วิธีการทางประวัติศาสตร์ แก้ไข

หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 1 วิธีทางประวตั ศิ าสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 6



ก คานา หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E–Book) เล่มน้ีเป็นส่วนหนึ่ง ของรายวิชาประวัติศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 6 สาระสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เร่ือง การศึกษา ประวัติศาสตร์ ชุด วิธีการทางประวัติศาสตร์ โดยมีเนื้อหาท่ี กลา่ วถงึ ความหมายและขั้นตอนของวธิ กี ารทางประวัติศาสตร์ ในการจัดทาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book)เล่มน้ี ผู้จัดทาขอขอบพระคุณผู้ช่วยศาสตราจารย์ทรงศรี ชานาญกิจ เป็นอย่างสูงที่ได้ให้คาแนะนา คาปรึกษา และให้ความช่วยเหลือ จนทาให้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) เรื่อง การศึกษา ประวัติศาสตร์ ชุด วิธีการทางประวัติศาสตร์ สาเร็จลุล่วงไปได้ ด้วยดี ผจู้ ัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เล่มนี้จะเป็น ประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจ หากมีความผิดพลาดประการใด ก็ขออภัย ไว้ ณ ที่น้ดี ว้ ย คณะผูจ้ ดั ทา

สารบญั ข เรื่อง หนา้ คานา ก สารบัญ ข มาตรฐานการเรยี นรูแ้ ละตัวชว้ี ดั 1 สาระสาคัญและจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 2 แบบทดสอบก่อนเรียน 3 วิธีการทางประวตั ิศาสตร์ 5 ความหมายของวิธีการทางประวัติศาสตร์ 6 ข้ันตอนของวธิ กี ารทางประวัติศาสตร์ 7 - ขั้นตอนที่ 1 การกาหนดหวั ข้อทส่ี นใจ 8 - ขน้ั ตอนท่ี 2 การรวบรวมหลักฐาน 11 - ขั้นตอนท่ี 3 การตรวจสอบหลักฐาน 12 - ขน้ั ตอนที่ 4 การตีความหลักฐาน 13 - ขน้ั ตอนท่ี 5 การเรยี บเรยี งและนาเสนอข้อมูล 14 แบบทดสอบหลังเรยี น 16 อา้ งอิง

1 มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตัวชว้ี ดั มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 4.1 เข้าใจความหมาย ความสาคัญของเวลา และ ยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ สามารถใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์มาวิเคราะห์ เหตกุ ารณ์ตา่ ง ๆ อยา่ งเป็นระบบ ตัวชี้วดั ส 4.1 ป.6/1 อธบิ ายความสาคญั ของวิธีการทางประวัติศาสตร์ใน การศึกษาเร่อื งราวทางประวตั ศิ าสตรอ์ ย่างงา่ ย ๆ ส 4.1 ป.6/2 นาเสนอข้อมูลจากหลักฐานที่หลากหลายในการทา ความเข้าใจเรอื่ งราวสาคัญในอดีต

2 สาระสาคญั และจุดประสงค์การเรียนรู้ สาระสาคัญ วิธีการทางประวัติศาสตร์เป็นข้ันตอนที่สาคัญ ช่วยให้เราได้ ข้อมูลทางประวัตศิ าสตร์ที่มีความถูกต้อง เท่ยี งตรง สมบูรณ์ และมีความ นา่ เช่อื ถอื จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายความสาคัญของวิธีการทางประวัตศิ าสตรไ์ ด้ (K) 2. นกั เรียนสามารถเขียนขน้ั ตอนของวธิ ีการทางประวัติศาสตร์ได้ (P) 3. นักเรยี นมคี วามกระตอื รือรน้ ในการร่วมกจิ กรรมกลุ่ม (A)

แบบทดสอบก่อนเรียน เรอื่ ง วธิ กี ารทางประวตั ิศาสตร์ 3 คาชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคาตอบทถ่ี ูกต้องท่สี ดุ เพียงขอ้ เดียวแล้วทา เคร่ืองหมาย X ลงในข้อสอบ 1. ขอ้ ใดไมใ่ ช่หลักฐานทาง 4. บุคคลใดอยู่ในข้นั ตอนสุดท้ายของ ประวัตศิ าสตร์ทเี่ ป็นหลักฐานชน้ั ต้น วธิ ีการหาความร้ทู างประวตั ิศาสตร์ ก. ตานาน ก. พกิ ลุ นาเสนอขอ้ มลู ข. ภาพถา่ ย ข. มะลิคน้ คว้าในห้องสมดุ ค. โบราณวตั ถุ ค. กุหลาบตคี วามหลักฐาน ง. โบราณสถาน ง. ชบาวเิ คราะห์ข้อความในจารึก 2. หลักฐานชนั้ รองประวัตศิ าสตร์ คือ 5. ข้อใดไม่ใชแ่ หลง่ ค้นควา้ ข้อมูลทาง ข้อใด ประวตั ศิ าสตร์ ก. ภาพถา่ ย ก. ห้องสมุด ข. อนสุ าวรยี ์ ข. พิพิธภัณฑ์ ค. ปราสาทหนิ ค. วัดสมยั อยธุ ยา ง. เคร่ืองทองเกา่ ง. ห้างสรรพสนิ ค้า 3. ขอ้ ใดไม่ใชว่ ธิ กี ารหาความรู้ทาง 6. วิธีการทางประวตั ศิ าสตร์ในขั้นตอน ประวัตศิ าสตร์ ใดทช่ี ว่ ยให้ผศู้ กึ ษาใช้หลักฐานทถ่ี กู ต้อง ก. การกาหนดหวั ขอ้ ก. กาหนดหัวขอ้ ข. การรวบรวมขอ้ มลู ข. รวบรวมหลักฐาน ค. การนาเสนอขอ้ มูล ค. ตรวจสอบหลกั ฐาน ง. การสร้างหลักฐานเอง ง. เรยี บเรียงและนาเสนอ

4 7. พงศาวดารเป็นข้อมลู ที่เนน้ เร่อื งใด 9. โบราณสถานในภาคเหนือ คือข้อใด ก. ชาวนา ก. พระธาตพุ นม ข. พระสงฆ์ ข. พระปฐมเจดีย์ ค. สามัญชน ค. พระธาตหุ รภิ ุญชัย ง. พระมหากษตั ริย์ ง. พระบรมธาตไุ ชยา 8. “เรอื่ ง พระยากง พระยาพาน” เปน็ 10. บุคคลใดไมอ่ ยู่ในข้นั ตอนของการ ข้อมูลทางประวตั ิศาสตร์ประเภทใด สบื ค้นหลกั ฐาน ก. จารึก ก. วาสนาอา่ นจารกึ ข. ตานาน ข. ประยงคใ์ ช้แบบสอบถาม ค. พงศาวดาร ค. ซ่อนกล่ินสัมภาษณช์ าวบ้าน ง. จดหมายเหตุ ง. ตันหยงเลอื กหวั ข้อการศึกษา

5 วธิ ีการทาง ประวัตศิ าสตร์

6 ความหมายของวิธีการทางประวตั ศิ าสตร์ วิธกี ารทางประวัติศาสตร์ เป็นวิธีการหรือข้ันตอนต่างๆที่ใช้ใน การศึกษาเร่ืองราวทางประวัติศาสตร์โดย อาศัยจากหลักฐานท่ีเป็นลายลักษณ์อักษรและ ไมเ่ ป็นลายลักษณ์อักษรเพื่อใหส้ ามารถฟื้นหรือ จ า ล อ ง อ ดี ต ขึ้ น ม า ใ ห ม่ ไ ด้ อ ย่ า ง ถู ก ต้ อ ง นา่ เชอ่ื ถอื

7 ขน้ั ตอนของวธิ กี ารทางประวตั ิศาสตร์ ขั้นตอนที่ 1 การกาหนดหัวข้อทสี่ นใจ เริ่มจากความสงสัย อยากรู้ กาหนดเร่ืองหรือประเด็นที่ต้องการ ศึกษาควรกาหนดประเด็นไว้กว้างๆ กอ่ น แล้วจากัดใหแ้ คบลง เช่น สภาพความเป็นอยู่ของคนในสมัย รัชกาลที่ 5 เป็นอย่างไร ท้องถิ่นของเรามี ประวัติความเปน็ มาอยา่ งไร

8 ขั้นตอนของวธิ ีการทางประวัติศาสตร์ ขั้นตอนที่ 2 การรวบรวมหลกั ฐาน เป็นการรวบรวมข้อมูลทางประวัติศาสตร์ท่ี เก่ียวข้องกับหัวข้อที่เราต้องการศึกษาค้นคว้า หลกั ฐานแบง่ เปน็ 2 ชนั้ ดงั นี้ 1. หลกั ฐานชัน้ ตน้ หรอื หลกั ฐานชน้ั ปฐมภมู ิ 2. หลักฐานชน้ั รองหรือหลักฐานชนั้ ทตุ ยิ ภูมิ

9 ข้ันตอนของวิธกี ารทางประวตั ศิ าสตร์ ขั้นตอนที่ 2 การรวบรวมหลักฐาน 1. หลกั ฐานชัน้ ต้นหรือหลกั ฐานช้ันปฐมภมู ิ เป็นหลักฐานร่วมสมัยกับบุคคลหรือเหตุการณ์ท่ี เกิดข้นึ ในอดีต เป็นหลักฐานท่ีเกิดขึน้ ในยุคสมัย นน้ั จริงๆ

10 ข้นั ตอนของวิธีการทางประวัตศิ าสตร์ ขนั้ ตอนที่ 2 การรวบรวมหลกั ฐาน 2. หลักฐานช้นั รองหรอื หลักฐานชนั้ ทุติยภูมิ เปน็ หลักฐานท่ีสร้างขึ้นมาในภายหลังเหตุการณ์ ทเ่ี กดิ ขนึ้ โดยใชข้ ้อมูลจากหลกั ฐานชนั้ ต้น

11 ข้นั ตอนของวธิ ีการทางประวตั ิศาสตร์ ข้ันตอนที่ 3 การตรวจสอบหลกั ฐาน เป็นการตรวจสอบหลักฐานท่ีหามาได้ว่ามีความ ถูกต้องและน่าเชื่อถอื เพียงใด เช่นข้อมูลท่ีได้จาก ผู้ท่ีอยู่ในเหตุการณ์ย่อมน่าเช่ือถือมากกว่าผู้ที่ ได้รับการบอกเล่าต่อกันมาโดยไม่ได้เห็นด้วย ตนเอง

12 ขั้นตอนของวิธกี ารทางประวัตศิ าสตร์ ขั้นตอนที่ 4 การตคี วามหลกั ฐาน เป็นการนาข้อมูลนามาจัดเป็นหมวดหมู่และ ตีความว่าจะได้รับความรู้หรือเรื่องราวใดจาก ข้ อ มู ล น้ั น บ้ า ง โ ด ย เ รี ย ง ล า ดั บ ข้ อ มู ล ต า ม ความสาคัญตามลาดับเวลาก่อนหลัง หรือเรียง ตามหัวข้อ เพ่ือความสะดวกในการนาข้อมูลท่ี ไดจ้ ากหลักฐานมาใช้

13 ขน้ั ตอนของวธิ กี ารทางประวัตศิ าสตร์ ขนั้ ตอนท่ี 5 การเรียบเรียงและนาเสนอขอ้ มูล เป็นการนาขอ้ มูลจากหลักฐานที่ได้มาเรียบเรียง ให้เป็นเร่ืองราว เพ่ือตอบข้อสงสัยหรือประเด็น ท่ีตั้งไว้โดยนามาเรียบเรียงอย่างมีเหตุและผลมี หลักฐานอ้างอิงท่ีสามารถเชื่อถือได้ ไม่ลาเอียง จากน้ันก็นาเสนอความรู้ที่ค้นคว้ามาได้ใน รปู แบบต่างๆ เช่น นามาจัดทาเปน็ นทิ รรศการ

แบบทดสอบหลงั เรียน เรอ่ื ง วธิ ีการทางประวัติศาสตร์ 14 คาช้ีแจง ให้นักเรียนเลือกคาตอบท่ถี กู ต้องทส่ี ดุ เพยี งขอ้ เดยี วแล้วทา เคร่ืองหมาย X ลงในข้อสอบ 1. วิธกี ารทางประวัติศาสตรใ์ นขน้ั ตอน 4. หลกั ฐานชัน้ รองประวัตศิ าสตร์ คอื ใดทชี่ ่วยให้ผศู้ กึ ษาใช้หลักฐานท่ีถูกต้อง ขอ้ ใด ก. เรียบเรียงและนาเสนอ ก. เคร่ืองทองเก่า ข. ตรวจสอบหลกั ฐาน ข. ปราสาทหิน ค. รวบรวมหลักฐาน ค. อนุสาวรีย์ ง. กาหนดหวั ขอ้ ง. ภาพถ่าย 2. บคุ คลใดอยู่ในขน้ั ตอนสุดทา้ ยของ 5. ข้อใดไม่ใชห่ ลกั ฐานทาง วิธีการหาความรทู้ างประวัตศิ าสตร์ ประวัตศิ าสตรท์ ่เี ป็นหลักฐานชัน้ ต้น ก. ชบาวเิ คราะหข์ ้อความในจารกึ ก. โบราณสถาน ข. กหุ ลาบตคี วามหลักฐาน ข. โบราณวตั ถุ ค. มะลิค้นควา้ ในห้องสมดุ ค. ภาพถา่ ย ง. พิกลุ นาเสนอข้อมลู ง. ตานาน 3. บคุ คลใดไม่อยใู่ นข้ันตอนของการ 6. ขอ้ ใดไมใ่ ชว่ ิธีการหาความรทู้ าง สืบคน้ หลกั ฐาน ประวตั ศิ าสตร์ ก. ตันหยงเลือกหวั ขอ้ การศึกษา ก. การสรา้ งหลักฐานเอง ข. ซ่อนกล่ินสัมภาษณ์ชาวบ้าน ข. การนาเสนอข้อมลู ค. ประยงค์ใช้แบบสอบถาม ค. การรวบรวมข้อมลู ง. วาสนาอ่านจารึก ง. การกาหนดหวั ขอ้

7. ข้อใดไม่ใช่แหลง่ ค้นคว้าข้อมูลทาง 15 ประวตั ศิ าสตร์ 9. พงศาวดารเป็นข้อมลู ทเี่ น้นเรอื่ งใด ก. ห้างสรรพสนิ คา้ ก. พระมหากษัตรยิ ์ ข. วัดสมัยอยธุ ยา ข. สามัญชน ค. พพิ ิธภณั ฑ์ ค. พระสงฆ์ ง. ห้องสมดุ ง. ชาวนา 8. “เรอ่ื ง พระยากง พระยาพาน” เป็นข้อมลู ทางประวตั ิศาสตร์ประเภท 10. โบราณสถานในภาคเหนือ คอื ขอ้ ใด ใด ก. จดหมายเหตุ ข. พงศาวดาร ก. พระบรมธาตุไชยา ค. ตานาน ข. พระธาตุหรภิ ญุ ชัย ง. จารึก ค. พระปฐมเจดีย์ ง. พระธาตุพนม

16 อ้างองิ วุฒิชัย มูลศิลป์. (ม.ป.ป.). หนังสือเรียน รา ยวิช า พื้นฐ า น ป ระวัติ ศ า สต ร์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 6. กรุงเทพฯ : อักษรเจรญิ ทศั น.์