Araling Panlipunan

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP5PKE-IIa-2 MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP5PKE-IIb-3 MISOSA Lessons kolonyalismo AP5PKE-IIb-4 #14, 15 (Grade V) 2. Paghahati ng mundo sa ng simbahan sa, layunin Espanyol at ang epekto ng 2. Naipapaliwanag ang mga dahilan at mga paraan ng AP5PKE-IIc- Pahina 50 ng 120 pagitan ng Portugal at pananakopng Espanyolsa mga paraang pananakop sa at layunin ng kolonyalismong d-5 Espanya at mga Pilipinas at ang epekto katutubong populasyon Espanyol paglalakbay ng Espanya ng mga ito sa lipunan. AP5PKE-IIe- 3. Mga dahilan ng Espanya 3. Nakabubuo ng timeline ng mga f-6 sa pananakop ng paglalakbay ng Espanyol sa Pilipinas Pilipinas hanggang saB. Mga Paraan ng Pananakop pagkakatatag ng Maynila at mga unang engkwentro ng mga 1. Kristiyanisasyon 2. Paglipat ng mga Espanyol at Pilipino komunidad 4. Nasusuri ang iba-ibang (reduccion) perspektibo ukol sa pagkakatatag 3. Tributo sa pamamagitan ng ng kolonyang Espanyol sa encomienda Pilipinas 4. Sapilitang paggawa (forced labor) 5. Natatalakay ang mga paraan ng pagsasailalim ng katutubong populasyon sa kapangyharihan ng Espanya 5.1 proseso ng Kristiyanisasyon 5.2 Reduccion 5.3 Tributo at encomienda 5.4 Sapilitang paggawa 6. Nasusuri ang relasyon ng mga paraan ng pananakop ng Espanyol sa mga katutubong populasyon sa bawat isa. 6.1 Naiuugnay ang Kristiyanisasyon sa reduccion 6.2 Natatalakay ang konsepto ng encomienda at mga kwantitatibong datos ukol sa tributo, kung saan ito kinolekta, at ang halaga ng mga tributo 6.3 Nasusuri ang mga patakaran, papel at kahalagahan ng sapilitang paggawa sa pagkakatatag ng kolonya saK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP5PKE-IIg-7 MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)C. Ugnayan ng Simbahan at Pamahalaang Kolonyal Pilipinas 7. Nasusuri ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo1. Ang Pilipinas sa 8. Natatalakay ang kapangyarihangPamamahala ng Patronato Realmga Prayle 8.1 Nasusuri ang pamamalakad(Conquistador) ng mga prayle sa2. Gampanin (Role) ng pagpapaunlad ng sinaunangmga Prayle Pilipino AP5PKE-IIg-3. Reaksyon ng mga h-8 8.2 Natutukoy ang mga tungkulinPilipino saPamamahala ng o papel ng mga prayle sa ilalim ng Patronato Realmga Prayle 8.3 Naipaliliwanang ang mga naging reaksyon ng mga Pilipino sa pamamahala ng mga prayle. 9. Nakapagbibigay ng sariling AP5PKE-IIi-9 pananaw tungkol sa naging MISOSA Lessons 4- epekto sa lipunan ng 10 (Grade V) pamamahala ng mga prayle AP5KPK-IIIa- 1AIKATLONG MARKAHAN - Pagbabagong Kultural sa Pamamahalang Kolonyal ng mga EspanyolA. Pagbabago sa Lipunan sa Naipamamalas ang Nakakapagpakita ng 1. Nasusuri ang pagbabago saIlalim ng Pamahalaang mapanuring pag-unawa pagpapahalaga at panahanan ng mga Pilipino saKolonyal sa mga pagbabago sa pagmamalaki sa panahon ng Español (ei lipunan ng sinaunang pagpupunyagi ng mga pagkakaroon ng organisadong1. Pamamahala Pilipino kabilang ang Pilipino sa panahon ng poblasyon, uri ng tahanan,1.1 Pamahalaang sentral pagpupunyagi ng ilang kolonyalismong Espanyol nagkaroon ng mga sentrong1.2 Pamahalaang local pangkat na mapanatili pangpamayanan, at iba pa.)1.3 Tungkulin ng mga ang kalayaan saopisyales Kolonyalismong Espanyol 2. Napaghahambing ang antas ng MISOSA Lesson #52. Antas ng Katayuan ng at ang impluwensya nito katayuan ng mga Pilipino sa (Grade V)mga Pilipino sa kasalukuyang lipunan bago dumating ang mga AP5KPK-IIIb-3. Uri ng edukasyon panahon. 2 Espanyol at sa Panahon ng Kolonyalismo 2.1 Napaghahambing ang mga tradisyunal at di-tradisyunalK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 51 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP5KPK-IIIc- MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) MISOSA Lesson 3 #1-3 (Grade V) na papel ng babae sa lipunan AP5KPK- Pahina 52 ng 120 IIId-e-4 ng sinaunang Pilipino at sa panahon ng kolonyalismo 2.2 Natatalakay ang pangangailangan sa pagpapa- buti ng katayuan ng mga babae 3. Nasusuri ang pagbabago sa kultura ng mga Pilipino sa Panahon ng Espanyol 3.1 Naipaliliwanag ang inpluwensya ng kulturang Espanyol sa kulturang Pilipino 3.2 Natatalakay ang bahaging ginagampanan ng Kristianismo sa kultura at tradisyon ng mga Pilipino 3.3 Nasusuri ang ginawang pag- aangkop ng mga Pilipino sa kulturang ipinakilala ng Espanyol 4. Nasusuri ang mga pagbabagong pampulitika at ekonomiya na ipinatupad ng kolonyal na pamahalaan 4.1 Naipaghahambing ang istruktura ng pamahalaang kolonyal sa uri pamamahala ng mga sinaunang Pilipino 4.2 Naipaghahambing ang sistema ng kalakalan ng mga sinaunang Pilipino at sa panahon ng kolonyalismo 4.3 Natatalakay ang epekto ng mga pagbabago sa pamamahala ng mga Espanyol sa mga sinaunangK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)B. Pagpupunyagi ng Katutubong Pangkat na Pilipino Mapanatili ang Kalayaan sa Kolonyal na Pananakop 5. Nakapagbibigay ng sariling AP5KPK-IIIf-5 1. Pananakop sa Cordillera pananaw tungkol sa naging 2. Pananakop sa mga epekto ng kolonyalismo sa bahagi ng Mindanao lipunan ng sinaunang Pilipino 6. Naipaliliwanag ang di AP5KPK-IIIg- matagumpay na pananakop sa i6 mga katutubong pangkat ng kolonyalismong Espanyol 6.1 Nasusuri ang mga paraang armado ng pananakop ng mga Espanyol 6.2 Natalakay ang iba’t ibang reaksyon ng mga katutubong pangkat sa armadong pananakop 6.3 Natatalakay ang mga isinagawang rebelyon ng mga katutubong pangkat 6.4 Natataya ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at iba pang reaksiyon ng mga katutubong Pilipino sa kolonyalismo 6.5 Nakakabuo ng konklusyon tungkol sa mga dahilan ng di matagumpay na armadong pananakop ng mga Espanyol sa ilang piling katutubong pangkat 7. Nasusuri ang epekto ng kolonyalismong Espanyol sa AP5KPK-IIIi- pagkabansa at pagkakakilanlan 7 ng mga PilipinoK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 53 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) MISOSA LessonIKAAPAT NA MARKAHAN - Mga Pagbabago sa Kolonya at Pag-usbong ng Pakikibaka ng Bayan (ika-18 dantaon hanggang 1815) #14 (GRADE V)A. Konteksto ng Reporma Naipamamalas ang Nakapagpapahayag ng 1. Natatalakay ang mga lokal na mapanuring pag-unawa pagmamalaki sa mga pangyayari tungo sa pag-1. Lokal na pangyayari sa bahaging ginampanan pagpupunyagi ng mga usbong ng pakikibaka ng bayan 1.1 Monopolya ng 1.1 Reporma sa ekonomiya at tabako ng kolonyalismong makabayang Pilipino sa gitna pagtatatag ng monopolyang Espanyol at ng kolonyalismong Espanyol1.2 Kilusang Agraryo pandaigdigang koteksto at sa mahalagang papel na tabako AP5PKB-IVa-1.3 Pag-aalsa sa ng reporma sa pag- ginagampanan nito sa pag- 1.2 Mga pag-aalsa sa loob ng b-1 estadong kolonyal usbong ng kamalayang usbong ng kamalayang estadong kolonyal1.4 Okupasyon ng pambansa attungo sa pambansa tungo sa 1.3 Kilusang Agraryo ng 1745 Maynila pagkabuo ng Pilipinas pagkabuo ng Pilipinas bilang 1.4 Pag-aalsa ng Kapatiran ng2. Pandaigdigang bilang isang nasyon isang nasyon San Jose 1.5 Okupasyon ng Ingles sapangyayri Maynila2.1 Paglipas g merkantilismo 2. Natatalakay ang mga pandaigdigang pangyayari bilang2.2 Kaisipang “La konteksto ng malayang kaisipan Ilustracion” tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan AP5PKB-IVd- 2.1 Paglipas ng merkantilismo 2 bilang ekonomikong batayan ng kolonyalismo 2.2 Paglitaw ng kaisipang “La Ilustracion”B. Pag-usbong ng Malayang 3. Nasusuri ang mga naunang pag- Kaisipan at Naunang Pag- aalsa ng mga makabayangaalsa Pilipino1. Mga reaksyon sa 3.1 Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at kolonyalismo iba pang reaksiyon ng mga AP5PKB-IVe-2. Partisipasyon Pilipino sa kolonyalismo 33. Implikasyon ng mga (halimbawa: pagtutol ng mga katutubong Pilipino Naunang Pag-aalsa laban sa Kristyanismo, pagmamalabis ng mga Espanyol) 3.2 Naipaliliwanag ang pananawK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 54 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)\ at paniniwala ng mga Sultanato (Katutubong Muslim) sa pagpapanatili ng kanilang kalayaan 4. Natataya ang partisipasyon ng MISOSA Lesson iba’t-ibang rehiyon at sektor AP5PKB-IVf-4 #15 (GRADE V) (katutubo at kababaihan) sa AP5PKB-IVg- pakikibaka ng bayan 5 5. Natatalakay ang kalakalang AP5PKB-IVh- 6 galyon at ang epektonito sa bansa 6. Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak watak ng mga Pilipino sa mga mahahalagang pangyayari at mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol 7. Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga AP5PKB-IVi-7 makabayang Pilipino sa pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon 8. Naipapahayag ang saloobin sa kahalagahan ng pagganap ng sariling tungkulin sa pagsulong AP5PKB-IVj-8 ng kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyonK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 55 ng 120

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO: K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM BAITANG 6 Naipamamalas ang patuloy na pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan, tungo sa pagbuo ng tiyak na pagkakakilanlan bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa kasaysayan ng Pilipinas base sa pagsusuri ng sipi ng mga piling primaryang sangguniang nakasulat, pasalita, awdyo-biswal at kumbinasyon ng mga ito, mula sa iba-ibang panahon, tungo sa pagbuo ng makabansang kaisipan na siyang magsisilbing basehan ng mas malawak na pananaw tungkol sa mundoNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP6PMK-Ia-1 MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6PMK-Ia-2 MISOSA Lesson AP6PMK-Ia-3 #11 (Grade VI)UNANG MARKAHAN - Kinalalagyan Ng Pilipinas At Ang Malayang Kaisipan Sa Mundo MISOSA Lesson AP6PMK-Ib-4 #13-14 (GradeA. Kinalalagyan ng Pilipinas Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… 1. Natutukoy ang kinalalagyan ng VI)at Paglaganap ng Pilipinas sa mundo sa globo at mapa Pahina 56 ng 120Malayang Kaisipan sa naipamamalas ang naipamamalas ang batay sa ”absolute location” nitoMundo mapanuring pag-unawa pagpapahalaga sa (longitude at latitude)Batayang heograpiya at kaalaman sa bahagi ng kontribosyon ng Pilipinas sa 2. Nagagamit ang grid sa globo at 1. Absolute na lokasyon Pilipinas sa globalisasyon isyung pandaigdig batay sa mapang politikal sa pagpapaliwanag gamit ang mapa at batay sa lokasyon nito sa lokasyon nito sa mundo ng pagbabago ng hangganan at globo mundo gamit ang mga lawak ng teritoryo ng Pilipinas batay 2. Relatibong lokasyon kasanayang sa kasaysayan pangheograpiya at angTeritoryo ng Pilipinas ambag ng malayang 3. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng 1. Batay sa mapang kaisipan sa pag-usbong lokasyon ng Pilipinas sa ekonomiya political ng nasyonalismong at politika ng Asya at mundo 2. Batay sa kasaysayan Pilipino 4. Nasusuri ang konteksto ng pag- usbong ng liberal na ideya tungo sa pagbuo ng kamalayang nasyonalismo 4.1 Natatalakay ang epekto ng pagbubukas ng mgadaungan ng bansa sa pandaigdigang kalakalan 4.2 Naipaliliwanag ang ambag ng pag-usbong ng uring mestizo at ang pagpapatibay ng dekretong edukasyon ng 1863K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6PMK-Ic-5B. Kilusang Propaganda, Katipunan at Himagsikan 5. Nasusuri ang mga ginawa ng mga AP6PMK-Id-6 (1815-1901) AP6PMK-Ie-7 makabayang Pilipino sa pagkamit ng AP6PMK-Ie-8Rebolusyong Pilipino ng kalayaan1896 5.1 Natatalakay ang kilusan para sa 1. Ang Deklarasyon ng sekularisasyon ng mga parokya Kalayaan sa Kawit at ang Cavite Mutiny (1872) 2. Ang Lupang Hinirang 3. Ang Pambansang 5.2 Naipaliliwanag ang ambag ng Kilusang Propaganda sa Bandila 4. Ang Pambansang pagpukaw ng damdaming makabayan ng mga Pilipino Bayani 5. Ang Republika ng (hal. La Liga Filipina, Asociacion Hispano Filipino) Malolos 5.3 Natatalakay ang pagtatag at 6. Ang Saligang Batas ng paglaganap ng Katipunan Malolos 5.4 Nahihinuha ang implikasyon ng 7. Ang Simbahang Iglesia kawalan ng pagkakaisa sa Filipina Independiente himagsikan/kilusan at pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa 6. Nasusuri ang mga pangyayari sa himagsikan laban sa kolonyalismong Espanyol 6.1 Sigaw sa Pugad-Lawin 6.2 Tejeros Convention 6.3 Kasunduan sa Biak-na-Bato 7. Natatalakay ang mga ambag ni Andres Bonifacio, ang Katipunan at Himagsikan ng 1896 sa pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa 8. Natatalakay ang partisipasyon ng mga kababaihan sa rebolusyon Pilipino 9. Napapahalagahan ang pagkakatatag AP6PMK-If-9 ng Kongreso ng Malolos at ang deklarasyon ng kasarinlan ng mga PilipinoK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 57 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) MISOSA LessonsC. Panghihimasok ng 10. Nasusuri ang mga mahahalagang 17-21 (Grade V)Amerikano pangyayari sa pakikibaka ng mga1. “Battle of Manila Bay Pilipino sa panahon ng Digmaang Pilipino-Amerikano at Mock Battle of 10.1 Natutukoy ang mga Manila”2. Negosasyon at pangyayaring nagbigay daan Pagpapatibay ng sa digmaan ng mga Pilipino Kasunduan sa Paris laban sa Estados Unidos3. Pagpapahayag ng 10.2 Napapahalagahan angBenevolent pangyayari sa Digmaang Assimilation Pilipino-Amerikano AP6PMK-Ig- Proclamation Hal: 104. Pagsisimula ng o Unang Putok sa panulukan digmaang Pilipino- ng Silencio at Sociego, Sta.Amerikano sa Kalye MesaSociego at Kalye o Labanan sa Tirad PassSilencio o Balangiga Massacre 10.3 Natatalakay ang Kasunduang Bates (1830-1901) at ang motibo ng pananakop ng Amerikano sa bansa sa panahon ng paglawak ng kanyang “polical empire” 11. Nabibigyang halaga ang mga AP6PMK-Ih- kontribosyon ng mga Natatanging 11 Pilipinong nakipaglaban para sa kalayaan Hal: Emilio Aguinaldo o Gregorio del Pilar o Miguel Malvar o Iba pang bayaning PilipinoIKALAWANG MARKAHAN - Pagpupunyagi sa Panahon ng Kolonyalismong Amerikano at Ikalawang Digmaang Pandaigdig (1899-1945)A. Pamamahala ng mga Naipamamalas ang Nakapagpapahayag ng 1. Nasusuri ang mga pagbabago sa AP6KDP-IIa- Amerikano sa Pilipinas mapanuring pag-unawa kritikal na pagsusuri at lipunan sapanahon ng mga 1 sa pamamahala at mga pagpapahalaga sa Amerikano 1. Pagbabago ng pagbabago sa lipunang konteksto,dahilan, epekto 1.1 Natatalakay ang sistema ng patakaran ng kalakal, Pilipino sa panahon ng at pagbabago sa lipunan ng edukasyong ipinatutupad ngK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 58 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6KDP-IIb- transportasyon, sistema 2 MISOSA Lessons ng edukasyon kolonyalismong kolonyalismong Amerikano mga Amerikano at ang epekto 26-29 (GRADE V)2. Free Trade Amerikano at ng AP6KDP-IId- Pahina 59 ng 1203. Pagsupil sa pananakop ng mga at ng pananakop ng mga nito 3 Nasyonalismo Hapon at ang Hapon at ang pagmamalaki 1.2 Natatalakay ang kalagayang4. Pilipinisasyon pagpupunyagi ng mga AP6KDP-IId-5. Mga batas na may Pilipino na makamtan sa kontribusyon ng pangkalusugan ng mga Pilipino 4 kinalaman sa pagsasarili ang kalayaan tungo sa pagpupunyagi ng mga sa panahon ng mga Amerikano pagkabuo ng kamalayang 5.1 “Philippine Organic pagsasarili at Pilipino namakamit ang 1.3 Natatalakay ang pag-unlad ng Act of 1902” pagkakakilanlang (Batas Pilipinas ng malayang nasyon at ganap na kalayaan tungo sa transportasyon atkomunikasyon 1902) estado pagkabuo ng kamalayang at epekto nito sa pamumuhay ng 5.2 “Philippine pagsasarili at mgaPilipino Autonomy Act of pagkakakilanlang malayang 2. Nasusuri ang pamahalaang kolonyal 1916” (Batas nasyon at estado ng mga Amerikano Jones) 2.1 Natatalakay ang mga 5.3 “Philippine Patakarang Pasipikasyon at Independence Act of 1934” (Batas Kooptasyon ng pamahalaang Tydings-Mc Amerikano Duffie) 2.2 Nailalarawan ang sistema at balangkas ng Pamahalaang Kolonyal 2.3 Nasusuri ang mga patakaran ng malayangkalakalan (free trade) na pinairal ng mga Amerikano 2.4 Natatalakay ang epekto ng malayang kalakalan(free trade) Hal: − Kalakalan ng Pilipinas at U.S. − Pananim at Sakahan 3. Natutukoy ang mahahalagang pangyayaring may kinalaman sa unti-unting pagsasalin ng kapangyarihan sa mga Pilipino tungo sa pagsasariliB. Ang Pamahalaang 4. Nasusuri ang kontribusyon ng Komonwelt pamahalaang Komonwelt 4.1 Natatalakay ang mga programa ng pamahalaan sa panahon ng pananakop (hal. Katarungang Panlipunan, PatakarangK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6KDP-IIe- 5 Homestead, pagsulong ng pambansang wika, pagkilala sa karapatan ng kababaihan sa pagboboto) 4.2 Nabibigyang katwiran ang ginawang paglutas sa mga suliraning panlipunan at pangkabuhayan sa panahon ng KomonweltC. Pananakop ng mga Hapon 5. Natatalakay ang mga mahahalagang at ang Ikalawang pangyayari sa pananakop ng mga Digmaang Pandaigdig HaponesPakikibaka para sa kalayaan sa Hal:Pananakop ng Hapon − Labanan sa Bataan 1. “Fall of Bataan” − Death March 2. “Fall of Corregidor” 3. “Death March” − Labanan sa Corregidor 4. Pagbabalangkas 6. Naipaliliwanag ang motibo ng AP6KDP-IIf-6 Pagpapatibay ng pananakop ng Hapon sa bansa Saligang 5. Batas ng 1943 7. Nasusuri ang sistema ng MISOSA Lessons 6. USAFFE, HukBaLaHap pamamahala sa panahon ng mga 30-32 (GRADE V) at iba pang kilusang Hapones Gerilya 7.1 Nailalarawan ang sistema at AP6KDP-IIf- 7. Makapili at Kempetai balangkas ng pamahalaang g-7Pamamahala ng kolonyal ng mga HaponesKolonyalismong Hapon 7.2 Naipaliliwanag ang Mga 1. Sistema at Balangkas Patakaran at Batas Pang- ng Pamahalaang ekonomiya gaya ng War Kolonyal Economy at Economy of Survival 2. Pagtatatag ng at ang mga resulta nito. Ikalawang Republika 7.3 Naipaliliwanag ang kontribosyon ng Pilipinas ng pagtatag ng Ikalawang 3. Mga Patakaran at Republika ng Pilipinas at mga Batas na may patakarang may kinalaman sa kinalaman sa pagsasariliK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 60 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP6KDP-IIg- MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 61 ng 120 8Pagsasarili 8. Nasusuri ang pakikibaka ng mga AP6KDP-IIh-3.1 Pagtatatag ng Pilipino para sa kalayaan sa 9 KALIBAPI pananakop ng mga Hapon (hal., AP6SHK-IIIa- 3.2 Pagtatatag ng USAFFE, HukBaLaHap, iba pang b-1 “Preparatory kilusang Gerilya) Commission in AP6SHK-IIIc- Preparation for 9. Nagkapagbibigay ng sariling 2 Independence” pananaw tungkol sa naging epekto sa mga Pilipino ng pamamahala sa4. Mga Resulta ng mga mga dayuhang mananakop. Pagbabagong PolitikalIKATLONG MARKAHAN - Pagtugon sa mga Suliranin, Isyu at Hamon sa Kasarinlan ng Bansa (1946-1972)A. Mga Hamon sa Naipamamalas ang mas Nakapagpakita ng 1. Nasusuri ang mga pangunahing Nagsasariling Bansa malalim na pag-unawa at pagmamalaki sa suliranin at hamon sa kasarinlan(Ikatlong Republika ng pagpapahalaga sa kontribosyon ng mga pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pilipinas) pagpupunyagi ng mga nagpunyaging mga Pilipino PandaigdigMga Hamon sa Kasarinlan Pilipino tungo sa sa pagkamit ng ganap na 1.1 Natatalakay ang suliraning1. “colonial mentality” pagtugon sa mga kalayaan at hamon ng suliranin, isyu at hamon kasarinlan pangkabuhayan pagkatapos ng ng kasarinlan digmaan at ang naging pagtugon sa mga suliranin2. mga di-pantay na 1.2 Natatalakay ang ugnayang kasunduan at pagsandal Pilipino-Amerikano sa kontekstosa US ng kasunduang militar na3. base militar ng US sa nagbigay daan sa pagtayo ng Pinas base militar ng Estados Unidos4. “parity rights” at ang sa Pilipinas 1.3 Natatalakay ang “parity rights” ugnayang pangkalakal5. iba pang suliranin at ang ugnayang kalakalan sa Estados Unidos 1.4 Naipaliliwanag ang epekto ng “colonial mentality” pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. 2. Nasusuri ang iba’t ibang reaksyon ng mga Pilipino sa mga epekto sa pagsasarili ng bansa na ipinapahayag ng ilang di-pantay na kasunduan tulad ng PhilippineK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6SHK-IIId- 3 MISOSA Lessons Rehabilitation Act, parity rights at 35-42 (Grade VI) Kasunduang Base Militar AP6SHK-IIIe- 4 3. Nauunawaan ang kahalagahan ng AP6SHK-IIIe- pagkakaroon ng soberanya sa g-5 pagpapanatili ng kalayaan ng isang bansa 3.1 Nabibigyang-konklusyon na ang isang bansang malaya ay may soberanya 3.1.1 Naipalilliwanag ang kahalagahan ng panloob nasoberanya (internal sovereignty) ng bansa 3.1.2 Naipaliliwanag ang kahalagahan ng panlabas nasoberanya (external sovereignty) ng bansa 3.2 Nabibigyang halaga ang mga karapatang tinatamasa ng isang malayang bansa 4. Nabibigyang katwiran ang pagtanggol ng mga mamamayan ang kalayaan athangganan ng teritoryo ng bansaB. Mga Patakaran at 5. Napahahalagahan ang pamamahala Programa Bilang Pagtugon ng mga naging pangulo ng bansa sa mga Hamon sa Kasarinlan (1946-1972) mula 1946 hanggang 1972 1. Manuel A. Roxas (1946-1948) 5.1 Nasusuri ang mga patakaran at 2. Elpidio E. Quirino programa ng pamahalaan upang (1948-1953) 3. Ramon F. Magsaysay matugunan ang mga suliranin at (1953-1957) hamon sa kasarinlan at 4. Carlos P. Garcia (1957-1961) pagkabansa ng mga Pilipino 5. Diosdado P. 5.2 Naiisa-isa ang mga kontribosyonK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 ng bawat pangulo na nakapagdulot ng kaulanran sa lipunan at sa bansa 5.3 Nakabubuo ng konklusyon Pahina 62 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6SHK-IIIg- 6 MISOSA LessonsMacapagal (1961- tungkol sa pamamahala ng mga 33-36 (GRADE 5) AP6SHK-IIIh-1965) nasabing pangulo 7 MISOSA Lesson6. Ferdinand E. Marcos 5.4 Nakasusulat ng maikling #37 (Grade V) AP6TDK-IVa-(1965-1972) sanaysay tungkol sa mga 1 patakaran ng piling pangulo at AP6TDK-IVb- ang ambag nito sa pag-unlad ng 2 lipunan at bansa 6. Naiuugnay ang mga suliranin, isyu at hamon ng kasarinlan noong panahon ng Ikatlong Republika sa kasalukuyan na nakakahadlang ng pag-unlad ng bansa 7. Nakapagbibigay ng sariling pananaw tungkol samga pagtugon ng mga Pilipino sa patuloy na mga suliranin, isyu at hamon ng kasarinlan sa kasalukuyan.IKAAPAT NA MARKAHAN - Tungo sa Pagkamit ng Tunay na Demokrasya at Kaunlaran (1972-kasalukuyan)A. Suliranin at hamon sa Naipamamalas ang mas Nakapagpakita ng aktibong 1. Nasusuri ang mga suliranin at kalayaan at karapatang malalim na pag-unawa at pakikilahok sa gawaing hamon sa kasarinlan at pagkabansa pantao ng Batas Militar pagpapahalaga sa makatutulong sa pag-unlad ng mga Pilipino sa ilalim ng Batas 1. Programa at patuloy na pagpupunyagi ng bansa bilang pagtupad Militar patakaran ng mga Pilipino tungo sa ng sariling tungkulin na 1.1 Naiisa-isa ang mga pangyayari2. Epekto sa pagkabansa pagtugon ng mga hamon siyang kaakibat na na nagbigay-daan sa pagtatakda3. Mga reaksyon at Aral ng nagsasarili at pananagutan sa pagtamasa ng Batas Militar umuunlad na bansa ng mga karapatan bilang 1.2 Nakabubuo ng konklusyon ukol isang malaya at maunlad na sa epekto ng Batas Militar sa Pilipino politika, pangkabuhayan at pamumuhay ng mga PilipinoB. Pakikibaka tungo sa 2. Natatalakay ang mga pangyayari sa ganap na Kalayaan (1972- bansa na nagbigay wakas sa1986) Diktaturang Marcos1. Hamon ng 2.1 Naiisa-isa ang mga karanasan ng Diktaturyang Marcos mga piling taumbayan sa1.1 Pambansang panahon ng Batas Militar (Hal.,halalan ng 1981 Aquino Jr., Salonga, Lopez,1.2 Pagpaslang kay Diokno, Lino Brocka, Cervantes)K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 63 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP6TDK-IVb- Benigno Aquino, 3 MISOSA Lessons Jr. 2.2 Natatalakay ang mga pagtutol sa 41-45 (Grade V) 1.3 Krisis pang- AP6TDK- ekonomiya Batas Militar na nagbigay daan IVc-d-4 MISOSA Lesson 1.4 “Snap Election” ng sa pagbuo ng samahan laban sa #46 (Grade V) 1985 AP6TDK-IVd-2. “EDSA People Power Diktaturang Marcos e-5 MISOSA Lesson 1” bilang mapayapang 2.3 Naiisa-isa ang mga pangyayari #31 (Grade VI) paraan ng pagbabago na nagbigay-daan sa pagbuo ng “People Power 1” 3. Nabibigyang halaga ang kontribusyon ng “People Power 1” sa muling pagkamit ng kalayaan at kasarinlan sa mapayapang paraanC. Patuloy na Pagtugon sa 4. Nasisiyasat ang mga programa ng Hamon ng Kasarinlan at pamahalaan sa pagtugon ng mga Pagkabansa (1986- kasalukuyan) hamon sa pagkabansa ng mga 1. Corazon C. Aquino(1986-1992) Pilipino mula 1986 hanggang sa 2. Fidel V. Ramos (1992- kasalukuyan 1998) 4.1 Nasusuri ang mga patakaran at 3. Joseph E. Estrada (1998-2001) programa ng pamahalaan tungo 4. Gloria M. Arroyo (2001-2010 sa pag-unlad ng bansa 5. Benigno Simeon C. Aquino III (2010- 4.2 Naiisa-isa ang mga kontribosyon kasalukuyan) ng bawat pangulo na nakapagdulot ng kaulanran sa lipunan at sa bansa 4.3 Nakasusulat ng maikling sanaysay tungkol sa mga patakaran ng piling pangulo at ang ambag nito sa pag-unlad ng lipunan at bansa 5. Natatalakay ang mga mungkahi tungo sa pagbabago sa ilang probisyon ng Saligang Batas 1986 5.1 Natatalakay ang mga karapatang tinatamasa ng mamayan ayon sa Saligang Batas ng 1986 5.2 Naiisa-isa ang mga kaakibat na tungkulin na binibigyang diin ng Saligang Batas ng 1986K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 64 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP6TDK-IVe- MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) MISOSA Lessons f-6 43-48 (GRADE VI) 6. Nasusuri ang mga AP6TDK-IVg- kontemporaryong isyu ng lipunan h-7 tungo sa pagtugon sa mga hamon AP6TDK-IVi-8 ng malaya at maunlad na bansa 6.1 Pampulitika (Hal., usaping pangteritoryo sa Philippine Sea, korupsyon, atbp) 6.2 Pangkabuhayan (Hal., open trade, globalisasyon, atbp) 6.3 Panlipunan (Hal., OFW, gender, drug at child abuse, atbp) 6.4 Pangkapaligiran (climate change, atbp) 7 Nabibigyang halaga ang bahaging ginagampanan ng bawat mamamayan sa pagtataguyod ng kaunlaran ng bansa sa malikhaing paraan 7.1 Naiuugnay ang kahalagahan ng pagtangkilik sa sariling produkto sa pag-unlad at pagsulong ng bansa 7.2 Naipaliliwanag ang kahalagahan ng pagpapabuti at pagpapaunlad ng uri ng produkto o kalakal ng bansa sa pag-unlad ng kabuhayan nito 7.3 Naipakikita ang kaugnayan ng pagtitipid sa enerhiya sa pag- unlad ng bansa 7.4 Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pangangalaga ng kapaligiran 8. Naipapahayag ang saloobin na ang aktibong pakikilahok ay mahalagang tungkulin ng bawat mamamayan tungo sa pag-unlad ng bansaK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 65 ng 120

Pamantayang Pangnilalaman : K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM BAITANG 7 ARALING ASYANO Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa kamalayan sa heograpiya , kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan at ekonomiya ng mga bansa sa rehiyon tungo sa pagbubuo ng pagkakakilanlang Asyano at magkakatuwang na pag-unlad at pagharap sa mga hamon ng Asya.NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP7HAS-Ia-1 MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7HAS-Ia-UNANG MARKAHAN - Heograpiya ng Asya 1.1A. Katangiang Pisikal ng Asya Ang mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Napapahalagahan ang ugnayan AP7HAS-Ib- ng tao at kapaligiran sa paghubog 1.21. Konsepto ng Asya naipamamalas ng mag-aaral malalim na ng kabihasnang Asyano2. Katangiang Pisikal ang pag-unawa sa ugnayan nakapaguugnay-ugnay ng kapaligiran at tao sa sa bahaging ginampanan 2. Naipapaliwanag ang konsepto ng paghubog ng sinaunang ng kapaligiran at tao sa Asya tungo sa paghahating – kabihasnang Asyano. paghubog ng sinaunang heograpiko: Silangang Asya, kabihasnang Asyano Timog-Silangang Asya, Timog- Asya, Kanlurang Asya, Hilagang Asya at Hilaga/ Gitnang Asya 3. Nailalarawan ang mga katangian ng kapaligirang pisikal sa mga rehiyon ng Asya katulad ng kinaroroonan, hugis, sukat, anyo, klima at “vegetation cover” (tundra, taiga, grasslands, desert, tropical forest, mountain lands)B. Mga Likas na Yaman ng Asya 4. Nakapaghahambing ng kalagayan AP7HAS-Ic-K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 ng kapaligiran sa iba’t ibang 1.3 bahagi ng Asya AP7HAS-Id- 5. Nakakagawa ng pangkalahatang 1.4 profile ng heograpiya ng Asya AP7HAS-Ie- 6. Nailalarawan ang mga yamang 1.5 likas ng Asya Pahina 66 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7HAS-If- Pahina 67 ng 120C. Yamang Tao 1.61. Yamang tao at Kaunlaran 7. Natataya ang mga implikasyon ng2.Mga Pangkat-Etniko sa Asya at AP7HAS-Ig-kani-kanilang wika at kultura kapaligirang pisikal at yamang 1.7 likas ng mga rehiyon sa AP7HAS-Ih- pamumuhay ng mga Asyano noon 1.8 at ngayon sa larangan ng: AP7HAS-Ii- 7.1 Agrikultura 1.9 7.2 Ekonomiya AP7HAS-Ij- 7.3 Pananahanan 1.10 7.4 Kultura 8. Naipapahayag ang kahalagahan ng pangangalaga sa timbang na kalagayang ekolohiko ng rehiyon 9. Napapahalagahan ang yamang tao ng Asya 10. Nasusuri ang kaugnayan ng yamang-tao ng mga bansa ng Asya sa pagpapaunlad ng kabuhayan at lipunan sa kasalukuyang panahon batay sa: 10.1 dami ng tao 10.2 komposisyon ayon sa gulang, 10.3 inaasahang haba ng buhay, 10.4 kasarian, 10.5 bilis ng paglaki ng populasyon, 10.6 uri ng hanapbuhay, 10.7 bilang ng may hanapbuhay, 10.8 kita ng bawat tao, 10.9 bahagdan ng marunong bumasa at sumulat, at 10.10 migrasyon 11. Nailalarawan ang komposisyong etniko ng mga rehiyon sa AsyaK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP7HAS-Ij- MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 68 ng 120 1.11 12. Nasusuri ang kaugnayan ng AP7KSA-IIa- paglinang ng wika sa paghubog j-1 ng kultura ng mga Asyano AP7KSA-IIa-IKALAWANG MARKAHAN - Sinaunang Kabihasnan sa AsyaHanggang sa Ika-16 na Siglo 1.1A. Paghubog ng Sinaunang Ang mga mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Napapahalagahan ang mga AP7KSA-IIa-Kabihasnan sa Asya kaisipang Asyano, pilosopiya at 1.21. Kalagayan, pamumuhay naipamamalas ng mag- kritikal na nakapagsusuri relihiyon na nagbigay-daan sa AP7KSA-IIb- at development ng mga aaral ang pag-unawa sa sa mga kaisipang paghubog ng sinaunang 1.3 sinaunang pamayanan ( mga kaisipang Asyano, Asyano, pilosopiya at kabihasnang sa Asya at saebolusyong kultural ) pilosopiya at relihiyon na relihiyon na nagbigay- pagbuo ng pagkakilanlang2. Kahulugan ng konsepto nagbigay-daan sa daan sa paghubog ng Asyano ng kabihasnan at ang paghubog ng sinaunang sinaunang kabihasnan sa 2. Nasusuri ang paghubog, pag- mga katangian nito kabihasnan sa Asya at sa Asya at sa pagbuo ng unlad at kalikasan ng mga mga3. Mga sinaunang pagbuo ng pagkakilanlang Asyano pamayanan at estado kabihasnan sa Asya pagkakakilanlang Asyano (Sumer, Indus, Tsina) 3. Nakakabuo ng mga kongklusyon4. Mga bagay at kaisipang hinggil sa kalagayan, pinagbatayan: pamumuhay at development ng (sinocentrism, divine mga sinaunang pamayanan origin, devajara) sa pagkilala sa 4. Nabibigyang kahulugan ang sinaunang konsepto ng kabihasnan at kabihasnan nailalahad ang mga katangian nito 5. Napaghahambing ang mga AP7KSA-IIc- sinaunang kabihasnan sa Asya 1.4 (Sumer, Indus, Tsina)B. Sinaunang Pamumuhay 6. Napahahalagahan ang mga AP7KSA-IId- 1. Kahulugan ng mga bagay at kaisipang pinagbatayan 1.5 konsepto ng tradisyon, (sinocentrism, divine origin, devajara) sa pagkilala sa AP7KSA-IIe-K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 sinaunang kabihasnan 1.6 7. Nabibigyang kahulugan ang mga konsepto ng tradisyon, pilosopiya at relihiyon

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7KSA-IIf- Pahina 69 ng 120 pilosopiya at relihiyon 1.72. Mga mahahalagang 8. Nasusuri ang mga AP7KSA-IIf- pangyayari mula sa mahahalagang pangyayari mula 1.8 sinaunang kabihasnan sa sinaunang kabihasnan hanggang sa ika-16 na AP7KSA-IIf- siglo sa : hanggang sa ika-16 na siglo sa : 1.9 20.1 pamahalaan, 2.1 Pamahalaan AP7KSA-IIg- 2.2 Kabuhayan 20.2 kabuhayan, 1.10 2.3 Teknolohiy 2.4 Lipunan 20.3 teknolohiya, AP7KSA-IIh- 2.5 Edukasyon 20.4 lipunan, 1.11 2.6 Paniniwal 2.7 Pagpapahalaga, 20.5 edukasyon, AP7KSA-IIh- 20.6 paniniwala, 1.12 at 2.8 Sining at Kultura 20.7 pagpapahalaga, at3. Impluwensiya ng mga 20.8 sining at kultura paniniwala sa kalagayang panlipunan,sining at 9. Natataya ang impluwensiya ng kultura ng mga Asyano mga paniniwala sa kalagayang4. Bahaging ginampanan ng panlipunan,sining at kultura ng mga pananaw, mga Asyano paniniwala at tradisyon sa paghubog ng kasaysayan 10. Nasusuri ang bahaging ng mga Asyano ginampanan ng mga pananaw,5. Mga kalagayang legal at paniniwala at tradisyon sa tradisyon ng mga paghubog ng kasaysayan ng kababaihan sa iba’t ibang mga Asyano uri ng pamumuhay 11. Nasusuri ang mga kalagayang legal at tradisyon ng mga kababaihan sa iba’t ibang uri ng pamumuhay 6. Bahaging ginampanan ng 12. Napapahalagahan ang bahaging kababaihan sa ginampanan ng kababaihan sa pagtataguyod at pagtataguyod at pagpapanatili pagpapanatili ng mga ng mga Asyanong Asyanong pagpapahalaga. pagpapahalaga. 13. Napapahalagahan ang mga 7. Ang mga kontribusyon ng kontribusyon ng mga sinaunang mga sinaunang lipunan atK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 70 ng 120komunidad sa Asya lipunan at komunidad sa AsyaIKATLONG MARKAHAN - Ang Timog at Kanlurang Asya sa Transisyonal at Makabagong Panahon (ika-16 hanggang ika-20 siglo)A. Kolonyalismo at Imperyalismo Ang mga mag-aaral ay Ang mag-aaral ay 1. Napapahalagahan ang pagtugonsa Timog at Kanlurang Asya ng mga Asyano sa mga hamon1. Mga Dahilan, Paraan at naipamamalas ng mag- nakapagsasagawa ng ng pagbabago, pag-unlad at AP7TKA-IIIa- Epekto ng Kolonyalismo aaral ang pag-unawa sa kritikal na pagsusuri pagpapatuloy sa Timog at j-1 pagbabago, pag-unlad at sa pagbabago, pag- Kanlurang Asya sa Transisyonalat Imperyalismo sa Timog pagpapatuloy sa Timog at unlad at at Makabagong Panahon (ika-16 at Kanlurang Asya Kanlurang Asya sa pagpapatuloy sa hanggang ika-20 siglo)2. Papel ng Kolonyalismo at Transisyonal at Timog at Kanlurang Makabagong Panahon Asya sa Transisyonal 2. Nasusuri ang mga dahilan at Imperyalismo sa ( ika-16 hanggang ika-20 at Makabagong paraan ng kolonyalismo at Kasaysayan ng Timog at siglo) Panahon (ika-16 Kanlurang Asya hanggang ika-20 imperyalismo ng mga Kanluranin AP7TKA-IIIa-3. Ang mga Nagbago at siglo) Nanatili sa Ilalim ng sa unang yugto (ika-16 at ika-17 1.1 Kolonyalismo siglo) pagdating nila sa Timog at4. Epekto ng kolonyalismo sa Timog at Kanlurang Kanlurang Asya Asya5. Transpormasyon ng mga 3. Nabibigyang halaga ang papel pamayanan at estado sa Timog at Kanlurang Asya ng kolonyalismo at imperyalismo AP7TKA-IIIa- sa pagpasok ng mga kaisipan at sa kasaysayan ng Timog at 1.2 impluwensiyang Kanlurang Asya kanluranin sa larangan ng 4. Naipapaliwanag ang mga AP7TKA-IIIb- 5.1 Pamamahala nagbago at nanatili sa ilalim ng 1.3 5.2 Kabuhayan kolonyalismo 5.3 Teknolohiya 5.4 Lipunan 5. Natataya ang mga epekto ng AP7TKA-IIIb- 5.5 Paniniwala kolonyalismo sa Timog at 1.4 5.6 Pagpapahalaga, Kanlurang Asya at 6. Nasusuri ang transpormasyon ng 5.7 Sining at Kultura. mga pamayanan at estado sa6. Ang mga Karanasan sa Timog at Kanlurang Asya Timog at Kanlurang Asya sa sa ilalim ng kolonyalismo pagpasok ng mga kaisipan at impluwensiyang kanluranin sa larangan ng AP7TKA-IIIb- 6.1 pamamahala, 1.5 6.2 kabuhayan, 6.3 teknolohiya, 6.4 lipunan, 6.5 paniniwala, 6.6 pagpapahalaga, atK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7TKA-IIIc- Pahina 71 ng 120 at imperyalismong 1.6 kanluranin 6.7 sining at kultura AP7TKA-IIIc-B. Ang Nasyonalismo at 7. Naihahambing ang mga 1.7Paglaya ng mga bansa sa karanasan sa Timog atTimog at Kanlurang Asya AP7TKA-IIId- Kanlurang Asya sa ilalim ng 1.8 1. Ang Papel ng nasyonalismo sa pagbuo kolonyalismo at imperyalismong AP7TKA-IIId- ng mga bansa sa Timog kanluranin 1.9 at Kanlurang Asya 8. Nabibigyang-halaga ang papel AP7TKA-IIId- 2. Ang mga salik at 1.10 pangyayaring nagbigay ng nasyonalismo sa pagbuo ng daan sa pag-usbong at AP7TKA-IIIe- pag-unlad ng mga bansa sa Timog at 1.11 nasyonalismo Kanlurang Asya AP7TKA-IIIe- 3. Iba’t ibang 9. Nasusuri ang mga salik at 1.12 manipestasyon ng nasyonalismo sa Timog at pangyayaring nagbigay daan sa AP7TKA-IIIe- Kanlurang Asya 1.13 pag-usbong at pag-unlad ng 4. Bahaging Ginampanan ng nasyonalismo Nasyonalismo sa Timog at Kanlurang Asya Tungo 10. Naipapaliwanag ang iba’t ibang sa Paglaya ng mga Bansa manipestasyon ng nasyonalismo Mula sa Imperyalismo sa Timog at Kanlurang Asya 5. Epekto ng nasyonalismo sa sigalot etniko sa Asya 11. Naipapahayag ang katulad ng partisyon/ pagpapahalaga sa bahaging paghahati ng India at Pakistan ginampanan ng nasyonalismo sa 6. Mga Pamamaraang Timog at Kanlurang Asya tungo Ginamit sa Timog at sa paglaya ng mga bansa mula Kanlurang Asya sa sa imperyalismo Pagtatamo ng Kalayaan mula sa Kolonyalismo 12. Nasusuri ang epekto ng nasyonalismo sa sigalot etniko sa Asya katulad ng partisyon/paghahati ng India at Pakistan 13. Nasusuri ang mga pamamaraang ginamit sa Timog at Kanlurang Asya sa pagtatamo ng kalayaan mula sa kolonyalismo 14. Nasusuri ang matinding epekto ng mga digmaang pandaidig sa pag-aangat ng mga malawakang kilusang nasyonalista ( hal:K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 72 ng 120 7. Epekto ng mga Digmaang Pandaidig sa Pag-aangat epekto ng Unang Digmaang ng mga Malawakang Kilusang nasyonalista ( Pandaigdig sa pagtatag ng hal: epekto ng Unang sistemang mandato sa Kanlurang Digmaang Pandaigdig sa pagtatag ng sistemang Asya) mandato sa Kanlurang Asya) 15. Nasusuri ang kaugnayan ng iba’t AP7TKA-IIIf- 1.14 8. Iba’t ibang ideolohiya( ibang ideolohiya (ideolohiya ng ideolohiya ng malayang malayang demokrasya, demokrasya, sosyalismo at komunismo) sa mga sosyalismo at komunismo) sa malawakang kilusang nasyonalista mga malawakang kilusang nasyonalista 9. Epekto ng mga Samahang Kababaihan at 16. Natataya ang epekto ng mga AP7TKA–IIIf- ng mga Kalagayang samahang kababaihan at ng mga 1.15 Panlipunan sa buhay ng kalagayang panlipunan sa buhay kababaihan tungo sa ng kababaihan tungo sa pagkakapantay-pantay, pagkakapantay-pantay, pagkakataong pang- pagkakataong pang-ekonomiya ekonomiya at karapatang at karapatang pampolitika pampolitika 17. Naipapahayag ang AP7TKA-IIIh- 10. Bahaging Ginampanan ng pagpapahalaga sa bahaging 1.16 Nasyonalismo sa ginampanan ng nasyonalismo sa Pagbibigay Wakas sa pagbibigay wakas sa Imperyalismo imperyalismo sa Timog at Kanlurang AsyaC. Ang mga Pagbabago sa Timogat Kanlurang Asya 18. Nasusuri ang balangkas ng mga AP7TKA-IIIh- pamahalaan sa mga bansa sa 1.17 1. Balangkas ng mga Timog at Kanlurang Asya Pamahalaan sa mga AP7TKA-IIIi- bansa sa Timog at 19. Natataya ang mga 1.18 Kanlurang Asya palatuntunang nagtataguyod sa karapatan ng mamamayan sa 2. Mga palatuntunang pangkalahatan, at ng mga agtataguyod sa kababaihan, mga grupong Karapatan ng katutubo, mga kasapi ng casteK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7TKA-IIIg- Pahina 73 ng 120 1.19mamamayan sa sa India at iba pang sektor ng AP7TKA-IIIg-Pangkalahatan, at ng lipunan 1.20mga Kababaihan, mga 20. Napaghahambing ang kalagayan AP7TKA-IIIg-Grupong Katutubo, mga 1.21kasapi ng caste sa India at papel ng mga kababaihan saat Iba Pang Sektor ng iba’t ibang bahagi ng Timog at AP7TKA-IIIh- Kanlurang Asya at ang kanilang 1.22 Lipunan3. Ang Kalagayan at Papel ambag sa bansa at rehiyon AP7TKA-IIIh- 1.23ng Kababaihan sa Iba’t 21. Natataya ang kinalaman ngibang Bahagi ng Timog at edukasyon sa pamumuhay ng AP7TKA-IIIh- 1.24Kanlurang Asya at Ang mga Asyano AP7TKA-IIIi-Kanilang Ambag sa Bansa 22. Natataya ang bahaging 1.25at Rehiyon ginampanan ng relihiyon sa iba’t AP7TKA-IIIj- ibang aspekto ng pamumuhay 1.254. Ang Kinalaman ngEdukasyon sa 23. Naiuugnay ang mga AP7TKA-IIIj-Pamumuhay ng mga kasalukuyang pagbabagongAsyano sa Timog at pang-ekonomiya naKanlurang Asya naganap/nagaganap sa5. Bahaging Ginampanan ng kalagayan ng mga bansaRelihiyon sa Iba’t ibang 24. Natataya ang pagkakaiba-iba ngaspekto ng pamumuhay antas ng pagsulong at pag-unlad6. Mga kasalukuyang ng Timog at Timog-Kanlurang Asya gamit ang estadistika atpagbabagong pang- kaugnay na datos.ekonomiya nanaganap/nagaganap sa 25. Nasusuri ang mga anyo at tugon sa neokolonyalismo sa Timog atkalagayan ng mga bansa7. Pagkakaiba-iba ng antas Kanlurang Asyang pagsulong at pag- 26. Natataya ang epekto ngunlad ng Timog at kalakalan sa pagbabagong pang- ekonomiya at pangkultura ngTimog-Kanlurang Asya mga bansa sa Timog at8. Mga Anyo at Tugon sa Kanlurang AsyaNeokolonyalismo sa 27. Napapahalagahan ang mgaTimog at Kanlurang Asya kontribusyon ng Timog at9. Epekto ng Kalakalan sa Kanlurang Asya sa larangan ngPagbabagong Pang- sining, humanidades atekonomiya at palakasanPangkultura ng mga 28. Nahihinuha ang pagkakakilanlanbansa sa Timog atK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Kanlurang Asya ng kulturang Asyano batay sa 1.2510. Kontribusyon ng Timog mga kontribusyong ito at Kanlurang Asya sa larangan ng Sining, Humanidades at Palakasan11. Pagkakakilanlan ng kulturang Asyano batay sa mga kontribusyong nitoIKAAPAT NA MARKAHAN - Ang Silangan at Timog-Silangang Asya sa Transisyonal at Makabagong Panahon (ika-16 hanggang ika-20 siglo)A. Kolonyalismo at Imperyalismo Ang mga mag-aaral ay Ang Mag-aaral ay 1. Napapahalagahan ang pagtugonsa Silangan at Timog Silangang ng mga Asyano sa mga hamonAsya napapahalagahan ang nakapagsasagawa nang ng pagbabago, pag-unlad at1. Mga dahilan, paraan at pagtugon ng mga Asyano sa kritikal na pagsusuri sa pagpapatuloy ng Silangan at AP7KIS-IVa- epekto ng kolonyalismo mga hamon ng pagbabago, pagbabago, pag-unlad at Timog-Silangang Asya sa j-1 at Imperyalismo sa pag-unlad at pagpapatuloy pagpapatuloy ng Transisyonal at Makabagong Silangan at Timog ng Silangan at Timog- Silangan at Timog Panahon ika-16 hanggang ika-20 Silangang Asya Silangang Asya sa Silangang Asya sa Siglo)2. Transpormasyon ng mga Transisyonal at Makabagong Transisyoal at 2. Nasusuri ang mga dahilan, AP7KIS-IVa- Pamayanan at Estado sa Panahon (ika-16 hanggang Makabagong Panahon paraan at epekto ng pagpasok 1.1 Silangan at Timog- ika-20 Siglo) (ika-16 hanggang ika-20 ng mga Kanlurang bansa Silangang Asya sa siglo) hanggang sa pagtatag ng AP7KIS-Iva- Pagpasok ng mga Isipan kanilang mga kolonya o 1.2 at Impluwensiyang kapangyarihan sa Silangan at kanluranin sa larangan ng Timog-Silangang Asya 2.1 pamamahala 2.2 kabuhayan 3. Nasusuri ang transpormasyon ng 2.3 teknolohiya mga pamayanan at estado sa 2.4 lipunan Silangan at Timog-Silangang 2.5 paniniwala Asya sa pagpasok ng mga isipan 2.6 pagpapahalaga, at at impluwensiyang kanluranin sa 2.7 sining at kultura. larangan ng: 3.1 pamamahala,3. Ang Mga Nagbago at 3.2 kabuhayan, Nanatili sa Ilalim ng 3.3 teknolohiya, Kolonyalismo 3.4 lipunan, 3.5 paniniwala,4. Epekto ng KolonyalismoK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 74 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7KIS-IVa- Pahina 75 ng 120 sa Silangan at Timog- 1.3 Silangang Asya 3.6 pagpapahalaga, at 5. Ang mga Karanasan sa AP7KIS-IVb- Silangan at Timog- 3.7 sining at kultura 1.4 Silangang Asya sa ilalim ng kolonyalismo at 4. Naipapaliwanag ang mga AP7KIS-IVb- imperyalismong 1.5 kanluranin nagbago at nanatili sa ilalim ng kolonyalismo AP7KIS-IVc-B. Ang Nasyonalismo at 1.6Paglaya ng mga bansa 5. Natataya ang mga epekto ngsa Silangan at Timog- AP7KIS-IVc-Silangang Asya kolonyalismo sa Silangan at 1.7 Timog-Silangang Asya 1. Ang Papel ng AP7KIS-IVc- Nasyonalismo sa Pagbuo 6. Naihahambing ang mga 1.8 ng mga Bansa sa Silangan at Timog- karanasan sa Silangan at Timog- AP7KIS-IVd- Silangang Asya Silangang Asya sa ilalim ng 1.9 2. Ang mga Salik at kolonyalismo at imperyalismong AP7KIS-IVd- Pangyayaring Nagbigay kanluranin 1.10 Daan sa Pag-usbong at Pag-unlad ng 7. Nabibigyang-halaga ang papel AP7KIS -IVd- nasyonalismo 1.11 ng nasyonalismo sa pagbuo ng 3. Iba’t ibang Manipestasyon ng Nasyonalismo sa mga bansa sa Silan6gan at Silangan at Timog- Timog-Silangang Asya Silangang Asya 8. Nasusuri ang mga salik at 4. Bahaging ginampanan ng pangyayaring nagbigay –daan sa nasyonalismo sa Silangan at Timog-Silangang Asya pag-usbong at pag-unlad ng tungo sa paglaya ng mga nasyonalismo sa Silangan at bansa mula sa Timog Silangang Asya imperyalismo 9. Naipapaliwanag ang mga iba’t ibang manipestasyon ng nasyonalismo sa Silangan at Timog-Silangang Asya 10. Naihahayag ang pagpapahalaga sa bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa Silangan at Timog-Silangang Asya tungo sa paglaya ng mga bansa mula sa imperyalismo 11. Nasusuri ang epekto ng nasyonalismo sa sigalot etniko sa Asya 12. Nasusuri ang mga pamamaraang ginamit saK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7KIS-IVe- Pahina 76 ng 1205. Epekto ng Nasyonalismo 1.12 sa Sigalot Etniko sa Asya Silangan at Timog-Silangang AP7KIS-IVe-6. Mga Pamamaraang Asya sa pagtatamo ng kalayaan 1.13 Ginamit sa Silangan at mula sa kolonyalismo Timog-Silangang Asya sa pagtatamo ng Kalayaan 13. Nasusuri ang matinding epekto mula sa Kolonyalismo ng mga digmaang pandaidig sa pag-aangat ng mga malawakang7. Epekto ng mga Digmaang Pandaidig sa Pag-aangat kilusang nasyonalista ( hal: ng mga malawakang epekto ng Unang Digmaang kilusang nasyonalista ( hal: epekto ng Unang Pandaigdig sa pagtatag ng Digmaang Pandaigdig sa pagtatag ng sistemang sistemang mandato sa Silangan mandato sa Silangang at Timog-Silangang Asya ) Asya) 14. Nasusuri ang kaugnayan sa iba’t8. Iba’t ibang ideolohiya ibang ideolohiya (ideolohiya ng (ideolohiya ng malayang demokrasya, sosyalismo malayang demokrasya, at komunismo) sa mga malawakang kilusang sosyalismo at komunismo) sa nasyonalista mga malawakang kilusang nasyonalista9. Epekto ng mga samahang kababaihan at ng mga 15. Nasusuri ang epekto ng mga kalagayang panlipunan sa samahang kababaihan at ng mga buhay ng kababaihan tungo sa pagkakapantay- kalagayang panlipunan sa buhay pantay, pagkakataong ng kababaihan tungo sa pang-ekonomiya at karapatang pampolitika pagkakapantay-pantay, pagkakataong pang-ekonomiya10. Bahaging Ginampanan ng Nasyonalismo sa at karapatang pampolitika pagbibigay wakas sa imperyalismo AP7KIS-IVe- 1.14C. Ang mga Pagbabago sa Timog 16. Naipapahayag ang AP7KIS-IVf-at Kanlurang Asya pagpapahalaga sa bahaging 1.15 ginampanan ng nasyonalismo sa 1. Mga Pagbabago sa mgaK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7KIS-IV- Pahina 77 ng 120 Bansang Bumubuo sa 1.16 Silangan at Timog- pagbibigay wakas sa Silangang Asya AP7KIS-IVg-2. Balangkas ng pamahalaan imperyalismo 1.17 ng mga bansa sa Silangan at Timog- 17. Naihahambing ang mga AP7KIS-IVg- Silangang Asya 1.183. Mga Palatuntunang pagbabago sa mga bansang Nagtataguyod sa bumubuo sa Silangan at Timog- AP7KIS-IVg- karapatan ng Silangangn Asya 1.19 mamamayan sa pangkalahatan, at ng 18. Nasusuri at naihahambing ang AP7KIS-IVh- mga kababaihan, mga balangkas ng pamahalaan ng 1.20 grupong katutubo, iba mga bansa sa Silangan at pang sektor ng lipunan AP7KIS-IVh-4. Ang Kalagayan at Papel Timog-Silangangn Asya 1.21 ng Kababaihan sa Iba’t ibang bahagi ng Silangan 19. Nasusuri at naihahambing ang AP7KIS-IVh- at Timog-Silangang Asya 1.22 at ang Kanilang Ambag mga palatuntunang sa Bansa at Rehiyon nagtataguyod sa karapatan ng AP7KIS-IVi-5. Ang Kinalaman ng mamamayan sa pangkalahatan, 1.23 Edukasyon sa Pamumuhay ng mga at ng mga kababaihan, mga Asyano sa Silangan at grupong katutubo, mga kasapi Timog-Silangang Asya ng caste sa India at iba pang6. Bahaging Ginampanan ng Relihiyon sa Iba’t ibang sektor ng lipunan aspekto ng pamumuhay7. Mga Kasalukuyang 20. Naihahambing ang kalagayan at Pagbabagong Pang- Ekonomiya na naganap/ papel ng kababaihan sa iba’t nagaganap sa kalagayan ibang bahagi ng Timog at ng mga bansa sa Kanlurang Asya at ang kanilang Silangan at Timog- Silangang Asya ambag sa bansa at rehiyon8. Pagkakaiba-iba ng antas 21. Nasusuri ang kinalaman ng edukasyon sa pamumuhay ng mga Asyano 22. Natataya ang bahaging ginampanan ng relihiyon sa iba’t ibang aspekto ng pamumuhay 23. Naiuugnay ang mga kasalukuyang pagbabagong pang-ekonomiya na naganap/ nagaganap sa kalagayan ng mga bansa sa Silangan at Timog- Silangang Asya 24. Nasusuri ang pagkakaiba-iba ng antas ng pagsulong at pag-unladK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP7KIS-IVi- ng pagsulong at pag- 1.24 unlad ng Timog at ng Timog at Timog-Silangang Timog- Silangang Asya.9. Mga Anyo at Tugon sa Asya gamit ang estadistika at Neokolonyalismo sa kaugnay na datos. Timog at Kanlurang Asya10. Epekto ng Kalakalan sa 25. Nasusuri ang mga anyo at tugon Pagbabagong pang- sa neokolonyalismo sa Silangan Ekonomiya at at Timog-Silangang Asya Pangkultura ng mga bansa sa Silangan at 26. Natataya ang epekto ng AP7KIS-IVj- Timog Silangang Asya kalakalan sa pagbabagong pang- 1.2511. Kontribusyon ng Silangan ekonomiya at pangkultura ng at Timog-Silangang Asya mga bansa sa Silangan at Timog AP7KIS-IVj- sa Larangan ng Sining, Silangang Asya 1.26 Humanidades at palakasan 27. Napapahalagahan ang mga AP7KIS-IVj-12. Pagkakakilanlan ng kontribusyon ng Silangan at 1.27 Kulturang Asyano Batay Timog-Silangang Asya sa sa mga Kontribusyong larangan ng sining, humanidades nito at palakasan 28. Nahihinuha ang pagkakakilanlan ng kulturang Asyano batay sa mga kontribusyong nitoK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 78 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM BAITANG 8 KASAYSAYAN NG DAIGDIGPamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at iba’t ibang sanggunian, pagsasaliksik, mapanuring pag-iisip, mabisang komunikasyon, at pag-unawa sa kasaysayan, politika, ekonomiya, kultura, at lipunan ng Daigdig mula sa sinaunang panahon hanggang sa kasalukuyan.NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 79 ng 120UNANG MARKAHAN - Heograpiya at Mga Sinaunang Kabihasnan sa DaigdigA. Heograpiya ng Daigdig Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay 1. Nasusuri ang katangiang pisikal AP8HSK-Id-4 ng daigdig naipamamalas ang pag- nakabubuo ng1. Heograpiyang Pisikal unawa sa interaksiyon ng tao panukalang proyektong1.1 Limang Tema ng sa kaniyang kapaligiran na nagsusulong sa Heograpiya nagbigay-daan sa pangangalaga at1.2 Lokasyo pag-usbong ng mga preserbasyon ng mga1.3 Topograpiya sinaunang kabihasnan na pamana ng mga 2. Napahahalagahan ang1.4 Katangiang Pisikal ng nagkaloob ng mga sinaunang kabihasnan sa natatanging kultura ng mga rehiyon, bansa at mamamayan saDaigdig (anyong lupa, pamanang humubog sa Daigdig para sa daigdig (lahi, pangkat- AP8HSK-Ie-5anyong tubig, klima, at pamumuhay ng kasalukuyan at sa etnolingguwistiko, at relihiyon sayamang likas) kasalukuyang henerasyon susunod na henerasyon daigdig)2. Heograpiyang Pantao2.1 Natatanging Kultura ngmga Rehiyon, Bansa atMamamayan sa Daigdig(lahi, pangkat- etniko,wika,at relihiyon sa daigdig )B. Ang Pagsisimula ng mga 3. Nasusuri ang kondisyong AP8HSK-Ie-4 Kabihasnan sa Daigdig heograpiko sa panahon ng mga AP8HSK-Ie-5 unang tao sa daigdig AP8HSK-If-6(Preshistoriko- 1000 BCE) AP8HSK-Ig-61. Kondisyong Heograpiko sa 4. Naipaliliwanag ang uri ng Panahon ng mga Unang pamumuhay ng mga unang tao sa Tao sa Daigdig daigdig2. Pamumuhay ng mga 5. Nasusuri ang yugto ng pag-unlad ng kultura sa panahongUnang Tao sa Daigdig prehistoriko3. Mga Yugto sa Pag-unlad 6. Naiuugnay ang heograpiya sa ng Kultura sa Panahong pagbuo at pag-unlad ng mgaK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP8HSK-Ih-7 Pahina 80 ng 120Prehistoriko sinaunang kabihasnan sa daigdig AP8HSK-Ii-8 7. Nasusuri ang pag-usbong ng mga AP8HSK-Ij- sinaunang kabihasnan sa daigdig: 10 pinagmulan, batayan at katangian AP8DKT-IIa- 1 8. Nasusuri ang mga sinaunang kabihasnan sa daigdig batay sa AP8DKT-IIa- b-2 politika, ekonomiya, kultura, AP8DKT-IIc- relihiyon, paniniwala, at lipunan 3 9. Napahahalagahan ang mga AP8DKT-IId- kontribusyon ng mga sinaunang 4 kabihasnan sa daigdig AP8DKT-IId-IKALAWANG MARKAHAN - Ang Daigdig sa Klasiko at Transisyonal na Panahon 5A. Pag-usbong at Pag-unlad ng Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay 1. Nasusuri ang kabihasnang AP8DKT-IIe- mga Klasikong Lipunan sa Minoan at Mycenean 6 Europa naipapamalas ang pag- nakabubuo ng unawa sa kontribusyon ng adbokasiya na 2. Nasusuri ang kabihasnang 1. Kabihasnang Klasiko sa mga pangyayari sa Klasiko at nagsusulong ng klasiko ng Greece. Europa (Kabihasnanang Transisyunal na Panahon sa pangangalaga at Minoan at Mycenean) pagkabuo at pagkahubog ng pagpapahalaga sa mga 3. Naipapaliwanag ang pagkakakilanlan ng mga natatanging mahahalagang pangyayari sa 2. Kabihasnang klasiko ng bansa at rehiyon sa daigdig kontribusyon ng Klasiko kabihasnang klasiko ng Rome Greece (Athens, Sparta at Transisyunal na (mula sa sinaunang Rome at mga city-states) Panahon na nagkaroon hanggang sa tugatog at ng malaking pagbagsak ng Imperyong 3. Kabihasnang klasiko ng impluwensya sa Romano) Rome (mula sa pamumuhay ng tao sa Sinaunang Rome kasalukuyan 4. Nasusuri ang pag-usbong at pag- hanggang sa tugatog at unlad ng mga Klasiko na Lipunan pagbagsak ng Imperyong sa Africa, America, at mga Pulo sa Pacific Romano) 4. Pag-usbong at Pag-unlad 5. Naipapaliwanag ang mga kaganapan sa mga klasikong ng mga Klasiko na kabihasnan sa Africa (Mali at Lipunan sa Africa, Songhai). America, at mga Pulo sa Pacific 6. Nasusuri ang mga kaganapan 5. Kabihasnang Klasiko sa sa kabihasnang klasiko ng Africa (Mali at Songhai) America. 6. Kabihasnang Klasiko saAmericaK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP8DKT-IIe- Pahina 81 ng 120 7. Kabihasnang Klasiko sa 7 pulo 7. Nasusuri ang kabihasnang ng Pacific klasiko ng pulo sa Pacific. AP8DKT-IIf-8 8. Kontribusyon ng 8. Naipapahayag ang AP8DKT-IIf-9 Kabihasnang Klasiko sa pagpapahalaga sa mga Daigdig Noon at Ngayon kontribusyon ng kabihasnang AP8DKT-IIg- klasiko sa pag-unlad ng 10B. Ang Daigdig sa Panahon ng pandaigdigang kamalayan Transisyon AP8DKT-IIg- 1. Mga pangyayaring 9. Nasusuri ang mga 11 nagbigay-daan sa pag- pangyayaring nagbigay-daan usbong ng Europa sa sa Pag-usbong ng Europa sa AP8DKT-IIh- Gitnang Panahon Gitnang Panahon 12 2. Ang paglakas ng Simbahang Katoliko 10. Nasusuri ang mga dahilan at AP8DKT-IIi- bilang isang institusyon bunga ng paglakas ng 13 sa Gitnang Panahon Simbahang Katoliko bilang 3. Ang Holy Roman Empire isang institusyon sa Gitnang AP8DKT-IIj- 4. Ang Paglunsad ng mga Panahon 13 Krusada 5. Ang buhay sa Europa 11. Nasusuri ang mga kaganapang noong Gitnang nagbigay-daan sa pagkakabuo Panahon: Piyudalismo ng “Holy Roman Empire” Manoryalismo, at Pag- usbong ng mga Bayan 12. Naipapaliwanag ang mga at Lungsod dahilan at bunga ng mga 6. Epekto at kontribusyon Krusada sa Gitnang Panahon ng ilang mahahalagang pangyayari sa Europa 13. Nasusuri ang buhay sa Europa sa pagpapalaganap ng noong Gitnang Panahon: pandaigdigang Manoryalismo, Piyudalismo, at kamalayan. ang pag-usbong ng mga bagong bayan at lungsod 14. Natataya ang epekto at kontribusyon ng ilang mahahalagang pangyayari sa Europa sa pagpapalaganap ngK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) pandaigdigang kamalayan.IKATLONG MARKAHAN - Ang Pag-usbong ng Makabagong Daigdig: Ang Transpormasyon tungo sa Pagbuo ng Pandaigdigang KamalayanA. Paglakas ng Europa Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay 1. Nasusuri ang pag-usbong ng bourgeoisie, merkantilismo,1. Pag-usbong at Naipamamalas ng mag-aaral kritikal na nakapagsusuri National monarchy, AP8PMD-kontribusyon ng ang pag-unawa sa naging sa naging implikasyon sa Renaissance, Simbahang IIIa-b-1bourgeoisie, transpormasyon tungo sa kaniyang bansa, Katoliko at Repormasyon merkantilismo, National makabagong panahon ng komunidad, at sarili ng 2. Napahahalagahan ang mga AP8PMD- monarchy, Renaissance, mga bansa at rehiyon sa mga pangyayari sa kontribusyon ng bourgeoisie, IIIc-d-3 Simbahang Katoliko at daigdig bunsod ng panahon ng merkantilismo, National AP8PMD- Repormasyon paglaganap ng mga kaisipan transpormasyon tungo monarchy, Renaissance, IIIe-4 sa agham, politika, at sa makabagong Simbahang Katoliko atB. Paglawak ng ekonomiya tungo sa pagbuo panahon. Repormasyon sa daigdig. Kapangyarihan ng ng pandaigdigan kamalayan Europa 3. Nasusuri ang unang yugto ng imperyalismo at kolonisasyon sa Europa.1. Unang Yugto ng 4. Natataya ang mga dahilan at Imperyalismo at Kolonisasyon epekto ng unang yugto ng AP8PMD-IIIf- imperyalismo at kolonisasyon 52. Dahilan at Epekto ng unang yugto ng sa Europa. Imperyalismo at Kolonisasyon 5. Nasusuri ang kaganapan at AP8PMD- epekto ng Enlightenment pati3. Kaganapan at Epekto ng Enlightenment ng Rebolusyong Siyentipiko at IIIg-6 pati ng Rebolusyong Industriyal. Siyentipiko at 6. Naipaliliwanag ang Ikalawang AP8PMD- Yugto ng Kolonyalismo at IIIh-7 Imperyalismo Industriyal. 7. Nasusuri ang mga dahilan at AP8PMD-4. Ikalawang Yugto ng epekto ng ikalawang Yugto ng IIIh-8 Imperyalismo at Kolonisasyon. Kolonyalismo at Imperyalismo5. Dahilan at Epekto ng Ikalawang Yugto ng ImperyalismoK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 82 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)C. Pagkamulat 8. Naipapaliwanag ang1. Kaugnayan ng kaugnayan ng Rebolusyong AP8PMD-IIIi-Rebolusyong Pangkaisipan sa Rebolusyong 9Pangkaisipan sa Pranses at Amerikano.Rebolusyong Pranses at Amerikano 9. Naipapahayag ang2. Pag-usbong ng pagpapahalaga sa pag-usbong AP8PMD-IIIi- Nasyonalismo sa ng Nasyonalismo sa Europa at 10 Europa at iba’t ibang bahagi ng daigdig. iba’t ibang bahagi ng daigdig.IKAAPAT NA MARKAHAN - Ang Kontemporanyong Daigdig (ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan): Mga Suliranin at Hamon tungo sa PandaigdigangKapayapaan, Pagkakaisa, Pagtutulungan, at Kaunlaran Ang mga mag-aaral ay 1. Nasusuri ang mga dahilang Ang mga mag-aaral ay nagbigay-daan sa UnangA. Ang Unang Digmaang Dimaan Pandaidig Pandaigdig naipamamalas ng mag-aaral aktibong nakikilahok sa AP8AKD-IVa- 1. Mga Dahilang ang pag-unawa sa mga gawain, programa, 1 nagbigay-daan sa kahalagahan ng pakikipag- proyekto sa antas ng Unang Digmaang ugnayan at sama-samang komunidad at bansa na 2. Nasusuri ang AP8AKD-IVb- Pandaigdig. pagkilos sa nagsusulong ng mahahalagang pangyayaring 2 2. Mahahalagang kontemporanyong daigdig rehiyonal at naganap sa Unang Digmaang pangyayaring tungo sa pandaigdigang pandaigdigang Pandaigdig AP8AKD-IVc- naganap sa Unang kapayapaan, pagkakaisa, kapayapaan, pagkakaisa, 3 Digmaang Pandaigdig pagtutulungan, at kaunlaran pagtutulungan, at 3. Natataya ang mga epekto ng 3. Epekto ng Unang kaunlaran Unang Dimaang Pandadig AP8AKD-IVd- Digmaang 4 Pandaigdig 4. Nasusuri ang pagsisikap ng 4. Pagsisikap ng mga mga bansa na makamit ang AP8AKD-IVe- bansa na makamit kapayapaang pandaigdig at 5 ang kapayapaang kaunlaran pandaigdig AP8AKD-IVf- 5. Ang Ikalawang 5. Nasusuri ang mga dahilan na 6 Digmaang nagbigay-daan sa Ikalawang Pandaigdig Digmaang Pandaidig. AP8AKD-IVg- 6. Mga Dahilang 7 nagbigay-daan sa 6. Nasusuri ang Ikalawang Digmaang mahahalagang pangyayaring Pandaigdig. naganap sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. 7. Natataya ang mga epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig.K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 83 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP8AKD-IVh- Pahina 84 ng 1207. Mahahalagang 8 pangyayaring naganap 8. Natataya ang pagsisikap ng sa Ikalawang Digmaang AP8AKD-IVi- Pandaigdig mga bansa na makamit ang 9 kapayapaang pandaigdig at8. Epekto ng Ikalawang AP8AKD-IVi- Digmaang Pandaigdig kaunlaran. 109. Pagsisikap ng mga 9. Nasusuri ang mga bansa na makamit ang ideolohiyang politikal at kapayapaang pandaigdig ekonomiko sa hamon ng estabilisadong institusyon ng10. Mga Ideolohiya, Cold War, at Neo- lipunan. kolonyalismo 10. Natataya ang epekto ng mga11. Mga Pandaigdigang ideolohiya, ng Cold War at ng Organisasyon, Pangkat, Neo-kolonyalismo sa iba’t at Alyansa ibang bahagi ng daigdig. 11.1 Mga organisasyon at alyansa 11. Nasusuri ang bahaging AP8AKD- (Europaan Union ginampanan ng mga IVi-11 (EU), pandaidigang organisasyon sa Organization of pagsusulong ng American States pandaigdigang kapayapaan, (OAS), pagkakaisa, pagtutulungan, at Organization of kaunlaran. Islamic Countries, ASEAN, at iba pa) 11.2 Mga pang- ekonomikong organisasyon at trading blocs (GATT, World Trade, IMF/World Bank, APEC, ASEAN Economic Community, OAS, NAFTA, AFTA, OPEC, at iba pa)K to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM BAITANG 9 EKONOMIKSPamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga pangunahing kaisipan at napapanahong isyu sa ekonomiks at pambansang pag-unlad gamit ang mga kasanayan at pagpapahalaga ng mga disiplinang panlipunan tungo sa paghubog ng mamamayang mapanuri, mapagnilay, mapanagutan, makakalikasan, produktibo, makatarungan, at makataong mamamayan ng bansa at daigdig.NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)UNANG MARKAHAN - Mga Pangunahing Konsepto ng Ekonomiks: Batayan ng Matalinong Paggamit ng Pinagkuknang Yaman tungo sa Pagkamit ngKaunlaran A. Kahulugan ng Ekonomiks Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay Ang mga mag-aaral ay pag-unawa: 1. Nailalapat ang kahulugan ng sa mga pangunahing naisasabuhay ang pag- ekonomiks sa pang-araw-araw AP9MKE-Ia-1 konsepto ng Ekonomiks unawa sa mga na pamumuhay bilang isang bilang batayan ng matalino pangunahing konsepto mag-aaral, at kasapi ng at maunlad na pang-araw- ng Ekonomiks bilang pamilya at lipunan araw na pamumuhay batayan ng matalino at 2. Natataya ang kahalagahan ng maunlad na pang-araw- araw na pamumuhay ekonomiks sa pang-araw-araw AP9MKE-Ia-2 na pamumuhay ng bawat pamilya at ng lipunanB. Kakapusan 3. Naipakikita ang ugnayan ng AP9MKE-Ia-31. Konsepto ng Kakapusan kakapusan sa pang-araw- araw na pamumuhay at ang Kaugnayan nito sa 4. Natutukoy ang mga AP9MKE-Ib-4 palatandaan ng kakapusan sa AP9MKE-Ib-5 Pang- araw- araw na pang-araw-araw na buhay. Pamumuhay 5. Nakakabuo ang konklusyon na2. Palatandaan ng ang kakapusan ay isang Kakapusan sa Pang- pangunahing suliraning panlipunan araw- araw na Buhay3. Kakapusan Bilang Pangunahing Suliranin sa Pang- araw-araw na 6. Nakapagmumungkahi ng mga AP9MKE-Ic-6 Pamumuhay paraan upang malabanan ang4. Mga Paraan upang kakapusan Malabanan angKakapusan sa Pang-araw- araw naK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 85 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)Pamumuhay C. Pangangailangan at 7. Nasusuri ang kaibahan ng AP9MKE-Ic-7 Kagustuhan kagustuhan (wants) sa pangangailangan (needs) AP9MKE-Id-8 1. Pagkakaiba ng bilang batayan sa pagbuo ng Pangangailangan at matalinong desisyon AP9MKE-Id-9 Kagustuhan 8. Naipakikita ang ugnayan ng AP9MKE-Ie- 2. Ang Kaugnayan ng personal na kagustuhan at 10 Personal pangangailangan sa suliranin na Kagustuhan at ng kakapusan AP9MKE-Ie- Pangangailangan sa 11 Suliranin ngKakapusan 9. Nasusuri ang hirarkiya ng pangangailangan. AP9MKE-If- 3. Hirarkiya ng 12 Pangangailangan 10. Nakabubuo ng sariling pamantayan sa pagpili ng AP9MKE-If- 4. Batayan ng Personal mga pangangailangan batay 13 na Pangangailangan at sa mga hirarkiya ng Kagustuhan pangangailangan 5. Salik na 11. Nasusuri ang mga salik na nakakaimpluwensiya sa nakakaimpluwensiyasa Pangangailangan at pangangailangan at Kagustuhan kagustuhan D. Alokasyon 12. Nasusuri ang kaugnayan ng 1. Kaugnayan ng Konsepto alokasyon sa kakapusan at pangangailangan at ng Alokasyon sa kagustuhan Kakapusan at Pangangailangan at 13. Napahahalagahan ang Kagustuhan paggawa ng tamang desisyon 2. Kahalagahan ng Paggawa upang matugunan ang ng Tamang Desisyon pangangailangan Upang Matugunan ang Pangangailangan 14. Nasusuri ang mekanismo ng AP9MKE-Ig- 3. Iba’t- Ibang Sistemang alokasyon sa iba’t-ibang 14 Pang- ekonomiya sistemang pang-ekonomiya bilang sagot sa kakapusanK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 86 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) AP9MKE-Ig- MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 87 ng 120 15E. Pagkonsumo 15. Naipaliliwanag ang konsepto AP9MKE-Ih-1. Konsepto ng Pagkonsumo ng pagkonsumo 162. Salik sa Pagkonsumo3. Pamantayan sa 16. Nasusuri ang mga salik na AP9MKE-Ih- nakakaapekto sa 17 Matalinong Pamimili pagkonsumo.4. Karapatan at Tungkulin AP9MKE-Ih- 17. Naipamamalas ang talino sa 18 Bilang Isang Mamimili pagkonsumo sa pamamagitan ng paggamit ng pamantayan AP9MKE-Ii- sa pamimili 19 18. Naipagtatanggol ang mga AP9MKE-Ii- karapatan at nagagampanan 19 ang mga tungkulin bilang AP9MKE-Ij- isang mamimili 20F. Produksyon 19. Naibibigay ang kahulugan ng AP9MYK-IIa- 11. Kahulugan at Proseso ng produksyon AP9MYK-IIa- Produksyon at ang 21. Napahahalagahan ang mga 2 Pagtugon nito sa Pang- salik ng produksyon at ang araw araw na implikasyon nito sa pang- AP9MYK-IIb- Pamumuhay araw- araw na pamumuhay 32. Salik (Factors) ng Produksyon at ang 22. Nasusuri ang mga tungkulin Implikasyon nito sa Pang- ng iba’t- ibang organisasyon araw araw na ng negosyo Pamumuhay3. Mga Organisasyon ng NegosyoIKALAWANG MARKAHAN - MaykroekonomiksA. Demand Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay 1. Nailalapat ang kahulugan ng pag-unawa kritikal na nakapagsusuri demand sa pang araw-araw1. Kahulugan ng ”Demand” sa mga pangunahing sa mga pangunahing na pamumuhay ng bawat2. Mga Salik na kaalaman sa ugnayan ng kaalaman sa ugnayan pamilya Nakakapekto sa Demand pwersa ng demand at ng pwersa ng demand suplay, at sa sistema ng at suplay, at sistema ng 2. Nasusuri ang mga salik na3. Elastisidad ng Demand pamilihan bilang batayan ng pamilihan bilang nakaaapekto sa demand matalinong pagdedesisyon batayan ng matalinong ng sambahayan at bahay- pagdedesisyon ng 3. matalinong nakapagpapasya sa pagtugon sa mga pagbabago ng salik naK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP9MYK-IIb- Pahina 88 ng 120B. Supply” (Suplay) 4 kalakal tungo sa sambahayan at bahay- nakaaapekto sa demand 1. Kahulugan ng Suplay pambansang kaunlaran AP9MYK-IIc- 2. Mga Salik ng kalakal tungo sa 4. naiuugnay ang elastisidad ng 5 pambansang kaunlaran demand sa presyo ng kalakal Nakakapekto AP9MYK-IIc- sa Suplay at paglilingkod 6 3. Elastisidad ng Suplay 5. nailalapat ang kahulugan ng AP9MYK-IId-C. Interaksyon ng Demand at suplay batay sa pang-araw- 7 Suplay 1. Interaksyon ng demand araw na pamumuhay ng AP9MYK-IId- at suplay sa kalagayan ng 8 presyo at ng pamilihan bawat pamilya 2. ”Shortage” at ”Surplus” AP9MYK-IIe- 3. Mga Paraan ng 6. Nasusuri ang mga salik na 9 pagtugon/kalutasan sa nakaaapekto sa suplay mga suliraning dulot ng AP9MYK-IIf- kakulangan at kalabisan 7. Matalinong nakapagpapasya 9 sa pamilihan sa pagtugon sa mga AP9MYK-IIg-D. Pamilihan pagbabago ng salik na 10 1. Konsepto ng Pamilihan nakaaapekto sa suplay 2. Iba’t ibang Istraktura ng AP9MYK-IIh- Pamilihan 8. Naiuugnay ang elastisidad ng 11 3. Gampanin ng Pamahalaan demand at suplay sa presyo AP9MYK-IIi- sa mga Gawaing ng kalakal at paglilingkod 12 Pangkabuhayan sa Iba’t Ibang Istraktura ng 9. Naipapaliwanag ang AP9MYK-IIj- 13 interaksyon ng demand at suplay sa kalagayan ng presyo at ng pamilihan 10. Nasusuri ang mga epekto ng shortage at surplus sa presyo at dami ng kalakal at paglilingkod sa pamilihan 11. Naimumungkahi ang paraan ng pagtugon/kalutasan sa mga suliraning dulot ng kakulangan at kalabisan 12. Napapaliwanag ang kahulugan ng pamilihan 13. Nasusuri ang iba’t ibang Istraktura ng Pamilihan 14. Napangangatwiranan ang kinakailangang pakikialam at regulasyon ng pamahalaan sa mga gawaing pangkabuhayanK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP9MAK- Pahina 89 ng 120 IIIa-1Pamilihan sa iba’t ibang istraktura ng AP9MAK- pamilihan upang matugunan IIIa-2 ang pangangailangan ng mga AP9MAK- mamamayan IIIa-3IKATLONG MARKAHAN - Makroekonomiks AP9MAK- IIIb-4A. Paikot na Daloy ng Ekonomiya Ang mag-aaral ay 1. Nailalalarawan ang paikot na AP9MAK-1. Bahaging ginagampanan ng Naipamamalas ng mag-aaral nakapagmumungkahi ng daloy ng ekonomiya IIIb-5 mga bumubuo sa paikot na daloy ng ekonomiya ang pag-unawa sa mga mga pamamaraan kung 2. Natataya ang bahaging AP9MAK- pangunahing kaalaman paanong ang ginagampanan ng mga IIIc-62. Ang kaugnayan sa isa’t isa tungkol sa pambansang pangunahing kaalaman bumubuo sa paikot na daloy ng mga bahaging bumubuo ekonomiya bilang kabahagi tungkol sa pambansang ng ekonomiya AP9MAK- sa paikot na daloy ng sa pagpapabuti ng ekonomiya ay IIIc-6 ekonomiya pamumuhay ng kapwa nakapagpapabuti sa 3. Nasusuri ang ugnayan sa isa’t mamamayan tungo sa pamumuhay ng kapwa isa ng mga bahaging AP9MAK-B. Pambansang Kita pambansang kaunlaran mamamayan tungo sa bumubuo sa paikot na daloy IIIc-7 1. Pambansang produkto pambansang kaunlaran ng ekonomiya 4. Nasusuri ang pambansang produkto (Gross National(Gross National Product- Product-Gross DomesticGross Domestic Product) Product) bilang panukat ngbilang panukat ng kakayahan ng isangkakayahan ng isang ekonomiyaekonomiya2. Mga pamamaraan sa 5. Nakikilala ang mga pagsukat ng pambansang pamamaraan sa pagsukat ng produkto pambansang produkto3. Kahalagahan ng pagsukat 6. Nasusuri ang kahalagahan ng ng pambansang kita sa pagsukat ng pambansang kita ekonomiya sa ekonomiyaC. Ugnayan ng Kita, Pag- 7. Naipapahayag ang kaugnayan ng kita sa pagkonsumo atiimpok, at Pagkonsumo pag-iimpok1. Kaugnayan ng kita sa 8. Nasusuri ang katuturan ng pagkonsumo at pag- consumption at savings sa iimpok pag-iimpok2. Katuturan ng consumption at savingsK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard)sa pag-iimpok D. Implasyon 9. Nasusuri ang konsepto at AP9MAK- 1. Konsepto ng Implasyo palatandaan ng Implasyon IIId-8 2. Mga Dahilan ng Implasyon 10. Natataya ang mga dahilan sa AP9MAK- 3. Mga Epekto ng pagkaroon ng implasyon IIId-9 Implasyon 4. Paraan ng Paglutas ng 11. Nasusuri ang iba’t ibang AP9MAK- Implasyon epekto ng implasyon IIIe-10 AP9MAK- E. Patakarang Piskal 12. Napapahalagahan ang mga IIIe-11 1. Layunin ng Patakarang paraan ng paglutas ng Piskal implasyon AP9MAK- 2. Kahalagahan ng Papel IIIf-12 na Ginagampanan ng 13. Aktibong nakikilahok sa Pamahalaan kaugnay paglutas ng mga suliraning AP9MAK- ng mga Patakarang kaugnay ng implasyon IIIf-13 Piskal na Ipinapatupad nito 14. Naipaliliwanag ang layunin ng AP9MAK- 3. Patakaran sa patakarang piskal IIIg-14 Pambansang Badyet at ang Kalakaran 15. Napahahalagahan ang papel AP9MAK- ng Paggasta ng na ginagampanan ng IIIg-15 Pamahalaan pamahalaan kaugnay ng mga patakarang piskal na AP9MAK- Halimbawa: ipinatutupad nito IIIg-16 - Policy on Priority Assistance Development 16. Nasusuri ang badyet at ang AP9MAK- Fund kalakaran ng paggasta ng IIIh-17 -Policy on the pamahalaanK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 17. Nakababalikat ng pananagutan bilang mamamayan sa wastong pagbabayad ng buwis 18. Naiuuugnay ang mga epekto ng patakarang piskal sa katatagan ng pambansang ekonomiya Pahina 90 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Privatization of GOCCs 19. Naipaliliwanag ang layunin ng AP9MAK- -Policy on Conditional patakarang pananalapi: IIIh-18 Cash Transfer AP9MAK-IIIi- -Patakaran sa 20. Naipahahayag ang Wastong kahalagahan ng pag-iimpok at 19 Pagbabayad ng pamumuhunan bilang isang AP9MAK-IIIi- Buwis salik ng ekonomiya (VAT EVAT/ RVAT) 20 4. Mga Epekto ng 21. Natataya ang bumubuo ng AP9MSP-IVj- Patakarang sektor ng pananalapi Piskal sa Katatagan ng 21 Pambansang Ekonomiya 22. Nasusuri ang mgaF.Patakarang Pananalapi patakarang pang-ekonomiya AP9MSP-IVj- na nakakatulong sa 22 (Monetary Policy) patakarang panlabas ng bansa sa buhay ng 1. Layunin ng Patakarang nakararaming Pilipino Pananalapi 23. Natitimbang ang epekto ng 2. Kahalagahan ng Pag- mga patakaran pang- iimpok at Pamumuhunan ekonomiya na nakakatulong bilang isang salik sa sa patakarang panlabas ng Ekonomiya bansa sa buhay ng nakararaming Pilipino 3. Mga Bumubuo sa Sektor ng Pananalapi 4. Ang Papel na Ginagampan ng Bawat Sektor ng Pananalapi 5. Mga Paraan at Patakaran ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) upang mapatatag ang halaga ng salapi - Money Laundering - Easy and Tight Monetary PolicyK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 91 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP9MSP-IVa- 1IKAAPAT NA MARKAHAN - Mga Sektor Pang-Ekonomiya at Mga Patakarang Pang-Ekonomiya Nito AP9MSP-IVa-A. Konsepto at Palatandaan Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay 1. Nakapagbibigay ng sariling 2ng Pambansang pag-unawa aktibong nakikibahagi pakahulugan sa pambansang AP9MSP-IVb- Kaunlaran sa mga sektor ng sa maayos na kaunlaran 31. Pambansang Kaunluran 2. Nasisiyasat ang mga2. Mga palatandaan ng ekonomiya at mga pagpapatupad at AP9MSP-IVb- patakarang pang- pagpapabuti ng mga palatandaan ng pambansang 4 Pambansang kaunlaran kaunlaran3. Iba’t ibang gampanin ng ekonomiya nito sa harap ng sektor ng ekonomiya at AP9MSP-IVc- mga hamon at pwersa mga patakarang pang- 3. Natutukoy ang iba’t ibang 5 mamamayang Pilipino gampanin ngmamamayang upang makatulong sa tungo sa pambansang ekonomiya nito tungo Pilipino upang makatulong sa pambansang kaunlaran pambansang kaunlaran4. Sama-sama Pagkilos para pagsulong at pag-unlad sa pambansang sa Pambansang pagsulong at pag-unlad 4. Napahahalagahan ang sama- Kaunlaran samang pagkilos ng mamamayang Pilipino para sa pambansang kaunlaran 5. Nakapagsasagawa ng isang pagpaplano kung paano makapag-ambag bilang mamamayan sa pag-unlad ng bansa B. Sektor ng Agrikultura 6. Nasusuri ang bahaging AP9MSP-IVc- 1. Ang bahaging ginagampanan ng 6 ginagampanan ng agrikultura, pangingisda agrikultura, pangingisda, at at paggugubat sa paggugubat sa ekonomiya at ekonomiya at sa bansa 2. Mga dahilan at epekto ng sa bansa suliranin ng sektor ng agrikultura, 7. Nasusuri ang mga dahilan at AP9MSP-IVd- pangingisda,at epekto ng suliranin ng sektor 7 paggugubat sa bawat ng agrikultura, pangingisda, Pilipino at paggugubat sa bawat AP9MSP-IVd- 3. Mga patakarang pang Pilipino 8 Ekonomiya nakatutulong 8. Nabibigyang-halaga ang mgaK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 patakarang pang-ekonomiya Pahina 92 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 93 ng 120 sa sektor ng agrikultura (industriya ng nakatutulong sa sektor ng agrikultura,pangingisda,at paggugubat) agrikultura (industriya ng Halimbawa: agrikultura, pangingisda, at - Comprehensive Agrarian Reform Law paggugubat) - Policy on Importation of Rice 9. Nasusuri ang bahaging AP9MSP-IVe- - Policy on Drug ginagampanan ng sektor ng 9 industriya, tulad ng Prevention pagmimina, tungo sa isang AP9MSP-IVe-C. Sektor ng Industriya masiglang ekonomiya 10 1. Bahaging ginampanan ng 10. Nasusuri ang pagkakaugnay AP9MSP-IVe- ng sektor ng industriya, ng sektor agrikultural at 11 tulad ng pagmimina, industriya tungo sa pag- tungo sa isang masiglang unlad ng kabuhayan ekonomiya 11. Nabibigyang-halaga ang mga 2. Ang pagkakaugnay ng patakarang pang- sektor agrikultural at ekonomiyang nakatutulong industriya tungo sa pag- sa sektor ng industriya unlad ng kabuhayan 3. Mga patakarang pang- ekonomiya nakatutulong sa sektor industriya - Filipino First Policy - Oil Deregulation Law - Policy on Microfinancing - Policy on Online BusinessesD. Sektor ng Paglilingkod 12. Nasusuri ang bahaging AP9MSP-IVf- ginagampanan ng sektor ng 12 1. Ang bahaging paglilingkod ginagampanan AP9MSP-IVf- ng sektor ng paglilingkod 13. Napapahalagahan ang mga 13 sa pambansang patakarang pang-ekonomiya na nakakatulong sa sektor ng paglilingkodK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) ekonomiya2. Mga patakarang pang- 14. Nakapagbibigay ng sariling AP9MSP-IVg- pakahulugan sa konsepto ng 14 ekonomiya na impormal na sektor nakakatulong sa sektor ng paglilingkod3. Batas na Nagbibigay Proteksyon at Nangangalaga sa mga Karapatan ng Mangggawa - Contractualization and Labor Outsourcing - Salary Standardization Law E. Impormal na Sektor 15. Nasusuri ang mga dahilan AP9MSP-IVg- ng pagkakaroon ng impormal 15 1. Mga Dahilan at Anyo ng na sector Impormal na Sektor ng Ekonomiya 16. Natataya ang mga epekto AP9MSP-IVh- ng impormal na sector ng 16 2. Mga epekto ng impormal ekonomiya na sektor ng ekonomiya AP9MSP-IVh- 17. Napapahalagahan ang mga 17 3. Mga Patakang Pang- patakarang pang-ekonomiya ekonomiya na may na nakakatulong sa sektor kaugnayan ng paglilingkod sa Impormal na Sektor 18. Natataya ang kalakaran ng AP9MSP-IVi- - Counterfeiting kalakalang panlabas ng 18 - Black Market bansa F. Kalakalang Panlabas Pahina 94 ng 120 1. Ang Kalakaran sa Kalakalang Panlabas ng PilipinasK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP9MSP-IVi-2. Ang ugnayan ng Pilipinas 19 para sa kalakalang 19. Nasusuri ang ugnayan ng panlabas nito sa mga AP9MSP-IVi- samahan ng tulad ng Pilipinas para sa kalakalang 20 World Trade Organization panlabas nito sa mga at Asia Pacific Economic AP9MSP-IVj- Cooperation tungo sa samahan tulad ng World 21 patas na kapakinabangan Trade Organization at Asia- ng mga mamamayan ng daigdig Pacific Economic Cooperation3. Mga Kontribusyon ng tungo sa patas na Kalakalang Panlabas sa kapakinabangan ng mga Pag-unlad ng Ekonomiya ng Pilipinas mamamayan ng daigdig4. Mga patakaran pang- 20. Napahahalagahan ang ekonomiya na kontribusyon ng kalakalang nakakatulong sa patakarang panlabas ng panlabas sa pag-unlad bansa sa buhay ng ekonomiya ng bansa nakararaming Pilipino 21. Nasusuri ang mga -Policy on ASEAN Economic Community patakarang pang-ekonomiya 2015 na nakakatulong sa -Policy on Trade patakarang panlabas ng Liberalization bansa sa buhay ng nakararaming Pilipino 22. natitimbang ang epekto ng AP9MSP-IVj- mga patakaran pang- 22 ekonomiya na nakakatulong sa patakarang panlabas ng bansa sa buhay ng nakararaming PilipinoK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina 95 ng 120

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM BAITANG 10 MGA KONTEMPORARYONG ISYUPamantayang Pangnilalaman : Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga isyu at hamong pangkapaligiran, pang-ekonomiya, pampulitika, karapatang pantao, pang-edukasyon, at pananagutang pansibiko na kinahaharap ng mga bansa sa kasalukuyan, gamit ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at iba’t ibang sanggunian, pananaliksik, mapanuring pag-iisip,mabisang komunikasyon, pagiging makatarungan, at matalinong pagpapasya. NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 96 ng 120UNANG MARKAHAN - Mga Isyung Pangkapaligiran at Pang-ekonomiya Ang mga mag-aaral ay: Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay: AP10IPE-Ia-1A. Kahalagahan ng Pag-aaral ng pag-unawa:mga Kontemporaryong Isyu sa sanhi at implikasyon ng nakabubuo ng 1. Naipaliliwanag ang konsepto mga lokal at pandaigdigang programang isyung pang-ekonomiya pangkabuhayan ng Konteporaryong Isyu tungo sa pagkamit ng (livelihood project) batay 2. Nasusuri ang kahalagahan ng pambansang kaunlaran sa mga pinagkukunang pagiging mulat sa mga AP10IPE-Ia-2 yaman na matatagpuan kontemporaryong isyu sa lipunan at daigdig sa pamayanan upangB. Mga Suliraning makatulong sa paglutas 3. Naipaliliwanag ang iba’t ibang Pangkapaligiran sa mga suliraning 1. Disaster Risk Mitigation pangkabuhayan na uri ng kalamidad na AP10IPE-Ib-3 2. Climate Change kinakaharap ng mga nararanasan sa komunidad at (Aspektong Politikal, mamamayan Pang-ekonomiya, at sa bansa 4. Naiuugnay ang gawain at Panlipunan) desisyon ng tao sa AP10IPE-Ib-43. Mga Suliraning pagkakaroon ng mga kalamidad Pangkapaligiran sa Sariling Pamayanan 4. Natutukoy ang mga Halimbawa: paghahanda na nararapat AP10IPE-Ib-5 waste management, gawin sa harap ng mga AP10IPE-Ic-6 mining, quarrying, kalamidad deforestation, at flashflood 5. Natutukoy ang mga ahensiya ng pamahalaan na responsable sa kaligtasan ng mamamayan sa panahon ng kalamidadK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP10IPE-Ic-7 Pahina 97 ng 120 6. Napahahalagahan ang AP10IPE-Ic-8 pagkakaroon ng disiplina at AP10IPE-Id-9 kooperasyon sa pagitan ng AP10IPE-Id- mga mamamayan at 10 pamahalaan sa panahon ng AP10IPE-Ie- kalamidad 11 7. Naipaliliwanag ang aspektong AP10IPE-Ie- politikal, pang-ekonomiya, at 12 panlipunan ng Climate Change AP10IPE-If- 13 8. Natatalakay ang iba’t ibang programa, polisiya, at AP10IPE-If- 14 patakaran ng pamahalaan at ng mga pandaidigang samahan tungkol sa Climate Change 9. Natataya ang epekto ng Climate Change sa kapaligiran, lipunan, at kabuhayan ng tao sa bansa at sa daigdig 10. Natutukoy ang mga suliraning pangkapaligiran na nararanasan sa sariling pamayanan 11. Natatalakay ang mga hakbang ng pamahalaan sa pagharap sa mga sulliraning pangkapaligiran sa sariling pamayanan 12. Nakagagawa ng case study tungkol sa sanhi at epekto ng mga suliraning pangkapaligiran na nararanasan sa sariling pamayananC. Mga Isyung Pang-Ekonomiya 13. Naipaliliwanag ang mga 1. Unemployment dahilan ng pagkakaroon ngK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 unemployment

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) Pahina 98 ng 1202. Globalisasyon3. Sustainable 14. Natataya ang implikasyon ng AP10IPE-Ig- unemployment sa pamumuhay 15 Development at sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa AP10IPE-Ig- 16 15. Nakabubuo ng mga mungkahi upang malutas ang sulliranin AP10IPE-Ig- ng unemployment 17 16. Naipaliliwanag ang konsepto AP10IPE-Ih- ng globalisasyon 18 17. Naipaliliwanag ang AP10IPE-Ih- pangkasaysayan, pampulitikal, 19 pang-ekonomiya, at sosyo- kultural na pinagmulan ng AP10IPE-Ih- globalisasyon 20 18. Nasusuri ang mga AP10IPP-Ii- pangunahing institusyon na 21 may bahaging ginagampanan sa globalisasyon (pamahalaan, paaralan, mass media, multinational na korporasyon, NGO at mga internasyonal na organisasyon) 19. Naipaliliwanag ang konsepto ng sustainable development 20. Natatalakay ang kasaysayan ng pagkabuo ng konsepto ng sustainable development 21. Naipaliliwanag ang kaugnayan AP10IPE-Ii- ng mga gawain at desisyon ng 22 tao sa pagbabagong pangkapaligiran AP10IPE-Ii- 23 22. Nasusuri ang mga kasalukuyang hamon sa pagtamo ng sustainableK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUMNILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN PAMANTAYAN SA PAGKATUTO CODE LEARNING (Content ) PANGNILALAMAN SA PAGGANAP ( Learning Competencies) MATERIALS (Content Standard) (Performance Standard) AP10IPE-Ij- Pahina 99 ng 120 24 development (hal.: AP10IPE-Ij- consumerism, energy 25 sustainability, poverty, at AP10IPP-IIa- health inequalities) 1 23. Napaghahambing ang iba’t AP10IPP-Iib- ibang istratehiya at polisiya na -2 may kaugnayan sa pagtamo AP10IPP-IIb- ng sustaibale development na 3 ipinatutupad sa loob at labas AP10IPP-IIc- 4 ng bansa 24. Nakasusulat ng isang case study na nakatuon sa pagtamo ng sustainable development ng kinabibilangang pamayananIKALAWANG MARKAHAN - Mga Isyung Politikal at PangkapayapaanC. Mga Isyung Politikal Ang mga mag-aaral ay may Ang mga mag-aaral ay: Ang mga mag-aaral ay:1. Migration (Migrasyon) pag-unawa:2. Territorial and border nakapagpapanukala ng conflicts sa sanhi at epekto ng mga mga paraan na 1. Natutukoy ang mga dahilan ng3. Political dynasties isyung pampulitikal sa nagpapakita ng aktibong migrasyon sa loob at labas ng4. Graft and corruption pagpapanatili ng katatagan pakikilahok sa mga bansa ng pamahalaan at maayos na isyung pampulitikal na ugnayan ng mga bansa sa nararanasan sa 2. Naipaliliwanag ang epekto ng daigdig pamayanan at sa bansa migrasyon sa aspektong panlipunan, pampulitika, at pangkabuhayan 12. Natatalakay ang mga dahilan ng mga suliraning teritoryal at hangganan (territorial and border conflicts) 13. Nasusuri ang epekto mga suliraning teritoryal at hangganan (territorial and border conflicts) sa aspektong panlipunan, pampulitika, pangkabuhayan, atK to 12 Araling Panlipunan Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013