E-Book เรื่องระบบสุริยะ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

ระบบสุริยะจักรวาล (SOLAR SYSTEMS) หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 โลกและอวกาศ ห นั ง สื อ เ รี ย น อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส์ วิ ท ย า ศ า ส ต ร์ ชั้น ป ร ะ ถ ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 4

คำนำ หนังสือเรียนอิเล็กทรอนิกส์ ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบสุริยะ ระดับชั้น ประถมศึกษาปีที่ 4 เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา PGS4602 ออกแบบการจัดการเรียนรู้ คณะครุศาสตร์ สาขาวิทยาศาสตร์ทั่วไป มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา มีจุดประสงค์ เพื่อสร้างสื่อการเรียนการสอน เรื่องระบบสุริยะ ที่มีเนื้อหาและรูปภาพประกอบอย่าง เหมาะสม สามารถสร้างองค์ความรู้ได้อย่างครบถ้วน ภายในหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เล่มนี้ ประกอบไปด้วยเนื้อหาของ ดวงอาทิตย์ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัส ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส ดาวเนปจูน ทางคณะผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสืออิเล็กทรอนิกส์เล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อ ผู้อ่าน สามารถนำไปเป็นสื่อประกอบการเรียนรู้ และใช้ศึกษาคันคว้าหาข้อมูลเกี่ยวกับ ระบบสุริยะได้ หากมีข้อผิดพลาดประการใดต้องขออภัย มา ณ ที่นี้ด้วย คณะผู้จัดทำ

สารบัญ หน้า เรื่อง 1 3 แบบทดสอบก่อนเรียน 4 หน่วยที่ 1 ระบบสุริยะ 24 25 ระบบสุริยะจักรวาล 26 แผนภาพสรุปความรู้ 27 กิจกรรมที่ 1.1 ผังมโนทัศน์ เรื่อง ระบบสุริยะ 28 กิจกรรมที่ 1.2 ตัด-ปะ-ติด 31 หน่วยที่ 2 ดวงจันทร์ 32 ดวงจันทร์ 33 กิจกรรมที่ 2.1 ผังมโนทัศน์ เรื่อง ดวงจันทร์ 35 กิจกรรมที่ 2.2 ข้าง-ข้างแรม 39 แบบทดสอบหลังเรียน เฉลยแบบทดสอบและกิจกรรม บรรณานุกรม

มาตรฐานการเรียนรู้ และตัวชี้วัด มาตรฐาน ว3.1 เข้าใจองค์ประกอบ ลักษณะ กระบวนการคิด และวิวัฒนาการของเอกภพ กาแลกซี ดาวฤกษ์ และระบบสุริยะ รวมทั้งปฏิสัมพันธ์ภายในระบบสุริยะที่ส่งผลต่อสิ่งมีชีวิต และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอวกาศ ตัวชี้วัด ป.4/1 อธิบายแบบรูปเส้นทางการขึ้นและตกของ ดวงจันทร์ โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ ตัวชี้วัด ป.4/2 สร้างแบบจำลองที่อธิบายแบบรูปการ เปลี่ยนแปลงรูปร่างปรากฎการณ์ของดวงจันทร์ ตัวขี้วัด ป.4/3 สร้างแบบจำลองแสดงองค์ประกอบของ ระบบสุริยะ และอธิบายเปรียบเทียบคาบการโคจรของ ดาวเคราะห์ต่างๆ จากแบบจำลอง

แบบทดสอบก่อนเรียน 1 เรื่อง ระบบสุริยะ คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกตอบคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมายกากบาท ( x ) ลงในกระดาษคำตอบ 1.ระบบสุริยะ มีดาวดวงใดเป็นศูนย์กลาง ก. ดวงจันทร์ ข. ดวงอาทิตย์ ค. ดาวเคราะห์น้อย ง. โลก 2. ข้อใดไม่ใช่ดาวเคราะห์ ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร์ ค. โลก ง. ดาวหาง 3. ดาวที่มีแสงสว่างในตัวเอง คือดาวต่อไปนี้ ยกเว้นดาวใด ก. ดาวเคราะห์ ข. ดวงอาทิตย์ ค. ดาวฤกษ์ ง. ไม่มีข้อถูก 4. ดาวเคราะห์ดวงใดใช้เวลาหมุนรอบตัวเองเร็วที่สุด ก. พุธ ข. ศุกร์ ค. โลก ง. พฤหัส 5. ดาวเคราะห์ดวงใดมีขนาดใหญ่ที่สุด ก. เสาร์ ข. พฤหัส ค. เนปจูน ง. โลก

2 6. ดาวเคราะห์ดวงใดได้ชื่อว่า \"เตาไฟแช่แข็ง\" ก. พุธ ข. ศุกร์ ค. โลก ง. อังคาร 7. สิ่งใดไม่ใช่บริวารของดวงอาทิตย์ ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวเคราะห์น้อย ค. โลก ง. กาแล็กซี 8. ความสัมพันธ์ในข้อใดไม่ถูกต้อง ก. ดาวพฤหัสบดี - ราชาแห่งเทพเจ้า ข. ดาวเสาร์ - เทพเจ้าแห่งการเพาะปลูก ค. ดาวยูเรนัส - เทพเจ้าแห่งท้องฟ้า ง. ดาวเนปจูน – เทพเจ้าแห่งนรก 9. ดาวเคราะห์ดวงใดที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากกว่าดวงอื่น ๆ ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวศุกร์ ค. ดาวเสาร์ ง. เนปจูน 10. ดาวเคราะห์น้อยอยู่ระหว่างดาวดวงใด ก. พุธ ศุกร์ ข. พฤหัสบดี เนปจูน ค. อังคาร พฤหัสบดี ง.ไม่มีข้อถูก

3 หน่วยที่ 1 ระบบสุริยะ เมื่อเรียนจบเรื่องนี้แล้ว นักเรียนสามารถ 1. นักเรียนสามารถบอกตำแหน่งของดาวเคราะห์ แต่ละดวงได้ 2. นักเรียนสามารถสร้างแบบจำลองของระบบสุริยะ ที่มีดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลาง และมีบริวารประกอบด้วย ดาวเคราะห์ 8 ดวงได้

4 Solar system ระบบสุริยะ ระบบสุริยะจักรวาล คือ ระบบดาวที่มีดาวฤกษ์เป็น ศูนย์กลางและมีดาวเคราะห์ (Planet) เป็นบริวารโคจรอยู่ โดยรอบ เมื่อสภาพแวดล้อมเอื้ออำนวยต่อการดำรงชีวิต สิ่งมีชีวิตก็จะเกิดขึ้นบนดาวเคราะห์เหล่านั้น หรือบริวารของ ดาวเคราะห์เองที่ เรียกว่า ดวงจันทร์ (Satellite) รู้หรือไม่ ระบบสุริยะโคจร อย่างไร ลองสแกนQR Codeไปดูกัน!!

5 นักดาราศาสตร์เชื่อว่าในบรรดาดาวฤกษ์ทั้งหมดกว่า แสนล้านดวงในกาแลกซี่ทางช้างเผือก ต้องมีระบบสุริยะที่เอื้อ อำนวยชีวิตอย่าง ระบบสุริยะที่โลกของเราเป็นบริวารอยู่อย่าง แน่นอน เพียงแต่ว่าระยะทางไกลมากเกินกว่าความสามารถใน การติดต่อจะทำได้ถึงที่โลกของเราอยู่เป็นระบบที่ประกอบด้วย ดวงอาทิตย์ (The sun) เป็นศูนย์กลาง มีดาวเคราะห์ 8 ดวง เรียงตามลำดับ จากในสุดคือ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาว อังคาร ดาวพฤหัส ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส ดาวเนปจูน ถ้าน้องๆอยากดู แบบจำลองระบบ สุริยะ 3มิติ ลองสแกน QR code แล้วพี่นักบินจะพา ไปดูนะครับ

6 THE SUN ดวงอาทิตย์ ดวงอาทิตย์ เป็นดาวฤกษ์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ มีขนาดใหญ่ กว่าโลกที่เราอาศัยอยู่ถึง 108 เท่า ดวงอาทิตย์มีพลังงาน ดึงดูดซึ่งกันและกันกับดาวเคราะห์ทั้ง 8 ดวง เป็นดาวฤกษ์ที่ อยู่ใกล้โลกมากที่สุด ประกอบไปด้วยกลุ่มแก๊ส พื้นผิว ไม่ใช่ ของแข็ง แก๊สที่มีมากที่สุดในดวงอาทิตย์ คือ ไฮโดรเจน(H) น้องๆรู้หรือไม่ เทพอะพอลโล เป็นหนึ่ง ในเทพปกรณัมกรีก ได้รับการยอมรับ อย่างว่าเป็นเทพเจ้าแห่งแสงและดวง อาทิตย์ อีกด้วย ดวงอาทิตย์ \"เทพอพอลโล\"

7 THE SUN ดวงอาทิตย์ ไม่น่าเชื่อใช่ไหม ! ว่ายังมีดาวดวงอื่นที่สว่างกว่าดวงอาทิตย์อีก ดาวดวงนี้ มีชื่อว่า \"เอตาคารินา\" เป็นดาวฤกษ์ที่มีความสว่างไม่ คงที่ ในปีพ.ศ.2386 ดาวดวงนี้สว่างวาบขึ้น นักดาราศาสตร์บันทึกความสว่างได้ 6 ล้านเท่าของ ดวงอาทิตย์ นับเป็นดาวที่สว่างที่สุดที่เคยบันทึกมา รไูต้ถมใหQ้น่กาาัสรRเกืนลอปา้้บๆอมไcลิม่นงงoาาั่้ๆรนจไdดดถะอลe้วพนมยองแาะอางอคไลกงส้ปาวรดดแัทดูพ้บิูีกวต่เลยแนย์ยต่!!!

8 Inner planets ดาวเคราะห์ชั้นใน ดาวเคราะห์ชั้นในหรือดาวเคราะห์ใกล้ โลก มี 4 ดวง (ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก และดาวอังคาร) โดยมากประกอบด้วย ส่วนประกอบหิน มีความหนาแน่นสูง มีดวงจันทร์น้อยหรืออาจไม่มีเลย และไม่มีระบบวงแหวนรอบตัวเอง สสารที่เป็นองค์ประกอบมักเป็นแร่ธาตุ ที่มีจุดหลอมเหลวสูง เช่น ซิลิเกตที่ชั้น เปลือกและผิว หรือโลหะ เหล็ก นิเกิล

MERCURY 9 ดาวพุธ ดาวพุธเป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด และยังเป็นดาวเคราะห์ที่เล็กที่สุดในระบบสุริยะ ดาวพุธมีองค์ประกอบหลักเป็นโลหะหนักจำพวกเหล็กและหินที่อยู่ตาม เปลือกดาวกับชั้นแมนเทิล ดาวเคราะห์ดวงนี้ยังเป็นดาวเคราะห์ที่มี ความหนาแน่นมากเป็นอันดับสองในระบบสุริยะ รองจากโลก ตัวดาวพุธไม่มีดวงจันทร์ที่โคจรโดยรอบตัวมันเอง พื้นผิวของ ดาวพุธต่างกับดาวเคราะห์ดวงอื่นตรงที่ไม่มีการสร้างพื้นผิวใหม่ จริงๆแล้ว Mercury เป็น เทพแห่งการ ค้า และ การ เดินทาง ซึ่ง ชาวกรีกเรียก ว่า Hermes

10 MERCURY ดาวพุธ ดาวพุธไม่สามารถมีชั้นบรรยากาศห่อหุ้มโดยรอบได้ เนื่องจากตัวดาวพุธมีขนาดเล็ก และมีความโน้มถ่วงน้อย ขณะที่ดาวพุธอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มาก ลมสุริยะ จึงกวาดแก๊ส ที่ออกมาจากดาวพุธออกสู่อวกาศอย่างรวดเร็วการที่ดาวพุธไม่มีบรรยากาศที่คอยช่วย ปรับอุณหภูมิ ทำให้อุณหภูมิด้านกลางวันกับกลางคืนของดาวพุธแตกต่างก้นอย่างมาก ยานอวกาศที่ไปสำรวจดาวพุธลำแรกคือ ยานมารีเนอร์ 10 (Mariner 10) ในปี ค.ศ.1974 และแผนที่น้อยกว่าครึ่งหนึ่งของพื้นผิวดาวพุธทั้งหมดส่วนยานสำรวจดาว พุธลำที่สอง คือ ยานเมสเซนเจอร์ ที่ถูกส่งขึ้นสู่อวกาศในปี ค.ศ.2004 ยานลำนี้ได้ทำ แผนที่ดาวพุธที่มีความละเอียดขึ้นซึ่งกาพทางด้านซ้ายนี้เป็นแผนที่ดาวพุธที่ทำขึ้นโดย ภาพถ่ายจากยานพื้นที่ต่ำจะมีสีม่วง ส่วนพื้นที่สูงจะมีสีแดง เจดี๋พะยุพcธวoสาใไพนdไีแกป้่ปนอeกลกัด้ังกนๆูแนดๆบQลเิถ้าลน้วRวายเร!!า

11 VENUS ดาวศุกร์ ดาวศุกร์ เป็นดาวที่อยู่ใกล้เป็นอันดับ 2 ซึ่งลักษณะคล้ายกับ โลก บรรยากาศ ประกอบด้วยก๊าซคาบอนไดออกไซต์ 97 % ไนโตรเจน 3.5 % ขัลเฟอร์ไดออกไซด์ และ อาร์กอน 0.5 % ซึ่งมีเมฆคาบอนไดออกไซต์ ปกคลุมดาวทั้งดวงทำ ให้สะท้อนแสงอาทิตย์ จึงทำให้เห็นดาวศุกร์สว่าง ดาวศุกร์เป็น ตัวแทนเทพีแห่ง เทพปกรณัมโรมันที่ มีความเกี่ยวข้อง โดยตรงกับความ รักและความงาม

12 VENUS ดาวศุกร์ จริงหรือไม่? ที่ดาวศุกร์กับโลกมี ลักษณะคล้ายกัน เนื่องจากดาวทั้งสองมีความคล้ายกันทั้งขนาด, มวล,ความหนาแน่นและปริมาตร แต่จาก ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตการณ์โดยยานอวกาศ ที่โคจรรอบดาวศุกร์กลับพบว่า ดาวศุกร์กับโลก มีความแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง บนดาวศุกร์ไม่มี น้ำและไอน้ำอยู่เลย น้องๆ สแกนQR code นี้แล้วพี่ นักบินจะพาไป สำรวจ ดาวศุกร์กัน!!

13 EARTH โลก โลกเป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ เป็นอันดับ 3 ซึ่งโลกคาดว่า มีสิ่งมีชีวิตอยู่เพียง ดาวดวงเดียว มีแกนกลางเป็นแร่เหล็กและนิเกลทำให้เกิดภาวะ สนามแม่เหล็กขึ้น ประ มาน 71เปอร์เซ็นต์ โลกถูกปกคลุมด้วยน้ำเป็นดาวเคราะห์เพียงดวงเดียวที่มีน้ำปกคลุม เป็นสิ่งสำคัญมาก ต่อสิ่งมีชีวิต บรรยากาศของโลก ประกอบด้วย ไนโตรเจน 78 %ออกซิเจน 21 % โลกมีอายุประมาณ 4,700 ปี โลกไม่ได้มีรูปร่างกลมโดยสิ้นเชิง

14 EARTH แกนหมุนของโลกเอียง ทำให้เกิดฤดูกาล โลก ต่าง ๆ บนผิวโลก อันตรกิริยาความโน้มถ่วง ระหว่างโลกกับดวงจันทร์ก่อให้เกิดน้ำขึ้นลง พร้อมสำรวจนอก มหาสมุทร ทำให้การหมุนบนแกนของโลกมี โลกหรือยัง เสถียรภาพ และค่อย ๆ ชะลอการหมุนของ โลก โลกเป็นดาวเคราะห์ที่มีความหนาแน่น สแกนQRCode แล้ว สูงสุดในระบบสุริยะ เราไปกันเลย!!

MARS 15 ดาวอังคาร ดาวอังคารเป็นดาวเคราะห์อันดับ 4 เมื่อมองขึ้น ไปบน ท้องฟ้าจะเห็นดวงดาวเป็นสีแดงชาวโรมัน โบราณเปรียบดาวดวงเหมือนเทพแห่งสงครามดาว อังคารมีองค์ประกอบของโลกหลายอย่างแต่ชั้น บรรยากาศแตกต่างจากโลกโดยสิ้นเชิงส่วนใหญ่มี ก๊าชคาบอนไดออกไซต์ถึง 95% มีดาวบริวารถึง 2 ดวงชื่อว่าโฟบอสกับไดมอน ถ้าน้องๆอยากรู้ ว่าดาวอังคารมีสี แดงจริงไหม งั้น สแกนQR CODE แล้วขึ้นยานไป สำรวจกับพี่ นักบินเลย

16 MARS ดาวอังคาร ? ถ้าไม่อยู่บนโลก ทำไมต้องเลือก \"ดาวอังคาร\" ดาวอังคารมีความเป็นไปได้ที่จะพบสิ่งมีชีวิตมากที่สุด โดยจากการสำรวจของนาซาพบว่าดาวอังคารเมื่อ 4,500 ล้านปีก่อน เคยมีชั้นบรรยากาศที่ประกอบไปด้วยก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ปกคลุมหนาแน่นเท่ากับชั้น บรรยากาศของโลก และมีอุณหภูมิพื้นผิวอุ่นกว่าจึงทำให้ น้ำสามารถคงอยู่ในสถานะของเหลวได้ ต่างจากปัจจุบัน ที่มีชั้นบรรยากาศเบาบางลงไปมากเพราะลมสุริยะ (Solar Wind) พัดชั้นบรรยากาศออกไปสู่ห้วงอวกาศ

17 Outer Planets ดาวเคราะห์ชั้นนอก ดาวเคราะห์ชั้นนอก (Outer Planets) หรือ ดาวเคราะห์แก๊ส (Giant Gas Planets) หมายถึง ดาว เคราะห์ที่มีบรรยากาศหนาแน่น ได้แก่ ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาว ยูเรนัส และดาวเนปจูน เป็นดาว เคราะห์ที่มีขนาดใหญ่และมีมวลมาก เนื่องจากอยู่ห่างไกลจากอิทธิพลของ รังสีและลมสุริยะ บรรยากาศจึง สามารถคงอยู่ได้อย่างหนาแน่น ดาว เคราะห์ชั้นนอกมีมวลมากจึงมีแรง โน้มถ่วงสูง ทำให้ดึงดูดสสารทั้งหลาย มาสะสมไว้ภายใน และเป็นดวงจันทร์บริวาร

18 JUPITER ดาวพฤหัส ดาวพฤหัสเป็นดาวเคราะห์ที่ใหญ่ที่สุดใน ระบบสุริยะ มีมวลถึง 2.5 เท่าของมวลดาว เคราะห์ที่เหลือรวมกัน แต่เป็นเพียง 1/1000 เท่า ของมวลดวงอาทิตย์ ขณะที่ขนาดของดาวพฤหัส ใหญ่จนสามารถจุดาวเคราะห์ที่เหลือทุกดวงรวม กันใส่ลงไป ดาวพฤหัสเป็นดาวเคราะห์แก๊สยักษ์ เช่นเดียวกับดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาว เนปจูน หมายความว่าดาวพฤหัสไม่มีพื้นผิวส่วน ไหนเลยที่เป็นของแข็ง ประกอบด้วยไฮโดรเจน 75% และฮีเลียม 24% เมฆสีอ่อนของดาวพฤหัส เรียกว่า \"โซน\" (Zones) ดาวพฤหัส เปรียบเสมือน ราชาแห่งเทพเจ้า แทน เทพเจ้าซุส ของเทพเจ้าโรมัน

19 JUPITER ดาวพฤหัส ดาวพฤหัสยังเป็นดาวเคราะห์ที่หมุนรอบตัวเองเร็วที่สุดในระบบสุริยะ โดย 1 วันของดาวพฤหัสมีสั้นกว่า 10 ชั่วโมง จะมีจุดแดงใหญ่เป็นพายุ หมุนขนาดใหญ่คล้ายๆกับพายุฮอร์ริเคน มีความยาวถึง 3 เท่าครึ่งของ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางโลก สcำนoจระdวะสใeจแหดแกกญาัลน่วน้วขเพQลไนฤปRยาหดัสไหน

20 SATURN ดาวเสาร์ ดาวเสาร์เป็นดาวเคราะห์ที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 2 ใน ระบบสุริยะเป็นดาวเคราะห์แก๊สยักษ์ ไม่มีพื้นผิวที่ เป็นของแข็งดาวเสาร์ปรากฎออก สีเหลือง เนื่องจากแก๊สแอมโมเนียในบรรยากาศ ดาวเสาร์มีระบบวงแหวนโดยวงแหวนนี้ไม่ได้เป็นวงแหวน แข็งเพียงแผ่นเดียว แต่ประกอบไปด้วยก่อนน้ำแข็งและหิน นับหลายล้านก้อน ซึ่งมีขนาดต่างกัน ก้อนวัตถุเหล่านี้ต่างก็ โคจรรอบดาวเสาร์ไปด้วยกัน ถึงแม้วงแหวนจะสวยงาม ก็ตาม กลับมีความหนาเพียง 1 กิโลเมตร เมื่อเทียบกับ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางที่กว้างถึง 250,000 กิโลเมตร ดาวเสาร์ (Saturn) ตั้ง ชื่อตามเทพโรมันแห่ง การเกษตร หรือเทพโค รนัสในตำนานเทพ ปกรณัมกรีก

SATURN 21 ดาวเสาร์ ยานลำแรกที่ไปถึงดาวเสาร์ คือ ยานไพโอเนียร์ 11 ไปถึงดาวเสาร์ ดาวเสาร์มีดวงจันทร์อย่างน้อย 62 ดวง ในจำนวนนี้ 53 ดวงที่ได้รับการตั้งชื่อแล้ว ไททัน (Titan) ดวงจันทร์ดวงใหญ่ที่สุดของดาวเสาร์ มีขนาดใหญ่กว่าดาวพุธและดาวพลูโต ดวง จันทร์ไททันใหญ่พอที่จะมีชั้นบรรยากาศของตนเองและพบว่ามีของเหลวอยู่บนพื้นผิว นอกจากนี้ ดวงจันทร์ไททันยังเป็นหนึ่งในวัตถุในระบบสุริยะที่อาจจะมีสิ่งมีชีวิต (เช่น พวกแบคทีเรีย) อาศัยอยู่บนนั้น ดาวเสาร์จะมีวงแหวน จริงๆไหมนะ เดี๋ยวตาม พี่นักบินมาเลยแต่ก่อน อื่นต้องสแกนQR code ก่อน

22 URANUS ดาวยูเรนัส ดาวยูเรนัส เป็น ดาวเคราะห์ ที่อยู่ห่างจาก ยูเรนัสถูกตั้งชื่อตามเทพเจ้า ดวงอาทิตย์ เป็นลำดับที่ 7 ใน ระบบสุริยะ ยูเรนัส(Ouranos) ของกรีก จัดเป็น ดาวเคราะห์แก๊ส มีเส้นผ่านศูนย์กลาง เทพเจ้าแห่งท้องฟ้า 50,724 กิโลเมตร นับได้ว่ามีขนาดใหญ่เป็น อันดับที่ 3 ถือว่าเป็นดาวเคราะห์ดวงแรกที่ถูก ค้นพบด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ หลังจากเฝ้า สังเกตการณ์อยู่นานได้ค้นพบการโคจรของ วัตถุที่เขาค้นพบและพบว่าวัตถุดังกล่าวเป็น ดาวเคราะห์ดวงใหม่ที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ที่ ห่างไกลออกไปจากดาวเสาร์ ถึง 2 เท่า ชั้น บรรยากาศประกอบด้วย ก๊ายไฮโตรเจนและ ฮีเลียม สีของดาวจะออกเป็นสีฟ้ามีดวงจันทร์ เป็นบริวารถึง 15 ดวง สแกนQR code ก่อน แล้วเตรียม ขึ้นยานไป สำรวจดาว เสาร์กัน!!

23 Neptune ดาวเนปจูน \"เนปจูน\" นั้นตั้งชื่อตามเทพเจ้าแห่งท้องทะเล ของโรมันเหนือ (กรีก โปไซดอน) เป็นดาว เคราะห์ขนาดใหญ่ อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ เป็นอันดับที่ 8 สามารถ จุโลกได้ถึง 60 ดวง ซึ่งอยู่ใกล้มากจนมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า หลังจากนักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบดาว ระบสุเบดคสสcทรำุ้oราารสิะยdยวแหะ์eขจกกดดอัแนนวงาลQง!ว้!วR ยูเรนัส เชื่อว่าต้องมีดาวอีก 1 ดวงที่ รบกวนการโคจรของดาวยูเรนัส จึง คำนวณหาดาวเคราะห์ด้วยนี้ไว้ล่วง หน้า ในปี 2389 จึงส่อง กล้องโทรทรรศน์ เจอดาวเคราะห์ดวง นี้จริงๆลักษณะของดาวเนปจูน มี สภาพอากาศที่แปรปรวน มีพายุหมุน เกิดขึ้นตลอดเวลา ขนาดใหญ่เท่ากับ โลก

24

กิจกรรมที่ 1.1 ผังมโนทัศน์ 25 เรื่อง ระบบสุริยะ คำชี้แจง : ให้นักเรียนเติมข้อความในผังมโนทัศน์ให้ถูกต้อง ระบบสุริยะ ประกอบด้วย ดวงอาทิตย์ ดาวเคราะห์ 8 ดวง .......................... .......................... เป็น เคลื่อนที่โดย .......................... ......................... .......................... ................................... .......................... ................................... ................................... จัดเป็น จัดเป็น ดาวฤกษ์ .......................... เพราะ เพราะ .......................... ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง

26 กิจกรรมที่ 1.2 ตัด-ปะ-ติด เรื่อง \"ระบบสุริยะ\" คำชี้แจงให้นักเรียน... 1. ระบายสีดาวเคราะห์ทั้ง 9 ดวงในระบบสุริยะ 2.ใช้กรรไกรตัดรูปดาวเคราะห์ในระบบสุริยะเป็นชิ้นวงกลมตามแบบ 3. ทากาวติดลงบนใบงนโดยเรียงตามลำดับก่อน - หลังจากดวงอาทิตย์ให้ถูกต้อง 4. ตกแต่งเพิ่มเติมให้สวยงาม ผลงาน น้องๆสามารถสแกน QR code เพื่อปริ้นส์ใบกิจกรรม ได้เลยนะครับ

27 หน่วยที่ 2 ดวงจันทร์ เมื่อเรียนจบเรื่องนี้แล้ว นักเรียนสามารถ นักเรียนสามารถสร้างแบบจำลองอธิบายข้างขึ้น ข้างแรมได้

28 Moon ดวงจันทร์ ดวงจันทร์ เป็นดาราศาสตร์วัตถุที่โคจรรอบ ปี พ.ศ. 2512 (ค.ศ. 1969) โลก เป็นดาวบริวารถาวร ดวงเดียวของโลก นีล อาร์มสตรอง นักบินอวกาศของ เป็นดาวบริวารใหญ่ที่สุดอันดับที่ 5 ใน องค์การนาซา เป็นมนุษย์คนแรกที่เหยียบลง ระบบสุริยะ และเป็นดาวบริวารขนาดใหญ่สุด บนพื้นดินของดวงจันทร์ เมื่อเทียบกับขนาดของดาวเคราะห์ที่โคจร ดวงจันทร์เป็นดาวบริวารที่มีความหนาแน่น ที่สุดเป็นอันดับที่ 2 รองจาก ไอโอของดาว พฤหัสบดี ดวงจันทร์หมุนรอบโลกแบบประสานเวลา จะ หันด้านเดียวเข้าหาโลกเสมอคือด้านใกล้ที่มี ลักษณะเป็นทะเลภูเขาไฟมืด ๆ ซึ่งเติมที่ว่าง ระหว่างที่สูงเปลือกโบราณสว่างและหลุม อุกกาบาตที่เห็นได้ชัดเจน เมื่อสังเกตจากโลก

29 อยากรู้หรือไม่ว่าผิว ของดวงจันทร์ที่ นีล อาร์มสตรองไป เหยียบเป็นอย่างไร สแกนQR code แล้ว ขึ้นยานอพอลโล ตาม พี่นักบินไปสำรวจกัน เลย!! การโคจรของดวงจันทร์ ข้างขึ้นข้างแรม (The Moon’s Phases) เกิดจากดวงจันทร์มีรูปร่างเป็นทรงกลม ไม่มี แสงในตัวเอง ด้านสว่างได้รับแสงจากดวงอาทิตย์ ส่วนด้านตรงข้ามไม่ได้รับแสงจากดวง อาทิตย์ การโคจรของดวงจันทร์รอบโลกทำให้มุมระหว่างดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และโลก เปลี่ยนเปลี่ยนแปลงไป เมื่อมองดูดวงจันทร์จากพื้นโลก เราจึงมองเห็นเสี้ยวของดวงจันทร์ มีขนาดเปลี่ยนไปเป็นวงรอบ โดยเราเรียกว่า ข้างขึ้น และข้างแรม

30 การโคจรของดวงจันทร์ ข้างขึ้น (Waxing) เป็นช่วงที่เกิดขึ้น วันเพ็ญ (Full Moon) ตรงกับขึ้น ระหว่างคืนเดือนมืดจนถึงคืนวัน 15 ค่ำ เป็นตำแหน่งที่ดวงจันทร์อยู่ เพ็ญ โดยใช้ด้านสว่างของดวงจันทร์ ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ ซึ่งแสงจาก เป็นตัวกำหนด แบ่งออกเป็น 15 ดวงอาทิตย์จะตกกระทบตั้งฉากกับ ส่วน เริ่มจาก ขึ้น 1 ค่ำ จนถึง ขึ้น ดวงจันทร์พอดี ผู้สังเกตที่อยู่บนโลก 15 ค่ำ จะเห็นดวงจันทร์ส่องแสงเต็มดวง ลองสแกนQR codeไปดู วิดีโอการเกิดข้างขึ้น-ข้าง แรม ไปกันเลย!!

กิจกรรมที่ 2.1 ผังมโนทัศน์ 31 เรื่อง ดวงจันทร์ คำชี้แจง :ให้นักเรียนเติมข้อความในผังมโนทัศน์ให้ถูกต้อง ดวงจันทร์ มี ....................................... ......................................... ....................................... ......................................... เป็น เป็น แบบรูป แบบรูป โดย โดย ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... ...................................... ...................................... ......................................

32 กิจกรรม 2.2 ข้างขึ้น-ข้างแรม คำชี้แจงให้นักเรียน... 1.ให้นักเรียนศึกษาปรากฎการณ์ข้างขึ้น-ข้างแรม 2.ระบายสีดวงจันทร์ที่มีลักษณะตามปรากฏการณ์ 3.ระบุว่าลักษณะดวงจันทร์ลักษณะไหนเป็นข้างขึ้น-ข้างแรม ผลงาน น้องๆสามารถสแกน QR code เพื่อปริ้นส์ใบกิจกรรมได้เลยนะครับ

แบบทดสอบหลังเรียน 33 เรื่อง ระบบสุริยะ คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกตอบคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมายกากบาท ( x ) ลงในกระดาษคำตอบ 1.ระบบสุริยะ มีดาวดวงใดเป็นศูนย์กลาง ก. ดวงจันทร์ ข. ดวงอาทิตย์ ค. ดาวเคราะห์น้อย ง. โลก 2. ข้อใดไม่ใช่ดาวเคราะห์ ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร์ ค. โลก ง. ดาวหาง 3. ดาวที่มีแสงสว่างในตัวเอง คือดาวต่อไปนี้ ยกเว้นดาวใด ก. ดาวเคราะห์ ข. ดวงอาทิตย์ ค. ดาวฤกษ์ ง. ไม่มีข้อถูก 4. ดาวเคราะห์ดวงใดใช้เวลาหมุนรอบตัวเองเร็วที่สุด ก. พุธ ข. ศุกร์ ค. โลก ง. พฤหัส 5. ดาวเคราะห์ดวงใดมีขนาดใหญ่ที่สุด ก. เสาร์ ข. พฤหัส ค. เนปจูน ง. โลก

34 6. ดาวเคราะห์ดวงใดได้ชื่อว่า \"เตาไฟแช่แข็ง\" ก. พุธ ข. ศุกร์ ค. โลก ง. อังคาร 7. สิ่งใดไม่ใช่บริวารของดวงอาทิตย์ ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวเคราะห์น้อย ค. โลก ง. กาแล็กซี 8. ความสัมพันธ์ในข้อใดไม่ถูกต้อง ก. ดาวพฤหัสบดี - ราชาแห่งเทพเจ้า ข. ดาวเสาร์ - เทพเจ้าแห่งการเพาะปลูก ค. ดาวยูเรนัส - เทพเจ้าแห่งท้องฟ้า ง. ดาวเนปจูน – เทพเจ้าแห่งนรก 9. ดาวเคราะห์ดวงใดที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากกว่าดวงอื่น ๆ ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวศุกร์ ค. ดาวเสาร์ ง. เนปจูน 10. ดาวเคราะห์น้อยอยู่ระหว่างดาวดวงใด ก. พุธ ศุกร์ ข. พฤหัสบดี เนปจูน ค. อังคาร พฤหัสบดี ง.ไม่มีข้อถูก

35 เฉลย แบบทดสอบ และกิจกรรม

36 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน 1. ข. ดวงอาทิตย์ 2. ง. ดาวหาง 3. ก. ดาวเคราะห์ 4. ง. พฤหัส 5. ข. พฤหัส 6. ก. พุธ 7. ง. กาแล็กซี 8. ง. ดาวเนปจูน – เทพเจ้าแห่งนรก 9. ข. ดาวศุกร์ 10. ค. อังคาร พฤหัสบดี

เฉลยกิจกรรมที่ 1.2 ผังมโนทัศน์ 37 เรื่อง ระบบสุริยะ คำชี้แจง : ให้นักเรียนเติมข้อความในผังมโนทัศน์ให้ถูกต้อง ระบบสุริยะ ประกอบด้วย ดวงอาทิตย์ ดาวเคราะห์ 8 ดวง ดาวหาง ดาวเคราะห์แคระ เป็น เคลื่อนที่โดย ดาวเคราะห์น้อย หมุนรอบตัวเองและโคจร ศูนย์กลางของ รอบดวงอาทิตย์โดยมี และอื่นๆ ระบบสุริยะ ระยะทางจากดวงอาทิตย์ จัดเป็น แตกต่างกัน จัดเป็น ดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ เพราะ เพราะ มีแสงสว่างในตัวเอง ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง

38 เฉลยกิจกรรมที่ 2.2 ผังมโนทัศน์ เรื่อง ดวงจันทร์ คำชี้แจง : ให้นักเรียนเติมข้อความในผังมโนทัศน์ให้ถูกต้อง ดวงจันทร์ มี ปรากฏการณ์การเคลื่อนที่ ปรากฏการณ์การเปลี่ยนแปลง ขึ้นและตก รูปร่าง เป็น เป็น แบบรูป แบบรูป โดย โดย คนบนโลกจะมองเห็นดวงจันทร์ คนบนโลกจะมองเห็นดวงจันทร์ ขึ้นทางด้านตะวันออกและตก มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างใน แต่ละวัน โดยมีลักษณะซ้ำกัน ทางด้านตะวันตกทุกวัน ทุกเดือน

39 บรรณานุกรม ข้อมูลดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://www.sanook.com/campus/1403756/ [2564,กันยายน 3] ข้อมูลระบบสุริยะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก :http://www.rmutphysics.com/charud/naturemystery/sci3/solar2/SolarSystemB. htm [2564,กันยายน 3] ข้อมูลระบบสุริยะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก :https://www.aksorn.com/storage/upload/files/worksheet/knowledgesheet- solar-system-re2.pdf [2564,กันยายน 3] ข้อมูลของระบบสุริยะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : https://pubhtml5.com/uast/uprd/basic [2564,กันยายน 3] รูปภาพแบบจำลองระบบสุริยะ 3 มิติ(ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก: https://solarsystem.nasa.gov/solar-system/our-solar-system/overview/ รูปภาพระบบสุริยะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก:https://pixabay.com/th/images/search/ ระบบสุริยะ/ [2564,กันยายน 3] รูปภาพดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก :https://th.wikipedia.org/wiki/ [2564,กันยายน 3]

จัดทำโดย นางสาวฐิติมา ศรีคำเงิน รหัสนักศึกษา 61131113010 นางสาวสิริกานต์ น้อยขาว รหัสนักศึกษา 61131113024 นางสาวอรพิน ทรัพย์เจริญ รหัสนักศึกษา 61131113033 นางสาวอรณิชา พูลสวัสดิ์ รหัสนักศึกษา 61131113034 นางสาวจิริรัตน์ ได้วงษ์ รหัสนักศึกษา 61131113035 นักศึกษาชั้นปีที่ 4 หมู่เรียน 01 สาขาวิทยาศาสตร์ทั่วไป คระครุศาสตร์ มหาวิทายราชภัฏสวนสุนันทา