สังคมศึกษา สค21001

144 3. กฎบตั รอาเซียน กฎบัตรอาเซียนเปรียบเสมือนรัฐธรรมนูญของอาเซียนที่จะทําใหอาเซียนมีสถานะเปนนติ บิ คุ คล เปนการวางกรอบทางกฎหมายและโครงสรางองคกรใหกบั อาเซยี น ผูน าํ อาเซยี นไดลงนามรับรองกฎบัตรอาเซียนในการประชุมสุดยอดอาเซียน คร้ังที่ 13 เม่ือวันที่ 20 พฤศจิกายน 2550 ในโอกาสครบรอบ 40 ป ของการกอ ตง้ั อาเซียน ณ ประเทศสิงคโปร เพ่ือใหประชาคมโลก ไดเหน็ ถึงความกา วหนาของอาเซยี นทจี่ ะกา วเดินไปดว ยกนั อยา งม่ันใจระหวางประเทศสมาชิกทั้ง 10 ประเทศ และถือเปนประวัตศิ าสตรจ ะปรับเปล่ียนอาเซยี นใหเปนองคกรที่มีสถานะเปนนิติบุคคลในฐานะที่เปนองคกร ระหวางรัฐบาล ทงั้ น้ปี ระเทศสมาชกิ ไดใหส ตั ยาบันเปน กฎบตั รอาเซยี นครบทงั้ 10 ประเทศแลว เม่ือวันท่ี 15 พฤศจกิ ายน 2551 ดงั น้นั กฎบัตรอาเซียนจึงมีผลบงั คับใชต งั้ แตว ันที่ 15 ธันวาคม 2551 เปน ตนไป วัตถปุ ระสงคของกฎบัตรอาเซียน 1. เพื่อใหองคกรท่ีมีประสิทธิภาพ มีประชาชนเปนศูนยกลางและเคารพกฎกติกาในการ ทํางานมากข้นึ 2. เพอื่ เสริมสรา งกลไกตรวจสอบเฉพาะและตดิ ตามการดําเนนิ การตามความตกลงตา งๆ ของ ประเทศสมาชิก ใหม ผี ลเปนรูปธรรม 3. เพอ่ื ปรบั ปรุงโครงสรางการทาํ งานและกลไกตาง ๆ ของอาเซยี นใหมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเพิม่ ความยดื หยุนในการแกไขปญหา 4. ความรว มมือดา นเศรษฐกิจ ความรว มมอื ดานเศรษฐกิจของอาเซียนเร่ิมมีเปา หมายชัดเจนเรมิ่ นําไปสกู ารรวมตวั ทางเศรษฐกิจของ ประเทศในภมู ิภาคอาเซียน นับตั้งแตการจัดต้ังเขตการคาเสรีอาเซียน (AFTA) ข้ึนและนับแตน้ันมากิจกรรม อาเซียนไดข ยายครอบคลุมไปสูทกุ สาขาหลักทางเศรษฐกิจ รวมท้ังในดานการคาสินคาและบริการการลงทุน มาตรฐานอุตสาหกรรมและการเกษตรกรรม ทรัพยสินทางปญญา การขนสง พลังงาน และการเงิน การคลงั เปนตน ความรว มมอื ทางเศรษฐกจิ ของอาเซยี นที่สาํ คญั มีดังน้ี 4.1 เขตการคาเสรอี าเซยี น (ASEAN Free Trade Area หรือ AFTA) เขตการคา เสรอี าเซยี น หรือ AFTA เปนขอตกลงทางการคาสําหรับสินคาท่ีผลิตภายในประเทศ สมาชิกอาเซียนท้ังหมด ทําข้ึนเม่ือป พ.ศ. 2535 มีวัตถุประสงคเพ่ือเพ่ิมขีดความสามารถในการแขงขันของ อาเซียน ในฐานะท่เี ปน การผลิตที่สาํ คัญในการปอ นสนิ คา สตู ลาดโลก โดยอาศัยการเปด เสรดี า นการคา การลด ภาษี และยกเลิกอุปสรรคขอ กดี ขวางทางการคา ทมี่ ิใชภาษี

145 4.2 เขตการลงทนุ อาเซียน (ASEAN Investment Area หรอื AIA) ทีป่ ระชุมสุดยอดอาเซียนครัง้ ท่ี 5 เม่อื เดอื นธนั วาคม 2538 ที่กรุงเทพฯ ไดเห็นชอบใหจัดตั้งเขต การลงทนุ อาเซียน เปน เขตการลงทุนเสรีที่มีศักยภาพโปรงใสเพื่อดึงดูดนักลงทุนทั้งจากภายในและภายนอก ภูมิภาค ความตกลงครอบคลุมการลงทุนในอุตสาหกรรม 5 สาขา คือ สาขาอุตสาหกรรมการผลิต เกษตร ประมง ปาไม และเหมืองแร และภาคบริการท่ีเกี่ยวเนื่องกับ 5 สาขาการผลิตดังกลาว ยกเวนการลงทุนดาน หลกั ทรพั ยและการลงทุนในดา นซ่งึ ครอบคลุมโดยความตกลงอาเซียนอื่น ๆ 4.3 ความรเิ ริ่มเพือ่ การรวมตวั ของอาเซยี น (Initiative for ASEAN Integration หรอื IAI) การรวมตัวของประเทศสมาชกิ เพ่อื ลดชองวา งดานการพัฒนาระหวางประเทศสมาชิกเกา (ไทย มาเลเซีย ฟลิปปนส สิงคโปร บรูไน อินโดนีเซีย) กับสมาชิกใหมของอาเซียน (สหภาพพมา สาธารณรัฐ ประชาธิปไตยประชาชนลาว ราชอาณาจักรกัมพูชา และสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม) โดยใหประเทศ สมาชกิ เกา รว มกนั จดั ทาํ โครงการใหค วามชว ยเหลอื แกป ระเทศใหม ครอบคลมุ 4 ดาน ไดแ ก โครงสรางพ้นื ฐาน การพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ย เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร 4.4 ความรว มมือดา นอุตสาหกรรม (ASEAN Industrial Cooperation Scheme หรือ AICO) ความรว มมอื ดา นอุตสาหกรรมของอาเซยี น เปน โครงการความรวมมือท่ีมุงสงเสริมการลงทุนใน อตุ สาหกรรมทใี่ ชเ ทคโนโลยเี ปนฐานการผลติ โดยยดึ หลกั ของการใชทรพั ยากรรวมกัน การแบงสวนการผลิต ตามความสามารถ และความถนัด 4.5 กรอบความตกลงดานการคาบริการ (ASEAN Framework Agreement on Services หรือ AFAS) เปน การกาํ หนดกรอบการเปด เสรกี ารคา การบรกิ ารในสาขาการบริการตาง ๆ ของอาเซียน โดยจัดทําขอผูกพันในดานการเปดตลาด (market access) การใหการปฏิบัติเย่ียงคนในชาติ (National Treatment) และดานอื่น ๆ (additional commitments) นอกจากน้ี สมาชกิ อาเซียนยงั ตองเรงรดั เปดตลาด ในสาขาบรกิ ารทเ่ี ปนสาขาสําคญั 5 สาขา ไดแก สาขาโทรคมนาคมและเทคโนโลยสี ารสนเทศ สาขาสขุ ภาพ สาขา การทอ งเทย่ี ว สาขาการบนิ และสาขาบริการโลจิสติกส ท้ังนี้เพื่อใหอาเซียนมีความพรอมในการกาวไปสูการ เปนประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนในป 2558 ตอ ไป 4.6 ความรวมมือดานเทคโนโลยีสารสนเทศและอิเล็กทรอนิกส (e-ASEAN Framework Agreement) ผูนําของอาเซียน ท้ัง 10 ประเทศ รวมกันลงนามในกรอบความตกลงดานอิเล็กทรอนิกสของ อาเซียน ซ่ึงเปนขอตกลงท่ีกําหนดแนวทางเสริมสรางความรวมมือระหวางประเทศสมาชิกอาเซียนในดาน เทคโนโลยีสารสนเทศและส่อื สาร (Information Technology and Communication-ICT) เพือ่ พัฒนาเทคโนโลยสี ารสนเทศและสื่อสาร ในภูมิภาคใหสอดคลองกันและเปนไปในทิศทางเดียวกัน โดยมี มาตรการท่ีครอบคลุมทง้ั 5 ดานดงั น้ี

146 1) การพัฒนาเชื่อมโยงโครงสรางพ้ืนฐานดานเทคโนโลยีสารสนเทศของอาเซียน (ASEAN Information Infrastructure) ใหส ามารถตดิ ตอถึงกันไดอ ยางท่วั ถึงกันและดว ยความเร็วสงู 2) การอํานวยความสะดวกดานพาณิชยอิเล็กทรอนิกส (e-Commerce) โดยการออกกฏหมาย และระเบียบดานพาณิชยอิเล็กทรอนิกสท่ีสอดคลองกับมาตรฐานระหวางประเทศ และมีระบบรักษาความ ปลอดภยั ที่เปนมาตรฐานสากล เพ่ือสรางความเช่ือม่ันแกผูบริโภค 3) สงเสรมิ และเปด เสรดี านการคา สินคา บริการ และการลงทุนดานเทคโนโลยีสารสนเทศและ การสือ่ สาร (ICT) โดยประเทศสมาชิกอาเซียนจะยกเลิกภาษีและอุปสรรคทางการคาไมใชภาษีสําหรับสินคา ICT 4) สรางสังคมอิเล็กทรอนิกส (e-Society) เสริมสรางความสามารถและพัฒนาอิเล็กทรอนิกสเพ่ือ ประโยชนต อ สังคม 5) สรางรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส (e-Government) สงเสริมใหมีการใช ICT ในการบริการของ ภาครฐั ใหม ากข้นึ 4.7 ความรวมมือดา นการเงินการคลัง (Financial Cooperation) เปนกรอบความตกลงความรว มมือท่ีเนนการสรางกลไกการสนับสนุนเกื้อกูลระหวางกันในเร่ือง การเงินการคลงั ของประเทศสมาชิกเพื่อดแู ลสภาวะเศรษฐกจิ ดา นการเงนิ 1) อาเซียนไดจัดต้ังระบบระวังภัยอาเซียน (ASEAN Surveillance Process) ขึ้น เม่ือวันที่ 4 ตุลาคม 2541 เพือ่ สอดสองดูแลสภาวะเศรษฐกิจและการเคล่ือนยา ยเงินทุนในภูมิภาค โดยใหมีการหารือและ แลกเปล่ยี นขอคิดเห็นเกี่ยวกบั ภาวะเศรษฐกิจในประเทศสมาชิกในภูมิภาค และในโลก โดยธนาคารพัฒนา เอเชีย (ADB) ไดส นับสนนุ และใหค วามชว ยเหลือทางวชิ าการและเงนิ ทนุ โดยการจดั การฝก อบรมดานเทคนิคแก เจา หนาทีป่ ระเทศสมาชิก และในการจัดต้ัง ASEAN Surveillance Technical Support Unit ในสํานักงาน เลขาธิการอาเซยี นเพื่อสนับสนุนระบบดงั กลา ว 2) การเสรมิ สรา งกลไกสนับสนุนและเก้อื กลู ระหวางกันในภูมิภาคเอเชียตะวันออก (Enhancing self-help and support mechanism in East Asia) โดยไดก าํ หนดแนวทางความรวมมือกับ จีน ญี่ปุน และ เกาหลีใต ท่สี ําคัญ ไดแ ก จัดทําความตกลงทวภิ าคดี านการแลกเปล่ียนการซ้ือ-ขายคืนเงินตราหรือหลักทรัพย ตา งประเทศ หารือเกีย่ วกบั การจัดตั้งระบบเตอื นภัยในภูมภิ าค และการแลกเปล่ียนการหารือเกี่ยวกับภาวะ เศรษฐกจิ ในภูมภิ าค 3) ความริเร่ิมเชียงใหม (Chiang Mai Initiative) ซึ่งไดจัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2543 เปนการปรับปรุงความตกลงแลกเปล่ียนเงินตราอาเซียน (ASEAN Swap Arrangement - ASA) ในดานโครงสราง รูปแบบและวงเงิน และใหเสริมดวยเครือขายความตกลงทวิภาคีระหวาง ประเทศอาเซียนกับจีน ญี่ปุนและสาธารณรัฐเกาหลี (Bilateral Swap Arrangment-BSA) โดยไดขยายให ASA รวมประเทศอาเซยี นทั้ง 10 ประเทศแลว

147 4.8 ความรวมมือดานการเกษตรและปาไมข องอาเซยี น และอาเซียน + 3 (สาธารณรัฐประชาชน จีน สาธารณรฐั ประชาชนเกาหลี และญปี่ นุ ) เปนโครงการความรว มมือระหวา งอาเซียน และประเทศอาเซียน + 3 (สาธารณรัฐประชาชนจีน สาธารณรฐั ประชาชนเกาหลี และญ่ีปุน) ท่ีครอบคลุมความรว มมอื ในดา นการประมง ปาไม ปศุสัตว พืช และ อาหารการเกษตร เพ่ือสง เสรมิ ความม่ันคงทางดานอาหารและความสามารถในการแขงขันของอาเซียนในดาน อาหารและผลผลิตปาไม 4.9 ความรว มมือดา นการขนสง เปนกรอบความตกลงท่ีเนนการอํานวยความสะดวกในการขนสงทั้งสินคาและบริการรวมกัน ระหวางประเทศสมาชกิ ที่จะสง ผลใหสภาพเศรษฐกิจโดยรวมในภูมิภาคเจริญเติบโตอยา งรวดเร็ว 1) โครงการพัฒนาทางหลวงอาเซียน (ASEAN Highway Network Project) ลักษณะของ โครงขา ยทางหลวงอาเซยี น คือ มที างหลวงครอบคลมุ 23 สาย ท่วั ทง้ั ภมู ิภาคอาเซียน และจัดทํามาตรฐานทาง หลวงอาเซียน (ปายจราจร สญั ญาณ และระบบหมายเลข)ใหเ ปนแบบเดยี วกัน 2) การอํานวยความสะดวก ในการขนสงสินคาผานแดน มีวัตถุประสงคใหประเทศสมาชิก อาเซียนอนุญาตใหรถยนตขนสงท่ีจดทะเบียนในประเทศสมาชิกหนึ่งสามารถขนสงสินคาผา นแดน ไปยังอีก ประเทศหนึ่งได 3) การเปด เสรบี รกิ ารขนสง เฉพาะสินคาของอาเซียน มวี ตั ถปุ ระสงคท ี่จะสงเสริมการขนสงสินคา ในอาเซียนดว ยกนั 4) การเปด เสรบี ริการขนสง ผูโดยสารทางอากาศของอาเซียน เปนการสงเสริมอุตสาหกรรมการ ทองเที่ยวและการสงออกสินคาของไทยและสอดคลองกบั นโยบายของรัฐบาลที่ตอ งการใหมีการเปด เสรกี ารบิน และสงเสรมิ ใหประเทศไทยเปน ศูนยก ลางการบินในภมู ิภาคน้ีดวย 4.10 ความรว มมอื ดานพลังงานในอาเซียน (ASEAN Energy Cooperation) เพ่ือเสริมสรางความม่ันคงและความย่ังยืนในการจัดหาพลังงาน การใชพลังงานอยางมี ประสิทธภิ าพในภูมิภาคอาเซียน และการจดั การดานความตองการพลงั งานอยางเหมาะสม โดยคํานงึ ถงึ ปจจยั ดานสภาพสงิ่ แวดลอม และการชวยเหลอื กันในการแบง ปนปโตรเลียมในภาวะฉกุ เฉนิ 4.11 ความตกลงดา นการทอ งเทีย่ วอาเซียน (ASEAN Tourism Agreement) เปนความรวมมือเพ่ือสงเสริมใหอาเซียนเปนจุดหมายปลายทางการทองเท่ียว โดยเนนความ รวมมอื ใน 7 ดาน คือ การอาํ นวยความสะดวกการเดินทางในอาเซียนและระหวางประเทศ การอํานวยความ สะดวกดานขนสง การขยายตลาดการทอ งเทย่ี ว การทองเที่ยวที่มีคณุ ภาพ ความปลอดภยั และความมนั่ คงของการทอ งเทีย่ ว การตลาดและการสงเสริมรว มกัน และการพัฒนาทรัพยากร มนุษย ซึ่งตอมาการตกลงดานการทองเที่ยวอาเซียนนี้ยังไดขยายไปยังประเทศอาเซียน +3 (สาธารณรัฐ ประชาชนจีน สาธารณรัฐประชาชนเกาหลี และญี่ปุน) เรียกวา “ความรวมมือดานการทองเท่ียวในกรอบ อาเซียนและอาเซยี น +3 โดยใหประเทศอาเซียน +3 เสนอแนวทางความรว มมอื กับประเทศสมาชิกอาเซียนท่ี ชัดเจนเพอ่ื สงเสริมความรว มมอื ระหวา งกัน

148 5. ประโยชนและผลกระทบตอประเทศไทย 5.1 ประโยชนท ่ีประเทศไทยไดรับจากการเขา รว มประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น หากอาเซยี นสามารถสรางประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนไดสาํ เร็จตามเปาหมายที่ตั้งไว ประเทศไทยจะ ไดประโยชนหลายประการ เชน 1) ขยายการสง ออกและโอกาสทางการคา จากการยกเลิกอุปสรรคภาษีและท่ีมิใชภาษีจะเปด โอกาสใหส นิ คาเคลอ่ื นยายเสรี 2) คาดวาการสงออกไทยไปอาเซียนจะสามารถขยายตัวไดไมต าํ่ กวา 18 - 20% ตอป 3) เปดโอกาสการคาบริการ ในสาขาที่ไทยมีความเขมแข็ง เชน ทองเที่ยว โรงแรมอาหาร และสุขภาพ ทําใหไ ทยมรี ายไดจ ากการคา บรกิ ารจากตางประเทศเพมิ่ ขึน้ 4) สรางเสริมโอกาสการลงทุน เม่ือมีการเคล่ือนยายเงินทุนไดเสรีย่ิงขึ้น อุปสรรคการลงทุน ระหวางอาเซียนจะลดลง อาเซียนจะเปน เขตการลงทนุ ท่นี าสนใจทัดเทียมประเทศจีนและอนิ เดยี 5) เพิ่มพนู ขดี ความสามารถของผูประกอบการไทย เมือ่ มกี ารใชท รพั ยากรการผลิตรวมกัน/เปน พันธมิตรทางธุรกิจรวมกับอาเซียนอื่น ๆ ทําใหเกิดความไดเปรียบเชิงแขงขัน (Comparative Advantage) และลดตน ทนุ การผลติ 6) เพม่ิ อํานาจการตอ รองของไทยในเวทกี ารคา โลก สรา งความเช่ือมน่ั ใหป ระชาคมโลก 7) ยกระดับความเปน อยูข องประชาชนในประเทศ ผลการศกึ ษา แสดงวา AEC จะทําใหร ายไดท่ี แทจ ริงของอาเซียนเพม่ิ ขึน้ รอยละ 5.3 หรือคดิ เปนมลู คา 69 พนั ลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ 5.2 ผลกระทบจากประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียน ถงึ แมป ระเทศไทยจะไดประโยชนจ ากการเขา รว มประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น (AEC) แตประเทศไทย ก็ไดรับผลกระทบดวยเชน กนั เชน 1) การเปดตลาดเสรกี ารคาและบรกิ ารยอ มจะสง ผลกระทบตอ อุตสาหกรรมและผปู ระกอบการใน ประเทศทมี่ ขี ีดความสามารถในการแขง ขันต่าํ 2) อตุ สาหกรรมและผูประกอบการในประเทศตอ งเรง ปรับตัว

149 กจิ กรรมทา ยบทที่ 3 เศรษฐศาสตร กิจกรรมที่ 1 ใหผ ูเรียนตอบคาํ ถามตอไปน้ี เพ่อื เสรมิ ความรูจากในหนงั สือเรยี น โดยถามจากผรู ู 1.1 ใหผูเ รยี นศึกษาคนควาเร่อื ง สถานการณเ ศรษฐกจิ ไทยปจ จบุ นั เปนอยางไร มจี ดุ ออ น จดุ แขง็ อยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... 1.2 เพ่ือปอ งกันถูกเอาเปรียบการใชส ินคา หรือรับบริการทานมวี ิธีปอ งกนั หรือแกไ ขอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... กจิ กรรมที่ 2 ถาผูเรียนเปนผูผลิตในระบบเศรษฐกิจ ทานคิดวาทานจะผลิตอะไรใน ชุมชนที่คาดวาจะมีผลกําไรเพียงพอตอการดําเนินชีวิต และจะใช ปจจยั การผลติ และกระบวนการผลิตอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................

150 กิจกรรมที่ 3 ใหผูเรียนตอบคําถามตอ ไปน้ี 3.1 เศรษฐศาสตร หมายถึงวชิ าทว่ี า ดวยการศึกษาอะไร มคี วามสาํ คัญอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... 3.2 ความตองการ (Wants) ในวชิ าเศรษฐศาสตรห มายถงึ อะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... 3.3 คณุ ธรรมของผผู ลติ มอี ะไรบาง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ...................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 3.4 ระบบเศรษฐกิจแบบผสมหมายถงึ อะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

151 กิจกรรมที่ 4 จงเลือกคําตอบทีถ่ ูกทีส่ ุดเพียงคําตอบเดยี ว 1. วิชาเศรษฐศาสตรสว นใหญเ ปน เรอ่ื งเกีย่ วกบั ส่งิ ใด ก. การผลติ สินคา ข. การใหบ ริการ ค. การใชทรัพยากร ง. การทํามาหากินในชวี ิตประจาํ วนั 2. การแขงขนั ทางการคาจะกอ ใหเ กดิ ผลดที างเศรษฐกิจอยางไรบาง ก. พอ คา จะไดก ําไรจากการขายสนิ คา ข. ปอ งกันไมใหรฐั บาลเขาไปควบคุมในกิจการคา ค. ชวยปอ งกันการคากําไรเกนิ ควร ง. ประชาชนใชส นิ คามากขน้ึ 3. ขอ ใดทแี่ สดงวาผบู รโิ ภคนําวชิ าเศรษฐศาสตรมาใชในชวี ิตประจาํ วนั ก. ซอ้ื สินคาเฉพาะทีจ่ ําเปนและราคาไมแพง ข. กกั ตนุ สนิ คาเมือ่ รวู า จะขน้ึ ราคา ค. เลอื กซอ้ื สนิ คา ทีถ่ ูกทสี่ ุด ง. ซ้ือสินคา จากการโฆษณา 4. ขอใดอธิบายความหมายของ “ระบบเศรษฐกจิ ” ไดถกู ตอ งมากท่สี ุด ก. สงั คมที่มแี นวปฏิบัติทางเศรษฐกิจภายใตร ปู แบบเดียวกนั ข. สังคมทีอ่ นญุ าตใหเ อกชนเปนเจา ของปจจัยการผลิต ค. สงั คมท่ีใชก ลไกของราคาเขา มาแกไ ขปญ หาเศรษฐกจิ ง. สังคมที่มีการผลติ ภายใตการควบคุมของรัฐบาล 5. ประเทศไทยตองกเู งนิ จากสถาบันการเงินระหวางประเทศ เพื่อมาแกไ ขสภาวะเศรษฐกจิ จาก สถาบนั การเงนิ ในขอ ใด ก. โอเปค (OPEC) ข. ไอ เอ็ม เอฟ (IMF) ค. อีซี (EC) ง. อาเซียน (ASEAN)

152 กจิ กรรมท่ี 5 ใหผ ูเรยี นพูดคุยกบั เพ่ือนและสรปุ สาระสาํ คญั ของการศึกษาเอกสารเรือ่ งประชาคมเศรษฐกิจ อาเซียนในแบบบันทกึ ทกี่ าํ หนด แบบบันทกึ 1. ใหส รุปความสําคัญของประเทศไทยที่ไดร บั จากการเปน ประเทศสมาชกิ ประชาคม เศรษฐกจิ อาเซยี น ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 2. กิจกรรมทางเศรษฐกจิ ใดบา งที่ประเทศตอ งเขา รวมกับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 3. ใหอ ธบิ ายถงึ ประโยชนท ป่ี ระเทศไทยจะไดร ับจากการเปน สมาชิกประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน 1 ขอ ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

153 บทที่ 4 การเมืองการปกครอง สาระสําคญั รัฐธรรมนูญเปนหัวใจสําคัญของระบอบประชาธิปไตย กลาวคือ เปนกฎหมายสูงสุด วาดวยการจัด ระเบียบการปกครองโดยยึดม่ันหลักการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข มรี ปู แบบการปกครองแบบอาํ นาจอธิปไตย ซ่ึงเปน อํานาจสูงสดุ ในการปกครองประชาชนและการใชอํานาจตอง เปนไปตามรฐั ธรรมนญู โดยมีบทบญั ญัติกฎหมายรองรับ ประชาชนจงึ ตอ งมหี นา ที่ปฏิบตั ติ นตอ บานเมอื งตามท่ี กําหนดไวใ นกฎหมายรัฐธรรมนูญ ผลการเรยี นรทู ่ีคาดหวงั 1. อธบิ ายสาระสาํ คัญของรัฐธรรมนูญและการปกครองในระบอบประชาธปิ ไตยอันมีพระมหากษัตริย ทรงเปนประมุข 2. ตระหนักในปญ หาการไมป ฏิบตั ติ ามกฎหมาย 3. มีสวนรวมสงเสริมและสนับสนุนทางการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษตั ริยท รงเปน ประมขุ ขอบขา ยเนอื้ หา เร่ืองที่ 1 การเมืองการปกครองทีใ่ ชอ ยูใ นปจจุบันของประเทศไทย 1.1 การปกครองในระบอบประชาธิปไตย 1.2 รฐั ธรรมนญู ของไทย 1.3 กฎหมายและหนา ที่ของพลเมือง เร่อื งที่ 2 เปรียบเทยี บรูปแบบทางการเมืองการปกครองระบอบประชาธิปไตยและระบอบอ่ืน ๆ

154 เร่ืองที่ 1 การเมืองการปกครองท่ีใชอยูในปจจบุ ันของประเทศไทย ประเทศไทยไดยึดหลักการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข มีรัฐธรรมนูญการปกครองแผนดินมาต้ังแตพุทธศักราช 2475 จนถึงรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศกั ราช 2550 เปนแนวทางสาํ คัญตลอดมา 1.1 การปกครองในระบอบประชาธิปไตย การปกครองในระบอบประชาธปิ ไตย หมายถึง การปกครองท่ปี ระชาชนมีอาํ นาจสูงสุดหรือแบงการ ปกครองของประชาชนโดยประชาชนและเพื่อประชาชน อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุขและทรงอยูใต รัฐธรรมนูญ หลักการสาํ คัญของการปกครองระบอบประชาธิปไตย เปาหมายของการปกครองระบอบประชาธิปไตยเพ่ือจัดระเบียบการอยูรวมกันของผูคนใน ลักษณะทเี่ ออื้ อาํ นวยประโยชนต อประชาชนทกุ คนในรัฐ ใหค วามคุม ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพอยางเสมอภาคและ ยุติธรรม มหี ลักการสําคัญดังน้ี 1. มรี ฐั ธรรมนญู เปนกฎหมายสูงสุดที่ใชใ นการปกครองประเทศ ซึ่งไดกําหนดความสัมพันธระหวาง สถาบันการเมอื ง การปกครองและประชาชน รวมถึงสิทธเิ สรีภาพและหนาทขี่ องประชาชนทุกคน 2. มีอํานาจสูงสุดในการปกครอง คือ อํานาจอธิปไตย ประกอบดวย อํานาจนิติบัญญัติ อํานาจ บริหารและอํานาจตุลาการในระบอบประชาธิปไตย ประชาชนมอี ํานาจสูงสุดในการปกครองประเทศและการ ใชอาํ นาจตองเปนไปตามรัฐธรรมนูญท่ีกาํ หนด 3. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยใหถอื วาเสยี งขา งมากหรือเหตุผลของคนสวนใหญเปนมติที่ ตองยอมรบั 4. มีความเสมอภาค โดยประชาชนทกุ คนมสี ทิ ธิเทา เทยี มกันในทุกๆ ดาน เพราะทุกคนอยูภายใต การปกครองของรฐั ธรรมนูญฉบบั เดียวกัน รูปแบบของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย รูปแบบของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย แบงอํานาจในการบริหารประเทศออกเปน 3 สวน รวมเรยี กวา “อาํ นาจอธปิ ไตย” ประกอบดวย 1. อาํ นาจนิตบิ ัญญตั ิ พระมหากษตั ริยท รงเปนผใู ชพ ระราชอํานาจนิตบิ ญั ญตั ผิ านทางรฐั สภา ซึ่งเปน อํานาจทีใ่ ชใ นการตรากฎหมาย ควบคุมการบริหาราชการแผนดินของฝายบริหารและกําหนดนโยบายใหฝาย บริหารปฏิบัติ สถาบันทางการเมืองที่เกี่ยวของกับอํานาจนิติบัญญัติ ไดแก รัฐสภา ประกอบดวย สภา ผูแทนราษฎรและวุฒิสภา และใหถือวารัฐสภาเปนตัวแทนของประชาชนทั้งประเทศและเปนผูรักษา ผลประโยชนของประชาชน

155 2. อํานาจบริหาร พระมหากษัตริยทรงเปนผูใชพระราชอํานาจบริหารผานทางรัฐบาลหรือ คณะรฐั มนตรี มีหนาทีใ่ นการวางนโยบาย กาํ หนดเปา หมายดาํ เนนิ กจิ การตางๆ ของรฐั เพ่ือบาํ บัดทกุ ขบ ํารุงสุข ของประชาชน ดวยเหตนุ ้ีอํานาจบริหารจงึ มคี วามสําคญั ตอระบบการปกครองของรัฐ 3. อํานาจตุลาการ พระมหากษตั ริยท รงเปนผูใ ชพ ระราชอํานาจตลุ าการฝายทางศาล มีอํานาจ หนา ท่ีรกั ษาความยุตธิ รรมตามที่กฎหมายกาํ หนด รักษาเสรีภาพของบคุ คล ปองกันและแกไ ขมใิ หบุคคลลวงลํ้า เสรีภาพตอ กัน ตลอดจนคอยควบคุมมิใหเจา หนาทข่ี องรัฐใชอ ํานาจเกินขอบเขต การกําหนดใหมีการแยกใชอํานาจอธิปไตย 3 สวน และมีสถาบัน รัฐสภา รัฐบาลและศาล คอย รับผิดชอบเฉพาะสว น ทง้ั นี้เปนไปตามหลกั การประชาธิปไตยท่ีไมต องการใหม ีการรวบอํานาจ แตตอ งใหมกี าร ถวงดุลอํานาจซึ่งกันและกัน เปนการปองกันมิใหเกิดการใชอํานาจแบบเผด็จการ ยกตัวอยางเชน ถาให คณะรฐั มนตรีใชอํานาจนิติบัญญัติและอํานาจบริหาร คณะรัฐมนตรีก็อาจจะออกกฎหมายที่ไมสอดคลองกับ ความตองการของประชาชน และเม่ือนํากฎหมายน้ันมาบังคับใชก็จะไมเกิดประโยชนตอทุกฝายโดยเฉพาะ ประชาชน ดงั นน้ั การบริหารประเทศไทยทั้ง 3 สถาบันจึงเปนหลักประกันการคานอํานาจซึ่งกันและกัน และ ประการสาํ คัญเปน การปองกันการใชอํานาจเผด็จการ ความสัมพนั ธร ะหวา งรฐั บาลกับประชาชนในระบอบประชาธปิ ไตย ดังไดก ลา วแลว วาการปกครองแบบประชาธปิ ไตย ประชาชนเปนผูมีอํานาจสูงสุด มีสิทธิเสรีภาพ และหนาท่ีตามกฎหมายกาํ หนด ที่สําคญั คือประชาชนเลือกผูแ ทนราษฎรซึ่งสงั กดั พรรคการเมอื งและรฐั บาลมา จากผูแทนราษฎรตามท่ีกําหนดไวในกฎหมายรัฐธรรมนูญดังน้ัน รัฐบาลกับประชาชนจึงมีความเกี่ยวพันกัน ตลอดเวลา กลาวคือ รัฐบาลก็มีหนาท่ีออกกฎหมายบริหารประเทศตามเจตนารมณของประชาชน จึงตอง อาศัยความสัมพันธกับประชาชนอยางใกลชิด เชน คอยสํารวจตรวจสอบปญหาและความตองการของ ประชาชนอยูเสมอและตองปฏิบัติตอประชาชนอยางเสมอภาคกันทุกคน ขณะเดียวกันประชาชนก็ตอง ประพฤติปฏิบัติตนตอบานเมืองตามท่ีกําหนดไวในกฎหมายรัฐธรรมนูญเหมือนกัน จึงอาจกลาวไดวา ความสัมพันธระหวางรัฐบาลกับประชาชนในระบอบประชาธิปไตย จึงเปนไปในลักษณะการปกครองท่ีตอง พง่ึ พาอาศยั ซ่ึงกันและกัน การใชอาํ นาจอธปิ ไตยของประชาชนตามระบอบประชาธิปไตย อาํ นาจอธิปไตยเปนอํานาจสูงสุดในการปกครองประเทศตามระบอบประชาธิปไตย ประชาชน สามารถใชอํานาจอธปิ ไตยของตนได 2 วธิ ี คอื 1. โดยทางตรง หมายถึง การใชอํานาจอธิปไตยดวยตนเองโดยตรง จะใชไดกับรัฐเล็กๆ ที่มี ประชากรไมม าก

156 2. โดยทางออม หมายถงึ การใชอาํ นาจอธิปไตยโดยผานผแู ทนของประชาชนเน่อื งจากจํานวนของ ประชากรในประเทศมีมาก ไมสามารถใหท กุ คนใชอ าํ นาจอธิปไตยไดดวยตนเอง จึงตองมีการเลือกผูแทนของ ประชาชนไปใชอํานาจอธิปไตยในการปกครองประชาชน ปจจุบันมีหลายประเทศทั่วโลกที่ใชวิธีนี้รวมทั้ง ประเทศไทยดว ย ขอ ดขี องการปกครองระบอบประชาธิปไตย 1. ประชาชนมีสิทธิเสรีภาพในการดํารงชีวิตในทุก ๆ ดาน ทั้งการเมืองการปกครอง การประกอบอาชีพ สิทธใิ นทีด่ นิ ครอบครองทรัพยส นิ การนับถือศาสนาและอื่น ๆ โดยไมละเมดิ กฎหมาย 2. ประชาชนทุกคนมสี ทิ ธิเสรภี าพในดา นตาง ๆ อยางเทาเทยี มกันไมว า จะราํ่ รวย ยากจน รางกาย สมบูรณห รอื พกิ ารเพราะทกุ คนตองปฏบิ ัติตามกฎหมายเชน เดียวกนั 3. ประชาชนมีความกระตอื รอื รนในการประกอบอาชีพ เพราะสามารถประกอบอาชีพตามความ ตองการของตน ทาํ ใหเศรษฐกจิ ของประเทศสามารถพัฒนาไปสูความเจริญได 4. รัฐบาลไมส ามารถผูกขาดอํานาจได เนื่องจากประชาชนเปนผคู ดั เลอื กรัฐบาลและหากไมพอใจ ยังสามารถถอดถอนรัฐบาลได ดังน้ันรัฐบาลจึงตองมีความสามารถในการบริหารราชการแผนดินและมี จริยธรรมในการทาํ งาน 5. มีความรุนแรงระหวางประชาชนและรัฐบาลในระดับนอย เนื่องจากกฎหมายใหอํานาจ ประชาชนในการคัดเลือกรัฐบาลและการชุมนุมเรียกรองโดยสันติวิธี มีการเจรจาอยางมีเหตุผล อีกท้ังมี หนว ยงานทรี่ องรับกรณีพพิ าทระหวา งรัฐและเอกชน เชน ศาลปกครอง เปน ตน 6. ในกรณที ม่ี ีปญ หาตอ งแกไขจะตอ งใหความสาํ คัญกับเสยี งสวนใหญและเคารพเสียงสวนนอย

157 1.2 รฐั ธรรมนูญของไทย รัฐธรรมนูญ หมายถึง กฎหมายสูงสุดในการปกครองประเทศที่ออกโดยฝายนิติบัญญัติ คือ รัฐสภา ซึ่งมีบทบัญญัติกําหนดหลักการสําคัญตางๆ เชน รูปแบบการปกครอง การใชอํานาจอธิปไตย ความสมั พันธร ะหวา งสถาบันการปกครอง ตลอดจนสิทธิเสรภี าพและหนาที่ของประชาชน ความสําคญั ของรฐั ธรรมนูญ รัฐธรรมนูญเปนกฎหมายหลักท่ีสําคัญที่สุด มีรูปแบบการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ที่เรียกวา อํานาจอธิปไตยอนั มีพระมหากษัตรยิ เปนประมขุ ปกครองในระบบรัฐสภา การบริหารประเทศหรือ การออกกฎหมายยอ มตอ งดําเนนิ การภายในกรอบของบทบัญญัตใิ นรฐั ธรรมนูญ บทบัญญตั ิแหงกฎหมายใดถา ขดั แยงกบั รัฐธรรมนูญยอมไมมีผลบงั คบั ใช ประเภทของรฐั ธรรมนูญ 1. รัฐธรรมนูญลายลักษณอ กั ษร เปนรัฐธรรมนูญที่เขียนไวเปนลายลักษณอักษรท่ีชัดเจน ดังเชน รฐั ธรรมนูญของประเทศไทยและประเทศสหรัฐอเมริกา 2. รฐั ธรรมนูญจารีตประเพณี เปนรัฐธรรมนูญที่ไมไดเขียนไวเปนลายลักษณอักษรอยางชัดเจน ครบถวนในเอกสารฉบับเดียวและไมไดบัญญัติไวในรูปของกฎหมาย เชน ขนบธรรมเนียมประเพณีในการ ปกครองตางๆ ประเทศองั กฤษเปนประเทศหนึ่งท่ีมรี ฐั ธรรมนูญประเภทนี้ ววิ ฒั นาการรฐั ธรรมนูญของประเทศไทย นับตั้งแตประเทศไทยไดมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย ต้ังแต พุทธศกั ราช 2475 มาเปน การปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มพี ระมหากษัตริยเปนประมุขจนถึงปจจุบันมี การเปลีย่ นแปลงแกไขและประเทศใชร ฐั ธรรมนญู และรัฐธรรมนูญการปกครองแลวรวม 18 ฉบับ ท้ังน้ีเพื่อให เหมาะสม สอดคลองกับสถานการณในประเทศในแตละยุคสมัย อยางไรก็ตามรัฐธรรมนูญที่มีมาทุกฉบับมี หลักการสําคญั เหมอื นกันคอื ยึดมั่นการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข และแตละฉบับจะสะทอนใหเห็นถึงรูปแบบและวิธีการของ

158 การปกครองของประเทศเปนอยางดี สําหรับรัฐธรรมนูญของไทยท่ีประกาศใชอยูในปจจุบันเปนรัฐธรรมนูญ แหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ฉบับท่ี 18 โดยรัฐธรรมนูญฉบับนี้ไดยึดตามแนวทางและแกไข จุดออนของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 เพ่ือใหประชาชนไดรับประโยชนจาก รฐั ธรรมนูญนี้รวม 4 ประการ คอื 1. คุมครอง สงเสริม ขยายสิทธแิ ละเสรภี าพของประชาชนอยางเตม็ ที่ 2. ลดการผูกขาดอาํ นาจรฐั และเพิ่มอํานาจประชาชน 3. การเมอื งมคี วามโปรงใส มคี ุณธรรมและจรยิ ธรรม 4. องคก รตรวจสอบมีความอิสระ เขมแข็งและทํางานอยางมปี ระสทิ ธภิ าพ รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ประกาศใชเมื่อวันท่ี 24 สิงหาคม 2550 ประกอบดวยหมวดตาง ๆ ดงั น้ี หมวดที่ 1 บททัว่ ไป มาตรา 1 - 7 หมวดที่ 2 พระมหากษัตริย มาตรา 8 - 25 หมวดที่ 3 สิทธแิ ละเสรภี าพของชนชาวไทย มาตรา 26 - 69 หมวดที่ 4 หนา ทีข่ องชนชาวไทย มาตรา 70 - 74 หมวดท่ี 5 แนวนโยบายพื้นฐานแหงรัฐ มาตรา 75 - 87 หมวดที่ 6 รัฐสภา มาตรา 87 - 162 หมวดท่ี 7 การมสี ว นรวมทางการเมืองโดยตรงของประชาชน มาตรา 163 - 165 หมวดที่ 8 การเงนิ การคลงั และงบประมาณ มาตรา 166 - 170 หมวดที่ 9 คณะรฐั มนตรี มาตรา 171 - 196 หมวดที่ 10 ศาล มาตรา 197 - 228 หมวดที่ 11 องคก รตามรฐั ธรรมนญู มาตรา 229 - 258 หมวดที่ 12 การตรวจสอบการใชอ ํานาจรัฐ มาตรา 259 - 278 หมวดท่ี 13 จริยธรรมของผูด ํารงตําแหนง ทางการเมืองและเจา หนา ทีข่ องรฐั มาตรา 279 - 280 หมวดที่ 14 การปกครองสวนทอ งถนิ่ มาตรา 281 - 290 หมวดที่ 15 การแกไ ขเพม่ิ เติมรัฐธรรมนูญ มาตรา 291 บทเฉพาะกาล มาตรา 292 - 309

159 1.3 กฎหมายและหนาที่ของพลเมอื ง กฎหมาย คือ ขอ บงั คบั ทงั้ หลายของรฐั หรอื ประเทศที่ใชบ ังคับความประพฤติของบคุ คล ซ่ึงผใู ดจะ ฝาฝน ไมป ฏบิ ตั ติ ามจะตอ งมคี วามผิดและตองถูกลงโทษ กฎหมายจึงมีความสําคัญตอบทบาทของทุกๆ สังคม ทั้งในดานใหค วามคุม ครองและถกู ลงโทษตามเหตุการณ ความสาํ คัญของกฎหมาย แยกไดเ ปน 2 ประการหลัก คอื 1. กฎหมายเปรียบเสมือนเปนเคร่ืองมือบริหารประเทศโดยตรง เชน กฎหมายรัฐธรรมนูญ เปนหลักเกณฑสําคัญในการวางรูปแบบโครงสรางและกลไกการบริหารงาน และกฎหมายปกครองเปน กฎหมายทจ่ี ดั ระเบียบการปกครองประเทศหรอื การบรหิ ารรฐั เปนตน 2. กฎหมายเปนเครือ่ งมือในการรกั ษาความสงบเรยี บรอยในสงั คมใหส มาชกิ ในสังคม สามารถอยู รวมกันไดดวยความสงบสุข เชน กฎหมายอาญา กฎหมายแรงงาน กฎหมายคุมครองผูบริโภค เปนตน ซึง่ กฎหมายเหลา น้นี อกจากจะมุง เนน ใหป ระโยชนส ุขแกป ระชาชนแลว ยังปองกนั การกระทาํ ท่ีเปน ผลรา ย มิให มกี ารรงั แก เอาเปรยี บซง่ึ กนั และกัน ผทู ก่ี อ ใหเ กดิ ผลภยั กระทาํ การไมดีถอื วา กระทําตนไมถ กู ตองตามกฎหมาย ตอ งถูกลงโทษ เพ่อื มิใหผอู ื่นเอาเยี่ยงอยางและเพอ่ื ความสงบสขุ ของคนสว นใหญใ นสังคม กฎหมายเปน ขอ บังคับทีป่ ระชาชนตอ งปฏิบัตติ าม ผูใดจะฝา ฝนไมปฏิบัติตามไมได กฎหมายจึงมี ความเกี่ยวของกับการดําเนินชีวิตของมนุษยต้ังแตเกิดจนตาย ดังน้ัน ประชาชนจึงมีความจําเปนตองรูและ เขา ใจถงึ ประโยชนของกฎหมายดังนี้ 1. ไดรจู ักระวงั ตน ไมพ ลาดพลั้งกระทําความผดิ อนั เนื่องมาจากไมร กู ฎหมาย 2. รูจ กั การปองกันไมใหผอู ืน่ เอาเปรยี บและถกู โกงโดยไมร ูกฎหมาย 3. เห็นประโยชนในการประกอบอาชีพ เพราะหากมีความรูในหลักกฎหมายที่เก่ียวของกับการ ประกอบอาชีพของตน ยอมจะปองกันความผดิ พลาดอันเน่อื งมาจากความไมร ูก ฎหมายได 4. เปน ประโยชนในทางการเมืองการปกครอง เชน เมื่อประชาชนรใู นสิทธิ หนาที่ ตลอดจนปฏิบัติตน ตามหนาที่อยา งครบถว นก็จะทําใหสังคมสงบสุข ปราศจากความเดือดรอน บานเมืองก็ จะสงบสุขดว ย ประเทศไทยมกี ารปกครองระบอบประชาธปิ ไตย อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข มีรัฐธรรมนูญ เปนกฎหมายสูงสุดของประเทศ หนาท่ีท่ีสําคัญของประชาชนทุกคนคือ ตองประพฤติปฏิบัติตนใหถูกตองตาม ขอ บงั คับของกฎหมายและตองมีความเคารพยําเกรงตอกฎหมาย หลีกเลี่ยงการกระทําท่ีละเมิดขอบังคับของ กฎหมาย เพื่อใหสังคมไทยเปนสังคมที่ปกครองโดยกฎหมายอยางแทจริง ดังนั้นการปกครองในระบอบ ประชาธปิ ไตยจึงมคี วามสําคญั ตอ การดาํ รงชวี ิตของประชาชนชาวไทยและตระหนักถงึ คุณคา ของประชาธิปไตย ซ่ึงกลาวโดยสรปุ ไดด งั นี้

160 ประชาชนชาวไทยทกุ คนเปน สมาชิกในสงั คมประชาธปิ ไตย จึงตอ งมคี ณุ ลกั ษณะประจาํ ตวั และพงึ ปฏิบัติในสิ่งตอ ไปนี้ 1. คดิ และปฏบิ ัตดิ ว ยความเปนประชาธิปไตย 2. ตระหนักวาตนเปนสวนหน่งึ ของสงั คมดวยการมสี วนรว มในกิจการตางๆ และเม่ือมีปญหาควร ชว ยกนั แกไ ขดวยการใชเ หตุผลและยอมฟง ความคิดเห็นของผูอื่น 3. เปนผูนาํ และผูตามทด่ี ขี องสงั คม ตามบทบาทและหนา ที่ของตน 4. ยดึ ม่นั ในวฒั นธรรม จารีตประเพณแี ละพฒั นาตนเองและสังคมอยูเ สมอ คณุ คา ของประชาธปิ ไตย 1. คุณคาทางการเมืองการปกครอง เชน ประชาชนสามารถเลือกบุคคลท่ีเปนตัวแทนปกครอง ตัวเองไดด ว ยการใชส ทิ ธลิ งคะแนนเสียงเลอื กผูแทนราษฎร 2. คุณคาทางเศรษฐกิจ เชน มสี ทิ ธิเสรีภาพในการซ้ือขายจากการผลิต การบริการ โดยไดรับการ คมุ ครองจากรัฐอยางเปนธรรม 3. คุณคาทางสังคม เชน ไดรบั ความคมุ ครองจากรฐั ทั้งชีวิตและทรพั ยสนิ ภายใตกฎหมายเทา เทยี ม กนั การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยเปน ลักษณะการปกครองเพ่ือความสงบสุขของประชาชนโดย แทจริง การดําเนนิ ชีวิตของบุคคลจะเปนไปอยางสงบสขุ ไดน ้นั ตอ งมีความเขาใจ ตระหนักถึงความสําคัญและ เหน็ คุณคา ของประชาธปิ ไตยเปน แนวทางดาํ เนนิ ชวี ติ ประจาํ วัน

161 กิจกรรมเรอ่ื งที่ 1 การเมืองการปกครอง ใหน กั ศกึ ษาเลือกคาํ ตอบขอ ทีถ่ ูกตองท่สี ุดเพียงขอเดียวในขอ คําถามดงั ตอไปน้ี 1. การปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภาเปดโอกาสใหฝายบริหารควบคุมฝายนิติ บัญญัตไิ ดดวยวธิ ีใด ก. ยบุ รฐั สภา ข. ลงมตไิ มไวว างใจ ค. ยบุ สภาผูแทนราษฎร ง. แตงตั้งวฒุ สิ มาชิกใหม 2. บทบาทและหนาท่ขี องรัฐสภาคอื ขอ ใด ก. ออกกฎหมายควบคมุ รัฐบาลและประชาชน ข. ยบั ยงั้ กฎหมายและอภปิ รายลงมตไิ มไ ววางใจ ค. ถวายคําแนะนาํ แกพระมหากษัตรยิ ใ นการตรากฎหมายฉบับตา ง ๆ ง. ออกกฎหมายและควบคุมการบริหารราชการแผน ดินของราชการ 3. คาํ วา “อํานาจอธปิ ไตย” ตามท่ีบัญญตั ไิ วใ นกฎหมายรัฐธรรมนูญหมายความวาอยางไร ก. อํานาจสงู สุดของรัฐสภาในการรางกฎหมาย ข. อาํ นาจสูงสดุ ของประชาชนในการบริหารประเทศ ค. อาํ นาจสูงสดุ ของฝา ยบรหิ ารในการปกครองประเทศ ง. อาํ นาจสูงสดุ ของคณะรัฐมนตรีในการบริหารประเทศ 4. หวั ใจสําคญั ของระบบการปกครองแบบประชาธปิ ไตยคือขอ ใด ก. ประชาชน ข. การเลือกตง้ั ค. รัฐธรรมนญู ง. พรรคการเมือง 5. การจัดระเบียบสังคมเกี่ยวขอ งกับสถาบันใดมากทสี่ ุด ก. สถาบันศาสนา ข. สถาบันการศกึ ษา ค. สถาบันครอบครัว ง. สถาบันการปกครอง

162 6. ขอใดคืออาํ นาจของรฐั สภา ก. ศาล ข. บริหาร ค. ตุลาการ ง. นิติบญั ญตั ิ 7. การปกครองแบบรฐั สภา ผูทด่ี ํารงตาํ แหนงหัวหนารัฐบาลคอื ใคร ก. องคมนตรี ข. นายกรัฐมนตรี ค. ประธานวุฒิสภา ง. ประธานรัฐสภา 8. ผูทีม่ ีหนา ทใี่ ชอาํ นาจในการบริหารคอื ใคร ก. นายกรัฐมนตรี ข. คณะรัฐมนตรี ค. ประธานวุฒสิ ภา ง. ประธานรัฐสภา 9. ผทู ีม่ ีหนา ทีต่ ราพระราชบัญญัติคือใคร ก. คณะรฐั มนตรี ข. นายกรฐั มนตรี ค. สภาผแู ทนราษฎร ง. พระมหากษตั รยิ  10. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยผทู ีม่ อี ํานาจสูงสดุ คอื ใคร ก. พระมหากษัตริย ข. นายกรัฐมนตรี ค. ผูบ ญั ชาการเหลาทพั ง. ประชาชนชาวไทย 11. วัฒนธรรมในการทํางานแบบใดทจ่ี ะสงเสริมใหม คี วามเจรญิ กา วหนาของการปกครองในระบอบ ประชาธิปไตยเพิ่มมากขน้ึ ก. การทํางานคนเดียว ข. การทาํ งานเปน ทีม ค. การทาํ งานตามที่ตนถนัด ง. การทํางานกบั คนที่ชอบพอกัน

163 12. รัฐธรรมนญู จะประกอบไปดวยสว นตา ง ๆ หลายสวน สวนใดท่ีมีผลโดยตรงตอ อํานาจอธิปไตยของ ประชาชน ก. หมวดทว่ั ไป ข. หมวดหนา ทขี่ องปวงชน ค. หมวดแนวนโยบายพื้นฐานแหง รัฐ ง. หมวดสทิ ธแิ ละเสรีภาพของประชาชนชาวไทย 13. สิทธิของปวงชนตามกฎหมายรฐั ธรรมนูญในการมสี วนรว มทางการเมอื งระดับทองถิ่นคอื ขอใด ก. การเลือกตง้ั สมชั ชาแหง ชาติ ข. การเลอื กตั้งสมาชกิ วฒุ สิ ภา ค. การเลอื กตั้งสมาชกิ สภาผูแ ทนราษฎร ง. การเลือกตัง้ ผูวาราชการกรงุ เทพมหานคร 14. สิทธเิ สมอภาคทางกฎหมาย หมายถงึ อะไร ก. ประชาชนทกุ คนมีสทิ ธิ์ออกกฎหมายเหมอื นกนั ข. ประชาชนทกุ คนมสี ทิ ธิ์รบั รกู ฎหมายโดยเทา เทียมกัน ค. ประชาชนทกุ คนมีสทิ ธ์ไิ ดรับสวสั ดิการจากรฐั โดยเทา เทยี มกนั ง. ประชาชนทุกคนมีสิทธ์ไิ ดรับการคมุ ครองตามกฎหมายโดยเทาเทยี มกนั 15. เพราะเหตใุ ดจงึ ตองมีการจํากดั สทิ ธิของประชาชนใหอยูภายใตกฎหมาย ก. เพ่อื รกั ษาความมั่นคงของชาติ ข. เพอ่ื รกั ษาความสงบสขุ ของบานเมอื ง ค. เพอ่ื ปอ งกนั ไมใ หเ กิดการละเมิดสทิ ธซิ ่งึ กนั และกัน ง. ถกู หมดทุกขอ 16. กฎหมายจราจรทางบกไดเ พม่ิ โทษสงู แกผฝู าฝนในลักษณะใด ก. เมาสุรา ข. ขบั รถฝาไฟแดง ค. ขับรถโดยประมาท ง. ขบั รถโดยไมมใี บอนุญาตขับข่ี 17. สิทธิเสรีภาพถูกควบคุมโดยขอใด ก. รัฐบาล ข. จริยธรรม ค. กฎหมาย ง. เจาหนาทต่ี าํ รวจ

164 18. ใครคือบคุ คลไดรบั ความคมุ ครองสิทธแิ ละเสรภี าพจากรฐั ก. ประชาชน ข. ขาราชการ ค. เดก็ และคนชรา ง. ถกู ทกุ ขอ 19. ตามรฐั ธรรมนญู ประชาชนไมม สี ิทธใิ นดา นใด ก. การนับถือศาสนา ข. การวา รา ยผูอืน่ ค. การประกอบอาชีพ ง. การเลือกทอ่ี ยูอาศัย 20. ตามรัฐธรรมนูญของไทยสิทธใิ นดานใดของมนษุ ยจ ะไดรับการปกปองเปนพเิ ศษ ก. สทิ ธิสวนบุคคล ข. การเมอื งการปกครอง ค. สิทธิดา นการพูดในท่ีสาธารณะ ง. สทิ ธิดานการถอื ครองทรัพยสิน

165 กจิ กรรมเร่อื งท่ี 2 ใหนกั ศึกษาตอบคาํ ถามโดยอธิบายใหเขาใจดังน้ี 1. เพราะเหตุใดระบอบการปกครองแบบประชาธปิ ไตยจึงถือวาเหมาะสมทสี่ ุดในปจ จบุ ัน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ........................................................................ 2. รฐั ธรรมนญู กาํ หนดใหประชาชนมสี วนรวมในทางการเมืองอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... 3. รัฐธรรมนูญที่เปนลายลักษณอักษร มีลักษณะแตกตางกับรัฐธรรมนูญท่ีไมเปนลายลักษณอักษร อยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ....................................................................................................

166 เร่อื งที่ 2 เปรยี บเทียบรปู แบบทางการเมืองการปกครองระบอบประชาธิปไตยและระบอบอืน่ ๆ ระบอบการเมอื งการปกครอง หมายถึง การจัดระบบใหคนสวนใหญในสังคมสามารถดําเนินชีวิตอยู รวมกันไดอ ยา งมรี ะเบยี บแบบแผน มีความสมั พันธก นั อนั กอใหเกดิ ขอ ตกลงอนั ดงี ามรว มกัน บงั เกิดความผาสุก และความสามคั คใี นสงั คม ซ่งึ แบง ออกเปน 2 รปู แบบ คือ 1. ระบอบการเมอื งการปกครองแบบประชาธิปไตย 2. ระบอบการเมอื งการปกครองแบบมีประธานาธบิ ดเี ปน ประมุข ระบอบการเมอื งการปกครองแบบประชาธปิ ไตย ประชาธปิ ไตยเปน ระบบการปกครองทีป่ ระเทศสว นใหญใ นโลกนิยมใชเ ปน หลกั ในการจัดการปกครอง และบริหารประเทศ รวมทัง้ ประเทศไทยซง่ึ ใชมานานกวา 70 ปแลว การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยเกิดจาก ความศรัทธาในคุณคาของความเปนมนุษยและเช่ือวาคนเราสามารถปกครองประเทศได จึงกําหนดให ประชาชนเปนเจาของอํานาจในการปกครอง ซ่ึงถือวาการเมือง การปกครองมาจากมวลชน รูปแบบการ ปกครองแบบประชาธปิ ไตย แบง ออกเปน 2 ประเภท คอื 1. ระบอบประชาธปิ ไตยแบบมีพระมหากษตั รยิ เปนประมขุ รัฐธรรมนูญและ การปกครองของไทยทุก ฉบับกําหนดไวอยางชัดแจงวา เทิดทูนพระมหากษัตริยเปนสถาบันสูงสุด ดํารงอยูในฐานะอันเปนที่เคารพ สกั การะผใู ดจะละเมดิ มิได รัฐธรรมนญู กําหนดวา ผใู ดจะกลา วหาหรอื ฟอ งรองพระมหากษตั รยิ ในทางใดๆ มไิ ด พระราชอํานาจของพระมหากษัตริยจึงมีกําหนดไวในรัฐธรรมนูญ โดยปกติรัฐธรรมนูญกําหนดให พระมหากษัตรยิ เปนผูใชอ าํ นาจอธิปไตย ซ่ึงเปน ของประชาชนโดยใชอ ํานาจนิติบัญญัติผานทางรัฐสภา อํานาจ บรหิ ารผานทางคณะรฐั มนตรแี ละอํานาจตุลาการผานทางศาล การกําหนดเชนนีห้ มายความวา อํานาจตาง ๆ จะ ใชใ นพระปรมาภิไธยของพระมหากษัตริยซ่ึงในความเปนจริง อํานาจเหลานี้มีองคกรเปนผูใช ฉะนั้นการที่ บัญญัติวาพระมหากษัตริยเปนผูใชอํานาจนติ บิ ัญญตั ิ อํานาจบริหารและอาํ นาจตลุ าการผานทางองคกรตางๆ นนั้ จงึ เปนการเฉลมิ พระเกยี รติ แตอ ํานาจที่แทจรงิ อยทู ี่องคก รท่เี ปน ผพู จิ ารณานาํ ข้ึนทูลเกลาฯ ถวายเพื่อ พระมหากษตั รยิ ท รงลง พระปรมาภไิ ธย อยางไรกต็ าม แมก ระท่ังพระมหากษัตรยิ ในระบอบรฐั ธรรมนูญ จะไดร บั การเชิดชูใหอ ยเู หนอื การเมอื ง และกําหนดใหมีผรู บั สนองพระบรมราชโองการในการปฏบิ ัตกิ ารทางการปกครองทุกอยา ง แตพ ระมหากษตั ริย ก็ทรงมีพระราชอาํ นาจบางประการทไี่ ดรบั การรับรองโดยรฐั ธรรมนญู และเปน พระราชอาํ นาจทที่ รงใชไดต าม พระราชอัธยาศัยจรงิ ๆ ไดแ ก การตงั้ คณะองคมนตรี การพระราชทานเครอื่ งราชอิสรยิ าภรณ เปน ตน

167 พระราชอํานาจท่สี ง ผลกระทบตอการเมืองการปกครองอยา งแทจ รงิ คอื พระราชอาํ นาจในการยับยั้ง รา งพระราชบญั ญตั ิ ในกรณีท่ีพระมหากษัตริยทรงไมเห็นดวยกับรางพระราชบัญญัติท่ีผานการเห็นชอบของ รัฐสภามาแลว และนายกรฐั มนตรีนําข้นึ ทูลเกลา ฯ ถวายเพ่อื พระมหากษตั รยิ ท รงลงพระปรมาภิไธยประกาศใช ก็อาจใชพระราชอํานาจยบั ย้ังเสยี ก็ได ซึง่ รัฐสภาจะตอ งนํารา งพระราชบญั ญตั ิท่ีถกู ยบั ย้งั น้ันไปพจิ ารณาใหม แต ในทางปฏบิ ตั ไิ มปรากฏวา พระมหากษตั รยิ ท รงใช พระราชอาํ นาจนี้ 2. ระบอบประชาธิปไตยแบบมีประธานาธิบดีเปนประมุข ระบบนี้ไดถูกสรางขึ้นมานานกวา 200 ป แลว โดยมีประเทศสหรัฐอเมริกาเปนแมแบบ ซ่ึงมีบทบาทสาํ คัญทางการเมือง คือ ประธานาธบิ ดี จะเปน ทงั้ ผนู าํ ทางการเมืองและเปนผูนําประเทศ ประธานาธิบดีมาจากการเลือกตั้งของประชาชนท่ัวประเทศ โดย ผานคณะผเู ลือกตั้ง สว นสมาชิกวุฒสิ ภาจะมาจากการเลอื กตงั้ ของประชาชนแตล ะมลรฐั และสมาชกิ สภาผูแทน ราษฎรมาจากการเลือกตัง้ ของประชาชนในแตละเขตเลือกตั้ง มีการบริหารประเทศโดยมีรองประธานาธิบดี และรฐั มนตรรี ว ม ปจจุบันมรี ะบอบการเมืองการปกครองแบบประชาธิปไตยแบบมีประธานาธิบดีเปนประมุข เรียกวา ระบบก่งึ ประธานาธบิ ดี ซ่ึงมีมาเมอ่ื ประมาณ 40 ปนี้ โดยมปี ระเทศฝร่ังเศสเปนแมแบบ ระบบนี้ประชาชนจะ เปนผเู ลอื กตั้งประธานาธบิ ดีและผูแทนราษฎรโดยตรง แตการเลือกวุฒสิ ภาจะเลอื กโดย

168 สมาชิกสภาผูแทนราษฎร สมาชิกสภาจังหวัดและผูแทนสภาเทศบาลจะเปนผูเลือกแทนประชาชน ประธานาธิบดีจะเปนทั้งประมุขและผูนําประเทศท่ีสําคัญที่สุด แตจะไมมีตําแหนงรองประธานาธิบดี จะมี นายกรัฐมนตรีเปนผูจัดต้ังคณะรัฐมนตรี โดยมีความเห็นชอบและไววางใจจาก สภาผูแทนราษฎรและสภา ผแู ทนราษฎรนมี้ อี ํานาจปลดนายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีได แตนายกรัฐมนตรีไมมีสิทธ์ิยุบสภา ผูมีอํานาจยุบ สภา คือ ประธานาธบิ ดีและคณะรฐั มนตรีสามารถเสนอรา งกฎหมายไดเหมือนระบบรฐั สภาโดยท่วั ไป ระบอบการเมืองการปกครองแบบเผดจ็ การ การปกครองแบบเผด็จการ เปนระบบการเมืองที่รวมอํานาจแบบเบด็ เสร็จไวท่ีผูนําคนเดียวหรือคณะ เดยี ว ใหอํานาจการตดั สินใจที่รัฐ การปกครองและการบริหารประเทศใหค วามสําคญั กบั รัฐมากกวาประชาชน รวมท้งั ประโยชนท รี่ ฐั จะไดร ับ ประชาชนเปรียบเสมอื นเปนสว นประกอบ ของรัฐเทา น้นั และทส่ี าํ คัญรัฐจะตอ ง สูงสุดและถูกตองเสมอ การปกครองแบบเผด็จการ แบงออกเปน 2 รูปแบบ คือ แบบอํานาจนิยมและแบบ เบด็ เสรจ็ นิยม เผดจ็ การแบบอาํ นาจนยิ ม หมายถงึ การใหอ าํ นาจแกผปู กครองประเทศเปนสําคัญ ประชาชนไมมสี วน รวมและรบั รูความเปนไปของบานเมือง จะรูก็ตอเมื่อผูนําหรือคณะผูปกครองประเทศมีความตองการใหรับรู เทานน้ั โดยถือวา เร่อื งการเมืองเปน เรื่องเฉพาะของผูปกครองประเทศเทานน้ั ประชาชนจะเขาไปเก่ียวของไดใน กรณีที่ผูปกครองตองการสรางความชอบธรรมในบางเรื่องและบางสถานการณ แตก็เปนไปโดยจํากัด ประชาชนตอ งอยใู ตก ารปกครองและจะตองฟงคําสัง่ อยา งเครง ครดั แตประชาชนจะไดรับสิทธิเสรีภาพในการ นับถอื ศาสนา สําหรับเร่อื งทางเศรษฐกิจและสังคมทั่วไป ผูปกครองท่ีมักจะเปดโอกาสใหประชาชนไดดําเนิน กิจการตา งๆ ไดอยา งเตม็ ที่ แตต องระมัดระวังไมใหกระทบอํานาจของผูปกครอง ลักษณะการปกครองแบบอาํ นาจนยิ ม 1. อํานาจทางการเมืองเปนของผูนํา มุงหมายที่จะควบคุมสิทธิเสรีภาพของทางการปกครองของ ประชาชนเปนสําคัญ 2. การบรหิ ารประเทศดาํ เนนิ ไปอยางมีเอกภาพ รวมอํานาจไวท่ีรัฐบาลกลาง ประชาชนไมมีสวนรวมใน การปกครองประเทศ 3. ประชาชนตองปฏิบตั ติ ามคาํ สงั่ ของผนู าํ อยางเครง ครดั และตอ งไมดําเนินการใดๆ ทีข่ ัดขวางนโยบาย ของผนู ํา 4. ควบคุมประชาชนดวยวิธีการลงโทษอยางรนุ แรงแตก ็มีการใชก ระบวนการยตุ ธิ รรมอยบู า ง 5. ลักษณะการปกครองแบบน้ีปจจุบันยังใชกันอยูหลายประการ ท้ังในทวีปอเมริกาใต แอฟริกาและ เอเชยี เผดจ็ การแบบเบด็ เสรจ็ นิยม หมายถงึ รฐั บาลจะใชอ าํ นาจอยางเตม็ ท่ี ควบคุมกิจกรรมทง้ั ดา นการเมอื ง เศรษฐกจิ และสังคมของประชาชนทกุ คน แสดงใหเ ห็นถึงประชาชนไมม ีสทิ ธเิ สรีภาพอันใด ระบบเผด็จการแบบนี้ ยังแบงรปู แบบออกไดอีก 2 รปู แบบคอื

169 1. ระบบเผดจ็ การแบบเบ็ดเสร็จนิยมของพวกฟาสซสิ ต รปู แบบของระบบนี้จะเห็นการใชอํานาจ รัฐควบคุมกจิ กรรมตา งๆ ของประชาชนอยา งทว่ั ถงึ นโยบายสงเสรมิ ชาตนิ ยิ มเปน ไปอยา งรุนแรงและสรางความ แขง็ แกรง เพ่อื แสดงถงึ ความยิง่ ใหญของชาติ 2. ระบบเผดจ็ การแบบเบด็ เสรจ็ นิยมคือการปกครองแบบคอมมิวนิสต รปู แบบของระบบเนน การ ใชอ ํานาจรฐั ควบคมุ กจิ กรรมตา ง ๆ ของประชาชนอยา งทวั่ ถึง คลา ยกบั พวกฟาสซิสตแตจ ะเชดิ ชชู นชั้นกรรมาชีพ และทาํ ลายลางชนชนั้ อนื่ ๆ ใหห มดส้ิน รวมท้ังชนชน้ั อน่ื ๆ ทกุ สงั คมท่วั โลก เปาหมายตองการใหม สี งั คมโลก มกี าร ปกครองแบบคอมมวิ นิสต ลักษณะการปกครองแบบเผด็จการเบด็ เสรจ็ นยิ ม 1. สรา งศรัทธาใหประชาชนยึดมน่ั ในระบบการปกครองและผูนาํ อยางมั่นคงและตอเนอ่ื งตลอดไป 2. ควบคุมการดาํ เนินกจิ กรรมตาง ๆ ของประชาชนทงั้ ดานการเมือง เศรษฐกจิ และสังคม ประชาชนไม มีสิทธิเสรีภาพใด ๆ ทง้ั ส้ิน 3. ประชาชนตอ งเช่ือฟงคําสัง่ ของผนู าํ อยา งเครงครัดจะโตแยง ไมได 4. มีการลงโทษอยางรนุ แรง 5. รัฐบาลมีอํานาจอยางเต็มที่ กิจการในดานการเมือง เศรษฐกิจ สังคม ศาสนา วัฒนธรรม และ การศึกษาจะตองอยูภ ายใตการควบคุมของรฐั 6. มีการโฆษณาชวนเชือ่ และอบรมประชาชนในรปู แบบตา ง ๆ 7. ลักษณะการปกครองแบบน้ี ปจจุบันยังใชกันอยูหลายประเทศ เชน โซเวียตรัสเซีย สาธารณรัฐ ประชาชนจีน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เขมร เวียดนามและเยอรมนี เปนตน แตสังคมในโลก ปจจุบัน การแขงขันเศรษฐกิจสูงสงผลใหประเทศตาง ๆ เหลาน้ีพยายามผอนคลายกฎเกณฑลงมีความเปน ประชาธิปไตยเพิ่มขึน้ เพือ่ ใหมคี วามสามารถในทางเศรษฐกจิ

170 เปรียบเทียบขอดี ขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยและการปกครองระบอบเผด็จการ ขอดีของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ขอ ดีของการปกครองระบอบเผด็จการ 1. ประชาชนทกุ คนมคี วามเทา เทยี มกัน 1. รัฐบาลมคี วามเขม แขง็ ในดา นกฎหมาย 2. รฐั บาลมคี วามมั่นคงเปน ปกแผน 3. การตดั สินใจในกจิ การตาง ๆ เปนไปอยา ง 2. ประชาชนทกุ คนมีสทิ ธิเสรภี าพในทกุ ๆ ดา น เพราะทกุ คนตอ งปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย รวดเรว็ เชน เดยี วกนั 3. รฐั บาลไมส ามารถผกู ขาดอาํ นาจไดเ นือ่ งจาก ประชาชนเปนผคู ดั เลอื กรฐั บาลและหากไม พอใจยงั สามารถถอดถอนรฐั บาลได 4. การแกไขปญ หาตา ง ๆ ยดึ ถือแนวทางสนั ตวิ ธิ ีมี การเจรจาอยา งมเี หตผุ ลและมหี นว ยงานรองรบั กรณีพพิ าทระหวา งรฐั และเอกชน เชน ศาลปกครอง ขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย ขอเสยี ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. การแกไ ขบา นเมืองบางครง้ั มคี วามลา ชา 1. ประชาชนไมม สี ว นรว มในการปกครอง เนอื่ งจากมกี ระบวนการหลายขัน้ ตอนทต่ี อง 2. ไมค ํานงึ ถงึ ความตองการของประชาชน ผา นความเห็นชอบซง่ึ บางคร้ังอาจแกไ ขได 3. รฐั บาลและประชาชนไมมคี วามสมั พันธก ัน ไมท นั เวลา อยา งใกลช ดิ 2. ในบางประเทศประชาชนสว นใหญยงั ขาด 4. ประชาชนไมไ ดรบั ความเปนธรรมเทาทค่ี วร ความรใู นดา นการเมอื งการปกครอง 5. ผูนําอาจใชอํานาจเพื่อประโยชนส ว นตน ในกรณคี ดั เลือกผแู ทนบรหิ ารอาจไมเ หมาะสม จะสง ผลกระทบตอ รฐั บาลได และพวกพองได 6. การบรหิ ารประเทศอยทู ี่ผูน าํ หรอื คณะเพยี ง 3. ในการเลอื กตง้ั แตล ะครงั้ จาํ เปน ตอ งใชเ งนิ เปน จํานวนมากดงั นั้นประเทศยากจนจงึ เหน็ วา เปน กลมุ เดยี ว การตดั สินใจ การแกไ ขปญ หาอาจ การเสยี เงนิ โดยไมก อ ใหเ กดิ ประโยชนแ ละควร ผดิ พลาดไดงา ย นาํ เงินไปใชใ นการพฒั นาประเทศสง เสริมให 7. ประชาชนไมม ีอสิ ระในการประกอบอาชพี ประชาชนมงี านทาํ หรือชว ยเหลือประชาชน อยางเตม็ ทส่ี ง ผลใหค วามเปนอยขู อง ทย่ี ากจน ประชาชนไมค อ ยดแี ละอาจทําใหไ มม คี วามสขุ

171 กิจกรรมที่ 3 ใหนกั ศึกษาตอบคําถามตอ ไปน้ี โดยอธบิ ายใหเขา ใจและไดใ จความทส่ี มบูรณ 1. รปู แบบการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยแบบมพี ระมหากษตั รยิ เ ปน ประมขุ รฐั ธรรมนูญการ ปกครองของไทยทกุ ฉบบั กาํ หนดสาระไวอ ยางไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... 2. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยระบบประธานาธบิ ดมี ลี กั ษณะการปกครองอยา งไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..................................................................................... 3. การปกครองระบอบประชาธปิ ไตยของทกุ ประเทศจะมีรูปแบบการปกครองแตกตางกัน แตหลักการ ใหญ ๆ จะมเี หมือนกันคืออะไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ......................................................................................

172 4. ใหน กั ศึกษาบอกขอ ดีและขอ เสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยและการปกครองระบอบ เผดจ็ การ ขอ ดี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. .......................................................................................................................... ขอเสยี ของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. .......................................................................................................................... ขอ ดี ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. .......................................................................................................................... ขอ เสยี ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. .......................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................... 3. ..........................................................................................................................

173 กิจกรรมที่ 4 ใหนักศกึ ษาเลือกคาํ ตอบทถี่ กู ตองทสี่ ดุ เพยี งขอเดยี วในขอคําถามตอ ไปน้ี 1. หนาที่ของคนไทยทต่ี องดาํ รงความเปนไทย คือขอใด ก. การปอ งกนั ประเทศ ข. เคารพสทิ ธเิ สรภี าพของผอู น่ื ค. การรบั ราชการทหารและเสยี ภาษอี ากร ง. ดาํ รงไวซ ง่ึ ชาติ ศาสนาและพระมหากษตั รยิ  2. ขอ ใดไมใชสทิ ธิของประชาชนชาวไทยทกี่ ฎหมายรฐั ธรรมนญู บัญญตั ิไว ก. สิทธิในทรพั ยสนิ ข. สิทธทิ างการเมอื ง ค. สิทธเิ สนอเรอื่ งราวรอ งทกุ ข ง. สทิ ธิทจี่ ะไดร บั สวสั ดกิ ารเมอ่ื สูงอายุ 3. ประชาชนทกุ คนมสี ทิ ธิและเสรภี าพเพียงใด ก. ไมม ขี อบเขตจาํ กดั ข. มีจํากัดโดยอาํ นาจของผปู กครอง ค. มจี าํ กดั โดยขอ บญั ญัตขิ องกฎหมาย ง. มีจํากัดตามฐานะของแตล ะบุคคล 4. พฤตกิ รรมในขอ ใดทแี่ สดงวาประชาชนยงั ไมต ระหนกั ถงึ สทิ ธแิ ละหนาทีข่ องตนเอง ตามระบอบประชาธปิ ไตย ก. ลุงบญุ มี ฟง ขาวสารการเมอื งจากวทิ ยุกอ นนอนทกุ คืน ข. นายออ น รว มเดินขบวนประทวงนโยบายปรบั คาจา งแรงงาน ค. สมหญงิ เขียนบทความลงหนงั สือพิมพเสนอวธิ แี กปญ หายาเสพติด ง. สมชาย ไมไปลงคะแนนเลอื กตงั้ สมาชิกสภาผูแทนราษฎรเพราะไมว าง 5. เพราะเหตใุ ดการปกครองแบบประชาธปิ ไตยจงึ ไดร บั ความนยิ มมากกวา การปกครอง แบบอน่ื ก. พระมหากษัตรยิ ทรงเปนประมขุ ข. มีการจดั ตงั้ พรรคการเมอื งไดหลายพรรค ค. มกี ารเลอื กตงั้ ผนู าํ ฝา ยบรหิ ารเขาไปปกครองประเทศ ง. ประชาชนมีโอกาสทจ่ี ะเขา ไปมสี วนรวมในการปกครอง

174 6. ความมอี สิ ระในการกระทาํ ของบคุ คลโดยไมข ดั ตอ กฎหมายคอื อะไร ก. สทิ ธิ ข. หนาที่ ค. อํานาจ ง. เสรภี าพ 7. ลักษณะการสง เสรมิ การปกครองแบบประชาธปิ ไตยทด่ี ีคอื ขอ ใด ก. เปด โอกาสใหป ระชาชนแสดงออก ข. ใหก ารศึกษาแกป ระชาชนอยา งเต็มที่ ค. ใหมกี ารเลอื กตงั้ สมํา่ เสมอเปนประจาํ ง. สง เสรมิ รายไดประชาชนอยา งตอเนอ่ื ง 8. นักศกึ ษาคดิ วา การเมอื งเปนเรอ่ื งของใคร ก. คณะรัฐมนตรี ข. รัฐสภาเทานน้ั ค. ประชาชนทุกคน ง. พรรคการเมอื งเทานน้ั 9. ขอความใดกลา วถกู ตอง ก. ประเทศจนี และลาวมรี ะบบการปกครองแตกตา งกนั ข. ประเทศรสั เซยี กบั จนี มรี ะบบการปกครองแตกตางกนั ค. ประเทศไทยและประเทศองั กฤษมรี ะบอบการปกครองเหมือนกนั ง. ประเทศองั กฤษและประเทศสหรฐั อเมรกิ ามรี ะบบการปกครองแตกตา งกนั 10. ขอ ใดเปน เรอ่ื งทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั องคป จ จบุ นั ทรงใหค วามชวยเหลือ ประชาชนมากท่สี ดุ ก. สนบั สนนุ ใหม อี าชพี ข. ใหทนุ การศกึ ษาเดก็ ยากจน ค. ใหยารกั ษาโรค ชวยเหลือผปู ว ย ง. แสวงหาแหลง นาํ้ เพือ่ การเกษตร

175 แนวเฉลยกิจกรรม บทท่ี 1 ภมู ิศาสตรก ายภาพทวปี เอเชีย กิจกรรมท่ี 1.1 ลกั ษณะทางภูมิศาสตรก ายภาพของประเทศในทวีปเอเชยี 1) ใหผ ูเรียนอธบิ ายจดุ เดน ของลักษณะภมู ิประเทศในทวปี เอเชีย ทงั้ 5 เขต 1. เขตท่ีราบตาํ่ ตอนเหนอื สว นใหญอยใู นเขตโครงสรางแบบหินเกา มีลักษณะภูมิประเทศเปนท่ีราบ ขนาดใหญ มีแมนํ้าออบ แมนํ้าเยนิเซ และแมนํ้าลีนาไหลผาน แตไมคอยมีผูคนอาศัยอยู เพราะเน่ืองจากมี ภมู ิอากาศหนาวเยน็ มากและทําการเพาะปลูกไมได 2. เขตท่ีราบลุมแมนํ้า มีลักษณะภูมิประเทศเปนท่ีราบ และมักมีดินอุดมสมบูรณ เหมาะแกการ เพาะปลูก สวนใหญอยูทางเอเชียตะวันออก เอเชียใต และเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ ไดแก ท่ีราบลุม ฮวงโห แยงซี จีน สินธุ คงคา พรหมบุตร ในประเทศปากีสถาน อินเดีย และบังกลาเทศ ที่ราบลุมแมนํ้าไทกริส ยเู ฟรทสี ในประเทศอิรัก ท่ีราบลมุ แมน้ําโขงตอนลาง ในประเทศกมั พชู าและเวียดนาม ทรี่ าบลุมแมนํ้าแดง ใน ประเทศเวยี ดนาม ทีร่ าบลมุ แมน้าํ เจา พระยา ในประเทศไทย ทีร่ าบลมุ แมน ้าํ สาละวนิ ตอนลา ง ทีร่ าบลมุ แมน าํ้ อิ ระวดี ในประเทศสาธารณรัฐแหง สหภาพพมา 3. เขตเทือกเขาสงู เปนเขตเทือกเขาหนิ ใหม เทือกเขาสูงเหลา นี้สวนใหญเปนเทอื กเขาทีแ่ ยกตัวไปจาก จุดรวมท่ีเรยี กวา ปามรี นอต ตอนกลางประกอบไปดวยท่ีราบสูง มีเทือกเขาที่แยกไปทางทิศตะวันออก ไดแก เทือกเขาหมิ าลัย เทือกเขาอาระกนั โยมา และเทอื กเขาที่มีแนวตอเน่ืองลงมาทางใต มีบางสวนที่จมหายไปใน ทะเล และบางสว นโผลข ึ้นมาเปนเกาะ ในมหาสมุทรอนิ เดยี และมหาสมุทรแปซฟิ ก ถดั จากเทอื กเขาหมิ าลยั ขน้ึ ไป ทางเหนอื มเี ทือกเขาท่แี ยกไปทางตะวนั ออก ไดแก เทอื กเขาคนุ ลุน เทอื กเขาอัลตินตัก เทือกเขานานชาน และ แนวทีแ่ ยกไปทางทิศตะวันออกเฉยี งเหนือ ไดแก เทอื กเขาเทยี นชาน เทอื กเขาอัลไต ฯลฯ เทือกเขาที่แยกไปทาง ทศิ ตะวนั ตก แยกเปน แนวเหนอื และแนวใต แนวเหนือ ไดแก เทือกเขาฮินดูกูช เทือกเขาเอลบูชร สวนแนวใต ไดแก เทือกเขาสุไลมาน เทือกเขาซากรอส 4. เขตทรี่ าบสูงตอนกลางทวปี เปน ทีร่ าบสูงอยรู ะหวางเทือกเขาท่หี นิ ใหม ไดแก ท่รี าบสูงทเิ บต ซงึ่ เปน ทรี่ าบสูงขนาดใหญและสูงทีส่ ุดในโลก ท่ีราบสงู ยูนนาน ทางใตของประเทศจนี และท่ีราบสงู ทมี่ ีลักษณะเหมือน แอง ช่อื ตากลามากนั ซึง่ อยรู ะหวา งเทอื กเขาเทยี นชานกับเทือกเขาคุนลุน แตอยูสูงกวาระดับน้ําทะเลมาก และมี อากาศแหง แลง เปน เขตทะเลทราย 5. เขตที่ราบสูงตอนใตแ ละตะวนั ตกเฉียงใต เปน ทรี่ าบสงู ตอนใต และตะวนั ตกเฉยี งใต ไดแก ทีร่ าบสูง ขนาดใหญทางตอนใตของทวีปเอเชีย ซ่ึงมีความสูงไมมากเทากับที่ราบสูงทางตอนกลางของทวีป ท่ีราบสูง ดังกลาว ไดแก ท่ีราบสูงเดคคาน ในประเทศอินเดีย ที่ราบสูงอิหราน ในประเทศอิหราน และอัฟกานิสถาน ท่ีราบสงู อนาโตเลยี ในประเทศตุรกแี ละท่ีราบสูงอาหรับ ในประเทศซาอุดีอาระเบีย

176 2) ภมู ิอากาศแบบใดท่มี หี มิ ะปกคลมุ ตลอดป และพืชพรรณที่ปลกู เปน ประเภทใด ภมู อิ ากาศแบบทนุ ดรา (ขัว้ โลก) พชื พรรณธรรมชาติเปน พวกตะไครน ้าํ และมอสส กิจกรรมท่ี 1.2 การเปลี่ยนแปลงสภาพภมู ศิ าสตรก ายภาพ 1) ใหผูเรียนอธิบายวาการเกิดแผนดินไหวอยางรุนแรงจะสงผลกระทบตอประชากรและสิ่งแวดลอม อยางไรบา ง - ประชาชนไดร บั ความเดอื ดรอ น อาจถงึ ข้ันเสยี ชวี ิต หรือบาดเจ็บสาหสั ขาดท่ีอยอู าศยั - ประชาชนปว ยเปนโรคจติ เวช ซง่ึ เกิดขนึ้ กบั เหยือ่ ภยั พบิ ัตทิ กุ ชนิด - อาคารและสง่ิ กอ สรา งตางๆ เสยี หาย - อาชพี การใหบริการ เชน คา ขาย ฯลฯ 2) ใหบอกความแตกตางและผลกระทบทเ่ี กดิ ตอ ประชากรและสิ่งแวดลอมของพายุฝนฟาคะนอง พายุ หมุนเขตรอ น และพายุทอรนาโด 1. พายุฝนฟา คะนอง มลี กั ษณะเปนลมพัดยอนไปมา หรือพัดเคล่ือนตัวไปในทิศทางเดียวกัน อาจ เกิดจากพายุที่ออ นตวั และลดความรุนแรงของลมลง หากสภาพแวดลอ มตา งๆ เหมาะสม ก็จะเกดิ ฝนตก ผลกระทบ คอื อาจจะถกู ฟาผา เกิดน้ําทวมขัง 2. พายหุ มุนเขตรอนตางๆ เชน เฮอรริเคน ไตฝุน และไซโคลน ซ่ึงลวนเปนพายุหมุนขนาดใหญ เชน เดยี วกนั จะเร่ิมตน กอตัวในทะเล หากเกดิ เหนือเสน ศูนยสตู ร จะมีทศิ ทางการหมนุ ทวนเข็มนาฬกิ า และหาก เกดิ ใตเสน ศูนยสตู รจะหมนุ ตามเขม็ นาฬิกา โดยมีช่ือตา งกนั ตามสถานที่เกดิ ผลกระทบ คือ ฝนตกชุก นํ้าทวม ประชาชนอาจไดรับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต อาคารบานเรือน ทรพั ยสนิ และสาธารณูปโภคตา งๆ เสียหาย ถาพายมุ คี วามเร็วสงู กจ็ ะทาํ ใหส ิง่ กอ สรางและอาคารบานเรือนพัง เสยี หาย ราบเปนหนา กลอง 3. พายุทอรนาโด เปนชื่อเรียกพายุหมุนท่ีเกิดในทวีปอเมริกา มีขนาดเนื้อที่เล็กหรือ เสนผาศูนยกลางนอย แตหมุนดว ยความเรว็ สูง หรือความเร็วทจี่ ุดศนู ยกลางสูงมากกวา พายหุ มุนอ่นื ๆ กอ ความ เสียหายไดร นุ แรงในบรเิ วณทพ่ี ดั ผา น เกิดไดทง้ั บนบกและในทะเล ผลกระทบ คือ ประชาชนอาจไดร บั บาดเจ็บหรอื เสยี ชีวติ สง่ิ กอสรางและอาคารบานเรอื นพงั เสยี หาย ราบเปนหนากลอง 3) คลืน่ สนึ ามิสง ผลกระทบตอ สงิ่ แวดลอ มมากมายหลายอยางในความคิดเห็นของผูเรียนผลกระทบดานใด ทีเ่ สยี หายมากท่ีสุด พรอ มใหเ หตผุ ลประกอบ ผลกระทบตอชีวิตของประชากรและทรพั ยสนิ ทอี่ ยอู าศัย เพราะเมอื่ เกิดเหตกุ ารณแลว ประชาชนจะรูส กึ กลัววา จะเกิดเหตุการณแบบน้ีอกี ในอนาคต ทําใหเ กดิ วิตกจรติ การสญู เสียชีวติ ของญาติมติ ร ครอบครัว ภูมทิ ศั น ในการประกอบอาชพี เปล่ียนแปลงไปเพราะทุกอยา งโดนกวาดตอนลง

177 ทะเลไปในเวลาฉับพลันเปนการสูญเสียคร้ังย่ิงใหญ ดังนั้นผูท่ีอาศัยอยูในบริเวณนี้ จึงมีความวิตกจริตอยู ตลอดเวลา กจิ กรรมที่ 1.3 วธิ ีใชเครอื่ งมือทางภูมิศาสตร 1) ถาตอ งการทราบระยะทางจากทห่ี นึ่งไปยังอกี ท่ีหน่ึง ผูเรียนจะใชเ คร่อื งมือทางภูมิศาสตรช นิดใด แผนที่ 2) ภาพถา ยจากดาวเทยี ม มีประโยชนใ นดานใดบา ง ใหข อ มลู พน้ื ผวิ ของเปลือกโลก ทําใหเห็นภาพรวมของการใชพื้นท่ี และการเปล่ียนแปลงตางๆ ตามที่ ปรากฏบนพืน้ โลก ซึง่ เหมาะแกก ารศึกษาทรัพยากรผวิ ดิน เชน ปาไม การใชป ระโยชนจ ากดนิ หิน และแร 3) แผนที่ มปี ระโยชนใ นดา นใดบาง 1. ดานการเมืองการปกครอง เพอ่ื ใชศึกษาสภาพทางภูมศิ าสตรแ ละนํามาวางแผนดาํ เนินการ เตรียมรบั หรือแกไ ขสถานการณท เี่ กิดขนึ้ ได 2. ดานการทหาร ในการพิจารณาวางแผนทางยุทธศาสตรข องทหาร ตอ งหาขอมลู หรอื ขา วสารที่เกี่ยวกับ สภาพภมู ิศาสตร และตาํ แหนง ทางส่ิงแวดลอม 3. ดานเศรษฐกจิ และสังคม ดานเศรษฐกิจ ใชงานในการวางแผนพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติ ใชเ ปน ขอ มลู พื้นฐานเพ่อื ใหทราบทําเลทต่ี ัง้ สภาพทางกายภาพ แหลง ทรัพยากร 4. ดา นสงั คม สภาพแวดลอ มทางสงั คมมกี ารเปลยี่ นแปลงอยูเ สมอ การศกึ ษาสภาพการเปลีย่ นแปลงตอง อาศยั แผนท่ีเปน สาํ คัญ และอาจชว ยใหการดาํ เนนิ การวางแผนพฒั นาสงั คมเปนไปในแนวทางท่ีถูกตอง 5. ดานการเรียนการสอน แผนทเี่ ปน ตัวสง เสรมิ กระตนุ ความสนใจ และกอ ใหเ กดิ ความเขา ใจในบทเรยี นดี ขึ้น ใชเ ปนแหลง ขอมลู ท้ังทางดา นกายภาพ ภมู ิภาค 6. ดานสง เสรมิ การทอ งเท่ียว แผนท่มี ีความจาํ เปนตอ นกั ทองเที่ยวในอันท่จี ะทําใหร ูจกั สถานที่ทองเทีย่ ว ไดง า ย สะดวกในการวางแผนการเดินทางหรือเลอื กสถานทีท่ องเทีย่ วตามความเหมาะสม 4) ถาตอ งการทราบวาประเทศไทยอยพู กิ ัดภูมิศาสตรทเ่ี ทา ไหร ผูเ รยี นจะใชเ คร่อื งมือทางภมู ิศาสตรช นิดใด ไดบา ง แผนท่ี และลกู โลก กิจกรรมท่ี 1.4 สภาพภูมศิ าสตรกายภาพของไทยท่ีสง ผลตอทรพั ยากรตางๆ และสงิ่ แวดลอ ม 1) ใหผ ูเ รยี นอธบิ ายวาสภาพภมู ิศาสตรข องประเทศไทย ทง้ั 6 เขต มีอะไรบาง และแตละเขตสวนมาก ประกอบอาชีพอะไร 1. เขตภเู ขาและหุบเขาทางภาคเหนือ ลักษณะภมู ปิ ระเทศเปน ภูเขาและเทอื กเขา จะทอดยาวในแนวหรอื ใตส ลับกับที่ราบหุบเขา โดยมีท่รี าบหุบเขาแคบ ๆ ขนานกันไป อนั เปนตนกําเนดิ ของแมน ้าํ ลําคลองหลายสาย ทาํ ใหเ กดิ ทรี่ าบลมุ แมน า้ํ ซึ่งอยูระหวางหุบเขาอันอุดมสมบูรณไปดวยทรัพยากรธรรมชาติ ภูมอิ ากาศคลายคลงึ กับภูมอิ ากาศทางตอนใตของเขตอบอุน ของประเทศทีม่ ี 4 ฤดู

178 ประกอบอาชีพเพาะปลูก เลี้ยงสัตว และทาํ เหมอื งแร 2. เขตเทือกเขาทางภาคตะวันตก ลักษณะภูมิประเทศเปนพื้นท่ีแคบๆ ทอดยาวขนานกับพรมแดน ประเทศพมา สว นใหญเปน ภเู ขา มแี หลงทรัพยากรแรธาตุ และปา ไมข องประเทศ มีปรมิ าณฝนเฉลี่ยตํ่ากวาทุก ภาค ประชากรสวนใหญอยูในเขตที่ราบลุมแมนํ้าและชายฝง ลักษณะภูมิอากาศ โดยทั่วไปมีความแหงแลง มากกวาในภาคอนื่ ๆ ประกอบอาชีพปลูกพชื ไรและการประมง 3. เขตท่รี าบของภาคกลาง ลกั ษณะภูมปิ ระเทศสวนใหญเ ปน ที่ราบลมุ แมน ํ้าอันกวางใหญ มีลักษณะเอียงลาด จากเหนอื ลงมาใต เปน ท่ีราบที่มคี วามอดุ มสมบูรณมากท่ีสุดเพราะเกดิ การทบั ถมของตะกอน ประกอบอาชพี การเกษตร (ทํานา) 4. เขตภูเขาและทีร่ าบบรเิ วณชายฝงทะเลตะวันออก ลกั ษณะภูมปิ ระเทศเปน เทอื กเขาสูงและทีร่ าบซ่งึ สว นใหญเปน ที่ราบลกู ฟกู และมีแมน้ําทีไ่ หลลงสอู า วไทย แมนาํ้ ในภาคตะวนั ออกสวนมากเปน แมน ้ําสายสนั้ ๆ ซง่ึ ไดพัดพาเอาดินตะกอนมาทงิ้ ไว จนเกดิ เปนทร่ี าบแคบๆ ตามที่ลมุ ลกั ษณะชายฝงและมลี ักษณะภูมิประเทศเปน เกาะ อาว และแหลม ลักษณะภมู ิอากาศมลี มมรสมุ ตะวันตกเฉยี งใตจาก อา วไทย จงึ ทําใหมีฝนตกชุกหนาแนน บางพนื้ ท่ีประกอบอาชีพการประมง ทาํ สวนผลไม ปจจบุ นั มกี ารทําสวนยางพารา 5. เขตท่ีราบสูงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ลักษณะภูมิประเทศเปนท่ีราบสูงขนาดตํ่าทางบริเวณ ตะวนั ตกของภาคจะมภี เู ขาสูง ทางบรเิ วณตอนกลางของภาคมีลกั ษณะเปนแอง กระทะ มีแมน้ําชีและแมนํ้ามูล ไหลผา น ยงั มที ่ีราบโลงอยูหลายแหง โดยมีแนวทิวเขาภูพานทอดโคงยาวคอนไปทางตะวันออกเฉียงเหนือของ ภาค ถดั เลยจากแนวทิวเขาภูพานไปทางเหนอื มแี องทรดุ ตํ่าของแผนดนิ ประกอบอาชพี ทํานา การประมงนํ้าจืด 6. เขตคาบสมุทรภาคใต ลักษณะภูมปิ ระเทศเปน คาบสมุทรยืน่ ไปในทะเล มเี ทือกเขาทอดยาวในแนว เหนอื ใต ทีเ่ ปนแหลง ทบั ถมของแรด บี กุ บริเวณชายฝงทะเล ท้ังสองดานของภาคใตเปนท่ีราบ มีประชากร อาศัยอยูหนาแนน ภาคใตไดร บั อิทธิพลความชนื้ จากทะเลทั้งสองดา น มฝี นตกชุกตลอดป และมีปริมาณฝนเฉล่ีย สูง ประกอบอาชีพยางพารา ปาลมน้าํ มัน การประมง 2) ผูเรยี นคดิ วา ประเทศไทยมีทรัพยากรอะไรทีม่ ากท่สี ุด บอกมา 5 ชนิด แตละชนิดสงผลตอการดําเนินชีวิต ของประชากรอยางไรบาง ปา ไม ประชากรประกอบอาชีพ ทําเฟอรนเิ จอร ทาํ ของปา ขาย แรด ีบุก ประชากรประกอบอาชีพ อตุ สาหกรรมเหมืองแร ลิกไนต ประชากรประกอบอาชพี อุตสาหกรรมเหมอื งแร พลอย ประชากรประกอบอาชพี การเจียรนัยพลอย ทรพั ยากรสตั วนํา้ ประชากรประกอบอาชีพ การประมง กจิ กรรมท่ี 1.5 ความสาํ คัญของการดํารงชีวิตใหสอดคลอ งกบั ทรัพยากรในประเทศ 1) ใหผูเรียนอธิบายวาในภาคเหนือของไทยประชากรจะอาศัยอยูหนาแนนในบริเวณใดบาง พรอมให เหตผุ ล และสว นมากจะประกอบอาชีพอะไร

179 ประชากรสว นใหญอาศัยอยหู นาแนนตามทีร่ าบลุมแมน า้ํ ประกอบอาชพี ทาํ นา ทําไร 2) ผูเ รยี นคิดวา ภาคใดของไทย ท่ีสามารถสรางรายไดจ ากการทองเท่ยี วมากที่สดุ พรอมใหเหตุผลและ สถานที่ทอ งเทย่ี วดงั กลาวคืออะไรบาง พรอ มยกตัวอยาง ภาคใตและภาคตะวนั ออก เพราะมชี ายฝง ทะเลทงี่ ดงาม มีเกาะแกง มากมาย มีการบริการท่ีประทับใจ ภาคเหนอื มปี าไม มีวฒั นธรรมดัง้ เดมิ คือจังหวดั เชยี งใหม เชยี งราย 3) ปจจัยใดทีท่ ําใหมีประชากรอพยพเขามาอาศัยอยูในภาคตะวนั ออกมากข้นึ การเจริญเติบโตของเขตอุตสาหกรรมมาบตาพุด และทาเรือน้ําลึกเพื่อขนสงลงทะเลและมีแหลง ทองเท่ียวอันงดงาม 4) ทวปี ใดทก่ี ลาวกันวา เปนทวปี “แหลงอารยธรรม” เพราะเหตใุ ดจึงกลา วเชน นัน้ ทวปี เอเชียเพราะเปน ดินแดนที่ความเจรญิ เกิดขน้ึ กอ นทวีปอื่นๆ ประชากรรจู กั และตง้ั ถ่นิ ฐานกันมากอ น อารยธรรมที่สําคญั ๆ คอื อารยธรรมจีน อินเดีย ขอม 5) ในทวีปเอเชยี ประชากรจะอาศยั อยกู นั หนาแนนบริเวณใดบาง เพราะเหตุใด ริมชายฝง ทะเลและท่ีราบลุมแมน้ําตาง ๆ เชน ลมุ แมนํา้ เจาพระยา ลุมแมนํ้าแยงซีเกียง ลุมแมนํ้า แดงและลุมแมน าํ้ คงคา และในเกาะบางเกาะท่มี ีดินอุดมสมบูรณ เชน เกาะของประเทศฟลิปปนส อินโดนีเซีย และญ่ีปุน

180 แนวเฉลยกจิ กรรม บทท่ี 2 ประวัตศิ าสตรท วีปเอเชีย คาํ ชแี้ จง ใหผ ูเรียนเขียนเครอ่ื งหมายถกู () หนาขอความท่ีถูกและเขยี นเคร่อื งหมายผดิ () หนาขอ ความท่ีผดิ .............. 1. ประเทศจนี เปนประเทศในแถบภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกทมี่ ีพื้นที่ใหญที่สุดในโลก ............ 2. ประเทศอนิ เดยี เปน ประเทศประชาธปิ ไตยทม่ี ปี ระชากรมากทสี่ ดุ ในโลก ............ 3. กษตั รยิ พ มาที่สามารถรวบรวมประเทศใหเปนปกแผนเดียวกันไดสําเร็จเปนคร้ังแรก คือพระ เจา อโนรธา กษัตริยเ มืองพยู ............ 4. พระเจาตะเบง็ ชะเวต้ี กษตั รยิ พมาทสี่ ามารถตีกรงุ ศรีอยธุ ยาแตกในป พ.ศ. 2112 ............ 5. ประเทศอินโดนีเซยี เปนประเทศท่ีเปนหมูเกาะท่ีใหญทสี่ ดุ ในโลก ............ 6. สงครามเจ็ดป (Seven Years’ War) เปนสงครามที่เกิดขึ้นในฟลิปปนสจนทําใหญี่ปุนเกิดการ สูญเสียมากทีส่ ุด ............ 7. ประเทศญ่ปี นุ ไดช ือ่ วา “ดินแดนแหง พระอาทติ ยอ ทุ ยั ” ............ 8. ยุคศกั ดนิ า หมายถงึ ยคุ ทจ่ี ักรพรรดิเปนใหญท ส่ี ุดในญ่ีปุน ............ 9. การทงิ้ ระเบดิ ทีเ่ มืองฮิโรชมิ าและนางาซากิ ทําใหญ ป่ี นุ ตองยอมแพสงครามโลกครงั้ ที่ 1 ............ 10. ญป่ี นุ เปนประเทศหนงึ่ ทต่ี อ ตานสหรฐั เมรกิ าสงกองกําลังทหารไปสูร บในอริ ัก ............ 11. ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนจนี มีการลงทุนในประเทศไทยเปน อันดบั 2 รองจากญป่ี นุ ............ 12. กลุม ICS เปนกลุม ชนชน้ั กรรมกรทอ่ี ังกฤษคัดเลือกใหท ํางานในอนิ เดยี และพมา ............ 13. ประเทศไทยตกเปน อาณานิคมของชาติตะวนั ตกและทาํ ใหเสียดนิ แดนไปถงึ 14 คร้งั ............ 14. สงครามเดียนเบยี นฟูเปน สงครามทปี่ ระเทศไทยรวมมือกบั ฝรง่ั เศสขับไลจ ีนฮอ ออกจาก เวียดนามจนสําเร็จ ............ 15. สงครามเย็นทาํ ใหเ กดิ การแบง สถานภาพกลมุ ประเทศเปน 3 กลุม ไดแ ก กลุมประเทศ มหาอาํ นาจ กลมุ ประเทศกําลังพฒั นา และกลุมประเทศดอยพฒั นา

181 เฉลยกิจกรรมทายบท .... …. 1. …. …. 2. …. …. 3. …. …. 4. …. …. 5 . .... …. 6. …. …. 7. .... …. 8. .... …. 9. …. …. 10. …. …. 11. .... …. 12. …. …. 13. …. …. 14. .... …. 15.

182 แนวเฉลยกิจกรรม บทที่ 3 เศรษฐศาสตร กจิ กรรมที่ 3.1 เศรษฐศาสตร หมายถงึ วชิ าทวี่ า ดวยการศกึ ษาอะไร มคี วามสาํ คญั อยา งไร เศรษฐศาสตร หมายถงึ การเลอื กใชท รพั ยากรที่มีจาํ กัดและหายากในการผลิตสินคาและบริการใหมี ประสทิ ธิภาพมากทีส่ ุด ซง่ึ รวมถึงการกระจายสินคาและบริการเพ่ือใหความเปนธรรม และความอยูดีกินดี ของประชาชนทง้ั ในปจจบุ ันและอนาคต กิจกรรมท่ี 3.2 ความตอ งการ (Wants) ในวชิ าเศรษฐศาสตรห มายถึงอะไร ความตองการ (Wants) ในวิชาเศรษฐศาสตร หมายถงึ ความปรารถนาทจ่ี ะไดส ง่ิ ตา ง ๆ มาบรโิ ภค เพือ่ ตอบสนองความจําเปนในการดํารงชวี ิตและเพ่ืออาํ นวยความสะดวกตาง ๆ กิจกรรมท่ี 3.3 คุณธรรมของผูผลติ มอี ะไรบาง คณุ ธรรมของผผู ลติ มดี งั น้ี 1. ความขยนั เปนความพยายามมมุ านะทีจ่ ะประกอบการในการผลิตและบริการใหประสบผลสําเร็จ อยางไมยอ ทอตอ ปญหาอปุ สรรค 2. ความซอ่ื สัตย โดยเฉพาะซื่อสัตยตอผูบริโภค เชน ไมคากําไรเกินควร ไมโฆษณาสินคาเกินความ เปน จรงิ ไมป ลอมปนสินคา ไมผ ลิตสินคา ทไ่ี มไดค ุณภาพ หรือสินคา ที่ผดิ กฎหมาย 3. ความรบั ผิดชอบ ในการผลิตสนิ คาและบรกิ ารเพือ่ สนองตอ ความตองการของผูบริโภค รับผิดชอบ ตอความเสียหายอันเกิดจากการผลิตและบริการ 4. พัฒนาคณุ ภาพสินคาใหเ ปน สนิ คา และบรกิ ารเปน ที่พงึ พอใจของผูบริโภค 5. ดแู ลสงั คม แบงสว นกาํ ไรท่ไี ดรบั คืนสูส ังคม เชน ทํากิจกรรมเพ่ือสวนรวม ชว ยเหลอื ผูดอยโอกาสใน รูปแบบตาง ๆ กจิ กรรมท่ี 3.4 ระบบเศรษฐกิจแบบผสมหมายถึงอะไร ระบบเศรษฐกิจแบบผสม หมายถึง ระบบเศรษฐกิจท่ีเกิดข้ึนจากปญหาและขอบกพรองของระบบ เศรษฐกิจแบบเสรีนิยมและสังคมนิยม โดยมีกลไกราคาเปนตัวกําหนด มีการวางแผนจากรัฐบาลสวนกลาง บางสว นใหเอกชนตัดสนิ ใจดําเนินกจิ กรรมเอง กจิ กรรมที่ 4 จงเลือกคาํ ตอบทถี่ ูกท่สี ุดเพยี งคาํ ตอบเดียว 1. ง 2. ค 3. ก 4. ค 5. ข

183 แนวเฉลยกิจกรรม บทที่ 4 การเมอื งการปกครอง กจิ กรรมที่ 1 1. ค 2. ก 3. ข 4. ก 5. ง 6. ง 7. ข 8. ข 9. ง 10. ง 11. ข 12. ง 13. ง 14. ง 15. ง 16. ก 17. ค 18. ง 19. ข 20. ก กจิ กรรมท่ี 2 1. เพราะเหตใุ ดระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยจึงถอื วาเหมาะสมทสี่ ดุ ในปจจบุ นั แนวตอบ เปนระบอบการปกครองท่ียอมรับสิทธิเสรีภาพและความเสมอภาคของประชาชน เปดโอกาสให ประชาชนทุกคนมีสวนรวมในการใชอํานาจปกครองประเทศอยางท่ัวถึงและมีกลไกท่ีมีประสิทธิภาพในการ ปอ งกันการผกู ขาดอาํ นาจทางการเมืองของคนกลุมใดกลมุ หนงึ่ 2. รฐั ธรรมนญู กาํ หนดใหประชาชนมสี ว นรว มในทางการเมอื งอยางไร แนวตอบ ใหประชาชนกําหนดนโยบายการตัดสินใจทางการเมือง การวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและ การเมอื ง รวมถงึ การตรวจสอบการใชอาํ นาจของรัฐ 3. รฐั ธรรมนูญทเี่ ปน ลายลักษณอักษร มีลักษณะแตกตางกับรัฐธรรมนูญท่ีไมเปนลายลักษณอักษร อยางไร แนวตอบ รัฐธรรมนูญท่ีเปนลายลักษณอักษร เปนรัฐธรรมนูญที่รวบรวมกฎหมายการปกครองประเทศ ไวใน เอกสารฉบับเดยี ว สวนรฐั ธรรมนูญที่ไมเ ปน ลายลกั ษณอกั ษร มลี ักษณะเปนรฐั ธรรมนูญที่อาศยั จารตี ประเพณที ี่ ปฏิบัตสิ บื ตอ กันมาเปน กฎหมาย กจิ กรรมที่ 3 1. รูปแบบการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบมพี ระมหากษัตริยเปน ประมุข รฐั ธรรมนูญการ ปกครองของไทยทกุ ฉบบั กําหนดสาระไวอ ยางไร แนวตอบ พระมหากษัตริยด ํารงอยูในฐานะอนั เปน ทเี่ คารพสกั การะ ผใู ดจะละเมิดและกลา วหาหรอื ฟอ งรอ งในทาง ใดๆ มิได 2. การปกครองระบอบประชาธิปไตย ระบบประธานาธิบดี มีลักษณะการปกครองอยา งไร แนวตอบ ผูที่มีบทบาทสําคัญทางการเมือง คือ ประธานาธิบดี เปนท้ังผูนําทางการเมืองและเปนผูนําประเทศ มาจากการเลือกต้ังของประชาชน บริหารประเทศรวมกับรองประธานาธิบดีและคณะรัฐมนตรี มีประเทศ สหรฐั อเมรกิ าเปน แมแ บบ

184 3. การปกครองระบอบประชาธิปไตยของทุกประเทศ จะมีรูปแบบการปกครองแตกตางกัน แต หลักการใหญๆ จะมีเหมอื นกนั คอื อะไร แนวตอบ ประชาชนปกครองตนเอง โดยประชาชนทุกคนมสี ิทธิเสรภี าพและความเสมอภาคภายใตก ฎหมาย ซ่ึงบัญญัตขิ ึน้ ตามเสยี งสว นใหญของประชาชน 4. ใหบ อกขอดี ขอเสีย ของการปกครองระบอบประชาธิปไตยและการปกครองระบอบเผด็จการ แนวตอบ ขอ ดี ขอดี ของการปกครองระบอบประชาธิปไตย ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. ประชาชนทกุ คนมีความเทาเทียมกัน 1. รฐั บาลมคี วามเขมแขง็ ในดา นกฎหมาย 2. รฐั บาลมคี วามม่ันคงเปนปก แผน 2. ประชาชนทกุ คนตองปฏิบัตติ ามกฎหมาย 3. การตดั สินใจในกจิ การตา งๆ เปน ไป และมสี ิทธิเสรีภาพในทกุ ๆ ดา น อยา งรวดเรว็ อาจเกิดการผิดพลาด 3. การแกไขปญหาตางๆ ยดึ ถือแนวทาง ไดงาย สนั ตวิ ิธี มีการเจรจาอยา งมเี หตผุ ล ฟง เสียงขางมาก ขอ เสยี ขอเสยี ของการปกครองระบอบประชาธิปไตย ของการปกครองระบอบเผดจ็ การ 1. การแกไขบา นเมอื ง บางเรื่องอาจมคี วาม 1. ประชาชนไมม สี ทิ ธิเขารว มในการ ลา ชาหลายข้นั ตอน ปกครอง 2. ประชาชนสวนใหญยังขาดความรูในดาน 2. ไมค าํ นึงถงึ ความตองการของ การบรหิ ารประเทศ ประชาชน 3. ประชาชนขาดความสุข รฐั บาลและ ประชาชนไมมีความสมั พันธกนั อยาง ใกลชิด กจิ กรรมที่ 4 1. ง 2. ก 3. ค 4. ง 5. ง 6. ง 7. ก 8. ง 9. ค 10. ง

185 บรรณานกุ รม กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธกิ าร. คูมอื การจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนประวตั ิศาสตร ประวัตศิ าสตร ไทย :จะเรยี นการสอนกนั อยางไร. กรุงเทพฯ : กระทรวงศกึ ษาธิการ. การรวมตัวทางเศรษฐกจิ ของอาเซียน เอกสารเผยแพรอ อนไลน กรมอาเซยี น กระทรวง การตางประเทศ (ออนไลน) . เขาถงึ ไดจาก www.mfa.go.th/asean/asean_web/docs/ asean_economy.doc การศึกษาทางไกล. สถาบนั . กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น. ชดุ การเรยี นทางไกล ระดับมัธยมศึกษตอนตน หมวดวิชาพัฒนาสังคมและชุมชน. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พครุ สุ ภาลาดพราว, 2546. การศกึ ษานอกโรงเรยี น, กรม. ชุดการเรยี นทางไกล หมวดวชิ าพัฒนาสังคมและชุมชน ระดับมธั ยมศึกษา ตอนตน. พฤษภาคม 2540. โกเมน จริ ัฐกลุ , รศ.ดร.และเสรี ลีลาลัย, รศ. หนงั สือเรยี น ส.504 สังคมศึกษา ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5. กรงุ เทพฯ : ไทยวฒั นาพานิช จาํ กดั . ขอ มูลท่วั ไปของอาเชยี น. (ออนไลน) . เขาถงึ ไดจ าก : http://www.mfa.go.th/web/1694.php เว็บไซต กองอาเชยี น กระทรวงตา งประเทศ คิม ไชยแสนสขุ , รศ.และศนั สนยี  วรรณาวกูร. ชุดปฏิรปู การเรยี นรูห ลกั สตู รการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ. 2544 กลมุ สาระการเรยี นรู สว นศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชวงชน้ั ท่ี 4 สาระ 3 เศรษฐศาสตร. กรงุ เทพฯ : สาํ นักพิมพป ระสานมติ ร, 2545. เคน จันทรว งษ สรปุ เขมลยุ โจทยค ลังขอสอบสงั คม ศาสนาและวฒั นธรรม สํานกั พมิ พ SCIENEC CENTER, มปป. เครอื ขา ยเรารกั พระเจา อยหู ัว. 2554. “พระราชกรณยี กจิ ดา นการเกษตรและการยกระดบั สภาพชีวติ ความเปนอยูของประชาชน”. (online). http://www.xn--12co9drbac8a9as5aiidh8iseilnpa.com/ conten/index.php?page=content&type-view&cat=3&id=74 and_%20literature.php. สืบบคน วันท่ี 2 กรกฎาคม 2557. _____________. “พระราชกรณยี กจิ พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดลุ ย เดชมหาราชดา นการศกึ ษา”. (online). http://king.kapook.com/job_duties_international_relations.php. สืบคนวันที่ 2 กรกฎาคม 2557. _____________. “พระราชกรณยี กจิ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช มหาราชดานภาษาและวรรณกรรม”. (online).

186 http://king.kapook.com/job_duties_language_and_%20literature.php. สืบคน วนั ที่ 2 กรกฎาคม 2557. เครือขา ยกาญจนาภิเษก. 2557. “พระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดุลยเดช มหาราช”. (online). http://kanchanapisek.or.th/biography/hmk.th.html. สบื คน วันที่ 2 กรกฎาคม 2557. ชาญ นพรตั น และสิทธา มชี อบธรรม หมวดวชิ าพฒั นาสังคมและชมุ ชน ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน ตาม หลักเกณฑแ ละวิธกี ารจดั การศกึ ษานอกโรงเรียน หลักสูตรการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2544 บริษัท ปยมติ ร มลั ตมิ ิเดีย จํากดั , 2546. แชน ปจ จุสานนท, พลเรือตร.ี กรณพี พิ าทระหวา งประเทศไทย ฝร่งั เศส และการรบท่ีปากนํ้า เจาพระยา สมยั รศ. 112. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรสุ ภา. 2519. ถนอม พันธุม ณี. หนังสือเรยี นหลักสูตรการศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน พ.ศ. 2544 หมวดวชิ าพฒั นาสังคมและชมุ ชน ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน. พิมพค ร้งั ท่ี 2. กรุงเทพฯ : เสนาธรรม, มปป. นายชาติชาย มุกสง. 2556. ขบวนการเสรไี ทย. (online). http://www.kpi.ac.th/wiki/index.php/ ขบวนการเสรีไทย. สืบคนวันที่ 3 กรกฎาคม 2557. นชิ า แกวพาณชิ . เสรมิ สาระการเรยี นรพู นื้ ฐานสังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ม.3 : สํานกั พมิ พ เดอะบคุ ส จํากัด, 2551. “แนวพระราชดาํ รดิ า นการศกึ ษา”. (online). http://obec.go.th/sites/obec.go.th/ files/document/attachment/17892/183229.pdf ประชาคมอาเซียน (ASEAN Community) เอกสารเผยแพรแ ละสื่อประชาสมั พนั ธ กรมอาเซียน กระทรวง การตา งประเทศ (ออนไลน) . เขาถึงไดจ าก : http://www.mfa.go.th/ internet/document/1808.doc) ประโยชนท ่ีไทยไดรบั จากการเขา รว มกลุมอาเซยี น. (ออนไลน) . เขาถงึ ไดจาก : http://www.mfa.go.th หนงั สอื “มารูจกั อาเซียนกนั เถอะโดยกรมอาเซยี น กระทรวงการตางประเทศ ประเวศ วะส.ี เศรษฐกิจพอเพียงและประชาสังคม : แนวทางผลติ ฟนฟเู ศรษฐกิจสงั คม. กรุงเทพฯ พิมพด ,ี 2544. ปย พร บุญเพญ็ . หลักเศรษฐศาสตร 3200-0101, 005-110-103. กรงุ เทพฯ: บริษัท บณั ฑติ สาสน จํากดั , มปป. พัชรยี า ฉตั รเท. เอกสาร เรื่องคล่นื สึนามกิ ับผลกระทบสงิ่ แวดลอ ม เพ็ญศรี ดุก , ศ.ดร. 2539. ความสัมพนั ธระหวางสยามกบั ฝร่งั ในครสิ ตศตวรรษที่ 11. กรงุ เทพฯ. เพญ็ สรุ ัตน หอมเย็น และคณะ. คมู ือเตรยี มสอบ สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ม.1-2-3 : บรษิ ัท ไทเนรมิตกจิ อนิ เตอรโ ปรเกรสซฟี จํากัด, 2537. เพ็ญสรุ ตั น หอมแยม และคณะ. คูม ือเตรยี มสอบ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม ม.1-2-3 กรุงเทพฯ : ไฮเดดพบั ลิชช่ิง จาํ กดั , “มปป.”

187 ไพฑูรย พงศะบตุ ร และวันชัย ศิรริ ตั น. หนงั สอื เรียนสังคมศึกษา ส.504 สงั คมศึกษา ชั้นมธั ยมศกึ ษาปท่ี 5. กรุงเทพมหานคร : บริษทั โรงพมิ พไ ทยวฒั นา พานชิ ย จาํ กดั , 2537. มานติ กิตตจิ งู จิต และสุรพล เอย่ี มอูทรพั ย. กลุมสาระการเรียนรู สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชว ง ชน้ั ที่ 3 : แสงจันทรก ารพิมพ, 2546. ราชบัณฑิตสถาน. ใตร มพระบารมี จักรนี ฤบดนทิ ร สยามินทราธิราช. 2547. รจุ เิ รจ โลหารชุน และคณะ. หนังสือเรียนชดุ การศึกษานอกโรงเรียน (กศน.) หมวดวชิ าพฒั นาสงั คมและ ชุมชน. (สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม) ระดับมัธยมศึกษาตอนตน. กรงุ เทพฯ : ประสานมติ ร (ปมส.), 2549. วิถพี เี ดยี สารนกุ รมเสร.ี มปผ. “พระราชกรณยี กจิ ดานความม่นั คงภายในประเทศ”. (online). http://th.wikipedia.org/wikicite_note_-1. สืบคน วนั ท่ี 2 กรกฎาคม 2557. วิไล ทรงโฉม, หมวดวชิ าพฒั นาสังคมและชมุ ชน ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนตน การศึกษานอกโรงเรยี น : บริษัท สามเจรญิ พาณชิ ย (กรงุ เทพฯ) จํากดั , 2546. ศริ พิ ร ดาบเพชร คมคาย มากบัว และประจกั ษ แปะสกลุ . ประวตั ศิ าสตรไทย ม.4-ม.6. พมิ พค รัง้ ท่ี 1. กรุงเทพฯ : อกั ษรเจรญิ ทัศน สมนึก ปฏปิ ทานนท และคณะ. คูมือเตรยี มสอบสังคมศกึ ษา ชว งชั้นท่ี 3 (ม.1-ม.3) กรุงเทพฯ : ภมู ิบณั ฑิตการ พมิ พ, 2537. สมสวย เห็นงาม และคณะ. ตวิ เขมกอ นสอบ สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชว งชนั้ ท่ี 3 : บริษทั ฐานบัณฑติ จํากดั กรงุ เทพฯ, 2537. สารานกุ รมไทยสําหรบั เยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจ็ พระเจาอยูห วั . ไทยกบั สงครามโลกครัง้ ท่ี สอง. (online).http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/ book.php”book=4&chap=9&page=t4-9-infodetail06.htmel สืบคน วนั ท่ี 3 กรกฎาคม 2557. สํานกั ขาวเจา พระยา. “พระราชกรณียกจิ ดา นการศาสนา”. (online). 2553. http://www.chaoprayanews.com สบื คนวันที่ 2 กรกฎาคม 2557. สาํ นกั งานการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร. ประวัตศิ าสตร ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ี่ 3. กรงุ เทพฯ : สกสค ลาดพราว. 2555. _____________. ประวัติศาสตร เลม 1 ประวตั ิศาสตรไทย ช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 4-6. พมิ พครง้ั ที่ 1. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ สกสค ลาดพราว. _____________. เอกสารการสอนชดุ ประวตั ิศาสตรไ ทย. พมิ พค รั้งที่ 5. นนทบรุ ี : มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช.

188 สุโขทยั ธรรมาธริ าช , มหาวิทยาลัย. เอกสารการสอนชุดประวตั ิศาสตรไ ทย. พมิ พครงั้ ที่ 8. นนทบรุ ี : มหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธิราช. 2552. _____________. เอกสารการสอนชุดประวัติศาสตรสงั คมและการเมอื งไทย. พิมพค รั้งท่ี 30. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช. 2551. สุพชิ ฌาย สวัสดริ าษฎร และกุลธดิ า รตั นโกศล. หมวดวชิ าพฒั นาสังคมและชมุ ชน ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน : บรษิ ัท สํานักพิมพ ลองไลฟ เอด็ จาํ กัด นนทบรุ ,ี 2549. อภินันท จนั ตะนี และชัยยศ ผลวฒั นา. ระบบเศรษฐกิจไทยและการสหกรณ. กรุงเทพฯ : สาํ นกั พิมพ พิทักษ อกั ษร, 2538. อภนิ ันท จันตะน.ี เอกสารคาํ สอนเศรษฐศาสตรม หภาค 1. ภาควิชาเศรษฐศาสตร คณะวิทยาการจดั การ สถาบนั ราชภฏั พระนครศรอี ยธุ ยา. กรงุ เทพฯ : สาํ นักพิมพ พิทักษอักษร, 2538. เอกสาร “ประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียน” ฉบับประชาชน โดยกรมเจรจาการคา ระหวา งประเทศ กระทรวง พาณิชย. http://earthquake.usgs.gov/ http://www.thaigoodview.com http://www.vcharkarn,com/varticle/33610 http://www.bloggang.com http://www.thaipr.net http://www.thai.cri.cn http://www.thaigoodview.com http://th.wikipedia.org http://rirs3.royin.go.th/dictionvary,asp http://www.thaigoodview.com/node/76621 http://www.mwit.ac.th

189 คณะผจู ดั ทาํ ทป่ี รกึ ษา บญุ เรอื ง เลขาธกิ าร กศน. อมิ่ สวุ รรณ รองเลขาธิการ กศน. 1. นายประเสริฐ จําป รองเลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชัยยศ แกว ไทรฮะ ทปี่ รกึ ษาดา นการพฒั นาหลักสตู ร กศน. 3. นายวชั รนิ ทร ตณั ฑวุฑโฒ ผูอํานวยการกลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. ดร.ทองอยู 5. นางรักขณา ผเู ขยี นและเรยี บเรียง 1. นางสาวสุดใจ บตุ รอากาศ สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 2. นางสาวพมิ พาพร อินทจักร สถาบนั กศน. ภาคเหนือ 3. นางดุษณี เหลีย่ มพนั ธุ สถาบัน กศน. ภาคเหนอื 4. นางดวงทพิ ย แกว ประเสริฐ สถาบนั กศน. ภาคเหนอื 5. นายนิพนธ ณ จันตา สถาบัน กศน. ภาคเหนือ 6. นางอบุ ลรตั น มีโชค สถาบนั กศน. ภาคเหนือ 7. นางกรรณกิ าร ยศตอ้ื สถาบัน กศน. ภาคเหนือ 8. นางณิชากร เมตาภรณ สถาบัน กศน. ภาคเหนอื ผบู รรณาธกิ ารและพฒั นาปรบั ปรงุ 1. นางพรทิพย เข็มทอง กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 2. นางสาวพิมพาพร อินทจักร สถาบัน กศน. ภาคเหนอื 3. นางสาวสุรตั นา บรู ณะวทิ ย สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออก 4. นางสาวสปุ รดี า แหลมหลกั สถาบนั กศน. ภาคตะวันออก 5. นางสาวสาลินี สมทบเจรญิ กลุ สถาบนั กศน. ภาคตะวันออก 6. นายอุดมศักด์ิ วรรณทวี สํานักงาน กศน. อ.โขงเจยี ม 7. นายเรืองเวช แสงรตั นา สํานกั งาน กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื 8. นางพัฒนส ดุ า สอนซือ่ ขาราชการบํานาญ 9. นางธัญญาวดี เหลาพาณชิ ย ขาราชการบาํ นาญ 10. นางพรทิพย เข็มทอง กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 11. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 12. นายเรอื งเดช แสงวัฒนา สถาบนั กศน. ภาคตะวนั นออกเฉียงเหนือ 13. นางมยรุ ี สวุ รรณเจริญ สถาบัน กศน. ภาคใต

190 14. นางสาวสรุ ัตนา บูรณะวทิ ย สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออก 15. นางสาววาสนา โกสียว ัฒนา สถาบันการศกึ ษาทางไกล 16. นางธญั ญาวดี เหลา พาณชิ ย ขา ราชการบํานาญ 17. นางพรทพิ ย เขม็ ทอง กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน ผพู ฒั นาและปรบั ปรุงคร้งั ที่ 2 1. นางสาวสุดใจ บุตรอากาศ ศกึ ษานเิ ทศกเ ชยี่ วชาญ 2. นางพรทพิ ย เข็มทอง ขา ราชการบาํ นาญ 3. นางบุษบา มาลนิ กี ลุ ครชู ํานาญการพิเศษ 4. นางพรทพิ ย พรรณนติ านนท กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน 5. นางสาวกรวรรณ กววี งษพิพัฒน กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น คณะทาํ งาน มั่นมะโน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน ศรีรตั นศลิ ป กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน 1. นายสุรพงษ ปท มานนท กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นายศุภโชค กุลประดษิ ฐ กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 3. นางสาววรรณพร เหลอื งจติ วฒั นา กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาวศริญญา 5. นางสาวเพชรินทร ผพู มิ พต น ฉบบั คะเนสม กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน เหลอื งจิตวฒั นา กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 1. นางปยวดี กวีวงษพพิ ัฒน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 2. นางเพชรินทร ธรรมธษิ า กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาวกรวรรณ บานชี กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวชาลนี ี 5. นางสาวอรศิ รา ผอู อกแบบปก นายศุภโชค ศรีรตั นศลิ ป กลุม พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน

191 คณะผูจดั ทาํ เนอ้ื หา เพิม่ เติม เรอื่ ง “พระราชกรณียกจิ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู ัวและสมเดจ็ พระนางเจาสิรกิ ติ ิ์ ที่สง ผลตอการเปลย่ี นแปลงของประเทศไทย” ทปี่ รกึ ษา สกุลประดษิ ฐ เลขาธกิ าร กศน. ทับสพุ รรณ รองเลขาธกิ าร กศน. 1. นายการณุ จําจด รองเลขาธกิ าร กศน. 2. นายชาญวิทย งามเขตต ผอู าํ นวยการกลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 3. นายสุรพงษ 4. นางศุทธนิ ี ผูเขียน เรยี บเรียง จากการประชมุ คร้ังท่ี 1 1. นายปณณพงศ ทาวอาจ สาํ นักงาน กศน. จงั หวัดสโุ ขทยั กศน.อาํ เภอสวรรคโลก จงั หวัดสโุ ขทัย 2. นายจิรพงศ ผลนาค กศน.อาํ เภอบางแกว จังหวัดพทั ลงุ กศน.อําเภอจะนะ จังหวดั สงขลา 3. นายวรวฒุ ิ จรยิ ภคั รดิกร กศน.อาํ เภอคลองหลวง จงั หวัดปทุมธานี กศน.อาํ เภอวังนอย จงั หวัดพระนครศรอี ยธุ ยา 4. นายรอ ศกั ด์ิ เหะเหร็ม โรงเรียนสตรวี ิทยา 2 ในพระอปุ ถัมภ สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี 5. นางสาวประภารสั ม พจนพิมล 6. นางสาววนั ทนา จะระ 7. นายรุจน หาเรอื นทรง ผูเขียน เรยี บเรียง และ บรรณาธกิ าร จากการประชุมคร้ังท่ี 2 1. นายสันติ อิศรพันธุ กศน.อาํ เภอโพธาราม จงั หวัดราชบุรี 2. นางสาวประภารสั มิ์ พจนพมิ ล กศน.อําเภอคลองหลวง จงั หวัดปทุมธานี คณะทํางาน 1. นายสุรพงษ ม่นั มะโน กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น 2. นายศภุ โชค ศรีรตั นศลิ ป กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน 3. นางสาวสุลาง เพ็ชรสวา ง กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน กลุม พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น 4. นางสาวเบญ็ จวรรณ อําไพศรี 5. นางสาวทพิ วรรณ วงศเ รือน 6. นางสาวชมพนู ท สังขพชิ ยั