ebook

หลกั ฐานทางประวตั ิศาาตตรตมยั อยธุ ยา

1. พระราชพงศาวดาร • เป็นบนั ทกึ เกยี่ วกบั พระราชกรณียกจิ ของพระมหากษตั รยิ ์ในดา้ นต่างๆ อาจแบง่ ไดเ้ ป็น 2 ประเภท คอื • 1. พระราชพงศาวดารทยี่ งั ไมผ่ า่ นกระบวนการช าระใหข้ อ้ มลู ตามที่ • ผบู้ นั ทกึ เดมิ เขยี นไว้ เชน่ พระราชพงศาวดารกรงุ เกา่ ฉบบั หลวงประเสรฐิ ฯ • พระราชพงศาวดารความเกา่ จ.ศ. 113 • 2. พระราชพงศาวดารทผี่ ่านการกระบวนการชาระ คอื มกี ารตรวจสอบ • แกไ้ ขในสมยั ธนบรุ แี ละรตั นโกสนิ ทร์ ทาใหเ้ น้อื ความและจดุ ประสงคแ์ ตกต่างไป • จากเดมิ เชน่ พระราชพงศาวดารกรงุ ศรอี ยุธยาฉบบั พนั จนั ทนุมาศ(เจมิ ) • พระราชพงศาวดารกรงุ เกา่ ฉบบั พระจกั รพรรดพิ งศเ์ จา้ กรม (จาด) • พระราชพงศาวดารกรงุ ศรอี ยธุ ยาฉบบั สมเดจ็ พระพนรตั น์ • พระราชพงศาวดารกรงุ สยามจากตน้ ฉบบั ของบรติ ชิ มวิ เซยี ม กรุงลอนดอน

2. จดหมายเหตโุ หร • เป็นงานของโหรประจาราชสานกั บนั ทกึ พระราชกรณียกจิ และเหตุการณ์ สาคญั ในบา้ นเมอื งตามลาดบั วนั ที่ เกดิ เหตกุ ารณ์ โดยสรุปสนั้ ๆ • จดหมายเหตทุ โ่ี หรไดจ้ ดบนั ทกึ ไวเ้ มอ่ื มเี หตกุ ารณ์สาคญั เกดิ ขน้ึ โหรจะจดั ทา ปฏทิ นิ โหรบอกวนั และฤกษ์ยาม เป็นรายวนั ล่วงหน้าไวต้ ลอดปี และมที ว่ี ่างไว้ สาหรบั จดบนั ทกึ เหตุการณ์สาคญั ไวใ้ นปฏทิ นิ เมอ่ื มเี หตกุ ารณ์ สาคญั เกดิ ขน้ึ โหรจะจดไวใ้ นปฏทิ นิ ตรงช่องวนั นนั้ หากวนั ใดไมม่ เี หตุการณ์สาคญั เกดิ ขน้ึ ก็ จะปลอ่ ยว่างไว้

3. จดหมายเหตชุ าวต่างชาติ • ส่่วนใหญ่เป็นเอกสารทช่ี าวยโุ รปทเ่ี ดนิ ทางเขา้ มาในอาณาจกั รอยธุ ยาเขยี นขน้ึ เชน่ จดหมายเหตุฟานฟลตี ของเยเรเมยี ส ฟาน ฟลตี ชาวฮอลนั ดา • เป็นจดหมายเหตพุ งศาวดารทก่ี ลา่ วถงึ ราชอาณาจกั รสยามในปลายรชั สมยั สมเดจ็ พระ นารายณ์ มหาราช พ.ศ. 2230 โดยซมี ง เดอ ลา ลแู บร์อคั รราชทูตของพระเจา้ หลยุ สท์ ่ี 14 แห่งฝรงั่ เศสซง่ึ เขา้ มาทลู พระราชสาสน์ ณ ประเทศสยาม ไดพ้ รรณนาถงึ กรงุ ศรอี ยธุ ยาไว้ อยา่ งกวา้ งขวาง แมว้ า่ เจา้ ตวั จะอยเู่ พยี ง 3 เดอื น 6 วนั จงึ ตอ้ งอาศยั ความรจู้ ากหนงั สอื ท่ี ชาวตะวนั ตกซ่งึ มากรงุ สยามแตก่ อ่ นแตง่ ไวอ้ ยา่ งคลาดเคลอ่ื น บา้ ง

4. วรรณกรรม • ในสมยั กรงุ ศรอี ยธุ ยาท่มี อี ายยุ าวนานถงึ 417 ปี มกี วแี ละวรรณกรรมมากมาย ซ่งึ ควรจะ มมี ากกวา่ น้ี แต่ เน่อื งจากความไมส่ งบในดนิ แดน ทงั้ สงครามและการแยง่ ชงิ ราชสมบติ โดยมกี ษตั รยิ ใ์ นยคุ นนั้ ถงึ 33 พระองค์ และ เปลย่ี นวงศ์กษตั รยิ ถ์ งึ 4 • ครงั้ สมยั อยธุ ยามวี รรณกรรมหลายเร่อื งทใ่ี หข้ อ้ มลู ทางประวตั ศิ าสตร์ เช่น ลลิ ติ โองการ แชน่ ้า ลลิ ติ ยวนพา่ ย

5.จารกึ • ศลิ าจารกึ หลงั พระพุทธรปู ปางลลี า พพิ ธิ ภณั ฑสถานแห่งชาตจิ นั ทรเกษม เป็นศลิ าจารกึ ดา้ นหลงั พระพทุ ธรปู ปางลลี า • (ในจารกึ เรยี กวา่ พระเจา้ จงกรม) ทแ่ี กะสลกั บนแผ่นหนิ รปู ใบเสมาขนาด ใหญ่ ดา้ นหลงั มจี ารกึ อกั ษรไทย ภาษาไทยสมยั อยุธยา