สัญญาก่ อสร้ าง
สัญญาก่อสร้าง สัญญาก่อสร้างเป็ นมาตรฐานการบญั ชีฉบบั ท่ี 11 (ปรับปรุง 2552)เร่ื องสัญญาก่อสร้างของสภาวิชาชีพบัญชี โดยมาตรฐานฉบับน้ีสอดคลอ้ งกบั มาตรฐานการบญั ชีระหวา่ งประเทศ (IAS)
สัญญาก่อสร้าง หมายถึง สญั ญาที่จดั ทาข้ึนเพือ่ สร้างสินทรัพย์ ซ่ึงอาจเป็นสินทรัพย์รายการเดียว เช่น สร้างสะพาน สร้างอาคาร สร้างถนน ฯลฯ หรือเป็ นสัญญาก่อสร้างสินทรัพยห์ ลายรายการซ่ึงตอ้ งพ่ึงพากนั ในดา้ นของการก่อสร้าง การออกแบบ และดา้ นเทคโนโลยี เช่น การสร้างโรงกลน่ั น้ามนันอกจากน้ียงั รวมถึง สัญญาอื่น ๆ เช่น สัญญาร้ือถอนสิ่งปลูกสร้าง เป็ นตน้
ประเภทของสัญญาก่อสร้าง แบ่งเป็น 2 ประเภท1.สัญญาราคาคงท่ี คือสัญญาราคาคงที่เป็ นสัญญาก่อสร้างท่ีมีการตกลงกนั ด้วยราคาก่อสร้างที่คงที่ โดยกาหนดอตั ราราคาคงที่ต่อหน่วยของผลผลิตท่ีระบุไวใ้ นสัญญา หรือในบางกรณีสัญญาราคาคงท่ีอาจกาหนดเป็ นราคาหรืออตั ราที่ตกลงกนั จะข้ึนอยู่กบั การเปล่ียนแปลงของตน้ ทุนตามเงื่อนไขท่ีระบุไว้
2. สัญญาก่อสร้างต้นทุนบวกส่วนเพิ่ม คือ สัญญาก่อสร้างท่ีไม่มีการกาหนดราคาก่อสร้างไวแ้ น่นอน แต่จะกาหนดส่วนเพ่ิมที่จะบวกเขา้ ไปในตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึน ซ่ึงส่วนที่บวกเพ่ิมน้ีอาจกาหนดเป็ นราคาคงที่ หรือเป็นอตั ราร้อยละกไ็ ด้
รายได้ค่าก่อสร้าง รายไดค้ ่าก่อสร้างจะวดั มูลค่าดว้ ยมูลค่ายตุ ิธรรมของส่ิงตอบแทนท่ีไดร้ ับหรือคา้ งรับ รายไดค้ ่าก่อสร้าง คือ จานวนเงินที่กิจการจะไดร้ ับจากงานก่อสร้างน้ัน เช่น ไดแ้ ก่ จานวนเงินท่ีกาหนดไวใ้ นสัญญาก่อสร้าง และรวมถึงจานวนเงินที่กิจการผูร้ ับเหมาก่อสร้างสามารถเรียกร้องจากผวู้ ่าจา้ งได้เช่น จานวนเงินท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั การเปลี่ยนแปลงสัญญา ค่าเสียหายต่าง ๆเงินจูงใจต่าง ๆ แต่จานวนเงินดงั กล่าวน้ีจะตอ้ งมีความเป็ นไปได้ค่อนข้างแน่ทกี่ จิ การจะได้รับและสามารถวดั มูลค่าได้
ต้นทุนค่าก่อสร้าง ในการก่อสร้างไดก้ าหนดตน้ ทุนการก่อสร้างโดยจะประกอบดว้ ย1) ตน้ ทุนที่เกี่ยวขอ้ งโดยตรงกบั งานก่อสร้างตามสญั ญา2) ตน้ ทุนที่เกี่ยวขอ้ งกบั การก่อสร้างโดยทว่ั ไปซ่ึงสามารถปันส่วนใหก้ บั งานก่อสร้างได้ และ3) ตน้ ทุนอื่นท่ีสามารถเรียกเกบ็ จากผจู้ า้ งไดภ้ ายใตเ้ ง่ือนไขของสัญญา ก่อสร้าง
1. ต้นทุนท่ีเกย่ี วข้องโดยตรงกบั งานก่อสร้าง โดยตน้ ทุนที่เก่ียวขอ้ งโดยตรง กบั งานก่อสร้าง เช่น - คา่ แรง คา่ ควบคุมงาน - ตน้ ทุนวสั ดุที่ใชใ้ นการก่อสร้าง - ค่าเส่ือมราคาของอาคารและอุปกรณ์ท่ีใชใ้ นการก่อสร้าง - ตน้ ทุนในการเช่าอาคารและอุปกรณ์ - ตน้ ทุนเกี่ยวกบั การออกแบบและการใหค้ วามช่วยเหลือดา้ นเทคนิค ที่เกี่ยวขอ้ งโดยตรงกบั ก่อสร้าง - ค่าเสียหายท่ีบุคคลท่ีสามเรียกร้อง
2. ต้นทุนทว่ั ไปทส่ี ามารถปันส่วนได้ โดยตน้ ทุนที่สามารถปันส่วนไดน้ ้นั จะคานวณมาจากการปันส่วนที่เป็นระบบและสมเหตุสมผลอยา่ ง สม่าเสมอโดยกาหนดจากระดบั การดาเนินงานตามปกติของการก่อสร้าง โดยตน้ ทุนที่สามารถปันส่วนได้ เช่น - คา่ ประกนั ภยั - ค่าโสหุย้ การก่อสร้าง - ตน้ ทุนการกยู้ มื หากบนั ทึกเป็นส่วนหน่ึงของสินทรัพย์ เป็นไป ตามมาตรฐานฉบบั ท่ี 23 (ปรับปรุง 2552) เร่ือง ตน้ ทุนการกยู้ มื
3. ต้นทุนอ่ืนที่สามารถเรียกเก็บจากผู้ว่าจ้างได้ เช่น ตน้ ทุนในการบริหาร ทวั่ ไปโดยค่าใชจ้ ่ายที่ไม่เกี่ยวขอ้ งกบั การก่อสร้างหรือไม่สามารถปันส่วน ใหก้ บั งานก่อสร้างไดจ้ ะไม่นาไปรวมเป็นตน้ ทุนการก่อสร้าง เช่น - คา่ ใชจ้ ่ายในการขาย - คา่ ใชจ้ ่ายในการบริหารทว่ั ไปซ่ึงไม่สามารถเรียกเกบ็ จากผจู้ า้ งได้ - ค่าใชจ้ ่ายในการวิจยั และพฒั นาซ่ึงไม่สามารถเรียกเกบ็ จากผจู้ า้ งได้ - ค่าเสื่อมราคาของอาคารและอุปกรณ์ท่ีไม่ได้นามาใช้ในงาน ก่อสร้าง
การรับรู้รายได้ค่าก่อสร้างและค่าใช้จ่ายในการก่อสร้าง จากมาตรฐานการบญั ชีฉบบั ท่ี 11 (ปรับปรุง 2552) เร่ืองสญั ญา ก่อสร้ าง ของสภาวิชาชีพบญั ชีกาหนดการรับรู้รายได้ค่าก่อสร้ างและ คา่ ใช้จ่ายในการก่อสร้างไว้ดงั นี ้ “หากกิจการสามารถประมาณผลของ งานก่อสร้ างตามสญั ญาได้อย่างน่าเช่ือถือแล้ว ได้กาหนดให้กิจการ รับรู้รายได้และต้ นทุนท่ีเก่ียวข้ องกับงานก่อสร้ างเป็ นรายได้ และ ค่าใช้จ่ายในงบกาไรขาดทนุ เบ็ดเสร็จโดยอ้างอิงกบั ขนั้ ของความสาเร็จ ของงานก่อสร้าง ณ วนั ท่ีในงบแสดงฐานะการเงิน” โดยแยกพิจารณา เง่ือนไขที่กาหนดสาหรับการประมาณผลของงานได้ อย่างน่าเช่ื อถือไว้ ดงั นี ้
1. การประมาณผลของงานได้อย่างน่าเชื่อถือสาหรับสัญญาราคาคงที่ โดยตอ้ งเป็นไปตามเงื่อนไขดงั น้ี - วดั มูลค่ารายไดค้ า่ ก่อสร้างท้งั สิ้นไดอ้ ยา่ งน่าเชื่อถือ - เป็นไปไดค้ ่อนขา้ งแน่นอนที่จะไดร้ ับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ - วดั มูลค่าตน้ ทุนการก่อสร้างที่จะตอ้ งจ่ายจนกระทง่ั สญั ญาเสร็จได้อยา่ งน่าเช่ือถือและประมาณข้นั ของความสาเร็จของงานก่อสร้างไดอ้ ยา่ งน่าเชื่อถือ - ตน้ ทุนที่เกี่ยวขอ้ งกบั งานก่อสร้างสามารถระบุได้อย่างชัดเจนและวดั มูลคา่ ไดอ้ ยา่ งน่าเช่ือถือ
2. การประมาณผลของงานได้อย่างน่าเช่ือถือสาหรับสัญญาก่อสร้างแบบสญั ญาตน้ ทุนบวกส่วนเพิ่ม โดยตอ้ งเป็นไปตามเง่ือนไขทุกขอ้ ดงั น้ี - มีความเป็นไปไดค้ ่อนขา้ งแน่ที่จะไดร้ ับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจที่เก่ียวขอ้ ง - ตน้ ทุนท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั งานก่อสร้างสามารถระบุไดอ้ ย่างชัดเจนและวดั มูลค่าไดอ้ ย่างน่าเช่ือถือ โดยไม่จาเป็ นที่กิจการตอ้ งสามารถเรียกตน้ ทุนน้นั คืนจากผจู้ า้ งได้
จากท่ีไดก้ ล่าวมาแลว้ ขา้ งตน้ ว่ากิจการจะรับรู้รายไดแ้ ละตน้ ทุนท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั งานก่อสร้างเป็ นรายไดแ้ ละค่าใช้จ่ายในงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จโดยอ้างอิงกับข้ันของความสาเร็จน้ันจะเรียกวิธีน้ีว่า “วิธีอตั ราส่วนของงานทท่ี าเสร็จ” ในการที่จะประมาณผลของงานก่อสร้างตามสัญญาได้อย่างน่าเช่ือถือเม่ือการตกลงทาสญั ญาท่ีระบุถึงรายการทุกขอ้ ต่อไปน้ี ดงั น้ี1. สิทธิตามกฎหมายของคูส่ ญั ญาแต่ละฝ่ ายในสินทรัพยท์ ่ีจะก่อสร้าง2. ส่ิงตอบแทนที่จะแลกเปลี่ยนกนั3. ลกั ษณะและเง่ือนไขในการชาระเงิน
วธิ ีอตั ราส่วนของงานที่ทาเสร็จ ในการรับรู้รายได้และคา่ ใช้จ่ายของรายได้และต้นทนุ ท่ีเกี่ยวข้องกบั งานกอ่ สร้างในงบกาไรขาดทนุ เบด็ เสร็จของงวดเดียวกนั โดยอ้างอิงกบั ขนั้ ความสาเร็จนนั้ จะใช้จานวนสะสมของรายได้และต้นทุนการกอ่ สร้างของวดก่อนเพือ่ คานวณประมาณการรายได้และต้นทนุ ของงวดปัจจบุ นั โดยการกาหนดขนั้ ของความสาเร็จนนั้ จะขนึ ้ อยกู่ บั ลกั ษณะของสญั ญาซงึ่ จะรวมถึงข้อควรคานงึ ดงั นี ้
1. อตั ราร้อยละของต้นทนุ การก่อสร้างท่ีเกิดขึน้ ของงานที่ทาเสร็จจนถงึ ปัจจบุ นั กบั ประมาณการต้นทนุ การก่อสร้างทงั้ สนิ ้ 2. การสารวจเนือ้ งานท่ีได้ทาแล้ว 3. การกาหนดอตั ราสว่ นของงานก่อสร้างท่ีทาเสร็จกบั งานก่อสร้างทงั้ หมดตามสญั ญาโดยพจิ ารณาจากการสารวจทางกายภาพ
การรับรู้ขาดทุนทค่ี าดว่าจะเกดิ ขนึ้- เม่ือมีความเป็นไปไดท้ ่ีค่อนขา้ งแน่ท่ีตน้ ทุนการก่อสร้างท้งั สิ้นสูงกวา่ รายได้- คา่ ก่อสร้างท้งั หมดใหร้ ับรู้ขาดทุนท่ีคาดวา่ จะเกิดข้ึนเป็นตน้ ทุนการก่อสร้าง เป็นคา่ ใชจ้ ่ายในงบกาไรขาดทุนเบด็ เสร็จทนั ที การคานวณอตั ราส่วนของงานที่ทาเสร็จน้นั กิจการตอ้ งมีการประมาณ รายไดค้ ่าก่อสร้างรวมท้งั ประมาณการตน้ ทุนการก่อสร้างเพ่ือประมาณการ ผลของงานก่อสร้างน้นั ให้ถือเป็ นการเปลี่ยนแปลงประมาณการทางบญั ชี โดยให้ปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชีฉบบั ที่ 8 (ปรับปรุง 2552) เร่ือง นโยบายการบญั ชี การเปลี่ยนแปลงประมาณการทางบญั ชีและขอ้ ผิดพลาด โดยใหใ้ ชห้ ลกั ปฏิบตั ิคือการเปล่ียนทนั ทีเป็นตน้ ไป
การเปิ ดเผยข้อมูล- ในสญั ญาก่อสร้างกิจการตอ้ งเปิ ดเผย 1. จานวนรายไดค้ ่าก่อสร้างท่ีรับรู้เป็นรายไดใ้ นระหวา่ งงวด 2. วิธีที่ใชใ้ นการกาหนดรายไดค้ า่ ก่อสร้างท่ีรับรู้ในระหวา่ งงวด 3. วิธีท่ีใช้ในการกาหนดข้ันของความสาเร็จของงานระหว่าง ก่อสร้าง
- เปิ ดเผยขอ้ มูลเก่ียวกบั งานก่อสร้างแต่ละสญั ญาที่มีอยู่ ณ วนั ที่ในงบแสดง ฐานะการเงินดงั ต่อไปน้ี 1. จานวนรวมของตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนปรับปรุงดว้ ยกาไรหรือขาดทุนที่ รับรู้จนถึงปัจจุบนั 2. จานวนเงินรับล่วงหนา้ 3. จานวนเงินประกนั ผลงาน ซ่ึงเป็นเงินงวดที่เรียกเก็บจากผจู้ า้ งแต่ ผูจ้ า้ งจะยงั ไม่จ่ายจนกว่าจะเป็ นผลตามเง่ือนไขการจ่ายเงินทร่ี ะบุไวใ้ น สญั ญาหรือจนกวา่ กิจการจะแกไ้ ขขอ้ บกพร่องของงานก่อสร้างแลว้
- กิจการตอ้ งแสดงรายการทุกขอ้ ต่อไปน้ี 1. จานวนเงินท้งั สิ้นที่กิจการมีสิทธิเรียกร้องจากผูจ้ า้ งสาหรับงาน ก่อสร้างทุกสญั ญาเป็นสินทรัพยข์ องกิจการ 2. จานวนเงินท้งั สิ้นท่ีผจู้ า้ งมีสิทธิเรียกร้องจากกิจการสาหรับงาน ก่อสร้างทุกสญั ญาเป็นหน้ีสินของกิจการ
- กิจการตอ้ งเปิ ดเผยสินทรัพยท์ ่ีอาจเกิดข้ึนดว้ ย หน้ีสินท่ีอาจเกิดข้ึนตามข้อกาหนดในมาตรฐานการบัญชีฉบับท่ี 37 (ปรับปรุง 2552) เร่ืองประมาณการหน้ีสิน หน้ีสินที่อาจเกิดข้ึนและสินทรัพย์ท่ีอาจเกิดข้ึนตวั อย่างของรายการดงั กล่าว เช่น ตน้ ทุนในการรับประกนั ผลงาน การเรียกร้องค่าเสียหาย คา่ ปรับ หรือผลขาดทุนอ่ืนๆ ท่ีอาจเกิดข้ึน
การนาเสนองบการเงิน- การนาเสนองบการเงินกิจการตอ้ งจดั ทาตามมาตรการบญั ชีฉบบั ท่ี 1(ปรับปรุง2552 )เรื่องนาเสนองบการเงิน
การบนั ทกึ บัญชีสาหรับสัญญาก่อสร้างการบนั ทึกบญั ชีสาหรับสญั ญาก่อสร้างน้นั จะแบ่งเป็น 2 กรณีใหญ่ คือ 1. กรณีสามารถประมาณผลของงานก่อสร้างไดอ้ ยา่ งน่าเช่ือถือ 2. กรณีไม่สามารถประมาณผลของงงานก่อสร้างไดอ้ ยา่ งน่าเช่ือถือ
กรณสี ามารถประมาณผลของงานก่อสร้างได้อย่างน่าเชื่อถือ โดยทว่ั ไปนักบญั ชีจะประมาณร้อยละของความสาเร็จโดยใช้วิธี อตั ราร้อยละของตน้ ทุน เพราะมีตวั เลขท่ีชัดเจนกว่า ฉะน้ันการรับรู้ รายไดต้ ามอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ โดยประเมินข้นั ความสาเร็จใช้ วธิ ีอตั ราร้อยละของตน้ ทุน มีวิธีการคานวณดงั น้ี
1. ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างที่เกิดข้ึนต้งั แต่เริ่มจนถึงปี ปัจจุบนั + ตน้ ทุนที่คาดว่า จะตอ้ งจ่ายเพม่ิ จนงานเสร็จ2. กาไร(ขาดทุน)ข้นั ตน้ โดยประมาณ= ราคาตามสญั ญา – ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณ3. อตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิมจนถึงปัจจุบนั X 100 ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณ
4. รายไดข้ องปี ปัจจุบนั= (ราคาตามสญั ญา X อตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ) – รายไดท้ ี่รับรู้แลว้ ของ ปี ก่อน5. กาไร(ขาดทุน)ของปี ปัจจุบนั= (กาไรข้นั ตน้ โดยประมาณ X อตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ) – กาไรท่ีรับรู้ แลว้ ในปี ก่อนหรือ= รายไดข้ องปี ปัจจุบนั – ตน้ ทุนงานก่อสร้างของปี ปัจจุบนั
ตวั อย่างท่ี 1 กิจการรับเหมาก่อสร้างอาคาร 1 หลงั ราคาตามสัญญา 10,000,000 บาทใช้เวลาในการก่อสร้าง 3 ปี มีขอ้ มูลดงั น้ี ปี ที่ 1 ปี ท่ี 2 ปี ท่ี 3ตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เริ่มจนถึงปัจจุบนั 2,000,000 4,500,000 8,000,000ตน้ ทุนที่คาดวา่ จะตอ้ งจ่ายเพมิ่ -จนงานเสร็จ 6,000,000 3,000,000 -ออกบิลเรียกเกบ็ 2,000,000 4,500,000 3,500,000รับชาระเงินค่าก่อสร้าง 2,000,000 3,500,000 4,500,000
การคานวณ ปี ท่ี 1 10,000,000 - กาไร(ขาดทุน)ข้นั ตน้ โดยประมาณ 2,000,000ราคาตามสญั ญาตน้ ทุนท้งั สิ้นโดยประมาณ:ตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิมจนถึงปัจจุบนัตน้ ทุนที่คาดวา่ จะตอ้ งจ่ายเพ่ิมจนงานเสร็จ 6,000,000 8,000,000กาไรข้นั ตน้ โดยประมาณ 2,000,000
การคานวณ- กาไร(ขาดทุน)ข้นั ตน้ โดยประมาณ ปี ที่ 1 ปี ท่ี 2 ปี ท่ี 3 10,000,000ราคาตามสญั ญา 10,000,000 10,000,000 8,000,000ตน้ ทุนท้งั สิ้นโดยประมาณ: - 8,000,000ตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิม- 2,000,000จนถึงปัจจุบนั 2,000,000 4,500,000ตน้ ทุนท่ีคาดวา่ จะตอ้ งจ่ายเพ่ิมจนงานเสร็จ 6,000,000 8,000,000 3,000,000 7,500,000กาไรข้นั ตน้ โดยประมาณ 2,000,000 2,500,000
ปี ท่ี 1 1. หาอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิมจนถึงปัจจุบนั X 100ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณอตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ = 2,000,000 *100/8,000,000 = 25%รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (10,000,000 * 25% ) – 0 = 2,500,000 บาทกาไรของปี ปัจจุบนั = ( 2,000,000 * 25%) - 0 = 500,000 บาทหรือ = (2,500,000 – 2,000,000) = 500,000 บาทปี ท่ี 2 และ ปี ที่ 3 กค็ านวณเช่นเดียวกนั กบั ปี ที่ 1 โดยใชว้ ิธีอตั ราร้อยละของตน้ ทุน
ปี ที่ 2 1. หาอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เริ่มจนถึงปัจจุบนั X 100ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณอตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ = 4,500,000 *100/7,500,000 = 60%รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (10,000,000 * 60% ) –2,500,000 = 3,500,000บาทกาไรของปี ปัจจุบนั = ( *2,500,000 * 60%) – 500,000 = 1,500,000 บาท-500,000=1,000,000หรือ = (3,500,000 – 2,500,000) = 1,000,000 บาทปี ที่ 2 และ ปี ที่ 3 กค็ านวณเช่นเดียวกนั กบั ปี ท่ี 1 โดยใชว้ ธิ ีอตั ราร้อยละของตน้ ทุน2,500,000 = (10,000,000-7,500,000)
ปี ท่ี 3 1. หาอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างที่เกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิมจนถึงปัจจุบนั X 100ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ = 8,000,000 *100/8,000,000 = 100%รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (10,000,000 * 100% ) – 6,000,000 = 4,000,000บาทกาไรของปี ปัจจุบนั = (* 2,000,000 * 100%) – 1,500,000 = 2,000,000 - 1,500,000 = 500,000หรือ = (4,000,000 – 3,500,000) = 500,000 บาทปี ท่ี 2 และ ปี ที่ 3 กค็ านวณเช่นเดียวกนั กบั ปี ท่ี 1 โดยใชว้ ิธีอตั ราร้อยละของตน้ ทุน* 2,000,000 = (10,000,000- 8,000,000)
การบันทึกบญั ชี ปี ท่ี 11. บนั ทึกรายจ่ายของงานก่อสร้างเขา้ บญั ชีงานระหวา่ งก่อสร้างเดบิต วตั ถุดิบ ค่าแรง ค่าใชจ้ ่าย 2,000,000เครดิต เงินสด /เจา้ หน้ี 2,000,000เดบิต งานระหวา่ งก่อสร้าง 2,000,000เครดิต วตั ถุดิบ ค่าแรง คา่ ใชจ้ ่าย 2,000,0002. บนั ทึกการออกบิลเรียกเกบ็ เงินเดบิต ลูกหน้ีงานก่อสร้าง 2,000,000เครดิต เงินงวดเรียกเกบ็ ตามสญั ญาก่อสร้าง 2,000,000
3. บนั ทึกการรับชาระหน้ีค่าก่อสร้าง 2,000,000เดบิต เงินสด 2,000,000 เครดิต ลูกหน้ีงานก่อสร้าง4. บนั ทึกรายไดแ้ ละตน้ ทุนงานก่อสร้างเดบิต ตน้ ทุนงานก่อสร้าง 2,000,000งานระหวา่ งก่อสร้าง 500,000เครดิต รายไดค้ า่ ก่อสร้าง 2,500,000
5. ปิ ดบญั ชีงานระหวา่ งก่อสร้าง จะบนั ทึกปี ที่ 3 10,000,000เดบิต เงินงวดเรียกเกบ็ สญั ญาก่อสร้าง 10,000,000 เครดิต งานระหวา่ งก่อสร้าง
สัญญาก่อสร้างมผี ลขาดทุน หมายถึง สัญญาก่อสร้างที่มีผลขาดทุนท้งั โครงการ คือตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นโดยประมาณ สูงกว่าราคาสัญญาก่อสร้าง ถา้ เป็ นกรณีน้ีกิจการจะต้องรับรู้ผลขาดทุนน้ันทันทีโดยรับรู้ผลขาดทุนท้ังหมดของโครงการก่อสร้างน้ัน ไม่ว่างานก่อสร้างน้ันจะดาเนินการก่อสร้างในข้นั ตอนใด หรือยงั ไม่เริ่มดาเนินการก่อสร้างก็ตาม การรับรู้ผลขาดทุนจะรับรู้ผลขาดทุนทนั ทีในปี ที่ทราบว่ามีผลขาดทุนโดยไม่คานึงว่าสัญญาก่อสร้างสญั ญาอ่ืนจะยงั มีกาไรอยหู่ รือไม่กต็ าม
ตวั อย่างที่ 2 บริษทั รับเหมาก่อสร้างแห่งหน่ึงมีงานก่อสร้างจานวน 1 โครงการราคาตามสัญญาคือ 1,000,000 บาท คาดวา่ จะใชเ้ วลาก่อสร้าง 3 ปี ขอ้ มูลบางส่วนมีดงั น้ี ปี ที่ 1 ปี ท่ี 2 ปี ท่ี 3ตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เริ่ม-จนถึงปัจจุบนั 400,000 800,000 1,100,000ตน้ ทุนท่ีคาดวา่ จะตอ้ ง-จ่ายเพม่ิ จนงานเสร็จ 400,000 300,000 -
การคานวณ- กาไร (ขาดทุน) ข้นั ตน้ โดยประมาณ ปี ที่ 1 ปี ท่ี 2 ปี ท่ี 3 1,000,000 1,000,000ราคาตามสัญญา 1,000,000 800,000 1,100,000ตน้ ทุนท้งั สิ้นโดยประมาณ : 300,000 0 (100,000) (100,000)ตน้ ทุนที่เกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิม-จนถึงปัจจุบนั 400,000ตน้ ทุนท่ีคาดวา่ จะตอ้ ง-จ่ายเพ่มิ จนงานเสร็จ 400,000กาไร (ขาดทุน) ข้นั ตน้ -โดยประมาณ 200,000
ปี ท่ี 11. หาอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เริ่มจนถึงปัจจุบนั X 100 ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณ- อตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ = (400,000 / 800,000) x 100 = 50 %- รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (1,000,000 x 50%) – 0 = 500,000 บาท- กาไรของปี ปัจจุบนั = (500,000 – 400,000) = 100,000 บาท
ปี ที่ 2 - 1. หาอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างท่ีเกิดข้ึนต้งั แต่เริ่มจนถึงปัจจุบนั X 100 ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ = (800,000 / 1,100,000) x 100 = 72.73 %- รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (1,000,000 x 72.73%) – 500,000 = 227,300 บาท- ขาดทุนของปี ปัจจุบนั = (227,300 – 400,000) = 172,700 บาทขาดทุนท่ีจะตอ้ งบนั ทึกบญั ชี = 172,700 + 27,300 = 200,000 บาท
ปี ที่ 3- อตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ = (1,100,000 / 1,100,000) x 100 100 % = (1,000,000 x 100 %) – 727,300 272,700 บาท- รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (272,700 – 300,000) 27,300 =- ขาดทุนของปี ปัจจุบนั = =
การบันทกึ บญั ชีปี ที่ 2 427,300วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x2 227,300 เดบติ ตน้ ทุนงานก่อสร้าง 200,000 เครดิต รายไดค้ ่าก่อสร้าง งานระหว่างก่อสร้างบนั ทึกตน้ ทุนและรายไดค้ ่าก่อสร้าง
การบนั ทกึ บัญชีปี ที่ 3 272,700วนั ที่ 31 ธนั วาคม 25x3 272,700 เดบติ ตน้ ทุนงานก่อสร้าง เครดิต รายไดค้ ่าก่อสร้างบนั ทึกตน้ ทุนและรายไดค้ า่ ก่อสร้าง
จากตัวอย่างจะเห็นว่าในปี ท่ี 2 กิจการมีผลขาดทุนท้งั โครงการ100,000 บาท ซ่ึงกิจการจะตอ้ งรับรู้ผลขาดทุนทนั ที 100,000 บาท แต่จากการคานวณในปี ท่ี 2 กิจการรับรู้ขาดทุนไว้เพยี ง 72.73% ซ่ึงไม่ครบท้งั 100% จึงตอ้ งนาผลขาดทุนที่คาดว่าจะเกิดข้ึนในปี ที่ 3 มารวมรับรู้ในปี ที่ 2 ดว้ ยการนาผลขาดทุนของปี ท่ี 3 มารวมกบัปี ท่ี 2 ทาใหต้ น้ ทุนงานก่อสร้างท่ีบนั ทึกในปี ท่ี 2 เพ่มิ ข้ึนดว้ ย
กรณไี ม่สามารถประมาณผลของงานก่อสร้างได้อย่างน่าเช่ือถือ กรณีท่ีงานก่อสร้างไม่เขา้ เง่ือนไขตามที่กาหนดไว้ ถือวา่ ไม่สามารถ ประมาณของผลงานก่อสร้างไดอ้ ยา่ งน่าเชื่อถือ มาตรฐานการบญั ชีฉบบั ท่ี 11 (ปรับปรุง2552) กาหนดให้ รับรู้รายได้ไม่เกนิ ต้นทุนงานก่อสร้างท่ี คาดว่าจะได้รับคืน แต่ถ้างานก่อสร้างน้ันมีผลขาดทุนท้ังโครงการ จะต้องรับรู้ผลขาดทุนที่เกิดขึน้ ท้ังหมดทันทีในปี ท่ีทราบว่ามีผลขาดทุน ท้งั โครงการ โดยไม่คานึงว่าโครงงานน้ันจะก่อสร้างอยู่ในข้ันตอนใด หรือยงั มิไดเ้ ริ่มก่อสร้างกต็ าม
การรับรู้รายไดก้ รณีน้ีรายไดไ้ ม่เกินตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนจริงของแต่ละปีทาใหใ้ นแต่ละปี ที่งานก่อสร้างยงั ไม่เสร็จจะไม่มีการบนั ทึกกาไรจากงานก่อสร้าง กาไรจากงานก่อสร้างจะบันทึกคร้ังเดียวในปี ที่งานเสร็จเรียบร้อยแลว้
ตวั อย่างที่ 3 บริษทั มีงานก่อสร้างสะพานขา้ มแม่น้าเจา้ พระยา 1 สญั ญา โดยใชเ้ วลาในการก่อสร้าง 3 ปี ราคาตามสญั ญาคือ 500,000 บาท โดยมีขอ้ มลู ดงั น้ี ปี ที่ 1 ปี ท่ี 2 ปี ท่ี 3ราคาตามสญั ญา 500,000 - -ตน้ ทุนงานก่อสร้างท่ีเกิดข้ึน-ต้งั แต่เร่ิมจนถึงปัจจุบนั 100,000 300,000 400,000ตน้ ทุนที่คาดวา่ จะตอ้ งจ่าย-เพ่ิมจนงานเสร็จ 300,000 100,000 -ออกบิลเรียกเกบ็ เงิน-และไดร้ ับเงินสด 150,000 200,000 150,000
การคานวณ ปี ที่ 1 ปี ที่ 2 ปี ที่ 3- กาไร(ขาดทุน)โดยประมาณราคาตามสัญญา 500,000 500,000 500,000ตน้ ทุนท้งั สิ้นโดยประมาณ 400,000 400,000 400,000_____________________ 100,000 100,000 100,000- รายไดข้ องปี ปัจจุบนั (บาท) 100,000 200,000 200,000
ปี ที่ 11. หาอตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างที่เกิดข้ึนต้งั แต่เร่ิมจนถึงปัจจุบนั X 100 ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณ- อตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ = (100,000 / 400,000) x 100 = 25 %- รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (500,000 x 25%) – 0 = /100,000- กาไรของปี ปัจจุบนั = (100,000– 100,000) = 0บาท
ปี ท่ี 11. หาอตั ราร้อยละของงานท่ีทาเสร็จ= ตน้ ทุนงานก่อสร้างที่เกิดข้ึนต้งั แต่เริ่มจนถึงปัจจุบนั X 100 ตน้ ทุนงานก่อสร้างท้งั สิ้นของโครงการโดยประมาณ- อตั ราร้อยละของงานที่ทาเสร็จ = (100,000 / 400,000) x 100 = 25 %- รายไดข้ องปี ปัจจุบนั = (500,000 x 25%) – 0 = 125,000 บาท/100,000- กาไรของปี ปัจจุบนั = (125,000 – 100,000) = 25,000 บาท
Search
