पुस्तक प्रेमी प्रेम कथा संग्रह

परतफे ड \"करण, तŒु या आईबाबांबरोबर बोललास का तु आपLयाबVदल?\" रेवाने %वचारलं. करण मोबाईलमlये दंग होता. \"करण, मी काय %वचारतीये?\" रेवा जवळजवळ ओरडलFच. करण भानावर आला. \"बोलतो गं या %वकo डला. काय घाई आहे?\" \"मला लवकर सेटल Oहायचंय अमेHरके त. उगीच उशीर नकोय. एकदा लWन झालं कw सगळं ऑXफqशयल होईल. मग कोणापासनू लपवायची गरज नाहF.\" रेवा उˆरलF. करण माŠ हे लWन hकरण टाळतोय हे Pतला Kदसत होतं. खरं तर करणची आई सरु ेखाताई आkण रेवाचे वडील सनु ीलराव हे एकमेकांचे आत-े मामे भावडं . सरु ेखाता¯ची आNया _हणजे सनु ीलरावांची आई. ददु ¦वाने एका अपघातात सनु ीलरावां?या आईवडीलाचं ा मNृ यु झाला होता. सनु ील फ7त दोन वषाच5 ा होता तoOहा. काहFच कळलं नOहतं Nयाला. मग सरु ेखा?या आईवडीलानं ी मोŸया मनाने लहानWया सनु ीलची सगळीच जबाबदारF घेतलF. Nयाला अगदF पोट?या पोरासारखं वाढवलं. सनु ील इकड?या घरF आला आkण सरु ेखा?या ज>माची चाहूल लागलF. XकतीतरF वषाnनी गोड बातमी आLयाने घर आनंदात >हाऊन Pनघाले. हा तर सनु ीलचाच पायगुण असं सग|यानं ा वाटू लागलं. सनु ील लाडाकोडात वाढू लागला. अगदF स••या मलु ासारखा. सरु ेखा?या आईवडीलानं ीहF Nयाचे मनसो7त लाड परु वले. कधीच Nयाचं मन दखु ावलं नाहF. आपLया बहFणीचा मलु गा तो आपलाच असं समजनू च Nयाला वाढवलं. मग सरु ेखाचा ज>म झाला. दोघांमlये तीन वषाच5 े अतं र होत.े घर दो>हF मलु ां?या बाललFलामं lये नसु ते vचबं qभजनू Pनघाले. सनु ील थोडा मोठा झाLयावर असताना Nया?या मामा-मामीनं ी Nयाला %व›वासात घेऊन सNय साvं गतले. तु आ_हाला मलु ासारखाच आहेस याचाहF आवजनू5 उLलेख के ला. सनु ीलहF Nयानं ा मामा-मामी अशीच हाक माp लागला. 51

सनु ील अ{यासात हुशार होता. मेहनती होता. तो मॅK£क झाLयावर मामानं ी Nयाला हा◌ॅfटेलवर ठे वले. तोपयतn सरु ेखा वयात येत होती. Nयामळु े मामा-मामीनं ी चतरु ाईने हा Pनणय5 घेतला होता. आपLया हुशारFवर सनु ील डबल ºॅeयएु ट झाला. मामाचं ा सपोट5 होताच. एका कं पनीत सनु ील मोŸया हुVVयावर pजू झाला. प’ु यातच वेगळे घर घेऊन सेटल झाला. आपण fवक•टाने आपलं %व›व Pनमा5ण के लंय याचा सनु ीलला साथ5 अqभमान होता. सरु ेखा माŠ अ{यासात यथातथाच होती. कशीबशी मॅK£क झालF. Kदसायला ठ˜कठाकच होती. माŠ खपू मनfवी आkण िजVदF होती fवभावाने. नतं र योWय वयात सनु ीलचे लWन झाले. Nयाची पNनी समु ेधाहF Nयाला शोभेल अशीच होती. Kदसायला संदु र, गहृ कतO5 यद‘ वगैरे. थो„याच Kदवसातं सरु ेखाचेहF लWन झाले, कोLहापरू ?या राजेश नावा?या तpणाशी. तो वmडलोपािजत5 Oयवसाय सांभाळत होता. थोड7यात सनु ील प’ु यात तर सरु ेखा कोLहापरू ात आपापLया ससं ारात रमले. सरु ेखाने लWनानतं र एका वषा5तच करणला ज>म Kदला. माŠ नंतर थो„याच Kदवसात सरु ेखाचे वडील कॅ >सर?या तडा•यात सापडले, आkण आठ मKह>यातच गेलेदेखील. तो ध7का सहन न होऊन सरु ेखा?या आईहF पढु े सहा मKह>यातच ²दय%वकारा?या झट7याने गेLया. सरु ेखाचं माहेर जणू तटु लचं . सनु ील-समु ेधाने माŠ चार वषानn ी रेवाला ज>म Kदला. माŠ आता सनु ील आkण सरु ेखा या?ं या कु टुंबांचे फारसे सबं ंध उरले नाहFत. दोघां?या घरची पा›वभ5 मू ीहF पणू 5 वेगळी होती. सनु ील-समु ेधा हे राजेश-सरु ेखा यांना गावढं ळ समजत असत. मlये बरFच वष5 गेलF. करण अ{यासात हुशार होता. इंिजPनअHरगं ?या शवे ट?या वषा5ला असताना एका परF‘ेसाठ˜ प’ु याला आला होता. अचानक सनु ीलने Nयाला फोन कpन आपLया घरF बोलावनू घेतले. 52

Pतथे आLयावर करणची आkण रेवाची नजरानजर झालF माŠ...दोघा?ं याहF ²दया?या तारा झंकारLया. रेवा?या लाघवी स-दया5वर आkण fमाट5 Kदस’या-वाग’यावर करण भाळला. दसु रFकडे उं च-vधyपाड असलेLया करण?या मदा5नी ल7ु सना रेवाहF भलु लF. चांगले संभाOय कHरयर घडवू पाहणा‰या आkण बोल’यात चतरु असलेLया करणमlये सनु ीललाहF आपला सभं ाOय जावई Kदसत होता. करण-रेवा?या गाठ˜भेटF आता वाढू लागLया. एOहाना Nयाचे qश‘ण संपनू प’ु यातच आयटF पाक5 मlये नोकरF सpु झालF. दोन वषाnनी तो अमेHरके ला जायची fवyन पाहू लागला. तर Nयाआधी करण-रेवाचे शभु मगं ल उरक’याचे fवyन सनु ील-समु ेधा पाहू लागले. इकडे राजेश-सरु ेखा यानं ा या कशाचीच सतु राम कLपना नOहती. राजेशरावाचं ा Oयवसाय आता मोŸया hमाणावर वाढला होता. करणला माŠ Nयात काडीमाŠ रस नOहता. करण प’ु यात xलॅट भा„याने घेऊन राहात होता. पण खरं तर बरेचदा तो सनु ीलमामाकडचे येऊन राहायचा. मग सनु ील-समु ेधा पढु ाकार घेऊन करण-रेवा जाfतीत जाfत एकŠ कसे येतील याची Oयवfथा करायचे. दोघे qमळून बाईकवpन सवŠ5 Xफरायचे. %पकPनक, मॉLस, qसनेमा असं %वकo डला चालू असे. आkण _हणनू च रेवाने करणसमोर लWनाचा %वषय काढला होता. करणला माŠ जे सlया चाललयं तचे चागं लं आहे असं वाटत होतं. qशवाय Nयाचे वडील, राजेशराव शी¼कोपी होत.े Nयानं ा हे कसं सागं ायचं हाहF h›न होताच. Nयामानाने Nयाचं आईबरोबर EयPू नगं जरा बरं होतं. Nयामळु े Pतला आधी %व›वासात šयावं असं करणला वाटत होतं. पण अचानक करणचा फोन वाजला. राजेशरावांनी Nयाला तातडीने बोलावले. इतकं काय महNवाचं काम असेल असा %वचार करत करण कोLहापरू ला पोहोचला. राजेशरावां?या ओळखीतनू एका ¢ीमतं उVयोगपती?या मलु Fचं fथळ करणसाठ˜ सांगून आलं होतं. मलु गीहF Kदसायला सरु ेख होती. लWनानंतर राजेशला Nया?ं या Oयवसायात भागीदारF qमळणार होती. राजेशरावां?या ·•टFने हे 'mडल' अPतशय मह½वाचं होतं. 53

करण घरF आLयावर फोनवर बोलनू झाLयावर आघं ोळीला गेला. घाईने जाताना मोबाईल ला◌ॅक करायचं %वसरला. ती सधं ी साधनू संशयी fवभावा?या राजेशरावानं ी Nयाचा मोबाईल उचलला. आkण सरळ फोटोगॅलरF बघायला सaु वात के लF... Nयात करण-रेवाचे असं•य फोटोज होत.े काहF तर खपू च बोLड...qशवाय करण, रेवा, सनु ीलराव आkण समु ेधा याचं ेहF ºपु फोटोज. Nयां?याच घरातले. राजेशराव करणचे Oहा◌टॅ सॲप उघडणार तवे uयात करण बाहेर आला. मग राजेश, सरु ेखा एका बाजलू ा आkण करण दसु रFकडे अशी जोरदार खडाजंगी झालF. राजेशराव fप•टच _हणाले, \"करण, तु आ_हाला अधं ारात ठे वनू फसवलंस. तलु ा qश‘ा qमळालFच पाKहजे. Nया सनु ीललाहF मी सोडणार नाहFये. तु जर रेवाशीच लWन करणार असशील तर तु आ_हाला मेलास _हणनू समज. आमचा तझु ा काहF संबधं राहणार नाहF. आम?या इfटेटFतला छदामहF तलु ा qमळणार नाहF... करण हादरला. हे असं काहF वडील Hरॲ7ट असं Nयाला वाटलं नOहतं. Nयाने सरु ेखाला बाबानं ा समजवावं _हणनू गळ घातलF. सरु ेखा जागेवpन उठू न kखडकwपाशी आलF. आkण जणू fवतःशीच बोलू लागलF. \"तीस वष5 झालF आता Nयाला. माझा आतभे ाऊ सनु ील. मला खपू आवडायचा. Xकती fमाट5, तरतरFत होता. बोलणंहF आकषक5 . डो|यात बVु vधमˆेचं तजे . मी मनोमन वरलं होतं Nयाला...\" \"नोकरFत बढती qमळाLयावर पेढे घेऊन आला तो घरF. आईबाबांनी सहज बोलताना Nया?या लWनाचा %वषय काढला. आमची सरु ेखा तलु ा कशी वाटतये असं %वचारलं. मी तर लाजनू चरु झाले होते Nयावेळी.\" \"पण दसु ‰याच ‘णी माझी fवyनं भंग पावलF. सनु ील जोरजोरात हसत ओरडला...मामा, आर यु Xकडीगं ? या वेडीशी कोण लWन करेल? सा◌ॅरF टू से पण मी सरु ेखाकडे कधीच तशा नजरेनं बPघतलं नाहFये. त_ु हF मला गहृ Fत धp नका.\" 54

\"आईबाबांना मनाला लागलं त.े eया मलु ाला आपण आपला समजनू वाढवलं आkण घडवलं Nयाने असं बोलाव?ं माŒया fवyनाचं ा तर च7काचरू झाला होता. खपू Kदवस नसु ती रडत होते मी.\" \"Nयानंतर मी मनाशी ठरवलं. एक ना एक Kदवस सनु ीलला धडा qशकवीनच. आज ती परतफे ड कर’याची वेळ आलFये. सनु ील?या मलु Fला मी कदापी सनु _हणनू कpन घेणार नाहF. Nयाने आम?याच घरF राहून आमची मनं दखु ावलF. आता तचे Nया?याकडे परत जातंय.\" ***** एक वषान5 ंतर... करणने चपु चाप Nया उVयोगपती?या मलु Fशी लWन के ल.ं दोघे बंगलोरला qशxट झाले. पढु ?या एकदोन वषा5त करण आपLया पNनीसह अमेHरके त जा’या?या मागाव5 र आहे. रेवाने रडू न रडू न घर डो7यावर घेतल.ं नंतर काहF काळातच Pतचहं F लWन झालं. नाईलाजाने तीहF आय•ु यात पढु ची वाटचाल कp लागलF. सनु ील-समु ेधा माŠ चांगलेच खिजल झाले. Nयाचं ा डाव अयशfवी ठरला _हणनू . राजेशराव नOया भागीदारFत अजनू च मालामाल झाले. सगळं Nया?ं या मनासारखं घडलं _हणनू खशु ीत होत.े आkण सरु ेखा....आपLया अपमानाची परतफे ड झाLयाने Pत?या मनातलF आग शांत झालF. तरFहF अजनू Nया kखडकwपाशी जाऊन ती कधीकधी fवतःशीच बोलत राहत.े ...सनु ील?या आठवणीत. हो, एके काळी मनोमन वरलं होतं ना Pतने Nयाला.... **** अजनू दोन वषाnनतं र... करण पNनीसह आता अमेHरके त सेटल झाला आहे. रेवानेहF आहे ते आय•ु य fवीकारलं आहे. आताशा रेवादेखील घर?या एका kखडकwशी जाते आkण fवतःशीच काहFतरF बोलत असत.े ... 55

©® शलै ेश कु लकण–, मबंु ई. 56

अजब hेमाची गजब कहाणी *fथळ: Pनलेशचे घर* \"ए बाबा, ऐक ना! तू खरंच बापच आहे ना माझा?\" \" ऐ भसु न|या! काहF लाज वाटते का तलु ा? मला %वचारतो? Kहला %वचार ना?, बसलF फोटोत जाऊन, अन ्हे गाडं ू ळ गेलF मला सोपवनू .\" \" बाबा, तसं नाहF रे, तचु माझी आई आkण तचु माझा बाबा,पण कधी कधी तू खपु च भयै साक|या सारखा वागतो. अरे, दसु ‰याचं े बाप मलु ानं ी अ{यास करावा _हणनू hयNन करतात. Nयानं ी Oयसनांपासनू दरू राहावे _हणनू तडफडतात. Nयाने एखाVया Kठकाणी चांगलF नोकरF करावी _हणनू fवyन बघतात आkण त?ू तझु ी भलतीच अपे‘ा? तलु ा वाटतं मी माचो सारखं राहावे? गाडीवर मलु Fंना बसवनू Xफरवावे? माŒया वाग’या बोल’यात बेXफXकरF Kदसावी? इतके च काय पण मी तलु ा जेOहा माŒया का◌लॅ ेज?या qमŠांनी मला जबरदfतीने दाa पाजलF असे भीत भीत साvं गतले तर तू चव कशी वाटलF? œा’ड कु ठला होता? असे h›न %वचारतो ? अरे, कु ठला बाप आपLया पोरावर असे सfं कार करतो?\" \" मी करतो...मी..मी...करतो. कारण भोगलं आहे मी इथे. माfतरचा पोरगा होतो पण सfं कारां?या नावाखालF आई बापाने उं दरासारखं वाढवलं, कधी कु ठलं पाप नाहF कa Kदलं, खोटं नाहF बोलू Kदले आkण...आkण.....याच जगाने वेळोवेळी मग माझीच ठासनू ठासनू मारलF. काकांनी शते बळकावले. qमŠांमधे qभŠा, कचखाऊ झालो, कधी कु ठLया पोरFशी एकEयाने बोलू सVु धा शकलो नाहF. लाजाळूचे झाड बननू राहलो. लोक मजा घेत राहले. आई बाप गेले आkण एकटा पडलो. खपू रडलो, पण मग Pनधा5राने उठलो. जगायचे सारे पया5य संपले तOे हा ठरवले आता आपणच जगा?या फाEयावर मारायचे. अरे ला कारे ने उˆर देऊ लागलो. तOे हा कु ठे धदं ा करता आला. हे सारे उभे करता आले. पण एक चकु झालFच खपु गणु ांची, सोeवळ _हणनू तŒु या आई सोबत लWन के ले आkण 57

पHरणाम काय? तŒु या सारखं काट5 ज>माला आल,ं eयाला एक पोरगी पटेना, ना कसला pबाब दाखवीता येईना.\" \"अरे बाबा! पोरगी पोरगी काय करतो? आधी माझं कHरअर तर घडू दे?\" \"कHरअर गेलं ख„„यात. मी तलु ा ज>मभर पोसायची गॅरंटF घेत नाहF पण तू PनLया, धडाके बाज हो,?यायला qलहून घे, उपाशी मरणार नाहF. नाहF तर mडºी, mडgw असनू हF दोन वेळ?या जेवणाची ¨ांत असेल.\" *fथळ:खडं ोबा टेकडी मागील बाग\" देवदशन5 कpन बागेत एका कोप‰यात असलेLया टेबलावर दोघे बसलेलF. \" Pनलेश कसं सागं ू? तझु ा साधा, पापqभp fवभाव, कु णा?या अlया मlयात नसण.ं आपण बरे आपले काम बरे याच गो•टFंमळु े तू मला आवडला. सहा मKहने झालेत तू अजनू मला fपश5 सVु धा नाहF के ला नाहF तर तो मWं या? \" \" _हणजे...\" \" अरे, _हणजे पKहLयाच भेटFत चासं šयायला बघत होता, मग मी पण Nया भतु ा?या गालावर भतु ानचा नकाशा काढला. अरे असे खपू Xकfसेच Xकfसे आहेत.\" \"काय _हणते समु े? क...क..Xकस...Xकसचे Xकfसे?\" \"डो7यावर पडला आहेस का रे? _हणनू च तझु े बाबा तलु ा....\" \" हे बघ समु े,तू माझा अपमान करणार असशील तर मी जातोच.\" \" अरेरे! गंमत के लF राजा. मी तलु ा इथे बोलावले होते इथे ते एका खास गो•टFसाठ˜ !!\" \"खास गो•टFसाठ˜?\" PनLयाला घाम फु टला. \"अरे खास गो•टFसाठ˜ _हणजे....गघ„या, आधी ऐक ! मी माŒया पyपांना आपLया hेमाबVदल सारे सांगून टाकाले आहे.\" \" काय?\" PनLया ताडकन उडाला. \" Nयांनी तलु ा भेटायला बोलावले आहे. Nयानं ा मी तझु े गणु , गरFब, सोeवळ fवभाव सारे साvं गतले, Nयावर Nयाचं ा %व›वास माŠ बसला नाहF. पण तलु ा भेटायची उNसकु ता माŠ दाखवलF.\" \"अगं पण माझी अजनू परु ती तयारF नाहF झालF आहे?\" \" कसलF तयारF?\" सलू Nयाला खेटू न बसत आkण डोळा मारत _हणालF. 58

\" अगं, मला नोकरF नाहF. आता कु ठं qश‘ण संपलय.\" \"अरे पण मी एकु लती, घरF पधं रा एकर शते ी, ते कोण पाहणार?\" \" सलू पण मी हे बाबासं मोर कसं बोलणार?\" \" तू नको मीच बोलत.े \" असं _हणनू सलू उठलF आkण चालायला लागलF. *fथळ Pनलेश?या घरासमोरFल गLलF* Pनलेश सललू ा भेटायला fकु टर घेऊन Pनघाला होता. आधीच उशीर झाLयाने सलू भयंकर संतापलF असेल याची Nयाला खाŠी होती. Pनलेश घराबाहेर पडला आkण दधू ा?या कॅ न घेऊन जाणा‰या फै जल?या सायकलला Pनलेश?या fकु टरची धडक बसलF. सारे दधु रfNयावर साडं ले. Pनलेश फै जलची माफw मागत गयावया कa लागला पण फै जल ऐके च ना? दपु टFने नकु सान भरपाई मागू लागला. तवे uयात Nयाची वाट पाहून कं टाळलेलF सलू Pतथे आलF, Pतने दोन qमPनटात hसंग ओळखला. फै जलला काहF कळाय?या आत fवतःच धपकन Nया साडं लेLया दधु ात पडलF आkण फै जलवर चाल कpन गेलF.,\" एक फै जल, हF काय दधू ओतायची जागा आहे का? माझा नवा ¥से खराब झाला.चल पसै े काढ.\" फै जल कातावला, Pत?यावर vचडला. तर सलू आणखीन पेटलF, \"ए, फo द‰या, मकु ाट पसै े काढ नाहF तर तŒु या बीबी जवळ चालत जाऊन तू माझी रोज छे ड काढतो,आज तर मी ऐकलं नाहF _हणनू सायकल अगं ावर टाकलF, जबरदfतीने vचटकायचा hयNन के ला _हणनू बªब ठोके ल. चल पटकन हजार काढ आkण फु ट.\" फै जलने Pतला आपलF बाजू सांगायचा खपू hयNन के ला,पण ती बधलF नाहF. फै जलने मकु ाट हजार aपये काढू न सल?ू या हातात Kदले आkण अजनू तमाशा नको _हणनू Pनघनू गेला. सलू ने ते पसै े Pनलेश?या हातात कªबले.,\"जा तझु ी fकु टर दpू fत कpन घे _हणालF \" आkण रागारागाने Pनघनू गेलF. दpु न हा सारा तमाशा पाहत असलेLया Pनलेश?या वmडलानं ा, सरु ेशरावांना एका ‘णात सलू पसतं पडलF. सनू असावी तर अशीच!! Nयांना अगदF मनापासनू वाटले. 59

खपू hयNन पवु क5 सरु ेशरावानं ा Pनलेशने आपLया मनातील hेम बोलनू दाखवले. सरु ेशरावांना आपLया पोराचा पKहLयांदा अqभमान वाटला पण Nयाला एका hाlयापकाची मलु गी पसतं पडलF, तOे हा ती अPतशय %वन¾, सशु ील असणार _हणनू Pनराश झाले. इकडे सल?ु या वmडलांनी सVु धा आपLया मलु Fला आदश5 मलु F कशा शालFनतने े वागतात याचे धडे Kदले आkण Pनलेश?या वmडलां?या समोर तसेच वागायची तंबी KदलF. *fथळ : Pनलेशचे घर* सल?ु या वmडलांनी _हणजे hभाकररावानं ी Pनलेश आkण Nया?या वmडलांचे fवागत के ले. इकड?या Pतकड?या गyपा झाLया आkण सल?ु या वmडलानं ी आपLया मलु FबVदल अqभमानाने सांगायला सaु वात के लF, \"माझी मलु गी अPतशय सfु वभावी आहे. आज पयतn ती कधी कु णाला उलटु न बोललF नाहF, कधी आवाज चढवनू बोललF नाहF. कायम नाकासमोर चालत आलF आहे. ती कधी कु णाचा अनादर कaच शकत नाहF. इतकं कaन fवयपं ाकात सगु रण आहे. भाडं ण करणे तर सोडा ऐकु ण सVु धा ती घाबरत.े \" Pनलेशने कशी मलु गी पसतं के लF सरु ेशराव रागारागाने Pनलेशकडे बघायला लागले. Pनलेशने मान खालF घातलF. hभाकररावानं ा काय झाले समझने ा. ते %वनयाने _हणाले,\"मला पण तमु ?या मलु ाबाबत तो Xकती %वन¾, %वनयशील, साधा आहे हे कळाले आहे.\" आता माŠ सरु ेशरावाचं ा सयं म सटु ला. \"चकु wचे ऐकले आहे त_ु हF. माझा मलु गा आपLया मनाचा राजा आहे. Nयाने एकदा ठरवलं कw चकु असो बरोबर, तो कु णा?या बापाला ऐकत नाहF. तो जर vचडला तर कु णी Nया?या नजरेला नजर qभडवू शकत नाहF. Oयसनी नाहF पण hNयेक मफै लFत तो Nया मफै लFची जान असतो. अ>याय करताना कु णी Kदहला तर तडु वLया qशवाय राहत नाहF.\" Nयानं ी qमशीवर पीळ देत अqभमानाने Pनलेशकडे बPघतले. Nया?या डो|यानं ा धारा लागLया होNया. तो कसा बसा उठला. सल?ु या वmडला?ं या पाया पडला. रडवेLया चेह‰याने वmडलाकं डे बPघतले. \"चला, मी बाहेर उभे आहे.असं _हणनू तो घराबाहेर पडला.\" 60

Pतत7यात सलु सतं ापाने थरथरत हा◌लॅ मधे आलF, \"पyपा! माझं लWन होईल नाहF तर नाहF पण मी जशी आहे तशीच राहणार. उगाच माŒया बVदल खोटं सांगू नका. मी अ>याय करत नाहF आkण सहन पण करत नाहF. कु णाला झकु वत नाहF पण झकु तहF नाहF. कु णी fवतःहुन वाक„यात गेलं तर माŠ Nयाची खरै नाहF.\" आपLया पोरFची म7ु ताफळे ऐकू न, hभाकरराव मटकन डोकं धaन खालFच बसले. \"सल,ू तŒु या याच वतन5 ाने कु णी तŒु या सोबत लWन करणार नाहF. कसं सांगू पोरF? काय कp मी?\" सरु ेशराव माŠ अचं•बत होऊन सलकू डे बघतच होत.े सकाळी आपLया घरासमोर भाडं ण करणारF Kहच मलु गी Nयानं ी ओळखले. ते पढु े झाले, Nयांनी खांVयाला धpन hभाकररावांना उभे के ले. \"मला तमु ची सलु सनू _हणनू पसंत आहे. मला जशी सनू हवी होती,सलू तशीच आहे.\" hभाकरराव चXकत झाले, \"सरु ेशराव त_ु हF Pनलेश बVVल काहFहF साvं गतले तरFहF Nया?या डो|यातील अ¢ू खोटे राहू शकत नाहF. मला जसा जावयी हवा होता तो तसाच आहे.\" दोघेहF मनापासनू हसले. \" सल,ू Pनलेशला आत घेऊन ये.\" hभाकरराव बोलले जpर पण सलू Pतथे होतीच कु ठे ? दोघेहF Nयानं ा शोधत बाहेर आले, बाहेर येऊन बघतात, तो.....सलू Pनलेशला घEट qमठ˜ माaन, Nयाचे चबंु न šयायचा hयNन करत होती,तर Pनलेश लाजेने चरु , परु ता भांबावनू Pतला टाळू बघत होता. hभाकरराव आपLया मलु Fला काहF बोलणार तोच सरु ेशराव Nयांना आत नेत _हणाले,\" चला सपु ारF फोडू यात.\" ................ अ%वनाश अवती. 61

काळी साडी परागला सeं योत आवडायची.. ती देखील येता जाता Nया?याकडे पाहून हसायची.. पण बfस..गाडी Nयापढु े सरकतच नOहती.. ऑफwसमधे Pत?याशी बोलायची सधं ीच qमळायची नाहF.. ती अक-Eस से7शन मधे....हा सेLस मधे.. फ7त तो 'टू र'ला जाउन आला कw एक सधं ी qमळायची.. ए7सपे>स Oहाउचर Vयायला Pत?या डfे कला जायला लागायचे तoOहाच Pतला जवळून पाहणे Oहायचे.. तो Pतला अगदF डो|यात साठवनू ठे वायचा.. ऑफwस मधे तशा ब-याच मलु F होती.. अनेक Pत?याहून संदु र देखील.. पण Pत?या साधेपणात एक ºेस होता.. बाकw मलु F कधी लॉगं …ॉक, कधी पट‚ शट5 घालनू याय?या.. पण संeयोत नेहमी चडु ीदार मधेच यायची.. अगदF कं पनी?या पाटžला देखील.. Nयामळु े एक बरं होतं.. इतर मलु Fं?यामागे बरFच सेLस वालF मलु े आqशक होती.. ब-याच जणींचे बॉय…o डहF होत.े . पण संeयोत माŠ या सा-यापासनू लांबच असायची.. आपण भलं नी आपलं काम.. कं पनीची >यू इयर पाटž 'शरे ेटन'ला होती.. आधी अवाड5 सेरेमनी अन नंतर पाटž.. परागला बेfट सेLस पसन5 चा अवाड5 qमळालेला.. 62

हे Nयाचे सलग Pतसरे वष5 होते अ्वाड5 qमळ’याचे.. सeं योत कामात हुशार असनू हF Pतला अवाड5 qमळाले नOहत.े . इतर मलु Fंhमाणे बॉस?या पढु े पढु े Pतला कधीच जमले नOहत.े Nयामळु े कु ठलाहF अवाड5 Pत?या वाEयाला कधी यायचा नाहF. पाटžत एका कोप-यातLया टेबलवर ती बसनू होती.. अवाड5 सेरेमनी संपला.. 'The Bar is open' ची घोषणा झालF.. ती होताच सगळी गदž बार काउं टरवर गेलF.... तोवर डा>स xलोअर वर mडजे ने गा’याचा धडाका सaु के ला.. हातात Wलास घेउन सगळी मलु ं मलु F डा>स xलोअर वर होती. अवाड5 मळु े पराग Nया Kदवशी खपू mडमांडमधे होता.. qसनीयस5 Nयाला बोलवनू बोलवनू नाचायला लावत होत.े . Nयामळु े सव5 मलु FंनाहF Nया?याबरोबर डा>स करायचा होता.. थोडा वेळ सवाnबरोबर डा>स कaन तो सeं योत जवळ आला.. Nया?या एका हातात œीझर अन एका हातात fhाइट होत.े . Pतला fपराइट देउन तो Pतला हसत _हणाला.. 'त_ु हाला डा>सची एलज– आहे का?' तशी ती आज पKहLयांदा Nया?यासमोर खळखळून हसलF.. 'नाहF नाहF..असे काहF नाहF..मी qमसXफट आहे Pतथे..' मग छान हसत Nया?याशी हात qमळवत ती बोललF.. 'कॉºं ?ै यलु ेश>स..अवाड5 आkण है£Fक बVदल..' Pतचा हात हातात घेताच परागमधे %वजसचं ार झाला.. 'थ7‚ स' _हणत तो Pत?याशी गyपा मारत Pतथेच बसला.. Nयाने Pतला डा>सला चल’याचा आºह के ला.. पण 'मी qमसफwट आहे' _हणत तीने परत नकार Kदला.. 'qमसफwट माय फु ट..' असे _हणत तो शवे टF Pतला घेउनच डा>सxलोअर वर आला.. 63

सeं योत अगदF सहजतने े छान डा>स करत होती.. ते पाहून पराग सKहत सारेचजण चकwत झाले.. ब-याच मलु Fंचा जळफळाटहF झाला होता.. qसनीयसन5 ी देखील या मfत डा>सची दखल घेतलF.. पराग व सeं योतचा डा>स Nया पाटžचा हायलाइट ठरला.. Nया Kदवशीपासनू पराग व संeयोत 'ि7लक' झाले.. दोघे एकमेकाकं डे आणखी आक%षत5 झाले.. दोघांनाहF एकमेकाशं ी बोलायचं असायचं.. पण दोघांचाहF qभडfत fवभाव आड यायचा.. Nयामळु े फ7त fमाइलची देवाण घेवाण Oहायची.. 7वvचत समोर आले तर बोलणं Oहायचं.. मकर सgं ांत जवळ आलF होती.. संgांतीला ऑफwसमधे black vथम होती.. _हणजे सगळी जण काळे ¥से घालनू येणार होत.े . मलु Fंनी पोLका डॉट …ॉक वा गाउन घालायचे ठरवले होत.े . सारF मलु ं काळा शट5 वा टF शट5 घालनू येणार होती.. संeयोत 'असं काहF' घालणार नाहF हे मलु Fनं ा ठाउक होत.े . 'Pनदान काळा चडु ीदार घालनू ये' असे Pतला सागं ’यात आले संgातं ी?या आदLया Kदवशीच पराग टू रवaन आला होता.. पटकन Oहाउचर बनवनू तो अक-Eस मधे गेला.. सeं योत 7वारटलž बलै े>स शीट ?या कामात गंुतलF होती.. 'Oहाउचर ठे उन जा..नतं र पाहत.े .' ती _हणालF.. मनै ेजर?या के •बनकडे जाताना ती Nयाला पाहून गोड हसलF.. परागने चटकन एक नोट qलहFलF.. आपLया Oहाउचर मधे ती Oयविfथत आत ि7लप के लF.. Oहाउचर संeयोत?या टेबलवर ठे उन तो Pनघनू गेला.. 64

दसु -या Kदवशी पराग जरासा लवकरच ऑफwस मधे आला.. अक-Eस कडे जा’याचा रfता सेLस से7शन वaनच जायचा.. लपै टॉप उघडू न ठे वलं असलं तरF Nयाचे ल‘ समोर होत.े . कॉरFडॉर मधनू अक-Eस फायना>स ?या एक एक मलु F जात होNया.. का|या पोLका डॉट मधे अगदF हॉट Kदसत होNया सा-या.. परागला हाय कaनच सग|या जात होNया.. परागहF Nयांना अqभवादन करायचे नाटक करFत होता.. पण मनातनू तो फ7त सeं योतची वाट पहात होता.. Pतने Nयाची नोट पाKहलF असेल का..? ती वाचनू सeं योत रागावलF तर नसेल ना..? Pतला हा Nयाचा अगाउपणा तर वाटला नसेल ना..? हे सारे h›न Nयाला पडले होत.े . तवे uयात बॉसने टFम qमटFगं बोलावलF व Nयाला जावे लागले. qमटFगं मधेहF Nयाचे ल‘ नOहत.े . कशीबशी qमटFगं सपं वनू तो बाहेर पडला.. सगळी qमŠ मंडळी सEु टा मारायला खालF टपरFवर गेलF.. qसगरेट ओढत नसLयाने तो मागेच थाबं ला.. बाकwचे खालF जाताच तो चटकन अक-Eस से7शन कडे गेला फार अधीरपणा वाटू नये _हणनू तो आत सावकाश qशरला Nयाने सeं योत?या डfे ककडे पाKहले.. Nया?या छातीत खोल ख„डा पडला.. संeयोत Pत?या जागेवर नOहती.. Pतचा लपै टॉप देखील Pत?या टेबलवर नOहता.. \"अरे देवा.._हणजे आज Pतने सEु टF घेतलFय.. का बरं आलF नसेल संeयोत आज?\" Nयाला काहF सचु त नOहत.े .सरै भरै झाला होता पराग.. 65

'माŒया साठ˜ एक करशील..? सgं ातं ीला काळी साडी नेसनू येशील?' दोन ओळींची Nयाची vचŸठ˜.. जी Nयाने Oहाउचरमधे ठे वलF होती.. कदाvचत ती वाचनू रागावनू ती आलF नसेल..? तो साफ Pनराश झाला.. पण तोवर इतर मलु F Nया?या भोवती गोळा झाLया.. Nयानं ा Nयाने सgं ातं ी?या शभु े?छा KदLया.. Nयां?या ¥से ेसचे कौतकु के ले.. थो„याशा गyपा माaन तो परत जायला वळला.. तवे uयात..Nयाला मागनू हाक ऐकू आलF.. 'काय रे पराग..मला न भेटताच चाललास...?' तो चटकन मागे वळाला.. अन..... Nयाचा पतु ळा झाला.. आहे Nयाच िfथतीत तो फ7त आवाज आLया Kदशने े पहात राKहला.. मनै ेजर?या के •बनमधनू लपै टॉप घेउन सeं योत बाहेर आलF.. Pत?याकडे पाहून पराग?या चेह-यावर हाfय उमलले.. संeयोत?या Pनमगो-या अगं ावर सgं ांतीची काळी साडी उठू न Kदसत होती.. परागसाठ˜ ती आज जगातलF सवा5त संदु र मलु गी होती.. ©सनु ील गोबरु े 66

hेमाला उपमा नाहF.... कु कर?या पाठोपाठ ३-४ qशEया झाLया तशा आतनू साधना ता¯चा आवाज आला. .\".गायŠी,अग गायŠी...कु ठे आहेस?कु कर?या चार qशEया झाLया ग...तशी गायŠी भानावर आलF. \"हो,हो आई करते कु कर बदं \" अस _हणनू Pतनं कु कर?या खालचा गँस सीमवर के ला. दसु ‰या शगे डीवर आमटF फोडणी टाक’यासाठ˜ कढई ठे वलF.Pतस‰या शगे डीवर पो|यांचा तवा ठे वला .यŠं वत हात एकामागून एक काम करत होत.े ..पण मन.. ते माŠ fवfथ नOहत.डोळे सारखे मनाला न जमु ानता भpन येत होत,े %वचाराचं काहुर मनात उठलं होतं....पढु ?या %वचारानं ी,भ%व•या?या %वदारक ·›यानं गायŠी?या पोटात गोळा येत होता.... तवे uयात अभय आत आला. सवयीनं Nयानं mडश घेतलF.मीठ चटणी,सँलड वाढू न घेतल.ं \"वा वा आज बटाEया?या काच‰या, मfत....मfत... असं _हणत तो ओEयाजवळ आला. वाफाळती आमटF गायŠीनं Nया?या बाऊल मधे घातलF.Nयात चमचाभर साजकू तपू घातल.ं ..गरम पोळी Nया?या mडश मधे वाढलF. \" गायŠी, मघा फोन कु णाचा होता ग?कु णाशी बोलत होतीस? मला Pनटसं कळलं नाहF...आईचा होता का?काय _हणतात Nया,आkण बाकw सारेजण?Kठकच ना?....\" अभय eया वेगात जेवत होता Nयाच वेगात गायŠीला %वचारत होता. उˆराची अपे‘ा नOहतीच Nयातनू . फ7त नोटFस करणंच होत. 67

गायŠीहF नसु ती Nया?याकड पहात होती....फोन कु णाचा होता,कशासाठ˜ होता....हे आˆा Nयाला सागं णं Pतला बरोबर वाटलं नाहF, तीनं उˆर Kदलं नाहF हेहF Nया?या ल‘ात आलं नाहF. भरभर जेवण कaन,आफँ wसबँग घेऊन कारची XकLलF घेऊन तो बाहेर पडलाहF.... सवयीन गायŠी Nया?या मागे गेलF. सवयीनं Nयानं Pत?या गालाला ओझरता fपश5 के ला,सवयीनंच Pतनहं F बाय _हंटल अन दार बंद कaन ती घरात आलF.राहFलेLया पो|या कpन Pतनं ओटा साफ के ला.तोवर साधनाताई आत आLया.Nयांनी दोPघ?ं यासाठ˜ डीश घेतLया .वाढू न घेत असतानाच Nयांना गायŠीचा रडवेला fवर ,पाठोपाठ हुंदका ऐकू आला...Nया पटकन गायŠी जवळ आLया,Pत?या पाठ˜वर हात ठे वनू Nयांनी %वचारल..... \"गायŠी,ए गायŠी..काय झालं ग.काय होतय तलु ा?,बर वाटत नाहF आहे का?अग मला बोलायचस कw ग ,मी काहF मदत के लF असती... काय होतय बाळ तलु ा....?\" साधनाताई?या या उमा|या?या बोल’यानं गायŠीला अजनू च भpन आल,ं ती झटकन साधनाता¯?या कु शीत qशरलF,हमसनू हमसनू रडू लागलF.साधनाताई Pत?या के सांवpन हात Xफरवत राKहLया. काहF ‘ण Nयांनी तीला तसच मोकळं होऊ Kदलं.खचु –वर जवळ बसवनू घेतल.ं आkण %वचारलं... \"हं सागं बर काय होतय तलु ा ? तŒु या नी अभयमधे काहF वाद झाला का?,कw पोरा?ं या शाळेतनू काहF नोटFस आलF आहे काय?कw तलु ाच काहF होतय?सांग बघू काय hाँ~लेम 68

आहे तो....\" \"आई....आई..माŒयात आkण अभयमधे काहF वाद नाहF, मलु ा?ं या fकु लचाहF h›न नाहF,कw मलाहF काहF hा~ँ लेम नाहF.... सगळ छान आहे...\" \"पण मग तŒु या डो|यात पाणी का?काय घडलय.?सकाळी फोन आला होता तो कु णाचा होता?काय घडलय सागं बाई.जीव कसा घाबरा होतोय बघ माझा.\" \"आई...आई...सकाळी फोन होता ना तो आईचा फोन आला होता. सचीनची नोकरF गेलF असं सांगत होती आई. Nया?या कं पनीनं रेसेशन लावल आkण Nयात याची नोकरF गेलF...तसतर करोना नतं र कानावर येतच होतं कw रेसेशन होणार,होणार अस.ं पण सचीनला नOहत वाटत Nयाला याचा फटका बसेल. पण.... पण आठ Kदवसापवू –च Nयाची नोकरF œेक झालF. \" \"आई, बाबाहF नकु तचे गेलेत, Nया ध7यानं आईला बी.पी सaु झालय.आता हा ध7का... गौरFचं इंजीPनयरFंगच qश‘ण,घरखच,5 आईच औषध पाणी....आज?या घडीची महागाई... कस करणार ते आता सार मँनेज...आई ..आई मला फार काळजी वाटतहे ो...\" साधनाताई Pत?या पाठ˜वर हात Xफरवत बोलLया... \"नको काळजी कa...होईल सारं Oयवfथीत.आता आधी जेवायला चल बघ\"ू . दोघीचं जेवण झालं.सारं आवpन 69

गायŠीनं झाकपाक के लF....आणी ती बेडpममlये आलF.डो7यात %वचार होतचे ... बेडवर डोक टेकलं माŠ सगळे सागं लFचे Kदवस Pत?या समोर फे र धpन नाचू लागले.ते गाव, Pतथले वाडे , सामजं fयानं रहाणारF वा„यातील कु टुंब.ं .. सारच फार %वलोभनीय होतं.गायŠीच आkण , अभयच कु टुंब Nया वा„यातलच. अभयची बKहण qलना गायŠीची कEटF-बEटF वालF मŠै ीण.दोन कु टुंब स•खे शजे ारF Nयामळु े आkण वाडा संfकृ ती hभावाने दो>हF घरातहF छान घरोबा.मलु ं साधारण बरोबरFचीच. अभय Nया कु टुंबातील मोठा आkण हुशार मलु गा,बारावी उˆम मेरFटमधे चमकला अन इंिजPनअHरगं ला गेला, तो आkण Nयाची छोटF बKहण qलना... तीहF हुशार..गायŠीची खास मŠै ीण झालF. दोघी एकाच शाळेत,काँलेज पण एकच दोPघचं .Nयामळु े सतत दोघी बरोबर असत. एकतर अभय?या घरात Xकं वा गायŠी?या घरात.यातनू च मग अभय गायŠीचं मनोqमलन कधी झाल, दोघांनी परfपरानं ा कधी होकार Kदले, ज>मा?या गाठ˜ बांध’याचं वचन Kदलं हे कळलच नाहF... आkण कळलं तOे हा Nयाला कु णाचा %वरोध असायचहF कारण नOहतच.नाहF _हणायला अभय?या कु टुंबाची आvथक5 िfथती उˆम होती या उलट गायŠी?या कु टुंबाची आvथक5 िfथती यथातथाच होती.पण तो काहF मVु दा बनला नाहF. नाहF _हणायला शहा’या गायŠीनं अभयला hेमात पडLयावर एकदा याबाबत fप•ट %वचारणा के लF होती... \"माझे बाबा साधे qश‘क,आई 70

गKृ हणी,qमळकत बेतासबात ..याचा आपLयाला काहF Šास नाहF ना होणार?तŒु या घर?यांची,आईची काहF अपे‘ा असेल तर ?\" गायŠी?या h›नावर अभयन Pतला पणू 5 आ›वfत के ल होतं.... \"गायŠी तू अस काहF मनात आणु नको.माझे आई-बाबा मी,माझ सार कु टुंबच तू ओळखतसे कw. नको शंका घेऊ.आkण लWनानंतर आपलF दो>हF कु टुंब आता आहेत तशीच एक%वचारान राहतील, नOहे ती आपण तशीच ठे वयु ा. हेआपणच ठरवयु ा,तशीच वेळ आलF तर qसVध कa.\" अभय उˆम पणे,मेरFटमधे इंिजPनअर झाला,Nयाचबरोबर Nयाला कँ पस qसले7शन मधनू छान नोकरF qमळालF.गायŠी गँeयएु ट झालF.Pतनं लहान मोठे कु Xकं ग 7लासेस के ले. घर संसार याची छान आवड असLयाने तीनं fवतःच हे कHरयर Pनवडल.यथावकाश अभय गायŠी याचं लWन झालं. नोकरFPनqमˆाने अभय गायŠी प’ु यात fथPयक झाले अभयची नोकरF,दोन मलु ं ,Nयाचं उˆम संगोपन,आkण आवडीचा छोटासा के टHरगं उVयोग. गायŠीहF सगळ छान मँनेज करत होती. पहाता पहाता लWनाला१२ वष“ झालF. ससं ार बहरात होताच.पण लहानशा आजाराच कारण झालं अन अभयचे बाबा कालवश झाले. साधनाताई प’ु यात अभयकडे आLया.मलु गी qलना हF प’ु यातच होती.सागं लFतले बालपणीचे Kदवस अगदF तसेच नसले तरF परत Xफaन आLयासारखे होत.े मलु ं छान होती, साधनाता¯चा छान आधार होता. 71

सगळच मनासारख सaु होतं.दोन Kदवसापवू –च अभय आkण Pत?या गyपा चालू असताना Nया?ं या १२Oया मँरेज अPँ नOहसर5 Fचं एक छान सेqलœेशन करायच Nयांनी ठरवल होतं.qलनाची फँ qमलF,आपलF फँ मीलF.. एक Kदवसाच आउKटगं .. Oवा... Oवा...Xकती छान...मfत एजाँय कa....पण ..पण आज हा अचानक आईचा फोन आला आkण गायŠी कोसळून गेलF.बाबां%वना आता कु ठं जगणं qशकू लागलेलF आई,आˆाच कमावता झालेला सvचन,अधव5 ट qश‘ण चालू असलेलF गौरF... कस होणार सगळं... कशी हF जबाबदारF पेलणार सvचन....%वचार करता करता गायŠी थकू न गेलF. मलु -ं अPनश,इरा शाळेतनू आले. Nयांचा आरडाओरडा ऐकू न गायŠी %वचारातनू बाहेर आलF.मलु ाचं खाणं,दधु %पण,ं कपडे बदलणं सार सारं साधनाताईनी आवरलं तOे हा तीला अजनू च भaन आल.ं तीन मनोमन Nयाचं े आभार मानले.ती जड मनानेच उठलF, …े श झालF. संlयाकाळ झालF.आता एवuयात अभय येईलच.Nया?या कानावर घाल.ू दोन Kदवसांनी करणार असलेल सेqलœेशन रVद करता येईल का तहे F ठरव.ू आपलं माहेर इतकं %ववंचनेत असताना सेqलœेशन कस कa मी! अभय आला..…े श झाला. Pतनं चहा,fनँ7स Nया?या समोर ठे वले आkण ती Pनमटु पणे बसनू राKहलF.अभयनेहF चहा घेतला,खाणं झालं,बाबाशी थोडं खेळून मलु ं खालF खेळायला गेलF आkण गायŠीचा बांध 72

फु टला.तीनं सकाळी आईचा आलेला फोन,सvचनची बातमी KदलF अन ती हताश बसनू राKहलF.सvचन उठला, Nयानं गायŠीला जवळ घेतल.ं Pत?या डो7यावpन, चेह‰यावpन हात Xफरवला.गायŠीचे डोळे परत भaन आले.ती अभयला •बलगलF. \"अभय आता कस होईल रे सारं...मला फार काळजी वाटतीय बघ.तशी बाबाचं ी थोडीफार इनOहेfटमoट असेल पण...पण थोडीच Nयात आता इत7या गो•टF घडणं... घरससं ार,आईच औषध-पाणी,गौरFच qश‘ण...मला तर %वचार कaन बvधर Oहायला झालय रे....\" अभयन Pतला qमठ˜तनू थोडं बाजलू ा के ल,ं Pतचा चेहरा वर उचलला.Pत?या कपाळावर हलके च ओठ ठे वले आkण तो _हणाला.. \"ए वेडाबाई .हे बघ, खरच नको इतकw काळजी कa..मी एक %वचार के लाय,ठरवलय,हे बघ...हF ताNपरु ती फे ज आहे..हे Kदवस असेच नाहF रहाणार...सvचनला लवकरच परत नोकरF qमळेलच.तोपयतn हF जबाबदारF तझु ी.अगदF आज पासनू . या मKह>या पासनू आई?या घरचं सारं सारं रेशन,Xकराणा ,बाकw छोटे मोठे खच5 तू पहाशील,आई?या बँक अकाउं टमधे दर मKह>याला तू ठरा%वक र7कम जमा करशील.बघू आपण. मला वाटतय इशाचं बहुधा fटु डटं लोन असेल Nयामळु े फार h›न नाहF येणार.बाकw आपण बघयु ा. ठरवयु ा ....कस ऐकाय वाटतय हे Pनयोजन... हां यात काहF अजनू बदल हवा असेल तर सागं ....\" 73

अभय?या तªडू न बाहेर पडणारा hNयेक श~द गायŠी डोळे %वfफाpन ऐकत होती....Pतचे डोळे परत परत भaन येत होत.े ..तीचा Pत?या कानावर %व›वास बसत नOहता...हे अभय बोलतोय? माŒयावर?या मला %वकल करणा‰या... या ... hाँ~लेम मधे हा इतका माŒया बरोबर आहे,नOहे माŒया जवळ आहे.... तीनं Pत?याहF नकळत अभयला qमठ˜ मारलF...Nया?या गालावर आवेगाने ओठ टेकवले.... \"खरच अभय...आपण असं कp शकतो?नाहF नाहF तू असा %वचार कa शकतोस....खरच का रे...\" \"हो गायŠी...न7कw आपण असं कaच शकतो.नOहे ते आपलच कतO5 य आहे.आपण ते करायलाच हवं.\" दोन qमनीटं गायŠी शातं , fवfथ बसलF...परत कु ठqलशी शंका Pत?या मनात आलF... तीनं अभयचा हात हातात घेतला आkण खालF मान ठे वनू च Nयाला %वचारलं \"अभय खरच मी खपू नशीबवान आहे रे ...तू असा माŒया बरोबर आहेस ....पण ...पण...आई.... आपLया आई...Nयानं ा हे अस के लेल चालेल...मा>य होईल.....\" \"गायŠी... इकड बघ...अशी वरती बघ...अग अस का वाटत तलु ा कw हे आईला नाहF आवडणार?\" \" तसं नOहे रे...आवडणार नाहF 74

_हणजे माझी तgार नाहF तशी... पण हे मा>य करण.ं ..हे मला थोड अवघड वाटतय.\" \" गायŠी तलु ा जे अवघड वाटतय ते आईनच माŒया मनात आणनू Kदलय. हF जी बातमी मला आता कळलF अस तलु ा वाटतय ती बातमी,तŒु या आईचा आलेला फोन,मी आफँ wसला गेLयानंतर जे जे झालं ते मला आईन फोन कpन सांvगतल....आणी मी काय कa शकतो,काय करायला हवं हेहF Pतनच मला सचु वल. गायŠी.मी आज काय करायला हंव हे आईनच मला ल‘ात आणनू Kदल आहे गायŠी.आkण तचे आपण करणार आहोत.\" अभय?या तªडातनू बाहेर पडणारं hNयेक अ‘र गायŠी?या ¿ुदयात खोल qभडत होत.ती परु ती Pनःश~द झालF होती,पटकन Pतनं साधनाता¯ना qमठ˜ मारलF.Pतचे डोळे Pतला न जमु ानता झरत होते होत.े ...अ%वरतपणे... साधनाताई Pत?या पाठ˜वpन हात Xफरवत होNया. आkण..आkण Nयाचवेळी Pत?या कानात अभयच बोलण,ं खपू वषाप5 वू –चं, गंुजत होते \"गायŠी नको %वचार कa....आपलF दो>हF घर आता आहेत तशीच एक %वचारानं राहतील....आपण ती तशी ठे वयू ा...आपणच हे ठरवयु ा...तशीच वेळ आलF तर हे qसVध कaया....\" गायŠीचं मन अPतव hेमानं भaन आल.ं आज Pतला Pतच कु टुंब ,Pतचं घर,Pतची माणसं अजनू च वेग|या उं चीची,खपू मोठ˜ आहेत हे कळल होत.आभाळमाया काय असते ते ती Nया ‘णी अनभु वत होती. खरच अनकं डीशनल hेम असच तर असतं ना? सलु ेखा आराlये 75

सोलापरू . 76

कॅ नOहास माहFम?या चौपाटFवर?या रेतीत मी दरू वर नजर लावनू बसलेलो........ बरोबर कोणीहF नाहF. लWन झाLयानंतर असे एकEयानेच सम°ु ावर जा’याचे hसगं खपू 7वvचतच आले. हा सम°ु माŒया चीरपHरचयाचा वाटला. मला आज तो एक वेगळीच नवी ·•टF देत होता. खपू शहाणं बनवीत होता. चोहोबाजनंू ी पसरलेLया —‘तीजाचं े वेगवेगळे आकार नजरेत सामावनू जात होत.े पि›चमेकड?या सयू ा5चा अfत पाहता-पाहता माŒया मनात एका नOया जीवनसयू ाच5 ा उदय होत होता. Nयाच वेळी मनात उठलेलF आgं दन, एके क करFत मी %वझवीत चाललो होतो. Pनर¨ होत होतो. मला खपू मोकळं मोकळं वाटत होतं. _हणनू थडं हवे?या झुळकw बरोबर येणारF गार हवा मी रोमारोमात भpन घेत होतो. पा’याने डबडबनू आलेLया डो|यांमधLया अ¢ंनू ा, ओठांवरचं िfमतहाfय परतवनू लावत होतं.......... मनाची एक तरल भावावfथा अनभु वीत होतो मी! माŒया उजOया हाताला असलेलF ती बावीस मजलF इमारत आता पणू 5 होऊन बरFच जनु ी पण झालF होती. Nया इमारतीकडे पाहता पाहता समोरचं सारं पसु लं गेलं आkण डो|यासमोर उभा राKहला, Nया इमारती माग?या qभतं ीलगतचा तो Pनमन5 •ु य कEटा.....! Nया कEEयासमोरचा तो खडकाळ सम°ु ..... खडकांवpन खळाळत येणा‰या लाटाचं ं श¨ु फे साळ पाणी....... Nया खडकावं र सम°ु ा?या पा’यात बसलेलF 'ती'! पाणी वाढत होतं... हळूहळू कEEया?या शवे ट?या पायरFपयतn येऊन पोहोचल.ं .... मी Pतला मागे खेचत असताना ती पढु े पढु े जात होती...... vचखलात fवतःचे हात भरवनु घेत होती...... मी Pतचे aसवे काढFत, Pतला समजावीत, Pतला एका हाताने धpन मागे खेचत आणलेलं..... पा’याने Pतचे दो>हF हात धऊु न काढलेले..... मग माŒया fव?छ aमालाने ते पसु लेले..... ती भान %वसaन माŒयाकडे पहात असलेलF......! 77

......... %वसa पहात असलेLया Nया भानसमाधीतनु बाहेर ये’यासाठ˜ मी मान हलवलF....नजर दरू दरू नेत —‘तीजाकडे वळव’याचा hयNन कa लागलो...... पांढ‰या बग|यांचा थवा Pतथनू उडत उडत चालला होता.. माझी नजर Nया प‘ांबरोबर जात जात, दरू ?या सम°ु रेषवे र िfथरावलF. बाÀं या?या सम°ु ामlये qशरलेले काळे खडक..... सीरॉक हॉटेलची ती इमारत..... सग|यात टॉपला असलेले ते HरOहॉLवींग रेfटॉरंट....... अनेक छोEया मोŸया इमारतीं?या आकृ Nया Nया सम°ु रेषवे र िfथरावलेLया....... बांÀयाचा तो जनु ाट पडका XकLला आkण टेकडी सVु धा! ........ ......... खडकावं र आम?या पायाशं ी फु टणा‰या लाटा..... अगं ावर झले लेले Nया लाटांचे थoब..... एकमेका?ं या अगं ावर मनसो7त पाणी उडवीत ओलेvचबं झालेलो आ_हF दोघे....... आkण मग आता ओLया कप„यानं ी घरF कसं जायचं _हणनू चाललेलF Pतची घालमेल......! मग कपडे सकु ावेत _हणनू आ_हF XकLला चढू न वर आलेलो....... Nया टेकडी?या उतारावरचा hसंग! टेकडीवpन आड वाटेने उतरताना तीसVु धा माŒयासारखीच सहजपणे %वनासायास खालF येतये असं समजनू , मी धावत धावत एका दमात खालF पोहोचलो. खालनु पाहतोय तर ती वरच उभी! हातात सÁडLस, खाVं याला पस.5 ........ मी Pतला खालF ये’याची खणू के लF. Pतला Nया उतारावpन सहजपणे उतरता येईना. ती हळूहळू बाज?ू या खडकानं ा धरत, कधी बसत, कधी घसरत, सावधपणे खालF येऊ लागलF. आkण या कसरतीत Pतचा पाय एका Kठकाणी Pनसटलाच! माŒया छातीत एकदम धfस झालेल.ं ..... ती घसरत वेगाने खालF येत असलेलF पहातांना मी धावत धावत परत वर गेलो. तोपयतn Pतने fवतःला सावरलेल!ं मी Pत?या जवळ जाऊन Pतला हाताचं ा आधार देत उठवल.ं Pतचे कपड,े हात - पाय लाल मातीने भpन गेलेले..... Pतचे कपडे झटकत मी Pतची सÁडLस पस5 Pत?या हातात KदलF आkण एका हाताने Pतला हाताचं ा आधार देत, आ_हF दोघे एकŠ टेकडीवpन उतp लागलो. उतरता उतरता ती _हणालF होती 78

\"बघ कसा fवाथ– आहेस..... fवतः एकटाच पढु े Pनघनू गेलास\"......... माŒया चेह‰यावर अचानक हसू उमटलं! ते सारं आठवल.ं ........ आज इत7या वषाnनी ते आठवताना Nया Pत?या वा7याला Xकती वेगळा सदं भ5 आलेला होता! खरंच कोण घसरलेल?ं कोणी कोणाला आधार Kदलेला? आkण कोण पढु े Pनघनू आलेलं?........... या h›नांची उˆरं शोधायलाच हवी का? ................ ............... महेश सोनवणे @ पणु े 9420696264 79

आषाढातला पाऊस गाव?या एके का डªगरावर एके का देवाचं fथान. वpन खालचं गाव धो धो पावसात vचबं होताना, धारा?ं या ध7ु यात लपेटू न पांढरं श¨ु होऊन जायचं. नसु Nया सरFवर सरF... तर, दरF?या घळीत असावं अशा घरा?या उं ब‰यावर बसनू उजOयाबाजलू ा मान वळवलF कw रfNयापलFकडे पोलFसलाईन, एकामागे एक अशा तीन बŸै या घरां?या रांगा. Nयामागे डªगराचं े उभे सळु के बघतना मनोरंजनाचं साधन आपLयाकडे नाहF असं कधी वाटलचं नाहF. डªगररांगा हFच —‘Pतजरेषा! Nया डªगरानं ा वेढा घालत आलेला लाल पा’याचा लªढा दरू वर Kदसायचा, ती खoडीकडील बाज.ू ..Nयावpन गावात परु ाचं पाणी Xकती qशरलंय याचा अदं ाजहF घेता यायचा. ढगफु टFसारखा आषाढातला पाऊस कोसळला कw खाडीकाठ˜ बांधलेLया बाजारपेठे पासनू सpु होणा‰या गावात पाणी qशरायचं. कारण सागरभरती असेल तर खा„याहF तEट फु गाय?या. पावसानं ओतलेLया पा’याला hाणपणानं अडवनू धराय?या. अशा आषाढातच रमण हEटाने Pतला भेटायला आला. है°ाबादहून नोकरF सोडू न œेक हवा _हणनू ¢ावणी घरF येऊन राKहलF होती. सग|या कोलाहलापासनू दरू . रमण _हणाला, \"छान आहे ग गाव तझु ं. अगदF सेOह>टFजमधLया मOू हFसारखं वाटतयं . 'गोरF तरे ा गाव बडा yयारा, म‚ तो गया मारा आ के यहाँ रे...' Nयाला ¢ावणी समजनू šयायची होती. Pतचं मlयेच ते गyप होऊन बसण,ं भरभpन बोलण,ं उदासी, उLहास... जे काहF असेल त,े पण सगळंच खपू Pनरागस, आ◌ॕ थoKटक वाटायचं. आताहF भेटायला येतो असा मेसेज के Lयावर _हणालF होती, 'अरे खपू आडवळणी गाव आहे. Nयात आषाढातला पाऊस. के Oहा परू येऊन गावाला पा’याचा वेढा पडले सांगता यायचं नाहF. उगी अडकू न पडशील. तझु ा hोजे7ट पणू 5 Oहायचा तर आधीच हातात कमी Kदवस आहेत. इथे बरेचदा रoजहF नसत.े ' खरंतर ¢ावणीला रमणबाबतचं अनाम नातं अfवfथ करत होतं. शाळेपासनू मोज7याच म•ै Šणी. नोकरFला लागLयावर आधी मबंु ई, मग हैदराबाद. पण प>नास ºपु आkण अगkणत च◌ॕ Kटगं हे Pतला मानवणारं नOहतं. मंबु ईतच रमण भेटला. भर पावसात लोकल अडकLयावर घरF घेऊन गेला. तOे हापासनू च तर तो आपLयात अडकला नाहF ना? 80

पढु े कं पनी बदलनू हैदराबादला आLयावर तो एकटाच सतत टचमlये राKहला. कधी फोनवर, कधी च◌ॕ Kटगं मधनू संवाद होत राKहला. पण अचानक हैदराबादहून नोकरF सोडू न ¢ावणी घरF गेलF हे कळLयावर माŠ Nयाला काहF कळेना. 'सहजच रे' हे नोकरF सोडू न ये’याचं कारण पट’यासारखं नOहतं. _हणनू रमण, ¢ावण.. भा°पद करत न बसता एकदम आषाढातLया पावसासारखा येऊन कोसळला होता. 'रमण लWन हF गो•ट खरंच वथ5 असते का? माझा भतू काळ तलु ा माहFत नाहF. _हणजे आता असतो तसा दोन चार œेकआपचा भतू काळ नOहे रे. या वीस वषा5तलF कु ठलFच माझी pप,ं भावनांचे पोत तलु ा माहFत नाहFत, ना तझु े मला.' मंKदरा?या कEEयावर बसनू माग?या धबध~याचे उडणारे तषु ार अगं ावर घेत ती बोलत होती. 'अग, तचू मगाशी सागं त होतीस ना कw या मKं दरातलF देवी पवू – गुहेत असLयासारखी होती. मKं दरावरच दरड कोसळलF आkण उNखनन कpन Pतला बाहेर काढावी लागलF. मग मKं दर आता पवू –सारखं राKहलं का? काळानं vगरकw घेतलF कw नवीन मKं दर नवीन इPतहास घडवत जाईल. या मंKदराचा भतू काळ माणसा?ं या मनात, qमटLया डो|याआं ड राहFलच, eयानं ी तो अनभु वलाय. पण वतम5 ान Xकं वा भ%व•याकडे पाठ Xफरवनू तो धpन कसा ठे वता येईल?' रमण?या बोल’यावर ¢ावणी गyपच होती. Pतचीच अनेक pपं मगु लेआझममधLया आरसेमहालात Kदसावीत तशी Pतला Kदसत होती. गाव सटु Lयावर हा धवु ाधार पाऊस qमटLया डो|यांनी, झोपेतच काय...जागेपणीहF ¢ावणी अनभु वायची. Pनसगा5चा hNयेक ऋततू ला तो डौल! शाळेतनू येताना छŠीचा काहFच उपयोग होणार नाहF असं ल‘ात आLयावर शांतपणे छŠी qमटू न पाठ˜ला दyतर लावनू , Nयात छŠी खोचनू चाललेलF यPु नफा◌ॕ मम5 धलF मलु गी. मोठाले पावसाचे थoब डाबं रF रfNयावर जोराने आदळLयावर Nयांचे बारFक रOयासारखे कण पसरत वाहात चाललेले बघत, शातं पणे, शतधाराखं ालF, तशीच vचबं Pनथळत उभी असलेलF रfNयावरFल मलु गी. मधLया वाटेने जाताना शते ावरFल बाधं ावर 81

एकदम vचखलात गुडšयाएवढा एक पाय aतलेलF, रबरF पावसाळी बटू तसाच aतलेLया ख„„यात सोडू न एकाच पायात बटू आkण एक पाय जेमतमे ता~यात घेऊन घरF चाललेलF, प‰ याखालनू लालबदंु पाणी ओढ घेऊन धावत जात असताना Nयावर टाकलेLया पÂयावpन प‰हा ओलांडताना छाती दडपनू गेलेलF, एकदा तर पाऊस पाठ˜ लागलेला बPघतLयावर जोरात सायकल मारत पावसा?या पढु े पळणारF...जणु पावसाशी fपधा5 करत PनघालेलF, डो7यावर छŠी धpन पावसात शते ा?या बांधावर उXकडवी दवु ा5 काढत बसलेलF मलु गी, वpन छान पाऊस बरसताना %वKहरF?या रहाटावpन उडी मारत %वKहरFत कोसळणारF आkण Pनवांत %वKहरF?या प•ृ ठभागावर कासवासारखी िfथर , तरंगत वर पावसाकडे बघणारF, Xकती pपं नसु ती संततधार पावसातलF. रमणने हाक मारलF, '¢ावणी.' ¢ावणी दचकू न भानावर आलF. ती दचकलF _हणनू रमणने Pतचा हात हाती घेऊन Nयावर थोपटLयासारखं के ल.ं ¢ावणीने Pत?या डो|यासं मोरचा सगळा सरकता काळ रमणाला दाखवला. रमण नसु ता %व¢~धपणे ऐकत होता. हात देऊन Pतला उठवता उठवता _हणाला, ''शp, काळ वाहता असतो Nयाबरोबर आपणहF वाहायचं असतं ना! हैदराबादला _यkु झयममधलF qशLप बPघतलF असशील ना? Nयाचं ं स-दय5 बघायला, Nया qशLपात आkण आपLयात थोडं अतं र असावं लागतं. भतू काळाचहं F तसचं असतं. तो तOे हाच संदु र Kदसेल जेOहा Nयाला भ%व•य असेल. पाया कळसापयतn पोचला नाहF तर...\" दोघंहF एक भलFमोठ˜ चढण चढत ¢ावणी?या का◌ॕ लेजपयतn पोचले. Nया उं चीवpन खालचं गाव, KहरOया रंगां?या अगkणत छटा घेऊन लहरणा‰या शते ांचे •Šकोन .. चौकोन.. पंचकोन.. vचŠातLयासारखे Kदसत होत.े मबंु ईतLया रमणला ‘णभर आपण vचŠपट बघत असLयासारखं वाटत होतं. साउं ड आ◌ॕ फ _यkु झकमधलF डªगर पठारावं pन गात धावणारF ती eयलू F अ„ँ यजू ... The hills are alive with the sound of music with songs they have sung for a thousand years My heart wants to sigh like a chime that flies from the church on the breeze To laugh like a brook when it trips and falls over stone on its way I go to the hills when my heart is lonely... 82

चढण चढताना रमणने धरलेला हात ¢ावणीने सोडवनू घेतला नOहता. रमणला कळत होतं या गावा?या qशपं Lयातनू हा मोती काढू न घेणं Xकती कठ˜ण आहे त.े _हणाला, ''या डªगरावर का◌ॕ लेज बांध’याची कLपना कोणाला सचु लF असेल?'' ¢ावणीला कधीच न सचु लेला हा h›न ऐकू न हसत हसत ¢ावणी _हणालF, ''अरे, %hqं सपल बoगलो तर अजनू वर चढत गेलं कw आहे आkण Nया?यावर लेmडज होfटेल.'' ''बापरे! एखाVया मलु Fला hपोज करायचं असेल तर मलु ांचं कठ˜णच आहे. एखाVया गेमची आठवी दहावी लेOहल गाठLयासारखंच होणार कw हे.'' ''नाहF रे, तळु शीदास वेणीला धpन चढत चढत ब‰याच वर?या कु ठLया मजLयावर आपLया %hयेपयतn पोचला तस.ं ...'' ¢ावणी हसत होती. Pतला समोर?या 7लासpममlये qशकवणारे सfं कृ तचे सर Kदसत होत.े ''आता हा कु ठला तळु शीदास आणलास?'' \" चल , उतरता उतरता सागं त,े हायवेला लागLयावर.\" आज र%ववार. या रfNयाला vचटपाखp नOहतं. एवuयात पावसाची मोठ˜ सर आलF. रfNयाकडले ा असणा‰या चहा?या टपरF?या आडोशाला दोघं झालF. वाफाळNया चहाचे Wलास हातात घेऊन अधव5 ट qभजलेले दोघं पावसाकडे बघत PतथLया बाक„यावर बसले. ''रमण... '' \"हे बघ ¢ावणी, हे गाव, हा Pनसग,5 या?याशी घEट बांधलेले तझु े भावबंध हा पाश होऊ नयेत हे ल‘ात घे.\" ¢ावणी?या कु र|या के सांवर थोपटत रमण _हणाला. ''¢ावणी, जमन5 ीला जा’याची नवीन संधी qमळNये. बा◌ॕ सनं नकु तचं %वचारलयं . आठ-पधं रा Kदवसात %वचार कpन सागं _हणालाय. येशील माŒयाबरोबर? तलु ा काय, Pतथं कसाहF जा◌ॕ ब qमळू शकतो. दोन वष5 मी थांबलोय तŒु यासाठ˜. कसं %वचारावं कळत नOहतं.'' ¢ावणीला हे अनपे—‘त नOहतं. पण तरFहF आता इथे? ''रमण, मला भीती वाटते रे. नाNयाची नजाकत मला नाहF जपता आलF तर? तŒु याकडू न काहF अवाजवी अपे‘ा के Lया गेLया तर?'' ''कसLया अपे‘ा ¢ावणी? hेमाचीच अपे‘ा ना? मला नाहF शंका येत अशी.'' बाहेर पावसाचा जोर वाढतच होता.qभजNया पावसानं हुडहुडी भरLयासारखं अगं कापत होतं. 83

थरथरNया आवाजात ¢ावणी _हणालF, \"माझं hेम, राग, aसवा, आनंद, भीती, vचतं ा, यश, अपयश.... सग|या भावना न सांगता Kटपनू घेता येतील तलु ा? ...आkण मलाहF...तलु ा समजनू šयायला जमेल? \" रमण नसु ता ऐकत होता. qभजनू थरथरणा‰या Pतला Nयानं जवळ घेतल.ं पाऊस न थाबं ’याची वाट बघत दोघं qभजLया पाखरासारखे बसनू होत.े आषाढातला पाऊस तो! थांबणार थोडाच! *गीता जोशी.* 84

hेम रंग ….. मधरु ा , नावाhमाणेच मधरु ! आवाज गोड . pपानं देखणी.आईवडलांची एकु लती एक क>या.मोŸया लाडाकोडात वाढलेलF. सवग5 ुण सपं >न, उ?च%वVया%वभषू ीत. सतत हसमखु .मोŸया पगाराची नोकरF.योWयवयात hेमात पडलF.%hयकर देखील देखणा,राज•बडं ा. सव5 काहF साजेसं होतं. अडचण एकच होती ती _हणजे Nयाची पHरिfथती बेताचीच होती. लाडाकोडात वाढलेLया लेकwला तो सखु ात ठे वेल कw , नाहF _हणनू आईवmडलांचा लWनाला %वरोध. मधरु ा माŠ ठाम होती.लWन करेल तर Nया?याशीच; असा मनाशी प7का Pन›चय करत, आईवmडलानं ा %वरोध करत ती थेट Nया?या घरF गेलF. आkण ,”आपण आता?या आˆा लWन कpया! !” _हणालF.NयानेहF काहF आढेवेढे न घेतां ,घरातLया देOहा-या समोर , qभतं ीवरLया आईबाबां?या फोटो समोर एकमेकांना आणाभाका देत गंधव%5 ववाह के ला. काहF Kदवस मजेत गेले…. आkण एक Kदवस Pतला Nया?या खोटार„या पणाचं pप समोर आल.ं तो च7क Pतला फसवनू Pतचं घर, गाडी,दागदाvगणे सव5 काहF fवत:?या नावावर कpन मोकळा झाला होता . एवढेच कpन थाबं ला नाहF तर.......एक Kदवस Nयाने कहरच के ला....को’यातरF मलु Fला घरF घेऊन आला. हF माझी मŠै ीण! आज पासनू इथेच राहणारं. हे ऐकू न ती कोसळलFच........कशीबशी fवत:ला सावरत उठू न बसलF. हात जोडले, खपू %वनंव’या के Lया. पण काहF हF उपयोग झाला नाहF.आता इथे थाबं ’यात काहF अथ5 नाहF. असा %वचार कaन , ती सारं सोडू न घरा बाहेर पडलF. पण …पण मनाचं काय ? मन वेड असत ना ! तो परत येईल या आशवे र ती Nयाची वाट पाहत राहायची. Kदवसातील अगणीत ‘णी whats app उघडायची, Nयाने काहF पाठवलं असेल का?,तो online आहे का?,आता Nयाचा कॅ ाल येईल का? आता तर online हेाता मग, काहFच का पाठवलं नाहF? ,कॅ ाल का के ला नाहF?,काय झाल असेल?अ›या एक न ्अनेक h›ना?ं या गदारोळात Kदवसाचे २४ तास गंतु नू हF हाती शवे टF Pनराशाच ! या पे‘ा सा-या मगृ जळी भावनांना 85

पणु %5 वराम Kदलेला बरा.असा %वचार करते ना करते तोच मन प>ु हा मागचे पाढे ५५ वर येऊन थांबत . प>ु हा प>ु हा Nयाचाच %वचार ! Pतच ती ! जीव घेणी पHरgमा ! फ7त मगृ जळ ! हे सारं कु ठवर चालणार कोण जाणे ? eया?यासाठ˜ हF तगमग असायची तो माŠ अन-् qभदन! आkण गंNु यात गुणतनू ी सा-या ....।पाय माझा मोकळा. _हणत आपLया धंदु Fत मWन ! मधरु ा fवत:ला सावरत , “माŒया मना बन दगड,.. “असं मनाला ओरडू न ओरडू न सांगायची ; पण मनच त!े Vवाड .ऐकायचे नाहF. सोसLयाचा सरू होतो...._हणतं fवत:चा सरू भेसरू झाLयाच मा>याच करत नाहF. हे सारं कु ठवर चालणार आहे देव जाणे……असं _हणत _हणत आता या गो•टFलाहF तीन- चार वष“ झालFत.....आkण आज, आज अचानक....Pतला ते सारं आठवलं . कारणहF तसचं होतं . ती लगबगीन रfता ओलांडत होती. अन ्अचानक समोर नजर गेलF. Pतने पटकन नजर वळवलF.चाल’याचा वेग वाढवला ; पण मनाचं काय? मनाचं रoगाळणं मंदावल.ं .. तो, तोच होता का ? कw भास होता? काहF कळत नOहतं. असा कसा भास असेल ? एवuया वषात5 बरे, भास झाले नाहFत. नाहF _हणायला सaु वातीचे काहF Kदवस तो आजबू ाजलू ाच आहे असा सारखा भास Oहायचा . मग डो|यातनू घळाघळा आ¢ू ओघळायचे. राŠKं दवस Nयाचाच lयास असायचा . तो माŠ fवत:?या दPु नयेत मजेत जगत होता. हLलF Nयाला Pत?या बVदल खेद न ्खंत ! हे बयाच5 दा Pत?या ल‘ात आले होत.े तरF हF ती जीव तोडू न Nया?यावर hेम करत होती.Nयाने Pतचा फ7त उपयोग कaन घेतला. कधी पशै ा?या aपात . तर कधी शरFराची भकू भागवनू . दो>हF hकारे लटु ू न शवे टF तो एक Kदवस अचानक दरू Pनघनू गेला . अगदF कायमचा.काहFहF न सागं तां . तीने खपू %वनंव’या के Lया. हातापाया पडलF. आणाभाका घेतLयाची आठवण कaन KदलF.आई?या तस•बरF समोर गंधव5 पVधतीने लWन के Lयाची आठवण कpन KदलF . पण तो जरा देखील हळहळला नाहF Xक शरमला नाहF.Pनलe5 जासारखा Pनघनु गेला.अगदF कायमचा. Pतने हF मग Nयाला %वनवणं सोडलं . ’जा सखु ी रहा ! देव तलु ा सखु ी ठे वो.’ _हणतंच Nयाला मोŸया मनाने माफ के लं . आज तो Pत?या जीवावर फार मोठा झालायं. नावाaपाला आलाय.ं Pतने कमावलेLया सपं ˆीवर दसु रFलाच घेऊन qमरवतोय. हे सारं अधनु मधनू Pत?या कानावर यायचं. पण 86

भेट माŠ कधी झालF नाहF. तो मजेत आहे ना ; हेच Pत?यासाठ˜ महNवाचं होतं. तो सखु ात आहे हे पाहुन ती शातं Oहायची. असे करता करता बरFच वष5 गेलF . आठवणीं?या कोशावर हळुहळु %वfमरणांची पटु ं चडू लागलF; आkण आज अचानक तो समोर Kदसला . अगदF lयानीमनी नसतांना. एवढा सगळा %वचार एका ‘णात डो|यासं मोर तरळून गेला. काय कराव? मागे वळून पहाव का?, कw नकोच प>ु हा तो मोह! . असं _हणत Pतने रfता ओलांडला . तसा तोच Pत?या समोर येऊन उभा राKहला ! . ती अचं•बत ! काय कराव ? थाबं ावं Xक थाबं ू नये , बोलावं Xक बोलू नये ? मनाची अशी V%वVधा झालF. तवे uयात Nयाने Pतचा हात हाती धरला, अन ्_हणाला,” मधरु ा yलFज मला माफ कर , मी तŒु याशी असं वागायला नको होतं.’ डो|यात पाणी आणनू तो बोलत होता . आkण तो असं अचानक समोर आLयानं ती चागं लFच गडबडलF. काय कp ? .Pत?याहF नकळत ती Nया?या बाहुत कोसळलF. Pतचे हरवलेले Kदवस.. वष5 ...सारं सारं %वसpन जणू काहF झालंच नाहF आशा आनदं ात ती Nया?या बाहुत सखु ावलF. दोघेहF अNयानंदाने मोहरलF. Nयाने आपLया बाहुत Pतला घEट qमŸठ˜ मारलF . Pत?या चेह-यावpन हळुवारपणे हात Xफरवला. दोघेहF आपण रfNयावर आहोत याचा %वसरपडू न hेमवषाव5 ात >हायलF! . रfNयाने येणारे जाणारे बघतं जागीचं थबकत होत.े असेचं काहF ‘णं गेले.दोघाचं ाहF hेमाचा उमाळा ओसरला अन ्आपण भर रfNयात असे उभे आहोत याची जाणीव होऊन ते लगबगीन समोर?या एका कॅ ाफw शाॅ प मधे गेले. Nयाने Pतला बसायला एक खचु – पढु े के लF. तीने बसतां बसतां Nया?या नजरेतले भाव Kटपले . तो,’ खरचं चकु लं माझ’ ! असं _हणत खचु – वर बसला. कॅ ाफw ॲाडर5 के लF . 87

दोघेहF Pन:श~द ! वातावरणात कमालFची शांतता. तवे uयात Nयाने ,”कशी आहेस तू ? सlया काय करते ? लWन के लसं का? मलु बाळ Xकती?” असा h›नाचं ा भडीमारचं के ला ; आkण मग fवत:चं गyप झाला. Pतने एकवार Nयाला मनभpन >याहाळंल अन ्_हणालF ,” मी मजेत !. सlया नोकरF करते आहे. Hरका_या वेळेत छं द जोपासत.े आkण लWनाबVदल _हणशील तर, तलु ा माKहतच आहे ! , आपण गंधवप5 Vधतीने लWन के लंय कw एकदा ! आता तू (नवरा) परागंदा झालास . Nयामळु ं मलु ंबाळं हो’याचा h›नच नाहF!” . एवढ बोलनू ं Pतला धाप लागलF. थोड पाणी yयायलF, कॅ ाXफचा कप ओठाला लावला आkण Nया?या चेह-यावर एक नजर टाकत पढु े _हणालF,”तू सखु ातं आहेस ना! हेच माŒयासाठ˜ मोठ सखु !” Pतचं बोलणं ऐकू न तो चांगलाच वरमला.Nया?या डो|यातनू द:ु खा¢ु ओघळले . प›चातापाने मान झुकलF. Nया?या हाताला कं प सटु ला . थरथरNया हाताने Pतचा हाता हाती घेत तो प>ु हा एकदा _हणाला,” सॅारF ना ! खरचं माझं चकु लं गं ! मला माफ कर. आता या पढु े आपण दोघे प>ु हा एकदा सोबत राहु; अगदF कायमचं .” Nया?या fपशान5 ं ती मोहरलF खरF! . अन ्fव:ला सावरत _हणालF .,” नको नको... ती....., Pतचं काय? त_ु हF …त_ु हF दोघे सखु ी रहा.मला काहF नको.दरु ावणं काय असतं, ते भोगलंय मी. _हणनू माŒयामळु े Pतला Šास होईल असं मी काहF होऊ देणार नाहF. असं _हणनू ती लगेच ऊठलF व चालू लागलF. तो मागून मोŸयाने ओरडू न _हणाला,” ती….ती मला सोडू न गेलF.” “ काय ?” असं _हणत ती मागे XफरलF. “ हो, ती मला सोडू न Pनघनु गेलF. दोन वष5 आ_हF लव इन Hरलेशनqशप hमाणे राहत होतो . पण पढु े पढु े माŠ मतभेद Pनमा5ण झाले. सतत भाडं ण. एक Kदवस काहFहF न सांगता ती Pनघनु गेलF. अगदF कायमची. नंतर Pतचं लWनं झाLयाचं कळलं . बfस!ं तOे हा पासनू मी एकटाच असतो.” हे सारं तो एका दमात सागं ून मोकळा झाला. 88

ती माŠ उVवीWन होऊन हे सारं ऐकत होती. ,”कसा आहे हा ?.”.....पKहलFचं hेम जपतां नाहF आल!ं , दसु रFला Kटकवता नाहF आलं ! काय _हणावं याला ?. . Pतला Nयाची अ‘रश: घणृ ा वाटलF. यानं आपLयाला फसवंल. दसु रFलाहF फसवंल. याला आता आपण थारा देणे थाबं वले पाKहजे. आkण असा %वचार कpन ती झपझप पावलं टाकत Pनघनु गेलF ...... तो Pतला पाठमोरF बघत राKहला… ©सयं 7ु ता राठोड चOहाण कLयाण ( प.) 89

फु लपाखp रा•£Fय आkण आतं ररा•£Fय fतरावर %व%वध सेqमनारमlये सतत बोलणा‰या, हेLथ, ~यटु F अडँ वेलनेस कोच असलेLया वासतं ी चौधरF याचं ी मलु ाखत चालू होती. मलु ाखत कत–ने h›न %वचारला,\" मॅडम त_ु हF इत7या hqसVध आहात. हजारो मKहलांना संदु र कसं Kदसावं याबVदल मागद5 शन5 करता. त_ु हF fवतःहF खपू संदु र आहात. त_ु हाला लहानपणापासनू च हे सारं qमळालं होतं आkण याच ‘Šे ात यायची आवड होती का?\" वासंती गोड हसलF आkण _हणालF,\" नाहF हो. लहानपणीच काय पण तpण वयात लWनापवू – सVु धा मी अगदFच जाड, काळी आkण आNम%व›वास हरवलेलF मलु गी होत.े परंतु या जाड, सfु त, आपLयाच %व›वात बKं दfत असलेLया का|याभोर सरु वंटाचं एका संदु र फु लपाखरात pपातं र झालंय. मी लहानपणापासनू सतत हे ऐकत लहानाची मोठ˜ झाले कw कw Kहचं लWन कसं होईल? Kहला पोतभर हुंडा Vयावा लागेल.. अगदFच काळीझर आहे. दंताळी आहे.. दात थोडसे े पढु े आहेत. कोण अशा मलु Fला पसतं करेल? जणू काहF माŒया आय•ु यात लWन हF एकमेव गो•ट होती. मी ~यटु Fqशयनचा कोस5 के ला होता परंतु थो„याच Kदवसात पालर5 बदं के ल.ं कारण आलेलF hNयेक बाई टोमणे माpन जायची. fवतः इतकw कु pप असलेलF बाई दसु ‰यांना काय संदु र बनवणार? खपू लागायचं ते माŒया काळजाला.._हणनू शवे टF बदं के ल.ं \" \" मग तमु ?या आय•ु यात एवढा मोठा बदल कसा झाला? हे तमु चं ' बाईपण भारF देवा ' कसं झालं? \" मलु ाखतकत–नं आ›चयान5 े %वचारलं. वासतं ी हसनू _हणालF,\" कारण माŒया आय•ु यात एक पaु ष आला. बाईपण तर भारF आहेच पण या बाई?या मागे उभा राKहलेला पaु ष पण खपू च भारF आहे... तो _हणजे माझा नवरा...\" मलु ाखत पढु े सpु होती. अनेक h›नांची उˆरं वासतं ी देत होती पण मनामlये माŠ आठवत होती अPनशची पKहलF भेट. अPनश अPतशय aबाबदार होता. साव|या रंगाचा पण तरतरFत. Nयाचं Oयि7तमNव अPतशय आकषक5 होतं. मोजनू चोवीस fथळांनी आपLयाला नकार KदLयानंतर आता हे 90

पंचवीसावं fथळ पण नकारच देणार हे वासंतीला माKहती होतं. पण तसं घडलं नाहF. Nयाचं ा होकार आला तOे हा वासतं ी आनदं ा इतकwच गªधळलेलF होती. Nयाने चकु ू न आपLयाला Pनरोप Kदला आहे कw काय असाहF %वचार मनात डोकावनू गेला. Pत?या आई- वmडलानं ाहF आ›चयच5 वाटलं पण चला एकदाचं लWन जमतंय असं KदसLयामळु े ते खशु झाले. अPनश?या घरF फ7त बहFण होती. तीहF लWन झालेलF. Kहला पसंत के Lयावर Pतला खपू आ›चय5 वाटलं. ती _हणालF,\" दादा अरे XकतीतरF संदु र मलु F तलु ा सांगनू आलेLया आहेत. तलु ा हFच का आवडलF आहे? हवं तर Pनरोप Vयायची घाई नको करायला. अजनू %वचार कpया.\" पण अPनश _हणाला,\" नाहF. मला खपू आवडलF आहे ती. तoOहा दसु ‰यादं ा %वचार करायची गरज नाहF.\" लWन झालं. Pत?या ल‘ात आलं कw आपलं लWन नव‰याशी झालं नाहF तर %hयकराशी झालं आहे. Nयाला hेमाqशवाय फु सत5 च नOहती . राŠी पलंगावर सगळी गलु ाबाची फु ले आकषक5 रFतीने लावलेलF होती. आkण हातात गलु ाबाचे फु ल घेऊन तो उभा होता. Pत?या कानावर Nयाचं आkण Nया?या बKहणीचं बोलणं आलं होतं. ती _हणालF होती,\" मी सगळे मोग‰याचे गजरे घेऊन येत.े \" तो _हणाला,\" नको. Nयापे‘ा गलु ाबाची फु ले आणयू ा. Pतला गलु ाबच आवडतात.\" याला कसं कळलं असेल,? Pतला खपू आ›चय5 वाटलं. पण नतं र हे नेहमीच घडत राहFल.ं तो Pतला घेऊन बाहेर जेवायला गेला. \"काय मागवू या?\" \" त_ु हाला आवडले ते काहFहF चालेल.\" तो _हणाला,\" पनीर बटर मसाला.\" \" कमाल आहे . त_ु हाला कसं माKहत? \" तो _हणाला,\" अगं hेम _हणजे फ7त आय लOह यू _हणणं नाहF. सतत फ7त vगxट देणं नाहF. एकमेकांना जपणं, आवडीPनवडी समजनू घेणं, आkण एकमेका?ं या पाठ˜शी ठामपणे उभं राहणं _हणजे hेम. hेम हF फ7त बोलनू दाखव’याची गो•ट नसत.े ती कर’याची आkण समजनू घे’याची गो•ट असत.े \" 91

ती अगदF मोहpन गेलF होती. सतत Pत?याभोवती aं जी घालणारा, Pत?या आवडीPनवडी बरोबर ल‘ात ठे वणारा, िजथे _हणनू Pतला मदतीची गरज होती Pतथे बरोबर उभा राहणारा असा पaु ष Pत?या आय•ु यात आला होता. ती _हणालF,\" त_ु हF का लWन के लं माŒयासार•या का|या बाईशी?\" Nयाने Pतला नेऊन आरशासमोर उभं के ल.ं आkण hPत•बबं ातLया fवतःकडे बोट कpन _हणाला,\" याला काळं असं _हणतात. तू काळी नाहFस. कोणी सांvगतलं तलु ा?\" \"माझं नावहF Xकती आउटडटे ेड आहे. वासतं ी! \" ती फु रंगटू न _हणालF. \" कोण _हणतं अस?ं तू तर माŒया आय•ु यात वसतं ऋतू बननू आलF आहेस. वषाम5 धनू फ7त काहF काळच वसंत ऋतू असतो पण तू माŒया आय•ु यामlये कायमचा वसंत ऋतू फु लवणार आहेस.\" \" अहो पण मी खपू जाड आहे.\" \" आहेस ना? मग fवतःशी मा>य कर. नसु तं रड’यापे‘ा ती जाडी कमी करायचा hयNन कर.मला वाटतं तू fवतःवर कधी hेमच के लं नाहFस.\" \" कारण माŒयावरहF कोणी hेम के लं नाहF.\" ती हळवी होऊन _हणालF. \" का? मी आहे ना!\" ती एकटक Nया?या शातं , Pनतळ डो|यात बघत होती. Pतथे होता तो खपू मोठा %व›वास आkण hेम. ती _हणालF मला खपू वाटायचं कॉलेजमlये मलाहF कु ठLयातरF मलु ाने एक गुलाबाचं फु ल Vयावं पण qमळालं नाहF कधीच. कारण स-दयाच5 े मापदंड.. Nयात मी कधी बसलेच नाहF.\" तो _हणाला,\"असं फ7त तलु ा वाटतं. एक Kदवस असा येईल कw एखादF Oय7ती सदंु र आहे कw नाहF हे तŒु या मतावpन ठरवलं जाईल.\" Pतने आ›चयान5 े Nया?याकडे पाKहलं आkण बघतच राKहलF. आkण मग Pत?यामlये खपू pपांतर घडू न आल.ं \" तलु ा कोण _हणतं कw तू संदु र नाहFस? मला तर तू खजरू ाहो?या एखाVया qशLपा एवढF सदंु र वाटतसे .\" \" काय?\" Pतचा fवतः?या कानांवर %व›वासच बसत नOहता. ती हळूच Nया?या qमठ˜त qशरलF. 92

ती Pनयqमतपणे Oयायाम कp लागलF. वजन हळूहळू पणू प5 णे आटो7यात आल.ं Pतने के सांचा छानसा कट के ला होता. पण या सग|यामं lये फु लला होता तो Pतचा आNम%व›वास. Pतचा हरवलेला आNम%व›वास Nयाने Pतला परत qमळवनू Kदला होता. ती खपू च आकषक5 Kदसत होती. तो _हणाला होता,\" स-दयाच5 े मापदंड कु ठले असतात? सांग ना..शरFरा?या लाबं ी, aं दF, उं चीवpन आपण स-दय5 ठरवतो का? चेह‰यावर मेकअपची रंगरंगोटF कpन काहF खणु ा लपवता येतात. आपLया Oयि7तम½वाला साजेसे कपडे घातले तर आपण अvधक आकषक5 Kदसू शकतो. आkण Nयाचनसु ार आपLया के सांचा कट के ला तर 7या कहने! हे सगळं कधीहF करता येतं पण खरंतर आतं Hरक स-दय5 हेच मह½वाचं असतं. \" तू मनाने खपू संदु र आहेस. अगदF तNव मानणारF. एखादF गो•ट qमळव’यासाठ˜ िजVदFने hामाkणक hयNन करणारF आहेस. तलु ा अगदF मनापासनू अनेकांना मदत करताना पाKहलं आहे मी. तू फ7त ~यटु Fqशयन _हणनू राहू नकोस. तझु ं पढु चं qश‘ण घे. Pतने डाएKटqशयनचा कोस5 के ला. ~यटु F बरोबर हेLथ अडँ वेलनेस कोच _हणनू ती काम कp लागलF. बघता बघता कामं वाढायला लागलF. Kदyतीचा ज>म झाला. छोEया बाळाला सांभाळूनहF घर आkण OयवसायहF ती छानच साभं ाळत होती. Nयाचा Oयाप वाढत गेला. हाताखालF आणखी काहF मKहला आLया. अनेक सfं थाशं ी टाय अप सpु झाले. अनेक सेqमनारमlये Pतला आम•ं Šत के लं जाऊ लागलं. ती अनेकwंसाठ˜ hेरणादायी Oयि7तमNव होती. हेLथ ,~यटु F अडँ वेलनेस कोच _हणनू Pतचं नाव सतत झळकू लागलं. अPनश Pत?या पाठ˜शी सतत उभा होता. काम घरातलं असो अथवा Oयवसायातलं .. तो सतत Pत?या पाठ˜शी होता आkण Nयामळु े Pत?यातला आNम%व›वास hचंड वाढला होता. hेरणादायी Oयि7तमNव _हणनू Pतची मलु ाखत चालू होती तOे हा हे सारं डो|यासमोर तरळून गेलं. आkण Nया Kदवशी Nया?या fवyनपतू –चा Kदवस होता. जे fवyन Nयानं पाKहलं होतं आkण Pतला दाखवलं होतं. ' ~यटु F %वथ œेन qमस मसरू F ' या fपध“साठ˜ एक परF‘क _हणनू Pतला आमं•Šत के लं गेलं होतं. Pतचा fवतःवर %व›वासच बसत नOहता. Pतने Nयाला फोन के ला. 93

\" मी _हणालो होतो. इतर मKहला संदु र आहेत कw नाहF हे तŒु या मतावpन ठरवलं जाईल. \" तो हसनू _हणाला. ती सारF कामं संपवनू धावतच घरF गेलF. दार उघडताना तो समोर उभा होता. हातात गलु ाबाचं फु ल घेऊन... सौ.अि›वनी Pनवग–, उदगीर, िजLहा लातरू 94

रंग रंग कोणता... रंग रंग कोणता…. रंग रंग कोणता… सोसायटF?या पाXकn गमधे बसलेलF पाच सहा vचLलF%पLलF मोठमोŸयाने ओरडत होती.. ‘णभर ती वतै ागलFच.. ए Xकती मोŸयाने ओरडता रे... शातं बसा जरा... कसले फालतू खेळ खेळताय .... _हणे रंग रंग कोणता.... बाहेर पडतांना माŠ Pतला वाटलं, उगाच वतै ागलो आपण.. आपणहF या वयात खेळत होतो कw हाच खेळ.. पण आता ताa’यात रंग रंग कोणता ? या h›नाचं उˆर Pततकं स सोपं राKहलं नOहतं.. हरघडी रंग बदलू लागले होत,े माणसाचं े... वातावरणाचे..... आज सकाळचीच गो•ट.. Pतचं लWन हाच जगात एकमेव %वषय qशLलक असLयासारखं, \"तझु ं कु ठे काहF असेल तर सांग हं... आ_हाला काहF hा◌~ॅ लेम नाहF तझु ं तू जमवलसं तरF. नाहFतर आता आ_हF fथळं बघायला सaु वात करणार आहोत \" सकाळी सकाळी बाबांनी साvं गतल.ं .. तरF आज बाबांचा मडू ब-यापकै w शांत होता.. नाहFतर हा %वषय Pनघाला कw अखेर Nयाचं पयव5 सन बाबा रागाने Kहरवे Pनळे हो’यात Oहायचं... आई असायचीच मम _हणायला तयार.. ती मनातच _हणालF, 95

\"मलाच अजनु माKहती नाहF माझं कु ठे काहF आहे कw नाहF त;े त_ु हाला काय सांगणार ?? वmडलां?या h›नाला उˆर न देता भराभर आटपनू Pतने ऑXफस गाठलं.. अलFकडे लWनाचा %वषय Pनघाला कw Nयाचा हसरा चेहरा डो|यासमोर तरळायचा... कधीतरF जातायेता बसमधेच Nयाची ओळख झालF होती .. Nयाचहं F ऑXफस दोन इमारती पलFकडे होतं.. जातायेता एकŠ जागा qमळालF तर गyपा, कधीतरF थाबं नू का◌ॅफw... थोड7या कालावधीत आपण Xकती चागं ले qमŠ झालो असLयाचा उLलेख.... पण यापqलकडे गाडी सरकतच नOहती... कधीकधी नजरेत चमक यायची Nया?या,वाटायचं आˆा हा कबलु F देईल hेमाची,hपोज करFल,आय लOह यू _हणेल… पण पŸŸया काहF बोलनू दाख%वल तर शपथ... कधी कधी तर चार चार Kदवस गायबच असायचा .... फोन नाहF, मेसेज नाहF... सगळं जग अशावेळी काळंकरड,ं धरु कट होऊन जायचं Pत?यासाठ˜... पण आता घरात रोजची कटकट नको... आज होऊनच जाऊदे... तो %वचारत नाKहये,तर मीच %वचारत,े काय तो सो‘मो‘ होऊन जाऊ दे ती मनात _हणालF.. सlं याकाळी तŒु या ऑXफस?या खालF थांब. खपु महNवाचं काहFतरF आहे. आkण आज जर यायला जमणार नसेल तर यापढु े मला भेटायची तसदF कधीच घेऊ नको Pनवाण5 ीला आLयासारखं लंच टाईममधे पटापटा मेसेज टाईप कaन Nयाला पाठवला आkण ती कामात गढू न गेलF. 96

इतकw कw पuु यातलं काम सपं लं तOे हा घ„याळ पाच वाजनु दहा qमPनटं झाLयाचं दाखवत होतं.. Pतने पीसी बदं के ला .. पस5 खांVयाला अडकवलF... वा◌शॅ aमला जाऊन जरा तªडावर पाणी माaन जरा हलकासा मेकअप कaन यावं का ? पण मनात आलेला %वचार ‘णात बाजलु ा सारत ती बाहेर पडलF... मी आहे हF अशी आहे... चेह-याला रंगरंगोटF कaन असा काय फरक पडणारे.. Nयाला आवडत असेन तर अशीहF आवडने च.. qलxटसमोर हFऽऽऽ hचंड गदž... मरो ती qलxट... िजनाच बरा .. आपला Pतसरा मजला .. _हणजे अध“ अध“ सहा िजने उतरायला लागतील... नो hॉ~लेम... दोन िजने उतaन अmडचाOया िज>यावर असताना कसा कोण जाणे पण पाय सटकला... आता एकदम आठ दहा पाय-यांवaन ग?छं तीच... डोळे ग?च qमटू न Pतने Xकं चाळायला तªडहF उघडलं... पण पढु े काय झालं Pतला कळलंच नाहF.. _हणजे खरंच काहF घडलं का काहF घडLयाचा भास झाला हेच कळलं नाहF इत7या ‘णाधात5 काहFतरF घडू न गेलं... काहF कळेचना...... ती गडगडत खालF न जाता Nयाच पायरFवर qभतं ीला पाठ टेकवनू उभी होती .... पण संपणू 5 शरFराला सटु लेलF थरथर, नसु ता च°ं च काय अ•खं तारागं णच %वरघळून शरFरभर वहातयं असं वाटणं ... आkण सवा5त महNवाचं _हणजे दो>हF खाVं यावर अVयापहF िfथरावले आहेत असे वाटणारे Nयाचे हात आkण गालावर अVयापहF जाणवणारा Nया?या ओठाचं ा तो उबदार ओलसर fपश.5 . 97

Nया?या ओठांचा fपश5 ???? आपण तर यापवु – एकमेकांचे हातसVु धा हातात घेतले नOहते कधी कधीतरF Nया?या शट5ची आkण आपLया टा◌पॅ ची बाहF एवढाच आजतागायत घडलेला fपश.5 . ... मग आपLयाला का वाटतयं हा Nया?याच ओठाचा fपश5 ??? तो आवडायला लागLयानतं र कधीतरF fवyनात Pतने Nया?या चंबु नाअqलगं नाची कLपना के लF होती ... अगदF तfसाच होता तो fपश.5 .. एवढF जादू असते fपशाच5 ी ??? पण तो कसा असेल आˆा इथे ?? आपण तर Nयाला Nया?याच ऑXफसबाहेर थांबायला साvं गतलं होतं.. Pतला भोवडं Lयासारखं झालं.. जडशीळ झालेले डोळे Pतने hयासाने उघडले आkण समोर पाKहल.ं .. Pत?या समोर माग?या qभतं ीवर दो>हF हात रोवनू fनेहा°5 नजरेने Pत?याकडे पहात तो उभा होता... बोल,काय %वचारणार होतीस? तो _हणाला. पण आता Nयाला काहF _हणायची,%वचारायची गरजच राKहलF नOहती... लाजनू लालभडक होत Pतने ओजं ळीत चेहरा लपवला.. qमटलेLया डो|यांसमोर आता फ7त गलु ाबी रंग Kदसत होता.. @संlया साठे जोशी vचपळू ण 98

अPतथी सम°ु ा?या लाटेत पाय ठे वनू पायाखालची वाळू सरकायला लागलF कw पायाला जो fपश5 जाणवायचा तो Pतला फार आवडायचा. मळु ातच Xफरायला Pतला फार आवडायचं. खरं तर Pतची हF आवड जपायची _हणनू नवरा दरवष– Oयº Kदनgमातनू 4 Kदवस तरF काढायचाच. मलु ं झाLयावर सगळे qमळून. अगदF मलु ं ता>हF असलF तरFहF. याOयPतHर7त ऑXफस?या ऑफसाईटला ती जायची ते वेगळंच. काहFहF झालं तरF Pतने ऑफसाईट कधीच सोडलF नाहF. Pनसगा?5 या जवळ गेलं कw सगळा शीण %वसरायला Oहायचं. या वष– देखील गोOयाला ऑXफसने Nयांना नेलं होतं. आतापयतn देशा परदेशातील XकतीतरF सम°ु Xकनारे ती XफरलF. यावेळी माŠ हा सागर Xकनारा Xफरताना Pत?याबरोबर माग?या वष– जॉईन झालेला असोशीएट होता. Nयाचं हं F नाव सागरच. पKहLया Kदवशीच Nयाचं वेगळेपण Pतला जाणवलं होतं. अिजबात लाळघोटेपणा नाहF. पढु े पढु े करणं नाहF. पण hयNनपवू क5 fवतःला कशापासनू दरू ठे वणहं F नाहF. सग|यांत सामील असायचा. काहF लोकानं ा सहज मŠै ी कर’याची कला अवगत असत,े ती सागरकडे होती. साहिजकच Pत?यात आkण सागरमlये खपू लवकर मŠै ी झालF. Pतला पण अशी मोकळी माणसं आवडायची,कारण ती तशीच होती. •बनधाfत. ऑXफसमlये XकतीतरF लोकांबरोबर Pतचं नाव सaु वातीला जोडलं गेलं, पण नतं र सग|यां?या ल‘ात आलं कw ती आहेच तशीच. सतत उडणारF, मनमरु ाद आय•ु य जगणारF. Nयामळु े हळूहळू सगळे पार„यात Pत?याच बाजलू ा आले. सागर बरोबर माŠ Pतने fवतः मŠै ी के लF. Pनमळ5 , Pनभ“ळ मŠै ी. ऑफसाईटला आLयापासनू दोघे सतत बरोबर होत,े साहिजकच होतं. एकŠ hेझoटेशन Vयायचं असLयाने राŠी उqशरापयतn जागून दोघांनी ते बनवल.ं राŠी 1 वाजता ती _हणालF, ' जाऊया का सम°ु ावर?' 99

NयानेहF अिजबात आढेवेढे न घेता लॅपटॉप बदं के ला. आkण चyपल न घालता दोघेहF Pतकडे धावले. एवढया शातं तते सम°ु ाचा आवाज जरासा भीतीदायक वाटत होता.एकहF श~द न बोलता दोघेहF तासभर सम°ु ावर Xफरत राKहले. अगदF एमकमेकां?या मनात काय चाललं आहे, याचाहF अदं ाज Nयानं ा šयावासा वाटला नाहF. Pतला खपू आनंद झाला होता Nया Kदवशी. आपLयाला इतकं समजनू हवं तसं वागणं कोणालाच आतापयतn जमलं नOहतं. कधी शातं ता हवी आहे, कधी बोलायचं आहे हे सगळं सागरला समजतंय. परत आLयावर Pतला गाढ झोप लागलF. Xफरायला गेLयावर दसु ‰या Kदवशी Pतने सहजच %वषय काढला. ती _हणालF- सागर, एक %वचाp का? सागर- %वचार ना, Nयासाठ˜ परवानगी कशाला हवी? लWन का झालं नाहF असं %वचारणार असशील तर आधीच सांगतो. अजनू जमलं नाहF _हणनू झालं नाहF इतकं साधं आहे त.े आय•ु य घालव’यासाठ˜ लWन झालचं पाKहजे असले %वचार नाहFत माझ.े आईबाबा अधनू मधनू %वचारतात. पण करणार नाहF असाहF हEट नाहF. Nयामळु े ते मलु F बघत आहेत. मीदेखील माŒया परFने बघतोच आहे. जेOहा जमेल तOे हा करेनसVु धा . Nया?या लWनाचं ऐकू न ती उगीचंच शांत झालF. सागर- तू काहFतरF %वचारणार होतीस ना, मी बहुतके माझीच बडबड लावलF. ती- मी लWनाचं %वचारणार नOहते खरं तर. मी %वचारणार होते कw तलु ा अजनू कोणी आवडलF नाहF का? _हणजे कधी कोणा?या hेमात पडला नाहFस का? तो- vचकार वेळा पडलो अगं. काहF वेळा तर अगदF जमलंच अफे यर असं वाटायचं. ती- मग अरे तू तर एवढा हुशार, देखणा आहेस. पडतच असतील मलु F hेमात. तलु ा नाहF कोणी मनापासनू आवडलF. िज?याबरोबर आय•ु य घालवावे असे वाटेल. 100