MS.PRAPAS CHUNKLIN

นายประพาส ฉว นกล่นิ ครปู ระจําศนู ยการเรยี นชมุ ชน MS.PRAPAS CHUNKLIN Non formal education เกิดมา ตอ งตอบแทน บญุ คุณแผน ดนิ

รายวชิ า กรุงเทพศกึ ษา สค33042 . มาตรฐานการเรียนรู มคี วามรู ความเขาใจ ตระหนักถึงความสําคัญเกย่ี วกบั ภมู ิศาสตร ประวตั ิศาสตร เศรษฐศาสตร การเมืองการปกครอง สามารถนาํ มาปรับใชใ นการดาํ รงชีวติ

➢ พฤตกิ รรมทางการศกึ ษา ผลการเรยี นรทู ี่คาดหวัง ● มีความรูความเขา ใจถึงประวตั ิความเปน มาของเมืองกรงุ เทพมหานครได (พฤติกรรมดานพุทธพิ ิสัย) ● อธิบายประวตั คิ วามเปนมาและความสาํ คญั ของเมอื งกรงุ เทพมหานครได ● อธิบายลกั ษณะทางภมู ิศาตรของกรุงเทพมหานครไดก รงุ เทพมหานคร ● อธิบายถงึ ลักษณะอาชีพและการประกอบการธุรกิจทีอ่ ยูในกรงุ เทพมหานครได ● รูและเขาใจปญหาสงั คมเมืองหลวง (พฤตกิ รรมดา นพทุ ธิพสิ ัย) ● สามารถหาแนวทางการปอ งกนั ตนเองจากภยั พบิ ัตริ อบดานได

ประวตั คิ วามเปน มาของ เมืองกรงุ เทพมหานคร กรงุ เทพมหานครมบี ทบาทและความสาํ คัญท้งั ในฐานะเปน เมืองหลวงของประเทศไทยและ เปนองคกรปกครองสวนทองถ่นิ รปู แบบพิเศษท่ีแตกตางจากพนื้ ท่อี นื่ ๆ ของประเทศ ● มพี ระราชบญั ญตั เิ ฉพาะองคก าร นั่นคอื พระราชบญั ญัติระเบยี บบริหารราชการ กรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 ● นอกจากน้รี ูปแบบการบรหิ ารกรงุ เทพมหานครยังเปนระบบชน้ั เดยี ว หมายถงึ กรุงเทพมหานครเปน องคกรเดียวท่ีรบั ผิดชอบดูแลพืน้ ทก่ี รงุ เทพมหานครทง้ั หมด ใน ขณะท่พี น้ื ที่จังหวดั อืน่ ๆ มรี ะบบการปกครองทองถน่ิ เปน สองชัน้ คอื องคก ารบรหิ าร สวนจังหวัดในระดับบน สว นเทศบาลและองคการบริหารสว นตําบลในระดับลา ง

กรงุ เทพมหานครชวง พ.ศ. 2325 - 2514 ● กรงุ เทพมหานครเดิมเรียกวา “เมืองบางกอก” ● ตอมาไดรับการสถาปนาขนึ้ เปนเมืองหลวงเม่ือวนั ที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2325 ในรัชสมยั ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬา โลกมหาราช ปฐมกษัตริยแหง ราชวงศจกั รี ● พระองคทานไดท รงมพี ระราชดาํ ริวา กรุงธนบรุ ีตั้งอยูในท่คี ับแคบ ไมต อ งดว ยหลกั พิชัยสงคราม ตา งกบั กรุงเทพมหานคร ทมี่ ีลกั ษณะ พืน้ ท่อี ันเปน ทเ่ี หมาะสมดวยจดุ ยุทธศาสตร จึงทรงตดั สินพระทยั โปรดเกลา ฯ สถาปนากรุงเทพมหานคร เปน เมอื งหลวงของประเทศ ● พระราชทานนามวา “กรุงเทพมหานคร อมรรตั นโกสนิ ทร มหินทราอยธุ ยา มหาดลิ ก ภพนพรตั นราชธานีบรุ รี มย อุดมราช นเิ วศน มหาสถาน อมรพิมาน อวตารสถิต สกั กะ ทัตตยิ ะ วิษณกุ รรมประสทิ ธิ์”

● แตเ ดิมนน้ั ใชค าํ วา “บวรรัตนโกสินทร” แตม าเปลย่ี นนามพระนครในสมยั รัชกาลท่ี 4 เปน “อมรรัตนโกสินทร” แทน และมีฐานะในการปกครองสว นทอ งถ่ินเปน จังหวดั พระนคร[10] ● พอมาถงึ รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา เจาอยหู ัว อารยธรรมตะวนั ตก เรม่ิ แพรเ ขามาในราชอาณาจกั รมากขึ้น พระองคท รงมีพระราชดาํ ริทจี่ ะใหป ระชาชน ไดมีสว นรวมในการปกครอง จงึ ทรงใหท ดลองนาํ เอาระบบคณะกรรมการมาใชกับรูป แบบการปกครองเมืองหลวงอยูช วั่ ขณะหนง่ึ แตขณะนนั้ ประชาชนของพระองคย งั ไม พรอมและสุดทา ยไมป ระสบความสําเร็จ จึงโปรดใหย กเลกิ และเปลี่ยนฐานะของกรม เวียงมาเปน กระทรวงเมืองแทน ตอมาไดเปลีย่ นจากกระทรวงเมืองมาเปน กระทรวงนครบาล

● 21 ธนั วาคม พ.ศ. 2514 รัฐบาลจอมพลถนอม กติ ติขจรไดรวม จงั หวดั พระนคร และ จงั หวดั ธนบรุ ี เขา ดว ยกันเปน นครหลวง กรงุ เทพธนบรุ ี[13] และภายหลงั การปรบั ปรุงการปกครองใหมเ มือ่ วนั ที่ 14 ธนั วาคม พ.ศ. 2515 จึงไดเปลยี่ นเปนชอ่ื เปน กรุงเทพมหานคร แตน ิยมเรียกกันวา กรุงเทพฯ[14] ● ในป พ.ศ.2554 กรุงเทพมหานครไดร ับการประกาศจากองคการการ ศึกษา วทิ ยาศาสตร และวฒั นธรรมแหงสหประชาชาติ ใหเปนเมอื ง หนังสอื โลก หรือ World Book Capital ประจาํ ปพ.ศ.2556 และมี คา ครองชีพสงู เปนอนั ดับที่ 66 ของโลก

การปกครอง ● กรงุ เทพมหานครมลี ักษณะเปน เขตการปกครองพิเศษตามพระราชบญั ญัตริ ะเบียบบรหิ ารราชการ กรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 ● กําหนดใหกรงุ เทพมหานครเปน ทบวงการเมือง มีฐานะเปน ราชการบริหารสว นทองถิน่ นครหลวง ● มผี วู า ราชการกรุงเทพมหานคร มาจากการเลอื กตั้ง และเปนผรู ับผิดชอบในการบรหิ ารงาน อยใู นตําแหนง ตาม วาระคราวละ 4 ป นบั แตวันเลือกต้งั ไมเ กิน 2 วาระตดิ ตอ กนั การดาํ เนินงานมีสภากรุงเทพมหานครทีไ่ ดรับ เลือกตง้ั โดยตรงทํางานรวมดว ย

แลว ผูว าราชการคนแรก ของกรงุ เทพมหานครคอื ใคร? ● ตามพระราชบญั ญตั ิระเบียบบรหิ ารราชการกรงุ เทพมหานคร พ.ศ. 2528[43] กาํ หนดใหก รุงเทพมหานครมสี ถานะ เปนนิตบิ คุ คล และองคกรปกครองสว นทองถิน่ รปู แบบพิเศษ มผี วู าราชการกรงุ เทพมหานคร มาจากการเลือกต้งั โดยตรง โดยมี นายชํานาญ ยวุ บูรณ เปนผูวา ราชการคนแรก

ภมู ศิ าสตร ● ทิศเหนือ มอี าณาเขตตดิ ตอกบั จังหวัดนนทบรุ แี ละจงั หวดั ปทมุ ธานี ● ทศิ ตะวันออก มอี าณาเขตติดตอกับจงั หวัดฉะเชิงเทรา ● ทิศใต มอี าณาเขตติดตอกับจงั หวัดสมทุ รปราการและอาวไทย (สวนที่เปนอาวไทยทเ่ี ปน พ้ืนทีเ่ ดมิ ของจังหวดั ธนบรุ ี ปจ จุบันคอื เขตบางขนุ เทียน ซ่งึ มอี าณาเขตทางทะเลติดตอ ทางอาวไทยกบั จังหวัดสมุทรสาคร จังหวดั เพชรบรุ ี จังหวดั ชลบรุ ี และจงั หวัดสมุทรปราการ ● ทศิ ตะวนั ตก มอี าณาเขตตดิ ตอ กับจังหวดั สมุทรสาครและจังหวดั นครปฐม

● เปนศนู ยกลางการปกครอง การศึกษา การคมนาคมขนสง การเงนิ การธนาคาร การพาณิชย การสอื่ สาร และ ความเจริญของประเทศ ● เปนเมืองหลวงทมี่ พี ้นื ที่กวา งเปนอันดบั 4 ของภูมภิ าคเอเชียตะวันออกเฉียงใต[33] ดว ยมแี มนํา้ เจาพระยาเปน แมน ํ้า สายสาํ คญั ไหลผา น ทาํ ใหแบงเมืองออกเปน 2 ฝง คือฝงพระนครและฝงธนบรุ ี ● กรงุ เทพมหานครตัง้ อยใู นเขตรอน มภี มู ิอากาศรอนแบบทุงหญา สะวนั นา ตามเกณฑก ารแบงภมู อิ ากาศโลกของว ลาดมี ีร เคิปเปน [34] คืออุณหภมู เิ ฉล่ยี ในเดือนท่ีมีอณุ หภมู ิตา่ํ สดุ สงู กวา 18 องศาเซลเซยี ส

กิจกรรมกลุม ★ ใหแ บงกลมุ ออกเป 5กลมุ ศึกษาคนคา ประเดน็ ตอไปนี้ ● กลุมท่ี 1 ศกึ ษาคน ควาถึงทีม่ าคําวา เมืองบางกอก มีที่มาอยา งไร ● กลุม ที่ 2 ศกึ ษาคนควาถึงตราสญั ลักษณ ของกรุงเทพหมานคร ● กลมุ ที่ 3 ศกึ ษาคนควา ตน ไมประจําจังหวดั ของกรุงเทพมหานคร ● กลมุ ที่ 4 ศึกษาคนควา เก่ียวกับลกั ษณะเศรษฐกิจของ กรุงเทพมหานคร ● กลมุ ที่ 5 ปญหาความเปน อยขู องกรุงเทพมหานครในปจจบุ นั