TV316. ÔN THI MÔN CÔNG TÁC ĐỊA CHÍ

TV316 ÔN THI MÔN CÔNG TÁC ĐỊA CHÍ – Cô Ngọc Câu 48: Các loại tài liệu như thần tích, thần sắc và gia phả là loại nhân vật chí, dùng để nghiên cứu về các nhân vật. Câu 17: Các chương trình phát thanh và truyền hình có tính chất địa chí cũng là một loại hình tài liệu địa chí cần được thư viện công cộng bổ sung. Câu 21: Các tài liệu địa chí và ấn phẩm địa phương không thể bị loại ra khỏi kho do những nguyên nhân như lạc hậu về mặt nội dung, có các bản của những lần tái bản gần nhất, bạn đọc ít sử dụng… Câu 52: Có 3 hình thức tổ chức công tác địa chí cơ bản ở nước ta hiện nay: Hình thức tổ chức nhà nước (như Viện nghiên cứu khoa học, các trường đại học, Các cơ quan, tổ chức ở địa phương và các thư viện); tổ chức xã hội (các Hội, Câu lạc bộ) và trường học. Câu 3: Cơ sở dữ kiện địa chí phản ánh những tài liệu về một sự kiện địa chí, nhân vật địa chí, một địa danh, một lễ hội, một danh thắng… của địa phương Câu 34: Danh nhân của vùng đất Cần Thơ có Bùi Hữu Nghĩa, Lưu Hữu Phước, Châu Văn Liêm, Phan Ngọc Hiển, Nguyễn Việt Hồng. Câu 5: Danh nhân văn hóa là những người đã từng sống một thời gian hoặc cả đời với một địa phương, có những quan hệ sáng tạo với vùng đất đó như đóng góp những công trình khoa học, văn hóa nghệ thuật Câu 6: Di sản văn hóa là những sản phẩm vật chất và tinh thần do con người hoặc thiên nhiên sáng tạo và được con người sử dụng. Câu 29: Dưới thời vua Minh Mạng, vùng đất Nam bộ được chia thành 6 tỉnh, gọi là “Nam Kỳ lục tỉnh” gồm các tỉnh: Biên Hòa, Gia Định, Định Tường, Vĩnh Long, An Giang và Hà Tiên. Câu 26: Điểm sách theo chủ đề sẽ đề cập tới nhiều ấn phẩm; cần nêu được sự khác nhau, nét đặc trưng của mỗi tác phẩm để độc giả có thể lựa chọn theo đúng nhu cầu của mình và ngoài việc đề cập tới nội dung, nghệ thuật của tác phẩm, phải nêu được khái quát nội dung của nhóm tác phẩm. 1

Câu 27: Điểm khác nhau giữa điểm sách và giới thiệu sách là điểm sách đề cập tới nhiều ấn phẩm còn giới thiệu sách được áp dụng đối với một cuốn sách. Câu 28: Độc giả của tài liệu địa chí là cán bộ lãnh đạo, quản lý và người làm công tác nghiên cứu và các độc giả phổ thông như viên chức, sinh viên, học sinh, khách du lịch… Câu 9: Đặc trưng của tài liệu địa chí gồm có: tính địa vực; tính tổng hợp; tính cô đọng, cơ bản, khách quan; tính tư liệu và tính kế thừa Câu 1: Địa chí học là môn khoa học nghiên cứu về tất cả các mặt: kinh tế, chính trị, tài nguyên thiên nhiên, nghề truyền thống, nhân chủng học, địa chất,...của một địa phương Câu 33: Định Tường là tên gọi xưa của tỉnh Tiền Giang ngày nay Câu 37: “Hoan Châu Nghi Tiên Nguyễn gia thế phả” là gia phả của dòng họ Nguyễn Du. Câu 56: Hoàng Đạo Thuý (1900-1994) là một nhà cách mạng và nhà hoạt động văn hóa xã hội Việt Nam. Ông có nhiều tác phẩm về nghiên cứu lịch sử văn hóa Hà Nội như Người và cảnh Hà Nội, Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội (1969), Phố phường Hà Nội xưa (1974), Hà Nội thanh lịch Câu 46: Hương rừng Cà Mau là một tác phẩm địa chí của tác giả Sơn Nam. Câu 54: Sách địa chí của các tỉnh, thành phố thường do Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố chủ trì thực hiện. Câu 36: Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ đã được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào đầu năm 2013. Câu 45: Nguyễn Trung Trực là thủ lĩnh phong trào khởi nghĩa chống Pháp vào nửa cuối thế kỷ 19 ở Nam Bộ, Việt Nam. Quê gốc của ông ở tỉnh Bình Định nhưng ông đã chiến đấu, lập nhiều chiến công và hy sinh ở Kiên Giang nên được tôn vinh là danh nhân của vùng đất Kiên Giang Câu 53: Những nhiệm vụ quan trọng của thư viện công cộng đối với công tác địa chí là Phát triển và tổ chức vốn tài liệu địa chí, xuất bản phẩm địa phương; Xử lý tài liệu 2

và xây dựng bộ máy tra cứu; Tổ chức phục vụ và quảng bá giá trị thông tin của tài liệu địa chí; Tin học hóa và nghiên cứu khoa học trong công tác địa chí. Câu 38: “Phan tộc công phả” là gia phả của dòng họ Phan Huy Chú. Câu 11: Phân loại tài liệu địa chí theo nội dung phản ánh thì có 2 loại là địa chí tổng hợp và địa chí chuyên ngành Câu 39: Phủ biên tạp lục được xem như một bộ bách khoa thư về xứ Đàng trong về tất cả lĩnh vực: Lịch sử, địa lý, văn hóa, kinh tế v.v…, đặc biệt của vùng Thuận Hóa, là tài liệu địa chí thời nhà Lê của tác giả Lê Quí Đôn. Câu 41: Gia Định thành thông chí của tác giả Lê Quang Định vào thời nhà Nguyễn đã trình bày cặn kẽ đất nước, con người, phong tục, thổ ngữ của Gia Định xưa hay miền nam Việt Nam ngày nay. Câu 44: Quốc triều khoa bảng lục do Cao Xuân Dục biên soạn thời nhà Nguyễn là một tác phẩm thuộc thể loại nhân vật chí. Câu 42: Quách Tấn là một trong những tác giả tiêu biểu có sách địa chí xuất bản trước năm 1975, chuyên viết về miền đất Nam Trung bộ. Câu 32: Kiến Hòa là tên gọi xưa của tỉnh Bến Tre ngày nay. Câu 20: Khi sắp xếp giá trong kho tài liệu địa chí, không nhất thiết phải xếp theo trật tự như trong bảng phân loại địa chí mà sắp xếp chúng căn cứ vào tính cấp thiết và tầm quan trọng của các tài liệu trên giá, sự liên quan giữa chúng, cũng như mức độ sử dụng các tài liệu đó. Câu 30: Minh Hải là tên một tỉnh cũ ở miền Tây Nam bộ được thành lập vào năm 1976 trên cơ sở hợp nhất tỉnh Cà Mau và tỉnh Bạc Liêu. Đến năm 1996, tỉnh Minh Hải bị giải thể thành hai tỉnh là tỉnh Cà Mau và tỉnh Bạc Liêu. .Câu 22: Tài liệu về đề tài lịch sử và các nhân vật địa phương nên xếp vào một chỗ và để ở phía đầu của kho tự chọn vì thường được bạn đọc sử dụng thường xuyên hơn. Câu 13: Tài liệu về các nhân vật nổi tiếng của địa phương thuộc môn loại ĐC 0 của mục lục phân loại địa chí. 3

Câu 14: Tài liệu được coi là tài liệu địa chí nếu tài liệu nói về địa phương trong một số phần, một số chương hoặc có nhắc nhở đáng kể đến địa phương và những nhân vật nổi tiếng ở địa phương. Câu 19: Tài liệu địa chí được tổ chức trong kho chung của thư viện có khuyết điểm là: khó chuyên môn hóa, khó tổ chức và tìm kiếm tài liệu và không thuận tiện trong công tác bảo quản. Câu 15: Tài liệu địa chí cung cấp thông tin cho những nhà quân sự để xây dựng các chiến lược giữ vững an ninh quốc phòng Câu 18: Tài liệu địa chí được tổ chức thành kho riêng trong thư viện công cộng có ưu điểm là tập trung tài liệu về 1 nơi giúp bảo quản tốt hơn, thỏa mãn nhanh yêu cầu bạn đọc, ít tốn thời gian tìm kiếm Câu 16: Tài liệu địa chí xưa thường phản ánh chưa đầy đủ, chưa cân đối về các mặt của địa phương, thường thiên về của ngon vật lạ, các di tích, thắng cảnh, các chế độ thi cử, khoa trường. Câu 35: Tên của nước Việt Nam qua các thời đại gồm có: Văn Lang, Âu Lạc, Vạn Xuân, Đại Cồ Việt, Đại Việt, Đại Ngu (đất nước yên vui), Đại Nam, Việt Nam Câu 40: Tác phẩm Việt điện u linh là tài liệu có tính chất địa lý thời Lý – Trần của tác giả Lý Tế Xuyên. Câu 43: Tác phẩm Ô Châu cận lục của Dương Văn An là tài liệu địa phương chí. Câu 8: Tuyên truyền, giới thiệu tài liệu địa chí nhằm tác động vào tư tưởng tình cảm nhân dân địa phương, góp phần giáo dục lòng yêu quê hương đất nước của người dân địa phương Câu 10: Tính dị bản, tính truyền miệng, tính cộng đồng là đặc trưng của địa chí văn hóa dân gian Câu 31: Trước năm 1991, tỉnh Hậu Giang là một đơn vị hành chính bao gồm tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Cần Thơ và thành phố Cần Thơ. Câu 49: Thời thuộc Pháp có nhiều tài liệu địa chí về các địa phương của Việt Nam được biên soạn như các sách chuyên khảo (monographie) của các tòa hành chính 4

Pháp, các tài liệu của những công sứ, tướng lĩnh Pháp, hoặc người Việt làm quan lại các tỉnh viết theo yêu cầu của thực dân Pháp. Câu 23: Thư mục tài liệu địa chí thông báo một cách hệ thống những xuất bản phẩm viết về địa phương thuộc các lĩnh vực khác nhau được xuất bản trong một khoảng thời gian nhất định là thư mục tài liệu địa chí hồi cố tổng quát. Câu 25: Thư viện phải tiến hành bổ sung hồi cố tài liệu địa chí do việc bổ sung bị thiếu sót, tài liệu bị mất mát hư hỏng và do thay đổi địa giới hành chính. Câu 4: Thư mục nhân vật địa phương phản ánh những nhân vật lỗi lạc, những người anh hùng, nhà hoạt động cách mạng, nhà bác học, nhà văn, nhà thơ mà tiểu sử, sự nghiệp của họ có liên quan mật thiết đến địa phương Câu 51: Thư mục địa chí bậc 2 có nhiệm vụ thông tin các thư mục địa chí đã được biên soạn ở địa phương trong một khoảng thời gian nào đó. Câu 12: Trong 10 môn loại chính của mục lục phân loại địa chí, ĐC.3 để chỉ các tài liệu về đề tài Thiên nhiên và các nguồn tài nguyên của tỉnh, thành phố Câu 7: Trang web địa chí giúp bạn đọc mở rộng khả năng tìm kiếm thông tin về địa phương và có thể truy cập dễ dàng đến các CSDL địa chí, các vùng thông tin địa chí cần thiết khác Câu 24: Trưng bày, triển lãm tài liệu địa chí giúp bạn đọc tiếp xúc trực tiếp với tài liệu để có thể chọn được những tài liệu chính xác, phù hợp với nhu cầu của mình. Câu 2: Vai trò của công tác địa chí là góp phần vào việc nghiên cứu khoa học mọi mặt về địa phương Câu 55: Việc số hoá các tài liệu địa chí cần chú ý đến vấn đề bản quyền. Câu 50: Viện sĩ Trần Đại Nghĩa là một danh nhân của vùng đất Vĩnh Long. Câu 47: Vương Hồng Sển là một học giả, nhà văn, nhà sưu tập có nhiều tác phẩm viết về Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh và Nam bộ . 5

6