ppt.-ตจบ.นพ.สำเริง-1

นพ.สำเริง แหยงกระโทก ประธำนอนุกรรมกำร กำรมีส่ วนร่ วมของท้ องถ่นิ

กำรสำธำรณสุขมูลฐำน (Primary health care) สู่ตำบลจดั กำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร (ตจบ.) ทปี่ ระชุมสมชั ชำองค์กำรอนำมยั โลก (World Health Organization; WHO) ปี พ.ศ.2520 ได้มมี ติร่วมกนั “กำรมสี ุขภำพดเี ป็ นสิทธิข้นั พนื้ ฐำนของมนุษย์ทุกคนท่ีพงึ ได้รับ โดยไม่คำนึงถงึ ควำมแตกต่ำงในเร่ืองเชื้อชำติ ศำสนำ กำรเมือง เศรษฐกจิ และสังคม” ในปี พ.ศ.2543 หรือ Health for all by the year 2000

หลกั กำรทสี่ ำคญั ของกำรสำธำรณสุขมูลฐำน มี 4 ประกำร คอื 1.กำรมสี ่วนร่วมของชุมชน 2.กำรใช้เทคโนโลยที ีเ่ หมำะสม 3.กำรปรับระบบบริกำรพนื้ ฐำนของรัฐ 4.กำรผสมผสำนกบั งำนของกระทรวงอนื่ ๆ

ตตยิ ภูมิ BHS HFA ทุตยิ ภูมิ ปฐมภูมิ PHC

ทำไมต้องยดึ พนื้ ที่ตำบลเป็ นภำพลกั ษณ์(Scenario) ของกำรพฒั นำ • ตำบลเป็ นพนื้ ทเี่ ชื่อมต่อระหว่ำงส่วนรำชกำรและประชำชนที่สำคญั ทส่ี ุด • หน่วยรำชกำรกำรปกครองของรัฐจะสิ้นสุดทตี่ ำบล เช่น รพ.สต., เกษตรตำบล, พฒั นำกรตำบล, • ทส่ี ำคญั ทสี่ ุดมีหน่วย อปท. อยู่ทตี่ ำบล คอื อบต. หรือเทศบำล • ดงั น้ัน ถ้ำสำมำรถทำให้ตำบลเข้มแขง็ สำมำรถจดั กำรสุขภำพได้ด้วยตนเองแบบ บูรณำกำรกบั ทุกภำคส่วน • หมู่บ้ำนต่ำงๆ ในตำบลน้ัน กจ็ ะเข้มแขง็ ได้รับกำรพฒั นำไปด้วย • เป็ นกำรพสิ ูจน์ควำมเข้มแขง็ ของกำรจัดกำรระบบสุขภำพระดบั อำเภอ(District Health System: DHS) ด้วย • ตำบลจงึ เป็ นรูปธรรมของกำรพฒั นำทส่ี ำคญั ของควำมร่วมมือบูรณำกำรกนั ทำงำนของ บวร.สอ.(บ้ำน วดั โรงเรียน หน่วยงำนรำชกำร และ อปท.)





เกณฑ์ตำบลจัดกำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร แบ่งเป็ น 3 กล่มุ 7 หมวด 30 ตัวชี้วดั (100 คะแนน) กลุ่มท่ี 1: 3 ก : กรรมกำร, กองทุน, กจิ กรรม (70 คะแนน) • หมวด 1: คณะกรรมกำรพฒั นำสุขภำพระดับตำบล(4 ข้อ 12 คะแนน) 1. มีองค์ประกอบของคณะกรรมกำรพฒั นำสุขภำพระดบั ตำบลจำก บวรสอ. 2. มีกำรมอบหมำย/กำหนดบทบำทหน้ำทใ่ี ห้คณะกรรมกำรพฒั นำสุขภำพระดบั ตำบล 3. คณะกรรมกำรพฒั นำสุขภำพระดบั ตำบลมบี ทบำทในกำรจดั กำรสุขภำพแบบ ครบวงจร (วเิ ครำะห์ปัญหำ/วำงแผน/ร่วมขบั เคลอื่ นกจิ กรรม/ประเมินผล) 4. คณะกรรมกำรพฒั นำสุขภำพระดบั ตำบลมกี ำรประชุมอย่ำงต่อเน่ืองปี ละ 3 คร้ัง

หมวด 2: กองทุนหลกั ประกนั สุขภำพในท้องถน่ิ หรือพนื้ ที่ (6 ข้อ 18 คะแนน) 5. มกี ำรเลอื กต้งั แต่งต้งั และมีกำรทบทวนรำยชื่อกรรมกำรกองทุนหลกั ประกนั สุขภำพในท้องถน่ิ หรือพนื้ ทตี่ ำมระเบยี บ สปสช. 6. มกี ำรกำหนดห้วงเวลำกำรอนุมัตงิ บประมำณกองทุนฯให้แก่ผู้จดั ทำโครงกำร ของบประมำณไม่น้อยกว่ำปี ละ 3 คร้ัง 7. มีกำรสนับสนุนงบประมำณให้แก่ กล่มุ หรือองค์กร ภำคประชำชน 8. มกี ำรใช้จ่ำยเงนิ กองทุนเพอื่ พฒั นำตำบลตนเอง 9. มแี ผนงำนโครงกำร จดั กจิ กรรมเพอ่ื กำรดูแล 5 กล่มุ วยั และ 3 กลุ่มปัญหำ 10.มกี ำรจัดทำรำยงำนด้ำนกำรเงนิ ตำมเกณฑ์รำยเดอื น/ ไตรมำส (1) รำยงำนหน่วยงำนทเี่ กยี่ วข้อง (2) เสนอต่อกรรมกำรฯ

หมวด 3: กจิ กรรมกำรดูแล 5 กล่มุ วยั และปัญหำของพนื้ ที่ (8 ข้อ 40คะแนน) 11. กล่มุ แม่และเดก็ (หญงิ ต้งั ครรภ์มคี วำมเสี่ยง/พฒั นำกำรเดก็ สมวยั ) 12. กล่มุ วยั เรียน กำรช่วยเหลอื และแก้ไขเดก็ ทม่ี ีภำวะผดิ ปกติ 13. กล่มุ วยั รุ่น 14. กล่มุ วยั ทำงำน (คดั กรอง/ปรับเปลยี่ นพฤตกิ รรม) 15. กล่มุ ผู้สูงอำยุ/ผู้พกิ ำร 16. อนำมยั ส่ิงแวดล้อม 17. สุขภำพจติ : สุขภำพดี วถิ ธี รรม วถิ ไี ทย 18. ปัญหำของพนื้ ท่ี/นโยบำย

กลุ่มท่ี 2 : 1 ข : ข้อมูลข่ำวสำรและสำระสนเทศ หมวด 4 : ข้อมูล ข่ำวสำรและสำรสนเทศ (3 ข้อ 12 คะแนน) 19.ตำบลมีฐำนข้อมูลสุขภำพบุคคลในพนื้ ท่ี 20.มีศูนย์บริกำรข้อมูลข่ำวสำร 21.มีศูนย์รับเรื่องร้องเรียน ร้องทุกข์

กล่มุ ท่ี 3 : 3 ส : สร้ำงควำมร่วมมือ/สื่อสำร/สู่ควำมยง่ั ยนื (18 คะแนน) หมวด 5 สร้ำงควำมร่วมมือ (4 ข้อ 6 คะแนน) 22. มีกระบวนกำรสร้ำงกำรมสี ่วนร่วมดงั นี้ –กำรจดั ทำแผน –จดั กจิ กรรมสุขภำพ – วำงระบบสุ ขภำพ 23. มีกำรระดมทุนจำกภำคส่วน เพอื่ พฒั นำสุขภำพในพนื้ ที่ 24. มีกำรพฒั นำศักยภำพภำคเี ครือข่ำยเพอ่ื บริหำรจดั กำรสุขภำพ ชุมชน ได้แก่ หมอครอบครัว, CM 5 กล่มุ วยั , อสค.(กสค.), อส ม., อสร., อสว., อผส.,จติ อำสำ

หมวด 6 สื่อสำร : สร้ำงควำมรับรู้ ควำมเข้ำใจ ควำม สนใจของชุมชน (3 ข้อ 6 คะแนน) 25. มกี ำรประชำสัมพนั ธ์เพอ่ื กำรปรับเปลยี่ นพฤติกรรม ของกล่มุ เป้ ำหมำย ตดิ ประกำศหรือป้ ำยประชำสัมพนั ธ์ 26. มกี ำรเผยแพร่ข้อมูลข่ำวสำรผ่ำนส่ือต่ำงๆ 27. มกี ำรประเมนิ ควำมพงึ พอใจและกำรรับรู้ข่ำวสำรของ ประชำชน

หมวด 7 สู่กำรยงั่ ยนื (3 ข้อ 6 คะแนน) 28. มขี ้อตกลงหรือมำตรกำรทำงสังคม หรือนโยบำย สำธำรณะ ด้ำนกำรจดั กำรสุขภำพของประชำชนในตำบล หรือพนื้ ที่ 29. มกี ระบวนกำรในกำรชื่นชมและแลกเปลย่ี นเรียนรู้ของ ชุมชนและเครือข่ำยสุขภำพได้แก่ กำรถอดบทเรียน, นวตั กรรม, Best Practice, Telling Story, เวทแี ลกเปลย่ี นควำมคดิ เห็น 30. มกี ระบวนกำรแลกเปลย่ี นเรียนรู้



ปัจจัยควำมสำเร็จ ตำบลจัดกำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร(ตจบ.) 1. มโี ครงสร้ำงองค์กร หรือคณะกรรมกำรบริหำรชัดเจนเป็ นรูปธรรม 2. ผู้บริหำรสูงสุดของหน่วยปฏบิ ตั งิ ำน 3. มกี ำรเรียนรู้ด้ำนวชิ ำกำร 3.1. มีกำรสร้ำงวสิ ัยทศั น์ 3.2.มีภำพฝันหรือเป้ ำหมำยร่วม ก. ทหี่ น่ึงคอื กรรมกำร ก.ทส่ี องคอื กองทุน ก.ทส่ี ำม คอื กจิ กรรม 3.3 ภำพลกั ษณ์เสริม 1 ข.หรือ ข้อมูลกำรดำเนินกำร 3 ส. คอื สร้ำงกำรมี ส่วนร่วมส่ือสำรสู่กำรยงั่ ยนื 4.มกี ำรประสำนกำรดำเนินงำนกำรบริหำรงำนรำชกำรในส่วนภูมิภำค 5.มีกำรสนับสนุนงบประมำณกำรทำงำนทพ่ี อเพยี ง 6.ปัจจัยอน่ื ๆ

กำรบูรณำกำร ตำบลจัดกำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร 1.ภำพลกั ษณ์ตำบลจดั กำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร กล่มุ ท่ี 1 หมวด 1 กรรมกำรพฒั นำสุขภำพตำบล โดยคณะกรรมกำรพฒั นำสุขภำพระดบั อำเภอ (District Health Board :DHB) ทไ่ี ด้มีกำรดำเนินงำนตำมปกติ ตำมนโยบำยของกระทรวงสำธำรณสุข และกระทรวงมหำดไทย 2. ภำพลกั ษณ์ตำบลจดั กำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร กล่มุ ท่ี 1 หมวด 2 กองทุนหลกั ประกนั สุขภำพในท้องถนิ่ หรือพนื้ ท่ี ทไี่ ด้จดั ต้งั ทุกตำบล ทุกเทศบำล 3. ภำพลกั ษณ์ตำบลจดั กำรสุขภำพตนเองแบบบูรณำกำร กล่มุ ท่ี 1 หมวด 3 กจิ กรรมซึ่งเป็ นกจิ กรรมทจ่ี ะต้องมีกำรดำเนินงำน เพอ่ื แก้ปัญหำหรือ พฒั นำ ใน 8 ประเด็น

มกี ำรบริหำรจดั กำรโดยวงจรคุรภำพเดมมง่ิ (PDCA) กบั SRM/ ค่ำกลำง P : Plan = วำงแผน D : Do = ปฏิบัตติ ำมแผน C : Check = ตรวจสอบ/ประเมนิ ผลและนำผลประเมินมำวเิ ครำะห์ A : Act = ปรับปรุงดำเนินกำรให้เหมำะสมตำมผลกำรประเมิน

แนวทำงกำรสนับสนุนกำรดำเนินงำน ของสำนักงำนหลกั ประกนั สุขภำพแห่งชำติ เขต 9 นครรำชสีมำ * โดย จดั ทำแผนงำนโครงกำรด้ำนส่งเสริม สุขภำพ ป้ องกนั โรค * เสนอต่อคณะกรรมกำรกองทุนหลกั ประกนั สุขภำพตำบล รายละเอียดในเล่มคู่มือสีเขียว



แผนงาน/โครงการ กลมุ่ ประชาชนเปน็ ที่ต้งั กล่มุ หญิงต้ังครรภ์ 1.โครงการ....... 1.โครงการ....... กลุ่มผสู้ ูงอายุ และหญิงหลงั คลอด 2.โครงการ....... 2.โครงการ....... 3.โครงการ....... 3.โครงการ....... กลุ่มผู้ป่วยโรคเร้อื รงั กลุ่มเด็กเล็กและ เด็กก่อนวยั เรียน 1.โครงการ....... 1.โครงการ....... กลุ่มคนพิการและ 2.โครงการ....... 2.โครงการ....... ทพุ พลภาพ กลุ่มเดก็ วัยเรยี น 3.โครงการ....... 3.โครงการ....... และเยาวชน กลมุ่ ประชาชนท่ัวไป 1.โครงการ....... 1.โครงการ....... ท่ีมีภาวะเสี่ยง กลุ่มวัยทางาน 2.โครงการ....... 2.โครงการ....... 3.โครงการ....... 3.โครงการ....... 1.โครงการ....... 1.โครงการ....... 2.โครงการ....... 2.โครงการ....... 3.โครงการ....... 3.โครงการ.......

วตั ถปุ ระสงคข์ องการจัดตั้งกองทุนหลักประกนั สขุ ภาพ เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมการจัดบริการสาธารณสุขของ หน่วยบริการ หรือสถานบริการ หรือหน่วยงานสาธารณสุข หรือ หน่วยงานอื่น หรือสนับสนุนและส่งเสริมให้กลุ่มหรือองค์กร ประชาชนดาเนินกจิ กรรมด้านสาธารณสุขในพ้ืนท่ี เพื่อให้กลุ่มแม่ และเด็ก กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มคนพิการ กลุ่มผู้ประกอบอาชีพที่มี ความเสี่ยง และกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรังท่ีอยู่ในพ้ืนที่ สามารถเข้าถึง บริการสาธารณสุขได้อย่างทั่วถึงและมีประสิทธิภาพมากข้ึน โดย ส่งเสริมกระบวนการมีส่วนร่วมตามความพร้อม ความเหมาะสม และความต้องการของประชาชนในพืน้ ท่ี

กองทุนตำบลสนับสนุนงบให้ใครบ้ำง หมวด ๑ สนบั สนนุ หน่วยบรกิ าร สถานบรกิ าร หน่วยงานสาธารณสขุ หมวด ๒ หมวด ๓ สนบั สนุนหนว่ ยงานอนื่ ๆ องค์กรภาคประชาชน หมวด ๔ สนับสนุนศูนยเ์ ดก็ ศูนยผ์ ้สู งู อายุ ศนู ยค์ นพิการ ต้องใช้ไม่นอ้ ย หมวด ๕ กว่าร้อยละ ๑๕ ของรายรบั ในปีน้ัน ใชเ้ พอ่ื การบริหารจัดการกองทุน ใชไ้ ด้ไมเ่ กนิ รอ้ ยละ ๑๕ ของ รายรบั ในปนี ั้น ใชใ้ นกรณีเกิดภยั พบิ ัติ โรคระบาด

สง่ เสรมิ สขุ ภาพ บคุ คล และกลุ่มบุคคลจะต้องสามารถบง่ บอก และตระหนักถึงความ มุ่งมาดปรารถนาของตนเอง สามารถตอบสนองต่อปัญหาของตนเอง และ สามารถเปล่ียนแปลงสิ่งแวดล้อม หรือปรับตนให้เข้ากับส่ิงแวดล้อม หรือปรับ ตนให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมได้ อีกทั้งยังสามารถควบคุมปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อ สุขภาพ เช่น ลดปัจจัยเสี่ยงท่ีก่อให้เกิดมะเร็ง การขาดการออกกาลังกาย การ ขาดจิตสานึกในเรื่องของความปลอดภัยทาให้เกิดอุบัติเหตุ หลีกเลี่ยงจาก ส่ิงแวดล้อมเป็นพิษท่ีเป็นสาเหตุที่ทาลายสุขภาพ ขณะเดียวกันก็ให้ ความสาคัญ หรือเน้นให้การเพ่ิมในด้านปัจจัยส่งเสริมสุขภาพ เช่น การออก กาลงั กายมากข้ึน รับประทานอาหารทม่ี ีประโยชน์ อยใู่ นสงิ่ แวดล้อมทด่ี ี

การป้องกันโรค การปอ้ งกันโรค หมายถงึ การกระทาหรืองดกระทาบางสงิ่ บางอย่างเพื่อไม่ให้ เกิดการเจบ็ ปว่ ยหรอื เป็นโรคแลว้ และการปอ้ งกนั ไมใ่ ห้กลบั เป็นซ้าในกรณีท่ี หายจากการเจ็บปว่ ยเปน็ โรคแลว้

หลักการเสนอแผนงานโครงการ 1. กาหนดกจิ กรรมใหช้ ดั เจนว่าจะทาเรื่องอะไร 2. กลมุ่ เปา้ หมายทจ่ี ะดาเนินการ หลกี เลีย่ งการทากิจกรรมท่ีกลุม่ เป้าหมายต่างกนั มาก 3. กิจกรรมท่ดี าเนินการอยภู่ ายในกรอบที่สามารถทาได้ - อย่าเป็นกจิ กรรมศึกษาดงู าน - อย่าเปน็ กจิ กรรมอบรมพฒั นาศกั ยภาพกลุ่มตนเองเพยี งอย่างเดยี ว - ไม่เปน็ กจิ กรรมด้านการรักษา และฟนื้ ฟู ทีถ่ กู กาหนดให้ทาโดยวิชาชีพ - กิจกรรมทท่ี าตอ้ งซา้ เสริมในส่วนทีภ่ าระงานปกติทยี่ ังไม่สาเรจ็ หรือไม่ครอบคลุมเปา้ หมาย หรือเกินกวา่ เป้าหมายปกตใิ นภาระงานประจาของอสม. 4. กาหนดวัตถปุ ระสงคใ์ หช้ ัด 5. คา่ ใชจ้ ่าย 6. การเกบ็ หลกั ฐานการจ่าย 7. การส่งมอบงานคืนให้กองทุน

คา่ ใช้จ่ายในการประชมุ หรือฝึกอบรม (1) คา่ ใชจ้ ่ายเก่ียวกบั การใช้และตกแตง่ สถานที่ (2) คา่ ใชจ้ า่ ยในพธิ เี ปดิ -ปิด การประชมุ (3) ค่าวัสดุ เคร่อื งเขยี นและอปุ กรณ์ (4) ค่าพมิ พ์และเขยี นใบประกาศนียบตั ร วุฒิบตั รหรืออื่นในทานองเดยี วกัน (5) คา่ ถ่ายเอกสาร คา่ พิมพ์เอกสารและสงิ่ พมิ พ์ (6) ค่าหนังสอื สาหรับการประชมุ การฝกึ อบรม (7) ค่าเชา่ อปุ กรณ์ตา่ งๆ (8) คา่ กระเป๋าหรือสิง่ ทีใ่ ชบ้ รรจเุ อกสารสาหรบั การประชุม การฝึกอบรม (9) ค่าสมนาคณุ วทิ ยากร (10) ค่าอาหารวา่ ง/อาหารกลางวนั (11) ค่าพาหนะ/ค่าท่พี ัก (12) คา่ ใช้จา่ ยอื่นทจี่ าเปน็ ในการประชุมหรอื การฝึกอบรม

ประเภทโครงการ/กจิ กรรมตน้ แบบ - คัดกรองสขุ ภาพ/ภาวะเสีย่ ง/ซักประวัติ - ตดิ ตามค้นหา/ตดิ ตามผลการรกั ษา - เยย่ี มบ้าน - การให้ความรู้รายบคุ คล/กล่มุ - ส่งเสริมสนบั สนนุ การส่งเสริมปอ้ งกันโรค - ปรับเปล่ยี นพฤตกิ รรม/จดั การส่งิ แวดล้อม

ประเภทกิจกรรมตวั อยา่ งกลุ่มคนพกิ ารและทุพพลภาพ - ซักประวตั ิ ประเมินสุขภาพ จัดทาสมุดบันทึก ขน้ึ ทะเบียนฯ - สง่ เสริมสุขภาพชอ่ งปากฯ - ปรับเปลี่ยนพฤตกิ รรมสุขภาพทีม่ ภี าวะเสย่ี ง - พัฒนาระบบบรกิ ารดูแลแบบองคร์ วมด้วยทีมสุขภาพ - เยีย่ มบ้าน และดูแล ใหค้ าแนะนา - คัดกรองและเฝา้ ระวังภาวะซมึ เศรา้ สมองเส่ือม สขุ ภาพจติ - สร้างจติ อาสาในการดูแลคนพกิ ารและทุพพลภาพ - ส่งเสริมนวตั กรรมการสร้างเสริมสุขภาพด้วยภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่นิ

พ้นื ทด่ี าเนนิ งานและงบประมาณ 2557 142 ทอ้ งถนิ่ 855 ท้องถน่ิ 43,286,130 บาท 268,703,235 บาท 172 ท้องถน่ิ 53,103,735 บาท 333 ท้องถน่ิ 111,474,990 บาท 208 ทอ้ งถ่นิ 60,838,380 บาท