History

พฒั นาการของอาณาจักรอยธุ ยา เรือ่ ง การสถาปนาอานาจกั รอยธุ ยา

แบบ บท แคว้น ทดสอบ นา การสถาปนา สาคญั อาณาจักร วัตถุ อุยธยา ประสง ค์

วัตถปุ ระสงค์ 1. บอกปัจจัยทม่ี ีผลตอ่ การสถาปนาอาณาจักรอยธุ ยาได้ 2. อธบิ ายปจั จยั ทส่ี ่งเสรมิ ความเจรญิ รุ่งเรอื งทาง เศรษฐกิจ และการปกครองของอาณาจกั รอยุธยาได้ 3. บอกประวตั แิ ละผลงานของบุคคลสาคัญสมัยอยธุ ยาได้

กรุงศรอี ยุธยาศรีรามเทพนครฯ กรงุ ศรีอยธุ ยาต้ังอยูบ่ นบรเิ วณซึง่ มแี มน่ า้ ล้อมรอบถึง 3 สาย อนั ได้แก่ แมน่ า้ ป่าสกั ทางทิศเหนอื , แม่น้าเจ้าพระยา ทางทศิ ตะวันตก และทศิ ใต้ และแมน่ า้ ลพบรุ ีทางทิศตะวันออกเดมิ ทีบริเวณน้ไี มไ่ ดม้ ี สภาพเปน็ เกาะ แตพ่ ระเจ้าอ่ทู องทรงด้าริให้ขดุ คูเชือ่ มแมน่ ้าท้ัง 3 สาย เพอ่ื ให้เป็นปราการธรรมชาติปอ้ งกันข้าศึก

ท่ตี ้ังกรงุ ศรอี ยธุ ยายังอยหู่ า่ งจากอ่าวไทยไมม่ ากนัก ทา้ ใหก้ รงุ ศรี อยธุ ยาเป็นศนู ยก์ ลางการค้ากับชาวต่างประเทศด้วยปจั จบุ ันบริเวณ น้ีเป็นสว่ นหนง่ึ ของอ้าเภอพระนครศรีอยธุ ยา ในจังหวดั พระนครศรอี ยธุ ยา

การสถาปนาอาณาจักรอยุธยา ก่อนจะมกี ารสถาปนากรุงศรีอยุธยาใน พ.ศ. 1893-2310 ไดม้ ี ร่องรอยหลกั ฐานทีแ่ สดงให้เหน็ ถึงความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนท่ีรวมตวั กันตัง้ เป็นแวน่ แคว้นและอาณาจกั รต่างๆมากอ่ น ตอ่ มาเสอ่ื มโทรมลง

หลงั จากน้ันก็มีการรวมตวั กนั ของชุมชนใหมข่ ึน้ มา แทนทก่ี ่อนที่จะมาถงึ ยุคของการสถาปนาอาณาจกั ร อยธุ ยาซึ่งดา้ รงอยู่ไดอ้ ยา่ งยั่งยืนถงึ 417 ปี

แคว้นโบราณตา่ งๆ ในสุวรรณภูมิ ชมุ ชนไทยบริเวณล่มุ แมน่ ้าเจา้ พระยาตอนล่างกอ่ นการ สถาปนาอาณาจกั รอยธุ ยา พัฒนาการของอาณาจกั รและ บรรดาแว่นแควน้ ตา่ งๆทเี่ กดิ ข้นึ มาก่อน เชน่ ทวารวดี ศรีวิชยั ละโว้ เชยี งแสน หริภญุ ชยั

แควน้ ท่ีสา้ คญั ของอยธุ ยา

แควน้ สา้ คญั แควน้ สุพรรณภมู ิ แควน้ ละโว้  เป็นแควน้ ทีม่ ีพฒั นาการสบื เน่ือง  ละโว้มีความเจริญรุ่งเรืองทางด้าน มาเปน็ เวลาหลายรอ้ ยปแี ละเปน็ วฒั นธรรมโดยเฉพาะอย่างยิ่ง แควน้ ท่ีมคี วามเขม้ แขง็ ทางดา้ น พระพุทธศาสนามีความ กาลังทหารอกี ด้วย เจรญิ รงุ่ เรอื งมากท่ีสุด  เคยเปน็ ทต่ี ้งั ชมุ ชนโบราญหลาย  ต่อมาละโว้ได้รับวัฒนธรรมตา่ งๆ แหง่ ได้แก่ ชมุ ชนโบราณที่ จากอาณาจักรขอมซง่ึ อยใู่ กล้เคยี ง อาเภออู่ทองและชุมชนโบราณที่ และละโวเ้ รมิ่ ลดความสาคัญลงทา อาเภอเมอื งสุพรรณบรุ ี ให้เมืองอโยธยาซง่ึ เคยข้ึนต่อละโว้ ค่อยๆพัฒนากลายเป็นชุมชนใหญ่ แทนละโว้

อาณาจกั รอยธุ ยาเกดิ ข้ึนจาก ความรว่ มมือของแคว้นสุพรรณภูมิ (สุพรรณบรุ )ี และแควน้ ละโว้ (ลพบรุ )ี ท้งั สองแคว้นเปน็ ศูนย์รวมอ้านาจทางการเมืองในบริเวณภาค กลางของประเทศไทยในปจั จุบนั

ในการสถาปนากรุงศรีอยุธยาเปน็ ราชธานี (ท้าเลทตี่ ้ังของอยุธยามีความเหมาะสมตอ่ การเป็นศนู ยก์ ลางอาณาจกั ร) ใน พ.ศ. 1893 ของสมเดจ็ พระรามาธิบดที ่ี 1 (อูท่ อง) ซ่ึงเป็นพระนามภายหลังได้ กระท้าพธิ บี รมราชาภิเษกแล้ว เป็นพิธเี สวยราชสมบัตขิ องพระมหากษัตริย์ด้วยการสรง นา้ พระพุธมนต์ศักดิส์ ทิ ธ์ิ ปรากฏหลักฐานว่ากรงุ ศรอี ยุธยาตั้งขน้ั ในเมืองเกา่ เดิมท่ีช่อื ว่า อโยธยา ซึง่ มีมาก่อนหรืออโยธยาศรรี ามเทพนคร มีมาก่อนท่ีพระเจ้าอ่ทู องจะสร้างกรุง ศรอี ยุธยาจะเหน็ ไดจ้ ากซากเมืองทีย่ ังหลงเหลือร่องรอยใหเ้ ห็น เชน่ วัดอโยธยา(วัด เดมิ )วดั ใหญ่ชยั มงคลวัดพนญั เชงิ ซึง่ ประดษิ ฐานพระพทุ ธรูปขนาดใหญ่ ศลิ ปะแบบอู่ ทอง สันนษิ ฐานว่าสรา้ งขน้ึ กอ่ นกรงุ ศรีอยุธยา 26 ปี

ประวตั ิความเปน็ มาของพระเจ้าอู่ทอง สมเด็จพระรามาธิบดที ี่ 1 (อทู่ อง)ผู้สถาปนากรงุ ศรอี ยุธยา มพี ระนามเดมิ ว่า พระเจ้าอูท่ อง ไม่ปรากฏหลกั ฐานชัดเจนว่า พระองคส์ บื เชอ้ื สายมาจากราชวงศ์ใด

ปัจจยั ส้าคญั ในการสถาปนากรุงศรีอยุธยาเปน็ ราชธานี 1.สมเดจ็ พระรามาธบิ ดที ี่ 1เคยเปน็ ราชบตุ รเขยของเจ้าครองแควน้ สพุ รรณบุรีมา กอ่ น และเมอื งลพบุรซี ง่ึ มีความสา้ พันธ์ฉันเครือญาติท่ีส้าคญั และให้การสนับสนุน 2.บริเวณที่ต้ังของกรงุ ศรอี ยุธยา มีลักษณะเปน็ เกาะมแี มน่ ้าล้อมรอบ 3 สาย ตวั เกาะมีก้าแพงเมอื งล้อมรอบอีกชน้ั หนึ่ง ในระยะแรกที่สรา้ งเมือง กา้ แพงเมอื งทา้ จากดนิ ต่อมาเปลีย่ นเป็นอฐิ สมัยสมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิ ก้าแพงมีความยาวประมาณ 12.5 กโิ ลเมตร หนา 5 เมตร มปี อ้ ม ปนื ประจ้าอยูโ่ ดยรอบ 16 ป้อม มีประตูเมือง 18 ประตู

แม่น้า 3สายหลกั ลพบรุ ี ปา่ สกั เจ้าพระยา

ไหลบรรจบกนั และล้อมรอบราชธานี จึงเปรียบ เหมอื นปราการธรรมชาติที่ปอ้ งกันอยุธยาจากการ รุกรานของข้าศึก

ปจั จัยความมั่นคงและความเจรญิ รงุ่ เรอื ง ของอาณาจักรอยุธยา 1.แหลง่ อารยธรรมดัง้ เดิม 2.สภาพภมู ิประเทศ 3.ประโยชน์ของทรัพยากรน้า 4.ลักษณะภมู อิ ากาศ 5.การตั้งอยู่กึ่งกลางเส้นทาง เดินเรือ 6.ทรพั ยากรธรรมชาติ 7.พระปรีชาสามารถของ พระมหากษัตริย์

พระปรีชาสามารถของพระมหากษัตรยิ ์ 1. การเป็นนกั บรหิ ารปกครอง 2. การเป็นนกั รบ 3. การเปน็ เอกอคั รศาสนูปถัมภกและผนู้ าด้าน ศลิ ปวัฒนธรรม

แบบทดสอบ

1. ใครเป็นผู้สถาปนานาอาณาจกั ร อยุธยา พระเจา้ อ่างทอง พระเจา้ อทู่ อง พระเจา้ ปิ่นทอง





2. แม่น้าท่รี อบล้อมกรุงศรีอยธุ ยา มกี ่ี สาย 3 สาย 2 สาย 1 สาย





3. แคว้นทีไ่ มใ่ ช่แคว้นสาคัญของอาณาจักร อยุธยา ละโว้ สพุ รรณภมู ิ ทาราวดี





4. อาณาจักรอยธุ ยาสถาปนาในปี พ.ศ.ใด 1894 1893 1892





5. พระนามของกษตั ริยอ์ งคแ์ รกของอาณาจักร อยธุ ยา คอื สมเดจ็ พระรามาธบิ ดที ี่ 1 สมเด็จพระรายาธบิ ดที ี่ 1 สมเด็จพระรามาธบิ ดี





จบแล้วครบั ขอบคุณสาหรบั การเรียนรูค้ รบั