Innovation

การพฒั นานวตั กรรม การศึกษา

คานา การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา หนงั สืออิเลคทรอนคิ ส์เล่มนี้ จดั ทาข้ึนมา 1 โดยมีวัตถปุ ระสงค์เพ่ือเปน็ สื่อในการ เรียนการสอนในเรอื่ งของการพฒั นา นวัตกรรมเพ่ือการศกึ ษา โดยในเน้ือหา ของหนังสอื เลม่ นี้ จะกลา่ วถงึ เรื่องของ การพฒั นานวตั กรรมท่ีเกี่ยวกบั การเรยี น การสอน ต้ังแต่ความหมายของนวัตกรรม ไปจนถึงการเขยี นรายงานการพัฒนา นวตั กรรม ผูจ้ ดั ทา หวังเป็นอยา่ งย่งิ ว่า หนงั สอื อเิ ลคทรอนิกส์เลม่ นีจ้ ะเป็น ประโยชนต์ อ่ ผู้อา่ น วา่ ทรี่ ้อยตรี สิปปนนท์ เจรญิ สุข รหสั ประจาตวั นิสติ 61170937 สาขาหลกั สูตรและการสอน วทิ ยาลัยการศกึ ษา มหาวิทยาลยั พะเยา วิทยาเขตเชยี งราย

การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา ความหมายของการพัฒนานวัตกรรมการศกึ ษา การพัฒนานวตั กรรมการศกึ ษา (Educational Innovation) หมายถึง การกระทาใหม่ การสร้างใหม่ หรือการพัฒนาดัดแปลง จางส่งิ ใดๆ แล้วทาให้การศึกษาหรือการจดั กิจกรรมการเรียนการ สอนมปี ระสทิ ธิภาพดขี ้ึนกว่าเดิม ทาใหผ้ เู้ รียนเกิดการเรียน เปล่ียนแปลงในการเรียนรู้ เกดิ การเรียนรูอ้ ย่างรวดเร็ว มีแรงจงู ใจ ในการเรียน ทาใหเ้ กดิ ประสิทธิภาพและประสทิ ธผิ ลสูงสุดกบั ผเู้ รยี น 2

ประเภทของนวัตกรรมทางการศึกษา การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา นวตั กรรมทนี่ ามาใช้ทง้ั ทผ่ี า่ นมาแลว้ และทจ่ี ะมีในอนาคตมีหลาย 3 ประเภทขึ้นอยู่กับการประยุกตใ์ ช้นวตั กรรมในด้านตา่ งๆ ซ่ึงจะ ขอแนะนานวัตกรรมการศึกษา 5 ประเภทดังน้ี 1. นวัตกรรมทางด้านหลกั สูตร เป็นการใชว้ ิธีการใหมๆ่ ใน การพัฒนาหลักสูตรให้สอดคลอ้ งกบั สภาพแวดล้อมใน ท้องถนิ่ และตอบสนองความต้องการสอนบุคคลใหม้ าก ขนึ้ เน่อื งจากหลกั สตู รจะต้องมกี ารเปลย่ี นแปลงอยเู่ สมอ เพือ่ ให้ สอดคล้องกับความก้าวหนา้ ทางด้านเทคโนโลยี เศรษฐกิจและ สงั คมของประเทศและของโลก นวัตกรรมทางด้านหลักสตู ร ไดแ้ ก่ การพัฒนาหลักสูตรบรู ณาการ หลักสตู ร รายบุคคล หลักสตู รกิจกรรมและประสบการณ์ และหลักสตู ร ทอ้ งถนิ่ 2. นวัตกรรมการเรียนการสอน เปน็ การใชว้ ิธรี ะบบในการ ปรับปรงุ และคดิ คน้ พัฒนาวิธีสอนแบบใหมๆ่ ท่สี ามารถตอบสนอง การเรียนรายบุคคล การสอนแบบผ้เู รียนเปน็ ศนู ย์กลาง การ เรยี นแบบมสี ว่ นร่วม การเรยี นรูแ้ บบแก้ปัญหา การพัฒนาวิธี สอนจาเปน็ ตอ้ งอาศัยวธิ กี ารและเทคโนโลยีใหม่ๆ เข้ามาจัดการ และสนบั สนนุ การเรยี นการสอน

การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา 3. นวัตกรรมสือ่ การสอน เนื่องจากมีความกา้ วหน้าของ เทคโนโลยีคอมพวิ เตอร์ คอมพิวเตอรเ์ ครอื ขา่ ยและเทคโนโลยี โทรคมนาคม ทาให้นักการศกึ ษาพยายามนาศักยภาพของ เทคโนโลยเี หลา่ นี้มาใชใ้ นการผลติ สือ่ การเรียนการสอนใหม่ๆ จานวนมากมาย ทั้งการเรียนด้วยตนเอง การเรียนเปน็ กลมุ่ และ การเรียนแบบมวลชน ตลอดจนส่ือทใี่ ช้เพื่อสนบั สนนุ การ ฝึกอบรมผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ 4. นวัตกรรมทางดา้ นการประเมินผล เป็นนวตั กรรมท่ีใช้ เปน็ เคร่ืองมือเพื่อการวดั ผลและประเมินผลได้อย่างมี ประสิทธภิ าพ และทาได้อย่างรวดเรว็ รวมไปถงึ การวจิ ัยทาง การศึกษา การวจิ ัยสถาบนั ด้วยการประยุกต์ใช้โปรแกรม คอมพวิ เตอร์มาสนับสนุนการวัดผล ประเมินผลของสถานศกึ ษา ครู อาจารย์ 5. นวัตกรรมการบริหารจดั การ เป็นการใชน้ วตั กรรมที่ เกีย่ วข้องกบั การใช้สารสนเทศมาชว่ ยในการบรหิ ารจัดการ เพือ่ การตดั สนิ ใจของผู้บรหิ ารการศึกษา ใหม้ ีความรวดเรว็ ทนั เหตุการณ์ ทนั ต่อการเปลย่ี นแปลงของโลก นวตั กรรมการศึกษา ทนี่ ามาใช้ทางดา้ นการบรหิ ารจะเกี่ยวข้องกับระบบการจดั การ ฐานข้อมลู ในหนว่ ยงานสถานศึกษา 4

การวจิ ัยและพัฒนาทางการศึกษา การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา ประกอบดว้ ยองคป์ ระกอบท่สี าคญั 4 องค์ประกอบ คอื 1. ผู้ใชผ้ ลการวจิ ัยและพฒั นา ไดแ้ ก่ ผทู้ ่ีตอ้ งการนาวทิ ยาการ ใหมจ่ ากการวิจยั และการพัฒนาไปใชง้ าน ซง่ึ ผ้ตู อ้ งการใช้ ผลการวิจยั จะเปน็ ผู้กาหนดเป้าหมายของการวจิ ยั แต่ละครั้ง 2. นักวจิ ยั ได้แก่ ผู้ทาการวิจัย มหี นา้ ท่ีวางแผนการวิจยั ให้ ตอบสนองความต้องการของผูใ้ ช้ในการชว่ ยหาคาตอบเพือ่ การ แก้ปญั หาแกผ่ ้ทู ี่จานาไปใช้ 3. สถาบันทใ่ี ห้การสนับสนนุ ทุนเพ่อื การวจิ ยั ไดแ้ ก่ หน่วยงาน ราชการและองคก์ รธุรกจิ เอกชนต่างๆ 4. สงิ่ ท่เี กี่ยวขอ้ งกบั การวิจัยและพัฒนา ไดแ้ ก่ ปัจจยั ส่งเสริม ตา่ งๆ เชน่ หอ้ งสมดุ และสารสนเทศสาหรบั เตรียมข้อมลู ในการ วจิ ยั 5

การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา ข้ันตอนการพัฒนานวตั กรรมทางการศึกษา 1 การระบปุ ญั หา (Problem) ความคิดในการพฒั นานวัตกรรม นน้ั ส่วนใหญ่จะเริ่มจากการมองเหน็ ปญั หา และตอ้ งการแก้ไข ปญั หานน้ั ใหป้ ระสบความสาเร็จอย่างมีคณุ ภาพ 2 การกาหนดจดุ มุ่งหมาย (Objective) เม่ือกาหนดปัญหาแลว้ ก็ กาหนดจุดมงุ่ หมายเพือ่ จัดทาหรือพัฒนานวตั กรรมใหม้ ีคุณสมบัติ หรอื ลักษณะตรงตามจุดมุ่งหมายท่ีกาหนดไว้ 3 การศกึ ษาขอ้ จากัดต่างๆ (Constraints) ผู้พฒั นานวัตกรรม ทางดา้ นการเรยี นการสอนต้องศกึ ษาขอ้ มูลของปัญหาและ ขอ้ จากดั ทจี่ ะใช้นวัตกรรมนน้ั เพอ่ื ประโยชนใ์ นการนาไปใช้ได้จรงิ 6

4 การประดษิ ฐค์ ิดค้นนวัตกรรม (Innovation) ผ้จู ัดทาหรอื พัฒนา การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา นวัตกรรมจะต้องมีความรู้ ประสบการณ์ ความริเร่ิมสร้างสรรค์ ซึ่ง อาจนาของเกา่ มาปรบั ปรงุ ดดั แปลง เพอื่ ใช้ในการแก้ปัญหาและ ทาใหม้ ปี ระสิทธิภาพมากข้นึ หรืออาจคิดค้นข้ึนมาใหมท่ ้ังหมด นวัตกรรมทางการศึกษามรี ปู แบบแตกต่างกนั ขึน้ อยู่กบั ลักษณะ ปัญหาหรือวตั ถุประสงคข์ องนวตั กรรมนัน้ เชน่ อาจมลี ักษณะเป็น แนวคิด หลักการ แนวทาง ระบบ รูปแบบ วธิ ีการ กระบวนการ เทคนิค หรือส่งิ ประดษิ ฐ์ และเทคโนโลยี เปน็ ต้น 5 การทดลองใช้ (Experimentation) เมอ่ื คดิ ค้นหรอื ประดิษฐ์ นวัตกรรมทางการศึกษาแลว้ ต้องทดลองนวัตกรรม ซ่ึงเปน็ สิ่งจาเป็นเพื่อเปน็ การประเมนิ ผลและปรับปรุงแกไ้ ขผลการ ทดลองจะทาให้ไดข้ ้อมลู นามาใช้ในการปรับปรุงและพฒั นา นวตั กรรมต่อไป ถา้ หากมกี ารทดลองใช้นวัตกรรมหลายคร้งั ก็ยอ่ ม มคี วามม่ันใจในประสทิ ธภิ าพของนวัตกรรมนน้ั 6 การเผยแพร่ (Dissemination) เมือ่ มัน่ ใจนวตั กรรมท่ีสร้างขึน้ มี ประสทิ ธภิ าพ แล้วก็สามารถนาไปเผยแพร่ใหเ้ ปน็ ท่รี ้จู กั 7

การพัฒนานวัตกรรมการศึกษา การเขยี นรายงานการพัฒนาและการใชน้ วตั กรรม และเทคโนโลยสี ารสนเทศเพือ่ การเรียนรู้ โดยท่ัวไปการเขียนรายงานการพฒั นานวัตกรรมเตม็ รปู แบบ จะ แบ่งสว่ นสาคัญออกได้ 3 สว่ นคือ (1) สว่ นนา (2) ส่วนเน้ือความ และ (3) ส่วนอา้ งองิ 8

9 การพฒั นานวตั กรรมการศกึ ษา