อัตราการสวมหมวกนิรภัย-2562

บทที่ 4 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั จ�ำแนกตามกลมุ่ ผูใ้ ช้รถจกั รยานยนต์ ปี พ.ศ. 2562 กล่มุ ภาคเหนอื 20%รวมผขู้ ับขี่ ปี 2562 เฉลี่ยทัว่ ประเทศ วยั รนุ่ และผโู้ ดยสาร ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 60% 50% 50% 40% 26% 30% 23% 26% 22% 23% 31% 30% 30% 31% 40% 27% 28% 25% 23% 21% 31% 23% 22% 30% 30% 20% 17% 18% 20% 10% 10% 0% 0% 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 100% ภาคกลางและตะวันออก 100% ภาคใต้ 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 43% 60% 50% 40% 34% 50% 40% 30% 26% 29% 26% 26% 40% 22% 31% 25% 20% 24% 20% 30% 15% 17% 17% 20% 16% 11% 15% 13% 10% 10% 10% 0% 0% ปี 2562 เฉลี่ยทั่วประเทศ 30%เฉพาะ ภาคเหนือ ผขู้ ับข่ี ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 60% 50% 33% 36% 33% 29% 29% 38% 38% 39% 39% 50% 35% 32% 30% 28% 26% 37% 30% 29% 40% 40% 30% 28% 30% 22% 23% 20% 20% 10% 10% 0% 0% 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 100% ภาคกลางและตะวนั ออก 100% ภาคใต้ 90% 90% 80% 80% 70% 55% 70% 60% 50% 48% 46% 44% 60% 40% 39% 42% 39% 21% 30% 50% 33% 39% 33% 31% 40% 30% 30% 28% 23% 17% 21% 18% 15% 20% 20% 14% 10% 10% 0% 0% แนวโน้มอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในกล่มุ วัยรนุ่ ปี 2562 เฉลย่ี ทัว่ ประเทศ 10%เฉพาะ 100% ผโู้ ดยสาร 90% 80% 70% ภาคเหนือ ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 60% 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 50% 60% 60% 50% 50% 40% 40% 30% 13% 17% 10% 12% 11% 14% 19% 15% 12% 12% 30% 15% 17% 13% 10% 12% 10% 18% 9% 10% 9% 20% 20% 40% 32% 34% 10% 10% 0% 0% 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2561 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553 30% 28% 23% 24% 22% 26% 18% 22% 20% ภาคกลางและตะวันออก ภาคใต้ 20% 100% 100% 90% 90% 80% 80% 10% 70% 70% 60% 60% 50% 50% 40% 40% 0% 30% 20% 22% 15% 10% 12% 13% 12% 10% 12% 12% 30% 16% 10% 7% 10% 4% 20% 20% 10% 7% 8% 5% 4% 6% 10% 0% 0% รูปท่ี 4-1 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของวยั รุ่น เปรียบเทยี บระหว่าง ปี พ.ศ. 2553-2562 THAILAND 033 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 4 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั จ�ำแนกตามกลุม่ ผใู้ ช้รถจกั รยานยนต์ ปี พ.ศ. 2562 กลมุ่ 48%รวมผู้ขบั ขี่ ปี 2562 เฉล่ียทว่ั ประเทศ ผู้ใหญ่ และผโู้ ดยสาร ภาคเหนือ ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 100% 100% 90% 48% 43% 43% 42% 43% 44% 46% 90% 80% 80% 70% 60% 70% 50% 44% 46% 44% 60% 51% 45% 42% 42% 42% 40% 41% 50% 40% 40% 36% 37% 36% 30% 30% 20% 10% 20% 0% 10% 0% 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 100% ภาคกลางและตะวนั ออก 100% ภาคใต้ 90% 61% 58% 57% 56% 56% 54% 54% 59% 59% 90% 44% 41% 40% 41% 40% 42% 40% 80% 80% 70% 60% 70% 60% 50% 60% 43% 50% 46% 40% 50% 30% 40% 20% 10% 30% 0% 20% 10% 0% ปี 2562 เฉลี่ยทว่ั ประเทศ 53%เฉพาะ ภาคเหนอื ผขู้ ับข่ี 52% 47% 47% 46% 48% 48% 49% ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 55% 60% 60% 49% 50% 48% 50% 48% 45% 45% 45% 44% 44% 40% 40% 39% 50% 40% 40% 30% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 0% 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 100% ภาคกลางและตะวันออก 100% ภาคใต้ 90% 67% 66% 65% 63% 63% 61% 61% 65% 65% 90% 51% 48% 48% 48% 47% 48% 46% 80% 67% 80% 70% 70% 56% 53% 60% 60% 51% 50% 50% 40% 40% 30% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 0% แนวโนม้ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในกลุม่ ผ้ใู หญ่ ปี 2562 เฉลี่ยทว่ั ประเทศ 26%เฉพาะ 100% ภาคเหนือ 90% ผ้โู ดยสาร 80% 30% 25% 24% 23% 24% 25% 26% ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ 70% 100% 100% 60% 52% 53% 90% 50% 49% 49% 47% 47% 47% 46% 48% 48% 90% 40% 30% 80% 80% 20% 10% 70% 70% 0% 60% 60% 50% 50% 35% 33% 40% 40% 25% 26% 25% 30% 28% 27% 28% 22% 28% 20% 21% 20% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 0% 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2561 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553 100% ภาคกลางและตะวนั ออก 100% ภาคใต้ 90% 35% 30% 28% 27% 28% 26% 25% 34% 34% 90% 18% 16% 16% 17% 18% 18% 16% 80% 70% 80% 60% 50% 70% 40% 32% 60% 30% 50% 20% 40% 26% 19% 10% 30% 0% 20% 12% 10% 0% รปู ที่ 4-2 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยของผูใ้ หญ่ เปรยี บเทยี บระหวา่ ง ปี พ.ศ. 2553-2562 034 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 4 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั จ�ำแนกตามกลุม่ ผใู้ ช้รถจกั รยานยนต์ ปี พ.ศ. 2562 กลมุ่ วยั รุ่น กลุ่มผใู้ หญ่ เ4ชยี 2ง%ราย เ4ชยี 0ง%ราย แม3ฮ3อง%สอน 4พ7ะเ%ยา แม3ฮ9อง%สอน 4พ1ะเ%ยา เช4ีย5ง%ให1มต12กลาา%3ำก3ญพ%%นูจนกอบ2ำุทุร2แ6ียั รพ80ธ%าง3าล%ชส%เ5นำพ0บโุ ขปี%ชุร%สทาีรพุ1งัยช6ร8ัย9ร2%น%ณนแา44ค2บพท3%ร8พุร0รอส53ีจิพุต%ว112อ1%ิต55รรษิ ย0รดร8%ณธุคติ%%ยุโถ6าล322ก7ลน523เพสาพ%2รน3%บนชะ1ค8รุ%บรชีร53บ%ุรนล%%ีรู ฉาบณยะ1ุรเกีช82ปงิเ2%ลรเ%ทาย3จร1%ชานี 4ัยบนภ%รุคมูี1หริ นร0สาอ8ร6%ชงะ%ส%บแมีัวกาลวขหำ21อนภ2นอ8ู อแ%ง3%ุดกค31บนรามธย%รุ4หาีร1%นามั ส1ียา%รคากม2า4สส1บ36ฬกรุร8ึง3ส0%1อนิลก%ินย%ทน%%าธเครฬอุร็ด น2ค1รพ%นม เช5ีย3ง%ให3มต82กลาา%33ำกญพ%0นูจ%นกอบ3ำทุุร3แ6ีัย3รพ8ธ%า7ง4าล4%ชสเน%ำพ7บุโ3ขปี ชรุ%ส%ทาีรพุ3งยั3ชร2ยั39ร3น%ณน%แา54ค4บพท3%ร8พุร6รอส93ีจิพุต%ว312อ5%ติ55รริษย6รดร1%ณธุคิต%%ยโุถ6าล354ก7ลน155เพสาพ%4รน5%บนชะ4ค5ุร%5บรชีร8บ%ุร3นล%ีูรฉาบ%ณยะ3รุ เกี2ช4ปิงเ13%ลรเท%าย2จร2%ชานี 4ยับนภ%ุรคมูี4หริ นร5ส32าอร%ช7ง9ะสบแ%%มีัวกาลว ขหำ32อนภ9นอ4ู อแ%ง3%ดุกค53บนรามธย%ุร1หารี 3%นามั ส1ียา%รคากม2า5สส1บ39ฬกรุร24ึง7ส7%อนิลก8%ินย%ทน%าธ%เครฬอุร็ด น2ค4รพ%นม ม2ุกด8า%หาร ม4ุกด2า%หาร 1ย4โส%ธร อำ2นา6จ%เจรญิ 2ย8โส%ธร อำ3นา4จ%เจริญ ศ3รสี5ะ%เกษ อบุ 3ลร5า%ชธานี ศ3รสี6ะ%เกษ อบุ 4ลร6า%ชธานี เพ9ช%รบรุ ี 1ระ4ย%อง จ1นั 1ท%บรุ ี เ2พ6ชร%บุรี 5ระ5ย%อง จ2นั 8ท%บุรี 3ตร%าด 4ต6รา%ด ประจ5วบ%ครี ีขันธ ประจ3ว2บ%คีรีขนั ธ ช4มุ %พร กลุม่ วัยรุน่ 3ช2มุ พ%ร กลุม่ ผู้ใหญ่ ร4ะน%อง 3ระ7น%อง 2พงั%งา สรุ า8ษ%ฎรธานี 1. สิงหบ์ ุรี 10% 3พ7ัง%งา สรุ 4าษ1ฎ%รธ านี 1. สิงห์บุรี 55% 2ภ5ูเก%ต็ 2. อา่ งทอง 7% 6ภ4ูเก%ต็ 2. อา่ งทอง 31% ก4ร%ะบ่ี นครศ1ร2ธี %รรมราช 3. ปทมุ ธานี 4ก1ระ%บี่ นครศ5ร5ธี %รรมราช 3. ปทุมธานี 59% 9ต%รัง พ7ัท%ลุง 4. นครปฐม 12% 4ต3ร%ัง 3พ1ทั %ลุง 4. นครปฐม 47% 5. นนทบุรี 5% 5. นนทบุรี 65% 7ส%ตลู 1สง6ข%ลา ป4ต %ตานี 6. กรุงเทพมหานคร 3ส7ต%ูล 4สง6ข%ลา ป1ต6ต%านี 6. กรุงเทพมหานคร 85% 7. สมุทรปราการ 59% 7. สมุทรปราการ 55% 4ยะ%ลา นร1า%ธวิ าส 8. สมทุ รสาคร 26% 1ย6ะล%า น1รา7ธ%ิวาส 8. สมุทรสาคร 49% 9. สมุทรสงคราม 9. สมุทรสงคราม 43% 5% 18% 6% มากกว่า 80% 61-80% 41-60% 21-40% น้อยกวา่ 21% รปู ที่ 4-3 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยรวมผูข้ บั ขแี่ ละผู้โดยสารในกลมุ่ วัยร่นุ และผใู้ หญ่ รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2562 THAILAND 035 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 4 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั จำ� แนกตามกลุ่มผใู้ ช้รถจกั รยานยนต์ ปี พ.ศ. 2562 4.2 อัตราการสวมหมวกนริ ภัยของเดก็ (เฉพาะผโู้ ดยสาร) ปี พ.ศ. 2562 จากการสำ� รวจการสวมหมวกนริ ภยั ของเดก็ ทนี่ งั่ โดยสารรถจกั รยานยนตใ์ นจงั หวดั ตา่ งๆ ทวั่ ประเทศจำ� นวน 70,348 คน พบวา่ ในปี พ.ศ. 2562 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ยงั อยใู่ นเกณฑท์ ตี่ ำ่� มาก คดิ เปน็ คา่ เฉลยี่ ทง้ั ประเทศอยทู่ ปี่ ระมาณ รอ้ ยละ 8 เทา่ นน้ั และเมอ่ื พจิ ารณาถงึ แนวโนม้ ของอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในกลมุ่ เดก็ ทนี่ ง่ั โดยสารตง้ั แต่ ปี พ.ศ. 2553–2562 พบวา่ มแี นวโนม้ คงท่ี ไม่มีการเปล่ียนแปลงอยา่ งมนี ยั สำ� คัญ ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2555 (รปู ท่ี 4-4) สำ� หรับ อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ของเดก็ ท่ีนง่ั โดยสารปี พ.ศ. 2562 เปรยี บเทยี บ ปี พ.ศ. 2553-2562 จ�ำแนกตามภูมภิ าค แสดงไวใ้ นรปู ท่ี 4-4 กลุ่ม ภาคเหนือ 8%ผูโ้ ดยสาร ปี 2562 เฉลยี่ ท่ัวประเทศ ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื เดก็ 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 60% 50% 50% 40% 40% 30% 30% 20% 8% 11% 6% 6% 6% 8% 9% 9% 9% 9% 20% 9% 4% 4% 5% 4% 3% 8% 4% 4% 4% 10% 10% 0% 0% 2562 2562ภาคใต้ 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 2562 2562 2561 2561 2560 2560 2559 2559 2558 2558 2557 2557 2556 2556 2555 2555 2554 2554 2553 2553 ภาคกลางและตะวันออก 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 60% 50% 50% 40% 40% 30% 30% 20% 8% 12% 9% 9% 8% 9% 8% 9% 11% 12% 20% 7% 9% 7% 6% 6% 5% 6% 6% 7% 5% 10% 10% 0% 0% แนวโน้มอัตราการสวมหมวกนริ ภัยในกลุ่มเด็ก 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 8% 9% 7% 7% 6% 7% 8% 7% 8% 8% 0% รูปท่ี 4-4 อัตราการสวมหมวกนิรภยั ของเด็ก (เฉพาะผโู้ ดยสาร) เปรียบเทียบระหว่าง ปี พ.ศ. 2553-2562 2562 2561 2560 2559 2558 2557 2556 2555 2554 2553 036 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผูใ้ ช้รถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

THAILAND MOTO RC YC L E HELMET USE 2019 บทท่ี 5 อตั ราการสวม หมวกนิรภัย จำ� แนกตามพืน้ ท่ี ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 5 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั จ�ำแนกตามพื้นที่ ปี พ.ศ. 2562 บทท่ี 5 เน้ือหาในบทนี้น�ำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลท่ีส�ำรวจสุ่มตัวอย่างเปรียบ อัตราการ เทยี บอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ระหวา่ งพน้ื ทช่ี มุ ชนเมอื ง (กรงุ เทพมหานคร สวมหมวกนริ ภยั และช้ันภูมิที่ 1 ของจังหวัดภูมิภาค) และพื้นท่ีชุมชนชนบท (ช้ันภูมิที่ 3) จำ� แนกตามพืน้ ที่ ประกอบดว้ ย ปี พ.ศ. 2562 5.1 อัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับขี่และผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมือง และชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 5.2 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่บริเวณชุมชนเมืองและชุมชน ชนบทปี พ.ศ. 2562 5.3 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมืองและชุมชน ชนบท ปี พ.ศ. 2562 5.1 อัตราการสวมหมวกนิรภยั รวมผู้ขับขี่และผโู้ ดยสารบรเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 จากการสำ� รวจพบวา่ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสาร ระหวา่ งบรเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชนชนบท ในภาพรวมของท้ังประเทศ ปี พ.ศ. 2562 เท่ากับร้อยละ 77 และ 30 ตามล�ำดับ โดยชุมชนเมืองในภาคกลาง และตะวันออกมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยสูงกว่าภูมิภาคอื่น คือ ร้อยละ 82 ในขณะท่ีชุมชนชนบทพบว่ามีอัตรา การสวมหมวกนิรภัยค่อนข้างใกล้เคียงกันในทุกภาค (รูปท่ี 5-1) เม่ือพิจารณารายจังหวัดพบว่าจังหวัดท่ีมีอัตรา การสวมหมวกนริ ภยั สูงสุดในเขตชุมชนเมืองและเขตชุมชนชนบท คอื กรงุ เทพมหานคร (รอ้ ยละ 84) และ จังหวดั ปทุมธานี (รอ้ ยละ 51) ตามล�ำดบั ดงั แสดงในรูปที่ 5-2 100% 49% 82% 48% 77% ชมุ ชนเมอื ง ชมุ ชนชนบท 90% 26% 32% 26% 30% 80% 70% 60% 57% 50% 40% 35% 30% 20% 10% 0% เหนอื ตะวันออกเฉยี งเหนอื กลางและตะวันออก ใต ท้ังประเทศ รปู ท่ี 5-1 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแี่ ละผโู้ ดยสาร บรเิ วณชมุ ชนเมอื งและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 รายภาค 038 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผูใ้ ชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 5 อัตราการสวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามพน้ื ที่ ปี พ.ศ. 2562 กรงุ เทพมหานคร 84% ปทมุ ธานี 51% นนทบรุ ี 76% สระบรุ ี 50% 72% ภเู ก็ต 48% นครศรธี รรมราช 71% 47% ปทมุ ธานี 69% สมทุ รปราการ 46% พษิ ณุโลก 68% ระยอง 45% เพชรบรู ณ์ 68% สรุ นิ ทร์ 45% สโุ ขทัย 67% สงิ หบ์ รุ ี 44% ตราด 67% 44% ภเู ก็ต 66% เชยี งใหม่ 42% 66% นนทบรุ ี 42% นครราชสมี า 66% 40% ชลบรุ ี 65% นครสวรรค์ 40% 65% น่าน 39% เชยี งใหม่ 62% 37% สมทุ รปราการ 62% นครนายก 37% 61% พะเยา 37% แพร่ 60% ตราด 36% ลําพนู 59% 36% สงิ หบ์ รุ ี 57% พจิ ติ ร 36% อตุ รดติ ถ์ 57% เพชรบรู ณ์ 35% ชมุ พร 57% แมฮ่ อ่ งสอน 34% ขอนแกน่ 57% นครศรธี รรมราช 34% หนองบัวลําภู 56% 34% สรุ นิ ทร์ 56% ลําปาง 34% อบุ ลราชธานี 55% สมทุ รสงคราม 34% ราชบรุ ี 55% 34% พะเยา 54% นครปฐม 34% สรุ าษฎรธ์ านี 54% นครราชสมี า 34% สกลนคร 53% 32% กําแพงเพชร 52% พงั งา 31% นครปฐม 52% สมทุ รสาคร 31% เชยี งราย 51% 31% มกุ ดาหาร 50% ราชบรุ ี 31% สระบรุ ี 50% ชลบรุ ี 30% ลพบรุ ี 49% สโุ ขทัย 30% ลําปาง 48% เชยี งราย 30% อดุ รธานี 47% ระนอง 30% สงขลา 47% สระแกว้ 29% 47% อทุ ัยธานี 29% นา่ น 46% ศรสี ะเกษ 28% ระยอง 45% พระนครศรอี ยธุ ยา 28% นครสวรรค์ 45% สตลู 28% พระนครศรอี ยธุ ยา 44% ลพบรุ ี 27% รอ้ ยเอ็ด 43% พษิ ณุโลก 27% พทั ลงุ 43% กําแพงเพชร 27% 43% สงขลา 26% ตรัง 42% ฉะเชงิ เทรา 26% นครนายก 41% ขอนแกน่ 26% สพุ รรณบรุ ี 40% อบุ ลราชธานี 26% ประจวบครี ขี ันธ์ 40% สพุ รรณบรุ ี 26% สมทุ รสงคราม 39% ชยั นาท 26% 39% ปราจนี บรุ ี 25% ตาก 39% 25% ระนอง 38% แพร่ 25% พจิ ติ ร 37% อํานาจเจรญิ 25% บรุ รี ัมย์ 37% 25% อา่ งทอง 37% ตรงั 24% จันทบรุ ี 37% มกุ ดาหาร 24% ศรสี ะเกษ 37% อตุ รดติ ถ์ 23% กาญจนบรุ ี 36% สกลนคร 22% ฉะเชงิ เทรา 36% อา่ งทอง 21% สระแกว้ 36% กาฬสนิ ธุ์ 21% 36% กาญจนบรุ ี 21% มหาสารคาม 36% 21% นครพนม 35% บรุ รี ัมย์ 20% ชยั ภมู ิ 34% ลําพนู 19% กาฬสนิ ธุ์ 34% จนั ทบรุ ี 18% อทุ ยั ธานี 30% อดุ รธานี 17% 29% สรุ าษฎรธ์ านี 17% สมทุ รสาคร 26% พัทลงุ 17% ชยั นาท 25% รอ้ ยเอ็ด 16% 22% หนองคาย 15% อํานาจเจรญิ 19% มหาสารคาม 14% เพชรบรุ ี 19% เพชรบรุ ี 14% 16% ยโสธร 13% ปราจนี บรุ ี 14% หนองบวั ลําภู แมฮ่ อ่ งสอน ประจวบครี ขี นั ธ์ ชมุ พร พังงา สตลู เลย เลย ชยั ภมู ิ ยโสธร หนองคาย ตาก นราธวิ าส นครพนม ปัตตานี ยะลา บงึ กาฬ บงึ กาฬ ยะลา นราธวิ าส ปัตตานี กรงุ เทพมหานคร รปู ที่ 5-2 เปรยี บเทยี บอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสารบรเิ วณชมุ ชนเมอื ง(ซา้ ย)และชมุ ชนชนบท(ขวา) ปี พ.ศ. 2562 รายจงั หวัด THAILAND 039 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 5 อตั ราการสวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามพน้ื ที่ ปี พ.ศ. 2562 5.2 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับข่ีบริเวณชุมชนเมืองและ ชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 เมอ่ื พจิ ารณาเฉพาะกลมุ่ ผขู้ บั ขใี่ นภาพรวมของทงั้ ประเทศผลจากการสำ� รวจ พบว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่บริเวณชุมชนเมืองอยู่ในเกณฑ์ ค่อนข้างสูงเฉล่ียร้อยละ 85 ในขณะที่บริเวณชุมชนชนบทมีอัตรา การสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้ขับขี่เพียงร้อยละ 36 โดยชุมชนเมือง ในภาคกลางและตะวนั ออกยงั คงมอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั สงู กวา่ ภมู ภิ าคอนื่ คอื รอ้ ยละ 90 ในขณะทช่ี มุ ชนชนบทพบวา่ ภาคเหนอื มอี ตั ราการสวมหมวก นริ ภยั สงู สดุ คอื รอ้ ยละ 40 (รูปท่ี 5-3) เม่ือพจิ ารณาในรายจังหวัด พบวา่ กรุงเทพมหานคร มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่ในบริเวณชุมชน เมอื งสงู ทส่ี ุดถงึ ร้อยละ 91 ในขณะที่จงั หวัดปทุมธานี มีอตั ราการสวมหมวก นริ ภยั ของผขู้ บั ขใี่ นบรเิ วณชมุ ชนชนบทสงู ทส่ี ดุ รอ้ ยละ 63 ซง่ึ สงู กวา่ คา่ เฉลยี่ ทั่วทง้ั ประเทศเกอื บ 2 เทา่ ดังแสดงในรูปที่ 5-4 100% 56% 90% 59% 85% ชมุ ชนเมอื ง ชมุ ชนชนบท 90% 31% 39% 33% 36% 80% 70% 65% 60% 50% 40% 40% 30% 20% 10% 0% เหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ กลางและตะวนั ออก ใต ทัง้ ประเทศ รูปท่ี 5-3 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ของผขู้ บั ข่ี บรเิ วณชุมชนเมืองและชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 รายภาค 040 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 5 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั จ�ำแนกตามพื้นท่ี ปี พ.ศ. 2562 กรงุ เทพมหานคร 91% ปทมุ ธานี 63% ปทมุ ธานี 88% สมทุ รปราการ 61% นนทบรุ ี 84% 59% 82% สระบรุ ี 56% นครศรธี รรมราช 79% นนทบรุ ี 55% เพชรบรู ณ์ 78% 54% 78% ภเู ก็ต 54% สมทุ รปราการ 77% สรุ นิ ทร์ 53% พษิ ณุโลก 77% ระยอง 52% สโุ ขทยั 76% นครสวรรค์ 50% ตราด 76% สงิ หบ์ รุ ี 50% ภเู ก็ต 76% เชยี งใหม่ 49% 73% นครนายก 48% นครราชสมี า 72% 46% ชลบรุ ี 72% น่าน 45% แพร่ 71% 45% ชมุ พร 71% เพชรบรู ณ์ 44% 69% ตราด 43% เชยี งใหม่ 69% 43% สงิ หบ์ รุ ี 69% สมทุ รสาคร 42% 68% พะเยา 42% อตุ รดติ ถ์ 67% พจิ ติ ร 42% กําแพงเพชร 66% 41% 66% นครศรธี รรมราช 41% ลําพนู 66% สมทุ รสงคราม 41% สรุ นิ ทร์ 65% ราชบรุ ี 41% ราชบรุ ี 65% นครราชสมี า 40% ขอนแกน่ 64% นครปฐม 40% สรุ าษฎรธ์ านี 63% แมฮ่ อ่ งสอน 40% สระบรุ ี 63% สตลู 40% นครปฐม 62% สโุ ขทยั 39% สงขลา 61% พังงา 39% อบุ ลราชธานี 61% ชลบรุ ี 39% สกลนคร 60% อทุ ยั ธานี 39% พะเยา 60% ระนอง 38% ลพบรุ ี 58% เชยี งราย 38% เชยี งราย 57% 37% หนองบวั ลําภู 57% พระนครศรอี ยธุ ยา 37% พทั ลงุ 57% ลําปาง 36% มกุ ดาหาร 57% สงขลา 35% นครสวรรค์ 57% สระแกว้ 35% พระนครศรอี ยธุ ยา 56% 35% 54% ศรสี ะเกษ 34% ตรัง 54% พษิ ณุโลก 34% ลําปาง 53% 34% อดุ รธานี 53% ลพบรุ ี 32% ระยอง 53% กําแพงเพชร 32% 51% ฉะเชงิ เทรา 32% นา่ น 51% อบุ ลราชธานี 32% สมทุ รสงคราม 50% 31% 49% ขอนแกน่ 31% นครนายก 49% ชยั นาท 31% สพุ รรณบรุ ี 49% ตรงั 31% 48% 30% รอ้ ยเอ็ด 48% สพุ รรณบรุ ี 30% ระนอง 48% อา่ งทอง 30% 48% สกลนคร 29% ประจวบครี ขี ันธ์ 47% บรุ รี ัมย์ 29% พจิ ติ ร 45% 28% ตาก 45% กาญจนบรุ ี 27% 44% อํานาจเจรญิ 27% ฉะเชงิ เทรา 44% 27% สมทุ รสาคร 44% มกุ ดาหาร 26% กาญจนบรุ ี 44% แพร่ 25% 44% 25% บรุ รี ัมย์ 42% ปราจนี บรุ ี 23% ศรสี ะเกษ 42% อตุ รดติ ถ์ 23% 42% 23% จนั ทบรุ ี 38% พทั ลงุ 23% อา่ งทอง 38% สรุ าษฎรธ์ านี 21% อทุ ยั ธานี 31% 21% 31% กาฬสนิ ธุ์ 20% สระแกว้ 28% อดุ รธานี 18% ชยั ภมู ิ 26% จนั ทบรุ ี 18% 25% รอ้ ยเอ็ด 17% ชยั นาท 20% 17% มหาสารคาม 16% ลําพนู มหาสารคาม นครพนม เพชรบรุ ี ยโสธร กาฬสนิ ธุ์ เพชรบรุ ี ปราจนี บรุ ี หนองคาย อํานาจเจรญิ ประจวบครี ขี ันธ์ แมฮ่ อ่ งสอน หนองบวั ลําภู สตลู ชมุ พร พงั งา ตาก เลย ชยั ภมู ิ ยโสธร เลย นราธวิ าส หนองคาย นครพนม ปัตตานี ยะลา ยะลา นราธวิ าส บงึ กาฬ บงึ กาฬ ปัตตานี กรงุ เทพมหานคร รูปที่ 5-4 เปรียบเทียบอตั ราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ขบั ขบ่ี ริเวณชุมชนเมือง (ซ้าย) และชุมชนชนบท (ขวา) ปี พ.ศ. 2562 รายจังหวดั THAILAND 041 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 5 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยจำ� แนกตามพน้ื ท่ี ปี พ.ศ. 2562 5.3 อัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารบริเวณชุมชนเมืองและ ชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 เม่ือพิจารณาเฉพาะกลุ่มผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ในภาพรวมของ ทั้งประเทศการส�ำรวจนี้พบว่า อัตราการสวมหมวกนิรภัยในบริเวณชุมชน เมืองมสี ดั ส่วนลดลงเลก็ น้อยในปี พ.ศ. 2562 คือ รอ้ ยละ 47 ในขณะท่อี ัตรา การสวมหมวกนิรภัยในชุมชนชนบทยังอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างต่�ำเฉล่ียเพียง ร้อยละ 12 และเม่ือพิจารณารายภูมิภาคพบว่า ภาคกลางและตะวันออก มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยบริเวณชุมชนเมืองสูงกว่าภูมิภาคอ่ืน คือ ร้อยละ 52 ในขณะท่ีบริเวณชุมชนชนบท พบว่า ภาคเหนือมีอัตรา การสวมหมวกนิรภัยสูงกว่าภูมิภาคอื่น คือ ร้อยละ 16 ส�ำหรับจังหวัด ที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารในเขตชุมชนเมืองและเขต ชุมชนชนบทสูงสุด คอื กรงุ เทพมหานคร (ร้อยละ 54) และจงั หวดั เชยี งใหม่ (ร้อยละ 25) ตามล�ำดับ อย่างไรก็ดี เมื่อพิจารณาข้อมูลรายจังหวัดพบว่า มีเพียง 1 จังหวัด ที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารในบริเวณ ชุมชนเมืองสูงกว่าค่าเฉล่ียทั้งประเทศ ในขณะที่อัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้โดยสารในบริเวณชุมชนชนบท พบว่า มีเพียง 25 จังหวัด เท่าน้ัน ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั สงู กวา่ คา่ เฉลย่ี ทง้ั ประเทศ ดงั แสดงในรปู ที่ 5-6 100% 23% 52% 18% 47% ชมุ ชนเมอื ง ชมุ ชนชนบท 90% 10% 11% 8% 12% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 29% 20% 16% 10% 0% เหนอื ตะวนั ออกเฉียงเหนอื กลางและตะวันออก ใต ท้ังประเทศ รปู ที่ 5-5 อตั ราการสวมหมวกนิรภัยของผูโ้ ดยสารบรเิ วณชุมชนเมอื งและชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2562 รายภาค 042 อัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผ้ใู ช้รถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 5 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัยจ�ำแนกตามพืน้ ท่ี ปี พ.ศ. 2562 กรงุ เทพมหานคร 54% เชยี งใหม่ 25% นนทบรุ ี 45% ภเู ก็ต 25% 43% พะเยา 23% นครศรธี รรมราช 42% ตราด 21% เชยี งใหม่ 42% ระยอง 21% พษิ ณุโลก 42% 21% 40% ลําปาง 20% หนองบัวลําภู 38% สงิ หบ์ รุ ี 20% แพร่ 36% สรุ นิ ทร์ 20% ตราด 36% แมฮ่ อ่ งสอน 19% 36% 17% สโุ ขทัย 35% น่าน 16% เพชรบรู ณ์ 35% สระบรุ ี 14% 34% พจิ ติ ร 14% ลําพนู 32% นครศรธี รรมราช 14% ชลบรุ ี 31% ลําพนู 14% ภเู ก็ต 31% ปราจนี บรุ ี 14% นครราชสมี า 29% สมทุ รสงคราม 14% สมทุ รปราการ 29% นนทบรุ ี 13% สงิ หบ์ รุ ี 28% เชยี งราย 13% พะเยา 27% สโุ ขทัย 13% อตุ รดติ ถ์ 27% ชลบรุ ี 13% ขอนแกน่ 26% 13% สกลนคร 26% แพร่ 13% ลําปาง 25% 13% อดุ รธานี 25% ศรสี ะเกษ 12% อบุ ลราชธานี 25% นครราชสมี า 12% ชมุ พร 24% 12% สรุ นิ ทร์ 24% นครนายก 12% มกุ ดาหาร 24% ราชบรุ ี 12% รอ้ ยเอ็ด 24% 12% สรุ าษฎรธ์ านี 23% พษิ ณุโลก 12% เชยี งราย 23% พังงา 12% นครปฐม 21% ลพบรุ ี 11% 20% 11% น่าน 18% สมทุ รปราการ 11% ลพบรุ ี 18% กาฬสนิ ธุ์ 11% ระยอง 17% จันทบรุ ี 10% ราชบรุ ี 16% มกุ ดาหาร 10% ประจวบครี ขี นั ธ์ 16% ปทมุ ธานี 10% 16% อตุ รดติ ถ์ 10% ตาก 15% 10% ปทมุ ธานี 15% หนองบวั ลําภู 10% มหาสารคาม 15% ขอนแกน่ 10% นครพนม 14% นครปฐม 9% 14% 9% สระบรุ ี 14% นครสวรรค์ 9% กาฬสนิ ธุ์ 13% กําแพงเพชร 9% อํานาจเจรญิ 13% 9% สพุ รรณบรุ ี 13% ระนอง 8% 13% สระแกว้ 8% บรุ รี ัมย์ 13% อํานาจเจรญิ 8% กําแพงเพชร 13% สกลนคร 8% 12% สพุ รรณบรุ ี 8% อา่ งทอง 12% ชยั นาท 8% จนั ทบรุ ี 12% หนองคาย 8% ระนอง 12% ฉะเชงิ เทรา 8% 11% เพชรบรู ณ์ 8% ศรสี ะเกษ 11% อบุ ลราชธานี 8% พจิ ติ ร 10% บรุ รี ัมย์ 8% 10% รอ้ ยเอ็ด 7% พระนครศรอี ยธุ ยา 10% พระนครศรอี ยธุ ยา 7% พัทลงุ 10% สรุ าษฎรธ์ านี 7% 9% เพชรบรุ ี 7% นครนายก 9% สมทุ รสาคร 7% ชยั นาท 9% อดุ รธานี 6% 8% อทุ ยั ธานี 6% ปราจนี บรุ ี 7% บงึ กาฬ 6% ชยั ภมู ิ 7% 6% 7% เลย 5% สระแกว้ 6% สงขลา 5% เลย 6% มหาสารคาม 5% 5% อา่ งทอง 5% แมฮ่ อ่ งสอน 5% ยโสธร 3% สงขลา 5% 3% 3% ตรัง 2% ฉะเชงิ เทรา 3% พัทลงุ เพชรบรุ ี กาญจนบรุ ี พังงา ชยั ภมู ิ หนองคาย สตลู นครสวรรค์ ประจวบครี ขี ันธ์ ยโสธร นครพนม ตรงั ชมุ พร สตลู ตาก กาญจนบรุ ี ปัตตานี บงึ กาฬ ยะลา อทุ ัยธานี นราธวิ าส สมทุ รสงคราม กรงุ เทพมหานคร ยะลา สมทุ รสาคร ปัตตานี นราธวิ าส รปู ท่ี 5-6 เปรยี บเทยี บอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะผโู้ ดยสารบรเิ วณชมุ ชนเมอื ง (ซา้ ย) และชมุ ชนชนบท (ขวา) ปี พ.ศ. 2562 รายจงั หวดั THAILAND 043 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019



THAILAND MOTO RC YC L E HELMET USE 2019 บทท่ี 6 การเปล่ียนแปลง อัตราการสวมหมวก นริ ภยั ในประเทศไทย รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562

บทที่ 6 การเปลยี่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในประเทศไทยรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 บทท่ี 6 เนื้อหาในบทน้ีน�ำเสนอการเปล่ียนแปลงของอัตราการสวมหมวกนิรภัย การเปล่ยี นแปลง ในประเทศไทย รายจังหวัด 5 ปี ย้อนหลัง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558-2562 อัตราการสวม ท้ังในภาพรวมผู้ขับข่ีและผู้โดยสาร เฉพาะผู้ขับข่ี และเฉพาะผู้โดยสาร หมวกนริ ภยั ประกอบด้วย ในประเทศไทย 6.1 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับขี่และผู้โดยสาร รายจงั หวดั รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ปี พ.ศ. 6.2 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้ขับขี่ รายจังหวัด 2558-2562 ปี พ.ศ. 2558-2562 6.3 การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะผโู้ ดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 6.1 การเปลยี่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแี่ ละผโู้ ดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 เมื่อพิจารณาการเปลี่ยนแปลงของอัตราการสวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับขี่และผู้โดยสาร รายจังหวัด ในช่วง 5 ปี ที่ผ่านมา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558 จนถึงปัจจุบัน ปี พ.ศ. 2562 พบว่า ในภาพรวมหลายจังหวัดมีพัฒนาการที่ดีข้ึน ในการส่งเสริมให้ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ (ท้ังผู้ขับขี่และผู้โดยสาร) สวมหมวกนิรภัยขณะขับข่ี ซ่ึงบางจังหวัดมีอัตรา การสวมหมวกนริ ภยั เพม่ิ สงู ขน้ึ กวา่ รอ้ ยละ 5 ไดแ้ ก่ นครสวรรค์ เพชรบรู ณ์ แพร่ มกุ ดาหาร นครปฐม ระยอง นครนายก เป็นตน้ ในขณะเดยี วกันอกี หลายจงั หวัดกลบั มีอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยลดลงอย่างเห็นไดช้ ัดเจน เชน่ ตาก เลย บึงกาฬ เพชรบุรี เปน็ ต้น ซ่งึ มอี ัตราการสวมหมวกนิรภยั ลดลงมากกว่าร้อยละ 10 สำ� หรับการเปลีย่ นแปลงอตั รา การสวมหมวกนิรภยั รวมผ้ขู ับขแี่ ละผูโ้ ดยสารรถจกั รยานยนต์ รายจังหวัด แสดงไว้ในรปู ท่ี 6-1 ถงึ 6-4 046 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ของผ้ใู ชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 6 การเปลีย่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 รวมผ้ขู ับขี่ และผู้โดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% เชยี งใหม -2% ภาคเหนือ ลำปาง 4% พษิ ณโุ ลก 1% อุตรดิตถ 0% นครสวรรค กำแพงเพชร 6% เชียงราย 1% -4% ตาก -15% นาน -3% พะเยา พิจิตร 3% เพชรบูรณ 3% แพร 6% แมฮ อ งสอน ลำพนู 7% สุโขทัย -8% อุทยั ธานี 5% -4% 2% รูปท่ี 6-1 การเปลีย่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยรวมผู้ขบั ข่ีและผโู้ ดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคเหนอื THAILAND 047 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 6 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 รวมผ้ขู ับข่ี และผูโ้ ดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% นครราชสีมา -2% ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ ขอนแกน -4% อดุ รธานี 3% สกลนคร -4% รอ ยเอ็ด -1% 4% -1% 3% อบุ ลราชธานี กาฬสนิ ธุ -2% 7% ชัยภมู ิ 4% นครพนม 0% บรุ รี มั ย -2% 3% มหาสารคาม -1% มุกดาหาร -12% ยโสธร เลย -4% สุรนิ ทร -4% ศรีสะเกษ -4% หนองคาย -19% หนองบัวลำภู อำนาจเจริญ บึงกาฬ รปู ที่ 6-2 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภัยรวมผู้ขับขีแ่ ละผู้โดยสาร รายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื 048 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใชร้ ถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 6 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 รวมผขู้ ับขี่ และผ้โู ดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% พระนครศรอี ยธุ ยา -4% ภาคกลางและตะวนั ออก กรงุ เทพมหานคร 8% นนทบุรี ปทุมธานี 3% สระบุรี 3% สมทุ รสาคร 0% นครปฐม 4% สุพรรณบุรี เพชรบุรี 7% ชยั นาท 0% ลพบรุ ี -10% สงิ หบ รุ ี -8% อางทอง กาญจนบุรี 5% ประจวบครี ขี ันธ 5% ราชบรุ ี -6% สมุทรสงคราม -3% ชลบรุ ี 0% ระยอง 2% จนั ทบรุ ี -7% ปราจนี บุรี 3% สมุทรปราการ 7% ฉะเชงิ เทรา -2% ตราด -1% นครนายก -3% สระแกว 0% -7% 9% 2% รปู ท่ี 6-3 การเปล่ยี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผู้ขับขีแ่ ละผู้โดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคกลางและตะวันออก THAILAND 049 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 6 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ในประเทศไทยรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 รวมผูข้ ับขี่ และผูโ้ ดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% สุราษฎรธานี -7% 4% ภาคใต นครศรธี รรมราช 1% -2% 1% สงขลา -4% ชุมพร 5% -6% 5% ตรงั -7% 3% กระบี่ พงั งา -2% 2% พทั ลงุ -2% ภเู กต็ ระนอง สตูล ยะลา ปตตานี นราธวิ าส รปู ท่ี 6-4 การเปลีย่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภยั รวมผขู้ ับข่แี ละผโู้ ดยสาร รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคใต้ 050 อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผูใ้ ชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 6 การเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 6.2 การเปลยี่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภัยเฉพาะผ้ขู บั ขี่ รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 หากพจิ ารณาการเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะในตำ� แหนง่ ผขู้ บั ขรี่ ายจงั หวดั ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2558-2562 พบว่า หลายจังหวัดมีแนวโน้มของอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ไปในทิศทางท่ีดีข้ึน ซ่ึงบางจังหวัดมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับข่ีเพ่ิมสูงขึ้นมากกว่าร้อยละ 5 ได้แก่ นครสวรรค์ เพชรบูรณ์ แพร่ มุกดาหาร ระยอง นครนายก กระบี่ เป็นต้น ในขณะเดียวกันก็พบว่ามีหลายจังหวัดที่มีแนวโน้มของอัตรา การสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ลดลงมากกว่าร้อยละ 10 ได้แก่ ตาก แม่ฮ่องสอน เลย บึงกาฬ เพชรบุรี สมุทรสงคราม เป็นต้น ส�ำหรับการเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับข่ีรถจักรยานยนต์ ในแตล่ ะจงั หวัด แสดงไวใ้ นรปู ที่ 6-5 ถงึ 6-8 เฉพาะผขู้ บั ขี่ -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% เชยี งใหม -2% 4% ภาคเหนอื ลำปาง 1% -1% พษิ ณโุ ลก 7% อตุ รดิตถ -3% 1% นครสวรรค -15% กำแพงเพชร 3% เชยี งราย -5% 5% 8% ตาก -14% 7% นา น -5% พะเยา 5% พิจิตร เพชรบรู ณ 2% แพร แมฮองสอน ลำพนู สุโขทยั อุทัยธานี รปู ที่ 6-5 การเปลีย่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผขู้ ับข่ี รายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคเหนอื THAILAND 051 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 6 การเปลีย่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 เฉพาะผู้ขับข่ี -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% นครราชสีมา -1% ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื ขอนแกน -3% อดุ รธานี สกลนคร 2% รอยเอ็ด -1% 0% อุบลราชธานี -1% กาฬสนิ ธุ ชยั ภูมิ 3% นครพนม -2% บุรีรัมย 4% มหาสารคาม 0% มกุ ดาหาร -2% ยโสธร เลย 9% สรุ นิ ทร 1% ศรสี ะเกษ -13% หนองคาย 5% หนองบัวลำภู -5% อำนาจเจริญ -4% -5% บึงกาฬ -26% 4% รูปท่ี 6-6 การเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผูข้ ับข่ี รายจังหวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื 052 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 6 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนิรภัย ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 เฉพาะผู้ขับขี่ -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% พระนครศรีอยธุ ยา -5% ภาคกลางและตะวนั ออก กรุงเทพมหานคร 5% นนทบรุ ี ปทุมธานี 2% สระบุรี 0% สมทุ รสาคร 0% นครปฐม สุพรรณบุรี 5% เพชรบรุ ี 4% ชัยนาท 0% ลพบรุ ี -12% สงิ หบรุ ี -7% อา งทอง 5% กาญจนบรุ ี 5% ประจวบคีรีขันธ -6% ราชบุรี -4% สมุทรสงคราม -1% ชลบรุ ี 2% ระยอง -10% จันทบุรี 3% ปราจีนบรุ ี สมุทรปราการ 8% ฉะเชงิ เทรา -3% ตราด -3% นครนายก -4% สระแกว 0% -8% 9% 4% รูปที่ 6-7 การเปล่ยี นแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะผูข้ ับขี่ รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคกลางและตะวันออก THAILAND 053 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 6 การเปล่ยี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ในประเทศไทยรายจงั หวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 เฉพาะผขู้ ับขี่ -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% สุราษฎรธ านี -8% 4% ภาคใต นครศรธี รรมราช -3% 1% สงขลา -6% 7% ชุมพร 5% -3% ตรัง 0% กระบ่ี -7% พังงา -8% 3% พัทลงุ ภูเกต็ -4% ระนอง -5% สตลู ยะลา ปตตานี นราธวิ าส รปู ท่ี 6-8 การเปลี่ยนแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยเฉพาะผ้ขู ับข่ี รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคใต้ 054 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผใู้ ชร้ ถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 6 การเปลีย่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 6.3 การเปลยี่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยเฉพาะผู้โดยสาร รายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ผลการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาพบว่า ยังอยู่ ในเกณฑ์ที่ค่อนข้างตำ�่ เพียงร้อยละ 19-24 เท่านั้น แต่หากพิจารณาการเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ในระดับพื้นที่รายจังหวัด ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2558-2562 พบว่า บางจังหวัดมีการสวม หมวกนิรภัยของผ้โู ดยสารรถจักรยานยนตเ์ พิม่ ขึ้นอยา่ งเห็นไดช้ ัด เชน่ นครปฐม กรุงเทพมหานคร ระยอง เป็นตน้ แต่ในขณะเดียวกันบางจังหวัดก็มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ลดลงอย่างชัดเจน ซึ่งบางจังหวดั ลดลงมากกว่าร้อยละ 10 เช่น ตาก พงั งา เปน็ ตน้ ส�ำหรบั การเปลยี่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผโู้ ดยสารรถจักรยานยนตใ์ นแตล่ ะจงั หวัด แสดงไว้ในรปู ท่ี 6-9 ถึง 6-12 เฉพาะผู้โดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% เชียงใหม -5% ภาคเหนือ ลำปาง 1% 4% พษิ ณุโลก อุตรดติ ถ 0% นครสวรรค 1% กำแพงเพชร 1% เชยี งราย -6% ตาก -10% นา น พะเยา 2% พิจติ ร 0% เพชรบรู ณ 1% แพร แมฮองสอน 3% ลำพนู 4% สุโขทัย 2% อุทยั ธานี 4% 0% 1% รูปท่ี 6-9 การเปลี่ยนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผู้โดยสาร รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคเหนือ THAILAND 055 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 6 การเปล่ยี นแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 เฉพาะผู้โดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% นครราชสมี า -5% ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ ขอนแกน -7% อุดรธานี สกลนคร 1% รอ ยเอด็ -4% อบุ ลราชธานี 1% กาฬสินธุ -2% ชัยภมู ิ นครพนม 2% บุรีรมั ย -2% มหาสารคาม 0% มกุ ดาหาร -1% ยโสธร -1% เลย สุรนิ ทร 1% ศรสี ะเกษ -5% หนองคาย -5% หนองบัวลำภู 3% อำนาจเจรญิ -4% -5% บงึ กาฬ -2% 1% 3% รูปที่ 6-10 การเปลย่ี นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยเฉพาะผ้โู ดยสาร รายจงั หวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 056 อตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ของผใู้ ช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 6 การเปล่ยี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในประเทศไทยรายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 เฉพาะผู้โดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% พระนครศรอี ยุธยา -5% ภาคกลางและตะวันออก กรุงเทพมหานคร 14% นนทบรุ ี ปทุมธานี 5% สระบุรี 3% สมุทรสาคร -2% นครปฐม 3% สุพรรณบรุ ี เพชรบุรี 9% ชัยนาท -3% ลพบรุ ี -5% สงิ หบรุ ี -6% อางทอง กาญจนบุรี 3% ประจวบครี ขี ันธ 3% ราชบุรี -6% สมทุ รสงคราม -1% ชลบรุ ี 1% ระยอง 2% จันทบุรี -1% ปราจีนบรุ ี 1% สมุทรปราการ ฉะเชิงเทรา 7% ตราด -2% นครนายก -1% สระแกว 0% -1% -5% 0% -5% รูปท่ี 6-11 การเปลยี่ นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะผู้โดยสาร รายจังหวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคกลางและตะวันออก THAILAND 057 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 6 การเปลย่ี นแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภยั ในประเทศไทยรายจังหวดั ปี พ.ศ. 2558-2562 เฉพาะผู้โดยสาร -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% สรุ าษฎรธ านี -9% 4% ภาคใต นครศรธี รรมราช -1% 5% สงขลา ชมุ พร -13% -3% 2% 2% ตรัง -3% กระบี่ -2% 4% พังงา 6% พทั ลงุ 0% ภูเกต็ 0% ระนอง 0% สตูล ยะลา ปตตานี นราธิวาส รปู ท่ี 6-12 การเปลีย่ นแปลงอัตราการสวมหมวกนริ ภัยเฉพาะผู้โดยสาร รายจังหวัด ปี พ.ศ. 2558-2562 ภาคใต้ 058 อัตราการสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใช้รถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

THAILAND MOTO RC YC L E HELMET USE 2019 บทที่ 7 จงั หวัดทมี่ ีอตั รา การสวมหมวก นิรภยั พฒั นาการ ดีเดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562

บทที่ 7 จังหวดั ท่มี ีอตั ราการสวมหมวกนริ ภัยพฒั นาการดีเด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 บทท่ี 7 เนอื้ หาในบทนน้ี ำ� เสนอจงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ จงั หวดั ทีม่ อี ัตรา และจงั หวดั ทม่ี พี ฒั นาการของอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เพม่ิ ขน้ึ ดเี ดน่ ในเขต การสวมหมวก ชุมชนเมืองและชุมชนชนบท โดยพิจารณาการเปลี่ยนแปลงอัตราการสวม นิรภยั พฒั นาการ หมวกนิรภัยในภาพรวมท้ังจังหวัด ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2560-2562 โดยจำ� แนก ดีเด่น ปี พ.ศ. ออกเปน็ แต่ละภมู ิภาค รวมถึงจังหวดั ที่มีอัตราการสวมหมวกนริ ภัยในกลุม่ 2560-2562 ผ้โู ดยสารสูงสุดในปี พ.ศ. 2562 7.1จงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ปีพ.ศ.2560-2562 ภาคเหนือ 7.2จงั หวดั ทม่ี อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ปีพ.ศ.2560-2562 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ 7.3จงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ปีพ.ศ.2560-2562 ภาคกลางและตะวันออก 7.4 จงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ภาคใต้ 7.5 จังหวัดท่ีมีพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพ่ิมข้ึนดีเด่น ในเขตชมุ ชนเมอื ง 7.6 จังหวัดท่ีมีพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพ่ิมข้ึนดีเด่น ในเขตชมุ ชนชนบท 7.7 จังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้โดยสารสูงสุด ปี พ.ศ. 2562 7.1 จังหวัดที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 ภาคเหนือ ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 3 ปี ท่ีผ่านมา ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคเหนือพบว่า ในภาพรวม บางจังหวัดมีแนวโน้มอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพ่ิมขึ้น เช่น เชียงใหม่ พิษณุโลก นครสวรรค์ เชียงราย น่าน พิจิตร แพร่ เป็นต้น ในขณะที่ บางจังหวัดก็มีแนวโน้มลดลงอยา่ งต่อเนื่อง เชน่ กำ� แพงเพชร ตาก เปน็ ตน้ ส�ำหรับจังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ต้ังแต่ ปี พ.ศ.2560-2562ในภาคเหนอื 3อนั ดบั แรกไดแ้ ก่อนั ดบั ท่ี1จงั หวดั เชยี งใหม่ อันดับท่ี 2 จังหวัดพิษณุโลก และอันดับที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์ ดังแสดง ในรปู ที่ 7-1 ถึงรูปที่ 7-3 060 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผู้ใช้รถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 7 จังหวัดทม่ี อี ตั ราการสวมหมวกนิรภัยพฒั นาการดีเด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 2560 2561 2562 100% 58% 55% 53% 50% 90% 33% 30% 80% เฉพาะผขู บั ข่ี เฉพาะผูโดยสาร แนวโนม อตั ราการ 70% 59% สวมหมวกนิรภัย 60% 54% ในภาพรวม 50% 36% จงั หวัดเชยี งใหม 40% 30% เฉล่ยี รวมผูขับขีแ่ ละผโู ดยสาร 20% 10% 52% 0% รวมผูข บั ขีแ่ ละผูโดยสาร รปู ที่ 7-1 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดเชยี งใหม่ 2560 2561 2562 100% 58% 54% 51% 46% 90% 29% 24% 80% เฉพาะผูขับข่ี เฉพาะผโู ดยสาร แนวโนม อัตราการ 70% 57% สวมหมวกนริ ภยั 60% 51% ในภาพรวม 50% 31% จังหวัดพษิ ณุโลก 40% 30% เฉล่ียรวมผขู บั ขแ่ี ละผูโ ดยสาร 20% 10% 49% 0% รวมผูข ับขแ่ี ละผโู ดยสาร รปู ที่ 7-2 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวดั พษิ ณุโลก THAILAND 061 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 7 จังหวดั ทมี่ อี ัตราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดีเดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 100% 2560 2561 2562 90% 59% 51% 54% 49% 40% 43% 80% 15% 10% 10% แนวโนมอตั ราการ 70% รวมผูข บั ขแ่ี ละผโู ดยสาร เฉพาะผูข บั ข่ี เฉพาะผโู ดยสาร สวมหมวกนริ ภยั 60% ในภาพรวม 50% จงั หวดั นครสวรรค 40% 30% เฉล่ียรวมผูขบั ขี่และผโู ดยสาร 20% 10% 44% 0% รปู ท่ี 7-3 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภัย ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดนครสวรรค์ 062 อัตราการสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 7 จังหวัดทม่ี อี ัตราการสวมหมวกนิรภยั พฒั นาการดีเดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 7.2 จั ง ห วั ด ท่ี มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น ปี พ.ศ. 2560-2562 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 3 ปี ท่ีผ่านมา ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบว่า ในภาพรวมบางจังหวัดมีแนวโน้มอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพ่ิมข้ึน เช่น สุรินทร์ อบุ ลราชธานี นครราชสมี า อุดรธานี บรุ ีรมั ย์ เป็นตน้ แต่ในหลาย จังหวัดก็มีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง เช่น เลย หนองบัวล�ำภู เป็นต้น อย่างไรก็ตามจังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 3 อนั ดบั แรก ไดแ้ ก่ อนั ดบั ท่ี 1 จังหวัดสุรินทร์ อันดับที่ 2 จังหวัดอุบลราชธานี และอันดับท่ี 3 จังหวัด นครราชสมี า ดังแสดงในรูปท่ี 7-4 ถึง 7-6 2560 2561 2562 100% 54% 58% 45% 48% 90% 19% 21% 80% เฉพาะผูข ับขี่ เฉพาะผโู ดยสาร แนวโนม อตั ราการ 70% 54% สวมหมวกนริ ภยั 60% ในภาพรวม 50% 45% จังหวดั สุรนิ ทร 40% 19% 30% เฉลยี่ รวมผขู บั ข่แี ละผูโ ดยสาร 20% 10% 46% 0% รวมผูข ับข่แี ละผูโ ดยสาร รปู ท่ี 7-4 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวดั สรุ ินทร์ THAILAND 063 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 7 จงั หวัดทมี่ ีอัตราการสวมหมวกนริ ภัยพฒั นาการดเี ดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 แนวโนมอตั ราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนริ ภัย 90% ในภาพรวม 80% 49% 45% 47% จงั หวดั อบุ ลราชธานี 70% 43% 39% 40% 60% 21% 18% 14% เฉลย่ี รวมผูขับข่แี ละผูโดยสาร 50% 40% รวมผูขับขี่และผูโดยสาร เฉพาะผูขบั ข่ี เฉพาะผูโดยสาร 41% 30% 20% 10% 0% รปู ที่ 7-5 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดอุบลราชธานี แนวโนม อัตราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนิรภยั 90% ในภาพรวม 80% 45% 49% 48% จงั หวดั นครราชสมี า 70% 39% 41% 40% 60% 18% 18% 17% เฉลย่ี รวมผขู บั ขแ่ี ละผูโดยสาร 50% 40% รวมผขู ับขแ่ี ละผูโดยสาร เฉพาะผขู บั ข่ี เฉพาะผโู ดยสาร 40% 30% 20% 10% 0% รปู ที่ 7-6 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดนครราชสีมา 064 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 7 จังหวดั ท่มี ีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพฒั นาการดีเดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 7.3 จั ง ห วั ด ท่ี มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น ปี พ.ศ. 2560-2562 ภาคกลางและภาคตะวนั ออก ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 3 ปี ท่ีผ่านมา ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคกลางและภาคตะวันออก พบว่า ในภาพรวมบางจังหวัดมีแนวโน้มอัตราการสวมหมวกนิรภัย เพิม่ ข้นึ เชน่ นนทบรุ ี ปทุมธานี ระยอง สระบรุ ี สมุทรสาคร นครปฐม ราชบุรี เปน็ ตน้ สำ� หรบั จงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ตง้ั แต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคกลางและภาคตะวันออก 3 อนั ดับแรก (ไมร่ วม กรุงเทพมหานคร) ได้แก่ อันดับท่ี 1 จังหวัดนนทบุรี อันดับท่ี 2 จังหวัด ปทมุ ธานี และอันดบั ที่ 3 จังหวัดระยอง ดงั แสดงในรูปที่ 7-7 ถงึ 7-9 2560 2561 2562 70% 73% 100% 60% 63% 27% 30% 90% เฉพาะผูข บั ข่ี เฉพาะผโู ดยสาร แนวโนม อัตราการ 80% 70% สวมหมวกนริ ภยั 70% 58% ในภาพรวม 60% 22% จังหวดั นนทบุรี 50% 40% เฉลย่ี รวมผขู บั ขแี่ ละผโู ดยสาร 30% 20% 60% 10% 0% รวมผูข บั ขแี่ ละผูโ ดยสาร รูปท่ี 7-7 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวดั นนทบรุ ี THAILAND 065 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 7 จงั หวดั ทม่ี ีอัตราการสวมหมวกนริ ภัยพัฒนาการดเี ดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 2560 2561 2562 69% 71% 100% 56% 58% 14% 16% 90% เฉพาะผูขับขี่ เฉพาะผโู ดยสาร แนวโนม อตั ราการ 80% 69% สวมหมวกนริ ภยั 70% 55% ในภาพรวม 60% 14% จังหวดั ปทมุ ธานี 50% 40% เฉลย่ี รวมผขู บั ขแี่ ละผโู ดยสาร 30% 20% 56% 10% 0% รวมผขู บั ขแี่ ละผูโดยสาร รปู ท่ี 7-8 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภัย ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวัดปทุมธานี 2560 2561 2562 100% 61% 60% 52% 51% 90% 24% 23% 80% เฉพาะผขู ับขี่ เฉพาะผโู ดยสาร แนวโนม อตั ราการ 70% 50% สวมหมวกนิรภัย 60% 43% ในภาพรวม 50% 16% จังหวดั ระยอง 40% 30% เฉลย่ี รวมผขู ับขแี่ ละผูโ ดยสาร 20% 10% 49% 0% รวมผูขบั ขแ่ี ละผโู ดยสาร รูปที่ 7-9 พฒั นาการอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดระยอง 066 อัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผูใ้ ช้รถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 7 จงั หวดั ท่มี อี ตั ราการสวมหมวกนิรภยั พฒั นาการดเี ดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 7.4 จั ง ห วั ด ท่ี มี อั ต ร า ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย พั ฒ น า ก า ร ดี เ ด ่ น ปี พ.ศ. 2560-2562 ภาคใต้ ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 3 ปี ท่ีผ่านมา ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในพ้ืนท่ีภาคใต้ พบว่า ในภาพรวม บางจงั หวดั มแี นวโนม้ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เพมิ่ ขน้ึ อยา่ งเหน็ ไดช้ ดั เจน เช่น ภูเก็ต นครศรีธรรมราช สงขลา กระบ่ี ระนอง เป็นต้น ในขณะที่ บางจังหวัดในพื้นที่ภาคใต้มีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง เช่น ตรัง สตูล เปน็ ตน้ สำ� หรบั จงั หวดั ทมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั พฒั นาการดเี ดน่ ตงั้ แต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคใต้ 3 อันดบั แรก ไดแ้ ก่ อนั ดบั ท่ี 1 จังหวดั ภเู กต็ อนั ดับท่ี 2 จังหวัดนครศรีธรรมราช และอนั ดบั ที่ 3 จังหวัดสงขลา ดังแสดง ในรูปท่ี 7-10 ถงึ 7-12 2560 2561 2562 70% 70% 100% 61% 61% 31% 30% 90% เฉพาะผูขบั ข่ี เฉพาะผโู ดยสาร 80% 71% แนวโนม อตั ราการ 70% 62% สวมหมวกนิรภยั 60% 37% ในภาพรวม 50% จังหวดั ภูเก็ต 40% 30% เฉล่ียรวมผขู บั ขแ่ี ละผโู ดยสาร 20% 10% 61% 0% รวมผูขับข่ีและผูโ ดยสาร รูปท่ี 7-10 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดภเู กต็ THAILAND 067 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 7 จังหวดั ที่มอี ัตราการสวมหมวกนิรภยั พฒั นาการดีเด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 แนวโนม อตั ราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนิรภยั 90% 66% 68% ในภาพรวม 80% 57% 59% 60% 70% 33% 35% 51% จงั หวดั นครศรธี รรมราช 60% 25% 50% รวมผูขบั ขีแ่ ละผูโดยสาร เฉพาะผขู บั ข่ี เฉลีย่ รวมผูข บั ขแี่ ละผโู ดยสาร 40% เฉพาะผโู ดยสาร 30% 56% 20% 10% 0% รปู ท่ี 7-11 พฒั นาการอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวัดนครศรธี รรมราช 2560 2561 2562 100% 52% 51% 41% 40% 90% 10% 9% 80% เฉพาะผูขับข่ี เฉพาะผโู ดยสาร แนวโนม อัตราการ 70% 46% สวมหมวกนริ ภยั 60% ในภาพรวม 50% 37% จังหวัดสงขลา 40% 11% 30% เฉลย่ี รวมผูขบั ขแ่ี ละผโู ดยสาร 20% 10% 39% 0% รวมผูขบั ขี่และผโู ดยสาร รูปท่ี 7-12 พฒั นาการอัตราการสวมหมวกนริ ภัย ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวดั สงขลา 068 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ของผใู้ ชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 7 จังหวดั ทมี่ อี ัตราการสวมหมวกนริ ภัยพฒั นาการดีเด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 7.5 จงั หวดั ทม่ี พี ฒั นาการของอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เพม่ิ ขนึ้ ดเี ดน่ ในเขตชมุ ชนเมอื ง ปี พ.ศ. 2560-2562 ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 3 ปี ทีผ่ า่ นมา ตัง้ แต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในเขตชุมชนเมอื ง พบว่า ในภาพรวม บางจังหวัดมีแนวโน้มอัตราการสวมหมวกนิรภัยในเขตชุมชนเมืองเพิ่มขึ้น อย่างเห็นได้ชัดเจน เชน่ อตุ รดิตถ์ นครราชสมี า สงิ หบ์ รุ ี นครศรธี รรมราช เชียงใหม่ พะเยา อดุ รธานี อุบลราชธานี นนทบรุ ี นครปฐม ลพบุรี ราชบุรี นครนายก เป็นต้น ส�ำหรับจังหวัดท่ีมีพัฒนาการของอัตราการสวมหมวก นริ ภยั เพมิ่ ขน้ึ ดเี ดน่ ตง้ั แต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 เปน็ อนั ดบั 1 ในแตล่ ะภาค ได้แก่ ภาคเหนือ จังหวัดอุตรดิตถ์, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัด นครราชสีมา, ภาคกลางและภาคตะวันออก จังหวัดสิงห์บุรี, และภาคใต้ จังหวดั นครศรธี รรมราช ดังแสดงในรปู ที่ 7-13 ถึง 7-16 2560 2561 2562 66% 71% 100% 58% 61% 32% 29% 90% เฉพาะผูข ับข่ี เฉพาะผโู ดยสาร 80% แนวโนม อตั ราการ 70% 62% สวมหมวกนริ ภยั 60% 52% ในเขตชมุ ชนเมอื ง 50% 20% จังหวัดอุตรดติ ถ 40% 30% เฉล่ยี รวมผูขบั ขแี่ ละผโู ดยสาร 20% 10% 57% 0% รวมผขู บั ข่แี ละผูโดยสาร รูปที่ 7-13 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในเขตชุมชนเมอื ง ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวัดอตุ รดติ ถ์ THAILAND 069 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 7 จงั หวัดที่มีอตั ราการสวมหมวกนิรภัยพฒั นาการดีเดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 แนวโนมอัตราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนิรภัย 90% 66% 74% 76% ในเขตชมุ ชนเมอื ง 80% 57% 64% 66% จงั หวดั นครราชสมี า 70% 29% 33% 34% 60% เฉลย่ี รวมผขู บั ขี่และผโู ดยสาร 50% รวมผูขบั ขแ่ี ละผโู ดยสาร เฉพาะผูขบั ขี่ เฉพาะผโู ดยสาร 40% 62% 30% 20% 10% 0% รูปที่ 7-14 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนริ ภัย ในเขตชุมชนเมอื ง ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวดั นครราชสมี า 2560 2561 2562 71% 100% 63% 62% 53% 31% 90% 20% เฉพาะผโู ดยสาร 80% เฉพาะผขู บั ข่ี แนวโนม อัตราการ 70% 59% สวมหมวกนิรภัย 60% 48% ในเขตชุมชนเมือง 50% 18% จงั หวัดสงิ หบ ุรี 40% 30% เฉลยี่ รวมผขู ับขแ่ี ละผโู ดยสาร 20% 10% 54% 0% รวมผขู ับขแี่ ละผูโ ดยสาร รปู ที่ 7-15 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในเขตชุมชนเมอื ง ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวัดสงิ หบ์ รุ ี 070 อัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 7 จังหวัดทมี่ ีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพฒั นาการดเี ด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 แนวโนม อัตราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนิรภยั 90% 82% 83% 82% ในเขตชมุ ชนเมอื ง 80% 72% 75% 72% 70% 47% 52% 43% จังหวัดนครศรธี รรมราช 60% 50% รวมผูขับข่ีและผูโดยสาร เฉพาะผขู ับข่ี เฉพาะผโู ดยสาร เฉลีย่ รวมผขู บั ข่แี ละผูโดยสาร 40% 30% 73% 20% 10% 0% รูปที่ 7-16 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในเขตชมุ ชนเมือง ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวดั นครศรีธรรมราช THAILAND 071 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 7 จงั หวัดทมี่ ีอัตราการสวมหมวกนิรภยั พัฒนาการดีเดน่ ปี พ.ศ. 2560-2562 7.6 จงั หวดั ทมี่ พี ฒั นาการของอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เพมิ่ ขนึ้ ดเี ดน่ ในเขตชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560-2562 ผลจากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 3 ปี ทผ่ี ่านมา ตงั้ แต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในเขตชมุ ชนชนบท พบวา่ ในภาพรวม บางจงั หวดั มแี นวโนม้ อตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในเขตชมุ ชนชนบทเพมิ่ ขนึ้ อย่างเห็นไดช้ ัดเจน เชน่ น่าน สุรินทร์ สระบรุ ี กระบี่ พิจิตร ล�ำพูน อุทยั ธานี นนทบรุ ี สมทุ รสาคร สงิ หบ์ ุรี อ่างทอง ชลบรุ ี ระยอง สระแกว้ ตรงั เปน็ ต้น ส�ำหรับจังหวัดที่มีพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพิ่มขึ้นดีเด่น ตงั้ แต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 เปน็ อนั ดบั 1 ในแตล่ ะภาคไดแ้ ก่ ภาคเหนอื จงั หวดั นา่ น, ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื จงั หวดั สรุ นิ ทร,์ ภาคกลางและภาคตะวนั ออก จังหวัดสระบุร,ี และภาคใต้ จงั หวดั กระบ่ี ดังแสดงในรูปที่ 7-17 ถึง 7-20 แนวโนมอตั ราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนริ ภยั 90% ในเขตชมุ ชนชนบท 80% 38% 39% 49% จังหวัดนาน 70% 31% 33% 42% 60% 9% 12% 19% เฉลี่ยรวมผขู บั ข่แี ละผโู ดยสาร 50% 40% รวมผขู บั ข่ีและผโู ดยสาร เฉพาะผูขบั ข่ี เฉพาะผโู ดยสาร 35% 30% 20% 10% 0% รูปท่ี 7-17 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในเขตชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2560-2562 จังหวัดน่าน 072 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ของผใู้ ชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 7 จังหวดั ทม่ี ีอัตราการสวมหมวกนิรภยั พัฒนาการดเี ด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 แนวโนมอตั ราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนริ ภยั 90% ในเขตชุมชนชนบท 80% 50% 50% 54% จังหวัดสุรินทร 70% 42% 40% 45% 60% 18% 16% 20% เฉลยี่ รวมผขู บั ขี่และผูโดยสาร 50% 40% รวมผูข บั ข่ีและผโู ดยสาร เฉพาะผขู ับขี่ เฉพาะผูโ ดยสาร 42% 30% 20% 10% 0% รปู ท่ี 7-18 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในเขตชมุ ชนชนบท ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดสุรินทร์ แนวโนมอตั ราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนิรภัย 90% ในเขตชมุ ชนชนบท 80% 49% 54% 59% จังหวดั สระบุรี 70% 40% 45% 50% 60% 16% 17% 17% เฉลี่ยรวมผขู ับข่แี ละผโู ดยสาร 50% 40% รวมผูขับขี่และผูโดยสาร เฉพาะผขู บั ขี่ เฉพาะผโู ดยสาร 45% 30% 20% 10% 0% รปู ท่ี 7-19 พัฒนาการอัตราการสวมหมวกนริ ภัย ในเขตชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวัดสระบรุ ี THAILAND 073 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 7 จงั หวดั ทมี่ ีอตั ราการสวมหมวกนิรภยั พัฒนาการดเี ด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 แนวโนม อตั ราการ 100% 2560 2561 2562 สวมหมวกนิรภัย 90% ในเขตชมุ ชนชนบท 80% 31% 42% 48% จงั หวดั กระบ่ี 70% 24% 32% 37% 60% 9% 11% 13% เฉล่ยี รวมผูขบั ขีแ่ ละผโู ดยสาร 50% 40% รวมผขู บั ขี่และผโู ดยสาร เฉพาะผูขับขี่ เฉพาะผโู ดยสาร 31% 30% 20% 10% 0% รูปที่ 7-20 พัฒนาการอตั ราการสวมหมวกนิรภัย ในเขตชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2560-2562 จงั หวดั กระบ่ี 074 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ของผูใ้ ชร้ ถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทท่ี 7 จังหวัดที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภยั พัฒนาการดเี ด่น ปี พ.ศ. 2560-2562 7.7 จังหวัดที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในกลุ่มผู้โดยสารสูงสุด ปี พ.ศ. 2562 ผลจากการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของประเทศไทยในปี พ.ศ. 2562 พบว่า ในภาพรวมอัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้โดยสารยังอยู่ใน เกณฑท์ คี่ อ่ นขา้ งตำ่� เพยี งรอ้ ยละ 21 ซง่ึ มแี นวโนม้ คงทไี่ มม่ กี ารเปลยี่ นแปลง อย่างมีนัยส�ำคัญ และเมื่อพิจารณาเปรียบเทียบรายจังหวัด พบว่า จังหวัด กรุงเทพมหานคร มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้โดยสารสูงสุด คือ รอ้ ยละ 54 ซึ่งมีสัดสว่ นทีเ่ พมิ่ ข้นึ และยงั อยู่ในระดับทค่ี อ่ นขา้ งสงู เมือ่ เปรียบ เทยี บกบั จงั หวดั อ่ืนๆ ดงั แสดงในรปู ท่ี 7-21 อตั ราการสวมหมวกนิรภยั ในกล่มุ ผู้โดยสารสงู สดุ 54%ปี พ.ศ. 2562 กรุงเทพมหานคร รูปท่ี 7-21 อัตราการสวมหมวกนริ ภยั ในกล่มุ ผูโ้ ดยสารสงู สดุ ปี พ.ศ. 2562 จังหวดั กรุงเทพมหานคร THAILAND 075 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019



THAILAND MOTO RC YC L E HELMET USE 2019 บทท่ี 8 สรปุ ผลการส�ำรวจ และข้อเสนอแนะ

บทท่ี 8 สรุปผลการส�ำรวจและขอ้ เสนอแนะ บทท่ี 8 8.1 ส ถ า น ก า ร ณ ์ ป ั จ จุ บั น ข อ ง ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย ข อ ง ผู ้ ใ ช ้ สรุปผล รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย การส�ำรวจ จากการส�ำรวจพฤติกรรมการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ และขอ้ เสนอแนะ ในประเทศไทย ประจ�ำปี พ.ศ. 2562 โดยมีจ�ำนวนกลุ่มตัวอย่างของผู้ใช้ รถจกั รยานยนตท์ ไ่ี ดจ้ ากการสำ� รวจรวมทงั้ สนิ้ 1,529,433 คน แบง่ เปน็ ผขู้ บั ข่ี เนื้อหาในบทนีน้ �ำเสนอข้อสรุป 1,148,714 คน และผู้โดยสาร 380,719 คน ครอบคลุมพ้ืนท่ี 77 จังหวัด ผลส�ำรวจการสวมหมวกนริ ภัย ทั่วประเทศ สามารถสรุปประเด็นต่างๆ ท่ีสำ� คัญท่ีได้จากผลการส�ำรวจได้ ของผใู้ ช้รถจกั รยานยนต์ใน ดังน้ี ประเทศไทยในช่วง 10 ปี - ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย มีอัตราการสวมหมวกนิรภัย ที่ผ่านมา ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2553 รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสารรอ้ ยละ45หากพจิ ารณาจำ� แนกตามตำ� แหนง่ จนถึง ปี พ.ศ. 2562 เพื่อสะท้อน ทนี่ ง่ั พบวา่ ผขู้ บั ขมี่ อี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รอ้ ยละ 52 และในขณะที่ ใหเ้ ห็นถึงแนวโน้มและสถานการณ์ ผูโ้ ดยสารมอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภัย ร้อยละ 21 การสวมหมวกนริ ภัยของผู้ใช้ - เมื่อพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับข่ีและ รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ผู้โดยสาร) จ�ำแนกตามภูมิภาค พบว่า ภาคกลางและตะวันออก ตั้งแต่อดีตจนถึงปจั จบุ นั มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั สงู สดุ รอ้ ยละ57และภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื พรอ้ มทง้ั ขอ้ เสนอแนะตา่ งๆ มีอัตราการสวมหมวกนริ ภัยต่ำ� สดุ รอ้ ยละ 32 โดยมีรายละเอียดดังน้ี - เมื่อพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับข่ีและ 8.1 สถาณการณ์ปจั จุบนั ของ ผโู้ ดยสาร) รายจงั หวดั พบวา่ กรงุ เทพมหานคร มอี ตั ราการสวมหมวก การสวมหมวกนิรภยั ของผู้ใช้ นิรภัยสูงสุด ร้อยละ 84 และจังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัย รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ต่�ำสุด คือ บงึ กาฬ ร้อยละ 15  8.2 แนวโนม้ ของการสวมหมวก - เม่ือพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามกลุ่มผู้ใช้ นิรภัยของผ้ใู ช้รถจักรยานยนต์ รถจักรยานยนต์ตามช่วงอายุ พบว่า กลุ่มวัยรุ่นยังคงมีอัตราการ ในประเทศไทย สวมหมวกนิรภัยรวมผู้ขับข่ีและผู้โดยสารต�่ำกว่ากลุ่มผู้ใหญ่ คือ ปี พ.ศ. 2553-2562 รอ้ ยละ 20 และ 48 ตามลำ� ดับ 8.3 การเปลี่ยนแปลงและ - จากการส�ำรวจการสวมหมวกนิรภัยของเด็กที่น่ังโดยสาร พัฒนาการของอตั ราการสวมหมวก รถจักรยานยนต์ จ�ำนวน 70,348 คน พบว่า อัตราการสวมหมวก นิรภัยในระดบั จงั หวัด นิรภัยยังอยู่ในเกณฑ์ที่ต�่ำมาก คิดเป็นค่าเฉลี่ยทั้งประเทศอยู่ท่ี 8.4 ข้อเสนอแนะส�ำหรับการ ประมาณร้อยละ 8 เท่านน้ั ขับเคลอ่ื นการรณรงค์สง่ เสรมิ - หากเปรยี บเทยี บอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั รวมผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสาร การสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้ ระหว่างบริเวณชุมชนเมืองและชุมชนชนบท ในภาพรวมของ รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ทง้ั ประเทศ พบวา่ ในพน้ื ทเ่ี ขตชมุ ชนเมอื งยงั คงมอี ตั ราการสวมหมวก นริ ภยั สงู กว่าเขตชมุ ชนชนบท คือ ร้อยละ 77 และ 30 ตามลำ� ดบั 078 อัตราการสวมหมวกนริ ภัย ของผใู้ ชร้ ถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 8 สรุปผลการสำ� รวจและข้อเสนอแนะ 8.2 แนวโน้มของการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2553-2562 จากการส�ำรวจอัตราการสวมหมวกนิรภัยของประเทศไทยในช่วง 10 ปี ท่ีผ่านมา ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2553-2562 ซ่ึงมีจ�ำนวนกลุ่มตัวอย่างของผู้ใช้ รถจักรยานยนต์ท่ีถูกส�ำรวจกว่าปีละ 1,000,000 คน ซ่ึงการส�ำรวจอย่าง ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานท�ำให้สามารถสะท้อนให้เห็นถึงแนวโน้ม การสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย โดยสามารถ สรปุ ประเดน็ ส�ำคญั ตา่ งๆ ได้ดงั น้ี - จากผลการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ตง้ั แตป่ ีพ.ศ.2553–2562 พบว่า อัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับขี่และ ผู้โดยสาร) มีสัดส่วนเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 44 ในปี พ.ศ. 2553 เป็น ร้อยละ 46 ในปี พ.ศ. 2554 หลังจากนน้ั อัตราการสวมหมวกนิรภยั รวมผู้ขบั ข่แี ละผู้โดยสารมแี นวโนม้ ลดลงเลก็ น้อย เหลือเพยี งรอ้ ยละ 42-43 ในชว่ งปี พ.ศ. 2555-2560 และมสี ดั สว่ นเพม่ิ ขน้ึ เปน็ รอ้ ยละ 45 ในปี พ.ศ. 2561-2562 เมอื่ พจิ ารณาแยกตามตำ� แหนง่ ทน่ี ง่ั อตั ราการ สวมหมวกนิรภัยในต�ำแหน่งผู้ขับขี่หรือผู้โดยสารมีแนวโน้มไปใน ทศิ ทางเดยี วกัน   - เมื่อพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยในภาพรวม (รวมผู้ขับขี่และ ผ้โู ดยสาร) จ�ำแนกตามภูมภิ าค ผลจากการสำ� รวจ พบว่า ภาคกลาง และตะวันออก มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยสูงกว่าภูมิภาคอื่นและ สงู กวา่ คา่ เฉลย่ี ทัง้ ประเทศ ท้งั 10 ปี (ปี พ.ศ. 2553-2562) ในขณะท่ี ภมู ิภาคอนื่ ๆ ไม่ว่าจะเปน็ ภาคเหนือ ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ และ ภาคใต้ พบวา่ มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ตำ่� กวา่ คา่ เฉลยี่ ทง้ั ประเทศ ทงั้ 10 ปี และเมือ่ พิจารณาแยกตามตำ� แหน่งที่นง่ั เฉพาะผขู้ บั ขแี่ ละ ผ้โู ดยสาร พบวา่ มีแนวโนม้ ไปในทิศทางเดยี วกัน - เม่ือพิจารณาอัตราการสวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามกลุ่มผู้ใช้ รถจกั รยานยนต์ระหวา่ งผใู้ หญแ่ ละวยั รนุ่ (รวมทง้ั ผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสาร) ผลจากการส�ำรวจ พบว่า อัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้ใช้ รถจกั รยานยนตผ์ ใู้ หญส่ งู กวา่ กลมุ่ วยั รนุ่ ตลอดทง้ั 10ปีในขณะทอ่ี ตั รา การสวมหมวกนริ ภยั ในผโู้ ดยสารกลมุ่ เดก็ ยงั คงพบวา่ มอี ตั ราการสวม หมวกนิรภัยอยู่ในเกณฑ์ท่ีค่อนข้างต�่ำมาก ทั้ง 10 ปี และเป็นท่ีน่า สังเกตว่า อัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มวัยรุ่น มีแนวโน้มลดลง อย่างต่อเน่ืองต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2555-2558 และเพิ่มขึ้นเล็กน้อยใน ปี พ.ศ. 2559 ซ่ึงในปี พ.ศ. 2560 พบว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในกลมุ่ วยั รนุ่ ลดลงคอ่ นขา้ งมาก และในปี พ.ศ. 2561-2562 มสี ดั สว่ น เพ่ิมขนึ้ เพยี งเลก็ นอ้ ย THAILAND 079 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทท่ี 8 สรปุ ผลการส�ำรวจและข้อเสนอแนะ - จากผลการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผใู้ ชร้ ถจกั รยานยนต์ ต้ังแต่ปี พ.ศ. 2553-2562 เม่ือพิจารณาแนวโน้มของอัตราการ สวมหมวกนิรภัยจ�ำแนกตามพ้ืนที่ตลอดทั้ง 10 ปี พบว่า อัตรา การสวมหมวกนิรภัยในเขตชุมชนเมืองยังคงมีแนวโน้มสูงกว่าเขต ชุมชนชนบท โดยในเขตชุมชนเมืองมีอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในภาพรวมคอ่ นข้างสงู กว่ารอ้ ยละ 70 ในขณะทีใ่ นเขตชมุ ชนชนบท มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในภาพรวม เพยี งรอ้ ยละ 30 โดยประมาณ ซ่ึงจะเห็นได้ว่าอัตราการสวมหมวกนิรภัยในเขตชุมชนชนบท อยใู่ นเกณฑท์ คี่ อ่ นขา้ งตำ�่ เกอื บเทา่ ตวั เมอื่ เปรยี บเทยี บกบั เขตชมุ ชน เมอื งสอดคลอ้ งกบั ขอ้ เทจ็ จรงิ ในปจั จบุ นั ทคี่ วามเขม้ ขน้ ของการกวดขนั การสวมหมวกนริ ภัยมกั จ�ำกัดอยู่ในเขตเมืองเปน็ ส่วนใหญ่   8.3 การเปล่ียนแปลงและพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัย ในระดับจังหวัด ปี พ.ศ. 2553–2562 จากผลการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ทไี่ ดม้ กี ารเกบ็ รวบรวมตอ่ เนอื่ ง กนั ตลอดระยะเวลา 10 ปี ตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2553 จนถงึ ปี พ.ศ. 2562 แม้วา่ ในภาพรวมมีแนวโน้มเพิ่มข้ึนเล็กน้อยในช่วงปี พ.ศ. 2554 หลังจากนั้นก็ ลดลงเล็กน้อยและคงที่จนถึงปี พ.ศ. 2560 และมีสัดส่วนเพิ่มข้ึนเล็กน้อย ในปี พ.ศ. 2561-2562 แต่หากพิจารณาในระดับพ้ืนที่หรือรายจังหวัด พบว่า ในภาพรวมหลายจงั หวดั มกี ารเปล่ยี นแปลงและมีพฒั นาการท่ีดีข้นึ ด้านการส่งเสริมการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ ซึ่งสามารถ สรุปประเดน็ ตา่ งๆ ท่สี ำ� คัญได้ดงั น้ี - ผลจากการสำ� รวจอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ในระดบั จงั หวดั ระหวา่ ง ปี พ.ศ. 2558-2562 พบว่า ในภาพรวมหลายจังหวัดมีพัฒนาการ ทดี่ ขี นึ้ ในการสง่ เสรมิ ใหผ้ ใู้ ชร้ ถจกั รยานยนต์ (ทงั้ ผขู้ บั ขแ่ี ละผโู้ ดยสาร) สวมหมวกนิรภัยขณะขับขี่ ซึ่งจังหวัดที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัย เพมิ่ สงู ขน้ึ กวา่ รอ้ ยละ 5 ไดแ้ ก่ นครสวรรค์ เพชรบรู ณ์ แพร่ มกุ ดาหาร กรงุ เทพมหานครนครปฐมระยองนครนายกเปน็ ตน้ ในขณะเดยี วกนั อีกหลายจังหวัดกลับมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยลดลงอย่างเห็น ได้ชัดเจน เชน่ ตาก เลย บึงกาฬ เพชรบุรี เป็นตน้ ซ่งึ มอี ตั ราการสวม หมวกนิรภัยลดลงมากกว่ารอ้ ยละ 10 - เมอ่ื พจิ ารณาการเปลย่ี นแปลงอตั ราการสวมหมวกนริ ภยั เฉพาะผขู้ บั ขี่ รายจงั หวดั ระหวา่ ง ปี พ.ศ. 2558-2561 พบวา่ หลายจงั หวดั มแี นวโนม้ ของอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ไป ในทศิ ทางทด่ี ขี นึ้ ซงึ่ บางจงั หวดั มอี ตั ราการสวมหมวกนริ ภยั ของผขู้ บั ขี่ เพิ่มสูงขึ้นมากกว่าร้อยละ 5 ได้แก่ นครสวรรค์ เพชรบูรณ์ แพร่ มกุ ดาหาร ระยอง นครนายก กระบ่ี เปน็ ตน้ ในขณะเดยี วกนั กพ็ บวา่ มีหลายจังหวัดที่มีแนวโน้มของอัตราการสวมหมวกนิรภัยของผู้ขับข่ี รถจกั รยานยนตล์ ดลงมากกวา่ รอ้ ยละ 10 ไดแ้ ก่ ตาก แมฮ่ อ่ งสอน เลย บงึ กาฬ เพชรบุรี สมทุ รสงคราม เปน็ ตน้ 080 อัตราการสวมหมวกนิรภัย ของผู้ใช้รถจกั รยานยนต์ในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562

บทที่ 8 สรุปผลการส�ำรวจและข้อเสนอแนะ - หากพิจารณาการเปล่ียนแปลงอัตราการสวมหมวกนิรภัยของ ผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ในระดับพื้นท่ีรายจังหวัด ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2558-2562 พบว่า บางจังหวัดมีการสวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสาร รถจักรยานยนต์เพ่ิมข้ึนอย่างเห็นได้ชัด เช่น กรุงเทพมหานคร นครปฐม ระยอง เปน็ ตน้ แตใ่ นขณะเดยี วกนั บางจงั หวดั กม็ อี ตั ราการ สวมหมวกนิรภัยของผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ลดลงอย่างชัดเจน ซ่ึงบางจงั หวัดลดลงมากกวา่ รอ้ ยละ 10 เช่น ตาก พงั งา เปน็ ตน้   - จังหวัดที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ตั้งแต่ ปี พ.ศ.2560-2562ในภาคเหนอื 3 อนั ดบั แรก ไดแ้ ก่อนั ดบั ที่ 1 จงั หวดั เชียงใหม่อันดับท่ี 2 จังหวัดพิษณุโลก และอันดับที่ 3 จังหวัด นครสวรรค์ - จังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 3 อนั ดบั แรก ไดแ้ ก่ อันดับที่ 1 จังหวัดสุรินทร์ อันดับที่ 2 จังหวัดอุบลราชธานี และ อันดบั ที่ 3 จงั หวดั นครราชสีมา - จังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2560-2562 ในภาคกลางและตะวันออก 3 อันดับแรก (ไมร่ วมกรงุ เทพมหานคร) ไดแ้ ก่ อนั ดบั ท่ี 1 จงั หวดั นนทบรุ ี อนั ดบั ท่ี 2 จงั หวัดปทุมธานี และอันดบั ท่ี 3 จงั หวดั ระยอง - จังหวัดที่มีอัตราการสวมหมวกนิรภัยพัฒนาการดีเด่น ตั้งแต่ ปีพ.ศ.2560-2562ในภาคใต้3อนั ดบั แรกไดแ้ ก่ อนั ดบั ท่ี1จงั หวดั ภเู กต็ อนั ดับที่ 2 จงั หวดั นครศรธี รรมราช และอนั ดับท่ี 3 จงั หวัดสงขลา - จังหวัดท่ีมีพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพ่ิมข้ึนดีเด่น ในเขตชุมชนเมือง ปี พ.ศ. 2560-2562 เป็นอันดบั 1 ในแตล่ ะภาค ได้แก่ ภาคเหนอื จังหวดั อตุ รดิตถ์, ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื จงั หวดั นครราชสีมา, ภาคกลางและตะวันออก จังหวัดสิงห์บุรี, และ ภาคใต้ จงั หวัดนครศรีธรรมราช - จังหวัดที่มีพัฒนาการของอัตราการสวมหมวกนิรภัยเพิ่มขึ้นดีเด่น ในเขตชุมชนชนบท ปี พ.ศ. 2560-2562 เป็นอนั ดับ 1 ในแต่ละภาค ได้แก่ ภาคเหนือ จังหวัดน่าน, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัด สุรินทร์, ภาคกลางและตะวันออก จังหวัดสระบุรี, และภาคใต้ จังหวัดกระบี่ - จังหวัดท่ีมีอัตราการสวมหมวกนิรภัยในกลุ่มผู้โดยสารสูงสุด ปี พ.ศ.2562 คือ จังหวัดกรุงเทพมหานคร ซึ่งมีอัตราการสวม หมวกนิรภยั ในกลุม่ ผู้โดยสาร รอ้ ยละ 54 THAILAND 081 MOTO RC YC L E HELMET USE 2019

บทที่ 8 สรุปผลการส�ำรวจและข้อเสนอแนะ 8.4 ข้อเสนอแนะส�ำหรับการขับเคลื่อนการรณรงค์ส่งเสริมการสวม หมวกนิรภยั ของผใู้ ช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย จ า ก ผ ล ก า ร ศึ ก ษ า วิ จั ย พ ฤ ติ ก ร ร ม ก า ร ส ว ม ห ม ว ก นิ ร ภั ย ข อ ง ผู ้ ใ ช ้ รถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย โดยมลู นธิ ไิ ทยโรดสแ์ ละเครอื ขา่ ยเฝา้ ระวงั สถานการณ์ความปลอดภัยทางถนน (Road Safety Watch, RSW) ค้นพบ สาเหตุและแนวโน้มของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทยท่ีจะไม่สวม หมวกนริ ภยั เมอื่ (1) รสู้ กึ ไมม่ คี วามเสยี่ งทจี่ ะถกู ตรวจจบั (2) ไมค่ อ่ ยพบเหน็ จุดตรวจ/ด่านตรวจ (3) ทราบสถานท่ีและเวลาของจุดตรวจ/ด่านตรวจได้ (4) ไม่ทราบว่าผู้โดยสารไม่สวมหมวกนิรภัยนั้น “ผิดกฎหมาย” และ (5) รู้สึกว่าต�ำรวจไม่กวดขันจับกุมอย่างเข้มงวด ซึ่งจากผลการศึกษา ดังกล่าว ประกอบกับข้อมูลผลการส�ำรวจพฤติกรรมการสวมหมวกนิรภัยของผู้ใช้ รถจกั รยานยนตใ์ นประเทศไทย ทีไ่ ด้ดำ� เนินการสำ� รวจตัง้ แต่ปี พ.ศ. 2553 เป็นต้นมา จนถึงปัจจุบัน จึงมีข้อเสนอแนะในการขับเคล่ือนการรณรงค์ ส่งเสริมการสวมหมวกนิรภยั ของผูใ้ ช้รถจักรยานยนต์ในประเทศไทย ดังน้ี 1. การจดั กจิ กรรมรณรงคส์ วมหมวกนริ ภยั ควรเนน้ กจิ กรรมการรณรงค์ บรเิ วณนอกเขตเมืองของแตล่ ะจังหวัด 2. สนับสนุนให้มีการทดลองใช้นวัตกรรมของรูปแบบการบังคับใช้ กฎหมายที่มีประสิทธิภาพและมีการประเมินผลสัมฤทธ์ิในพ้ืนที่ น�ำร่อง เชน่ การส่มุ เวลาและสถานท่ตี รวจจบั เปน็ ตน้ 3. ส่งเสริมและสนับสนุนการสวมหมวกนิรภัยให้เป็นเร่ือง “วัฒนธรรม ความปลอดภัย” รวมถึงใช้เป็นมาตรการองค์กร เพ่ือปลูกจิตส�ำนึก ให้แก่ผู้ที่ใช้รถจักรยานยนต์ตระหนักถึงความปลอดภัยของตนเอง ขณะขบั ขีห่ รือโดยสาร 4. สร้างการรับรู้ของประชาชนในเร่ืองกฎหมายบังคับ โดยเฉพาะเร่ือง ผโู้ ดยสารไมส่ วมหมวกนริ ภยั นนั้ “ผดิ กฎหมาย” ผา่ นการตรวจจบั จรงิ ใหผ้ สู้ ญั จรไดพ้ บเหน็ และรบั รู้ เป็นตน้ 082 อตั ราการสวมหมวกนิรภัย ของผ้ใู ชร้ ถจักรยานยนตใ์ นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562