การตรวจสอบภายในเบื้องต้น

คำอธิบำยกำรฝกึ อบรมออนไลน์ เร่อื ง “กำรตรวจสอบภำยในเบอื้ งต้น” วตั ถปุ ระสงค์ - เพื่อม่งุ เนน้ ใหผ้ ู้ทเ่ี ขา้ รับการฝึกอบรม ทราบถึง กรอบการปฏิบัติงานการตรวจสอบภายใน และเข้าใจ หนว่ ยตรวจสอบภายในมากยงิ่ ขน้ึ - เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานมีความเข้าใจเบ้ืองต้นเกี่ยวกับ ความหมาย ความสาคัญ ของหน่วยตรวจสอบภายใน และการปฏิบัติงานตรวจสอบภายใน โดยสามารถนาหลักการ ไปประยุกต์ใช้กับการปฏิบัติงานจริงได้อย่างมี ประสิทธิภาพและประสทิ ธิผล เน้อื หำกำรฝึกอบรมออนไลน์ เร่ือง “กำรตรวจสอบภำยในเบอ้ื งต้น” (จำนวนช่วั โมงกำรฝึกอบรม 3 ชม. )  กรอบกำรปฏบิ ตั ิงำนกำรตรวจสอบภำยใน - คณุ สมบัติของผู้ตรวจสอบภายใน - โครงสรา้ งของหนว่ ยตรวจสอบภายใน - ความสัมพันธ์กบั ฝ่ายบริหาร - หนา้ ท่ีความรับผิดชอบของหนว่ ยตรวจสอบภายใน - การปฏิบตั ิงานและการรายงาน - การรกั ษาคุณภาพงานของผู้ตรวจสอบภายใน  กำรตรวจสอบภำยใน - ความหมายของ “การตรวจสอบภายใน” - หนา้ ท่ขี องหนว่ ยตรวจสอบภายใน - วตั ถุประสงค์ของการบรหิ ารความเสี่ยง การควบคมุ ภายในและการกากบั ดูแลการบริหารความเสยี่ ง การควบคมุ ภายในและการกากับดแู ล - ลักษณะงานของหน่วยตรวจสอบภายใน กำรวัดผลประเมินผล - ผู้เขา้ รับการอบรมทาแบบทดสอบออนไลน์ โดยมีเกณฑ์การวดั ผลประเมินผล การผ่านเกณฑ์ รอ้ ยละ 80 ขนึ้ ไป จะได้รับเกียรติบตั รผ่านทาง E-mail ผลกำรเรียนร้ทู ่คี ำดหวัง - ผู้เขา้ รบั การฝกึ อบรมเข้าใจบทบาทการตรวจสอบภายในมากย่ิงขึ้น จัดทำโดย นางสาวฑฆิ ัมพร เส่งเจริญ พนกั งาน (ระดบั 3) งานควบคุมระบบงาน สว่ นตรวจสอบสารสนเทศ ฝา่ ยตรวจสอบข้อมูลบัญชกี ารเงนิ และสารสนเทศ สานักตรวจสอบภายใน เอกสำรอ้ำงองิ : คมู่ อื การปฏบิ ัตงิ านการตรวจสอบภายใน ฉบับปรับปรงุ ปี 2555 สานักงานคณะกรรมการนโยบายรฐั วสิ าหกิจ (สคร.) กระทรวงการคลงั

กรอบกำรปฏิบัติงำนกำรตรวจสอบภำยใน ภายใต้กรอบการกากับดูแลกิจการท่ีดี การตรวจสอบภายในเป็นกลไกหลัก หนึ่งในกระบวนการ กากับดูแลกิจการที่ดี โดยช่วยติดตามการบริหารงานของฝ่ายบริหาร ซ่ึงมีผู้บริหารสูงสุดเป็นผู้รับผิดชอบ หน่วยตรวจสอบภายในมีบทบาทหลักในการช่วยคณะกรรมการตรวจสอบในการปฏิบัติหน้าท่ี ติดตามดูแล การควบคุมภายใน การกากับดูแลที่ดี การบริหารความเส่ียง และการปฏิบัติงานต่างๆ ของรัฐวิสาหกิจ อย่างเป็นระบบ นอกจากนี้ หน่วยตรวจสอบภายในยังเป็นกลไกที่ใช้ในการตรวจสอบด้านการปฏิบัติงาน รายงานทางการเงิน และการปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบและนโยบายต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยไม่มีห น้าท่ี ในด้านการปฏิบัติงานในการดาเนินธุรกิจ ดังน้ัน หน่วยตรวจสอบภายในและผู้ตรวจสอบภายในต้องเป็นบุคคล ทม่ี ีความเปน็ อสิ ระจากการบริหารงานกรอบการปฏบิ ัตงิ านการตรวจสอบภายในแบ่งเป็น 6 หวั ข้อ ไดแ้ ก่ 1) คุณสมบัตขิ องผู้ตรวจสอบภายใน 2) โครงสรา้ งของหน่วยตรวจสอบภายใน 3) ความสมั พนั ธ์กับฝ่ายบริหาร 4) หน้าทคี่ วามรบั ผดิ ชอบ 5) การปฏบิ ตั งิ านและการรายงาน 6) การรกั ษาคุณภาพงาน ของผู้ตรวจสอบภายใน ทั้งน้ี การปฏิบัติตามแนวทางทั้ง 6 หัวข้อ ผู้ตรวจสอบภายในจะต้องดาเนินการภายใต้ หลักจรรยาบรรณ 4 ประการ ประกอบด้วย ความซื่อสัตย์ ความเที่ยงธรรม การเก็บรักษาความลับ และความสามารถในหนา้ ท่ี รูปภาพแสดงกรอบการปฏิบัติงานการตรวจสอบภายในแสดงไวด้ งั ภาพข้างลา่ งนี้

1. คณุ สมบัติของผ้ตู รวจสอบภำยใน 1.1 หัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายใน และผู้ตรวจสอบภายในต้องมีคุณวุฒิข้ันต่าระดับปริญญาตรี โดยมีความรู้ ทักษะ และเข้าใจในธุรกิจของรัฐวิสาหกิจนั้นๆ รวมทั้งควรมีประสบการณ์ในงานตรวจสอบ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับความเสี่ยง การควบคุมเก่ียวกับเทคโนโลยีสารสนเทศ เทคนิคการตรวจสอบ ทางดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ และความสามารถอื่นที่จาเปน็ ต่อการปฏิบตั หิ นา้ ทที่ ไี่ ดร้ ับมอบหมาย โดยหัวหน้า หน่วยตรวจสอบภายในต้องรับผิดชอบในการดาเนินการเพื่อให้ม่ันใจได้ว่าหน่วยตรวจสอบภายในมีบุคลากร ทม่ี ีความรู้ ทักษะ คณุ สมบัตแิ ละประสบการณ์ทเ่ี พยี งพอตอ่ การปฏิบัติงานให้ได้ตามวัตถุประสงค์การตรวจสอบ และตามมาตรฐานทกี่ าหนดไว้ 1.2 ผู้ตรวจสอบภายในต้องปฏิบัติหน้าท่ีด้วยทัศนคติที่เท่ียงธรรม ไม่มีอคติ มีความซ่ือสัตย์ สุจริต และควรหลกี เลย่ี งความขดั แยง้ ทางผลประโยชน์ และไม่ควรให้มีปจั จัยใดๆ ทีม่ ีผลกระทบต่อการใช้วิจารณญาณ เข้ามาเกี่ยวข้อง 1.3 ผตู้ รวจสอบภายในควรได้รบั การฝกึ อบรมอย่างเหมาะสมในการปฏิบัตหิ น้าทีต่ ามความรับผิดชอบ และดารงความสามารถทางวิชาชพี โดยการเขา้ ร่วมในการพัฒนาทางวชิ าชพี อยา่ งตอ่ เนื่อง 2. โครงสรำ้ งของหนว่ ยตรวจสอบภำยใน 2.1 หน่วยตรวจสอบภายในต้องมีสถานภาพอย่างน้อยเทียบเท่ากับ ผู้บริหารของรัฐวิสาหกิจหรือ หวั หนา้ ของหน่วยงานสาคัญอื่นๆ ในรัฐวิสาหกิจ เพ่ือให้การปฏิบัติงานเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยต้องรายงาน เกี่ยวกับการปฏิบัติงานตรวจสอบต่อคณะกรรมการตรวจสอบและผู้บริหารสูงสุด เพ่ือให้มั่นใจได้ว่า การปฏิบัติงานตรวจสอบภายในเป็นไปด้วยความเป็นอิสระ และเกิดประโยชน์ตามความมุ่งหมายอย่างแท้จริง โดยหัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายในควรต้องหารือกฎบัตรของหน่วยตรวจสอบภายในและแผนการตรวจสอบภายใน ต่อผู้บรหิ ารสงู สดุ กอ่ นนาเสนอคณะกรรมการตรวจสอบเพ่ือเหน็ ชอบและอนมุ ตั ิ 2.2 หน่วยตรวจสอบภายในต้องรายงานเกี่ยวกับการบริหารงานต่อผู้บริหารสูงสุด เพ่ือสนับสนุน การปฏิบัติงานของหน่วยตรวจสอบภายในให้เป็นไปด้วยความราบร่ืน และมีประสิทธิผล เช่น การจัดสรร งบประมาณให้เพยี งพอเพ่อื ให้ปฏิบัตหิ นา้ ท่ี ไดต้ ามทไี่ ดร้ ับมอบหมายจากคณะกรรมการตรวจสอบ เป็นตน้ 2.3 การแต่งตั้ง โยกย้าย ถอดถอน เลื่อนขั้น เล่ือนตาแหน่ง และประเมินผลงานของหัวหน้า หน่วยตรวจสอบภายในจะได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการตรวจสอบและผู้บริหารสูงสุด ก่อนนาเสนอ คณะกรรมการรัฐวิสาหกิจเพื่อพิจารณาอนุมัติส่วนการพิจารณาแต่งต้ัง โยกย้าย ถอดถอน เลื่อนข้ัน เล่ือนตาแหน่ง และประเมินผลงานของผู้ตรวจสอบภายใน อยู่ภายใต้การดาเนินการของหัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายใน โดยการหารอื กับผบู้ ริหารสูงสุด กอ่ นนาเสนอคณะกรรมการตรวจสอบเพ่ือพิจารณา และดาเนินการตามข้ันตอน

2.4 คณะกรรมการตรวจสอบและผู้บริหารสูงสุดจะแต่งต้ังให้หัวหน้าหน่วยตรวจสอบภาย ใน และผูต้ รวจสอบภายในไปรกั ษาการตาแหน่งอื่นหรือปฏิบัติหน้าที่อื่นในขณะเดียวกันไม่ได้ และจะมอบหมายให้ ผู้ บ ริ ห า ร จ า ก ห น่ ว ย ง า น อ่ื น ม า ด า ร ง ต า แ ห น่ ง หั ว ห น้ า ห น่ ว ย ต ร ว จ ส อ บ ภ า ย ใ น ใ น ข ณ ะ เ ดี ย ว กั น ไ ม่ ไ ด้ ท้งั นี้ เพื่อดารงความเป็นอิสระของหน่วยตรวจสอบภายใน ในการปฏิบัตงิ านและการแสดงความเหน็ 2.5 ผู้ตรวจสอบภายในจะต้องมีความเป็นอิสระจากกิจกรรมที่ตนตรวจสอบเพ่ือให้การปฏิบัติหน้าที่ เป็นไปด้วยความเท่ียงธรรม ปราศจากอคติ รวมทั้งต้องไม่ตรวจสอบงานท่ีตนเคยทาหน้าที่บริหารหรือ ปฏิบัตงิ านภายในระยะเวลา 1 ปี กอ่ นทาการตรวจสอบ 2.6 บทบาทและความรับผิดชอบของหน่วยตรวจสอบภายในต้องกาหนดไว้เป็นลายลักษณ์อักษร ในกฎบัตรโดยมีขอบเขตการปฏิบัติงาน ซ่ึงประกอบด้วยการสอบทานกระบวนการในการปฏิบัติงานและ ประเมินความเพียงพอของนโยบาย ระเบียบวิธีปฏิบัติ การปฏิบัติงานในการบริหารความเสี่ยง การควบคุมภายใน การกากับดูแลการปฏิบัติตามนโยบาย วิธีการปฏิบัติงาน กฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับ การสอบทาน ความเพียงพอและประสิทธิผลของการบริหารความเสี่ยง และการควบคุมภายในเพ่ือป้องกันการทุจริต ภายในองค์กร รวมทัง้ การปฏบิ ัติงานอื่นๆ ท่ีได้รับมอบหมายจากผู้บริหารโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ ตรวจสอบ เป็นตน้ 2.7 ผู้บริหารและผู้ท่ีเก่ียวข้องทุกฝ่ายควรรับทราบและเข้าใจในบทบาทและความรับผิดชอบ ของหนว่ ยตรวจสอบภายใน 2.8 หนว่ ยตรวจสอบภายในควรมบี ุคลากรอยา่ งนอ้ ย 1 คน ที่มีวุฒิบัตรผู้ตรวจสอบภายใน วิชาชีพรับอนุญาต หรือวุฒิบัตรอ่นื ทเี่ กีย่ วข้องกับวชิ าชพี การตรวจสอบภายใน 3. ควำมสัมพันธ์กบั ฝำ่ ยบรหิ ำร 3.1 ฝ่ายบรหิ ารมคี วามรับผิดชอบ ดังนี้ - ดาเนินการปรับปรุงแก้ไขการควบคุมภายในตามข้อเสนอแนะในรายงานผลการตรวจสอบ โดยผบู้ รหิ ารหนว่ ยรบั ตรวจทีเ่ ก่ยี วข้องและผูบ้ รหิ ารสงู สุดเป็นผู้รบั ผิดชอบโดยตรง - การหารือเกย่ี วกบั กลยุทธแ์ ผนการตรวจสอบกฎบัตรของหน่วยตรวจสอบภายในและรายงานผล การตรวจสอบ - ให้ความเห็นเกี่ยวกับการพิจารณาแต่งตั้ง โยกย้าย ถอดถอน เล่ือนข้ัน เล่ือนตาแหน่ง และประเมินผลงานของหัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายใน โดยอาจพิจารณาร่วมกับคณะกรรมการตรวจสอบ กอ่ นนาเสนอตอ่ คณะกรรมการรฐั วสิ าหกจิ เพ่ืออนุมตั ิ - ดาเนินการในการพิจารณาแต่งต้ัง โยกย้าย ถอดถอน เล่ือนข้ัน เลื่อนตาแหน่ง และประเมินผลงาน ของผ้ตู รวจสอบภายในตามความเห็นของคณะกรรมการตรวจสอบ

4. หนำ้ ท่คี วำมรับผิดชอบของหนว่ ยตรวจสอบภำยใน 4.1 การตรวจสอบภายในโดยท่ัวไปครอบคลมุ ถึงการสอบทานในเร่อื งต่อไปนี้ 4.1.1 ประสิทธิภาพและประสิทธิผลของกระบวนการควบคุมภายใน กระบวนการกากับดูแล กจิ การท่ดี ี และกระบวนการบรหิ ารความเสี่ยง 4.1.2 ความถกู ต้อง เชื่อถอื ไดข้ องขอ้ มลู ทางการเงิน และรายงานการดาเนินงาน 4.1.3 การปฏบิ ตั ิตามนโยบาย วธิ กี ารปฏบิ ตั ิงาน กฎหมาย ระเบยี บและขอ้ บงั คับท่ีเกยี่ วขอ้ ง 4.1.4 การตรวจสอบรายการทอ่ี าจมคี วามขัดแยง้ ทางผลประโยชน์ 4.1.5 ความเพียงพอและประสิทธิผลของการบริหารความเสี่ยง และ การควบคุมภายใน เพ่อื ปอ้ งกันการทจุ ริตภายในองค์กร 4.1.6 ประสิทธภิ าพและประสิทธผิ ลในการดาเนินงาน และการใชท้ รพั ยากร 4.1.7 การดูแลรกั ษาทรัพย์สนิ มิให้เกดิ การสูญเสียหรือความเสยี หายใดๆ 4.2 ในการปฏิบตั งิ านตรวจสอบภายใน ผ้ตู รวจสอบภายในควรประสานงานกบั ผูบ้ ริหารหน่วยรบั ตรวจ ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงผู้สอบบัญชี และหน่วยงานกากับดูแลที่เก่ียวข้องสาหรับการจัดทาแผนการตรวจสอบ เพ่ือใหก้ ารปฏบิ ตั ิงานตรวจสอบภายในครอบคลุมประเด็นท่ีมีความเสี่ยง และลดความซ้าซ้อนในการปฏิบัติงาน ของผู้สอบบัญชี และหนว่ ยงานกากบั ดแู ล 4.3 คณะกรรมการตรวจสอบมคี วามรบั ผดิ ชอบ 4.3.1 สอบทานกฎบตั รของหนว่ ยตรวจสอบภายใน แผนการตรวจสอบภายใน และอนุมัติในกรณี ท่คี ณะกรรมการรัฐวิสาหกิจมอบอานาจใหด้ าเนนิ การได้ 4.3.2 ให้ความเห็นเก่ียวกับการพิจารณาแต่งต้ัง โยกย้าย ถอดถอน เลื่อนขั้น เลื่อนตาแหน่ง และประเมินผลงานของหัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายใน โดยอาจพิจารณาร่วมกับผู้บริหารสูงสุดก่อนนาเสนอ ตอ่ คณะกรรมการรฐั วิสาหกิจเพอื่ อนมุ ัติ 4.3.3 ให้ความเห็นเก่ียวกับการพิจารณาแต่งต้ัง โยกย้าย ถอดถอน เล่ือนขั้น เลื่อนตาแหน่ง และประเมินผลงานของผูต้ รวจสอบภายในตามที่หวั หนา้ หนว่ ยตรวจสอบภายในนาเสนอ 4.3.4 พจิ ารณาประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ านของหน่วยตรวจสอบภายใน 4.3.5 สอบทานและหารือกับหัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายในเกี่ยวกับผลการตรวจสอบที่ยังหา ข้อยุติร่วมกับฝ่ายบริหารไม่ได้ และพิจารณานาประเด็นสาคัญเสนอต่อคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจ เพื่อหาแนวทางในการดาเนนิ การต่อไป 4.4 หัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายใน ในฐานะเลขานุการคณะกรรมการตรวจสอบ ต้องเข้าร่วมประชุม คณะกรรมการตรวจสอบทกุ ครั้ง ยกเวน้ มเี หตุผลอนั ควรในการไม่ไดร้ บั อนุญาตใหเ้ ข้าประชุม

4.5 หัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายในต้องรายงานวัตถุประสงค์ และผลการดา เนินงานของ หน่วยตรวจสอบภายในตอ่ คณะกรรมการตรวจสอบอยา่ งน้อยไตรมาสละ 1 ครั้ง 4.6 ผู้ตรวจสอบภายในต้องมีทักษะ คุณสมบัติ ความรู้ท่ีจาเป็นที่สามารถนามาใช้ในการปฏิบัติงาน และมคี วามรบั ผดิ ชอบตอ่ งานทไี่ ดร้ บั มอบหมายเย่ยี งผู้ประกอบวิชาชีพพึงปฏิบัติ 5. กำรปฏิบัติงำนและกำรรำยงำน การวางแผนการตรวจสอบภายใน 5.1 หน่วยตรวจสอบภายในต้องจัดทาแผนการตรวจสอบภายใน เพ่ือให้ม่ันใจว่าการปฏิบัติงาน ตรวจสอบภายในช่วยสนับสนุนการปฏิบัติงานขององค์กร เพ่ือให้องค์กรบรรลุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ ท่ีกาหนดไว้ โดยพิจารณาความเส่ียงท่ีอาจทาให้วัตถุประสงค์ของหน่วยงานหรือขององค์กรไม่บรรลุผล ตามท่กี าหนดไว้ 5.2 หน่วยตรวจสอบภายในต้องจัดทาแผนตรวจสอบภายในประจาปี และหารือร่วมกับผู้บริหาร ระดับสูงเพอ่ื ขอความเห็นในแผนตรวจสอบภายใน รวมถงึ ข้อเสนอแนะในประเด็นต่างๆ ท่ีควรทาการตรวจสอบ เพิม่ เติม เพือ่ ใช้ในการจัดสรรทรัพยากรในการปฏิบตั ิงานตรวจสอบ 5.3 ผู้บริหารสูงสุดต้องพิจารณาแผนตรวจสอบภายในประจาปีก่อนนาเสนอต่อคณะกรรมการ ตรวจสอบเพ่อื อนุมตั กิ ารวางแผนการตรวจสอบในรายละเอยี ดและการปฏิบัติงานตรวจสอบ 5.4 หน่วยตรวจสอบภายในต้องจัดทาแผนการตรวจสอบในรายละเอียดเพื่อใช้ในการปฏิบัติงาน ตรวจสอบภายใน โดยพิจารณาตามความเสี่ยงในกจิ กรรมต่างๆ ที่ทาใหว้ ัตถปุ ระสงค์ของหน่วยงานหรือกิจกรรม ทท่ี าการตรวจสอบไมบ่ รรลุผลตามท่ีกาหนดไว้ 5.5 หน่วยตรวจสอบภายในปฏิบัติงานตรวจสอบ โดยรวบรวมข้อมูลและเอกสารหลักฐานต่างๆ บันทึกผลการตรวจสอบ สอบทานผลการตรวจสอบ และจดั ทารายงานผลการตรวจสอบ 5.6 หน่วยตรวจสอบภายในต้องติดตามการปฏิบัติตามรายงานและข้อเสนอแนะท่ีได้รายงานไว้ อย่างสม่าเสมอ และรายงานต่อคณะกรรมการตรวจสอบในกรณีท่ีผู้บริหารหน่วยรับตรวจที่เก่ียวข้อง ไมป่ ฏิบัตติ ามที่ไดเ้ สนอแนะไว้ ในการรายงานและการปดิ การตรวจสอบ 5.7 หนว่ ยตรวจสอบภายในควรเสนอรายงานผลการตรวจสอบท่ชี ดั เจน และตรงไปตรงมา ภายในเวลา ที่เหมาะสมต่อผู้บริหารหน่วยรับตรวจที่เกี่ยวข้อง และผู้บริหารระดับสูง เพื่อให้มีการหารือและนาไปสู่ การปรับปรุงแก้ไขการปฏบิ ัติงาน 5.8 หัวหน้าหน่วยตรวจสอบภายในต้องเสนอรายงานสรุปประเด็นสาคัญที่พบและข้อเสนอแนะ เป็นลายลักษณ์อักษรต่อคณะกรรมการตรวจสอบและผู้บริหารสูงสุดอย่างน้อยไตรมาสละ 1 คร้ัง ท้ังนี้ ความถี่ ในการรายงานขึน้ อยู่กับความตอ้ งการของคณะกรรมการตรวจสอบและผบู้ ริหารสงู สุด

5.9 หวั หนา้ หน่วยตรวจสอบภายในตอ้ งจัดทารายงานประจาปเี พื่อสรุปผลการดาเนนิ งาน ตามแผนงาน ทก่ี าหนด ความเสี่ยงทส่ี าคัญ การควบคุมภายใน การกากบั ดแู ล และเรอื่ งอ่นื ๆ ที่ควรนาเสนอต่อคณะกรรมการ ตรวจสอบและผู้บรหิ ารสงู สุด 5.10 รายงานผลการตรวจสอบไม่ควรนาเสนอต่อบุคคลภายนอกโดยไม่ได้รับอนุญาต หรือความยินยอม จากผู้บรหิ ารท่ีเกี่ยวขอ้ ง 6. กำรรักษำคณุ ภำพงำนของผู้ตรวจสอบภำยใน 6.1 หน่วยตรวจสอบภายในควรมีการควบคุมในทุกขั้นตอนของการปฏิบัติงานตรวจสอบภายใน เพื่อใหม้ ่ันใจในคุณภาพของงานตรวจสอบภายใน 6.2 หน่วยตรวจสอบภายในควรประเมินตนเองเก่ียวกับการปฏิบัติงานตรวจสอบภายในหรือ ให้หน่วยงานอื่นภายในรัฐวิสาหกิจ ที่มีความรู้เกี่ยวกับการตรวจสอบภายในและมาตรฐานการปฏิบัติงาน ตรวจสอบภายในประเมินการปฏิบัติงานตรวจสอบภายใน เพ่ือให้ม่ันใจว่าการปฏิบัติงานตรวจสอบเป็นไป ตามมาตรฐานและเพ่อื ประโยชน์ของผมู้ ปี ระโยชน์ร่วมทุกฝา่ ย 6.3 บุคคลที่มีความเป็นอิสระจากภายนอกองค์กรทาการประเมินการปฏิบัติงานตรวจสอบภายใน โดยควรกาหนดใหม้ ขี ึน้ อย่างน้อยทุก 5 ปี 

กำรตรวจสอบภำยใน ควำมหมำยของ “กำรตรวจสอบภำยใน” การตรวจสอบภายใน ตามท่ีกาหนดไว้ในระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยคณะกรรมการตรวจสอบ และหน่วยตรวจสอบภายในของรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. 2555 หมายความถึง งานท่ีรัฐวิสาหกิจกาหนดขึ้นเก่ียวกับ การสร้างความเชื่อม่ันโดยการตรวจสอบประสิทธิภาพและประสิทธิผลของ กระบวนการควบคุมภายใน กระบวนการกากับดูแลท่ีดี กระบวนการบริหารความเส่ียง และการปฏิบัติงานต่างๆ ของรัฐวิสาหกิจอย่างเป็น ระบบ รวมทั้งการรายงานผลการปฏิบัติงานและการให้คาแนะนาปรึกษาอย่างเป็นอิสระและเท่ียงธรรม เพื่อเพ่ิมคุณค่าและยกระดับกระบวนการปฏิบัติงานของรัฐวิสาหกิจให้บรรลุ เป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ ตามทีก่ าหนดไว้อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ซง่ึ คานิยามข้างต้นสอดคล้องกับคานิยามที่กาหนดโดยสมาคมผู้ตรวจสอบ ภายใน ประเทศสหรัฐอเมริกา และไดร้ ับการยอมรบั ทั่วโลกรวมท้งั ประเทศไทย ทไี่ ด้กาหนดไว้ว่า “กำรตรวจสอบภำยในคือ กำรให้ควำมเชื่อมั่นและกำรให้คำปรึกษำอย่ำงเที่ยงธรรม และเป็นอิสระ เพื่อเพิ่มคุณค่ำและปรับปรุงกำรดำเนินงำนขององค์กร กำรตรวจสอบภำยใน ช่วยให้องค์กรบรรลุ เปำ้ หมำย ด้วยกำรประเมินและปรับปรุงประสิทธผิ ลของกระบวนกำรบริหำรควำมเส่ียง กำรควบคุม และ กำรกำกบั ดแู ล อยำ่ งเป็นระบบ และ เป็นระเบียบ” การตรวจสอบภายในเป็นการให้ความเห็นท่ีเป็นอิสระและเท่ียงธรรมเก่ียวกับการบริหารความเส่ียง การควบคุมภายในและการกากับดูแลกิจการที่ดี ต่อฝ่ายบริหารและคณะกรรมการตรวจสอบ ซ่ึงรวมถึง การติดตามและประเมินประสิทธิผลของระบบการบริหารความเส่ียงของรัฐวิสาหกิจ โดยสนับสนุนรัฐวิสาหกิจ ในการกาหนดและประเมนิ ผลกระทบจากความเส่ียงที่สาคัญและ นาไปสู่การปรับปรุงระบบการควบคุมภายใน เพ่อื ใหเ้ กดิ ความเชื่อม่ันอยา่ งสมเหตุสมผลในการบรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์หรือเป้าหมายที่กาหนดไว้ของรฐั วสิ าหกจิ หน้ำท่ขี องหน่วยตรวจสอบภำยใน 1. สอบทานและประเมินความเสย่ี งและระบบการควบคมุ ภายในทีเ่ กย่ี วกบั การกากบั ดแู ลการ ปฏบิ ัติงาน และระบบสารสนเทศของกจิ กรรมหรือหนว่ ยงานท่ตี รวจสอบ 2. ตรวจสอบความถกู ต้องและความเช่อื ถอื ได้ของข้อมลู ทางการเงิน การปฏบิ ตั ิตามกฎหมาย ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั วธิ ปี ฏิบตั ิงาน มตคิ ณะรฐั มนตรี ประกาศ และคาสัง่ ท่ีเกีย่ วข้องกับการดาเนินงานของรฐั วสิ าหกจิ 3. ตรวจสอบรายการท่ีอาจมีความขัดแย้งทางผลประโยชน์ โอกาสเกิดการทุจรติ และ ประสิทธภิ าพ ขององค์กรในการบริหารความเสยี่ งจากการทจุ ริตภายในองค์กร

4. ตรวจสอบการจัดเก็บรายได้ รายจา่ ยและสิทธิประโยชนท์ ี่รัฐวิสาหกจิ พึงได้รับ 5. เสนอแนะวธิ ีหรอื มาตรการในการปรับปรุงแก้ไข เพ่ือให้การดาเนินงานของหน่วยงานในรัฐวิสาหกิจ เป็นไปอย่างถูกต้อง มีประสิทธผิ ล ประสิทธภิ าพ และประหยัดย่ิงขน้ึ 6. ประสานงานและให้ข้อเสนอแนะเก่ียวกับระเบียบปฏิบัติและการควบคุมภายใน แก่หน่วยงาน ในรัฐวสิ าหกิจ 7. ใหค้ าแนะนาแกผ่ ู้บริหารในทุกระดบั เพ่ือใหเ้ กดิ การปฏบิ ตั ิตามหลกั การกากับดแู ลกิจการที่ดี 8. จัดทารายงานผลการตรวจสอบภายในเสนอต่อผู้บริหารหน่วยรับตรวจ และผู้บริหารระดับสูง ที่เก่ียวข้อง รวมทั้งผู้บริหารสูงสุด เพื่อให้คาแนะนาในการปรับปรุงระบบการควบคุมภายในของหน่วยงานนั้น และรายงานสรุปประเด็นสาคญั ทพี่ บพรอ้ มทงั้ ขอ้ เสนอแนะในการปรบั ปรุงต่อผบู้ ริหารสงู สดุ และคณะกรรมการ ตรวจสอบอยา่ งน้อยไตรมาสละ 1 คร้งั 9. ติดตามผลการตรวจสอบและการปฏิบัติตามข้อเสนอแนะของฝ่ายบริหารเพื่อทาการปรับปรุงแก้ไข การดาเนนิ งานใหม้ ีประสทิ ธิภาพ มีประสทิ ธิผลและประหยดั ยิ่งข้ึน 10. ประสานงานกับสานกั งานการตรวจเงนิ แผ่นดนิ หรือผ้สู อบบัญชีภายนอก 11. ปฏิบัตงิ านอ่นื ท่เี ก่ียวกับการตรวจสอบภายในตามท่ีได้รับมอบ หมายจากคณะกรรมการตรวจสอบ นอกเหนือจากแผนการตรวจสอบประจาปีทีว่ างไว้ วัตถุประสงค์ของกำรบริหำรควำมเสี่ยง กำรควบคุมภำยในและกำรกำกับดูแลกำรบริหำรควำมเส่ียง กำรควบคุมภำยในและกำรกำกับดูแลประกอบด้วย นโยบำยระเบียบวิธีปฏิบัติงำน และกำรปฏิบัติงำน ทจ่ี ดั ทำขนึ้ เพื่อใหเ้ กดิ ควำมมัน่ ใจไดใ้ นระดบั หนงึ่ วำ่ 1. วตั ถปุ ระสงค์ท่ีกาหนดไว้ของรัฐวสิ าหกจิ สามารถบรรลผุ ลได้ 2. กระบวนการประเมินความเส่ียงและการบรหิ ารความเสยี่ งมีความเหมาะสม 3. รายงานที่ใช้ทั้งภายในและภายนอกรัฐวิสาหกิจ และกระบวนการในการปฏิบัติงาน ตามความรับผิดชอบน้ัน เช่อื ถอื ได้ 4. กฎหมายและระเบียบทเ่ี กยี่ วขอ้ งไดร้ บั การปฏบิ ัติตามอย่างเหมาะสม 5. หลักจรรยาบรรณทก่ี าหนดขนึ้ ในรฐั วิสาหกิจไดร้ บั การปฏิบัติตามโดยผ้ทู ่เี กย่ี วข้องอย่างเหมาะสม

ลักษณะงำนของหน่วยตรวจสอบภำยใน งานตรวจสอบภายในสามารถแบง่ ออกได้เป็น 2 ประเภท คือ 1. การตรวจสอบภายในเพ่ือให้ความเช่ือม่ัน (Assurance Services) แก่ฝ่ายบริหารเพื่อช่วยปรับปรุง การบริหารความเสี่ยง การควบคุมภายในและการกากับดูแลกิจการ โดยการประยุกต์ทักษะวิชาชีพของ การตรวจสอบภายใน ในการประเมินระบบและระเบียบ เช่น นโยบาย ระเบียบการปฏิบัติการและการปฏิบัติงาน ท่ีฝ่ายบริหารได้จัดให้มีขึ้น เพื่อให้เกิดความม่ันใจว่าวัตถุประสงค์ของรัฐวิสาหกิจน้ันบรรลุผลตามท่ีกาหนดไว้ และนาเสนอขอ้ เสนอแนะเพ่อื การปรบั ปรงุ ให้มีระบบและระเบียบในการปฏิบัตงิ านทีด่ ขี ึ้น 2. การเป็นที่ปรึกษา (Consulting Services) ให้คาแนะนาแก่คณะกรรมการตรวจสอบ และฝ่ายบริหาร เกี่ยวกับการบริหารความเสี่ยง การควบคุมภายใน และการกากับดูแลกิจการ โดยไม่ได้ร่วมรับผิดชอบในฐานะ ฝ่ายบรหิ าร 