จดหมายถึงเพื่อน เล่ม 2

จดหมายถึงเพอื่ น เล่าเรื่องเกย่ี วกบั โรงสี สาหรับเถ้าแก่โรงสีฉบับเร่ิมต้น เขยี นโดย วสิ ูตร จติ รสุทธิภากร ฉบับท่ี 1 เล่มท่ี 2

ส่ีประสานในร้านสี 1 เรียนท่านสมาชิกโรงสีขา้ วท่ีรักทุกท่าน สงกรานตผ์ า่ นไปแลว้ อยา่ งสนุกสนาน ในปี น้ีรัฐบาลไดร้ ณรงคอ์ ยา่ งมากในเรื่องของการ เมาไมข่ บั ทาํ ใหย้ อดผเู้ สียชีวติ ลดลงเป็ นท่ีพอใจของทุกฝ่ าย ต้งั ใจไวว้ า่ ปี หนา้ จะทาํ ใหด้ ีกวา่ น้ี เทศกาล สงกรานตเ์ ป็ นประเพณีอนั ดีงานของไทยเรา เป็ นวนั ครอบครัว และเป็ นวนั ผสู้ ูงอายุ ครอบครัวไดพ้ บ หน้าไดท้ าํ บุญร่วมกนั ลูกหลานได้พบกนั ไดข้ อพรผูใ้ หญ่ท้ังหลายเหล่าน้ี เราตอ้ งรักษาไวใ้ ห้คงอยู่ ตลอดไปคู่กบั ประเทศไทย แมแ้ ตช่ าวต่างชาติทวั่ โลกกย็ งั มาเที่ยวบา้ นเรา มาถึงเร่ืองโรงสีขา้ ว ถึงวนั น้ีมาตรการช่วยเหลือชาวนาดว้ ยการจาํ นาํ ขา้ วเปลือกของรัฐยงั ออกมาไม่ชัดเจนว่าจะมีระเบียบเพิ่มเติมจากเดิมอย่างไรบ้าง โรงสีขา้ วจะปฏิบัติตามไดม้ ากน้อย เพยี งใด กต็ อ้ งรอดูวนั รับสมคั รวา่ ระเบียบกฎกติกาเป็ นอยา่ งไร? ใน 2-3 ปี ท่ีผา่ นมา การสร้างโรงสีขา้ วก็ยงั เพิ่มข้ึนอยา่ งต่อเน่ือง แต่ละจงั หวดั ก็มีกาํ ลงั ผลิต มากข้ึนไม่นอ้ ยกวา่ อดีตที่ผ่านมา กาํ ลงั ผลิตที่เพ่ิมข้ึนอยา่ งมากมายกวา่ ปริมาณขา้ วเปลือกท่ีเพ่ิมข้ึน เหมือนกนั แต่ไม่เป็ นทวีคูณเหมือนกบั กาํ ลงั ผลิตของโรงสีขา้ ว แน่นอนในการทาํ ธุรกิจเสรีท่ีมีการ แข่งขนั ทุกโรงสีกต็ อ้ งพฒั นาเครื่องมือ อปุ กรณ์การสีขา้ ว เคร่ืองสีขา้ ว การบรรจุ การส่งการจาํ หน่าย ก็ตอ้ งพฒั นาอยา่ งจริงจงั เพ่ือชิงความไดเ้ ปรียบในดา้ นการคา้ มีหลายท่านบอกวา่ เคร่ืองจกั ร เทคนิค การสีขา้ ว อปุ กรณ์ท่ีมีความสาํ คญั ราคาสูง น้นั ทุกโรงสีมีความสามารถในการซ้ือและติดต้งั ไดไ้ ม่แพ้ กนั ไมย่ อมนอ้ ยหนา้ แมว้ า่ ราคาจะแพงมากกต็ าม แต่การสีขา้ วน้นั ไมไ่ ดม้ ีเคร่ืองอุปกรณ์เท่าน้นั กส็ ีขา้ วได้ สิ่งสาํ คญั ท่ีสุด คือคน เพราะถา้ ไม่มี คนท่ีเอาใจใส่ ดูแลเครื่องและปรับเคร่ืองใหอ้ ยใู่ นสภาวะการทาํ งานท่ีดีแมว้ า่ เคร่ืองจะดีขนาดไหนก็ ไมม่ ีความหมาย หวั ใจของโรงสีขา้ วน้นั ตอ้ งมี ส่ีประสานจึงจะเรียกวา่ สมบูรณ์ 1. พนกั งานที่มีความสามารถ 2. เคร่ืองจกั รที่มีคุณภาพ (เหมาะกบั ขา้ วเปลือกและขา้ วสารที่กาํ ลงั สีอย)ู่ 3. การติดต้งั ที่ดี ระบบการทาํ งานที่ไมซ่ บั ซอ้ น 4. วตั ถุดิบ ที่มีคุณภาพดี

สี่ประสานในร้านสี 2 ข้อท่ี 1 พนกั งานทม่ี คี วามสามารถ ปัจจุบนั เรามกั จะไดย้ ิน บ่อยๆคือ “คนงานหายาก” ผมไม่มีคนเป็ น ผมหาคนท่ีทาํ งานดีๆ ไม่ได้ ไม่มีคนพอกหินเป็ น ไม่มีคนใชห้ ินโคนได้ “เหล่าน้ีคือ” วลีท่ีไดย้ นิ ทว่ั ไป แลว้ ความจริงก็คือ เราไม่ไดม้ ีการสร้างบุคลากรท่ีมีความรู้เรื่องการสอนเร่ืองการสีขา้ วเลย เรามีมหาวทิ ยาลยั สอนสาขาวชิ าชีพมากมาย แต่มีเพียงไม่กี่แห่งท่ีมีการสอนเรื่องการสีขา้ ว หรือท่ีเรา เรียกทางวชิ าการวา่ “เทคโนโลยหี ลงั การเก็บเก่ียว” ที่เห็นไดแ้ ละมีผลงานเป็ นรูปธรรมอยคู่ ือสถาบนั ราชมงคลวทิ ยาเขตบางพระ ชลบุรี ซ่ึงผเู้ ขียนคือตวั กระผมเองไดเ้ ขา้ รับการอบรมในวิชา”เทคโนโลยี หลงั เก็บเกี่ยว” กบั ท่านอาจารย์ ผ.ศ.ผดุงศกั ด์ิ วานิชชงั เม่ือหลายปี ที่ผา่ นมา ซ่ึงท่านไดใ้ หค้ วามรู้เร่ือง การจดั การขา้ วเปลือกต้งั แต่อยใู่ นทอ้ งนา ผ่านการอบลดความช้ืน การทาํ ความสะอาด การเก็บรักษา การสีขา้ ว การส่งมอบลกู คา้ เร่ิมจาก!! ขา้ วเปลือกที่ยงั อยทู่ ี่ตน้ ขา้ วในทอ้ งนา ควรท่ีจะเก่ียวเมื่อไร? อายขุ องขา้ วเปลือกที่ยงั ติดอยู่ ตน้ ขา้ ว เทคนิคการใชเ้ ครื่องเก่ียวที่ดี เสียหายนอ้ ย การอบลดความช้ืน จริงๆแลว้ การอบลดความช้ืนมีอยู่ 2 ระบบ คือ อบเพือ่ จะนาํ ไปเป็ นเมลด็ พนั ธุ์ขา้ ว และท่ีโรงสีดาํ เนินการอยคู่ ือ อบเพอ่ื จะนาํ ไปสีเป็ นขา้ วสาร เราจะพดู ถึงการอบเพื่อจะนาํ ไปสีเป็ นขา้ วสารคุณภาพดี จมูกขา้ วสวย ผิวพรรณของขา้ วสาร ขาวสวย (แบบหมวยและอิ่ม) จมูกดี อวบอิ่มเต็มเมลด็ ตอ้ งใชเ้ ครื่องอบลดความช้ืนท่ีดี การให้ความ ร้อน ตอ้ งสม่าํ เสมอ ไมส่ ูงเกินไป ใชเ้ วลาในการอบที่เหมาะสมกบั ขา้ วเปลือกท่ีกาํ ลงั ทาํ การอบอยใู่ น เวลาน้นั การอบแบบเร็วเพอ่ื ใหข้ า้ วเปลือกแหง้ เร็ว อบไดม้ ากทนั อกทนั ใจ แต่เม่ือขา้ วเปลือกแหง้ แลว้ นาํ มาเก็บสตอ็ กไวใ้ นยงุ้ ไม่นานความช้ืนก็จะกลบั มา ขา้ วท่านก็จะเหลืองเร็ว เหลืองง่าย ท้งั ๆที่ท่าน คิดวา่ ไม่น่าจะเหลือง อะไรที่เร็วๆทนั ใจวยั รุ่น ไม่เหมาะกบั การอบขา้ วเปลือก โดยเฉพาะขา้ วเปลือก นาปี ที่ตอ้ งใชเ้ วลาของขา้ วเปลือกน้นั ความช้ืนหรือน้าํ จะอยกู่ บั เน้ือขา้ วภายใน การอบขา้ วให้ความ ร้อนจากดา้ นนอกในเวลาส้นั ๆเปลือกขา้ วจะแหง้ (ร้อนมากและดูเหมือนแหง้ ) แต่ขา้ วสารท่ีอยภู่ ายใน กาํ ลงั ดูดซบั ความร้อนและคายความช้ืนออกมาทีละนอ้ ยอยา่ งชา้ ๆ ถา้ ความร้อนมากเกินไปขา้ วสารจะ แตกร้าว เพราะทนความร้อนไมไ่ ด้ ขา้ วก็จะป่ น การท่ีเราเวน้ ช่วงเวลาประมาณ 8-10 ชวั่ โมง ก็เพื่อให้ ขา้ วเปลือกไดค้ ืนตวั ใหค้ วามร้อนแทรกเขา้ ไปในเมลด็ ขา้ วและคายน้าํ ออกจากเมลด็ ขา้ ว ขา้ วเปลือกจึง

ส่ีประสานในร้านสี 3 จะแหง้ อยา่ งแทจ้ ริง (เราจึงมีตูเ้ ป่ าเยน็ ) เครื่องอบมีหลายยห่ี ้อ หลายโรงงาน ซ่ึงแต่ละแห่งเขาก็โฆษณาวา่ ดีอยา่ งน้นั ดีอยา่ งน้ี ท่าน ตอ้ งเลือกเอง ใชว้ ิจารณญาณในการเลือก เพราะราคาชุดหน่ึงๆแพงกวา่ รถเบนซ์ 300 เอสคลาส ที่ เขียนมาท้งั น้ียงั ไม่ไดเ้ ขา้ เร่ืองคน เคร่ืองอบจะดี อยา่ งไร อตั โนมตั ิขนาดไหนก็ไม่สามารถทาํ งานได้ (ไดด้ ี) หากวา่ ไมม่ ีพนกั งานที่มีความรู้ความสามารถ ( ต้องรู้ เคร่ือง รู้ ข้าว รู้ คน ) หลงั จากรู้เร่ืองการอบลดความช้ืนแลว้ ก็มาถึงการเก็บรักษา มีหลายท่านซ่ึงเขา้ ร่วมสัมมนา ดว้ ยกนั ต้งั คาํ ถามวา่ ระหวา่ งไซโลกลมๆเป็ นเหล็กสวยงาม สะดวก มีอุปกรณ์ตวั ช่วยเยอะแยะจะเก็บ ขา้ วเปลือก ไดด้ ี หรือวา่ ยงุ้ ปูนซีเมนต์ ปัจจุบนั ไดม้ ีการ ทาํ ทางลมใตพ้ ้ืนยุง้ เพื่อเป่ าลมเขา้ ไประบาย ความร้อน ซ่ึงเทคนิคท่ีดีมากและปัจจุบนั ไดน้ าํ ไปใชก้ นั ทุกโรงสีแลว้ ซ่ึงไดผ้ ลเป็ นท่ีพอใจ ท่ีน้ีก็มาถึงเร่ืองเคร่ืองจักรในร้านสี ในยุคท่ีนายกรัฐมนตรี ดร.ทกั ษิณ ชินวตั ร นโยบาย แปลงสินทรัพยเ์ ป็ นทุน ให้โอกาสในการลงทุน กระทรวงพาณิชย์ต้ังเงื่อนไขให้มีการรับจาํ นํา ขา้ วเปลือก มีการเช่าโกดงั เพื่อเก็บขา้ วสาร ทาํ ให้เกิดการลงทุนอยา่ งมากมายสุด จี ดี พี ของประเทศ ข้ึนสูงอยา่ งมากในวงการขา้ วเปลือก มีการเปล่ียนแปลงอยา่ งมาก โรงสีเดิมขยายกาํ ลงั ผลิต ท่าขา้ ว ตลาดกลางขา้ วเปลือกเร่งสร้างโรงสี เพอ่ื จะไดม้ ีโอกาสรับจาํ นาํ ขา้ วเปลือก บา้ งก็เร่งสร้างโกดงั ขนาด ใหญ่ เพ่ือรับฝากขา้ วสาร ท้งั หลายท้งั ปวงน้ีจึงทาํ ให้วงการเคร่ืองจกั รอุปกรณ์โรงสีขา้ วคึกคกั และ ขยาย ตวั อยา่ งมาก เคร่ืองจกั รท้งั ในและตา่ งประเทศเรียงหนา้ กนั มาใหเ้ ลือก คา่ ยยโุ รป ค่ายเอเชีย และ ในประเทศผูซ้ ้ือจึงมีโอกาสเลือกไดม้ าก การขยายตวั อย่างรวมเร็วของโรงสีขา้ ว ทาํ ให้เกิดการขาด แคลนบุคลากรในร้านสี (คนปล่อยขา้ ว) ทุกโรงสีบอกว่ามีความสามารถสร้างโรงสีให้ทันสมยั อยา่ งไรก็ได้ แต่หาคนปล่อยขา้ วยากมาก การท่ีขาดบุคลากรในโรงสีอยา่ งมีผลมาจากรัฐบาลไม่ได้ เลง็ เห็นความสาํ คญั ในอุตสาหกรรมการสีขา้ ว ซ่ึงเป็ นอุตสาหกรรมหลกั ของไทยเรา ปล่อยใหเ้ ป็ นไป ตามธรรมชาติให้ทุกคนศึกษากันเองแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน โรงสีไหนที่ฝึ กฝน ให้ความรู้กับ พนกั งานไดด้ ีก็ไดพ้ นกั งานท่ีดี ที่ไม่มีพ้ืนฐานก็ตอ้ งใชว้ ชิ า ครูพกั ลกั จาํ กว่าท่ีจะมีความรู้ก็ตอ้ งแลก ดว้ ยความเสียหายของขา้ วเปลือก ขา้ วสาร ซ่ึงเป็ นเงินของประเทศชาติไปเป็ นจาํ นวนมาก รัฐควรที่ จะตอ้ งใหค้ วามสนใจเร่ืองเทคโนโลยหี ลงั การเก็บเกี่ยวใหม้ าก ปี หน่ึงๆเราเพาะปลกู ขา้ วได้ ท้งั นาปรัง และนาปี รวม 23 ลา้ นตนั ขา้ วเปลือกถา้ ขา้ วเปลือกท้งั ขา้ วหอมมะลิ หอมปทุม สุพรรณ ชยั นาท และ ขา้ วเหนียว ราคาเฉลี่ย 7,000.- เป็ นเงินประมาณ 151,000.- ลา้ นบาท นี่คิดเฉพาะค่าขา้ วเปลือก ยงั ไม่ไดค้ ิดเป็ นราคาขา้ วสาร และธุรกิจท่ีตอ่ เน่ืองจากขา้ วเปลือกอีกมากมาย ส่วนหน่ึงก็ส่งออกไปขาย

สี่ประสานในร้านสี 4 ไทยเราติดอนั ดิบที่ส่งออกขา้ วสารเล้ียงพลเมืองกวา่ คร่ึงโลกทาํ เงินรายไดเ้ ขา้ ประเทศแบบเตม็ ๆกวา่ 50,000,000 บาท ถา้ เกษตรกรชาวนา ทาํ ไดด้ ีข้ึน 10 เปอร์เซ็นต์ โรงสีขา้ วลดการเสียหายจากการสีขา้ ว อีก 10 เปอร์เซ็นตค์ ิดดูวา่ จะเป็ นเงินมากมายมหาศาลเพยี งใด แต่กไ็ ม่มีใครท่ีนาํ มาคิดเพอื่ เป็ นแนวทาง พฒั นาบุคคล สโลแกน ที่ใชก้ นั ทวั่ โลก คือ พัฒนาคน แล้วคนกจ็ ะพฒั นาชาติ อีกเร่ืองหน่ึงท่ีน่านาํ มาคิด คือปัจจุบนั โรงงานอุตสาหกรรมหลายแห่ง (ไมใ่ ช่ทุกแห่ง) ไดใ้ ชแ้ รงงานต่างดา้ ว ซ่ึงถา้ มองระยะส้นั อาจจะดี เพราะไม่มีแรงงานของไทยเราทาํ งานบางประเภท แต่ถา้ มองยาวแลว้ การพฒั นาของชาติ จะ แยล่ งเพราะไมม่ ีการพฒั นาความรู้ในวชิ าชีพน้นั ๆ แตว่ นั น้ีการเริ่มตน้ ไดเ้ กิดข้ึนแลว้ โรงเรียนวทิ ยาลยั การอาชีพจงั หวดั นครสวรรค์ และอุทยั ธานี พิจิตร และ จงั หวดั ลพบุรีอีกหลายโรงเรียนระดบั ป.ว.ช. และ ป.ว.ส. ไดเ้ ปิ ดหลกั สูตรเทคโนโลยีหลงั การเกบ็ เกี่ยว ไดเ้ ร่ิมเปิ ดรับนกั เรียน ต้งั แต่เปิ ดภาคเรียนท่ี ผ่านมา ทําให้มีความหวงั ท่ีปลายอุโมงค์ว่าอนาคตไม่นานเราจะมีนักศึกษาที่จบมาเพื่อป้ อน ตลาดแรงงานภาคการสีขา้ ว เพราะที่ผา่ นมากไ็ ดแ้ ตฝ่ ากความหวงั ไวท้ ่ีอาจารย์ ผ.ศ.ผดุงศกั ดิ วานิชชงั มาตลอด จากคนกม็ าถึงเครื่อง ระบบการสีขา้ วน้นั มีข้นั ตอนมากมาย แต่ละข้นั ตอนยงั แยกยอ่ ยไปอีก การติดต้งั เคร่ืองจกั ร น้นั เราตอ้ งการกาํ หนดความตอ้ งการไว้ วา่ เราตอ้ งการสีขา้ วแบบไหน บรรจุอยา่ งไร เพราะเคร่ืองจกั ร มีใหเ้ ลือกมากพอๆกบั ออฟชน่ั ในรถยนตซ์ ่ึงมีใหเ้ ลือกอยา่ งจุใจ ถา้ ไม่มีลิมิตในกระเป๋ า  ตะแกรงทาํ ความสะอาดขา้ วเปลือก  ตะแกรงคดั ดอกหญา้  เคร่ืองกะเทาะขา้ วกลอ้ ง  ตะแกรงคดั ขา้ วแกลบ รําหยาบ จมกู ขา้ ว  ตสู้ ีฝัดระบบลมหมนุ เวยี น / ตสู้ ีฝัดระบบเปิ ด  ตะแกรงเก็บฟางจากขา้ วกลอ้ ง  ตะแกรงโยกขา้ วกลอ้ ง  ตะแกรงคดั แยกกรวด  เครื่องขดั ขา้ วคร้ังที่ 1  เคร่ืองขดั ขา้ วขาวคร้ังท่ี 2

ส่ีประสานในร้านสี 5  เคร่ืองขดั ขา้ วขาวคร้ังที่ 3  ตะแกรงแยกขา้ วปลายก่อนลงขดั มนั  เครื่องขดั มนั คร้ังที่ 1  เคร่ืองขดั มนั คร้ังท่ี 2  ตะแกรงคดั เปอร์เซ็นตข์ า้ วสาร / ขา้ วตน้ / ขา้ วรวม / ขา้ วท่อน / ขา้ วปลาย  ตะแกรงกลมเบอร์ต่างๆตามขนาดมีใหเ้ ลือก  เคร่ืองชง่ั ไหลผา่ น เพ่ือชง่ั น้าํ หนกั ขา้ วชนิดตา่ งๆเพอ่ื นาํ ไปคิดเปอร์เซ็นตก์ ารสีขา้ ว  ถงั พกั ขา้ วชนิดตา่ งๆ  ถงั พกั เพอื่ การบรรจุ  เครื่องชงั่ บรรจุ  ตน้ กระพอ้ ประจาํ หนา้ ที่ตา่ งๆ  พดั ลม บอลลูน ท่อส่ง ท่อดูด  สายพานลาํ เลียง สกรูลาํ เลียง  มอเตอร์ประจาํ เคร่ือง  สายไฟฟ้ าแสงสวา่ ง สายไฟฟ้ าระบบควบคุม ตูค้ วบคุม คอมพิวเตอร์ควบคุมระบบ  เคร่ืองยงิ สี  ป้ัมลม ท่ีเขียนมาขา้ งตน้ น้ีคืออุปกรณ์มาตรฐานในร้านสี ซ่ึงยงั มีการแยกยอ่ ยออกไปอีกวา่ จะติดต้งั แบบไหน รุ่นไหน จาํ นวนกี่ตวั ยีห่ ้ออะไร เป็ นตน้ การเลือกซ้ือน้นั ตอ้ งต้งั โจทก์ไวว้ า่ ท่านตอ้ งสีขา้ ว ชนิดไหน เคร่ืองจกั รแบบไหนที่เหมาะกบั ขา้ วชนิดน้นั ๆ หากวา่ ท่านติดต้งั เคร่ืองจกั รท่ีแพงเกินไป มากเกินไป กไ็ มเ่ หมาะสมกบั การลงทุน แต่ถา้ ลงไม่ครบกไ็ ม่สามารถที่จะทาํ งานได้ เมื่อมีเคร่ืองจกั รท่ีดี เหมาะสมแลว้ การออกแบบก็จะเป็ นตวั ช้ีวดั วา่ ท่านทาํ ไดด้ ีมากเพียงใด เพราะวา่ การสร้างร้านสีน้นั ใชเ้ งินมาก ร้านสีที่สูงมากยง่ิ ใชเ้ งินมากเป็ นเงาตามตวั การติดต้งั ที่ซบั ซอ้ น หรือแคบเกินไปเวลาท่ีตอ้ งซ่อมแซมกท็ าํ ไดล้ าํ บาก การเดินเคร่ืองปรับแตง่ เคร่ืองกไ็ มส่ ะดวก มีหลายท่านคิดวา่ ถา้ เราติดต้งั เครื่องกะเทาะอยดู่ า้ นบน และกะเทาะมาลงตะแกรงเหล่ียมแลง้ ลงมาตสู้ ีฝัด เสร็จแลว้ ก็ลงมาตะแกรงโยก โอโ้ ฮ !! วเิ ศษอะไรจะขนาดน้นั ไม่รู้คนอ่ืนทาํ ไมคิดไมอ่ อก

สี่ประสานในร้านสี 6 ขอบอกไดเ้ ลยวา่ มีคนคิดมาแลว้ และก็ร้ือออกมาแลว้ เพราะวา่ ไม่มีพนกั งานคนไหน ยกลูกยางกลมข้ึน ไปถึงช้นั ท่ี 3 แลว้ นัง่ เปล่ียนยางในขณะท่ีร้านสีกาํ ลงั โยกคลอน แลว้ ก็มีฝ่ ุนขา้ วแกลบท่ีฟ้ ุงมาจาก ตะแกรงขา้ วแกลบดา้ นล่างลงไปรบกวนเวลานง่ั เปล่ียนลูกยาง เวลาซ่อมเครื่องกะเทาะยิ่งไม่ตอ้ งพูด ถึง ตอนดึกๆยางหมดก็ไม่มีคนคอนเปลี่ยน ขา้ วขาดก็ไม่คนมาดู เพราะข้ึนร้านสีขนาด 3 ช้นั น่ีเป็ น ตวั อย่างเล็กๆ จึงเขียนมาเพื่อให้คิดถึงเรื่องการออกแบบเป็ นสําคญั ออกแบบดี ประหยดั ทุกอยา่ ง ตวั อยา่ งเร่ืองสายไฟฟ้ าในร้านสี บางท่านชอบสวยงาม ติดต้งั หอ้ งควบคุมไฟฟ้ าแยกออกมาจากร้าน สีมาอย่อู ีกฝั่งหน่ึงของอาคาร สวยมาก ดีมาก แต่ไม่ประหยดั มอเตอร์ในร้านสีมี 100 ตวั แต่ละตวั มี สายไฟ 6 เสน้ สายควบคุมอีก 4 เสน้ สายรีโมทอีก 4 เสน้ รวม 14 เสน้ ถา้ ห่างมา 50 เมตรมอเตอร์ 100 ตวั ตอ้ งเพิ่มสายไฟท้งั เลก็ และใหญ่รวม 50 X 100 X 14 รวม 70,000 เมตร วสิ ูตร

คุยกบั วิสูตร 7 วสิ ูตร จติ รสุทธิภากร เป็ นนักทาํ งานท่ีมีความสุขกบั การทาํ งาน ตลอดเวลา 40 ปี นับต้งั แต่เรียนจบโรงเรียน นครสวรรคใ์ น ม.ศ.3 พ.ศ. 2509 เม่ือเรียนจบก็มาช่วยงานของคุณพอ่ งานท่ีเป็ นอาชีพหลกั คือ เริ่มจาก โรงงานหล่อเหล็กเล็กๆ ที่ก่อต้งั โดยคุณเดชชยั จิตรสุทธิภากร คุณพ่อที่เดินทางหนีภยั สงครามโลก คร้ังที่ 2 มาจากเกาะไห่หนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนเมื่อ พ.ศ. 2485 จากการที่ไดเ้ ขา้ คลุก คลีและเอาจริงจงั ในงานหลอ่ ซ่ึงในรักอยแู่ ลว้ จึงทาํ ให้มีความชาํ นาญและเริ่มขยายกิจการมาต้งั แผนก กลึง เมื่อนอ้ งคนรอง คุณสุรศกั ด์ิ เรียนจบออกมาช่วยอีกแรง จากวนั น้นั ถึงวนั น้ีเกือบ 40 ปี ท่ีไดท้ าํ งานเกี่ยวกบั โรงสีขา้ วโดยเฉพาะเป็ นผูผ้ ลิตเคร่ืองสี ขา้ วท่ีมีชื่อเสียงปัญหาต่างๆในการใชเ้ ครื่องจกั ร การซ่อมบาํ รุง เครื่องสีขา้ วน้นั มีขอ้ มูลเฉพาะของตวั มนั เองเหมือนกบั เคร่ืองจกั รอยา่ งอ่ืนๆ จาการท่ีไดถ้ ูกถาม เรื่องขอ้ มูลเฉพาะ การสีขา้ ว การพฒั นาการ ต่างๆ เช่น รอบหมุน การต้งั องศา การวางระบบการสีขา้ ว ระบบลมบางคร้ังมีคนถามเร่ือง ฮวงจุ๊ย ก็ เคยตอบมาแลว้ เมื่อไดถ้ ามตอบบ่อยๆจึงมีความคิดวา่ จะนาํ มาเขียนเป็ นขอ้ มูลไวอ้ ่านแบบเล่าสู่กนั ฟัง บาง วนั ลูกคา้ โทรมาปรึกษาหลายราย เพื่อนาํ ไปปรับปรุงและปรับแต่งเครื่องสีขา้ วให้ทาํ งานดีข้ึน บา้ งก็ โทรมาอุดหนุนสินค้า ทาํ ให้มีงานทาํ และมีกาํ ลงั ใจมากข้ึน เพราะว่าเรารู้เร่ืองการสีขา้ วและรู้ว่า ขา้ วเปลือกน้นั จะตอ้ งคดั แยกอยา่ งไร จึงจะสีขา้ วออกมาไดค้ ุณภาพดี ขา้ วเปลือกน้นั ราคาแพง การสี ขา้ วถา้ ไม่ละเอียดเพยี งนิดเดียวกาํ ไรกห็ ายหมดแลว้ ปัจจุบนั การคิดตน้ ทุนลึกไปถึงแกลบแลว้ ก่อนน้ี การคิดตน้ ทุนของโรงสีขา้ วไม่ยงุ่ ยากมากนกั เพราะวา่ ราคาขา้ วไม่แพงมากสีออกมาแลว้ พอมีค่าสี ค่า การตลาดอยบู่ า้ ง ขอขอบพระคุณหลายท่านท่ีใหก้ าํ ลงั ใจมา บอกวา่ ผมน่าจะเขียนหนงั สืออกมาอีก จะไดอ้ ่าน และนาํ ไปประยกุ ตห์ รือนาํ ไปใชก้ บั ชีวิตประจาํ วนั ในการสีขา้ วได้ เพียงท่านคิดวา่ มนั น่าจะมีทางที่ ดีกวา่ น้ี ความสาํ เร็จกจ็ ะมาเยอื นท่านในไม่ชา้ ถา้ คุณคิดวา่ ไดส้ ่ิงใดไม่ชา้ คุณกจ็ ะไดส้ ่ิงน้นั มา เพราะวา่ ใจมนั สงั่ คลื่นสมองมนั สง่ั งาน ลองทาํ ดูแลว้ จะเห็นผลลพั ธ์ อนั น่าประหลาดใจ

คุยกบั วิสูตร 8 แต่ละชีวติ ล้วนมกี ารเดนิ ทางของตนเอง โรงสีขา้ วก็เช่นกนั บา้ งกเ็ ดินทางดว้ ยกนั เป็ นเวลานาน บา้ งกเ็ ดินแค่ระยะหน่ึง บา้ งก็ร่วมเดินทางกนั ตลอดอายจุ นตายจากกนั มีบา้ งท่ีแยกทางกนั แลว้ กลบั มาร่วมเดินกนั ใหม่ ชีวติ โรงสีขา้ วก็มีรอบเวลาเหมือนกบั มนุษย์ มีเริ่มตน้ กาํ ลงั เติบโต เป็ นหนุ่มใหญ่ เริ่มชราภาพ การเดินทางมีท้งั ความสุข ความทุกข์ แตไ่ ม่วา่ จะอยา่ งไร โรงสีขา้ วก็ตอ้ งเดินตอ่ ไปๆไมม่ ีวนั หยดุ บนเสน้ ทางชีวติ ของโรงสี แมว้ า่ แตล่ ะโรงสีมีความเป็ นอยไู่ ม่เหมือนกนั แต่ลว้ นมีจุดหมายปลายทางเดียวกนั ในระหวา่ งการเดินทางของโรงสี มีแง่คิดมากมายที่น่าสนใจและเป็ นประโยชนบ์ า้ ง ปรัชญา ชีวติ ทาํ ใหเ้ ราคิดได้ เป็ นประโยชน์ ต่อตนเองและกอ็ าจมีประโยชนส์ าํ หรับคนอ่ืนดว้ ย ผลงาน เวลาทาํ งานหลายคนแยง่ กนั ทาํ งาน เพื่อเสนอหน้าเพราะกลวั วา่ ไม่ไดห้ นา้ และไม่อยากให้ ใครมาเกินหนา้ การปล่อยขา้ วในร้านสีกเ็ ช่นกนั โรงสีขา้ วมกั จะมี 2 กะ (การแบ่งการทาํ งานตามเวลา ท่ีตกลงกนั ) กะที่หน่ึงสีขา้ วไดข้ า้ วตน้ จาํ นวน 480 กิโลกรัม อีกกะหน่ึงก็ตอ้ งทาํ ให้ไดเ้ ช่นกนั หรือถา้ ดีกวา่ ก็จะดีกวา่ หรือไดห้ นา้ กวา่ อีกกะหน่ึงสีอยา่ งไรก็ไม่ไดส้ กั ที เจา้ ของโรงสีก็วา่ ทาํ ไมไม่มีฝี มือ แต่ จริงๆแลว้ การสีขา้ วตอ้ งมีท้งั ศาสตร์และศิลปะ ขา้ วเปลือกแต่ละเกวียนแต่ละกระสอบ คุณภาพไม่ เท่ากนั การสีขา้ วใหไ้ ดข้ า้ วตน้ มาน้นั ดีท่ีสุดแต่ตอ้ งมองถึงผลขา้ งเคียงดว้ ย เพราะวา่ การท่ีท่านสีขา้ ว ไดม้ ากกวา่ น้นั ท่านไปดูหรือเปล่าวา่ รําท่านมีน้าํ หนกั กี่กิโลกรัม ปลายขา้ วน้นั เป็ นอย่างไร บางคร้ัง การสีขา้ วเพ่ือให้ขา้ วตน้ ไดม้ ากก็ไม่ใช่คาํ ตอบท่ีถูกตอ้ ง ขา้ วสารหน่ึงเมล็ดมีมากกวา่ ท่านคิด ถา้ เรา ลองจบั สถิติการสีขา้ วอยา่ งละเอียด ท่านจะรู้อะไรอีกมากในการสี เช่น ค่าไฟฟ้ า ส่ิงเจือปน ฯลฯ แลว้ มีคนบอกวา่ ถา้ ดูเมลด็ ขา้ วดีๆจะเห็นวา่ ขา้ วแต่ละเมลด็ มีความอว้ น-ผอมไม่เหมือนกนั มีริ้วรอย มีราํ ติด มีกากจมูกอยกู่ ็จริง แต่ริ้วรอยมากอยา่ งน้ี เป็ นตน้

คุยกบั วิสูตร 9 ขอหน่อย โชเฟ่ อร์พาเรามาถึงส่ีแยกอย่างรวดเร็ว ไฟจราจรเปลี่ยนเป็ นสีเหลือง เสียงเบรกดัง พอสมควรเพราะเราบอกวา่ ไมต่ อ้ งรีบ รถหยดุ วิง่ ตรงขา้ มมีรถจกั รยานยนตว์ ่ิงตามไฟเหลืองที่เร่ิมต่อ จากแดงมาอีกหน่ึงคนั นน่ั ไง!! ถา้ รีบไปมีหวงั อาจเจอกนั ก็ได้ ทุกคนคิดวา่ การผิดกฎเพียงเลก็ นอ้ ยคง ไมม่ ีผลอะไร? เราไดอ้ า่ นขา่ วอยปู่ ระจาํ วา่ รถยนตถ์ ูกรถไฟชนเสียหายมากบา้ งก็ถึงชีวติ ทรัพยส์ ินน้นั ไมต่ อ้ งพดู ถึง เพราะวา่ พงั หมดแลว้ แต่ชีวติ กย็ งั รักษาไวไ้ มไ่ ดร้ ถไฟวงิ่ บนรางทาํ ไมจึงชนรถยนตไ์ ด้ โรงสีขา้ วก็เช่นกนั การละเลยในกฎของความปลอดภยั น้ันหลายท่านคิดวา่ คงไม่เป็ นไร ที่ ปลอ่ ยใหส้ วทิ ชไ์ ฟฟ้ าชาํ รุด สายไฟขาดวนิ่ มอเตอร์ชาํ รุดมีเสียงดงั การต่อสายไฟอยา่ งมกั ง่าย เพ่ือให้ งานช่วงน้นั ใชไ้ ดแ้ ลว้ ไม่กลบั มาดูแล ท้งั หลายน้ีอาจทาํ ให้ท่านเกิดอุบตั ิเหตุหรือความสูญเสียอยา่ งที่ ท่านนึกไม่ถึง !! ท่านเพียงคิดวา่ ขอนิดเดียว ขอเวลาหน่อย เด๋ียวกลบั มาทาํ แต่วนั เวลาไม่สามารถกลบั หลงั ได้ โรงสีขา้ วแต่ละโรงสีสร้างกนั เป็ นเงินหลายสิบถึงร้อยลา้ น บางโรงสีหลายร้อยลา้ น ทาํ ให้คน มีอาชีพมากมายธุรกิจท่ีเกี่ยวเน่ืองกม็ าก เม่ือพดู ถึงการสีขา้ ว ลูกหิน (ลูกแกว้ พ่ีพอกกากเพชร) เม่ือตรวจดูแลว้ ถึงเวลาท่ีจะตอ้ งกลึง เช็คผิวให้เรียบเพ่ือรักษาจมูกขา้ วให้ดี เพื่อให้การสีขา้ วไดผ้ ลท่ีดี นายกะบอกว่าหยุดกลึงหินสัก 4 ชว่ั โมง แต่ลูกนอ้ งบอกวา่ ไม่ไดเ้ จา้ นายสง่ั ใหร้ ีบสี ฉะน้นั ผมตอ้ งขอเวลาหน่อยคืออีกสกั สองสามวนั ค่อยกลึงหินไดไ้ หม ขอใหข้ า้ วลอ็ ตน้ีครบออเดอร์ก่อน อีกนิดเดียว ขอหน่อยอยา่ งน้ีเป็ นเรื่องธรรมดา ของโรงสี วา่ กนั วา่ ทาํ โรงสีน่ีมีกาํ ไรมาก น่าจะจริงเพราะขนาดไม่ค่อยไดด้ ูซกั เท่าไรยงั กาํ ไรมหาศาล คนนอกวงการเขาสนใจและมองดูอยวู่ า่ ขนาดไม่ค่อยดูยงั ขนาดน้ีถา้ สนใจและเก็บใหล้ ะเอียดจะขนาด ไหน มมุ มอง เม่ือมาทาํ โรงสีขา้ วใหม่ๆ สงั คมใหม่เร่ิมเขา้ มามีบทบาทมากจากท่ีเคยทาํ อาชีพอ่ืนก็ตอ้ งหนั มาใส่ใจในเร่ืองขา้ วเปลือก ศึกษาสายพนั ธุ์ขา้ ว รูปลกั ษณ์ วงจรชีวิตของขา้ วเปลือก คุณภาพการเก็บ รักษา และขอ้ มูลเฉพาะของแต่ละสายพนั ธุ์ เพ่ือนาํ มาจดั การลาํ ดบั ต่อไป เช่น วดั ความช้ืน จดั การส่ง เขา้ เคร่ืองลดความช้ืน การจดั เก็บเพ่ือรักษาคุณภาพไม่ให้เส่ือม เป็ นตน้ มีผรู้ ู้กล่าววา่ การศึกษาเรื่อง ขา้ วเปลือกน้นั ไม่มีวนั จบเพราะวา่ มีโจทกใ์ หม่ๆมาใหค้ ิดทุกรอบ ท่ีมีการเก็บเก่ียว

คุยกบั วิสูตร 10 จากการท่ีเคยคิดเชิงสถิติ ขอ้ มูลว่าขา้ วเปลือกน้ีตอ้ งเป็ นอยา่ งน้ี สีไดข้ า้ วตน้ ขา้ วท่อนรํา ปลายอย่างน้ี จริงๆแล้วอาจถูกหรือไม่ถูกท้ังหมดก็ได้เชื่อหรือไม่ว่าเจ้าของโรงสีข้าวท่ียืนซ้ือ ขา้ วเปลือกดว้ ย ตนเองนน่ั แหละจึงจะรู้ละเอียด ปัจจุบนั การซ้ือขา้ วน้นั ตอ้ งแข่งขนั กนั อยา่ งมาก มีการ ส่งตวั แทนไปยนื ซ้ือท่ีท่าขา้ วตลาดกลางในต่างจงั หวดั โดยเฉพาะภาคเหนือและภาคอีสาน สาเหตุมา จากท่ีโรงสีซ้ือไม่พอสี (ไม่พอร้านสีกิน) จึงตอ้ งส่งคนไปซ้ือเพ่ือส่งมาเขา้ โรงสี แน่นอนเม่ือมีการ แข่งขนั ราคาก็ตอ้ งแพง การขนส่งน้าํ มนั แพง ค่าจา้ งซ้ือหรือท่ีนิยมเรียกวา่ มือปื น (จริงๆแล้วใช้หลาว แทงข้าวเปลือกเพื่อเก็บตัวอย่างไม่รู้ต้งั กันอย่างไง เรียกว่ามือปื นน่าจะเป็ นหลาว ดีกว่า) เมื่อการซ้ือ ขา้ วเปล่ียนไปการเก็งราคาก็เข้ามามีบทบาทของเถ้าแก่โรงสี ใครจะมองว่าในช่วงหน้าราคา ขา้ วเปลือกจะแขง็ ข้ึนหรืออ่อนลง ถา้ ใครมองออกและคาํ นวณไดแ้ ม่น เพราะมีขอ้ มูลท่ีดีก็จะไดก้ าํ ไร แต่ถา้ มองผิดก็ตอ้ งเก็บไวน้ านหน่อย เพราะว่าในปัจจุบนั ราคาขา้ วเปลือกนาํ หนา้ ราคาขา้ วสารมา ตลอด ขาประจา พ่อคา้ ขา้ วเปลือกขาประจาํ ท่ีส่งขา้ วเปลือกคุณภาพดี และปานกลางตลอดจนขา้ วเปลือก คุณภาพแยๆ่ ทุกโรงสีมีขาประจาํ และขาประจาํ น้ีเล้ียงโรงสีมาตลอด เสียงกริ่งโทรศพั ท์ดงั ตลอดเวลา ขา้ วส่งมาแลว้ นะ เฮีย ราคาเท่าน้นั เท่าน้ี วนั น้ีตอ้ งขอเพิ่มอีกหน่อย เพราะราคาแขง็ มากชาวนาไม่ยอม แต่งวดน้ีสวยมากไม่ตอ้ งห่วงความช้ืนก็ดี คาํ วา่ ดี (คือไม่ช้ืนมาก) รูปสวย น้าํ หนกั ใชไ้ ดเ้ ลยทีเดียว ถา้ ดีก็ยงั หาไดอ้ ีกไม่มากนกั เพราะจะหมดทุ่งแลว้ เหล่าน้ีคือภาษาท่ีขาประจาํ พูดมาทางโทรศพั ทไ์ ดย้ ิน จนคุน้ หู แต่อีกพากร้านขา้ วสารก็โทรมาเหมือนกนั สวสั ดีครับ เฮียสบายดีหรือเปล่า ขา้ วสารถึงแลว้ นะ แต่ไม่ดีเลย ไม่มนั ไม่ขาว มีกาก ไม่ไดย้ งิ สีมาหรือ น้าํ หนกั ไม่ดีราคาที่ออกตว๋ั มารับไม่ได้ สงสัย วา่ ตอ้ งส่งกลบั ไปก่อนถา้ ราคาน้ี ถา้ คุณเป็ นคนรับโทรศพั ท์ ท้งั สองสายน้ีคุณจะมีความรู้สึกอยา่ งไร นนั่ คือ กิจวตั รประจาํ วนั ของเจา้ ของโรงสี แตข่ าประจาํ ที่น่ารักท่ีสุดคือ สายจากผจู้ ดั การธนาคาร ท่ีเรา ใชว้ งเงินอยู่ โทรมาช่วงตน้ เดือนวา่ สวสั ดี คุณ................. อยา่ ลืมวนั ต่อตว๋ั ดว้ ยนะ ยงิ่ ราคาขา้ วเปลือก ข้ึนไปสูงเท่าไร ก็ตอ้ งใชเ้ งินมากในการซ้ือเปลือกเท่าน้นั โรงสีขา้ วท่ีสีขา้ วหอมมะลิ วนั หน่ึงถา้ สีขา้ ว 100 เกวยี นจะตอ้ งหาเงินหน่ึงลา้ นบาทมาใหโ้ รงสีเค้ียวเล่น ส่วนจะกาํ ไรหรือเปลา่ พระเจา้ เท่าน้นั ท่ีจะ รู้วา่ ราคาพรุ่งน้ีจะเป็ นอยา่ งไร แต่ถา้ นาํ ราคาของผลิตภณั ฑท์ ้งั หมดมารวมกนั หกั ดว้ ยค่าใชจ้ ่ายซ้ือวนั น้ี สีวนั น้ีขาดทุนครับท่าน !!! แลว้ อยไู่ ดอ้ ยา่ งไร ก็ตอ้ งซ้ือเพ่ือรอราคาให้ข้ึน แลว้ จึงขาย เมื่อขายแลว้ ก็ ซ้ือมาอีก สีรอราคาข้ึน อยา่ งน้ีเรื่อยๆไป แลว้ ถา้ ไม่ข้ึนละจะทาํ อยา่ งไร? คาํ ตอบคือร้องเพลงรอ

คุยกบั วิสูตร 11 เกบ็ สตอ็ กไวก้ ่อนบางโรงสีเกบ็ ขา้ วท่อนหรือขา้ วตน้ แลว้ แตก่ ารมองราคาไวห้ ลายเดือนเป็ นปี กม็ ี โรงสีใหญ่ ก่อนหลายปี มีขา้ วจาํ นาํ ที่รัฐบาลเป็ นเถา้ แก่ซ้ือขา้ วเปลือกฝากไวโ้ รงสีขา้ วแลว้ ไปเก็บเงินค่า ขา้ วท่ีรัฐบาลโดยรัฐบาลใหธ้ นาคาร ธ.ก.ส. เป็ นผจู้ ่าย โรงสีมีหนา้ ท่ีเก็บรักษาแลว้ ก็สีตามคาํ ส่ังแปร ของรัฐ มีกติกาวา่ จะจาํ นาํ ได้ 30 เท่าของกาํ ลงั ผลิต โรงสีที่กาํ ลงั ผลิตมากก็จะไดร้ ับการจาํ นาํ มาก จึงมี การสร้างโรงสีขนาดใหญ่ๆข้ึนท่ัวประเทศ เพ่ือรองรับการจาํ นาํ ขา้ วเปลือก ท่ีรัฐบาลมีนโยบาย ช่วยเหลือชาวนาใหข้ ายขา้ วไดร้ าคา โรงสีใหญ่ๆจึงถูกสร้างอยา่ งรวดเร็วและมากมายทุกภาค เม่ือทุก โรงสีสร้างเสร็จ แลว้ เปิ ดรับจาํ นาํ พร้อมๆกนั ขา้ วเปลือกจึงไม่พอแก่การจาํ นาํ เพราะว่าโรงสีมีกาํ ลงั ผลิตมากกวา่ ขา้ วสารเรียกวา่ 3 ตอ่ หน่ึง หากวา่ ทุกโรงสีสีขา้ วพร้อมกนั ตลอดเวลาเพียง 3 เดือน ขา้ วก็ หมดทุ่งแลว้ อีก 9 เดือนก็ตอ้ งหยดุ รอ ฉะน้นั ทุกวนั น้ีจึงมีโรงสีท่ีสีขา้ วตลอดปี ไม่มากนกั ดว้ ยโรงสี ขนาดยอ่ มลงมาหน่อยจะสีขา้ วแบบค่อยเป็ นค่อยไปสี วนั เสาร์ อาทิตย์ และวนั หยุด นกั ขตั ฤกษ์ วนั ธรรมดาสีเวลา สี่ทุ่มถึงรุ่งเชา้ เกา้ นาฬิกา ท้งั น้ีเป็ นไปตามขอ้ ตกลงกบั การไฟฟ้ าในการคิดค่าไฟฟ้ า แบบ ที โอ ยู คราวน้ีโรงสีจึงไม่มีวนั หยดุ อีกแลว้ เพราะว่าวนั หยดุ คือวนั ที่ค่ากระแสไฟฟ้ าราคาถูก โรงสีใหญ่เหมือนกบั รอ หรือรถขนาดใหญ่ เล้ียวตวั ยาก เคล่ือนตวั ลาํ บาก ค่าใชจ้ ่ายในตวั เองสูงมี หลายท่านบ่นวา่ ถา้ หมดโครงการจาํ นาํ ขา้ วเปลือกแลว้ จะลดขนาดร้านสีลงมาจะไดค้ ลอ่ งตวั กวา่ น้ี มีคนบอกวา่ โรงสีใหญข่ ายขา้ วคร้ังละมากๆไดเ้ ปรียบ ซ้ือขา้ วทีละมากๆไดเ้ ปรียบ ความจริง ไม่ใช่ เพราะโรงสีใหญ่กินขา้ วเปลือกเยอะ ตอ้ งซ้ือขา้ วเปลือกแพงกวา่ เพราะเกรงวา่ ขา้ วเปลือกไม่ พอป้ อนร้านสี เวลาขายก็ตอ้ งขายถกู เพราะวา่ จะขายทีละมากๆถา้ ไม่ขายก็ไม่มีที่กองขา้ วและไม่มีเงิน มาซ้ือขา้ วเปลือกอีกดว้ ยฉะน้นั อะไรๆท่ีใหญก่ วา่ ปกติก็ตอ้ งลาํ บากท้งั น้นั เดินสายกลางดีกวา่ เกมชีวติ กีฬามีแพม้ ีชนะ เกมชีวิต ในชีวิตจริง บางคร้ังก็ชนะบางคร้ังก็แพ้ โรงสีขา้ วถา้ ทุกโรงซ้ือ ขา้ วเปลือกแลว้ ราคาข้ึน ขายขา้ วสารแลว้ ราคาข้ึน เก็บเงินไม่มีปัญหาอยา่ งน้ีเกมน้ีใครก็เล่นไดแ้ ต่เกม ธุรกิจน้นั ไม่มีวนั จบเหมือนเสน้ ท่ีไม่มีปลายกนั น้ีเราอาจจะขาดทุนไปมาก แต่พรุ่งน้ีก็ยงั มีให้เราได้ เลน่ ใหม่ ถา้ เรามีขอ้ มลู ที่ดี หา กนุ ซือ ที่เก่ง การเล่นเราก็จะเป็ นผชู้ นะในเกมมากกวา่ เป็ นผูแ้ พ้ การแพ้ ไมใ่ ช่การสิ้นสุดของการเลน่ เพราะในชีวติ ยงั มีอะไรใหเ้ ลน่ อีกมากรอเริ่มใหม่ คิดใหม่ โดยเฉพาะการ ขายขา้ วเราตดั ขายเป็ นงวดๆการขายคร้ังละมากๆอาจทาํ กาํ ไรไดแ้ ต่เสี่ยงต่อการขาดทุนอยา่ งมาก เรา ไมล่ องมาตดั ลอ็ คส้นั ๆแลว้ ประเมินผลดู วา่ กนั วา่ ถา้ โรงสีมีลูกคิดๆ(มีสูตรสาํ เร็จ)

คุยกบั วสิ ูตร 12 ป่ านน้ีใครๆกท็ าํ โรงสีกนั หมดแลว้ ก็เพราะวา่ ไม่มีอะไรเป็ นสูตรสาํ เร็จ จึงมีคนอยากทาํ และอยากเลิก อยตู่ ลอดเวลา สมบัตผิ ลดั กนั ชม คนเราเกิดมามีอะไรมาดว้ ยหรือเปลา่ กเ็ หมือนกนั คือมาตวั เปลา่ เปลือย มีแต่ชะตาชีวติ หรือท่ี เราเรียกวา่ กรรมติดตวั มา กรรมคือการกระทาํ ในส่ิงต่างๆ ชะตาชีวิตบนั ดาลให้แต่ละคนแตกต่างกนั ไปมีชีวิตต่างกนั บางคนมีชีวิตที่สุขสบายคาบชอ้ นเงินชอ้ นทองมาเกิดเป็ นลูกเศรษฐีเถา้ แก่ใหญ่ร่ํา เรียนวิชา มีความรู้ความสามารถ จบออกมาขยายกิจการรักษาธุรกิจของพ่อแม่แลว้ ขยายต่ออยา่ งน่า ภูมิใจ จากโรงสีขนาดเลก็ มาเป็ นขนาดใหญ่ข้ึน และพฒั นามาถึงการส่งออก มีชื่อเสียงโด่งดงั มีคน กล่าวไวว้ า่ ยง่ิ สูงกย็ งิ่ หนาว โรงสีขา้ วขนาดใหญๆ่ น้นั ก็เหมือนตน้ ไมใ้ หญ่ถา้ ลม้ กม็ ีเสียงดงั มาก การซ้ือ ขา้ วเปลือก การขายขา้ วเปลือก การรักษาลกู คา้ รักษาคุณภาตา่ งๆเหล่าน้ีตอ้ งบริหารดว้ ยคุณธรรมหรือ ท่ีเราเรียกใหห้ รูวา่ ธรรมาภิบาล “ถา้ เป็ นไปไดผ้ มอยากจะกลบั ไปทาํ โรงสีขนาดกลางที่ผมเคยบริหาร อยู่ ผมยงั มีเวลาเป็ นของตวั เองและมีความสุขกบั ครอบครัวได”้ คาํ พูดทาํ นองน้ีเรามกั จะไดย้ นิ เสมอๆ แต่กบั ผูบ้ ริหารหนุ่ม จะต่างกนั คนละข้วั “ผมตอ้ งขยายฐานการผลิต ขยายตลาด ปรับโรงงานใหไ้ ด้ มาตรฐานสากล ตอ้ งพฒั นา แบรนด์ ตอ้ งไดร้ ับการรับรองจากสถาบนั ระดบั สากล ตอ้ งเป็ นมืออาชีพ” สวสั ดี ค.ศ.1995

ปลาตูก้ บั ผบู้ ริหาร/001 13 ปลาตู้กบั ผู้บริหาร การบริหารและจดั การการสีขา้ ว เม่ือผมเป็ นปลาทองตวั โตในตปู้ ลาที่ออฟฟิ ตโรงสีขา้ วแห่ง หน่ึง เร่ืองเล่าต่างๆท่ีเล่าโดยปลาตูต้ วั หน่ึงที่คร้ังหน่ึงเคยไดย้ ินผจู้ ดั การโรงสีขา้ วแนะวิธีการบริหาร จดั การการสีขา้ วในโรงสี ท่ีเล้ียงเขาอยสู่ มยั ปลาทองตวั น้ียงั ตวั เล็กๆปลาทองไดย้ ิน อากู๋ ที่ จงั หวดั สุรินทร์บอกกบั หลานชายวา่ การบริหารโรงสีต้องแบ่งออกเป็ น 8 ส่วน 1. การจดั ซ้ือขา้ วเปลือก 2. การอบขา้ วเปลือก 3. การจดั เก็บขา้ วเปลือก 4. การแปรสภาพขา้ วเปลือก (เคร่ืองจกั รท่ีสีขา้ วในร้านสี) 5. การบริหาร (ดา้ นพนกั งาน) 6. การสตอ็ ก ขา้ วสาร 7. การตลาด 8. การเงิน การจดั ซื้อข้าวเปลอื ก คร้ังน้ันเจา้ ปลาทองไดย้ ินวา่ การซ้ือขา้ วเปลือกที่โรงสีในปี น้นั มีปัญหามาก เพราะวา่ ทาง โรงสีไดจ้ า้ งหลงจูค้ นใหม่มาประจาํ หนา้ ที่ซ้ือขา้ วเปลือก จริงๆแลว้ หลงจูค้ นน้ีเคยอยทู่ ี่ภาคกลาง ซ้ือ ขา้ วนาปี นาปรังมากกวา่ 10 ปี แลว้ คร้ังน้ีแกยา้ ยตามภรรยามาท่ีสุรินทร์จึงมาสมคั รงานกบั อากู๋ ใน ตาํ แหน่งที่มีความชํานาญคือรับซ้ือข้าวเปลือก ต้องยอมรับว่าแกมีความสามารถจริงๆเพราะ ขา้ วเปลือกแต่ละรถแต่ละเกวียนที่ผ่านเขา้ มาในมือแก แกรู้ละเอียดว่าขา้ วชนิดไหนน้ําหนักเป็ น อย่างไร ความช้ืนน้ีแทบไม่ตอ้ งวดั เลยเพราะแกอ่านขาดทุกตวั อยา่ ง เถา้ แก่ก็ไวใ้ จให้ทดลองตีราคา หลายเดือนผ่านไปลูกคา้ ขา้ วเปลือกก็ลดลงๆวนั ๆมีมาขายนอ้ ยมาก ขา้ วเปลือกจึงไม่พอป้ อนร้านสี อากู๋ จึงเรียนปรึกษากบั หลงจูว้ า่ สถานการณ์ขา้ วเปลือกเป็ นอยา่ งไร ทาํ ไมลูกคา้ ขา้ วเปลือก จึงลดลง คาํ ตอบท่ีปลาทองตวั เล็กอยา่ งผมแทบจะสาํ ลกั น้าํ ก็คือ ขา้ วเปลือกที่มาขายคุณภาพไม่ดี มีสิ่งเจือปน มาก น้าํ หนกั ก็ไม่ดี แถมยงั มีสิ่งเจือปนอีกมาก ผมจึงตดั ราคาส่ิงแปลกปลอมต่างๆเหล่าน้ีออกตาม ความจริงแลว้ ตีราคาใหเ้ ขา เขากจ็ ะขอราคาโนน้ ราคาอยา่ งน้ี ซ่ึงผมรับไม่ไดเ้ พราะวา่ ถา้ ซ้ือมาโรงสีก็ ตอ้ งขาดทุนอยา่ งแน่นอน

ปลาตกู้ บั ผบู้ ริหาร/001 14 ผมจึงตอ้ งรักษาหมอ้ ขา้ วของผมไวก้ ่อน ผมวา่ ขา้ วหอมมะลิแถวน้ี น่าจะมีมากกวา่ น้ีใหเ้ ลือก และชาวนาท่ีนี่กท็ าํ นาปี ละคร้ังเดียว พอหมดฤดูเกบ็ เก่ียวก็วา่ งงาน ผมวา่ สูแ้ ถวภาคกลางไม่ไดท้ ี่นนั่ มี ขา้ วใหซ้ ้ือท้งั นาปรัง นาปี มีออกกนั ท้งั ปี ไม่ตอ้ งมาวา่ งงานนานๆอยา่ งน้ี หลงจู้ พดู ซะยาว เล่นเอา อากู๋ สะอึกไปเลย เขารู้แลว้ วา่ ทาํ ไมขา้ วเปลือกจึงไม่พอสี เพราะว่าเราไดป้ รับระเบียบการซ้ือขา้ วเปลือก โดยใหห้ ลงจูต้ ีราคา แลว้ เรายนื ดา้ นหลงั แบบนที้ เี่ ราคดิ ว่าจะได้เป็ นระบบ ทน่ี กั บริหารรุ่นใหม่บอกว่าต้องมรี ะบบๆ ปลาทองตวั เลก็ ๆอยา่ งผมจึงเฝ้ ามองวา่ จะมีอะไรเปลี่ยนแปลงบา้ ง? แลว้ วนั ต่อมา อากู๋ บอก หลงจู้วา่ คุณบดตวั อยา่ งและคดั เปอร์เซ็นต์ แลว้ เขียนใส่ถาดส่งมาให้ผม ผมจะตรวจสอบอีกคร้ัง ก่อนท่ีจะบอกราคาซ้ือให้เกษตรกรชาวนา หลงจู้บอกว่าตกลง เส่ียลองดูบา้ งแต่ผมว่าก็เหมือนกนั เพราะวา่ เปอร์เซ็นตข์ า้ วเปลือกไมด่ ีแต่ชาวนาขอราคาอยเู่ รื่อยๆ ถา้ คิดตามราคาเน้ือขา้ วจริงๆ แลว้ ราคา ไมถ่ ึงที่ซ้ือหรอกผมใหร้ าคาดีอยแู่ ลว้ แต่ไมร่ ู้วา่ เพราะอะไรจึงไมย่ อกขาย อากู๋ บอกวา่ ใจเยน็ ๆเราตอ้ ง ดู หง่ั เชง้ วา่ ในวนั พรุ่งน้ีและเวลาอนั ใกลเ้ ป็ นอยา่ งไร ราคาขา้ วกาํ ลงั ข้ึนหรือกาํ ลงั ลง เพราะวา่ ชาวนา พ้ืนน้ีเขาทาํ นาปี ละคร้ังเดียว ถา้ เขาขายไปในราคาที่ถูกแลว้ เขาตอ้ งรอถึงปี หนา้ เราน่าจะมองยาวอีก นิด ถา้ ราคาตน้ ปี ไม่แพงมากนกั เราตอ้ งกลา้ ๆเพราะการคา้ คือการเส่ียงที่มีขอ้ มูล ถา้ ไม่เสี่ยงซ้ือเกิน ราคา หงั่ เชง้ นิดหน่อย เราจะไดใ้ จลูกคา้ ไดอ้ ยา่ งไร ซ่ึงก็ไม่แน่บางคร้ังก็เจ็บตวั เหมือนกนั แต่ในการ เส่ียงที่มีขอ้ มูลก็เจ็บตวั นอ้ ย ก็เป็ นเร่ืองท่ีน่าหนักใจเพราะวา่ การซ้ือขา้ วเปลือกแต่ละเมลด็ มีขอ้ มูล ตดั สินใจกวา่ สิบรายการ ตวั อยา่ ง ขา้ วพนั ธุอ์ ะไร ปลกู เมื่อไร ไดน้ ้าํ หรือป๋ ุยดีหรือไม่ ขา้ วสมบูรณ์หรือ เปล่า โดนแมลงหรือเปล่า น้าํ หนกั ดี หรือน้าํ หนกั เบา ความช้ืนเป็ นอยา่ งไร? นี่แค่ตวั อยา่ ง ท่ีน้ีการซ้ือ จริง ตอ้ งมี หง่ั เชง้ มาเกี่ยวขอ้ ง มีเงินมาเป็ นตวั กาํ หนด ราคากบั ความเป็ นจริงหรือท่ีน่าจะเป็ นจริง? น้นั ไม่เหมือนกนั บางคนใจถึงซ้ืออยา่ งเดียวไม่ดูราคาตลาดถือวา่ ตวั เองมองแม่นแลว้ ก็เดินหนา้ ซ้ืออยา่ ง เดียวอยา่ งน้ีเราเรียกวา่ มวย ไฟร์เตอร์ พอไดเ้ ตม็ ยงุ้ หรือกระสุนหมดแลว้ กห็ ยดุ แตถ่ า้ เป็ นมวยแบบ บอ๊ กซิ่ง คือซ้ือแลว้ หยดุ ต้งั หลกั ถูกซ้ือ แพงหยดุ เรียกวา่ มีลวดลายสมราคา

ปลาตูก้ บั ผบู้ ริหาร/001 15 ฟังดูแลว้ เฉพาะการซ้ือขา้ วเปลือกอยา่ งเดียวน้ีก็เรียนกนั ไม่จบแลว้ เม่ือซ้ือมาแลว้ ตอ้ งนาํ มา อบลดความช้ืนกนั อีก อนั น้ีตอ้ งให้ อากู๋ อธิบายใหฟ้ ังหลงั จากจิบน้าํ จาก แลว้ ก็เดินมาหยิบอาหารปลา ตูโ้ ปรยให้ผมไดล้ ิ้มรสอาหารปลาที่เขียนขา้ งกล่องว่ามาจากต่างประเทศ ธรรมชาติของปลาทอง ก็ ตอ้ งเป่ าปากตลอด จริงๆแลว้ ปลาไม่ค่อยไดพ้ ดู มากเท่าไร แตฟ่ ังอยปู่ ระจาํ ทุกวนั เรื่องตูอ้ บน้นั เส่ียเลก็ บอกวา่ กาํ ลงั ติดต่อจะซ้ือมาติดต้งั สกั หน่ึงชุด แต่ราคาไม่เบาเพราะวา่ เขาเสนอมา สิบกวา่ ลา้ น ผมสะบดั หางอยา่ งแรงพงุ่ ตวั ข้ึนมาหายใจท่ีผิวน้าํ เพ่อื ฟังใหช้ ดั วา่ เขาต้งั ตูอ้ บราคาแพงไวอ้ บ ขา้ หอมมะลิหรือวา่ จะต้งั พธิ ีภณั ฑเ์ หลก็ เพราะวา่ ผมเคยไดย้ ินเขาพูดกนั วา่ ขา้ วหอมมะลิเก็บเก่ียวใน ฤดูหนาวไม่มีฝน ไม่ตอ้ งอบ เพียงนาํ มาตากเลก็ นอ้ ยกแ็ หง้ แลว้ ไม่เหมือนกบั ขา้ วนาปรังท่ีเก็บเกี่ยวใน ฤดูฝน ขา้ วจึงมีความช้ืนสูงตูอ้ บไดใ้ ชง้ านตลอดปี แต่สาํ หรับขา้ วหอมมะลิใชเ้ พียงปี ละคร้ัง บางปี ก็ ไม่ไดอ้ บเลยอยา่ งน้ีมนั จะคุม้ หรือเปล่าผมเองกไ็ มแ่ น่ใจ การซ้ือขา้ วเปลือกน้นั คือ การลงทุนท่ีมีความมน่ั คงและมีความเสี่ยงไม่มากเหมือนพืชชนิด อื่น เพราะโรงสีขา้ วตอ้ งใชข้ า้ วเปลือกเป็ นวตั ถุดิบในการผลิตอย่แู ลว้ แต่หากว่าราคาไปโลดมีค่า แตกต่างมากเราอาจจะขายขา้ วเปลือกโดยไม่ตอ้ งสีก็ไดก้ าํ ไรไม่นอ้ ยเหมือนกนั โรงสีขา้ วถา้ ไม่มี ขา้ วเปลือกก็ไมม่ ีงานทาํ การซ้ือขา้ วเปลือกแบ่งออกไปหลายข้นั ตอน การเลอื กซือ้ ให้ตรงกบั ความตอ้ งการกบั ตลาดขา้ วสารที่เราขายอยู่ เช่นขา้ วชยั นาท ขา้ วสุพรรณ ขา้ ว หอมมะลิ ขา้ วเหนียว ขา้ วเมด็ เลก็ ขา้ วนาปรัง ขา้ วนาปี ขา้ วนาน้าํ ขา้ วน้าํ ท่วม ขา้ วกระทบแลง้ ยงั มีอีก หลายขอ้ ตกลง เป็ นตน้ การคดั เลอื กคณุ ภาพ ในการซื้อ ขา้ วเปลือก (ขา้ วสาร) อยดู่ า้ นในเปลือกขา้ ว เราไม่สามารถแกะออกดูทุกเมลด็ ได้ จึงตอ้ งใช้ ความชาํ นาญในการคดั เลือกคุณภาพ เดี๋ยวน้ีมีเคร่ืองมือมาช่วยหลายรายการ เช่น เคร่ืองหุ่นยนต์เก็บ ตัวอย่าง ท่ี ยนต์ผลดี ผลิตออกมาขาย เน่ืองจากปัจจุบันปัญหาพนักงาน (ท่ีปี นข้ึนไปเก็บตวั อย่าง ขา้ วเปลือกบนกระบะรถใหญ่ขนาดใหญ่ๆน้ันไม่มีจริงๆ แลว้ เป็ นอนั ตรายเกรงว่าจะตกลงมาจาก กระบะขาหกั )

ปลาตูก้ บั ผบู้ ริหาร/001 16 เคร่ืองหุ่นยนตเ์ ก็บตวั อยา่ งน้ี ทาํ งานอยา่ งซื่อสตั ยใ์ นการเจาะลงไปบนขา้ วเปลือกท่ีบรรทุก มาไดท้ ุกตาํ แหน่งไม่ว่าจะอยลู่ ึกหรือต้ืน อยดู่ า้ นล่าง อย่ดู า้ นล่าง ก็สามารถใชป้ ลายหลาวดูดดว้ ยลม สุญญากาศ เขา้ มาเก็บ ในถงั ตวั อย่างได้ โดยการควบคุมจากปลายนิ้วของพนักงานสาวๆตวั เลก็ ๆ ที่ ควบคุมเครื่อง ทาํ ให้เราสามารถรู้วา่ ขา้ วเปลือกบนรถน้ันมีคุณภาพรวมอยา่ งไร ถูกหมก ถูกยดั ไส้ หรือตวั อยา่ งไม่ตรงกบั ของจริง เหลา่ น้ีคือการตรวจสอบก่อนท่ีจะตกลงซ้ือ เม่ือไดข้ า้ วเปลือกมาแลว้ เครื่องกะเทาะขา้ วเปลือกขนาดเล็ก หน้าออฟฟิ ต ใชส้ ําหรับ กะเทาะขา้ วเปลือกขา้ วตวั อยา่ ง ออก เพ่ือให้เห็นว่าขา้ วสารขา้ งในน้นั มีสีเขียว (ขา้ วยงั อ่อนไม่ครบอายุ) มีสีเหลือง (ขา้ วถูกเกบไวน้ าน เส่ือมสภาพ มีสีดาํ ) (ขา้ วถูกแช่น้าํ มาเสื่อมสภาพแลว้ ) เม็ดลีบมาก ไม่มีเน้ือขา้ วขา้ วตน้ ขอ้ ตกลง เหล่าน้ีคือคุณภาพขา้ วเปลือก ที่เราตอ้ งรู้เพ่ือเป็ นขอ้ มลู กาต่อรองราคาซ้ือขาย จะแพงหรือถูก คุณภาพ เรารู้แลว้ เราจะต้งั ราคาได้ หากว่าท่านไม่มีตวั อย่างในมือที่แน่นอน ท่านก็จะถูกเขาต้งั ราคา การ ต่อรองคือมิตรภาพ บางท่านคิดวา่ ไม่กลา้ ตอ่ เกรงใจ นนั่ คือท่านไมม่ นั่ ใจในคุณภาพของสินคา้ ถา้ ท่าน มีตวั อยา่ งท่ีแน่นอนในมือ การต่อรองคือการป้ องกนั การขาดทุนข้นั ตน้ เรียกวา่ ท่านจะไดก้ าํ ไรหรือ ขาดทุนก็อยทู่ ี่การตกลงราคาซ้ือแต่ละคร้ังนี่แหละ มีเร่ืองเล่ากนั มานานแลว้ โดย ไดป้ รับตวั อยา่ งจาก การแข่งมา้ ของขนุ นางยคุ ของราชวงศข์ องประเทศจีนซ่ึง ปลาทองตวั เลก็ อยา่ งผมก็จาํ ไม่ค่อยไดเ้ พราะฟังเขามาอีกทีหน่ึง ท่านเถา้ แก่โรงสีขา้ วจงั หวดั นครปฐม ไดเ้ ล่าใหเ้ จา้ ของตูป้ ลาท่ีผมวา่ ยอยนู่ ่ี เร่ืองมีอยวู่ า่ เมื่อขุนนางสองท่านจะจดั แข่งมา้ ลูกของ ขนุ นางท้งั สอง จงึ คดิ จะทาอย่างไรจงึ จะชนะสองในสามในการแข่งม้า สามเทย่ี วนี้ กนุ ซือกแ็ นะนาลูกชายขุนนางดงั นี!้ !! ท่านมมี ้าฝี เท้าดอี ยู่ หนึง่ ตวั ม้าฝี เท้ากลาง หนึ่งตวั ม้าฝี เท้าธรรมดา หนึง่ ตวั ถ้าท่านต้องการชนะ สองในสาม ท่านตอ้ งนาํ มา้ ฝี เทา้ ธรรมดาของท่านไปแข่งกบั มา้ ฝี เทา้ ดีของคู่ต่อสู้ เทยี่ วนีแ้ พ้ แลว้ นาํ มา้ ฝี เทา้ ดี ไปแขง่ กบั มา้ ฝี เทา้ ปานกลาง เทยี่ วนีท้ ่านชนะ เท่ียวแข่งที่สามเม่ือท่านนาํ มา้ ฝี เทา้ ปานกลางของท่าน ลงแข่งท่านก็ จะไดช้ ยั ชนะจากมา้ ฝี เทา้ ธรรมดาของคูแ่ ขง่ เทยี่ วนีท้ ่านชนะ ท่านจงึ ได้ชัยชนะ สองในสาม อย่างแน่นอน

ปลาตกู้ บั ผบู้ ริหาร/001 17 แลว้ มาเกี่ยวอะไรกบั การซ้ือ และการขายขา้ วเปลือก ป.ปลาตากลมอยา่ งผมก็ถามอยใู่ นใจ เช่นกนั วา่ มนั ไม่น่าท่ีจะมาเก่ียวกบั ตวั หุ่นยนตเ์ กบ็ ขา้ วเปลือกน้ีเลย คิดอยา่ งไรกไ็ ม่ออก ท่านเจา้ ของโรงสีขา้ วจงั หวดั นครปฐม ซดน้าํ ชากระดกถว้ ยดงั จ๊วบน้าํ ชาหมดถว้ ย แลว้ เดิน เขา้ หอ้ งน้าํ ธุระส่วนตวั เรียบร้อยสกั ครู่ จึงบอกวา่ เก่ียวกนั มากเลย เพราะ  อาํ มาตยท์ ้งั สองท่านก็รู้และไดอ้ ่านเร่ืองน้ีเหมือนกนั  พอ่ คา้ ขา้ วเปลือก กร็ ู้  โรงสีก็ไดอ้ า่ นบทความน้ีเหมือนกนั อยทู่ ่ีวา่ ท่านจะเลือกมา้ อยา่ งไรลงแข่งขนั กบั คูแ่ ขง่ ในเท่ียวน้นั ๆ เพราะท้งั สองฝ่ ายก็มีความรู้ ไม่แพก้ นั เดิมพนั ดว้ ยรางวลั มากมาย ผูช้ นะ คือ ผูท้ ี่มีขอ้ มูลแม่นยาํ กว่า แหล่งขอ้ มูลดีกว่า ใชข้ อ้ มูลน้ันมาเป็ นพ้ืนฐานในการ ตดั สินใจท่ีรวมเร็วและถูกตอ้ งกวา่ แลว้ ที่วา่ เกี่ยวขอ้ งกบั การซ้ือขา้ วเปลือกอยา่ งไร? เม่ือท่านเป็ นพ่อคา้ ขา้ วเปลือก ท่านมีขา้ วเปลือกคุณภาพดี ดีจริงๆเรียกว่าสวยสุด ท่านก็ ตอ้ งการใหล้ กู คา้ ที่ซ้ือขา้ วเปลือกท่าน (เจา้ ของโรงสีขา้ ว) รู้วา่ ขา้ วเปลือกรถน้ีดีจริงๆอยา่ งท่ีพดู ไว้ ทาํ อยา่ งไรระหวา่ งโรงสีขา้ วท่ีไม่ไดม้ ีการตรวจคุณภาพอยา่ งพิถีพถิ นั ไม่มีเครื่องมือที่ดีท่านก็ไม่ไป ท่าน ก็ตอ้ งส่งไปขายใหก้ บั โรงสีที่มีการตรวจสอบอยา่ งดี มีเครื่องมือท่ีดี (หุ่นยนตเ์ ก็บขา้ วเปลือก สามารถ ตรวจสอบไดท้ ุกจุดบนรถขา้ วเปลือก) ก็เพราะว่าท่านตอ้ งการให้เขารู้ว่าขา้ วเปลือกของท่าน ดี สม ราคาที่ท่านเรียก !!! เมื่อสินคา้ ดี การตกลงราคาซ้ือ-ขายก็เกิดข้ึนจะถูกแพงอยา่ งไรก็ตอ้ งตาม หั่งเชง้ และความพอใจท้งั สองฝ่ าย ท่านก็ไดร้ าคาที่ดี โรงสีก็เตม็ ใจซ้ือของคุณภาพดีในราคาที่พอใจ เรียกให้ทนั สมยั กค็ อื win - win เที่ยวต่อมา ท่านมีขา้ วเปลือกที่คุณภาพปานกลาง แบบว่าไม่ดีเต็มร้อยเหมือนกบั มา้ ฝี เทา้ ปานกลาง ท่านจะทาํ อยา่ งไรจึงจะขายขา้ วเปลือกรถน้ีไดร้ าคาท่ีเหมาะสม นนั่ กค็ ือท่านตอ้ งไปโรงสีท่ี มีเครื่องเก็บตวั อยา่ งอีกนนั่ แหละ แลว้ บอกกบั เจา้ ของโรงสีวา่ ขา้ วเปลือกรถน้ีไมเ่ ตม็ ร้อย ลองดูซิวา่ จะ ตีราคาไดเ้ ท่าไร? ท่านก็รู้อย่แู ลว้ วา่ ตน้ ทุนเป็ นอยา่ งไร เมื่อเครื่องเก็บตวั อยา่ งทาํ งานเก็บตวั อย่างมา เจา้ ของโรงสีอยา่ งซ่ือสัตย์ แม่นยาํ คุณภาพก็เป็ นไปตามท่ีแจง้ มาคร้ังแรก ก็ตีราคาตามคุณภาพ เม่ือ ตอ่ รองราคากนั เป็ นท่ีพอใจ ขา้ วเปลือกรถน้นั กล็ งไดเ้ รียกวา่ วนิ -วนิ อีกคร้ัง

ปลาตูก้ บั ผบู้ ริหาร/001 18 แล้วเทย่ี วท่สี ามล่ะ ในเมื่อมีขา้ วคุณภาพแยม่ ากๆเลยเรียกวา่ มา้ ฝี เทา้ แย่ จะไปขายให้ใครจึง จะดีก็ขอแนะนาํ ว่าตอ้ งไปขายให้กับโรงสีลูกคา้ ท่ีไม่ได้ใช้เครื่องเก็บตวั อย่าง เพราะว่า การเก็บ ตวั อยา่ งของเขาไม่แม่นยาํ โอกาสพลาดมีมากกวา่ ท่ีมีเคร่ืองเก็บตวั อยา่ ง เม่ือเป็ นเช่นน้นั ก็มีโอกาสลุน้ ถา้ ราคาเหมาะใจเรากล็ งได้ ถา้ ขาดทุนเลก็ นอ้ ยเราก็ตอ้ งตดั สินใจเอาเอง แตส่ ่วนมากแลว้ โรงสีบางโรง ที่สีขา้ วบางชนิด บางตลาด เขาก็ตอ้ งการขา้ วเปลือกแบบน้ีเหมือนกนั ฉะน้นั ถา้ คุณมีการศึกษาลูกคา้ ให้ละเอียดวา่ ตอ้ งการขา้ วชนิดไหน เราก็จะชนะท้งั สามเที่ยว (คือขายขา้ วไดใ้ นราคาและคุณภาพท่ี ถูกตอ้ ง) ไมต่ อ้ งขาดทุน หรือถกู ต่อรองราคาจนคา้ ขายไมไ่ ด้ ดว้ ยเรา เอาขา้ วคุณภาพดีไปขายแต่เขาไม่ ซ้ือ เพราะเขาไม่เชื่อวา่ จะดีจริงหรือเปล่า แต่ เม่ือเราเอาขา้ วไม่ดีไปขายเขาก็ไม่ซ้ืออีกเขาบอกวา่ เขา ตอ้ งการขา้ วดี เราบอกความช้ืนเท่าน้ีเขากบ็ อกวา่ เท่าน้นั ทาํ ใหก้ ารซ้ือขายไม่แฮปป้ี แตถ่ า้ ท่านมีเครื่องหุ่นยนตเ์ ก็บตวั อยา่ ง จาก ยนต์ผลดี ที่ทาํ งานไม่กินเงินเดือน กินไฟเพียง เลก็ นอ้ ย ท่านก็จะมีความมนั่ ใจในการซ้ือ ขา้ วเปลือกโรงสีขา้ วที่จะกาํ ไร หรือขาดทุน ขา้ วเปลือกเป็ น ตวั กาํ หนด แมว้ า่ การแปรสภาพในร้านสีจะสาํ คญั การตลาดกย็ งิ่ สาํ คญั ก็จริง วา่ กนั วา่  ถา้ ซ้ือขา้ วเปลือกผิดตวั อยา่ ง กข็ าดทุนต้งั แต่ยงั ไมส่ ีขา้ วแลว้  เคร่ืองอบลดความช้ืนถา้ อบแหง้ แบบกรอบก็เสร็จ ขา้ วสารแตกหกั ต้งั แต่ยงั ไมส่ ี  เครื่องสีขา้ วถา้ ไมป่ รับแต่งศึกษาการใชง้ านอยา่ งใส่ใจ สีขา้ วออกมาก็ไม่สวย ค่าใชจ้ ่าย ตอ่ เกวยี นสูง  การบริหารงานในระบบ การผลิต การจดั การ การตลาดตอ้ งปรับใหท้ นั สมยั  ใส่ใจในลกู คา้ ศึกษา C R M ปลาทองตาโตอยา่ งผม นอกจากินอาหารปลาท่ีเป็ นลูกน้าํ ในสมยั ก่อนยงั เปลี่ยนมาเป็ นการ กินอาหารสําเร็จสีสวยๆเลย ทาํ ให้ผมไดน้ ึกถึง ปรัชญาชีวติ !!! บทหน่ึงท่ีเถา้ แก่โรงสีขา้ วที่จงั หวดั อุบลมาเท่ียวหาเจา้ นายผมแลว้ เล่าไวใ้ ห้ลูกชายเถา้ แก่ฟัง (อาเสี่ย) ว่าการซ้ือขา้ วเปลือกตอ้ งดูดว้ ย ตนเอง ตอ้ งใส่ใจในคุณภาพ ถา้ เรารักและเขา้ ใจใน ปรัชญา ของชีวิตเราสามารถนาํ มาใชไ้ ดก้ บั ทุก เรื่องในธุรกิจไมว่ า่ โรงสีขา้ วหรืออ่ืนๆ ดงั ตวั อยา่ งตอ่ ไปน้ี สวสั ดี โปรดติดตามปลาทองตวั น้ีตอ่ ไป 12/10/2005

เต่ียกบั เส่ีย 19 เตย่ี กบั เสี่ย แบบอย่างทด่ี ี การสอนลูกหลานในบา้ นมิใช่เพียงแต่ดุด่าว่ากล่าวพร่ําอบรมนิสัย ส่ิงใดควรส่ิงใดไม่ควร แตก่ ารสอนที่ไดผ้ ลดีท่ีสุดและมิตอ้ งเปลืองวาจา คือการทาํ ตวั เป็ นแบบอยา่ งแก่ลูกหลาน ถา้ พอ่ แม่ทาํ ตวั ดีมีจิตใจเมตตา มีอารมณ์ขนั ขยนั ขนั แขง็ และมีคุณธรรม ลูกๆกจ็ ะไดร้ ับอิทธิพลน้นั มาดว้ ยอยา่ งไม่ รู้ตวั เพราะแบบอยา่ งท่ีดีน้นั ผทู้ ่ีมีความเป็ นอยใู่ กลช้ ิดจะรับมาอยา่ งธรรมชาติ การทําอาชีพโรงสีข้าวน้ันต้องมีความขยัน จึงจะประสบความสําเร็จ การทํางาน แบบต่อเนื่องไม่มีวนั หยดุ เกือบจะเรียกวา่ ไม่มีวนั ลาอีกดว้ ยน้นั ลูกหลานที่เห็นคุณพอ่ คุณแม่ทาํ งาน ท้งั วนั ยอ่ มมีความประทบั ใจและอยากจะแบ่งเบาภาระของท่านโดยสายเลือด ตน้ แบบท่ีดียอ่ มไดผ้ ู้ ตามที่ดี อาชีพการสีขา้ วน้นั กาํ ไรต่อหน่วยนอ้ ยมากหากวา่ ไมข่ ยนั ก็ยากท่ีจะประสบความสาํ เร็จ ความโลภ อาชีพสีขา้ วน้ันมีขอ้ จาํ กดั มากมาย ความโลภจะทาํ ให้ธุรกิจมีปัญหา อาชีพการสีขา้ วไม่ใช่ ตวั เลขที่จะมาคิดคาํ นวณไดว้ า่ จะตอ้ งกาํ ไรเท่าน้ันเท่าน้ี การสีขา้ วมากกว่าก็ไม่เป็ นการยนื ยนั วา่ จะ กาํ ไรมากกวา่ มีหลายท่านคิดวา่ ทาํ โรงสี 100 เกวียนต่อวนั กาํ ไรเท่าน้ี ถา้ เราสร้างโรงสีใหม่ให้สีขา้ ว ไดว้ นั ละ 300 เกวยี น น่าจะกาํ ไรมากกวา่ น้ีอีก 2 เท่า เช่นน้ีท่านอาจจะมีปัญหาได้ เพราะการสีขา้ วได้ มากแตไ่ มม่ ีตลาดที่ดีรองรับก็ขายไมไ่ ด้ ขา้ วเปลือกที่ท่านสตอ๊ กไวอ้ าจจะมีปัญหาในการจดั เก็บ ราคา ตก ท่านคาํ นวณหงั่ เชง้ พลาด ขายขา้ วแลว้ เกบ็ เงินไม่เขา้ เป้ า อีกมากมายคือปัญหาในการขายและซ้ือก็ ไม่ใช่วา่ สีขา้ วมากแลว้ กาํ ไรมาก แต่ตอ้ งเหมาะสมกบั ขนาด กระเป๋ าของท่านดว้ ย เม่ือเห็นโรงสีอ่ืนเขามีกาํ ไรกบั ขา้ วเปลือกพนั ธุน์ ้นั ชนิดน้ี ตลาดส่วนน้นั เรากค็ ิดวา่ เราน่าจะ ทําได้ กําลังผลิตเรามีแค่น้ี ก็จะขยาย สร้างใหม่ให้ใหญ่โตทัดเทียมเพื่อน คนเรามีโชค และ ความสามารถไมเ่ ท่ากนั ช่วงเวลาของชีวติ กไ็ ม่เหมือนกนั ถา้ เราไมโ่ ลภโอกาสท่ีจะเติบโตยงั มีอีกมาก ความรับผดิ ชอบ เมื่อมีปัญหา เร่ืองการสีขา้ ว ตอ้ งมาคิดใหล้ ะเอียดวา่ เกิดข้ึนจากเหตุใด จะแกไ้ ขอยา่ งไร อยา่ โยนความรับผิดชอบใหก้ บั ผูอ้ ื่น โรงสีขา้ วมีเครื่องจกั รหลายสิบเครื่อง แต่ละเคร่ืองมีขอ้ จาํ กดั ในตวั ของมนั เองมีมากท่ีคิดวา่ เคร่ืองสีขา้ วก็เหมือนๆกนั บา้ งก็วา่ เคร่ืองจกั รยห่ี อ้ น้นั ตอ้ งสีขา้ วไดด้ ีกวา่ ยหี่ อ้ น้ี

เต่ียกบั เส่ีย 20 ความรับผิดชอบของบุคลากรต่อหนา้ ที่ในร้านสี น้นั เป็ นเปอร์เซ็นตท์ ่ีสูงกวา่ เครื่องจกั ร ถา้ เครื่องจกั รดี แต่คนปฏิบตั ิไม่สนใจผลออกมาก็ไม่ดีเท่าที่ควร แต่เครื่องจกั รท่ีดีนอ้ ยกว่า แต่คนปฏิบตั ิใหค้ วามสนใจผลการสีขา้ วก็ออกมาดีไม่แพ้ ในโรงสีขา้ วมีขอ้ มูลและขอ้ จาํ กดั มากมาย จึงทาํ ให้อาชีพการสีขา้ วมีเสน่ห์ เพราะถา้ ใครรักและเขา้ ใจก็มีกาํ ไรมาก บางท่านไม่ใคร่ให้ความ สนใจมากนกั กไ็ ดก้ าํ ไรนอ้ ยลงไป คณุ ธรรมสูงกว่าเงนิ เต่ียสอนวา่ คุณธรรมค้าํ จุนโลก การคา้ ขายโดยเฉพาะโรงสีขา้ วใกลช้ ิดกบั เกษตรกรที่เป็ นผู้ มีพระคุณเพาะปลูกขา้ วเปลือกมาให้เรามีงานทาํ มีกาํ ไร มีอาชีพ เมื่อเป็ นขา้ วสารก็เล้ียงคนท้งั โลก บุญคุณใหญห่ ลวงถา้ จิตใจเราไม่ซื่อต่อวชิ าชีพ ก็เห็นจะยากท่ีจะเจริญในทางอาชีพน้ีตอ่ ไปได้ คุณธรรมน้ันไม่มีตวั ตนแต่อยู่ในใจเรา ไม่เฉพาะต่อธุรกิจ ต่อบุพการี ต่อพนักงาน เพื่อน ร่วมงานเพ่ือนร่วมธุรกิจและพี่นอ้ ง เม่ือลูกหลานจิตใจดีงามรู้จกั เอ้ือเฟ้ื อเผื่อแผ่แก่ผคู้ นรอบขา้ งอ่อน นอ้ มถอ่ มตน มีน้าํ ใจไมตรี พอ่ แมย่ อ่ มเป็ นสุขดงั ข้ึนสวรรคแ์ มล้ ว่ งลบั ไปก็มนั่ ใจวา่ ธุรกิจจะยง่ั ยนื อยา่ ง แน่นอน คนเราต่างกนั เมอ่ื มีลกู หลายคน อาจมีบา้ งท่ีเขาเองไม่ชอบอาชีพของพ่อ – แม่ เพราะเขาเกิดมาเพื่อการอื่นก็ตอ้ ง เขา้ ใจวา่ การเล้ียงลูกน้นั เรารักเท่ากนั ทุกคน แต่การเล้ียงลกู น้นั ตอ้ งต่างกนั เพราะคนเราต่างกนั ตี๋ใหญ่อาจไม่ชอบโรงสี ต๋ีนอ้ ยชอบทาํ งานบริษทั แต่หมวยเลก็ สนใจมาต้งั แต่เลก็ เพราะว่า ม่า ม๊า ให้ช่วยทาํ บญั ชีโรงสีมากต้งั แต่ยงั สาวๆไม่มีถูกหรือผิด เพราะคนเราเกิดมาเพ่ือทาํ ความเจริญให้โลกและ ตนเองท่ีต่างกันแต่เราตอ้ งติดตามแลว้ ส่งเสริมให้ทุกคนไดแ้ สดงออกถึงความสามารถทุกอาชีพที่สุจริตใน โลกน้ีสามารถประสบความสาํ เร็จได้ ไม้เรียวต้องมี แมว้ า่ ในยคุ ดิจิตอลน้ีจะไม่มีการเฆี่ยนตีก็ตาม ไมเ้ รียวหมายถึงสัญลกั ษณ์ของการทาํ โทษ เมื่อผิดก็ ตอ้ งลงโทษใหจ้ าํ ได้ การทาํ ธุรกิจการสีขา้ วน้นั มกี ารตดั สินใจตลอดเวลา ท้งั ซ้ือ ขาย ความช้ืนเปอร์เซ็นตพ์ นั ธุ์ ขา้ ว คุณภาพหลงั การสี ราคาวนั น้ี ราคาอนาคตอนั ใกล้ ราคาอนาคตขา้ งหน้า สารพดั ที่ตอ้ งตดั สินใจเม่ือผิดก็ ตอ้ งยอดรับวา่ ผดิ นาํ ขอ้ มลู น้นั แกไ้ ขคร้ังหนา้ ตอ้ งผดิ นอ้ ยลง

เตี่ยกบั เสี่ย 21 สุภาษติ ทวี่ ่าผดิ เป็ นครู กย็ งั ทนั สมยั อยู่ บุคคลตวั อย่าง ใจแตล่ ะครอบครัว แต่ละตระกลู ยอ่ มมีประวตั ิท่ีงดงามของคุณป่ ู คุณยา่ คุณลุง คุณป้ า ที่เป็ น นกั สู้ชีวิต ประสบความสาํ เร็จอยา่ งงดงาม ท้งั ในธุรกิจ และครอบครัว พยายามเล่าประวตั ิของท่าน เหล่าน้ี ประกอบเป็ นตวั อยา่ งในการสนทนาอยเู่ สมอๆ เพราะลูกหลานจะมีความภูมิใจในวงคต์ ระกลู และพยายามนาํ มาเป็ นตวั อยา่ งในการดาํ รงชีวติ และธุรกิจ แมแ้ ตป่ ระวตั ิของความผดิ พลาดกต็ อ้ งนาํ มา เลา่ เพื่อเป็ นอทุ าหรณ์สอนใจลูกหลานถึงความผดิ พลาดดว้ ยเหตุผลอะไรจึงผดิ พลาด มีคาํ พดู ที่วา่ “เราคงไม่มเี วลาทจี่ ะผดิ พลาดเองได้ทุกเร่ือง จงเรียนรู้จากความผดิ พลาดของผ้อู น่ื ” ความสามคั คี ไมไ้ ผเ่ ลก็ ๆก่ิงเดียวยอ่ มไมเ่ ป็ นกอ ไมก้ อเดียวกไ็ ม่อาจเป็ นป่ าได้ มีนิทานหลายเร่ืองเกี่ยวกบั ความสามคั คี เพราะในยคุ น้ีความสามคั คีคือพลงั อนั ยิ่งใหญ่ในครอบครัวพ่ีนอ้ ง ญาติสนิท เพื่อนตอ้ ง ร่วมกนั เพอ่ื ครอบครัวธุรกิจ โรงสีขา้ วน้นั ตอ้ งอาศยั เกษตรกรชาวนา ถา้ เราไม่ผูกมิตรคิดหรือวา่ จะซ้ือ ขา้ วเปลือกไดถ้ า้ เราไมม่ ีเพื่อนเราจะขายขา้ วสารใหใ้ ครยคุ รัฐบาลดาวเทียม ประเทศของเรายงั ต้องไปผูกมิตรระดับชาติ เพ่ือการคา้ ขายเราเรียกว่าหุ้นส่วนอนาคต ปัญหาต่างๆที่วา่ ยากเมื่อมีความสามคั คีทุกคนช่วยกนั คนละเล็กละนอ้ ยปัญหายงิ่ ใหญ่แค่ไหนก็ลุล่วง ไปได้ เร่ืองเลก็ -เร่ืองใหญ่ อยา่ สนใจเร่ืองโคลนติดรองเทา้ แต่ตอ้ งถามวา่ ไปเหยียบโคลนท่ีไหนมา ถา้ เป็ นเรื่องโรงสี อย่าเห็นว่าขา้ วปลายท่ีติดไปกบั รําน้ันไม่มีมาก ถา้ เราสนใจว่าขา้ วปลายน้ันมาได้ อยา่ งไร แลว้ ไปแกท้ ่ีตน้ ทาง อยา่ คิดวา่ วนั น้ีมีกาํ ไรขา้ วออกหลงั บา้ นเล็กๆนอ้ ยไม่มีความหมาย เร่ือง เลก็ มกั จะมีเร่ืองใหญ่ตามมา โรงสีขา้ วน้นั กาํ ไรนอ้ ยมากอยแู่ ลว้ ถา้ เราไม่สามารถอุดรอยรั่ว ประหยดั พลงั งาน ลดการลงทุน เกบ็ รายละเอียดการใชจ้ ่ายก็ยากที่จะรุ่งเรืองได้ โรงสีติดกนั โรงหน่ึงสีขา้ วทุกวนั แต่อีกโรงหน่ึงหยดุ มากกวา่ สีเคร่ืองจกั รก็คลา้ ยกนั อะไรท่ีต่างกนั ตามไปดูจะรู้วา่ การสนใจในเร่ืองเลก็ ๆน้นั ท่ีต่างกนั การซ้ือขา้ วเปลือกตรวจสอบแค่ไหน สีขา้ วไดเ้ ปอร์เซ็นต์ อยา่ งไร ค่าใชจ้ ่ายในการสีแต่ละเกวยี นเท่าไร เห็นวา่ เขาซ้ือไดเ้ ราก็ตอ้ งทาํ ได้ ท่านกาํ ลงั ฉีกแบงคแ์ ข่งกบั เวลา

เต่ียกบั เส่ีย 22 ไททานิค แปลวา่ ไม่มีวนั จม แต่เรือไททานิคก็จมลง เพราะวา่ ประมาทกบั เรื่องเล็กนอ้ ยท่ี กปั ตนั ไม่นาํ กลอ้ งส่องทางไกลที่ใชก้ บั เรือเดินทะเลทุกลาํ กลอ้ งส่องทางไกลราคาไม่ก่ีเหรียญข้ึนเรือ มาด้วย เพราะคิดว่าใชน้ ําร่องอย่างดีและเรือน้ีไม่มีวนั จม เม่ือเรือเดินผิดองศาเพียงเล็กน้อยเมื่อ ทางไกลกม็ ากข้ึนจนกระทงั่ พลดั เขา้ ไปในภเู ขาน้าํ แขง็ เปิ ดเผย เต่ียกบั เส่ียตอ้ งเปิ ดใจต่อกนั ให้ลูกๆรับรู้วา่ สถานะทางการเงิน การคลงั ภายในครอบครัว เป็ นอยา่ งไรการใชจ้ ่ายส่วนตวั การขยายกิจการ ซ้ือเคร่ืองจกั ร ลงทุนขยายกิจการ ยามที่ครอบครัว ลาํ บากทุกคนตอ้ งประหยดั ตอ้ งสะสมทุน รอคอยเวลาและโอกาสท่ีจะขยาย อย่ามองขา้ งบา้ นวา่ เขา ขยายแลว้ เราไมท่ นั เพ่ือน ตอ้ งกเู้ งินมาทาํ เพอื่ จะไดไ้ มน่ อ้ ยหนา้ เพ่ือนอยา่ งน้ีมีหวงั วา่ จะตอ้ งเหนื่อยอีก นาน บางท่านวา่ ถา้ ไม่กกู้ ็ไม่ใหญ่ ดอกเบ้ียถูกๆอยา่ งน้ีน่าจะลงทุนขยาย โอกาสอยา่ งน้ีหายากผมว่า ตอ้ งคิดใหร้ อบคอบไมห่ า้ มเพราะทุกคนขอ้ มลู ภายในไมเ่ หมือนกนั ไม่อวดดี หมอยาโบราณท่านหน่ึงชวนลูกชายไปหาสมนุ ไพรบนเขาดว้ ยกนั เสมอๆวนั หน่ึงหมอยาติด ถงั น้าํ ไปตกั น้าํ ท่ีแม่น้าํ เชิงเขาข้ึนใส่เกวยี นกลบั บา้ น ขณะนง่ั เกวยี นกลบั บา้ นลกู ชายเอ่ยถามวา่ ไฉนพอ่ จึงตกั น้าํ ใส่ถงั ใบหน่ึงจนเต็มแต่อีกถงั หน่ึงกลบั ใส่เพียงคร่ึงถงั พ่อหมอหัวเราะพลางวา่ น่ีก็เพราะ ตอ้ งการสอนลกู ใหร้ ู้จกั การทาํ ตนสงบเสง่ียมไม่อวดดี แมว้ า่ ตนมีดีเต็มตวั เปรียบเสมือนถงั ท่ีบรรจุน้าํ เตม็ ถงั จะไมม่ ีเสียง แตถ่ งั ใบท่ีมีน้าํ คร่ึงเดียวจะส่งเสียงดงั ตลอดเวลา ซ่ึงกเ็ หมือนคนท่ีไม่มีดีอะไรชอบ โออ้ วดตลอดเวลานน่ั เอง ไม่ตลี ูกคนอนื่ โรงสีขา้ วแต่ละโรงสีมีความแตกต่างกนั ถึงแมว้ ่าจะสร้างจากช่างคนเดียวกันใช้เครื่องจกั รแบบ เดียวกนั ก็ตาม เพราะสิ่งที่แตกต่างกนั คือผบู้ ริหาร ฉะน้ันเราตอ้ งไม่ตาํ หนิร้านสีอ่ืนวา่ สีขา้ วไม่ไดด้ ี หรือตอ้ ง ไม่ตาํ หนิตนเองเม่ือไดย้ ินคนอื่นบอกว่าร้านสีของเขาสีขา้ วไดด้ ีมาก สีไดก้ ี่หาบมีแต่ขา้ วตน้ มากปลายน้อยสี กาํ ไรมากเหลือเกิน ตอ้ งฟังหูไวห้ ูเพราะคนเรามีสองหู เพราะถา้ เขาสีไดจ้ ริงก็นับวา่ เขามีฝี มือเราตอ้ งศึกษาต่อ วา่ จะทาํ ไดอ้ ยา่ งไร แต่ถา้ เขาพดู เพ่อื ความมนั ในอารมณ์เรากลบั ไปคิดวา่ จริงจงั เราเองก็ไมส่ บาย

เตี่ยกบั เสี่ย 23 ใจคดิ เอาว่าเครื่องเราไม่ดี ตลิ ูกตวั เองว่าไม่ดเี ท่าลูกคนอน่ื เขา สัมผสั ความเหนือ่ ยบ้าง ถา้ อาเส่ียของเราไม่เคยอยใู่ นร้านสี ไม่เคยไปปล่อยขา้ ว ไม่เคยขบั รถตกั จะรู้ไดอ้ ยา่ งไรว่า เวลาทาํ งานน้ันมีความเหน่ือยยากแค่ไหน จริงๆแลว้ เราตอ้ งสอนให้รู้เรื่องระบบงานการทาํ งาน ตาํ แหน่งตา่ งๆ เพือ่ ใหเ้ กิดภาพในใจเวลาที่บริหารงานมีคนบอกวา่ จะสร้างโรงสีขนาด 500 เกวยี น คิดบนโต๊ะไม่ยากลองคิดด้วยความจริงว่าเราทาํ งานกนั ต้งั แต่ 8 โมงเช้าเลิก 6 โมงเย็น ประมาณ 10 ชว่ั โมงรถขา้ วเปลือกกี่คนั รถขา้ วสารก่ีคนั รถรํา รถแกลบ รถปลายขา้ ว รถกระสอบทุก คนั ข้ึนชงั่ บนตาชง่ั ก็หมดเวลาแลว้ เขาบอกวา่ การสร้างโรงสีน้นั ไม่ยากแต่การบริหารโรงสีให้มีกาํ ไร น้นั ยากกวา่ หลายเท่า ต้องทาได้บ้าง ลกู นกตอ้ งฝึ กบินจึงจะออกไปหากินไดล้ กู ปลาตอ้ งวา่ ยน้าํ เอาตวั รอด ลูกโรงสีตอ้ งสีขา้ วเป็ น ตอ้ งชงั่ ขา้ วเปลือกเป็ น ดูขา้ วไดจ้ ึงจะเรียกวา่ ลกู โรงสี แตล่ ูกเถา้ แก่โรงสีอาจไม่ตอ้ งมาทาํ โรงสีทุกคนก็ ไดเ้ พราะคนเราเกิดมาเพื่อส่ิงท่ีต่างกนั มีอาชีพอีกมากมายในโลกน้ีที่ประสบความสาํ เร็จแต่ในน้นั มี ธุรกิจโรงสีรวมอยดู่ ว้ ย บทเรียนกบั บาดแผล เมื่อไม่เคยซ้ือขา้ วเปลือกจะรู้อย่างไรว่าคุณภาพขา้ วเปลือกท่ีซ้ือไม่ตรงกบั ราคา (ขาดทุน ต้งั แต่ยงั ไม่สี ขา้ ว) เมื่อไม่เคยขายขา้ วก็ไม่รู้อีกวา่ ถูกตดั ราคาคืออะไร บทเรียนทุกบทท่ีไดม้ าจากน้าํ ตา (ความช้าํ ใจ) และเงินไม่นอ้ ยบางบทเรียนก็ไม่แพงมากแต่บางบทค่าหน่วยกิจแพงมากเหลือเกิน แต่ เม่ือรักษาบาดแผลแลว้ ก็จะเกิดภูมิตา้ นทาน มีเช้ืออยใู่ นสมองหากวนั หลงั พบบทเรียนอีกก็มีโอกาส รักษาตวั ให้รอดพน้ จากปัญหาเหล่าน้ี เครื่องจกั รก็เช่นกนั เราจะไดบ้ ทเรียนจากเครื่องจกั ร มากมาย และเราก็ชอบที่จะลองกบั มนั แมว้ า่ จะเสียค่าหน่วยกิจแพง เพราะคิดวา่ มนั น่าจะดี เครื่องจกั รที่ใชม้ า ไม่ใช่วา่ ไดด้ ีแต่คิดวา่ มานานมาแลว้ อยากจะติดต้งั อะไรที่มนั ใหม่ๆบา้ ง เพราะเบ่ือของเก่า ก็ยอมรับวา่ ของเดินก็ดีไม่ง้นั จะรวยมาไดอ้ ยา่ งไร แต่วนั น้ีขอลองของใหม่สกั ที

เต่ียกบั เส่ีย 24 พอใจกบั สิ่งท่ีมี อยา่ นอ้ ยใจในโชคชะตาวา่ เราไม่มโี รงสีขนาดใหญ่ไมไ่ ดใ้ ชเ้ ครื่องจกั รระดบั โลก เราคงไม่สามารถ สีขา้ วไดด้ ี และร่ํารวยอย่างเพ่ือน จริงๆแลว้ ในโลกธุรกิจ มีช่องทางจดั จาํ หน่าย ช่องทางของการตลาดท่ีมี ช่องวา่ งใหเ้ ราไดเ้ สมอ ถา้ เราศึกษากบั มนั โรงสีเลก็ ความคล่องตวั สูง ตน้ ทุนไม่มาก ขายตลาดรายยอ่ ยคดั ขา้ ว คุณภาพที่มีจุดเด่น พฒั นาบรรจุภณั ฑ์ เม่ือตน้ ทุนไม่แพงราคาขายก็ต่าํ ได้ มีโรงสีหน่ึงเขาเปิ ดหนา้ โรงสีขาย ปลีกหนา้ โรงสี ราคาแบบวา่ ขายส่ง แต่เก็บเงินสดลดราคาพิเศษโดยหักค่าขนส่งเขา้ กรุงเทพฯ หกั ค่าหยง่ หกั ค่าขาดน้าํ หนกั หกั ดอกเบ้ียที่กรุงเทพฯเชื่อ ปรากฏวา่ ขายดิบขายดีลูกคา้ มามากมาย เพราะว่ามีรถปิ ดอพั ถอย ทา้ ยเขา้ มาซ้ือไปขายในหม่บู า้ นและตามตลาดนดั เพราะขา้ วคุณภาพดีราคาจงู ใจทาํ ให้ลูกคา้ ติดใจในยุคน้ีตอ้ ง หนั มามองใกลต้ วั ทาํ ตลาดท่ีมศี กั ยภาพและเติบโตไดก้ ารส่งออกหรือขายกรุงเทพฯน้ันก็ตอ้ งติดตามเพื่อเราจะ ไดร้ ู้หง่ั เชง้ อย่าพดู จาเกนิ จริง โรงสีขา้ วน้นั เป็นธุรกิจท่ีเก่าแก่มานาน ขอ้ มลู ต่างๆก็แตกต่างกนั ไม่มาก อาเส่ียท่านใดไปพดู คุยโม้ ถึงประสิทธิภาพ การตลาด ถา้ เวอ่ ร์เกินไปคนฟังเขาก็รู้แต่โดยมารยาทเขาก็ไม่ขดั คอ ตนเองก็คิดวา่ ตวั เองเก่ง แต่เมอ่ื ถึงจุดหน่ึงความจริงปรากฏกต็ ามมานงั่ กุมขมบั เพราะไมม่ ใี ครเช่ือคาํ พดู ของตน อย่าคิดว่าอาเส่ียยังเลก็ อาเสี่ยจบการศึกษาปริญญาตรี ปริญญาโท มีบางท่านถึงระดบั ดอกเตอร์ แต่เต่ียก็ยงั มองว่าเป็ นตี๋ นอ้ ยตลอดเวลา จริงๆแลว้ ลองใหเ้ ขาบริหารดูบา้ งเส่ียหนุ่มรุ่นใหม่น้ีเขามีขอ้ มูล มีเพื่อนมาก ลองใหบ้ ริหารดู อาจขาดทุนบา้ งในระยะแรกๆแต่ไม่นานก็จะแขง็ แกร่งนาํ ธุรกิจกา้ วหน้าไปอยา่ งรวดเร็วและมน่ั คง บทความ เร่ืองเตี่ยกับเส่ียน้ียงั มีอีกมากเพราะว่าตาํ นานในเร่ืองน้ีเขียนกี่เล่มก็ไม่หมดเพราะว่าเป็ นปัญหาในการ บริหารงานท้งั การงานและการเงิน การบริหารที่ดีตอ้ งเก่งงานและเก่งคนจึงจะสมบูรณ์รุ่นเต่ียเริ่มจากเล็กมา ใหญ่ แต่รุ่นเสี่ยมารับช่วงน้ันธุรกิจเติบโตมาหลายปี แล้วการต่อยอดย่อมมีหลายเรื่องท่ีคิดเห็นไม่ตรงกัน เป้ าหมายเดียวกนั แต่การทาํ งานไมเ่ หมือนกนั อนั ไหนก่อนหลงั ประสบการณ์จะเป็นตวั บ่งช้ีวา่ ผลเป็ นอยา่ งไร ลองให้เสี่ยไดท้ ดลองทาํ บ้างแลว้ เราเฝ้ าดูและเป็ นกองหนุนคอยให้คาํ ปรึกษาเหมือนกับฝึ กลูกเล็กหัดข่ี รถจกั รยานตอ้ งมกี ารลม้ บา้ งจึงจะขี่ไดแ้ ขง็ ใหเ้ ขาไดเ้ ขา้ มาบริหารในขณะท่ีเรายงั มีสุขภาพดียงั ใหค้ าํ แนะนาํ ได้ ผมวา่ ตอ้ งลอง สวสั ดี วสิ ูตร 14/4/2546

เคร่ืองมือมนุษย์ 6 ขอ้ /56 25 เครื่องมือในการบริหารที่มคี ุณภาพและสามารถใช้ได้กบั ทุกเวลา ทุกสถานการณ์และลดความโต้แย้ง  ขา้ วเปลือกที่เราตอ้ งการ  สาํ หรับเรา  เท่าท่ีรู้  ถึงจุดหน่ึง  ดชั นีชนิด  ดชั นีเวลา  ดชั นีสถานท่ี สาหรับเรา ขา้ วเปลือกในตลาดมีมากมายหลายชนิด หลายพนั ธุ์ ขา้ วหอมมะลิ ขา้ วชยั นาท ขา้ วหอมประทมุ ขา้ วเจก๊ เชย ขา้ วสุพรรณ ขา้ วพิษณุโลก ขา้ วเหลืองประทิว ขา้ วเม็ดเล็ก แล้วเราตอ้ งการทาํ การคา้ กบั ขา้ วชนิดใด ทอ้ งที่เรามีขา้ ว พนั ธุ์ไหนเพาะปลูกอยู่อะไร ที่เพาะปลูกอยู่ เราต้งั ใจจะสีขา้ วออกมาคุณภาพอย่างไร จะขายในตลาดไหน บรรจุ ปริมาณเท่าใด จดั ส่งอยา่ งไร ที่สุดคือเราจะซ้ือขา้ วสด หรือขา้ วแหง้ เรามีเครื่องจกั รสาํ หรับการสีขา้ วเปลือกชนิดใด เรา มีรถขนส่งขา้ วเปลือก ขา้ วสาร หรือเปล่า เรามีตลาดหรือยงั แลว้ สุดคือเรามีความรู้เรื่องขา้ วเปลือกในระดบั ไหน เม่ือ เราซ้ือมาแลว้ เราจะตาก หรือจะอบ ใชเ้ ครื่องอบชนิดใด รถตวั รถเกล่ีย รถโรยขา้ วเรามีพอหรือเปล่า แลว้ ยงุ้ ฉาง การเก็บ สตอ็ กจะทาํ แบบไหน เก็บยงุ้ ฉาง หรือเก็บในไซโลเหล็กกลางแจง้ แลว้ การรักษา เป่ าเยน็ ดว้ ยเครื่องเป่ าเยน็ กาํ ลงั นิยม หรือจะยา้ ยกอง พ้ืนยงุ้ ทาํ รางเป่ าลมไวห้ รือเปล่า แค่อ่านมาถึงตรงน้ีเราก็เร่ิมรู้แลว้ ว่า สาํ หรับเราคืออะไร? คือสิ่งท่ีเรา ตอ้ งการ อะไรที่เรามี เราชอบ เราถนดั เราทาํ ไดด้ ี ภาษาวิชาการว่า ทาํ ธุรกิจที่เรามีความชาํ นาญ มีแตม้ ต่อ และอยใู่ น แหล่งมีวตั ถุดิบท่ีดี คราวน้ีเราก็เร่ิมรู้ อะไรคือสาํ หรับเรา นน่ั ก็คืออาจจะไม่ใช่สาํ หรับคนอื่น หรือของคนอ่ืนก็อาจ ไมใ่ ช่สาํ หรับเรา เพราะเราตอ้ งการขา้ วชนิดน้ีไมต่ อ้ งการขา้ วชนิดน้นั ๆ เราตอ้ งการขายตลาดแบบน้ีท่ีเรามีความชาํ นาญ ไม่ใช่ ตลาดแบบน้นั นี่คือสาํ หรับเรา เท่าทรี่ ู้ การตกลงราคาซ้ือ เม่ือไดค้ ุณภาพท่ีเราตรวจสอบแลว้ การซ้ือขา้ วราคาก็เป็ นเร่ืองที่จะตอ้ งติดตาม ที่เรา เรียกว่าตลาดล่วงหน้า ตลาดหลกั ตลาดรอง ตลาดส่งออก การคาดคะเนว่าราคาขา้ วเปลือกในวนั ท่ีตกลงซ้อกบั วนั ขา้ งหนา้ จะมีผลอยา่ งไร เช่น ราคาจะมีแนวโนม้ ที่จะลง หรือ ข้ึน รัฐบาลมีรายการจดั โปรโมชน่ั หรือเปล่าเราจะอยขู่ า้ ง รัฐบาล หรือจะซ้ือไวส้ ีเอง เม่ือเราไดร้ าคาท่ีจะซ้ือแลว้ ก็ตอ้ งมาคาํ นวณวา่ เม่ือเราตรวจสอบคุณภาพของขา้ วสารแลว้ จาํ นาํ มาแปรสีเป็ นขา้ วสารและ ส่วนประกอบต่างๆ แลว้ จะเกบ็ เงินไดเ้ ทา่ ไหร่หกั คา่ ดาํ เนินการแลว้ มีกาํ ไรหรือไม่อยา่ งไร นี่คือราคาในปัจจบุ นั เวลาน้นั แต่ท่านอาจจะไม่เช่ือว่าเม่ือท่านคาํ นวณแลว้ จะต้งั ราคาซ้ือ แต่ท่านจะซ้ือไม่ไดเ้ พราะว่า ในความเป็นจริงของราคาขา้ วเปลือกน้นั จะสูงกวา่ ขา้ วสารเสมอ

เครื่องมือมนุษย์ 6 ขอ้ /56 26 ถา้ ท่านคิดวา่ จะซ้ือใหไ้ ดก้ าํ ไร ท่านจะซ้ือขา้ วเปลือกไมไ่ ดเ้ ลย เพราะวา่ ไมม่ ีใครขายให้ท่านมีแต่ขา้ วเปลือก ท่ีคุณภาพกลางๆแต่ราคาดี ถา้ ขา้ วเปลือกดี ราคาจะแพงๆ การตกลงราคาซ้ือน้นั มีเหตุผลมากมายในการต้งั ราคาและ การตอ่ รองราคา ขา้ วเหลือง ขา้ วเปี ยก ขา้ วลีบ ขา้ วกระทบแลง้ เหล่าน้ีเป็ น สาเหตุในการต่อรองราคา แลว้ เมื่อจะซ้ือก็ ขาดทุนแลว้ ทาํ ไมโรงสีจึงมีกาํ ไร? การสีขา้ วน้ันตลาดสาํ คญั ท่ีสุด ช่วงเวลาสําคญั รองลงมา การที่จะวางแผนการซ้ือขา้ วเปลือก และขาย ขา้ วสารมกั จะตรงขา้ มเสมอ เมื่อขา้ วสารราคาสูง ขา้ วเปลือกจะสูงเกินกว่า หั่งเช้ง แต่เม่ือราคาขา้ วสารตกต่าํ ก็ไม่มี ขา้ วเปลือกเขา้ มาในตลาด ทาํ ให้ขา้ วเปลือกขาดแคลนไมม่ ีโอกาสที่จะซ้ือขา้ วถูก ตลอดท้งั มี แต่โรงสีก็ทาํ ได้ เพราะวา่ ในยุคน้ี เขามีการทาํ การขายล่วงหน้า เม่ือโรงสีขายขา้ วสารล่วงหน้าให้โกดงั กรุงเทพฯในราคาปัจจุบนั แต่ไดน้ ํา ขา้ วเปลือกท่ีซ้ือก่อนหนา้ น้นั มาสีขาย แลว้ ในเวลาน้นั กซ็ ้ือขา้ วเปลือกรุ่นใหม่ เขา้ มาทาํ สตอ็ กไวเ้ พอ่ื รอราคาที่จะขายได้ ในช่วงเวลาต่อไป การขายน้นั อาจจะขายขา้ วตน้ ราคาดี แต่ขา้ วปลายราคาแย่ ทางโรงสีก็มีโอกาสที่จะตอ้ งทาํ สตอ็ กขา้ ว ไวส้ ่วนหน่ึงเพื่อรอราคาขา้ วท่อนที่จะข้ึนราคาตามมา เม่ือขา้ วตน้ ท่ีขายไปก่อนหน้าน้นั นาํ เงินมารวมกบั ขา้ วท่อนใน เวลาท่ีไดข้ ายตอ่ มา มารวมกนั ทา่ นก็จะไดก้ าํ ไรแต่วา่ ถา้ ทุกคนรู้ กร็ วยกนั หมด เพราะวา่ เราไม่อาจรู้และก็เราเองก็รู้ขอ้ มูลคนละตวั กบั คน อื่นเขา ขอ้ มลู มาจากคนละแหล่ง ถึงแมว้ า่ จะมาทีเดียวกนั การวิเคราะห์ก็ออกมาไม่เหมือนกนั ฉะน้นั เท่าท่ีรู้คือยงั มีอีก มากที่เราไม่รู้ ฉะน้นั ตอ้ งศึกษาและหาขอ้ มลู ท่ีดีมากข้ึน วิเคราะห์ใหแ้ ม่นยาํ กวา่ เดิมเทา่ ที่รู้คือ มีอีกมากท่ีเราไมร่ ู้ ถึงจุดหน่งึ เม่ือการซ้ือขา้ วเปลือก เมล็ดขา้ วเปลือกทุกเมล็ดแมว้ า่ จะเหมือนกนั แตจ่ ริงๆแลว้ ไม่เหมือนกนั ในความเป็ น จริงไมม่ ีเมล็ดขา้ วเปลือกที่เหมือนกนั เม่ือถึงจดุ หน่ึง ตวั อยา่ ง ความช้ืนไม่เท่ากนั ขนาดเมล็ดไม่เท่ากนั อายขุ า้ วเปลือก ไม่เทา่ กนั ราคาไม่เท่ากนั เพาะปลูกในสถานท่ีต่างกนั น้นั เม่ือถึงจุดหน่ึง ไม่มีขา้ วเปลือกที่ใดที่เหมือนกนั ท้งั หมด เช่น เรารู้วา่ การเกิดของสตั วโ์ ลกอนั เกิดจากธรรมชาติเม่ือเราศึกษาลึกลงไปลึกกี่พนั เทา่ เม่ือถึงจดุ หน่ึงก็จะหมดทางที่จะสืบ ต่อไปอีกเช่นตวั อยา่ ง ไก่เกิดก่อนไข่ หรือไข่เกิดก่อนไก่ ทาํ ไมมนุษยจ์ ึงสร้างมนุษยข์ ้ึนมาไม่ได้ เหล็กมาจากไหน ขา้ วเปลือกท่ีเราอบเหมือนกนั ความร้อนเทา่ กนั ทกุ อยา่ งเหมือนกนั แต่ออกมาแลว้ ไม่เหมือนกนั โรงสีบา้ งโรงสีขา้ วได้ ดี ท้งั ที่ใชเ้ คร่ืองสีขา้ วแบบธรรมดาๆ แตบ่ างโรงสี สีขา้ วเหมือนกนั แต่ผลออกมาไม่เหมือนกนั เพราะเม่ือถึงจุดหน่ึง ทุก อยา่ งกไ็ มเ่ หมือนกนั ความรู้ของคนเรากไ็ มส่ ามารถรู้ไดห้ มด เม่ือถึงจดุ หน่ึงเรากไ็ ม่รู้ ดชั นเี วลา เมื่อเวลาในโลกน้ีไม่มีถอยกลบั เวลาไมเ่ คยคอยใคร สายน้าํ และเวลาไม่มีหวนคืน ดชั นีเวลาคือ ณ.สถานท่ี หน่ึง ในเวลาหน่ึง ไมเ่ หมือนกบั สถานท่ีหน่ึงในเวลาที่ต่างกนั ฉะน้นั ไม่ตอ้ งมาเถียงกนั เอาชนะกนั เราตอ้ งเคารพเวลา ณ.จุดน้นั วา่ ไมเ่ หมือนกบั เวลาอีกจุดหน่ึง ตวั อยา่ งท่านไปซ้ือของใน ซุปเปอร์มาเก็ต ในเวลาหน่ึง คือในเวลาท่ีเขาลด ราคา ในวนั ท่ีน้นั ๆในราคาน้นั แลว้ มีเพอ่ื นไปซ้ือบา้ ง เพราะเห็นวา่ ราคาเหมาะสมไมแ่ พง แตเ่ ขาไปซ้ืออีกเวลาหน่ึง ซ่ึง เขาไมไ่ ด้ ลดราคาหมดช่วงเวลาโปรโมชน่ั (มกั จะเรียกวา่ ช่วงนาทีทอง)

เครื่องมือมนุษย์ 6 ขอ้ /56 27 เขากจ็ ะไมส่ ามารถซ้ือของชิ้นน้นั ในราคาที่เพื่อนเขาซ้ือมา เราเรียกวา่ ของเหมือนกนั สถานทีเดียวกนั แต่เวลาเท่าน้นั ท่ี ต่างกนั เราเรียกวา่ ดชั นีเวลา เช่น ขา้ วเปลือก เม่ือวานน้ีราคาเท่าน้ี วนั น้ีพอไปซ้ือไม่ไดซ้ ะแลว้ ท้งั ที่ก่อนน้ีราคาก็ถูก กวา่ น้ี ราคาขา้ วสารก็เช่นกนั เพอื่ บอกวา่ รับไวร้ าคากระสอบละเทา่ น้ี พอบ่ายราคาข้ึนไปอีกแลว้ ตามขายไม่ทนั อีกวนั ต่อมาจะขายเท่าเมื่อวานแต่ราคาเขาจบั ลง อยา่ งน้ีเรียกวา่ ดชั นีเวลา ดชั นี ชนดิ ก็ทาํ นองเดียวกบั ดชั นีเวลา คือของไม่เหมือนกนั แมว้ ่าจะในเวลาเดียวกนั สถานที่เดียวกนั รถขา้ วเปลือก มาพร้อมกนั มาจากทอ้ งนาเดียวกนั รถเกี่ยวคนั เดียวกนั แต่ขา้ วเปลือกคุณภาพไม่เหมือนกนั เช่น รถยนตร์ ุ่นเดียวกนั ยห่ี ้อเดียวกนั ผลิตจากบริษทั เดียวกนั แต่ผลิตกนั ละประเทศแน่นอนรถน้นั ก็มีบางจุดที่ไม่เหมือนกนั บ่อยๆท่ีเราไดย้ นิ วา่ ไปซ้ือขา้ วจากเหนือเหมือนกนั ทา่ ขา้ วเดียวกนั แตข่ า้ วเปลือกท่ีมาไม่เหมือนกนั ราคาจึงตา่ งกนั ดชั นีสถานท่ี ขา้ วอีสานเหมือนกนั ขา้ วเหนียวภาคเหนือเหมือนกัน แต่คนละจงั หวดั คนละอาํ เภอ คนละทุ่ง แล้ว ขา้ วเปลือกจะเหมือนกนั ไดอ้ ยา่ งไร ราคากต็ อ้ งต่างกนั คุณภาพก็ต่างกนั จะดีกว่า หรือแยก่ วา่ อนั น้ีตอ้ งทดสอบคุณภาพ ดว้ ยตนเองหรือดว้ ยเคร่ืองมือท่ีมาตรฐานทกุ คนยอมรับ แมส้ ถานท่ีไมใ่ ช่ท่ีเดียวกนั การซ้ือขายก็ไม่เหมือนกนั เขียนมาต้งั เยอะ รวมๆแลว้ ก็คือปรัชญาของความรู้ ที่ตอ้ งใชว้ จิ ารณญาณในการทาํ งาน การซ้ือ การขาย การ เขา้ ในสงั คม ถา้ เราแยกแยะออกวา่ อะไรคือตวั กาํ หนดของส่ิงน้นั ๆเราก็จะมีชีวิตอยา่ งปกติไมต่ อ้ งเครียด ไมต่ อ้ งทะเลาะ หรือขดั แยง้ กบั คนอ่ืนๆโดยไมจ่ าํ เป็ น เพราะเรารู้แลว้ วา่ ในความเป็นจริงมีดชั นีเวลา ดชั นีสถานที่ ดชั นีชนิด สาํ หรับเรา เทา่ ที่รู้ ถึงจุดหน่ึง วสิ ูตร 25/10/2001

28 เสน่ห์...ของโรงสี / 1995 เรียน ท่านสมาชิกโรงสีท่ีเคารพ หลายวนั ก่อนมีเพ่ือนสมาชิกมาเยยี่ มที่โรงงาน เห็นอุปกรณ์ท่ีผมไดป้ ระกอบอย่หู ลายรายการเป็ น รุ่นใหมๆ่ ทนั สมยั มากๆเช่น ตะแกรงโยกรุ่นจมั โบ้ ช้นั ละ 20 ช่อง 4 ช้นั รวม 80 ช่องฟันปลาแบบพิเศษ สูง 4 นิ้ว ฟันปลาสแตนเลสพบั องศาเทคนิคจากตาํ รับประเทศเยอรมนั เฟรมตะแกรงมีแป๊ ปขนาด 4 นิ้ว และ 3 นิ้ว ยดึ ยาวตลอด จาํ นวน 3 เส้นรับประกนั เร่ืองการใชง้ าน ผลงานติดต้งั มากกว่า 4 ปี แลว้ ไม่น่าเช่ือวา่ การติดตาม และพฒั นาจากเดิม ทาํ ให้วงการโรงสีขา้ ว ยอมรับในเร่ืองตะแกรงโยกท่ีใช้เป็ นโครงสร้าง ท้ังท่ีจริงแล้ว ต่างประเทศใชก้ นั มานานกวา่ 30 ปี ท่านที่ตอ้ งการติดตามการทาํ งานของตะแกรงจมั โบ้ 4 ช้นั ขอใหโ้ ทรนัดจะไดพ้ าไปชมก่อนที่จะ ตดั สินใจเลือกตะแกรงโยกสําหรับร้านสีของท่าน เพราะตะแกรงโยกเป็ นอุปกรณ์ที่มีความสําคญั มากอย่าง หน่ึงในร้านสี หากวา่ ตะแกรงโยกทาํ งานไม่ดีแลว้ การสีขา้ วจะมปี ัญหามาก โรงสีขา้ วยคุ ใหม่ใชม้ อเตอร์ไฟฟ้ า เป็ นตน้ กาํ ลงั การปรับรอบตะแกรงโยกดว้ ยมอเตอร์ปรับรอบทาํ ให้การติดต้งั ง่ายข้ึน และการควบคุมได้ สะดวกมาก ลดขา้ วกลอ้ งกลบั หลงั และขา้ วเปลือกไปกบั ขา้ วกลอ้ งเปรียบตะแกรงโยกเป็ นกระเพาะอาหาร ของมนุษยเ์ ราก็คงจะไมผ่ ดิ ตะแกรงโยกท่ีดีจะแยกขา้ วกลอ้ งออกจากขา้ วเปลือกไดด้ ี ไดพ้ ดู กนั ถึงเร่ืองเสน่ห์ของโรงสี ทาํ ไมจึงมีนกั อุตสาหกรรมหนั มาสร้างโรงสีมากข้ึนนกั ธุรกิจที่มา จากวงการขา้ วเปลือกและขา้ วสาร หลายท่านบอกวา่ ไม่เห็นน่าทาํ เลย น่าจะติดต่อซ้ือโรงสีของผมไป ผลเองก็ อยากจะขายอยู่ (ไมร่ ู้จริงเปล่า เห็นขยายทุกปี ) มผี ู้รู้ท่านหนึ่งได้ให้ความเห็นว่า นักธุรกจิ การสีข้าวน้ัน 1. เป็นการคา้ เงินสด (ซ้ือนะสดแน่ๆแต่ขายขา้ วสารมากรุงเทพฯไมร่ ู้สดหรือเปล่า) 2. เป็นสินคา้ ประเภทอาหาร ที่จาํ เป็นต่อการบริโภคคือขายไดแ้ น่ๆถา้ จะขายในราคาท่ีพอใจ 3. เงินหมุนเวียนเยอะมาก โรงสีขา้ วขนาด 300 เกวียน (เกวียนละ 4,000.-) จะตอ้ งทาํ การคา้ วนั ละ 1,200,000.-บาท เดือนละ 30 วนั 36,000,000.-บาท ปี หน่ึงการทาํ งาน สัก 10 เดือน ก็เป็ นเงินถึง 360,000,000.-บาท คิดดูเฉพาะค่าโอนธนาคารก็เยอะแยะแลว้ อยากถามว่าเฉพาะซ้ือ ถา้ คิดยอดท่ี จะตอ้ งขายออกแน่นอนตอ้ งมากกว่าซ้ือแน่นอน การทาํ ธุรกิจขนาดน้ีจะมีกาํ ไรมากหรือน้อยอย่ทู ี่ ฝีมือ การบริหาร การผลิต การขายท่ีแน่ๆ คือ ตอ้ งแมน่ หงั่ เชง้ ท้งั ซ้ือและขาย 4. สินคา้ สามารถเปล่ียน สต๊อกเป็นเงินสดไดท้ นั ที โดยไมต่ อ้ งมีสินคา้ คงเหลือ 5. เป็นนกั ธุรกิจท่ีมชี ื่อเสียงในทอ้ งถิ่น เพราะลูกคา้ ท่ีมาท้งั ซ้ือและขายมากมาย 6. มีเพ่ือนธุรกิจมาก เพราะเป็ นธุรกิจที่เสรี แย่งกัน ซ้ือ – ขาย ตามหั่งเช้งท่ีกรุงเทพฯไม่มีโรงสีใด สามารถซ้ือขา้ วเปลือกไดห้ มด ไม่มีใครสีขา้ วไดห้ มด ถา้ ราคาดี ทุกคนก็ไดผ้ ลดีรวมท้งั เกษตรกร ชาวนา

29 7. ในจิตใจของผบู้ ริหารโรงสีทุกท่านตอ้ งการให้ขา้ วราคาดี (แพง) เพราะจะทาํ ใหซ้ ้ือง่ายขายคล่อง เกษตรกรชาวนาจะไดม้ ีแรงจูงใจปลกู ขา้ วกนั 8. เป็นธุรกิจเดียวที่จะสีขา้ วกไ็ ด้ ถา้ ราคาไม่ดีจะหยดุ ก็ได้ ลูกคา้ และค่คู า้ ทุกท่านเขา้ ใจดี 9. เป็ นธุรกิจที่จะตอ้ งขยายตลอด เพราะลูกคา้ ที่เพิ่มข้ึนค่าใชจ้ ่ายท่ีมากข้ึนแต่ผลกาํ ไรไม่มากตามจึง ตอ้ งขยายเพ่อื ลดตน้ ทุนการผลิตต่อหน่วย 10. ตอ้ งศึกษาตลอด เพราะเวลาซ้ือขา้ วเปลือก มองไม่เห็น ตอ้ งใช้เคร่ืองมือทดสอบคุณภาพใครมี ความสามารถก็ดูทะลุเปลือกขา้ วเขา้ ไปได้ ขา้ วเปี ยก ขา้ วแหง้ (แตกกรอบ) หรือขา้ วคุณภาพเยย่ี ม “ทุกท่านที่ทาํ ธุรกิจเร่ืองขา้ วโดยเฉพาะโรงสีขา้ ว จะตอ้ งขยนั กวา่ ปกติมากและตอ้ งเสียสละเวลา ส่วนตวั อยา่ งมาก เพราะว่าการสีขา้ วน้ันเราสีกัน 24 ชวั่ โมง การควบคุมตอ้ งดูกนั ตลอดวนั ตลอด คืน” เวลาขายก็ตอ้ งตามข่าวไปจนถึงตลาดต่างประเทศ ฟังข่าวเรือขา้ วออก ข่าวการเมืองอะไรต่างๆ เหล่าน้ีคือเสน่ห์โรงสีผมไดป้ ระมวลจากคาํ บอกเล่าของท่านผหู้ น่ึง ผดิ ถูกอยา่ งไรก็ขอรับไวเ้ อง แต่ท่ีแน่ๆในปัจจุบนั ทุกท่านท่ีทาํ ธุรกิจเร่ืองขา้ วโดยเฉพาะโรงสีขา้ ว จะตอ้ งขยนั กวา่ ปกติมากและ ตอ้ งเสียสละเวลาส่วนตวั อยา่ งมาก เพราะวา่ การสีขา้ วน้นั เราสีกนั 24 ชวั่ โมง การควบคุมจึงตอ้ งดกู นั ตลอดวนั ตลอดคืน เชา้ โทรศพั ทข์ ายขา้ วสาร สายโทรศพั ทท์ วงเงิน บ่ายซ้ือขา้ วเปลือก เยน็ ข้ึนขา้ วสาร กลางคืนตรวจดู การสีข้าวถึงดึกๆ เพราะว่าพนักงานสีข้าวน้ันนับว่าก็หายากข้ึนพนักงานที่เก่งๆ ก็หายากการสีข้าวน้ัน ละเอียดอ่อนมาก เพราะวา่ ขา้ วเปลือกท่ีซ้ือมาคาํ นวณไวว้ า่ สีไดข้ า้ วตน้ 480 กิโลกรัม แต่พอสีออกมาไดเ้ พียง 420 กิโลกรัม อยา่ งน้ีกไ็ มม่ ีกาํ ไรแลว้ เคร่ืองจกั รกเ็ หมอื นมีด ถา้ มคี ม กจ็ ะตดั เน้ือหมไู ดส้ วย ผมไดข้ อ้ คิดจาก คุณชัยวฒั น์ เหลืองอมรเลิศ เมื่อ 25 ปี ที่แลว้ เขาบอกวา่ มีดหน่ั หมู เฉือนหมู มีหลายอนั ท้งั ขวาน มีปลายแหลม มีบงั ตอ ตะขอ เคร่ืองมือเหล่าน้ีทาํ ใหเ้ ราไดเ้ น้ือหมทู ่ีตดั ออกมาชิ้นสวยๆ เช่น เดียวกบั อุปกรณ์สีขา้ ว มหี ลายชิ้น เราตอ้ งศึกษาวา่ เคร่ืองมือชิ้นไหนโรงงานไหนเก่งมคี วามรู้จริง กต็ อ้ งเลือกซ้ือใหถ้ กู ทุกโรงงานมี จุดเด่นของแต่ละโรงงาน เพราะประสบการณ์ ที่ฝรั่งเรียกวา่ โนฮาว แตกต่าง กนั ถา้ เราเลือกจุดเด่นของแต่ละชนิดมาติดต้งั ในร้านสีของเรา แน่นอน เหมือนเรามีแฮนดิแคป๊ ดีกวา่ การเริ่มตน้ ที่ดียอ่ มมีชยั ไปกวา่ คร่ึง วสิ ูตร ค.ศ. 1995

30 บทเรียนสอนเดก็ ๆให้เรียนรู้ เร่ืองเคร่ืองมอื การคดิ บทเรียนสอนใหเ้ ด็กๆไดเ้ รียนรู้ เพราะวา่ เด็กวนั น้ี จะเติบโตเป็ นผูใ้ หญ่และเป็ นผนู้ าํ สังคม ในวนั ต่อไป เด็กทุกคนท่ีอ่านออกเขียนได้ แลว้ ลว้ นแต่สามารถเรียนรู้เคร่ืองมือการคิดไดท้ ้งั สิ้น ไดแ้ ก่ 1. เท่าท่ีเรารู้ 4. ดชั นีชนิด 2. จนถึงจุดหน่ึง 5. ดชั นีเวลา 3. สาํ หรับเรา 6. ดชั นีสถานที่ เราสามารถสาธิตตัวอย่างของเคร่ืองมือการคิดด้วยส่ิงของง่ายๆเป็ นต้น ว่า ดอกไม้ ดงั ตอ่ ไปน้ี “ไม่มดี อกไม้ดอกไหน มคี วามหมายอนั เดยี วกนั สาหรับคนท้งั หมด สาหรับคนบางคนกล่นิ มคี วามหมายทสี่ ุด สาหรับคนอน่ื ๆ ความงดงามของสีมคี วามหมายสาคญั ยงิ่ กว่า” เคร่ืองมอื หมายเลข 1 เท่าทร่ี ู้ เด็กสามารถเรียนรู้ไม่สามารถรู้ทุกสิ่งทุกอยา่ งกบั ดอกไมไ้ ดอ้ ย่างสมบูรณ์ เป็ นตน้ ว่ามนั กลายเป็ นดอกไมไ้ ดอ้ ยา่ งไร และมนั ทาํ ไมจึงเป็ นเช่นน้นั ส่วนต่างๆของมนั เม่ือมองดว้ ยแว่นขยาย มากๆแลว้ จะเห็นวา่ มนั เหมือนๆกนั ไปหมด การเปล่ียนแปลงทางเคมีและกายภาพท่ีเกิดข้ึนฯลฯ เรา จะตอ้ งเพิ่มวลี เท่าที่เรารู้ เขา้ ไปในแผนที่วาจาของเรา เพอ่ื เตือนใหเ้ ราระลึกถึงส่ิงท่ีเราเคยมองขา้ มมนั ไป เคร่ืองมอื หมายเลข 2 จนถงึ จุดหนงึ่ ลกั ษณะของสิ่งต่างๆจะอยภู่ าวะท่ีแตกต่างกนั ในแง่ของระดบั ท้งั สิ้น เป็ นตน้ วา่ ระหวา่ งความสวย กบั ความน่าเกลียด ระหวา่ งความยาว กบั ความส้นั ระหวา่ งใหญ่ กบั เลก็ ระหวา่ งสีสนั และความหมน่ มวั ระหวา่ งกล่ินหอม กบั กลิ่นเหมน็ ระหวา่ งดอกไมท้ ี่บานเร็ว กบั ดอกไมท้ ี่บานชา้ ฯลฯ ท้งั หมดอยใู่ นข้นั ตอนที่แตกต่างกนั จนถึงจุดท่ีต่างกนั ดอกไมด้ อกหน่ึงอาจมีภาวะเหล่าน้ี มากหรือนอ้ ยกวา่ เมื่อเปรียบเทียบกบั ภาวะของดอกไมอ้ ีกดอกหน่ึง

31 เครื่องมอื หมายเลข 3 สาหรับเรา ไมม่ ีดอกไมด้ อกไหน มีความหมายอนั เดียวกนั สาํ หรับคนท้งั หมด สาํ หรับคนบางคนกล่ินมี ความหมายท่ีสุด สาํ หรับคนอื่นๆความงดงามของสีมีความหมายสาํ คญั ยิ่งกวา่ ลองบอกให้เด็กถาม ความเห็นของคนสักโหลที่มีต่อ กลาดิโอลา หรือต่อดอกกุหลาบก็ได้ แกจะพบความหมายต่างๆ สาํ หรับเรา แตกต่างกนั เป็ นอนั มาก เครื่องมอื หมายเลข 4 ดชั นีชนดิ ลองเล่นเกมกบั เด็กๆ โดยทา้ ทายพวกแกใหห้ าดอกไมส้ องดอกที่เหมือนกนั เป๊ี ยบ แกจะพบ เห็นถึงแกจะหาดอกไมส้ องท่ีคลา้ ยคลึงกนั ได้ แตม่ นั ก็จะไมเ่ หมือนกนั อยา่ งสิ้นเชิงเสียทีเดียว ดอกไม้ 1 ไมใ่ ช่ดอกไม้ 2 เคร่ืองมอื หมายเลข 5 ดชั นีเวลา คุณสามารถช้ีใหพ้ วกเด็กๆ ดูวา่ ดอกไมเ้ ปล่ียนแปลงไปอยา่ งไร นบั ต้งั แต่มนั เป็ นแค่ตุ่มดอก เลก็ ๆจนกลายเป็ นดอกตูมตอ่ มาบานเตม็ ที่ แลว้ กเ็ หี่ยวเฉาตายไป โดยทิ้งเมลด็ พนั ธุเ์ อาไวค้ ุณสามารถช้ี ใหเ้ ด็กๆ “ดอกไม้ 1 (วนั น้ี) แตกตา่ งจาก ดอกไม้ 1 (พรุ่งน้ี)” เคร่ืองมอื หมายเลข 6 ดชั นีสถานที่ ดอกไมย้ งั จะคงสดอยไู่ ดน้ านมากนอ้ ยเท่าใดยอ่ มข้ึนอยกู่ บั เราเก็บมนั ไวท้ ี่ไหน ดอกไม้ (ที่ยงั ติดอย่บู นกิ่ง) ย่อมแตกต่างกบั ดอกไมด้ อกเดียวกนั (ในแจกนั ) ดอกไมด้ อก แรกจะคงทนไดน้ านกวา่ และดอกไม้ 1 ดอก (ในแจกนั บนโตะ๊ ) จะอยไู่ ดน้ านกวา่ ดอกไม้ 1ดอก (ใน แจกนั ท่ีวางไวใ้ กลเ้ ครื่องทาํ ความร้อน) เราจําเป็ นต้องมีดัชนีสถานท่ี เพ่ือเป็ นเคร่ื องเตือนใจเราว่าปัจจัยอันเน่ืองมาจาก สภาพแวดลอ้ ม จะทาํ ใหด้ อกไมม้ ีสภาพแตกตา่ งกนั “เครื่องมอื การคิด คอื ไวตามนิ ทจ่ี าเป็ นแก่การเติบโตของจิตใจเรา หากปราศจากไวตามิน แห่งจติ ใจนีแ้ ล้ว ไม่มเี ดก็ คนไหนจะมคี วามเตบิ โตทางสตปิ ัญญาทยี่ งิ่ ใหญ่ไปได้” วสิ ูตร ค.ศ. 1995

32 สูตรใคร กส็ ูตรใครบอกได้ไง สวสั ดี ท่านสมาชิกโรงสีทร่ี ักทุกท่าน เม่ือวานน้ีไดต้ อบรับ คุณวชิ ยั โรงสีขา้ วชยั ศิริ หรือท่ีเราเรียกกนั คุน้ เคยวา่ ท่าขา้ ววชิ ยั อาํ เภอ หนองตม จงั หวดั พษิ ณุโลก มาปรึกษาเรื่องหินขา้ วขาว (ลกู แกว้ สารพดั นึก) หลงั จากไดท้ าํ การสีขา้ วมากกวา่ 2 ปี ปัญหาท่ีเกิดข้ึนในขณะน้ีคือ เม่ือนาํ ขา้ วเปลือกไดค้ ิด คาํ นวณจาก เน้ือขา้ วเปลือก ความช้ืน เปอร์เซ็นตข์ า้ วกลอ้ ง เปอร์เซ็นตข์ า้ วขาวจากเครื่องทดสอบได้ ตวั เลขเดียว มาทาํ การสีในระยะน้ี ขา้ วตน้ (ขา้ วตน้ เมลด็ ) ไม่ไดต้ ามน้าํ หนกั ท่ีคาํ นวณไว้ ท้งั ๆในปี แรกสีไดด้ ีมาก จริงๆแลว้ หลงั จากท่ีไดท้ าํ การสีขา้ วมากกวา่ 2 ปี น่าจะทาํ ไดด้ ีกวา่ ท้งั น้ีถา้ คิดแบบง่าย กพ็ อใชไ้ ดแ้ ตเ่ มื่อมาคิดใหล้ ะเอียด เพราะเราซือ้ ข้าวเปลอื กราคาเมเกจ์ แบบวา่ สุดๆ อยแู่ ลว้ เม่ือสีขาย ขา้ วสารราคากรุงเทพฯท่ีเราๆเรียกวา่ ราคาลอยตวั (คอื เช้าราคา บ่ายอกี ราคา พรุ่งนคี้ ่อยว่ากนั ใหม่) แลว้ ดีดคา่ ใชจ้ ่ายไม่ออก จึงใหส้ งสยั วา่ ปัจจุบนั มีการสีขา้ วที่กา้ วหนา้ กวา่ น้ีหรือไมอ่ ยา่ งไร หรือวา่ ลืมระเบียบขอ้ ไหนของร้านสี กไ็ ดค้ ุยกนั หลายเร่ือง ต้งั แต่เรื่องการตากขา้ วเปลือก บนพ้นื ปูนซีเมนตก์ ารทาํ ความ สะอาดขา้ วเปลือก การกะเทาะขา้ วเปลือกดว้ ยเครื่องอตั โนมตั ิ ตะแกรงโยกปรับดว้ ย วเี อชมอเตอร์ เรื่อยมาจนถึงเรื่องกากเพชร การเลือกซ้ือกากเพชรเป็ นปัจจยั หลกั เพราะในปัจจุบนั กากเพชรมีหลายยหี่ อ้ หลายขนาด เบอร์ตา่ งๆ ของแตล่ ะยห่ี อ้ กไ็ มเ่ ท่ากนั ปูนขาว ก็ไมม่ ีสเป็ คส่วนผสมพนกั งานขายก็วา่ คุณภาพเยย่ี มทุก ที อยา่ งดีทุกคร้ัง เวลาซ้ือ มาถึงเกลือเกลด็ ท่ีใชผ้ สมเวลาพอกความเคม็ หรือท่ีเราเรียกวา่ ความ ถ่วงจาํ เพาะ เหล่าน้ีคือขอ้ แตกตา่ งในเร่ืองวตั ถดุ ิบท่ีเรานาํ มาผสม ยงั มีเรื่องเวลามาเก่ียวขอ้ งท่านยงั ตอ้ ง คิด ไปถึงความช้ืนสมั พนั ธ์ในอากาศขณะที่ทาํ การพอกแตล่ ะคร้ังส่วนผสม เวลาในการผสม เหล่าน้ี เป็ นตวั แปรท่ีสาํ คญั หลายท่านคงแปลกใจวา่ คร้ังก่อนน้ีพอกแลว้ ใชไ้ ดด้ ี คร้ังน้ีทาํ ไมเ่ หมือนเดิม แมว้ า่ ใชพ้ นกั งานคนเดิม ปัญหาที่เกินข้ึนบ่อยๆ คือ หลดุ ร่อน เป็ นหลมุ ใชห้ มดเร็วผดิ หยาบตอ้ งกลึงบ่อยๆกากเพชร ที่พอกลกู หิน (แกว้ สารพดั นึก) คอื หวั ใจขอร้านสี การสีขา้ วจะดีไมไ่ ดเ้ ลยหากวา่ การพอกกากเพชรไม่ สมบูรณ์ สมยั ก่อนน้ี การพอกกากเพชรน้ีเป็ นสูตรลบั คนพอกกากเพชรเป็ นคนรักษาเทคนิคน้ี อยา่ ง เหนียวแน่นถึงขนาดมี การซ้ือตวั วา่ จา้ งใหไ้ ปพอก เพราะวา่ การสีขา้ วแต่ละเกวยี นน้นั ผลจะตา่ งกนั มากเม่ือกากเพชรไม่มี (อนั น้ีทุกท่านยอมรับวา่ เป็ นจริง) แลว้ ยง่ิ สูตรส่วนผสมน้นั ท่านคงเคยชม โฆษณาซอสถวั่ เหลืองยห่ี อ้ หน่ึงในโทรศพั ทท์ ี่บอกวา่ “สูตรใคร กส็ ูตรใครบอกได้ไง”

33 มาถึงโรงสีขา้ ว ในยคุ โลกาภิวตั น์ การผสมกากเพชรท่ีเป็ นงานท่ีน่าเหน่ือยเมื่อยลา้ ของพนกั งานร้านสี ท่ีจะตอ้ งหยดุ ร้านสีเพ่ือกะเทาะกากเพชร แลว้ ผสมกากเพชรดว้ ยเทคนิคเฉพาะตวั น่ันเริ่มคลี่คลาย เพราะวา่ (ไซ้หู)้ หายาก บางโรงสีจึงตอ้ งหันมาใชเ้ ครื่องจกั รทุ่นแรงแทน เช่น เคร่ืองกระแทกความถ่ีสูง ดว้ ยลมเพื่อกะเทาะกากเพชรออกจากลูกเหลก็ ส่วนการผสมกม็ าใชเ้ ครื่องผสมกากเพชร จากยนต์ผลดี ยนตผ์ ลดีผลิตข้ึน ขายดี มากกวา่ 5 ปี แลว้ ก็เป็ นเจา้ แรกอีกนน่ั แหล่ะที่ประมวลเอาความคิด ของท่านเจา้ ของโรงสีที่มีปัญหาเร่ืองกากพอกกากเพชรนาํ มาออกแบบตาม แนวความคิดตอ้ งผสม น้าํ หนกั คร้ังละก่ีกิโล หมนุ รอบเท่าน้ีตอ้ งผลิตกากเพชรใหท้ ว่ั ดว้ ยใบแซะ มีลูกบดเพื่อกดใหก้ ากเพชร เขา้ กบั เน้ือปูนพ้ืนตอ้ งเป็ นเหล็กหล่อ ตอ้ งเปิ ดดา้ นล่างไดส้ ะดวก ไม่รั่วน้าํ ซีลตอ้ งสนิทเพราะถา้ น้าํ เกลือกเขา้ ลกู ปื นก็เสีย ท่ีสาํ คญั ตอ้ งเคลื่อนที่ไดเ้ พราะวา่ เม่ือใชง้ านเสร็จแลว้ จะไดน้ าํ ไปเก็บได้ เหล่าน้ี จึงออกมาเป็ นเคร่ืองผสมกากเพชรที่สมบูรณ์แกป้ ัญหาเร่ืองการผสมผิดพลาดลด ความเบื่อหน่าย เม่ือยลา้ ของพนกั งานร้านสี แมเ้ มื่อเราไดส้ ูตรท่ีดี ทุกคร้ังที่เราผสมจะไดค้ ุณภาพดีเท่า เทียมกนั เพราะการผสมดา้ นเคร่ือง เน้ือปูนจะเขา้ ผสมกากเพชรไดด้ ีถึงเน้ือปูนน้าํ เกลือจะแทรกทว่ั ถึง เราสามารถควบคุมเวลา และความเหนียวของกากเพชร ไดอ้ ยา่ งดีเมื่อน้าํ มาใชง้ านจึง ลดปัญหาเรื่อง การผสมและเร่ืองกากเพชรหลดุ ร่อน ไม่เรียบ ไปไดม้ าก ใชง้ านไดเ้ ป็ นเวลานานกวา่ หรือจะบอกวา่ สี ขา้ วไดม้ ากเกวยี นกวา่ กลายสิบเปอร์เซ็นต์ ขา้ วสารท่ีสีออกมากจ็ ะไดค้ ุณภาพดีเหมือนกนั ทุกคร้ัง ทก่ี ล่าวมานพี้ สิ ูจน์ได้ รับประกนั คณุ ภาพเพราะเราเป็ นผ้ตู ้นตาหรับอยู่แล้ว ถ้าการสีข้าวของ ท่านจานวนนา้ หนกั ข้าวเตม็ เมลด็ ลดลง คอื ภาษาร้านสีเขาเรียกว่า “หาบตก” ท่านลองคิดถึงกากเพชรในลูกแกว้ สารพดั นึกของท่าน ว่ายงั อย่ใู นสภาพอยา่ งไรมีปัญหา ต่างๆตามขา้ งตน้ หรือเปล่า เพราะวา่ หลายท่านคิดแต่จุดอื่นๆ และเช่น ขา้ วเปลือกปี น้ีป่ น สีออกมามี ปลายขา้ วมากกวา่ ปกติจึงละเลยไมส่ นใจปัญหาในร้านสี จริงๆแลว้ การสีขา้ วใหไ้ ดด้ ีน้นั มีรายละเอียด มากมาย เกือบลืมไป คุณวชิ ยั บอกวา่ อยา่ ลืมเขียนเรื่องแกลบ ขนุ ทรัพยห์ ลงั โรงสี ดว้ ยเพราะวา่ หลาย โรงสีขายแกลบไมไ่ ดร้ าคาเพราะวา่ มีส่ิงเจือปน พดู แลว้ ฟังดูตลก แกลบราคาถกู แสนถกู จะยงั มีการตดั สิ่งเจือปนอีกหรือ คุณวชิ ยั ของยนื ยนั วา่ เป็ นความจริงเพราะวา่ เขาเจอมากบั ตวั แกลบแหง้ สวยๆราคา 0.20 บาท วนั ไหนราคาแกลบอ่อนตวั ลงพ่อคา้ แกลบไม่มาซ้ือ ของก็เหลือเยอะแยะเกะกะหลงั โรงสี จึงโทรศพั ทเ์ รียกเจา้ ประจาํ มาข้ึน เขา้ บอกวา่ ถา้ ของเฮียตอ้ งราคาถูกกวา่ น้ีเพราะเขากาํ ลงั ข้ึนท่ีอื่นอยู่ ถามวา่ เพราะอะไร เขาตอบวา่ แกลบเฮียมีสิ่งเจือปน (มีดินและลูกลงั ปนมาดว้ ย) แมว้ า่ จะเพียงเลก็ นอ้ ย เพราะรถตกั เม่ือแกลบใกลจ้ ะหมดบุง้ ก้ีจะตอ้ งตกั โดนพ้ืนดินบา้ งเรียกวา่ มีดิน

34 หินลูกลงั ติดไปเพียงเล็กนอ้ ย คิดวา่ ไม่เกิน 50 กิโลกรัม แต่ถูกตดั ราคาแกลบรถน้นั น้าํ หนกั ประมาณ 5,000 กิโลกรัม จากราคา 0.20 เหลือ 0.10 เรียกวา่ หายไป 50% ทีเดียว คิดดูแกลบรถหน่ึง 1,000 บาท ถกู ตดั ไปถึง 500 บาท แลว้ ยงั ติอีกดว้ ย คุณวิชยั จึงตดั สินใจเทปูนบริเวณที่กองแกลบเดิมเน้ือที่หลายไร่เพื่อเอาใจพ่อคา้ แกลบ ฟัง แลว้ น่าจะเวอ่ ร์ แต่ถา้ คิดใหล้ ะเอียดก็ตอ้ งทาํ ปัญหาแกลบขายไมไ่ ดส้ ร้างภาระอยา่ งใหญ่หลวง ผขู้ ายมี มากกวา่ ผูซ้ ้ือแกลบที่ติดกบั พ้ืนดิน เวลาฝนตกจะเปี ยกเน่า ตกั ยาก รถตกั เสียบ่อยผูเ้ สียบ่อยผูซ้ ้ือไม่ สนใจจะตกั ไปกองไวท้ ี่อ่ืนก่อน ก็ตอ้ งเสียค่าใชจ้ ่าย 2 ต่อ ถา้ ร้านสีท่านเป็ นร้านสีท่ีใชร้ ะบบไฟฟ้ าสี ขา้ ววนั ละ 100-250 เกวยี นข้ึนไป แลว้ แกลบเท่าน้นั ที่จะมาช่วยลดค่าใชจ้ ่ายในการสีขา้ ว (ช่วยท่านจ่าย คา่ กระแสไฟฟ้ าไดส้ ่วนหน่ึงทีเดียว) “ถ้าท่านไม่ได้ขายแกลบสักระยะหนึง่ ปัญหาทเ่ี กดิ ขนึ้ จะมากจนท่านเอกนึกไม่ถึง” น่ีคุณวิชยั บอกวา่ ปี น้ีหมดฝน จะสร้างโรงคลุมขนาดพอประมาณเพ่ือไวแ้ กลบหลงั จากท่ี ไดเ้ ทพ้ืนปูนเมื่อปี ท่ีแลว้ เพอ่ื วา่ แกลบจะไดไ้ มเ่ สียเวลา จึงเล่าสู่กนั ฟัง เพ่ือเป็ นการแลกเปล่ียนทศั นะอยา่ งไรก็ตามถา้ ขา้ วสารราคาดี แกลบขายได้ ไมเ่ ตม็ หลงั ร้านสี ทุกท่านก็แฮป็ ป้ี คร่ึงปี หลงั น้ีขอใหท้ ุกท่านมีความสุขกบั การสีขา้ ว วสิ ูตร 1995

35 เรียน ท่านสมาชิกทเ่ี คารพรักทกุ ท่าน ขอกล่าวตอ้ นรับอยา่ งชาวโรงสีวา่ สวสั ดี ยนิ ดีตอ้ นรับท่านเขา้ สู่การสมั มนาระดบั ประเทศท่ี ทุกวงการท่ีเก่ียวขอ้ งจบั ตามองดูการเคล่ือนไหวของชาวโรงสีขา้ วอย่างสนใจ จะมีการรวมตวั เพ่ือ พฒั นาการทางการคา้ ที่มีระบบอย่างจริงจงั และเป็ นการเช่ือมความสามคั คีอยา่ งแน่นแฟ้ นระหว่าง ภาค และทว่ั ประเทศ ธุรกิจการสีขา้ วเมื่อปี ท่ีแลว้ ยอดส่งออกสูงสุดเป็ นประวตั ิการณ์ มาในปี น้ีหลายท่านที่ เกี่ยวขอ้ งบอกวา่ เป็ นปี ทองของโรงสีขา้ ว เพราะหลายประเทศเพื่อนบา้ นถูกภยั พิบตั ิจากธรรมชาติภาค เกษตรเสียหายอยา่ งมาก มีพลเมืองตามเพราะกระแสน้าํ เกือบสองพนั คน เกษตรเสียหายอย่างมาก และอีกหลายประเทศในอาเซียน แต่ผลผลิต ขา้ วเปลือกไทยเราสมบูรณ์มาก จึงทาํ ใหร้ าคาขา้ วที่ขายออกต่างประเทศมีแนวโนม้ เพ่ิมข้ึนตามลาํ ดบั ปี น้ีธุรกิจการสีขา้ วและการขายขา้ วสารจะตอ้ งมีอนาคตที่ดีอยา่ งแน่นอน ที่เราไดม้ าร่วมสมั มนาในคร้ังน้ี จะทาํ ใหเ้ ราไดร้ ับการแลกเปลี่ยนทศั นะและมุมมองในแนว กวา้ งไดร้ ู้จกั กบั เพอ่ื นร่วมธุรกิจโดยเฉพาะในขอ้ วิชาการ เรื่อง จิตวิทยาการบริหารพนกั งานในร้านสี น้นั เป็ นหัวใจสาํ คญั ในการทาํ อุตสาหกรรมทุกประเภท คน คน เวลาน้ีกาํ ลงั ขาดแคลนคนทาํ งานทุก สาขาอาชีพ ไม่รู้ว่าไปอยู่ที่ประเทศไหนกนั หมด หรือว่าอาชีพการสีขา้ ว ถูกเมินจากตลาดแรงงาน จริงๆ แลว้ อตั ราเงินค่าตอบแทนจากการสีข้าวก็ไม่น้อยไปกว่าอาชีพอื่นๆ แลว้ ทาํ ไมจึงไม่มีคน ต่อเน่ือง วชิ าการสีขา้ วไดถ้ ูกถ่ายทอดจากคนรุ่นหน่ึงๆ ไปอีกรุ่นหน่ึง เพราะขาดดา้ นวิชาการสีขา้ ว พวกเราน่าจะร่วมมือกนั สร้างสถาบนั การสีขา้ วข้ึนมาแลว้ ไปติดต้งั อยตู่ ามวิทยาลยั เกษตร ท่ีมีอยู่ 45 แห่งทวั่ ประเทศ เพ่ือผลิตบุคลากรใหม้ ีความรู้เรื่องการสีขา้ วและควบคุมเคร่ืองอุปกรณ์ในการสีขา้ ว ใหก้ วา้ งขวางในตลาดแรงงาน เพื่อป้ องกนั โรงสีขา้ วซ่ึงมีกระจายอยทู่ ว่ั ทุกภาคของประเทศ “ไทยเรามีศักยภาพ ในเร่ืองข้าวเปลือกและข้าวสารมานานมาก เราเองก็เป็ นผู้ส่ งออก ข้าวสารอนั ดับหนึ่งของโลกมาหลายปี แต่ในอนาคต ถ้าเรายงั ไม่สนใจในเร่ืองวชิ าการสีข้าวและรีบ พฒั นาคนของเราให้มคี วามสามารถ เพอื่ บ้านอาจจะแซงขนึ้ หน้าไปในไม่นานนกั ”

36 จดหมายถึงเพอื่ น.... สวสั ดีเพื่อนสมาชิกโรงสีขา้ วท่ีรักทุกท่าน... ขณะที่ท่านได้รับจดหมายน้ีเพื่อนของคุณคนน้ี กําลังจนน้ําอยู่เพราะว่าปี น้ีเทศบาล นครสวรรค์ ไดป้ ล่อยน้าํ เขา้ มาในตลาด อยา่ งมากและยงั ไดม้ ีการปล่อยจระเขอ้ อกมาอาละวาดอีก หลายสิบตวั วนั น้ีท่ีเขียนจบั ไดไ้ ปหลายตวั แลว้ และคิดวา่ ยงั มีอีกหลายตวั ที่ตามน้าํ ไปทาง จ.อ่างทอง จ.สิงห์บุรี ไม่แน่บางตวั อาจจะไปถึง กทม.ก็ได้ โรงสีแถวชุมแสง หยดุ หมด เพราะวา่ น้าํ เขา้ ไปถึงเคร่ืองไอ หนองบวั ลาดยาว ท่าตะโกยงั พอจะสีไดบ้ า้ ง แตก่ ไ็ ม่รู้วา่ จะส่งไปขายอยา่ งไร เพราะวา่ ทางโรงสีขายหมด โรงสีหนองเบน ของคุณพงษศ์ กั ด์ิ ไม่ท่วมจึงสีขา้ วเปลือกที่ต้งั ใจจะเก็บไวข้ ายปลีกรับน้ําท่วมหมดซะแลว้ สงสัย ปลายปี น้ีไดไ้ ปเท่ียวต่างประเทศแน่ๆ ขา่ ววา่ ลกู คา้ รายใหญ่ น้าํ ท่วมเสียหายไม่นอ้ ยเลย ใครนะวา่ ท่วมดีกวา่ ฝนแลง้ ผมวา่ ถา้ ท่วม ในตลาด เขตเศรษฐกิจและไร่นาท่ีกาํ ลงั งามน้ันเสียหายหนกั มาก เพราะวา่ คร้ังน้ีน้าํ ท่วมแลว้ แช่เลย เป็ นเดือน ไม่รู้วา่ หลงั น้าํ ท่วมแลว้ ราคาขา้ วจะเคลื่อนไหวอยา่ งไรบา้ ง ชุมแสงสมาชิกของเรามีหลาย ท่านที่เสียหาย เพราะขา้ วเปลือกขนไม่ทนั ผมเองกเ็ ช่นกนั จริงๆแลว้ ถา้ วนั จนั ทร์ท่ี 25 กนั ยายน รีบเคล่ือนยา้ ยก็คงจะเสียหายนอ้ ยกวา่ น้ีเพราะวา่ ประมาท จึงไม่ยอมยา้ ย คิดวา่ พรุ่งน้ีคงจะข้ึนไม่มากนกั ท่ีไหนไดก้ ลางคืนน้นั เองข้ึนมาอีก 50% เครื่องมือก็เลยจมน้าํ หมด แท่นกลึงกวา่ น แทนไส ตูอ้ ๊อก เรียบร้อยคิดวา่ หลงั จากน้าํ ลดแลว้ คง ตอ้ งซ่อมแซมเครื่องมืออีกเป็ นเดือน งานที่รับไวต้ อ้ งขอเลื่อนสกั หน่อยคิดวา่ ในรอบ 40 ปี คร้ัง อะไรๆ กเ็ กิดข้ึนไดเ้ พราะวา่ เดือนน้ีเป็ นเดือนที่มีสุริยคราส ในรอบ 75 ปี มีคร้ัง อยา่ ลืมตามดูสุริยคราส ในคร้ังน้ีในวนั ท่ี 24/10/1995 เพราะรุ่นเราๆคงไม่ไดอ้ ยถู่ ึงคร้ังหนา้ (อีก 75 ปี ) มีหลายท่านบอกวา่ ปี น้ีอะไรๆก็สุดๆโกเบถล่ม น้าํ ท่วมใหญ่ในจีนแผ่นดินไหวในจีน ใน อเมริกา หลายๆอยา่ งที่จาํ ไมไ่ ด้ แมแ้ ต่ราคาขา้ วเปลือกยงั ข้ึนมาสุดๆไดเ้ ม่ือวานไดฟ้ ังกรมชลประทาน ออกทีวี ว่าระดบั น้าํ ของแม่น้าํ เจ้าพระยา สูงสุดในรอบ พนั ปี (1,000) แลว้ อะไรจะมาเหลือ ผมเฝ้ า ภาวนาอยา่ ให้ กรุงเทพฯเมืองฟ้ าอมรของเราท่วมเพราะวา่ พอเราเลิกท่วมแลว้ เราจะส่งขา้ วไปขายให้ ใคร อะไหล่ต่างๆที่นกั อุตสาหกรรมอยา่ งเรากต็ อ้ งมากรุงเทพฯท้งั น้นั มนั จะกลายเป็ นซ้าํ สอง เรามาพดู ถึงการร่วมประชุมโรงสีสมั พนั ธุ์ ที่พทั ยาดีกวา่ คร้ังน้ีประสบความสาํ เร็จอยา่ งมาก ตอ้ งยกใหท้ ่านอดีต ผอ.อ.ต.ก.คุณนิพนต์ วงคต์ ระหง่าน ท่านนายกสมาคมฯ คุณบาํ รุง กฤชภากรณ์ และคณะทาํ งานทุกท่านของสมาคมฯ ท่ีไดร้ ่วมมือร่วมใจอยา่ งมากเพอ่ื ใหง้ านออกมาอยา่ งดี

37 ทีแรกก็ว่าทําไมเก็บต้ัง 5,000 บาท พอไปร่วมประชุมแล้วคุ้มเหลือ โรงแรมอย่างดี อาหารดี บรรยากาศดี แค่ไดพ้ บหนา้ ผูบ้ ริหารโรงสีร้อยกว่าท่านก็คุม้ แลว้ บางท่านบอกว่าซ้ือขายขา้ วเปลือก ขา้ วสารกนั มาต้งั นานแลว้ เพิ่งจะมาพบหนา้ วนั น้ีเองน่ี ถา้ ไม่มาก็ไม่ไดเ้ จอนะเนี๊ยะ นครสวรรคเ์ รามี ไปกนั หลายท่าน มีคุณไพรสนั ฑ์ เถา้ แก่เสริม กิติเฉลา กระผม ลูกชายเฮียเค้ียง โรงสีร่วมอุดมเฮียชยั โรงสี เกียติรุ่งเรือง จงั หวดั อื่นๆ ไปกนั มากชยั นาท 12 ท่าน ลพบุรี 14 ท่าน อุตรดิตถ์ สิงห์บุรี สระบุรี นครปฐมและภาคอีสานอีกมาก รวม 180 โรงสีประมาณ 210 ท่าน การประชุมดา้ นวิชาการ เพ่ือใหเ้ ห็นถึงการร่วมมือและสามคั คีในกลุ่มโรงสีขา้ ว เพ่ือสร้างสรรคแ์ ละ ดาํ รงไวซ้ ่ึงธุรกิจที่เล้ียงชาวโลก สร้างระบบการคา้ ท่ีเป็ นสากลข้ึนมาเพราะวา่ การคา้ ทุกธุรกิจในโลกน้ี ตา่ งก็มีกฎ กติกา มารยาท กนั ท้งั น้นั จะอาศยั เพียงแต่ความไวว้ างใจและเชื่อใจ แบบการคา้ รุ่นคุณพอ่ ของเราน้นั ในยคุ แห่งการเปลี่ยนแปลงน้นั คงจะตอ้ งปรับเปลี่ยนตามสมยั การสีขา้ วตอ้ งเร่ิมมีระบบ การตรวจสอบคุณภาพจะตอ้ งเป็ นสากลน้าํ หนกั จะตอ้ งคุยกนั เป็ นกิโลกรัม การส่งมอบการชาํ ระเงิน ตอ้ งมีระยะเวลาที่ยอมรับได้ ท่านรองอธิการบดีกรมการคา้ ภายใน กระทรวงพาณิชย์ คุณศิริพล ยอดเมืองเจริญ ในกล่าวถึงการคา้ ขา้ วหลงั จาก ค.ศ. 200 (อีกหา้ ปี ) วา่ ไทยจะตอ้ งรุ่งเรืองอยา่ งแน่นอน โรงสีจะตอ้ งส่งออกดว้ ยตวั เอง น้นั ไม่ใช่เรื่องเพอ้ ฝัน ไทยจะตอ้ งรีบต้งั ตลาดการคา้ ขา้ วสาร ล่วงหนา้ ให้ไดก้ ่อนเวยี ดนาม พม่า ไทย จะเป็ นผนู้ าํ ในการคา้ ขา้ วสารในตลาดโลกท้งั ราคาและปริมาณ แต่ไทยอาจจะสะดุดตวั เองในการคา้ ส่งออก ท่ีไมม่ ีระบบการผนั ผวนของราคาขา้ วในประเทศทาํ ใหผ้ ูซ้ ้ือขา้ วในตลาดในโลกไม่มนั่ ใจใน เสถียรภาพของราคา อาจทาํ ใหย้ า้ ยไปหาตลาดอื่นท่ีราคาไม่อ่อนไหวมาก็เป็ นได.้ .... ดร.ชุมพล วงศต์ ระหวา่ ง ท่านอุปนายก กิตติมศกั ด์ิ ของสมาคม เราพูดเร่ือง 4 ระวงั สาํ หรับโรงสี และ 3 กลวั แต่นี่แน่ๆ ปี น้ีใสปิ้ ง ยิ่งมาน้าํ ท่วมอะไรๆ ก็จะตอ้ งเปล่ียนไปเยอะขอให้โรงสีสามคั คีกนั ไว้ ธุรกิจโรงสีเป็ นธุรกิจท่ีมีอนาคต (ไม่ใช่ธุรกิจตะวนั ตกดิน อยา่ งท่ีมีผกู้ ลา่ วไวเ้ มื่อ 7 ปี ที่แลว้ ) เพราะใน โลกของพืชพนั ธ์ธัญญาหารที่เล้ียงชาวโลกน้นั ในแถบอาเซียนน้นั ไทยเราไดเ้ ปรียบท่ีสุด ขอเพียงแต่ เก้ือหนุนเกษตรกรชาวนา รัฐหนั มาสนใจเรื่องการเปล่ียนพนั ธ์ขา้ วใหป้ ลูกไดผ้ ลผลิตตอ่ ไร่สูงข้ึน ท่าน อาจไมเ่ ช่ือวา่ ผลผลิตต่อไร่น้นั เขาไดม้ าก เพราะพ้ืนนาน้นั น้าํ อดุ มที่สุด เกษตรกรชาวนา

38 บา้ นเราพอหวา่ นแลว้ ก็ปล่อยตามยะถากรรม (ใหเ้ ทวดาเล้ียง) ถึงเวลาก็มาเก็บเก่ียว ไดเ้ ท่าไหร่ก็เอา เท่าน้นั ไม่เคยมีการดูแลระหวา่ งปลกู เพราะคนทาํ นา หนุ่มสาว น้นั ไปทาํ งานอุตสาหกรรมในเมืองกนั หมดจะเหลือกแ็ ต่ พอ่ แก่ แม่เฒ่า ที่เฝ้ าทอ้ งนา..... ทา้ ยสุดน้ีขอใหน้ ้าํ ลดเร็วๆ ขา้ วในนาจะไดไ้ ม่ตาย ชาวนาจะไดม้ ีขา้ วเปลือกมาใหโ้ รงสีขา้ ว ไดอ้ บ ไดส้ ีมีรับปี ใหมท่ ่ีจะถึงน้ีและอยา่ ลืมไปร่วมประชุมใหญ่ประจาํ ปี ของสมาคมฯ ดว้ ยแลว้ จะบอก อีกคร้ังวา่ วนั ที่เท่าไหร่ สวสั ดีทุกท่านท้งั ท่ีน้าํ ท่วมและน้าํ ไมท่ ่วม วสิ ูตร ค.ศ. 1995

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 39 ค้าแบบโรงสีข้าว รวยแบบโรงสีข้าว ถา้ จะพดู ถึงเรื่องการทาํ มาคา้ ขายกต็ อ้ งยกยอ่ งและยอมรับวถิ ีทางของคนจีนโดยเฉพาะอาชีพ การทาํ โรงสีขา้ ว เถา้ แก่โรงสีขา้ วส่วนใหญ่ลว้ นประสบความสาํ เร็จอย่างน่าท่ึงท้งั ๆที่หลายท่านเริ่ม มากจากศูนย์ บางท่านเร่ิมมาจากการเป็ นลกู จา้ งโรงสีขนาดใหญ่มาก่อน หลกั การของเถา้ แก่โรงสีขา้ ว น้นั ลุ่มลึก ผา่ นการเรียนรู้ทดลองผิดถูกจากประสบการณ์ที่ผา่ นมาจากกาลเวลาจนกระทง่ั ตกผลึกเป็ น ปรัชญาของการคา้ เม่ือท่านคิดจะทาํ โรงสีขา้ วให้รุ่งเรืองไม่ว่าจะเป็ นโรงสีขา้ วขนาดใหญ่หรือเล็ก จะตอ้ งมีหลกั การเป็ นจุดยืนของตนเองและศึกษาปฏิบตั ิตามปรัชญาการคา้ ของคนอื่นดว้ ยเพื่อเพิ่ม ความแขง็ แกร่งและเฉียบคมในการบริหารเพ่ือใหท้ นั สมยั ในยคุ ท่ีการแข่งขนั ไร้พรมแดนยคุ ที่หง่ั เชง้ อยแู่ คป่ ่ ุมโทรศพั ทม์ ือถือ อยากขนึ้ เขาสูง กต็ ้องถามทางจากผ้ทู ล่ี งมาแล้ว สารพนั เคล็ดวธิ ีที่จะกล่าวต่อไปน้ีผมไดค้ ดั ลอกมาจากตาํ ราเก่าๆและอื่นๆอีกหลายเล่มว่า ดว้ ยปรัชญาการคา้ ของมงั กรโบราณ นาํ มาเรียบเรียงและเพิ่มเติมใหร้ ่วมสมยั ยง่ิ ข้ึน การคา้ จะรุ่งเรือง ตอ้ งอาศยั กลยทุ ธท์ ่ีแตกต่าง แต่หวั ใจการคา้ ตอ้ งยดึ มนั่ ในคุณธรรมและความซื่อสตั ย์ ยมิ้ แย้มแจ่มใส คิดจะทาํ โรงสีขา้ ว ตอ้ งมีหน้าตาท่ียิ้มแยม้ แจ่มใส เรียกว่าหน้ารับแขก เพราะว่าลูกคา้ ของ โรงสีขา้ วน้นั มีทุกระดบั ต้งั แตเ่ กษตรกรชาวนา พอ่ คา้ ขา้ วเปลือก นายธนาคารขา้ ราชการ กระทง่ั ส.ส. ถา้ หนา้ ไม่รับแขกแลว้ คงทาํ การคา้ ขายไม่ราบร่ืนอยา่ งแน่นอน การซ้ือขาย ตอ่ รองราคา ตอ้ งมีอธั ยาศยั ไมตรีอนั ดี คงไม่มีใครนาํ ขา้ วเปลือกมาขายกบั คนท่ีหน้าบอกบุญไม่รับ ถา้ ไม่มีขา้ วเปลือกมาแลว้ โรงสีขา้ วจะไดว้ ตั ถุดิบท่ีไหนมาทาํ การสี กล้าคดิ กล้าลงทุน โรงสีขา้ วน้นั เป็ นธุรกิจท่ีตอ้ งใชเ้ งินลงทุนอยา่ งมาก ถา้ มวั แตห่ วงเงินกอ้ นใหญไ่ ดแ้ ลว้ จะคิด หางานใหญ่ทาํ ไดอ้ ย่างไร การทาํ โรงสีตอ้ งคิดปรับปรุงตลอดเวลาควรต้งั งบส่วนหน่ึงไวพ้ ฒั นาใน ส่วนของร้านสีซ้ือเคร่ืองมือใหม่ๆที่ทันสมัยเพ่ือให้เกิดการสร้างงาน การสีขา้ วน้ันปัจจุบันได้ เปล่ียนไปมากแลว้ ท้งั เคร่ืองมือและการบริหาร การนาํ เคร่ืองมือใหม่ๆทาํ ใหก้ ารทาํ งานสะดวกรวดเร็ว และไดผ้ ลผลิตที่ดีกวา่

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 40 เป็ นเถ้าแก่กถ็ ่อมตน คิดทําการค้าต้องรู้จักถ่อมตน จะยกย่องก็แต่สินค้าหรือข้าวสาร ของเราว่าสีได้สวย รับประทานอร่อย สะอาด ไม่มีเมล็ดกรวดเจือปน แต่เจา้ ของตอ้ งอ่อนนอ้ มถ่อมตนไม่ว่าผซู้ ้ือจะซ้ือ มากหรือนอ้ ยตอ้ งรู้จกั ขอบคุณเสมอ เม่ือรับหรือทอนเงินอยา่ ทาํ เบ่งอวดดี หรือกา้ วร้าวกบั ลูกคา้ เป็ น อนั ขาด มวี นั ตากแห ตอ้ งรู้จกั ทาํ ใจ การสีขา้ วและข้าวเปลือกน้ันมีฤดูกาล วนั หน่ึงงานสีมากมีกาํ ไรดี ลูกค้า ตอ้ งการขา้ วสารมาก ราคาหงั่ เชง้ ข้ึน แตก่ ็ตอ้ งมีช่วงหน่ึงของเวลางานก็ตอ้ งนอ้ ยลง จะตอ้ งมีวนั ใดวนั หน่ึงหยดุ ทาํ การสีขา้ วก็ตอ้ งฉวยโอกาสในช่วงน้นั ปรับปรุงร้านสี นาํ เคร่ืองจกั รใหม่ๆที่ทนั สมยั มา เพม่ิ ศกั ยภาพในการทาํ งาน เพื่อเพมิ่ มูลคา่ ของขา้ วสารใหน้ าํ หนา้ ในตลาดอยเู่ สมอเหมือนชาวประมงที่ มีวนั ตากแหใหแ้ ลว้ เพ่อื ลงทะเลทอดแหไปในวนั หนา้ การเตรียมเคร่ืองมือเพ่ือรับสถานการณ์อยา่ งมี สติใชเ้ วลาอยา่ งมีคุณคา่ ซื่อตรง คนทาํ การคา้ มกั ถูกกล่าวตาํ หนิเหมือนเป็ นสุภาษิตที่ว่า การทาํ การคา้ น้ันตอ้ งฉลาดเฉลียว ยากที่จะไวใ้ จ นนั่ เป็ นเพราะลกู คา้ มกั เจอแต่พอ่ คา้ ท่ีมากไปดว้ ยเลห่ ์เหล่ียมกลโกง ทาํ ให้เกียรติยศของ โรงสีขา้ วน้นั พร่าเลือนไป ดงั น้นั ถา้ คิดทาํ การคา้ ไม่วา่ จะเป็ นธุรกิจแขนงใดขอใหย้ ดึ มนั่ ไวว้ า่ ถา้ คุณมี ตราชง่ั ท่ีเท่ียงตรงยตุ ิธรรม ผซู้ ้ือก็จะสบายใจและยกยอ่ ง ตวั ผูเ้ ป็ นพอ่ คา้ เองจะรู้สึกสบายใจภาคภูมิใจ ในคุณธรรมซ่ึงเป็ นเกียรติยศสูงสุดของคนทุกหมู่เหลา่ ทุกอาชีพ ต้องรู้จริง การทําธุรกิจโรงสีข้าวหรื อทําการค้าอ่ืนใด ขอเพียงแต่ให้มีความรู้ในตัวสินค้าเช่น ขา้ วเปลือกตอ้ งรู้ลึกวา่ พนั ธุอ์ ะไร ความช้ืนเท่าไร สีไดเ้ น้ือกี่หาบ ขา้ วตน้ กี่เปอร์เซ็นต์ และจะขายเก็บ เงินไดม้ ีกาํ ไรหรือเปลา่ เครื่องจกั รในร้านสีก็ตอ้ งศึกษาอยา่ งจริงจงั การสีขา้ วใหม้ ีกาํ ไรน้นั ยาก และจะ ยากกวา่ น้นั ที่จะทาํ ให้สีขา้ วมีกาํ ไรทุกวนั ในยคุ ท่ีมีการแข่งขนั อยา่ งเสรี การท่ีจะประคองธุรกิจให้ ดาํ เนินไปไดต้ ลอดรอดฝั่งน้นั ไม่ง่าย

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 41 ขายของแท้ ถา้ ท่านคิดจะไวพ้ ระศกั ด์ิสิทธ์ิเป็ นที่นบั ถืออยา่ งสูงทว่ั ไป ก็ควรจะใชธ้ ูปหอมมิควรใชธ้ ูป เทียม เป็ นอนั ขาด ฉนั ใดก็ฉันน้นั ถา้ คุณคิดจะทาํ การคา้ ที่ค่อนขา้ งราคาสูง ขา้ วสารท่ีคุณขายให้แก่ ลูกคา้ ที่ยอมจ่ายแพงขนาดน้นั คุณตอ้ งเสนอขา้ วสารของแทจ้ ริงๆ เช่นขา้ วหอมมะลิ แทค้ ุณภาพจริง อยา่ งนาํ เอามะลิผสมหรือปลอมปนไปหลอกขายเป็ นอนั ขาด หรือท่านจะขายขา้ วเหนียวกต็ อ้ งของแท้ แน่นอน ขา้ วหอมปทุม ขา้ วสุพรรณ เป็ นตน้ โดยเฉพาะเรื่องรํา แกลบ ปลายขา้ ว ขา้ วท่อน คณุ ธรรมนาหน้ากลยทุ ธ์ ใครๆว่าการคา้ ตอ้ งเฉลียวฉลาด แต่ในความจริงแลว้ เถา้ แก่โรงสีตอ้ งมีคุณธรรมอนั สูงย่ิง เหนือความฉลาดจะจะสมควรยกยอ่ ง บางคร้ังความฉลาดที่ไมม่ ีคุณธรรมน้นั จะเหลือสิ่งใดเป็ นความ ภมู ิใจในเกียรติยศและช่ือเสียงของธุรกิจ ของวงศต์ ระกลู ตวั อยา่ ง !! เกิดขาดแคลนอาหาร ท่านนาํ ขา้ วสารไปขายดว้ ยความฉวยโอกาสสถานการณ์ดี คนขาดอาหารก็ขายโก่งราคาแพงข้ึนกวา่ ปกติ ลูกคา้ ก็ตอ้ งรีบซ้ือท่านอยา่ งแน่นอน เพราะเขากาํ ลงั เดือดร้อนคุณก็จะไดก้ าํ ไรงามจากสถานการณ์ที่ขาดแคลน เพราะลูกคา้ ไม่มีทางเลือกคุณก็จะไดเ้ งิน มากกาํ ไรงาม เพราะคุณมีความฉลาดเหนือคุณธรรมนน่ั เอง แต่ถา้ คุณยอมขายราคาปกติหรือลดราคา พิเศษ เพื่อช่วยเหลือคนที่กาํ ลงั เดือดร้อน เพราะตอ้ งการขา้ วสารชาวบา้ นลูกคา้ ทุกคนก็จะมาซ้ือคุณ อยา่ งมากมาย เพราะราคาคุณเป็ นธรรมหรือถูกกวา่ ปกติทว่ั ไปคุณ กไ็ ดก้ าํ ไรมากอยดู่ ีเพราะคุณขายได้ มากกวา่ ปกตินี่ซิถึงจะเรียกวา่ มีคุณธรรมเป็ นพอ่ คา้ ที่ควรแก่การยกยอ่ ง เมอื่ ไรควรอบรม ในช่วงที่คา้ ขายไมค่ วรอยา่ งยง่ิ ที่จะมาดุด่าลูกนอ้ งต่อหนา้ ลูกคา้ หรือแมก้ ระทงั่ ต่อหน้าพนักงานคน อ่ืนๆ แมแ้ ต่จะอบรมลูกหลานก็ยงิ่ ไม่ควรกระทาํ ต่อหนา้ ลูกคา้ อยา่ งเดด็ ขาด แมล้ กู คา้ จะไม่ใส่ใจ เพราะเห็นวา่ เป็นเร่ืองในครอบครัว แต่ในสายตาผอู้ ื่นน้นั คุณจะเป็นไปในแง่ลบ คงไมม่ ีผใู้ ดอยากจะมารับฟังสิ่งที่ระคายหู เช่นน้นั ต่อไปอีก ลองสังเกตดูวา่ ร้านคา้ ท่ีมกี ารทะเลาะเบาะแวง้ อยเู่ ป็นประจาํ มกั จะไมค่ ่อยมีลูกคา้ ไปอุดหนุน ดงั น้นั ถา้ คิดจะดุด่าหรืออบรมลกู จา้ งพนกั งานแมก้ ระทง่ั ลูกหลานควรกระทาํ ในท่ีลบั สายตาลูกคา้ เป็ นดีที่สุด ดงั ที่มีคนกล่าวไวว้ ่า ควรชมพนักงานหรือคนที่ทาํ ความดีต่อหน้าคนอ่ืน แต่ถา้ ละตกั เตือนหรือส่ังสอนแลว้ ตอ้ งกระทาํ ในท่ีลบั ตาคนเพือ่ ใหเ้ กียรติกบั ผทู้ ่ีเราส่ังสอนเขาไม่ใหอ้ ายคนอ่ืน

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 42 ทกั ทายปราศรัย โรงสีขา้ วเป็ นธุรกิจท่ีมีการติดต่อกับคนมากมายอยู่แลว้ ท้ังลูกคา้ และพ่อคา้ จึงตอ้ งรู้จัก พดู จาทกั ทายลูกคา้ แมว้ า่ จะเจอกนั ในสถานท่ีอ่ืนๆกต็ าม ตอ้ งทกั ทายยิม้ แยม้ แจ่มใส ลูกคา้ จะรู้สึกเป็ น มิตร วนั หนา้ จะไดม้ าอุดหนุนคุณอีกอยา่ งแน่นอน เพราะความมีไมตรีของคุณนนั่ เอง แต่อยา่ ลืมว่า การทกั ทายคือการถามไถ่ตามมารยาทสังคมแต่พองาม อยา่ ชวนคุยหรือไต่ถามเร่ืองส่วนตวั ของเขา หรืออยา่ งเอาเรื่องส่วนตวั ของเรามาบอกเลา่ ใหล้ กู คา้ ตอ้ งยนื ฟังจนอึดอดั เป็ นอนั ขาด ยดึ มนั่ ไม่เปลย่ี นแปลง ธุรกิจการสีขา้ วน้นั เป็ นธุรกิจที่ใหญเ่ งินผา่ นมือมาก ตอ้ งยดึ มน่ั ในธุรกิจน้นั อยา่ งเหนียวแน่น ทาํ ให้ไดต้ ามเป้ าหมายวา่ เราจะคา้ อะไร ขา้ วแบบไหน ขา้ วหอมมะลิ หรือหอมปทุม ขา้ วเหนียวหรือ ขา้ วชัยนาท ต้องแบ่งให้ชดั เจนอย่าทาํ ไปแบบไม่มีจุดยืน ลูกคา้ เลยงงไม่รู้ว่าโรงสีขา้ วของคุณมี ขา้ วสารอะไรขายบา้ งและไม่ไดข้ ายขา้ วชนิดไหน คุณต้องสร้างจุดยืนเพื่ออนาคตของโรงสีท่ีมี ชื่อเสียงในดา้ นที่คุณตอ้ งการ อยา่ คิดวา่ ไม่สาํ คญั อีกอยา่ งคือไม่นาํ เงินที่สาํ รองหรือสตอ็ กขา้ วไปทาง อ่ืน เมื่อตอ้ งการจะใชก้ ข็ าดมือไมส่ ามารถแข่งขนั กบั เขาไดเ้ พราะสภาพคลอ่ งไมด่ ี สานกึ ในพระคุณ คนเราน้ันเมื่อดื่มน้ําก็ตอ้ งนึกถึงคนที่ขุดบ่อน้าํ ให้เราได้มีน้าํ ดื่ม ฉันใดก็ฉันน้ัน เม่ือท่าน คา้ ขายมีกาํ ไรก็ตอ้ งนึกถึงเกษตรกรชาวนาที่เขาปลูกขา้ วแลว้ นาํ มาขายใหเ้ ราไดม้ ีงานทาํ ถา้ ไม่มีชาวนา ปลกู ขา้ วแลว้ โรงสีขา้ วจะมีงานทาํ ไดอ้ ยา่ งไร เม่ือมีจิตใจคิดถึงผูม้ ีพระคุณก็จะมีใจท่ีจะตอบแทนคุณ พฒั นาสินคา้ ใหด้ ีข้ึน พฒั นาเครื่องมือใหด้ ี สีขา้ วไดส้ วย คุณภาพดี ขายไดร้ าคารับซ้ือก็ให้ราคาดีทุก ฝ่ ายก็มีความสุข การคา้ ที่มีคุณธรรม การพฒั นา ยอ่ มกา้ วสู่ความสาํ เร็จอยา่ งแน่นอน การบริหารต้องรู้ กิจการโรงสีขา้ วน้นั ตอ้ งมีลกู นอ้ งหลายคน หลายแผนก ท้งั ซ้ือขา้ วเปลือก ร้านสีขา้ ว คนงาน รายวนั ออฟฟิ ต การตลาด นอกจากการสีขา้ วเก่งแลว้ ยงั ตอ้ งบริหารคนใหเ้ ก่งอีกดว้ ย ถา้ เปรียบกิจการ ของท่านเป็ นเหมือนรถท่ีแล่นอยทู่ ุกวนั หากขาดลอ้ ไปหน่ึงขา้ งคนแล่นไปไม่ไดแ้ น่ น้าํ สามารถพยงุ เรือใหแ้ ล่นได้

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 43 แต่ก็ทาํ ให้เรือน้นั จมไดเ้ ช่นกนั การบริหารพนักงานน้นั เป็ นท้งั ศาสตร์และศิลปะ หากว่า พนกั งานของท่านหากวา่ ทาํ งานไดด้ ี กิจการการสีขา้ วก็ไปล่ิว แต่หากวา่ ท่านบริหารไม่ดีปัญหาก็จะ เกิดข้ึนอยา่ งมาก มีหลายโรงสีขา้ วท่ีทุกวนั มีแต่หาลูกนอ้ งหาคนปล่อยขา้ ว คนขบั รถ คนดูแลร้านสี ขา้ วเป็ นตน้ อยา่ งน้ีแลว้ โรงสีขา้ วของท่านจะสูก้ บั คนอ่ืนไดอ้ ยา่ งไร เราตอ้ งฝึ กข้ึนมาเองตอ้ งมีลูกหมอ้ จากรุ่นสู่รุ่นเคลด็ ลบั ในการสีขา้ วน้นั มีมากมาย ขา้ วเปลือกเหมือนกนั แต่สีออกมาแลว้ ไดข้ า้ วตน้ ขา้ ว รวมไม่เท่ากนั ลูกนอ้ งทาํ ใหเ้ ถา้ แก่ร่ํารวยได้ บางคร้ังก็ทาํ ใหเ้ ถา้ แก่ขาดทุนไดเ้ ช่นกนั ตดั สินใจอย่าช้า การซ้ือขายขา้ วสารน้นั ตอ้ งอาศยั ช่วงจงั หวะเวลา การเขา้ เร็ว ออกเร็ว น้นั จึงจะมีกาํ ไร การ ซ้ือหรือขายประจาํ วนั น้นั ตอ้ งรวดเร็ว ราคาขา้ วสารและขา้ วเปลือกน้นั เปลี่ยนป้ ายราคาวนั ละสองเวลา การขายขา้ วสารก็เช่นกนั ราคาข้ึนลงวนั ละ สองคร้ัง เมื่อท่านคิดวา่ จะสู้ก็ตอ้ งลงมือทนั ทีอยา่ รอเวลา เพราะโอกาสน้ันมีส้ันมาก การซ้ือขาย ผิดราคาเพียงไม่ก่ีบาทแต่การขายแต่ละคร้ังน้ันเป็ นหมื่น กระสอบท่านอาจจะขาดทุนคร้ังละเป็ นแสนบาท ในทางกลบั กนั ถา้ จังหวะดีท่านก็จะมีกาํ ไรมาก เหมือนกนั การตดั สินใจแต่ละคร้ังเดิมพนั ดว้ ยเงินไม่นอ้ ย โรงสีขา้ วเป็ นธุรกิจที่กาํ ไรนอ้ ยอยแู่ ลว้ ถา้ เทียบกบั การคา้ ขายอยา่ งอ่ืน มอื ใหม่อย่าบินสูง การคา้ ขายขา้ วเปลือก ขา้ วสารน้นั ตอ้ งใจเยน็ อยา่ คิดวา่ การขายคร้ังละมากๆก็ไม่แน่วา่ จะมี กาํ ไร ตอ้ งคาํ นวณใหเ้ หมาะกบั เงินทุนหมุนเวยี นของเราเองการเสี่ยงหรือคิดวา่ เทขายคร้ังน้ีจะไดก้ าํ ไร มากน้นั อาจจะพลาดได้ เหมือนนกท่ีเร่ิมบินก็จะไม่บินสูงนักหากวา่ ตกลงมาก็จะไม่ตอ้ งเจ็บมากนกั ยง่ิ ในยคุ ท่ีมีการแข่งขนั สูงมากลูกคา้ บางคร้ังก็ชกั ดาบทาํ ใหเ้ ราเกือบพงั ไปก็เป็ นไปไดท้ ้งั น้นั ตอ้ งคิด การขายแตล่ ะคร้ังไม่ตอ้ งมากนกั แตข่ ยนั ขายจะดีกวา่ ไมก่ ระเทือนเงินลงทุนและเงินหมุนเวยี น ไม่ทะเลาะกบั ลูกค้า การคา้ ขายน้นั ผูท้ าํ การคา้ ย่อมจะตอ้ งผูกพนั กบั ลูกคา้ ตลอดกาลน้นั แน่นอนอยูแ่ ลว้ กฎที่ สาํ คญั คือตอ้ งไมม่ ีการทะเลาะเบาะแวง้ หรือกระทบกระทงั่ กบั ลกู คา้ อยา่ งเดด็ ขาด “ในเมอื่ คุณต้องการ ข้ามเรือจากฝั่งหน่งึ ไปอกี ฝังหน่งึ คุณกไ็ ม่สมควรทจ่ี ะไปทะเลาะกบั คนแจวเรือ”

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 44 คุณตอ้ งเห็นเขาเป็ นคนสาํ คญั เสมอการด่าทอทะเลาะกนั น้นั จะทาํ ลายภาพพจน์และความสมั พนั ธ์ของ กิจการอย่างแน่นอนลูกคา้ คนอ่ืนๆก็จะมองคุณในแง่ลบดงั น้ันเม่ือคุณเจอลูกคา้ ท่ีเลวร้ายคุณควร หลีกเลี่ยง โดยวธิ ีสงบๆห้ามมีปากเสียงกบั ลูกคา้ แมแ้ ต่คนเดียวเป็ นอนั ขาดลูกคา้ ไปคนเดียว หาใหม่ อีกหลายคนยงั ไมแ่ น่วา่ จะได้ ถา้ คุณทะเลาะกบั ลกู คา้ ทุกวนั ไม่นานคุณจะไมม่ ีลูกคา้ สักคนเดียว ชนะใจลูกค้า ไมเ่ พียงแตค่ ุณไมท่ ะเลาะกบั ลูกคา้ เท่าน้นั คุณยงั ตอ้ งหาวิธีท่ีจะชนะใจลูกคา้ ในเดือนหน่ึงๆ คุณสามารถชนะใจลูกคา้ แมแ้ ต่เพียงคนเดียวนั่นคือความสาํ เร็จ การไดล้ ูกคา้ มาน้นั แสนยาก แต่ถา้ ท่านทาํ ผิดท่านอาจเสียลูกคา้ หลายคนในวนั เดียว การหาลูกคา้ ใหม่สักสิบคนไม่แน่วา่ จะรักษาไวไ้ ด้ สกั คนหรือไม่ สินคา้ คุณตอ้ งดี บริการตอ้ งเยยี่ ม ท่ีสาํ คญั ราคาตอ้ เหมาะสม ลูกคา้ ที่ภกั ดีในตราสินคา้ ของคุณ ในคุณภาพที่ดีของคุณนน่ั คือขมุ ทรัพยท์ ่ีคุณตอ้ งดูแลและเอาใจใส่ตอ่ ลูกคา้ ใหด้ ียง่ิ ค่าตอบแทนลูกจ้าง ถา้ ท่านไม่มีพนกั งานหรือที่เรียกวา่ ลูกจา้ งท่านก็ไม่ไดเ้ ป็ นเถา้ แก่ คนเราจะเก่งแค่ไหนก็ไม่ เพียงสองมือพนกั งานของเราที่ทาํ ใหก้ ิจการของเรายิง่ ใหญ่ได้ นอกจากเงินเดือนประจาํ แลว้ ปลายปี ตรุษจีน ปี ใหม่สงกรานต์ เทศกาลเหล่าน้ี ท่านตอ้ งมีกิจกรรม แจกเงินโบนัส เล้ียงพนักงานและมี ของขวญั เลก็ นอ้ ยตามท่ีเห็นสมควร พนกั งานท้งั สิ้นเงินเดือน ค่าตอบแทน สวสั ดิการคือขวญั กาํ ลงั ใจ ลูกค้าเท่าเทยี มกนั สมยั ก่อนน้ีโรงสีขา้ วทุกโรงสีจะมีการต้งั ถงั ขา้ วสารไวห้ นา้ ออฟฟิ ต เพ่ือขายปลีกแก่ลูกคา้ ท่ีมาซ้ือแมว้ ่าจะเพียงเลก็ นอ้ ย เรียกวา่ คา้ ปลีก เพ่ือให้ลูกคา้ ที่มาขายขา้ วเปลือกไดซ้ ้ือกลบั ไปที่บา้ น ลูกคา้ แมว้ ่าจะซ้ือเพียงเล็กน้อยก็ตอ้ งบริการให้ดีท่ีสุด อย่าคิดว่าลูกคา้ รายยอ่ ยไม่สาํ คญั เพราะว่า การคา้ น้นั ไม่แน่นอนลูกคา้ รายใหญ่ๆก็อาจเปล่ียนไปไดล้ ูกคา้ รายเล็กก็อาจจะขยายการซ้ือมากข้ึน การรักษาลูกคา้ ท่ีดีไวเ้ พียงคนเดียวย่อมดีกว่าลูกคา้ ที่ไม่ดีหลายสิบคน การคา้ ของโรงสีขา้ วน้ัน เหมือนกบั การซึมของน้าํ ในบ่อทรายตอ้ งค่อยๆซึมข้ึนมาเพราะโรงสีขา้ วน้นั ไม่ไดก้ าํ ไรมากมายนัก ตอ้ งอาศยั เวลา การประหยดั อดออมจึงจะประสบความสาํ เร็จ อาจจะเรียกวา่ ลูกคา้ คือคนสาํ คญั ท่ีสุด ท่ีมาเยยี่ มเราในโรงสี (แมว้ า่ จะมาทางโทรศพั ท)์

คา้ แบบโรงสีรวยแบบโรงสี 45 รู้จกั ถอย การถอยสกั กา้ วหรือหยดุ สักพกั ไม่เรียกวา่ แพ้ เพราะเราอาจจะถอยมาเพื่อต้งั หลกั สุภาษิต ที่วา่ ถอยหลงั เพียงกา้ ว มมุ มองท่ีเรามองทอ้ งทะเลก็เปล่ียนไป เราอาจมีเวลาทบทวนตวั เราวา่ เรากาํ ลงั คา้ อะไร เราสีขา้ วหรือทาํ ธุรกิจขา้ วสาร เราจะธุรกิจทาํ โกดงั หรือพอ่ คา้ ขา้ ว ทุกอยา่ งทาํ ไดเ้ พียงแต่ตอ้ ง ศึกษาเรื่องเวลา การเขา้ ออกของแหล่งทุน ถา้ มรสุมกาํ ลงั แรง น้าํ กาํ ลงั เชี่ยวก็หยดุ สกั พกั ดูวา่ อะไรจะ เกิดข้ึนแลว้ ค่อยลงมือตอ่ ไปกย็ งั ไม่สาย ดีกวา่ สูไ้ ปท้งั ที่ไม่เห็นอนาคต ดูโรงสีบา้ งโรงเขาสีแค่กลางคืน (ใช้ไฟ ทีโอ ยู) บางโรงสีหยุดคร้ังละเป็ นเดือน แต่อีกโรงสีสีไม่เคยดับเครื่อง ความแตกต่างอยู่ ตรงไหน (เขาบอกวา่ อยทู่ ี่วสิ ยั ทศั นท์ ี่แตกต่างกนั ) ความยงั่ ยนื สาคญั กว่ากาไร ปรัชญาของชาวจีนแตโ่ บราณและของโรงสีขา้ วน้นั คือการคา้ ตอ้ งมีกาํ ไร บริการลูกคา้ คือ หวั ใจของการคา้ แต่ความสาํ เร็จที่แทจ้ ริงมิใช่กาํ ไรที่มากมายหรือกาํ ไรอยา่ งรวดเร็ว แต่ปรัชญาท่ีแท้ คือตอ้ งมีความมน่ั คงในธุรกิจ คือตอ้ งดาํ เนินไปอย่างต่อเนื่องและยาวนาน การคา้ ตอ้ งมีมรสุมข้ึนๆ ลงๆ มีกาํ ไรมากบา้ งนอ้ ยบา้ ง แตบ่ างปี ก็ขาดทุนแต่การคา้ ตอ้ งดาํ เนินต่อไปลูกจา้ งทาํ งานต่อไปลูกคา้ ท้งั หลายก็ชื่นชมนนั่ คือ ความสาํ เร็จท่ีแทจ้ ริงมิใช่เงินทองมากมายแต่ไร้ซ่ึงธุรกิจ เราจะไดย้ นิ วา่ โรงสี น้นั เก่าแก่ทาํ มาต้งั แต่รุ่นป่ ูกวา่ 50 ปี มาแลว้ ยงั ดาํ เนินการอยูอ่ ย่างต่อเนื่องจากรุ่นหน่ึงถึงอีกรุ่นหน่ึง โรงสี เครื่องจกั ร การบริหารก็ปรับเปลี่ยนไปตามสมยั แตป่ ้ ายยงั อยลู่ กู คา้ ยงั มนั่ คงน้นั คือ ความสาํ เร็จ ที่ยงั่ ยนื อยา่ งแทจ้ ริง ต้องมอี ารมณ์ขัน การคา้ บางคร้ังก็เครียดมากบางคร้ังก็มีความสุข แต่ตอ้ งพยายามสร้างอารมณ์ขนั ไว้ เพราะ ปัจจุบนั มนุษยเ์ ราเป็นโรคเครียดกนั มากและโรงน้ีจะเป็ นกบั ผบู้ ริหารซะดว้ ย ราคาขา้ วเปลือก ขา้ วสาร เดี๋ยวน้ีลงวนั ละหลายรอบ ถา้ เราไมม่ ีการยบั ย้งั ชง่ั ใจแลว้ เครียดตายเลย ยงิ่ การส่งขา้ วสารไปกรุงเทพฯ เด๋ียวก็จบั คา้ งคืนบา้ งกต็ ีกลบั ตดั ราคา ยา้ ยโกดงั ตอ้ งพยายามทาํ ใจอยา่ เครียด ยมิ้ ไว้ วสิ ูตร เขียนเมอื่ ค.ศ. 2000