g\u00ec t\u00f4i nh\u00ecn th\u1ea5y ch\u1ec9 n\u00f3i l\u00ean m\u1ed9t \u0111i\u1ec1u r\u1eb1ng c\u00e1c doanh nghi\u1ec7p nh\u1ecf l\u1ebb r\u1ed3i s\u1ebd \u0111i \u0111\u1ebfn s\u1ef1 di\u1ec7t vong v\u00e0 thay v\u00e0o \u0111\u00f3 l\u00e0 c\u00e1c t\u1eadp \u0111o\u00e0n l\u1edbn, nh\u01b0 nh\u1eefng con th\u00fa \u0103n th\u1ecbt \u0111\u1ee9ng \u0111\u1ea7u h\u1ec7 sinh v\u1eadt m\u00e0 c\u00e1ch s\u1eafp x\u1ebfp l\u00e0 sinh v\u1eadt l\u1edbp tr\u00ean \u0103n sinh v\u1eadt l\u1edbp d\u01b0\u1edbi. D\u01b0\u1eddng nh\u01b0 ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 nh\u1ea5t quy\u1ebft quay tr\u1edf v\u1ec1 v\u1edbi nh\u1eefng t\u01a1r\u01a1t \u0111\u1ed9c quy\u1ec1n xu\u1ea5t hi\u1ec7n v\u00e0o cu\u1ed1i nh\u1eefng n\u0103m 1800. V\u00e0 hi\u1ec7n nay, \u0111i\u1ec1u \u1ea5y \u0111ang x\u1ea3y ra tr\u00ean ph\u1ea1m vi to\u00e0n th\u1ebf gi\u1edbi. V\u1eady t\u00f4i \u0111ang l\u00e0m g\u00ec \u0111\u00e2y? H\u1eb1ng \u0111\u00eam, t\u00f4i v\u1eabn t\u1ef1 h\u1ecfi ch\u00ednh m\u00ecnh c\u00e2u h\u1ecfi n\u00e0y. T\u00f4i ngh\u0129 v\u1ec1 chuy\u1ebfn \u0111i \u0111\u1ea7u ti\u00ean \u0111\u1ebfn Trung \u0110\u00f4ng, nh\u1eefng ng\u00e0y ng\u1eafn ng\u1ee7i \u1edf Beirut, Marlon Brando, chuy\u1ebfn \u0111i th\u0103m tr\u1ea1i t\u1ecb n\u1ea1n v\u1edbi Smiley, r\u1ed3i n\u00e0o l\u00e0 nh\u1eefng c\u1ea3nh v\u1eadt, m\u00f9i h\u00f4i th\u1ed1i, nh\u1eefng m\u1edb v\u1ea3i r\u00e1ch n\u00e1t v\u00e0 nh\u1eefng th\u1ee9 \u00e2m thanh h\u1ed7n \u0111\u1ed9n. \u0110\u00e3 g\u1ea7n b\u1ed1n n\u0103m tr\u00f4i qua nh\u01b0ng d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 t\u1ea5t c\u1ea3 \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh m\u1ed9t ph\u1ea7n c\u1ee7a cu\u1ed9c \u0111\u1eddi t\u00f4i. Sau b\u1eefa t\u1ed1i, t\u00f4i th\u01b0\u1eddng lang thang d\u1ecdc b\u1edd bi\u1ec3n \u0110\u1ecba Trung H\u1ea3i, c\u0169ng ch\u1ec9 c\u00e1ch v\u00e0i \u0111o\u1ea1n \u0111\u01b0\u1eddng t\u1eeb khu bi\u1ec7t th\u1ef1 n\u01a1i ch\u00fang t\u00f4i \u1edf. Nh\u1eefng \u0111\u1ee3t s\u00f3ng \u0111en k\u1ecbt v\u1ed7 \u00ec o\u1ea1p v\u00e0o v\u00e1ch \u0111\u00e1 \u0111\u01b0a t\u00f4i tr\u1edf v\u1ec1 th\u1eddi \u0111\u1ea1i xa x\u01b0a, v\u1ec1 v\u1edbi Anthony v\u00e0 Cleopatra, c\u00e1c Pharaon, nh\u1eefng ho\u00e0ng \u0111\u1ebf, n\u1eef ho\u00e0ng \u0111\u00e3 x\u00e2y d\u1ef1ng n\u00ean qu\u1ea7n th\u1ec3 kim t\u1ef1 th\u00e1p, hay v\u1ec1 Moses\u2026 T\u00f4i nh\u00ecn xa x\u0103m, v\u01b0\u1ee3t qua nh\u1eefng ng\u1ecdn s\u00f3ng h\u01b0\u1edbng v\u1ec1 ph\u00eda Italia, qua ph\u00eda \u0111\u00f4ng \u0111\u1ebfn Hy L\u1ea1p, v\u00e0 ti\u1ebfn xa h\u01a1n n\u1eefa v\u1ec1 ph\u00eda \u0111\u00f4ng \u0111\u1ec3 \u0111\u1ebfn v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi x\u1ee9 Phoenicy, m\u00e0 b\u00e2y gi\u1edd l\u00e0 Lebanon. Ho\u00e0i ni\u1ec7m v\u1ec1 nh\u1eefng \u0111\u1ebf ch\u1ebf c\u1ed5 x\u01b0a \u0111\u00e3 khi\u1ebfn t\u00f4i c\u1ea3m th\u1ea5y thanh th\u1ea3n ch\u00fat \u00edt. L\u1ecbch s\u1eed l\u00e0 m\u1ed9t t\u1ea5m th\u1ea3m \u0111\u00e3 b\u1ecb lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi ch\u00fang ta l\u00e0m r\u1ed1i tung l\u00ean b\u1edfi s\u1ef1 t\u00e0n b\u1ea1o v\u00e0 nh\u1eefng cu\u1ed9c x\u00e2m chi\u1ebfm. Ti\u1ebfng s\u00f3ng bi\u1ec3n v\u1ed7 v\u1ec1, vu\u1ed1t ve t\u00e2m h\u1ed3n \u0111ang d\u1eb1n v\u1eb7t \u0111au kh\u1ed5 c\u1ee7a t\u00f4i. George Rich \u0111\u1ee9ng tr\u01b0\u1edbc m\u1eb7t t\u00f4i, ch\u1ec9 v\u00e0o t\u1ea5m b\u1ea3n \u0111\u1ed3 \u0111\u01b0\u1ee3c chi\u1ebfu s\u00e1ng treo trong ph\u00f2ng h\u1ecdp ban gi\u00e1m \u0111\u1ed1c c\u1ee7a MAIN; \u0111i\u1ec1u quan tr\u1ecdng b\u1eadc nh\u1ea5t \u0111\u00f3 l\u00e0 t\u01b0\u01a1ng lai nh\u1eefng \u0111\u1ee9a con m\u00e0 t\u00f4i s\u1ebd sinh ra. V\u00ec l\u1ee3i \u00edch sau n\u00e0y c\u1ee7a ch\u00fang, ta ph\u1ea3i ki\u1ec3m so\u00e1t \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u00e2u Phi v\u00e0 khu v\u1ef1c Trung \u0110\u00f4ng. \u00dd th\u1ee9c v\u1ec1 nh\u1eefng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng mang t\u00ednh \u0111\u1ecbnh m\u1ec7nh \u0111\u1ed1i v\u1edbi th\u1ebf h\u1ec7 t\u01b0\u01a1ng lai \u0111\u00e3 th\u00fac \u0111\u1ea9y t\u00f4i b\u01b0\u1edbc ti\u1ebfp tr\u00ean con \u0111\u01b0\u1eddng c\u1ee7a m\u00ecnh. V\u00e0 t\u1ea5t nhi\u00ean c\u0169ng b\u1edfi m\u1ed9t l\u1ebd t\u00f4i \u0111ang s\u1ed1ng m\u1ed9t cu\u1ed9c \u0111\u1eddi phi\u00eau l\u01b0u, \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111i v\u00e0 ng\u1eafm nh\u00ecn bi\u1ebft bao mi\u1ec1n \u0111\u1ea5t tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi \u2013 \u0111i\u1ec1u m\u00e0 tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y t\u00f4i ch\u1ec9 d\u00e1m m\u01a1 \u01b0\u1edbc. Thu nh\u1eadp h\u1eadu h\u0129nh gi\u00fap t\u00f4i th\u1ef1c hi\u1ec7n t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111am m\u00ea n\u00e0y. Khi m\u00e0n \u0111\u00eam bu\u00f4ng xu\u1ed1ng, bao tr\u00f9m \u0110\u1ecba Trung H\u1ea3i, th\u1ec9nh tho\u1ea3ng t\u00f4i th\u01b0\u1eddng quay l\u1ea1i, nh\u00ecn v\u1ec1 ph\u00eda \u00e1nh \u0111\u00e8n \u1edf Alexandria v\u00e0 t\u1eeb xa xa t\u00f4i th\u1ea5y m\u1ed9t d\u1ea3i ch\u00e2u Phi r\u1ed9ng l\u1edbn. T\u00f4i h\u00ecnh dung \u0111\u00f3 nh\u01b0 th\u1ec3 l\u00e0 v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a nh\u1eefng c\u01a1n \u00e1c m\u1ed9ng \u0111\u01b0\u1ee3c mi\u00eau t\u1ea3 trong cu\u1ed1n Heart of Darkness (Tr\u00e1i tim c\u1ee7a B\u00f3ng t\u1ed1i) c\u1ee7a Conrad, m\u1ed9t \u0111i\u1ec1m g\u1edf, m\u1ed9t tai h\u1ecda \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c b\u00e1o tr\u01b0\u1edbc, \u1edf n\u01a1i \u1ea5y con ng\u01b0\u1eddi \u0111\u1ed1i x\u1eed v\u1edbi nhau th\u1eadt t\u1ed3i t\u1ec7. Trong m\u1eaft t\u00f4i, kh\u00f4ng n\u01a1i \u0111\u00e2u m\u00e0 n\u1ea1n b\u1ea1o l\u1ef1c l\u1ea1i kh\u1ee7ng khi\u1ebfp v\u00e0 gh\u00ea s\u1ee3 nh\u01b0 \u1edf ch\u00e2u Phi. M\u1eb7c d\u00f9, \u0111\u00e3 t\u1eebng s\u1ed1ng \u1edf Amazon, nh\u01b0ng t\u00f4i v\u1eabn c\u1ea3m th\u1ea5y Congo c\u00f3 m\u1ed9t c\u00e1i g\u00ec \u0111\u00f3 r\u1ea5t kh\u00e1c v\u00e0 s\u1ef1 kh\u00e1c bi\u1ec7t n\u00e0y \u0111\u00e3 \u0111\u1ecbnh ngh\u0129a cho to\u00e0n b\u1ed9 ch\u00e2u Phi. Khi c\u00f2n tr\u1ebb, t\u00f4i r\u1ea5t th\u00edch nh\u1eefng cu\u1ed1n s\u00e1ch v\u1ec1 Tarzan; c\u00e1nh r\u1eebng r\u1eadm nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi c\u1ee7a anh l\u00e0 thi\u00ean \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ed1i v\u1edbi t\u00f4i. V\u1ec1 sau n\u00e0y, khi \u0111\u00e3 tr\u1ea3i qua nh\u1eefng th\u0103ng tr\u1ea7m trong cu\u1ed9c \u0111\u1eddi c\u1ee7a m\u1ed9t s\u00e1t th\u1ee7 kinh t\u1ebf v\u00e0 b\u1eaft \u0111\u1ea7u hi\u1ec3u ra s\u1ef1 th\u1ef1c v\u1ec1 l\u1ecbch s\u1eed th\u1eddi hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i, th\u00ec n\u01a1i","n\u01b0\u01a1ng n\u00e1u c\u1ee7a Tarzan c\u0169ng \u0111\u00e3 gi\u1ea3m gi\u00e1 tr\u1ecb trong t\u00e2m tr\u00ed t\u00f4i. Ng\u01b0\u1eddi h\u00f9ng c\u1ee7a Edgar Rice Burrough \u0111\u00e3 \u1edf \u0111\u00e2u khi nh\u1eefng k\u1ebb bu\u00f4n b\u00e1n n\u00f4 l\u1ec7 t\u1edbi? Trong khi Amazon l\u00e0 m\u1ed9t khu r\u1eebng nhi\u1ec7t \u0111\u1edbi \u0111\u1ea7y s\u1ee9c s\u1ed1ng v\u00e0 ngh\u1ecb l\u1ef1c, th\u00ec Congo l\u1ea1i l\u00e0 m\u1ed9t \u0111\u1ea7m l\u1ea7y \u0111\u1ea7y t\u1ed9i \u00e1c. T\u00f4i \u0111\u00e3 t\u1eebng \u0111\u1ebfn th\u0103m nh\u1eefng khu nh\u00e0 \u1ed5 chu\u1ed9t \u1edf M\u1ef9 Latinh, ch\u00e2u \u00c1 v\u00e0 Trung \u0110\u00f4ng, \u0111\u00e3 gi\u1eadt m\u00ecnh, b\u00e0ng ho\u00e0ng tr\u01b0\u1edbc B\u1ea3o t\u00e0ng T\u00f2a \u00e1n d\u1ecb gi\u00e1o \u1edf Lima v\u00e0 nh\u1eefng t\u1ea5m \u1ea3nh ch\u1ee5p c\u1ea3nh chi\u1ebfn binh b\u1ed9 l\u1ea1c Apache b\u1ecb x\u00edch v\u00e0o nh\u1eefng b\u1ee9c t\u01b0\u1eddng trong ng\u1ee5c t\u1ed1i c\u1ee7a qu\u00e2n \u0111\u1ed9i M\u1ef9; t\u00f4i c\u0169ng bi\u1ebft v\u1ec1 t\u00ecnh tr\u1ea1ng b\u1ea1o l\u1ef1c m\u00e0 qu\u00e2n \u0111\u1ed9i Suharto v\u00e0 l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng c\u1ea3nh s\u00e1t m\u1eadt SAVAK c\u1ee7a ho\u00e0ng \u0111\u1ebf Iran \u0111\u00e3 g\u00e2y ra; nh\u01b0ng trong t\u00e2m tr\u00ed c\u1ee7a t\u00f4i, kh\u00f4ng g\u00ec so s\u00e1nh \u0111\u01b0\u1ee3c v\u1edbi ch\u00e2u Phi. T\u00f4i t\u01b0\u1edfng t\u01b0\u1ee3ng ra nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u m\u00e0 t\u00f4i ch\u01b0a t\u1eebng \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1eadn m\u1eaft ch\u1ee9ng ki\u1ebfn, trong \u0111\u00f3, t\u00f4i th\u1ea5y nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00e0n \u00f4ng, ph\u1ee5 n\u1eef v\u00e0 tr\u1ebb em v\u00f4 t\u1ed9i b\u1ecb v\u00e2y b\u1eaft. H\u1ecd b\u1ecb l\u00f4i l\u00ean nh\u1eefng t\u00e0u bu\u00f4n n\u00f4 l\u1ec7 trong ti\u1ebfng la kh\u00f3c, b\u1ecb qu\u1eb3ng ch\u1ed3ng ch\u1ea5t l\u00ean nhau, n\u00f4n m\u1eeda, \u1ec9a \u0111\u00e1i, ki\u1ec7t qu\u1ec7, b\u1ecb \u0111\u1ea9y \u0111\u1ebfn c\u00e1c ch\u1ee3 b\u00e1n \u0111\u1ea5u gi\u00e1, r\u1ed3i \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i, \u0111\u1ed5 m\u00e1u, r\u1ed3i ch\u1ebft; trong khi t\u1ea1i qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng ch\u00e2u Phi c\u1ee7a h\u1ecd, \u0111\u1ea5t \u0111ai, con ng\u01b0\u1eddi, \u0111\u1ed9ng v\u1eadt, r\u1eebng r\u1eadm b\u1ecb gi\u00e0y x\u00e9o, b\u1ecb t\u00e0n ph\u00e1 b\u1edfi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ch\u00e2u \u00c2u \u0111i \u201ckhai s\u00e1ng v\u0103n minh\u201d. T\u1ea5t c\u1ea3 ch\u1ec9 \u0111\u1ec3 cho t\u1ed5 ti\u00ean c\u1ee7a t\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 v\u00eanh v\u00e1o m\u1eb7c nh\u1eefng t\u1ea5m \u00e1o cho\u00e0ng d\u00e0i sang tr\u1ecdng. T\u00f4i th\u01b0\u1eddng suy ng\u1eabm v\u1ec1 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u n\u00e0y. Cho \u0111\u1ebfn m\u1ed9t bu\u1ed5i chi\u1ec1u n\u1ecd, t\u00f4i \u0111\u00e3 g\u1eb7p m\u1ed9t \u0111\u00f4i nam n\u1eef, h\u1ecd v\u1eeba ch\u1ea1y tr\u1ed1n kh\u1ecfi qu\u00ea h\u01b0\u01a1ng Sudan c\u1ee7a m\u00ecnh. Sau khi l\u1eafng nghe c\u00e2u chuy\u1ec7n kinh ho\u00e0ng c\u1ee7a hai ng\u01b0\u1eddi, t\u00f4i bu\u1ed9c ph\u1ea3i th\u00fa nh\u1eadn r\u1eb1ng ch\u00ednh m\u00ecnh \u0111ang l\u1eb7p l\u1ea1i nh\u1eefng t\u1ed9i \u00e1c c\u1ee7a nh\u1eefng k\u1ebb bu\u00f4n n\u00f4 l\u1ec7 tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y.","Ch\u01b0\u01a1ng 42. N\u1eb1m trong v\u1ea1t \u00e1o c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc M\u1ef9 L\u00fac \u0111\u00f3, t\u00f4i \u0111ang t\u1ef1a m\u00ecnh v\u00e0o \u0111\u1eadp ng\u0103n n\u01b0\u1edbc bi\u1ec3n, ng\u1eafm nh\u00ecn nh\u1eefng ng\u01b0 d\u00e2n d\u1ee1 h\u00e0ng \u1edf t\u00e0u xu\u1ed1ng th\u00ec hai ng\u01b0\u1eddi b\u1ecdn h\u1ecd \u0111\u00e3 l\u1ea1i g\u1ea7n v\u00e0 \u0111\u1ee9ng c\u1ea1nh t\u00f4i t\u1ef1 l\u00fac n\u00e0o. Ch\u00fang t\u00f4i m\u1ec9m c\u01b0\u1eddi v\u1edbi nhau. M\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi n\u00f3i: \u201cXin ch\u00e0o. Anh kh\u1ecfe ch\u1ee9? Anh c\u00f3 n\u00f3i ti\u1ebfng Anh kh\u00f4ng?\u201d. V\u00e0o th\u1eddi \u0111i\u1ec3m \u0111\u00f3 th\u00ec \u0111i\u1ec1u n\u00e0y kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 b\u1ea5t th\u01b0\u1eddng. M\u1ecdi ng\u01b0\u1eddi th\u01b0\u1eddng \u0111\u1ebfn l\u00e0m quen v\u1edbi t\u00f4i b\u1eb1ng nh\u1eefng c\u00e2u chuy\u1ec7n r\u1ea5t ng\u1eabu nhi\u00ean, c\u00f3 th\u1ec3 do t\u00ednh t\u00f2 m\u00f2 ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u1ec3 luy\u1ec7n t\u1eadp ch\u00fat ti\u1ebfng Anh c\u1ee7a m\u00ecnh. \u201cC\u00f3,\u201d t\u00f4i tr\u1ea3 l\u1eddi. \u201cT\u00f4i \u0111\u1ebfn t\u1eeb M\u1ef9. T\u00f4i l\u00e0 John. C\u00f2n c\u00e1c b\u1ea1n?\u201d. \u201cT\u00ean ti\u1ebfng Anh c\u1ee7a t\u00f4i l\u00e0 Sammy. \u0110\u00e2y l\u00e0 em g\u00e1i t\u00f4i, Samatha.\u201d T\u00f4i m\u1eddi h\u1ecd \u0111\u1ebfn m\u1ed9t qu\u00e1n c\u00e0 ph\u00ea v\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i ng\u1ed3i t\u00e1n g\u1eabu \u1edf \u0111\u00f3 v\u00e0i ti\u1ebfng \u0111\u1ed3ng h\u1ed3. H\u1ecd n\u00f3i v\u1edbi t\u00f4i h\u1ecd \u0111\u1ebfn t\u1eeb mi\u1ec1n nam Sudan. \u201cMi\u1ec1n b\u1eafc l\u00e0 n\u01a1i \u1edf c\u1ee7a c\u00e1c t\u00edn \u0111\u1ed3 H\u1ed3i gi\u00e1o,\u201d Sammy gi\u1ea3i th\u00edch. \u201c\u1ede mi\u1ec1n nam n\u01a1i ch\u00fang t\u00f4i s\u1ed1ng r\u1ea5t kh\u00e1c\u201d. Anh ta t\u1eeb ch\u1ed1i n\u00f3i c\u1ee5 th\u1ec3 nh\u01b0ng t\u00f4i bi\u1ebft \u0111\u00f3 l\u00e0 v\u00f9ng \u0111\u1ea5t c\u1ee7a c\u00e1c b\u1ed9 l\u1ea1c. \u201cHai b\u1ea1n c\u00f3 ph\u1ea3i l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi H\u1ed3i gi\u00e1o kh\u00f4ng?\u201d T\u00f4i h\u1ecfi. Anh tr\u1ea3 l\u1eddi: \u201cCh\u00fang t\u00f4i \u0111ang t\u1eadp\u201d. M\u1eb7c d\u00f9 l\u00fac \u0111\u00f3 t\u00f4i kh\u00f4ng c\u00f3 \u00fd \u00e9p anh ta nh\u01b0ng nh\u1eefng ng\u00e0y sau \u0111\u00f3, khi \u0111\u01b0a t\u00f4i \u0111i th\u0103m v\u00e0i c\u1ea3nh \u0111\u1eb9p \u1edf Alexandria, h\u1ecd ti\u1ebft l\u1ed9 r\u1eb1ng ng\u01b0\u1eddi c\u1ee7a h\u1ecd th\u1edd c\u00fang c\u00e1c \u201cv\u1ecb th\u1ea7n \u0111\u1ea5t\u201d. H\u1ecd \u0111\u1ebfn Alexandria sau khi b\u1ed1 b\u1ecb gi\u1ebft, c\u00f2n m\u1eb9 th\u00ec b\u1ecb nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi ph\u01b0\u01a1ng b\u1eafc b\u1eaft \u0111i r\u1ed3i b\u1ecb b\u00e1n trong c\u00e1c ch\u1ee3 bu\u00f4n b\u00e1n n\u00f4 l\u1ec7 t\u00ecnh d\u1ee5c. Sammy k\u1ec3 l\u1ea1i: \u201cL\u00fac \u0111\u00f3 ch\u00fang t\u00f4i \u0111ang \u0111i l\u1ea5y n\u01b0\u1edbc, nghe ti\u1ebfng m\u1eb9 la kh\u00f3c n\u00ean ch\u00fang t\u00f4i \u0111\u00e3 tr\u1ed1n v\u00e0o m\u1ea5y t\u1ea3ng \u0111\u00e1.\u201d \u201cT\u00f4i \u0111\u00e3 r\u1ea5t s\u1ee3 h\u00e3i\u201d, Samatha n\u00f3i, r\u1ed3i l\u1eb7ng l\u1ebd g\u1ee5c m\u1eb7t v\u00e0o \u0111\u00f4i b\u00e0n tay. H\u1ecd t\u00ecm th\u1ea5y m\u1ed9t kho\u1ea3n ti\u1ec1n nh\u1ecf m\u00e0 b\u1ed1 m\u1eb9 \u0111\u00e3 c\u1ea5t k\u1ef9 v\u00e0 t\u00ecm \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ebfn Alexandria, n\u01a1i m\u00e0 h\u1ecd ngh\u0129 s\u1ebd an to\u00e0n h\u01a1n so v\u1edbi \u1edf Cairo, h\u01a1n th\u1ebf n\u1eefa \u1edf \u0111\u00f3 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi h\u1ecd h\u00e0ng xa s\u1ebd cho h\u1ecd m\u1ed9t ch\u1ed7 n\u01b0\u01a1ng nh\u1edd. H\u1ecd chuy\u1ec3n sang theo \u0111\u1ea1o H\u1ed3i, m\u1eb7c d\u00f9 h\u1ecd th\u1eeba nh\u1eadn s\u1ebd v\u1eabn ti\u1ebfp t\u1ee5c th\u1edd c\u00fang nh\u1eefng v\u1ecb th\u1ea7n c\u1ee7a t\u1ed5 ti\u00ean. Qua ng\u01b0\u1eddi b\u00e1c c\u1ee7a m\u00ecnh, h\u1ecd \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1eb7p m\u1ed9t \u0111\u00f4i v\u1ee3 ch\u1ed3ng ng\u01b0\u1eddi Anh. \u0110\u00f4i v\u1ee3 ch\u1ed3ng n\u00e0y \u0111ang qu\u1ea3n l\u00fd m\u1ed9t ng\u00f4i tr\u01b0\u1eddng nh\u1ecf d\u00e0nh cho tr\u1ebb m\u1ed3 c\u00f4i, h\u1ecd cho hai anh em m\u1ed9t c\u0103n ph\u00f2ng nh\u1ecf, c\u1ea5p ti\u1ec1n \u0103n v\u00e0 c\u00f2n cho \u0111i h\u1ecdc. \u0110\u1ed5i l\u1ea1i, hai anh em ph\u1ea3i l\u00e0m nh\u1eefng c\u00f4ng vi\u1ec7c v\u1eb7t trong tr\u01b0\u1eddng. V\u01b0\u1ee3t qua tr\u1edf ng\u1ea1i \u0111\u1ea7u ti\u00ean, ba ch\u00fang t\u00f4i d\u00e0nh r\u1ea5t nhi\u1ec1u th\u1eddi gian b\u00ean nhau. Ch\u00fang t\u00f4i g\u1eb7p nhau v\u00e0o c\u00e1c bu\u1ed5i chi\u1ec1u mu\u1ed9n, khi h\u1ecd \u0111\u00e3 l\u00e0m xong c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a m\u00ecnh. T\u00f4i m\u1eddi h\u1ecd \u0111i u\u1ed1ng c\u00e0 ph\u00ea v\u00e0 th\u1ec9nh tho\u1ea3ng \u0111i \u0103n t\u1ed1i. C\u00f2n h\u1ecd \u0111\u01b0a t\u00f4i \u0111i th\u0103m c\u00e1c khu ch\u1ee3, b\u1ea3o t\u00e0ng, ph\u00f2ng tr\u01b0ng b\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c li\u1ec7t k\u00ea trong c\u00e1c cu\u1ed1n s\u00e1ch h\u01b0\u1edbng d\u1eabn du l\u1ecbch, h\u1ecd c\u0169ng gi\u1edbi thi\u1ec7u cho t\u00f4i c\u00e1c nh\u00e0 h\u00e0ng \u1edf Sudan v\u00e0 nh\u1eefng n\u01a1i trong th\u00e0nh ph\u1ed1 m\u00e0 \u00edt ng\u01b0\u1eddi n\u01b0\u1edbc ngo\u00e0i bi\u1ebft \u0111\u1ebfn. B\u1ea5t ch\u1ea5p nh\u1eefng gian kh\u1ed5 m\u00e0 h\u1ecd \u0111\u00e3 ph\u1ea3i tr\u1ea3i qua, h\u1ecd v\u1eabn s\u1ed1ng n\u1ed3ng \u1ea5m v\u00e0 c\u1edfi m\u1edf. \u0110\u1ed1i v\u1edbi t\u00f4i, Sammy v\u00e0 Samatha \u0111\u00e3 mang \u0111\u1ebfn m\u1ed9t s\u1ef1 khu\u00e2y kh\u1ecfa th\u00fa v\u1ecb t\u1eeb nh\u1eefng l\u1eddi \u0111\u00f9a c\u1ee3t c\u1ee7a c\u00e1c c\u1ed1 v\u1ea5n \u0111\u1ed3ng nghi\u1ec7p. V\u1edbi b\u1ea3n ch\u1ea5t c\u00f4ng vi\u1ec7c c\u1ee7a m\u00ecnh, t\u00f4i lu\u00f4n lu\u00f4n c\u00f3 th\u1ec3 vi\u1ec7n c\u1edb cho th\u1eddi gian g\u1eb7p h\u1ecd l\u00e0 \u0111\u1ec3 thu th\u1eadp th\u00f4ng tin cho c\u00e1c b\u00e1o c\u00e1o m\u00e0 sau n\u00e0y t\u00f4i s\u1ebd ph\u1ea3i ho\u00e0n th\u00e0nh. M\u1ed9t th\u1eddi gian sau, t\u00f4i ph\u1ea3i th\u00fa th\u1ef1c r\u1eb1ng t\u00f4i \u0111\u00e3 y\u00eau Samatha. T\u00f4i \u0111\u00e3 m\u01a1 m\u1ed9ng vi\u1ec3n v\u00f4ng r\u1eb1ng t\u00f4i s\u1ebd c\u01b0\u1edbi ng\u01b0\u1eddi con g\u00e1i ch\u00e2u Phi xinh \u0111\u1eb9p n\u00e0y, s\u1ebd \u0111\u01b0a hai anh em h\u1ecd v\u1ec1 M\u1ef9 c\u00f9ng v\u1edbi m\u00ecnh. T\u00f4i th\u00edch th\u00fa v\u1edbi vi\u1ec7c m\u01b0\u1eddng t\u01b0\u1ee3ng ra nh\u1eefng ph\u1ea3n \u1ee9ng c\u1ee7a cha m\u1eb9 v\u00e0o c\u00e1i ng\u00e0y m\u00e0 t\u00f4i xu\u1ea5t hi\u1ec7n, tay trong tay c\u00f4 g\u00e1i da \u0111en ng\u01b0\u1eddi Sudan tr\u1ebb"]
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220