คู่มือปฏิบัติงาน คปน. อบต.สะตอน

คู่มอื ปฏบิ ัติงาน สาหรบั คณะกรรมการประจาหน่วยเลอื กตง้ั ในการเลอื กตัง้ สมาชิกสภาท้องถ่ิน หรือผ้บู รหิ ารทอ้ งถนิ่ พิมพ์คร้งั ท่ี 3

คู่มอื ปฏิบตั ิงาน สาหรับคณะกรรมการประจาหน่วยเลือกตั้ง ในการเลือกตงั้ สมาชกิ สภาท้องถ่นิ หรอื ผ้บู รหิ ารทอ้ งถน่ิ สานักงานคณะกรรมการการเลอื กต้งั

คำนำ ในกำรพมิ พ์ ครงั้ ท่ี 1 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการการเลือกตั้ง พุทธศักราช 2560 มาตรา 27 บัญญัติให้คณะกรรมการการเลือกตั้งมีอานาจดาเนินการให้องค์กรปกครอง ส่วนท้องถ่ินหรือหนว่ ยงานอื่นของรฐั เป็นผรู้ ับผิดชอบในการจัดการเลือกตง้ั ภายใต้การควบคุมดูแล ของคณะกรรมการการเลือกตั้งกับให้มีอานาจแต่งต้ังบุคคลหรือคณะบุคคลซ่ึงรับผิดชอบในการ จัดการเลือกต้ัง แต่งต้ังเจ้าหน้าท่ีผู้ปฏิบัติงาน และกาหนดหลักเกณฑ์และวิธีการปฏิบัติงานในการ เลือกต้ัง รวมท้ังมีหน้าท่ีและอานาจควบคุมดูแลการจัดการเลือกตั้งให้เป็นไปโดยสุจริตและ เที่ยงธรรม และเป็นไปโดยชอบดว้ ยกฎหมาย ในการเลือกต้ังสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น ผู้อานวยการการเลือกตั้ง ประจาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ผอ.กต.อปท.) ที่มีการเลือกตั้งโดยความเห็นชอบของ คณ ะกรรมการการเลือกตั้งประจาองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน (กกต.อปท.) จะแต่งตั้ง คณะกรรมการประจาหน่วยเลือกต้ัง (กปน.) ซ่ึงมีหน้าที่เกี่ยวกับการออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้ง และการนับคะแนนของแต่ละหน่วยเลือกต้ัง และแต่งต้ังเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยประจา ท่ีเลือกต้ัง (รปภ.) เพ่ือทาหน้าที่รักษาความปลอดภัยและสนับสนุนการปฏิบัติหน้าท่ีของ กปน. โดยในการปฏบิ ตั หิ น้าท่ีนน้ั จะต้องดาเนินการใหเ้ ปน็ ไปตามขนั้ ตอนตามกฎหมาย ระเบยี บ ประกาศ และมติของคณะกรรมการการเลือกตั้ง เพื่อให้การจัดการเลือกตั้งเป็นไปโดยสุจริตและเท่ียงธรรม และเปน็ ไปโดยชอบด้วยกฎหมาย “คู่มือปฏิบัติงาน : สาหรับคณะกรรมการประจาหน่วยเลือกต้ังในการเลือกตั้งสมาชิก สภาท้องถ่ินหรือผู้บรหิ ารทอ้ งถิ่น” เล่มน้ี จัดทาขน้ึ เพื่อใชเ้ ป็นแนวทางในการปฏบิ ัติงาน โดยเน้ือหา ประกอบด้วย ที่มา บทบาท หน้าท่ีและอานาจ ข้ันตอนการปฏิบัติหน้าท่ีต้ังแต่ได้รับการแต่งตั้ง จนสิ้นสุดการปฏิบัติหน้าท่ี ซึ่งจะมีภาพและตัวอย่างการกรอกแบบพิมพ์ประจาหน่วยเลือกต้ัง รวมทั้งมีคาอธิบายประกอบ ทาให้เข้าใจง่ายและสามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง อันจะส่งผลให้ การปฏิบัติหน้าท่ีอยู่บนพื้นฐานของความเป็นระบบและมีมาตรฐานเดียวกัน นอกจากน้ี ยังมี แนวทางการปฏิบัติเกี่ยวกับการออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งในสถานการณ์การแพร่ระบาด ของโรคติดเชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) อีกดว้ ย หวังเป็นอย่างย่ิงว่า “คู่มือปฏิบัติงาน” เล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติหน้าท่ี ของ กปน. และ รปภ. ตลอดจนผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ซึ่งหากได้ศึกษาและทาความ เข้าใจ ในขั้นตอนการปฏิบัติแล้ว จะส่งผลให้การเลือกตั้งเป็นไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม และ เป็นไปโดยชอบดว้ ยกฎหมาย สานักงานคณะกรรมการการเลอื กตัง้ กนั ยายน ๒๕๖๓

คำนำ ในกำรพมิ พ์ คร้งั ท่ี 2 คู่มอื ปฏบิ ัตงิ าน : สาหรบั คณะกรรมการประจาหน่วยเลือกตั้งในการเลอื กตั้งสมาชิก สภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น” ในการจัดพิมพ์คร้ังแรกเม่ือเดือนกันยายน 2563 ได้นาไปใช้ เป็นคู่มือในการปฏิบัติหน้าท่ีของคณะกรรมการประจาหน่วยเลือกต้ังในการเลือกตั้งสมาชิกสภา องค์การบริหารจังหวัดและนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดเม่ือเดือนธันวาคม 2563 ท้ังนี้ ผจู้ ากการนาไปใช้ในการปฏิบัติงานได้มผี ู้ท่ีมีสว่ นเกี่ยวข้องได้กรณุ าให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ อย่างย่ิงเพอ่ื นามาปรับปรงุ คมู่ ือการปฏบิ ัตงิ านเพอ่ื ใหม้ ีความสมบรู ณแ์ ละมีความชดั เจนมากย่ิงขน้ึ ในการจัดพิมพ์คร้ังท่ี 2 ได้นาข้อเสนอแนะมาปรับปรุง และได้เพ่ิมเติมรายละเอียด เกี่ยวกับกระบวนการและข้ันตอนการปฏิบัติงานท้ังการออกเสียงลงคะแนนและการนับคะแนน เลือกตั้ง รวมถึงคาแนะนาในการตรวจสอบความถกู ต้องของการกรอกแบบพิมพ์ต่างๆ ทสี่ าคญั และ จาเป็นต้องใช้ในการปฏิบัติงานเพ่ือให้มีความชัดเจน ครบถ้วนสมบูรณ์มากย่ิงข้ึน นอกจากนี้ ยังมี คาแนะนาเก่ียวกับแนวทางการวินิจฉัยบัตรเลือกต้ังกรณีที่มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่น มากกว่าหนึ่งคนอีกด้วย ส่วนแนวทางการปฏิบัติเกี่ยวกับการออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งใน สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) นั้น ได้เพิ่มเติม รูปภาพเพื่อใหส้ ามารถทาความเข้าใจไดง้ ่ายและปฏิบัตไิ ด้อย่างถูกต้อง “คู่มือปฏิบัติงาน” ในการพิมพ์ครั้งที่ 2 น้ี จะเป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติงานของ กปน. และ รปภ. ตลอดจนผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย หากได้ศึกษาและทาความเข้าใจใน เน้ือหา ขั้นตอนและปฏิบัติให้เป็นไปตามท่ีกฎหมายและระเบียบ ตลอดจนคาแนะนาแล้วจะส่งผล ให้การเลือกตัง้ เป็นไปโดยสุจรติ และเที่ยงธรรม และเป็นไปโดยชอบดว้ ยกฎหมาย สานักงานคณะกรรมการการเลือกต้งั กมุ ภาพันธ์ ๒๕๖4

คำนำ ในกำรพมิ พ์ ครัง้ ที่ 3 การจัดทา คู่มือปฏิบัติงาน : สาหรับคณะกรรมการประจาหน่วยเลือกต้ังในการ เลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถ่ินหรือผู้บริหารท้องถิ่น” จัดพิมพ์คร้ังแรกเมื่อเดือนกันยายน 2563 ได้นาไปใช้ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารจังหวัดและนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด เม่ือวันท่ี 20 ธันวาคม 2563 ต่อมาในเดือนกุมภาพันธ์ 2564 ได้ปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติมแล้ว จัดพิมพ์ คร้ังท่ี 2 และนาไปใช้ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาลและนายกเทศมนตรี เม่ือวันท่ี 28 มีนาคม 2564 ในการจัดพิมพ์ คร้ังที่ 3 นี้ ไดม้ ีการปรบั ปรุงเกยี่ วกับเน้ือหาและขั้นตอนการปฏิบัติ เพ่ือให้สอดคล้องกับระเบียบคณะกรรมการการเลือกต้งั ว่าด้วยการเลอื กตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือ ผู้บริหารท้องถ่ิน พ.ศ.2562 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี 3) พ.ศ.2564 รวมท้ังได้นาข้อสังเกตของ คณะกรรมการการเลือกตั้งเก่ียวกับการปฏิบัติหน้าท่ีของคณะกรรมการประจาหน่วยเลือกต้ัง (กปน.) และเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยประจาที่เลือกตั้ง (รปภ.) มาจัดพิมพ์เพ่ือใช้เป็นแนวทาง ในการปฏิบัติหน้าที่ให้เป็นไปตามกฎหมายและระเบียบท่ีกาหนด นอกจากน้ี ภายใต้ สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ได้มีการปรับปรุง รูปภาพและเพ่ิมเติมเกี่ยวกับขั้นตอนการปฏิบัติให้มากย่ิงขึ้นทาให้เข้าใจง่ายและสามารถนาไปปฏิบัติได้ อยา่ งถูกต้อง หวังเป็นอย่างยิ่งว่า “คู่มือปฏิบัติงาน” ในการจัดพิมพ์ คร้ังที่ 3 น้ี จะเป็น ประโยชน์ต่อทุกฝ่ายท่ีเกี่ยวข้อง หากได้ศึกษาและทาความเข้าใจในเน้ือหา ขั้นตอน และนาไป ปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎหมายและระเบียบที่กาหนดไว้อย่างครบถ้วนแล้ว การเลือกต้ังก็จะเป็นไป โดยสจุ ริตและเที่ยงธรรม และเปน็ ไปโดยชอบดว้ ยกฎหมายcs05 สานักงานคณะกรรมการการเลอื กตัง้ ตุลาคม ๒๕๖4

สารบัญ หน้า โครงสรา้ งการบริหารจดั การเลือกต้ังท้องถ่ิน ๑ ๑. เจ้าพนักงานผดู้ าเนินการเลือกต้งั ๒ ๒ ๑.๑ คณะกรรมการประจาหน่วยเลือกต้งั (กปน.) ๓ ๑.๒ เจา้ หน้าทร่ี กั ษาความปลอดภยั ประจาทีเ่ ลือกตัง้ (รปภ.) ๔ ๑.๓ อตั ราคา่ ตอบแทน ๕ ๒. การปฏิบัตหิ น้าท่ใี นการจดั การออกเสียงลงคะแนน ๕ ๕ ๒.๑ ก่อนวนั ออกเสยี งลงคะแนน ๖ ๑) การอบรม ๑3 ๒) การรับวัสดอุ ุปกรณ์ การดาเนินการหลังจากรับวสั ดอุ ุปกรณ์ และการเกบ็ รักษา ๑๘ ๓) การจัดเตรียมท่ีเลือกตัง้ ๑๘ ๑๙ ๒.๒ วนั ออกเสยี งลงคะแนน (วนั เลือกตัง้ ) ๒๙ ๑) ก่อนเปิดการออกเสยี งลงคะแนน ๓๒ ๒) การเปิดการออกเสยี งลงคะแนน ๓) การปิดการออกเสยี งลงคะแนน ๓4 ๔) การดาเนินการกรณงี ดการออกเสยี งลงคะแนน ๓4 ๓8 ๓. การปฏบิ ตั หิ น้าที่ในการดาเนินการนับคะแนนเลอื กตั้ง 40 ๕3 ๓.๑ ก่อนการนบั คะแนนเลือกต้งั ๕9 ๓.๒ วิธปี ฏบิ ัติในการนบั คะแนนเลือกตง้ั 60 ๓.๓ แนวทางการวินิจฉยั บตั รเลือกตงั้ ๓.๔ การดาเนนิ การภายหลังการนับคะแนนเลือกตั้ง ๖3 ๓.๕ การดาเนินการกรณงี ดการนบั คะแนนเลือกต้ัง ๓.๖ การนบั คะแนนเลือกต้งั ใหม่ 7๔ 7๕ ๔. ขอ้ พงึ ระวงั ในการปฏิบัตหิ นา้ ท่ี 87 ๕. ตวั อยา่ งแบบพมิ พ์ 106 ๕.๑ ตัวอยา่ งแบบพมิ พแ์ ละคาอธบิ ายการกรอกแบบพิมพ์ ในการออกเสยี งลงคะแนนเลือกตง้ั ๕.๒ ตัวอย่างแบบพิมพ์และคาอธิบายการกรอกแบบพิมพ์ ในการนับคะแนนเลือกต้ัง ๖. แนวทางการปฏิบัติเกี่ยวกับการเลือกต้ังท้องถ่ิน ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019

1 โครงสรา้ งการบiร กกต. ศาลอุทธรณ์/ศาลอ กกต.อปท. ผอ.กต. สนง.กกต. พิจารณา อปท. สนง.กกต.จว. วนิ จิ ฉัยเกี่ยว แตง่ ตั้งบุคคล/ คณะบุคคล ผอ.กต.จว. สิทธสิ มคั ร รับเลือกตัง้ แ แต่งตัง้ บคุ คล/ การเพิกถอ คณะบุคคล สทิ ธสิ มัคร รบั เลือกตงั้ ห สทิ ธเิ ลือกต จพง.ปน. ตัวแทน มคี าพิพากษ ผู้สมัคร หรอื คาส่ัง กปน. รปภ.

ริหารจดั การเลือกต้ังท้องถ่นิ อุทธรณภ์ าค หน่วยงานสนับสนุน า วกบั ร มท. สตช. หนว่ ยงานของรฐั และ จานวนราษฎร/ ผวจ./นอภ./ อน บัญชีรายชือ่ / พนักงานฝ่ายปกครอง/ตารวจ ร หนว่ ยเลือกตง้ั / หรือ ทีเ่ ลอื กต้ัง ตัง้ รักษาความสงบเรยี บรอ้ ย ประชาสัมพันธ์ ษา และความปลอดภยั ในทีเ่ ลือกตัง้ การเลือกต้งั ง

2 ๑. เจ้าพนักงานผู้ดาเนินการเลอื กตัง้ (กปน. และ รปภ.) ๑.๑ คณะกรรมการประจาหน่วยเลอื กตัง้ (กปน.) จานวน ๙ คน ๗ คน กำรเลือกต้งั สมำชิกสภำท้องถิน่ กำรเลือกตั้ง เฉพาะ สมำชิกสภำทอ้ งถิ่น และผู้บรหิ ำรท้องถ่นิ พร้อมกัน หรอื ผบู้ ริหำรท้องถิน่ คณุ สมบัติ “เปน็ ผ้มู สี ิทธิเลอื กต้งั ” หน้าทีแ่ ละอานาจ ปธ.กปน. ให้พิจำรณำแตง่ ตั้งจำกข้ำรำชกำรหรือเจ้ำหนำ้ ทขี่ องรัฐ หรอื บุคคลทผ่ี ่ำนกำรอบรมตำมหลักสูตรท่สี ำนกั งำนคณะกรรมกำร กำรเลือกตั้งกำหนด (ระเบียบฯ ขอ้ ๔๕) ๑. ดำเนนิ กำรเกย่ี วกบั กำรออกเสียงลงคะแนนและกำรนับคะแนน ในทเ่ี ลือกตั้งของแต่ละหน่วยเลอื กต้ัง และกำรรำยงำนผล กำรนับคะแนน (ระเบยี บฯ ข้อ 45) ๒. ช่วยเหลืออำนวยควำมสะดวกแก่ผู้มีสิทธิเลือกต้ัง โดยเฉพำะ คนพิกำรหรอื ทุพพลภำพ หรอื ผู้สงู อำยุ (ระเบยี บฯ ข้อ 153) ๓. ประชุมและวินิจฉัยช้ีขำดกรณีมีกำรขอใช้สิทธิเลือกตั้งหรือ กำรทักท้วงเก่ียวกับกำรลงคะแนนเลือกตั้ง หรือกำรคัดค้ำน กำรนับคะแนนเลือกต้ังหรือกำรรวมคะแนน (ระเบียบฯ ข้อ 148,173) ๔. ดำเนินกำรกล่ำวโทษกรณีเห็นว่ำมีกำรกระทำควำมผิดเก่ียวกับ กำรเลือกต้ังในหนว่ ยเลือกตั้งนั้น (ระเบยี บฯ ข้อ 49) ๕. ปฏบิ ัตหิ น้ำที่อนื่ ตำมท่ีได้รบั มอบหมำย (ระเบียบฯ ข้อ 45) ระยะเวลาปฏบิ ตั หิ นา้ ที่ ตงั้ แต่วันท่ี ผอ.กต.อปท. แต่งตงั้ (ระเบยี บฯ ขอ้ 45, พ.ร.บ.ฯ มาตรา 28) การพ้นจากตาแหน่ง เมื่อนำสิง่ ของสง่ คืนใหแ้ ก่ กกต.อปท. หรอื ผู้ทไ่ี ดร้ ับมอบหมำยเสรจ็ ส้ินแล้ว

3 ๑.๒ เจา้ หนา้ ทร่ี ักษาความปลอดภัยประจาทเ่ี ลอื กต้งั (รปภ.) จำนวนอยำ่ งน้อยท่ีเลือกตงั้ ละ ๒ คน (ระเบียบฯ ขอ้ ๕๑, พ.ร.บฯ มาตรา 28(2)) (กรณสี ถำนทที่ ม่ี ีผลต่อควำมปลอดภัยอำจแตง่ ตง้ั เพิ่มเตมิ ไดต้ ำมควำมเหมำะสม) คุณสมบตั ิ เป็นเจำ้ หน้ำที่ตำรวจหรอื ขำ้ รำชกำรหรอื เจำ้ หน้ำท่ีของรฐั ทเี่ ปน็ ผมู้ สี ทิ ธเิ ลอื กตั้ง (กรณที มี่ ีเจ้าหนา้ ที่ตารวจหรอื ขา้ ราชการหรอื เจา้ หนา้ ทีข่ องรัฐไม่เพยี งพอ ท่ีเลือกต้งั ละ ๒ คน ให้แต่งต้ังผมู้ ีสิทธเิ ลือกตั้งเปน็ รปภ. เพ่ิมเตมิ ใหค้ รบ ตามจานวน ท้งั น้ี ในทเ่ี ลือกตงั้ แตล่ ะแหง่ ต้องมีเจ้าหนา้ ทต่ี ารวจหรือขา้ ราชการ หรือเจา้ หน้าท่ีของรฐั อย่างนอ้ ย ๑ คน) (ระเบียบฯ ขอ้ 51,52) หน้าทแ่ี ละอานาจ ๑. รกั ษำควำมปลอดภัยและควำมสงบเรียบร้อยบริเวณทีเ่ ลอื กตง้ั ๒. สนบั สนนุ กำรปฏิบตั หิ นำ้ ท่ีของ กปน. ๓. รักษำควำมปลอดภัยบัตรเลือกต้ัง หีบบัตรเลือกต้ัง เอกสำรและ อปุ กรณท์ ่เี กีย่ วข้องตลอดระยะเวลำจนเสรจ็ สน้ิ ภำรกิจ ๔. รับแจ้งเหตุในกรณีที่มีกำรกระทำควำมผิดตำมกฎหมำยว่ำด้วย กำรเลอื กต้งั ส.ถ. / ผ.ถ. ในวนั เลือกตง้ั ๕. จับกมุ และควบคมุ ตวั ผู้กระทำควำมผิดสง่ พนกั งำนสอบสวนในกรณี ทไ่ี ด้พบกำรกระทำควำมผดิ ตำมกฎหมำยเก่ียวกบั กำรเลอื กต้ัง ส.ถ./ ผ.ถ. ในวนั เลอื กตั้ง หรือไดร้ บั แจ้งโดยมีพยำนหลกั ฐำนอนั น่ำเชอื่ ถอื และผ้กู ระทำควำมผิดยงั ปรำกฏตัวอยใู่ นบรเิ วณท่ีเลอื กตง้ั โดยใหถ้ อื ว่ำ เปน็ กรณพี บกำรกระทำควำมผดิ ซ่งึ หนำ้ (ระเบยี บฯ ข้อ ๕๓) ระยะเวลาปฏิบัตหิ นา้ ที่ สนับสนุนการปฏิบัตหิ น้าที่ของ กปน. การพ้นจากตาแหนง่ กปน. อำจมอบหมำยให้ปฏิบัติหนำ้ ทส่ี นับสนุนกำรปฏิบัตงิ ำน เชน่ ๑. มี กปน. มำปฏบิ ตั ิหน้ำท่ไี มน่ ้อยกวำ่ ก่ึงหนงึ่ จนกวำ่ จะมี กปน. ครบ ๒. มี กปน. ออกไปจำกหน่วยเลอื กตัง้ ระหวำ่ งกำรลงคะแนน ๓. มผี มู้ ำใช้สทิ ธิเลือกต้งั จำนวนมำก ๔. กำรนบั คะแนนเลอื กต้งั ต้ังแต่วันท่ี ผอ.กต.อปท. แต่งตั้ง เม่อื นำสิง่ ของสง่ คนื ใหแ้ ก่ กกต.อปท. หรือผู้ทีไ่ ด้รบั มอบหมำยเสรจ็ สนิ้ แลว้

4 ๑.๓ อตั ราค่าตอบแทน (ระเบยี บฯ ขอ้ ๕๗) ลาดบั ท่ี ตาแหน่ง คา่ ตอบแทน วนั อบรม วันรับวสั ด/ุ วันเลือกตงั้ คา่ พาหนะ อปุ กรณ์ วนั เลือกตั้ง ๑. ประธานกรรมการ ๓๐๐ ๒๕๐ ๗๐๐ ๒๐๐ ประจาหนว่ ยเลอื กต้ัง ๒. กรรมการประจาหน่วยเลอื กต้งั ๓๐๐ ๒๕๐ ๔๕๐ ๒๐๐ ๓. เจ้าหน้าท่ีรักษาความปลอดภยั ๓๐๐ ๒๕๐ ๔๕๐ ๒๐๐ ประจาที่เลือกตง้ั หมายเหตุ : ในพ้ืนที่ ๔ จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ จังหวัดยะลา จังหวัดปัตตานี จังหวัดนราธิวาส และจังหวัดสงขลา (เฉพาะอาเภอจะนะ อาเภอเทพา อาเภอสะบ้าย้อย และอาเภอนาทวี) ให้เพิ่มค่าตอบแทนสาหรับการปฏิบัติหน้าท่ีเสี่ยงภัยในวันอบรม วันรับวัสดุอุปกรณ์ และ วันเลือกต้ัง/วันออกเสียงลงคะแนน ในอัตราไม่เกินสองเท่าตามท่ีองค์กรปกครองส่วน ท้องถ่นิ กาหนด (บัญชีอัตราค่าตอบแทนบุคคลท่ีได้รับแต่งตั้งให้ปฏิบัติหน้าที่ในการเลอื กตั้งสมาชิกสภาท้องถ่ิน หรอื ผู้บรหิ ารทอ้ งถนิ่ ทา้ ยระเบียบ กกต. ว่าดว้ ยการเลือกตัง้ ส.ถ./ผ.ถ. พ.ศ.2562) 1.4 สถานะและความคุ้มครอง ๑). เป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญานับแต่วันที่ได้รับการแต่งต้ังจนส้ินสุดการ ปฏบิ ัตหิ น้าที่ (พ.ร.บ.ฯ มาตรา ๓๕) ๒). การปฏิบัติหน้าที่ตาม พ.ร.บ.ฯ พ.ศ. ๒๕๖๒ หรือกฎหมาย ระเบียบ ประกาศ หรือคาส่ัง ของคณะกรรมการการเลือกต้ัง หรือปฏิบัติตามคาส่ังของศาลอันเกี่ยวกับการเลือกต้ังตาม พ.ร.บ.ฯ พ.ศ. ๒๕๖๒ หากได้กระทาโดยสุจริต ย่อมได้รับความคุ้มครอง ไม่ต้องรับผิดทั้งทางแพ่ง ทางอาญา หรือทางปกครอง (พ.ร.บ.ฯ มาตรา ๗)

5 ๒. การปฏิบัติหน้าทใ่ี นการจัดการออกเสยี งลงคะแนน ๒.๑ ก่อนวนั ออกเสียงลงคะแนน ๑) การอบรม (ระเบยี บฯ ข้อ ๕๖) การอบรมมีความสาคัญอย่างยิ่งเพ่ือท่ีจะได้มีความรู้ความเข้าใจในบทบาทและอานาจ หนา้ ท่ตี ามกฎหมาย ระเบียบ ประกาศ คาสงั่ ของ กกต. และขั้นตอนการปฏบิ ตั ิต่างๆ ดังน้ัน กปน. และ รปภ. จงึ ต้องเข้ารับการอบรมตามวัน เวลา และสถานทีท่ ี่ กกต.อปท. และ ผอ.กต.อปท. จัดใหม้ ีขน้ึ ในวันอบรม ปธ.กปน. ควรจัดประชุม กปน. เพื่อมอบหมายหน้าที่ที่จะต้องปฏิบัติในวัน เลือกตงั้ ของแต่ละคนไว้ เพราะในขณะเข้ารับการอบรมแต่ละคนจะเกิดสนใจและให้ความสาคัญและมีความ เข้าใจในขั้นตอนสามารถปฏิบัติหน้าท่ีตามที่ตนได้รับมอบหมายได้อย่างถูกต้อง ทั้งน้ี หาก กปน. หรือ รปภ. คนใดไม่สามารถเข้ารับการอบรมได้ ให้ ปธ.กปน. ชี้แจงบทบาทและอานาจหน้าท่ีตามกฎหมาย ประกาศ ระเบียบ และคาสั่งของ กกต. รวมท้ังซักซ้อมขั้นตอนการปฏิบัติหน้าท่ีให้ทราบในวันท่ีไปรับมอบ วัสดอุ ุปกรณ์เกี่ยวกบั การเลอื กตง้ั

6 2) การรับวัสดอุ ปุ กรณ์ การดาเนนิ การหลงั จากรบั วสั ดุอุปกรณ์ และการเกบ็ รักษา ๒.๑) การรับวัสดอุ ปุ กรณ์ (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๓๗) ให้ กปน. ไม่น้อยกว่า ๓ คน และ รปภ. ไปรับ มอบหีบบัตรเลือกต้ัง บตั รเลือกตั้ง บัญชีรายช่อื ผู้มี สิทธิเลือกต้ัง แบบพิมพ์และวัสดุอุปกรณ์อ่ืนๆ ท่ี ต้องใช้ในการเลือกต้ังจาก ผอ.กต.อปท. หรือผู้ท่ี ได้รับมอบหมาย ตามวัน เวลา และสถานที่ที่ กาหนด โดยมขี ัน้ ตอนการดาเนนิ การ ดังตอ่ ไปนี้ ๒.๑.๑) บัตรเลอื กตงั้ (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๓๐-๑๓๘) (๑) การตรวจสอบ (๑.๑) ประเภทของการเลอื กตง้ั (๑.๒) นับจานวนเล่ม (ตามประเภทการเลือกตง้ั ) (๑.๓) หมายเลขเล่มท่ี (๑.๔) มกี ารประทบั ตรา (บริเวณด้านในของบัตร) (๑.๕) นบั จานวนบัตรเลอื กต้งั ของแต่ละเลม่ (๑.6) มีลายมอื ชอ่ื ผูม้ อบ (๒) เมือ่ ตรวจสอบตามขอ้ (๑) แล้ว (๒.๑) หากถูกต้องครบถ้วน (๒.๑.๑) บันทึกจานวนบัตรของแตล่ ะเล่ม (๒.๑.๒) ปธ.กปน. / กปน. / รปภ. ลงลายมือชอ่ื บนปกหนา้ ทกุ เล่ม (๒.๒) หากไมค่ รบถว้ นถกู ต้อง ให้แจง้ ผอ.กต.อปท. พรอ้ มบันทึกในบญั ชี การส่งมอบ-รบั มอบ ทงั้ น้ี อาจบนั ทึกไวบ้ น ปกหนา้ ว่าไมค่ รบถว้ นถกู ตอ้ งอยา่ งไร เช่น เล่มนีม้ ี 19 บตั ร หรือเล่มน้ีไม่ได้ประทบั ตรา ๑ บตั ร คอื บตั รเลขท่ี...... เป็นตน้ )

7 ๒.๑.๒) แบบพิมพ์ คาส่งั และประกาศต่างๆ สาหรบั ใชใ้ นการปฏบิ ัติงาน (๑) แบบพมิ พต์ า่ งๆ ไดแ้ ก่ (๑.1) บญั ชีรายช่ือผู้มสี ิทธิเลือกตงั้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) จานวน ๒ ชดุ ดังนี้ แบบพมิ พป์ ระจำหน่วยเลือกตัง้ ชุดท่ี 1 (อบต.) ๑. จะมปี ก (แฟ้มอ่อน) ๒. มเี ลขประจาตวั ประชาชน ๑๓ หลัก หน่วยเลอื กตง้ั ท่ี .....เขตเลือกตงั้ ท.่ี ... ๓. ใช้สาหรับการตรวจสอบหมายเหตุ ตำบล...........อำเภอ.............. จงั หวัด ................ การลงคะแนน ในกำรเลอื กต้งั การตรวจสอบ ทั้ง 2 ชุด ต้อง  สมำชกิ สภำท้องถิ่น 1. ตรงกบั หนว่ ยเลอื กตง้ั ท่ปี ฏบิ ัตหิ น้าท่ี  ผบู้ รหิ ำรท้องถิ่น 2. มจี านวนครบทกุ หน้า วนั ท่ี........เดือน.................. พ.ศ. ........ ชุดท่ี 2 ไฟล์ Word ไฟล์ PDF 1. ไม่มปี ก ๒. ไม่มีเลขประจาตัวประชาชน ๑๓ หลัก ๓. ใช้ปดิ หนา้ หน่วยเลอื กต้งั แทนชดุ เดิม ในวนั เลอื กต้ัง (๑.๒) สมดุ แบบพิมพ์ประจาหนว่ ย เลอื กตง้ั จานวน ๑ เล่ม ซึง่ จะมแี บบพมิ พ์ ตา่ งๆ เชน่ (๑.๒.๑) บัญชรี ับมอบ-ส่งมอบวัสดุอปุ กรณ์ (๑.๒.๒) ปา้ ยสาหรับปดิ ช่องใส่บตั รเลือกตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑) (๑.๒.๓) ประกาศจานวนบตั รเลือกต้งั ก่อน การออกเสยี งลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ.๕/๒) (๑.๒.๔) รายงานเหตุการณ์ประจาทเ่ี ลอื กตัง้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) (๑.๒.๕) ประกาศรายการเกี่ยวกับจานวนบตั ร เลอื กตงั้ เมอ่ื เสร็จสน้ิ การออกเสยี ง ลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๔) (1.๒.๖) รายงานผลการนับคะแนนเลือกตั้ง (ส.ถ.5/7 และ ผ.ถ. ๕/๗)

8 (1.๒.๗) รายงานการส่งหีบบตั รเลือกตั้ง วสั ดุอุปกรณ์ และเอกสารหลักฐาน เก่ียวกับการเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑๐) (1.๒.๘) ประกาศงดการลงคะแนนในวนั เลอื กตงั้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑๒) (1.๒.๙) ประกาศงดการนบั คะแนนเลอื กตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑๔) (1.๒.๑๐) บนั ทึกขอ้ มูลจานวนบตั รเลือกตัง้ (ส.ถ.5/16 และ ผ.ถ. ๕/๑๖) (1.๒.๑๑) แบบทกั ท้วงการปฏบิ ตั หิ น้าทีข่ อง กปน. แบบคดั คา้ นการนบั คะแนน หรอื การรวมคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๕) (1.๒.๑๒) แบบรายงานกรณีจานวนผู้มาใช้สิทธิเลือกตงั้ ไม่ตรงกับจานวนบัตรเลือกตั้ง ทใ่ี ชใ้ นการลงคะแนน (1.๒.๑3) คาเตือนการกระทาความผดิ เก่ยี วกบั บตั รเลอื กตั้ง (ประมาณ ๕ แผน่ ) (1.๓) แบบขีดคะแนนเลอื กตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๖) (๒) คาส่งั และประกาศตา่ งๆ เพือ่ ใชป้ ิดประกาศท่ปี า้ ยประชาสมั พันธ์หน้าหน่วยเลอื กตัง้ (2.๑) คาส่งั แตง่ ตงั้ กปน. และ รปภ. (ส.ถ./ผ.ถ. ๒/๓) (2.๒) ประกาศกาหนดหนว่ ยเลือกตง้ั และทีเ่ ลอื กต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๓/๑) (2.๓) ประกาศเปล่ยี นแปลงเขตของหนว่ ยเลอื กต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๓/๒) (ถา้ มี) (2.๔) ประกาศเปลี่ยนแปลงท่ีเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๓/๓) (ถ้ามี) (2.๕) ประกาศบญั ชรี ายชอื่ ผู้สมัครรบั เลอื กตั้งและไม่ได้รับสมคั รเลอื กตง้ั (ส.ถ.๔/๔ หรอื ผ.ถ. ๔/๔) (2.๖) ประกาศชือ่ ผูม้ สี ิทธสิ มัครรับเลือกต้งั (ส.ถ.๔/๕ และ ผ.ถ. ๔/๕) (2.๗) ประกาศชอ่ื ผมู้ สี ทิ ธสิ มคั รรับเลอื กต้งั (เพิ่มเติม) (ส.ถ.๔/๖ หรอื ผ.ถ. ๔/๖) (ถ้ามี) ๒.๑.๓) วัสดอุ ปุ กรณอ์ ่ืนๆ เช่น ตรวจสอบจานวนและเลขทข่ี องสายรัด (๑) หบี บตั รเลือกต้ัง ประเภทละ ๑ หบี (๒) ตวั อย่างบตั รเลือกตั้งท้ัง ส.ถ. และ ผ.ถ. (๓) คหู าลงคะแนนไมน่ ้อยกว่า ๓ คหู า (๔) สายรดั หรอื อปุ กรณอ์ ื่นแทนสายรดั (5) ตะกรา้ หรือภาชนะสาหรับใสบ่ ัตร เลือกตั้งในการนบั คะแนน 6 .ใบ (6) ถุงวัสดุใส (เลือกตั้งพร้อมกันใช้ 10 ถุง และอาจสารองไว้ 4 ถงุ ) ดังนี้ (6.1) สาหรับใส่บัตรท่ีนับคะแนน แล้ว ได้แก่ บัตรดี บัตรไม่เลือกผู้สมัครผู้ใด และบัตร เสีย จานวน 6 ถุง (กรณีเลือกตั้งพร้อมกัน) เรียกว่า ถงุ “ชนั้ ใน” (6.2) สาหรับใส่ต้นข้ัวบัตรเลือกตั้ง สมาชิกสภาท้องถิน่ และตน้ ข้ัวบัตรเลือกตั้งผบู้ ริหาร ท้องถ่ินท่ีใช้หมดเล่มกับที่ใช้ไปแล้วบางส่วน จานวน 1 ถงุ

9 (6.3) สาหรบั ใสบ่ ตั รเลอื กตัง้ สมาชิกสภาท้องถิ่นและบตั รเลอื กตัง้ ผบู้ รหิ ารทอ้ งถ่นิ ที่ไม่ได้ใช้ (เหลือเต็มเลม่ ) จานวน 1 ถุง (6.4) สาหรบั ใส่ถงุ วสั ดใุ ส “ชั้นใน” (ตามข้อ (๖.1)) แบบขดี คะแนนเลอื กต้งั (ส.ถ./ผ.ถ. 5/6) รายงานผลการนบั คะแนนเลอื กต้ัง (ส.ถ.5/7 หรอื ผ.ถ.5/7) และแบบ ข้อมลู จานวนบตั รเลอื กตัง้ (ส.ถ.5/16 หรือ ผ.ถ.5/16) จานวน 2 ถงุ (ส.ถ 1 ถุง และ ผ.ถ. 1 ถงุ ) เรียกว่า ถงุ “ชนั้ นอก” (๗) ตลับชาด เทปกาว เทปใส มีดคตั เตอร์ ลวดเสียบ กาว หนงั ยาง เหลก็ แหลม ปากกาลกู ลน่ื ปากกาเคมี ปากกาขีดคะแนน ปา้ ยปิดประกาศ บตั รทาบบัตรเลือกต้ังสาหรบั ผพู้ ิการทาง สายตา ไมบ้ รรทัด เชือกฟาง อุปกรณเ์ จาะบัตรเลอื กต้งั ทว่ี ินจิ ฉัยแลว้ ตะปู (ขนาดใหญ่) ใช้สาหรบั เจาะทะลุบัตรเลอื กต้ังเพื่อร้อยผูกเชือก ฯลฯ (8) ถงุ หูหว้ิ จานวน 3 ถงุ สาหรับใสเ่ อกสารสาคญั วัสดอุ ุปกรณ์และปา้ ยต่างๆ (9) ปา้ ยตา่ งๆ เชน่ ปา้ ยชือ่ กปน. ปา้ ยแสดงท่ตี ั้งของหนว่ ยเลือกตั้ง และที่เลือกต้ัง ปา้ ยทางเข้า ปา้ ยทางออกของทเ่ี ลอื กต้ัง ปา้ ยบรเิ วณทเ่ี ลือกตัง้ และปา้ ยอนื่ ๆ (๑0) ผ้าหรือกระดาษทิชชู (๑1) แนวกนั้ แถบพลาสติก (๑2) นาฬกิ า (กปน. ควรจัดเตรยี มเอง) (๑3) ธงชาติ (ถ้ามี) (๑4) อื่นๆ (กรณกี ารเลือกตัง้ ในสถานการณ์การแพรร่ ะบาดของ โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019) คาแนะนา กรณไี ม่ถูกต้องครบถว้ นใหบ้ นั ทึกไว้ มีลำยมอื ชือ่ ผมู้ อบ กปน. ลงช่อื รบั มอบ ในบัญชรี บั มอบวัสดอุ ปุ กรณ์ คาแนะนา : ในการรับมอบวัสดุอุปกรณก์ ารเลือกตงั้ ไม่ควรให้บคุ คลทไ่ี มม่ สี ว่ นเกี่ยวขอ้ งเข้าไปในสถานที่สาหรบั มอบวัสดุอปุ กรณ์

10 คาแนะนาการใช้สายรัด ลกั ษณะของหีบบัตรเลือกต้ัง จานวน การใช้ ๑. หีบเหลก็ สายรดั แบบท่ี 1 5 เส้น เส้นท่ี ก่อนวันเลือกตั้ง คือ ในวันรับมอบวัสดุอุปกรณ์ 1 การเลือกต้ัง ใช้รัดฝาหีบบัตรเลอื กต้ังกับตัวหบี บตั ร เลือกตั้งเฉพาะหีบบัตรเลือกตั้งท่ีบรรจุบัตรเลือกต้ัง เทา่ น้นั (จดุ ข) เสน้ ที่ วันเลือกตั้ง คือ ก่อนเปิดการลงคะแนนเลือกต้ัง 2 ในเวลา ๐๘.๐๐ นาฬิกา ใช้รัดฝาหีบบัตรหลังจาก นาบัตรเลือกต้ังออกมานับจานวนก่อนที่จะเปิดการ ลงคะแนน (จดุ ข) เส้นที่ วันเลือกต้ัง คือ ใช้รัดปากถุงวัสดุใส (ช้ันนอก) ซึ่ง 3 บรรจุบัตรเลือกต้ังที่ได้นับคะแนนแล้วก่อนท่ีจะนา ลงใส่ในหบี บัตรเลอื กต้งั เสน้ ท่ี วันเลือกต้ัง คือ ใช้รัดฝาหีบบัตรเลือกตั้งกับตัวหีบ 4 บัตรเลือกตั้งหลังจากที่นาถุงวัสดุใส (ช้ันนอก) ใส่ลง ในหบี บัตรเลือกต้ังแล้ว (จดุ ข) เสน้ ที่ สารองไว้ 5 5 เสน้ เส้นที่ ก่อนวันเลือกตั้ง คือ ในวันรับมอบวัสดุอุปกรณ์การ 1 เลือกตั้ง ใช้รัดฝาหีบบัตรเลือกตั้งกับตัวหีบบัตร เลือกตั้งเฉพาะหีบบัตรเลือกต้ังที่บรรจุบัตรเลือกตั้ง เทา่ น้ัน (จุด ข) แบบท่ี 2 เสน้ ที่ วันเลือกต้ัง คือ ก่อนเปิดการลงคะแนนเลือกตั้ง 2 ในเวลา ๐๘.๐๐ ใช้รัดฝาหีบบัตรหลังจากนาบัตร เลื อ ก ตั้ ง อ อ ก ม า นั บ จ า น ว น ก่ อ น ท่ี จ ะ เปิ ด ก า ร ลงคะแนน (จุด ข) เสน้ ท่ี วันเลือกต้ัง คือ ใช้รัดปากถุงวัสดุใส (ชั้นนอก) ซึ่ง 3 บรรจุบัตรเลือกตั้งที่ได้นับคะแนนแล้วก่อนที่จะนา ลงใส่ในหบี บตั รเลอื กตงั้ เสน้ ท่ี วันเลือกต้ัง คือ ใช้รัดฝาหีบบัตรเลือกตั้งกับตัวหีบ 4 บัตรเลือกต้ังหลังจากท่ีนาถุงวัสดุใส (ชั้นนอก) ใส่ลง ในหีบบตั รเลือกตง้ั แลว้ (จดุ ข) เสน้ ท่ี สารองไว้ 5

11 ลักษณะของหบี บตั รเลือกตั้ง จานวน การใช้ ๒. หบี กระดาษ สายรัด ๓. หบี พลาสติก 6 เส้น เสน้ ท่ี ก่อนวันเลือกตั้ง คือ ในวันรับมอบบัตร วัสดุอุปกรณ์ แบบที่ 2 1 การเลอื กตั้ง ใชร้ ัดฝาหีบบตั รเลือกตั้งกบั ตัวหีบบัตร และ เลือกต้ัง 1 เส้น และใช้รัดบริเวณด้านล่างของหีบ เสน้ ท่ี บัตรเลือกตั้ง 1 เส้น เฉพาะหีบบัตรเลือกตั้งท่ีบรรจุ 2 บตั รเลือกต้ังเท่าน้ัน (จดุ ข) เส้นท่ี วันเลือกตั้ง คือ ก่อนเปิดการลงคะแนนเลือกตั้ง 3 ในเวลา ๐๘.๐๐ ใช้รัดฝาหีบบัตรหลังจากนาบัตร เลื อ ก ตั้ ง อ อ ก ม า นั บ จ า น ว น ก่ อ น ที่ จ ะ เปิ ด ก า ร ลงคะแนน (จดุ ข) เส้นท่ี วันเลือกต้ัง คือ ใช้รัดปากถุงวัสดุใส (ชั้นนอก) 4 ซึ่งบรรจุบัตรเลือกต้ังที่ได้นับคะแนนแล้วก่อนท่ีจะ นาลงใส่ในหีบบัตรเลอื กตง้ั เส้นที่ วันเลือกตั้ง คือ ใช้รัดฝาหีบบัตรเลือกตั้งกับตัวหีบ 5 บัตรเลือกต้ังหลังจากที่นาถุงวัสดุใส (ช้ันนอก) ใส่ลง ในหีบบัตรเลือกตง้ั แลว้ (จุด ข) เส้นที่ สารองไว้ 6 14 เสน้ ท่ี ก่อนวันเลือกต้ัง คือ ในวันรับมอบวัสดุอุปกรณ์การ เสน้ 1 เลือกต้ัง ใช้รัดฝาหีบบัตรเลือกตั้งกับตัวหีบบัตร ถงึ เลือกต้ังเฉพาะหีบบัตรเลือกตั้งที่บรรจุบัตรเลือกตั้ง เส้นท่ี เท่าน้ัน 4 เส้นที่ วันเลือกต้ัง คือ ก่อนเปิดการลงคะแนนเลือกตั้ง 5 ในเวลา ๐๘.๐๐ ใช้รัดฝาหีบบัตรหลังจากนาบัตร ถงึ เลือกตั้งออกมานับจานวนก่อนท่ีจะเปิดการ เส้นที่ ลงคะแนน 8 เสน้ ท่ี วันเลือกต้ัง คือ ใช้รัดปากถุงวัสดุใส (ชั้นนอก) 9 ซ่ึงบรรจุบัตรเลือกตั้งท่ีได้นับคะแนนแล้วก่อนที่จะ นาลงใส่ในหีบบตั รเลอื กต้งั เส้นท่ี วันเลือกตั้ง คือ ใช้รัดฝาหีบบัตรเลือกต้ังกับตัวหีบ 10 บัตรเลือกต้ังหลังจากที่นาถุงวัสดุใส (ช้ันนอก) ใส่ลง ถงึ ในหบี บตั รเลอื กต้ังแลว้ เสน้ ที่ 13 เสน้ ที่ สารองไว้ 14

12 เม่ือตรวจรับวัสดุอุปกรณ์ครบถ้วนถูกต้องแล้ว ให้ดาเนินการ 1 ดังต่อไปนี้ 1) ปธ..กปน. / กปน. / รปภ. ลงลายมือชื่อผู้รับมอบ บนปกหนา้ ของบตั รทกุ เลม่ 2) นาบัตรเลอื กตั้งทั้งหมดแยกใสถ่ ุงพลาสติกใสประเภทละ ๑ ถุง (กรณเี ลือกต้งั พรอ้ มกัน) รดั ด้วยหนังยาง ๓) บรรจุบตั รเลอื กตั้งทัง้ 2 ถุง ลงในหีบบัตรเลอื กตง้ั ใบเดียวกัน ๔) ปิดหีบบัตรเลือกต้ัง ใส่สายรัด หรืออุปกรณ์อื่นแทนสาย รัด ๕) ปดิ ชอ่ งใส่บัตรเลอื กตง้ั ด้วยป้ายสาหรับปิดช่อง 2 ใสบ่ ัตรเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ.๕/๑) ๖) ปดิ เทปกาวรอยต่อรอบหบี บัตรเลอื กตง้ั แล้วให้ลงลายมือชอ่ื ครอ่ มรอยตอ่ ระหวา่ งเทปกาวกบั ฝาหบี บตั รเลือกตงั้ (เฉพาะหีบบัตรกระดาษ ส่วนหีบบตั รเลอื กตงั้ พลาสตกิ 3 ไมต่ อ้ งปิดเทปกาว) 4-5 6 7 ๗) สาหรับบัญชีรายช่ือผู้มี สิทธิเลือกตั้ง แบบพิมพ์ และวัสดุ อุปกรณ์อื่นๆ ให้เก็บรวบรวมใส่ใน ถุ ง วั ส ดุ ใส ห รื อ ใส่ ล ง ใน หี บ บั ต ร เลือกต้ังท่ีเหลือแล้วปิดฝาหีบ โดย ไม่ ต้ องใส่ ส าย รัด ฝ าหี บ บั ต ร เลอื กตั้ง ๒.๒) การเกบ็ รกั ษา (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๓๘) ให้ กปน. และ รปภ. นาหีบบัตรเลือกต้ังซ่ึงได้บรรจุบัตรเลือกต้ัง บัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกต้ัง แบบพมิ พ์ และวัสดุอุปกรณอ์ น่ื ๆ ท่ีได้รับมาไปเกบ็ รกั ษาไวใ้ นท่ีปลอดภยั

13 ๓) การจัดเตรยี มทเ่ี ลือกตง้ั การจัดที่เลือกต้ังนั้นมีความสาคัญ เป็นอย่างย่ิง ทั้งนี้เพื่อเป็นการอานวยความ สะดวกในการลงคะแนนแก่ผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง ตลอดจนเป็นการป้องกนั ปัญหาท่ีอาจเกิดข้นึ จาก การปฏิบัติหน้าท่ีของ กปน. เอง การจัดที่ เลือกตั้งเป็นหน้าที่ของ กปน. จึงควรดาเนินการ ตามความเหมาะสมของแตล่ ะสถานท่ี ดงั น้ี ๓.๑) จัดท่ีเลือกต้ังตามตัวอย่าง แผนผงั ที่เลอื กต้งั ๓.๒) กรณีใช้เต็นท์หรือลักษณะอาคารเปิดโล่ง ด้านหลังของคูหาลงคะแนนจะต้องมีฉาก ป้าย หรือวัสดุทึบแสงสูงไม่น้อยกว่า ๑.๕ เมตร ก้ันหรือปิดบังไว้เพ่ือป้องกันมิให้ผู้อ่ืนมองเห็นการ ลงคะแนนของผู้มาใช้สทิ ธิเลอื กตั้ง รวมท้ังให้เตรียมความพร้อมกรณีท่ีต้องใช้ไฟฟ้าเพ่ือให้แสงสว่างในการ นับคะแนน ปา้ ยปิดประกาศหนา้ หน่วยเลอื กตงั้ ๓.๓) ตรวจสอบคาส่ังและประกาศที่ปิดไว้ท่ี ป้ายปิดประกาศหน้าที่เลือกต้ังว่ามีอยู่ครบถ้วนหรือไม่ ถ้า ไม่มีหรือชารุดเสียหายให้นาชุดที่ได้รับมอบในวันรับวัสดุ อุปกรณ์ไปปิดแทนหรือหากมีประกาศ คาสั่งเพิ่มเติมให้ปิด ให้ครบถ้วน ๓.๔) ติดป้ายหรือเคร่ืองหมายท่ีแสดงบริเวณ ทเี่ ลอื กตัง้ ปา้ ยระบทุ น่ี ั่งแต่ละหนา้ ท่ีของ กปน ๓.๕) ใช้แถบพลาสติกหรือเชือกฟางขึงเพื่อแสดงขอบเขตของที่เลือกตั้งและบริเวณ โดยรอบที่เลือกตั้ง เพื่อให้เกิดความสะดวกต่อการปฏิบัติหน้าที่ของ กปน. และ รปภ. และการใช้ สิทธิลงคะแนนเลือกตั้งของผู้มาใช้สิทธิเลือกต้ัง

14 ๑4 ตัวอยา่ งแผนผังที่เลือกตั้ง แบบท่ี ๑ (กรณีเลอื ก ผ.ถ. และ ส.ถ. พร้อมกนั ) 9 9 10 8๗ ทางออก 6 เขา้ ออก 11 เชือกกน้ั แยกทำงเขำ้ -ทำงออก 11 10 ๑4 ทางเขา้ เข้า 8 ออก 234 5 10 1 ๑2 7 ๑4 อธบิ ายประกอบแผนผัง ๑. กปน. ผูม้ หี น้าท่อี านวยความสะดวกหนา้ หนว่ ย 10. คูหาลงคะแนนอย่างน้อย ๓ คูหา วางห่างกัน เลอื กตั้ง ตามความเหมาะสม และควรวางห่างจากฝาผนัง หรือฉากทึบ ไม่น้อยกว่า ๑ เมตร ระหว่างคูหา 2. กปน. ผู้มีหนา้ ที่ตรวจบัญชีรายชอื่ ผมู้ ีสิทธเิ ลอื กตั้ง ใหใ้ ช้เชือกก้นั เพอ่ื เปน็ การป้องกันไม่ใหม้ กี ารเดิน และรับการแสดงตน ออ้ มหลังผู้อื่น 3. กปน. ผมู้ ีหนา้ ท่มี อบบัตรเลือกตงั้ ผ.ถ. 11. ทว่ี างหบี บตั รเลือกต้ัง 4. กปน. ผู้มีหน้าทม่ี อบบัตรเลือกตง้ั ส.ถ. ๑๒. ป้ายปิดประกาศ 5. กปน. ผู้มีหน้าท่คี วบคุมคหู าลงคะแนน ๑3. ปา้ ยบอกทเี่ ลือกต้ัง 6. กปน. ผ้มู ีหนา้ ทค่ี วบคมุ หีบบัตรเลือกตง้ั ๑4. ฝาผนังหรือฉากทึบกน้ั สูงไม่น้อยกว่า ๑.๕ เมตร 7. ประธาน กปน. 8. รปภ. ประจาท่เี ลอื กตัง้ 9. ตวั แทนผูส้ มัครรบั เลอื กตง้ั

15 ๑4 ตวั อย่างแผนผงั ที่เลอื กต้ัง แบบที่ ๒ (กรณีเลอื ก ผ.ถ. และ ส.ถ. พรอ้ มกนั ) 8 ทางออก 10 9 6 เขา้ ๑4 ๑3 9 8 ออก 11 10 11 เขา้ ออก 5 10 ทางเข้า 7 1 234 ๑2 อธิบายประกอบแผนผัง ๑4 ๑. กปน. ผ้มู ีหนา้ ทีอ่ านวยความสะดวกหน้าหน่วย 10. คูหาลงคะแนนอย่างน้อย ๓ คูหา วางห่างกัน เลอื กตัง้ ตามความเหมาะสม (อย่างน้อย 50 ซ.ม.) และ ควรวางห่างจากฝาผนัง หรือฉากทึบ ไม่น้อยกว่า 2. กปน. ผูม้ หี น้าที่ตรวจบญั ชรี ายชอ่ื ผูม้ ีสทิ ธเิ ลือกตั้ง ๑ เมตร ระหวา่ งคูหาใหใ้ ชเ้ ชอื กกั้นเพอ่ื เปน็ การ และรบั การแสดงตน ป้องกันไมใ่ หม้ กี ารเดินอ้อมหลังผูอ้ ืน่ 3. กปน. ผ้มู หี นา้ ท่มี อบบัตรเลือกตงั้ ผ.ถ. 11. ท่ีวางหบี บตั รเลือกตั้ง 4. กปน. ผมู้ หี น้าท่ีมอบบัตรเลือกต้งั ส.ถ. ๑๒. ป้ายปิดประกาศ 5. กปน. ผู้มหี นา้ ที่ควบคุมคหู าลงคะแนน ๑3. ปา้ ยบอกทเ่ี ลอื กตัง้ 6. กปน. ผูม้ หี นา้ ท่คี วบคุมหบี บตั รเลือกต้งั ๑4. ฝาผนงั หรือฉากทึบก้ัน สูงไม่น้อยกวา่ ๑.๕ เมตร 7. ประธาน กปน. 8. รปภ. ประจาทเ่ี ลอื กตงั้ 9. ตวั แทนผู้สมคั รรับเลอื กตง้ั

16 ตวั อย่างแผนผังท่ีเลอื กต้งั แบบที่ ๓ (กรณเี ลอื ก ผ.ถ. หรอื ส.ถ. ประเภทเดยี ว) ๑3 7 ทางออก 9 8 เขา้ ๑2 8 7 5 ออก 10 90 ๑3 เขา้ 9 ออก 4 ทางเขา้ 3 6 12 ๑1 อธิบายประกอบแผนผงั ๑3 ๑. กปน. ผู้มีหนา้ ท่ีอานวยความสะดวกหนา้ หนว่ ย 9. คูหาลงคะแนนอย่างน้อย ๓ คูหา วางหา่ งกัน เลือกตัง้ ตามความเหมาะสม (อยา่ งน้อย 50 ซ.ม.) และ ควรวางห่างจากฝาผนัง หรือฉากทบึ ไม่นอ้ ยกวา่ 2. กปน. ผมู้ หี นา้ ท่ตี รวจบัญชรี ายชือ่ ผ้มู ีสิทธเิ ลือกต้ัง ๑ เมตร ระหว่างคหู าให้ใชเ้ ชือกกน้ั เพ่ือเปน็ การ และรบั การแสดงตน ปอ้ งกันไม่ให้มกี ารเดินอ้อมหลังผ้อู นื่ 3. กปน. ผู้มหี นา้ ทม่ี อบบัตรเลือกต้งั ส.ถ.หรอื ผ.ถ. 10. ท่ีวางหบี บตั รเลอื กตัง้ 4 กปน. ผมู้ หี น้าทค่ี วบคุมคูหาลงคะแนน ๑1. ป้ายปิดประกาศ 5. กปน. ผูม้ หี น้าท่คี วบคุมหบี บัตรเลือกต้งั ๑2. ป้ายบอกทเ่ี ลือกตัง้ 6. ประธาน กปน. ๑3. ฝาผนังหรือฉากทบึ ก้ัน สูงไม่น้อยกว่า ๑.๕ เมตร 7. รปภ. ประจาทีเ่ ลือกตั้ง 8. ตวั แทนผู้สมัครรบั เลอื กตงั้

17 ส.ถ. 5/7 ผ.ถ. 5/7

18 ๒.๒ วนั ออกเสียงลงคะแนน (วันเลอื กตงั้ ) ๑) กอ่ นเปดิ การออกเสียงลงคะแนน เวลาประมาณ ๐๗.๐๐ น. กปน. และ รปภ. เดินทางไปถึงทเี่ ลือกต้ังพร้อมหบี บตั รเลือกต้ัง บัตรเลือกตั้ง บัญชีรายช่ือผู้มีสิทธิเลือกต้ัง แบบพิมพ์ และวัสดุอุปกรณ์อ่ืนๆ (ระเบียบฯข้อ ๑๓๙) และ ดาเนินการ ดงั ต่อไปนี้ ๑.๑) จดั สถานทเ่ี ลอื กตัง้ 1.2) ตรวจความเรียบร้อยบริเวณโดยรอบและภายในที่เลือกต้ัง หากพบว่ามีป้ายหาเสียง ของผสู้ มัครใหน้ าออกและเกบ็ รกั ษาไว้ ๑.3) ตรวจสอบและนาคาส่ัง ประกาศต่างๆ ไปปิดท่ีป้ายประชาสัมพันธ์หน้าท่ีเลือกต้ัง ดงั นี้ (ดูตัวอยา่ งตามหนา้ 17) ลาดับ รายการปดิ ประกาศ แบบพิมพ์ ท่ี ส.ถ. ผ.ถ. แบบ ๑ บญั ชีรายช่อื ผ้มู ีสทิ ธเิ ลือกต้งั (ชดุ ไมม่ ีเลขประจาตวั ประชาชน ๑๓ หลัก)  ๑/๕ (ชดุ ไม่มปี ก) ปดิ แทนชุดเดิม ๒ คาสั่งแต่งต้ัง กปน. และ รปภ.  ๒/๓  ๓/๑ ๓ ประกาศกาหนดหนว่ ยเลอื กตง้ั และทีเ่ ลอื กต้งั  ๓/๒ ๔ ประกาศเปล่ยี นแปลงเขตของหน่วยเลอื กต้งั (ถ้ามี)  ๓/๓  ๔/๔ ๕ ประกาศเปล่ยี นแปลงท่เี ลือกตง้ั (ถ้ามี)   ๔/๕ ๖ ประกาศบญั ชีรายชือ่ ผสู้ มัครรบั เลือกต้ังและไม่ได้รับสมัครรบั เลือกต้งั -- ๔/๖  - ๗ ประกาศชื่อผู้มสี ิทธิสมัครรับเลือกตั้ง - ๘ ประกาศช่อื ผู้มีสทิ ธิสมัครรับเลือกต้ัง (เพมิ่ เตมิ ) (ถ้ามี) ๙ คาวินจิ ฉัยสิทธิสมคั รรับเลือกตัง้ กกต. (ถ้ามี) ๑๐ ตวั อยา่ งบตั รเลือกตั้งดา้ นหน้าและดา้ นใน ๑.4) ตรวจความเรียบร้อยของหีบบัตรเลือกตั้ง ท่ีบรรจุบัตรเลือกต้ัง ตรวจสอบบัญชี รายชื่อผู้มีสิทธิเลือกต้ัง แบบพิมพ์ และวัสดุอุปกรณ์อ่ืนๆ ที่ได้รับมอบมา โดยให้สังเกตสายรัดหีบบัตร เลือกต้ังและสภาพของหีบบัตรเลือกตั้งทั้งภายนอกและ ภายในว่าอยู่ในสภาพท่ีเรียบร้อยหรือไม่ ถ้าพบว่า ไม่เรียบร้อยหรือชารุดเสียหายให้บันทึกในรายงาน เหตกุ ารณ์ประจาท่ีเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ๑.5) เปิดหีบบัตรเลือกต้ังและนาบัตร ออกมาตรวจนับจานวนทั้งหมดแล้วจัดทาประกาศ จานวนบัตรเลือกตั้งก่อนการออกเสียงลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๒) จานวน ๓ ชดุ ดังนี้

19 ชดุ ที่ ๑ ปิดประกาศไว้ ณ ท่ีเลอื กต้งั ชุดที่ ๒ ส่งให้ กกต.อปท. และ ชุดท่ี ๓ เกบ็ ไว้เป็นหลักฐาน (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๔๐) เมื่อดาเนินการตามข้อ ๑.๑-๑.๔ แล้ว ให้ ปธ.กปน. ประชุมซักซ้อมและเตรียมปฏิบัติ หน้าทีต่ ามที่ไดร้ บั มอบหมายในแตล่ ะหน้าท่ีอีกครงั้ สาหรับ กปน. ท่ีเหลืออยู่ ให้คอยสับเปลี่ยนช่วยเหลือ กปน. ท่ีปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ีอยู่ (ระเบียบฯ ข้อ ๑๔๑) ท้ังนี้ ปธ. กปน. ควรมอบหมายหน้าที่ให้การช่วยเหลือ กปน. ท่ีปฏบิ ัติหนา้ ที่อยู่ตามความเหมาะสม ๑.6) เพื่อเป็นการอานวยความสะดวกแก่ผู้มาใช้สิทธิเลือกต้ังและให้การตรวจสอบรายชื่อ และมอบบัตรเลือกตั้งรวดเร็วขึ้น กปน. อาจแบ่งบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกต้ังชุดท่ีใช้ตรวจสอบและ หมายเหตุการออกเสียงลงคะแนนออกเป็น 2 ชุด โดยให้พิจารณาตามความเหมาะสม และเม่ือปิด การออกเสียงลงคะแนนแล้วให้รวมบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกต้ังดังกล่าวให้เป็นชุดเดียวดังเดิม (ระเบียบฯ ข้อ ๑๔๒) กรณที ่มี ผี มู้ าแสดงตนว่าเป็นตวั แทนผู้สมคั รรับเลือกต้ังให้ผนู้ ั้นแสดงเอกสารคาส่ังแต่งตั้ง หากเหน็ วา่ ถกู ต้องจึงจดั ใหน้ ง่ั ในท่ซี ่ึงจดั ไว้ ณ ที่เลือกตั้ง ท่ีสามารถมองเห็นการปฏบิ ัตงิ านได้ และห้ามมใิ หป้ ฏบิ ตั ิ หนา้ ท่ีเป็น กปน. หรอื จับตอ้ งบตั รเลือกต้ัง หรือกล่าวโตต้ อบกบั กปน. หรอื ระหวา่ งกันเอง โดยประการทีจ่ ะเปน็ อปุ สรรคแกก่ ารเลอื กต้ัง (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๐๒ - ๑๐๓) ๒)การเปิดการออกเสียงลงคะแนน เม่ือถงึ เวลาออกเสียงลงคะแนน (๒.๑) ให้ กปน.นาหีบบัตรเลือกต้ังมาแสดงให้เห็น ว่าเปน็ หบี เปล่า (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๔๓) (๒.๒) ปิดฝาหีบบัตรเลือกตั้ง ปิดเทปกาวผนึก รอยต่อภายนอก (หีบพลาสติกไม่ต้องปิดเทปกาว ใช้สายรัด หรืออปุ กรณ์อ่นื ทใี่ ชแ้ ทนสายรัด) (ระเบียบฯ ข้อ ๑๔๓) (๒.3) ให้ ปธ.กปน. บันทึกการดาเนินการตามข้อ ๒.๑ ในแบบรายงานเหตุการณ์ประจาท่ีเลือกตัง้ (ส.ถ./ผ.ถ.๕/๓) (๒.4) ให้ กปน. ไม่ น้อยกว่า ๓ คน และผู้มีสิทธิ เลือกต้ังไม่น้อยกว่า ๒ คน ลง ลายมื อ ชื่ อใน แบ บ รายงาน เหตุการณ์ ประจาที่เลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ.๕/๓)

20 ๒.5) ปธ.กปน. กล่าวเปิดการออกเสียง ลงคะแนน เช่น กล่าวว่า “บัดนี้ ถึงเวลาการออก เสียงลงคะแนนแล้ว ขอเปิดการออกเสียง ลงคะแนน” (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๔๔) (๒.6) ถ้าถึงเวลาเปิดการออกเสียง ลงคะแนนแล้ว หากมี กปน. ที่ได้รับคาสั่ง แต่งตั้ง มาปฏิบัติหน้าท่ีไม่ครบจานวน ให้ แต่งตัง้ ดาเนินการดงั น้ี (ระเบยี บฯ ขอ้ ๔๗) กรณีมาไม่นอ้ ยกวา่ กึ่งหน่งึ รายงาน แตง่ ตัง้ ผมู้ สี ทิ ธิเลือกตั้งเป็น กปน. เพ่มิ เตมิ หนง่ึ รายงาน ให้ครบจานวนก่อนการนบั คะแนน ผอ. กรณีมาน้อยกว่ากึง่ หน่งึ กต. แตง่ ต้ัง ผมู้ ีสิทธเิ ลือกตง้ั เปน็ กปน. เพิ่มเตมิ ให้ครบจานวนโดยเร็ว กรณไี ม่มมี าเลย รายงาน อปท. มีสิทธเิ ลือกต้งั เป็น กปน. เพอื่ แต่งตั้ง ปฏบิ ตั หิ น้าทใ่ี นหน่วยเลือกตัง้ น้นั ทัง้ น้ี ในระหวา่ งเปิดการออกเสียงลงคะแนน 1) กปน. จะออกไปจากท่ีเลือกตั้งได้เพียงคราวละหน่ึงคน หรือกรณีจาเป็นท่ีต้องออกจาก ท่เี ลือกต้งั มากกว่าคราวละหน่งึ คน ให้ ปธ.กปน. อนญุ าตเป็นกรณีไป (ระเบียบฯ ข้อ ๑๕๔) ๒) ปธ.กกต. กกต. ลธ.กกต. ผอ.กต.จว. ผตก. กกต.อปท. ผอ.กต.อปท. และผู้ที่ได้รับ การแต่งตั้งจาก กกต. มีสิทธิเข้าไปในท่ีเลือกตั้ง เพื่อทาการสอดส่องดูแลหรือแนะนาให้การปฏิบัติการ เลือกต้ังเป็นไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม และให้ ปธ.กปน. บันทึกไว้ในรายงานเหตุการณ์ประจาที่เลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) (ระเบียบฯ ข้อ ๑๕๕) ให้มีการอานวยความสะดวกหรือจดั ให้มกี ารช่วยเหลือในการลงคะแนน ภายใต้การกากับดูแลของ กปน. โดยต้องให้คนพิการหรือทุพพลภาพ หรือผู้สูงอายุ ได้ออกเสียงลงคะแนนด้วยตนเองเว้นแต่ลักษณะทาง กายภาพทาให้ไม่สามารถทาเคร่ืองหมายลงในบัตรเลือกต้ังได้ ให้ กปน. หรือให้ญาติ หรือบุคคลท่ีไว้วางใจเป็นผู้ทาเครื่องหมายลงในบัตร เลือกต้ังแทนโดยความยินยอมและเป็นไปตามเจตนาของคนพิการ หรือทุพพลภาพ หรือผู้สูงอายุนั้น แล้วให้ กปน. บันทึกการกระทา ดังกล่าวลงในรายงานเหตุการณ์ประจาท่ีเลือกตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ทง้ั น้ี ให้ถือเป็นการออกเสียงลงคะแนนโดยตรงและลับ (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๕๓)

21 การปฏิบัติหนา้ ทขี่ องคณะกรรมการประจาหน่วยเลือกตงั้ ๑. กปน. ผู้ทำหน้ำที่อำนวยควำมสะดวกบริเวณท่ีเลือกต้งั (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๔๑ และขอ้ ๑๔๖) ๑. แนะนำและอำนวยควำมสะดวกในกำรตรวจ รำยชอ่ื และลำดบั ทีจ่ ำกบัญชีรำยชือ่ ผมู้ ีสิทธิ เลือกต้งั เลอื กตัง้ (ส.ถ./ผ.ถ.๑/๕) ๒. แนะนำผมู้ ำใช้สิทธิเลอื กตง้ั ได้เตรยี มหลักฐำน ในกำรแสดงตน เพ่ือขอใช้สิทธิเลือกตั้ง ได้แก่ ๒.๑ บตั รประจำตัวประชำชน (บัตรประจำตัว ประชำชนท่ีหมดอำยกุ ็ใชแ้ สดงตนได)้ หรอื ๒.๒ บตั รหรือหลกั ฐำนอื่นใดของทำงรำชกำร หรือหน่วยงำนของรัฐออกใหท้ ่ีมีรูปถ่ำย และมีเลขประจำตัวประชำชน ๑๓ หลกั ของผ้ถู ือบตั รท่ียงั ไม่หมดอำยุ ๓. แนะนำและจดั ระเบยี บในกำรเข้ำไปในทีเ่ ลือกตง้ั ๔. อำนวยควำมสะดวกในกำรออกเสยี งแก่ คนพิกำรหรือทุพพลภำพ หรือผู้สูงอำยุ ๕. แนะนำผมู้ ีสทิ ธิเลือกตัง้ กรณที ม่ี สี ิทธิเลือกตง้ั ไดเ้ ฉพำะสมำชกิ สภำทอ้ งถน่ิ หรอื มีสิทธิเลือกตั้ง เลือกตง้ั ไดเ้ ฉพำะผู้บรหิ ำรท้องถน่ิ

22 ๒. กปน. ผู้ทำหน้ำที่ตรวจบญั ชีรำยช่อื ผู้มีสทิ ธเิ ลือกตง้ั (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๔๑ – ๑๔๗) ๑. รบั หลักฐำนกำรแสดงตนจำกผู้มำแสดงตน ขอใชส้ ทิ ธเิ ลอื กตง้ั ๒. ตรวจสอบหลกั ฐำนตำมขอ้ 1 กับรำยช่ือในบัญชี รำยชื่อผมู้ สี ิทธิเลือกต้งั (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) วำ่ เลขประจำตวั ประชำชน คำนำหนำ้ ชือ่ กำรสะกด ช่อื ตวั ช่ือสกลุ สระ วรรณยกุ ต์ รำยกำรแสดงเพศ ถกู ตอ้ งตรงกนั หรอื ไม่ หำกถกู ตอ้ งตรงกนั แลว้ ถำ้ ไม่มผี ู้ทักท้วง 3. ใหผ้ ู้มำใช้สิทธิเลอื กตงั้ ลงลำยมอื ชื่อในบญั ชีรำยชอ่ื ผูม้ สี ทิ ธิเลือกตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) ไว้เป็น 4. หำกผู้มำใช้สิทธิเลือกตง้ั ไม่สำมำรถลงลำยมือช่ือได้ ให้พิมพล์ ำยนิว้ หัวแม่มอื ขวำ หำกไมม่ นี วิ้ หัวแมม่ ือ ขวำใหพ้ ิมพ์ลำยน้ิวหวั แมม่ อื ซ้ำย ถ้ำไมม่ ี นิว้ หวั แม่มือทงั้ สองข้ำงใหพ้ มิ พ์ลำยนิ้วมือใด นว้ิ มือหนึ่งแทน หำกไม่มีนวิ้ มืออยเู่ ลยให้ไดร้ บั กำร ยกเว้น และให้บันทกึ ในช่องหมำยเหตวุ ำ่ ไมม่ นี ้ิวมอื และให้ ปธ.กปน. บนั ทกึ ในรำยงำนเหตกุ ำรณ์ ประจำทเ่ี ลอื กตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ.๕/๓) ดว้ ย 5. ส่งหลักฐำนกำรแสดงตนให้ กปน. ผู้ทำหน้ำที่ มอบบัตรเลือกต้งั ผู้บริหำรท้องถ่ิน และแจ้งให้ ทรำบด้วยว่ำผมู้ ำใช้สิทธเิ ลอื กตัง้ นั้นมีชอื่ อยู่ใน บญั ชีรำยช่ือผูม้ ีสิทธิเลอื กตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) ลำดบั ท่ีเทำ่ ใด (อาจจดลาดบั ที่ไว้ในกระดาษ แลว้ แนบไปพร้อมกบั หลกั ฐานการแสดงตน) ขอ้ พึงระวัง : กรณมี ีผู้มีสิทธิเลอื กตง้ั ทีใ่ ช้สทิ ธิเลือกต้ังได้เฉพำะผู้บริหำรท้องถิ่นหรือสมำชิกสภำท้องถ่นิ ให้ กปน. ผู้ทำหนำ้ ท่ตี รวจสอบบัญชีรำยช่ือผู้มีสิทธิเลือกต้งั แจ้ง กปน. ผู้ทำหน้ำท่ีมอบบัตรเลอื กตั้ง ใหร้ ะมัดระวงั ในกำรจำ่ ยบตั รเลือกตงั้ ใหถ้ ูกต้องไม่ผิดพลำด

23 ข้อแนะนำ : เก่ียวกับกำรขอเพิม่ ชื่อเพื่อขอใช้สทิ ธิลงคะแนนเลือกต้ังในวนั เลือกต้ัง หรอื กำรถอนชื่อ หรอื กรณีมีผู้ทักท้วงหรอื มขี ้อสงสยั วา่ ผู้มาแสดงตนไม่ใชผ่ ู้มีช่อื ในบัญชีรายช่อื ผู้มีสิทธเิ ลอื กตงั้ ๑.กรณีท่ีมีผู้ใดมำแสดงตนว่าเป็นผู้มีสิทธิเลือกต้ังขอใช้สิทธิเลือกต้ัง แต่ กปน. ไม่พบช่ือ ผนู้ นั้ ในบัญชรี ายชื่อผมู้ สี ิทธิเลอื กต้งั (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๕๑) (๑) ให้แจ้งแก่ผู้นั้นว่ำ “ไม่มีสิทธิออกเสียงลงคะแนน” และห้ามมิให้ กปน. เพ่ิมช่ือผู้นั้นลงไป โดยพลกำร แม้จะทรำบว่ำผนู้ ้นั มคี ณุ สมบัติเป็นผมู้ ีสิทธิเลือกตั้ง (2) แต่ถ้าผู้มาแสดงตนน้ัน ยืนยันว่าตนมีสิทธิที่จะลงคะแนนได้ โดยอ้างว่าตนได้ยื่นคาร้องต่อนาย ท ะ เบี ย น อ าเภ อ ห รื อ น าย ท ะเบี ย น ท้องถ่ิน (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๗) และได้มี การอนุมัติให้เพิ่มช่ือในบัญชีรายช่ือ แล้วแต่ยังมิได้เพิ่มชื่อ โดยได้ย่ืน เอกสารหลักฐานแบบ ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๗ ให้ กปน. ตรวจสอบและวินิจฉัยช้ีขำด ว่ ำ จ ะ ใ ห้ ผู้ นั้ น ล ง ค ะ แ น น เลื อ ก ตั้ ง หรือไม่ หาก เห็นว่าเป็นเอกสาร ที่ถูกต้อง (2.1) ให้เพิ่มชื่อผู้นั้นลงในบัญชีรำยชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งชุดที่ใช้สำหรับกำรตรวจสอบ และหมำยเหตุกำรออกเสียงลงคะแนนด้วยวิธีการเขียนชื่อและรายการเพิ่มเติมต่อใบท้ายของบัญชี รายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้ง แล้วบันทึกสำเหตุของกำรเพ่ิมชื่อไว้ในช่องหมำยเหตุ (2.2) ให้ ปธ.กปน. ลงลำยมือชื่อ วัน เดือน ปี กำกับไว้ แล้วเกบ็ หนังสือรับรองกำรอนุมตั ิใหเ้ พิ่ม ชอ่ื ไว้เปน็ หลักฐำน (ส.ถ./ผ.ถ.๑/๗) (2.3) ใหน้ บั เพ่ิมเป็นจำนวนผมู้ ีสิทธเิ ลอื กตงั้ ในหน่วยเลือกตงั้ น้นั ด้วย (2.4) บันทึกคำวินิจฉัยกำรให้เพิ่มชื่อและบันทึกถ้อยคำของผู้มำแสดงตนน้ันลงในรำยงำน เหตกุ ำรณ์ประจำทีเ่ ลอื กตัง้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) 2. กรณี กปน. ขอใช้สิทธิเลือกตั้ง : ผู้มีสิทธิเลือกตั้งซึ่งได้รับการแต่งต้ังให้ปฏิบัติหน้าที่ใน การเลือกต้ังมีสิทธิลงคะแนนเลือกตั้งในหน่วยเลือกต้ังที่ตนต้องปฏิบัติหน้าที่นั้นได้ โดยไม่ต้องมีชอื่ อยูใ่ นบัญชรี ายช่ือผ้มู สี ิทธิเลือกต้ังแตห่ น่วยเลือกตั้งที่ปฏิบัตหิ น้าทน่ี ้ันตอ้ ง อยู่ในเขตเลือกต้ังที่ตนมีสิทธิเลือกต้ัง (ระเบียบฯ ข้อ ๑๔๙) (กรณีหน่วยเลือกต้ังท่ีตนต้องปฏิบัติหน้าท่ี น้ันอยู่ในเขตเลือกต้ังสมาชิกสภาท้องถ่ินเดียวกันกับหน่วยเลือกต้ังท่ีตนมีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธเลอื กต้ัง สามารถใช้สิทธิลงคะแนนเลือกต้ังได้ทั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นและผู้บริหารท้องถ่ิน แต่หากอยู่คนละเขตเลือกตั้ง ให้ใช้สิทธลิ งคะแนนเลือกตง้ั ไดเ้ ฉพาะผบู้ ริหารทอ้ งถ่นิ เทา่ นั้น)

24 (๑) ให้ผมู้ สี ิทธเิ ลอื กตัง้ ผนู้ ้นั แสดงหลักฐำนคำส่ังแต่งตง้ั ต่อ กปน. (๒) กปน. ตรวจสอบควำมถูกตอ้ ง ถา้ ถูกต้อง ใหเ้ พมิ่ ชอื่ ต่อทำ้ ยในบญั ชรี ำยช่ือผู้มีสิทธิเลือกต้ัง ชุดท่ี ใชต้ รวจสอบและหมำยเหตกุ ำรออกเสียงลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ.๑/๕) อีกสว่ นหนึ่ง และไมใ่ หน้ ับรวม กับจานวนผู้มสี ทิ ธเิ ลอื กตง้ั ในหนว่ ยเลือกตงั้ น้ัน แตใ่ ห้นบั เปน็ จานวนผู้มาแสดงตนขอใช้สิทธิ เลือกต้ัง (๓) บันทกึ กำรเพม่ิ ชือ่ ลงในรำยงำนเหตกุ ำรณ์ประจำท่ีเลอื กตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ๓. กรณีได้รับแจง้ คาวินิจฉัยของ กกต.อปท. ให้ดาเนนิ การเพิม่ ชอื่ บุคคลในบัญชีรายช่ือผู้มีสิทธิ เลือกตงั้ กรณมี ีการรอ้ งคัดค้านการถูกถอนช่อื (ระเบยี บฯ ขอ้ ๘๑) (๑) ให้เพิ่มช่ือลงในบัญชีรำยชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งชุดท่ีใช้สำหรับกำรตรวจสอบและหมำยเหตุ กำรออกเสียงลงคะแนนด้วยวิธีกำรเขียนชื่อและรำยกำรเพิ่มเตมิ ต่อใบสุดท้ำยของบัญชีรำยช่ือ ผู้มีสิทธิเลือกต้ัง พร้อมบันทึกสำเหตุของกำรเพ่ิมชื่อไว้ในช่องหมำยเหตุ โดยให้ ปธ.กปน. ลงลำยมอื ช่ือ วัน เดอื น ปี กำกับไว้ แลว้ เกบ็ คำวินจิ ฉัยของ กกต.อปท. ท่ีให้เพม่ิ ชอ่ื ไว้เปน็ หลักฐำน ทง้ั น้ี ให้นับเพ่ิมเป็นจานวนผู้มสี ิทธเิ ลือกตง้ั ในหนว่ ยเลอื กตงั้ น้ันดว้ ย (๒) บนั ทึกกำรให้เพมิ่ ชือ่ ไวใ้ นรำยงำนเหตุกำรณป์ ระจำท่ีเลือกตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ๔. กรณีท่ีเจ้าบ้านหรือผู้ซ่ึงเจ้าบ้านมอบหมายนาสาเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้านหรือ หลักฐานอ่ืนใดมาแสดงว่าปรากฏชื่อบุคคลอื่นในทะเบียนบ้านของตน โดยที่บุคคลนั้นมิได้ มชี อ่ื อย่ใู นทะเบยี นบา้ นดังกลา่ วจรงิ (ระเบียบฯ ขอ้ ๘๕) (๑) ให้ กปน. มีคาส่ังถอนชื่อออกจำกบัญชีรำยชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้ง โดยให้ขีดฆ่าชื่อออก พร้อมบันทึกสำเหตุของกำรถอนชื่อไว้ในช่องหมำยเหตุ แล้วให้ ปธ.กปน. ลงลำยมือช่ือ วัน เดือน ปี กำกับไว้ ท้ังน้ี ใหล้ บออกจากจานวนผมู้ ีสทิ ธิเลอื กต้ังในหนว่ ยเลือกต้ังน้นั ด้วย (๒) บนั ทกึ กำรถอนชอื่ ไว้ในรำยงำนเหตุกำรณ์ประจำทีเ่ ลือกตงั้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ๕. กรณีมีผู้ทักท้วงหรือมีข้อสงสัยว่าผู้มาแสดงตนไม่ใช่ผู้มีชื่อในบัญชีรายช่ือผู้มีสิทธิ เลือกตัง้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๔๘) (๑) ให้ กปน. ประชุมและวินิจฉัยช้ีขำดว่ำผู้ถูกทักท้วงหรือผู้ถูกสงสัยเป็นผู้มีชื่อในบัญชีรำยช่ือ ผมู้ สี ิทธิเลือกตง้ั หรอื ไม่ (๒) ถ้ำวินิจฉัยชี้ขำดว่ำผู้ถูกทักท้วงหรือผู้ถูกสงสัยเป็นผู้มีชื่อในบัญชีรำยช่ือผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ให้มอบ บัตรเลอื กตงั้ ใหผ้ ้นู ้นั เพ่อื ไปออกเสียงลงคะแนน (๓) ถ้ำผู้ถูกทักท้วงหรือผู้ถูกสงสัยรู้อยู่แล้วว่ำตนเป็นผู้ไม่มีสิทธิเลือกต้ังในหน่วยเลือกต้ังนั้น พยำยำมออกเสียงลงคะแนนหรือออกเสียงลงคะแนนโดยแสดงบัตรประจำตัวประชำชน หรือหลกั ฐำนอ่นื ทมี่ ไิ ด้มีไวส้ ำหรับตนหรอื ที่ปลอมแปลงขนึ้ ต่อ กปน. ให้ กปน. เปน็ ผกู้ ระทำกำร แทน กกต. ในฐำนะผู้เสียหำยแจ้งควำมร้องทุกข์กล่ำวโทษต่อพนักงำนสอบสวนดำเนินคดี แกผ่ กู้ ระทำควำมผดิ ดังกลำ่ ว (๔) บนั ทึกคำวนิ ิจฉยั ลงในรำยงำนเหตุกำรณ์ประจำท่ีเลอื กตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓)

25 ๖. กรณีบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) ระบุคานาหน้าช่ือ หรือรายการแสดง เพศผิดไปจากข้อเท็จจริง หรือการสะกดช่ือตัว ช่ือสกุลผิดในเรื่องตัวอักษร สระ หรือ วรรณยุกต์ (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๕๒) (๑) ให้ กปน. สอบสวนและวินิจฉัยช้ีขำดว่ำสมควรจะมอบบัตรเลือกตั้งให้แก่ผู้นั้นไปออกเสียง ลงคะแนนหรือไม่ (๒) บนั ทึกคำวนิ จิ ฉยั ลงในรำยงำนเหตกุ ำรณ์ประจำท่ีเลอื กตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. 5/๓) ๗. กรณีตัวแทนผ้สู มัครรับเลือกตงั้ หรือผู้มสี ทิ ธเิ ลอื กตงั้ เห็นว่าการออกเสียงลงคะแนน ในหนว่ ยเลือกตัง้ นน้ั ไมถ่ กู ต้องตามกฎหมายหรอื ระเบียบท่ีกาหนดไว้ (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๕๖) ส.ถ./ผ.ถ.5/5 (๑) ใหย้ ื่นคำทักทว้ งตำมแบบ ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๕ (๒) ให้ กปน. ตรวจสอบคำทักท้วง และวินิจฉัยช้ีขำดคำทักท้วง โดยให้ บันทึกคำทักท้วงและคำวินิจฉัยลง ในรำยงำนเหตุกำรณ์ ประจำท่ี เลือกตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) (๓) ให้ผู้ทักท้วงและ กปน. ไม่ น้อยกว่ำสำมคนลงลำยมือช่ือไว้เป็น หลักฐำนต่อหน้ำพยำนไม่น้อยกว่ำ สองคน (4) มอบสำเนำใหผ้ ทู้ ักท้วงเกบ็ ไว้ คาแนะนา : แบบ ส.ถ./ผ.ถ.5/5 ให้จัดทำ 2 ชุด โดย 1) ฉบับจริงใหผ้ รู้ บั คำทกั ท้วง (กปน.) เก็บรกั ษำไว้ และ 2) ฉบับสำเนำมอบให้ผูท้ ักทว้ งเก็บไว้

26 ๓. กปน. ผูท้ ำหนำ้ ทม่ี อบบตั รเลือกตั้ง (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๔๑ , ๑๔๖ , ๑๔๗) (กรณเี ลือกตงั้ ส.ถ./ผ.ถ.พรอ้ มกนั ใหม้ ี ๒ คน) กปน.คนที่ ๑ ผูท้ ำหน้ำที่มอบบตั รเลือกตง้ั ผู้บริหำรทอ้ งถนิ่ ในบญั ชรี ำยช่อื ผ้มู ีสทิ ธิเลอื กตัง้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) ๑. รับหลกั ฐำนกำรแสดงตนจำก กปน. ผทู้ ำหนำ้ ทต่ี รวจบญั ชี รำยชอื่ ฯ และรับฟงั วำ่ ผมู้ ีสิทธเิ ลือกตงั้ นน้ั มีชื่ออยลู่ ำดบั ที่เทำ่ ใด ๒. จดบันทกึ ลำดบั ทตี่ ำมบญั ชีรำยช่ือผมู้ สี ทิ ธิ เลือกตง้ั ไวท้ ่ีต้นขวั้ บัตรเลือกตัง้ แล้วให้ผู้มสี ทิ ธิเลอื กต้ัง ลงลำยมือชือ่ หรือพิมพล์ ำยนว้ิ มอื ไว้ทีต่ ้นขว้ั บัตร เลอื กต้ังเสรจ็ แล้ว ให้ กปน.ลงลำยมือชือ่ ในตน้ ขวั้ บัตรเลอื กต้งั ๓. ฉกี บตั รเลอื กตง้ั ผ้บู ริหำรทอ้ งถนิ่ (ตามรอยปรุ) ออกจำกตน้ ขว้ั บตั รเลือกตัง้ (เวลาฉกี ควรใช้ ไม้บรรทดั ทาบ) ๔. พับบตั รเลอื กตง้ั ตำมรอยพบั ให้เรยี บรอ้ ย ๕. สง่ หลกั ฐำนแสดงตนพรอ้ มบตั รเลอื กตัง้ ผู้บริหำรทอ้ งถิ่นให้ กปน. ผทู้ ำหนำ้ ทมี่ อบบัตร สมำชกิ สภำท้องถน่ิ ใหท้ รำบด้วยวำ่ ผมู้ ำใช้สทิ ธิ เลือกตงั้ นนั้ มชี ื่อลำดบั ทเ่ี ท่ำใด กปน. คนท่ี ๒ ผ้ทู ำหนำ้ ทีม่ อบบตั รเลือกตั้ง สมำชกิ สภำท้องถิน่ 1. รับหลกั ฐำนแสดงตนและบตั รเลือกตั้งผ้บู ริหำร ทอ้ งถิน่ จำก และรบั ฟงั วำ่ ผู้มสี ิทธิเลอื กตง้ั นั้นมีชือ่ อยลู่ ำดบั ทใี่ ดในบญั ชีรำยชื่อผ้มู สี ิทธเิ ลอื กตง้ั 2. ดำเนินกำรเชน่ เดยี วกับ กปน. ผู้ทำหนำ้ ทผี่ มู้ อบ บัตรเลอื กตัง้ ผู้บรหิ ำรท้องถนิ่ ในข้อ 2 - 4 3. มอบบัตรเลอื กต้งั ผบู้ รหิ ำรท้องถน่ิ และสมำชิก สภำทอ้ งถน่ิ พร้อมหลกั ฐำนแสดงตนคนื ให้กบั ผ้มู ีสิทธิ เลือกตงั้ เพอ่ื ไปออกเสยี งลงคะแนนตอ่ ไป ขอ้ แนะนำ : กรณีมีผู้มีสิทธิเลือกตัง้ ท่ีมสี ทิ ธิออกเสียงลงคะแนนเลอื กต้งั ไดเ้ ฉพำะผู้บรหิ ำรทอ้ งถิ่นหรือ สมำชกิ สภำท้องถิ่นให้ กปน. ผู้ทำหน้ำทมี่ อบบัตรเลอื กต้ัง ระมดั ระวงั ในกำรจำ่ ยบตั รเลือกตั้งใหถ้ กู ต้อง

27 ๔. กปน. ผู้ทำหนำ้ ที่ควบคมุ คหู ำลงคะแนน (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๔๑ และ ขอ้ ๑๕๐) ๑. ปิดประกำศคำเตอื นกำรกระทำอันเป็น ควำมผิดเกีย่ วกบั บตั รเลอื กตัง้ ที่ด้ำนใน คหู ำลงคะแนน ๒. จดั ระเบียบในกำรเข้ำไปออกเสียงลงคะแนน คหู ำลงคะแนนใหเ้ ป็นไปด้วยควำมเรยี บร้อย ๓. แนะนำมิให้ผู้มีสิทธิเลือกต้ังใช้เครื่องมือ หรืออปุ กรณใ์ ดถ่ำยภำพบัตรเลือกต้ังเพ่ือให้เหน็ เครอ่ื งหมำยลงคะแนนในคหู ำลงคะแนน ๔. แนะนำให้ผมู้ สี ทิ ธิเลือกต้ังท่ไี ด้ลงคะแนน แลว้ พบั บัตรเลอื กตั้งให้เรยี บร้อยก่อนออกจำก คหู ำลงคะแนน ๕. ช่วยเหลือและอำนวยควำมสะดวกในกำรออกเสียง ลงคะแนนให้แก่คนพิกำรหรือทุพพลภำพ หรือ ผู้สงู อำยุ

28 ๕. กปน. ผทู้ ำหน้ำท่ีควบคมุ หีบบตั รเลือกตั้ง (ระเบียบฯ ข้อ ๑๔๑) ๑. ควบคุมดแู ลหบี บัตรเลอื กตงั้ ๒. อำนวยควำมสะดวกให้ผมู้ สี ทิ ธเิ ลือกต้งั นำบตั รเลอื กต้ังใสล่ งในหีบบตั รเลือกต้ังด้วยตนเอง ๓. ควบคุมดแู ลให้ผมู้ ีสทิ ธิเลอื กตัง้ นำบตั รเลอื กต้งั ใส่ลงในหีบบัตรเลือกต้ังของแต่ละประเภท ให้ถูกต้องและครบถ้วน ๔. ควบคุมดูแลไม่ให้ผมู้ ีสทิ ธิเลอื กตัง้ นำบตั รเลือกต้ัง ออกไปจำกทเ่ี ลือกตัง้ และแนะนำมิให้มกี ำร กระทำผิดเก่ียวกบั บตั รเลือกต้ัง

29 ๓) การปดิ การออกเสียงลงคะแนน ๓.๑) ก่อนถงึ เวลาปิดการออกเสยี งลงคะแนน ๓.๑.๑) เวลาประมาณ ๑๖.๓๐ น. ปธ.กปน. ควรจัดเตรียมอุปกรณ์ แบบพิมพ์ที่เกี่ยวข้อง ไวใ้ ห้พรอ้ ม เชน่ ลำดบั รำยกำรปดิ ประกำศ แบบพมิ พ์ ท่ี ส.ถ. ผ.ถ. แบบ ๑ ป้ำยสำหรับปิดช่องใส่บตั รเลือกตัง้ (๒ แผ่น)  ๕/๑ ๒ แบบบันทึกข้อมลู จำนวนบัตรเลือกตัง้   ๕/๑6 ๓ ประกำศรำยกำรเก่ียวกับจำนวนบัตรเลือกต้ังเม่ือเสร็จส้ิน  ๕/๔ กำรลงคะแนน ๔ รำยงำนผลกำรนับคะแนนเลอื กตั้ง   ๕/๗ ๕ รำยงำนกำรส่งหีบบัตรเลอื กต้ังและเอกสำรหลกั ฐำนเกยี่ วกบั กำรเลอื กตง้ั  ๕/๑๐ ๓.๑.๒) เวลำประมำณ ๑๖.๕๐ น. ปธ.กปน. กล่ำวแจ้งเตือนผู้มีสิทธิเลือกตั้งเพื่อใช้สิทธิลงคะแนนเลือกตั้ง เช่น กล่ำวว่ำ “เหลือเวลาอีก ๑๐ นาที จะหมดเวลาออก เสยี งลงคะแนน” ๓.๑.๓) เมื่อถึงเวลำปดิ กำรออกเสียงลงคะแนน (๑) ปธ.กปน. กล่ำวปิดกำรออกเสียง เช่น “บัดน้ี ถึงเวลาปิดการออกเสียงลงคะแนนแล้ว ให้ปิด การออกเสียงลงคะแนนและงดจ่ายบัตรเลือกตั้ง” ในกรณีท่ีมีผู้มีสิทธิเลือกต้ังซ่ึงประสงค์จะออกเสียงลงคะแนนได้มาแสดงตัวอยู่ในท่ี เลือกตั้งเพื่อใช้สิทธิเลือกต้ังแล้วก่อนเวลาปิดการออกเสียงลงคะแนน แต่ยังไม่ได้แสดงตนหรือรับบัตร เลือกตั้ง ให้ กปน. อนุญำตให้บุคคลเหล่ำนั้นแสดงตนและมอบ บัตรเลือกตั้งเพ่ือใช้สิทธิเลือกตั้ง และให้ ปธ.กปน. บันทึกไว้ใน รำยงำนเหตุกำรณ์ประจำท่ีเลือกตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) (๒) เมื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งได้ออกเสียงลงคะแนนเสร็จ ส้ินแลว้ (๒.๑) ให้ กปน. ลงลำยมือช่ือในป้ำยสำหรับปิด ชอ่ งใสบ่ ตั รเลอื กต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑) (๒.๒ ) นำป้ำยปิดชอ่ งใส่บตั รเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑) ปิดทับช่องใส่บัตรเลือกตั้งบนหีบบัตรเลือกตั้ง (กรณี เลอื กตัง้ พร้อมกันให้ใช้ ๑ แผ่นต่อ 1 หบี ) เมื่อปิดการลงคะแนน ให้ กปน. ใช้แบบ ส.ถ./ผ.ถ. 5/1 ปิดช่องใสบ่ ัตรเลอื กตั้งทั้ง 2 หีบ

30 ๓.๒) หลงั ปดิ การออกเสียงลงคะแนน (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๕๘) เม่ือปดิ กำรออกเสยี งลงคะแนนแล้ว ให้ดำเนนิ กำรดงั นี้ (๑) นับจำนวนต้นข้วั บัตรเลอื กต้ัง (เพอ่ื ตรวจสอบวำ่ บัตร เลือกตงั้ ทใ่ี ชไ้ ปตรงกบั จำนวนผู้มำแสดงตนขอรบั บัตรเลอื กตั้ง) (๒) นบั จำนวนบตั รเลอื กตงั้ ท่เี หลือ (เพอื่ ตรวจสอบว่ำ จำนวนบัตรเลือกตง้ั ทเ่ี หลือกบั จำนวนบัตรเลอื กตงั้ ที่รับมำถกู ตอ้ งตรงกบั จำนวนบัตรเลือกตง้ั ทใี่ ช้ไปตำมข้อ (๑)) (๓) บนั ทกึ จำนวนบัตรเลือกตง้ั ท่ีใช้ไปและต้นขว้ั บัตร ทเ่ี หลือลงทป่ี กหลังของบัตรเลือกตงั้ และลงลำยมือชื่อบนปกหลงั บัตร เลือกตงั้ ทุกเล่ม (๔) ใชโ้ ลหะหรือวัตถอุ นื่ ใดเจำะทะลุกลำงบัตรเลือกตั้งสว่ นท่ี เปน็ ตวั บัตรที่เหลอื ทุกฉบบั พร้อมปกหนำ้ rและปกหลัง เสร็จแลว้ ใชเ้ ชือก ร้อยรูผกู รวมกัน โดยแตล่ ะประเภทให้ทำแยกเปน็ ประเภทละ ๒ ปึก ปึกแรกเป็นต้นขั้วบัตรเลือกต้ังที่ใช้ไปหมดเล่มกับที่ใช้ไปบางส่วน (เหลือไม่เต็มเล่ม) และปึกท่ีสองเป็นบัตรเลือกตั้งท่ีเหลือเต็มเล่ม (ไม่ได้ ใช้ท้งั เล่ม) (๕) นำบัตรเลอื กต้ังตำมขอ้ (๔) แยกบรรจใุ สถ่ ุงพลำสติกใส โดยให้แยกเป็น 2 ถงุ ดงั นี้ ถุงพลาสตกิ ใส ใบที่ 1 ถุงพลาสตกิ ใส ใบที่ 2 เฉพาะตน้ ขวั้ บัตรเลือกตัง้ สมาชกิ สภาทอ้ งถ่ินและ เฉพาะบตั รเลอื กตง้ั สมาชกิ สภาทอ้ งถิน่ และผบู้ รหิ าร ตน้ ขว้ั บตั รเลอื กตงั้ ผบู้ รหิ ารท้องถน่ิ ที่ใชไ้ ปหมดเล่ม ท้องถิน่ ทีเ่ หลือเตม็ เล่ม (ไม่ไดใ้ ชท้ ้งั เลม่ ) กับทใ่ี ชไ้ ปบางสว่ น (เหลอื ไม่เตม็ เล่ม)

31 (๖) บนั ทึกข้อมลู ต้นขั้วบัตรเลือกตงั้ สมำชิกสภำท้องถิ่นและผู้บรหิ ำรท้องถ่ิน ลำดับที่ ของหน่วยเลือกต้ัง เขตเลือกตั้ง จำนวนเล่มของต้นขั้วบัตรเลือกต้ังของแต่ละประเภท และช่ือองค์กร ปกครองส่วนทอ้ งถิน่ ใสล่ งเฉพาะในถงุ พลำสติกใส ใบที่ ๑ ด้วย ถงุ พลาสติกใส ใบที่ 1 แบบบนั ทกึ การจัดเก็บตน้ ขั้วบตั รเลือกตง้ั ชือ่ อปท. .......................................อำเภอ .............................................. หน่วยเลือกต้ังท่ี ...........................................เขตเลอื กตง้ั ท่ี ................................... 1. สมำชกิ สภำทอ้ งถน่ิ จำนวน ........................................เลม่ 2. ผู้บริหำรท้องถน่ิ จำนวน ........................................เล่ม ถุงนี้ใหใ้ ส่เฉพาะต้นขวั้ บตั รเลอื กตัง้ ที่ใชไ้ ปหมดเล่มกับท่ีใชไ้ ปบางสว่ น (เหลือไม่เต็มเลม่ ) ทง้ั ส.ถ และ ผ.ถ.

32 (๗) ปธ.กปน. จัดทำประกำศรำยกำรเก่ียวกับจำนวนบัตรเลอื กต้ังเมื่อเสร็จส้ินกำรออก เสยี งลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๔) จำนวน ๓ ชุด ดงั น้ี ชดุ ท่ี ๑ ปดิ ประกำศไว้ ณ ป้ำยหน้ำท่เี ลือกต้ัง ชดุ ที่ ๒ สำหรบั สง่ ให้ กกต.อปท. และ ส.ถ./ผ.ถ.5/4 ชดุ ที่ ๓ เกบ็ ไวเ้ ป็นหลักฐำน ตวั อยำ่ งป้ำยปดิ ประกำศหนำ้ หนว่ ยเลือกตง้ั ๘) ให้ กปน. ผู้ทำหน้ำท่ีตรวจบัญชี รำยช่ือนับจำนวนผู้มำใช้สิทธิเลือกตั้งจำกบัญชี รำยช่ือผู้มีสิทธิเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) แล้ว บันทึกข้อมูลจานวนผู้มีสิทธิเลือกตั้งและผู้มาใช้ สิทธิเลือกต้ัง แยกจานวนชายและหญิงลงใน แผ่นแรกของบัญชีรำยช่ือผู้มีสิทธิเลือกตั้ง (ส.ถ./ ผ.ถ. ๑/๕) ชุดท่ีใช้ตรวจสอบและหมำยเหตุกำร ออกเสียงลงคะแนน ทั้งนี้ ให้พึงระวังการนับ จานวนกรณีท่มี ีการเพ่มิ ชือ่ – ถอนชื่อด้วย ๔) การดาเนนิ การกรณีงดการออกเสยี งลงคะแนน ในวันเลือกต้ัง ถ้ำกำรดำเนินกำรออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งในหน่วยเลือกตั้งใดไม่สำมำรถ กระทำไดเ้ น่อื งจำกเกิดจลำจล อทุ กภัย อัคคีภยั เหตสุ ดุ วสิ ยั หรอื เหตุจำเป็นอยำ่ งอื่น ให้ดำเนนิ กำรดงั น้ี ๔.๑) กรณียังไม่ไดเ้ ปดิ ให้มีการออกเสียงลงคะแนน (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๘๕, ๑๘๖) (๑) จัดทำประกำศงดกำรลงคะแนนเลือกตั้งในหน่วยเลือกตั้งนั้น (ส.ถ./ผ.ถ. 5/๑๒) จำนวน ๓ ชดุ โดย ชดุ ที่ ๑ ปิดประกำศไว้ ณ ทเี่ ลอื กต้ัง ชดุ ที่ ๒ สง่ ให้ กกต.อปท. และ ชดุ ท่ี ๓ เก็บไวเ้ ปน็ หลักฐำน

33 (๒) รำยงำน กกต.อปท. เพื่อรำยงำนให้ ผอ.กต.จว. และ กกต. ทรำบโดยเร็ว (๓) จัดเก็บรักษำบัตรเลือกต้ัง หีบบัตรเลือกต้ัง และเอกสำรเก่ียวกับกำรเลือกต้ัง ไว้ในสถำนท่ปี ลอดภัย ตำมท่ี กกต.อปท. หรอื ผูท้ ่ี กกต.อปท. มอบหมำยกำหนด (๔) บันทึกเหตุของกำรงดกำรออกเสียงลงคะแนนไว้ในรำยงำนเหตุกำรณ์ประจำ ทเี่ ลอื กต้งั (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ๔.๒) กรณเี ปิดใหม้ ีการออกเสยี งลงคะแนนและมีการออกเสียงลงคะแนนแล้ว (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๘๗) (๑) จดั ทำประกำศงดกำรลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. 5/๑๒) จำนวน ๓ ชดุ โดย ชุดท่ี ๑ ปิดประกำศไว้ ณ ทเี่ ลือกตัง้ ชุดท่ี ๒ สง่ ให้ กกต.อปท. ชุดที่ ๓ เกบ็ ไว้เปน็ หลกั ฐำน (๒) ระงับกำรมอบบัตรเลือกตั้งและปิดช่องใส่บัตรเลือกตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. 5/1) แล้ว ลงลำยมือช่ือบนฝำหีบบัตรเลือกต้ังและปิดทับลำยมือชื่อท้ังหมดด้วยเทปกำวใส เพื่อป้องกันกำรเปล่ียน หบี บัตรเลือกตง้ั (๓) รำยงำน กกต.อปท. เพ่ือรำยงำนให้ ผอ.กต.จว. และรำยงำน กกต. ทรำบโดยเร็ว (๔) นับบัตรเลือกต้ังที่เหลือให้ทรำบจำนวน และใช้โลหะหรือวัตถุอื่นเจำะทะลุ บัตรเลือกตั้ง ในส่วนที่เป็นตัวบัตรทุกฉบับพร้อมปกหน้ำและปกหลัง ใช้เชือกร้อยรูผูกรวม ให้เป็นปึกเดียวกัน หรือกระทำด้วยวิธีอ่ืนใดท่ีสำมำรถป้องกันมิให้ใช้บัตรเลือก ตั้งที่เหลืออยู่ ออกเสียงลงคะแนนได้ (๕) นับจำนวนผู้มำแสดงตนและรับบัตรเลือกตั้งจำกบัญชีรำยช่ือผู้มีสิทธิเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) ชุดที่ใช้ตรวจสอบและหมำยเหตุกำรออกเสยี งลงคะแนน (๖) จดั ทำรำยงำนกำรส่งหบี บัตรเลอื กต้ังและวสั ดุอปุ กรณ์ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑๐) (๗) บันทึกเหตุของกำรงดกำรลงคะแนน จำนวนบัตรเลือกต้ังตำม (๔) และจำนวน ผู้มำแสดงตนและรบั บตั รเลอื กตั้งตำม (๕) ไว้ในรำยงำนเหตุกำรณป์ ระจำท่เี ลือกตงั้ (ส.ถ./ผ.ถ. 5/๓) (๘) นำสง่ ส่ิงของต่อไปนี้ ไปจัดเกบ็ รักษำไวใ้ นสถำนที่ปลอดภัยตำมท่ี กกต.อปท. หรือผู้ ทไ่ี ด้รบั มอบหมำยกำหนด ได้แก่ (๘.๑) หีบบัตรเลือกตัง้ (บรรจุบตั รเลือกตง้ั ทไี่ ดล้ งคะแนนแล้วบำงส่วน) (๘.๒) บัตรเลอื กตัง้ ที่เหลอื ทั้งหมดและตน้ ขว้ั บตั รเลือกต้งั (๘.๓) บัญชรี ำยชือ่ ผ้มู ีสิทธเิ ลือกตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ. ๑/๕) ชดุ ที่ใชต้ รวจสอบและหมำยเหตุ กำรออกเสยี งลงคะแนน (๘.๔) ประกำศรำยกำรเก่ียวกับจำนวนบัตรเลือกต้ังก่อนกำรออกเสียงลงคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๒) (๘.๕) รำยงำนเหตกุ ำรณ์ประจำท่เี ลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) (๘.๖) คหู ำลงคะแนนทัง้ หมดและวสั ดอุ ุปกรณ์ทเ่ี หลือ

34 ๓. การปฏบิ ัติหน้าทใี่ นการดาเนินการนบั คะแนนเลือกต้ัง (ระเบียบฯ ข้อ ๑๕๙ และ ข้อ 160-164) ๓.๑ กอ่ นการนบั คะแนนเลือกตัง้ (ระเบยี บฯ ข้อ ๑๕๙ , ๑๖๔) เมื่อเสร็จส้ินกำรลงคะแนนและตรวจสอบควำมถูกต้องแล้ว ให้ กปน. จัดสถำนท่ีนับ คะแนนเลือกตั้ง เปิดหีบบัตรเลือกตั้งต่อหน้ำผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่อยู่ ณ ท่ีเลือกต้ังแล้วดำเนินกำรนับคะแนน เลือกต้ัง ณ ที่เลอื กตั้ง โดยให้กระทำกำรโดยเปิดเผยและติดต่อกันให้เสร็จจะเล่ือนหรือประวงิ เวลำกำรนับ คะแนนไม่ได้ (ระเบียบฯ ข้อ ๑59) โดยให้ กปน. แบ่งหน้ำที่ในกำรนับคะแนน (ระเบียบฯ ข้อ ๑๖๐) ดังน้ี กปน.คนที่ ๑ หยิบบัตรเลือกต้ังครั้งละฉบับและคลี่บัตรส่ง ให้ กปน. คนท่ี ๒ กปน.คนที่ ๒ วนิ จิ ฉัยบตั รเลือกตั้งและอำ่ นคะแนน แลว้ สง่ บตั รเลือกตั้งให้ กปน. คนท่ี 4 กปน.คนที่ ๓ ขำนทวนคะแนนและขีดคะแนนลงในแบบ ขดี คะแนน ( ส.ถ.5/6 หรือ ผ.ถ. 5/6) กปน.คนที่ ๔ ๑) เจำะบัตรเลอื กตงั้ ที่ กปน. คนท่ี 2 ได้ วนิ ิจฉัยและอำ่ นแล้ว (เจำะตรงมุมบน ของบัตร) ๒) พบั บตั รเลือกต้งั ๓) นำบัตรเลือกตั้งใส่ลงในภำชนะที่เตรียมไว้ โดยแยกใส่ภำชนะบัตรดี หรือบัตรเสีย หรือ บัตรไม่เลอื กผู้สมัครผู้ใดให้ถูกตอ้ ง ตาแหนง่ การยืนปฏิบตั ิหนา้ ที่ของ กปน. แต่ละคนในการนับคะแนน

35 ให้ กปน. มีมตมิ อบหมำยให้ กปน. ผ้ทู ่ีมีหนำ้ ที่วินจิ ฉัยบัตรเลือกต้ังและ อ่ำนคะแนน มอี ำนำจวินจิ ฉัยบัตรเลือกต้ังเบอื้ งต้น (ระเบียบฯ ข้อ ๑๖๐ วรรคส่ี)  ในกรณีที่มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นและผู้บริหารท้องถิ่นพร้อมกัน ให้แบ่ง กปน. เป็น ๒ ชุดๆ ละ ๔ คน เพ่ือนับคะแนนพร้อมกัน  กปน. ทเ่ี หลอื มีหนา้ ทช่ี ว่ ยเหลอื อานวยความสะดวกและคอยสับเปลี่ยนการปฏิบตั หิ น้าทก่ี ับ กปน. ท่ีปฏิบตั หิ น้าท่ีอยู่ (ระเบียบฯ ขอ้ ๑๖๐) ก่อนเร่ิมนับคะแนนให้ ปธ. กปน. ชี้แจงวิธีการคัดค้านการนับคะแนนหรือ การรวม คะแนนให้ประชาชนท่ีอยู่ ณ ที่เลือกต้ัง ได้ทราบว่า ผู้ใดต้องการคัดค้านระหว่างการ นับคะแนนให้ยื่นแบบคดั คา้ น ตามแบบ ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๕ การเตรียมการก่อนการนับคะแนนเลือกตั้ง ๑) จัดสถานที่นับคะแนนเลอื กตง้ั (๑) ใช้เชอื กก้นั แนวเขตเพือ่ กำหนดบรเิ วณสถำนทน่ี บั คะแนน (๒) กำรตัง้ กระดำนนับคะแนนควรให้ตัวแทนผู้สมคั รและผูม้ สี ิทธิเลือกตั้งท่ีมำสงั เกตกำรณ์ กำรนบั คะแนนมองเห็นได้อย่ำงชัดเจน (๓) กำรจดั โตะ๊ วำงภำชนะใส่บตั รดี บตั รไมเ่ ลอื กผู้สมคั รผู้ใด บตั รเสีย ควรต้ังเอียงทำมุมกับ กระดำนขีดคะแนนเพ่ือใหส้ ำมำรถมองเห็นกำรปฏิบัติงำนระหว่ำง กปน. ด้วยกันเอง ได้อย่ำงชัดเจน (๔) กรณีกำรนับคะแนนเลือกต้ัง ผ.ถ. และ ส.ถ. พร้อมกัน กำรต้ังกระดำนขีดคะแนนควรมี ระยะห่ำงระหว่ำงกระดำนพอสมควร เพ่ือมิให้เสียงขำนบัตรในแต่ละประเภทรบกวนกัน ซึ่งอำจเกิดควำมสับสนและมีควำมผิดพลำดในกำรขีดคะแนนได้ (๕) ควรจัดทนี่ ่งั สำหรบั ตวั แทนผสู้ มัครรบั เลือกต้งั ในบรเิ วณทสี่ ำมำรถมองเหน็ กำรปฏิบตั ิงำนของ กปน. ระหว่ำงกำรนับคะแนนได้ชัดเจน ๒) การจดั เตรยี มแบบพมิ พ์และวัสดอุ ปุ กรณส์ าหรับการนับคะแนนเลอื กต้งั (๑) แบบพมิ พ์ (๑.๑) แบบขีดคะแนนเลือกตง้ั (ส.ถ./ผ.ถ.5/6) (๑.๒) รำยงำนผลกำรนับคะแนนเลือกตง้ั (ส.ถ.5/7) จำนวน 3 ชุด และ ผ.ถ. ๕/๗ จำนวน ๓ ชดุ

36 (๑.๓) รำยงำนเหตุกำรณป์ ระจำที่เลอื กตงั้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) (๑.๔) แบบทักท้วงกำรปฏิบัติหน้ำที่ของ กปน. /แบบกำรคัดค้ำนกำรนับคะแนน หรอื กำรรวมคะแนน (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๕) (๑.๕) แบบประกำศงดกำรนับคะแนนเลือกตั้ง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑๔) (๑.๖) แบบบันทึกข้อมูลจำนวนบัตรเลอื กต้งั (ส.ถ.5/16 และ ผ.ถ. ๕/๑๖) (๑.๗) รำยงำนกำรสง่ หีบบัตรเลือกตัง้ วสั ดอุ ปุ กรณ์ และเอกสำรหลักฐำน เก่ยี วกบั กำรเลือกต้งั (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๑๐) (๒) วสั ดุอปุ กรณ์สาหรบั การนบั คะแนนเลอื กตั้ง (๒.๑) ปำกกำเคมีสำหรบั ขดี คะแนน (๒.๒) อปุ กรณเ์ จำะบตั รที่วนิ จิ ฉยั แล้ว (๒.๓) ภำชนะสำหรับใส่บัตรดี บตั รไม่เลือกผ้สู มัครผู้ใด และบัตรเสยี ที่วินิจฉยั แลว้ (กรณีเลือกตั้งพรอ้ มกนั ใชภ้ ำชนะ 6 ใบ) (๒.๔) ถุงวสั ดุใส (๒.๔.๑) สำหรบั ใส่ในภำชนะบตั รตำมข้อ (๒.๓) (๒.๔.๒) ถงุ วสั ดใุ สขนำดใหญ่สำหรับใส่บัตรเลอื กตง้ั ทนี่ ับคะแนนแล้ว (๒.๔.๓) ถุงวัสดใุ สสำหรับใส่ต้นข้ัวบตั รเลอื กตง้ั ท่ใี ช้ไปหมดเล่มกบั ทีใ่ ช้ ไปแลว้ บำงสว่ น (เหลือไม่เตม็ เลม่ ) (๒.๕) สำยรดั หนงั ยำง ฯลฯ

ตัวอยา่ งการจดั สถานที่นบั คะแนนเลือกตง้ั 37 กรณกี ารเลือกต้ังสมาชิกสภาท้องถน่ิ และผบู้ รหิ ารทอ้ งถิ่น พรอ้ มกนั อธบิ ายประกอบแผนผัง ๑. กปน. คนท่ี ๑ มหี นา้ ที่ หยิบบตั รเลอื กต้ังครัง้ ละฉบับและคลบี่ ัตรสง่ ให้ กปน. คนที่ ๒ ๒. กปน. คนที่ ๒ มีหน้าที่ วินิจฉัยบัตรเลอื กต้งั และอา่ นคะแนนแล้วสง่ บตั รเลือกตงั้ ใหแ้ ก่ กปน. คนที่ ๔ ๓. กปน. คนท่ี ๓ มีหน้าที่ ขานทวนคะแนนและขีดคะแนนลงในแบบขีดคะแนนเลือกต้ัง ตามแบบ ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๖ ๔. กปน. คนที่ ๔ มีหนา้ ที่ เจาะบัตรเลือกตั้งที่ได้วินิจฉัยและอ่านคะแนนจาก กปน. คนท่ี ๒ แล้วพับบัตรก่อนใส่ลงในภาชนะท่ีเตรียมไว้ โดยแยกใส่ภาชนะบัตรดี หรอื บัตรเสยี หรือบัตรไม่เลอื กผู้สมคั รผ้ใู ดให้ถกู ตอ้ งตามประเภทของบัตร

38 ๓.๒ วธิ ปี ฏบิ ัติในการนบั คะแนนเลอื กตง้ั (ระเบียบฯ ข้อ ๑๖๑-๑๖๔,175) ๓.๒.๑ กปน. คนท่ี ๑ หยิบบัตรเลือกตั้งครั้งละฉบับ และคล่ีบัตรส่งให้ กปน. คนที่ ๒ หากพบว่ามีบัตรเลือกต้ัง ผิดประเภทปะปนมาในหีบบัตรเลือกตั้งให้มอบบัตร เลือกตั้งดังกล่าวแก่ประธาน กปน. เพ่ือนาส่งให้ กปน. ชุดที่รับผิดชอบนาไปรวมกับบัตรเลือกตั้งในหีบบัตร เลือกต้งั ทถ่ี ูกตอ้ ง และให้ประธาน กปน. ๑) บนั ทึกลงในรายงานเหตกุ ารณ์ประจา ทเี่ ลอื กตงั้ (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๓) ๒) ให้ผ้มู สี ิทธเิ ลอื กต้ังไม่นอ้ ยกว่าสองคนซึ่งอยู่ใน ทเี่ ลอื กต้งั ขณะน้นั ลงลายมือช่ือในรายงาน ตามข้อ ๑) ๓.๒.๒ กปน. คนที่ ๒ ดาเนินการวินิจฉัยบัตรเลือกตั้ง และอา่ นคะแนน ดงั น้ี ๑) ถ้าเปน็ บัตรดี ใหอ้ า่ นวา่ “ด”ี และอ่าน หมายเลขของผู้สมคั รทไี่ ดค้ ะแนน ๒) ถ้าเป็นบตั รทีท่ าเคร่อื งหมายในช่องไมเ่ ลือก ผสู้ มัครผ้ใู ด ใหอ้ า่ นวา่ “ไมเ่ ลอื กผ้สู มัครผู้ใด” ๓) ถ้าเป็นบัตรเสีย ให้อ่านว่า “เสีย” โดยการวินิจฉัยว่าบัตรใดเป็นบัตรเสียให้วินิจฉัยโดย กปน.เสียงข้างมาก และให้ กปน. ไม่น้อยกว่าสามคนลงลายมือชอ่ื สลกั หลังบัตรวา่ “เสีย” ทันที พร้อม ท้ังระบุเหตุผลว่าเปน็ บัตรเสียเพราะเหตุใด เสรจ็ แล้วส่งบตั รเลอื กตัง้ ให้แก่ กปน. คนท่ี ๔ กรณีการเลือกต้ังสมาชิกสภาท้องถ่นิ มากกว่าหนงึ่ คน เช่น สมาชิกสภาเทศบาล สมาชิกสภา เมืองพัทยาหรือสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตาบล (กรณี อบต.มีไม่ถึง 6 เขตเลือกต้ัง) หากมีบัตร เลือกต้ังท่ีทาเคร่ืองหมายถูกต้องและไม่ถูกต้องรวมอยู่ในบัตรเลือกตั้งเดียวกัน ให้อ่านว่า “ดีบางส่วน” แล้วขานเฉพาะหมายเลขของผู้สมัครท่ีมีการทาเคร่ืองหมายถูกต้องและนับเป็นคะแนนพร้อมแจ้งด้วยว่า หมายเลขใดท่ี “ทาเคร่ืองหมายไมถ่ ูกต้อง” และเป็นเพราะเหตุใด เมือ่ กปน. ไดว้ ินจิ ฉยั และอ่านแลว้ ใหช้ ูบตั รเลือกตั้งโดยเปดิ เผย ให้ผทู้ ่ีอยู่ในบริเวณที่เลอื กต้ังไดเ้ หน็ ดว้ ย กรณบี ตั รเสยี เมอื่ กปน.คนท่ี 2 วินจิ ฉยั แลว้ ว่าเปน็ บตั รเสีย ให้ กปน. ไมน่ ้อยกว่า 3 คน ลงลายมือชอื่ สลกั หลงั บตั รวา่ “เสีย” ทันที พร้อมระบุเหตุผล แล้วส่งบัตรให้ กปน.คนที่ 4 เจาะบตั รแลว้ พับบัตรใสล่ งในภาชนะบัตรเสีย

39 ๓.๒.๓ กปน. คนที่ ๓ ขดี คะแนนเลือกตั้ง ในแบบขีดคะแนนเลือกต้ัง (ส.ถ./ผ.ถ. ๕/๖) โดยเม่ือ กปน. คนที่ ๒ ได้วินิจฉัยบัตรเลือกต้ังและได้อ่านว่า “ดี” หรอื “ดีบางส่วน” หรอื “เสีย” หรอื “ไม่เลอื ก ผู้สมัครผู้ใด” แล้ว ให้ กปน. คนที่ ๓ ขานทวนแล้ว จึงขีดคะแนนลงในแบบขีดคะแนนโดยให้ผู้ท่ีอยู่ใน บริเวณท่ีเลือกต้ังเห็นการขีดคะแนนได้อย่างชัดเจน (กรณมี ีผูส้ มคั รจำนวนมำกและใช้แบบขดี คะแนนมำกกว่ำ 1 แผ่น ให้ติดเรียงกันไม่ติดซอ้ นแผน่ ) หมำยเหตุ วธิ กี ารขดี คะแนนในแบบขดี คะแนน ให้ขีดหนึง่ ขดี ต่อหนึง่ คะแนน และเมือ่ ถงึ ขีดท่ี ๕ ให้ขดี ขวางทบั เส้น ๔ ขีดแรก แลว้ วงกลมหรอื วงรีล้อมรอบ เช่น ดังรูป 0 หรอื หรือ เป็นต้น เพอื่ ความสะดวกแก่การนบั คะแนน และให้ทาเชน่ นี้เร่ือยไปทกุ ๕ ขีด ๓.๒.๔ กปน. คนที่ ๔ รับบัตรจาก กปน. คนที่ ๒ แล้วเจาะบัตรเลือกต้ังท่ีผ่านการวินิจฉัย และอ่านแล้วทุกฉบับ พบั บตั รแล้วแยกเก็บบตั รแต่ละประเภทในภาชนะใหถ้ ูกต้อง ดังน้ี ๑) “บัตรดี” และ “บตั รดบี างสว่ น” ใหใ้ สล่ งในภาชนะบัตรดี ๒) “บัตรเสีย” ใหใ้ สล่ งในภาชนะบตั รเสยี ๓) “บัตรไม่เลอื กผูส้ มัครผู้ใด” ให้ใส่ลงในภาชนะบตั รไม่เลอื กผสู้ มัครผใู้ ด ขอ้ แนะนำ ในกำรเจำะบตั รเลือกตั้งของ กปน. คนท่ี ๔ ๑. เจาะทบ่ี ริเวณมุมบนของบัตรเลอื กตง้ั ๒. เม่ือเจาะเสร็จแลว้ ให้พบั บัตรกอ่ นใสล่ งในภาชนะ แตล่ ะประเภทให้ถูกต้อง เมื่อ กปน. ได้วินิจฉยั และอ่านบตั รเลอื กต้ังในหีบบัตรเลือกต้งั หมดทุกบตั รแลว้ ให้แสดงต่อ ผู้ท่ีอยใู่ นบริเวณท่ีเลอื กตั้งเหน็ ได้วา่ เป็นหบี เปลา่ ไม่มีบัตรเลือกตงั้ หลงเหลอื อยู่

40 ๓.๓ แนวทางการวินิจฉัยบัตรเลอื กตั้ง ๓.๓.๑ ลกั ษณะบัตรเลือกตงั้ (ระเบียบฯ ข้อ ๑๓๓) บัตรเลือกตั้ง จะระบุประเภทสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นที่จะมีการ เลือกต้ัง ซึ่งมี “หมายเลขประจาตัวผู้สมัคร” “ช่องทาเครื่องหมาย” และ “ช่องไม่เลือกผู้สมัครผู้ใด” ซึง่ จะมคี าอธบิ ายเก่ียวกบั การทาเคร่ืองหมาย ระบปุ ระเภทของการเลอื กตง้ั ชอ่ ง คาอธิบาย “หมายเลข ประจาตวั ผู้สมคั ร” ชอ่ ง ช่อง “ทาเคร่อื งหมาย” “ทาเคร่อื งหมาย” ชอ่ ง “ไม่เลือกผู้สมคั ร ผูใ้ ด” ทัง้ น้ี กอ่ นนาบตั รเลือกต้ังไปใช้ในการเลือกต้งั ครัง้ ใด เมือ่ ใด ให้มกี ารประทบั ตราหรือเครือ่ งหมายตามแบบท่ี ผอ.กต.จว. กาหนด (ระเบียบฯ ข้อ ๑๓๓)

41 ๓.๓.๒ ลกั ษณะบัตรดี และลกั ษณะบตั รเสยี ลกั ษณะบัตรดี ในการออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งนั้น เม่ือผู้มีสิทธิเลือกตั้งได้รับบัตรเลือกต้ังจาก กปน. แล้ว ให้ไปยังคูหาลงคะแนนเพื่อทาเคร่ืองหมายกากบาท (X) ลงในบัตรเลือกต้ังได้ไม่เกินจานวนสมาชิก สภาท้องถ่ินหรือผู้บริหารท้องถิ่นที่จะพึงมีในแต่ละเขตเลือกตั้ง ในกรณีที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งประสงค์จะ ลงคะแนนไม่เลือกผู้สมัครผู้ใด ให้ผู้มีสิทธิเลือกต้ังทาเครื่องหมายกากบาท (X) ในช่องทาเครื่องหมาย “ไม่เลือกผู้สมัครผ้ใู ด” (ระเบยี บฯ ขอ้ ๑50) ดังนั้น บัตรเลือกต้ังที่จะเป็น บัตรดี ท่ีจะนับเป็นคะแนนของผู้สมัครในกรณีที่ ลงคะแนนใหก้ ับผู้สมคั ร และนับเป็นคะแนนในกรณีท่ีลงคะแนน “ไม่เลือกผู้สมัครผู้ใด” ลักษณะบัตรดี หรือบัตรไมเ่ ลือกผสู้ มคั รผ้ใู ดที่จะนบั เปน็ คะแนน จงึ มีองคป์ ระกอบ ดังน้ี ๑) ต้องมีเคร่อื งหมายในการลงคะแนน ๒) เครอื่ งหมายต้องเป็นเครื่องหมายกากบาท (X) ๓) เครื่องหมายกากบาท (X) ต้องอยู่ในช่องทาเครื่องหมาย และจะนับเป็น คะแนนให้แก่ผ้สู มัครจะต้องมีเคร่ืองหมายไม่เกินจานวน ส.ถ./ผ.ถ. ทีจ่ ะพึงมใี นแตล่ ะเขตเลอื กตัง้ น้ัน หากบตั รเลือกต้ังที่มีการลงคะแนนไม่เป็นไปตามลักษณะบัตรดีดังกล่าวข้างต้น จึงเป็น ลักษณะบัตรเสีย ดังน้ัน การท่ีจะวินิจฉัยบัตรใดเป็นบัตรดีเพ่ือนับเป็นคะแนนให้แก่ผู้สมัครรับเลือกต้ัง หรอื นบั เปน็ คะแนน “ไมเ่ ลือกผูส้ มคั รผู้ใด” จงึ ควรพิจารณาให้ครบองคป์ ระกอบ

42 ๑) ตัวอย่างลกั ษณะบัตรดี (๑) บัตรทีท่ าเครอ่ื งหมายลงคะแนนเลือกตัง้ ใน “ชอ่ งทาเคร่อื งหมาย” นับเป็นคะแนนให้ ผสู้ มคั รรับเลือกตั้ง เชน่ อ่ำนว่ำ “ด”ี “ศนู ย์ศูนย์” (๒) บัตรท่ีทาเคร่ืองหมายลงคะแนนเลือกตงั้ ในช่อง “ไม่เลือกผู้สมคั รผ้ใู ด” นับเป็นคะแนน “ไม่เลอื กผูส้ มัครผใู้ ด” เชน่ อ่ำนว่ำ “ไมเ่ ลอื กผ้สู มคั รผใู้ ด”

43 ลักษณะบัตรเสีย บัตรเลือกต้ังท่ีมีลักษณะดังต่อไปนี้ ให้ถือว่าเป็นบัตรเสียและไม่ให้นับเป็นคะแนนเลือกตั้ง (ระเบยี บฯ ขอ้ 175) (๑) บตั รปลอม หมายถงึ บตั รท่ีไมไ่ ด้จดั พมิ พโ์ ดยสานกั งานคณะกรรมการการเลือกตั้ง และเป็นบัตรทีจ่ ัดทาให้มีลักษณะใกลเ้ คียงกับบัตรจรงิ และมกี ารนามาใชใ้ นการลงคะแนนเลือกต้งั (พ.ร.บ. ฯ มำตรำ ๑๐๐ (๑) ระเบียบฯ ข้อ ๑๗๕ (๑)) กรณีพบบัตรปลอม ให้ กปน. แยกบัตรดังกล่าวออกไว้ ตา่ งหาก และใหร้ ายงาน ผอ.กต.อปท. และ ผอ.กต.จว. เพื่อเสนอเร่ืองให้ กกต. พิจารณา (ระเบยี บฯ ข้อ 176) (๒) บัตรท่ีมีการทาเคร่ืองหมาย เพื่อเป็นที่สังเกต (๓) บัตรที่มิได้ทาเคร่ืองหมายลงคะแนน (พ.ร.บ.ฯ หรือเขียนข้อความใด ๆ ลงในบัตรเลือกต้ัง มำตรำ ๑๐๐ (๓) ระเบยี บฯ ขอ้ ๑๗๕ (๓)) นอกจากเครื่องหมายในการลงคะแนน เวน้ แต่เป็น ตัวอย่าง การกระทาโดยชอบด้วยกฎหมายของ กปน. (พ.ร.บ.ฯ มำตรำ ๑๐๐ (๒) ระเบียบฯ ข้อ ๑๗๕ (๒)) ตวั อยา่ ง เช่น อ่ำนวำ่ เช่น อ่ำนวำ่ “เสีย ทำเครอื่ งหมำยเป็นที่สงั เกตได้” “เสีย ไมท่ ำเคร่ืองหมำย”